Matthew11 Hagee Daawita zarenne Abrahaama zare gidida Yesuus Kiristtoosa yeletaa yootiya maxaafaa. 2 Abrahaami Yisaaqa yeliis; Yisaaqi Yaaqooba yeliis; Yaaqoobi Yihudaanne a ishantta yeliis. 3 Yihudai Ti7imaaro giyo maccaaseeppe Paareesanne Zaraaha yeliis; Paareesi Hexiroona yeliis; Hexirooni Raama yeliis. 4 Raami Aminadaaba yeliis; Aminadaabi Na7asoona yeliis; Na7asooni Solomona yeliis. 5 Solomoni Ra7aabo giyo maccaaseeppe Boo7eeza yeliis; Boo7eezi Uruto giyo maccaaseeppe Yobeeda yeliis; Yobeedi Isseya yeliis. 6 Isseyi Kawuwaa Daawita yeliis. Kawoi Daawiti Solomona yeliis. Solomona aayyiyaa koiro Ooriyoona giyoogaa machchiyo. 7 Solomoni Robi7aama yeliis; Robi7aami Abiiya yeliis; Abiiyi Asaafa yeliis. 8 Asaafi Yoosaafixa yeliis; Yoosaafixi Yoraama yeliis; Yoraami Ooziyaana yeliis. 9 Ooziyaani Yo7aataama yeliis; Yo7aataami Akaaza yeliis; Akaazi Hizqqiyaasa yeliis. 10 Hizqqiyaasi Minaasa yeliis; Minaasee Amoona yeliis; Amooni Yoosiyaasa yeliis. 11 Israa7eela asai omoodettidi, Baabiloone biitti biido wode, Yoosiyaasi Yo7aakiinanne a ishantta yeliis. 12 Asai omoodetti Baabiloone biitti biidoogaappe guyyiyan, Yo7aakiini Salaatiyaala yeliis; Salaatiyaali Zarubaabeela yeliis. 13 Zarubaabeeli Abiyuuda yeliis; Abiyuudi Eliyaaqiima yeliis; Eliyaaqiimi Azoora yeliis. 14 Azoori Xaadooqa yeliis; Xaadooqi Akiima yeliis; Akiimi Eliyuuda yeliis. 15 Eliyuudi El77aazara yeliis; El77aazari Maataana yeliis; Maataani Yaaqooba yeliis. 16 Yaaqoobi Kiristtoosa giyo Yesuusa yelida Mairaami azinaa Yooseefa yeliis. 17 Hegaa gishshau, zare ubbai Abrahaamappe Daawita gakkanaassi tammanne oidda; Daawitappe doommidi, asai Baabiloone biitti omoodettidi biido wode gakkanaassi tammanne oidda; asai Baabiloone biitti omoodettidi biido wodeppe Kiristtoosi yelettido wodiyaa gakkanaassi tammanne oidda. 18 Yesuus Kiristtoosa yeletai hagaa mala; a aayyiyaa Mairaama Yooseefayyo giigaasu; a he wode Yooseefaara gaittennan de7aidda, Geeshsha Ayyaanau shahaaraasu. 19 O giigissi wottida Yooseefi, xillo asa gididaagee, o kaushshanau koyibeenna; ibaa qonccissennan o aggi bayanau qoppiis. 20 SHin i hegaa qoppishin, Godaa kiitanchchai aimuwan aara gaittidi, “Daawita na7au Yooseefaa, Mairaama Geeshsha Ayyaanau shahaarido gishshau, o ekkanaagaa yayyoppa. 21 Attuma na7a a yelana; qassi neeni Yesuusa gaada a sunttana; aissi giikko, i ba asaa eta nagaraappe ashshana” yaagiis. 22 Qassi Godai hananabaa yootiyaagaa baggaara, “Geela7iyaa shahaarada na7aa yelana; a sunttai Amaanu7eela geetettana” giidoogee polettana mala, hagee ubbai haniis; “Amaanu7eela” giyoogee “Xoossai nunaara de7ees” giyoogaa. 24 Yooseefi xiskkuwaappe beegottidi, Godaa kiitanchchai bana azazidoogaadan, Mairaamo efiis. 25 SHin ba baira na7aa a yelana gakkanaassi o bochchibeenna; qassi na7aa Yesuusa giidi sunttiis.21 Yesuusi Yihudaa biittan Beetaliheeme giyo kataman Heeroodisi kawotidi de7iyo wode yelettiis; hegaappe guyyiyan, xoolinttiyaa paidiya asati arshsho baggappe Yerusalaame yiidi, 2 “Aihuda kawo gidanau yelettida na7ai awan de7ii? Aissi giikko, nuuni arshsho baggaara kiyida a xoolinttiyaa be7idi, ayyo goinnanau yiida” yaagidi oichchidosona. 3 Kawoi Heeroodisi, hegaa siyidi dagammiis; Yerusalaamen de7iya asai ubbaikka dagammiis. 4 Heeroodisi qeese halaqata ubbatanne higgiyaa tamaarissiyaageeta xeesidi, “Kiristtoosi awan yelettanddeeshsha?” yaagidi oichchiis. 5 Oichchin eti zaaridi, “Yihudaa biittan Beetaliheeme kataman yelettana. Hananabaa yootiyaagee, 'Yihudaa biittan de7iya Beetaliheemee, neeni Yihudaa biittaa haariyaageetuppe ainne laafakka. Aissi giikko, ta asaa, Israa7eela haariyaagee neeppe kiyana' giidi xaafiis” yaagidosona. 7 Hegaappe guyyiyan, Heeroodisi arshsho baggappe yiida asata geeman xeesidi, xoolinttee etau beettido wodiyaa etappe geeshshidi eriis. 8 Yaatidi Beetaliheeme eta yeddiiddi, “Biidi na7aa mintti koyite; a demmido wode taanikka baada ayyo goinnanaadan, tana erissite” yaagiis. 9 Eti kawoi giidoogaa siyidi biidosona; biiddi ogiyan arshsho baggaara eti kase be7ido xoolinttiyaa be7idosona; he xoolinttee na7ai de7iyoosaa gakkidi eqqana gakkanaassi, eta kaalettiis. 10 Eti he xoolinttiyaa be7ido wode, zawai bainna daro ufaissaa ufaittidosona. 11 Soo gelidi, na7ai ba aayee Mairaamiira de7iyaagaa be7idosona; gulbbatidi ayyo goinnidosona; hegaappe guyyiyan, bantta saaxiniyaa dooyidi, worqqaa, ixaanaanne karbbiyaa ayyo immidosona. 12 Eti Heeroodisakko simmenna mala, Xoossai aimuwan eta, “Inttena erite” gin hara ogiyaara bantta dere simmidosona. 13 Eti biidoogaappe guyyiyan, Godaa kiitanchchai aimuwan Yooseefayyo beettidi, “Heeroodisi na7aa woranau koyiyo gishshau, denddada na7aanne na7aa aayyiyo ekkada Gibxxe biitti baqata; taani neeyyo odana gakkanaassi, yan uttaashsha” yaagiis. 14 Yaagin Yooseefi qammi denddidi, na7aanne na7aa aayyiyo ekkidi, Gibxxe biitti biis; Godai hananabaa yootiyaagaa baggaara, “Taani ta na7aa Gibxxe biittaappe xeesaas” giidoogee polettana mala, Heeroodisi haiqqana gakkanaassikka i yan de7iis. 16 Hegaappe guyyiyan, Heeroodisi arshsho baggappe yiidaageeti bana cimmidoogaa erido wode, daro hanqqettiis; hanqqettidi xoolinttee kase beettido wodiyaabaa etappe siyidoogaadankka, wotaaddarata yeddidi, Beetaliheemeeninne Beetaliheeme heeran de7iya naa77u laitta attuma naatanne qassi naa77u laittappe guuxxiya attuma naata ubbaa worissiis. 17 Hananabaa yootiya Ermmaasi, “Yeehoinne zilaassai Raama giyo kataman siyettiis; Raaheela ba naatuyyo yeekkausu. Eti haiqqiichchido gishshau, agga gin, aggennan ixxaasu” giidi haasayidoogee polettiis. 19 SHin Heeroodisi haiqqidoogaappe guyyiyan, Godaa kiitanchchai Gibxxe biittan de7iya Yooseefayyo aimuwan beettidi 20 a, “Dendda; na7aanne na7aa aayyiyo ekkada, Israa7eela biitti simma; aissi giikko, na7aa woranau koyiyaageeti haiqqiichchidosona” yaagiis. 21 Yaagin Yooseefi denddidi, na7aanne na7aa aayyiyo ekkidi, Israa7eela simmiis. 22 SHin Yooseefi Arkkelawoosi ba aawaa Heeroodisa sohuwan Yihudaa biittan kawotidoogaa siyido wode, yaa baanau yayyiis; Xoossai ayyo aimuwan yootin, Galiila biitti biis. 23 Hananabaa yootiyaageeti, “Asai a, 'Naazireeta asa' giidi Xeesana” giidoogee polettana mala, Naazireeta giyo katamaa biidi de7iis.31 He wode Xammaqiya Yohaannisi asaa, “Saluwaa kawotettai matattido gishshau, intte nagaraappe simmite” yaagiiddi, Yihudaa Bazzuwan yootiiddi yiis. 3 Aissi giikko, hananabaa yootiya Isiyaasi, Yohaannisabaa yootiiddi, “Issoi bazzon ba qaalaa xoqqu oottidi, 'Godaa ogiyaa giigissite. I hemettana loossuwaakka ayyo sitti oottite' giis” yaagiis. 4 Yohaannisau gaameelaa ikisiyan dadettida afalai de7ees; qassi ba xeessan dafuwaa gixxees; i miyo qumaikka boolenne degeera eessa. 5 Asai he wode Yerusalaameppe, Yihudaa biitta ubbasaappenne Yorddaanoosa giyo shaafaa heeran de7iya biitta ubbaappe akko yees. 6 Yiidi ba nagaraa paaxin, Yorddaanoosa giyo shaafan asaa xammaqiis. 7 SHin Yohaannisi daro Parisaawetinne Saaduqaaweti xammaqettanau baakko yiyaageeta be7idi, eta hagaadan yaagiis; “Ha shooshshatoo, Xoossaa hanqqoi yaana haniyaagaappe baqatana mala, intteyyo oonee odidai? 8 Simmi intte intte nagaraappe simmidoogaa erissiyaabaa oottite. 9 Intte intte wozanan, 'Abrahaami nu aawaa' giidi qoppoppite. Aissi giikko, taani inttessi yootais; Xoossai ha shuchchata Abrahaamassi na7a kessanaukka danddayees. 10 Beexee mittaa xaphuwan qanxxanau giigi uttiis; lo77o aifiyaa aifenna mitta ubbai qanxxettidi, taman yegettana. 11 “Intte intte nagaraappe simmidoogaa erissanau, taani inttena haattan xammaqais; shin taappe guyyeera yiyaagee, inttena Geeshsha Ayyaanaaninne taman xammaqana. I taappe daro minnees; taani harai atto a caammaa tookkanaukka bessikke. 12 A kushiyan kattaa suraggiyo laidai de7ees. Kattaa qoxxiyo audiyaa keehi geeshshees; ba gisttiyaa gootaran qolana; shin dalaa to77enna taman xuuggana” yaagiis. 13 Yesuusi he wode Yohaannisan xammaqettanau, Galiilappe Yorddaanoosa giyo shaafaa akko biis. 14 SHin Yohaannisi a, “Taani nenan xammaqettanau koyiyo wode neeni taakko yai?” yaagidi, a qofaa laammanau koyiis. 15 SHin Yesuusi zaaridi a, “Nuuni xillotetta ooso ubbaa hagaadan polanau bessiyo gishshau, ha77i tau eeno ga” yaagiis. Yaagin Yohaannisi au eeno giis. 16 Yesuusi xammaqettidoogaappe guyyiyan, sohuwaara haattaappe kiyiis; saloi dooyettin, Xoossaa Ayyaanai haraphphedan yiishiininne ba bolli wodhdhishin be7iis; 17 qassi saluwaappe, “Taani siiqiyo ta Na7ai, tana ufaissiyaagee hagaa” yaagiya qaalai yiis.41 Hegaappe guyyiyan, xalahe halaqai Yesuusa paaccana mala, Geeshsha Ayyaanai bazzo Yesuusa efiis. 2 Efin Yesuusi oitamu gallassaanne oitamu qammaa xoomidoogaappe guyyiyan namisettiis. 3 Xalahe halaqai yiidi a, “Neeni Xoossaa Na7a gidikko, ane ha shuchchati oitta gidana mala azaza” yaagiis. 4 SHin Yesuusi zaaridi, “Xoossaa maxaafai, 'Asi Xoossai haasayiyo qaala ubban de7anaappe attin, oitta xalaalan de7enna' yaagees” yaagiis. 5 Hegaappe guyyiyan, xalahe halaqai Yesuusa geeshsha katamaa efiidi, Beeta Maqidasiyaa xeeraa kessidi, 6 “Neeni Xoossaa Na7aa gidikko, ane duge guppa. Aissi giikko, Xoossaa maxaafai, 'Xoossai ba kiitanchchata neeyyo azazana' qassi 'Eti ne tohoi shuchchan xubettenna mala, bantta kushiyan nena denttana' yaagees” yaagiis. 7 Yesuusi zaaridi a, “Qassikka Xoossaa maxaafai, 'Godaa ne Xoossaa paaccoppa' yaagees” yaagiis. 8 Qassi xalahe halaqai Yesuusa issi daro gita deriyaa xeeraa kessidi, sa7an de7iya kawotetta ubbaanne eta bonchchuwaa bessiis. 9 Bessidi a, “Neeni taayyo gulbbatada goinnikko, taani hagaa ubbaa neeyyo immana” yaagiis. 10 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi zaaridi a, “Laa ha Seexaanau haakka; aissi giikko, Xoossaa maxaafai, 'Godaayyo, ne Xoossaayyo goinna; a xalaalau ootta' gees” yaagiis. 11 Hegaappe guyyiyan, xalahe halaqai a aggi bayin, kiitanchchati yiidi, ayyo oottidosona. 12 Yohaannisi qashettidoogaa Yesuusi siyido wode, Galiila giyo biitti biis. 13 Naazireeteppe kiyidi, Qifirinaahooma katamaa biidi, yan de7iis; Qifirinaahoomi Zaabiloona biittaaninne Nifttaaleema biittan abbaa matan de7ees. 14 Hegee hanidoogee hananabaa yootiya Isiyaasi giidoogee polettanaassa; hananabaa yootiya Isiyaasi hagaadan yaagiis; 15 “Zaabiloona biittaaninne Nifttaaleema biittan, abbaa ogiyan Yorddaanoosa SHaafaappe hefintta baggan, Aihuda gidenna asai de7iyo Galiilan, 16 xuman de7iya asai wolqqaama poo7uwaa be7iis. Qassi haiquwaa kuwai de7iyo biittan uttidaageetuyyo poo7oi kiyiis” yaagiis. 17 He wodiyaappe doommidi Yesuusi, “Intte nagaraappe simmite; aissi giikko, saluwaa kawotettai matattiis” giidi qaalaa yootuwaa doommiis. 18 Yesuusi Galiila Abbaa mataara aadhdhiiddi, naa77u ishantti PHeexiroosa giyo Simooninne a ishaa Inddiraasi, moliyaa oiqqiyaageeta gidido gishshau, gitiyaa abban yeggiyaageeta be7iis. 19 Be7idi eta, “Tana kaallite; taani inttena asa oiqqiyoogaa tamaarissana” yaagiis. 20 Yaagin eti sohuwaarakka bantta gitiyaa yeggi bayidi, Yesuusa kaallidosona. 21 Yesuusi hegaappe sinttaukko biiddi, hara naa77u ishantta, Zabddiyoosa naata Yaaqoobanne a ishaa Yohaannisa be7iis; eti bantta aawaa Zabddiyoosaara wolwolo giddon bantta gitiyaa giigissiyaageeta be7idi xeesiis. 22 Xeesin sohuwaarakka eti wolwoluwaanne bantta aawaa yeggi bayidi, Yesuusa kaallidosona. 23 Yesuusi Aihuda woosa keettatun tamaarissiiddi, kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootiiddinne qassi hargge ubbaappenne saho ubbaappe asaa pattiiddi, Galiila biitta ubban yuuyiis. 24 A woree Sooriyaa biittaa ubbaa gakkiis; asai dumma dumma harggiyan ohettidi harggida asaanne sahettida asa ubbaa, xalaheti oiqqido asaa, kaarettai oiqqido asaanne, qassi bollai silido asaa Yesuusakko ehiis; ehin i eta pattiis. 25 Daro asai Galiilappe, tammu katamatuppe, Yerusalaameppe, Yihudaappenne Yorddaanoosappe hefinttan de7iya biittaappe Yesuusa kaalliis.51 Yesuusi daro asaa be7idi, deriyaa huuphiyaa kiyidi uttiis. Bana kaalliyaageeti baakko shiiqin, 2 tamaarissuwaa doommidi, eta hagaadan yaagiis. 3 Bantta ayyaanan hiyyeesa gididoogaa eriyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, saluwaa kawotettai etassa. 4 Kayyottiyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, Xoossai eta minttettana. 5 Ashkketi anjjettidaageeta; aissi giikko, eti sa7aa laattana. 6 Namisettiyaageetinne saamettiyaageeti kattaa haattaa koyiyoogaadan, xillobaa oottanau laamotiyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, Xoossai eta kalissana. 7 Maariyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, Xoossai eta maarana. 8 Wozanaa geeshshati anjjettidaageeta; aissi giikko, eti Xoossaa be7ana. 9 Asa sigettiyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, Xoossai eta, ba naata giidi xeesana. 10 Xillotettaa gishshau yedetettiyaageeti anjjettidaageeta; aissi giikko, saluwaa kawotettai etassa. 11 “Intte tana kaalliyo gishshau, asai inttena boriyo wodenne waissiyo wode, qassi intte bolli iitabaa ubbaa wordduwan haasayiyo wode, intte anjjettidaageeta. 12 Intteyyo saluwan gita woitoi de7iyo gishshau, ufaittite; hashshu giite; aissi giikko, asai intteppe kase de7ida hananabaa yootiyaageetakka hegaadan waissiis. 13 “Asa ubbaassi intte maxine mala; shin maxinee laqilaqana xayikko, naa77antto a waatidi laqilaqissanee? Kare olin, asi a yedhdhi hemettanaappe attin, wodeppe ainne go77enna. 14 “Sa7au intte poo7o mala; deriyaa huuphiyan keexettida katamai geemmana danddayenna. 15 Xomppe oittidi, son de7iya asa ubbau poo7ana mala, xoqqiyaasan wottiyoogaappe attin, kere giddon qum77i wottiya asi baawa. 16 Hegaadankka, asi intte oottiyo lo77o oosuwaa be7idi, saluwan de7iya intte Aawaa galatana mala, intte poo7oi asa sinttan poo7o. 17 “Taani Muuse higgiyaanne hananabaa yootiyaageeti tamaarissiyoogaa xaissanau yiidobaa intteyyo milatoppo; taani polanau yiidoogaappe attin, xaissanau yabeikke. 18 Aissi giikko, taani intteyyo tumaa odais; saloinne sa7ai aadhdhana gakkanaassi, qassi ubbabaikka polettana gakkanaassi, higgiyaappe issi qaalaikka woi issi pitaleekka xayenna. 19 Hegaa gishshau, ha azazo ubbaappe guuxxiya issi azazuwaa kanttiya urai ooninne, qassi haratikka baagaadan oottanaadan tamaarissiya urai ooninne, saluwaa kawotettan ubbaappe guutta gidana; shin higgiyaa oottiyaageenne tamaarissiyaagee ooninne saluwaa kawotettan gita gidana. 20 Aissi giikko, taani intteyyo odais; intte xillotettai higgiyaa tamaarissiyaageetu xillotettaappenne Parisaawetu xillotettaappe darana xayikko, saluwaa kawotettaa intte mulekka gelekketa. 21 “Beni asaa, 'Asa woroppa; asa worida ooninne pirddettana' giidoogaa siyideta. 22 SHin taani intteyyo odais; ba ishaa hanqqettiya ubbai pirddettana; ba ishaa cayiya ubbai yaa7aa pirddau shiiqana; qassi ba ishaa, 'Eeyyai' giya ubbai Gaannabiyaa tamaa pirddau shiiqana. 23 Hegaa gishshau, neeni yarshshiyoosan yarshshishin, ne ishaa naaqqidobai neeyyo hegan hassayettikko, 24 ne yarshshuwaa he sohuwankka yegga bayada ba; kasetada ne ishaara sigettaichcha; hegaappe guyyiyan yaada, ne yarshshuwaa yarshsha. 25 “Nena mootiyaagaara pirdda keettaa baidda ogiyan elle aara sigettaichcha; hegee xayikko, i nena daanna sintti aattana; qassi daannai nena polisiyau aattidi immin, polisee nena qachchana. 26 Taani neeyyo tumaa odais; neeni issi santtimee attennan, ne maqqaccuwaa wurssada qanxxana gakkanaassi, mulekka qasho keettaappe kiyakka. 27 “'SHaaramuxoppa' giidoogaa siyideta. 28 SHin taani intteyyo odais; maccaaro xeellidi amottiya ubbai, ba wozana giddon he wode iira shaaramuxiis. 29 Ne ushachcha aifee nena nagara ootissikko, neeppe shoddada ola baya; aissi giikko, ne bollai muleera Gaannabiyaa taman olettanaagaappe, appe issoi xayiyoogee neeyyo keha. 30 Qassi ne ushachcha kushee nena nagara ootissikko, neeppe qanxxada ola baya; aissi giikko, ne bollai muleera Gaannabiyaa taman olettanaagaappe, appe issoi xayiyoogee neeyyo keha. 31 “'Qassi ba machchiyo yeddiya ooninne o yeddiyo paramaa immo' geetettiis. 32 SHin taani intteyyo odais; ba machchiyaa shaaramuxennan de7ishin yeddiya ooninne o shaaramuxa kessees; qassi azinai yeddido maccaasiyo ekkiya ooninne shaaramuxees. 33 “Qassi beni asaa, 'Wordduwan caaqqoppa, shin ne Godau caaqqidoogaa pola' giidoogaa siyideta. 34 SHin taani intteyyo odais; mulekka caaqqoppite; saloi Xoossaa kawotaa araataa gidiyo gishshau, saluwan mulekka caaqqoppitenne; 35 qassi sa7ai a gedee yedhdhiyoosaa gidiyo gishshau, sa7an caaqqoppite; qassi Yerusalaamee gita kawuwaa katama gidiyo gishshau, Yerusalaamenkka caaqqoppite. 36 Neeni issi binnaanakka bootta woi karetta kessanau danddayenna gishshau, ne huuphiyankka caaqqoppa. 37 SHin intte, 'Ee' woi, 'CHii' giite; hageetuppe hara caaqoi xalahe halaqaappe yees. 38 “'Aife gishshaa aife; achcha gishshaa achcha' giidoogaa siyideta. 39 SHin taani intteyyo odais; intteyyo iitabaa oottiya uraa diggoppite; ooninne ne ushachcha bagga qinxxalliyaa baqqikko, ne haddirssa bagga qinxxalliyaakka a bessa; 40 ne qoliyaa ekkanau issi urai nena mootikko, he urai ne kootiyaakka ekko. 41 Ooninne nena issi saate ogiyaa banaara wolqqan efiikko, aara naa77u saate ogiyaa ba. 42 Nena woossiya urau imma; qassi neeppe tal77ana koyiya uraukka diggoppa. 43 “'Ne shooruwaa siiqa; ne morkkiyaa morkka' giidoogaa siyideta. 44 SHin taani intteyyo odais; saluwan de7iya intte Aawau naata gidana mala, intte morkketa siiqite; inttena qanggiyaageetakka anjjite; inttena ixxiyaageetuyyo lo77obaa oottite; inttena waissiyaageetuyyookka Xoossaa woossite; aissi giikko, iita asaukka lo77o asaukka Xoossai ba awaa awaxxissees; qassi xillotuyyookka nagaranchchatuyyookka ba iraa bukissees. 46 Aissi giikko, intte inttena siiqiyaageetu xalaalaa siiqikko, intteyyo ai woitoi de7ii? Harai atto, giiraa ekkiyaageetikka hegaadan oottoosona. 47 Intte intte ishanttu xalaalaa sarotikko, harati oottiyoogaappe aadhdhiyaabaa ai oottidetii? Harai atto, Xoossaa ammanenna asaikka hegaadan oottees. 48 Hegaa gishshau, saluwan de7iya intte Aawai bali bainnaagaa gidiyoogaadan, inttekka bali bainnaageeta gidite.61 “Intte ammano oosuwaa asa bessanau asa sinttan oottenna mala naagettite; hegee xayikko, saluwan de7iya intte Aawai intteyyo woituwaa immenna. 2 “Hegaa gishshau, intte aibakko hiyyeesau immiyo wode, lo77o milatiya iitati banttana bonchchissanau, Aihuda woosa keettatuuninne ogetun awaajissiyoogaadan awaajissoppite; taani intteyyo tumaa odais; eti bantta woituwaa ekkiichchidosona. 3 SHin intte hiyyeesau immiyo wode, geeman immanaadan, intte ushachcha kushee oottiyoogaa intte haddirssa kushee eroppo; geeman be7iya intte Aawai intteyyo qoncciyan immana. 5 “Xoossaa woossiiddi, lo77o milatiya iitatudan hanoppite; aissi giikko, banttana asi be7ana mala; Aihuda woosa keettatuuninne ogetu doonan eqqidi, Xoossaa woossiyoogaa dosoosona; taani intteyyo tumaa odais; eti bantta woituwaa muleera ekkiichchidosona. 6 SHin intte Xoossaa woossiyo wode, intte soo gelite; kariyaa gorddidi, geeman de7iya intte Aawaa woossite; geeman be7iya intte Aawai intteyyo qoncciyan immana. 7 “Xoossaa intte woossiyo wode, Xoossaa ammanenna asaagaadan, mela biddoppite; aissi giikko, Xoossaa ammanenna asai adussidi Xoossaa woossin siyees giidi qoppees. 8 Hegaa gishshau, he asaagaadan hanoppite; aissi giikko, intte Aawai inttena koshshiyaagaa intte woossanaappe kasetidi erees. 9 Simmi intte hagaadan yaagidi, Xoossaa woossite; 'Saluwan de7iya nu Aawau, ne geeshsha sunttai anjjetto. 10 Ne kawotettai yo; ne shenee saluwan hanidoogaadan, sa7ankka hano. 11 Hachchi hachchi koshshiya qumaa nuuyyo hachchi imma. 12 Nuuni nuna naaqqidaageetuyyo atto giyoogaadan, neenikka nu naaquwaa atto ga. 13 Nuna iitabaappe ashshanaappe attin, paacen gelissoppa. Kawotettai, wolqqainne bonchchoi merinaukka neessa. Amin77i' yaagite. 14 “Intte inttena naaqqida hara asaa naaquwaa atto giikko, saluwan de7iya intte Aawaikka intteyyo atto gaana. 15 SHin intte inttena naaqqida hara asaa naaquwaa atto gaana xayikko, intte Aawaikka intte naaquwaa atto geenna. 16 “Qassi intte xoomiyo wode, lo77o milatiya iitatudan, kayyottiyaabaa milatoppite; aissi giikko, eti xoomiyoogaa asai be7ana mala, bantta som77uwaa bullaalissoosona; taani intteyyo tumaa odais; eti bantta woituwaa muleera ekkiichchidosona. 17 “SHin intte xoomiyo wode, intte Aawai intte xoomiyoogaa eranaappe attin, asi erenna mala, intte som77uwaa meeccite; intte huuphiyaakka tiyettite; yaatikko, geeman de7iya intte Aawai intte oottiyoogaa geeman be7idi, intteyyo qoncciyan immana. 19 “Bil77i bashshiyoosaaninne birati shiyiyoosan, kaisoikka bookkidi wuuqqiyoosan, sa7an intte huuphessi miishsha dagayoppite. 20 SHin bil77inne qunoi bashshennasan, kaisoikka bookkidi wuuqqennasan intte huuphessi saluwan miishsha dagayite. 21 Aissi giikko, ne wozanai ne miishshai de7iyoosan de7ana. 22 “Bollaa xomppee aifiyaa; hegaa gishshau, ne aifee payya gidikko, ne bolla ubbai poo7o gidana. 23 SHin ne aifee payya gidana xayikko, ne bolla ubbai xumana; simmi ne bolli de7iya poo7oi xumikko, xumai ai keenaa xumanddeeshsha! 24 “Naa77u godatuyyo haarettanau danddayiyai ooninne baawa; aissi giikko, woi issuwaa ixxidi, hinkkuwaa siiqana; woi issuwaa bonchchidi, hinkkuwaa karana; Xoossaassinne miishshaassi haarettanau danddayekketa. 25 “Hegaa gishshau, taani intteyyo odais; intte paxa de7anau maanabaassinne uyanabaassi, woi intte bollau maayanabaassi hirggoppite; shemppoi qumappe aadhdhennee? Qassi bollai maayoppe aadhdhennee? 26 Paalliya kafota xeellite; eti zerokkona; cakkokkona; gootarankka qolokkona; shin saluwan de7iya intte Aawai eta mizees; intte etappe keehi aadhdhekketii? 27 Intte giddon keehi qoppidi, ba geesaa bolli issi wara gujjanau danddayiyai oonee? 28 “Aissi maayossi hirggeetii? Dembban de7iya ciishshati waani dicciyaakko, akeeki xeellite; eti daafurokkona woi puutto suqqokkona. 29 SHin taani intteyyo odais; harai atto, Solomoni hegaa keena bonchchettidaagaa gidiiddi, he ciishshatuppe issuwaagaa malaa maayibeenna. 30 SHin laafa ammanoi de7iyoogeetoo, Xoossai, hachchi de7idi, wontto coociyaa taman eexxiya dembbaa maataa maizziyaagee, inttena etaagaappe aattidi waati maizzennee? 31 Simmi, 'Nuuni ai maanee? Woi ai uyanee? Woi ai maayanee?' yaagidi hirggoppite. 32 Aissi giikko, he ubbabaa Xoossaa ammanennaageeti darissidi koyoosona; he ubbai inttena koshshiyoogaa saluwan de7iya intte Aawai erees. 33 SHin kasetidi, Xoossaa kawotettaanne a xillotettaa koyite; i intteyyo he ubbabaa immana. 34 Hegaa gishshau, wonttobau hirggoppite; aissi giikko, wonttoi bau hirggana; gallassa ubbaukka gidiya a huuphe waayee de7ees.71 “Xoossai intte bolli pirddenna mala, inttekka haratu bolli pirddoppite. 2 Aissi giikko, intte haratu bolli pirddiyoogaadan, Xoossai intte bolli pirddana; qassi intte haratuyyo immanau makkiyooban i intteyyo makkana. 3 Ne aifiyan de7iya tuussaa be7akka; shin ne ishaa aifiyan de7iya suullaa aissi xeellai? 4 Woi ne aifiyan tuussai de7ishin, neeni ne ishaa, 'Taani ne aifiyaappe suullaa kessoo' waanada gaanau danddayai? 5 Laa ha lo77o milatiya iitau, kasetada ne aifiyaappe tuussaa kessargga; hegaappe guyyiyan, ne ishaa aifiyaappe suullaa kessanau geeshshada xeellana danddayaasa. 6 “Geeshshabaa kanatuyyo immoppite; eti guyye simmidi, inttena saxxana. Qassi inqquwaa giyo intte al77o shuchchaa gudunttatu sintti oloppite; eti bantta tohuwan yedhdhana. 7 “Woossite; intte ekkana. Koyite; intte demmana. Kare yiidi xeesite; intteyyo karee dooyettana. 8 Aissi giikko, woossiya ubbai ekkana; koyiya urai demmana; qassi kare yiidi xeesiya urau karee dooyettana. 9 Woi intte giddon ba na7i, 'Oitta imma' giikko, shuchcha immiya aawu de7ii? 10 Qassi, 'Mole imma' giikko, ayyo shooshsha immanee? 11 Intte iita gidiiddi, intte naatussi lo77obaa immiyoogaa erikko, yaatin, saluwan de7iya intte Aawai bana woossiyaageetussi lo77obaa waati darissidi immanddeeshsha! 12 “Hegaa gishshau, hara asi intteyyo oottanau koyiyo ubbabaa inttekka asau oottite; aissi giikko, Muuse higgiyaa birshshettainne hananabaa yootiyaageeti tamaarissiyoogee hegaa. 13 “Un77o penggiyaara gelite. Aissi giikko, bashshau efiya penggee aaho; ogeekka woggaa. Hegaara geliya asaikka daro. 14 “Aissi giikko, de7uwau efiya penggee un77o; ogeekka xuntta. Qassi hegaara biya asatikka amaridaageeta. 15 “Bolla baggaara dorssa milatidi, inttekko yiya wordduwaa hananabaa yootiyaageetuppe naagettite; shin tumaappe eti garssa baggaara wanggireellotu mala. 16 Eti aifiyo aifiyan intte eta erana; aguntti woine giyo turaa aife aifenna; gom77oreekka balase giyo mittaa aife aifenna. 17 Hegaadankka, lo77o mitta ubbai lo77o aife aifees; shin iita mitti iita aife aifees. 18 Lo77o mitti iita aife aifanau danddayenna; qassi iita mittikka lo77o aife aifanau danddayenna. 19 Lo77o aife aifenna mitta ubbai qanxxettidi, taman yegettana. 20 Hegaa gishshau, intte eti aifiyo aifiyan eta erana. 21 “Saluwan de7iya ta Aawai giidoogaa oottiya urai saluwaa gelanaappe attin, 'Ta Godau, ta Godau' giya ubbai gelenna. 22 He gallassi daro asai tana, 'Nu Godau, nu Godau, nuuni ne sunttan hananabaa yootibookkonii? Ne sunttan xalaheta kessibookkonii? Qassi nuuni Xoossai oottiyo malaataa ne sunttan oottibookkonii?' yaagana. 23 Taani he wode eta, 'Taani inttena mulekka erikke; iitabaa oottiyaageeti intte ta matappe haakkite' yaagana. 24 “Hegaa gishshau, hagaa ta qaalaa siyidi oottiya ubbai shuchchan ba keettaa keexxida wozannaama asa mala. 25 Irai bukkiis; di7oi di77iis; carkkoikka carkkidi, he keettaa sugiis. SHin keettai shuchchan keexettido gishshau kunddibeenna. 26 “Hagaa ta qaalaa siyidi oottenna asai ubbai, ba keettaa shafiyan keexxida eeyya asa mala. 27 Irai bukkiis; di7oi di77iis; carkkoikka carkkidi, he keettaa sugin, keettai kunddiis. He keettai wolqqaama kunddettaa kunddiis” yaagiis. 28 Yesuusi ba haasayiyoogaa wurssido wode, asai i tamaarissiyoogan garamettiis. 29 Aissi giikko, i eta tamaarissiiddi, higgiyaa tamaarissiyaageetudan gidennan, bau alaafetettai de7iyo asadan tamaarissees.81 Yesuusi deriyaappe wodhdhido wode, daro asai a kaalliis. 2 Inchchirichchai oiqqido issi bitanee Yesuusakko yiidi, a sinttan gulbbatidi, “Godau, neeni koyikko, tana pattanau danddayaasa” yaagiis. 3 Yesuusi ba kushiyaa yeddidi, a bochchidi, “Taani koyais; paxa” yaagiis. Yaagin sohuwaarakka inchchirichchai bitaniyaa yeddi aggiis. 4 Yesuusi a, “Simmi hagaa ooyyoonne yootoppa; shin qeesiyaakko baada ne bollaa a bessa; neeni paxidoogaa asaa erissanau Muusee azazido yarshshuwaa yarshsha” yaagiis. 5 Yesuusi Qifirinaahooma katamaa gelido wode, issi mato halaqai akko yiidi, “Ta Godau, ta ashkkaraa asatettai silin, daro sahettiiddi, son zin77iis; hai pattarkkiishsha” yaagidi woossiis. 7 Woossin Yesuusi, “Taani baada a pattana” yaagiis. 8 SHin mato halaqai zaaridi yaagiis; “Ta Godau, nena ta soo gelissanau tau bessenna; shin neeni doona xalaalaa haasaya; ta ashkkarai paxana. 9 Aissi giikko, taani taappe bollaara de7iyaageetuyyo haarettiya asa; qassi taappe garssaara wotaaddarati de7oosona. Taani issuwaa, 'Ba' giikko bees; qassi hinkkuwaa, 'Haaya' giikko yees; ta ashkkaraa, 'Hagaa ootta' giikko oottees” yaagiis. 10 Yesuusi hegaa siyido wode garamettidi, bana kaalliya asaa hagaadan yaagiis; “Taani intteyyo tumaa odais; taani hagaa mala ammanuwaa harai atto, Israa7eela biittankka be7abeikke. 11 Taani intteyyo odais; daro asai arshshoppenne arggoppe yiidi, Abrahaamaara, Yisaaqaaranne Yaaqoobaara saluwaa kawotettan issippe uttana. 12 SHin kawotettan de7anau bessiyo asai xumau kare olettana; hegan eti yeekkananne bantta achchaa garccana” yaagiis. 13 Yesuusi mato halaqaa, “Ne soo ba; neeni ammanidoogaadan neeyyo hanana” yaagiis; yaagin mato halaqaa ashkkarai he saatenkka paxi aggiis. 14 Yesuusi PHeexiroosa soo biidi, a bollotiyaa qoxonne misho harggada zin77idaaro be7iis. 15 I kushiyaa i bochchin, qoxoinne mishoi o aggi bayiis; aggi bayin, a denddada ayyo oottaasu. 16 Sa7ai omariyo wode, asai xalaheti oiqqido daro asaa Yesuusakko ehiis; hananabaa yootiya Isiyaasi, “I nu sahuwaa bau ekkiis; qassi nu harggiyaakka tookkiis” giidoogee polettana mala, Yesuusi tuna ayyaanata ba qaalan kessidi, harggida asa ubbaakka pattiis. 18 Yesuusi daro asai ba matan yuuyi aadhdhidi eqqidoogaa be7idi, abbaappe hefintti pinnana mala, ba erissiyo ashkkarata azaziis. 19 Higgiyaa tamaarissiya issoi akko yiidi, “Tamaarissiyaagoo, neeni biyoosaa ubbaa taani nena kaallana” yaagiis. 20 Yesuusi a, “Worakanatussi ollai de7ees; kafotussikka keettai de7ees; shin taani, Asa Na7ai, zin77ada shemppa ekkiyoosikka tau baawa” yaagiis. 21 Qassi kaalliyaageetuppe issoi a, “Godau, taani kaseta baada ta aawaa moogoo?” yaagiis. 22 SHin Yesuusi a, “Neeni tana kaalla; haiqqidaageeti bantta haiqqidaageeta moogona” yaagiis. 23 Yesuusi wolwoluwan gelin, erissiyo ashkkarati aara biidosona. 24 Beetai wolwoluwaa kumana gakkanaashin, sohuwaara abban wolqqaama gotee denddiis; shin Yesuusi xiskkiis. 25 Erissiyo ashkkarati akko biidi, xiskkuwaappe denttidosona; denttidi a, “Godau, nuuni xayoos; nuna ashsharkkii” yaagidosona. 26 Yesuusi eta, “Ha ammanoi paccidoogeetoo, aissi yayyeetii?” yaagiis. Hegaappe guyyiyan denddidi, gotiyaanne beetaa aggite gin, goteenne beetai woppu giidosona. 27 Asai garamettidi, “Hagee laa harai atto, goteenne beetai azazettiyoogee aiba asee?” yaagiis. 28 Yesuusi abbaappe hefinttan de7iya Gerggesenoona giyo biittaa pinniis; xalaheti oiqqido naa77u asati he biittan de7oosona; asa moogiyo gonggoluwaappe eti kiyidi, aara gaittidosona. Eti daro wolqqaama gidiyo gishshau, ooninne he ogiyaara aadhdhanau danddayibeenna. 29 Eti bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Xoossaa Na7au, nunanne nenanne aibee gattiyai? Wodee gakkennan nuna qaxxayanau yaadii?” yaagidosona. 30 Etappe haahuwan gudunttaa wudee heemettees. 31 Xalaheti Yesuusa, “Neeni nuna kessanabaa gidikko, hini gudunttaa wudiyaa giddo yeddarkkii” yaagidi woossidosona. 32 Yesuusi eta, “Biite” gin eti bitaniyaappe kiyidi biidi, gudunttatun gelidosona. Gelin gudunttaa wudee ubbai kakaa huuphiyaara jaamiiddi, abban gelidi, meetetti bayiis. 33 Gudunttaa wudiyaa heemmiyaageeti baqatidi, katamaa biidosona; biidi xalaheti oiqqido asati hanidobaa ubbaa yootidosona. 34 Yootin kataman de7iya asai ubbai Yesuusaara gaittanau kiyiis; a be7ido wode, ba biittaappe baana mala woossiis.91 Yesuusi wolwoluwan gelidi, abbaa pinnidi, ba katamaa biis. 2 Amarida asati bollai silido issi bitaniyaa halan tookkidi, Yesuusakko ehiidosona; Yesuusi eta ammanuwaa be7idi, bollai silido bitaniyaa, “Ta na7au, yayyoppa; ne nagarai atto geetettiis” yaagiis. 3 Yaagin higgiyaa tamaarissiyaageetuppe issooti issooti bantta wozanan, “Laa ha bitanee Xoossaa bolli iitabaa haasayeesittennee!” yaagidosona. 4 Yesuusi eta qofaa eridi, eta hagaadan yaagiis; “Intte intte wozanan hegaadan iitabaa aissi qoppeetii? 5 'Ne nagarai atto geetettiis' giyoogee mateeyye? Woi, 'Dendda eqqada hemetta' giyoogee matee? 6 SHin sa7aa bollan nagara atto gaanau taayyo, Asa Na7aayyo, alaafetettai de7iyoogaa taani inttena erissana” yaagidi, hegaappe he bollai silido bitaniyaa, “Dendda eqqa; yaatada ne halaa tookkada, ne soo ba” yaagiis. 7 Yaagin silida bitanee denddi eqqidi, ba soo biis. 8 SHin daro asai hegaa be7idi yayyiis; yayyidi asaayyo hagaa mala alaafetettaa immida Xoossaa galatiis. 9 Yesuusi hegaara aadhdhiiddi, Maatiyoosa giyoogee giiraa giiriyoosan uttidaagaa demmidi a, “Tana kaalla” yaagiis. Yaagin Maatiyoosi denddi eqqidi, a kaalliis. 10 Yesuusi maatiyoosa son qumaa maanau uttidaashin, giiraa ekkiya daro asatinne nagaranchchati yiidi, aaranne i erissiyo ashkkaratuura issippe uttidosona. 11 Issi issi Parisaaweti hegaa be7idi, Yesuusi erissiyo ashkkarata, “Inttena tamaarissiyaagee giiraa ekkiyaageetuuranne nagaranchchatuura qumaa aissi issippe mii?” yaagidosona. 12 SHin Yesuusi eti giyoogaa siyidi, “Hargganchchatussippe attin, payyatuyyo aakime koshshenna. 13 SHin intte biidi, Xoossaa maxaafai, 'Taani maarotettaa koyaisippe attin, yarshshuwaa koyikke' giyoogee woigiyoogaakkonne erite; aissi giikko, taani nagaranchchata xeesanau yiidoogaappe attin, xillota xeesanau yabeikke” yaagiis. 14 He wode Yohaannisi erissiyo ashkkarati Yesuusakko yiidi, “Nuuninne Parssaaweti xoomoos; shin neeni erissiyo ashkkarati aissi xoomokkonaa?” yaagidi a oichchidosona. 15 Yesuusi eta hagaadan yaagiis; “Bullachchaa yiida asati machchiyo ekkiyaagee banttanaara de7ishin, kayyottanau danddayiyoonaa? Danddayokkona; shin machchiyo ekkiyaagaa eta matappe efaana wodee yaana; eti he wode xoomana. 16 “Ceega maayo bolli ooratta woto wotti sikkiya asi baawa; aissi giikko, he wotoi maayuwaa peererettana; peerettaikka kaseegaappe darana. 17 Ho77o woine eessa ceega ogoron naaqqiya asi baawa. SHin naaqqikko, he woiniyaa eessai ogoruwaa daakkana; baukka gukkana; ogoroikka moorettana. SHin, ho77o woine eessa ooratta ogoron naaqqeettees; naa77aikka moorettokkona” yaagiis. 18 Yesuusi etayyo hegaa odishin, Aihuda halaqatuppe issoi akko yiidi, a sinttan gulbbatidi, “Ta na7iyaa ha77i haiqqaasu; shin neeni yaada ne kushiyaa i bolli wottarkkii; haiquwaappe a paxana” yaagiis. 19 Yaagin Yesuusi denddidi, ba erissiyo ashkkaratuura issippe a kaallidi biis. 20 Biishin tammanne naa77u laittaasappe doommidi, i bollaappe suuttai goggiyo issi maccaasiyaa guyyeera shiiqada, Yesuusa afalaa macaraa bochchaasu. 21 Aissi giikko, a ba wozanan, “Taani a afalaa xalaalaa bochchikko paxana” yaagada qoppaasu. 22 SHin Yesuusi simmidi o xeellidi, “Ta na7ee, yayyoppa; nena ne ammanoi pattiis” yaagiis. He sohuwaarakka maccaasiyaa paxa aggaasu. 23 Yesuusi Aihuda halaqaa soo gakkido wode, yeehuwan dinkkiyaa punniya asaanne yeekkiya asaa be7idi, 24 “Kare kiyite; guutta na7iyaa xiskkaasuppe attin, haiqqabeikku” yaagiis. Yaagin asai a bolli keehi miicciis. 25 SHin daro asaa kare i kessidoogaappe guyyiyan, soo gelidi, na7ee kushiyaa oiqqiis; oiqqin na7iyaa dendda aggaasu. 26 He odoi he biitta ubbaa gakkiis. 27 Yesuusi hegaara aadhdhidi biishin, naa77u qooqeti bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Daawita na7au, nuna maararkkii” yaagiiddi a kaallidosona. 28 Yesuusi soo gelido wode, qooqeti akko yiidosona; yin Yesuusi eta, “Taani hagaa oottanau danddayiyoogaa ammaneetii?” yaagiis. Eti, “Ee Godau” yaagidosona. 29 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi eta aifiyaa bochchidi eta, “Intteyyo intte ammanuwaadan hano” yaagiis. 30 Eta aifee dooyetti aggiis; Yesuusi etayyo, “Hagaa ooyyoonne odoppite” yaagidi minttidi yootiis. 31 SHin asati biidi, he biitta ubban Yesuusabaa odidosona. 32 Eti kiyidi biishin, amarida asati xalahee oiqqin duudida bitaniyaa Yesuusakko ehiidosona. 33 Yesuusi xalahiyaa kessidoogaappe guyyiyan, duude bitanee haasayiis. Asai, “Hagee oorattabaa; hagaa malabai Israa7eela biittan mulekka hanibeenna” yaagiis. 34 SHin Parisaaweti, “I xalahetu halaqaa wolqqan xalaheta kessees” yaagidosona. 35 Yesuusi eta Aihuda woosa keettatun tamaarissiiddinne kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootiiddi, qassi hargge ubbaappenne saho ubbaappe asa pattiiddi, wogga katamatuuninne qeeri katamatun ubban yuuyiis. 36 Daro asaa be7idi, heemmiya asi bainna dorssadan asai hirggiyo gishshaunne asaa maaddiyaabi bainna gishshau, asaayyo qarettiis. 37 Yaatidi ba erissiyo ashkkarata, “Kattai daro; shin cakkiya asai guutta. 38 Simmi kattaa Godai kattaa cakkanau oosanchcha yeddana mala, a woossite” yaagiis.101 Yesuusi ba tammanne naa77u erissiyo ashkkarata xeesidi, eti tuna ayyaanaa kessana mala, qassi hargge ubbaanne saho ubbaa pattana mala, etayyo maataa immiis. 2 Yesuusi kiittido tammanne naa77atu sunttai, koiroogee PHeexiroosa giyo Simoonanne a ishaa Inddiraasa, Zabddiyoosa naata ishantta, Yaaqoobanne Yohaannisa, 3 Piliphphoosanne Barttalamoosa, Toomaasanne giiraa ekkiya Maatiyoosa, Ilppiyoosa na7aa Yaaqoobanne Taaddiyoosa giyo Libddiyoosa; 4 ba biittau mishettiya Simoonanne Yesuusa aattidi immida Asqqorootu Yihudaa. 5 Yesuusi ha tammanne naa77ata hagaadan yaagidi kiittiis; “Aihuda gidenna asaa biitti booppite; qassi Samaaretu katamaakka geloppite; 6 hegaa gishshaa bayida dorssaakko, Israa7eela asaakko biite. 7 Biidi, 'Saluwaa kawotettai matattiis' yaagidi yootite. 8 Hargganchchata pattite; haiqqidaageeta haiquwaappe denttite; inchchirichchai oiqqidoogeetakka pattite; xalahetakka kessite. Intte coo ekkideta; coo immite. 9 Worqqa woi bira woi santtime intte kiisiyan oiqqoppite; 10 woi ogiyau qarcciita, woi naa77antto qole, woi caamma woi xam77a oiqqoppite. Aissi giikko, oosanchchau koshshiyaabaa immanau bessees. 11 “Intte geliyo kataman woi qeeri kataman ubban inttena mokkanau ufaittiyai oonakkonne akeekan xomoosite; intte hegaappe kiyana gakkanaashin, aagan uttite. 12 Qassi soo geliiddi sarotite. 13 He keettan de7iya asai inttena mokkikko, intte sarotido sarotai eta gakko. SHin eti inttena mokkennan ixxikko, intte sarotido sarotai intteyyo guyye simmo. 14 Qassi issi issi keettai woi katamai inttena mokkennan woi intte yootiyoobaa siyennan ixxikko, he keettaappe woi he katamaappe kiyiiddi, intte tohuwaappe buhiyaa shocite. 15 Taani intteyyo tumaa odais; Xoossai pirddaa gallassi he katamaa asatuppe, Sadooma katamaa asaunne Gamoora katamaa asau pirddaa kehissana. 16 “Be7ite! Taani inttena dorssaa wanggireello giddo yeddiyoogaadan yeddais. Hegaa gishshau, shooshshadan cincca gidite; qassi haraphphedan, ashkke gidite. 17 SHin asappe naagettite. Aissi giikko, asi inttena pirdda keettau aattidi immana; qassi ba Aihuda woosa keettatunkka inttena lissuwan garafana. 18 Deriyaa haariyaageetu sinttaaninne kawotu sinttan ta gishshau intte eqqidi, etassinne Aihuda gidenna asaassi wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootana. 19 SHin eti inttena pirddau aattiyo wode, intte haasayanabaa he saatiyan Xoossai intteyyo immiyo gishshau, intte gaanabaunne woi woigi haasayanaakkonne hirggoppite. 20 Aissi giikko, inttenan de7idi haasayiyai intte Aawaa Geeshsha Ayyaanaa gidiyoogaappe attin, haasayiyaageeti inttena gidekketa. 21 “Ishai ba ishaa, aawai ba na7aa worissana; naati bantta aawatu bollinne bantta aayetu bolli denddidi, eta worissana. 22 Qassi asai ubbai inttena ta sunttaa gishshau ixxana; shin wurssettai gakkanaashin gencciyaagee attana. 23 Eti inttena issi katamaappe yedettikko, hara katamaa baqatite. Aissi giikko, taani intteyyo tumaa gais; taani, Asa Na7ai, yaana gakkanaashin, intte intte oosuwaa Israa7eela katama ubban ootti wurssekketa. 24 “Tamaariyaagee bana tamaarissiyaagaappe darenna; ashkkaraikka ba godaappe darenna. 25 Tamaariyaagee bana tamaarissiyaagaa keeni gidiyoogee, ashkkaraikka ba godaa keeni gidiyoogee au gidana; eti keettaawaa Bi7eeli-Zeebula giidi xeesikko, a so asaa ai keenaa mooridi xeesaneeshsha! 26 “Simmi asassi yayyoppite; aissi giikko, gentti wottidobai qoncciyaa kiyennan attenna; qottidobaikka erettennan attenna. 27 Taani intteyyo xuman odiyoobaa poo7uwan haasayite; intteyyo haittan saasukkidi odidobaa, keettaa huuphiyan awaajjite. 28 Ashuwaa woriyaageetuyyo yayyoppite; eti shemppuwaa woranau danddayokkona. SHin shemppuwaanne ashuwaa Gaannabiyan xaissanau danddayiya Xoossaassi yayyite. 29 Naa77u siine kafoti bakkannan baizettokkonaayye? Intte Aawai gaana xayikko, he siine kafotuppe issinniyaakka sa7an wodhdhukku. 30 SHin harai atto, intte huuphiyan de7iya binnaana ubbaikka qoodan de7ees. 31 Simmi yayyoppite; daro siine kafotuppe intte aadhdheeta. 32 “Hegaa gishshau, asa sinttan tabaa markkattiya ooyyo gidikkonne, taanikka saluwan de7iya ta Aawaa sinttan markkattana; 33 shin asa sinttan tana kaddiya oonanne taanikka qassi saluwan de7iya ta Aawaa sinttan a kaddana. 34 “Taani sa7aassi sarotettaa ehaanau yiidobaa inttessi milatoppo; taani tooraa ehaanau yiidoogaappe attin, sarotettaa ehaanau yabeikke. 35 Aissi giikko, taani na7aa a aawaappe, na7iyo i aayeeppe, na7aa machchiyookka i bolloteeppe shaakkanau yaas; 36 asassi morkketi a so asata gidana. 37 “Ba aawaa woi ba aayyiyo taappe aattidi siiqiyaagee tabaa gidanau bessenna; ba attuma na7a woi ba macca na7iyo taappe aattidi siiqiyaagee tabaa gidanau bessenna. 38 Ba masqqaliyaa tookkidi, ta geeduwaa kaallennaagee tabaa gidanau bessenna. 39 Ba shemppuwaa ashshiyaagee bashshana; shin ta gishshau ba shemppuwaa bashshiyaagee ashshana. 40 “Inttena mokkiyaagee tana mokkees; qassi tana mokkiyaagee tana kiittidaagaa mokkees. 41 Hananabaa yootiyaagaa hananabaa yootiyaagaa sunttan mokkiyaagee, hananabaa yootiyaagaa woituwaa aara shaakkana; qassi xilluwaa xilluwaa sunttan mokkiyaagee, xilluwaa woituwaa aara shaakkana. 42 Ooninne ha ta erissiyo ashkkaratuppe guuxxiya issuwau tana kaalliyaagee a gidiyo gishshau, harai atto bule haatta xalaalaa uyanau immikkokka, taani intteyyo tumaa gais; i ba woituwaa ekkana” yaagiis.111 Yesuusi ba tammanne naa77u erissiyo ashkkarata azaziyoogaa polido wode, hegaappe denddidi, katamatun tamaarissanaunne yootanau biis. 2 Xammaqiya Yohaannisi qasho keettan de7iiddi, Yesuusi oottidobaa siyidi, ba erissiyo ashkkaratuppe akko kiittidi, 3 “Yaanaagee neneeyye? Woi nuuni haraa naaganee?” yaagidi oichchiis. 4 Oichchin Yesuusi zaaridi, etayyo hagaadan yaagiis; “Biidi intte be7iyoogaanne siyiyoogaa Yohaannisau yootite; 5 qooqeti xeelloosona; wobbeti hemettoosona; inchchirichchai oiqqidoogeeti paxoosona; tulleti siyoosona; haiqqidaageeti denddoosona; hiyyeesati wonggeliyaa mishiraachchuwaa siyoosona. 6 Tana sirenna urai anjjettidaagaa” yaagiis. 7 Yohaannisi erissiyo ashkkarati guyye simmidi biishin, Yesuusi Yohaannisabaa shiiqida asaassi hagaadan yaagidi haasayiis; “Ai be7anau bazzo kiyidetii? Carkkoi qaattiyo shombboquwaa be7anau kiyidetiiyye? 8 Yaatin, ai be7anau kiyidetii? Lo77iya maayuwaa maayida bitaniyaa be7anau kiyidetiiyye? Lo77iya maayuwaa maayiyaageeti kawotu keettan de7oosona. 9 Yaatin, ai be7anau kiyidetii? Hananabaa yootiyaagaa be7anau kiyidetii? Ee, taani intteyyo odais; hananabaa yootiyaagaappekka aadhdhiyaagaa be7ideta. 10 Aissi giikko, Xoossaa maxaafan, 'Xoossai, “Be7a, ta kiittiyoogaa taani neeppe sinttau yeddana. I neeyyo ogiyaa kessana” yaagees'. geetettidi Yohaannisabai xaafettiis. 11 Taani intteyyo tumaa odais; aayee uluwaappe yelettida asa ubban Xammaqiya Yohaannisappe aadhdhiya ooninne de7ibeenna; shin saluwaa kawotettan ubbaappe laafiyaageekka appe aadhdhana. 12 Xammaqiya Yohaannisa wodiyaappe doommidi, hachchi gakkanaashin, saluwaa kawotettai daro naaqettees; wolqqaama asati wolqqan a ekkoosona. 13 Aissi giikko, hananabaa yootiya ubbatinne Muuse higgee Yohaannisa wode gakkanaashin, kawotettaabaa haasayidosona; 14 intte eta kiitaa ammananabaa gidikko, yaana giido Eelaasi ha Yohaannisa. 15 Simmi siyiya haitti de7iyoogee siyo! 16 “SHin taani ha wodiyaa asaa aibiira leemisoo? Eti qocan uttiya naata milatoosona; eti bantta laggeta xeesidi, 17 'Nuuni intteyyo cachcha zayiyaa punnida; shin duribeekketa; yeeho yettaakka kessida; shin yeekkibeekketa' yaagoosona. 18 Aissi giikko, Yohaannisi xoomiiddinne woine eessa uyennan yin eti, 'A bolli xalahee de7ees' yaagidosona. 19 Taani, Asa Na7ai, maiddanne uyaidda yin, eti tana, 'Ha yoraanne woine eessaa uyiyaagaa be7ite; giiraa ekkiyaageetuuranne nagaranchchatuura siiqettees' yaagoosona; shin Xoossaa aadhdhida eratettai ba oosuwan tuma gididi beettees” yaagiis. 20 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi ba malaataappe dariya baggaa oottido katamatun de7iya asai bantta nagaraappe simmibeenna gishshau, eta hagaadan yaagidi, boruwaa doommiis; 21 “Koraaziine katamau, neeyyo aayye7ana; Beetasaida katamau, neeyyookka aayye7ana; aissi giikko, intte bolli Xoossai oottido malaatai Xiiroosa katamaaninne Sidoona kataman oosettidobaa gidiyaakko, eti waaruwaa maayidi, bidinttaa tisttettidi, beni bantta nagaraappe simmanaagaa shin. 22 Taani intteyyo odais; pirddaa gallassi Xoossai intteppe Xiiroosa katamaunne Sidoona katamau pirddaa kehissana. 23 Qassi Qifirinaahooma katamau, neeni saluwaa pude xoqqu gaanau koyadii? Neeni Si7ooliyaa duge yegettana; aissi giikko, ne bolli Xoossai oottido malaatai Sadooma kataman oosettidobaa gidiyaakko, Sadooma katamai hachchi gakkanaassikka de7anaagaa shin. 24 Taani intteyyo odais; pirddaa gallassi Xoossai neeppe Sadoomayyo pirddaa kehissana” yaagiis. 25 Yesuusi he wode zaaridi, hagaadan yaagiis; “Ta Aawau, saluwaa sa7aa Godau, neeni hagaa aadhdhida eranchchatuppenne akeekanchchatuppe genttada, erenna naatussi qonccissido gishshau, nena galatais; 26 ee ta Aawau, aissi giikko, hagee ne shenedan oosettiis. 27 “Ta Aawai taassi ubbabaa immiis; Aawaappe harai Na7aa erenna; Na7aappenne Na7ai Aawaa bessanau koyiyo asatuppe attin, harai Aawaa erenna. 28 “Daafuranchchatoo, deexuwaa tookkiyaageetoo, ubbati taakko haa yiite; taani inttena shemppissana. 29 Taani ashkkenne wozanappe kauyyiyaagaa gidido gishshau, ta qambbaran waaxettite; taappe tamaarite; intte shemppuwaukka intte shemppo demmana. 30 Aissi giikko, ta qambbarai giiga; qassi taani inttena toossidoogeekka kaushsha” yaagiis.121 Yesuusi he wode Sambbata gallassi, tiya bangga giddoora aadhdhees. Aadhdhishin i erissiyo ashkkarati namisettidi, tiya banggaa duuttidi, muussaa doommidosona. 2 SHin Parisaaweti hegaa be7idi Yesuusa, “Be7a, ne erissiyo ashkkarati Sambbata gallassi oottanau higge gidennabaa oottoosona” yaagidosona. 3 SHin Yesuusi etassi hagaadan yaagiis; “Daawitinne aara de7iyaageeti namisettido wode, Daawiti oottidobaa nabbabibeekketii? 4 Daawiti Xoossaa keettaa gelidi, qeesetu xalaalai maanaappe attin, inne aara de7iyaageeti maanau higge gidennaagaa Xoossaassi yarshshido oittaa miidi, banaara de7iyaageetussikka immiis. 5 Woi Sambbata ubban Beeta Maqidasiyan de7iya qeeseti Sambbataa higgiyaa mooriyoogaa, qassi menttidi eti borettennaagaa Muuse higgiyan nabbabibeekketii? 6 SHin taani intteyyo odais; Beeta Maqidasiyaappe aadhdhiyaagee hagan de7ees. 7 Xoossaa maxaafai, 'Taani maarotettaa koyaisippe attin, yarshshuwaa koyikke' giyoogee woigiyoogaakko intte eriyaakko, nagari bainna asa bolli pirddekketa. 8 Aissi giikko, taani, Asa Na7ai, Sambbataa Godaa” yaagiis. 9 Yesuusi hegaappe denddidi, Aihuda woosa keettaa biis. 10 Hegan kushee gunddido issi bitanee de7ees; Yesuusa mootana koyiya asati, “Sambbatan, pattiyoogee higgee?” yaagidi a oichchidosona. 11 Oichchin Yesuusi eta, “Intte giddon issi dorssi de7iyo urai, he dorssai Sambbata gallassi aafuwan kunddikko, oiqqidi kessennai oonee? 12 Yaatin, asi dorssappe waani keehi darennee! Hegaa gishshau, Sambbata gallassi lo77obaa oottiyoogee higge” yaagiis. 13 Hegaappe guyyiyan bitaniyaa, “Ne kushiyaa piddi ootta” yaagin bitanee piddi oottin, a kushee hinkko kushiyaadankka paxi aggiis. 14 SHin Parisaaweti kare kiyidi, Yesuusa waati woranaakko maqettidosona. 15 SHin Yesuusi eta zoretaa eridi, he sohuwaappe aggidi biishin, daro asai a kaalliis; harggida ubbaa pattiis. 16 Xoossai hananabaa yootiya Isiyaasa baggaara giidoogee polettana mala, Yesuusi asatuyyo, “Tabaa hara asassi yootoppite” yaagiis. 18 Xoossai Isiyaasa baggaara hagaadan yaagiis; “Taani doorido ta ashkkarai, taani siiqiyo, tana ufaissiyaagee hageeho. Taani ta Ayyaanaa a bolli wottana. I suure pirddaa Aihuda gidenna asa ubbau yootana. 19 I palamettenna; woi wocamenna. Ba qaalaakka ogiyan sissenna. 20 Suure pirddaa i xoonissana gakkanaassi, dinccettida shombboquwaa menttenna; qassi cuwattiya muqaaddaakka i toissenna. 21 Aihuda gidenna asai ubbai an ammanana” yaagiis. 22 Hegaappe guyyiyan, amarida asati xalahee oiqqin duudida issi qooqe bitaniyaa Yesuusakko ehiidosona; Yesuusi he duude bitaniyaa pattidi, haasayissiisinne a aifiyaakka xeelissiisi. 23 Asai ubbai garamettidi, “Laa hagee Daawita na7a gidanddeeshsha?” yaagiis. 24 SHin Parisaaweti hegaa siyidi, “Ha bitanee xalahetu halaqai Bi7eeli-Zeebuli baayyo wolqqaa immin, xalaheta kessees” yaagidosona. 25 SHin Yesuusi eta qofaa eridi, eta hagaadan yaagiis; “Ba giddon shaakettiya kawotetta ubbai xayana; qassi ba giddon shaakettiya katamai woi keetta asaikka eqqenna. 26 Qassi Seexaanai Seexaanaa kessiyaabaa gidikko, ba giddon shaakettiis; yaatin, a kawotettai waanidi eqqanee? 27 Tau Bi7eeli-Zeebuli wolqqaa immin, taani xalaheta kessiyaabaa gidikko, intte asau wolqqaa ooni immin xalaheta kessanee? Hegaa gishshau, eti intte bolli pirddana. 28 SHin Xoossaa Geeshsha Ayyaanai tau wolqqaa immin, taani xalaheta kessiyaabaa gidikko, simmi Xoossaa kawotettai inttekko yiichchiis. 29 “Woi asi kasetidi, wolqqaama asa qachchennan de7iiddi, a keettaa gelidi, a miishshaa bonqqanau waanidi danddayii? Qachchidoogaappe guyyiyan, a keettaa bonqqana danddayees. 30 “Ta bagga gidenna urai tabaa ixxees; qassi tanaara issippe shiishshennaagee laalees. 31 Hegaa gishshau, taani intteyyo odais; Xoossai asayyo ai nagara gidinkka, qassi ai cashsha gidinkka atto gaana; shin Geeshsha Ayyaanaa cayidaagaayyo atto geenna. 32 Ta bolli, Asa Na7aa bolli, iitabaa haasayiya o nagaraanne Xoossai atto gaana; shin Geeshsha Ayyaanaa bolli iitabaa haasayiya o nagaraanne sa7an gidin, saluwan gidin, Xoossai atto geenna. 33 “Lo77o aifiyaa demmanau lo77o mittaa dichchana bessees; iita mittaa intte dichchikko, iita aifiyaa demmana; aissi giikko, mittai erettiyoi ba aifiyo aifiyaana. 34 SHooshshatoo, intte iita gidiiddi, waatidi lo77obaa haasayanau danddayeetii? Aissi giikko, doonai wozana giddon kumidabaa haasayees. 35 Lo77o asi ba lo77o minjjaappe lo77obaa kessees; qassi iita asi ba iita minjjaappe iitabaa kessees. 36 Taani intteyyo odais; asi ba haasayido pattenna haasaya ubbau pirddaa gallassi zaaro immana. 37 Aissi giikko, ne haasayai nena xillissana; woi ne haasayai ne bolli pirddana” yaagiis. 38 Hegaappe guyyiyan, higgiyaa tamaarissiya issi issi asatinne Parisaaweti zaaridi Yesuusa, “Tamaarissiyaagoo, neeni malaata oottishin, nuuni be7anau koyoos” yaagidosona. 39 SHin i zaaridi, etayyo hagaadan yaagiis; “Ha wodiyaa asai iitai, Xoossau ammanettennaagee, malaata koyees; hananabaa yootiya Yoonaasa malaataappe attin, hara malaati au imettenna. 40 Yoonaasi gita moliyaa uluwan heezzu gallassaanne heezzu qammaa de7idoogaadan, taani, Asa Na7aikka, biitta giddon heezzu gallassaanne heezzu qammaa de7ana. 41 Nanawe asai Yoonaasi yootidoogan bantta nagaraappe simmido gishshau, pirddaa gallassi denddidi, inttena mootana; be7ite, Yoonaasappe aadhdhiyaagee hagan de7ees. 42 Tohossa bagga biittaa kawiyaa Solomona aadhdhida eratettaa siyanau sa7aa gaxaappe yiido gishshau, pirddaa gallassi denddada, inttena mootana; be7ite, Solomonappekka aadhdhiyaagee hagan de7ees. 43 “Tuna ayyaanai asaappe kiyido wode, baayyo shemppiyoosaa koyiiddi, haatti bainnasaara aadhdhees; shin demmenna. 44 He wode, 'Taani aggada yiido ta keettaa simmana' yaagees; simmidi yiyo wode, keettai mela de7iyaagaanne pitetti geeyidi, giigi uttidaagaa demmees. 45 Hegaappe guyyiyan, biidi baappe iitiya laappun hara ayyaanata ehees; he ayyaanati gelidi, hegan de7oosona. He bitaniyaa de7oi kaseegaappe guyyeegee keehi iitees. Ha wodiyaa iita asaukka qassi hegaadan hanana” yaagiis. 46 Yesuusi daro asaayyo haasayishin, a aayyiyaanne a ishantti aara haasayanau koyidi, karen eqqidosona. 47 Issoi a, “Ne aayyiyaanne ne ishantti nenaara haasayanau koyidi, karen eqqidosona” yaagiis. 48 SHin Yesuusi zaaridi, “Ta aayyiyaa oonee? Ta ishantti oonee?” yaagiis. 49 Ba kushiyan ba erissiyo ashkkaratukko malaatidi, “Be7ite, ta aayyiyaanne ta ishantti hageetihona. 50 Aissi giikko, saluwan de7iya ta Aawai koyiyoobaa oottiya ubbai, ta isha ta michchonne ta aayo” yaagiis.131 Yesuusi he gallassi sooppe kiyidi, abbaa lanqqiyan uttiis. 2 Keehi daro asai ba lanqqiyan yuuyi aadhdhidi shiiqettin, wolwoluwaa giddo gelidi uttiis; asai ubbai abbaa lanqqiyan eqqiis. 3 Asaassi leemisuwan darobaa hagaadan yaagidi yootiis; “Issi bitanee zerettaa zeranau kiyiis. 4 I zerishin, issi issi zerettai ogiyaa doonan wodhdhiis; wodhdhidaagaa kafoi yiidi miis. 5 Qassi issi issi zerettai guutta biittai de7iyo shuchchaa anccuwaa bolli wodhdhiis; daro biittai bainna gishshau, he zerettai sohuwaara mokkiis. 6 SHin awai kiyido wode carshshai shulliis; adussa xaphuwaa yeddibeenna gishshau meli bayiis. 7 Issi issi zerettai aguntta giddon wodhdhiis; wodhdhidi mokkidaagaa agunttai diccidi cuulliis. 8 Issi issi zerettai aradda biittan wodhdhidi mokkiis; issoi xeetu aifiyaa, issoi usuppun tammaa, issoi hasttamaa aifiis. 9 Siyiyo haitti de7iyo urai siyo!” yaagiis. 10 Erissiyo ashkkarati Yesuusakko shiiqidi, “Neeni aissi etassi leemisuwan odai?” yaagidosona. 11 Yesuusi zaaridi, etassi hagaadan yaagiis; “Inttessi saluwaa kawotettaa xuuraa erai imettiis; shin etassi imettibeenna. 12 Aissi giikko, de7iyoogau gujettana; au darana; shin bainnaagaappe harai atto, he de7iyaageekka ekettiichchana. 13 Taani eti xeelliiddi demmenna gishshaunne siyiiddikka siyenna gishshau, woi qassi eti akeekenna gishshaunne etau leemisuwan odais. 14 “Isiyaasi etabaa hananabaa yootidoogee polettees; hananabaa yootidoogee hagaa; 'Intte sissaa siyana; shin intteyyo gelenna; intte xeeluwaa xeellana; shin be7ekketa. 15 Aissi giikko, ha asaa wozanai dammiis; bantta haittaa tulissidosona; bantta aifiyaakka qilimmidosona. Hegee bainnaakko, eti bantta aifiyan be7ana; bantta haittan siyana; bantta wozanankka akeekana; eti taakko, Xoossaakko simmana; taanikka eta pattana, shin attiis' yaagees. 16 “SHin intte aifee xeelliyo gishshaunne intte haittaikka siyiyo gishshau, intte anjjettidaageeta. 17 Taani intteyyo tumaa odais; hananabaa yootiya darotinne xilloti intte be7iyoogaa be7anau amottidosona; shin be7ibookkona. Intte siyiyoogaa siyanau amottidosona; shin siyibookkona. 18 “Simmi kattaa zeriyaagaa leemisuwaa birshshettai giyoogaa siyite. 19 Kawotettaa qaalaa siyidi, akeekenna ooninne ogiyaa doonan wodhdhida zerettaa mala; xalahe halaqai yiidi, eta wozanan zerettidaagaa maxirggees. 20 SHuchchaa anccoi de7iyo biittan wodhdhida zerettai qaalaa siyidi, sohuwaara ufaissan ekkiyaageeta milatees. 21 SHin hegee ha77issau de7iyoogaappe attin, aani xaphoi baawa; qaalaa gaasuwan waayee woi yedetai yiyo wode, sohuwaara xubetti aggees. 22 Qassi aguntta giddon wodhdhidaagee qaalaa siyiyaagaa milatees; shin ha sa7aa de7uwau hirggiyoogeenne duretetta siiqiyoogee qaalaa cuullees; cuullin he zerettai aifennan atti aggees. 23 Aradda biittan zerettidaagee qaalaa siyidi, akeekiya asa milatees; yaatidi aifees; issoi xeetaa, issoi usuppun tammaa issoi hasttamaa aifees” yaagiis. 24 Yesuusi etayyo hara leemisuwaa hagaadan yaagidi odiis; “Saluwaa kawotettai ba goshshan lo77o zerettaa zerida bitaniyaa milatees. 25 SHin qammi asai xiskkiichchidaashin, a morkkee yiidi, gisttiyaa zeridoogaa bolli zardduwaa zeridi biis. 26 SHin gisttee mokkidi, aifido wode, zarddoikka a giddon beettiis. 27 “A ashkkarati akko yiidi, 'Godau, neeni ne goshshan lo77o zerettaa zerabeikkii? Yaatin, zarddoi auppe yiidee?' yaagidosona. 28 “Yaagin Godai, 'Hegaa morkkee oottiis' yaagiis. “Ashkkarati, 'Nuuni biidi shoddanaagaa dosai?' yaagidosona. 29 “SHin i, 'CHii, zardduwaa intte shoddiiddi, gisttiyaara shoddana. 30 Bochchoppite; cakkiyo wodee gakkanaashin, issippe diccona. Cakkiyo wodee gakkin, taani cakkiyaageeta, kasetidi zardduwaa maxite; maxidi taman xuugganau mirqqiyan mirqqiyan qachchite; shin gisttiyaa ta gootaran qolite' gaana” yaagiis. 31 Yesuusi etayyo hara leemisuwaa yaagidi odiis; “Saluwaa kawotettai sanaafici giyo qii mittee aifiyo milatees; he mittee aifiyo asi ekkidi, ba goshshan zeriis. 32 He zerettiyaa zeretta ubbaappe guuxxausu; shin diccido wode, hara ataakiltte ubbaappe gitatausu; kafoi yiidi, i tashiyan keexxiyoogaa keena gita mitta gidausu” yaagiis. 33 Qassikka Yesuusi hara leemisuwaa etau yaagidi odiis; “Saluwaa kawotettai issi mishiriyaa heezzu kere xiilliyaa ekkada, munaqqido munaqai ubbai denddana gakkanaassi, aani tigido irshshuwaa milatees” yaagiis. 34 Yesuusi asau he ubbaa leemisuwan odiis; leemisoi bainnan i issibaakka odenna; hananabaa yootiyaagee, “Taani etayyo haasayiyo wode leemisuwan haasayais. Sa7ai merettoosappe doommidi geemmida yohota odais” giidoogee polettana mala, hegaa i odiis. 36 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi asaa yeggi bayidi, soo geliis; erissiyo ashkkarati akko biidi, “Goshshan de7iya zardduwaa leemisuwaa birshshettaa nuuyyo oda” yaagidosona. 37 Yaagin Yesuusi zaaridi, hagaadan yaagiis; “Lo77o zerettaa zeriyaagee tana Asa Na7aa. 38 Goshshai sa7aa; lo77o zerettai kawotettaa asaa; zarddoi xalahe halaqaa asaa. 39 Zardduwaa zerida morkkee xalahe halaqaa; cakkiyo wodee, wodiyaa wurssettaa; qassi cakkiyaageeti kiitanchchata. 40 “Hegaa gishshau, zardduwaa maxidi, taman xuuggiyoogaadan, wodiyaa wurssettan hegaa mala gidana. 41 Taani, Asa Na7ai, ta kiitanchchata kiittana; eti ta kawotettaa giddon xube gidiya ubbaanne iitabaa oottiyaageeta shiishshana. 42 SHiishshidi to77enna taman olana; hegan eti yeekkana; qassi achchaa garccana. 43 He wode xilloti bantta aawaa kawotettan awa aifiyaadan poo7ana. Siyiya haitti de7iyo urai siyo! 44 “Saluwaa kawotettai goshshan moogido miishsha milatees; issi bitanee he miishshaa demmidi, zaarettidi moogiis; daro ufaittiiddi biidi, baayyo de7iyaabaa ubbaa baizzidi, he goshshaa shammiis. 45 “Qassi saluwaa kawotettai inqquwaa giyo daro al77o shuchchaa koyiya zal77anchchaa milatees. 46 He zal77anchchai daro al77o inqquwaa demmidi, biidi baayyo de7iyaabaa ubbaa baizzidi, a shammiis. 47 “Qassi saluwaa kawotettai ubba qommo moliyaa oiqqiya abban yeggido gitiyaa milatees. 48 Molee gitiyaa kumido wode, moliyaa oiqqiya asati abbaappe gaxaa kessidi uttidosona; uttidi lo77o moliyaa qoridi, keeshiyan yeggidosona; shin iita moliyaa wora olidosona. 49 Wodiyaa wurssettan hegaadan hanana; kiitanchchati yiidi, nagaranchchata xillotu giddoppe qoridi, 50 to77enna taman olana; hegan eti yeekkana; qassi achchaa garccana. 51 “Hagee ubbai intteyyo gelidee?” yaagidi eta oichchiis. Eti, “Ee” yaagidosona. 52 Yaagin i, “Hegaa gishshau, saluwaa kawotettan erissiyo ashkkara gidida higgiyaa tamaarissiya ubbai, ba minjjidosaappe ooratta miishshaanne gal77a miishshaa kessiya asa milatees” yaagiis. 53 Yesuusi ha leemisota yootidi wurssidoogaappe guyyiyan, hegaappe denddidi, 54 ba yelettido katamaa biis. Biidi Aihuda woosa keettan tamaarissiyoogaa siyida asai garamettidi, hagaadan yaagiis; “Hagee ha aadhdhida eratettaanne Xoossai oottiyo malaataa oottanau wolqqaa awappe ekkidee? 55 Hagee anaaxiyaa na7aa gidennee? A aayyiyaa Mairaamo gidekkee? A ishantti Yaaqoobanne Yooseefa, Simoonanne Yihudaa gidokkonaayye? 56 A michchentti ubbai nunaara de7okkonaayye? Yaatin, i hagaa ubbaa awappe demmidee?” yaagiis. 57 Eti i giyoobaa ekkennan ixxidosona. SHin Yesuusi he asaassi, “Hananabaa yootiyaagee ba biittaaninne bantta so asaani bonchchettennaagaappe attin, hara ubbasan bonchchettees” yaagiis. 58 Eti ammanibeenna gishshau, Xoossai oottiyo malaataa he sohuwan keehi oottibeenna.141 He wode oiddantto biittaa haariya Heeroodisi Yesuusabaa siyiis; 2 siyidi ba ashkkaratussi, “Hagee haiquwaappe denddida Xammaqiya Yohaannisa; Xoossai oottiyo wolqqaama malaataa i oottiyoogee hegaassa” yaagiis. 3 Aissi giikko, Heeroodisi ba ishaa Piliphphoosa machchee Heeroodiyaadi gaasotan Yohaannisa oitti qashissidi, qasho keettan yeggi wottiis. 4 Aissi giikko, Yohaannisi Heeroodisa, “Neeni Heeroodiyaado ekkanau bessenna” yaagiis. 5 Heeroodisi Yohaannisa woranau koyiis; shin Yihudaa asai hananabaa yootiya asadan Yohaannisa xeellido gishshau yayyiis. 6 SHin Heeroodisi yelettido gallassai gakkin, Heeroodiyaadi na7iyaa asaa sinttan durada Heeroodisa ufaissaasu; 7 ufaissin Heeroodisi na7iyo, “Nena lo77idabaa aibanne gidikko, tana oichcha; taani neessi immana” yaagidi iyyo caaqqiis. 8 Na7iyaa ba aayee zoriyaa ekkada Heeroodisa, “Xammaqiya Yohaannisa huuphiyaa ha soruwan wottada tau imma” yaagaasu. 9 Kawoi au qarettiis; shin ba caaquwaa gishshaunne banaara uttida imattaa gishshau, iyyo immana mala azaziis. 10 Kawoi kiittidi, Yohaannisa qooriyaa qasho keettan muucissiis. 11 Huuphiyaa soruwan wotti ehiidi, na7eessi immidosona; na7iyaa he huuphiyaa ba aayeekko efaasu. 12 Yohaannisi erissiyo ashkkarati yiidi, a ahaa efiidi moogidosona; moogidi Yesuusau biidi odidosona. 13 Yesuusi hegaa siyidi, wolwoluwan gelidi, he sohuwaappe barkka asi bainnasaa biis; asai hegaa siyidi, katamaappe denddidi, tohuwan a kaalliis. 14 Yesuusi wolwoluwaappe kiyido wode, daro asaa be7idi, he asau qarettiis; yaatidi etaara de7iya hargganchchata pattiis. 15 Sa7ai omariyo wode, Yesuusi erissiyo ashkkarati Yesuusakko yiidi, “Hagee sohoi asi bainna soho; ha77i sa7aikka qammiichchiis; asai ubbai qeeri katamata biidi, bau qumaa shammana mala, asaa yedda” yaagidosona. 16 SHin Yesuusi eta, “Asai baanau koshshenna; asau miyoobaa intte immite” yaagiis. 17 Eti zaaridi a, “Nuuyyo hagan ichchashu oittappenne naa77u moleppe attin, hari baawa” yaagidosona. 18 Yaagin Yesuusi eta, “Hegeeta tau haa ekki ehiite” yaagiis. 19 Asai maatan uttana mala, Yesuusi azaziis; ichchashu oittaanne naa77u moliyaa oiqqidi, saluwaa pude xeellidi, Xoossaa galatiis; he oittaa menttidi, ba erissiyo ashkkaratussi immin, eti daro asaayyo gishidosona. 20 Asai ubbai miidi kalliis; kallin attida xarzzai tammanne naa77u samppaa kumidaagaa denttidosona. 21 Miida asai maccaasaanne naata paidennan, ichchashu sha7aa gidiyaagaa keena. 22 Yesuusi daro asaa yeddiiddi, ba erissiyo ashkkarati wolwoluwan gelidi, baappe sinttatidi, abbaappe hefintti pinnana mala azaziis. 23 Asaa yeddidi, Xoossaa woossanau deriyaa huuphiyaa barkka kiyiis; sa7ai qammiichchinkka hegan barkka de7ees. 24 SHin wolwoloi he wode abbaa bollan de7ishin, sintta baggaara carkkoi carkkiyo gishshau, beetai wolwoluwaa sugees. 25 Baira kuttoi waassi simmin, Yesuusi abbaa bolli hemettiiddi, etakko yiis. 26 Erissiyo ashkkarati abbaa bolli i hemettishin be7idi dagammidi, “Hegee moitille gidennee!” yaagidi yayyidi waassidosona. 27 SHin Yesuusi sohuwaara eta, “Aikko baawa; tanattennee; yayyoppite” yaagiis. 28 PHeexiroosi zaaridi a, “Ta Godau, hegee nena gidikko, taani haattaa bollaara neekko baana mala, tana azazarkkii” yaagiis. 29 Yesuusi PHeexiroosa, “Haa ya” yaagiis. PHeexiroosi wolwoluwaappe wodhdhidi, haattaa bollaara hemettiiddi, Yesuusakko beettaa doommiis. 30 SHin wolqqaama carkkuwaa be7idi yayyiis; haattai bana mituwaa doommido wode, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ta Godau tana ashsharkkii!” yaagiis. 31 Sohuwaara Yesuusi ba kushiyaa yeddidi, PHeexiroosa oiqqidi, “Laa ha ammanoi laafidoogoo! Aissi siradii?” yaagiis. 32 Eti naa77ai wolwoluwan gelido wode, carkkoi woppu giis. 33 Wolwoluwaa giddon de7iya erissiyo ashkkarati Yesuusa, “Neeni Xoossaa Na7aa gididoogee tuma” yaagidi au goinnidosona. 34 Eti abbaa pinnidi, Genssereexa giyo biittaa gakkidosona. 35 He biittaa asai Yesuusa eriis; eridi hegaa heera biitta ubbaa kiittidi, harggiya asa ubbaa akko ehiis. 36 Harggiya asai a afalaa macara xalaalaa bochchana mala, a woossiis; macaraa bochchida ubbaikka paxiis.151 Hegaappe guyyiyan, higgiyaa tamaarissiya issi issi asatinne Parisaaweti Yerusalaameppe Yesuusakko yiidi, 2 “Neeni erissiyo ashkkarati aissi nu aawatu wogaa mooriyoonaa? Aissi giikko, eti qumaa maanaappe kasetidi, bantta kushiyaa meecettokkona” yaagidosona. 3 Yesuusi zaaridi, eta hagaadan yaagiis; “Intte intte wogaa gishshau, Xoossaa azazuwaa poliyoogaa aissi ixxeetii? 4 Aissi giikko Xoossai, 'Ne aawaanne ne aayyiyo bonchcha' qassi, 'Ba aawaa woi ba aayyiyo cayiyaagee haiqqo' yaagiis. 5 SHin intte, 'Issi asi ba aawaa woi ba aayyiyo maaddiyoobi bau de7in, “Hegee Xoossaabaa” giikko, ba aawaa woi ba aayyiyo bonchchanau bessenna' yaageeta; yaatidi intte intte wogaa polanau Xoossaa qaalaa xaissideta. 7 Ha lo77o milatiya iita asatoo, Isiyaasi balennan inttebau hananabaa yootiiddi, 8 'Xoossai hagaadan yaagiis; “Hagee asai tana ba bolla doonan bonchchees; shin eta wozanai taappe haahuwan de7ees. 9 Asai tau mela goinnees; aissi giikko, asi oottido azazuwaa Xoossaa higgiyaa milatissidi tamaarissees” giis' yaagiis” yaagiis. 10 Yesuusi daro asaa baakko xeesidi, “Siyitenne akeekite; 11 asa tunissiyaabai doona giddo geliyaabaa gidenna; shin asa tunissiyaabai doonappe kiyiyaabaa” yaagiis. 12 Hegaappe guyyiyan, erissiyo ashkkarati akko yiidi, “Parisaaweti neeni haasayidoogaa siyidi, hanqqettidoogaa akeekai?” yaagidosona. 13 SHin Yesuusi zaaridi, “Saluwan de7iya ta Aawai tokkibeenna mitta ubbai shodettana. 14 Etabau hirggoppite; eti qooqe kaalettiya qooqeta; qooqee qooqe kaalettikko, naa77aikka ollan kunddana” yaagiis. 15 Yaagin PHeexiroosi zaaridi, “Ha leemisuwaa birshshettaa nuuyyo odarkkii” yaagiis. 16 Yesuusi eta hagaadan yaagiis; “Intteyyo qassi ha77i gakkanaashinkka gelibeennee? 17 Doonan geliya ubbai ulo giddo biidi, qassi uloppe gaxi kiyiyoogaa erekketii? 18 SHin doonappe kiyiyaabai wozanappe kiyees; asa tunissiyaabai hegaa malaa. 19 Aissi giikko, wozana giddoppe iita qofai, woriyoogee, shaaramuxiyoogee, qassi shaaramuxanau qaaqqatiyoogee ubbai, wuuqqiyoogee, wordduwaa markkattiyoogee, cashshai kiyees. 20 Hegaa milatiyaabai asa tunissiyoogaappe attin, meeccibeenna kushen miyoogee asa tunissenna” yaagiis. 21 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi hegaappe aggidi, Xiiroosanne Sidoona giyo katamati de7iyo biitti biis. 22 Kanaane giyo biittaa maccaasa issinniyaa hegaappe Yesuusakko yaada, ba qaalaa xoqqu oottada, “Ta Godau, Daawita na7au, tana maararkkii; ta na7iyo xalahee pala ohetta oiqqiis” yaagaasu. 23 SHin Yesuusi iyyo qaalanne qaattibeenna; erissiyo ashkkarati akko yiidi, “Ha mishiriyaa nu geeduwaa kaalla kaallada, ba qaalaa xoqqu oottada yootausu; hegaa gishshau, neeni o yeddarkkii” yaagidi woossidosona. 24 Yesuusi zaaridi, “Taani bayida dorssau, Israa7eela asaa xalaalau kiitettaas” yaagiis. 25 SHin a yaada, “Ta Godau, tana maaddarkkii!” yaagada au goinnaasu. 26 Qassi i zaaridi, “Naatu qumaa ekkidi, zairotuyyo oliyoogee lo77o gidenna” yaagiis. 27 Mishiriyaa, “Ee ta Godau, hegee tuma; shin harai atto zairotikka bantta godati miishin, masoofiyaappe laalettida suuppaa moosonattennee” yaagaasu. 28 Yaagin Yesuusi zaaridi o, “Ha mishiree, ne ammanoi gita; neeni koyidoogaadan neeyyo hano” yaagiis. I na7iyaa sohuwaarakka paxa aggaasu. 29 Yesuusi hegaappe denddidi, Galiila Abbaa mati biis; qassi issi deriyaa bolli kiyidi, hegan uttiis. 30 Daro asai wobbeta, qooqeta, quunatanne duudeta, qassi hara darota ekkidi, akko ehiis; ehiidi a matan wottiis. Yesuusi eta pattiis. 31 Hegaa gishshau, asai duudeti haasayishin, quunati sitti giishin, wobbeti hemettishin, qooqeti xeellishin be7idi garamettidi, Israa7eela asaa Xoossaa galatiis. 32 Yesuusi ba erissiyo ashkkarata baakko xeesidi, “Ha daro asai tanaara heezzu gallassi gakkanaassi gam77ido gishshau, taani ha asau qarettais; etau ha77i miyoobi baawa. Qassi eti ogiyan daafuridi kunddenna mala, quma mizennan eta mela yeddanaukka koyikke” yaagiis. 33 Erissiyo ashkkarati zaaridi Yesuusa, “Nuuni ha bazzuwan hagaa keena asaa kalissiya quma auppe demmanee?” yaagidosona. 34 Qassi Yesuusi eta, “Intteyyo aappun oittai de7ii?” yaagidi oichchiis. Eti, “Laappun oittainne guutta moletuppe amaridaageeti de7oosona” yaagidosona. 35 Yesuusi asaa, “Sa7an uttite” yaagiis. 36 Yaagidi he laappun oittaanne moliyaa oiqqidi, Xoossaa galatiis; menttidi erissiyo ashkkaratussi immiis; qassi erissiyo ashkkarati daro asaassi immidosona. 37 Asai ubbai miidi kalliis; miishin attida laappun samppaa kumida xarzzaa erissiyo ashkkarati denttidosona. 38 Miida asai maccaasaanne naata paidennan, oiddu sha7u attumaasa. 39 Yesuusi asaa yeddidoogaappe guyyiyan, wolwoluwan gelidi, Magedoona giyo biitti biis.161 Issi issi Parisaawetinne Saaduqaaweti Yesuusakko yiidi, a paaccanau koyidosona; yaatidi banttana saluwaappe malaata bessana mala woossidosona. 2 SHin Yesuusi zaaridi, eta hagaadan yaagiis; “Sa7ai qammiyo wode intte, 'Saloi zo77ido gishshau, sa7ai booqallana' yaageeta; 3 wonttimaatti qassi, 'Saloi zo77idi gubbanido gishshau, hachchi irai bukkana' yaageeta; saluwaa xeellidi, sa7ai hananabaa eranau danddayeeta; shin ha wodiyaa malaataa shaakki eranau danddayekketii? 4 Ha wodiyaa asai iitai, Xoossau ammanettennaagee, malaata koyees; hananabaa yootiya Yoonaasa malaataappe attin, hara malaati au imettenna” yaagiis. Yaagidi, eta yeggi bayidi biis. 5 Erissiyo ashkkarati abbaa pinnido wode, qumaa efaanaagaa dogidosona. 6 Yesuusi eta, “Parisaawetu irshshuwaappenne Saaduqaawetu irshshuwaappe inttena eridi naagettite” yaagiis. 7 Eti bantta giddon, “I hagaa giyoogee nuuni qumaa ehibeenna gishshaassa” yaagidi haasayaa doommidosona. 8 SHin eti giyoogaa Yesuusi eridi, “Ha ammanoi paccidoogeetoo, qumi bainna gishshau, aissi intte giddon haasayeetii? 9 Ha77ikka intteyyo gelibeennee? Taani ichchashu oittaa ichchashu sha7u asaayyo battidoogaa, qassi intte aappun samppaa kunttidi denttidaakko hassayekketii? 10 Woi taani laappun oittaa oiddu sha7u asaayyo battidoogaa, qassi intte aappun samppaa kunttidi denttidaakko hassayekketii? 11 Taani inttena Parisaawetu irshshuwaappenne Saaduqaawetu irshshuwaappe naagettite giyoogaappe attin, oittabaa intteyyo haasayabeennaagaa intte waanidi akeekekketii?” yaagiis. 12 Erissiyo ashkkarati Yesuusi banttau odidoogee, Parisaawetu timirttiyaappenne Saaduqaawetu timirttiyaappe eti naagettanaagaa gididoogaappe attin, oittan tigiyo irshshuwaappe naagettanaagaa gidennaagaa he wode akeekidosona. 13 Yesuusi Piliphphoosi-Qiisaariyaa giyo biittaa gakkido wode, ba erissiyo ashkkarata, “Asai tana, Asa Na7aa oona gii?” yaagidi oichchiis. 14 Erissiyo ashkkarati zaaridi, “Nena issi issi asai, Xammaqiya Yohaannisa yaagees; harati qassi Eelaasa yaagoosona; qassi baggati Ermmaasa woi hananabaa yootiyaageetuppe issuwaa yaagoosona” yaagidosona. 15 Yaagin Yesuusi eta, “Yaanin intte tana oona geetii?” yaagiis. 16 Simoon PHeexiroosi zaaridi, “Neeni de7o Xoossaa Na7aa Kiristtoosa” yaagiis. 17 Yesuusi zaaridi, hagaadan yaagiis; “Yoona na7aa Simoonaa, hagaa neessi saluwan de7iya ta Aawai erissidoogaappe attin, asi ooninne nena erissibeenna gishshau, neeni anjjettidaagaa. 18 PHeexiroosaa, taani neeyyo odais; neeni shuchcha; taani ha zaallaa bolli ta woosa keettaa keexxana; ta woosa keettaa harai atto, Si7ooliyaa wolqqaikka xoonanau danddayenna. 19 Taani neessi saluwaa kawotettaa qulppiyaa immana; neeni sa7an qachchiyo ubbai saluwan qashetti uttiis; neeni sa7an birshshiyo ubbai saluwankka birshshetti uttiis” yaagiis. 20 Hegaappe guyyiyan, Kiristtoosa i gididoogaa erissiyo ashkkarati oossinne odenna mala, eta azaziis. 21 He wodeppe doommidi Yesuusi, “Taani Yerusalaame bin, tana cimati, qeese halaqatinne higgiyaa tamaarissiyaageeti daro waissanau bessees; eti tana woranaunne taani heezzantto gallassi haiquwaappe denddanau bessees” yaagidi, ba erissiyo ashkkaratussi geeshshidi oduwaa doommiis. 22 PHeexiroosi a issi baggi zaaridi, “Ta Godau, Xoossai nena hegaappe ashsho; hagee ne bolli mulekka yeenna” yaagidi a zoranau doommiis. 23 SHin Yesuusi guyye simmidi PHeexiroosa, “Ha Seexaanau, neeni ta matappe kichcha; neeni asi dosiyoobaa qoppiyoogaappe attin, Xoossai dosiyoobaa qoppenna gishshau, tau xube gidadasa” yaagiis. 24 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi ba erissiyo ashkkarata hagaadan yaagiis; “Tana kaallanau koyiya urai de7ikko, bana yeggi bayo; yaatidi ba masqqaliyaa tookkidi, tana kaallo. 25 Aissi giikko, ba shemppuwaa ashshana koyiya urai bashshana; shin ba shemppuwaa ta gishshau bashshiya urai ashshana. 26 Issi urai sa7an de7iya ubbabaa bau shiishshidi, ba shemppuwaa bashshikko, a ai maaddanee? Woi issi urai ba shemppuwaa wozanau ai immana danddayii? 27 Aissi giikko, taani, Asa Na7ai, ta Aawaa bonchchuwan ta kiitanchchatuura yaana hanais; asa ubbau he wode a oosuwaa malaa immana. 28 Taani intteyyo tumaa gais; amarida asati, taani, Asa Na7ai, kawo gidada yiyoogaa be7ana gakkanaassi, haiqqennaageeti hagan de7oosona” yaagiis.171 Yesuusi usuppun gallassappe guyyiyan, banaara PHeexiroosa, Yaaqoobanne, Yaaqooba ishaa Yohaannisa ekkidi, eta xalaalaa gita deriyaa huuphiyaa kessiis. 2 Qassi eti xeellishin, eta sinttan laamettiis; a som77oi awa aifiyaadan poo7iis; a maayoikka poo7uwaadan booxxiis. 3 Muuseenne Eelaasi Yesuusaara haasayishin, ha heezzu erissiyo ashkkarati be7idosona. 4 PHeexiroosi Yesuusa, “Ta Godau, nuuni hagan de7iyoogee nuussi lo77o; neeni dosikko, nuuni hagan heezzu zamppata issuwaa neessi, issuwaa Muusessi, issuwaa Eelaasassi zamppayana” yaagiis. 5 I haasayishin, poo7iya shaarai yinne eta gentti aggiis; genttin shaaraappe, “Hagee taani siiqiyo tana ufaissiya ta Na7aa; i giyoogaa siyite” giya qaalai yiis. 6 Erissiyo ashkkarati he qaalaa siyido wode, daro yayyidi, gufanni wodhdhidosona. 7 Yesuusi etakko yiidi, eta bochchiis; bochchidi, “Denddite; yayyoppite” yaagiis. 8 Eti xoqqu giidi xeelliyo wode, Yesuusa xalaalaappe attin, hara asa oonanne be7ibookkona. 9 Eti deriyaappe wodhdhishin, Yesuusi eta, “Taani Asa Na7ai, haiquwaappe denddana gakkanaassi, ha intte be7idoogaa ooyyoonne odoppite” yaagidi azaziis. 10 Erissiyo ashkkarati Yesuusa, “Yaatin, higgiyaa tamaarissiyaageeti aissi, 'Eelaasi kasetidi yaanau bessees' giyoonaa?” yaagidi oichchidosona. 11 Oichchin i zaaridi yaagiis; “Eelaasi kaseti yiidi, ubbabaa giigissana. 12 SHin taani intteyyo odais; Eelaasi hagaappe kase yiichchiis. Yin asai a ba koyidobaa ubbaa oottidoogaappe attin eribeenna; hegaadankka, qassi tana, Asa Na7aa, asai waissana” yaagiis. 13 Erissiyo ashkkarati he wode banttau Yesuusi Xammaqiya Yohaannisabaa odiyoogaa akeekidosona. 14 Eti daro asaakko yiido wode, issi bitanee Yesuusakko yiidi, a sinttan gulbbatidi, 15 “Ta Godau, ta na7aa kaarettai oiqqin, i daro wode taman, qassi daro wode haattan kunddiyo gishshau, i keehi sahettees; a pattarkkii. 16 Ne erissiyo ashkkaratukkokka a ehaas; shin pattanau danddayibookkona” yaagiis. 17 Yesuusi zaaridi eta, “Ammanenna ha wodiyaa geella asau! Taani inttenaara aude gakkanaassi de7anee? Qassi inttebaa aude gakkanaassi danddayanee? Na7aa taakko haa ekki yiite” yaagiis. 18 Yesuusi xalahiyaa, “Appe kiya” giidi azazin, xalahee na7aappe kiyi aggiis; sohuwaarakka na7ai paxi bayiis. 19 Hegaappe guyyiyan, erissiyo ashkkarati banttarkka Yesuusakko yiidi, “Nuuni xalahiyaa kessanau aissi danddayibookkonii?” yaagidosona. 20 Yaagin Yesuusi eta yaagiis; “Hegee intte ammanoi guuxxido gishshataassa; taani intteyyo tumaa odais; intteyyo sanaafici giyo qii mittee aifee keena ammanoi de7iyaakko, intte ha deriyaa, 'Hagaappe yaa shiiqa' yaagiyaakko i shiiqana; intte ai oottanaukka danddayana. 21 SHin hagaa malaa woosappenne xoomappe harabai kessanau danddayenna” yaagiis. 22 Erissiyo ashkkarati Galiilan, issippe shiiqi uttidaashin, Yesuusi eta, “Tana, Asa Na7aa, asi asau aattidi immana. 23 Asai tana worana; worin taani heezzantto gallassi haiquwaappe denddana” yaagiis. Erissiyo ashkkarati daro qarettidosona. 24 Yesuusinne erissiyo ashkkarati Qifirinaahooma katamaa yiido wode, Beeta Maqidasiyaassi giiraa ekkiyaageeti PHeexiroosakko yiidi, “Inttena tamaarissiyaagee Beeta Maqidasiyaa giiraa giirennee?” yaagidosona. 25 I zaaridi, “Giirees” yaagiis. PHeexiroosi soo gelido wode, Yesuusi kasetidi a, “Simoonaa, ne qofai aibee? Ha sa7aa kawoti qaraxaa woi giiraa ooppe ekkiyoonaa? Bantta biittaa asaappe ekkiyoonaayye woi hara biitta asaappe ekkiyoonaa?” yaagiis. 26 Yaagin PHeexiroosi, “Hara biitta asaappe ekkoosona” yaagiis. Yesuusi PHeexiroosa, “Yaatikko, biittaa asai giiranau bessenna. 27 SHin nuuni ha asata hanqqetissanau koyokko; neeni abbaa baada aani piriyaa yegga; yaatada koiro kiyiya moliyaa oiqqada, a doonaa pooqqiyo wode, giirau gidiya miishshaa neeni demmana. Hegaa ekkada, ta giiraanne ne giiraa etau qanxxa” yaagiis.181 Erissiyo ashkkarati Yesuusakko he wode yiidi, “Saluwaa kawotettan ubbaappe aadhdhiyaagee oonee?” yaagidosona. 2 Yaagin Yesuusi issi guutta na7aa xeesidi, eta giddon essidi, hagaadan yaagiis; 3 “Taani intteyyo tumaa odais; Xoossaakko intte simmidi, guutta naatudan hanana xayikko, saluwaa kawotettaa mulekka gelanau danddayekketa. 4 Simmi ha guutta na7aadan, bana kaushshiya ooninne saluwaa kawotettan ubbaappe aadhdhiyaagaa. 5 Qassi hagaa mala na7a ta sunttan mokkiya ooninne tana mokkees. 6 SHin tana ammaniya ha guutta naatuppe issuwaa balettiya ooninne, gaacciyo wogga woxaa ba qooriyan qachchidi, ciimma abban mitettiyoogee au keha. 7 “Sa7ai asaa xubbiyo gishshau, sa7aayyo aayye7ana; aissi giikko, xubbiyaabai yuussaa aggenna; shin xubee a gaasotan yiyo uraayyo aayye7ana. 8 “Ne kushee woi ne tohoi nena balettikko, neeppe qanxxa ola; neeni naa77u kushiyaaranne naa77u tohuwaara merinaa taman olettanaagaappe wobbe woi duuxa kushiyaara merinaa de7uwaa geliyoogee neeyyo keha. 9 Qassi ne aifee nena balettikko, neeppe wooca ola; neeni naa77u aifiyaara Gaannabiyaa taman olettanaagaappe issi aifiyaara merinaa de7uwaa geliyoogee neeyyo keha. 10 “Intte ha guuttatuppe issuwaanne karenna mala, inttena naagite; aissi giikko, taani intteyyo odais; saluwan eta kiitanchchati ubba wode, saluwan de7iya ta Aawaa sinttan de7oosona. 11 Aissi giikko, taani, Asa Na7ai, bayidaagaa ashshanau yaas. 12 “Issi asayyo xeetu dorssati de7iyaageetuppe issoi bayikko, uddufun tammanne uddufunaa deriyan yeggi bayidi, he bayidaagaa koyanau beennee? Intte woigeetii? 13 Taani intteyyo tumaa gais; i demmikko, bayibeenna uddufun tammanne uddufun dorssatuppe aattidi, he issi dorssan ufaittees. 14 Hegaadankka, saluwan de7iya intte Aawai ha guuttatuppe issoi bayyanaagaakka koyenna. 15 “Ne ishai nena naaqqikko, nerkka akko baada, a mooruwaa au yoota; i nebaa siyikko, ne ishaa balaappe zaaradasa. 16 SHin i nebaa siyennan ixxikko, naa77u woi heezzu markkai markkattidoogan yoho ubbai tumattiyo gishshau, hara issi woi naa77u asa nenaara ekka efa. 17 I etabaa siyennan ixxikko, ubbabaa woosa keettaassi oda; qassi woosa keettai giyoogaakka i siyennan ixxikko, ammanenna asadaaninne giiraa ekkiya asadan a paida. 18 “Taani intteyyo tumaa gais; sa7an intte qachchiyo ubbai saluwankka qashetti uttiis; qassi sa7an intte birshshiyo ubbai saluwankka birshshetti uttiis. 19 “Qassikka taani intteyyo odais; intteppe naa77u urai sa7an Xoossaa woossiyooban aibiininne maayettikko, saluwan de7iya ta Aawai hegaa intteyyo immana. 20 Aissi giikko, naa77u urai woi heezzu urai ta sunttan shiiqiyoosan, taani hegan eta gidduwan de7ais” yaagiis. 21 PHeexiroosi he wode Yesuusakko yiidi, “Godau, ta ishai tana aapputoo naaqqikko taani ayyo atto gaanau bessii? Laappuntto gakkanaassi naaqqiineeyye?” yaagidi a oichchiis. 22 Yesuusi zaaridi a, “CHii, taani nena laappun tammutoo laappuntto gaisippe attin, laappuntto giikke. 23 “Aissi giikko, saluwaa kawotettai ba ashkkaratuura miishshaa qoodettanau qoppida kawuwaa milatees. 24 He kawoi miishshaa qoodettanau doommido wode, daro sha7u paundde acoi de7iyo issi bitaniyaa akko ehiidosona. 25 SHin he ashkkarau acuwaa qanxxiyoobai xayin, a godai he acuwaa qanxxanau, a machchiyaanne inne a naati, qassi au de7iya ubbabai baizettana mala, a azaziis. 26 Hegaa gishshau, ashkkarai ba godaa sinttan gulbbatidi, 'Ta godau, hai nanggashsharkkii; taani neeyyo ubbabaakka qanxxana' yaagidi a woossiis. 27 Woossin a godai au qarettidi, a yeddi bayiis; a acuwaakka ayyo maari aggiis. 28 “SHin he ashkkarai kiyidi, ba lagge ashkkaratuppe issoi baappe ishatamu bira gidiyaagaa tal77idaagaara gaittidi, 'Ne bolli de7iya ta miishshaa qanxxa' yaagi oiqqidi, a cuulliis. 29 “Cuullin he a lagge ashkkarai a sinttan gulbbatidi, 'Hai nanggashsharkkii; taani neeyyo ubbabaakka qanxxana' yaagidi a woossiis. 30 “SHin ixxidi ekki efiidi, a laggee he acuwaa qanxxana gakkanaashin, qasho keettaa gelissiis. 31 Hegaa gishshau, a lagge ashkkarati hegaa be7idi, daro yiillotidosona; bantta godaakko biidi, i oottido ubbabaa au odidosona. 32 “Hegaappe guyyiyan, godai he ashkkaraa xeesidi, 'Ha iita ashkkarau, neeni tana woossido gishshau, taani he aco ubbaa neeyyo maara aggaas. 33 Taani neeyyo he acuwaa maaridoogaadan, neenikka ne lagge ashkkarau maaranau bessennee?' yaagiis. 34 Yaagidi a daro hanqqettidi, ba acuwaa ubbaa i qanxxana gakkanaashin, paxa kaa7ettana mala, qasho keettaa gelissiis. 35 “Intte huuphiyan huuphiyan intte ishau wozanappe atto gaana xayikko, he godai ba ashkkaraa oottidoogaadan, saluwan de7iya ta Aawaikka inttena hegaadan oottana” yaagiis.191 Yesuusi he haasayaa wurssidoogaappe guyyiyan, Galiilappe denddidi, Yorddaanoosa SHaafaappe hefinttan de7iya Yihudaa biittaa biis. 2 Daro asai a kaallidi biidaagaa hegan pattiis. 3 Issi issi Parisaaweti paaccanau Yesuusakko yiidi, “Issi asi issiban gaasottidi, ba machchiyo yeddanau nu higgee azazii?” yaagidi a oichchidosona. 4 Oichchin Yesuusi zaaridi, hagaadan yaagiis; “Xoossai koiro eta medhdhiiddi, attumaasanne maccaasa oottiis. 5 Hegaa gishshau, 'Issi asi ba aawaanne ba aayyiyo aggi bayidi, ba machcheera issippe de7ees; eti naa77ai issi asa gidoosona' yaagiya qaalaa nabbabibeekketii? 6 Hegaa gishshau, eti issi asa gidiyoogaappe attin, naa77u asa gidokkona; hegaa gishshau, Xoossai issippe gattidoogaa asi shaakkoppo” yaagiis. 7 Parisaaweti Yesuusa, “Yaatin, Muusee aissi issi urai ba machcheeyyo paramaa immidi yeddana mala azazidee?” yaagidosona. 8 Yesuusi zaaridi, “Intte intte maccaasaa yeddana mala, Muusee inttena azazidoogee, intte yootin siyennaageeta gidido gishshaassappe attin, koiro hegaa mala gidenna. 9 Taani intteyyo odais; ba machchiyo shaaramuxennan de7ishin yeddidi, haranno ekkiya ooninne shaaramuxees; harai yeddidooro ekkiyaageekka shaaramuxees” yaagiis. 10 Erissiyo ashkkarati a, “Azina giddooninne machchi giddon de7iya wogai hegaa mala gidikko, ekkennaaninne gelennan de7iyoogee keha” yaagidosona. 11 SHin Yesuusi eta yaagiis; “Hagaa mala timirttee Xoossai immidoogeetussappe attin, asa ubbaassa gidenna; 12 aissi giikko, bantta aayee uluwaappe yelettiyo wodekka, attumatetti bainnan yelettidaageeti de7oosona; qassi asi qaaratidoogeetikka de7oosona; qassi saluwaa kawotettaa gishshau, banttana qaaratidaageeti de7oosona; ha timirttiyaa eranau danddayiya ooninne ero” yaagiis. 13 Yesuusi he wode ba kushiyaa guutta naatu bolli wottidi, Xoossaa woossana mala, issi issi asai naata akko ehiis; shin erissiyo ashkkarati he asaa hanqqettidosona. 14 SHin Yesuusi, “Guutta naati taakko yiyoogaa diggoppite; aissi giikko, saluwaa kawotettai hageetu malaassa” yaagiis. 15 Yaagidi ba kushiyaa eta bolli wottidoogaappe guyyiyan, hegaappe aggi bayidi biis. 16 Issi bitanee Yesuusakko yiidi, “Tamaarissiyaagoo, taani merinaa de7uwaa demmanau lo77obaa ai oottoo?” yaagiis. 17 Yesuusi a, “Lo77obai aibakko tana aissi oichchai? Issuwaa xalaalai lo77o; shin neeni merinau de7anau koyikko, azazota naaga” yaagiis. 18 Bitanee, “Augeeta?” yaagidi oichchiis. Oichchin Yesuusi zaaridi, “Woroppa; shaaramuxoppa; wuuqqoppa; worddo markkattoppa; 19 ne aawaanne ne aayyiyo bonchcha; ne shooruwaakka ne huuphedan siiqa” yaagiis. 20 He yelaga bitanee Yesuusa, “Taani hegaa ubbaakka guutta naatettaasappe doommada naagaas; yaatin, tau pacciyaabi aibee?” yaagiis. 21 Yesuusi bitaniyaa, “Neeni polida asa gidanau koyikko, baada neeyyo de7iyaabaa baizzada, he miishshaa hiyyeesau imma; neeni saluwan duretana; yaatada yaada tana kaalla” yaagiis. 22 SHin he yelaga bitanee hegaa siyido wode, i daro dure gidiyo gishshau, qarettiiddi aggi bayidi biis. 23 Yesuusi ba erissiyo ashkkaratussi, “Taani intteyyo tumaa gais; dure asi saluwaa kawotettaa gelanaagee daro meto gidana. 24 Taani gujjadakka intteyyo odais; dure asi Xoossaa kawotettaa gelanaagaappe, gaameelai marppiyaa xoo7iyaara aadhdhanaagee matattees” yaagiis. 25 Erissiyo ashkkarati hegaa siyidi garamettidi, “Yaatin, ooni attanau danddayii?” yaagidosona. 26 Yesuusi eta tishshi ootti xeellidi, “Hagee asau danddayettenna; shin Xoossau ubbabai danddayettees” yaagiis. 27 PHeexiroosi he wode zaaridi Yesuusa, “Be7a, nuuni nuuyyo de7iya ubbabaa aggi bayidi, nena kaallida; yaatidi nuuni ai demmaneeshsha?” yaagiis. 28 Yaagin Yesuusi eta hagaadan yaagiis; “Taani intteyyo tumaa gais; taani, Asa Na7ai, ooratta biittan ta kawotaa araatan uttiyo wode, tana kaallida inttekka tammanne naa77u Israa7eela zaretu bolli pirddanau, tammanne naa77u kawotaa araatan uttana. 29 Ta sunttaa gishshau, keettata woi ishantta woi michchentta, woi aawaa woi aayyiyo woi machchiyo, woi naata woi gadiyaa aggida ooninne, xeetu kushiyaappe dichchaa ekkana; qassi merinaa de7uwaakka laattana. 30 SHin daroti ha77i sinttan de7iyaageeti guyye aadhdhana; qassi daroti ha77i guyyen de7iyaageeti sinttau aadhdhana.201 “Saluwaa kawotettai woiniyaa giyo turaa gidduwaa oosanchchata keraa ootissanau, maallado guuraara kiyida woiniyaa turaa godaa milatees. 2 I he oosanchchatuyyo hachchi hachchi issi shilingge qanxxanau etaara giigidi, ba woiniyaa turaa gidduwaa ootissanau eta yeddiis. 3 “Qassi heezzu saate gidishin kiyidi, oosoi bainnan qocan eqqida hara asata be7idi, 4 eta, 'Inttekka qassi ta woiniyaa turaa gidduwaa oottanau biite; taani intteyyo bessiya waagaa qanxxana' yaagiis; yaagin eti biidosona. 5 Naa77anttuwaakka usuppun saatiyaaninne uddufun saatiyan kiyidi, hegaadan oottiis. 6 Tammanne isiini saatiyan i kiyiyo wode, harati hegan eqqidaageeta demmidi, 'Ooso oottennan kumetta gallassaa hagan aissi eqqi pe7idetii?' yaagiis. 7 “Yaagin eti, 'Nuna ootissiya asi xayido gishshau eqqi pe7ida' yaagidosona. “I, 'Inttekka qassi ta woiniyaa turaa gidduwaa oottanau biite' yaagiis. 8 “Sa7ai omariyo wode, woiniyaa turaa godai oosanchchatu halaqaa, 'Oosanchchata xeesada, wurssettan oosuwan gelidaageetuppe doommada koiro gelidaageeta gakkanaassi, eta damoozaa qanxxa' yaagiis. 9 “Tammanne isiinintta saatiyan oosuwaa doommidaageeti yiidi, huuphiyan huuphiyan issi issi shilinggiyaa ekkidosona. 10 Koiro oosuwaa doommida asati yiido wode, daruwaa ekkanau qoppidosona; shin etikka huuphiyan huuphiyan issi issi shilinggiyaa ekkidosona. 11 Ekkidi, 'Ha guyyeppe yiidaageeti issi saate xalaalaa oottidosona; kumetta gallassaa daafuraanne hombbiyaa ekkida nuugaara eta damoozaa lagge oottadasa' yaagidi banttana oosuwan gelissidaagaa bolli zuuzummidosona. 13 “SHin i etappe issuwaa hagaadan yaagiis; 'Ta jaalau, taani nena naaqqabeikke; issi shilinggiyan tanaara giigabeikkiiyye? 14 Neegaa ekkada ba; taani ha wurssettan oosuwan gelidaagaassikka neegaa keenaa immanau koyais. 15 Taani ta miishshan ta koyidobaa oottanau tau maati baawee? Woi taani keha gidido gishshau, neeni qanaatai?' yaagiis. 16 “Hegaadankka, qassi guyyeegeeti sinttau aadhdhana; sinttaageeti guyye aadhdhana; aissi giikko, xeesettidaageeti daro; shin doorettidaageeti guutta” yaagiis. 17 Yesuusi Yerusalaame biiddi, ogiyan banaara biya tammanne naa77u erissiyo ashkkarata gaxaa kessidi, dumma etassi yaagiis. 18 “Be7ite, nuuni Yerusalaame ha77i kiyeettees. Yaani tana, Asa Na7aa qeese halaqatussinne higgiyaa tamaarissiyaageetussi aattidi immana; eti ta bolli haiqo pirddaa pirddana. 19 Qassi Aihuda gidenna asaassikka tana aattidi immana; he Aihuda gidenna asai ta bolli qilliiccananne tana lissuwan garafana; yaatidi masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi, tana kaqqana; kaqqin taani heezzantto gallassi haiquwaappe denddana” yaagiis. 20 He wode Zabddiyoosa naatu aayyiyaa ba naatuura Yesuusakko yaasu; yaada a sinttan gulbbatada issibaa a woossaasu. 21 Yesuusi o, “Ai koyai?” yaagidi oichchiis. A zaarada, “Ha ta naa77u naati ne kawotettan issoi neeppe ushachcha baggaara, qassi issoi neeppe haddirssa baggaara uttona garkkii” yaagada woossaasu. 22 SHin Yesuusi zaaridi naata, “Intte ai woossiyaakko erekketa; taani uyana burccukkuwaappe uyanaunne taani xammaqettana xinqqatiyaa xammaqettanau danddayeetii?” yaagiis. Yaagin eti, “Ee danddayoos” yaagidosona. 23 Yesuusi, “Taani uyiyo burccukkuwaappe tumakka intte uyana; shin taappe ushachcha baggaaranne haddirssa baggaara uttanaageeta dooranau taayyo maati baawa; shin he sohoi ta Aawai immanau giigissi wottidoogeetussa” yaagiis. 24 Hankko tammu erissiyo ashkkarati hegaa siyido wode, he naa77u ishantta hanqqettidosona. 25 SHin Yesuusi eta ubbaa baakko xeesidi, hagaadan yaagiis; “Aihuda gidennaageetu halaqatinne hegeeta kaalettiya asati bantta asaa haariyoogaa ereeta. 26 Intte giddon hegaa mala gidenna; shin intte giddon gitatana koyiya ooninne intteyyo ashkkara gidanau bessees. 27 Qassi intte giddon ubbaappe bolla gidana koyiyai ooninne intteyyo aille gidanau bessees. 28 Hegaadan taani, Asa Na7ai, asaayyo oottanaunne daro asaa wozanau ta shemppuwaa immanau yiidoogaappe attin, asi tau oottanau yabeikke” yaagiis. 29 Yesuusinne erissiyo ashkkarati Yarkkoppe kiyishin, daro asai eta kaalliis. 30 Naa77u qooqe asati ogiyaa doonan uttidaageeti Yesuusi hegaara aadhdhiyoogaa siyidi, bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Godau, Daawita na7au, nuna maararkkii” yaagidosona. 31 Daro asai eta, “Haizzite” giidi hanqqettiis; shin eti bantta qaalaa keehi xoqqu oottidi, “Godau, Daawita na7au, nuna maararkkii!” yaagidosona. 32 Yesuusi ogiyan eqqidi, eta xeesiis; xeesidi, “Taani intteyyo ai oottanau koyeetii?” yaagiis. 33 Qooqeti, “Godau, nu aifiyaa pattarkkii” yaagidosona. 34 Yesuusi etau qarettidi, eta aifiyaa bochchiis; sohuwaarakka eta aifee xeelli aggin, a kaalli bayidosona.211 Eti Yerusalaame matidi, Dabira Zaite giyo deriyaa lanqqiyan de7iya Beetafaage giyo qeeri katamaa gakkidosona; Yesuusi erissiyo ashkkaratuppe naa77aa sinttau kiittidi, 2 eta hagaadan yaagiis; “Intteppe sinttan de7iya qeeri katamaa biite; biidi issi hariyaa qashuwan de7iyaaro i maraara intte sohuwaara demmana; eta birshshidi, tau ekki yiite. 3 Ooninne inttena oichchikko, 'Godai hageeta koyees' yaagite; sohuwaarakka i eta yeddi bayana. 4 Hananabaa yootiyaagee, “Xiyoone katamau, 'Be7a, ne kawoi ashkke gididi, hariyaa bolli, hare maraa bolli uttidi, neekko yees' yaagite” yaagidi haasayidoogee polettana mala, hagee haniis. 6 Erissiyo ashkkarati biidi, Yesuusi banttana azazidoogaadan oottidosona. 7 Hariyoonne hare maraa ehiidi, bantta maayuwaa eta zokkuwan hiixxidosona; hiixxin Yesuusi toggiis. 8 He daro asaappe dariya baggai ba maayuwaa ogiyan hiixxiis; qassi harati mittaa tashiyaa kari karidi, ogiyan hiixxidosona. 9 Yesuusappe sinttaara hemettiya daro asainne qassi a geeduwaa kaalliya daro asai, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Daawita na7ai galatetto! Godaa sunttan yiyaagee anjjettidaagaa! Xoossai galatetto!” yaagiis. 10 Yesuusi Yerusalaame katamaa gelido wode, kataman de7iya asai ubbai, “Hagee oonee?” yaagidi shabbirettiis. 11 Asai, “Hagee Galiilan de7iya Naazireeta giyo katamaappe yiida hananabaa yootiya Yesuusa” yaagiis. 12 Yesuusi Beeta Maqidasiyaa gelidi, hegan baizziyaageetanne shammiyaageeta ubbaa kare yedettiis; qassi miishshaa laammiyaageetu xaraphpheezaanne haraphphiyaa baizziyaageetu oidiyaa aatti yeggidi, 13 eta, “Xoossaa maxaafan, 'Ta keettai Xoossaa woossiyo keetta geetettana' yaagettidi xaafetti uttiis; shin intte a panggati qosettiyo gonggolo kesseeta” yaagiis. 14 Qooqetinne tohoi silidoogeeti Yesuusakko Beeta Maqidasiyaa yin, i eta pattiis. 15 SHin qeese halaqatinne higgiyaa tamaarissiyaageeti Yesuusi oottiyo oorattabaa be7ido wodenne, guutta naati Beeta Maqidasiyan bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Daawita na7ai galatetto” yaagiyoogaa be7ido wode hanqqettidosona. 16 Hanqqettidi Yesuusa, “Hageeti giyoogaa siyai?” yaagidosona. Yesuusi, “Ee siyais; Xoossaa maxaafai, 'Guutta naatinne xammiya naati nena galatana mala, eta erissadasa' yaagiyaagaa mulekka nabbabibeekketii?” yaagiis. 17 Yesuusi eta aggi bayidi, he katamaappe Biitaaniyaa giyo katamaa biidi, yaani aqiis. 18 Yesuusi maallado katamaa simmidi yiidi namisettiis. 19 Ogiyaa doonan issi balase giyo mittiyo be7idi, ikko biis; biidi he balasen haitta xalaalappe attin, aife ainne demmibeenna; o, “Naa77anttuwaa merinaukka aifoppa” yaagin, he balasiyaa sohuwaara mela aggaasu. 20 Erissiyo ashkkarati hegaa be7idi garamettidi, “Ha balasiyaa waanada issi kuttan mela aggadee?” yaagidosona. 21 Yesuusi zaaridi, “Taani intteyyo tumaa gais; intte ammanoi de7iyoogeetanne sirennaageeta gidikko, ha balasiyo taani oottidoogaa mala xalaalaa oottekketa; shin harai atto intte ha deriyaa, 'Denddada abban kundda' giikkokka hanana; 22 intte ammanidi Xoossaa woossiyoobaa aiba gidikkokka ekkana” yaagiis. 23 Yesuusi Beeta Maqidasiyaa yiidi tamaarissishin, qeese halaqatinne Aihuda cimati akko yiidi, “Neeni hagaa oottanau neeyyo ai alaafetetti de7ii? Neeyyo ha alaafetettaa oonee immidai?” yaagidosona. 24 Yesuusi zaaridi eta, “Taanikka inttena issibaa oichchana; intte tau hegaa odikko, taani hagaa ai alaafetettan oottiyaakko, intteyyo odana; 25 Yohaannisi xammaqiyo alaafetettai awappe yiidee? Xoossaappe yiideeyye asappe yiidee?” yaagiis. Eti bantta giddon palamaa doommidi, “Nuuni, 'Xoossaappe yiis' yaagikko i nuna, 'Yaatin, Yohaannisi yootidoogaa aissi ammanibeekketii?' yaagana. 26 SHin nuuni, 'Asappe yiis' yaagikko, asai ubbai Yohaannisi hananabaa yootiyaagaa gididoogaa eriyo gishshau, asau yayyoos” yaagidosona. 27 Eti Yesuusayyo, “Nuuni erokko” yaagidi zaaridosona. Yesuusi, “Taanikka hagaa ai alaafetettan oottiyaakko, intteyyo odikke” yaagiis. 28 “SHin intte ai qoppeetii? Naa77u naati de7iyo issi bitanee de7ees; he bitanee baira na7aakko biidi, 'Ta na7au, hachchi baada ta woiniyaa turaa ootta' yaagiis. 29 Na7ai zaaridi, 'Ixxaas' giis; shin guyyeppe ba wozanan qoppi ekkidi, woiniyaa turaa oottanau biis. 30 Aawai hinkko na7aakko biidi, bairau giidoogaadankka au giis; kaalo na7ai zaaridi, 'Ero ta godau' yaagiis; shin bibeenna. 31 Ha naa77u naatuppe ba aawai koyidoogaa oottidaagee augee?” yaagiis. Yaagin eti, “Bairaa” yaagidosona. Yesuusi eta hagaadan yaagiis; “Taani intteyyo tumaa gais; giiraa ekkiyaageetinne shaaramuxati intteppe sinttatidi, Xoossaa kawotettaa gelana. 32 Aissi giikko, Xammaqiya Yohaannisi xillotettaa ogiyaa tamaarissiiddi, inttekko yin, i giyoogaa ammanibeekketa. SHin giiraa ekkiyaageetinne shaaramuxati i giyoogaa ammanidosona; intte harai atto hegaa be7idikka, intte nagaraappe simmidi, i giyoogaa ammanibeekketa” yaagiis. 33 Qassikka Yesuusi hagaadan yaagiis; “Hara leemisuwaakka siyite; woiniyaa giyo turaa tokkida issi bitanee de7ees; woiniyaa turaa yuushshi aattidi diriis; qassi he woiniyaa gum77iyo ollaakka bookkiis; hegaa naagiya asaayyo adussa shuchchaa gimbbiis. Hegaappe guyyiyan, kottaa oottiya asau immidi, hara dere biis. 34 Woiniyaa aifiyaa maxiyo wodee gakkin, bana gakkiyaagaa ekkidi yaana mala, ba ashkkarata ba kottaawatukko kiittiis. 35 Kottaawati a ashkkarata oiqqidi, issuwaa wadhdhidosona; issuwaa woridi, qassi hinkkuwaa shuchchan caddidosona. 36 Qassikka he bitanee kaseegeetuppe dariya hara ashkkarata kiittiis; kottaawati he ashkkaratakka kaseegeetudan oottidosona. 37 “SHin wurssettan i, 'Ta na7aa eti bonchchana' yaagidi ba na7aa etakko kiittiis. 38 “SHin kottaawati na7aa be7idi, bantta giddon, 'Gadiyaa laattanaagee hagaa; hinddite a woridi, gadiyaa nuuni laattoos' yaagidosona. 39 Na7aa oiqqidi, woiniyaa turaa giddoppe gaxaa kessidi woridosona. 40 “Simmi woiniyaa turaa godai yiyo wode, he kottaawata waatanee?” yaagidi oichchiis. 41 Oichchin eti, “I he iita asata wori wurssidi, woiniyaa turai aifiyo wode bana gakkiyaagaa wodiyan sheedhdhiya hara kottaawatuyyo immana” yaagidosona. 42 Yesuusi eta hagaadan yaagiis; “'Gimbbiyaageeti karidi ixxido shuchchai godaa xaphuwaa minttiya, ubbaappe aadhdhiya shuchcha gidiis. Hagee Godai oottidobaa; qassi nu aifiyaukka garamissiyaabaa' yaagiyaagaa Xoossaa maxaafaappe mulekka nabbabibeekketii? 43 “Hegaa gishshau, taani intteyyo odais; Xoossaa kawotettai intteppe ekettidi, lo77o aifiyaa immiya asau imettana. 44 He shuchchaa bolli kunddiya ubbai meqerettana; qassi he shuchchai asa bolli kunddikko, he kunddido uraa gaaccana” yaagiis. 45 Qeese halaqatinne Parisaaweti Yesuusi odido leemisuwaa siyido wode, banttabaa haasayiyoogaa eridosona. 46 Eti Yesuusa oiqqanau koyidosona; shin Yesuusa daro asai hananabaa yootiyaagaa giidi qoppi uttido gishshau, he asau yayyidosona.221 Yesuusi asaayyo naa77anttuwaa leemisuwan hagaadan yaagidi haasayiis; 2 “Saluwaa kawotettai ba na7aayyo bullachchaa makkida kawuwaa mala. 3 He kawoi bullachchaa odi wottido asata xeesanau ba ashkkarata kiittiis; shin asati yaanau koyibookkona. 4 “Qassi hara ashkkarata, 'Xeesettidaageeta, “Taani qumaa giigissaas; ta sanggatinne ta daddaroti shuhettidosona; ubbabaikka mahettiis. Bullachchaa haa yiite” yaagite' yaagidi kiittiis. 5 SHin xeesettidaageeti koyennan ixxidi, bantta oosuwau oosuwau biidosona; issoi ba goshshau bin, hinkkoi ba zal77iyau biis. 6 Attidaageeti qassi kawuwaa ashkkarata oiqqidi wadhdhidi woridosona. 7 “Kawoi daro hanqqettiis; qassi ba wotaaddarata yeddidi, he shemppuwaa woridaageeta worissidi, eta katamaa xuugissiis. 8 Hegaappe guyyiyan, ba ashkkarata, 'Bullachchai mahettiis; shin xeesettidaageeti bullachchau bessiya asa gidokkona. 9 Hegaa gishshau, wogga ogiyaa biidi, intte demmido asa ubbaa bullachchau xeesite' yaagiis. 10 He ashkkarati ogiyaa biidi, bantta demmido asa ubbaa lo77uwaa iitaa shiishshidi, bullachchaa daasiyaa kunttidosona. 11 “SHin kawoi qumaa maanau uttida asaa be7anau gelido wode, bullachchaa maayuwaa maayibeenna issi bitaniyaa hegan be7idi, 12 'Ta jaalau, bullachchaa maayuwaa maayennan waanada hagaa geladii?' yaagin bitanee co77u giis. 13 “Hegaappe guyyiyan, kawoi ba ashkkarata, 'Ha bitaniyaa kushiyaanne tohuwaa qachchidi, kare xumaa kessi olite; i hegan yeekkananne achchaa garccana' yaagiis. 14 “Aissi giikko, xeesettidaageeti daro; shin doorettidaageeti guutta” yaagiis. 15 Hegaappe guyyiyan, Parisaaweti biidi, a haasayaappe bala demmidi, a oiqqana mala maqettidosona. 16 Qassi bantta erissiyo ashkkaratuppenne Heeroodisa baggatuppe amaridaageeta akko kiittidosona. Kiittin eti, “Tamaarissiyaagoo, neeni tumaa haasayiyoogaanne Xoossaa ogiyaa tumatettan tamaarissiyoogaa nuuni eroos; aissi giikko, neeni asappe asa shaakkakkanne dummayakka. 17 Ne qofai aibakko nuuyyo oda; nuuni Roome biittaa Kawuwaa Qeesaarayyo giiraa giiriyoogee wogeeyye woga gidennee?” yaagidosona. 18 SHin Yesuusi eta iita qofaa eridi, “Ha lo77o milatiya iita asatoo, aissi tana paacceetii? 19 Giiraa qanxxiyo miishshaa tana bessite” yaagiis. Yaagin eti santtimiyaa au ehiidosona. 20 I, “Ha merainne sunttai oogee?” yaagiis. 21 Yaagidi eta oichchin, eti, “Roome biittaa Kawuwaa Qeesaaraagaa” yaagidosona. Hegaappe guyyiyan, Yesuusi eta, “Yaatikko, Qeesaaraagaa Qeesaarassi, Xoossaagaa Xoossaassi immite” yaagiis. 22 Eti hegaa siyido wode, garamettidi a yeggi bayidi biidosona. 23 Haiqqida asi denddenna giya Saaduqaawetuppe issi issi asati he gallassi Yesuusakko yiidi, hagaadan yaagidi, a oichchidosona; 24 “Tamaarissiyaagoo, Muusee, 'Issi asi na7a yelennan haiqqikko, he haiqqidaagaa ishai a machchiyo aissidi, ba ishaayyo na7a yelanau bessees' yaagiis. 25 Nunaara laappun ishantti de7oosona; bairai machchiyo ekkidi, na7a yelennan haiqqiis; haiqqin a machchiyo a ishai aissiis. 26 Qassi naa77anttoikka haiqqiis; heezzanttoikka, laappuntta gakkanaashinkka hegaadan hanidosona. 27 Ubbaappe guyyiyan, he maccaasiyaa haiqqaasu. 28 Yaatin, haiqqida asai haiquwaappe denddiyo gallassi he maccaasiyaa laappunatuppe augaayyo machcho gidanee? Aissi giikko, laappunati ubbaikka o ekkidosona” yaagidosona. 29 Yesuusi zaaridi, hagaadan yaagiis; “Xoossaa maxaafata woi a wolqqaa intte erenna gishshau baleeta. 30 Aissi giikko, haiqqida asai haiquwaappe denddiyo gallassi, saluwan de7iya kiitanchchatu mala gidanaappe attin, attumaasinne ekkenna; maccaasinne gelenna. 31 SHin haiqqidaageetu dendduwaabaa gidikko, Xoossai, 'Taani Abrahaama Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yaaqooba Xoossaa' yaagidi intteyyo odidoogaa mulekka nabbabibeekketii? Xoossai paxa de7iyaageetu Xoossaa gidiyoogaappe attin, haiqqidaageetu Xoossaa gidenna” yaagiis. 33 Daro asai hegaa siyidi, a timirttiyan garamettiis. 34 SHin Yesuusi Saaduqaaweta co77u oottidoogaa Parisaaweti siyido wode, issisaa shiiqidosona. 35 Eta giddoppe higgiyaa tamaarissiya issoi, Yesuusa paaccanau issibaa oichchiis. 36 “Tamaarissiyaagoo, higgiyaa giddon ubbaappe aadhdhiya azazoi augee?” yaagidi a oichchiis. 37 Oichchin Yesuusi zaaridi, hagaadan yaagiis; “'Neeni Godaa ne Xoossaa ne kumetta wozanaappe, ne kumetta shemppuwaappe, ne kumetta qofaappe siiqa' yaagiis. 38 Hegee ubbaappe gitatiya azazonne qassi ubbaappe aadhdhiya azazo. 39 Qassi naa77antto azazoikka a mala; hegee, 'Neeni ne shooruwaa ne huuphedan siiqa' giyaagaa. 40 Muuse higge ubbainne hananabaa yootiyaageetu timirttee ha naa77u azazotun qashettees” yaagiis. 41 Parisaaweti issisaa shiiqidaashin Yesuusi eta, “Kiristtoosabaa woigi qoppeetii? I o na7ee?” yaagidi oichchiis. Oichchin eti, “Kiristtoosi Daawita na7aa” yaagidosona. 43 Yesuusi eta, “Yaatin, Daawiti bana Geeshsha Ayyaanai haasayissin Kiristtoosa woigidi, 'Goda' giidi xeesii? 44 Qassikka Daawiti, 'Godai ta Godaa, “Taani ne morkketa neeni yedhdha eqqiyoobaa oottana gakkanaassi, hagan taappe ushachcha baggaara utta” giis' yaagiis. 45 Daawiti Kiristtoosa, 'Godaa' giidi xeesikko, yaatin, Kiristtoosi waanidi Daawita na7a gidii?” yaagiis. 46 Yesuusau issi qaala zaaranau danddayida issi asinne baawa; qassi he gallassappe doommin, hara oisha a oichchanau xalidai oonikka baawa.231 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi shiiqida asaayyoonne ba erissiyo ashkkaratuyyo hagaadan yaagidi haasayiis; 2 “Higgiyaa tamaarissiyaageetinne Parisaaweti Muuse higgiyaa tamaarissiyo maataara de7oosona. 3 Hegaa gishshau, intte oottana mala, eti inttena azaziyo ubbabaa oottitenne qassi naagite; shin eti oottiyoogaadan oottoppite; aissi giikko, eti bantta yootiyoogaa oottokkona. 4 Tookkanau deexxiya toohuwaa eti qachchidi, asa toossoosona; shin bantta huuphen harai atto, he toohuwaa biradhdhiyan bochchanaukka koyokkona. 5 “SHin eti bantta ooso ubbaa asi be7anaadan oottoosona; aissi giikko, bantta som77uwaaninne bantta kushiyaa qesiyan qachchiyo xiqisiyaara de7iya kitaafaa aassoosonanne bantta maayuwaa macaraakka adussoosona. 6 Asi banttana imattiyoosan bonchcho sohuwaa dosoosona; qassi Aihuda woosa keettatunkka daro lo77iya oidiyaa dosoosona. 7 Asi giyan banttana bonchchidi sarotanaagaanne 'Tamaarissiyaagoo' giidi banttana xeesanaagaa koyoosona. 8 “SHin inttena tamaarissiyaagee issuwaa xalaala gidido gishshaunne intte ubbai ishantta gidido gishshau, issoi issuwaa, 'Tamaarissiyaagoo' giidi xeesoppite. 9 Ha sa7an oonanne 'Aawa' giidi xeesoppite; aissi giikko, intteyyo saluwan de7iya issi Aawai de7ees. 10 Issoi issuwaa, 'Godau' giidikka xeesoppite; aissi giikko, intteyyo issi Godai, Kiristtoosa xalaalai de7ees. 11 Intte giddon ubbaappe gitatiyaagee intteyyo ashkkara gidanau bessees. 12 Bana gitayiya oonikka kauyyana; qassi bana kaushshiya oonikka gitatana. 13 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo, asaayyo saluwaa kawotettaa intte gorddiyo gishshau, intteyyo aayye7ana; aissi giikko, intte huuphiyaunne gelekketa; qassi gelanau koyiyaageetanne gelissekketa. 14 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo am77etu keettaa intte bonqqidi, intteyyo lo77o milatanau Xoossaa woosaa adusseeta; hegaa gishshau, intteyyo aayye7ana; ubbaappe aadhdhiya pirddaa intte ekkana. 15 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo intte issi uraa ammanttanau abbaaninne sa7an yuuyiyo gishshaunne qassi intte a ammanttiyo wode, he uraa intteegaappe naa77u kushe iitida Gaannabiyau na7a oottiyo gishshau, intteyyo aayye7ana. 16 “'Ooninne Beeta Maqidasiyan caaqqikko, aibinne baawa; shin Beeta Maqidasiyan de7iya worqqan caaqqikko, he caaqoi a gakkees' giya intteyyo qooqi uttidi asa kaalettiyaageetoo, intteyyo aayye7ana. 17 Ha eeyyati, ha qooqeti, worqqai aadhdhiiyye? Worqqaa geeshsha oottiya Beeta Maqidasee aadhdhii? 18 Qassi intte, 'Ooninne yarshsho yarshshiyooban caaqqikko, aikkokka baawa; shin ooninne a bolli de7iya yarshshon caaqqikko, he caaqoi a gakkees' yaagidi tamaarisseeta. 19 Ha eeyyati, ha qooqeti, yarshshoi aadhdhiiyye? Woi yarshsho geeshsha oottiya a yarshshiyoobai aadhdhii? 20 Hegaa gishshau, yarshsho yarshshiyooban caaqqiya urai he yarshshiyoobankka caaqqees; qassi a bolli de7iya ubbabankka caaqqees. 21 Beeta Maqidasiyan caaqqiya urai, he Beeta Maqidasiyaaninne a giddon de7iya Xoossan caaqqees. 22 Saluwan caaqqiya urai, Xoossaa kawotaa araataaninne he araatan uttiyaagan caaqqees. 23 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo, intteyyo aayye7ana. Aissi giikko, karetta sawuwaappe, katikallaappenne okashiyaappe asirataa intte immeeta; shin higgiyan de7iya keehi koshshiyaageeta aggi bayeeta; hegeeti pirddaa, maarotettaanne xillotettaa. Haratakka aggennan, intte oottanau bessiya yohoti hegeeta. 24 Intteyyo qooqi uttidi, asa kaalettiyaageetoo, intte ushshaappe udunxxiyaa gaccidi, gaameelaa mitteeta. 25 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo, intteyyo aayye7ana. Aissi giikko, intte shaatiyaayyoonne keriyaayyo bolla baggaa geeshsheeta; shin intteyyo giddoora bonqqiyoogeenne uuzettiyoogee kumi uttiis. 26 Ha qooqe Parisaawiyau, shaatiyaayyoonne keriyaayyo garssaa kasetada geeshshargga; hegaappe guyyiyan, bolla baggaikka geeshsha gidana. 27 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo, intteyyo aayye7ana. Aissi giikko, kare baggaara aannuwan tiyettidi, lo77i uttidi, qassi garssa baggaara haiqqida asa meqettinne wooqqidabai ubbabai kumido duufota milateeta. 28 Hegaadankka, qassi bolla baggaara asa ubbau xillo milateeta; shin intteyyo garssa baggaara lo77o milatiya iitatettainne makkalai kumi uttiis. 29 “Lo77o milatiya iitatoo, higgiyaa tamaarissiyaageetoonne Parisaawetoo, intteyyo aayye7ana. Aissi giikko, hananabaa yootiyaageetu duufuwaa bolli keettaa keexxeeta; qassi xillotu duufuwaakka loitteeta. 30 Qassi intte, 'Nuuni beni nu aawatu wode de7idobaa gidiyaakko, etaara issippe hananabaa yootiyaageeta worokko shin' yaageeta. 31 Hegaa gidikko, hananabaa yootiyaageeta woridaageetu naata intte gididoogaa intte huuphen markkatteeta. 32 Simmi intte aawati doommidoogaa polekketii! 33 “Ha shooshshatoo, shooshshaa naatoo, Gaannabiyaa pirddaappe waanidi attuuteetii? 34 Hegaa gishshau, be7ite, taani hananabaa yootiyaageeta, aadhdhida eranchchatanne higgiyaa tamaarissiyaageeta inttekko kiittais. Etappe issuwaa issuwaa intte worananne masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi kaqqana; qassi issuwaa issuwaa intte woosa keettatun lissuwan garafananne katamappe katama yedettana. 35 Hegaa gishshau, xilluwaa Aabeela woroosappe doommidi, Beeta Maqidasiyaappenne yarshshiyoosaappe gidduwan intte worido Baraakiyaa na7aa Zakkaariyaasa wodiyaa gakkanaassi, haiqqida xillo ubbatu suuttaa gishshau, intte qaxxayettana. 36 Taani intteyyo tumaa odais; ha ubbabai ha wodiyaa asaa bolli gakkana. 37 “Yerusalaame katamaa asau, Yerusalaame katamaa asau, hananabaa yootiyaageeta intte woreeta; Xoossai inttekko kiittidoogeetakka shuchchan caddeeta; kuttiyaa ba marata ba qefiyan haphphiyoogaadan, taani intte asaa issi diri shiishshanau aapputoo koyidanaa! SHin tana diggideta. 38 Be7ite, intte keettai muleera ona gidana. 39 Aissi giikko, taani intteyyo odais; intte, 'Godaa sunttan yiyaagee anjjettidaagaa' gaana gakkanaashin, naa77anttuwaa tana be7ekketa” yaagiis.241 Yesuusi Beeta Maqidasiyaappe kiyidi biishin, Beeta Maqidasiyaa dirssa giddon de7iya keettata bessanau erissiyo ashkkarati akko yiidosona. 2 Yesuusi zaaridi eta, “Hagaa ubbaa be7eetii? Taani intteyyo tumaa odais; ha keettatun de7iya issi shuchchinne attennan ubbai qolettana” yaagiis. 3 Yesuusi Dabira Zaite giyo deriyaa bollan uttidaashin, erissiyo ashkkarati banttarkka akko yiidi a, “Hegee aude hananaakko, nuuyyo odarkkii; qassi ne yuussaayyoonne wodiyaa wurssettaayyo malaatai aiba gidanee?” yaagidosona. 4 Yesuusi zaaridi, eta hagaadan yaagiis; “Inttena ooninne balettenna mala naagettite. 5 Aissi giikko, daro asati ta sunttan, 'Taani Kiristtoosa' yaagiiddi yaana; yiidi daro asaa balettana. 6 Matan de7iya olaa cenggurssaanne haahuwan de7iya olaa oduwaa siyanau intte de7eeta; hegaa malabai hananau bessiyo gishshau, naagettite; hirggoppite; shin wurssettai biroona. 7 Aissi giikko, issi biittaa asai hara biittaa asaara olettana; qassi issi kawotettai hara kawotettaara olettana; koshainne biittaa qaattai ubbasan de7ana. 8 Hegee ubbaikka koiro leesso mala. 9 “Asai he wode inttena waissananne worana; ta sunttaa gishshau, dere ubbai inttena ixxana. 10 He wode daroti ammanuwaa aggana; bantta giddon issoi issuwaa aattidi immananne issoi issuwaa ixxana. 11 Qassi wordduwaa hananabaa yootiya daroti denddidi, daro asaa cimmana. 12 Makkalai dariyo gishshau, daro asaa siiqoi irxxana. 13 SHin wurssettaa gakkanaashin gencciya urai attana. 14 Asa ubbau markka gidana mala, kawotettaa wonggeliyaa mishiraachchoi sa7a ubban odettana; hegaappe guyyiyan, wurssettai gakkana. 15 “Hegaa gishshau, hananabaa yootiya Daaneeli odido bashshaa tunatettai geeshsha sohuwan eqqidaagaa intte be7ana; hegee woigiyoogaakko, nabbabiyaagee akeeko. 16 Yihudaa biittan he wode de7iyaageeti deriyaakko baqatona. 17 Keettaa huuphiyan de7iya uraikka ba son de7iyaabaa ekkanau wodhdhoppo. 18 Gaden de7iyaagee ba maayuwaa ekkanau guyye simmoppo. 19 He wode shahaara maccaasatuyyoonne xanttiya maccaasatuyyo aayye7ana. 20 Balggon woi Sambbatan intte baqatenna mala, Xoossaa woossite; 21 aissi giikko, sa7ai merettoosappe hachchi gakkanaashin de7ibeennabainne qassi hagaappe sinttaukka mule de7enna iita waayee he wode de7ana. 22 Xoossai he gallassatu qoodaa guuttiyoi bainnaakko, asa gididai ooninne attenna; shin i ba doorido asatu gishshau, he gallassatu qoodaa guuttana. 23 “He wode ooninne inttena, 'Be7ite. Kiristtoosi hagan de7ees' woi, 'Hegan de7ees' yaagikko abaa ammanoppite. 24 Aissi giikko, worddanchcha Kiristtoosatinne wordduwaa hananabaa yootiyaageeti denddana; denddidi banttau danddayettikko, harai atto Xoossai dooridoogeetakka balettanau gita malaataanne garamissiyaabaa bessana. 25 Be7ite, taani intteyyo hegaa kasetada yootaas. 26 “Hegaa gishshau, asai inttena, 'Be7ite, Kiristtoosi bazzon de7ees' giikko, hegaa booppite; woi inttena, 'Be7ite, qol77on de7ees' giikkokka, etabaa ammanoppite. 27 Aissi giikko, wolqqanttai arshshoppe wolqqammidi, arggo gakkanaassi phooliyoogaadan, ta yuussai, Asa Na7aa yuussai, hegaadan hanana. 28 “Gauxai de7iyoosaa ankkoi shiiqana. 29 “He wode waayiyaappe guyyiyan, sohuwaara awai xumana; aginai poo7iyoogaa aggi bayana; xoolintteti saluwaappe kunddana; qassi saluwan de7iya wolqqatikka qaaxettana. 30 He wode ta malaatai, Asa Na7aa malaatai, saluwan beettana; sa7an he wode de7iya asa zare ubbai yeekkana. Qassi taani, Asa Na7ai, wolqqaaranne gita bonchchuwaara saluwaa shaara giddoora yiishin, eti be7ana. 31 I ba kiitanchchata gita malkkataara kiittana; kiittin kiitanchchati sa7au ha gaxaappe ya gaxaa gakkanaashin, qassi sa7an oiddu zooziyaappe au doorettida asaa shiishshana. 32 “Leemisuwaa balasiyo giyo mitteeppe akeekite; balasiyaa aaciyo wodenne i tashee bonccottiyo wode, bonee matattidoogaa intte erana. 33 Hegaadankka, intte he ubbabaa be7iyo wode, i matattidi pengge shiiqidoogaa erite. 34 Taani intteyyo tumaa odais; ha ubbabai hanana gakkanaassi, ha wodiyaa asai haiqqiichchenna. 35 Saloinne sa7ai aadhdhana; shin ta qaalai mulekka aadhdhenna. 36 “SHin he gallassaanne he saatiyaa Aawaa xalaalaappe attin, harai atto saluwan de7iya kiitanchchata gidin, woi tana Na7aa gidinkka ooninne eriyaabi baawa. 37 Ta yuussai, Asa Na7aa yuussai, Nohe wode hanidoogaa mala gidana. 38 Aissi giikko, bashshiya haattaa yuussaappe kase wode, Nohee markkabiyan gelido gallassai gakkanaashin, asai meesinne uyees; qassi attumaasai machcheesinne maccaasai azinaa gelees. 39 Bashsha haattai yiidi, eta ubbaa efaana gakkanaashin, eti akeekibookkona; taani, Asa Na7ai, yiyo wodee, hegaa mala gidana. 40 “He wode naa77u asati gaden oottiyaageetuppe issuwaa efaana; issoi attana. 41 Naa77u maccaasati woxan gaacciyaageetuppe issinniyo efaana; issinniyaa attana. 42 “Simmi intte Godai ai gallassi yaanaakkonne intte erenna gishshau, naagi uttite. 43 SHin kaisoi qammaappe woqqa wodiyan yaanaakko keettaawai eridaakko, ba keettai bookettenna mala, beegottidi naagi uttanaagaa erite. 44 Hegaa gishshau, inttekka giigi uttite; aissi giikko, taani, Asa Na7ai, intte qoppenna saatiyan yaana. 45 “Yaatin, ba so asau qumaa koshshiyo wodiyan immana mala, a godai sunttido ammanettida wozannaama ashkkari oonee? 46 I hegaadan oottishin, a godai yiidi demmiyo ashkkarai anjjettidaagaa. 47 Taani intteyyo tumaa odais; godai he ashkkaraa babaa ubbaa bolli sunttana. 48 SHin ashkkarai iita gidikko, 'Ta godai gam77idi yaana' yaagidi ba wozanan qoppidi, 49 ba lagge ashkkarata waraa doommikko, mattottiyaageetuura miikkonne uyikko, 50 he ashkkaraa godai i qoppibeenna gallassaaninne i eribeenna saatiyan yaana. 51 Yiidi a qanxxerettidi, lo77o milatiya iita asati de7iyoosan wottana; hegan i yeekkananne achchaa garccana.251 “He wode saluwaa kawotettai bantta kuraaziyaa oiqqidi, machchiyo bullachchiyaagaa mokkanau kare kiyida tammu geela7ota milatana. 2 Etappe ichchashati eeyya; qassi ichchashati cincca. 3 Eeyyati bantta kuraaziyaa oiqqidosona; shin lambba oiqqibookkona. 4 SHin cinccati bantta kuraaziyaanne xaaramusiyan lambbaa oiqqidosona. 5 Machchiyo bullachchiyaagee yeennan gam77in, he geela7oti banttana xiskkissin zin77i bayidosona. 6 “Bilahe gidido wode, 'Be7ite, machchiyo bullachchiyaagee gakkiis; a mokkanau kare kiyite' yaagiya gita cabboi denddiis. 7 “He wode he geela7oti ubbati beegottidi, bantta kuraaziyaa giigissidosona. 8 Eeyyati cinccata, 'Nu kuraazee to77ana haniyo gishshau, intte lambbaappe nuuyyo immerkketii' yaagidosona. 9 “SHin cinccati zaaridi eta, 'CHii, nuuyyoonne intteyyo gidenna; hegaa gishshaa intteyyo baizziyaageetukko biidi shammi ekkite' yaagidosona. 10 Yaagin eeyya geela7oti lambbaa shammanau biichchidaashin, machchiyo bullachchiyaagee puttu gin, giigi uttida ichchashu geela7oti aara issippe bullachchaa keettaa gelidosona; kareekka gorddetti aggiis. 11 “Guyyeppe qassi hinkko geela7oti yiidi, 'Godau, godau, nuuyyo dooyarkkii' yaagidosona. 12 “SHin machchiyo bullachchiyaagee zaaridi, 'Taani intteyyo tumaa odais; taani inttena erikke' yaagiis. 13 “Simmi taani, Asa Na7ai, yaana gallassaa woi saatiyaa intte erenna gishshau, naagi uttite. 14 “Aissi giikko, saluwaa kawotettai ba ashkkarata xeesidi, bau de7iyaabaa etau sheedhdhidi, oge baana haniya bitaniyaa milatees. 15 Etau huuphiyan huuphiyan eta wolqqaa keenaa issuwau ichchashu sha7u biraa, issuwau naa77u sha7u biraa, qassi issuwau issi sha7u biraa immidi, ba ogiyaa biis. 16 Ichchashu sha7u biraa ekkida ashkkarai sohuwaara biidi zal77idi, hara ichchashu sha7u biraa worissiis. 17 Hegaadankka, qassi naa77u sha7u biraa ekkida ashkkarai hara naa77u sha7u biraa worissiis. 18 SHin issi sha7u biraa ekkidaagee biidi, ollaa bookkidi, ba godaa miishshaa moogiis. 19 “Daro wodiyaappe guyyiyan, he ashkkaratu godai yiidi, ba miishshaa etaara qoodettiis. 20 Ichchashu sha7u biraa ekkida ashkkarai yiidi, hara ichchashu sha7u biraa sheedhdhiiddi, 'Ta godau, neeni tau ichchashu sha7u biraa immadasa; be7a, hara ichchashu sha7u biraa worissaas' yaagiis. 21 A godai a, 'Hayyanaashsho! Neeni lo77onne ammanettiya ashkkara; neeni guuttaban ammanettadasa. Taani nena darobaayyo alaafe oottana; haa gelada ne godaara ufaitta' yaagiis. 22 “Qassi naa77u sha7u biraa ekkidaageekka yiidi, 'Ta godau, neeni tau naa77u sha7u biraa immadasa; be7a, taani hara naa77u sha7u biraa worissaas' yaagiis. 23 A godai a, 'Hayyanaashsho! Neeni lo77onne ammanettiya ashkkara; neeni guuttaban ammanettadasa. Taani nena darobaayyo alaafe oottana; haa gelada ne godaara ufaitta' yaagiis. 24 “Issi sha7u biraa ekkidaagee qassi yiidi, 'Ta godau, neeni zerabeennasaappe cakkiya asa gidiyoogaanne katta laalabeennasaappe maxiya meqetti bainna asa gidiyoogaa taani erais. 25 Taani yayyaas; yaatada baada ne biraa biittan moogaas; be7a, ne birai hageeho' yaagiis. 26 “A godai zaaridi, a hagaadan yaagiis; 'Ha iita azalla ashkkarau, taani zerabeennasaappe cakkiya asa gidiyoogaanne katta laalabeennasaappe maxiya asa gidiyoogaa eradii? 27 Yaatin, neeni ta miishshaa bankkiyan wottidobaa gidiyaakko, taani simmiyo wode ta miishshaa woriyaara ekkanaagaa shin attiis. 28 Hegaa gishshau, he miishshaa appe wotti ekkidi, tammu sha7u birai de7iyoogaayyo immite. 29 Aissi giikko, de7iyo ubbau harai gujettana; i bau gidiyaagaappe darissidi ekkana; shin bainnaagaappe harai atto, he au de7iya guuttaikka appe ekettiichchana. 30 Allaalle kessenna ashkkaraa kare xumaa kessi olite; hegan i yeekkananne ba achchaa garccana' yaagiis. 31 “Taani, Asa Na7ai, kiitanchcha ubbatuura bonchchuwan yiyo wode, ta bonchcho kawotaa araatan uttana. 32 Sa7an de7iya asai ubbai ta sintti shiiqana; heemmiyaagee dorssata deeshshatuppe shaakkiyoogaadan, taani he asaa naa77u kessada shaakkana. 33 Qassi dorssata taappe ushachcha baggaara essada, deeshshata taappe haddirssa baggaara essana. 34 “Hegaappe guyyiyan, taani kawoi taappe ushachcha baggaara de7iyaageeta hagaadan yaagana; 'Ta Aawai anjjidoogeetoo, haa yiidi sa7ai merettoosappe hachchi gakkanaashin, intteyyo giigida kawotettaa laattite. 35 Aissi giikko, taani namisettin mizideta; saamettin ushshideta; imatta gidada binkka mokkideta. 36 Taani kallottin maizzideta; harggin be7ideta; qashettin taakko gakkideta' yaagana. 37 “Hegaappe guyyiyan, xilloti zaaridi, a hagaadan yaagana; 'Godau, neeni namisettin, aude be7idi mizidoo? Woi neeni saamettin, aude be7idi ushshidoo? 38 Neeni imatta gidada yin aude be7idi mokkidoo? Woi neeni kallottin aude maizzidoo? 39 Qassi neeni harggin, woi qashettin neekko biidi aude nena be7idoo?' yaagana. 40 Taani kawoi zaarada, 'Taani intteyyo tumaa odais; intte ha ta ishanttu ubbaappe harai atto, laafiya issuwaayyo oottidobaa gidikkokka, hegaa tau oottideta' yaagana. 41 “He wode, taappe haddirssa baggaara de7iyaageeta taani yaagana; 'Ha qanggettidaageetoo, ta matappe kichchite; biidi xalahe halaqaayyoonne a kiitanchchatuyyo giigida merinaa taman gelite. 42 Aissi giikko, taani namisettin, tana mizibeekketa; saamettin ushshibeekketa. 43 Taani imatta gidada bin, tana mokkibeekketa; kallottin maizzibeekketa; qassi harggin, qashettinkka tana be7ibeekketa' yaagana. 44 “He wode eti qassi hagaadan yaagidi zaarana; 'Godau, neeni namisettin woi saamettin, woi imatta gidada bin woi kallottin, woi harggin woi qashettin, aude be7idi, nena maaddennan ixxidonii?' yaagana. 45 “He wode taani kawoi zaarada eta, 'Taani intteyyo tumaa odais; intte ha ubbaappe laafiya issuwaa maaddennan ixxidoogee, tana maaddennan ixxidoogaa' yaagana. 46 Hegeeti merinaa qaxxayuwau baana; shin xilloti merinaa de7uwau baana” yaagiis.261 Yesuusi ha timirttiyaa ubbaa wurssido wode, ba erissiyo ashkkarata, 2 “Naa77u gallassappe guyyiyan, Paasikaa Baalaa bonchchiyo gallassa gidiyoogaa ereeta. He gallassi tana, Asa Na7aa, asai masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi kaqqanau aatti immana” yaagiis. 3 He wode qeese halaqatinne dere cimati Qayaafa giyo qeese ubbatu halaqaa gita keettan shiiqidi, 4 asi erennan Yesuusa oiqqidi, woranau maqettidosona. 5 SHin eti, “Asai ooshshaa kessenna mala, Paasikaa bonchchiyo gallassi hegaa oottokko” yaagidosona. 6 Yesuusi Biitaaniyaa kataman inchchirichchaa harggiya Simoona son de7ishin, 7 issi mishiriyaa albbasxxiroosa giyo shuchchaappe oottido bilqqaadiyaa kumida daro al77o shittuwaa ekkada yaasu; yaada qumaa i miishin, he shittuwaa Yesuusa huuphiyan tigaasu. 8 SHin erissiyo ashkkarati hegaa be7idi hanqqettidosona; hanqqettidi, “Ha shittuwaa coo mooriyoogee aibissee? 9 Aissi giikko, ha shittuwaa al77o waagan baizzidi, miishshaa hiyyeesau immanau danddayettees” yaagidosona. 10 Yesuusi eti giyoogaa eridi, eta hagaadan yaagiis; “Ha maccaasiyo aissi waisseetii? A tau lo77obaa oottaasu. 11 Hiyyeesati ubba wode inttenaara de7oosona; shin taani inttenaara ubba wode de7ikke; 12 a ha shittuwaa ta bolli tigiyoogee tana mooganau giigissanaassa. 13 Taani intteyyo tumaa odais; sa7a ubban ha wonggeliyaa mishiraachchuwaa odiyoosan awaanikka, asai o hassayana mala, a oottidoogee odettana” yaagiis. 14 He wode tammanne naa77u erissiyo ashkkaratuppe issoi Yihudaa Asqqorootu giyoogee qeese halaqatukko biis. 15 Biidi, “Taani intteyyo Yesuusa oittikko, tau ai immuuteetii?” yaagin eti ayyo hasttamu biraa qoppidi immidosona. 16 Hegaappe guyyiyan, Yihudai Yesuusa aattidi immanau injjetiya wodiyaa wochchees. 17 Oittaa miyo gallassaa bonchchiyo koiro gallassi, erissiyo ashkkarati Yesuusakko yiidi, “Paasikaa bonchchiyo gallassi neeni maana qumaa awan giigissanee?” yaagidosona. 18 Yaagin Yesuusi eta, “Katamaa biidi, issi bitaniyaa, 'Tamaarissiyaagee nena, “Tau wodee gakkiis; taani ta erissiyo ashkkaratuura Paasikaa bonchchiyo gallassaa ne son aattana” yaagees' yaagite” yaagiis. 19 Erissiyo ashkkarati Yesuusi banttana azazidoogaadan oottidi, Paasikaa bonchchiyo gallassi maana qumaa giigissidosona. 20 Sa7ai omarido wode, Yesuusi tammanne naa77u erissiyo ashkkaratuura qumaa maanau uttiis. 21 Eti miishin, Yesuusi eta, “Taani intteyyo tumaa odais; intteppe issi urai tana aattidi immana” yaagiis. 22 Eti daro dagammidi, huuphiyan huuphiyan, “Godau, tumu taneeshsha?” giyoogaa doommidosona. 23 Yesuusi zaaridi, “Ba kushiyaa tanaara issippe shaatiyan yeddidi tushkkiyaagee tana aattidi immana. 24 Taani, Asa Na7ai, Xoossaa maxaafai haiqqana giidoogaadan haiqqana; shin tana, Asa Na7aa, aattidi immiya urau aayye7ana; he urai yelettennan attiyaakko au keha shin” yaagiis. 25 A oittiya Yihudai zaaridi, “Tamaarissiyaagoo, neeni giyoogee tanee?” yaagiis. Yaagin Yesuusi zaaridi a, “Neeni ne huuphen gaadasa” yaagiis. 26 Eti miishin, Yesuusi oittaa ekkidi, Xoossaa galatiis; he oittaa menttidi, ba erissiyo ashkkaratuyyo immiiddi, “Heite; miite; hagee ta ashuwaa” yaagiis. 27 Burccukkuwaa ekkidi, Xoossaa galatiis. Etau immiiddi, “Ubbai hagaappe uyite; 28 aissi giikko, hagee daro asaa nagarai atto geetettana gishshau gukkiya ta suuttaa; ta suuttai ooratta maachchaa. 29 SHin taani intteyyo odais; taani ta Aawaa kawotettan ooratta woine eessaa inttenaara uyana gallassai gakkanaashin, naa77anttuwaa ha woine eessaa mulekka uyikke” yaagiis. 30 Mazamuriyaa yexxidoogaappe guyyiyan, Dabira Zaite giyo deriyaa biidosona. 31 Yesuusi he wode eta, “Hachchi qammi intte ubbai tana yeggi bayidi baqatana; aissi giikko, Xoossaa maxaafai, 'Xoossai dorssaa heemmiyaagaa worana; worin dorssaa wudee laalettana' yaagees. 32 SHin taani haiquwaappe denddidoogaappe guyyiyan, intteppe kasetada Galiilaa baana” yaagiis. 33 PHeexiroosi zaaridi, “Eti ubbati nena yeggi bayidi baqatikkokka, taani nena mulekka yeggikke” yaagiis. 34 Yesuusi PHeexiroosa, “Taani neeyyo tumaa odais; hachchi qammi kuttoi waassanaappe kase, neeni tana heezzutoo kaddana” yaagiis. 35 Yaagin PHeexiroosi zaaridi, “Taani harai atto, nenaara issippe haiqqiyaakkokka, nena mulekka kaddikke” yaagiis. Qassi erissiyo ashkkarati ubbatikka hegaadan giidosona. 36 Yesuusi he wode ba erissiyo ashkkaratuura Geetesemaane giyo sohuwaa biidi eta, “Taani hiniyo baada Xoossaa woossishin, intte hagan uttiishshite” yaagiis. 37 Yaagidi PHeexiroosanne Zabddiyoosa naata naa77aa banaara ekki efiidi, daro kayyuwaanne waayiyaa doommiis. 38 Qassi eta, “Taani haiqqana gakkanaassikka kayyottais; hagan takkidi, tanaara naagite” yaagiis. 39 Guuttaa sinttaukko shiiqiiddi, biittan gufannidi, “Ta Aawau, danddayettiyaabaa gidikko, ha burccukkuwaa taappe digga; shin neeni koyiyoogaadan hanoppe attin, taani koyiyoogaadan hanoppo” yaagidi Xoossaa woossiis. 40 Yesuusi erissiyo ashkkaratukko simmidi yiis; xiskkidaageeta demmidi PHeexiroosa, “Intte issi saatekkonne xiskkennan tanaara naaganaukka danddayibeekketii? 41 Paaciyan intte gelenna mala, naagitenne Xoossaa woossite; ayyaanai giigi uttiis; shin ashoi daafuranchcha” yaagiis. 42 Yesuusi qassi naa77anttuwaa biidi, “Ta Aawau, taani ha burccukkuwaappe uyennan de7ishin burccukkuwaa denttanaagee danddayettennabaa gidikko, neeni koyiyoobai hano” yaagidi Xoossaa woossiis. 43 Qassikka simmi yiidi, erissiyo ashkkaratu aifiyaa xiskkoi goozi wottido gishshau, xiskkidaageeta demmiis. 44 Qassikka eta yeggi bayidi biidi, heezzanttuwaa kase qaaliyo zaarettidi, Xoossaa woossiis. 45 Hegaappe guyyiyan, erissiyo ashkkaratukko yiidi, “Ha77i gakkanaashinkka xiskkeetiinne shemppeetii? Be7ite, tana, Asa Na7aa, nagaranchcha asatuyyo aattidi immiyo wodee gakkiis. 46 Denddidi hinddite; be7ite, tana aattidi immiyaagee hageeho gakkiis” yaagiis. 47 Yesuusi hegaa biron haasayishin, tammanne naa77u erissiyo ashkkaratuppe issoi, Yihudai, gakki wodhdhiis; qassi qeese halaqatinne dere cimati kiittin, bisuwaanne dullaa oiqqida daro asai aara issippe yiis. 48 Yesuusa aattidi immiyaagee he daro asaa, “Taani yeriyoogee a; a oiqqite” yaagidi malaataa yooti wottiis. 49 Sohuwaarakka Yesuusakko shiiqidi, “Tamaarissiyaagoo, saro de7ai” yaagidi a yeri ekkiis. 50 Yesuusi a, “Ta jaalau, neeni oottanabaa ootta agga” yaagiis. Hegaappe guyyiyan, he daro asai shiiqidi, Yesuusa mintti oiqqiis. 51 Yesuusaara de7iyaageetuppe issoi ba bisuwaa shoddinne qeese ubbatu halaqaa ashkkaraa shocidi, a haittaa qanxxi oliis. 52 Yesuusi he wode a hagaadan yaagiis; “Ne bisuwaa a shoohuwan zaarada wotta; aissi giikko, biso shoddiya ubbai bison haiqqana. 53 Ta Aawai daro sha7u kiitanchchata issi kuttan yeddidi, tana maaddana mala, taani a woossanau danddayiyoogaa erikkiiyye? 54 Yaatin, Xoossaa maxaafati hagaadan hananau bessees yaagidoogee waanidi polettanau danddayii?” yaagiis. 55 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi he shiiqida daro asaa hagaadan yaagiis; “Tana pangga kessidi, pangga oiqqiyoogaadan oiqqanau bisonne dulla oiqqidi yiidetii? Taani Beeta Maqidasiyan tamaarissaidda, gallassi gallassi inttenaara oottiyo wode tana oiqqibeekketa; 56 shin hagee ubbai hanidoogee hananabaa yootiyaageeti Xoossaa maxaafatun xaafidoogee polettanaassa” yaagiis. Erissiyo ashkkarati he wode ubbati a yeggi bayidi baqatidosona. 57 Yesuusa oiqqidaageeti qeese ubbatu halaqaa Qayaafakko, higgiyaa tamaarissiyaageetinne cimati shiiqidosaa ekki efiidosona. 58 SHin PHeexiroosi qeese ubbatu halaqaa dirssa giddo gakkanaashin, haahuwan a kaalliis; yohuwaa wurssettaa be7anau dirssa giddo gelidi, naagiyaageetuura utti bayiis. 59 Qeese halaqatinne yaa7aa asai ubbai Yesuusa woranau a bolli worddo markka demmanau koyidosona. 60 SHin harai atto daroti yiidi, a bolli wordduwaa markkattinkka appe ainne demmibookkona. Guyyeppe naa77ati yiidi, 61 “Ha bitanee, 'Taani Xoossaa Beeta Maqidasiyaa qolada, heezzu gallassan zaaretta keexxanau danddayais' yaagiis” yaagidosona. 62 Qeese ubbatu halaqai denddi eqqidi Yesuusa, “Hageeti nena mootiyo mootuwau neeyyo zaariyoobi baawee?” yaagiis. 63 SHin Yesuusi co77u giis; qassikka qeese ubbatu halaqai a, “Taani nena de7o Xoossaa sunttan callais; neeni Xoossaa Na7aa Kiristtoosa gidikko nuussi oda” yaagiis. 64 Yaagin Yesuusi zaaridi, “Neeni ne huuphenkka gaadasa; shin taani intteyyo odais; hagaappe sinttan, intte tana, Asa Na7aa, wolqqaama Xoossaappe ushachcha baggaara uttidaashiininne saluwaa shaaraara yiishin be7ana” yaagiis. 65 Hegaappe guyyiyan, qeese ubbatu halaqai ba maayuwaa pooshshi olidi, “Hagee cayiichchiis; nuna hagaappe sinttan aissi hara markka koshshii? I ha77i cayiyoogaa intte siyideta. 66 Intte qofai aibee?” yaagiis. Yaagin eti, “Au haiqoi bessees” yaagidi zaaridosona. 67 Hegaappe guyyiyan, eti a som77uwan cuchchidi, a dechchidosona; harati qassi a baqqidi, 68 “Kiristtoosaa! Nena dechchidai oonee? Ane nuuyyo hananabaa yoota” yaagidosona. 69 PHeexiroosi keettaappe kareera dirssa giddon uttidaashin, issi ashkkariyaa akko yaada, “Neenikka Galiilaa Yesuusaara issippe de7aasa” yaagaasu. 70 SHin i eta ubbaa sinttan he ashkkariyo, “Neeni giyoobai aibakko taani erikke” yaagidi kaddiis. 71 Qassi biidi dirssaa penggekko kiyishin, hara ashkkariyaa a be7ada, hegan de7iya asatuyyo, “Ha bitanee Naazireeta Yesuusaara de7ees” yaagaasu. 72 Yaagin PHeexiroosi naa77anttuwaa caaqqidi, “Taani hegaa bitaniyaa erikke” yaagiis. 73 Guuttaa gam77ishin, hegan eqqida asati PHeexiroosakko yiidi, “Neenikka tuma etaara issippe de7aasa; aissi giikko, neeni haasayiyo haasayaikka nena erissees” yaagidosona. 74 Hegaappe guyyiyan PHeexiroosi, “Taani hegaa bitaniyaa erikke!” yaagidi, bana qanggettaanne caaquwaa doommiis. He wode sohuwaarakka kuttoi waassi aggiis. 75 PHeexiroosi bana Yesuusi, “Neeni kuttoi waassanaappe kase heezzutoo tana kaddana” giidoogaa hassayidi, kare kiyidi, mishettidi yeekkiis.271 Maallado guuraara qeese halaqati ubbatinne dere cimati Yesuusa woranau maqettidosona; 2 eti Yesuusa qachchidi efiidi, deriyaa haariya PHenxxeniyaa PHilaaxoosayyo aattidi immidosona. 3 Yesuusa he wode oittida Yihudai PHilaaxoosi Yesuusa bolli pirddidoogaa be7idi, “Aayye7ana! Oittennan aggarkkinaashsha!” yaagidi, he hasttamu biraa qeese halaqatuyyoonne dere cimatuyyo guyye zaaridi, 4 “Taani geeshsha asa oittada nagaraa oottaas” yaagiis. SHin eti a, “Hegee nuuyyo ai metoo? Hegee ne shene” yaagidosona. 5 Yihudai biraa Beeta Maqidasiyan oli bayiis; eta matappe aggidi biidi, suletti haiqqiis. 6 Qeese halaqati biraa ekkidi, “Ha birai suutta miishsha gidishin, nuuni Beeta Maqidasiyaa miishshaara gattiyoogee higge gidenna” yaagidosona. 7 Yaagidi issippe zorettidi, asa biitta asayyo moogo gade oottanau urqqa miishsha medhdhiyaageetu gadiyaa shammidosona. 8 Hegaa gishshau, he gadee hachchi gakkanaassikka, suutta gade geetettidi xeesettees. 9 Hananabaa yootiya Ermmaasi, “Eti Israa7eela asai au qanxxanau qoppido hasttamu xaqara biraa ekkidi, 10 Godai tana azazidoogaadan, urqqa miishsha medhdhiyaageetu biittaa shammanau immidosona” giidoogee he wode polettiis. 11 Yesuusi deriyaa haariyaagaa sintti shiiqin, deriyaa haariyaagee a, “Neeni Aihudatu kawoo?” yaagidi oichchiis. Yesuusi a, “Neenikka gaasa” yaagiis. 12 Qeese halaqatinne dere cimati a mootin, etau ainne zaaro immibeenna. 13 He wode, PHilaaxoosi Yesuusa, “Hageeti nena mootiyoobaa ubbaa siyikkii?” yaagiis. 14 Yesuusi harai atto, issi qaalakka zaarennan ixxin, deriyaa haariyaagee daro garamettiis. 15 Deriyaa haariyaagee Paasikaa bonchchiyo gallassan, asai koyiyo issi uraa qashuwaappe birshshiyo meezee de7ees. 16 He wode issi Barbbaana giyo daro erettida iita asi qasho keettan de7ees. 17 Hegaa gishshau, daro asai issisaa shiiqidaashin PHilaaxoosi, “Taani intteyyo Barbbaana birshshooyye, woi Kiristtoosa giyo Yesuusa birshshoo?” yaagidi asaa oichchiis. 18 Aissi giikko, eti qanaatidi Yesuusa oittidoogaa i erees. 19 PHilaaxoosi pirdda keettan uttidaashin, a machchiyaa ayyo, “He xillo bitaniyaa ainne oottoppa; aissi giikko, taani hachchi qammi aimuwan aban daro waayettaas” yaagada kiittaasu. 20 SHin qeese halaqatinne dere cimati PHilaaxoosi Barbbaana birshshidi, Yesuusa woranaadan, shiiqida asai a woossana mala, asaa cimmidosona. 21 PHilaaxoosi zaaridi eta, “Taani eta naa77aappe intteyyo oona birshshanau koyeetii?” yaagin eti, “Barbbaana birshshanau koyoos” yaagidosona. 22 PHilaaxoosi, “Yaatin, Kiristtoosa giyo Yesuusa waatoo?” yaagidi eta oichchin ubbai, “Masqqaliyaa bolli misimaariyan xishettidi kaqetto” yaagidosona. 23 PHilaaxoosi asaa, “Aissi? Ai iitabaa oottidee?” yaagiis. SHin asai kaseegaappekka ba qaalaa xoqqu oottidi, “Masqqaliyaa bolli misimaariyan xishettidi i kaqetto” yaagidosona. 24 Ooshshi denddanaagaappe attin, aibinne polettennaagaa PHilaaxoosi be7idi, haattaa ekkidi, “Ha bitanee haiqqiyooban taani gelikke; hegaa intte erite” yaagidi shiiqida asaa sinttan ba kushiyaa meecettiis. 25 SHiiqida asai ubbai zaaridi, “A suuttaa gomee nunanne nu naata gakko” yaagiis. 26 Hegaappe guyyiyan, PHilaaxoosi Barbbaana etau birshshiis; birshshidi lissuwan Yesuusa garafidi, masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi kaqqanau etau aattidi immiis. 27 Hegaappe guyyiyan, PHilaaxoosa wotaaddarati Yesuusa deriyaa haariyaagaa ooso keettaa ekki efin, wotaaddarati ubbai a lanqqiyan yuuyi aadhdhidi eqqidosona. 28 A afalaa qaari ekkidi, zo7o afalaa a maizzidosona. 29 Qassi agunttaa akiliiliyaa giigissidi, a huuphiyan wottidosona; a ushachcha kushiyan shombboqo gatimaa oittidi, a sinttan gulbbatidi, “Aihudatu kawuwau, saro de7ai!” yaagidi, a bolli qilliiccidosona. 30 A bolli cuchchidosona; he shombboqo gatimaa ekkidi, a huuphiyaa shocidosona. 31 Eti a bolli qilliiccidoogaappe guyyiyan, zo7o afalaa appe qaari ekkidi, a afalaa a maizzidosona; qassi masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi a kaqqanau ekki efiidosona. 32 Eti kare kiyiiddi, issi Simoona giyo Qareena biitta asa demmidi, Yesuusa masqqaliyaa wolqqan toossidosona. 33 Golggottaa giyoosaa gakkidosona. “Golggottaa” giyoogee “Guuggiyaa Sohuwaa” giyoogaa. 34 Hegan eti ciyyee walahettido woine eessaa Yesuusayyo uyanau immidosona; immin i hegaa ganxxi xeellidi, uyennan ixxiis. 35 Eti masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi a kaqqidoogaappe guyyiyan, a afalaa shaakkidi, saamaa yeggidi ekkidosona. 36 Hegaappe guyyiyan, a naaganau hegan utti bayidosona. 37 Qassi, “Hagee Aihudatu Kawuwaa Yesuusa” yaagidi mootiyo xifatiyaa a huuphessaara wottidosona. 38 Yesuusaara he wode naa77u panggata issuwaa appe ushachcha baggaara, qassi issuwaa appe haddirssa baggaara, masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi kaqqidosona. 39 Ogiyaara aadhdhiya asai Yesuusa karidi, ba huuphiyaa qaattiiddi cayiis. 40 “Beeta Maqidasiyaa qolada heezzu gallassa giddon keexxiyaagoo, ne huuphiyaa ashsha; neeni Xoossaa Na7a gidikko, ane masqqaliyaa bollappe wodhdha” yaagiis. 41 Hegaadankka, qeese halaqati higgiyaa tamaarissiyaageetuuranne cimatuura issippe Yesuusa bolli qilliicciiddi, hagaadan yaagidosona; 42 “Harata ashshiis; shin bana ashshanau danddayenna. I Israa7eela kawo; ane masqqaliyaa bollappe ha77i wodhdho; nuunikka qassi a ammanana. 43 Xoossan i ammanettees; Xoossai a ashshana koyikko ane ashsho; aissi giikko, i bana, 'Taani Xoossaa Na7aa' gees” yaagidosona. 44 Qassi harai atto, aara masqqaliyaa bolli misimaariyan xishettidi kaqettida panggatikka hegaadan giidi, a bolli qilliiccidosona. 45 Usuppun saateppe doommidi, uddufun saate gakkanaashin, biitta ubbai xumiis. 46 Uddufun saate gidiyo heeran Yesuusi ba qaalaa xoqqu oottidi, “Elohee, Elohee, laamaa sabaqitaanii?” yaagiis. Hegaa giyoogee, “Ta Xoossau, ta Xoossau, tana aissi aggadii?” giyoogaa. 47 Hegan eqqida asaappe issoi hegaa siyidi, “Ha bitanee Eelaasa xeesees” yaagiis. 48 Sohuwaara etappe issoi woxxidi, gombbilla mala ispponjjiyaa ekkidi, caala woine eessaa kunttiis; hegaa shombboqo gatimaa xeeran wottidi, ushshanau a doonaakko shiishshiis. 49 SHin hankkooti, “Nangga, Eelaasi a ashshanau yaanaakkonne be7oos” yaagidosona. 50 Yesuusi naa77anttuwaa ba qaalaa xoqqu ootti waassidi, haiqqi bayiis. 51 Akeekite; Beeta Maqidasiyan kaqettida magalashoi qommoppe duge gakkanaassi, naa77u kiyidi, pooshetti wodhdhiis; biittai qaaxxiis. Qassi zaallaikka phalqqettiis; 52 duufoti dooyettidosona. Xoossaa asatuppe daroti haiqqidaageeti, haiquwaappe denddidosona. 53 Eti duufuwaappe kiyidi, Yesuusi haiquwaappe denddidoogaappe guyyiyan, geeshsha katamaa biidosona; hegan eta daro asai be7iis. 54 Mato halaqainne aara Yesuusa naagiya wotaaddarati biittai qaaxxiyoogaanne hegan hanidabaa ubbaa be7ido wode daro yayyidosona; yayyidi, “Tumu hagee Xoossaa Na7aa” yaagidosona. 55 Hegan daro maccaasati, Galiilappe doommidi, Yesuusa maaddiiddi kaallidaageeti, haahuwan eqqidi xeelloosona. 56 Eta giddon Magddala giyo katamaappe yiida Mairaama, Yaaqoobanne Yooseefa aayyiyaa Mairaamanne Zabddiyoosa naatu aayyiyaa de7oosona. 57 Sa7ai omariyo wode, Yooseefa giyo issi dure bitanee, Armmaatiyaasa katamaa asi yiis; i ba huuphenkka Yesuusa kaalliyaagaa. 58 Yooseefi PHilaaxoosakko biidi, Yesuusa ahaa ekkanau woossiis; woossin PHilaaxoosi Yooseefayyo imettana mala azaziis. 59 Yesuusa ahaa ekkidi, geeshsha moogo afalan xaaxiis. 60 Xaaxidi baayyo moogettanau shuchchaa woocido ooratta gonggoluwaa giddon a ahaa wottiis; qassi he gonggoluwaa doonan gita shuchchaa gonddorssi wottidi, aggi bayidi biis. 61 Magddala katamaappe yiida Mairaamanne hinkko Mairaama hegan gonggoluwaakko simmidi uttidosona. 62 Sambbataassi giigettiyo gallassaappe wonttetta gallassi, qeese halaqatinne Parisaaweti PHilaaxoosaara gaittidi, hagaadan yaagidosona; 63 “Godau, he worddoi paxa de7iyo wode, 'Taani heezzu gallassappe guyyiyan, haiquwaappe denddana' yaagidoogaa nuuni hassayida. 64 Hegaa gishshau, a moogido gonggoluwaa heezzu gallassa gakkanaassi, mintti naagana mala azazarkkii; hegee xayikko erissiyo ashkkarati biidi, a ahaa wuuqqidi asaayyo, 'Haiquwaappe denddiis' yaagana; yaagin naa77antto worddoi kase wordduwaappe ubba yaa palattana” yaagidosona. 65 PHilaaxoosi eta, “Intteyyo naagiyaageeti de7oosona; biidi intte danddayiyoogaa keenaa naagissite” yaagiis. 66 Yaagin eti biidi, shuchchaa bolli maatafaa attamidi, qassi naagiyaagaa yaani wottidi, Yesuusa moogido gonggoluwaa naagissidosona.281 Sambbatai aadhdhin Woggaa gallassi sa7ai wonttishin, Magddala giyo katamaappe yiida Mairaamanne hinkko Mairaama Yesuusi moogettido gonggoluwaa be7anau biidosona. 2 Godaa kiitanchchai saluwaappe wodhdhido gishshau, biittai daro qaaxxiis; he kiitanchchai yiidi, shuchchaa gonddorssi olidi, a bolli kiyi uttiis. 3 A merai wolqqantta milatees; a maayoikka shachchaadan bootta. 4 Naagiyaageeti kiitanchchau yashshaa kokkoridi, haiqqida asadan hanidosona. 5 Kiitanchchai maccaasata hagaadan yaagiis; “Yayyoppite; aissi giikko, masqqaliyaa bolli misimaariyan xishidi kaqqido Yesuusa intte koyiyoogaa taani erais. 6 I hagan baawa; aissi giikko, i ba giidoogaadankka haiquwaappe denddiichchiis; haa yiidi, i zin77idosaa be7ite. 7 Intte ha77i eesuwan biidi, Yesuusi erissiyo ashkkaratuyyo, 'Yesuusi haiquwaappe denddiichchiis. Qassi i intteppe kasetidi, Galiilaa bees; intte a yaani be7ana' yaagidi odite. Be7ite, taani intteyyo odaas” yaagiis. 8 Eti yayyiiddinne qassi daro ufaittiiddi, Yesuusi moogettido gonggoluwaa matappe eesuwan aggidi, erissiyo ashkkaratukko odanau woxxidosona. 9 Sohuwaara Yesuusi etaara gaittinne eta, “Saro de7eetii” yaagi aggiis; eti akko shiiqidi, a tohuwaa oiqqidi, ayyo goinnidosona. 10 Yesuusi he wode eta, “Yayyoppite; ta ishantti Galiilaa baana mala, biidi etau yootite; eti tana yaani be7ana” yaagiis. 11 He maccaasati biishin, gonggoluwaa naagiya wotaaddaratuppe amaridaageeti katamaa biidi, hanidabaa ubbaa qeese halaqatuyyo odidosona. 12 Qeese halaqati cimatuura issippe shiiqi zorettidi, wotaaddaratuyyo daro miishshaa immidi, 13 “'Nuuni xiskkidaashin erissiyo ashkkarati qammi yiidi, a ahaa wuuqqidosona' yaagite; 14 ha yohuwaa deriyaa haariyaagee siyikko, nuuni ayyo yooti maizzana; qassi inttena aibinne hirggissennaadan oottana” yaagidosona. 15 Wotaaddarati miishshaa ekkidi, banttau odidoogaadan oottidosona. Ha yohoi Aihudatu matan hachchi gakkanaashinkka, odettiiddi de7ees. 16 SHin tammanne isiini erissiyo ashkkarati Yesuusi banttana biite giido Galiila Deriyaa biidosona. 17 Biidi a be7ido wode ayyo goinnidosona; shin etappe issooti issooti siridosona. 18 Yesuusi etakko shiiqidi, eta hagaadan yaagiis; “Maata ubbai saluwaaninne sa7an taayyo imettiis. 19 Hegaa gishshau, intte biidi, asa ubbaa tana kaalliyaageeta oottite; Aawaa sunttan, Na7aa sunttaaninne Geeshsha Ayyaanaa sunttan eta xammaqite. 20 Taani inttena azazidobaa ubbaa eti naagana mala, eta tamaarissite; taani wodiyaa wurssettai gakkanaassikka ubba wode inttenaara de7iyoogaa akeekite” yaagiis. |