Hebrews11 Kumatũmpĩ mingĩ nukunzĩla ningĩ uNzua pakalĩ alĩ ĩkĩtambuĩlaa nĩatata ĩĩtu kumĩlomo ya anakĩdagu, 2 ĩpa kuntondo izi za mpelo utambuĩle nindiishie kuMuana, naalumuĩĩkile wĩĩ musaali wa intu yensi, kwa kĩuyu nuuumba uunkũmbigyulu. 3 Uzo ingĩ weelu wa ukulu wa kĩNzua. kangĩ kĩna uNzua wĩĩlĩ, iio ninduyo wĩĩlĩ; nuikenka iintu tũlũ yensi kulukaani luakue lwa ngũlũ. Pĩna alutendile uweeligua wamĩilandu, alĩ wikyalansile pamukono wa kĩgoosia nwa ukulu kukiania, 4 nutendeka wĩĩ mukulu kwikĩla ĩamalaĩka, kwilika lya liina naalulĩsaalile nikyulu kwikĩla ĩliao. 5 Kuitĩ uNzua alumuĩĩlĩĩle malaĩka kĩ tyũngo liensi, “Ue uue wĩMuana waane, ĩne nantende nakulelaa?” Nĩkangĩ, “Ĩne nikitũla tata kumuakue, ninduyo ukitũla muana kumuane?” 6 Nĩkangĩ, pĩna ukumuleeta umulelua nwa muandio muna unkũmbigyulu, uũgile, “Nĩamalaĩka tũlũ a kĩNzua amutekele.” 7 Numumpola za amalaĩka, uũgile, “Nukuatendaa ĩamalaĩka aakue atũle nzega, nĩĩtumi aakue atũle nĩmĩ za mooto.” 8 Ĩpa mumpola za Muana, uũgile, “Ee Nzua, ityengu liako lya kĩtemi lĩkoolĩ sunga ĩkalĩ nakalĩ. nĩnkome yaako nya kĩtemi ingĩ nkome ya kulukuuluu. 9 Umĩloilue ĩkulukuuluu nukukuusuukĩlua uuleki; Luulo gua uNzua, uNzua waako wakupakaa ĩmakũta makũta milyumbi kwikĩla ĩaako.” 10 Nĩkangĩ, “Nunduue Shekulu, pamuandio nuĩĩka ĩmĩkũlila ya nsĩĩ, nigyulu ingĩ mĩlĩmo ya mĩkono yaako; 11 ĩLiasio lijilioononeka, ĩpa ue wikyalile; ĩLiasio lijilikulupala zĩ ntiila, 12 nĩkĩna majialo ukakulĩpalinga, nĩndĩlo lijilikaĩlĩka. Ĩpa ue wĩiio kĩna wĩĩlĩ, nĩmiaka yaako migila kampelo.” 13 Ĩpa gua, wamuĩĩlĩĩle malaĩka kĩ tyũngo liensi, “Kyalansa pamukono waane nwa kĩgoosia Sunga pĩna nĩkakuaĩĩka ĩanaulugu aako nsĩlĩlĩ ya mĩgulu yaako?” 14 ĩAasio tũlũ sika nkolone nazĩkĩtumaa, nantumue kukuatumĩla ĩaasio naikishaala uugũnua?21 Luulo gua, yukũjĩpĩĩle kuzikendegeele nkankanaa nakuziigilie, kuleke kuzilimĩĩlia. 2 Kuitĩ kanga yĩĩ lukaani naalĩ lutambulue nĩamalaĩka nalukamĩnkĩĩligue, nuutimu wensi nuuleki alĩ uligie ĩkĩnamulĩmo kya kulukuuluu, 3 aishie gua, kukitalama mbii kanga kulekikeela uugũnua naukulu kĩna uu? Naalĩ utambulue kumuandio nũShekulu, pembele naukamĩnkĩĩligua kumiĩtu kunzĩla ya aasio naalĩ iigilie; 4 uNzua nduyo nukuĩla kukilĩngasĩĩlio nĩmakula nuutendi wingĩ wa ngũlũ, nukuipeegua ya kĩMuau Muelu kĩna alĩ muloelue umuene. 5 Kuitĩ sika aluuĩĩkile nsĩlĩlĩ ya amalaĩka uunkũmbigyulu naũjile nakukuutambula, 6 ĩpa umuĩ ukuĩlĩĩle ĩpĩĩa itĩ; “Muntu yaani sunga umũjuke, Katia muana-muntu sunga umukendegeele? 7 Numutenda muniino kwityũngo niino kwikĩla ĩamalaĩka, numujiala ĩngala ya ukulu nikyulio, numuĩĩka kiania ya mĩlĩmo ya mĩkono yaako. 8 Waiĩĩka intu tũlũ nsĩlĩlĩ ya mĩgulu yaakue.” Kuitĩ muuĩĩki wa intu tũlũ nsĩlĩlĩ yaakue, sikusaagilie kakĩntu nasika kĩĩĩkue. Ĩpaino sika kwalaona iintu yensi kwiĩĩkua nsĩlĩlĩ yaakue, 9 ĩpa kwamuona ũYesu, uyo kwityũngo niino alĩ mutendue muniino kwikĩla ĩamalaĩka. Muene kunsooko ya ualaalĩki wa ukiu, wajialilue ĩngala ya ukulu nikyulio, koona kuukende wa kĩNzua waulũle uukiu kunsooko ya muntu wensi. 10 Kuitĩ alĩ yumũjĩpĩĩle uyo, nakunsooko yaakue nukunzĩla yaakue intu tũlũ naitũla, pĩna wileeta ĩaana iingĩ sunga kuukulu, kukumukamĩnkĩĩlia kuwaagi umutongeeli nwa ugũnua waao. 11 Kuitĩ uyo nukuelagiaa nĩndĩo naeeligue tũlũ gaa apũnile kumuĩ. Kunsooko ĩĩ sikukukolaguaa kansoni kukuĩĩta anũna, 12 nwiũga, “Nikitanantia ĩliina liako kuanũna aane, pakatĩ ya mulundo nĩkakukuĩmbĩla ulukũmo luako.” 13 Nĩkangĩ, “Nikitũla numusanilie umuene.” Nĩkangĩ, “Laaa, ĩne nkoolĩ palumuĩ nĩaana nanumupeegue nuNzua.” 14 Iio gua, kunsooko ĩaana akamantĩĩne nĩmiĩlĩ nĩtĩĩte umugali nĩnama, uyo nduyo iio-iioo alukamantanile iio-iioo, koona kunzĩla ya nkia wamoonoone uyo nutĩĩte usũũmi wa ukiu, ingĩ ũShetani, 15 waakomole ĩaasio tũlũ pĩna muntondo zensi za uumĩ waao kuooa wa ukiu alĩ ĩĩlĩ muwikyaalĩ wa usese. 16 Kuitĩ ingĩ tai, sikusolile iyuukĩ lya amalaĩka, ĩpa alusolile uwĩleli wa kĩIbũlahimu. 17 Luulo gua, alĩ yumũjĩpĩĩle kukĩpianĩkĩĩligua nĩanũna aakue mumpola tũlũ, watũle mupolia namukulu, mukola kĩnishungu kangĩ musuĩĩli muwĩtumi tũlũ pa kĩNzua, koona waĩpolelie ĩmĩlandu ya antu. 18 Nukunsooko umuene alĩ muagigue nukwigemua, usũũmile kukuaalĩĩlia ĩasio naakugemaguaa.31 Luulo gua anũna namwĩeelu, namukamantĩĩne muwĩĩtua wa kwigyulu, musĩĩgĩkiĩ ũYesu, mutumua kangĩ mupolia namukulu wa ukũmuuli wĩĩtu. 2 Alĩ musuĩĩli kumuakue uyoo naalumuĩĩkile, kĩna uMusa nduyo naalĩ musuĩĩli munumba tũlũ nya kĩNzua. 3 Kuitĩ ũYesu alĩ wijĩpĩĩle kwiligia ikyulio nangũlũ kwikĩla uMusa, kĩna umuzengi wa numba nutĩĩte ulukũmo nangũlũ kwikĩla ĩnumba ĩnene. 4 (Kuitĩ ĩnumba tũlũ nzengue numuntu, ĩpa umuzengi wa tũlũ yensi ingĩ uNzua.) 5 NuMusa, tai alĩ musuĩĩli munumba tũlũ nya kĩNzua kĩna mwĩtumi, watũle ukuĩli wa mpola nazijilitambulua. 6 Ĩpa uKilisito gua alĩ musuĩĩli mumpola za numba ya kĩNzua kĩna Muana. Nidiishie kwĩnumba yaakue kanga kwityapĩkie sunga kumpelo uukamatĩkũ wĩĩtu, nukukĩkũmazukilia muulaĩĩli wĩĩtu. 7 Iio gua, kĩna uMuau Muelu uũgile, “Nantende pĩna mukiiigia ululi luakue, 8 Mulekikapũkia inkolo zaani Kĩna mumatũngo ma uleki, Palutondo lwa ugemua mumbugi-melemele, 9 ĩpaasio ĩatata aani alĩ ingema naandaaa Naaona uutendi waane kumiaka makumi manĩĩ. 10 Luulo gua, nansuukĩlua uwĩleli uu, Nambũga, ‘Ĩntondo tũlũ akulimĩĩlaa munkolo zaao, Sika alĩ azimanile injĩla zaane.’ 11 Kĩna alĩ ndapile muutaki waane, ‘Sikaka ikiingĩla muusũũpio waane.’” 12 Ĩkendegeelĩ, anũna aane, ilekitũla mumiani kaumuĩ nutĩĩte ĩnkolo nambĩĩ nya kusiitishuĩĩla, nya kumuleka uNzua namupanga. 13 Ĩpa itĩ mwĩsugule lutondo luensi, pĩna yĩĩtue, “Nantende,” kaumuĩ mumiani walekikapũka kuupembeeligua wa mulandu. 14 Kuitĩ kualĩĩ akamantani a kĩKilisito kanga kũtyapĩkie uukamatĩkũ wĩĩtu wa muandio sunga kumpelo, 15 kĩna itambulue, “Nantende pĩna ukiiigia ululi luakue, Mulekikapũkia inkolo zaani Kĩna mumatũngo ma uleki.” 16 Kuitĩ naalĩ iigilie nukwileka alĩ aani; sika aao tũlũne naalĩ apũnile muMĩsili naalĩ atongeelue nuMusa? 17 Kumiaka makumi manĩĩ alĩ waasuukĩĩlue aani; sika aaone naalĩ atimuĩle, nĩmĩimba yaao naalĩ ĩguile mumbugi-melemele? 18 Kangĩ aani naalĩ waalapĩĩle ya kĩna sika ijiliingĩla muusũũpio waakue, isiititũla aao nasika alĩ agombile. 19 Kwaona gua, ya kĩna sika naasũũma kwiingĩla kunsooko ya usiitishuĩĩla.41 Luulo gua, naa kĩlĩ lĩkoolĩ ilyago lya kũingĩla muusũũpio waakue, nakoopooke sunga kaumuĩ mumiani waleke kigyela ya kĩna uulilie. 2 Kuitĩ tai, ishie nindiishie kwatanantĩĩligue impola nanziiza zĩ aao. Ĩpa itĩ ulukaani luasio naalĩ alũigilie sika naluasaĩpĩla ĩaasio, kunsooko sika nalusaalĩnkana nuusuĩĩli munsĩ yaao naalĩ iigilie. 3 Kuitĩ ishie nakusuĩlĩĩle kwiingĩla muusũũpio waasio kĩna alutambuĩle, “Kĩna alĩ ndapile muutaki waane, ‘Sikaka ikiingĩla muusũũpio waane;’” kanga ĩmĩlĩmo yaakue ĩalĩĩ yakondiligue nakĩĩ kwipũna uuĩĩkua wa mukũlĩla wa unkũmbigyulu. 4 Kuitĩ uũgile pĩĩa mumpola za lutondo lwa mupũngatĩ, itĩ, “NuNzua alusũũpilie palutondo lwa mupũngatĩ, nuleka ĩmĩlĩmo yaakue tũlũ.” 5 Nĩndĩĩpo ĩpo aluũgile, “Sikaka ikiingĩla muusũpio waane.” 6 Iio gua, kunsooko lusaagile ulukaani ya kĩna akoolĩ naikiingĩla muasio, nĩaasio naalĩ atanantĩligue impola nanziiza ĩzaasio pakalĩ sika naingĩla kunsooko ya uleki waao, 7 waĩĩka kangĩ ulutondo luua, nwiũga kumulomo wa kĩDaudi pĩna nĩkĩla miaka mingĩ, “Nantende;” kĩna alĩ itambulue kwipũna ĩkalĩ, “Nantende pĩna mukiiigia ululi luakue, Mulekikapũkia inkolo zaani.” 8 Kuitĩ kanga ũYosua ĩalũjile kuapeela uusũũpia, sika alũjiliũga impola za lutondo luua pembele. 9 Iio gua, usaagile usũũpio wa wikyali kuantu a kĩNzua. 10 Kuitĩ unuasio nũingĩĩle muusũũpio wa kĩNzua wasũũpilie umuene mumĩlĩmo yaakue kĩna iio uNzua naalusũũpilie mumĩlĩmo yaakue. 11 Luulo gua, kwĩkamatĩkie kwiingĩla muusũũpio waasio, wensi walekigua kumpiani ĩo-ĩĩoo nya uleki. 12 Kuitĩ uLukaani lwa kĩNzua ingĩ lupanga kangĩ lutĩĩte ingũlũ, kangĩ luugĩ kwikĩla uuugĩ wiyũmba nalĩtĩĩte uuugĩ kunandĩ zibĩlĩ kangĩ lukusomaa lika lya kutemanula umoo nĩnkolo, mpĩngĩlĩ za makũpa nimpongo; kangĩ lupeelũ kukumalĩnga ĩmasĩĩgo nuusio wa nkolo. 13 Sunga kyukutilĩ kakĩumbe nakĩpisigue ntongela yaakue, ĩpa itĩ tũlũ-tũũlũũ igyelĩĩle kualiĩ nukwikũnukulua pamiiso maakue nutĩĩte impola zĩĩtu. 14 Luulo gua, pĩna kutĩĩte umupolia namukulu naalunankĩĩle sunga kwigyulu, ũYesu Muana wa kĩNzua, kuambĩĩlĩkie uukũmuuli wĩĩtu. 15 Kuitĩ kuagila kamupolia namukulu nasikusũũmile kukukukolelua ishie ĩkĩsuusu muuneketũ wĩĩtu, ĩpa umuene alĩ mugemue zĩ undiishie mumpola tũlũ, ĩpa sikaka nutimula. 16 Luulo gua, nakulĩsũgamĩĩle ityegu lya ukende kuukamatĩkũ koona kuanũnkule ĩkĩnishungu nukwiona ukende wa kukualĩĩlia pityũngo lya usilĩlua.51 Kuitĩ umupolia namukulu wensi namusaagulue pakatĩ ya antu ukuĩĩkaguaa kunsooko ya antu munkaani nazĩmũjĩpĩĩle uNzua, koona wapũnie ĩmapũnio nĩmapolia kunsooko ya mĩlandu. 2 Uyo usũũmile kukuakenkelia kuupolo nasika amanile ninaalimĩlĩĩle, kuunsooko uyo umuene wĩĩlĩ muuneketũ. 3 Kunsooko ĩĩ nayumũjĩpĩla kwipũnia ipyolia kunsooko ya mĩlandu yaakue, kĩna iio nukuapũnĩlagiaa nĩantu. 4 Ukutilĩ nukĩsolelagiaa ikyulio ĩlĩ, ĩpa uuyo namuĩtue nuNzua, kĩna iio uAloni alĩ muĩtue. 5 Iio-iioo uKilisito sika alĩ wĩkulilie umuene watũle mupolia namukulu, ĩpa alĩ muĩĩkue ninduyo naalumuĩĩlĩĩle. Ue uue wĩMuana waane Ĩne nantende nakulelaa. 6 Kĩna uũgile nĩpĩĩa, “Uue wĩmupolia ĩkalĩ nakalĩ Kwilika lya kĩMelikizedeki.” 7 Uyo pantondo zaasio pĩna alĩ wĩĩlĩ muwikyaalĩ wa muĩlĩ wa kĩuntu, alumupũnĩĩlie uulompi nuupeepia palumuĩ nukukumulĩĩlĩkia kumisholi, uyo nusũũmile kukumugũna kwipũna muukiu; nũigigua kwilika lya ukulia Nzua waakue. 8 Kanga alĩĩ Muana nakĩĩ, nwĩmania kwigomba kunzĩla ya waagigua uu naalĩ umuligilie; 9 nduyo paasio pĩna nutũla mukamĩnkĩĩlũ nutũla muandio wa ugũnua wa kalĩ nakalĩ kuasio tũlũ naakumugombaa, 10 nuĩĩkua nuNzua wĩĩ mupolia namukulu kwilika lya kĩMelikizedeki. 11 Mumpola izi kutĩĩte inkaani ningĩ za kuganula, kangĩ nkakũ kukuziloondoosia kunsooko inie mualĩĩ akata a kutegeela. 12 Kuitĩ yumũjĩpĩĩle inie kwitũla amania munityũngo ĩlĩ, ĩpa itĩ yĩmũjĩpĩĩle muntu wamumanie kangĩ uumanigua wa muandio wa nkaani za kĩNzua. Ĩpa inie mwijĩpĩĩle ĩmasunsu, sika india nankakũ. 13 Kuitĩ wensi nukukopaa ĩmasunsu sika walamana inkaani naza kulukuuluu, kunsooko wĩkĩna muana mutakata. 14 Ĩpa india nankakũ ingĩ za antu naakulu, ĩaasio namasala maao, kunzĩla ya kumatumĩla, mijiĩlĩĩligue kwilekanula nanziiza nĩnambĩĩ.61 Iio gua, kulege kuumanigua wa muandio wa kĩKilisito kulongoleke kuukamĩnkĩĩlũ; kulekiĩĩka kangĩ umukũlĩla wa upeli kwipũna muutendi naukiu, nuusuĩĩli kwa kĩNzua, 2 nuumanigua wa ubadĩĩzo, nukwiĩĩkĩlua ĩmĩkono, nuwiiukigua mwa akiu, nuulamulua wa kalĩ nakalĩ. 3 Kukitenda itĩ gua, naNzua wakugombia. 4 Kuitĩ ĩaasio naakondile kwipeegua uweelu munkolo, nukwitomia uupeegua wa kwigyulu, nukwitũla akamantani a kĩMuau Muelu, 5 nukukulutoma uLukaani naluuza lwa kĩNzua, ningũlũ za unkũmbigyulu naukiiiza; 6 ĩaasio kanga atũle aleki, sika ishũũmĩkile kukuatenda ĩĩ apia kangĩ sunga apele. Kunsooko akumukononteela mumusalaba uMuana wa kĩNzua ĩeene nkua ya kabĩlĩ, nukukumumela kualie. 7 Kuitĩ ĩnsĩĩ nyukukopaa ĩmbũla nyukukuaa nkua kunkua nukwiliisia inani nukukuasaĩpia ĩaasio nukunsooko yaao yukulĩmaguaa, yukuanũnkulaa uukenbetua kwipũna kwa kĩNzua. 8 Ĩpa kanga ĩliisie iyĩnza nimbĩgĩlĩ kutilĩ kansaĩlo kangĩ, ĩpa zitũla piipĩ nuuzũmua; ĩmpelo yaakue ingĩ kwishoonsua. 9 Ĩpa itĩ aloogua, kanga kutambule itĩ nakĩĩ, kumpola zaani kusuĩlĩĩle inkaani nanziiza nangũlũ, nazitĩĩte ugũnua. 10 Kuitĩ uNzua sika mubĩĩ, sunga wĩĩwe ĩmĩlimo yaani nuuloogua waasio naalĩ muũgyelĩĩlie kuliina liakue, pĩna alĩ mukuatumĩla ĩeelu, sunga nunzuauu kĩlĩ mukuatumĩla. 11 Kwasiiia gua, wensi mumiani wigyelelie uukamatĩkũ uo-uuoo, waũtyapĩkie uulaaĩĩli tũlũ sunga kumpelo, 12 koona mulekitũla akata, ĩpa mutũle atiati a aasio naakusaalaa ilyago kunzĩla ya usuĩĩli nuugigimĩlia 13 Kuitĩ uNzua pĩna alukumupeela uIbũlahimu ilyago kunsooko alĩ mugila namukulu kwikĩla uyo umuene nwa kumulapĩla, alulapile umuene mukola, 14 nuũga, iTai, uukembeti, nĩkakukukembeta; nuwongeelia, nĩkakukongeelia. 15 Iio gua, uIbũlahimu pĩna nugigimĩlia nuona kĩna ilyago nalĩtimĩĩlĩka. 16 Tai ĩantu akulapaa kwa kĩuyo namukulu kwikĩla ĩo, nuulapi ukutũla mpelo ya ukamĩnkĩĩlia wa wĩkungumi waao. 17 uNzua pĩna nusiia nangũlũ kukualagĩĩla ĩasaali ilyago kĩna uusio wakue sika usũũmile kwikaĩlĩka, nuĩĩka ilyapo pakatĩ, 18 koona kunzĩla ya intu ibĩlĩ nasika ishũũmile kwikaĩlĩka, mũyaasio uNzua sikusũũmile kwitambula uulongo, kuligie ipyumbulio nalya ukamatĩkũ, ishie naalĩ kumankĩlĩĩle kwiamba uulaaĩĩli waasio nauĩĩkue ntongela yĩĩtu, 19 nakutĩĩte zĩ kyamĩkĩlo lya nkolo nikyola ngũlũ nĩmatiliga, uulaaĩĩli naukĩlile mũpyupa lya kumbele nikwiingĩla sunga munsĩ; 20 muasio muumo naalĩ wingĩĩle ũYesu umutongeeli kunsooko yĩĩtu, naalutũlile mupolia namukulu ĩkalĩ nakalĩ kwilika lya kĩMelikizedeki.71 Kuitĩ uMelikizedeki, nuasio umutemi wa Salemũ, mupolia wa kĩNzua nwa kukiania, naalĩ itaaganile nuIbũlahimu pĩna alushookile kwipũna kuulugu wa kĩkua nĩatemi; numukembeta. 00267.tif Mupolia namukulu (Aeb 7:1) 2 uIbũlahimu numoomoela ityũmpĩ likyumi lya iintu tũlũ. Taangua ĩndogolelio ya liina liakue, ingĩ mutemi wa kulukuuluu, kangĩ mutemi wa Salemũ, kuitĩ ingĩ mutemi wa matiliga. 3 Mugila kishee, mugila kanina, mugila kandugu, mugila kamuandio wa ntondo sunga ĩmpelo ya uumĩ, ĩpa nwĩpianĩkĩĩligua nuMuana wa kĩNzua, wikyalile kũtula mupolia yukutilĩ kampelo. 4 Laaĩ gua, unuasio kĩna alĩ mukulu! uIbũlahimu, tata wĩĩtu namukulu numupeela ityũmpĩ likyumi lya utepi waakue. 5 Numuaana a kĩLawi naakuligagiaa umulĩmo wa upolia, atĩĩte lyagĩĩlio lya kusola ityũmpĩ likyumi lya antu aao, ingĩ aao ĩanũna aao kunzĩla ya Ulagĩĩlio, kanga nĩaasio gaa ĩapũnile palumuĩ nĩndĩo mũyĩĩno ya kĩIbũlahimu nakĩĩ. 6 Ĩpa uyo nasika wa ndugu yaao, nusola ityũmpĩ likyumi kwa kĩIbũlahimu, numukembeta uyo naalutĩĩte ĩmalago. 7 sika ya kukungumia kĩna namuniino ukukembetaguaa nĩnamukulu. 8 Ĩpa papa ĩantu naakukiaa akusolaa ityũmpĩ likyumi ĩpa kuasio nusola umuntu naalĩ mukuĩlue kĩna mupanga. 9 Ishũũmĩkile kwitambula ya kĩna uLawi umuene nukuanũnkulaa ityũmpĩ likyumi, nupũnia ityũmpĩ likyumi kunzĩla ya kĩIbũlahimu, 10 kuitĩ alukoolĩ mũyĩĩno ya kishee ĩpaasio uMelikizedeki pĩna alĩ itaaganilie nduyo. 11 Ĩpa gua, kanga uukamĩnkĩĩlũ ĩalĩĩ ukoolĩ kunzĩla ya upolia wa kĩLawi (kuitĩ ĩpaasio pĩna alĩ ukoolĩ, ĩantu alĩ apeegue uUlagĩĩlio), kunsooko kĩ waĩĩkue kangĩ umupolia wĩngĩ wigyelele nwilika lya kĩMelikizedeki sika yĩĩ kũlika lya kĩAloni? 12 Kuitĩ uupolia pĩna ukaĩlĩkile, kutilĩ kawĩnegelo, ĩpaasio ijĩpĩĩle nuulagĩĩlio nduo ukaĩlĩke. 13 Kuitĩ uyo naalĩ mutambulue ĩzaasio, alĩ mukamantani wa luuli luĩngĩ, sunga kutilĩ nwa luuli ulo nalukĩtumĩlaa paupolelio. 14 Kuitĩ yĩkualie kĩna ũShekulu wĩĩtu alupũniile mwa kĩYuda; mumpola za luuli luasio uMusa sika alutambuĩle kalukaani mumpola za upolia. 15 Kangĩ yĩkualie kwikĩlĩkĩĩla pĩna wigyelĩĩle umupolia nuĩngĩ kwilika lya kĩMelikizedeki, 16 naalutũlile mupolia sika kunzĩla ilyagĩĩlio lya kĩuntu, ĩpa kungũlũ za upanga naugila kampelo. 17 Kuitĩ wakuĩlua mumpola zaakue, “Uue wĩmupoolia ĩkalĩ nakalĩ, Kwilika lya kĩMelikizedeki.” 18 Paluandĩ lumuĩ, ikoolĩ kwileegigua ilyagĩĩlio lya muandio kunsooko ya uneketũ waakue, kangĩ kunsooko sika ukuleeta kansaĩlo, 19 (kuitĩ uUlagĩĩlio sika ukutimĩĩlagiaa kakĩntu); paluandĩ luua, nawingĩligwa uulaaĩĩli nauuza nangũlũ, nukuwaasio kukumusũgamĩĩla uNzua. 20 Naikulu nangũlũ, sika naitũla pĩna yukutilĩ kilyapo. 21 ĩAasio a kalĩ alĩ atũlile apolia pĩna kutilĩ kilyapo, ĩpa uyo palumuĩ nilyapo kwa kĩuyo naaluũgile mumpola zaakue, “ũShekulu walapile, Sunga sika ukikaĩla ishĩĩgo liakue; Uue wĩmupolia ĩkalĩ nakalĩ.” 22 Kunzĩla ĩĩ ũYesu watũlile musegamĩli wilyago naliiza nalĩkĩlĩkĩlĩĩle. 23 Kangĩ ĩasio ĩa kalĩ alĩ apolia iingĩ, alĩ akulemagiguaa nĩnkia kukikyala, 24 ĩpa unuasio kunsooko ukilyalaa sunga ĩkalĩ nakalĩ, utĩĩte uupolia waakue nasika ukukaĩlĩkaa. 25 Iio gua, usũũmile kukuagũna sunga kumpelo ĩaasio naakumusũgamĩĩla uNzua kwa kĩuyo, kunsooko ukoolĩ mupanga intondo tũlũ, koona waalompeele. 26 Kuitĩ alĩ ijĩpĩĩle ishie kutũle numupolia namukulu kĩna uyu, namuelu namugila kaubĩĩ, namugila kibyado, naalĩ mukamatulue nĩanamĩlandu, nunansulua kukiania igyulu. 27 Uyo sikusiile lutondo luensi, kĩna ĩapolia naakulu naĩngĩ, tangua kwipũnia ĩmapolia kunsooko ya mĩlandu yaakue umuene, pembele kunsooko ya mĩlandu ya antu; kuitĩ uyo alutendile itĩ kamuĩ dũũ, pĩna alĩ wĩpũnilie umuene. 28 Kuitĩ uUlagĩĩlio ukuaĩĩkaa ĩantu naatĩĩte uneketũ atũle apolia naakulu; ĩpa ulukaani lwilyapo naalĩ lwijile kunũma ya Ulagĩĩlio lwamuĩĩkile uMuana namukamĩnkĩĩlũ sunga ĩkalĩ nakalĩ.81 uLukaani nalukulu muizi nakwitambula ntuulu, kutĩĩte umupolia namukulu nwĩkĩna itĩ, nwikalansile pamukono wa kĩgoosia wityengu lya kĩtemi lya Ukulu mwigyulu, 2 mwĩtumi wa Pana yeelu niHyeema lya tai; ndĩlo ũShekulu alulĩĩĩkile, sika kumuntu. 3 Kuitĩ umupolia namukulu wensi ukuĩĩkagua koona wapũnie ĩmapũnio nĩmapolia. Kuluulo gua, ijĩpĩĩle umupolia uyu wĩĩ nĩkĩntu wakĩpũnie. 4 Kanga aza ĩwĩĩlĩ muna nsĩĩ sika azũjilitũla mupolia; kunsooko akoolĩ ĩapolia naakupũnagiaa ĩmapũnio kunzĩla ya Ulagĩĩlio. 5 Nĩndĩo akĩtumaa iyaasio nayĩmpiani numulũle wa yaasio naikoolĩ kwigyulu. Niyaasio uMusa nduyo naalĩ mulagĩĩligue nuNzua, pĩna alĩ waakiijĩpia iHyeema, kuitĩ uũgile, “Laaa, uijĩpie tũlũ kumpiani ĩĩo naalumulagĩĩlue munkonko.” 6 Ĩpaino waligagiaa uwĩtumi nauuza kwikĩla wa kalĩ, kwilika kĩna wĩĩlĩ umukamantania wilyago nalĩĩza kwikĩlĩkĩĩla, Kunsooko naalĩ lyagĩĩligue kumalago namaaza kwikĩla ĩmaasio ma kalĩ. 7 Kuitĩ kanga ilyago liasio lya muandio ĩalĩĩ gyila kaukeepũ, ĩlioma sika alĩ lijilidũũmua kuliasio lya kabĩlĩ. 8 Kuitĩ ukuasokia, wiũga, “Laaĩ intondo zipolokile, uũgile ũShekulu, Nineene nĩkakuatimĩlĩlia ĩa munumba ya Ĩsilaeli ilyago nĩpia. Sunga nĩa munumba ya kĩYuda; 9 Sika likitũla zĩ lyago liasio naalĩ kulaganile nĩatata aao, palutondo luasio naalĩ niityapile ĩmĩkono yaao Nĩapũnie munsĩĩ ya Mĩsili. Kunsooko sika naikyala mwilyago liane, Nineene nanĩaleka, uũgile ũShekulu. 10 Ĩlĩ lyoli lyago nanĩkakuaĩĩkĩlia ĩa munumba ya ĩSilaeli, pĩnanazikĩla intondo zaasio, uũgile ũShekulu Nikiĩĩkĩla ĩmalagĩĩlio maane mwishala liao, Kangĩ nĩkakumandĩka munkolo zaao, Nineene nikitũla Nzua waao Ndĩo ikitũla antu aane. 11 Nĩ ndĩo sika ĩkakĩmania wensi numunakaa wakue, katia wensi numunũna waakue, ĩwiũga, ‘Mumane ũShekulu kunsooko tũlũ ensi ĩkimana ĩne, kwipũnĩĩla namuniino sunga namukulu mumiao.’ 12 Kunsooko nĩkakuakolelua kinishungu mumpola za oonooni waao, Sunga ĩmĩlandu yaao sika nikakuijuka kangĩ.” 13 Kuutambuli waasio wa kuũga; Lyago ni Pia, walĩtendile ĩliasio lya muandio lĩtũle kyulukulu. Ĩpa ĩkĩntu nakyukuandagiaa kwikulupala nukwishila ingĩ piipĩ kwimialansana.91 Sunga ilyago lya muandio gua alĩ lĩtĩĩte intendo za wĩtekeli nĩPana yeelu paunkũmbigyulu uu. 2 Kuitĩ iHyeema alijĩpigue, kwiingĩla pamulango alĩ ukoolĩ uĩĩkĩlo wantala, nĩmeeza, niĨgao naikũmbĩkue kwa kĩNzua, pĩna alĩ yĩĩtue Pana YEELU. 3 Nukunũma ipyupa lya kabĩlĩ alĩlĩkoolĩ iHyeema nalĩkuĩtaguaa YEELU pa yeelu. 4 Muasio alĩ kĩkoolĩ kĩkũũsĩlĩlo kya ulũmba nakĩzĩpigue kuzahabũ, nĩkĩgange kilyago naalĩ kĩimbue kuzahabũ inandĩzensi, muna kĩkoolĩ ĩkĩĩko kya zahabũ nakĩtĩĩte ĩMana, nĩnkome ya kĩAloni naalĩ yukusonga, nimbao zilyago; 5 numukiania yaakue aMakelubi a ukulu alĩ akoolĩ naakũnĩkĩĩle umulũle pityegu lipyolia. Kuagila gua, kalioma kwilondoosia ĩpaino impola za intu ii kĩmuĩ kĩmuĩ. 6 Iintu ii pĩna naikonda kwijĩpigua, itĩ ĩapolia akũingĩlaa intondo tũlũ mwiHyeema pamulango, naĩkĩtuma ĩmĩlĩmo ya wĩtekeli. 7 Ĩpa mwiHyeema kumbele, umupolia namukulu ukũĩngĩlaa wing'ene dũũ, kamuĩ dũũ kumuaka, kangĩ walekitũla mugila kamugali nuupũnilie kunsooko yaakue umuene nukunsooko ya utimu wa usiitimana wa antu. 8 Itĩ yoi uMuau Muelu nwilagĩĩla ya kĩna ĩnzĩla ya kũingĩlĩla yeelu pa Pana yeelu alĩ ikĩĩlĩ kalakigyeleligua pĩna ikoolĩ mwiHyeema pamulango. 9 Ĩĩ yoĩ mpiani ityũngo nalĩkoolĩ nunzuauu. Kumalagĩĩlio aya ĩantu akumupũnilagiaa uNzua ĩmapũnio nĩmapolia nasika masũũmile kukuukamĩnkĩĩlia umoo wa nuasio nukĩtekela, 10 kuitĩ ingĩ malagĩĩlio ma kĩmuĩlĩ udũũ, india nuukopi nuwĩkalalia nawĩngĩ-wĩngĩ naalĩ malagĩĩligue sunga ityũngo lya kulĩganĩĩlia intu tũlũ lijilipika. 11 Ĩpa itĩ uKilisito, pĩna nwigyelela zĩ mupolia namukulu wa mpola nanziiza nazijiliiiza, ĩpaasio kunzĩla iHyeema nikyulu, kangĩ nikyamĩnkĩĩlũ nangũlũ, nasikijĩpigue kumĩkono, ndogolelio yaakue, nasika lya unkũmbigyulu uu; 12 alĩ wingĩĩle kamuĩ dũũ Pana yeelu pa Pana yeelu, sika kunzĩla ya mĩgali ya mbuli nĩnya muzagamba, ĩpa kunzĩla ya mugali waakue umuene, itĩ nuligia uukomolua wa kalĩ nakalĩ. 13 Kuitĩ malĩĩ ĩmĩgali ya mbuli ning'ombe, nĩmaũ mamuzagamba naalĩ akuminzangĩlaguaa ĩakola udobũ ĩyukuelagiaa sunga uudobũ wa miĩlĩ ulegele, 14 sika ikulu nangũlũne ĩmĩgali ya kĩKilisito, naalĩ wĩpũnilie kwa kĩNzua kunzĩla ya kĩMuau wa kalĩ nakalĩ, watũle pyolia nigila kaulema, ukakumoogia ĩmioo yaani nuutendi wa ukiu kukumutumĩla uNzua namupanga? 15 Iio gua uyo ingĩ mukamantania wilyago nĩpia, koona naalĩ ĩĩtue aanũnkule ilyago lya usaali wa kalĩ nakalĩ, kunsooko nkia naĩtendeka nĩakomola kwipũna muutimu naalĩ utendekile nsĩlĩlĩ ilyago lya muandio. 16 Kuitĩ pĩna ilyago lya usaalĩ lĩkoolĩ, yukutilĩ kawĩnegelo lĩkoolĩ sunga unuasio naalulĩĩĩkile wakie. 17 Kuitĩ ilyago lya usaali lĩtĩĩte ngũlũ pĩna igyelela ĩnkia ya muntu, gyila kangũlũ pĩna kĩlĩ muumĩ unuasio naalulĩĩikile. 18 Luulo gua, sunga lyolo ĩlya muandio sika alĩ kyamĩnkĩĩligue pĩna kutilĩ kamugali. 19 Kuitĩ ilyagĩĩlio liensi pĩna nalĩtambulua nuMusa kuantu tũlũ, kĩna alulagĩlĩĩlie uUlagĩĩlio, aluusolile umugali wa muzagamba nunwa mbuli palumuĩ nĩmaazĩ nĩmaũli namakasũkũ niminzangĩlĩlo, nukĩminzangĩla ĩkĩtabũ ĩkiene nĩantu tũlũ, 20 nwiũga, “Uu wau mugali wilyago nilyagĩĩligue nuNzua kumiani.” 21 NiHyeema niisheme tũlũ ya wĩtekeli alukuiminzangĩlaa iio-iioo. 22 NumuUlagĩĩlio piipĩ intu tũlũ yukuelagiguaa kumugali, nĩpĩna sika wiitĩkĩle umugali, kutilĩ kaulekelua. 23 Iio gua, ijĩpĩĩle ĩmpiani za intu ya kwigyulu yeeligue kuntendo izi, ĩpa ya kwigyulu iyeene kumapolia namaaza kwikĩla aya. 24 Kuitĩ uKilisito sika alĩ wingĩĩle pana yeelu naijĩpigue kumĩkono, ĩĩo mpiani ya Pana yeelu ĩpeene, ĩpa alĩ wingĩĩle kwigyulu ĩliene, wigyelele ĩpaino pausiu wa kĩNzua kunsooko yĩĩtu. 25 Ĩpa sika alĩ wingĩĩle, wĩpũnie nkuaningĩ, zĩ mupolia namukulu nukũingĩlaa Pana yeelu muaka kumuaka nukwipũnia umugali nasika waakue; 26 kanga alĩĩ iio, alĩ yumujĩpĩĩle kwiaagigua nkua ningĩ kwipũna kwiĩĩkua umukũlĩla wa unkũmbigyulu. Ĩpaino, nwigyelela nkua kamuĩ dũũ pampelo ya unkũmbigyulu, waleegie umulandu kunzĩla ya kĩpũnia wĩĩ pyolia. 27 Nĩkĩna iio ĩantu naaĩĩkĩligue kwikia kamuĩ, pembele ulamulua ukoolĩ, 28 iio-iioo uKilisito pĩna alĩ mupũnigue pyolia kamuĩ dũũ, waĩkenke ĩmĩlandu ya iingĩ, nkua ya kabĩlĩ ukakigyelela, sika kumpola za mulandu ĩpa waagũne ĩaasio naamutũngĩĩle nkankanaa.101 Kuitĩ uUlagĩĩlio utĩĩte mulũle udũũ wa uuza nawijile, sika kikyelu liene lya uuza waasio, iio gua, sika usũũmile kumapolia ayo naakumapũnagiaa intondo tũlũ muaka kumuaka, kukuakamĩnkĩĩlia ĩaasio naakusũgamĩĩlaa. 2 Malĩĩ iio, sika aza ijililekane kwipũnia ĩmapolia? Kanga naakĩtekela ĩalĩĩ eeligue nkua ĩmuĩ, sika aza ijile kĩona kangĩ kĩna atĩĩte mĩlandu. 3 Paluandĩ luua kĩkoolĩ kijukĩ-zukĩ kya mĩlandu muaka kumuaka. 4 Kuitĩ sika ishũũmĩkile ĩmĩgali ya ng'ombe nimbuli ĩleegie ĩmĩlandu. 5 Luulo gua, uKilisito pĩna wijile muna unkũmbigyulu, uũgile, “ĩMapolia nĩmapũnio sika nusiia, Ĩpa umuĩlĩ aluuzĩpĩlĩĩlie; 6 ĩMapolia ma kusonsa nĩmapolia ma mĩlandu sika nuloeeligua ndayo. 7 Paapo nambũga, Laaa, naazile nuutende uulooa waako, Nzua; Kĩna numuandĩkĩlue mumbũgũlũ ya kalĩ.” 8 Pĩna aluũgile kumuandio, “Sika alumasiiile sunga sika alumuloeeligue nĩmapolia nĩmapũnio,” katia ĩmapolia ma kusonsua nĩmapolia ma mĩlandu namapũnigue kĩna alĩ ilagĩĩligue muUlagĩĩlio, 9 paapo aluũgile, “Naazile nuutende uulooa waako.” Waleegia ulwa muandio koona walukamĩnkĩĩlie ulwa kabĩlĩ. 10 Kuulooa uu alĩ kwĩeeligue kunzĩla ya upũnigua wa muĩlĩ wa kĩYesu Kilisito nkua ĩmuĩ dũũ. 11 Numupolia wensi ukuĩmĩkaa lutondo kulutondo nukĩtuma uwĩtekeli, nwipũnia ĩmapolia mayo-mayoo nkua ningĩ; ndayo sika masũũmile kwileegia ĩmĩlandu. 12 Ĩpa uKilisito pĩna alupũnilie kunsooko ya mĩlandu ipyolia kamuĩ nalĩkoolĩ ĩkalĩ nakalĩ, paapo nwikyalansa pamukono wa kĩgoosia wa kĩNzua. 13 Kwipũna paapo ukulindĩlaa dũũ, sunga ĩalugu aakue aĩĩkue nsĩlĩlĩ ya mĩgulu yaakue. 14 Kuitĩ kwipyolia lĩmuĩ alĩ waakamĩnkĩlĩĩlie sunga kalĩ nakalĩ ĩaasio naalĩ eeligue. 15 NuMuau Muelu nduyo wakukuĩlaa, kuitĩ pĩna wakondia kwiũga, 16 “Ĩlĩ lyolĩ lyago nanĩkakuaĩĩkĩlia Pĩna zakĩla intondo zaasio, uũgile ũShekulu. Nikiĩĩkĩla ĩmalagĩĩlio maane munkolo zaao, Numwishala liao nĩkakumandĩka; papo watambula izi, 17 ĩMĩlandu yaao nuuleki waao sika nĩkakuijuka kangĩ nĩnainiino. 18 Ĩpa gua uleegeligua wa aya pĩna wĩĩlĩ, kutilĩ kipyolia kangĩ mumpola za mulandu.” 19 Luulo gua anũna aane, kunsooko kutĩĩte ukamatĩkũ wa kuingĩla Pana yeelu kunzĩla ya mugali wa kĩYesu, 20 kunzĩla niasio naalukuandĩĩlie, nampia, nampanga, naalumigyuile kwikĩlĩla mwipyupa, ingĩ umuĩlĩ waakue, 21 kangĩ kunsooko kutĩĩte umupolia namukulu mumpola za numba ya kĩNzua; 22 kusũgamĩĩle nĩnkolo ya tai kuukamĩnkĩĩlũ wa usuĩĩli; ikuaminzangĩlue inkolo zĩĩtu kuleke umoo namubĩĩ, koogigue ĩmiĩlĩ kumaazĩ nameelu. 23 Kuambĩĩlĩkie uukũmuuli wa ulaaĩĩli wĩĩtu, ulekipĩluka; kuitĩ uyo naalulagile ingĩ wa usuĩĩli. 24 Kwĩkendegele ndiishie kundiishie nukukĩsuagĩĩlia kungũlũ muwĩloogua nuutendi nauuza. 25 Kulekileka kukĩlundĩĩla palumuĩ, kĩna ĩntendo ya naĩngĩ, ipa kwĩkamie nkolo ndiishie kundiishie, naikulu nangũlũ pĩna muoonie uLutondo luasio lwasũgamĩĩla. 26 Kuitĩ kanga kwĩkakie kutenda imĩlandu pĩna kwakondile kwiaanũnkula uulĩngi wa tai, lyukutilĩ kipyolia nalĩsaagile kangĩ kunsooko ya mĩlandu, 27 Ĩpa kwitũngĩla uulamulua nautĩĩte uoopokia, nuupiu wa mooto naũjile kualĩa naakupĩnga-pĩngaa. 28 Wensi nukutimulĩlaa uUlagilũa wa kĩMusa ukukiaa kutilĩ kakĩsuusu, kulukani lwa akuilĩ abĩlĩ katia atatu. 29 Mwaona mbii gua, sika yumũjĩpĩĩlene uukaasigua naukulu nangũlũ unuasio naalĩ umutilatile uMuana wa kĩNzua, nukukuusĩĩgĩla umugali wilyago naalĩ mueligue ninduyo, kĩna ingĩ sika kĩntu, nukukumumela uMuau wa ukende? 30 Kuitĩ kumumanile uyo naaluũgile, “uUkaasia ingĩ mulĩmo waane;” nikilĩpa ĩne uneene. Nĩkangĩ, “ũShekulu ukakualamula ĩantu aakue.” 31 Ingĩ lukaani lwa koopookia kwiguĩla mumĩkono ya kĩNzua namupanga. 32 Ĩpa itĩ zijukĩkiĩ intondo za muandio pĩna namukoonda kwipeegua uweelu munkolo, namugigimĩlia uwĩsinki naukulu wa kuagigua; 33 intondo nzia namuĩĩkua kualiĩ pautukĩlua nimpatĩ, intondo nzia namukamantana nĩaasio naalĩ atendelue yaasio. 34 Kuitĩ alĩ muakolĩĩlue kĩsuusu ĩaasio naalĩ ĩĩlĩ mukitũngo, namugomba kuulumbi kwileegeligua inshao zaani, kunsooko alĩ mumanile kĩna alĩ mutĩĩte ĩnsao nanziiza nangũlũ nikikyalaa. 35 Luulo, gua muleke kuutaaga ukamatĩkũ waani, kuitĩ utĩĩte upeegua ukulu. 36 Kuitĩ ĩmũjĩpĩĩle muĩ nuugigimĩlia, koona pĩna mwatenda uulooa wa kĩNzua, muanũnkule naalĩ mualagĩlue. 37 Kuitĩ kĩlĩ katũngo kaniino udũũ, Uyo nwijile ukiiza, sika ukitinia. 38 Ĩpa umunakulukuuluu waane ukitũla muumĩ kuusuĩĩli, Kanga washooke kĩnsengelũma, ĩnkolo yaane sika iloeeligua nduyo. 39 Ĩpa ishie kukutilĩ mumiao naakushookaa kĩnsengeluma nukwilimĩĩla, ĩpa kukoolĩ pakatĩ yaao naatĩĩte uusuĩĩli nukwikendegeela inkolo zaao.111 uUsuĩĩli gua, ingĩ kwitũla nuukamĩnkĩĩlũ wa mpola nakuzilaaĩlĩĩle; ingĩ kwimana kutai impola nasika zigyelĩĩle. 2 Kuitĩ kunzĩla ĩĩ ĩanakalĩ ĩĩtu alĩ akuĩlue. 3 Kusuĩĩli kwalĩnga ya kĩna uunkũmbigyulu alĩ utũndue kuLukaani lwa kiNzua, sunga iintu naigyelĩĩle alĩ ijĩpigue kuintu nasika igyelĩĩle. 4 Kuusuĩĩlĩ uAbeli alumupũnĩĩlie uNzua ipyolia naliiza kwikĩla ĩlya kĩKaini; kunzĩla ĩĩ nukuĩlua kĩna munakulukuuluu; uNzua nuikuĩla iipeelo yaakue nukukuĩgomba ninduyo angaa wakiile noo, ĩpa kunzĩla ya uusuĩĩli waakue kilĩ witambula. 5 Kuusuĩĩli uEnoki alĩ musaamigue walekiona ĩnkia sunga sika nwigyelela kunsooko uNzua alumusaamilie. Kuitĩ pĩna alũkĩĩlĩ kalasaamigua, alĩ mukuĩlue kĩna umuloelĩĩlie uNzua. 6 Ĩpa pĩna kutilĩ kausuĩĩli sika ishũũmĩkile kukumuloeelia. Kuitĩ wensi nukumusũgamĩlaa uNzua yumũjĩpĩĩle wasuĩĩle ya kĩna ukoolĩ, kangĩ ya kĩna ukuapeelaa uupeegua nauuza ĩaasio naakumudũũmaa. 7 Kuusuĩĩli uNoe, pĩna nusugulua nuNzua mumpola nasika alĩ zalakakigyelela, numugombia uNzua, nuzĩpia ipyango kuugũnua wa numba yaakue. Kunzĩla ĩĩ nuulamula uunkũmbigyulu kĩna utimuĩle, nutũla musaali wa kulukuuluu nikigyelelaa kuusuĩĩli. 8 Kuusuĩĩli uIbũlahimu pĩna alĩ muĩtue nugomba, nupũna nulongola kuluandĩ, kuasio kĩna ũjililigia wĩĩ usaali. Nupũna sika numanile nĩkĩna ulunziĩ. 9 Kuusuĩĩli alĩ wikyalile munsĩĩ ilyago, zĩ munsĩĩ ya ugenda, nukikyala mwihyeema palumuũ nuIsaki nuYakobo, asaali palumuĩ nduyo ilyago lĩlo-lĩĩloo. 10 Kuitĩ alumĩlaaĩlĩĩle ĩkaa nya mĩkũlĩla, ĩĩo umukola kumĩsĩĩga nukukumĩzenga ingĩ uNzua. 11 Kuusuĩĩli uSala umuene alĩ wanũnkuile usũũmi wa kutũla niimbi pĩna alĩ wakĩlile ĩmatũngo maakue, kunsooko alumuoonie uzu naalupũnilie ilyago kĩna wa usuĩĩli. 12 Luulo gua, naalelua numuntu umuĩ, kangĩ nduyo zĩ mukiu, antu iingĩ zĩ inshonda za kwigyulu uwingĩ waao, naĩĩ zĩ mĩnsanga ya pikiki lya nanza nasika ĩsũũmile kwialĩgua 13 ĩAasio tũlũ naakia muusuĩĩli, sika naaanũnkula ĩmalago, ĩpanaamaona kwipũna kulĩ nukukumalumbĩĩlĩkia, naikũmuula kĩna alĩ agenda kangĩ ana, mĩsĩnzo muna nsĩĩ. 14 Kuitĩ naakutambulaa itĩ akulagĩĩlaa kualie kĩna akumĩdũũmaa ĩnsĩĩ ĩniao. 15 Kanga ĩalĩĩ ijukile ĩnsĩĩ niasio kĩna alĩ apũnile, alĩ ijililigia ĩlioma kukumĩshookela. 16 Ĩpaino atĩĩte nsula kwienda kunsĩĩ nanziiza kwikĩlĩkĩĩla, ĩyo nya kwigyulu. Luulo gua, uNzua sika nuona kansoni kwiĩĩtua Nzua waao; kuitĩ waazĩpĩlĩĩlie ĩkaa. 17 Kuusuĩĩli uIbũlahimu pĩna alĩ mugemue numupũnia uIsaki watũle pyolia; ninduyo naalumaanũnkuĩle ĩmalago, alumupũnilie polia umuana waakue nwig'ene, 18 Uyo uuyoo naalĩ muĩĩlue, “Mwa kĩĨsakĩ uwĩleli waako uukiĩĩtua.” 19 Nwishĩĩga kĩna uNzua usũũmile kukumũiukia sunga kwipũna muukiu; kwipũna kuasio numuligia zĩ kumpiani. 20 Kuusuĩĩli uIsaki numukembeta uYakobo nuEsau mumpola nazijile kigyelela. 21 Kuusiĩĩli uYakobo, pĩna alĩ wikia numukembeta muana wensi muaana a kĩYosepũ nwĩtekela nusegamĩĩle mukĩsukulĩ kya nkome yaakue. 22 Kuusuĩĩli uYosepu pĩna alĩ wipigamĩĩla ĩmpelo ya uumĩ waakue, nutambula impola za kulega kumiao ĩaana a Ĩsilaeli, nulagĩĩlia mumpola za makũpa maakue. 23 Kuusuĩĩli uMusa pĩna nulelua nupisua mieli ĩtatu nĩaleli aakue, kunsooko alĩ aoonie kĩna muana muuza, sunga sika naoopooka ilyagĩĩlio lya mutemi. 24 Kuusuĩĩli uMusa pĩna nukula, nusiita kwiĩĩtua muana wa kĩna Palao; 25 musaagula kĩna taazu kwiaagigua palumuĩ nĩantu a kĩNzua kwikĩla kukĩloeelia mumĩlandu kuntondo nkeei udũũ. 26 Nusĩĩga kĩna kwitukĩlua kunsooko ya kĩKilisito ingĩ ugolĩ ukulu kwikĩla imbĩĩka za Mĩsili, kuitĩ nalaaĩkia uupeegua wa pembele. 27 Kuusuĩĩli nulega kuMĩsili, sika noopooka uutaki wa mutemi, kuitĩ alugigimĩlĩĩlie zĩ umuoonie uzo nasika ukigyelaa. 28 Kuusuĩĩli nuzĩpĩa ĩPasaka, numinzangĩla ĩmĩgali, koona umukola kuoonoona iityangi waleke kuapatia ĩo. 29 Kuusuĩĩli naakĩlĩla pakatĩ ya Nanza nankasũkũ zĩ akĩlĩĩle munsĩĩ nanumu, ĩpa ĩAmĩsili pĩna alĩ agemile yaasio naakapĩligua. 30 Kuusuĩĩli ĩmagelele miYeliko namagua, pĩna namapilimĩkĩĩligua ntondo mupũngatĩ. 31 Kuusuĩĩli uLahabũ naalĩ mugololia sika nuulagua palumuĩ nĩaasio naalĩaleki kunsooko alĩ waasũgamĩlĩĩlie ĩapeleeli kumatiliga. 32 Sunga ntambule yaani kangĩ? Kuitĩ matũngo sika mienda muumo kwiganula impola za kĩGideoni, nuBalaki, nuSamsoni, nu Yepũta, nuDaudi, nuSamueli, nĩza anakĩdagu. 33 Kunzĩla ya usuĩĩli alĩ adulile uutemi, alĩ atendile ĩkulukuuluu, alĩ aligilie ĩmalago, alĩ amũmilie ĩmĩlomo ya nsimba, 34 alĩ azidibilie ingũlũ za mooto, alĩ agũnĩkile muuugĩ wa maũmba. Alĩ asũũmigue pĩna alĩ aneketũ, alĩ akamatĩkũ muulugu, alĩ amaĩngile ĩmaũmbĩ ma ulugu ĩma agenda 35 ĩAsungu alĩ aaanũnkuĩle ĩakiu ao kunzĩla ya wiiuki. Ĩpa itĩ ĩĩĩa alĩ akuue sunga kwikia alĩ asiitile kwikomolua koona aligie uwiiuki nauuza. 36 ĩĨĩa alĩ agemue naapopotua nukwikuangua sunga kwitũngua nĩmatendele nukwigumĩlua mukĩtũngo. 37 Alĩ atũlangue magũe, alĩ adumulue kumĩsũmeno, alĩ agemue alĩ aulague, kumaũmba; alĩ iungua-ungua naĩkĩtũnga ĩmĩkunza ya nkolo nĩnya mbuli, alĩ asililue, alĩ aagigue alĩ atendelue namabĩĩ. 38 uUnkũmbigyulu sika alĩ wijĩpĩĩle ĩantu ĩo. Alĩ iungua-ungua mumbuga numunkonko numumalũlũ numuĩgaa. 39 Ĩaasio tũlũ ensi kanga alĩĩ akuĩlue noo kunzĩla ya usuĩĩli waao, sika alĩ aanũnkuĩle ilyago; 40 kuitĩ uNzua alĩ watongelĩĩle kukukuĩĩkĩlia ishie ulukaani naluuza nangũlũ, koona pĩna kukutilĩ ishie, ĩaasio alekitũla akamĩnkĩĩlu.121 Luulo gua, nindiishie gaa kunsooko kuapilimĩkĩĩligue nilyũnde kyulu lya akuĩli nalyĩkĩna itĩ, nakuujiule umuligo wensi numulandu naukukũtyapikagiaa, nakumankĩkie kuukamatĩkũ muwĩtiganĩĩli waasio nauĩĩkue ntongela yĩĩtu, 2 ĩkumulaaĩlĩĩle ũYesu. mukola kuandĩĩlia, numukola kukamĩnkĩĩlia uusuĩĩli wĩĩtu. uMuene kunsooko ya ulumbi naalĩ uĩĩkue ntongela yaakue aluugigimĩĩlie umusalaba nukũshiitikolua inshoni, wikyalansile pa mukono wa kĩgoosia pityengu lya kĩtemi lya kĩnzua. 3 Kuitĩ mumusĩĩgĩkie uyo naalugigimĩĩlie inkungumi kĩna izi nazipũnile kuanamĩlandu kumuakue, koona mulekikatala, ĩmwineketa munkolo zaani. 4 Sika mwalakakĩsinka sunga kwiiita umugali, ĩmukĩsinka numulandu. 5 Kangĩ muĩaguaa nkankanaa, uulangua naukĩtambuĩlaa niniinie zĩ aana, “Muanuane, uleke kuumela uulangua wa kĩShekulu, kangĩ ulekineketa munkolo pĩna witakĩlua ninduyo. 6 Kuitĩ ũShekulu ukumulangaa uzo numuloilue, Nukukumukua umuana wensi nukumugombagiaa.” 7 Mwigigimĩlia kunsooko ya ulangua. uNzua ukumutendelaa zĩ aana; kuitĩ muana kĩ nasikukulangaguaa nũshee? 8 Kanga ĩmuagila uulangua nawityũmpĩ lya ensi, paapo mwatũla aana a kĩsimbĩ inie, sika mwĩaana a tai. 9 Kangĩ alĩ kutĩĩte ĩatata a kĩmuĩlĩ alĩ akukulangaa, sunga nakuakulia. Sika taazu nangũlũne kukĩniinupia pa kĩTata wa nkolo zĩĩtu nukwitũla apanga? 10 Ĩaasio gua alĩ akukulangaa kuntondo nkeei, kĩna alĩ aoonie iiza ĩeene akola, ĩpa uzo ukukulangaa kunsaĩlo yĩĩtu, koona kukamantane muweelu waakue. 11 uUlangua wensi pityũngo liakue sika ukigyelelaa kwitũla wa ulumbi, ĩpa wa usungu; pembele gua ukualeetelaa ĩaasio naalĩ ijiĩĩligue nduo, nkali ya kulukuuluu nkola matiliga. 12 Luulo gua, nansulĩ ĩmĩkono naalĩ yaneketile; nĩmalũũ namakiile igyandi mumakamie, 13 muzĩpĩlĩe ĩmĩgulu yaaani injĩla nangolokũ, koona ĩkĩntu nakialĩĩ kĩlema kĩlekilimĩlĩgua, ĩpa itĩ taazu kĩkamigue. 14 Dũũmĩkiĩ muĩ nĩmatiliga kuantu tũlũ, nuweelu muntu kanga wasiititũla nduo sikukakumuona ũShekulu. 15 Mwĩlaaĩkie sunga kaumuĩ walekiulia uukende wa kĩNzua; itina lya usungu lĩleke kigyelela nukukumuagia, nukunzĩla ĩĩ antu iingĩ adobigue munkolo. 16 Sunga umuĩ walekitũla musambo katia nasikukumukulagiaa uNzua zĩ uEsau, naalugulilie uusaali wa ulelua wa muandio kuludia lumuĩ. 17 Kuitĩ mumanile ya kĩna pĩna alusiiile pembele kwishaala uukembetua nusiitĩligua; kuitĩ sika nuona kalioma lya kupela, kanga, ĩalĩ ulĩduumikilie kumisholi nakĩĩ. 18 Kuitĩ sika alĩ mumĩpikĩlĩĩle ĩnkonko nĩsũũmile kwiambua, naalĩ yaakĩĩle umooto nuwiilu nikiiti, numuzũgo wa nzega, 19 numulĩlo widyede, nululi lwa nkaani ĩasiio naalĩ alũigilie naapeepia alekiĩĩlua kalukaani naluĩngi. 20 Kuitĩ sika alĩ asũũmile kwigigimĩlia ulukaani naalĩ lulagĩĩligue, ingĩ ntulu; Sunga ĩnimu kanga yĩmĩpaatie ĩnkonko niasio ikitũlangua magũe. 21 Nĩzaasio naalĩ zigyelĩĩle alĩ za koopookia, sunga uMusa nuũga, “Ningĩĩlua nuooa nukwikĩkĩma.” 22 Ĩpa mwamĩpikĩlĩĩle ĩnkoko ya Sayuni nukukaa ya kĩNzua namupanga, Yelusalemũ nya kwigyulu, nukumaũmbĩ ma amalaĩka magana ma nzogũ mingĩ, 23 nukumulundo wa alelua a muandio naandĩkue kwigyulu nukwa kĩNzua, mulamuli wa tũlũ ensi, nukunkolo za antu a kulukuuluu naatũlile akamĩnkĩĩlũ, 24 sunga kwa kĩYesu umukamantani wilyago nĩpia, nukumugali wa kuminzangĩla naukutambulaa naiiza kwikĩla uwaasio wa kĩAbeli. 25 Mwĩkendegeele muleke kumusiita uzo nukutambulaa. Kuitĩ iaasio naalĩ amusiitile uyo naalĩ waasuguĩle muna nsĩĩ, sika naasũũma kwitalama, nangũlũ gua ishie sika kukishũũma kwitalama kanga kumusiite uyo nukukusugulaa kwipũna kwigyulu. 26 uLuli luakue alĩ lusũngũsilie ĩnsĩĩ ĩkalĩ, ĩpaino waĩĩkile lyago, wiũga, “Ĩne nikishũngũsia kangĩ kamuĩ sika ĩnsĩĩ dũũ, ĩpa nigyulu gaa.” 27 uLukaani luasio gua, Nkua kamuĩ kangĩ, lwigyelelia ya kĩna naikishũngũsigua ileegigue zĩ intu naalĩ iumbue, koona iintu nasika ishũũmile kwishũngũsigua yĩĩme iio-iioo. 28 Luulo gua, kuitĩ kukuwaanũnkulaa uutemi nasika usũũmile kwishũngũsigua, nakutũle nĩmasongelio, kangĩ kumupũnilie uNzua wĩtekeli wa kumuloeelia, palumuĩ nikyulio nuooa. 29 Kuitĩ uNzua wĩĩtu ingĩ mooto naukũlĩĩkagiaa.131 uUloogua wa kĩnũna naulongoleke. 2 Mulekiĩĩwa kukuasũgamĩĩlia ĩagenda, kuitĩ kunzĩla niasio ĩĩa alĩ aasũgamĩlĩĩlie ĩmalaĩka, ndĩo ĩeene sika naamanile. 3 Muijuke ĩaasio naakoolĩ mukĩtũngo zĩkĩna muatũngue palumuĩ nĩndĩo; nĩndĩo naakutendelaguaa naibĩĩ, kunsooko niniinie muĩlĩ muwikyaalĩ wa kĩmuĩlĩ. 4 uUtoole naukuligue nĩantu tũlũ, nĩngono nĩtũle nzelu, kuitĩ uNzua akakualamula ĩasambo nĩagololia. 5 Mulekitũla aawa mpiia; muendue muumo niintu namutĩĩte; kuitĩ uyo umuene uũgile, “Sika nĩkakukukeepeela kainiino, sunga sika nĩkakukuleka kainiino.” 6 Iio gua, kukugimagiaa kwiũga, “ũShekulu ingĩ Mualĩĩlia waane, sika nikioopooka uMuntu ukintenda yaani?” 7 Ijukĩkiĩ ĩatongeeli aani naalĩ akumuĩĩla ulukaani lwa kĩNzua, kangĩ mulaaĩkie ĩmpelo ya lugendo luao, mutiate uusuĩĩli waao. 8 ũYesu Kilisito ingĩ wayuuyuu igyulo nĩnantende, sunga ĩkalĩ nakalĩ. 9 Mulekikenkeeligua nuumanigua nawĩngĩ-wĩngĩ nawa kĩgenda. Kuitĩ iiza ĩnkolo ĩkamĩnkĩĩligue kuukende, sika kumiiko ya ndia, ĩaasio naalĩ aĩtiatile ĩniasio sika naaligia kansaĩlo. 10 Kutĩĩte upolelio pĩna ĩaasio naakĩtekelaa mwiHyeema agila kaugombigua kwilĩa ipyolia liakue. 11 Kuitĩ ĩnama ya mapolia, nĩmĩgali yaao nyukupũnagiguaa paasio Pana yeelu numupolia namukulu kunsooko ya mĩlandu, ĩnama niasio yukusonsaguaa kunzi ya nkambĩ. 12 Itĩ yoi ũYesu nduyo alĩ muagigue kunzi ya lyumulango lya kaa, koona waeelie ĩantu kumugali waakue umuene. 13 Iio gua, nakupũne kumuagaane kunzi ya nkambĩ ĩkukenkile umuna waakue. 14 Kuitĩ ĩpa kuagila kakaa nya kuĩma kalĩ, ĩpa kukumĩdũũma ĩniasio nijile. 15 Luulo gua, kunzĩla yaakue umuene nakumupeele uNzua ipyũnio lya lukũmo intondo tũlũ, ingĩ ĩnkali ya mĩlomo nyukukũmuulaa ĩliina liakue. 16 Ĩpa itĩ mulekiĩĩwa kwitenda naiiza nukwikamantana, kuitĩ ĩmapũnio kĩna aya makumuloeelagiaa uNzua. 17 Agombiĩ ĩatongeeli aani nukukĩniinupia; kuitĩ ĩo ikyalile nuukenge kunsooko ya nkolo zaani, zĩ antu naikipũnia iyalo; alĩpũnie kuulumbi sika kuwĩsũsũmi, kuitĩ iio sika mukishaĩpigua kakĩntu. 18 Kulompeelĩ ishie, kuitĩ kumanile ya kĩna kutĩĩte moo namuuza, nukwishiia kutũle nulugendo naluuza mumpola tũlũ. 19 Numupeepilie nangũlũ mutende yaasio koona nshookigue kumiani kuukaaũ. 20 Ĩpa itĩ uNzua wa matiliga naalumupũnilie kwipũna muakiu uMudĩĩmi namukulu nwa nkolo, Shekulu wĩĩtu Yesu, kungũlũ ya mugali wilyago lya kalĩ nakalĩ, 21 wamusũũmĩkie muutendi wensi nauuza koona mutende uulooa waakue, nduyo wĩtume munsĩ yaani nalukuloeelagiaa ntongela yaakue kunzĩla ya kĩYesu Kilisito; kumuakue nawĩĩ ukulu ĩkalĩ nakalĩ. Amini. 22 Ĩpa itĩ numupeepilie anũna aane, tegeelĩ gua ulukaani luane lwa usugulua, kuitĩ namuandĩkĩla kunkaani nkeei. 23 Mumane ya kĩna umunũna wĩĩtu Timoteo watũnguĩlaguaa. Uyo na waaza kuukaaũ, kukakĩona niniinie palumuĩ ninduyo. 24 Alamukiĩ ĩatongeeli aani tũlũ nĩeelu tũlũ. Ĩo naa kuItalia akumulamukia. 25 uUkende wĩĩ niniinie tũlũ. |