GALESIABLƐISIA


GALESIABLƐISIA 1

1Nya Pɔɔl, tomɔ lɔ a nge, nuuvu ii le aa loko lo nya ma tawao nuuvu sabu hu ii le, kɛ Yesu Kristi taa ngi Kɛkɛ Ngewɔ, na i ngi wumbuni hee hu. 2Mua nya mbaa Kristimableisia kpɛlɛɛ mu mbei mua fama gboto yoyoma Galesia lɔlei yee sɔsiisia gama. 3Nyaa mu Kɛkɛ Ngewɔ vɛlima kɛɛ Ndemɔi Yesu Kristi ngɛɛ ti wu gɔ a ngauwanda kɛɛ ndiilɛli. 4Aako i mu bawo nyamu hinda yeya kiahuna, Kristi i koloya gbatɛilɔ mu Kɛkɛ Ngewɔ lima hindei wieva i ta yekpe gbua a saa mu gbuava jumbui yeya. 5Ngɔlɔyɛi kpɛlɛɛ i yɛ Ngewɔ ma kunafɔ kɛɛ kunafɔ. Amiina. 6Wu hinda gualangɔe nya ma ajifa hinda hugutungɔi ji wuaa gbelema Ngewɔ na ma i loko loni wu ma ngauwandei na wooma Kristi i pieni a wue, wa ngowili weka gulu. 7A tɔnya vulii, “Ngowili yekpe” weka ii na, kɛɛ ngi ji lemaa ajifa nungaa lɛɛngaa lɔ wu wuhu wuma a ji ti lapima Ngowili Yekpei kɔloongɔ Kristi ma maluveva. 8Kɛɛ mua ɔɔ malika bɛɛ i gbua ngelegoohu i ngowili le wu ma na i gba na ma mu ndeni wu ma, Ngewɔ i ngi wuaa jahama. 9Mu ndenga ngovama tawao nyaa na ndema gbɔma: numu gbi i ngowili lengaa wu ma na i gba na ma wu kuluni, Ngewɔ i ngi wuaa jahama. 10Ji ngi ndenga a kɛlɔ kɛ ngi lapimaa kɔɔ nuuvunga ti nya lato? Sawo, ii hii kulo bɛɛ! Na nya longɔ la ta mia a Ngewɔ latoi! Ngi lapimaa aako nya hinda i nɛɛ nuuvungaa wɛ? Sawo, ina na mia lɛ ngi lapimaa pieva, ngɛ yɛ a ngengemɔ Kristi va. 11Gbɛɛ ngi hugɛ a wue gbalauŋ, nya mbaa Kristimableisia, kɛ Ngowili Yekpei na ngi ndeni wu ma ii gbuani nuuvu gama. 12Ngii majɔɔni a nuuvu gbi tawao numu ii le aa nya gaa la. Yesu Kristi vulii lɔ i kɛni a nge. 13Wu mɛninga kia ngi yɛ luva watii na ngi yɛ Ngewɔ vɛli a Juubleisia ti nda welei, kia ngi yɛ a Juwuya gbakpa la Ngewɔblɛisia wooma, ngɛɛ manu ti ma kulo bɛɛ, nga lapi a nya sɔbɛi gbi yee Ngewɔ hindei na hunyaniva. 14Nya mbaa Juublei nasia mua tieni mu mahɔngɔ yɛla ngi yɛ leweni ti gbotoma ma Juublaa ti Yewɔ hindei wiela hu kɛɛ kaai nasia maadani ti ndoni a mue. 15Kɛɛ Ngewɔ i ngauwanda wieilɔ a nge a ji i nya gbuani ma gba pɛiŋ ti yaa nya le, i loko lo nya ma yengeva ngi wɛ. Tawao watii na i nɛni ngi wɛ 16ngi Hindoloi gɛva a nge aako ngi ngi Ngowili Yekpei le nasia ma Juublaa yaa tie ndalongɔ ngi ma, ngii numu gbi mɔlii ndahii va, 17tawao ngii lini Jelusalɛm nasia lɔva ti yɛni a toblɛisia nya gulɔ. Kia ngaa na wie, ngi lini yakpe Arebia lɔlei hu lɔ, na wooma ngi yama Damaskɔs lɛi hu. 18Foo sawa i leweni pɛiŋ ngi yaa li Jelusalɛm aako mua Pita mu yɛpɛ, tawao mua ta mu yɛ na hoki fele. 19Ngii tomɔ weka gbi lɔni kɛlee Jemisi, Ndemɔi ndewei. 20Na ngi nyɛima tɔnya le. Ngewɔ kɔɔlɔ kɛ ndɛɛ ii le ngaa yɛ kulama. 21Na wooma ngi liilɔ taangaa hu Siria lɔlei hu kɛɛ Silisia lɔlei hu. 22A watii na Kristimablei nasia ti yɛ heiheini Judia lɔlei hu tii yɛ nya gɔɔ. 23Na lekee ti yɛ kɔɔngɔ ta mia a na nungaa wekeisia ti yɛ nde tɛɛ, “Numui na wɔɔ i yɛ a pie juwuya i yɛ la mu ma taa na Yesu Wowili Yekpei na lema i yɛ lapi wɔɔ hunyaniva.” 24Faale ti siɛgbuɛilɔ Ngewɔ ma kɔloongɔ nya ma.


GALESIABLƐISIA 2

1Foo puu maahu naani na wooma, mua Banabasi mu yamɛilɔ gbɔma Jelusalɛm, ngi li a Taitɔs bɛɛ. 2Ngi liilɔ jifa Ngewɔ i kɛilɔ a nge kɛ mahoungɔe ngi li. Ji mua tokulɔisia lekee mu gomɛni ngi Ngowili na hugɛilɔ a tie nga nde nasia ma Juublaa yaa tie. Ngii yɛ loni nya yengei na ngi pienga ngovama kɛɛ na ngi piema kiahuna i yɛ a kɛɛ-mɔɔnɛ. 3Nya mbaa Taitɔs, kia bɛɛ Grikimɔ a ngie, tii kpɔndani ngi ma ngi heiva bili ya, 4kia bɛɛ nungaa lɛɛngaa ti yɛ loni na i wie. Yeenungɛi jisia ti wuaailɔ mu lia yɛlɛŋ mu yabɛɛva, ta kɛ bi tɔaa bɛɛ mu mbaa Kristimableisia mia a tie aako ti tɔ kia mu gbuangɔ la nduwɔyahu jifa mua Yesu Kristi-ni mu wilingɔ hu. Ti longɔ yɛla ti mu yɛ a nduwɔngaa, 5kɛɛ aako mu Ngowili Yekpei yee tɔnyɛi lamagbatɛ wu va hinda aa pie, muii lumani na ma ti longɔ yɛla mu pie. 6Kɛɛ nasia Kristimablaa wekeisia ti ti wumbuni, a tokulɔisia, nyaa ji lema ajifa nya gbewe ii le ti yɛni a gbɔɔ; Ngewɔ ɛɛ kiti lewe numu ma bi yɛyii va; nyaa ndema kɛ, tokulɔi nasia tii hinda nina gbi wuni nya gulɔ pieva. 7Kia taa na wie, ti tɔilɔ kɛ Ngewɔ i Ngowili Yekpei lela nasia ma Juublaa yaa tie yeengengei loko wuaanga nya yeya, kia lɔɔ i Ngowili Yekpei lela Juublaa ma yeengengei veni Pita wɛ. 8Faale Ngewɔ gbayei lɔ i pieni ngi yɛni a tomɔ nasia gama Juublaa yaa tie kia lɔɔ Pita i yɛni a tomɔ Juubleisia gama. 9Jemisi, Pita kɛɛ Jɔn, nasia Kristimableisia ti ti wumbuni a tokulɔisia ti kɔɛilɔ kɛ Ngewɔ i ngengei ji venga nya wɛ gba; faale ti loko wuaailɔ mua Banabasi yeya kɛva kɛ mbaanga mia a mua tieni kpɛlɛɛ. Mu hugbatɛilɔ kɛ mua Banabasi ma yenge nasia lia lɔ Juublaa yaa tie, tia ta yenge Juubleisia lia. 10Na lekee ti mu mɔlini fa tamia a ji tɛɛ mu yaa gili a hinda-gbɔundablei nasia ti ti lia tawao na vulii mia nya magbɛlingɔ yɛla pieva. 11Kɛɛ kia Pita i foni Antiɔk, ngi ngi wiehindei magbuɛilɔ Kristimableisia yaama ajifa i yɛ laailɔ ke kɛ kpulanga mia i pieni. 12Pɛiŋ Juublei nasia lɛnga Jemisi i ti looni ti yaa foo Antiɔk, Pita tia mu ndeengɛi nasia Juublaa yaa a tie ti yɛlɔ a mɛhɛɛ mɛ hinda yakpe. Kɛɛ yeenungeisia ti fongɔi wooma, i gbuɛilɔ ti woohu, ɛɛ luma tia tieni taa gbɔma mɛhɛɛ mɛ jifa i luwɛilɔ nasia ma ti yɛ nde tɛɛ kɛlee ti nasia Juublaa yaa tie ti hei bili ya. 13Mu mbaa Kristimablei nasia Juublaa a tie tia bɛɛ ti toilɔ Pita ma a nduwɛi ji wiela, tawao Banabasi vulii bɛɛ i ti wokɔɛilɔ i na wie i kɔɔngɔ kɛ ii wɔnani. 14Kia ngi tɔni kɛ tii jiama a tɔnya welei na Ngowili Yekpei i kɛni, ngi ndeilɔ Pita ma ti gbi yaama ngɛɛ, “Juumɔ lɔ a bie, na hu gbi biaa gɛ hindei wiema kia nasia Juublaa yaa tie, ba na wie ii gbuani a Juumɔ. Gbɛe na hɔɔ bi lapima kpɔndava nasia ma Juublaa yaa tie bɛɛ ti luva kia Juungaa?” 15Tɔnya le kɛ Juungaa lɔ a mue mu leyii hu, muii yɛni a “Nasia Juublaa yaa tie yee jumbungɔisia”. 16Na hu gbi mu kɔɔlɔ kɛ Ngewɔ a numu yɛlɔ a pɔɔnamɔ i tia ta luahu gbatɛ jifa lekee ngi langɔ a Yesu Kristi, na wieva ii le Sawei longɔ la. Mua bɛɛ mu langa a Yesu Kristi aako Ngewɔ i mu yɛ a pɔɔnablaa i mua tieni luahu gbatɛ jifa mu langɔ a Kristi, na wieva ii le Sawei longɔ la. Gbamaile numu gbi tia Ngewɔ ti luahu ɛɛ gbatɛ jifa a na wie Sawei longɔ la. 17Ina hɔɔ kia mu lapima mua Ngewɔ-ni mu luahu gbatɛva a ji mua Kristi-ni mu wilingɔ hu, mu woteilɔ a “Jumbublaa,” kia lɔɔ nasia Juublaa yaa tie ti na, kɛ Kristi i mɔnɛma aako jumbui i li gulɔma? Ii hii kulo bɛɛ! 18Sawei yeenasia ngi ti hunyanini ngɛɛ tii yaa gbekpeni Kristimamɔ va, ina ngi tɔɔtoilɔ gbɔma a ti hugbatɛla, kɛ ngi kɛnga kɛ jumbumɔ vulii lɔ a nge. 19I gɛlɛ Sawei lekee ma, nya haangɔe, Sawei vulii lɔ i nya waani, aako ngi vulu yengeva Ngewɔ wɛ. Ti mua Kristi waanga wɔɔ krɔsii ma, 20faale nya ii le gbɔma nya vulungɔ aa yɛla, Kristi mia ngi vulungɔ nya hu. Ndɛvui ji na i nya hu kiahuna, i nya hu lɔ jifa nya langɔ a Ngewɔ Hindoloi na i loni a nge, i ngi lɛɛvui ve nya va. 21Ngii gbeleni Ngewɔ yauwandei ma. Kɛɛ Sawei i yɛngaa a sabu Ngewɔ i tia numu luahu gbatɛ, kɛ Kristi i haailɔ gbama.


GALESIABLƐISIA 3

1Wu Kristimablaa gbowangɔi nasia wu Galesia! Ye lɔ i wu gbɛgbɛlinga? Hee na Yesu Kristi pieni krɔsii ma, ngi nduawoilɔ gbalauŋ wu gama! 2A mɔli yilei ji gbɛmbo lɛ nya wɛ: wu Ngewɔ Yafei majɔɛilɔ jifa wu na wieni Sawei longɔ la ɔɔ jifa wu Ngowili Yekpei humɛnini kɛ wu laala? 3Wa yee gu wu gbowa hii! Ngewɔ Yafei lɔ i pieni wu ndɛvu nina lɔto; wu longɔe na wu ngakpua a wu wuma gbaya? 4Na kpɛlɛɛ i wu wienga ii yɛni a gbɛogbɛ wu gama? A tɔnya na i yɛni vulii a hinda lɔ. 5Ngewɔ a ngi Yafei velɔ wu wɛ, i kaabande hindangaa wie wu lia jifa wa na wie Sawei longɔ la ɔɔ jifa wa Ngowili Yekpei humɛni wu la la? 6A gili a na i Ebraham wieni; kia Ngewɔ Gɔlɛi ndeni la yɛ, “I lailɔ a Ngewɔ tawao ngi lava a Ngewɔ, Ngewɔ i ngi wumbuilɔ a pɔɔnamɔ.” 7Mahoungɔe hɔɔ wu kɔɔ kɛ Ebraham bɔɔsɔɛisia yeetɔnyangɔisia a nungei nasia lɔ ti langɔ a Ngewɔ. 8Ngewɔ Gɔlɛi i kulɔmayia leilɔ yɛ Ngewɔ a taa nasia Juublaa yaa tie luahu gbatɛlɔ ji ta la a ngie. Faale Ngewɔ Gɔlɛi i Ngowili Yekpei hinda hugɛilɔ a Ebraham ji i ndeni yɛ, “Ngewɔ a pielɔ luba i yɛ nuuvu kpɛlɛɛ ma bi sabui hu.” 9Ebraham i lailɔ a Ngewɔ tawao i luba majɔɛilɔ; faale nasia kpɛlɛɛ ta la a Ngewɔ ta luba majɔɔlɔ kia i ngi wieni. 10Nasia ta gili tɛɛ Ngewɔ a ti gululɔ jifa ta Sawei hou, Ngewɔ jondii lɔ ti ma. Ajifa Ngewɔ Gɔlɛi yɛ, “Numu na gbi ii loni na kpɛlɛɛ wiela ma tɔnyangɔ Sawa Gɔlɛi hu, Ngewɔ jondii lɔ ngi ma!” 11I langa na ke kɛ Ngewɔ ɛɛ tia numu gbi luahu gbatɛ jifa a na wie Sawei longɔ la, ajifa Ngewɔ Gɔlɛi yɛ, “Numui na lekee Ngewɔ a tia ta luahu gbatɛ jifa ngi langɔ a Ngewɔ, tamia a ndɛvui majɔɔ.” 12Kɛɛ Sawei houla kɛɛ lola a Ngewɔ ti gba polouŋ ti nyɔunyɔ ma. Kia Ngewɔ Gɔlɛi ndeni la yɛ, “Numui na lekee a na kpɛlɛɛ wie Sawei longɔ la a ndɛvui majɔɔ hu lɔ.” 13Kristi i mu wumawonga sondui yeya na Sawei a wala, ji i woteni a sondumamɔ mu va; ajifa Ngewɔ Gɔlɛi yɛ, “Numu gbi lekee ti ngi waani ti ngi hɛlɛ ngulii ma, Ngewɔ jondii lɔ ngi ma.” 14Kristi i ji wieilɔ aako lubei na Ngewɔ i Lahei wumbuni pieva a Ebraham i foo nasia gama Juublaa yaa tie Yesu Kristi sabui hu, kɔɔ mu langaa a Kristi mu kpɛlɛɛ mu Ngewɔ Yafei na majɔɔ i Lahei wumbuni fa. 15Nya mbaa Kristimableisia, hindei nasia ta wie folo gbi, nyaa yeengila yɛma a Ngewɔ Lahei yeetɔmaseli. Numu fele ti hinda yangilingaa, ti kɔlɔ gbatɛ fa ti ti lɛisia nyɛi ma, numu gbi ɛɛ gu aa nganyani ɔɔ i mato a hani gbi. 16A nda nɛmahu kɛ Ngewɔ i ngi laheisia wumbuni Ebraham lɔ gama kɛɛ ngi bɔɔsɔɛi. Ngewɔ Gɔlɛi ii ndeni aa yɛma “bɔɔsɔɛisia” ngi lii aa yɛ faha ma, ngi lii i yɛ “bɔɔsɔ” yakpe lɔ ma tamia a Kristi. 17Na nya lii i ma tamia a ji; kɛ Ngewɔ tia Ebraham ti hinda yangililɔ tawao Ngewɔ i Lahei wumbu yɛ ɛɛ nganyani. Sawei na Ngewɔ i feni foo hɔndɔ naani kaalɛ numu gbɔyɔngɔ maahu puu na wooma ɛɛ gu aa hinda yangilingɔi na yanyani tawao ɛɛ gu i Ngewɔ Lahei lufe. 18Gbamaile ina jifa numu a Sawei hou famia Ngewɔ a hinda yekpe wie a ngie, kɛ ii piema Lahei na va i mbumbuni, na hu gbi, jifa Ngewɔ lahei wumbuni, famia i feni Ebraham wɛ. 19Kɛ gbɔɔ hɔɔ Sawei yengei yɛla? Ngewɔ i ngi hinda yangilingɔi matoilɔ a Sawei kɛva kɛ nuuvunga ti jumbu wienga tawao Sawei yɛma lekee wɔɔ na haaŋ Ebraham bɔɔsɔɛi na Ngewɔ i Lahei wumbuni ngi gama fa i wa. Malikeisia lɔ Ngewɔ i pieni ti yei a Sawei Mojisi wɛ, Mojisi i fe nungeisia wɛ kɛ i wotenga a nduahu jiagamɔ Ngewɔ taa nungeisia luahu. 20Kɛɛ watii na Ngewɔ i Lahei wumbuni Ebraham gama, ta yakpe lɔ i pieni, nduahumɔ ii yɛ ma. 21Kɛ Sawei tia Ngewɔ laheisia ti gɔmaa a ti nyɔunyɔ? Sawo, tii gɔma kulo bɛɛ! Gbamaile ina Ngewɔ jawei a gulɔ a numu bawola, Ngewɔ a taa numui gbi luahu gbatɛlɔ jifa ta yeesawei hou. 22Kɛɛ Ngewɔ Gɔlɛi yɛ dunyablaa gbi lɔ jumbui gbayei yeya; faale kpekpeyei wɔɔ Ngewɔ i Lahei wumbuni pieva, a pie a nasia lɔ ta la a Yesu Kristi. 23Kɛɛ pɛiŋ lala a Kristi yeewatii i yaa wa, mu magbangɔ yɛla sawei yeya, haaŋ i to lalei magɛ gbei ma. 24Faale Sawei lɔ mu yɛ ngi va haaŋ Kristi i wa, aako i mua Ngewɔ-ni luahu gbatɛ ji ma la a Kristi. 25Kia na watii i hitinga lava a Kristi, muii yaa Sawei gbayei bu. 26Jifa wu langɔ a Kristi famia wu kpɛlɛɛ wu yɛnga a Ngewɔ leengeisia, wua Yesu Kristi-ni wu wilingɔ hu. 27Ti wu wuailɔ kɛ wua Kristi-ni wu wilinga hu, tawao kiahuna na wu kpɛlɛɛ wu wu lii huyilinga wieva kia Kristi vulii i na. 28Faale nduahugɛ gbi ii yaa Juublaa luahu tia nasia Juublaa yaa tie, nduwɔngeisia tia nasia nduwɔ yaa tie, hingeisia tia nyahangɛisia, wu kpɛlɛɛ numu yakpe lɔ a wue, wu wilingɔ hu wua Yesu Kristi-ni. 29Ina Kristi woo lɔ a wue, kɛ Ebraham bɔɔsɔɛisia lɔ a wue, tawao wa poohani na majɔɔlɔ Ngewɔ i Lahei wumbuni fa.


GALESIABLƐISIA 4

1Na nya longɔ ngi nde tamia a ji: ndoi na ngi kɛkɛ woohani i loma ngi yeya, ta ngi houlɔ kia nduwɔ watii lɛ ngi gulongɔ, kia bɛɛ ta vulii lɔ ngi woo a hanii gbi. 2Ngi gulongɔi hu, nungaa lɔ na ta ngi mahugbe, ta ngi hindei hugbatɛ haaŋ i to watii na ma ngi kɛkɛ a kɛ ta yekpe ngi hindei hugbatɛva. 3Hii lɔɔ mua bɛɛ mu yɛ dunyei yeengafangeisia ti luwɔyɛi hu haaŋ mu yafeisia ti lakpa. 4Kɛɛ ji watii yekpei i hitini sɔ, Ngewɔ i ngi Hindoloi yoyoilɔ dunyei hu. I woteilɔ a nuuvu, dunyama nyaha i ngi le, i wuaa Juublaa ti Jawei bu, 5nasia mabawova ti yɛ yee Sawei bu, aako mu gbi mu yɛ a Ngewɔ leengeisia. 6Kɔɔ Ngewɔ i kɛ kɛ ngi leengeisia mia a mue, i ngi Hindoloi Yafei wuaailɔ mu hu, Ngafei na a Ngewɔ loli gbalauŋ yɛ “Kɛkɛ, nya Kɛkɛ.” 7Faale na, ndɔwu yaa gbɔma a bie, ndo lɔ na a bie. Tawao jifa ngi lui lɔ a bie, Ngewɔ a bi gɔlɔ na kpɛlɛɛ hu i ngi yeya ngi leengeisia va. 8Wɔɔ ta, wuii yɛ Ngewɔ gɔɔ, famia wu yɛ nduwɔya hu haningaa yeya tii yɛni a Ngewɔngaa. 9Kɛɛ kiahuna na wu Ngewɔ gɔnga, ɔɔ, mu nde muɛɛ Ngewɔ i wu gɔnga. Gbɛe wu longɔ wu yama gbɔma dunyama yafeisia gama nasia ti dunyei mahu nasia kpaya gbi ii ti wɛ? Gbɛe wu longɔ wu yama gbɔma ti luwɔyɛi hu? 10Wa hɛɛ-gomɛngaa houlɔ folo lɛɛngaa ma kɛɛ ngalu lɛɛngaa kɛɛ foi yeewatii lɛɛnga kɛɛ foo lɛɛnga. 11Wu hinda i nya liihɛlɛngɔe! Kɛ ngengei kpɛlɛɛ ngi pienga gbɔva wu ma i yɛma a kɛɛwɛ-mɔɔnɛ lɔ? 12Nya mbaa Kristimableisia, wu lemungɔe, a wie kia ngi na, ajifa nya bɛɛ ngi wienga kia wu na. Wuii yaa hinda nyamu gbi wieni a nge. 13Taa wu nɛmahu kɛ ngi Ngowili Yekpei leilɔ wu ma haalei hu; jifa nya heegbɛngɔ yɛla. 14Kɛɛ kia bɛɛ nya heegbɛi i yɛni a kaha wu ma, wuii lɛɛni nya hu, tawao wuii gbeleni nya ma. Kia waa na wie, wu loko heiilɔ nya bu kia numu a loko hei Ngewɔ malika bu; wu loko heiilɔ nya bu bi tɔa bɛɛ Yesu Kristi mia wu loko heima ngi bu. 15Wu goohu nɛngɔ waa yɛla! Nya vuli nga ndelɔ kɛ wu yɛ wu yamɛisia gbualɔ hu wu fe nya wɛ, ina wu yɛ gulɔ. Kɛɛ gbɔɔ na wienga? 16Wu nya wotenga na a wu juwu jifa ngi tɔnyɛi lenga wu ma? 17Nungaa wekeisia lɔ lapima vulii aako wu lewe ti wooma, kɛɛ na i ti nɛmahu pieva ii nyandeni wu va. Na lekee ti longɔ la ta mia a ji wa gbele nya wohu wu yɛ ti va, aako ti hinda i gbewe wu ma kia wu ndɛi gbewengɔ ti ma. 18Nyandengɔe numu i gbewe hii numu wekei va ina na i ngi nɛmahu kpekpengɔe. Ji lɔnyangɔe kpele gbi, nya yɛngɔi hu lekee ii le wu lia. 19Nya liima leengeisia, ndo-le-goohu-gbalɛi na a yɛ koonyahɛi ma, nyɔkɔ mia i nya ma wu va haaŋ i lohu wu wie kia Kristi na. 20Nya longɔ waa le mua wueni mu yɛ mia ngaamɛi ji, aako ngi nya yɛpɛyii wu gama maluve. Wu hinda i nya liihɛlɛngɔ waa le. 21A hugɛ lɛɛ na a nge, wua wu longɔ wu yɛ Sawei bu, wuii na mɛnima Sawei i ndema? 22Yɛ hindolo fele lɔ ti yɛ Ebraham yeya, tia nduwɔ-nyaha yila ti yeengila le, kɛɛ nyahɛi na nduwɔ yaa ngie ti yeepekei le. 23Ndoi na nduwɔ-nyahɛi i ndeni taa Ebraham lɔ ti ndeni kia ta ndoo gbi le la, kɛɛ nyahɛi na nduwɔ yaa ngie ngi nda loi i yɛni a Ngewɔ Lahei yeehuvɛi lɔ. 24Tɔmaseli lɔ a ji. Nyaha felei jisia ti na hinda yangilingɔ fele lɔ va. Yeena i ndeengaa leni nduwɔyɛi hu tamia a Hega tawao ta lɔ hindei na Ngewɔ taa Isrɛlbleisia ti ngangilini Sainai Yiyei wumba, yeetɔmaseli a ngie. 25Hega, na looni Sainai Yiyei va Arebia lɔlei hu, i yɛni a tɔmaseli lɔ taa wai Jelusalɛm na va i na kiahuna, ajifa tiaa nduwɔya hu taa ngi leengeisia gbi. 26Kɛɛ Jelusalɛm yeena i mahui i yɛni a nyahɛi na lɔ nduwɔ yaa ngie, tawao ta lɔ mu nje le. 27Ajifa Ngewɔ Gɔlɛi yɛ, “Goohunɛɛ, nyaha gbemangɔi! Yelei gula a kohunɛ, bia bii ndoo-le-goohugbaalɛ yaati gɔɔni! Gbamaile nyahɛi na ti vayani ngi ma a ndeengaa mato jɔlɔ i lewe nyahɛi na ma ngi hinii ii gbeleni ngi ma.” 28Nya mbaa Kristimableisia, Ngewɔ leengeisia lɔ a wue kia Aisaki i yɛ na Lahei na va Ngewɔ i mbumbuni. 29A watii na wɔɔ ndoi na ti ngi leni a ndoo gbi leyii i juwuya gbakpailɔ yeena ma Ngewɔ Yafei i pieni ti ngi le. Yeehinda yakpei mia i wiema kiahuna bɛɛ. 30Kɛɛ Ngewɔ Gɔlɛi yɛ gbɛ? Yɛ, “Nduwɔ-nyahɛi taa ngi loi gbɛ mbei ti li; ajifa nduwɔ-nyahɛi loi taa nyahɛi na nduwɔ yaa ngie loi tɛɛ gbɔ ti kɛkɛ yeyahaniisia ma.” 31Faale na, nya mbaa Kristimableisia, nduwɔ-nyahɛi leengaa yaa a mue, nyahɛi na nduwɔ yaa ngie ngi leengeisia lɔ a mue.


GALESIABLƐISIA 5

1Mu yaa nduwɔyahu, Kristi i mu gbuanga nduwɔyɛi hu! A yɛ na naa, kɛɛ nduwɔya hu ii le, waa luma taa gbɔma wu wote a nduwɔngaa. 2A woolo! Nya nya, Pɔɔl ngi nde wu ma kɛ wu lumangaa ti wu hei bili, ya kɛ na gbi Kristi pienga ii yɛni a gbɛ-o-gbɛ wu wɛ. 3Nyaa gbɔma numui na laahima a luma ti ngi hei bili ya kɛ kpa lɔ ngi ma Sawei kpɛlɛɛ houva. 4Wua wu lapima aako Ngewɔ i wu yɛ a pɔɔnablaa sawa houle wooma, wu wua yekpe gbendanga Kristi ma tawao wu baanga a Ngewɔ yauwandei. 5Kɛɛ mua, na mu kulɔgbema ta mia a ji kɛ Ngewɔ a mu yɛlɔ a pɔɔnablaa; ji lɔ mu mawuloma tawao Ngewɔ Yafei a gbɔlɔ mu ma, jifa mu langɔ a Kristi. 6Ajifa mua Yesu Kristi-ni mu wilingɔ hu yɛngaa la, numu heingɔ i yɛla bili ya ɔɔ ngi heingɔ ii le bili ya, gbɛ-o-gbɛ yaa na. Na baama hinda le ta mia a ji ma kɛ kɛ mu langɔe a Kristi a ji ma lo a nungaa wekeisia. 7Wuaa gɛ wiimɛ ma pandaa! Ye lɔ i pienga wu gbenga a golo la a tɔnyɛi? I yee pieni i guni wu ma? 8Ngewɔ na i loko loni wu ma ta ii le aa ji wie. 9Kia ta nde la tɛɛ, “Yisti wulo hii lekee mia a pie lɛwɛ wai gbi i ve i yɛ buufa.” 10Kɛɛ nya nya lii longɔe Ndemɔi ma wu va. Jifa mua wueni kpɛlɛɛ mu wilingɔ hu, nya langɔe la kɛ wuɛɛ nya nda nɛmahui gula waa peka wumbu tawao nya langɔe la kɛ numui na i wu lii gbavoma, i yɛ a numu-o-numu, Ngewɔ a kpaalɛ lalɔ ngi ma. 11Kɛɛ nya, nya mbaa Kristimableisia, ina kia ti ndema la, nyaa lekee nungaa gaama ngɛ mahoungɔ ti yɛ a nungaa hei bili ya, kɛ gbɛe nungaa ti juwuya hitɛngɔ nya wooma lekee? Ina nyaa vulii na lema, kɛ Ngowili Yekpei ji nga nde kɔloongɔ Kristi haalei ma krɔsii ma ii yɛ numu gbi vawɔli. 12Nga yɛ loni nasia ti wu lii gbavoma ti nɔɔ ma ti ngakpua; ti nɔɔ ma vulii ti lewe bili ma ti tia yekpe nuuni. 13Kɛɛ wua, nya mbaa Kristimableisia, Ngewɔ i wu gbuanga nduwɔya hu. Kɛɛ waa wu gbuala nduwɔyahu aa yɛ a wu gbuawee wu luwui ma hindeisia wieva. Kia waa na wie, a wu nyɔunyɔ magbewe gbua ndoma hu. 14Ajifa Sawei kpɛlɛɛ wuaangɔ njɛpɛ yakpɛi ji lɔ hu; “Lo a nungaa wekeisia kia bi longɔ a bia yekpe.” 15Kɛɛ wu luvangaa kia fulahuangɛisia ta pie la, wa wu nyɔunyɔ nyinyi, wa wu gbaalɛ, kɛ a wu mahugbe, ina na ii le wa wu nyɔunyɔ hinda huwulɔ kpɛmgbɛjɛɛ. 16Na ngi ndema ta mia a ji: A jia a pelei na Ngewɔ Yafei a kɛ a wue, tawao waa wu luwui liima hindeisia wie. 17Gbamaile mu luwui liima hinda nyamui nasia mu nuuvuyei longɔ a piela, Ngewɔ Yafei ii loni mu ti wie; tawao hinda yekpei nasia ma lo mu ti wie ji Ngewɔ Yafei a yɛ mu hu, tamia mu nuuvuyei ii loni la. Hinda felei jisia ti mu hu tiaa Tuuŋ lapima wɛlɛva ti nyɔunyɔ maahu tawao ta pielɔ wuɛɛ gu waa na wie wu longɔ wu pie. 18Wu jiangaa a pelei na Ngewɔ Yafei a kɛ, kɛ kpa ii yaa wu ma sawei houva. 19Gbɔɔ nuuvuyei a pie i lailɔ kengelee, hinda nyamui jisia mia ta gbua hu: manɔhɔ hindeisia, ngawufema hindeisia; 20hɛɛla nɔmɔliisia ma kɛɛ huana hindei. Nunga ta juwuyalɔ a ti nyɔunyɔ, ta lapi a ti nyɔunyɔ; ta lololɔ, ti liilewengɔ tawao hani gbi ɛɛ gu a tie. Ti luahu a gɔlɛkɔlɛlɔ ti hei a tiwa kɛɛ kuluma; 21ta tomaya wie, ndɔi a ti hou, ta ndɔ-gboli-gomɛisia ga, ta hinda wekeisia wie kia jisia ti na. Nyaa na wu laahima kia ngi pienga la ngovama, nasia ta hindei jisia wie tɛɛ Kohunɛ na majɔɔ nasia ti Ngewɔ Mahayɛi bu ta majɔɔ. 22Kɛɛ Ngewɔ Yafei i yaa yengema a mue, na a gbua hu tamia a ndoma, kohunɛ, ndiilɛli, ndiigɔlɛ, hindawanda, kpekpeya, pɔɔna hinda wiela, 23ngayei kɛɛ ndiihou. Sawa gbii na kɛva kɛ hindei jisia ti nyamungɔ. 24Tawao nungei nasia kpɛlɛɛ Yesu Kristi woo a tie ti ti nuuvuyei gbakpanga krɔsii ma, tia ngi manima hindeisia kɛɛ ngi liima hindeisia. 25Ngewɔ Yafei lɔ i ndɛvui venga mu wɛ, mahoungɔ ta i kɛ a mue ma yee jia hinda gbi hu. 26Mu yaama aa lɛ, maa jia mu nyɔunyɔ liima, ɔɔ maa lolo a mu nyɔunyɔ.


GALESIABLƐISIA 6

1Nya mbaa Kristimableisia, wu tɔngaa wu yilayee i hinda nyamu laasi gbi wienga, mahoungɔ wua Ngewɔ Yafei i wu hu wu ngi lo pele yekpe ma, kɛɛ waa pie a ŋajiŋaji. Tawao a wu jiayii mahugbe aako wua bɛɛ hinda nyamu wie mani aa wu lɔ. 2A ya a gbɔ wu nyɔunyɔ ma wu hinda gbɔugbɔisia hu; wu na wiengaa kɛ wu Kristi jawei hounga. 3Numu i ta yekpe wumbungaa a baamamɔ waa kɛɛ gbɛ-o-gbɛ yaa a ngie, kɛ i ta yekpe lekee lɔ wɛlɛma. 4Numu gbi i ngi wiehindei jɔgbɛ. Kpekpengɔ yɛngaa la, kɛ a mata gbualɔ a na ta vulii i pienga, kɛɛ aa huma na ma numu weka i pienga. 5Gbamaile numu gbi a ngi nda ngahɛi lɔ hou. 6Mahoungɔe numui na ti ngi gaama a Ngewɔ layiei i luma taa ngi Kaamɔ ti gbɔ hani yekpei kpɛlɛɛ ma i ngi yeya. 7Waa wua yekpe wɛlɛ; numu gbi ɛɛ Ngewɔ wuhu baa. Tuhani na numu a hii, tamia lɔɔ a tewe. 8Numu i tuhani hinga ngi luwui liima hindeisia yeekpalɛi hu, na a tewe na tamia a hee; i tuhani hiingaa Ngewɔ Yafei gbaalɛi hu, na Ngewɔ Yafei a fe ngi wɛ teweva, tamia a kunafɔ lɛɛvui. 9Faale mu gahu aa gbɔyɔ a hinda yekpe wiela; gbamaile muii gbeilɔ kpekpe wiela ma, watii a hitilɔ ma yeenafei majɔɔ. 10Faale, watii gbi lekee mu sabu jɔnga, mahoungɔ mu hinda yekpe wie a numu gbi, kakayee nasia mua tieni mu langɔ a Kristi. 11A kɔlɔ-loi jisia wɔlɔyii lɔ lɛɛ ngi nyɛima ji ngi kɔlɛi ji nyɛima na wu gama a nya lokoi vulii! 12Nungɛi nasia ti lapima bili gbɔndava wu ma tia mia a nasia ta ti luwumɛi nyandeyii magɛ, ta gbɔma lawo la. Na hu gbi, ta pielɔ lekee aako nungaa taa hitɛ ti wooma a juwuya Kristi krɔsii va. 13Nasia vulii bɛɛ ta ti hei bili ya tɛɛ Sawei hou; ti longɔ ti wu hei bili ya kɔɔ ti lawo kɛ ti gunga wu ma lumava ti yenge wu luwui ma. 14Na hu gbi, nya nga lawo lekee a mu Lemɔi Yesu Kristi krɔsii lɔ; ajifa ngi krɔsii sabui hu lɔ dunyei haangɔ nya wɛ, nya haangɔ dunyei wɛ. 15Hinda gbi ii le ina numu heingɔe bili ya ɔɔ ngi heingɔ ii le bili ya. Na baa i ma ta mia a ji Ngewɔ a numu gbatɛ a nina. 16Nasia ta sawei ji hou ti lɛɛvuisia hu, Ngewɔ i ti gɔ a ndiilɛli kɛɛ manuma tia kɛɛ Ngewɔ nungeisia kpɛlɛɛ! 17Pɛiŋ ngi ya kɔlɛi ji nyɛila gbɔyɔ: gbɛɛ ngi nde; numu gbi aa gbɔma nya vawɔli, ajifa kpɔi jisia ti nya luwuma ta kɛlɔ kɛ Yesu luwei mia a nge. 18Mu Lemɔi Yesu Kristi yauwandei i yɛ wu kpɛlɛɛ ma, nya mbaa Kristimableisia. Amiina.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE