Philippians


1

1 Paulo palumuĩ nũTimoteo, ĩtumi a kĩYesu Kilisito, kwamuandĩkĩla inie namwĩeelu mwa kĩKilisito Yesu namuĩlĩ kuPilipi, palumuĩ nĩalĩnguli nĩaalĩĩlia ikyanisa. 2 uUkende wĩĩ kumiani nĩmatiliga namapũnile kwa kĩNzua Tata wĩĩtu nukwa kĩShekulu Yesu Kilisito. 3 Namusongelia uNzua waane pensi pĩna numũjukile inie, 4 intondo tũlũ muulompi waane nukumulompeela kwilyumbi. 5 Namusoongelia kunsooko ya ukamantani waani mumpola na nziiza kwipũna ulutondo lwa muandio sunga nantende yoĩ. 6 Nanulusanilie ntuulu, ya kĩna uyo naalĩ wandilie umulĩmo namuuza munsĩ yaani ukakuukondeelia sunga kuLutondo lwa kĩYesu Kilisito. 7 Itĩ yoi injĩpĩĩle kukumusĩĩgĩla inie tũlũ; kunsooko inie mukoolĩ munkolo yaane, mwĩakamantani palumuĩ nineene muukende, muutũngua waane, sunga pĩna nukuzikuĩla Mpola na Nziiza nukukuzikamĩnkĩĩlia. 8 Kuitĩ uNzua ingĩ mukuĩlĩ waane kĩna numutĩĩtĩĩle inie nsula kĩna ĩnsula nya kĩKilisito Yesu umuene. 9 uUlompi waane ntuu, uuloogua waani wĩongeele kwitũla wingĩ zigi, muulĩngi nuulekanuli tũlũ; 10 mugombie namaaza, mutũle nĩnkolo nanzelu, ĩmuagila kaukũmpania kunaĩngĩ sunga kuLutondo lwa kĩKilisito 11 Mũjuligue inkalĩ za kulukuuluu kunzĩla ya kĩYesu Kilisito, kuukulu nulukũmo lwa kiNzua. 12 Ĩpa itĩ anũna aane, numuloe mumane ya kĩna impola tũlũ naalĩ zinjaganile ĩne zaleetilee usapatĩlia wa Mpola na Nziiza. 13 Itĩ, yoi, yikualiĩ ntongela ya ĩlaasi iJumba lya kĩtemi nĩantu tũlũ ya kĩna ĩmatendele maane ingĩ kunsooko ya kĩKilisito. 14 Kangĩ iingĩ pakatĩ ya anũna alĩgagia ukamatĩku mwa kĩShekulu kunsooko ya utũngua waane, sunga ĩkamatĩkĩlie dũũ kwitambula ulukaani lwa kiNzua kutilĩ kaooa. 15 Ĩĩĩa itanantia impola za kĩKilisito kunsooko ya wĩĩlũ muumankinĩla; ĩĩĩa gua kunkolo nanziiza. 16 Ĩa itenda itĩ kuuloogua, amanile ya kĩna numuĩĩkue kunu koona nkuĩle iMpola na Nziiza. 17 ĩAasio naingĩ akumutanantia uKiliisto kuumankinĩla, sika kunkolo nanzelu, naasĩĩgile kwiongeelia injago za utũngua waane. 18 Yaani gua. Ĩpa kunzĩla zensi, kanga yĩĩ kuunamampĩlu katia kutai-taaii, uKilisito witanantigua; kuluulo numbĩle, kangĩ nikilumba. 19 Kuitĩ manile kĩna izi zikipĩluka kwitũla ugũnua waane, kunzĩla ya ulompi waani nukuwaalĩĩlia wa kĩMuau wa kĩYesu Kilisito. 20 Yĩĩ kwilika lya kutũngĩlĩkia nuulaaĩĩli waane ndekikolua kansoni, ĩpa kuukamatĩkũ tũlũ kĩna intondo tũlũ, sunga nunzuauu uKilisito ukikuligua mumuĩlĩ waane, kanga yĩĩ kuumĩ waaane katia kunkia yaane. 21 Kuitĩ kumuane ĩne, uumĩ waane ingĩ uKilisito, nukũkia ingĩ nsaĩlo. 22 Ĩpa itĩ kanga yĩĩ kuuumĩ wa mumuĩlĩ kumuane ĩne yukuleetaa nkali za mulĩmo. Iio gua, lwa kusaagula sika nulumanile. 23 Numutuunue pakatĩ ya nkaani zibĩlĩ. Ntĩĩte nsula ndege muna nsĩĩ nikyale palumuĩ nuKilisito, kuitĩ ingĩ iiza nangũlũ; 24 kuluandĩ luua kukikyala munu mumuĩlĩ ijĩpĩĩle nangũlũ kunsooko yaani. 25 Nineene pĩna ng'ombile izi, manile ya kĩna nĩkakikyala nukwiĩĩma ensi niniinie tũlũ, mukule sunga kwilumba muusuĩĩli; 26 uwĩkũmia waani mwa kĩKilisito Yesu wĩongeele kunsooko yaane, nukunsooko ya ukoolĩ waane palumuĩ niniinie kangĩ. 27 uLugendo luani lutũle kĩna ijĩpĩĩle iMpola na Nziiza za kĩKilisito, koona malĩĩ ĩnikiiiza kukumuona inie katia kanga nĩĩ nukutilĩ, nĩziigie impola zaani, kĩna muĩmĩkile kuukamũ kunkolo ĩmuĩ, kũshĩĩgo lĩmuĩ ĩmukĩsinka kuusuĩlĩ wa Mpola na Nziiza. 28 Sunga mulekioopooka ĩalugu aani mulukani luensi; kumuao aasio ingĩ kĩlagĩĩlo kualiĩ kya ulimĩĩli waao, ĩpa kumuani ingĩ kĩlagĩĩlo kya ugũnua waani, nduo upũnile kwa kĩNzua. 29 Kuitĩ muapeegue kunsooko ya kĩKilisito, sika kwishuĩĩla mumuakue udũũ, ĩpa nukwiaagigua gaa kunsooko yaakue. 30 Sunga niniinie mukoolĩ nuwĩsinki wau namuoonie kumuane, nukwiigia ya kĩna ĩne kĩlĩ nkoolĩ muumo.



2

1 Kanga wĩĩ ukoolĩ ukamia nkolo wensi mwa kĩKilisito kanga wĩĩ ukoolĩ wĩpumbulia wensi wa uloogua; kanga wĩĩ ukoolĩ ukamantani wensi mwa kĩMuau; kanga wĩĩ ukoolĩ untu nauuza nĩkĩsuusu; 2 julĩĩlie uulumbi waane ĩmutĩĩte shĩĩgo lĩmuĩ, ĩmutĩĩte uloogua umuĩ, akola nkolo ĩmuĩ, ĩmusangĩĩle ĩmasĩĩgo. 3 Mulekitenda luensi kuwĩkungumi nulukentulo; ĩpa kuwĩniinupia, wensi wamuone umuua kĩna mukulu kwikĩla uyo umuene. 4 Wensi walekilaa impola zaakue, umuene ĩpa wensi nwalaae nimpola za naĩngĩ. 5 Muĩ nishĩĩgo ĩlĩ mumiani naalĩ liĩlĩ mwa kĩKilisito Yesu. 6 Uyo kũyuukĩ naalĩ utĩĩte ikyelu lya kĩNzua, kangĩ kwitũla lika lĩmuĩ nuNzua sika nualĩĩlia kĩna kĩintu kya kusiitĩĩla 7 ĩpa wĩtenda mugila kaukulu, nusola ikyelu lya musese, nutũla mpiani ya antu, 8 kangĩ pĩna naamulaa, nwigyelela kwilika lya kĩuntu udũũ, alĩ wĩniinupilie, nugombia sunga ĩnkia, ndĩo ĩnkia ya musalaba. 9 Kunsooko ĩĩ uNzua numukulĩkia nkankanaa, numupeela iLiina nalĩkĩlile iliina liensi; 10 koona kuliina lya kĩYesu lyũũ liensi lĩtũngamigue, ĩaasio naakoolĩ mwigyulu, nĩa muna nsĩĩ, nĩa kuulungu; 11 lulĩmĩ luensi lukũmuule ya kĩna ũYesu Kilisito ingĩ Shekulu, kuukulu wa kĩNzua Tata. 12 Luulo gua, aloogua aane, kĩna iio naalĩ mukugombaa intondo tũlũ, sika pĩna alĩ nkoolĩ udũũ, ĩpa nangũlũ ĩne pĩna nukutilĩ, ukondeeliĩ uugũnua waani uniinie kuooa nukwikĩkĩma. 13 Kuitĩ ingi Nzua muene nukĩtumaa umulĩmo munsĩ yaani, kwishiia kumiani sunga kwitenda kumiani kwilika lya ulooa waakue nauuza. 14 Tendi zensi ĩkutilĩ kawĩsũsũmi nuwĩkungumi, 15 mutũle aana a kĩNzua naagila kishokio sunga utiulia, naagila kakĩlema pakatĩ ya wĩleli uu naukakũ kangĩ nauleki, pakatĩ yaao ĩmwigyelĩĩle zĩ weelu muna unkũmbigyulu, 16 pĩna mũtyapile uLukaani lwa upanga, ntũle nĩnsooko ya kĩkũmazukia paLutondo lwa kĩKilisito, ya kĩna uugendi wane sika alĩ nakanda, kangĩ kĩna sika alĩ nĩkĩtumaa kamulĩmo nakanda. 17 Sunga kanga nsonontekigue zĩ pyolia paupũnio wa wĩtekeli wa usuĩĩli waani, numbile, kangĩ numbile palumuĩ niniinie tũlũ. 18 Niniinie iio-iioo lumbĩkiĩ, kangĩ lumbĩ palumuĩ nineene. 19 Ĩpa ndaaĩlĩĩle gua mwa kĩShekulu Yesu kukumutuma ũTimoteo wapike kunsiani kuukaaũ, mpumbuligue pĩna nikiiigia impola zaani. 20 Kuitĩ numugila kamuntu nuĩngĩ nwishĩĩgo lĩmuĩ nineene nukikendegeela uwikyaalĩ waani kutai-taaii. 21 kuitĩ naĩngĩ tũlũ akĩdũũmĩlia iyaao ĩeene, sika iya kĩYesu Kilisito. 22 Ĩpa itĩ mumanile ulukũmo luakue, kĩna wĩtumĩkilie palumuĩ nineene muMpola na Nziiza zĩ muana nũshee. 23 Luulo gua ndaaĩlĩĩle kukumutuma uyo ĩkamuĩ pĩna nikimana nazikinjagaana; 24 Nsuĩlĩĩle gua mwa kĩShekulu ya kĩna nineene uneene nikiiiza nkaaile. 25 Luulo gua, injĩpĩĩle numutume kumiani uEpapulodito umunũna waane, munamulĩmo palumuĩ nineene, umwĩlaasi palumuĩ nineene; kangĩ mutumua waani, kangĩ mwĩtumi wa usilĩlua waane. 26 Kunsooko alutĩĩte nsula kumiani inie tũlũ, nuona usungu dũũ kunsooko alĩ mũigilie ya kina alĩ muluĩle. 27 Tai alĩ mulemue nkankanaa, piipĩĩnkia. Ĩpa uNzua numukolelua kĩnishungu; sunga sika umuene wing'ene, ĩpa nineene gaa; ndekitũla nuusungu kwikĩlĩkĩĩla. 28 Iio gua nĩkamatĩkĩĩlie kukumutuma, koona pĩna mwamuona kangĩ mulumbe; nineene nkeepeligue uusungu waane. 29 Muanũnkulĩ gua mwa kĩShekulu kwilyumbi tũlũ; muakulie ĩantu kĩna uyo. 30 Kuitĩ kunsooko ya mulĩmo wa kĩKilisito alĩ wasũgamĩĩlaa kwikia, nwĩpũnia uuumĩ waakue, wakondeelie naikeepile muwĩtumi waani kumuane.



3

1 Kumpelo gua, anũna aane, lumbikiĩ mwa kĩShekulu kukumuandĩkĩla zizo-ziizoo sika zinkatalia ĩne, ĩpa yukumusaĩpia inie. 2 Ĩsukukĩ nimbua, ĩsukukĩ nĩnaakutendaa namabĩĩ, ĩsukukĩ nĩndĩo naakuudumulaa umuĩlĩ. 3 Kuitĩ ishie kuakola kualamigua, ishie nakukumutekelaa uNzua kwa kĩMuau nukukĩkũmazukia mwa kĩKilisito Yesu, sunga sika kuzishanilie ĩza kĩmuĩlĩ. 4 Ĩne nineene kanga aza nsiiile, aza nijilishania ĩza kĩmuĩlĩ. Wensi kaanga waone kĩna utĩĩte nsooko ya kuzishania ĩza kĩmuĩlĩ, ĩne nangũlũ. 5 Alĩ numualamigue palutondo lwa munaana; nĩmuntu wa luuli lwa Ĩsilaeli, wa kĩntua kya kĩBenjamini, nuMuebũlania wa Aebũlania; kumpola za kutiata uUlagĩĩlio, nuMupalisayo; 6 kumpola za wĩkakia, mukola kuliagia ikyanisa; kumpola za kulukuuluu niĩlĩ muUlagĩĩlio, alĩ numugila kishokio. 7 Ĩpa itĩ, ĩzaasio naalĩ nsaĩlo kumuane,, naniziona kĩna ukapĩkĩ kunsooko ya kĩKilisito. 8 Tai-taaii, naiona tũlũ tũũlũũ kĩna ukapĩki kunsooko ya uuza naugila kaukinĩĩlo wa kumumana uKilisito Yesu, Shekulu waane; iio kunsooko yaakue nandigia uukapĩki wa intu tũlũ, naniiona zĩ mpalala koona numuligie uKilisito; 9 kangĩ nigyelele mumuakue, ndekitũla nĩkulukuuluu nikigyelelaa kuUlagĩĩlio, ĩpa ĩo nikigelelaa kunzĩla ya usuĩĩli mwa kĩKiliisto; ĩkulukuuluu nyukupũnaa kwa kĩNzua, kunzĩla ya usuĩĩli. 10 Kangĩ numumane uyo, ningũlũ za wiiuki waakue, nuukamantani wa waagi waakue, nĩpianĩkĩĩligue nukwĩkia kumuakue; 11 koona kanga ĩishũũmĩkile mpikĩĩle uwiiuki wa kupũna muakiu. 12 Sika ya kĩna napikile katia nakamĩnkĩlĩĩle, zũi, ĩpa nĩambukĩlĩĩlie, nulũtyape uluasio naKilisito Yesu alũtyapile. 13 Anũna aane, sika nsĩĩgile ya kĩna ĩne neene nityapile; ĩpa nitenda lukaani luulu, lumuĩ dũũ, nukuzĩĩwa ĩza kunũma, nukukĩsũntĩĩla ku zakuntongela, 14 nĩambukĩlĩĩlie, mpikĩĩle paukopelio wa mpĩĩla, ndigie ĩkĩpeegua kya wĩĩtua wa kukiania wa kĩNzua mwa kĩKilisito Yesu. 15 Ishie nakuakamĩnkĩĩlũ nakutiate ĩmasĩĩgo aya; kanga musĩĩge naliĩngĩ muliensi, uNzua ukakumukũnukuĩla ĩlĩ ndĩlo. 16 Ĩpa paasio pĩna kwapikile, nakugendele muulagĩĩlio uu-uuoo. 17 Anũna aane, mutũle atiati aane; mualaae ĩaasio naakugendaa kuutiati wa mpiani naalĩ kumupĩĩle inie. 18 Kuitĩ iingĩ akugendaa kĩna alĩ numuĩĩlĩĩle nkua ningĩ impola zaao, sunga nunzuauu nukumuĩĩla kumisholi, ya kĩna ingĩ alugu a musalaba wa kĩKilisito 19 ĩMpelo yaao ingĩ oononeki, unzua waao ingĩ ĩndaa, uukulu waao wĩĩlĩ munsoni zaao, naakusĩĩgaa impola za muna nsĩĩ. 20 Ĩpa uukolakaa wĩĩtu ukoolĩ kwigyulu, kwipũna kuasio kumutũngĩĩle uMugũni, Shekulu Yesu Kilisito; 21 nukakuukaĩla umuĩlĩ wĩĩtu wa uniekũ wĩpiane numuĩlĩ waakue wa ukulu, kungũlũ nazukumusũũmagia kukuiĩĩka tũlũ yensi nsĩlĩlĩ yaakue.



4

1 Ĩpa gua anũna aane nanumuloogilue, nanumuonĩĩle nsula, ilyumbi liane, nĩngala yaane, ĩĩmĩkĩ kee iio kuukamatĩkũ mwa kĩShekulu, aloogua aane. 2 Numupeepilie uEuodia, numupeepilie nuSintike ĩĩ nishĩĩgo lĩmuĩ mwa kĩShekulu. 3 Ninduuwegaa mĩaane wa tai, nukulompile wĩaalĩĩlie ĩasungu aasio, kuitĩ alĩ ĩkamatĩkilie muMpola na Nziiza palumuĩ nineene, nuKelemensi nduyo, nĩaasio naĩngĩ naalĩ ĩkĩtumaa umulĩmo palumuĩ nineene; aao namiina maao makoolĩ mumbũgũlũ ya upanga. 4 Lumbĩ mwa kĩShekulu intondo tũlũ; kaubĩlĩ naũga, lumbĩ. 5 uUpolo waani wigyelele kuantu tũlũ. ũShekulu wĩpiipĩ. 6 Muleke kĩkunkunalia kulukaani luensi, ĩpa muluensi kuulompi nukwinena palumuĩ nĩmasongelio, uusiio waani wigyelele kwa kĩNzua. 7 Nĩmatiliga ma kĩNzua namakĩlile ulĩngi wensi mĩkakumulindĩlĩlia inkolo zaani nĩmasĩĩgo maani mwa kĩKilisito Yesu. 8 Kumpelo anũna aane, zensi naza tai, zensi nazikyullio, zensi naza kulukuuluu, zensi nanzelu, zensi naza kuloeelia, zensi nazukukũmuukaa iiza, kanga wĩĩ ukoolĩ uuza wensi, kangaa luĩ lukoolĩ lukũmo naluuza luensi, zishĩĩgĩkie inkaani izi. 9 iMpola naalĩ mwĩmanilie kumuane nukukuzaanũnkula nukukuziigia nukukuziona kumuane, zitendĩ nuNzua nwa matiliga ukitũla palumuĩ niniinie. 10 Numbĩkilie mwa kĩShekulu kunsooko ĩpaino kumpelo mwamiiula kangĩ ĩmasĩĩgo maani mumpola zaane, kĩna iio alĩ munsĩĩgile impola zaane, ĩpa sika namuligia kalioma. 11 Sika nitambula izi kunsooko ya usilĩlua, kuitĩ nĩmanilie kwiendua muumo nuwikyaalĩ wensi nanuutĩĩte. 12 Manile kwishilĩlua, kangĩ manile kukijulĩkigua. Muwikyaalĩ wensi numumpola zensi, numumanigue kukikyuta nukwikolua ĩnzala, kwitũla nĩnaiingĩ nukwikeepeelua. 13 Nĩzishũũmile tũlũ kwa kĩuyo nukumpeela ingũlũ. 14 Ĩpa itĩ alĩ mutendile iiza dũũ kwikamantana nineene muwaagigua waane. 15 Ine niniinie Apilipi, mumanile ya kĩna mumuandio wa Mpola na Nziiza pĩna nampũna kuMakedonia, lyukutilĩ kikyanisa naliĩngĩ naalĩ lĩkamamantĩĩne nineene mulukaani ulu lwa kupũnia nukwiaanũnkula, isiititũla uniinie dũũ. 16 Sunga pĩna alĩnĩĩlĩ kuTesaloniki alĩ mundeetĩĩle uwaalĩĩlia kuusilĩlua waane nkua ya muandio nĩnya kabĩlĩ. 17 Sika kina nĩkĩonelee nsula ĩkĩpeegua, ĩpa nizionĩĩlue nsula inkalĩ nazĩkĩongeelaa kwitũla ningĩ mũyalo liani. 18 Ntĩĩte intu tũlũ nukwikĩlĩkĩĩla, nijuilie ndee, pĩna alĩ naanũnkuĩle kumukono wa kĩEpapulodito iintu naalĩ ipũnile kumiani zĩ munũnku namuuza, sadaka nya ugombigua, nĩmuloelĩĩlie uNzua. 19 NuNzua waane ukakumongeelia kiensi namwasilĩlue kwilika lya ugolĩ waakue muukulu naukoolĩ mwa kĩKilisito Yesu. 20 Kwa kĩNzua Tata wĩĩtu wĩĩ ukulu ĩkalĩ nakalĩ Amini. 21 Namukĩliĩ muelu wensi mwa kĩKilisito Yesu. ĩAnũna naĩpalumuĩ nineene akumulamukia. 22 ĩEelu ensi akumulamukia, nangũlũ ĩaasio naa munumba ya kĩKaisali. 23 uUkende wa kĩShekulu Yesu Kilisito wĩĩ palumuĩ ninkolo zaani.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE