Acts


1

1 Tewofiloosaa, Yesuusi saluwaa biido gallassai gakkanaassi, oottanaunne tamaarissanau doommido ubbabaa taani ta koiro maxaafan xaafaas. Saluwaa baanaappe kase i ba dooridi kiittidoogeeta Geeshsha Ayyaanan azaziis. 3 I ba kiittidoogeetussi oitamu gallassaa beettiiddinne qassi Xoossaa kawotettaabaa etau yootiiddi, ba waayiyaappe guyyiyan, haiquwaappe denddidoogaa siree bainnan daro ammanttidi, bana eta bessiis. 4 Etaara issippe de7iiddi, eta hagaadan yaagidi azaziis; “Yerusalaameppe kiyoppite; shin intte taappe siyidoogaa ta Aawai inttessi immana giidoogaa naagite. 5 Aissi giikko, Yohaannisi haattan xammaqiis; shin guutta wodiyaappe guyyiyan, Geeshsha Ayyaanan intte xammaqettana” yaagiis. 6 Yesuusi kiittidoogeeti Yesuusaara gaittido wode a, “Godau, ha wodiyan Israa7eelatussi kawotettaa zaaruutee?” yaagidi oichchidosona. 7 Oichchin Yesuusi eta, “Ta Aawai ba godatettan keerido aginaanne wodiyaa intte eranaassa gidenna. 8 SHin Geeshsha Ayyaanai intte bolli wodhdhiyo wode, wolqqaa intte ekkana; ekkidi Yerusalaameeninne Yihudaa biitta ubban, Samaariyaaninne sa7aa gaxaa gakkanaashinkka taassi markkattiyaageeta gidana” yaagiis. 9 Hegaa giidoogaappe guyyiyan, eti xeellishin, xoqqu xoqqu giiddi, saluwaa bin, eta aifiyaappe shaarai a genttiis. 10 Yesuusi biyo wode, eti saluwaa tishshi oottidi xeellishin, issi bootta maayuwaa maayida naa77u asati sohuwaara eta matan eqqidi, 11 “Galiila asatoo, saluwaa xeelliiddi, intte aissi eqqidetii? Ha intteppe saluwaa biida Yesuusi saluwaa biyoogaa intte be7idoogaadankka, simmidi yaana” yaagidosona. 12 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi kiittidoogeeti Dabira Zaite geetettiya deriyaappe Yerusalaame simmidosona. Dabira Zaitee Yerusalaame matan de7ees. 13 Yesuusi kiittidoogeeti Yerusalaame gelidi, bantta de7iyo sohuwaa pooqiyaa pude kiyidosona; kiyidaageeti PHeexiroosa, Yohaannisa, Yaaqooba, Inddiraasa, Piliphphoosa, Toomaasa, Barttalamoosa, Maatiyoosa, Ilppiyoosa na7aa Yaaqooba, ba biittaassi mishettiya Simoonanne Yaaqooba na7aa Yihudaa. 14 Hageeti ubbati maccaasatuura, Yesuusa aayee Mairaamiiranne Yesuusa ishanttuura ubbai issi wozana gididi, tolidi woossoosona. 15 He wode, PHeexiroosi xeetanne laatamaa gidiya ammaniya asaa shiiquwan issippe de7iya ba ishanttu giddon denddi eqqidi, hagaadan yaagiis; 16 “Ta ishatoo, Yesuusa oiqqidaageeta kaalettida Yihudaabaa Geeshsha Ayyaanai kase Daawita doonan odido Xoossaa maxaafaa qaalai polettanau bessees. 17 Aissi giikko, Yihudai nunaara de7ees; qassi nunaara issippe oottanaassi doorettiis” yaagiis. 18 Yihudai ba iita oosuwan demmido miishshan gadiyaa shammiis; sinttau gufannidi kunddin, a uloi gidduwaappe daahettiis; a maraccee muleerakka zaazetti aggiis. 19 Yihudaa bolli hanidabaa Yerusalaamen de7iya asai ubbai siyiis; hegaa gishshau, he gadiyaa bantta qaalan Akelddaama giidi xeegidosona; Akelddaama giyoogee suutta gade giyoogaa. 20 PHeexiroosi yootiiddi, “Aissi giikko, Mazamure Maxaafan, 'A keettai mela de7o; ooninne hegan de7oppo' qassi 'A sunttatettaakka harai ekko' geetettidi xaafettiis. 21 “Hegaa gishshau, issi asi Godaa Yesuusa dendduwaa markkattanau, nunan gaittana bessees; Yohaannisi xammaqido wodiyaappe doommidi, Yesuusi nuuppe saluwaa biido wode gakkanaas, Godaa Yesuusi nunaara hemettido wode ubban i nunaara de7iyaageetuppe issuwaa gidanau bessees” yaagiis. 23 Yaagin ammaniya asai dooruwaassi Yosxxoosa giyo Barssaaba geetettiya Yooseefanne Maatiyaasa naa77aa essidosona. 24 Hegaappe guyyiyan, Xoossaa woossiiddi, “Ubbaa wozanaa eriya Godau, Yihudai ba sohuwaa baanau yeggi bayido oosuwaanne Yesuusi kiittido oosuwaa sohuwaa ekkanaadan, ha naa77u asatuppe issuwaa neeni dooridoogaa nuna bessa” yaagidosona. 26 Etan saamaa yeggidosona; saamai Maatiyaasa bollan wodhdhin, Maatiyaasi Yesuusi kiittido tammanne isiinetuura qoodettiis.



2

1 PHenxxaqosxxe giyo gallassai gakkido wode, ammaniyaageeti ubbati issippe gididi, issisaa shiiqidaashin, 2 gagantti yeggiya gotiyaadan guummiya gunttai akeekennan saluwaappe yiidi, eti uttido keettaa ubbaa kumiis. 3 Qassi tama laco milatiya inxxarssati etassi beettidi, shaahetti shaahettidi, eta ubbaa bolli wodhdhidosona. 4 Eta ubban Geeshsha Ayyaanai kumidi, dumma dumma qaalan haasayana mala, eta danddayissin, haasayaa doommidosona. 5 Sa7an de7iya zare ubbaappe yiidi, Xoossaa woosan sheekkida Aihudati Yerusalaamen de7oosona. 6 Ha gunttaa siyido wode, asai ubbai shiiqiis; shiiqidi ammaniyaageeti eta qaalan haasayishin siyido gishshau, giyoobaa xayidosona. 7 Garamettidi, “Oorattabaa” giidi, “Be7ite; ha haasayiya ubbati Galiila asata gidokkonaayye? 8 Yaatin, nuuni nu yelettido biittaa qaalan eti haasayishin waanidi siyiyoonii? 9 Nuuni PHartte asati, Meedoona asati, Elaameexe asati, naa77u shaafatuppe gidduwan de7iyaageeti, Yihudan, Qaphphadooqiyan, PHanxxoosan Isiyan, 10 Pirggiyan, PHinifiliyan, Gibxxen, Qareena baggan de7iya Liibiyaa woradatun de7iyaageeti, Roomeppe yiida imattati, Aihudati, Aihudatettau laamettida nuuppe amaridaageeti, Qarxxeese asatinne, Araba asati, Xoossai oottido gita oosuwaa nu qaalan eti haasayishin siyoos” yaagidosona. 12 Ubbaikka garamettidi, yohoi banttau qashettennan ixxin bantta giddon, “Laa hagee woigiyoogee?” yaagidosona. 13 SHin harati ammaniyaageetun Qilliicciiddi, “Hageeti uyidi mattottidosona” yaagidosona. 14 SHin PHeexiroosi, Yesuusi kiittido hara tammanne isiinetuura denddi eqqidi, ba qaalaa xoqqu oottidi, etassi hagaadan yaagidi yootiis; “Aihudatoo, qassi Yerusalaamen de7iya ubbatoo, taani yootiyoogaa ezggite. Hagee intteyyo eretto; intte qoppiyoogaadan, hageeti mattottibookkona. 15 Aissi giikko, wonttaappe biron heezzu saate gidees. 16 SHin hagee hananabaa yootiya Yuu7eeli haasayidoogaa. 17 “I haasayiiddi, 'Xoossai hagaadan yaagees; wodiyaa wurssettan hagaadan hanana. Taani asa ubbaa bolli ta Ayyaanaa gussana. Intte attuma naatinne intte macca naati hananabaa yootana. Intte wodalla naatikka ajjuutaa be7ana; intte cimatikka aimuwaa aimottana. 18 He gallassatun ta attuma ashkkaratu bollinne ta macca ashkkaratu bolli taani ta Ayyaanaa gussana. Gussin eti hananabaa yootana. 19 Qassi taani bolla saluwan oorattabaa, garssa sa7ankka malaataa bessana. Suuttai, tamainne shaaraadan gorddida cuwai de7ana. 20 Gitanne bonchcho gidida Godaa gallassai gakkanaappe kase awai xumana; aginaikka suutta milatana. 21 He wode hagaadan hanana; Godaa sunttaa xeesiya ooninne attana' yaagiis. 22 “Israa7eela asatoo, ha qaalaa siyite; Naazireeta Yesuusi intte giddon Xoossai banan oottido wolqqaama oosuwan, oorattabaaninne malaatan intteyyo qonccissido asa; hegaa inttekka ereeta. 23 Yesuusi inttessi imettana mala, Xoossai kase ba sheniyaaninne ba eran ba qofaa qachchi wottiis; yaatin, a intte nagaranchchatu kushiyan masqqaliyaa bolli misimaariyan xishissidi, kaqissi worideta. 24 SHin haiqoi Yesuusa oiqqanau danddayibeenna gishshau, Xoossai haiquwaa seelaa appe xaissidi, a denttiis. 25 Aissi giikko, Daawiti Yesuusabaa hagaadan yaagees; 'Taani metootennaadan, Godai ta ushachchan de7iyo gishshau, taani ubba wode Godaa ta matan be7ais. 26 Hegaa gishshau, ta wozanai ufaittiis; ta inxxarssankka ufaissai kumiis. Qassi ta bollaikka lo77o de7ana giidi, ufaissan naagees. 27 Aissi giikko, ta shemppuwaa Si7ooliyan aggakka. Qassi ne Geeshsha Na7aa ahaakka musissakka. 28 Neeni tana de7uwaa ogiyaa erissadasa. Neeni tanaara de7iyoogan taani daro ufaittais' yaagees. 29 “Ishatoo, nu aawatu halaqaa Daawitabaa taani intteyyo geeshshada odanau bessees; Daawiti haiqqidi moogettiis; a duufoi hachchi gakkanaassikka nu matan de7ees. 30 Daawiti hananabaa yootiyaagaa gidido gishshaunne Xoossai a naatu zerettaappe issuwaa a kawotaa araatan utissanau ayyo caaqqidoogaa erido gishshau, 31 Kiristtoosa dendduwaa sinttau xeellidi, 'A shemppoi Si7ooliyan attibeenna; a bollaikka musibeenna' giidi yootiis. 32 “Xoossai ha Yesuusa haiquwaappe denttidoogaassi nuuni ubbai markka. 33 Hegaa gishshau, Xoossai baappe ushachcha baggan a xoqqu xoqqu oottidi, ayyo Geeshsha Ayyaanaa immana giidoogaadan, Geeshsha Ayyaanaa ekkidi, hagaa intte ha77i be7iyoogaanne siyiyoogaa nu bolli gussiis. 34 Aissi giikko, Daawiti ba huuphen saluwaa kiyibeenna; shin yaagiis; 'Godai ta godaa; “Taani ne morkketa neeni tohuwan yedhdha eqqiyoobaa oottana gakkanaassi hagan taappe ushachcha baggaara utta” giis' yaagiis. 36 “Hegaa gishshau, Xoossai masqqaliyaa bolli misimaariyan ha intte xishidi kaqqido Yesuusa Godanne Kiristtoosa oottidoogaa Israa7eela zare ubbai tumaappe ero” yaagiis. 37 Asai PHeexiroosi giidoogaa siyido wode, asau wozanai maashin, PHeexiroosanne Yesuusi kiittido harata, “Ishanttoo, yaanin nuuni ai oottanee?” yaagidosona. 38 PHeexiroosi eta, “Intte nagarai atto geetettana mala, nagaraappe simmidi, intte huuphiyan huuphiyan Yesuus Kiristtoosa sunttan xammaqettite. Xoossai immiyo Geeshsha Ayyaanaa intte ekkana. 39 Aissi giikko, Xoossai immana giido qaalai inttessa intte naatussanne Godai nu Xoossai baakko xeesiyo haahuwan de7iyaageetu ubbaassa” yaagiis. 40 PHeexiroosi etassi qaalaa haraakka gujji markkattidi, “Ha wodiyaa geella asaappe intte huuphiyaa ashshite” yaagidi zoriis. 41 PHeexiroosi yootidoogaa ekkidaageeti xammaqettidosona; he gallassi heezzu sha7u gidiya asai ammaniis. 42 Eti Yesuusi kiittidoogeetu timirttiyan, issippetettan oittaa mentti miyoogaaninne Xoossaa woosan genccoosona. 43 Yesuusi kiittidoogeetu kushiyan daro oorattabainne malaatai oosettin, asa ubbaa yashshai oiqqiis. 44 Ammanida ubbati issippe de7oosona; qassi banttau de7iyaabaa ubbaakka issippe shaakkidosona. 45 Eti bantta biittaanne banttassi de7iyaabaa baizzi baizzidi, oonanne koshshido keena miishshaa ubbaassi shaakkidosona. 46 Qassi ubba gallassi, issi wozana gididi, Beeta Maqidasiyan paccennan gaittidi, bantta keettaa keettaa xeesettidi ufaissaaninne pashkka wozanan qumaa moosona. 47 Xoossaa galatiiddi, asa ubban sabettidosona. Qassi Godai attiyaageeta gallassi gallassikka eta bolli gujjees.



3

1 Issi gallassi, PHeexiroosinne Yohaannisi Xoossaa woossanau uddufun saatiyan Beeta Maqidasiyaa biidosona. 2 Yelettoosappe doommidi, wobbe gididi de7iya issi bitanee Beeta Maqidasiyaa geliya asaappe miishshaa woossanau, ubba gallassi daro lo77o giyo Beeta Maqidasiyaa penggiyan wottiyoogee de7ees. 3 He wobbe bitanee, PHeexiroosinne Yohaannisi Beeta Maqidasiyaa gelana hanishin be7idi, miishsha eta woossiis. 4 Woossin PHeexiroosi Yohaannisaara a tishshi ootti xeellidi, “Nuukko haa xeella” yaagiis. 5 Wobbe bitanee etappe aibakko ekkanau qaaqqatidi, etakko xeelliis. 6 SHin PHeexiroosi a, “Tau miishshi baawa; shin taassi de7iyaabaa taani neessi immana; Naazireeta Yesuus Kiristtoosa sunttan denddada hemetta” yaagiis. 7 Yaagidi, wobbe bitaniyaa ba ushachcha kushiyan oiqqidi, pude denttiis; sohuwaarakka a tohoinne meeshi meqettai minni aggiis. 8 Bitanee pude guppidi, denddi eqqiis; yaanne haanne hemetaa doommiis. Hegaappe guyyiyan hemettiiddi, guppiiddinne Xoossaa galatiiddi, etaara issippe Beeta Maqidasiyaa geliis. 9 I hemetettishiininne Xoossaa galatishin, asai ubbai a be7iis. 10 Be7idi, miishsha woossanau daro lo77o giyo Beeta Maqidasiyaa penggen uttidaagee a gididoogaa akeekiis; i hanidobaa be7idi garamettiis. 11 Bitanee PHeexiroosanne Yohaannisa oiqqi uttidaashin, asai ubbai garamettidi, Solomona baranddaa giyoosan issippe etakko woxxiis. 12 PHeexiroosi asaa be7ido wode asaassi yaagiis; “Israa7eela asatoo, aissi hagau garametteetii? Woi aissi nuna tishshi ootti xeelleetii? Nuuni nu huuphe wolqqan woi Xoossaa milatiyoogan ha bitaniyaa hemetissidobaa intteyyo misatii? 13 Abrahaama Xoossai, Yisaaqa Xoossai, Yaaqooba Xoossai, nu aawatu Xoossai, intte aatti immidoogaa PHilaaxoosi birshshanau qoppi uttidaashin, intte a sinttan, 'Nuuni a erokko' giido ba Na7aa Yesuusa bonchchiis. 14 SHin intte geeshshaanne xilluwaa, 'Nuuni a erokko' giidi, shemppuwaa woridaagaa a gishshaa inttessi birshshanau PHilaaxoosa woossideta. 15 De7uwaa immiyaagaa intte worideta; shin Xoossai haiquwaappe a denttiis; denttidoogaassi nuuni markka. 16 Ha wobbe bitaniyaa Yesuusa sunttaa wolqqai minttiis; intte be7iyoogeenne eriyoogeekka i a sunttan ammaniyoogan oosettiis; ha intte ubbaa sinttan a hagaadan payya oottidaagee, Yesuusa i ammaniyoogaa. 17 “Ha77ikka ta ishatoo, inttekka inttena kaalettiyaageetuugaadan, erennan oottidoogaa taani erais. 18 SHin Xoossai hananabaa beni yootiya ubbatu doonan, 'Kiristtoosi waayettana bessees' yaagidi yootiis; ba yootidoogaakka hegaadan poliis. 19 Simmi Xoossai intte nagaraa xaissanaadan, Godaa matappe ayyaanaa minotettaa wodee intteyyo yaanaadaaninne Xoossai Yesuus Kiristtoosa kase intteyyo doorettidaagaa yeddanaadan, intte nagaraappe Xoossaakko simmite. 21 Xoossai hananabaa yootiya ba geeshshatu doonan benippe doommidi haasayidoogaadan, ubbabai ooraxxiyo wodee gakkanaassi, Yesuusi saluwan gam77anau bessees. 22 Muusee, 'Godai Xoossai tana denttidoogaadan, intte zariyaa giddoppe intteyyo hananabaa yootiyaagaa denttana; intte i giyoogaa ubbaa siyite. 23 He hananabaa yootiyaagee odiyoogaa siyenna asi ooninne asaa giddoppe shaahettidi xayo' yaagiis. 24 “Qassi Sameelappe doommidi, appe guyyiyan hananabaa yootiyaageeti ubbati, ha wodiyaabaa yootidosona. 25 Intte hananabaa yootiyaageetu naata; qassi Xoossai Abrahaamassi, 'Sa7an de7iya asaa ubbaa taani ne zerettaa bagaara anjjana' yaagidi nu aawatuura maacettido maachchaa naata. 26 Xoossai inttena ubbata intte iita ogiyaappe guyye zaaridi anjjana mala, ba ashkkaraa denttidi, intteyyo koiro yeddiis” yaagiis.



4

1 PHeexiroosinne Yohaannisi asaassi yootishin, qeese halaqati, Beeta Maqidasiyaa wotaaddarata azaziyaageenne Saaduqaaweti, 2 eti asaa tamaarissiyo gishshaunne harati haiquwaappe denddanaagau markka gidana mala, Yesuusi haiquwaappe denddidoogaa yootido gishshau, daro yiillotidi, etakko yiidosona. 3 Yiidi eta oiqqidi, Sa7ai omariichchido gishshau wonttanaassi qasho keettaa gelissidosona. 4 SHin qaalaa siyidaageetuppe daroti ammanidosona; ammanida attumaasaa qoodai ichchashu sha7aa keeni gidiis. 5 Wonttetta gallassi, eta haariyaageeti, cimati, higgiyaa tamaarissiyaageeti, qeese ubbatu halaqai Haanni, Qayaafi, Yohaannisi Iskkinddirinne qeese ubbatu halaqaa dabboti ubbai Yerusalaamen yaa7idosona. 7 Yesuusi kiittidoogeeta bantta gidduwan essidi, “Ai wolqqan woi o sunttan hagaa intte oottidetii?” yaagidi oichchidosona. 8 He wode PHeexiroosi banan Geeshsha Ayyaanai kumin, eta hagaadan yaagiis; “Deriyaa haariyaageetoo, cimatoo, 9 hachchi ha wobbe bitaniyaassi oosettida lo77o oosuwaabaanne i waani paxidaakko, intte nuna oichchikko, 10 masqqaliyaa bolli misimaariyan intte xishidi kaqqin, Xoossai haiquwaappe denttido Naazireeta Yesuus Kiristtoosa sunttan ha bitanee paxidi, intte sinttan eqqidoogee intte ubbaassinne Israa7eela asa ubbaassi eretto. 11 Gimbbiyaageeti intte karidi ixxido shuchchai, godaa xaphuwaa minttiya, ubbaappe aadhdhiya shuchcha gidiis; he shuchchai Yesuusa. 12 Asi atotettaa Yesuusa baggaara demmanaappe attin, hara o baggaaranne demmenna; nuuni a sunttan attanau bessees; aissi giikko, Xoossai saluwaappe garssan asassi immido hara suntti baawa” yaagiis. 13 Yaa7aa asai PHeexiroosinne Yohaannisi xalido xalaa be7ido wode, eti tamaaribeenna coo asa gididoogaa akeekidi garamettidosona; qassi eti Yesuusaara de7iyoogaa eridosona. 14 Qassi paxida bitanee PHeexiroosaaranne Yohaannisaara eqqidaagaa asai be7idi, giyoobaa xayiis. 15 SHin PHeexiroosinne Yohaannisi yaa7aappe kare kiyana mala asai azazidi, ba giddon zorettiiddi, 16 “Ha asata ai oottanee? Aissi giikko, eta kushiyan oosettida gita malaatai Yerusalaamen de7iya ubbaassi beettiis. Nuuni hegaa erokko gaanau danddayokko. 17 SHin yohoi asau laalettenna mala, hagaappe sinttan ha asati Yesuusa sunttaa ooyyoonne denttennaadan, minttidi eta, 'Inttena erite' goos” yaagidosona. 18 Eta xeesidi, Yesuusa sunttaa mulekka denttennaadaaninne abaa tamaarissennaadan azazidosona. 19 SHin PHeexiroosinne Yohaannisi zaaridi, “Xoossau azazettiyoogaa aggidi, intteyyo azazettiyoogee Xoossaa sinttan lo77okkonne ane intte pirddite. 20 Aissi giikko, nuuni be7idobaanne siyidobaa yootennan agganau danddayokko” yaagidi yaa7au odidosona. 21 Yaa7ai eta qaxxayanau gaasottiyoobi xayin, naa77anttuwaa keehi manddidi, hanidabau asai ubbai Xoossaa galatiyo gishshau, eta birshshi yeddidosona. 22 He harggiyaappe pattiyo malaatai oosettido bitanee yelettoosappe laittai au oitamaappe aadhdhiis. 23 PHeexiroosinne Yohaannisi birshshettidi, bantta dabbotukko biidi, qeese halaqatinne cimati banttana giidobaa ubbaa etassi odidosona. 24 Eti hegaa siyido wode, issi wozana gididi, Xoossaa hagaadan yaagidi woossidosona; “Ubbaa Haariya Godau, saluwaa, sa7aa, abbaanne eta giddon de7iya ubbabaa medhdhidaagoo, 25 neeni ne ashkkaraa nu aawaa Daawita doonan Geeshsha Ayyaanan haasayaidda, 'Aihuda gidenna asai aissi yiillotidee? Qassi asai aissi pattennabau maqettidee? 26 Sa7aa kawoti giigettidosona; deriyaa haariyaageeti Godaa bollinne i tiyido Kiristtoosa bolli issippe denddidosona' yaagada haasayadasa. 27 “Aissi giikko, Heeroodisinne PHenxxeniyaa PHilaaxoosi Aihuda gidenna asaaranne Israa7eela asaara, neeni tiyido Kiristtoosa ne geeshsha Na7aa Yesuusa bolli denddanau, ha kataman shiiqidoogee tuma. 28 Qassi neeni ne wolqqaaninne ne sheniyan hanana gaada qoppa uttidobaa ubbaa oottanau shiiqidosona. 29 Ha77ikka Godau, eta manddettaa xeella; nuuni ne ashkkarati, ne qaalaa kumetta xalan yootanaadan, nuna danddayissa. 30 Pattanau ne wolqqaa bessa; qassi ne geeshsha Na7aa Yesuusa sunttan oorattabaanne malaataa ootissa” giidi woossidosona. 31 Eti Xoossaa woossidoogaappe guyyiyan, he eti shiiqidosai qaaxxiis. Eta ubban Geeshsha Ayyaanai kumin, Xoossaa qaalaa xalan yootidosona. 32 Ammaniyaageeti ubbati qofaaninne wozanan issuwaa gididosona. Eta mehee ubbai issippe de7iyoorippe attin, baassi de7idabaa ooninne babaa gibeenna. 33 Yesuusi kiittidoogeeti Godaa Yesuusi haiquwaappe denddidoogaa gita wolqqan markkattoosona; qassi Xoossai eta ubbau aaro kehatettaa darissidi immiis. 34 Ammaniyaageetu giddon metootanchchi issoinne baawa; aissi giikko, biittai woi keettai de7iyoogeeti ubbati baizzi baizzidi, ekkido miishshaa ehiidi, 35 Yesuusi kiittidoogeetussi immoosona; he miishshai asau koshshiyoogaadan shaahettidi, huuphiyan huuphiyan imettees. 36 Qophphiroosa giyo haruuruwan yelettida Yooseefa giyo Leewa zare issoi de7ees; a sunttaa Yesuusi kiittidoogeeti Barnnaabaasa giidosona. Hegaa birshshettai “Minttettiya Na7aa” giyoogaa. 37 Barnnaabaasi baassi de7iya biittaa baizzidi, miishshaa ehiidi, Yesuusi kiittidoogeetussi immiis.



5

1 Issi Hanaaniyaa giyo bitanee ba maccaasee Saphphiiro giyooriira gade baizziis. 2 He baizzido miishshaappe ba maccaasiyaa erishin ashshidi, baggaa ehiidi, Yesuusi kiittidoogeetussi immiis. 3 SHin PHeexiroosi Hanaaniyaa, “Neeni Geeshsha Ayyaanaa cimmada ne gadiyaa baizzido miishshaappe shaakkada ashshana mala, xalahee ne wozanan aissi kumidee? 4 Neeni baizzanaappe kase gadee nebaa gidenneeyye? Qassi neeni baizza simminkka miishshai neessa gidenneeyye? Yaatin, hagaa malabaa oottanau aissi ne wozanan qoppadii? Neeni Xoossau worddotidoogaappe attin, asau worddotabaakka” yaagiis. 5 Hanaanee he qaalaa siyidosaarakka kunddidi haiqqi aggiis; hegaa siyida ubbai daro yayyiis. 6 Wodalla asati soo gelidi, a ahaa xaaxidi, gade kessidi a moogidosona. 7 Heezzu saate heerappe guyyiyan, Hanaaniyaa maccaasiyaa hegaa erennan de7aidda PHeexiroosi de7iyoosaa gelaasu. 8 Gelin PHeexiroosi o, “Intte gadiyaa hanni keena miishshen baizzidetii? Ane tau oda” yaagiis. A, “Ee hanni keena miishshen baizzida” yaagaasu. 9 PHeexiroosi maccaasiyo, “Neeninne ne azinai Godaa Ayyaanaa paaccanau aissi zorettidetii? Be7a; ne azinaa moogida asati karen de7oosona; nenakka eti kare kessana” yaagiis. 10 Maccaasiyaa sohuwaarakka PHeexiroosa tohuwaa matan kunddada haiqqa aggaasu; wodalla asati geliyo wode haiqqidaaro demmidi, kare kessidi, i azinaa lanqqiyan moogidosona. 11 Woosa keettaa asai ubbainne hegaa siyida hara asai ubbai daro yashshaa yayyiis. 12 Yesuusi kiittidoogeeti daro malaataanne oorattabaa asaa giddon oottoosona; ammaniya ubbati Solomona baranddaa giyoosan issippe gaittidosona. 13 Hara asappe etaara gaittanau harai atto issoinne xalibeenna; shin asai eta bonchchees. 14 Ammaniya maccaasainne attumaasai kaseegaappe daroi Godaassi gujettees. 15 Hegaa gishshau, asai hargganchchata halaaninne saleenan tookkidi, PHeexiroosi hegaara aadhdhiyo wode harai atto, au eeshoikkonne etappe issuwaa issuwaa bollaara aadhdhana mala, katamaa ogetu dooni kessidi wottees. 16 Qassi daro asai Yerusalaame matan de7iya katamatuppe hargganchchatanne tuna ayyaanan ohettida asata ekki yees; ubbatikka paxidosona. 17 Paxin qeese ubbatu halaqainne aara de7iya Saaduqaaweti ubbati Yesuusi kiittidoogeeta daro qanaatidi, eta bolli denddidosona. 18 Qassi Yesuusi kiittidoogeeta oiqqidi, dere asaa qachchiyo keettan yeggidosona. 19 SHin Godaa kiitanchchai qammi qasho keettaa penggiyaa dooyidi, Yesuusi kiittidoogeeta kare kessidi, 20 “Intte biidi, Beeta Maqidasiyan eqqidi, ha ooratta de7uwaa qaalaa ubba asau yootite” yaagiis. 21 Yesuusi kiittidoogeeti hegaa siyido wode, guuraara Beeta Maqidasiyaa gelidi, tamaarissanau doommidosona. Qassi qeese ubbatu halaqainne aara de7iyaageeti yiidi, yaa7aanne Israa7eela cimata ubbata issippe xeegidi, Yesuusi kiittidoogeeta bantta sintti ehaana mala, wotaaddarata qasho keettau kiittidosona. 22 SHin wotaaddarati qasho keettaa biidi, Yesuusi kiittidoogeeta demmibookkona; guyye simmidi yaa7au, “Nuuni biyo wode qasho keettaa kariyaa daro mintti gorddin, naagiyaageetikka penggen eqqidaageeta demmida; shin nuuni kariyaa dooyiyo wode, giddon harai atto issi asinne baawa” yaagidosona. 24 Yaagin Beeta Maqidasiyaa wotaaddarata azaziyaageenne qeese halaqati hegaa siyido wode, “Hagee waanidee? Qassi digin waananee?” yaagidi hirggidosona. 25 Hegaappe guyyiyan, issi bitanee etakko yiidi, “Be7ite; qasho keettan intte yeggido asati Beeta Maqidasiyan eqqidi, asaa tamaarissoosona” yaagidi etau odiis. 26 Odin, Beeta Maqidasiyaa wotaaddarata azaziyaagee wotaaddaratuura biidi, Yesuusi kiittidoogeeta ehiis; shin eti banttana asai shuchchan caddana giidi yayyido gishshau, eta loddan ehiidosona. 27 Eti Yesuusi kiittidoogeeta ehiidi, yaa7aa sinttan essin, qeese ubbatu halaqai eta, 28 “Inttena nuuni he bitaniyaa sunttan tamaarissenna mala minttidi azazibookkonii? Be7ite; intte timirttiyaa Yerusalaame katamaa muleera gattideta; qassi he bitaniyaa shemppuwan nuna oittanau qoppeeta!” yaagidi oichchiis. 29 Oichchin PHeexiroosinne Yesuusi kiittido harati zaaridi yaagidosona; “Nuuni asau azazettanaappe Xoossau azazettanau bessees. 30 Masqqaliyaa bolli misimaariyan xishi kaqqidi, intte worido Yesuusa nu aawatu Xoossai haiquwaappe denttiis; 31 Israa7eelatussi nagaraappe simuwaanne nagaraa atto geettaa Yesuusi immana mala, Xoossai haariyaagaanne ashshiyaagaa a oottidi, baappe ushachcha baggan xoqqu xoqqu oottiis. 32 Hegaassi nuuni markka; qassi Xoossai baassi azazettiyaageetussi immido Geeshsha Ayyaanaikka markka” yaagidosona. 33 Yaa7aa asai hegaa siyido wode, daro yiillotidi, Yesuusi kiittidoogeeta woranau qoppidosona. 34 SHin asa ubban daro bonchchettida Gamaaliyaala giyoogee, higgiyaa tamaarissiya issi Parisaawee, yaa7an denddi eqqidi, Yesuusi kiittidoogeeta guutta wodiyaa kare kessana mala azaziis. 35 Azazidi yaa7aa hagaadan yaagiis; “Israa7eela asatoo, intte ha asata oottana qoppiyooban inttena naagite. 36 Aissi giikko, hagaappe kase wodiyan Tewodaasi bana gita giidi denddiis; denddin oiddu xeetu gidiya asati aara gaittidosona; shin a worin, a kaallida ubbatikka laalettidi, pattenna asa gididi attidosona. 37 Hegaappe guyyiyan, asai qoodettiyo wode, Galiila Yihudai denddidi, daro asaa panggayidi kaalettiis; shin akka worin, a kaallida asai ubbaikka laalettiis. 38 “Ha77ikka taani intteyyo odais; ha asatuppe shaahettite; eta bochchoppite. Aissi giikko, ha qofainne ha oosoi asi oottidobaa gidikko xayana. 39 SHin ha qofainne ha oosoi Xoossaappe yiidabaa gidikko, intte eta xaissanau danddayekketa; geelladan yaaniiddi Xoossaara intte iitettananne” yaagiis. 40 Yaagin yaa7ai Gamaaliyaala zoriyaa ekkidi, Yesuusi kiittidoogeeta soo xeesidi, lissuwan garafissiis; hegaappe guyyiyan eta, “Yesuusa sunttaa naa77anttuwaa mulekka denttoppite” giidi birshshi yeddiis. 41 Yesuusa sunttaa gishshau, eti kauyyanau bessiyoogaa Xoossai qoppido gishshau, yaa7aappe ufaittiiddi kiyidosona. 42 Eti ubba gallassi Beeta Maqidasiyaaninne asa son Yesuusi Xoossai tiyido Kiristtoosa gididoogaa tamaarissiyoogaanne yootiyoogaa yaa gujjidosona.



6

1 He wode, kaalliyaageetu qoodai dari dari biishin, Giriike qaalaa haasayiya Aihudatinne Yihudan de7iya Aihudati ooyettidosona; aissi giikko, Giriike qaalaa haasayiya Aihudati, “Ubba gallassi yeziyo quman nu am77eti naaqettoosona” yaagidosona. 2 Yesuusi kiittido tammanne naa77ati woosa keettaa asa ubbaa xeegidi, hagaadan yaagidosona; “Nuuni Xoossaa qaalaa yootiyoogaa aggidi, quma yezanau nuussi bessenna. 3 Ishatoo, lo77o geetettiyaageeta Geeshsha Ayyaanainne aadhdhida eratettai kumido laappun asata intte giddoppe doorite; nuuni qassi eta ha oosuwaassi sunttana. 4 SHin nuuni Xoossaa woosaaninne qaalaa yootuwan minnana” yaagidosona. 5 Yesuusi kiittidoogeeti haasayido haasayai asa ubbaa ufaissiis; ufaissin, ammanoinne Geeshsha Ayyaanai kumido Isxxifaanoosa, Piliphphoosa, PHirokoroosa, Niqaaroona, Ximoona, PHarmmeenanne Aihudatu ammanuwan gelida Anxxookiyaa Niiqolaawoosa dooridosona. 6 Dooridi Yesuusi kiittidoogeetu sinttan eta essin, Yesuusi kiittidoogeeti Xoossaa woossidoogaappe guyyiyan, bantta kushiyaa eta bolli wottidosona. 7 Xoossaa qaalai aakki aakki biis; kaalliyaageetu qoodainne Yerusalaamen keehi dari dari biis; qassi daro qeesetikka ammanidosona. 8 Aaro kehatettainne wolqqai kumido Isxxifaanoosi, asaa giddon oorattabaanne gita malaataa oottees. 9 Ailletettaappe kiyida asaa giyo Aihuda woosa keettaappe, Qareenappe, Iskkinddiriyaa asatuppe, Kilqqiyaappenne Isiyaappe yiida issi issi asati denddidi, Isxxifaanoosaara palamettoosona. 10 SHin Isxxifaanoosi aadhdhida eratettaaninne Ayyaanan haasayiyoogaa teqqanau danddayibookkona. 11 He wode eti, “Muusanne Xoossaa i cayishin siyida” giya worddo asata shammidosona. 12 SHammidi dere asaa, cimatanne higgiyaa tamaarissiyaageeta hanqetissidosona; Isxxifaanoosakko yiidi a oiqqidi, yaa7aakko ehin, 13 a bolli paidido worddo markkati, “Ha bitanee ha Beeta Maqidasiyaanne Muuse higgiyaa cayiyoogaa audenne aggenna. 14 Aissi giikko i, 'Hagee Naazireeta Yesuusi ha Beeta Maqidasiyaa qolana; Muusee nuussi immido higgiyaakka laammana' yaagishin, nuuni siyida” yaagidosona. 15 Yaa7an uttida asai ubbai Isxxifaanoosa akeekidi xeelliyo wode, a som77oi kiitanchchaa som77uwaa milatees.



7

1 Qeese ubbatu halaqai Isxxifaanoosa, “Hagee tumee?” yaagidi oichchiis. 2 Oichchin Isxxifaanoosi hagaadan yaagiis; “Ta ishatoo, ta aawatoo, siyite! Nu aawaa Abrahaami biron Kaaraane baanaappe kase Masphphexoomiyan de7ishin, bonchcho Xoossai ayyo beettidi, 3 'Ne biittaappenne ne dabbotuppe shaahettada, taani nena bessiyo biitti ba' yaagiis. 4 He wode Abrahaami Kaladaawetu biittaappe kiyidi, Kaaraanen de7anau biis. A aawai haiqqidoogaappe guyyiyan, Xoossai a ha biittaa intte ha77i de7iyoosaa ehiis. 5 I ha biittaappe harai atto, tohuwan yedhdhiyo sohuwaakka Abrahaamassi immibeenna; shin ayyo na7i xayikkokka, Xoossai a, 'Taani neeyyoonne neeppe guyyiyan, ne zerettaayyo ha biittaa laata oottada immana' yaagiis. 6 Xoossai Abrahaamassi, 'Ne zareti hara biittan de7ana; yaani oiddu xeetu laittau eti ailletananne naaqettana. 7 SHin taani ne zareta haariya asaa bolli pirddana; hegaappe guyyiyan, eti he deriyaappe kiyidi, hagan tau goinnana' yaagiis. 8 Xoossai Abrahaama zaree qaxxarettana mala aara maacettin, Yisaaqa i yelidi, hosppuntta gallassi qaxxariis; Yisaaqi Yaaqooba qaxxarin, qassi Yaaqoobi tammanne naa77u aawatu halaqata qaxxariis. 9 “Aawatu halaqati Yooseefa qanaatidi, Gibxxe biittaassi ailletanaadan, a baizzidosona; baizzinkka Xoossai aara issippe de7ees. 10 A waaye ubbaappekka a kessiis; qassi Gibxxe kawuwaa sinttankka nashuwaanne aadhdhida eratettaa ayyo immiis; Gibxxe kawoi Yooseefassi Gibxxe biittaanne ba keetta ubbaa haaranaadan, sunttatettaa immiis. 11 “Gibxxe biittaaninne Kanaane biittan ubban koshai gelidi, daro asaa tuggayiis; tuggayin nu aawati quma demmibookkona. 12 Yaaqoobi Gibxxe biittan kattai de7iyoogaa siyidi, nu aawata koiro yaa yeddiis. 13 Naa77antto buussan Yooseefi ba ishanttussi erettiis; qassi Gibxxe kawoikka Yooseefa zariyaa eriis. 14 Yooseefi ba aawaa Yaaqoobinne ba dabbo ubbai muleera laappun tammanne ichchashu asai baakko yaana mala, kiittidi xeegissiis. 15 Yaaqoobi Gibxxe biittaa wodhdhidi haiqqiis; nu aawatikka yaani haiqqidosona. 16 Eta ahai he sohuwaappe Sekeema giyo biittaa toohettidi, yaani Abrahaami Hamoora naatuppe daro biran shammido makkaanan moogettiis. 17 “SHin Xoossai Abrahaamassi immana giidoogee polettiyo wodee gakkana matin, Yooseefa erenna hara kawoi Gibxxe biittan denddana gakkanaassi, asai dari dari biis. 19 He kawoi nu zariyaa cimmidi, guutta naati haiqqana mala, kare eta kessi olanaadan, nu aawata un77ettiis. 20 “Muusee yelettidoi he wode; Xoossaa sinttan i daro lo77o na7a gidiis; ba aawaa keettan heezzu agina gakkanaas dicciis. 21 Muusee wora olettido wode, Gibxxe kawuwaa na7iyaa demmada ba na7adan a dichchaasu. 22 Muusee Gibxxetu aadhdhida eratettaa ubbaa tamaaridi, qaalaaninne oosuwan wolqqaama asa gidiis. 23 “SHin Muuseyyo yelettoosappe laittai oitamaa kumido wode, ba ishantta, Israa7eela asata be7anau ba wozanan qoppiis. 24 Israa7eelatuppe issuwaa Gibxxe issoi naaqqishin be7idi, he Israa7eeliyaa maaddiis; he naaqqida Gibxxe bitaniyaa woridi, a haluwaa kessiis. 25 Muusee ba ishantta ba baggaara Xoossai ashshana haniyoogaa eti akeekidosona giidi qoppiis; shin eti akeekibookkona. 26 “Wonttetta gallassi naa77u Israa7eela asati issoi issuwaara warettiyaageeta demmidi, eta sigettanau koyidi, 'Asatoo, Ishantti intte aissi issoi issuwaa naaqqeetii?' yaagiis. 27 “SHin he ba shooruwaa naaqqiyaagee Muusa, 'Nena nu bolli haariyaagaanne daanna oottidi, sunttidai oonee? 28 Neeni zine Gibxxe bitaniyaa woridoogaadan, tanakka woranau koyaiyye?' yaagidi, Muusa gaxi sugi yeggiis. 29 Muusee hegaa siyido wode Gibxxeppe baqatidi, Midiyaama biittan bete gididi de7iiddi, naa77u attuma naata yaani yeliis. 30 “Godaa kiitanchchai oitamu laittaappe guyyiyan, Siinaa Deriyaa matan de7iya bazzuwaa buuran eexxiya tamaa lacuwaa giddon Muusessi beettiis. 31 Muusee ba be7idoogau garamettidi, akeeki xeellanau buuraa mati i shiiqidaashin, Godaa qaalai, 'Taani ne aawatu Xoossaa, Abrahaama Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yaaqooba Xoossaa' yaagidi Muusekko yiis. Muusee yashshaa kokkoridi, xeellanau xalibeenna. 33 “Godai Muusa, 'Neeni eqqido biittai geeshsha gidiyo gishshau, ne tohuwan de7iya caammaa kessa. 34 Taani Gibxxen de7iya ta asaa waayiyaa geeshsha be7ada, qassi eta ooliyaakka siyada, eta ashshanau wodhdhaas. Ha77i haa ya. Taani nena Gibxxe kiittana' yaagiis. 35 “He Muusa Israa7eelati; 'Nena nuna haariyaagaanne daanna oottidi sunttidai oonee?' yaagidi ixxidosona; ixxin buuraa giddon ayyo beettida kiitanchchan haariyaagaanne ashshiyaagaa gidana mala, Xoossai a kiittiis. 36 He Muusee Israa7eelata Gibxxe biittan Zo7o Abbaaninne bazzuwan, oitamu laittau oorattabaanne Xoossai oottiyo malaataa oottiiddi, Gibxxeppe kaalettiis. 37 “Israa7eela asaassi, 'Xoossai tana denttidoogaadan, intte zariyaa giddoppe ta mala hananabaa yootiyaagaa intteyyo denttana' yaagidai he Muusa. 38 I Israa7eela asaa maabaraara issippe bazzuwan de7idaagaa; i nu aawatuuranne Siinaa Deriyaa bollan baassi haasayida kiitanchchaara issippe de7iis. Yaatidi Xoossaappe de7uwaa qaalaa nuussi immanau ekkiis. 39 “Muusessi nu aawati azazettanau dosibookkona; shin gede a sugi olidi, guyye gibxxe simmanau amottidosona. 40 Qassi Aaroona, 'Nuna kaalettiya xoossata nuussi ootta; aissi giikko, ha nuna Gibxxeppe ehiida Muusee waanidaakkonne nuuni erokko' yaagidosona. 41 Mara milatissidi, he wode eeqaa oottidosona; he eeqaassi yarshshuwaa yarshshidi, bantta kushee oottido oosuwan ufaittidosona. 42 SHin Xoossai etau zokkuwaa zaariis; eti saluwaa xoolinttiyaassi goinnanaadan, eta yeggi bayiis; hananabaa yootiyaageetu maxaafan, 'Israa7eela asatoo, oitamu laittaa bazzon shukkido mehiyaanne yarshshuwaa taassi yarshshidetii? 43 Intte intteyyo goinnanau oottido eeqata, Molooka dunkkaaniyaanne Refaana giyo intte xoossaa xoolinttiyaa tookkideta. Taani inttena Baabilooneppe hini baggi yeddana' geetettidi xaafettiis. 44 “Muusee ba be7idoogaa milatissidi, Godai ayyo odidoogaadan oottido markka dunkkaanee nu aawatussi bazzuwan de7ees. 45 Qassi nu aawati dunkkaaniyaa bantta aawatuppe kayan ekkidi, Xoossai kase yedettido Aihuda gidenna asaa biittaa oiqqido wode, Yaasuura gelissidosona; he dunkkaanee Daawiti de7iyo wodee gakkanaassikka he sohuwan de7iis. 46 Daawiti Xoossan sabettiis; qassi Yaaqooba Godai de7ana keettaa keexxanau Xoossaa woossiis. 47 SHin ayyo keettaa keexxidai Solomona. 48 “SHin hananabaa yootiyaagee, 'Godai, “Saloi ta kawotaa araataa; sa7aikka ta tohoi yedhdhiyoosaa. Yaatin, taayyo ai mala keetta keexxuuteetii? Woi taani shemppanasai awaanee? Ha ubbabaa ta kushiyan oottabeikkinaa?” yaagees' giidoogaadan, Ubbaappe Bolla Xoossai asi keexxido keettan de7enna. 51 “Intte aiba morgge zozzida asee? Intte wozanai Xoossaa qaalaa ekkanau aiba dammidee? Intte haittaikka aiba tullidee? Ubba wode Geeshsha Ayyaanaassi azazettennan ixxeeta. 52 Hananabaa yootiyaageetun intte aawati waissibeennai oonee? Xoossaa Na7ai Xilloi yaanaagaa kasetidi yootidaageetakka woridosona. Ha77i inttekka kiitanchchatu kushiyaappe Xoossaa higgiyaa ekkidi azazettibeennaageeti, Xilluwaa aatti immidi worideta” yaagiis. 54 Eti hegaa siyido wode, bantta wozanan Isxxifaanoosassi daro yiillotidi, bantta menttershshaa sa77idi manddidosona. 55 SHin Isxxifaanoosi banan Geeshsha Ayyaanai kumin, saluwaa pude tishshi ootti xeellidi, Xoossaa bonchchuwaanne Yesuusi Xoossaappe ushachcha baggan eqqidaagaa be7iis. 56 Be7idi, “Xeellite, taani saloi dooyettin, Asa Na7ai Xoossaappe ushachcha baggan eqqidaagaa be7ais” yaagiis. 57 Qaalaa xoqqu oottidi wocamiiddi, bantta haittaa tuccidi, issippe akko wottaa shoddidosona. 58 Katamaappe gaxaa a kessidi, shuchchan caddidosona. Markkati bantta maayuwaa issi Saa7oola giyo wodallaa matan wottidosona. 59 Isxxifaanoosi, “Ta Godaa Yesuusaa, ta shemppuwaa ekka” yaagidi xeesishin, eti shuchchan a caddoosona. 60 Caddishin gulbbatidi, ba qaalaa xoqqu oottidi, “Ta Godau, ha nagaraa etau atto ga” yaagiis. Hegaa yaaginnee haiqqi aggiis. Saa7oolikka Isxxifaanoosa woriyoogaa ufaittiis.



8

1 He gallassi Yerusalaamen de7iya woosa keettan gita yedetai denddiis; denddin Yesuusi kiittidoogeetuppe attin, ammaniyaageeti ubbati Yihudaa biittaaninne Samaariyaa biittan laalettidosona. 2 Xoossaa woosan sheekkida asati Isxxifaanoosa moogidosona; qassi au daro yeekkidosona. 3 SHin Saa7ooli woosa keettaa xaissees; ubbaa keettaa geli gelidi, attumaasaanne maccaasaa goochchi goochchidi, qasho keettaa yeddees. 4 Laalettida ammaniyaageeti qaalaa yootiiddi, ubbasaa biidosona. 5 Piliphphoosi Samaariyaa katamaa wodhdhidi, Kiristtoosabaa asaassi yootiis. 6 Daro asai Piliphphoosi giidoogaa keehi akeekidi siyiis; i oottiyo malaataakka be7iis. 7 Aissi giikko, tuna ayyaanati qaalaa xoqqu oottidi haasayiiddi, daro asaappe kiyidosona; qassi daro silatinne wobbeti paxidosona. 8 He kataman asai daro ufaittiis. 9 SHin Simoona giyo issi bitanee kase, bana gita giiddi kaayiiddi, Samaariyaa asaa, “Laa hagee aiba oorattabee” giissiiddinne he kataman de7iis. 10 Guuttaappe doommidi, gitaa gakkanaashin, asai ubbai, “Xoossaa wolqqai gitai hagaa” giidi abaa ezggees. 11 Daro wodiyaappe doommidi, kaayuwan Samaariyaa asaa “Laa hagee aiba oorattabee” giissido gishshau, asai abaa ezggees. 12 SHin Piliphphoosi Xoossaa kawotettaabaanne Yesuus Kiristtoosa sunttaabaa attumaageetussinne maccaageetussi yootin, eti abaa ammanidi xammaqettidosona. 13 Qassi Simoonikka ba huuphen ammaniis; ammanidi xammaqettidoogaappe guyyiyan, Piliphphoosaara issippe de7iiddi, oosettiya malaataanne Xoossai oottido gita malaataa be7idi garamettiis. 14 Yesuusi kiittido Yerusalaamen de7iyaageeti, Samaariyaa asai Xoossaa qaalaa ekkidoogaa siyido wode, PHeexiroosanne Yohaannisa etakko yeddidosona. 15 Yeddin PHeexiroosinne Yohaannisi wodhdhidi, ammaniyaageeti Geeshsha Ayyaanaa ekkana mala, etau Xoossaa woossidosona; 16 aissi giikko, Samaariyaa asati Godaa Yesuusa sunttan xinqqate xalaalaa xammaqettidoogaappe attin, etappe issuwaa bollinne Geeshsha Ayyaanai wodhdhiichchibeenna. 17 He wode PHeexiroosinne Yohaannisi bantta kushiyaa eta bolli wottin, eti Geeshsha Ayyaanaa ekkidosona. 18 Yesuusi kiittidoogeeti bantta kushiyaa eta bolli wottin, etassi Geeshsha Ayyaanai imettidoogaa Simooni be7ido wode, PHeexiroosassinne Yohaannisassi miishshaa ehiidi, 19 “Taanikka ta kushiyaa wottiyo ubbai Geeshsha Ayyaanaa ekkana mala, ha godatettaa taukka immerkketii” yaagiis. 20 SHin PHeexiroosi ayyo hagaadan yaagiis; “Neeni Xoossaa imuwaa miishshan shammanau qoppido gishshau, ne miishshai nenaara coo xayo. 21 Ne wozanai Xoossaa sinttan suure gidenna gishshau, neeyyo hagan oosoi woi sohoi baawa. 22 Yaatada ha ne wozanaa iita qofaa gishshau, nagaraappe simma; geelladan ne wozanan de7iya iita qofaa Xoossai atto gaanaakkonne Xoossaa woossa. 23 Aissi giikko, neeni daro qanaatiyaa oiqqada nagaraa qashuwan de7iyoogaa taani be7ais” yaagiis. 24 Yaagin Simooni PHeexiroosassinne Yohaannisassi zaaridi, “Intte giidobaappe issibainne tana gakkenna mala, intte tau Xoossaa woossite” yaagiis. 25 PHeexiroosinne Yohaannisi markkattidoogaappenne Godaa qaalaa yootidoogaappe guyyiyan, guyye Yerusalaame simmidosona; simmiiddi Samaariyan de7iya daro qeeri katamatun wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootidosona. 26 Godaa kiitanchchai Piliphphoosa, “Denddada Yerusalaameppe Gaaza efiya bazzo ogiyaakko ba; he ogee tohossa baggaara de7ees” yaagiis. 27 Piliphphoosi denddidi biis. Hinddake giyo Toophphiyaa kaweessi biittaa haariya i miishsha ubbaakka naagiya Toophphiyaa asa issi mureessai de7ees; de7iyaagee goinnanau Yerusalaame biis. 28 Parai goochchiyo gaariyan uttidi, Yerusalaameppe guyye simmiiddi, hananabaa yootiya Isiyaasa maxaafaa nabbabees. 29 Geeshsha Ayyaanai Piliphphoosa, “He gaariyaakko shiiqada hemetta” yaagiis. 30 Yaagin Piliphphoosi woxxidi, hananabaa yootiya Isiyaasa maxaafaa mureessai nabbabishin siyidi a, “Neeni nabbabiyoogaa akeekai?” yaagiis. 31 Mureessai, “Tau odidi akeekissiya asi bainnan waanidi akeekettii?” yaagiis; qassi banaara gaariyan kiyidi uttana mala, Piliphphoosa woossiis. 32 Mureessai nabbabiyo maxaafaa sohoi hagaadan yaagees; “Dorssadan i shuhettanau laagettiis. Dorssa marai ba ikisiyaa meediyaagaa sinttan co77u giyoogaadan, ikka ba doonaa pogibeenna. 33 I kauyyidoogan au xillo pirddi xayiis. A de7oi ha sa7aappe pude ekettiichchido gishshau, a zariyaabaa oonee yootanai?” yaagees. 34 Mureessai zaaridi Piliphphoosassi, “Hananabaa yootiyaagee hagaa obaa odii? Babaa odiiyye woi hara asabaa odii? Tau odarkkii” yaagiis. 35 Yaagin Piliphphoosi zaaridi, Xoossaa maxaafaa i nabbabiyoosaappe doommidi, Yesuusabaa wonggeliyaa mishiraachchuwaappe ayyo yootiis. 36 Eti ogiyaa oiqqidi biiddi, haattai de7iyoosaa gakkidosona; mureessai, “Haattaa hagaa be7a; xammaqettiyoogaa tana diggiyai aibee?” yaagiis. 37 Piliphphoosi a, “Neeni ne kumetta wozanaappe ammanikko, danddayaasa” yaagiis. Yaagin i zaaridi, “Yesuus Kiristtoosi Xoossaa Na7a gidiyoogaa taani ammanais” yaagiis. 38 Gaaree eqqana mala mureessai azazin, inne Piliphphoosi naa77ai duge wodhdhidi, haattan gelidosona; gelin Piliphphoosi a xammaqiis. 39 Eti haattaappe gaxaa kiyido wode, Godaa Ayyaanai Piliphphoosa liphphi oottidi, efi aggiis; naa77anttuwaa mureessai Piliphphoosa be7ibeenna; shin ba ogiyaa ufaittiiddi biis. 40 Piliphphoosi ba huuphiyau Azooxoosan de7iyoogaa eriis; qassi Qiisaariyaa yaana gakkanaassikka, katama ubban yuuyiiddi wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootees.



9

1 SHin Saa7ooli Godaa kaalliyaageeta woranau manddiiddi, qeese ubbatu halaqaakko biis. 2 Biidi Godaa ogiyaa kaalliya asata maccaageetanne attumaageeta demmikko, qachchidi Yerusalaame ehaanau, Damasqqon de7iya Aihuda woosa keettatussi dabddaabbiyaa xaafanau a woossiis. 3 I biiddi, Damasqqo katamaa gakkana matidaashin, qoppennan saluwaappe wolqqaama poo7oi a yuuyi aadhdhidi poo7iis. 4 Poo7in Saa7ooli sa7an kunddidaashin, “Saa7oolaa Saa7oolaa, aissi tana waissai?” giya qaalaa siyiis. 5 Saa7ooli, “Ta Godau, neeni oonee?” yaagidi oichchiis. Oichchin, “Taani neeni waissiyo Yesuusa. Boorai bana caddiya xam77aa qakkiyoogaadan, neeni qakkikko, nena qohaasa” yaagiis. 6 SHin Saa7ooli kokkoriiddinne garamettiiddi, “Ta Godau, taani ai oottanau koyai?” yaagiis. Yaagin Godai a, “Denddada katamaa gela; neeni oottanau bessiyaabai neeyyo yaani odettana” yaagiis. 7 Saa7oolaara ogiyan biya asati ainne haasayennan eqqi bayidi, qaalaa siyoosona; shin oonanne be7ibookkona. 8 Saa7ooli sa7aappe denddin, a aifee dooyettido wode, ainne xeellanau danddayibeenna; hegaa gishshau, eti a kushiyaa oiqqidi goochchiiddi, Damasqqo gelissidosona. 9 Heezzu gallassa gakkanaassikka i xeellibeenna; ainne mibeenna; ainnekka uyibeenna. 10 Damasqqon issi Hanaaniyaa giyo kaalliyaagee de7ees; Godai ajjuutan a, “Hanaaniyau” yaagiis. Yaagin Hanaanee, “Ta Godau, hagan de7ais” yaagiis. 11 Godai a, “Denddada Suure giyo ogiyaa baada, Yihudaa sooni issi Saa7oola giyo Xarsseeseppe yiida bitaniyaa koya; aissi giikko, i woossees. 12 Qassi Hanaaniyaa giyo bitanee gelidi, Saa7ooli naa77anttuwaa xeellanaadan, ba kushiyaa a bolli wottiyoogaa ajjuutan be7iis” yaagiis. 13 Hanaanee zaaridi, “Ta Godau, Yerusalaamen ne geeshsha asaa bolli he bitanee ai keena iitabaa oottidaakko, taani daro asaappe siyaas. 14 Qassi Damasqqon ne sunttaa xeesiyaageeta ubbaa qachchanau, qeese halaqati au maataa immidosona” yaagiis. 15 SHin Godai a, “Saa7ooli Aihuda gidenna asaa sinttan, kawotu sinttaaninne Israa7eela asaa sinttan, ta sunttaa erissanaunne taassi oottanau doorettida miishsha gidiyo gishshau, neeni ba. 16 Aissi giikko, ta sunttaa gishshau, i woqqaa waayettanau bessiyaakko, taani a bessana” yaagiis. 17 Yaagin Hanaanee biidi, soo gelidi, ba kushiyaa Saa7oola bolli wottidi, “Ta ishau Saa7oolaa, neeni yiyo ogiyan neessi beettida Yesuusi, neeni xeellana malanne Geeshsha Ayyaanai nenan kumana mala, tana kiittiis” yaagiis. 18 Sohuwaara, aibakko poqo malai Saa7oola aifiyaappe wodhdhin, Saa7ooli naa77anttuwaa xeelliis; qassi denddidi xammaqettiis. 19 Qumaa miidi gasttidi, Damasqqon de7iya kaalliyaageetuura amarida gallassaa takkiis. 20 Sohuwaara, “Yesuus Kiristtoosi Xoossaa Na7a” yaagidi, Aihuda woosa keettatun qaalaa yootiis. 21 Hegaa siyida ubbai garamettidi, “Hagee Yerusalaamen Yesuusa sunttaa xeesiyaageeta xaissiyaagaa gidenneeyye? Qassi eta qachchidi, qeese halaqatu sintti efaanaassi yibeenneeyye?” yaagidosona. 22 SHin Saa7ooli qaalaa yootiyo yootoi minni minnidi biis; Yesuusi qassi Kiristtoosa gidiyoogaakka i akeekissidi odido gishshau, Damasqqon de7iya Aihudati ayyo zaariyoobaa xayidosona. 23 Daro gallassaappe guyyiyan, Aihudati shiiqidi, Saa7oola woranau zorettidosona. 24 SHin Aihudati bana woranau qoppidoogaa Saa7ooli siyiis; eti a woranau qamminne gallassi katamaa penggiyaa naagoosona. 25 SHin i erissiyo ashkkarati a qammi efiidi, dirssaa huuphiyaara keeshiyan duge wottidosona. 26 Saa7ooli Yerusalaame gakkido wode, erissiyo ashkkaratuura issippe gaittanau shiiqi be7iis; shin kaalliyaagaa i gididoogaa ubbai ammanennan ixxidi, ayyo yayyidosona. 27 SHin Barnnaabaasi Saa7oola Yesuusi kiittidoogeetukko efiis; efiidi ogiyan Godaa i waanidi be7idaakko, ayyo Godai waatidi haasayidaakkonne qassi Saa7ooli Damasqqon Yesuusa sunttan yayyennan waatidi qaalaa yootidaakko, etau geeshshidi odiis. 28 Saa7ooli Yerusalaamen yuuyiiddinne Godaa Yesuusa sunttan yayyennan qaalaa yootiiddi, Yesuusi kiittidoogeetuura issippe de7iis. 29 Qassi Saa7ooli Giriike qaalaa haasayiya Aihudatuura haasayeesinne palamettees; shin eti a woranau koyidosona. 30 Ishantti hegaa siyidi, Saa7oola duge Qiisaariyaa efiidi, Xarsseese yeddidosona. 31 Yihudan, Galiilaaninne Samaariyan ubban de7iya woosa keettati sarotettan de7idosona; qassi minnidosona; Godaassi yayyiyoogaaninne Geeshsha Ayyaanaa maaduwan heemettiiddi, qoodankka dari dari biidosona. 32 PHeexiroosi ubbasan yuuyiiddi, Lidan de7iya geeshsha asatukko qassi wodhdhiis. 33 Wodhdhidi hegan hosppun laittaasappe silidi, arssan zin77idi de7iya issi Eeniyaa giyo bitaniyaa demmiis. 34 PHeexiroosi Eeniyaa, “Eeniyau, Yesuus Kiristtoosi nena pattees; denddada ne hiixaa yegga” yaagiis. Yaagin sohuwaara denddi eqqiis. 35 Lidaaninne Saaroonan de7iya asai ubbai Eeniyaa be7idi, Godaakko simmiis. 36 Yoophphe kataman issi Xaabito giyo ammaniyaara de7ausu; Xaabito giyoogee Giriike qaalan Dorqqo giyoogaa. A ba de7ido wode ubban lo77obaa oottaiddanne hiyyeesaa maaddaidda de7aasu. 37 He wode a harggada haiqqin, asai i ahaa meeccidi, pooqiyaa pude kessidi zin77issiis. 38 Lidi Yoophphessi mata; kaalliyaageeti PHeexiroosi Lidan de7iyoogaa Yoophphen siyidi, “Hayyanaa nuukko eesuwan yarkkii” yaagiyo kiitaa naa77u asatu bolli akko kiittidosona. 39 Kiittin PHeexiroosi denddidi, etaara biidi gakkin, pooqiyaa pude a kessidi, kifiliyaa gelissidosona. Am77e maccaasati ubbai yeekkiiddinne Dorqqa etaara de7iyo wode oottido qamisetanne afalata ubbaa PHeexiroosa bessiiddi, a yuuyi aadhdhidi eqqidosona. 40 PHeexiroosi eta ubbaa kare kessidi, gulbbatidi Xoossaa woossiis; qassi ahaakko simmidi, “Xaabitee, dendda” yaagiis; yaagin Xaabita ba aifiyaa dooyada PHeexiroosa be7ada, suura uttaasu. 41 PHeexiroosi o ba kushiyan maaddidi, dentti essiis; hegaappe guyyiyan, ammaniyaageetanne am77eta xeesidi, paxidaaro etassi immiis. 42 Ha yohoi Yoophphe katama ubban laalettiis; laalettin daro asai Godaa ammaniis. 43 PHeexiroosi Yoophphen issi Simoona giyo galbbaa qaaciyaagaara daro gallassaa gam77iis.



10

1 Qiisaariyan 'Xaaletu Olaasata' geetettiya olanchchatuyyo issi mato halaqai Qornneliyoosa giyoogee de7ees. 2 Qornneliyoosi Xoossaa daro ammaniya asanne ba so asa ubbaara issippe Xoossaassi goinniya asa; Aihuda hiyyeesaakka i daro maaddees; qassi Xoossaa ubba wode woossees. 3 Issi gallassi uddufun saate heeran, “Qornneliyoosaa” giya Xoossaa kiitanchchai baakko gelishin, Qornneliyoosi ajjuutan geeshshidi be7iis. 4 Qornneliyoosi yayyidi, kiitanchchaa tishshi ootti xeellidi, “Ta Godau, i aibee?” yaagiis. Yaagin kiitanchchai zaaridi, hagaadan yaagiis; “Ne woosainne neeni hiyyeesaa maaddiyoogee Xoossaa sinttan hassayettanau saluwaa biis. 5 Ha77i Yoophphe asaa kiittada, PHeexiroosa giyo Simoona ehiissa. 6 PHeexiroosi abbaa doona keettaawaa galbbaa qaaciya Simoona sooni imattatettau uttiis; neeni oottanau bessiyaabaa i neeyyo odana” yaagiis. 7 Qornneliyoosi baassi yootida kiitanchchai bin, ba ashkkaratuppe naa77atanne Xoossaassi goinniya baappe shaahettenna wotaaddaratuppe issuwaa xeesidi, 8 etau ubbabaa odidi, eta Yoophphe kiittiis. 9 Wonttetta gallassi eti biidi, Yoophphe katamaakko matishin, PHeexiroosi usuppun saate heeran keettaa bollan dembbayidi oottidosaa Xoossaa woossanau kiyiis. 10 Qassi namisettidi, qumaa maanau koyiis; shin qumai ka77ishin, ajjuutaa be7iis. 11 Saloi dooyettin, gita afala milatiyaabai oiddu baggaara ohettidi, sa7an wodhdhishin, PHeexiroosi be7iis. 12 Hegan oiddu tohuwaara de7iya mehee, do7i, shooshshi, zareenne kafoi ubbi de7ees. 13 “PHeexiroosaa, dendda eqqada shukkada ma” giya qaalai akko yiis. 14 SHin PHeexiroosi, “Ta Godau, chii! Taani aibakko tunabaanne sheneyiyaabaa mulekka ma erikke” yaagiis. 15 Qassi naa77anttuwaa, “Xoossai geeshshidoogaa neeni tuna gooppa” giya qaalai akko yiis. 16 Heezzutoo hegaadan giis; hegaappe guyyiyan, sohuwaara he gita afala milatiyaagee pude saluwaa eketti aggiis. 17 PHeexiroosi ba be7ido ajjuutaa birshshettai ai gidanddeeshsha? yaagidi, ba wozana giddon, “Laa hagee aibee?” giishin, Qornneliyoosi kiittido asati Simoona keettai de7iyoosaa lal77iiddi, a penggen eqqidosona. 18 Bantta qaalaa xoqqu oottidi, “PHeexiroosa geetettiya Simoona giyo imattai hegan de7ii?” yaagidi oichchidosona. 19 PHeexiroosi ajjuutan be7idobaa akeekanau qofan sheekkidaashin, Geeshsha Ayyaanai a, “Be7a, heezzu asati nena koyoosona; 20 denddada wodhdha; taani eta kiittido gishshau, sirennan etaara ba” yaagiis. 21 PHeexiroosi asatukko wodhdhidi, “Intte koyiyoogee tana. Ai ekkana yiidetii?” yaagiis. 22 Eti, “Xoossaassi yayyiya xilloi Aihuda asa ubban daro bonchchettida mato halaqaa Qornneliyoosi, nena ba soo efiissidi, qaalaa neeppe siyana mala, Xoossaa geeshsha kiitanchchai ayyo yootiis” yaagidosona. 23 Yaagin PHeexiroosi asata imattanau soo xeesiis. Wonttetta gallassi, denddidi etaara biis; Yoophphe kataman de7iya ishanttuppe issooti issooti aara issippe biidosona. 24 Wonttetta gallassi, qiisaariyaa gakkidosona; Qornneliyoosi ba dabbotanne ba laggeta issippe xeesi shiishshidi, PHeexiroosa naagees. 25 PHeexiroosi gelana hanishin, Qornneliyoosi aara gaittidi, a sinttan kunddidi, assi goinniis. 26 SHin PHeexiroosi, “Dendda! Taanikka ta huuphen asa” yaagidi a denttiis. 27 PHeexiroosi Qornneliyoosaara haasayiiddi, soo geliis; i geliyo wode daro asai shiiqidaagaa demmidi, 28 asaa, “Aihuda asi hara zariyaara issippetettan de7anau, woi gaittanau woga gidennaagaa intte huuphen ereeta; shin taani oonanne tuna woi sheneyiyaabaa geenna mala, Xoossai tana bessiis. 29 Hegaa gishshau, intte taassi kiittin, palami bainnan yaas. Ha77i, 'Tana aissi ehiissidetii?' yaagada inttena oichchais” yaagiis. 30 Qornneliyoosi hagaadan yaagiis; “Taani hachchi oiddu gallassaappe kase ha saaten uddufun saate woosaa ta sooni Xoossaa woossishin, PHooliya maayuwaa maayida asi ta sinttan eqqidi, 31 tana, 'Qornneliyoosaa, Xoossai ne woosaa siyiis; neeni hiyyeesaa maaddiyoogaakka hassayiis. 32 Simmi asa Yoophphe kiittada, Simoon PHeexiroosa giyoogaa xeesissa; Simoon PHeexiroosi Simoona giyo galbbaa qaaciya bitaniyaa sooni abbaa doonan imattatettaa uttiis' yaagiis. 33 Hegaa gishshau, taani neekko sohuwaara kiittaas; neeninne yaada loittadasa; simmi neeni nuuyyo yootanau Xoossai nena azazidobaa ubbaa siyanau ha77i nuuni ubbaikka hagan Xoossaa sinttan de7oos” yaagiis. 34 PHeexiroosi haasayaa hagaadan yaagidi doommiis; “Xoossai asa som77o xeellenna; shin dere ubban baassi yayyiyaagaanne xillo ooso oottiyaagaa galatiyoogaa taani tumu akeekaas. 36 Xoossai asa ubbaa Godaa Yesuus Kiristtoosa baggaara, sarotettaa yootiiddi, ha wonggeliyaa mishiraachchuwaa Israa7eela asaassi kiittidoogaa intte ereeta. 37 Yohaannisi qaalaa yootido xinqqatiyaappe guyyiyan, Galiilappe doommidi, Yihudaa biitta ubban hanidabaa intte ereeta. 38 Xoossai Naazireeta Yesuusa Geeshsha Ayyaanaaninne wolqqan tiyiis; Xoossai aara de7iyo gishshau, lo77obaa i oottiiddinne xalahe halaqaassi haarettida ubbaa pattiiddi yuuyiis. 39 “Aihuda biittaaninne Yerusalaamen i oottido ubbabaassi nuuni markka. Eti masqqaliyaa bolli misimaariyan xishi kaqqidi, a woridosona. 40 SHin Xoossai heezzantto gallassan haiquwaappe a denttidi bessiis. 41 Xoossai koiro doorido markkata nuna, a bessiisippe attin, asa ubbaa gidenna; haiquwaappe i denddidoogaappe guyyiyan, nuuni aara miidanne uyida. 42 Xoossai wonggeliyaa mishiraachchuwaa asaassi nuuni yootanaunne, paxa de7iyaageetu bollaaninne haiqqidaageetu bollan pirddanau i sunttidoogee Yesuusa gididoogaa nuuni markkattanau nuna azaziis. 43 Xoossai aani ammaniya ubbaa nagaraa a sunttan atto gaanaagaa hananabaa yootiya ubbati markkattoosona” yaagiis. 44 PHeexiroosi biron he yohuwaa yootishin, qaalaa siyiya ubbaa bolli Geeshsha Ayyaanai wodhdhi aggiis. 45 PHeexiroosaara Yoophpheppe yiida, ammaniya qaxxarettida Aihuda ubbati Aihuda gidennaageetu bollankka Geeshsha Ayyaanaa imoi gukkido gishshau garamettidosona. 46 Aissi giikko, eti dumma dumma qaalan haasayishiininne Xoossaa gitatettaa sabbishin siyidosona. He wode PHeexiroosi zaaridi, 47 “Hageeti qassi nunadan Geeshsha Ayyaanaa ekkidaageeti xammaqettennaadan, haatta eta digganau danddayiyai oonee?” yaagiis. 48 Eti Yesuus Kiristtoosa sunttan xammaqettana mala, eta azaziis; hegaappe guyyiyan, eti banttanaara amarida gallassaa uttana mala, a woossidosona.



11

1 Yesuusi kiittidoogeetinne Yihudaa ubban de7iya ishantti, Aihuda gidennaageetikka Xoossaa qaalaa ekkidoogaa siyidosona. 2 PHeexiroosi Yerusalaame biido wode, qaxxarettida asati aara palamettidi, 3 a, “Neeni qaxxarettibeennaageetukko gelada, etaara qumaa maadasa” yaagidosona. 4 SHin PHeexiroosi hanidabaa koiruwaappe doommidi, maaran maaran hagaadan yaagidi yootiis; 5 “Taani Yoophphe kataman Xoossaa woossishin, tau wozanai dammin, ajjuutaa be7aas; gita afala milatiyaabai oiddu baggaara ohettidi, saluwaappe wodhdhidi, taakko yiis. 6 Hegaa giddo taani tishshi oottada xeelliyo wode, oiddu tohoi de7iyo mehiyaa, do7aa, shooshshaa, zariyaanne kafuwaa be7aas. 7 Qassi, 'PHeexiroosaa, dendda; shukkada ma' giya qaalaa taani siyaas. 8 “SHin taani, 'Ta Godau, chii! Tunabai woi sheneyiyaabai mulekka ta doonaakko shiiqi erenna' gaas. 9 “Qaalai saluwaappe naa77anttuwaakka, 'Xoossai geeshshidoogaa neeni tuna gooppa' yaagidi taassi zaariis. 10 “Hegee heezzutoo hanin, wurssettan ubbabai saluwaa pude gooshettiis. 11 Hegaa peeshshankka heezzu asati Qiisaariyaappe taakko kiitettidi, taani de7iyo keettaa gakki aggidosona. 12 Gakkin taani sirennan etaara baana mala, Ayyaanai taassi yootiis. Qassi ha usuppun ishantti Yoophpheppe tanaara Qiisaariyaa bin, nuuni Qornneliyoosa soo gelida. 13 Kiitanchchai ba sooni eqqidi bana, 'PHeexiroosa geetettiya Simoona xeesanau asa Yoophphe kiitta; neeninne ne keettaa asai ubbai attiyo qaalaa i neeyyo yootana' giidoogaa Qornneliyoosi waatidi siyidaakko, nuussi odiis. 15 “Odin taani haasayanau doommiyoogan Geeshsha Ayyaanai koiro nu bolli wodhdhidoogaadan, eta bollikka wodhdhi aggiis. 16 Godai, 'Yohaannisi haattan xammaqiis; shin intte Geeshsha Ayyaanan xammaqettana' yaagido qaalai taassi hassayettiis. 17 Xoossai nuussi Godaa Yesuus Kiristtoosa ammanidaageetussi immido imuwaa malaa Aihuda gidennaageetussikka qassi immikko, simmi Xoossaa digganau taani oonee?” yaagiis. 18 Eti hagaa siyido wode bantta palamaa aggidi, “Yaatin, Xoossai Aihuda gidennaageetikka qassi nagaraappe simmidi de7anaadan, eta qaadiis” yaagidi Xoossaa galatidosona. 19 Isxxifaanoosa bolli gakkida waayiyaa geedon laalettida ammaniyaageeti qaalaa Aihudatu xalaalaappe attin, haraassi issuwaassinne odennan, Pinqqe, Qophphiroosanne Anxxookiyaa gakkanaashin yuuyidosona. 20 SHin Qophphiroosappenne Qareenappe yiida issi issi ammaniya asati Anxxookiyaa biidi, Godaa Yesuusa wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootiiddi, Giriike asaassikka yootidosona. 21 Godaa wolqqai etaara de7ees; qassi daro asai ammanidi, Godaakko simmiis. 22 Ha yohoi Yerusalaamen de7iya woosa keettaa asaassi siyettin, woosa keettaa asai Barnnaabaasa Anxxookiyaa kiittiis. 23 Barnnaabaasi Anxxookiyaa biido wode, Xoossaa aaro kehatettaa oosuwaa be7idi ufaittiis; eti ubbaikka Godan bantta kumetta wozanaappe minnidi de7anaadan, eta zoriis. 24 Aissi giikko, Barnnaabaasi Geeshsha Ayyaanainne ammanoi kumido lo77o asa; yaanin daro asai Godaa ammaniis. 25 Hegaappe guyyiyan, Barnnaabaasi Saa7oola koyanau Xarsseese biis. 26 Biidi Saa7oola demmido wode, Anxxookiyaa ehiis. Barnnaabaasinne Saa7ooli woosa keettaa asaara issi laitta kumettaa uttidi, daro asaa tamaarissidosona; kaalliyaageeti Anxxookiyan Kiristtaane geetettidi, koiro xeesettidosona. 27 Hananabaa yootiyaageeti Yerusalaameppe Anxxookiyaa he wode wodhdhidosona. 28 Eta giddoppe Agaaboosa giyoogee denddidi, sa7a ubban gita namisai denddanaagaa Ayyaanaa wolqqan hananabaa yootiis; hegee hanidoogee Qalaudeyoosa kawotettaa wodiyaana. 29 Kaalliyaageeti huuphiyan huuphiyan bantta wolqqaa keenaa miishshaa peeridi, Yihudan de7iya bantta ishanttussi maaduwaa yeddanau qofaa qachchidosona. 30 Eti hegaadan oottidi, miishshaa Barnnaabaasa bollinne Saa7oola bolli woosa keettaa cimatussi yeddidosona.



12

1 Kawoi Heeroodisi he wode woosa keettaa asaappe amaridaageeta waisuwaa doommiis. 2 Doommidi Yohaannisa ishaa Yaaqooba bisuwan worissiis. 3 Hegee Aihudata ufaissidoogaa be7idi, gujjidi PHeexiroosakka oiqqiis; hegee Paasikaa Baalaa bonchchiyo gallassatuuna. 4 PHeexiroosa oiqqidi qachchiis. Paasikaa bonchchiyo gallassatuppe guyyiyan, dere asaa sintti aattanau qoppidi, oiddu oiddu wotaaddarati a naaganaadan, tammanne usuppun wotaaddaratussi aattidi immiis. 5 Hegaa gishshau, PHeexiroosi qasho keettan naagettees; shin woosa keettaa asai ayyo minttidi Xoossaa woossees. 6 Heeroodisi PHeexiroosa asaa sintti aattanau qoppanaappe kase qammi, PHeexiroosi naa77u sanssalatan qashettidi, naa77u wotaaddaratuppe gidduwan xiskkees; naagiyaageetikka qasho keettaa penggen eqqidi naagoosona. 7 Akeekennan de7ishin, Godaa kiitanchchai hegan eqqi aggiis; qasho keettankka poo7oi poo7i bayiis. Kiitanchchai PHeexiroosa miyyiyaa dechchi beegotissidi a, “Elle dendda” yaagiis; sohuwaarakka sanssalatai a kushiyaappe wodhdhi aggiis. 8 Kiitanchchai a, “Ne suriyaa gixxa; ne caammaakka wotta” yaagin, PHeexiroosi hegaadan oottiis; oottin kiitanchchai, “Ne afalaa maayada tana kaalla” yaagiis. 9 PHeexiroosi qasho keettaappe kiyidi, kiitanchchaa kaalliis; ayyo ajjuutaa be7iyoobaa misatiisippe attin, kiitanchchai oottiyoobai tuma gididoogaa eribeenna. 10 Kiitanchchainne PHeexiroosi koiro wotaaddaraappenne naa77antto wotaaddaraappe aadhdhidi, katamaa efiya birata penggiyaakko gakkidosona; gakkin penggee etassi barkka dooyetti aggiis; eti kiyidi issi ogiyaara biishin, kiitanchchai sohuwaara PHeexiroosappe shaahetti bayiis. 11 PHeexiroosi bana gakkidabaa akeekidi, “Tana Godai ba kiitanchchaa kiittidi, Heeroodisa kushiyaappenne Aihuda asai naagi uttido ubbabaappe ashshidoogaa ha77i tumu eraas” yaagiis. 12 I hegaa akeekido wode, daro asai issippe shiiqidi Xoossaa woossiyoosaa, Marqqoosa giyo Yohaannisa aayee Mairaami soo biis. 13 Biidi penggen xeesin, issi Roodo giyo ashkkariyaa dooyanau yaasu. 14 Rooda PHeexiroosa qaalaa gididoogaa erido wode, bana ufaissin, kariyaa dooyennan guyye woxxada, PHeexiroosi karen eqqidoogaa asaassi odaasu. 15 Odin asai o, “Hannee neeni gooyaasa” yaagiis. Rooda PHeexiroosa gididoogaa geeshshada odaasu. Eti, “Hegee a kiitanchchaa” yaagidosona. 16 SHin PHeexiroosi karen xeegidi aggennan ixxin, asai kariyaa dooyidi, a be7idi garamettiis. 17 SHin eti co77u gaana mala, PHeexiroosi ba kushiyan malaatidi, Godai qasho keettaappe a waati kessidaakko, etassi qonccissi yootidi, “Hagaa Yaaqoobassinne ishanttussi yootite” giidi, kiyidi harasaa biis. 18 Sa7ai wonttido wode, PHeexiroosi au biichchidaakko gin wotaaddaratu giddon daro wocamai kiyiis. 19 Heeroodisi PHeexiroosa Lal77issin, i xayido wode, naagiyaageeta qoridi, eta worana mala azaziis; hegaappe guyyiyan, Yihudaappe Qiisaariyaa wodhdhidi, hegan amarida wodiyaa uttiis. 20 Heeroodisi Xiiroosa asaassinne Sidoona asaassi daro hanqqettiis; hanqqettin eta biittai kattaa Heeroodisa biittaappe demmiyo gishshau, eti issippe gididi, a keettaa halaqaa Bilasxxoosa bantta exa oottidi, sigaa woossanau Heeroodisakko biidosona. 21 Heeroodisi sunttettido gallassi, ba kawotettaa afalaa maayidi, kawotaa araatan uttidi, asaassi haasayiis. 22 Asai, “Hagee Xoossaa qaala; asa qaala gidenna” yaagidi qaalaa xoqqissidi haasayiis. 23 Heeroodisi Xoossaa bonchchibeenna gishshau, sohuwaarakka Godaa kiitanchchai a dechchin, guxuniyan meetettidi, haiqqi bayiis. 24 SHin Xoossaa qaalai dicceesinne dari dari bees. 25 Barnnaabaasinne Saa7ooli bantta oosuwaa polidi, Marqqoosa giyo Yohaannisa banttanaara ekkidi, Yerusalaameppe simmidosona.



13

1 Anxxookiyan de7iya woosa keettan hananabaa yootiyaageetinne tamaarissiyaageeti de7oosona; eti Barnnaabaasa, Karetta giyo Simoona, Qareenappe yiida Luqiyoosa, biittaa haariya Heeroodisaara diccida Minaahanne Saa7oola. 2 Eti Godaassi goinnishiininne xoomishin, Geeshsha Ayyaanai, “Taani xeesido oosuwaassi Barnnaabaasanne Saa7oola tau kessite” yaagiis. 3 Yaagin eti xoomidoogaappenne woossidoogaappe guyyiyan, bantta kushiyaa Barnnaabaasa bollinne Saa7oola bolli wottidi, eta yeddidosona. 4 Hegaa gishshau, Geeshsha Ayyaanai eta kiittin, Selewuqiyaa wodhdhidosona; hegaappe markkabiyan gelidi, Qophphiroosa haruuruwaa biidosona. 5 Eti Silmmaana gakkidi, Aihuda woosa keettatun Xoossaa qaalaa yootidosona; eta maaddanau Yohaannisi etaara de7ees. 6 Eti Qophphiroosa haruuruwaa muleera PHaafu gakkanaassi yuuyidi, hananabaa yootiya issi worddanchchaa, Aihuda asa Bar-Yesuusa giyo shareechchuwaa demmidosona. 7 He shareechchoi deriyaa haariya Sarggiyoosa PHauloosa giyo akeekanchcha bitaniyaara de7ees. Sarggiyoosa PHauloosi Barnnaabaasanne Saa7oola baakko xeegidi, Xoossaa qaalaa siyanau koyiis. 8 SHin shareechchuwaa Eliimaasi (Giriike qaalan hegee a sunttaa) deriyaa haariyaagaa ammanuwaa digganau koyidi, eta haasayaa phalqqiis. 9 SHin PHauloosa giyo Saa7ooli banan Geeshsha Ayyaanai kumin, shareechchuwaa tishshi ootti xeellidi, 10 a, “Laa ha xalahe halaqaa na7au, gene ubbainne iitatetta ubbai kumidoogoo, xillotetta ubbau morkkiyau, Godaa ogiyaa suuriyaa geellayiyoogaa aggikkii? 11 Be7a; ha77i Godaa kushee ne bolli de7ees; neeni qooqe gidana; amarida wodee gakkanaashin, awaa poo7uwaa be7akka” yaagiis. Yaagin sohuwaara ciggaarainne xumai a aifiyaa goozin, ba kushiyaa oiqqidi, kaalettiya uraa koyiiddi yuuyiis. 12 He wode deriyaa haariyaagee hegaa be7ido wode, Godai tamaarissiyoogan garamettidi ammaniis. 13 PHauloosinne aara de7iyaageeti PHaafuppe denddidi, PHinifiliyan de7iya PHergge markkabiyan biidosona; Yohaannisi etappe shaahettidi, Yerusalaame simmiis. 14 SHin eti PHerggeppe aadhdhidi, PHisddiyan de7iya Anxxookiyaa gakkidosona; Sambbata gallassan Aihuda woosa keettaa gelidi uttidosona. 15 Muuse higgeenne hananabaa yootiyaageetu maxaafai nabbabettidoogaappe guyyiyan, Aihuda woosa keettaa halaqati, “Nu ishanttoo asaa minttettiya qaalai inttessi de7ikko, asau haasayerkketii” yaagidi etassi kiittidosona. 16 PHauloosi denddi eqqidi, ba kushiyan malaatidi, hagaadan yaagiis; “Israa7eela asatoo, Xoossaassi yayyiyaageetoo siyite. 17 Ha Israa7eela asaa Xoossai nu aawata dooridi, Gibxxe biittan imattatettan eti de7ishin, eta darissiis; ba gita wolqqankka Gibxxe biittaappe eta kessiis. 18 Bazzuwan oitamu laitta keenaa nu aawata i danddayiis. 19 Kanaane giyo biittan Aihuda gidenna laappun zareta xaissidi, eta biittaa ba asaa laatissiis. 20 Hegaappe guyyiyan, hananabaa yootiya Sameela wodiyaa gakkanaas, oiddu xeetanne ishatamu laitta keenaa daannata etassi immiis. 21 Hegaappe guyyiyan, eti banttassi kawo immana mala woossin, Xoossai Biniyaama zariyaappe Qiisa na7aa Saa7oola oitamu laittau kawotana mala, etassi immiis. 22 Xoossai Saa7oola shaaridoogaappe guyyiyan, eta bolli Daawiti kawotana mala, a denttiis; Daawitabaa markkattiiddi, 'Taani koyiyo ubbabaa ta wozanadan oottiya Isseyi na7aa Daawita demmaas' yaagiis. 23 “Xoossai, 'Taani Daawita zariyaappe Israa7eela asaa ashshiyaagaa ehaana' giidoogaadankka, Yesuusa ehiis. 24 Yesuusi yaanaappe kase Israa7eela asai ubbai bantta nagaraappe simmidi xammaqettana mala, Yohaannisi qaalaa yootiis. 25 Qassi Yohaannisi ba oosuwaa wurssana haniiddi asaa, 'Tana oona giidi qoppeetii? Taani intte naagiyoogaa gidikke; shin be7ite, a tohuwaa caammaa birshshanaukka taassi bessennaagee taappe guyyeera yees' yaagiis. 26 “Ta ishatoo, Abrahaama zaretoo, qassi hagan Aihuda gidennaageetoo Xoossaassi yayyiyaageetoo, ha atotettaa qaalai nuussi kiitettiis. 27 Aissi giikko, Yerusalaamen de7iya asainne eta halaqati Yesuusanne Sambbata gallassa ubban nabbabettiya hananabaa yootiyaageetu qaalaa akeekibeenna gishshau, a bolli pirddidi, hananabaa yootiyaageetu qaalaa polidosona. 28 Yesuusa worissanau issi gaasoikka etau beettennan ixxin, PHilaaxoosi a worana mala woossidosona. 29 “Eti Yesuusabai Xoossaa maxaafan xaafettidaagaa ubbaa polido wode, masqqaliyaappe a wottidi moogidosona. 30 SHin Xoossai haiquwaappe Yesuusa denttiis. 31 Denttin i banaara Galiilappe Yerusalaame yiidaageetussi darotoo beettiis eti ha77i abaa asaassi markkattoosona. 32 “Xoossai nu aawatussi immana giido wonggeliyaa mishiraachchuwaa nuuni inttessi yootoos. 33 Daawita Mazamuriyaa Maxaafan naa77antto miraafiyan, 'Neeni ta Na7aa. Hachchi taani ne Aawaa gidaas' geetettidi xaafettidoogaadan, Xoossai Yesuusa denttidi, nu aawatussi immana giidoogaa nuussi eta naatussi poliis. 34 Naa77anttuwaa i haiqqenna mala, haiquwaappe a denttidoogaassi Xoossai, 'Taani Daawitayyo immana giido ammanettida geeshsha anjjuwaa inttessi immana' yaagidi haasayiis. 35 Hegaa gishshau, Mazamure Maxaafan harasan qassi, 'Ne Geeshsha Na7aa ahaakka musissakka' yaagees. 36 Aissi giikko, Daawiti ba wodiyan Xoossaa qofaa oottidoogaappe guyyiyan haiqqidi, ba aawatuura moogettidi musiis. 37 SHin Xoossai haiquwaappe denttidoogee musibeenna. 38 “Hegaa gishshau, ta ishatoo, nagara atto geettai intteyyo Yesuusa baggaara odettidoogeenne, Muuse higgiyan xillanau intteyyo danddayettenna ubbabaappe aani ammaniya ubbai xillanaagee intteyyo eretto. 40 Hegaa gishshau, hananabaa yootiyaageeti giidoogee intte bolli gakkenna mala naagettite; 41 'Xoossai giidobaa qilliicciyaageetoo, be7ite; harai atto issi urai inttessi yootiyaakkokka, intte ammanenna oosuwaa taani intte wodiyan oottiyo gishshau, poora giite; haiqqite' yaagidosona” yaagiis. 42 PHauloosinne Barnnaabaasi Aihuda woosa keettaappe kiyishin, asai eta naa77antto Sambbatankka hegaa gujjidi yootana mala woossiis. 43 SHiiqoi laalettidoogaappe guyyiyan, daro Aihudatinne Aihudatu ammanuwan gelidi Xoossau yayyiya daroti, PHauloosanne Barnnaabaasa kaallidosona; kaallin Yesuusi kiittidoogeeti Xoossaa aaro kehatettan minnidi de7ana mala, etau yootidi minttettidosona. 44 Naa77antto Sambbatan amarida asatuppe attin, katamaa asai ubbai Xoossaa qaalaa siyanau shiiqiis. 45 SHin Aihudati daro asaa be7ido wode, PHauloosa qanaatidosona; a haasayaa PHalqqidi, a cayidosona. 46 PHauloosinne Barnnaabaasi xalidi, “Xoossaa qaalai kasetidi intteyyo odettanau koshshees; shin qaalaa intte ixxido gishshaunne merinaa de7uwaa ekkanau inttessi bessenna giidi, intte intte huuphiyan pirddido gishshau, be7ite, nuuni Aihuda gidennaageetukko simmeettees. 47 Aissi giikko, Godai nuna, 'Asai ubbai intte baggaara attana mala, inttena taani Aihuda gidennaageetussi poo7o oottaas' yaagidi azaziis” yaagidosona. 48 Aihuda gidennaageeti hegaa siyido wode, ufaittidi Xoossaa qaalaa bonchchidosona; qassi merinaa de7uwaassi doorettida ubbaikka ammanidosona. 49 Godaa qaalai he biitta ubbaa gakkiis. 50 SHin Aihudati Xoossau goinniya bonchchettida maccaasatanne kataman de7iya gita asata PHauloosa bollinne Barnnaabaasa bolli denttettin, asati eta yedetaa doommidi, bantta biittaappe kessidosona. 51 SHin Yesuusi kiittidoogeeti eta ixxiyoogaassi malaata gidana mala, bantta tohuwaappe baanaa shocidi, Iqooniyoone katamaa biidosona. 52 Qassi Anxxookiyan de7iya kaalliyaageetunkka Geeshsha Ayyaanainne ufaissai kumees.



14

1 Kaseegaadankka PHauloosinne Barnnaabaasi Iqooniyoonen Aihudatu woosa keettaa gelidi, qaalaa yootidosona; yootin daro Aihudatinne Aihuda gidennaageeti ammanidosona. 2 SHin ammanibeenna Aihudati Aihuda gidennaageetu wozanaa laammidi, ishanttu bolli hanqetissidosona. 3 Yesuusi kiittidoogeeti hegan daro wodiyaa gam77idosona; eti Godaabaa yayyennan yootidosona; yootin Godai malaataanne oorattabaa eti oottana mala, etau wolqqaa immidoogan ba aaro kehatettaa qaalaabai tuma gididoogaa markkattiis. 4 SHin katamaa asai shaahettidi, baggai Aihudatukko, baggai Yesuusi kiittidoogeetukko simmiis. 5 Aihuda gidennaageetinne Aihudati bantta halaqatuura issippe Yesuusi kiittidoogeeta qohanaunne shuchchan caddanau qoppido wode, 6 Yesuusi kiittidoogeeti hegaa eridi, Lisxxiranne Daribe giyo Liqaa7ooniyaa katamatanne eta heeran de7iya biittaa baqatidosona; 7 baqatidi, hegan wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootoosona. 8 Ba aayee uluwaappe yelettoosappe doommidi, naa77u tohoi silin, mulekka hemettenna issi bitanee Lisxxiran de7ees. 9 He bitanee PHauloosi yootishin siyees; PHauloosi a tishshi ootti xeelliyo wode, paxanau ayyo ammanoi de7iyoogaa be7idi, 10 qaalaa xoqqissidi a, “Sitti gaada ne tohuwan eqqa” yaagiis; yaagin guppi denddidi, hemetaa doommiis. 11 PHauloosi oottidoogaa asai be7idi, ba qaalaa Liqaa7ooniyaa qaalan xoqqu oottidi, “Xoossati asa milatidi nuukko wodhdhidosona” yaagiis. 12 Asai Barnnaabaasa, “Diyaa” giidi, PHauloosi haasayaassi waannatiyo gishshau, a, “Hermmeesa” giidi sunttiis. 13 Beeta Maqidasee katamaa matan de7iyo Diyaa qeeseenne asai korimatanne alleeqo ciishshata Yesuusi kiittidoogeetussi yarshshuwaa yarshshanau koyidi, pengge ehiidosona. 14 SHin Yesuusi kiittido Barnnaabaasinne PHauloosi hegaa siyido wode bantta maayuwaa pooshshidi, asaa giddo woxxiiddi, 15 bantta qaalaa xoqqu oottidi, hagaadan yaagidosona; “Asau, hagaa aissi ootteetii? Nuunikka inttenadan merettida asa; ha pattenna yohuwaappe saluwaanne sa7aa, abbaanne eta giddon de7iya ubbabaa medhdhida de7o Xoossaakko intte simmana mala, inttessi nuuni wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootoos. 16 I beni asaa zare ubbaa bantta ogiyaa baana mala yeddi bayiis. 17 Intteyyo iraa saluwaappe bukissees; kattaakka i wodiyan immees; qassi qumaa immidi, inttena daro ufaissees; yaatidi intteyyo lo77obaa oottiiddi, ubba wodekka bau markka xayibeenna” yaagidosona. 18 Yesuusi kiittidoogeeti hegaa giidi, banttayyo asai yarshshenna mala, tuggatidi diggidosona. 19 Anxxookiyaappenne Iqooniyooneppe yiida Aihudati asaa bantta baggi zaaridi, shuchchan PHauloosa caddidosona; etau haiqqidabaa milatin, katamaappe gaxi a goochchidosona. 20 SHin kaalliyaageeti a lanqqiyan yuuyi aadhdhidi eqqidaashin, i denddidi, katamaa geliis. Wonttetta gallassi Barnnaabaasaara issippe Daribe biis. 21 Eti Daribe kataman wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootidi, daro asai Yesuusa ammanana mala oottidoogaappe guyyiyan, Lisxxira, Iqooniyoonenne Anxxookiyaa simmidosona; simmidi hegan kaalliyaageeta minttettiiddinne eti ammanuwan minnidi de7ana mala zoriiddi, “Nuuni Xoossaa kawotettaa gelanau daro waayettana bessees” yaagidosona. 23 Qassi woosa keettatussi huuphiyan huuphiyan cimata dooridi, xoomidoogaappenne woossidoogaappe guyyiyan, eti ammanido Godaassi eta hadaraa immidosona. 24 PHisddiyaa biittaappe aadhdhidi, PHinifiliyaa yiidosona; 25 PHerggen qaalaa yootidoogaappe guyyiyan, Axaaliyaa wodhdhidosona. 26 Hegaappe eti bantta polido oosuwaa gishshau, asai eta hadaraa Xoossaa aaro kehatettau immido Anxxookiyaa Markkabiyan simmidosona. 27 Simmidi Anxxookiyaa gakkido wode woosa keettaa asaa shiishshidi, Xoossai banttanaara issippe oottido ubbabaanne, Aihuda gidenna asai ammanana mala, etau penggiyaa dooyidoogaa, asau yootidosona. 28 Yaatidi hegan kaalliyaageetuura daro wodiyaa gam77idosona.



15

1 Issi issi asati Yihudaappe Anxxookiyaa wodhdhidi, “Muuse wogaadan, intte qaxxarettennabaa gidikko, attanau danddayekketa” yaagidi ishantta tamaarissuwaa doommidosona. 2 PHauloosinne Barnnaabaasi etaara daro ooyettidi palamettin, Anxxookiyan de7iya issi issi hara asati he palamaa gishshau, PHauloosaaranne Barnnaabaasaara Yerusalaame biidi, Yesuusi kiittidoogeetuuranne cimatuura gaittanau qofai qashettiis. 3 Woosa keettai ogiyan eta maaddishin, Aihuda gidennaageeti Xoossaakko simmidoogaa yootiiddi, Pinqqeeranne Samaariyaara aadhdhidosona; hegee ishantta ubbaa daro ufaissiis. 4 Eti Yerusalaame gakkido wode, woosa keettai, Yesuusi kiittidoogeetinne cimati eta mokkidosona; mokkin Xoossai banttanan oottidobaa ubbaa odidosona. 5 SHin Parisaawetu baggappe ammanida issi issi asati denddi eqqidi, “Intte eta qaxxaranaunne Muuse higgiyaa naagana mala azazanau bessees” yaagidosona. 6 Yesuusi kiittidoogeetinne cimati hegaa zorettanau shiiqidosona. 7 Keehi haasayidoogaappe guyyiyan, PHeexiroosi denddi eqqidi, eta hagaadan yaagiis; “Ta ishatoo, Aihuda gidennaageeti wonggeliyaa mishiraachchuwaa qaalaa ta doonaappe siyidi ammanana mala, tana Xoossai intte giddoppe beni dooridoogaa intte ereeta. 8 Asa wozana eriya Xoossai Geeshsha Ayyaanaa nuussi immidoogaadan, etassikka immidi tumayiis. 9 Eti ammanido gishshau, i eta wozanaa geeshshidi, nu gidduwaaninne eta gidduwan dummatettaa wottibeenna. 10 Hegaa gishshau, nu aawatinne nuuni tookkanau danddayibeenna qambbaraa kaalliyaageetu morggiyan wottidi, ha77i intte aissi Xoossaa paacceetii? 11 SHin Godaa Yesuus Kiristtoosa aaro kehatettan eti attidoogaadan, nuunikka attidoogaa ammanoos” yaagiis. 12 Asai ubbai co77u giidi, Barnnaabaasinne PHauloosi Aihuda gidenna asaa giddon bantta baggaara Xoossai oottido malaataanne oorattabaa ubbaa yootishin siyees. 13 Eti haasayaa wurssidoogaappe guyyiyan, Yaaqoobi hagaadan yaagidi zaariis; “Ishatoo, taani giyoogaa siyite. 14 Xoossai Aihuda gidennaageetu giddoppe bau haniya asaa ekkanau Aihuda gidennaageetuyyo koiro waatidi qoppidaakko Simooni yootiis. 15 Hananabaa yootiyaageetu qaalai hagaara giigees; Godai daro wodiyaappe doommidi, asaa hagaa erissidi, Xoossaa maxaafan hagaadan yaagiis; 'Hagaappe guyyiyan, sa7an de7iya hara asai ubbainne tabaa gidanau taani xeesido Aihuda gidenna asai ubbai Godaa koyana mala, taani simmana. Taani kolettidi kunddida keettadan hanida Daawita kawotettaa denttana. Qolettidaagaakka zaarada keexxana; taani naa77anttuwaa a essana' yaagiis. 19 “Hegaa gishshau, ta qofa gidikko, Aihuda gidennaageetuppe Xoossaakko simmiyaageeta nuuni waissanau koshshenna. 20 SHin eti eeqan tunidabaa meenna mala, shaaramuxenna mala, sulettida mehe asho meenna malanne suutta uyenna mala, etassi nuuni dabddaabbiyaa xaafanau koshshees. 21 Aissi giikko, Muuse higgiyaa kase yeletaappe doommidi Sambbatan Sambbatan Aihuda woosa keettatun nabbabiiddi, a qaalaa katamaa ubban yootiyaageeti de7oosona” yaagiis. 22 Hegaappe guyyiyan, Yesuusi kiittidoogeetinne cimati woosa keettaa asa ubbaara issippe bantta giddoppe amarida asata dooridi, PHauloosaaranne Barnnaabaasaara Anxxookiyaa yeddanau qofaa qachchidosona; eti daro bonchchettida naa77u asata Barssaaba geetettiya Yihudaanne Sillaasa dooridosona. 23 Dooridi hagaadan giya dabddaabbiyaa xaafidi, eta bolli kiittidosona; “Nuuni Yesuusi kiittidoogeetinne cimati intte ishantti, Anxxookiyan, Sooriyaaninne Kilqqiyan de7iya Aihuda bagga gidenna ishanttussi nu sarotaa kiittoos. 24 “Nuuni azazibeenna asati nu giddoppe biidi, 'Intte qaxxarettanaunne higgiyaa naaganau bessees' giidi, inttena waissidoogaanne yiilloyidoogaa siyidi, 25 nu Godaa Yesuus Kiristtoosa sunttaa gishshau, bantta shemppuwaa olida nuuni siiqiyo Barnnaabaasaaranne PHauloosaara doorettida asata inttekko kiittanau issi wozanan nu qofaa qachchida. 27 Hegaa gishshau, nuuni xaafidoogaa eti bantta huuphen bantta doonan inttessi yootana mala, Yihudaanne Sillaasa kiittida. 28 “Aissi giikko, eeqassi yarshshidobaa mooppite; suutta uyoppite; sulettida mehe asho mooppite; shaaramuxoppite. Ha koshshiyaageetuppe attin, hara tooho inttena toossenna mala, nuuninne Geeshsha Ayyaanai yohuwaa maayida; ha ubbabaappe intte huuphiyaa naagikko, intte lo77obaa ootteeta. Simmi saro de7ite” yaagidosona. 30 Hegaa gishshau, kiitettidaageeti moisettidi, Anxxookiyaa wodhdhidi, ammaniya asaa shiishshidi, dabddaabbiyaa asaassi immidosona. 31 Eti he minttettiya dabddaabbiyaa nabbabido wode, ufaittidosona. 32 Qassi Yihudainne Sillaasi bantta huuphen hananabaa yootiyaageeta gidiyo gishshau, ishantta keehi zoridi minttettidosona. 33 Eti Anxxookiyan amarida gallassaa uttidoogaappe guyyiyan, ishantti sarotettan moissin, banttana kiittidaageetukko simmidosona. 34 SHin Sillaasee yaani attanau ba qofaa qachchiis. 35 Qassi PHauloosinne Barnnaabaasi hara daro asatuura issippe Godaa qaalaa tamaarissiiddinne wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootiiddi, Anxxookiyan uttidosona. 36 Amarida gallassaappe guyyiyan, PHauloosi Barnnaabaasa, “Nuuni Godaa qaalaa yootido katama ubban nu ishantti waanidi de7iyaakko, guyye simmidi, xomoosi be7oos” yaagiis. 37 Yaagin Barnnaabaasi Marqqoosa geetettiya Yohaannisa banttanaara efaanau koyiis. 38 SHin PHauloosi Marqqoosa banttanaara efaanau koyibeenna; aissi giikko, i etappe PHinifiliyan shaahettiis; qassi etaara oosuwau bibeenna. 39 Eta gidduwan pala ooshshai kiyin, issoi issuwaappe shaahettidosona; Barnnaabaasi Marqqoosa ekkidi, markkabiyan Qophphiroosa biis. 40 SHin PHauloosi Sillaasa doorin, ishantti a hadaraa Xoossaa aaro kehatettau immidoogaappe guyyiyan biis. 41 Yaatidi woosa keettata minttettiiddi, Sooriyaaranne Kilqqiyaara aadhdhiis.



16

1 PHauloosi qassi Daribenne Lisxxira biis; hegan Ximootiyoosa giyo kaalliyaagee, issi ammaniya Aihuda maccaasee na7ai de7ees; a aawai Giriike asa. 2 Lisxxiraaninne Iqooniyoonen de7iya ishantti Ximootiyoosabaa loittidi markkattidosona. 3 PHauloosi Ximootiyoosa banaara efaanau koyidi, a aawai Giriike asa gididoogaa he sohuwan de7iya Aihuda ubbai eriyo gishshau, a oiqqidi qaxxariis. 4 Eti katamatuura biiddi, Yesuusi kiittido Yerusalaamen de7iyaageetinne cimati wottido higgiyaa ammaniyaageeti naagana mala, etassi yootiiddi aadhdhidosona. 5 Hegaa gishshau, woosa keettati ammanuwan minnidi, qoodankka gallassappe gallassan dari dari biidosona. 6 Isiyan qaalaa yootenna mala, Geeshsha Ayyaanai eta diggido gishshau, Pirggiyaa biittaaranne Galaatiyaa biittaara aadhdhidosona. 7 Eti Miisiyaa zawaa gakkido wode, Biitaaniyaa baanau koyidosona; shin Yesuusa Ayyaanai eta diggiis. 8 Hegaa gishshau, eti Miisiyaa mataara aadhdhidi, Xiro7aada wodhdhidosona. 9 PHauloosi qammi ajjuutan issi Maqidooniyaa asi bana, “Maqidooniyaa pinnada nuna maaddarkkii” yaagiiddi eqqidi woossishin be7iis. 10 Ajjuutaa i be7idoogaappe guyyiyan, nuuni sohuwaara Maqidooniyaa baanau koyida; aissi giikko, wonggeliyaa mishiraachchuwaa yaani de7iya asaassi yootanau, Xoossai nuna xeesidobaa nuuyyo milatiis. 11 Hegaa gishshau, Xiro7aadappe denddidi, sitti giidi markkabiyan Saamootiraaqe biida; wonttetta gallassi Naaphphule biida. 12 Hegaappe Piliphphisiyuusa biida; Piliphphisiyuusi Maqidooniyaa biittau waanna katama; qassi Roome asai de7iyo katama; nuuni he kataman amarida gallassaa uttida. 13 Sambbata gallassi, katamaappe gaxan shaafaa doonan Aihudati Xoossaa woossiyo sohoi de7iyoogaa akeekidi biida; biidi uttidi hegan shiiqida maccaasaassi qaalaa yootida. 14 Issi Lidiyaa giyoora, Tiyaaxiroona katamaappe yaada Xoossaa ammaniyaara, zo7o afalaa baizziya maccaasiyaa, nuuni yootiyoogaa siyausu; PHauloosi yootiyoogaakka a siyana mala Xoossai i wozanaa dooyiis. 15 Lidiyaa ba so asaara issippe xammaqettidoogaappe guyyiyan nuna, “Intte tana Godaa tumu ammanausu giidi qoppikko, ta sooni takkite” gaada woossaasu; minttada shoobbaasu. 16 Nuuni Xoossaa woossiyoosaa biishin, iita ayyaanai i bolli de7idi kaayissiyo issi aille na7iyaa nunaara gaittaasu; he na7iyaa kaayada daro miishshaa ba godatussi demmaasu. 17 Gaittada PHauloosanne nuna kaallaidda, “Hageeti inttessi attana ogiyaa yootiyaageeti, Ubbaappe Bolla Xoossaa ailleta” gaada qaalaa xoqqu oottada haasayaasu. 18 Ubba gallassi hegaadan gausu; shin PHauloosi yiillotidi guyye simmidi, he iita ayyaanaa, “Neeni ippe kiyana mala Yesuus Kiristtoosa sunttan nena azazais” yaagiis; sohuwaarakka iita ayyaanai ippe kiyi aggiis. 19 SHin i godati bantta miishshaa demmana ogee xayidoogaa be7idi, PHauloosanne Sillaasa oiqqidi, giyaa sohuwan de7iya daannatu sintti goochchidosona. 20 Daannatu sintti eta efiidi, “Hageeti Aihuda asa gidiiddi, nu katamaa asaa daro waissoosona. 21 Nuuni Roome biittaa asa gidiiddi, ekkanaunne oottanau woga gidennabaa tamaarissoosona” yaagidosona. 22 Asai issi baggi gididi, PHauloosa bollinne Sillaasa bolli denddiis; daannatikka eta maayuwaa qaari ekkidi, gatiman eta shocana mala azazidosona. 23 Eta daro wadhdhidoogaappe guyyiyan, qasho keettan yeggidosona. Qasho keettaa naagiyaageekka eta mintti naaganaadan azazidosona. 24 Azazin qasho keettaa naagiyaagee he azazuwaa ekkidi, PHauloosanne Sillaasa qasho keettaassi qol77o gelissiis; eta gediyaakka mittaara gatti daraxidi qachchiis. 25 SHin qamma bilahe gidiyo heeran PHauloosinne Sillaasi Xoossaa woossiiddi, mazamuriyaa yettan Xoossaa galatoosona; galatishin qashuwaasai eti giyoobaa siyees. 26 Qasho keettaassi xaphoi qaaxxana gakkanaassi akeekennan biittai daro qaaxxiis; sohuwaarakka penggee ubbai dooyetti aggin, qashettida asa ubbaa sanssalatai birshshetti wodhdhiis. 27 Qasho keettaa naagiyaagee xiskkuwaappe beegottiyo wode, qasho keettaa penggee ubbai dooyettidaageeta be7idi, qashuwaasai kessi ekkidi biichchidobaa ayyo milatin, bana woranau qoppidi, bisuwaa ekkiis. 28 SHin PHauloosi qaalaa xoqqu oottidi, “Neeni nena qohoppa; aissi giikko, nuuni ubbaikka hagan de7oos” yaagiis. 29 Qasho keettaa naagiyaagee xomppiyaa woossi ekkidi, eesuwan qol77o woxxiis; kokkoriiddi PHauloosa sinttaaninne Sillaasa sinttan gufanniis; 30 eta kare kessidi, “Ta godaatoo, taani attanau ai oottana bessii?” yaagiis. 31 PHauloosinne Sillaasi a, “Godaa Yesuus Kiristtoosa ammana; neeni attana; ne so asaikka” yaagidosona. 32 Eti ayyoonne a son de7iya ubbaassi Godaa qaalaa yootidosona. 33 Qammi he saatiyankka qasho keettaa naagiyaagee eta efiidi eta masunttaa meecciis; sohuwaarakka ba so asaa ubbaara xammaqetti aggiis. 34 PHauloosanne Sillaasa pude ba soo efiidi, etassi qumaa aattiis; i ba so asaa ubbaara Xoossaa ammanido gishshau, ufaittiis. 35 Wonttin daannati, “He asata birshsha” yaagidi, polise halaqata akko kiittidosona. 36 Kiittin qasho keettaa naagiyaagee, “Intte birshshettana mala, daannati tau kiittidosona; simmi ha77i kiyidi sarotettan biite” yaagidi he kiitaa PHauloosassi yootiis. 37 SHin PHauloosi he polise halaqata, “Nuuni Roome biittaa asa gidishin, eti nuna pirddi bainnan asaa sinttan wadhdhidi, qasho keettan yeggidosona. Ha77i nuna geeman kessi yeddiyoonaa? Hanenna; eti bantta huuphen yiidi, nuna kessona” yaagiis. 38 Polise halaqati daannatussi hegaa yootin, PHauloosinne Sillaasi Roome biittaa asa gididoogaa siyido wode, yayyidosona. 39 Hegaa gishshau, daannati yiidi eta, “Nuuni inttena naaqqida” giidosona. Qasho keettaappe kare eta kessidi, katamaappe kiyidi baana mala woossidosona. 40 PHauloosinne Sillaasi qasho keettaappe kiyidi, Lidiyaa soo biidosona; yaani ishanttuura gaittidi, eta minttettidi hegaappe biidosona.



17

1 PHauloosinne Sillaasi, Amppipholiisaaranne Apholooniyaara aadhdhidi, Tasalonqqe yiidosona; Tasalonqqen Aihuda woosa keettai de7ees. 2 PHauloosi ba meeziyaadankka yaa geliis; hegan heezzu Sambbata gallassatun Xoossaa maxaafatuppe asaara haasayiis; 3 Kiristtoosi waayiyaa ekkanaunne haiquwaappe denddanau bessiyoogaa etassi birshshidi yootiiddinne tuma gididoogaakka eta erissiiddi, “Yesuusi ha taani intteyyo odiyoogee Kiristtoosa” yaagees. 4 Etappe issooti issooti yohoi tuma gididoogaa akeekidi, PHauloosaaranne Sillaaseera gaittidosona; hegaadankka, Xoossaassi goinniya daro Giriiketinne daro bonchchettida maccaasati, PHauloosaaranne Sillaaseera gaittidosona. 5 SHin Aihudati qanaatidi, issi issi oosoi bainna iita asata qocaappe shiishshidosona; shiishshidi katamaa asaa wocamissidosona; PHauloosanne Sillaasa asaakko kessana mala koyidi, Yaasoona keettaa menttidosona. 6 PHauloosinne Sillaasi etassi beettennan ixxin, Yaasoonanne issi issi ishantta katamaa halaqatukko goochchidi, “Hageeti biitta ubbaa metoyidaageeti, hagaakka yiidosona. 7 Yin Yaasooni eta ba sooni wottiis; hageeti ubbai, 'Yesuusa giyo hara kawoi de7ees' giidi Qeesaara azazuwaa menttoosona” yaagidi, qaalaa xoqqissidi haasayidosona. 8 SHiiqida asainne katamaa halaqati hegaa siyidi metootidosona. 9 Halaqati Yaasoonanne harata waasiyan birshshidosona. 10 Ammaniyaageeti PHauloosanne Sillaasa sa7ai qammiyoogan sohuwaara Beeriyaa yeddidosona. Beeriyaa gakkidi, Aihuda woosa keettaa gelidosona. 11 Beeriyaa asati Tasalonqqen de7iya asatuppekka aadhdhiya akeekanchcha gidido gishshau, “PHauloosi giidoogee tumakkonne” yaagidi, ubba gallassi Xoossaa maxaafata tamaariiddi, qaalaa kumetta laamotan ekkidosona. 12 Hegaa gishshau, etappe daroti, Giriiketuppe bonchchettida daro maccaasatinne daro attumaasati ammanidosona. 13 SHin Tasalonqqen de7iya Aihudati PHauloosi Xoossaa qaalaa Beeriyankka yootidoogaa siyido wode, Beeriyaa yiidi, asaa aara ooshshidosona. 14 Hegaappe guyyiyan, ishantti sohuwaarakka PHauloosa abbaa mati yeddi aggidosona; shin Sillaasinne Ximootiyoosi Beeriyan attidosona. 15 PHauloosa moissida asati Ateena gattidosona; he asati Sillaasinne Ximootiyoosi banttau danddayettidoogaadan, eesuwan baakko yaana mala, PHauloosi kiittido kiitaa ekkidi, Beeriyaa simmidosona. 16 PHauloosi Ateenan Sillaasanne Ximootiyoosa naagiiddi, kataman eeqai kumidaagaa be7idi yiillotiis. 17 Hegaa gishshau, Aihuda woosa keettan Aihudatuuranne Xoossaassi goinniya Aihuda gidenna asatuura palamettees; qassi ubba gallassi giyan banaara gaittiya asaarakka palamettees. 18 Qassi Eppiqoroosappenne Isxxo7ikiyaappe yiida issi issi eranchchati PHauloosaara palamettidosona; etappe issoi issoi, “Ha toofiinai ai haasayanau koyii?” yaagidosona. Harati PHauloosi Yesuusabaanne haiquwaappe i denddidoogaa banttassi yootiyo gishshau, “Ooratta xoossatubaa odiyaabaa milatees” yaagidosona. 19 PHauloosa oiqqidi, “Ha neeni tamaarissiyo ooratta yohoi aibakkonne nuna erissarkkii? Aissi giikko, neeni nuuyyo oorattabaa yootaasa; simmi hagee Aibakko nuuni eranau koyoos” yaagidi PHauloosa Ariyosppaagoosa giyoosaa efiidosona. 21 Ateena asai ubbainne hegan de7iya imattati oorattabaa haasayiiddinne siyiiddi pe7iyoogaappe attin, haraban pe7okkona. 22 PHauloosi Ariyosppaagoosa sinttan eqqidi, hagaadan yaagiis; “Ateena asatoo, Xoossatussi ubbaban intte daro yayyiyoogaa taani be7ais. 23 Aissi giikko, taani intte goinniyoogaa xeellaidda aadhdhishin, 'Erettenna Xoossaassi' geetettidi xaafettida yarshshuwaa sohuwaa qassi demmaas; hegaa gishshau, ha intte erennan goinniyoogaa taani inttessi yootais. 24 “Sa7aanne sa7an de7iya ubbabaa medhdhida Xoossai saluwaanne sa7aa Godai, asi keexxido Beeta Maqidasiyan de7enna. 25 Aibakko paccido asadan, asa kushe i xeellenna; aissi giikko, i ba huuphen de7uwaa shemppuwaanne ubbabaa asa ubbaassi immees. 26 Xoossai asa zare ubbaa issi uraappe medhdhidi, biitta ubban wottiis; i ba huuphen eti de7ana wodiyaanne sohuwaa kase zawayiis. 27 “I hegaa oottidoogee eti oiqqi oiqqi xeellidi, bana koyiiddi, geelladan demmanddonaashsha giyoogaana; gidikkonne, Xoossai nuuppe ooyyoonne haaho gidenna. 28 Aissi giikko, intteppe issi issi eranchchati, 'Nuuni a naata' giidoogaadan, nuuni aani paxa de7oosinne de7idi qaaxettoos. 29 Simmi nuuni Xoossaa naata gidido gishshau, Xoossai asa cinccatettaaninne qofan worqqappe woi birappe woi shuchchappe oosettidabaa milatees yaagidi, qoppanau bessenna. 30 Hegaa gishshau, Xoossai asai eribeenna wodiyaa aattiis; shin ha77i ubbasan asai ubbai nagaraappe simmana mala azazees. 31 Aissi giikko, Xoossai gallassaa keeri wottiis; he gallassan ba doorido uran sa7an de7iya asa ubbaa bolli xillo pirddaa i pirddana; asa ubbaassi haiquwaappe a denttidoogan hegaa tumayiis” yaagiis. 32 Etappe issi issi asati haiquwaappe dendduwaabaa PHauloosappe siyidi, a bolli qilliiccidosona; shin harati a, “Nuuni hagaa neeppe gujjidi siyana koyoos” giidosona. 33 Hegaa gishshau, PHauloosi eta giddoppe kiyiis. 34 SHin issi issi attumaasati PHauloosaara gaittidi ammanidosona; eta gidduwan Ariyosppaagoosan de7iya pirdda keettaa daannai Diyoonaasiyoosi, Damaariiso giyo issi maccaasiyaanne harati de7oosona.



18

1 Hegaappe guyyiyan, PHauloosi Ateenappe kiyidi, Qoronttoosa biis. 2 Hegan Aqiila giyo issi Aihuda asa demmiis; Aqiili PHanxxoosan yelettiis; Aihuda asai ubbai Roomeppe kiyana mala, Qalaudeyoosi azazido gishshau, amarida wodiyaappe kase, i ba machchee PHirisqqiliira Xaaliyaappe yiis; yin PHauloosi etaara gaittanau biis. 3 A oosoinne eta oosoi issi mala dunkkaane siho gidiyo gishshau, etaara uttidi, issippe oottiis. 4 PHauloosi Sambbata ubban Aihudatanne Giriiketa ammanttanau Aihuda woosa keettan palamettees. 5 Sillaasinne Ximootiyoosi Maqidooniyaappe yiido wode, PHauloosi Aihudatussi Yesuusi ba huuphen Kiristtoosa gididoogau qaalaa yootuwaa toliis. 6 SHin eti PHauloosa haasayaa phalqqiininne a cayin, PHauloosi ba maayuwaappe buhiyaa qoqqofiiddi, “Intte palai inttena oiqqo; taani hegan gelikke; hagaappe hini baggan taani Aihuda gidenna asaakko bais” yaagiis. 7 Hegaappe kiyidi, Xoossaassi goinniya Yosxxoosa giyo bitaniyaa soo biis; Yosxxoosa keettai Aihuda woosa keettaa lanqqiyan de7ees. 8 Aihuda woosa keettaa halaqai Qarisphphoosi ba so asaa ubbaara Godaa ammaniis; Qoronttoosa asatuppekka daroti Xoossaa qaalaa siyido wode, ammanidi xammaqettidosona. 9 Godai issi qammi ajjuutan PHauloosa, “Yayyoppa; yoota; co77u gooppa. Taani nenaara de7iyo gishshau, nena qohanau iitaban yeggana asi ooninne baawa; aissi giikko, taassi ha kataman daro asai de7ees” yaagiis. 11 Yaagin PHauloosi Xoossaa qaalaa asaa tamaarissiiddi, issi laittanne usuppun agina etaara uttiis. 12 Gaaliyoosi Akaayiyaa biittaa haariyo wode, Aihudati issippe PHauloosa bolli denddidi, pirdda keettaa a efiidosona. 13 Efiidi, “Ha bitanee higgiyaa ixxidi, asai Xoossaassi goinnana mala labees” yaagidosona. 14 PHauloosi haasayana hanishin, Gaaliyoosi Aihudata, “Aihudatoo, hegee bala ooso woi iita naaqo gidiyaakko, taani inttebaa danddayada siyanau bessees. 15 SHin qaalassi sunttassinne intte huuphe higgiyaassi intte palamettikko, intte huuphen erite; hagaa taani pirddikke” yaagiis. 16 Yaagidi pirdda keettaappe kare eta kessiis. 17 Hegaappe guyyiyan, Giriike asai ubbai Aihuda woosa keettaa halaqaa Sostteniisa oiqqidi, pirdda keettaa sinttan wadhdhidosona; shin Gaaliyoosa hegee ainne metibeenna. 18 PHauloosi daro gallassaa Qoronttoosan uttidoogaappe guyyiyan, ishantta sarotidi, PHirisqqiliiranne Aqiilaara markkabiyan Sooriyaa biis; baassi shiiqo gatoi de7iyo gishshau, Kinkkiriyaa kataman ba huuphiyaa meedettiis. 19 Eti Efisoona gakkido wode, PHauloosi PHirisqqilonne Aqiila yaani yeggiis; shin baayyo Aihuda woosa keettaa gelidi, Aihudatuura palamettiis. 20 Eti banttanaara daro wodiyaa uttanau PHauloosa woossin i ixxiis. 21 SHin etappe shaahettiiddi, “Taani yiya baala gallassaa Yerusalaamen bonchchanau bessees; shin Xoossai giikko, naa77anttuwaa inttekko simmana” yaagidi Efisoonappe markkabiyan biis. 22 Qiisaariyaa gakkido wode Yerusalaame biidi, woosa keettaa asaa sarotidoogaappe guyyiyan, Anxxookiyaa wodhdhiis. 23 Yaani amarida wodiyaa gam77idi biis; kaalliyaageeta ubbaa minttettiiddi, Galaatiyaaranne Pirggiyaara aadhdhiis. 24 Iskkinddiriyan yelettida Aihuda asa issi Aphiloosa giyo yoho eranchchai Efisoona biis; Xoossaa maxaafata i daro eriya asa. 25 Godaa ogiyaakka tamaarida asa; Yohaannisa xinqqatiyaa xalaalaa eridi, ayyaanan mishettiiddi, Yesuusabaa sitti oottidi haasayeesinne tamaarissees. 26 Yaatidi Aihuda woosa keettan yayyennan haasayaa doommiis. PHirisqqilanne Aqiili i yootiyoogaa siyido wode, banttanaara soo a efiidi, Xoossaa ogiyaa kaseppe sittayidi, ayyo geeshshidi yootidosona. 27 Aphiloosi Akaayiyaa pinnana koyin, ishantti a minttettidi, Akaayiyan de7iya kaalliyaageeti a mokkana mala, etassi dabddaabbiyaa xaafidosona; i yaa gakkidi, Xoossaa aaro kehatettan ammaniyaageeta daro maaddiis. 28 Aissi giikko, Yesuusi ba huuphen Kiristtoosa gididoogaa Aihudatussi Xoossaa maxaafatuppe qonccissidi, deriyaa sinttan minttidi yootees.



19

1 Aphiloosi Qoronttoosan de7ishin, PHauloosi qommo baggaara aadhdhidi, Efisoona yiis; yiidi issi issi kaalliyaageeta demmiis. 2 Eta, “Intte ammanido wode Geeshsha Ayyaanaa ekkidetii?” yaagidi oichchiis. Oichchin eti, “CHii, ekkibookko; harai atto, Geeshsha Ayyaani de7iyoobaakka siyibookko” yaagidosona. 3 PHauloosi eta, “Yaatin, Aibin xammaqettidetii?” yaagiis. Eti, “Nuuni Yohaannisa xinqqatiyan xammaqettida” yaagidi zaaridosona. 4 PHauloosi, “Yohaannisi baappe guyyiyan yiya Yesuus Kiristtoosan asai ammanana mala, asaassi yootiiddi, nagaraappe simmiyo xinqqatiyan xammaqiis” yaagiis. 5 Eti hegaa siyido wode, Godaa Yesuus Kiristtoosa sunttan xammaqettidosona. 6 PHauloosi ba kushiyaa eta bolli wottido wode Geeshsha Ayyaanai eta bolli wodhdhin, dumma dumma qaalan haasayidosona; qassi hananabaakka yootidosona. 7 Hegan ubbaara tammanne naa77u asata gidiyaageeti de7oosona. 8 PHauloosi Aihuda woosa keettaa gelidi, Xoossaa kawotettaabaa palamettiiddinne akeekissiiddi, asaara heezzu agina gidiyaagaa keenaa yayyennan haasayees. 9 SHin etappe issoi issoi makkalidi, daro asaa sinttan Godaa ogiyaa cayiiddi ammanennan ixxin, PHauloosi etappe shaahettidi, ba kaalliyaageeta banaara efiis; Xiraanoosa giyo tamaare keettan ubba gallassi palamettees. 10 PHauloosi naa77u laitta gakkanaassi qaalaa yootiis; hegaa gishshau, Isiyan de7iya asai ubbai, Aihudatikka Aihuda gidennaageetikka Godaa qaalaa siyidosona. 11 Xoossai PHauloosa baggaara ooratta malaataa oottiis. 12 Hegaa gishshau, asai a bollai bochchido maarabiyaa woi maayuwaa hargganchchatussi efees; efin hargganchchatikka paxoosona; iita ayyaanatikka etappe kiyoosona. 13 Iita ayyaanata kessiiddi yuuyiya Aihudatuppe issoi issoi, “PHauloosi qaalaa yootiyo Yesuusa sunttan nuuni inttena kiyite giidi azazoos” yaagi yaagidi, iita ayyaanati de7iyo asatu bollan Godaa Yesuusa sunttaa xeesi be7idosona. 14 Qeese halaqaa Asqqeewa giyo issi Aihudaassi hegaa oottida laappun naati de7oosona. 15 Iita ayyaanai etassi zaaridi, “Taani Yesuusa erais; PHauloosakka erais. SHin intte oonee?” yaagiis. 16 Iita ayyaanai de7iyo bitanee eta bolli guppi wodhdhin, eti masunxxidi, he keettaappe kallo baqatana gakkanaas, wolqqaamidi xooniis. 17 Efisoonan de7iya Aihudatinne Aihuda gidennaageeti ubbai hegaa siyidosona; siyidi ubbaikka daro yayyidosona; Godaa Yesuusa sunttaikka daro bonchchettiis. 18 Ammaniyaageetuppe daro asati bantta oottidobaa paaxiiddinne qoncciyan yootiiddi yoosona. 19 Bitiyaageetuppe daroti bantta maxaafata shiishshidi, asaa ubbaa sinttan xuuggidosona; he maxaafatu waagaa qoodiyo wode, ishatamu sha7u bira gidiis. 20 Hegaa mala wolqqaama ogiyan Xoossaa qaalai dicceesinne aakkees. 21 Hegee polettidoogaappe guyyiyan PHauloosi, “Taani Yerusalaame baada Roomekka qassi be7anau bessees” yaagidi, Maqidooniyaaranne Akaayiyaara aadhdhidi, Yerusalaame baanau qofaa qachchiis. 22 Qassi bana maaddiyaageetuppe naa77ata Ximootiyoosanne Erasxxoosa Maqidooniyaa kiittidi, bau Isiyan amarida wodiyaa takkiis. 23 Godaa ogiyaa gishshau, he wode daro wocamai kiyiis. 24 Aissi giikko, biraa tigiya Dimexiroosa giyo issi bitanee Arxxemiisi Beeta Maqidasiyaa misiliyaa biraappe tigi tigidi, oosanchchatussi daro woriyaa demmees. 25 Hegeetanne etaagaa mala oosuwaa oottiyaageeta issippe shiishshidi, hagaadan yaagiis; “Asau, nu duretettai ha oosuwaana gidiyoogaa intte ereeta. 26 Hegee PHauloosi, 'Asa kushee oottidoogeeti xoossata gidokkona' yaagidi, Efisoona xalaalan gidennan amarida biittatuppe attin, Isiyan ubban daro asaassi odi maizzidoogaanne balettidoogaa intte be7idetanne siyideta. 27 Palabai, nu oosoi karettanaagaa xalaala gidenna; shin Isiyan de7iya ubbatinne sa7a ubban de7iyaageeti goinniyo gita Xoossee Arxxemiisi Beeta Maqidasee bonchchettennan attanaagaanne, i gitatettaikka kunddanaagaa” yaagiis. 28 Asai hegaa siyido wode hanqquwaa xuuqqidi, “Efisoona Arxxemiisa gita” yaagidi wocamiis. 29 Katama ubban wocamai denddiis; PHauloosaara hemettiya Maqidooniyaa asata Gaayoosanne Arisxxirokoosa banttanaara oiqqi ekkidi, issippe kaassaa sohuwaa woxxidosona. 30 PHauloosikka asai shiiqidosaa gelana koyiis. SHin kaalliyaageeti a diggidosona. 31 Isiyaa biittaa halaqatuppe PHauloosa lagge gidiya issoi issoi PHauloosau kiittidi, kaassaa sohuwan qoncciyaa kiyidi i beettenna mala, a woossidosona. 32 SHiiquwan wocamai denddin, dariya bagga asai harai atto aissi shiiqidaakkonne erenna gishshau, issoi issibau wocamiyo wode, hinkkoi harabau wocamees. 33 Aihudati Iskkinddira aatti bessin, issi issi asai i haasayana mala, asaa giddoppe sinttau a aattiis; aattin asai co77u gaana mala, i ba kushiyan malaati bessidi, asaassi mootettanau koyiis. 34 SHin Iskkinddiri Aihuda asa gididoogaa asai erido wode, naa77u saate gidiyaagaa keenaa ubbai issi qaalan, “Efisoona Arxxemiisa gita” yaagidi wocamiis. 35 Katamaa xaafee asaa co77u oottidi, hagaadan yaagiis; “Efisoona asau, Efisoona katamai gita Arxxemiisissinne saluwaappe wodhdhida eeqa shuchchaassi eeqa keettaa naagiyaagaa gididoogaa erenna asi oonee? 36 Hagaa kashi giya asi bainnaashin, intte woppu gaanaunne dirbbennan agganau bessees. 37 Aissi giikko, hageeti Beeta Maqidasiyaa miishshaa wuuqqibeennaageeta nu Xoossatakka cayibeennaageeta ehiideta. 38 Hegaa gishshau, Dimexiroosinne aara de7iya oosanchchati asa mootanau koyikko, pirdda keettai dooya de7ees; qassi deriyaa haariyaageetikka de7oosona; eti bantta giddon mootettona. 39 SHin intte hara yoho koyikko, higgiyaa yaa7an yohuwaa qachchana. 40 Aissi giikko, hachchi hanidabaa shabbiretta giidi, Roome biittaa asati nuna mootana; ha shiiquwaukka gaasoi bainna gishshau, nuuni gaaso odanau danddayokko” 41 yaagidi yaa7aa denttiis.



20

1 Wocamai irxxidoogaappe guyyiyan, PHauloosi kaalliyaageeta ehiissidi zoriis; eta, “Saro de7ite” giidi, Maqidooniyaa baanau kiyiis. 2 He biittaara aadhdhiiddi, qaalaa yootidi, asaa daro minttettidoogaappe guyyiyan, Giriike biittaa yiis. 3 I hegan heezzu agina uttidi, markkabiyan Sooriyaa baanau qoppishin, Aihudati bana woranau koyiyoogaa be7idi, Maqidooniyaara guyye simmanau ba qofaa qachchiis. 4 PHauloosa moissidaageeti, Beeriyaappe PHarihaasa na7aa Sosiiphaaxiroosa, Tasalonqqeppe Arisxxirokoosanne Sikonddisa, Daribeppe Gaayoosanne Isiyaappe Tikiqoosanne Xirofiimoosa, qassi Ximootiyoosa. 5 Hegeeti sinttau biidi, nuna Xiro7aadan naagoosona. 6 Nuuni Oittaa Baalaa gallassaa bonchchidoogaappe guyyiyan, Piliphphisiyuusappe markkabiyan denddidi, ichchashu gallassan Xiro7aadan eta gakkidi, yaani laappun gallassaa uttida. 7 Nuuni Woggaa gallassi oittaa menttanau shiiqidaashin, PHauloosi wonttin baanau qoppido gishshau, etassi qaalaa yootiiddi, qammi bilahe gakkanaassi yohuwaa adussiis. 8 Nuuni shiiqi uttido pooqiyan daro xomppee de7ees. 9 Euxikoosa giyo issi wodallai maskkootiyaa bolli uttidi, keehi xiskkiis; PHauloosi haasayaa adussido wode, Euxikoosi xiskkuwan kairidaagee heezzantto pooqiyaappe sa7an kunddidi haiqqidaagaa asai denttiis. 10 SHin PHauloosi wodhdhidi, a bolli gufanniis; a qoommidi, “A shemppoi kiyibeenna gishshau hirggoppite” yaagiis. 11 Yaagidi pude pooqiyaa kiyidi, oittaa menttidi miis; sa7ai wonttana gakkanaas, daro wodiyaa haasayidoogaappe guyyiyan biis. 12 Wodallai paxin, soo efiidi, daro ufaittidosona. 13 SHin PHauloosi bana yaappe nuuni mokkana mala, nuussi yootido gishshau, kasetidi markkabiyaakko biidi, Asoosa baanau denddida; aissi giikko, tohuwan baanau i qoppido gishshau nuna hegaadan azaziis. 14 I nunaara Asoosan gaittin, markkabiyan a ekkidi mixiliine yiida. 15 Wonttetta gallassi yaappe markkabiyan denddidi, kiiyo sintti gakkida; qassi wonttetta gallassi Saamoosa pinnida; Tirogiliyoomen aqidi, wonttin Miliixe yiida. 16 Aissi giikko, PHauloosi Isiyan daro gam77ennan Efisoona lanqqiyaara aadhdhanau ba qofaa qachchiis; bau danddayettikko, PHenxxaqosxxe giyo gallassi Yerusalaame gakkanau eesotees. 17 PHauloosi Miliixeppe Efisoona kiittidi, woosa keettaa cimata xeegissiis. 18 Woosa keettaa cimati PHauloosakko yin, eta i hagaadan yaagiis; “Taani Isiyaa gelido koiro gallassaappe doommin, kaushsha ubbaaranne daro afuttaara Godaassi oottaidda, Aihudatu yaa7aappe tana gakkida paace wode ubban inttenaara waanada de7idaakko intte ereeta. 20 Nagaraappe Xoossaakko simmiyoogaanne nu Godaa Yesuus Kiristtoosa ammaniyoogaa Aihudatussinne Aihuda gidennaageetussi markkattaidda, yaa7ankka intte keettan keettankka inttessi yootada tamaarissidoogaappe attin, inttena go77iyaabaappe issibaanne pacissabeikke. 22 “Be7ite; ha77ikka taani Geeshsha Ayyaanaassi azazettada, Yerusalaame bais; yaani tau aibi kiyanaakkonne erikke. 23 Geeshsha Ayyaanai qashoinne waayee tana naagiyoogaa katama ubban tau yootees. 24 SHin ta wottaa polanaunne Godaa Yesuus Kiristtoosappe taani ekkido oosuwaa Xoossaa aaro kehatettaa wonggeliyaa mishiraachchuwaa markkattiyoogaa polanau, ta shemppuwaa pattennabaadan qoodais. 25 “Be7ite; taani ha77ikka Xoossaa kawotettaabaa yootaidda, intte ubbaa giddon yuuyaas; simmi hagaappe sinttan intteppe ooninne tana be7ennaagaa erais. 26 Hegaa gishshau, intteppe issi urai bayikkokka taani hegan gelennaagaa hachchi intteyyo geeshshada yootais. 27 Aissi giikko, Xoossai oottanau qoppidobaa ubbaa intteyyo ainne ashshennan yootaas. 28 “Yesuusi ba suuttan wozido Xoossaa woosa keettaa naagite; qassi Geeshsha Ayyaanai inttena halaqa oottidi sunttido wude ubbaakka intte huuphiyaakka naagite. 29 Taani biidoogaappe guyyiyan, wudiyaassi qarettenna iita wanggireelloti intte giddo gelanaagaanne, kaalliyaageetakka bantta geeduwaa kaalettanau wordduwaa haasayiya asati intte giddoppe denddanaagaa erais. 31 Hegaa gishshau, taani heezzu laittaa qamminne gallassi afuttan inttena huuphiyan huuphiyan minttettiyoogaa aggabeennaagaa qoppidi genccite. 32 “Ha77ikka inttena minttanaunne geeshsha asa ubbaa giddon laatissanau danddayiya Xoossaassinne a aaro kehatettaa qaalaassi inttena hadaraa immais. 33 “Taani ooppenne bira woi worqqa woi afala amottabeikke; 34 taani ha ta kushiyan tananne tanaara issippe de7iyaageeta koshshidabaa oottidoogaa intte intte huuphen ereeta. 35 Intte hagaadan daafuridi oottiiddi, daafuranchchata maaddanaassinne Godaa Yesuusi ba huuphen, 'Ekkiyaagaappe immiyaagee anjjettidaagaa' giidoogaadan, a qaalaa intte haasayanau bessiyoogaa taani ubban inttena bessaas” yaagiis. 36 PHauloosi hegaa haasayi wurssidi, eta ubbaara issippe gulbbatidi, Xoossaa woossiis. 37 Eti ubbaikka PHauloosa qoommidi, yeekkiiddi yeridosona. 38 Ubbaappe i, “Tana naa77anttuwaa mulekka be7ekketa” yaagido qaalai eta daro qarettiis; qarettin markkabiyaa gakkanaassi a moissidosona.



21

1 Nuuni Efisoona cimatuppe shaahettidi, sitti giidi Qoose yiida; wonttetta gallassi Rooda gakkida; hegaappe PHaaxira biida. 2 Biidi Pinqqe pinniya markkabiyaa demmidi, aani gelidi baanau denddida. 3 Nuuni Qophphiroosappe be7anau danddayiyoosaa yiidi, arshsho xeelliyo wode Qophphiroosa haddirssa baggi yeggidi, Sooriyaa biida; biidi Xiiroosa gakkida; aissi giikko, markkabee ba caanaa Xiiroosan wottees. 4 Yaani kaalliyaageeta demmidi, etaara laappun gallassaa uttida; PHauloosi Yerusalaame beenna mala, eti au Ayyaanan yootidosona. 5 Nuuni etaara uttiyo wodee wurin, kiyidi biida; eti ubbati bantta maccaasatuuranne bantta naatuura issippe katamaappe gaxi kessana gakkanaas, nuna moissidosona; moissin nuuni abbaa doonan gulbbatidi, Xoossaa woossida. 6 Hegaappe guyyiyan, issoi issuwaa sarotidi, markkabiyan gelida; etinne bantta soo simmidosona. 7 Nuuni abbaa ogiyaa wurssidi, Xiiroosappe PHexelemaise gakkida; ishantta sarotiiddi, eta matan issi gallassaa pe7ida. 8 Wonttetta gallassi kiyidi, Qiisaariyaa biida; wonggeliyaa mishiraachchuwaa yootiya Piliphphoosa soo gakkidi, a matan uttida; Yerusalaamen doorettida laappunatuppe i issuwaa. 9 Piliphphoosassi hananabaa yootiya oiddu geela7o naati de7oosona. 10 Nuuni unddenna gallassaa uttidaashin, hananabaa yootiya issi Agaaboosa giyo bitanee Yihudaappe Qiisaariyaa yiis. 11 Nuukko yiidi, PHauloosa qabattuwaa ekkinnee ba kushiyaanne ba tohuwaa qachchidi, “Geeshsha Ayyaanai giyoogee hagaa; ha qabattuwaa godaa Yerusalaamen Aihudati hagaadan qachchidi, Aihuda gidenna asatussi aattidi immana” yaagiis. 12 Nuuni hegaa siyido wode, nuuninne yaani de7iya asati PHauloosi Yerusalaame beenna mala woossida. 13 SHin PHauloosi zaaridi, “Intte yeekkiiddinne ta wozanaa qaretissiiddi waaneetii? Taani Godaa Yesuusa sunttaa gishshau qashettanaagaa xalaala gidennan, harai atto Yerusalaamen haiqqanaukka giiga uttaas” yaagiis. 14 Zoriyaa i ekkennan ixxin, “Godai giidoogee hano” yaagidi co77u giida. 15 Yaani amarida wodiyaa gam77idoogaappe guyyiyan, giigettidi Yerusalaame baanau kiyida. 16 Qiisaariyan de7iya kaalliyaageetuppe amaridaageeti qassi nunaara biidosona; eti nuuni aqanasaa Minaasoona giyo Qophphiroosa bitaniyaa soo nuna efiidosona; Minaasooni daro wodiyaappe doommidi kaalliyaagaa. 17 Nuuni Yerusalaame gakkido wode, ishantti nuna ufaissan mokkidosona. 18 Wonttetta gallassi, PHauloosinne nuuni Yaaqoobaara gaittanau biida. Woosa keettaa cimati ubbatikka de7oosona. 19 PHauloosi eta sarotidoogaappe guyyiyan, Aihuda gidenna asaa giddon ba baggaara Xoossai oottidobaa etassi wurssidi yootiis. 20 Eti hegaa siyido wode Xoossaa galatidi, PHauloosa hagaadan yaagidosona; “Nu ishau, Aihudatu giddon Xoossaa ammanidaageetuppe aappun sha7ai de7iyaakko be7aasa; eti ubbaikka higgiyaa mintti naagoosona. 21 Yerusalaame Aihudati, Aihuda gidennaageetu biittan de7iya Aihuda ubbati bantta naata qaxxarenna mala, woi Aihudatu meeziyaa kaallenna mala, Muuse higgiyaakka moorana mala neeni tamaarissiyoogaa siyidosona. 22 Yaatin, aibi kehee? Neeni yiidoogaa daroti siyiyo gishshau, shiiqennan aggokkona. 23 “Hegaa gishshau, hagaa nuuni neessi yootiyoogaa ootta; shiiqoi de7iyo oiddu asati nu matan de7oosona. 24 Eta ekkada etaara geeya; qassi eti bantta huuphiyaa meedettana mala, etassi miishsha imma; eti ubbai nebaa siyidoogee tuma gidennaagaanne neeni ne huuphenkka qassi higgiyaa naagaidda maaran de7iyoogaa erana. 25 “SHin ammanida Aihuda gidenna asata gidikko, eti eeqassi yarshshidobaa meenna malanne suutta uyenna mala, sulettida mehe asho meenna malanne shaaramuxenna mala, nuuni yohuwaa qachchidi, etau dabddaabbiyaa xaafida” yaagidosona. 26 Hegaappe guyyiyan, PHauloosi wonttetta gallassi asata ekkidi, etaara geeyiis; i bantta geeshshaa ai gallassi poliyaakko erissanaunne qassi yarshshuwaa huuphiyan huuphiyan aude immanaakko erissanau Beeta Maqidasiyaa geliis. 27 Laappun gallassai wurana hanishin, Isiyaappe yiida Aihudati Beeta Maqidasiyan PHauloosa be7idi, asa ubbaa hanqqetissidi, “Israa7eela asau, nuna maaddite; Israa7eela asaa, Muuse higgiyaanne ha Beeta Maqidasiyaa ixxidi, ubbasan asa ubbaa tamaarissiyaagee ha bitaniyaa; gujjidi qassi Giriiketakka Beeta Maqidasiyaa gelissidi, ha geeshsha sohuwaa tunissiis” yaagidi wocamiiddi, PHauloosa oiqqidosona. 29 Eti kase Efisoonan de7iya Xirofiimoosa PHauloosaara kataman be7ido gishshau, Beeta Maqidasiyaa PHauloosi a gelissidobaa etayyo milatiis. 30 Katama ubbai shabbirettiis; asai ubbai shiiqidi PHauloosa oiqqidi, Beeta Maqidasiyaappe kare goochchiis; sohuwaarakka Beeta Maqidasiyaa penggeti gorddetti aggidosona. 31 Asai PHauloosa worana hanishin, “Yerusalaame katamai mulekka shabbirettiichchiis” giyo odoi shaalaqaakko gakkiis. 32 Gakkin shaalaqai wotaaddaratanne mato halaqata issippe ekkidi, woxxiiddi asaa bolli kiyi wodhdhiis; asai shaalaqaanne wotaaddarata be7ido wode, PHauloosa wadhdhiyoogaa aggi bayiis. 33 He wode, shaalaqai shiiqidi, PHauloosa oiqqidi, naa77u sanssalatan qashettana mala azazidi, i oonakkonne qassi ai oottidaakkonne asaa oichchiis. 34 Asaappe baggai issibaa wocamiyo wode, baggai harabaa wocamees; wocamai darido gishshau, shaalaqaassi tumaa eranau danddayettennan ixxin, wotaaddarati PHauloosa bantta de7iyoosaa efaana mala, eta azaziis. 35 Yedhdhidi kiyiyoosaa PHauloosi gakkido wode, asaa sugettaa gishshau, wotaaddarati a tookkidosona. 36 Aissi giikko, daro asai, “A wora!” yaagiiddinne wocamiiddi kaallees. 37 Wotaaddarati PHauloosa bantta de7iyoosaa efaana hanishin PHauloosi shaalaqaa, “Taani neessi issibaa odoo?” yaagiis. Yaagin shaalaqai PHauloosa, “Neeni Giriike qaalaa erai? 38 Neeni hagaappe kase wode, ooshshaa kessada shemppo woridaageetuppe oiddu sha7u asata bazzo kaalettida Gibxxe bitaniyaa gidikkii?” yaagiis. 39 SHin PHauloosi, “Taani Aihuda asa; qassi Kilqqiyan de7iya Xarsseesen yelettida waanna kataman de7iya asa. Hayyanaa tana asaassi haasayissarkkii?” yaagiis. 40 SHaalaqai a, “Haasaya” yaagin, PHauloosi yedhdhidi kiyiyoosan eqqidi, asai co77u gaana mala, ba kushiyan asaakko malaatiis. Asai co77u gin, Ibraisxxe qaalan haasayiiddi, hagaadan yaagiis.



22

1 “Ta ishatoo, ta aawatoo, taani ha77i inttessi yootiyo yohuwaa siyite” 2 PHauloosi etassi Ibraisxxe qaalan haasayiyoogaa siyidi, kaseppe keehi co77u giidosona. Gin i hagaadan yaagiis. 3 “Taani Kilqqiyan de7iya Xarsseesen yelettada, ha kataman Gamaaliyaali tana tamaarissin diccada, nu aawatu higgiyaakka mintta tamaarada, hachchi intte ubbai haniyoogaadankka, taani Xoossaa yohuwaassi mishettiya Aihuda asa. 4 Taani maccaasaa attumaasaa oiqqa oiqqada qasho keettan yeggida asanne, ha ogiyaa kaalliya asaa worissana gakkanaas tuggayida asa. 5 Hegaadankka, qassi, qeese ubbatu halaqainne cima ubbaa yaa7ai tabaa markkattanau danddayees; taani Damasqqon de7iya eta ishanttussi Aihudatussi, etappe dabddaabbiyaa ekkada, hegan de7iya asati qashettidi qaxxayettanaadan, Yerusalaame eta ehaanau yaa baas. 6 “Taani baada Damasqqo matido wode, seeta gallassa gidishin, qoppennan saluwaappe gita poo7oi ta matan yuuyi aadhdhidi poo7iis. 7 Taani sa7an kundda uttada, 'Saa7oolaa, Saa7oolaa, tana aissi waissai?' giya qaalaa siyaas. 8 “Taani zaarada, 'Ta Godau, neeni oonee?' yaagaas. “Yaagin, 'Taani neeni waissiyo Naazireeta Yesuusa' yaagiis. 9 Tanaara issippe de7iyaageeti poo7uwaa be7idi yayyidosona; shin taassi haasayiyaagaa qaalaa siyibookkona. 10 “'Ta Godau, taani ai oottoo?' yaagaas. “Godai tana, 'Denddada Damasqqo ba. Neeni oottanau Xoossai qoppido ubbabai neeyyo yaani odettana' yaagiis. 11 He wolqqaama poo7uwaa gishshau, ta aifee qooqin, tanaara de7iya asati ta kushiyaa oiqqidi, tana goochchin, Damasqqo gakkaas. 12 “Damasqqon de7iya Aihuda ubbai daro bonchchiyo issi Hanaaniyaa giyo bitanee, nu higgiyaassi azazettidi, Xoossaa minttidi woossiyaagee de7ees. 13 Hanaanee taakko yiidi, ta matan eqqidi tana, 'Ta ishau Saa7oolaa, xeella' yaagiis. Taanne he wode sohuwaarakka akko xeella aggaas. 14 “Xeellin i tana hagaadan yaagiis; 'Nu aawatu Godai neeni a qofaa eranau, a xillo Na7aa be7anaunne a doonaappekka haasayaa siyanau nena kase dooriis. 15 Aissi giikko, neeni be7idobaanne siyidobaa asa ubbaa sinttan ayyo markkattana. 16 Ha77ikka aissi gam77ai? Denddada xammaqetta; a sunttaa xeesaidda, ne nagaraappekka meecetta' yaagiis. 17 “Taani guyye Yerusalaame simmada Beeta Maqidasiyan woossishin, taassi ajjuutai beettiis. 18 Ajjuutan Godai tana, 'Eesotada, Yerusalaame elle kiya; aissi giikko, neeni taassi hagan markkattiyoogaa asai ekkenna' yaagishin taani a be7aas. 19 “Taani, 'Ta Godau, Aihuda woosa keetta ubban nena ammaniyaageeta oiqqada wadhdhidoogaanne qasho keettan yeggidoogaa eti eroosona. 20 Eti ne markkaa Isxxifaanoosa woriyo wode, taani he yohuwaa maayaas. Qassi eta lanqqiyan eqqada, a woriyaageetu maayuwaa naagais' yaagaas. 21 “Godai tana, 'Taani nena Aihuda gidenna asaakko haahosaa kiittiyo gishshau ba' yaagiis” yaagiis. 22 PHauloosi he qaalaa haasayana gakkanaassi asai i giyoogaa ezggees; hegaappe guyyiyan, bantta qaalaa xoqqu oottidi, “Hagaa biittaappe xaissa; i de7anau bessenna” yaagidosona. 23 Eti wocamishin, bantta maayuwaa bollau olishiininne baanaa carkkuwan laalishin, shaalaqai wotaaddarati PHauloosa bantta de7iyoosaa efaana mala azaziis. Qassi asai aissi hegaadan wocamidaakko eranau, PHauloosa lissuwan garafiiddi qorana mala, eta azaziis. 25 SHin wotaaddarati PHauloosa dafuwan mintti qachchido wode, PHauloosi ba matan eqqida mato halaqaa, “Roome katamaa asa pirddi bainnan wadhdhiyoogee inttessi higgee?” yaagiis. 26 Hegaa mato halaqai siyido wode, shaalaqaakko biidi, “Ha bitanee Roome asa. Neeni ai oottana qoppai?” yaagidi oichchiis. 27 SHaalaqai PHauloosakko shiiqidi, “Neeni Roome asee? Tau yoota” yaagiis. Yaagin PHauloosi, “Ee” yaagiis. 28 SHaalaqai PHauloosassi zaaridi, “Taani ha zaretettaa daro miishshan shammaas” yaagiis. SHin PHauloosi, “Taani he zerettaappe yelettaas” yaagiis. 29 Hegaa gishshau, PHauloosa qoranau qoppidaageeti sohuwaara appe shaahetti aggidosona. SHaalaqaikka PHauloosi Roome asa gididoogaa erido wode yayyiis; aissi giikko, sanssalatan a qashissi wottiis. 30 Wonttetta gallassi shaalaqai, Aihudati PHauloosa aissi mootidaakkonne geeshshidi eranau koyidi, PHauloosa birshshiis. Birshshidi qeese halaqatinne yaa7ai ubbai shiiqana mala azaziis; qassi PHauloosa duge wottidi, eta sinttan essiis.



23

1 PHauloosi yaa7aa tishshi ootti xeellidi, “Ta ishatoo, taani hachchi gakkanaassikka Xoossaa sinttan ta de7o ubban lo77o zoriya wozanan de7aas” yaagiis. 2 Qeese ubbatu halaqai Hanaanee, PHauloosa doonaa baqqana mala, a matan eqqidaageeta azaziis. 3 PHauloosi he wode a, “Laa ha aannuwan tiyido godau, Xoossaikka nena baqqana. Neeni ta bolli higgiyan pirddanau uttada, higgee bainnan tana baqqana mala azazai?” yaagiis. 4 PHauloosa matan eqqidaageeti a, “Neeni Xoossaa qeese ubbatu halaqaa cayai?” yaagidosona. 5 Yaagin PHauloosi, “Ta ishatoo, i qeese ubbatu halaqa gididoogaa taani erabeikke; aissi giikko, 'Ne deriyaa haariyaagaa bolli iita qaalaa haasayoppa' geetettidi Xoossaa maxaafan xaafettiis” yaagiis. 6 SHin PHauloosi baggati Saaduqaaweta; baggati Parisaaweta gididoogaa be7idi, “Ta ishatoo, taani Parisaawenne Parisaawiyaa na7aa; 'Haiqqidaageeti haiquwaappe denddana' gaada taani ufaissan naagiyo gishshau, eti ta bolli pirddoosona” yaagidi, xoqqu oottidi haasayiis. 7 PHauloosi hegaa yaagin, Parisaawetu giddooninne Saaduqaawetu giddon ooshshai kiyin, yaa7ai laalettiis. 8 Aissi giikko, Saaduqaaweti, “Haiqqida asai denddenna; kiitanchchikka ayyaanikka baawa” yaagoosona; Parisaaweti qassi naa77aikka de7iyoogaa ammanoosona. 9 Gita wocamai denddiis; Parisaawetu baggappe higgiyaa tamaarissiyaageeti denddi eqqidi, “Ha bitaniyaa bolli ainne bala demmibookko; ayyo ayyaani woi kiitanchchi haasayennan aggenna” yaagidi palamettidosona. 10 Ooshshai darin, shaalaqai PHauloosa eti mentterettanaakkonne giidi yayyidi, ba wotaaddarati wodhdhidi, eta giddoppe a eesuwan kessidi, bantta de7iyoosaa efaana mala azaziis. 11 Naa77antto qammi Godai PHauloosa lanqqiyan eqqidi, “PHauloosaa, neeni taassi Yerusalaamen markkattidoogaadan, Roomenkka markkattanau bessees; minna; aikko baawa” yaagiis. 12 Wonttetta gallassi, Aihudati PHauloosa worana gakkanaas, meennaadaaninne uyennaadan, caaqettidi giigettidosona. 13 PHauloosa bolli hegaa maqqida asati oitamaappe daroosona. 14 Eti qeese halaqatukkonne cimatukko yiidi, “Nuuni PHauloosa worana gakkanaas, ainne baarennaadan, qanggettidi caaqettida. 15 Hegaa gishshau, inttenne yaa7ai PHauloosabaa geeshshidi qoriyaabaa misatidi, shaalaqai a inttekko duge wottana mala oichchite; nuuni i haa shiiqanaappe kase a woranau giigi uttida” yaagidosona. 16 SHin PHauloosa michchee na7ai he maqquwaa siyido wode, biidi wotaaddarati de7iyoosaa gelidi, PHauloosassi yootiis. 17 Yootin PHauloosi mato halaqatuppe issuwaa xeesidi, “Ha na7aa shaalaqaakko efa; aissi giikko, shaalaqaassi i yootiyoobai de7ees” yaagiis. 18 Hegaa gishshau, mato halaqai na7aa shaalaqaakko efiidi, “Qasho keettan de7iya PHauloosi, ha na7ai neessi aibakko odiyoobai de7iyo gishshau, tana baakko xeesidi, a neekko ehaanaadan, tana woossiis” yaagiis. 19 SHaalaqai na7aa kushiyaa oiqqidi, dumma gaxi kessidi, “Neeni taassi odanabai aibee?” yaagidi oichchiis. 20 Na7ai shaalaqaassi, “Aihudati PHauloosabaa kaseppe mintti oichchiyaabaa milatidi, neeni yaa7aa a wottanaadan, nena wontto woossanau zoretaa qachchidosona. 21 SHin neeni eti giyoobaa siyoppa; aissi giikko, oitamaappe dariya asati PHauloosa worana gakkanaas, quma meennaadaaninne haatta uyennaadan, caaqettidi geemetti uttidi a naagoosona; neeni giyoobaa siyanau ha77ikka giigetti uttidi naagoosona” yaagiis. 22 Hegaa gishshau, shaalaqai na7aa, “Ha yohuwaa neeni tana erissidoogaa oossinne odoppa” yaagidi azazidoogaappe guyyiyan, a yeddiis. 23 SHaalaqai mato halaqatuppe naa77aa xeesidi, “Qiisaariyaa baanau, naa77u xeetu wotaaddarata, laappun tammu paraasatanne naa77u xeetu tooraasata qammaappe heezzu saatiyan giigissite; 24 deriyaa haariya Pilikisakko PHauloosa saro gattanau togissiyo mehenne giigissite” yaagidi, eta azaziis. 25 SHaalaqai Pilikisassi hagaadan giya dabddaabbiyaa xaafiis. 26 “Qalaudeyoosa Lusiyoosappe deriyaa haariyaagaassi, bonchcho Pilikisassi, sarotettai neessi gido. 27 Aihudati ha bitaniyaa oiqqidi worana hanishin, Roome katamaa asa i gididoogaa erada, wotaaddaratuura gakkada a ashshaas. 28 Eti a aissi mootiyaakko eranau koyada, eta yaa7aassi duge a wottaas. 29 Eti bantta higgiyaabaa i oichchidoogaassi a mootidoogaappe attin, a worissiya woi qashissiya mooto gidenna. 30 Eti ha bitaniyaa bolli maqetti uttido zigirssai tana gakkin, taani he sohuwaara a neekko yedda aggaas; a mootiyaageetikka biidi, ne sinttan mootana mala azazaas; saro de7a” yaagiis. 31 Hegaa gishshau, wotaaddarati azazettidoogaadankka PHauloosa ekkidi, qammi Anttiphaaxiriisa gattidosona. 32 Wonttetta gallassi aara baanau paraasata wottidi, tohuwaasati guyye wotaaddarati de7iyoosaa simmidosona. 33 Paraasati Qiisaariyaa gelidi, dabddaabbiyaa deriyaa haariyaagaassi immidi, PHauloosa a sintti aattidosona. 34 Deriyaa haariyaagee dabddaabbiyaa nabbabidoogaappe guyyiyan, PHauloosi awa auraajjaa asakko a oichchiis; Kilqqiyaa asa i gididoogaa erido wode, 35 “Taani nebaa nena mootiyaageeti yiyo wode siyana” yaagidi, wotaaddarati Heeroodisa keettan a naagana mala azaziis.



24

1 Ichchashu gallassappe guyyiyan, qeese ubbatu halaqai, Hanaaniyaa, cimatuuranne Xarxxaluusa giyo issi xabaqaara duge Qiisaariyaa wodhdhiis; eti deriyaa haariyaagaa bolli PHauloosa mootidosona. 2 PHauloosi xeesettido wode, Xarxxaluusi a hagaadan yaagidi, mootuwaa doommiis. “Bonchcho Pilikisaa, nuuni ne baggaara daro sarotettaa demmidaashin, ne qofan ha deriyaassi ubbaban ubbasankka lo77o laamee beettiyaagaassi nena daro galatidi, hagaa ekkoos. 4 SHin taani nena gam77ettennan, ne kehatettan nubaa neeni qanttan siyana mala, nena woossais. 5 Aissi giikko, ha bitanee xube gididi, sa7a ubban de7iya Aihudatu giddon ooshsha denttiiddi, Naaziraawetu bagga asaa kaalettiyaagaa gididoogaa erida. 6 Harai atto Beeta Maqidasiyaakka tunissanau koyishin a oiqqidi, nu higgiyaadan, a bolli pirddanau qoppida; 7 shin shaalaqaa Lusiyoosi yiidi, wolqqan nu kushiyaappe a wotti ekkiis. 8 A mootiyaageetikka neekko yaana mala azaziis; neeni ne huuphen ha bitaniyaa qorada, nuuni a mootiyo yoho ubbaa eranau danddayaasa” yaagiis. 9 Aihudatikka qassi, “Ha yohoi tuma” giidi, a qofaa maayidosona. 10 Deriyaa haariyaagee PHauloosa oichchin, i hagaadan yaagidi zaariis; “Neeni daro wodiyaasappe doommada, ha asaassi pirddaidda de7iyoogaa taani erada, ta yohuwaa ufaissan zaarais. 11 Taani Yerusalaame goinnanau kiyoosappe tammanne naa77u gallassappe darennaagaa neeni ne huuphen erana danddayaasa. 12 Aihudati tana Beeta Maqidasiyan gidin, Aihuda woosa keettan gidin, kataman gidin, oonaaranne palamettishin woi asa shiishshada maqqishin, issi uraaranne be7ibookkona. 13 Eti ha77ikka tana mootiyoobaa shatimmanau danddayokkona. 14 “SHin taani hagaa neessi yootais; taani higgiyan de7iyaabaanne hananabaa yootiyaageeti xaafido ubbabaa ammanada, nu aawatu Xoossaassi eti worddo giyo ogiyan goinnais. 15 Hageeti bantta huuphen, 'Asai ubbai, worddoikka xilloikka haiquwaappe denddana' giyoogaadan, taanikka eti denddanaagaassi Xoossaa ammanais. 16 Hegaa gishshau, taani qassi, Xoossaa sinttaaninne asaa sinttan ubba wode, pokkoi bainna zoriya wozanai taassi de7ana mala minnais. 17 “Taani Yerusalaameppe kiyoosappe daro laittaappe guyyiyan, ta biittaa hiyyeesaassi miishsha immanaunne yarshshuwaa yarshshanau Yerusalaame baas. 18 Baada hegaa oottishin, asi shiiqennan, ooshshi denddennan, taani Beeta Maqidasiyan geeyishin, eti tana demmidosona. 19 SHin Isiyaappe yiida issi issi Aihudati hegan de7oosona; eti ta bolli yoho koyikko, yiidi tana nenan mootanau bessees. 20 Woi taani eta giddon eqqada, 'Haiqqidaageeti denddanaagaa ammaniyo gishshau, hachchi intte sinttan ta bolli pirddoosona' gaada ha xoqqissada haasayido issi qaaleeppe attin, yaa7aa sinttan eqqidaashin, tanan issi mooro demmidobaa gidikko, hageeti bantta huuphen hagan yootona” yaagiis. 22 SHin Pilikisi Xoossaa ogiyaabaa geeshshi erido gishshau, “Taani intte yohuwaa shaalaqaa Lusiyoosi yiyo wode qachchana” yaagidi, pirddiyo wodiyaa sinttau keeriis. 23 Pilikisi qassi PHauloosa qachchennan naagana malanne a dabbotuppe ooninne ayyo oottishin, woi akko yiishin diggenna mala, mato halaqaa azaziis. 24 Amarida gallassaappe guyyiyan, Pilikisi Aihuda zare gidida ba maccaasee Dirusilliira yiidi, PHauloosa kiitti ehiissidi, Yesuus Kiristtoosan ammaniyoobaa i haasayishin siyiis. 25 PHauloosi xillotettaabaa, ba huuphe naaguwaabaanne yaana pirddaabaa haasayishin, Pilikisi yayyidi, “Neeni ha77issau ba; taassi injjetido wode, nena kiittada xeegissana” yaagiis. 26 He wode qassi PHauloosi birshshettanau, baassi mattaayiyaa immanddeeshsha giidi qoppiis; hegaa gishshau, darotoo a ehiissi ehiissidi, aara haasayees. 27 Naa77u laitta kumidoogaappe guyyiyan, Pilikisa sohuwaa PHorqqiyoosa Pisxxoosi ekkiis. Pilikisi Aihudata ufaissanau koyidi, qasho keettan PHauloosa aggi bayiis.



25

1 Pisxxoosi auraajjaa gelido heezzantto gallassaappe guyyiyan, Qiisaariyaappe Yerusalaame biis. 2 Yaani qeese halaqatinne Aihudata kaalettiyaageeti PHauloosa mootidosona. 3 Eti PHauloosa woranaassi ogiyan qosetti uttanau, banttana maaddidi a Yerusalaame ehaana mala, Pisxxoosa woossidosona. 4 Woossin Pisxxoosi etassi, “PHauloosi Qiisaariyan qashetti uttiis; taani ta huuphenkka eesuwan yaa guyye simmanau qoppa uttaas. 5 Hegaa gishshau, i aibakko mooridobai de7ikko, intte giddon aawatiyaageeti tanaara Qiisaariyaa biidi, a mootona” yaagidi zaariis. 6 Pisxxoosi eta matan hosppun woi tammu gallassappe aattennan uttidi, Qiisaariyaa biis; wonttetta gallassi pirddiyoosan uttidi, PHauloosa ehaana mala azaziis. 7 I gakkido wode, Yerusalaameppe yiida Aihudati a lanqqiyan yuuyi aadhdhi eqqidi, banttassi shatimmanau danddayettenna daro deexo mootuwaa a bolli wottidosona. 8 PHauloosi mootettiiddi, “Taani Aihudatu higgiyaakka Beeta Maqidasiyaakka Roome Kawuwaa Qeesaarakka ainne naaqqabeikke” yaagiis. 9 SHin Pisxxoosi Aihudata ufaissanau koyidi PHauloosa, “Pude Yerusalaame kiyada, ha yohuwaabaa yaani ta sinttan pirddettanau koyai?” yaagidi oichchiis. 10 SHin PHauloosi, “Taani pirddettanau bessiyo Qeesaara pirdda keettan eqqaichchaas. Neenikka loitta eriyoogaadan, taani Aihudata ainne naaqqabeikke. 11 Simmi taani naaqqidobaa woi haiqossi bessiyaabaa oottidobaa gidikko, haiquwaappe attana giikke; shin eti tana mootiyo mootoi mela gididoogaappe hini baggan, ooninne tana etassi aattidi immanau danddayenna; Qeesaari tabaa pirddo gaada oichchais” yaagiis. 12 Hegaappe guyyiyan, Pisxxoosi banaara zorettiyaageetuura zorettidi a, “Neeni Qeesaari tabaa pirddo gaada oichchadasa; Qeesaarakko baasa” yaagidi zaariis. 13 Amarida gallassaappe guyyiyan, Kawoi Agriiphphinne Barnniiqi Pisxxoosa sarotanau Qiisaariyaa biidosona. 14 Yaani eti daro gallassaa uttidaashin, Pisxxoosi kawuwaassi PHauloosabaa hagaadan yaagidi yootiis; “Hagan Pilikisi qachchidi aggi bayido issi bitanee de7ees. 15 Taani Yerusalaamen de7ishin, qeese halaqatinne Aihuda cimati a bolli pirddana mala, tana woossiiddi, abaa taassi yootidosona. 16 Taani, 'Mootettida urai bana mootiyaageetuura issippe eqqennaaninne bana mootido yohuwaassi zaaro immennan, oona gidikkonne aattidi immiyoogee Roome asaassi woga gidenna' yaagada etassi zaaraas. 17 “Hegaa gishshau, eti hagan shiiqido wode, taani gam77ennan wonttetta gallassi, pirdda keettaa gelada PHauloosa ehaana mala azazaas. 18 A mootiyaageeti eqqidi, iitaban a mootennan aggokkona gaada taani qoppidoogaadan, ainne a mootibookkona. 19 SHin eti bantta ammanobaanne PHauloosi, 'Paxa de7ees' giyo haiqqida issi Yesuusa geetettiya bitaniyaabaa aara palamettoosona. 20 Taani ha yohuwaa waatada qoranaakko, qachchabeennan de7aidda, PHauloosi Yerusalaame biidi, ha yohuwaa yaani pirddettanau koyiyaakkonne gaada a oichchaas; 21 shin PHauloosi ba yohuwaa Augisxxoos Qeesaari qachchana gakkanaassi naagettanau oichchin, taani a Qeesaarakko yeddana gakkanaas, i qashettana mala azazaas” yaagiis. 22 Yaagin Agriiphphi Pisxxoosa, “Taani ta huuphenkka qassi he bitanee giyoobaa siyana koyais” yaagiis. Pisxxoosi a, “Neeni wontto i giyoobaa siyana” yaagiis. 23 Wonttetta gallassi, Agriiphphinne Barnniiqa daro bonchchuwan shaalaqatuuranne kataman de7iya gita asaara yiidi, pirdda keettaa gelidosona; Pisxxoosi PHauloosa ehaana mala azazin ehiidosona. 24 Ehin Pisxxoosi hagaadan yaagiis; “Kawuwaa Agriiphphaa, hagan nunaara de7iya asa ubbau, Aihuda asai ubbai Yerusalaameenikka hagankka wocamiiddi, 'I hagaappe sinttan paxa de7anau bessenna' yaagidi, tana woossido bitaniyaa hagaa be7eeta. 25 SHin i ainne haiqossi bessiyaabaa oottidobaa taani demmabeikke; i ba huuphen, 'Augisxxoosi Qeesaari tabaa pirddo yaagada oichchais' giido gishshau, Qeesaarakko a yeddanau ta qofaa qachchaas. 26 Taani abaa ta godaa Augisxxoos Qeesaarassi xaafanau tumu yohoi tau aibinne baawa; hegaa gishshau, i qorettidoogaappe guyyiyan, taani xaafiyoobaa demmana mala, intte sintti, Kawuwau Agriiphphaa, ubba ne sintti a ehaas. 27 Aissi giikko, qashettida uraa kiittiyo wode, a aissi mootidaakko, erissennan aggiyoogee taassi eeyyatetta misatees” yaagiis.



26

1 Agriiphphi PHauloosa, “Neeni nebaa haasayanau danddayaasa” yaagiis. He wode PHauloosi ba kushiyaa miccidi hagaadan yaagidi zaariis. 2 “Kawuwaa Agriiphphaa, Aihudatu wogaanne palamaa ubbaa neeni loittada eriyo gishshau, tana Aihudati mootiyo yoho ubbaa hachchi taani ne sinttan zaariyoogaassi ta qaadai daro lo77o yaagada qoppais; hegaa gishshau, neeni ta haasayaa salettennan siyana mala, nena woossais. 4 “Taani naatettaasappe doommada ta asaa giddooninne Yerusalaamen de7ido ta de7uwaa Aihuda ubbati kaseppe doommidi eroosona. 5 Taani koiroppe doommada, nu ammanuwaa higgiyaa ooppenne minttidi naagiya Parisaawetu bagga Parisaawe gidada de7iyoogaa, eti markkattanau koyikko eroosona. 6 Taani ha77ikka Xoossai nu aawatussi immana giidoogaa ufaissan naagiyo gishshau, pirddettanaassi hagan eqqais. 7 Qassi tammanne naa77u nu aawatu zareti Xoossau qamminne gallassi ubbatoo minttidi goinniiddi, Xoossai immana giidoogaa ekkanau ufaissan naagoosona; Kawuwaa Agriiphphaa, Aihudati tana mootiyoogee taani hegaa ufaissan naagiyo gishshassa. 8 Aihudatoo, Xoossai haiqqidaageeta denttiyoogaa aissi ammanekketii? 9 “Taani ta huuphenkka Naazireeta Yesuusa sunttaa mooriya darobaa oottanau bessees gaada kase qoppaas. 10 Taani Yerusalaamen oottidoogee hagaa; qeese halaqatuppe maataa ekkada, Xoossaa asatuppe darota qashissaas; eta woriyo wodekka eta haiquwaa dosaas. 11 Aihuda woosa keetta ubban daro wode eta qaxxayada, bantta ammanuwaa eti aggana mala godataas; taani wogi bainnaagaa eta hanqqettada, harai atto, hara biitta katamaa gakkanaassikka eta waissais. 12 “Taani ha yohuwaassi qeese halaqatuppe maataanne azazuwaa ekkada Damasqqo baas. 13 Kawuwau, taani seeta gallassi ogiyan de7ishin, awaa poo7uwaappe daro aadhdhiya poo7oi tananne tanaara biidaageeta yuuyi aadhdhidi, saluwaappe poo7ishin be7aas. 14 Nuuni ubbaikka sa7an kunddido wode, Ibraisxxe qaalan, 'Saa7oolaa, Saa7oolaa, tana aissi waissai? Boorai bana caddiya xam77aa qakkiyoogaadan, neeni qakkikko, nena qohaasa' yaagidi taassi odishin siyaas. 15 “Siyada, 'Ta Godau, neeni oonee?' yaagaas. “Godai, 'Taani neeni waissiyo Yesuusa. 16 SHin dendda eqqa; aissi giikko, hachchi neeni tana be7idoogaanne taani nena sinttappe bessanaagaa haratussi markkattana mala, ta oosanchcha oottada nena sunttanau neessi beettaas. 17 Eti tana ammanin, eta nagarai atto geetettanaadan, Xoossai doorido asaa giddon eti bantta sohuwaa demmanaadan, qassi xumaappe poo7uwaa simmanaadaaninne xalahiyaa godatettaappekka Xoossaakko simmanaadan, eta aifiyaa neeni dooyana mala, Israa7eela asaappenne taani nena etakko kiittiyo Aihuda gidennaageetuppe nena ashshana' yaagiis. 19 “Kawuwaa Agriiphphaa, hegaa gishshau, taassi saluwaappe beettida ajjuutaassi taani azazettanaagaa ixxabeikke. 20 SHin taani kasetada, Damasqqooninne Yerusalaamen hegaappe guyyiyan, Yihudaa biitta ubban de7iyaageetussinne Aihuda gidennaageetussi bantta nagaraappe simmana mala, qassi nagaraappe simmanau bessiyaabaa oottiiddi, Xoossaakko simmana mala qaalaa yootaas. 21 Hegaa gishshau, Aihudati tana Beeta Maqidasiyan oiqqidi woranau koyidosona. 22 Hegaa gishshau, taani Xoossaa maaduwaa ekkada, gitaassinne guuttaassi hachchi gakkanaassikka eqqada markkattais. Hananabaa yootiyaageetinne Muusee, 'Kiristtoosi waayettana bessees; qassi haiquwaappe koiro denddidi, Aihudatussinne Aihuda gidennaageetussi atotettaa poo7uwaa yootanau bessees' giidoogaadan, taanikka eti haasayidoogaappe haraa issibaakka haasayidobi baawa” yaagiis. 24 PHauloosi babaa hagaadan yaagidi zaarishin, Pisxxoosi qaalaa xoqqu oottidi, “PHauloosaa, neeni gooyaasa; neeni daro tamaaridoogee nena gooshshana hanees” yaagiis. 25 SHin PHauloosi hagaadan yaagiis; “Bonchcho Pisxxoosaa, taani tumu yohuwaanne wozanaa qofaa haasayiyoogaappe attin gooyikke. 26 Taani Kawuwaa Agriiphphassi ha yohuwaa qassi qoncciyan yootiyoogaa i erees; aissi giikko, ha yohoi geeman oosettibeenna gishshau, hagaappe issoinne appe geemmennaagaa taani geeshshada erais. 27 “Kawuwaa Agriiphphaa, neeni hananabaa yootiyaageetubaa ammanai? Neeni etabaa ammaniyoogaa taani erais” yaagiis. 28 Kawoi Agriiphphi PHauloosa, “Hanni keesenkka tana ammanttanau koyai?” yaagiis. 29 Yaagin PHauloosi, “Daro wode gidin, guutta wode gidin, ne xalaala gidakka; shin hachchi taani yootiyoogaa siyiya ubbai qassi ha qashuwaappe attin, ta mala gidanau Xoossaa woossais” yaagiis. 30 Hegaappe guyyiyan kawoikka, Pisxxoosikka, Barnniiqakka, etaara uttida ubbaikka denddidi, 31 issi baggi simmidi, issoi issuwaara, “Ha bitanee haiqoi atto shin, qashossikka bessiyaabaa oottibeenna” yaagidi haasayidosona. 32 Agriiphphi Pisxxoosa, “Ha bitanee, 'Qeesaari tabaa pirddo' gibeennaakko, birshshettana danddayees shin” yaagiis.



27

1 Nuuni markkabiyan Xaaliyaa baanau qachchido wode, PHauloosanne hara amarida qashuwaa asata Augisxxoosa wotaaddarata giyoogeetuppe issi Yuuliyoosa giyo mato halaqaassi aattidi immidosona. 2 Isiyaa gaxan de7iya biittata biya Adiraamixiyoona markkabiyan gelidi denddida; Maqidooniyaa asa gidiya Tasalonqqee Arisxxirokoosi nunaara de7ees. 3 Wonttetta gallassi nuuni Sidoona gakkishin, Yuuliyoosi PHauloosassi kehidi a, “Ne dabboti nena maaddana mala, neeni etakko baanau danddayaasa” yaagiis. 4 Hegaappe denddidi, sinttaara nu bolli carkkiyo gishshau, Qophphiroosa haruuruwan carkkenna baggi biida. 5 Kilqqiyaa mataaninne PHinifiliyaa matan de7iya abbaa pinnidi, Luqiyan de7iya Mura gakkida. 6 Hegan mato halaqai Xaaliyaa biya Iskkinddiriyaa markkabiyaa demmidi, aani nuna gelissiis. 7 Nuuni daro gallassaa loddaara biiddi, daro tuggan Qaniidoose ginaa gakkida; hegaara baanau nuna carkkoi diggin Salmmoonaara aadhdhidi, Qarxxeesen carkkenna baggi biida. 8 Qassikka daro tuggan gaxaara gaxaara aadhdhidi, Luqiyaa katamaa matan de7iya abbaa doonan markkabee woppu giidi shemppiyoosaa giyoosaa yiida. 9 Nuuni hegan daro wodiyaa gam77idoogaappe guyyiyan, Xoomai birshshettiichchido gishshau, markkabiyan biyoogeekka hirggissin PHauloosi eta zoriiddi, 10 “Asau, nu buussan gita boshainne daro qohoi de7anaagee tau beettees; bashshai yiyoogee caanaa bollanne markkabiyaa bolla xalaalaani gidenna; nu shemppuwaa bollikka yaana” yaagiis. 11 SHin mato halaqai PHauloosi giidoogaappe aattidi, markkabiyan de7iyaageeta azaziyaageenne markkabiyaa godai giyoogaa ammanees. 12 He abbaa doona katamai balgguwaa shaaccanau etassi injjetenna katama; hegaa gishshau, dariya asati banttau danddayettikko, Pinqqe giyo katamaa gakkidi, balgguwaa yaani shaaccana mala, yaappe denddanau zorettidosona; Pinqqee awai wulliyoosaappenne ushachchappe gidduwan, qassi wulliyoosaappenne haddirssappe gidduwan de7iya abbaa doona katama. 13 Tohossa bagga carkkoi loddaara carkkido wode, bantta qoppidoogaadan hanidabaa etassi milatin denddidosona; markkabee beenna mala oiqqiya birataa pude dafidi, Qarxxeese matattidi, lanqqiyaara aadhdhidosona. 14 SHin daro gam77ennan, “Auraaqiis” giyo daro wolqqaama gotee haruuruwaappe duge eta bolli denddiis. 15 He gotee markkabiyaa dechchidi aattennan diggin, baanau nuuyyo danddayettennan ixxido gishshau, markkabiyaa i efiyoosaa yeddi bayidi biida. 16 Nuuni Qeeda giyo haruuruwan geemmido wode, daro tuggatidi markkabiyaa wolwoluwaa teqqanau danddayida. 17 Eti wolwoluwaa pude kessidoogaappe guyyiyan, wodoruwan markkabiyaa xaaxidi, mintti qachchidosona; Sirttiisa giyo shafiyan banttana oogganaakkonne giidi hirggidi, markkabiyaa efiya sharaa wottidi, carkkuwan markkabiyaa coo yeddi bayidosona. 18 Gotee wolqqaamidi nuna tuggayin, wonttetta gallassi caanaappe abban oluwaa doommidosona. 19 Heezzantto gallassikka markkabiyan de7iya miishshaa eti bantta kushiyan olidosona. 20 Nuuni daro gallassaa awa aifiyaanne xoolinttiyaa be7ennan, wolqqaama uushoi nu bolli uushishin, sinttappe xayana giidi qoppida. 21 Eti daro gallassaa katta meennan gam77idoogaappe guyyiyan, PHauloosi he wode eta giddon denddi eqqidi, hagaadan yaagiis; “Asau, intte ta zoriyaa ekkidobaa gidiyaakkonne Qarxxeeseppe denddennan aggidaakko, ha bashshainne qohoi nuna gakkenna. 22 SHin ha77ikka taani inttena yayyoppite gaada zorais; aissi giikko, ha markkabee xayanaappe attin, intteppe issi uraa shemppoikka xayenna. 23 Aissi giikko, Xoossaa kiitanchchai, tana haarida taani goinniyo Xoossaagee, zine qammi ta matan eqqidi, 24 'PHauloosaa, yayyoppa; neeni Roome biittaa Kawuwaa Qeesaara sinttan eqqanau bessees; be7a, Xoossai nenaara biya asa ubbaa shemppuwaa ashshana' yaagiis. 25 Hegaa gishshau asau, yayyoppite. Aissi giikko, he kiitanchchai tau odidoogaadan hananaagaa taani Xoossaa ammanais; 26 shin carkkoi nuna issi haruuruwan abbaa doonan olana” yaagiis. 27 Tammanne oiddantto qamman Meediteraane Abban nuna carkkoi yaanne haanne sugishin, markkabiyan oottiyaageetussi qamma bilahe biittaakko matidobaa milatiis. 28 Eti likkiyo wodoruwaa xeeran deexxiyaabaa qachchidi, haattan yeggin, haattai hosppun tammu wara ciimmatidoogaa eridosona. Guuttaa gam77iiddi, naa77anttuwaa yeggidi, usuppun tammu wara ciimmatidoogaa eridosona. 29 Eti shuchchattiyaasan kunddenna mala yayyidi, markkabee beenna mala oiqqiya oiddu birataa markkabiyaappe guyyeera abban yeggidi, sa7ai wonttana mala, Xoossaa woossoosona. 30 Markkabiyan oottiyaageeti markkabiyaappe baqatanau koyidi, markkabee beenna mala oiqqiya amarida biratata markkabiyaappe sintta baggaara abban yeggiyaabaa milatidi, wolwoluwaa abban wottido wode, 31 PHauloosi mato halaqaanne wotaaddarata, “Hageeti markkabe giddon de7ana xayikko, intte attanau danddayekketa” yaagiis. 32 Hegaappe guyyiyan, wotaaddarati wolwoloi qashettido wodoruwaa qanxxidi, yeddi bayidosona. 33 Sa7ai wonttana hanishin, PHauloosi ubbai qumaa maana mala, hagaadan yaagidi woossiis; “Intte hachchiira tammanne oiddu gallassaa naagideta; qassi he ubbankka quma mibeekketa. 34 Hegaa gishshau, guutta qumaa intte maana mala, taani inttena woossais; aissi giikko, intte paxa de7anau guutta qumaa maana koshshees; harai atto intte huuphiyaa binnaanaappe issoikka xayenna” yaagiis. 35 PHauloosi hagaa giidi, oittaa ekkidi, ubbaa sinttan Xoossaa galatiis; menttidi Muussaa doommiis. 36 Doommin ubbai minettidi, banttaukka qassi qumaa miidosona. 37 Nuuni markkabiyan de7iyaageeti naa77u xeetanne laappun tammanne usuppuna. 38 Eti miidi kallido wode, caana gisttiyaa abban olidi markkabiyaa deexuwaa kaushshidosona. 39 Sa7ai wonttido wode, markkabiyan oottiyaageeti biittaa eribookkona; shin haattai goggidi abban gelidosaa lanqqiyan de7iya shafiyaa akeeki xeellidosona. Banttassi danddayettiyaakko, markkabiyaa he shafiyaakko laagganau bantta qofaa qachchidosona. 40 Yaatidi markkabee beenna mala oiqqiya biratata birshshidi, abbaa giddo yeggidosona; he wode, markkabiyaa koyidosaa zaaridi laaggiyo mittaa qachchido wodoruwaa birshshidosona; hegaappe guyyiyan, carkkoi markkabiyaa sinttau sugana mala, markkabiyaa efiya sharaa sintta baggaara xoqqu oottidi, buussaa doommidosona. 41 SHin markkabee naa77u abbai gaittidosan de7iya shafiyan dom77ettidi ohettiis; markkabiyaassi guyye baggai beetaa sugettan meqerettishin, sintta baggai xishettidi, qaaxxennan ixxi aggiis. 42 Wotaaddarati qashuwaa asaappe issoinne haattaa wodhdhidi kessi ekkenna mala, eta woranau zorettidosona. 43 SHin mato halaqai PHauloosa ashshanau koyidi, wotaaddaratu zoretaa ixxiis; haattaa waraa eriya ubbai markkabiyaappe haattan guppi guppidi kasetidi gaxaa kiyana mala azaziis. 44 Attidaageetuppe baggati sanqqan, baggati markkabiyaa me7uwan kiyana mala azaziis; hegaadan ubbatikka gaxaa saro kiyidosona.



28

1 Nuuni gaxaa saro kiyido wode, haruuroi Maltta geetettiyoogaa erida. 2 Haruuruwaa asati nuussi daro kehaa kehidosona; irai bukkanau doommido gishshaunne meeggiyo gishshau, tamaa eettidi, nuna ubbaa mokkidosona. 3 PHauloosi daro qaixaariyaa qoridi taman wottishin, shooshshai mishuwaa gishshau kiyidi, a kushiyan xaaxettidi, a dukkiis. 4 Haruuruwaa asati shooshshai PHauloosa kushiyan xaaxettidaagaa be7ido wode issoi issuwaassi, “Tumu ha bitanee shemppo woriya asa; harai atto abbaappe i attinkka Xoossaa pirddai a paxa de7o gibeenna” yaagidosona. 5 SHin PHauloosi ba kushiyaappe shooshshaa wuxakkidi, taman oliis; a ainne oottibeenna. 6 Eti, “A bollai kixxees; woi akeekennan kunddidi haiqqees” yaagidi a naagoosona; shin daro wodiyaa naagidi, a bollan aibinne dummatidabi xayin, “Hagee xoossa” yaagidi bantta qofaa aggi bayidosona. 7 Hegaa heeran haruuruwaa halaqaa Pupiliyoosa giyoogaassi gadee de7ees; i nuna mokkidi, heezzu gallassaa siiquwan imattiis. 8 Pupiliyoosa aawai qoxo, mishonne ulo kara sahetti zin77idi de7ees; PHauloosi a soo gelidi, ayyo Xoossaa woossiis; ba kushiyaa a bolli wottidi, a pattiis. 9 Hegaappe guyyiyan, he haruuruwan harggiya hara asaikka qassi yiidi paxiis. 10 Paxin nuna daro bonchchuwaa bonchchidosona; nuuni markkabiyan baanau denddido wode, ogiyau nuna koshshiyaabaa nuussi immidosona. 11 Heezzu aginaappe guyyiyan, haruuruwan balgguwaa aattidi Diyoosqqoroosa giyo Iskkinddiriyaa markkabiyan baanau denddida. 12 Nuuni Siraakuse giyo katamaa gelidi, yaani heezzu gallassaa uttida. 13 Hegaappe yuuyiiddi, Regiiyume giyo katamaa gakkida. Issi gallassappe guyyiyan, tohossa bagga carkkoi carkkin, wonttetta gallassi Putiyoluusa giyo katamaa yiida. 14 Hegan nuuni issi issi ammaniyaageeta demmin, banttanaara laappun gallassaa uttana mala, nuna woossidosona; hegaadankka qassi Roome yiida. 15 Roomen de7iya ammaniyaageeti nubaa siyidi, Afiyoosa Giyaanne Heezzu Aqiyoosaa giyoosaa gakkanaassi nuna mokkanau yiidosona; PHauloosi eta be7ido wode Xoossaa galatidi, wozanan minettiis. 16 Nuuni Roome gelido wode, PHauloosi bana naagiya wotaaddaraara barkka de7ana mala azazettiis. 17 Heezzu gallassaappe guyyiyan, PHauloosi Aihudatu halaqata baakko xeesiis; eti shiiqido wode, eta hagaadan yaagiis; “Ta ishatoo, taani nu asaa woi nu aawatu wogaa phalqqiyaabaa ainne oottennan, tana Yerusalaamen qachchidi, Roome asaassi aattidi immidosona. 18 Eti tana qoridi, haiqossi bessiyaabai ta bolli ainne bainna gishshau, tana birshshanau qoppidosona. 19 SHin hegaa Aihudati maayennan ixxido wode, 'Tabaa Qeesaari pirddo' gaanaagee tana koshshiisippe attin, taani ta zariyaa mootiyoobai taassi de7iina gidenna. 20 Taani inttenaara gaittanaunne haasayanau inttena xeesidoogee hegaassa; aissi giikko, Israa7eela asai ufaissan naagiyoogaa gishshataassi taani ha sanssalatan qashettaas” yaagiis. 21 Aihuda cimati PHauloosa, “Nuuni Yihudaappe nebau dabddaabbe ekkibookko. Nu ishanttuppekka harai atto, issoikka yiidi, nebaa odibeenna; woi ne sunttaa mooridi, nuuyyo odibeenna. 22 SHin he asaa sunttaa ubbasan asai mooridi haasayiyoogaa nuuni eriyo gishshau, ne qofaa siyanau koyoos” yaagidosona. 23 Eti bantta yaana gallassaa PHauloosassi keeridi, he gallassi daridi i de7iyoosaa yiidosona; yin i etassi Xoossaa kawotettaabaa markkattiis. Qassi eti Yesuusabaa ammanana mala, Muuse higgiyaappenne hananabaa yootiyaageeti xaafidoogaappe bochchidi eta tamaarissiiddi, maalladoppe omarssi gakkanaassi loittidi yootiis. 24 Baggati PHauloosi giidoogaa ammanidosona; shin baggati ammanibookkona. 25 Eti bantta giddon yohuwaa maayettennan ixxido wode, PHauloosi issibaa giidoogaappe guyyiyan biidosona; i hagaadan yaagiis; “Geeshsha Ayyaanai nu aawatussi hananabaa yootiya Isiyaasan, 26 'Neeni he asaakko baada hagaadan ga; “Intte sissaa siyana, shin intteyyo gelenna; intte xeeluwaa xeellana, shin be7ekketa. 27 Aissi giikko, ha asaa wozanai dammiis; bantta haittaa tulissidosona; bantta aifiyaakka qilimmidosona. Hegee bainnaakko, bantta aifiyan be7ana; eta haittaikka siyana; eta wozanaikka akeekana; eti taakko Xoossaakko simmana. Qassi taanikka eta pattana” yaaga' yaagiis. 28 Simmi hagee Xoossaa atotettai, Aihuda gidennaageetussi kiitettidoogee inttessi eretto. Qassi etikka siyana” yaagiis. 29 PHauloosi hegaa giidoogaappe guyyiyan, Aihudati bantta giddon daro palamettiiddi biidosona. 30 PHauloosi kera keettan naa77u laitta kumettaa de7iiddi, baakko yiya ubbaa mokkees. 31 Bana ooninne diggennan Xoossaa kawotettaabaanne Godaa Yesuus Kiristtoosabaa yootiiddi, yayyennan daro qonccissidi tamaarissiis.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE