Romans
Loma1 Paulu, i nang'a Yesu Klisto, wabokulwa mu kala ntumwa, wavangulwa mu samuna nsamu wambote wa Nzambi 2 - ukakisila mu mbikudi miandi mu masonukwa manlongo - 3 mu mwan'andi wabutukila mu nsuni mu nkun'a Davidi, 4 watumbwa Mwan'a Nzambi mu lulendo mu Mpeve yena nlongo mu diambu diamfulukulu andi mu bafwa, Yesu Klisto, i Mfumu eto. 5 mu yandi tuatambula nlemvo ye kintumwa mu tuadisa bapaien babonsono ku lutumumunu luaminu mu nkumbu andi; 6 mu bau beno mpe luena luabokulwa mu kala bantu ba Yesu Klisto; 7 kwa babonsono bena mu Loma bazolwa kwa Nzambi, babokulwa mu kala banlongo. Nlemvo kwa beno ye yenge kitukidi kwa Nzambi, i S'eto, ye Mfumu Yesu Klisto. 8 Va ntete mono ntondele kwa Nzambi ami mu Yesu Klisto mu beno babonsono, minu kieno bu kisamunwanga mu nza yamvimba. 9 Kadi Nzambi yiisadilanga mu mpeve ami mu nsamu wambote wa Mwan'andi i mbangi ami, bonso buikulubambukilanga moyo, 10 bu ilombanga ntangu zazonsono mu tusambulu tuami, mpasi vo mu luzolo lua Nzambi yabaka ntangu mu kwiza kwa beno. 11 Kadi ngunda zena yami mu kulumona, mu kulukabila nkailu anlemvo wampeve, mpasi luasikalala; 12 i mpila mosi vo tuabombasana va kimosi mu minu kieto, i kieno ye kiami. 13 Lu zimpangi, kizolele ko, vo lulembwa zaya, vo yakana nkana zazingi mu kwiza kwa beno, mpasi yabaka mbutu mu beno mpe bonso mu bapaien bankaka, kansi nate ye bwabu yakakudulu. 14 Mono i nkwa mfuka kwa ba Elene ye kwa banzenza, kwa banduenga ye kwa bamazoba. 15 I kuma ngiena ngunda mu samuna nsamu wambote kwa beno mpe luena ku Loma. 16 Kadi kiena nsoni mu nsamu wambote ko, kadi i lulendo lua Nzambi mu mpulusu kwa babonsono balekanga minu, va ntete kwa Nyudayo mboki kwa mwisi Elene mpe; 17 kadi mu wowo muzaikuswanga lunungu lua Nzambi mu minu ku minu, bonso bwasonama: Nkwa lunungu si kakala moyo mu minu. 18 Kadi nganzi za Nzambi zimonikanga tuka mu zulumu diambu dialudimbuku lualonsono ye mu kondwa kwalunungu biabantu basimbidilanga kedika mu kondwa kwalunungu; 19 kadi mazayakene mu Nzambi mamonekene kwa bau, kadi Nzambi wabamonikisina mo. 20 Kadi tuka mu nsemono anza nkadulu andi yi ka yimoniki, lulendo luandi ye kinzambi kiandi biamvu yamvu biviswanga, bu bimonikanga mu mavanga mandi, bantu ka bidi baka mpengomokono. 21 Kadi bu bazaya Nzambi, ka bankembila bonso Nzambi ko, ka batonda kwa yandi ko, kansi batumpalala mu mabanza mau, ntima miau miabuzengi miayika tombe. 22 Bu bakivovila vo banduenga, bayikidi buzengi, 23 bavingisa nkembo a Nzambi ulembolo fukila mu biteki bifwanahe ye muntu ufukilanga ye zinuni ye bulu biamalu maia ye bulu bizanzalanga. 24 I diau Nzambi wabayekula mu nzinunu zantima miau mu nsumukunu, mu kukisa nsoni bau kibeni mu zinitu zau, 25 babudisa kedika kia Nzambi mu luvunu, bavuminanga ye sadilanga biasemwa ye ka Nsemi ko, i nkwa lusakumunu mvu ya mvu. Ameni. 26 I diau Nzambi wabayekula mu nzinunu zansoni; kadi bakento bau basekula nsadulu akimuntu mu yina yakondwa kimuntu. 27 Mpila mosi babakala mpe basisa nsadulu ankento yakimuntu, bazinasana mu nzinunu zau, babakala basadiianga mansoni mu babakala yau, batambulanga mu bau kibeni mvutulu anlandu ufweni mu mvidungusu au. 28 Bu balembwa zola keba Nzambi mu nzailu, i buna Nzambi wabayekula mu diela di ka difweni mu vanga malembolo fwana. 29 Bazala kwa kondwa kwalunungu kwakonsono, yambi, kimfunia, nzinunu; bazala kwa yandu diameso, bema, mpaka, bungubi, nsoki; 30 i bankwa nsamu mialunsi-lunsi, minkedi, bakiabelwa kwa Nzambi, mimvwezi, bankwa luyanu ye mayama, nsoki miamambi, nkolami miamase ye zingudi, 31 bakondwa kwazayu, mvondi mialuwawanu, mintondudi, bakondwa kwankenda. 32 Bu bazaya nsikudukusu yalunungu ya Nzambi, vo bavanganga mambu mampila yoyo bafweni mu fwa, ka bavanga bo kaka ko, kansi batambudila mu bavanga mo. 1 I kuma, u muntu, kulendi baka mpengomokono ko, kani vo ngeye i wonso wonso ufundisanga: kadi bu ufundisi wankaka, ukibedese, kadi ngeye ufundisanga usadilanga momo mamosi. 2 Kadi tuzeyi, vo mfundusu a Nzambi yena yakedika mu basadilanga mambu mampila yoyo. 3 Kansi ngeye, u muntu, ufundisanga basadilanga mambu mampila yoyo, kansi uvanganga mo mpe, kadi benzi, vo si utina mu mfundusu a Nzambi e? 4 Evo ngeye uyinanga kimvwama kiandi kiawote ye kianlembami ye kiamvibudulu, kansi lembolo zaya, vo wote wa Nzambi ukutualanga ku mpilulu adiela. 5 Kansi mu diambu diambalu aku ye ntim'aku ulembolo viluka, ukukiyudikilanga nganzi mu lumbu kianganzi ye kianzaikusu amfundusu yalunungu ya Nzambi; 6 si kavutula nlandu kwa muntu muntu, bonso bwenina mavanga mandi, 7 i moyo wamvu ya mvu kwa bau batombanga mu kimfuzi mu mavanga mambote nkembo ye nzitusu ye kondwa kwafukila, 8 kansi nganzi ye mfwemono kwa bau bena luvambunu, balembolo tumamana kedika, kansi batumamana kondwa kwalunungu. 9 Kwama ye kingongo mu mwela wawonso muntu usadilanga mambi, wa Nyudayo va ntete mboki wamwisi Elene, 10 kansi nkembo ye nzitusu ye yenge kwa wonso muntu usadilanga mambote, Nyudayo va ntete mboki mwisi Elene mpe. 11 Kadi kwa Nzambi ka kwenani ntalw'azizi kiamuntu ko. 12 Kadi babonsono bavolanga masumu mu kondwa kwansiku, si babungana mu kondwa kwansiku; babonsono bavolanga masumu ye bena ye nsiku, si bafunduswa mu nsiku. 13 Kadi bawanga nsiku ka bena balunungu va luse lua Nzambi ko, kansi bavanganga nsiku si banunguswa 14 - kadi bapaien bakondolo nsiku, bu bavanganga mu kimuntu momo mansiku, buna bau bu bakondolo nsiku, bau kibeni i nsiku au, 15 basonganga, vo mavanga mansiku masonukwa mu ntima miau, kansansa kiau bu kitelanga dio kimbangi ye mabanza mau makubafundisanga vo makubanungisanga - 16 mu kina lumbu kina fundisa Nzambi mambu maswekwa mabantu, bonso bwenina nsamu ami wambote mu Klisto Yesu. 17 Kansi vo ngeye ubikwanga Nyudayo ye vundanga va nsiku ye ukukiyananga mu Nzambi 18 ye zeyi luzolo luandi ye, bu walongwa mu nsiku, utambudilanga mu mena mambote, 19 ukukilekilanga minu, vo ngeye i ntuadisi abampofo, kia kwa bau bena mu tombe, 20 nluengisi kwa bamazoba, nlongi abena kinswa, mu nsiku wena nsongolo anzailu ye kedika; 21 I diau ngeye ulonganga wankaka, kukukilonganga ko e? Ngeye bu usamunanga vo: Kulabulani ko, ngeye ulabulang'e? 22 Ngeye uvovanga vo: Kuyangani ko, ngeye uyangang'e? Ngeye ukankumukinanga biteki, ngeye utananga kinlongo e? 23 Ngeye ukukiyananga mu nsiku, ngeye uvwezanga Nzambi mu ntulumunu ansiku e? 24 Kadi nkumbu a Nzambi yitiakwanga mu bapaien mu diambu dieno, bonso bwasonama. 25 Kadi nzengolo yitomisanga nitu, vo uvanganga nsiku, kansi vo u ntulumUni ansiku, buna nzengolo aku yayikidi kondwa kwanzengolo. 26 I diau vo nkwa kondwa kwanzengolo ukebanga nkondo miansiku, kondwa kwandi kwanzengolo kadi ka kutangwanga nzengolo ko e? 27 Ndiena i nkwa kondwa kwanzengolo mu mbutukulu ye uvanganga nsiku, si kafundisa ngeye u ntulumuni ansiku wena bisono biansiku ye wazengwa. 28 Kadi yandi ka i Nyudayo ko umonekene bo, ka i nzengolo ko yoyo yimonikanga mu nsuni; 29 kansi yandi i Nyudayo wena bo mu ngudi antima, nzengolo i yina yantima mu mpeve, ka mu bisono ko; nsikulu andi ka i yabantu ko, kansi ya Nzambi. 1 I diau ndutulu a Nyudayo i nki vo ndandu anzengolo i nki? 2 Yayingi yampila mu mpila: va ntete bavewa mambu ma Nzambi mu keba mo. 3 Kadi nki vo bankaka badimbula minu? Kadi ndimbulu au aminu si yakabikisa kinkwikizi kia Nzambi e? 4 Ka bwa ko! Bika Nzambi kakala wakedika, kansi muntu muntu nkwa luvunu, bonso bwasonama: Mpasi wanunguswa mu mambu maku ye nunga mu nkongodolo zaku, 5 Kansi vo kondwa kweto kwalunungu kusonganga lunungu lua Nzambi, buna nki tuvova? Kadi Nzambi kondolo lunungu, bu kasanga nganzi e? Mono mpovele mu kimuntu. 6 Ka bwa ko! kadi Nzambi buna bwe si kafundisa nza? 7 Kansi vo kedika kia Nzambi kialuta buka mu nkemboso andi mu diambu dialuvunu luami, buna mu nkiama yakidi funduswa mpe bonso nkwa masumu? 8 Mu nkiama tualembwa sa, bonso bututiakwanga ye bonso butanga bankaka vo tuvovanga; Bika tuavanga mambi, mpasi mambote makwiza? Nzengolo au ankanu yisongele. 9 Buna bwe? Beto tulutidi e? Ve, ka bwa ko, kadi tumeni funda ye ba Yudayo ye ba Elene, vo babonsono bena ku nsi amasumu, 10 bonso bwasonama: Ka kwenani walunungu ko, ka umosi nkutu ko. 11 Ka kwenani wanduka ko, ka kwenani utombanga Nzambi ko. 12 Babonsono bamana vengama, babonsono bamana fuba, uvanganga wote kenani ko, ka umosi nkutu ko. 13 Malaka mau i ndiamu yamwasi, bavunginikanga mu tudimi tuau; nsa mianioka zambalu miena ku nsi akoba biau. 14 Nwa miau miazala kwa singa ye ndudi. 15 Malu mau mena nswalu mu tengula menga. 16 Mbungulu ye ncita zena mu nzila zau, 17 ka bazeyi nzil'ayenge ko. 18 Vumi kia Nzambi ka kiena mu meso mau ko. 19 Kansi beto tuzeyi, vo mamonsono mavovanga nsiku, mivovanga mo kwa bena ye nsiku, mpasi nwa miamionsono miabatwa ye nza yamvimba yabakwa nkanu kwa Nzambi; 20 kadi muntu nkutu ka ununguswa mu mavanga mansiku va luse luandi ko; kadi mu nsiku mutukidi nzailu amasumu. 21 Kansi bwabu mu kondwa kwansiku lunungu lua Nzambi luamonika, luatelwa kimbangi kwa nsiku ye kwa mimbikudi, 22 i lunungu lua Nzambi mu minu kia Yesu Klisto kwa babonsono balekanga minu; kadi ka kwenani diswaswana ko; 23 kadi babonsono bamana vola masumu ye bakondolo nkembo a Nzambi, 24 banunguswanga mu nkailu mu nlemvo andi mu nkudulu yena mu Klisto Yesu 25 wasiwa kodi kwa Nzambi mu minu mu menga mandi mu songa lunungu luandi, bu kalembwa kongudila masumu mateka volwa mu ntangu amvibudulu a Nzambi; 26 mu songa lunungu luandi mu ntangu yena bwabu, mpasi yandi kibeni kanunga ye nungisa wonso wena minu mu Yesu. 27 I diau luyana kwe luena? Luavaikusu ku mbazi. Mu nki ampil'ansiku? Mu nsiku wamavang'e? Ve kwandi, kansi mu nsiku waminu. 28 Kadi beto tutanga, vo muntu ununguswanga mu minu kondwa kwamavanga mansiku. 29 Evo Nzambi i Nzambi aba Yudayo kak'e? Kadi ka i Nzambi abapaTen mpe ko e? Inga, yabapaien mpe. 30 Kadi Nzambi i mosi kaka si kanungisa mu minu bazengwa ye mu minu bakondwa nzengolo. 31 Buna tuvunzanga nsiku mu minu e? Ka bwa ko, kansi tusikidikanga nsiku. 1 Buna nki tuavova mu Abalahami, se dieto mu nsuni? 2 Kadi vo Abalahami wanunguswa mu mavanga, buna wena kikana kukiyanina; kansi ka va ntadisi a Nzambi ko. 3 Kadi masonukwa nki mavovele? Abalahami walekila Nzambi minu, yandi watangulwa bo vo i lunungu. 4 Kansi wonso usalanga katangulwanga nsendo vo wanlemvo ko, kansi i mfutu. 5 Lembolo salanga, kansi ulekanga minu mu ndiena unungisanga nkwa masumu, yandi utangulwanga minu kiandi vo i lunungu. 6 Bonso bwabika Davidi: Mayangi mena ye muntu wowo utangulwanga kwa Nzambi, vo wena lunungu kansi ka mu mavanga ko. 7 Mayangi mena yau bayambudulwa nkanu miau ye fukwa masumu mau. 8 Mayangi mena ye muntu ulembolo tangulwa masumu mandi kwa Mfumu. 9 Buna nsikulu amayangi momo yena kwa bena nzengolo kak'e vo kwa bakondolo nzengolo mpe? Kadi tuvovanga; Abalahami watangulwa minu vo i lunungu. 10 Buna bwe katangulwa kio? Bu kazengwa vo bu kalembwa zengwa? Ka bu kazengwa ko, kansi bu kalembwa zengwa. 11 Yandi watambula dimbu kianzengolo bonso dimbu kialunungu lukabaka mu minu, bu kalembwa zengwa, mu diambu diakala se diababonsono balekanga minu kondwa kwanzengolo, mpasi batangulwa vo i bankwa lunungu, 12 ye se diabena nzengolo, ye ka bazengwa kaka ko, kansi badiatanga mpe mu tambi biaminu kina kiakala Abalahami, i s'eto, bu kalembwa zengwa. 13 Kadi ka mu nsiku ko mwena nsilulu kwa Abalahami vo kwa nkun'andi, vo yandi i mvingidi afwa dianza, kansi mu lunungu luaminu. 14 Kadi vo bena mimvingidi mu diambu diansiku, buna minu kiayikidi kiankatu ye nsilulu yameni kabakana. 15 Kadi nsiku mitukisanga nganzi, kansi kukondolo nsiku, kukondolo ntulumunu mpe. 16 I kuma i diambu diaminu, mpasi diakala dianlemvo ye mpasi nsilulu yakala nangwi kwa nkuna wawonsono, ka kwa una wena mu nsiku kaka ko, kansi kwa una wena minu kia Abalahami mpe, i se diabeto babonsono, 17 bonso bwasonama: Mono ikuvengi se diamakanda mamingi mabantu: yandi i se dieto va luse lua Nzambi ukalekila minu, uvanganga bafwa bamoyo, ubokilanga bina bi ka biena ko bonso vo biena. 18 Kwakondwa vuvu watatamana sa vuvu, i buna kayika se diamakanda mamingi mabantu, bonso bwavovwa: I bobo buna kala nkun' aku. 19 Walembwa lebakana mu minu, nitu andi bu yakala bonso vo yafwa, kadi wakala kani nkama mosi yamvu ye vumu kia Sala kiakala bonso vo kiafwa. 20 Kansi mu nsilulu a Nzambi kakala keti-keti vo dimbula minu ko, kansi waluta siama mu minu, ye wakembila Nzambi. 21 ye watoma zaya, vo ndiena wasila lenda mo vanga mpe. 22 I kuma watangulwa bo vo i lunungu. 23 Kansi ka kwasonukwa mu diambu diandi kaka ko, vo watangulwa bo, 24 kansi mu diambu dieto mpe; beto tuna bo tangulwa, vo tulekanga minu mu ndiena wafulukisa Yesu, i Mfumu eto, mu bafwa, 25 i yandi wayekulwa mu diambu diantulumunu zeto, wafulukuswa mu diambu diakutunungisa. 1 I diau bu tuamana nunguswa mu minu, tuena yenge ye Nzambi mu Mfumu eto Yesu Klisto; 2 mu yandi tubeki ntuadulu mpe mu minu ku nlemvo wowo ututelamene, tuyangalalanga mu vuvu kiankembo a Nzambi. 3 Ka bobo kaka ko, kansi tuyangalalanga mpe mu ndungulu zeto, kadi tuzeyi, vo ndungulu zitukisanga ntatumunu 4 ntatumunu ndungunu mu ntontolo, ndungunu vuvu; 5 ye vuvu ka kifwisanga nsoni ko, kadi zola kwa Nzambi kwadukulwa mu ntima mieto mu Mpeve yanlongo yituavewa. 6 Kadi bu tuakala lebakana, Klisto mu ntangu yafwana wafwila bantu balembwa vumina Nzambi. 7 Fisidi muntu nkutu kana fwila nkwa lunungu ko, kadi nanga muntu si kakabuka ntima mu fwila nkwa mbote. 8 Kansi Nzambi usonganga kwandi zola kwa beto, kadi bu tuakikadila bankwa masumu, Klisto watufwila. 9 I diau bu tuanunguswa mu menga mandi, buna mu kedika si tuavuluswa kwa yandi mu nganzi. 10 Kadi vo beto, bu tuakala mintantu, tuawawuswa ye Nzambi mu mfwilu a Mwan'andi, buna bu tuakiwawusulwa, mu kedika si tuavuluswa mu moyo andi; 11 ka bobo kaka ko, kansi tuyangalalanga mpe mu Nzambi mu Mfumu eto Yesu Klisto mutuatambudi luwawusu. 12 I kuma bonso bwakotila masumu mu nza mu muntu mosi ye lufwa mu diambu diamasumu, i buna lufwa luakikotila mu bantu babonsono, babonsono bu bamana vola masumu; 13 kadi masumu makala mu nza nate ye nsiku; kansi mukondolo nsiku, ka mutangulwanga masumu ko. 14 Mwanki lufwa luayala tuka kwa Adami nate ye Mose mu bau mpe balembwa vola masumu mafwanane ye ntulumunu a Adami, i kifwani kiandiena wakana kwiza. 15 Kansi ntulumunu bwankaka, nkailu anlemvo bwankaka mpe. Kadi vo mu ntulumunu amuntu mosi babingi bafwa, buna nlemvo a Nzambi ye nkailu andi bialuta buka kwa babingi mu nlemvo amuntu mosi Yesu Klisto. 16 Mu nkailu anlemvo ka mwenani bonso bwakala mu dina diayiza mu una umosi wavola masumu ko, kadi nzengolo ankanu yayiza mu umosi yatukisa mbedoso, kansi nkailu anlemvo wayiza mu diambu diantulumunu zababingi watukisa ndungusu. 17 Kadi vo mu ntulumunu aumosi lufwa luayala kitinu mu diambu diaumosi, buna bau batambulanga mbukulu anlemvo ye nkailu alunungu si baluta yala kitinu mu moyo mu una umosi, Yesu Klisto. 18 I buna bonso bwayizila mbedoso kwa bantu babonsono mu ntulumunu aumosi, i buna bwayizila ndungusu yivananga moyo kwa bantu babonsono mu vanga dialunungu diaumosi. 19 Kadi bonso bwavangwa babingi bankwa masumu mu nkolomono amuntu mosi, i buna mpe si bwavangwa babingi bankwa lunungu mu ntumumunu aumosi. 20 Kansi nsiku miayiza va lueka mpe, mpasi ntulumunu yanieka; kansi kwanieka masumu, i kuna kwabuka nlemvo; 21 mpasi bonso bwayala masumu kitinu mu lufwa, i buna nlemvo wayala kitinu mu lunungu mu moyo wamvu ya mvu mu Yesu Klisto, Mfumu eto. 1 Buna nki tuavova? Si tusikila mu masumu, mpasi nlemvo waniek'e? 2 Kwa bwa ko. Beto tuafwila masumu, bwe tuna vumuna mu mau diak'e? 3 Kadi ka luzeyi ko e, vo buna tuena tuabotukwa mu Klisto Yesu, tuabotukwa mu mfwilu andi? 4 I kuma tuazikwa ye yandi mu mbotokolo mu mfwilu, mpasi bonso bwafulukuswa Klisto mu bafwa mu nkembo a Se, buna tufwiti diata mu nkadulu yamona yamoyo. 5 Kadi vo tuabundana ye yandi mu kifwani kiamfwilu andi, si tua bo kala mpe mu kifwani kiamfulukulu andi, 6 kadi tuzeyi diadi, vo weto muntu wankulu wakomwa ye yandi va kulunsi, mpasi nitu yamasumu yafukuswa, ka tuidi vutuka kala nanga miamasumu diaka. 7 Kadi wafwa wakutulwa mu masumu. 8 Kansi vo tuafwa ye Klisto, tulekele minu, vo si tukala moyo ye yandi mpe, 9 bu tuzeyi, vo Klisto, bu kafulukuswa mu bafwa, kana vutuka fwa ko; lufwa ka lulendi vutuka kunyala ko. 10 Kadi lufwa lukafwila, wafwila lo masumu kiamakulu, kansi moyo ukena, kwa Nzambi kenina wo. 11 Bonso bobo lufwiti kukibanzila mpe, vo luafwila masumu, kansi kwa Nzambi luenina moyo mu Klisto Yesu. 12 I kuma ka luyambulani masumu mayala mu zinitu zeno zamfwilu ko, ka luidi tumamana nzinunu zau, 13 ka luyekulani biela bieno bonso luazu bikondolo lunungu kwa masumu ko, kansi lukukiyekula kwa Nzambi bonso bamoyo bavukuswa mu bafwa, ye biela bieno bonso luazu bialunungu kwa Nzambi. 14 Kadi masumu ka mana kuluyala ko, kadi ka luena ku nsi ansiku ko, kansi ku nsi anlemvo. 15 Buna bwe? Si tuavola masumu e, bu ka tuena ku nsi ansiku ko, kansi ku nsi anlemvo? Ka bwa ko! 16 Ka luzeyi ko, vo bu lukukiyekudilanga kwa muntu bonso minanga miandi miantumumunu, buna beno lu minanga miayandi ulutumamananga, kani vo miamasumu ku lufwa, kani vo miantumumunu ku lunungu? 17 Matondo kwa Nzambi, kadi beno luakala minanga miamasumu, luatumamana mu ntima mieno malongi malualongwa. 18 Kansi bu luakulwa mu masumu, luayikidi minanga mialunungu. 19 Mono mpovele makimuntu mu diambu dialebakana kwansuni eno. Kadi bonso buluayekula biela bieno mu kinanga kwa nsumukunu ye kimpumbulu mu vanga kimpumbulu, i bobo luyekudila biela bieno bonso minanga kwa lunungu mu kala banlongo. 20 Kadi bu luakala nanga miamasumu, ka luatumamana lunungu ko. 21 Kadi buna nki ambutu luabaka mu ntangu yina mu mavanga malufwididi nsoni bwabu? Kadi nsukulu amomo i liifwa kwandi. 22 Kansi bwabu bu luamana kulwa mu masumu ye luayikidi minanga kwa Nzambi, luena mbutu mieno mu nkadulu yanlongo, ye nsukulu i moyo wamvu ya mvu. 23 Kadi mfutu amasumu i lufwa; kansi nkailu wanlemvo a Nzambi i moyo wamvu ya mvu mu Klisto Yesu, Mfumu eto. 1 Lu zimpangi, ka luzeyi ko - kadi mono mpovele kwa bazeyi nsiku - vo nsiku miyalanga muntu ntangu zazonsono zikena moyo. 2 Kadi nkento wena ye bakala, wakangwa ye bakala kwa nsiku ntangu yikena moyo, kansi vo bakala fwidi, yandi kangukidi mu nsiku wabakala. 3 I diau vo yandi wabundana ye bakala diankaka, bakala diandi bu kena moyo, buna si kabikwa nsuza; kansi vo bakala fwidi, ukangukidi mu nsiku, mpasi kakala nsuza ko, vo kwelele bakala diankaka. 4 I bobo, lu mpangi zami, beno mpe luasiwa bafwa mu nsiku mu nitu a Klisto, mpasi luabundana ye wankaka, i kwa yandi wafuluka mu baiwa, mpasi tuabuta mbutu kwa Nzambi. 5 Kadi bu tuakala mu nsuni, nzinunu zamasumu zasikumuswa kwa nsiku zasala mu biela bieto mu buta mbutu kwa lufwa. 6 Kansi bwabu beto tuakanguka mu nsiku, bu tuakifwila mu nsiku mutuakangwa; i kuma tu minanga mu nkadulu yamona ya Mpeve ye ka mu nkadulu yankulu yabisono ko. 7 Buna bwe tuavova? Nsiku i masumu e? Ka bwa ko. Kansi vo ka mu nsiku ko, nga kiazaya masumu ko, kadi kikutu zaya nzinunu ko, vo nsiku ka wavova ko; Kuzininani moyo ko. 8 Masumu mabaka nzila mu nsikudukusu ye masala mu mono nzinunu zazonsono; kadi wakondolo nsiku masumu mena mafwa. 9 Bwakala vo mono yavumuna mu kondwa kwansiku, kansi nsikudukusu bu yayiza, masumu masikama diaka, yafwa. 10 Mbweni vo nsikudukusu yifwiti kundata ku moyo, yandeti ku lufwa. 11 Kadi masumu mabaka nzila mu nsikudukusu, mampupika, mamponda mu yau. 12 I diau nsiku wena kwandi wanlongo ye nsikudukusu yanlongo ye yalunungu ye yambote. 13 Buna miomio miena miambote miayikidi mialufwa kwa mono e? Ka bwa ko! Kansi masumu matukisi lufwa kwa mono, bu masadila miomio miambote, mpasi masumu mamonukuswa kwa nsiku vo mena mbidi ambi. 14 Kadi tuzeyi, vo nsiku miena miakimpeve, kansi mono ngiena wakinsuni, vatekwa ku nsi amasumu. 15 Kadi maivanganga kivisidi mo ko, kadi dina dinzolele, kivanganga dio ko, kansi dina diibelanga, ivanganga dio. 16 Kansi vo ivanganga dina dindembolo zola, buna ntambudidi, vo nsiku miena miabiza. 17 Kansi bwabu ka i mono diaka ko ivanganga dio, kansi masumu makundanga mu mono. 18 Kadi nzeyi, vo mu mono, i mu nsuni ami, ka mukundanga mambote ko; kadi ngiena luzolo mu vanga mabiza, kansi kiena ngolo ko. 19 Kadi mambote manzolele, kivanganga mo ko, kansi mambi mandembolo zola, ivanganga mo kwandi. 20 Kansi vo ivanganga dina dindembolo zola, buna ka i mono diaka ko ivanganga dio, kansi masumu makundanga mu mono. 21 I dia nsolole nsiku wau: bu nzolele vanga mabiza, mambi mena yami. 22 Kadi iyangalalanga mu nsiku mia Nzambi mu muntu ami wa mu ngudi. 23 Kansi mbweni nsiku wankaka mu biela biami unwanisanga nsiku miadiela diami, ikumbakisanga kinkole mu nsiku miamasumu miena mu biela biami. 24 Engwa mono i muntu wakiadi! Nani si kakuntanina mu nitu yayi yalufwa? 25 Matondo kwa Nzambi mu Yesu Klisto, Mfumu eto. I kuma mono kibeni i nanga wansiku mia Nzambi mu diela, kansi wansiku miamasumu mu nsuni. 1 I kuma bwabu ka kwenani widi mbedoso nkutu ko kwa bau bena mu Klisto Yesu. 2 Kadi nsiku mia Mpeve yamoyo mu Klisto Yesu miankangudi mu nsiku miamasumu ye mialufwa. 3 Kadi dilembane nsiku vanga, bu mialebakana mu nsuni - Nzambi wavanga dio, bu kafidisa Mwan'andi mu kifwani kiansuni wamasumu ye mu diambu diamasumu, wabedisa masumu mu nsuni, 4 mpasi matumanga nsiku malunguswa mu beto tulembolo diata bwenina nsuni, kansi bwenina Mpeve. 5 Kadi bena bwenina nsuni bena diela mu momo mansuni, kansi bena bwenina Mpeve mu momo ma Mpeve. 6 Kadi diela diansuni i lufwa, kansi diela dia Mpeve i moyo ye yenge, 7 kadi diela diansuni i kitantu kwa Nzambi, kadi ka ufemvukanga kwa nsiku mia Nzambi ko, ka ulendi bo mpe ko. 8 Bena mu nsuni ka balendi zolakana kwa Nzambi ko. 9 Beno ka luena mu nsuni ko, kansi mu Mpeve, vo bwena, vo Mpeve a Nzambi yikundanga mu beno. Kansi vo muntu kondolo Mpeve a Klisto, ka i wandi ko. 10 Vo Klisto wena mu beno, nitu vele yifwidi mu diambu diamasumu, kansi mpeve i moyo mu diambu dialunungu. 11 Vo Mpeve andiena wafulukisa Yesu mu bafwa yikundanga mu beno, buna wafulukisa Klisto mu bafwa si kavumusa zinitu zeno zamfwilu mu Mpeve andi yikundanga mu beno. 12 I kuma, lu zimpangi, ka tu bankwa mfuka kwa nsuni ko mu diata bwenina nsuni. 13 Kadi vo ludiatanga bwenina nsuni, si luafwa, kansi vo luvondanga mavanga mansuni mu Mpeve, si luakala moyo. 14 Kadi babonsono batuaduswanga kwa Mpeve a Nzambi, bau i bana ba Nzambi. 15 Kadi beno ka luatambula mpeve yakinanga mu kala wonga diaka ko, kansi luatambula Mpeve yakimwana yitubokilanga: Aba, Tata! 16 Yandi kibeni Mpeve yitanga kimbangi va kimosi ye mpeve eto, vo beto tu bana ba Nzambi, 17 Kansi vo beto tu bana, buna tu mvingidi miadifwa mpe, mvingidi mia Nzambi, ye mvingidi va kimosi ye Klisto, vo mu kedika tulungwanga ye yandi, mpasi tuakembuswa ye yandi mpe. 18 Kadi mono itangilanga, vo ndungulu zantangu yayi ka zifweni dedukuswa nkutu ko ye nkembo utuna zaikuswa. 19 Kadi biabionsono biasemwa bivingilanga mu ngunda beni nzaikusu abana ba Nzambi. 20 Kadi biasemwa bialemvulwa ku nsi alufukulu, ka mu luzolo luabiau ko, kansi mu diambu diandiena walemvula bio mu vuvu, 21 mpasi biasemwa biau kibeni biavuluswa mu kinanga kialufukulu mu kimpwanza kiankembo abana ba Nzambi. 22 Kadi tuzeyi, vo biasemwa biabionsono bivumukanga ye biena nsongo va kimosi nate ye bwabu. 23 Ka bobo kaka ko, kansi beto kibeni mpe tuena nkailu mia Mpeve miatekila, beto mpe tuvumukanga mu ngudi abeto kibeni, tuvingilanga kimwana, i nkudulu azinitu zeto. 24 Kadi mu vuvu beto tuavuluswa; kansi vuvu kimonwanga ka i vuvu ko, kadi kionso kimonanga muntu, mu nki si kasila kio vuvu mpe? 25 Vo tusanga vuvu mu ditulembolo mona, buna tuvingilanga dio mu ntatumunu. 26 Mpila mosi mpe Mpeve yisadisanga lebakana kweto, kadi bonso butufwiti sambila, ka tuzeyi bo ko, kansi yandi kibeni Mpeve ukutudilanga mvutu mu mpumukunu zilembolo vovakana. 27 Kansi ufionguninanga mintima zeyi diela dia Mpeve, kadi yandi udilanga banlongo mvutu, bonso buzolele Nzambi. 28 Beto tuzeyi, vo mamonsono masalanga va kimosi mu wote kwa bau bazolanga Nzambi, i bau babokulwa mu lukanu luandi. 29 Kadi bakateka zaya, wakikanina vo badedakana ye kifwani kia Mwan'andi, mpasi kakala nsemokono mu mpangi zazingi. 30 Kansi bakateka kana, wababokila mpe; bakabokila, wabanungisa mpe, bakanungisa, wabakembisa mpe. 31 Nki tua vova mu momo? Vo Nzambi wena yeto nani wena yeto kitantu? 32 Yandi walembwa kuta Mwan'andi mosi, kansi wanyekula mu beto babonsono, buna vele si kakutukayila biabionsono ye yandi mpe. 33 Nani si kafunda bakiasolwa ba Nzambi? Nzambi ukubanungisanga. 34 Nani ubedisanga? Kani vo Klisto Yesu e? I yandi wafwa, wafulukuswa mpe, wena va lubakala lua Nzambi, ukutudilanga mvutu. 35 Nani si kakutuvambisa mu zola kwa Klisto? Ncita vo nzungu vo nzomono vo nsatu vo kondwa kwanlele vo nsisi vo sabala? 36 Bonso bwasonama: Mu diambu diaku tuvondwanga lumbu kiamvimba; tuatangulwa bonso mameme mamponda. 37 Mu momo mamonsono nunga tununganga mu yandi watuzola. 38 Kadi ngiena minu kiakwikama, vo lufwa vo moyo vo zimbasi vo madingisi vo lekwa biena vo lekwa bina kwiza vo tulendo 39 vo tua mu kayengele vo tua mu mpinda vo kiankaka kiasemwa bina lembana kutuvambisa mu zola kwa Nzambi kwena mu Klisto Yesu, Mfumu eto. 1 Mono mpovele kedika mu Klisto, kivunini ko, kadi kansansa kiami kitanga yami kimbangi mu Mpeve yanlongo, 2 vo kiadi kiakingi kiena yami ye kwama ku ka kulembwa mu ntim' ami. 3 Kadi mono kibeni ilenda kukizodila, vo yavambana ye Klisto bonso wasingwa mu diambu diampangi zami, I butu biami bwenina nsuni, 4 i ba Isaeli, bena ye kimwana ye nkembo ye zingwawanu ye mpanunu ansiku ye nsadulu a Nzambi ye zinsilulu, 5 bena ye mase matuka Klisto bwenina nsuni, wena va ntandu alekwa biabionsono, i Nzambi wasakumunwa mvu ya mvu. Ameni. 6 Kansi ka bwenina ko, vo mambu ma Nzambi mamana fuba, kadi babonsono batuka mu Isaeli ka Isaeli ko, 7 ka babonsono i bana ko, bu batuka mu Abalahami; kansi: Mu Isaki si mwabokudulwa nkun'aku, 8 i diadi: bana bansuni ka i bana ba Nzambi ko, kansi bana bansilulu batangulwanga vo i nkuna. 9 Kadi diadi i diambu diansilulu: Nsungi yayi ngina kwiza, ye Sala si kakala ye mwana. 10 Ka diodio kaka ko, kansi i bobo mu Lebeka mpe wayaka kwa umosi, Isaki i s'eto. 11 Kadi bana bu ka bakibutulwa ko ye ka bakivangila widi lekwa kiambote vo kiambi ko, buna mpasi lukanu lua Nzambi bwenina nsodolo luasikila, ka mu diambu daimavanga ko, kansi mu diambu diandiena ubokilanga; 12 buna yandi wakambwa; Nkuluntu si kakala nanga kwa nleke, 13 bonso bwasonama: Mono yazola Yakobi, kansi yabela Esau. 14 Buna nki tuavova? Kondwa kwalunungu kwena ye Nzambi e? Ka bwa ko! 15 Kadi yandi wavova kwa Mose: Mono si yafwa nkenda kwa wonso uifwilanga nkenda ye sa kiwuntu kwa wonso uisilanga kiwuntu. 16 I buna diodio ka ditukanga mu ndiena uzolanga ko vo ndiena uyungusanga ko, kansi mu Nzambi ufwanga nkenda. 17 Kadi masonukwa mavovcle kwa Falao: Mu diambu diadi mono ikutedemese, mpasi yasonga lulendo luami mu ngeye, mpasi nkumbu ami yasamunwa mu ntoto wamvimba. 18 I diau yandi ufwanga nkenda kwa wonso ukazolele, ubadisanga wonso ukazolele. 19 Buna si uvova kwa mono: Mu nkiama kakidi semba? Kadi nani ukakilanga luzolo luandi? 20 Engwa muntu, u nani kwaku uvutulanga kwa Nzambi? Kadi wumbwa si kia vova kwa wawumba kio: Mu nkiama umpangidi bonso bwabu? 21 Kadi nwumbi abinzu kenani lendo mu luwumba ko e mu vanga mu sobwa kimosi kinzu kiankaka kianzitusu, kansi kiankaka kiakondwa kwanzitusu? 22 Kansi buna bwevi? vo Nzambi, bu kazola songa nganzi zandi ye zaikisa lulendo luandi, wavibidila mu ntatumunu yayingi wumbwa biandi bianganzi biakubama mu bungwa, 23 mpasi kazaikisa mpe kimvwama kiankembo andi mu wumbwa biakenda bikateka kubika mu kembuswa, 24 i beto bakabokiia mpe, ka mu ba Yudayo kaka ko, kansi mu bapaien mpe, 25 bonso bukavovele mu Hosea: Balembolo kala bantu bami, si yabika bantu bami, walembwa zolwa, si yabika wazolwa; 26 si bwakala vo: va vuma vavovwa kwa bau; Beno ka lu bantu bami ko, vana si babikwa bana ba Nzambi amoyo. 27 Kansi Yesaya ubokanga mu Isaeli: Vo ntalu abana ba Isaeli yena bonso nienge wambu, nsadidila kaka si yavuluswa. 28 Kadi Mfumu si kazenga mambu nswalu ye nadede va ntoto. 29 Bonso bwateka vova Yesaya: Vo Mfumu Sebaoti katusisila nkuna ko, nga tuakutu kala bonso Sodoma, tuakutu fwanana ye Ngomola. 30 Buna nki tuavova? Vo bapaien balembwa landa lunungu babaka lunungu, i lunungu luaminu, 31 kansi Isaeli dialanda nsiku mialunungu, ka dialuaka ku nsiku miomio ko. 32 Mu nkiama? Kadi ka balanda mio mu minu ko, kansi mu mavanga; bata sakuba mu tadi dianteso asakuba, 33 bonso bwasonama: Tala, ntudidi mu Sioni tadi dianteso asakuba ye tadi diambwisu, wonso ulekilanga yandi minu kana fwiswa nsoni ko. 1 Lu zimpangi, nzolakani antim'ami ye ndombolo ami kwa Nzambi mu bau i vo bavuluswa. 2 Kadi mono ikubatelanga kimbangi, vo bena vema mu Nzambi, kansi ka bwenina nzailu ko. 3 Kadi bu balembwa zaya lunungu lua Nzambi ye batombanga mu sikidika lunungu luayau kibeni, buna ka balemvuka kwa lunungu lua Nzambi ko. 4 Kadi Klisto i mbanunu ansiku mu lunungu kwa wonso ulekanga minu. 5 Kadi Mose wasonika mu lunungu lutukidi mu nsiku: Muntu wamana mio vanga si kakala moyo mu miau. 6 Kansi lunungu lutukidi mu minu luvovele ebu: Kuvovani mu ntim'aku ko: nani si kabaluka kuna zulu? i mpila mosi vo kulumuna Klisto, vo: 7 nani si kakulumuka muna benga? i mpila mosi vo tombula Klisto mu bafwa. 8 Kansi nki luvovele? Mambu makufinangene, mu nw'aku ye mu ntim'aku; i mambu maminu matusamunanga. 9 Kadi vo ngeye utambudilanga mu nw'aku, vo Yesu i Mfumu, ye ulekanga minu mu ntim'aku, vo Nzambi wamfulukisa mu bafwa, buna si wavuluswa. 10 Kadi mu ntima mulekulwanga minu ku lunungu, mu nwa rhutambudulwanga ku mpuiusu. 11 Kadi masonukwa mavovele: Wonso ukunlekilanga minu kafwiswa nsoni ko. 12 Kadi ka kwenani diswaswana ye Nyudayo ye mwisi Elene ko, kadi una umosi i Mfumu ababonsono, wena kimvwama kwa babonsono bakumbombidilanga. 13 Kadi wonso ubombedele nkumbu a Mfumu, si kavuluswa. 14 Buna bwe babombidila ndiena ubalembolb lekila minu? Bwe baleka minu mu ndiena ubalembolo wa? Bwe bawa, vo muntu kasamuni ko? 15 Bwe basamuna, vo ka bafiduswa ko? Bonso bwasonama: Engwa, mayangi mena ye malu mabakambanga nsamu wambote mu biambote. 16 Ka babonsono ko badimba nsamu wambote, kadi Yesaya wavova: Mfumu, nani lekele minu mu nsangu zeto? 17 I kuma minu kitukanga mu ngwilu ye ngwilu mu mambu ma Klisto. 18 Kansi mono mpovele: Ka bawilu ko e? Bawilu kwau; ndinga zau zayenda mu ntoto wawonsono ye mambu mau nate ye ku nsuka zantoto wena bantu. 19 Kansi mpovele: Isaeli walembwa zay'e? Mose wateka vova: Mono si yakulusila kimpala kwa kanda di ka diena kanda ko ye kulufwemisa kwa kanda dikondolo zayu. 20 Yesaya wakala kibakala mu vova; Mono yasolulwa kwa balembwa kuntomba, mono yamonika kwa balembwa kungiuvula. 21 Kansi mu Isaeli kavova; Lumbu kiamvimba yakedi lambulanga moko mami kwa bantu bakolamanga ye babangisanga. 1 I diau mpovele: Kadi Nzambi wakuba bantu bandi e? Ka bwa ko! Kadi mono mpe i mwisi Isaeli mu nkun'a Abalahami ye mu kanda dia Benyamini: 2 Nzambi kakuba bantu bandi ba kateka zaya ko. Ka luzeyi ko e mavovele masonukwa mu Elia, bonso bukafunda Isaeli kwa Nzambi: 3 Mfumu, bavonda mbikudi miaku, batulula mazikwa maku, mono kwami kaka nsisulu, batombanga moyo ami? 4 Kansi Nzambi bwe kavutula kwa yandi? Nsisidi kwa mono kibeni mafunda nsambodia mababakala malembolo fukama kwa Bali. 5 Mpila mosi mpe mu ntangu yayi musidi kwandi nsadidila bwenina nsodolo anlemvo. 6 Kansi vo yanlemvo, buna ka mu diambu diamavanga ko, nga nlemvo ka nlemvo diaka ko. 7 Buna bwe? Matombanga ba Isaeli, ka babaka mo ko, kansi basolwa babaka mo, bankaka bamana baduswa. 8 Bonso bwasonama: Nzambi wabavana mpeve yatulu, meso mu lembwa mona, ye matu mu lembwa wa nate ye lumbu kiaki. 9 Davidi wavova: Bika meza mau makituka siongi ye ntambu ye sinza kiantelo asakuba ye mvutudulu anlandu kwa bau. 10 Bika meso mau mavangwa tombe, ka bidi mona, koninika nima zau ntangu zazonsono. 11 I kuma ngiuvudi: Kadi bata sakuba, mpasi babw'e? Ka bwa ko! Kansi mu ntulumunu zau mwayizidi mpulusu kwa bapaien mu vemisa bau kibeni mu kimpala. 12 Kansi vo ntulumunu zau i kimvwama kianza, ye nkulukulu au i kimvwama kiabapaien, buna luzadulu luau vele luna luta. 13 Mono mpovele kwa beno, lu bapaien. I kuma bu i ntumwa kwa bapaien, ikembilanga kisielo kiami; 14 mu vemisa bayami mu nsuni ye vulusa bankaka mu bau. 15 Kadi vo ndosolo au i luwawusu luanza, buna ntambudulu au nki, vo ka i moyo tuka mu bafwa ko? 16 Kadi vo buku kiantete kiena kianlongo buna sobwa kiakionsono kiamampa kiena bo mpe; vo mwanzi wena wanlongo, buna mavala mpe. 17 Kansi vo mavala mankaka matolulwa, ye ngeye watuka mu nti wamfinda waolive wayikukuswa mu mau ye wena ntuadi ye mazi mamwanzi wanti waolive, 18 buna kukiyanani mu mavala ko, kansi vo ukukiyana, nazayi kwaku, vo kunatanga mwanzi ko, kansi mwanzi ukunatanga. 19 I diau si wavova: Mavala matolulwa, mpasi yayikukuswa. 20 Mbote kwandi; matolulwa mu diambu diandimbulu aminu, kansi ngeye utelamanga mu minu. Kukiyanani ko, kansi kala wonga. 21 Kadi vo Nzambi, lembolo kuta mavala mavwilu mu nti, buna kana kukuta mpe ko. 22 I kuma tala wote wa Nzambi ye lusembo luandi: lusembo kwa babwa, kansi wote wa Nzambi kwa ngeye, vo usikila mu wote, kadi vo ka bwa ko, ngeye mpe kwengo. 23 Kansi bau mpe si bayikukuswa, vo ka basikila mu ndimbulu aminu ko; kadi Nzambi lenda vutuka kubayikikisa. 24 Kadi vo ngeye wazengwa mu nti wamfinda waolive bonso bulembolo sadulwanga ye wayikukuswa mu nti waolive wabiza, buna vele baba, i mavala mavwilu mu nti, si bayikukuswa mu nti waolive wabau kibeni. 25 Kansi ka luidi kukibanzila, lu zimpangi, vo luena banduka mu beno kibeni ko, nzolele kuluzaikisa mansweki momo: vo mbadusu yibwidi ndambu a Isaeli, nate ye nzadusu abapai'en yimeni kwiza. 26 Mboki Isaeli diamvimba si diavuluswa, bonso bwasonama: Mu Sioni si mwatuka Ntanini, yandi si kakatula kondwa kwavumi kia Nzambi mu Yakobi. 27 Lualu i luwawanu luami ye bau, bu ngina katula masumu mau. 28 Bwenina nsamu wambote bau i mintantu mu diambu dieno, kansi bwenina nsodolo bau i bazolwa mu diambu diamase. 29 Kadi Nzambi kalendi viluka mu nkailu miandi ye mbokolo andi ko. 30 Kadi bonso beno mu ntangu yavioka luakolama kwa Nzambi, kansi bwabu luafwilwa nkenda mu nkolomono au, 31 i bobo baba mpe bamana kolama, mpasi bau kibeni bafwila nkenda mu nkenda zina ziluafwilwa. 32 Kadi Nzambi wazibikila babonsono mu nkolomono, mpasi kafwila babonsono nkenda. 33 Engwa mpinda yakimvwama ye nduenga ye nzailu bia Nzambi! Bonso bwalembakana nzengolo zandi fiongununwa ye nzila zandi viswa. 34 Kadi nani wazaya diela dia Mfumu, vo nani wayikidi nluengisi andi? 35 Vo nani wateka kumvana lekwa, mpasi kavutudulwa kio diaka? 36 Kadi tuka kwa yandi ye mu yandi ye kwa yandi lekwa biabionsono biena. Nkembo kwa yandi mvu ya mvu. Ameni. 1 I kuma mono ilubombidila, lu zimpangi, mu nkenda za Nzambi, mu tula zinitu zeno nkailu wamoyo waziku ye wanlongo ye wazolakana kwa Nzambi, i salu kieno kianduenga. 2 Ka luvukumukinani ntangu yayi ko, kansi lukituka bamona mu madiela meno, mpasi luazaya kionso kiena luzolo lua Nzambi, i kina kiambote ye kiazolakana ye kialuhga. 3 Kadi mu nlemvo uyavewa, mono mpovele kwa beno buna luena muntu muntu, vo kakukibanzila maviokele makafwiti banza ko, kansi banza mbanzulu yasonga, bonso bwakaba Nzambi tezo kiaminu kwa muntu muntu. 4 Bonso butuena biela biabingi mu nitu yimosi, kansi biela biabionsono ka biena nsadulu yimosi ko, 5 i mpila mosi beto tu babingi i nitu yimosi mu Klisto, kansi muntu muntu tu biela biansalasani. 6 Tuena nkailu miampila mu mpila bonso bwena nlemvo utuavewa. Ndiena wena nkailu mu bikula kasa bo bonso bwena tezo kiaminu, 7 vo mu kisielo kiadibundu mu kisielo kiadibundu, vo ndiena ulonganga mu ndongolo andi, 8 vo ndiena ulubulanga mu ndubudulu andi; ukabanga kakaba mu kiwuntu, wena kikuluntu kasa bo mu kimfuzi, ufwilanga nkenda kasa bo mu kiese. 9 Bika zola kwakondwa disu ku nsi alukaya. Lukankumukina mambi, lutatamana mambote. 10 Mu zola kwakimpangi lukalasana zola kwansi antima; mu zitasana lulutasana ku ntuala. 11 Ka lukalani fuki mu kimfuzi ko, lulema mu mpeve, lusadila Mfumu. 12 Luyangalala mu vuvu, luvibidila mu ncita, lutatamana mu sambila. 13 Lusadisa banlongo, luvema mu dikila banzenza. 14 Lusakumuna bakuluzomanga, lusakumuna, ka lusingani ko. 15 Luyangalala ye bayangalalanga, ludila ye badilanga. 16 Lukalasana diela dimosi. Ka lusani diela dieno mu biazangama ko, kansi bika luatuaduswa kwa bina biakuluka. Ka lubanzani ko, vo luena nduka mu beno kibeni. 17 Ka luvutulani mambi mu mambi kwa muntu ko, kansi lusa kimfuzi mu monso mena mambote va luse iuabantu babonsono. 18 Vo bulendakana ye vo i diambu dieno, lukalasana yenge ye bantu babonsono. 19 Lu bazolwa, ka lukivutudilani nlandu ko, kansi luvana fulu kwa nganzi za Nzambi, kadi diasonama: Mfumu vovele: Nlandu i wami, mono si ya wo vutuia. 20 Kansi vo ntantu aku fwidi nsatu, undikila, vo wena mpwila, unnwika, kadi bu uvanganga bo, yonzekele makala matia va ntandu antu andi. 21 Kubeduswani kwa mambi ko, kansi bedisa mambi mu mambote. 1 Muntu muntu fwiti lemvuka kwa minyadi. Kadi ka kwenani luyalu ko, kansi luna lua Nzambi; minyadi miena miatumbwa kwa Nzambi. 2 I kuma ukakidilanga luyalu, ukakidilanga nsikudukusu a Nzambi, kansi bakakidilanga yo si batambula nzengolo bau kibeni. 3 Kadi minyadi ka bankwa nsisi mu mavanga mabiza ko, kansi mu mambi. Zolele kwaku lembwa tina nyadi e? Vanga mambote, si wasikwa kwa yandi. 4 Kadi yandi i sielo kia Nzambi mu mbote kwa ngeye. Kansi vo uvanganga mambi, kala wonga; kadi kanatanga sabala mu nkatu ko, kadi yandi i sielo kia Nzambi, mvutudi anlandu mu nganzi kwa basadilanga mambi. 5 I diau bufweni mu lemvuka, ka mu diambu dianganzi kaka ko, kansi mu diambu diakansansa. 6 I kuma lufutanga mpaku mpe; kadi bau i sieio bia Nzambi, mu diambu diodio bakwamininanga sala. 7 Lufuta mfuka zeno kwa babonsono: Mpaku ansi kwa uvwidi mpaku ansi, mpaku abilekwa kwa uvwidi mpaku abilekwa, wonga kwa ufweni mu tinwa wonga, nzitusu kwa ufweni mu zituswa. 8 Ka luvuwani mfuka kwa muntu ko, kansi zolasana kaka, kadi wonso uzolanga mfinangani andi, walungisa nsiku. 9 Kadi miami: kuyangani ko, kubemani ko, kulabulani ko, kuzinani moyo ko, ye wonso wankaka wena, mibundane mu diambu diadi bonso ebu: zola mfinangani aku bonso ngeye kibeni. 10 Zola ka kuvanganga mfinangani andi mbi ko, mu diodio zola i ndungusulu ansiku. 11 Diadi, bu luzeyi ntangu yituena, vo lokula kilueki kilufwiti sikama mu tulu, kadi mpulusu yakala ntama, bu tuayika bankwa minu, yilutidi finangana ye beto bwabu. 12 Fuku dieka mu suka, mwini weka lukufi. I diau bika tuabembika mavanga matombe ye vwata biandwanina biakia. 13 Bika tuadiata busongele bonso vo mu mwini, ka mu makinu yekinduvu ko, ka mu luyangulu ye kindiafu ko, ka mu nzonza ye kimpala ko; 14 kansi luvwata Mfumu Yesu Klisto, ka lukadilani nsuni mayindu ko mu yukutisa nzinunu zawau. 1 Wonso wena lebakana mu minu, luntambula kansi ka mu diambu diakongudila mabanza ko. 2 Umosi ulekanga minu mu dia biabionsono, kansi wena lebakana udianga biankunzu. 3 Udianga, kayini ulembolo dia ko; lembolo dia, kafundisi udianga ko, kadi Nzambi wantambula. 4 Ngeye u nani kwaku ufundisanga sielo kiangana? Yandi telamene vo bwidi kwa yandi Mfumu. Kansi telama si katelama, kadi Mfumu lenda kuntedimisanga. 5 Kadi umosi utezanga, vo lumbu kimosi kilutidi kiankaka, wankaka vo biabionsono bidedakene. Muntu muntu bika katoma teza mu diandi diela. 6 Ubanzilanga lumbu, banzilanga kio mu Mfumu; udianga, udianga mu Mfumu, kadi tondanga kwa Nzambi; lembolo dia, lembolo dia mu Mfumu ye tondanga kwa Nzambi. 7 Kadi buna tuena muntu kakalanga moyo mu diambu diayandi kibeni ko; ye kafwanga mu diambu diayandi kibeni mpe ko. 8 Kadi vo tuena moyo, tuena moyo mu diambu dia Mfumu, vo tufwa, tufwanga mu diambu dia Mfumu. 1 diau vo tuena moyo vo tufwa, tuvwilu kwa Mfumu. 9 Kadi mu diambu diodio Klisto wafwa ye wakala moyo diaka, mpasi kakala Mfumu abafwa ye bamoyo. 10 Kansi ngeye mu nkiama ufundisanga mpangi aku? Vo ngeye mpe, mu nkiama uyinanga mpangi aku? Kadi beto babonsono si tuatelama va kiandu kia Nzambi kiamfundusu. 11 Kadi diasonama: Mfumu vovele: Kedika mu moyo ami, makungunu mamonsono si mafukama kwa mono, tudimi tuatonsono si tuazitisa Nzambi. 12 I diau buna tuena muntu muntu si kadedisa diambu diayandi kibeni kwa Nzambi. 13 I kuma ka tuvutukani fundasana ko, kansi luluta zenga diadi, vo muntu katudi tadi dianteso asakuba vo ntambu kwa mpangi andi ko. 14 Nzeyi ye ngiena minu kiakwikama mu Mfumu Yesu, vo lekwa nkutu ka kiena kiasumuka kiau kibeni ko, kansi utanganga lekwa vo kiasumuka, kwa yandi kiena kiasumuka. 15 Kadi vo usanga mpangi aku kiadi mu dia kwaku, buna kudiatanga diaka bwenina zola ko. Kubungani wafwilwa kwa Klisto mu dia kwaku ko. 16 I diau ka luyambulani mambote meno matiakwa ko. 17 Kadi kimfumu kia Nzambi ka i dia ye ndwinu ko, kansi i lunungu ye yenge ye kiese mu Mpeve yanlongo. 18 Kadi wonso usadilanga Klisto mu mambu momo, uzolakene kwa Nzambi ye ufwanane kwa bantu. 19 Mu diodio bika tuavemina bitukisanga yenge ye ntungusunu eto. 20 Kutululani salu kia Nzambi mu diambu diamadia ko. Lekwa biabionsono biavedila, kansi vo muntu udianga mu nteso asakuba, buna bwambi. 21 Bwabiza kwandi mu lembwa dia mbizi vo nwa vinia vo vanga kionso kitelanga mpangi aku sakuba. 22 Minu kiena yaku, keba kio ngeye kibeni va luse lua Nzambi. Mayangi mena ye lembolo kukifundisa mu momo makatontele ye zeyi vo masongele. 23 Kansi wonso wena keti-keti bedoso, vo didi, kadi kavengi bo mu minu ko; kansi mamonsono mavangwanga mu kondwa kwaminu i masumu kwandi. 1 Kansi beto tuasiama tufwiti nata lebakana kwabakondolo ngolo ye lembwa kukizola. 2 Bika muntu muntu mu beto kazola mfinangani andi mu mambote mu ntungulu. 3 Kadi Klisto mpe kakizola ko, kansi bonso bwasonama: Mvwezolo zabau bakuvwezanga zambwidi. 4 Kadi mamonsono mateka sonama, masonukwa mu ndongolo eto, mpasi mu ntatumunu ye mbombolo biamasonukwa tuakala vuvu. 5 Nzambi antatumunu ye mbombolo bika kaluvana nkalasani yadiela dimosi bwenina Klisto Yesu; 6 mpasi luakembila Nzambi, Se dia Mfumu eto Yesu Klisto, mu kintuadi mu nwa umosi. 7 I diau lutambasana, bonso Klisto walutambula mu kembila Nzambi. 8 Kadi mpovele, vo Klisto wayika sielo kia bena mu nzengolo mu diambu diakedika kia Nzambi mu siamisa nsilulu zasilwa kwa mase. 9 mpasi bapaien bakembila Nzambi mu diambu diankend'andi, bonso bwasonama: I kuma si yakusika mu bapaien ye yimbidila nkumbu aku. 10 Diaka mavovele: Lu bapaien, luyangalala ye bantu bandi. 11 Diaka vo: Lu babonsono lu bapaien, lusika Mfumu, bantu babonsono, lunsanisina. 12 Yesaya vovele diaka: Si mwakala mwanzi wa Isai, yandi utelamene mu yala bapaien, si kasilwa vuvu kwa bapaien. 13 Nzambi avuvu bika kaluzadisa mu kiese kiakionsono ye yenge mu minu, mpasi luabuka mu vuvu mu lulendo lua Mpeve yanlongo. 14 Mpangi zami, mono ntomene leka minu mu beno, vo luzedi beno kibeni mpe kwa mambote ye lumeni zaduswa kwa nzailu yayonsono, lulenda lubasana mpe. 15 Kansi mu mankaka ndutidi sonika mu kibakala kwa beno mu kulubambula moyo mu nlembo una wampana Nzambi 16 mu kala sielo kia Yesu Klisto kwa bapaien, bu isalanga salu kiansamu wambote wa Nzambi, mpasi bapaien bakala bau kibeni nkailu watoma tambulwa, bu wabiekwa wanlongo mu Mpeve yanlongo. 17 I kuma mono ngiena nsikulu mu Klisto Yesu mu bia Nzambi. 18 Kadi kikabuki ntima ko mu vova mankaka ko kansi momo mavanga Klisto mu mono mu tuasa bapaien ku ntumumunu mu mambu ye mu mavanga, 19 mu lulendo luabidimbu ye bimangu, mu lulendo lua Mpeve a Nzambi. I kuma mbeni lungisa nsamu wambote wa Klisto tuka mu Yelusalemi ye mu ndambu zakinzungidila nate ye kuna Ililiko. 20 Kadi isanga kimfuzi mu samuna nsamu wambote kulembolo bikwa nkumbu a Klisto, mpasi yalembwa tunga va lufulu luamuntu wankaka, 21 kansi bonso bwasonama: Balembwa samununwa mu yandi, si bamona, balembwa wa, si bazaya. 22 I kuma mono yakakulwa nkakulwa zazingi mu kwiza kwa beno. 23 Kansi bwabu kivutukidi baka fulu mu ndambu zazi ko, ye ngunda zena yami tuka mvu miamingi mu kwiza kwa beno; 24 I diau bu ikwenda kuna Spania, kadi vuvu kiena yami mu kulumona, si yavioka ye filwa kwa beno kuna, bu ntekele yukuta, mu fintanguntangu, nkalasani ye beno. 25 Bwabu mwendo ami kuna Yelusalemi mu sadila banlongo. 26 Kadi mu Makedonia ye Akaya bazolele yonzika mbongo kwa bamputu mu banlongo bena mu Yelusalemi. 27 Kadi bazola bo ye bena mfuka kwa bau. Kadi vo bapaien batambudi ntuadi mu lekwa biau biakimpeve, bau mpe bafwiti kubasadisa mu biakinsuni. 28 I diau bu mbanisi salu kiaki ye ntomene kubanatina nkailu miomio, buna si yakwenda vioki kwa beno ye kuna Spania. 29 Nzeyi vo, bu ikwiza kwa beno, si yakwiza ye nzadulu yalusakumunu lua Klisto. 30 Lu zimpangi, mono ikulubombidila mu Mfumu eto Yesu Klisto ye mu zola kwa Mpeve mu nwana yami mu tusambulu tueno mu mono kwa Nzambi, 31 mpasi yatanunwa mu minkolami mu Yuda, mpasi nsadulu ami kuna Yelusalemi yatoma tambulwa kwa banlongo, 32 ye mpasi yaluaka kwa beno mu kiese mu luzolo lua Nsambi ye baka luvundu va kimosi ye beno. 33 Bika Nzambi ayenge kakala ye beno babonsono. Ameni. 1 Mono iluzaikisa busi kieto Foibe, i sielo kiadibundu diena mu Kenkelea, 2 mpasi luantambula mu Mfumu, bonso bufweni kwa banlongo, lunsadisa mu dionso diambu dikena nsatu mu beno; kadi yandi kibeni wakedi nsadisi ababingi ye kwa mono kibeni mpe. 3 Lukamba mbote kwa Pliska ye Akila, i bisadi yami mu Klisto Yesu, 4 bayekula malaka mau mu diambu diamoyo ami; ka mono kaka ko ikubavananga matondo, kansi mabundu mamonsono mabapaien. 5 Lukamba mbote kwa dibundu diena mu nzo au. Lukamba mbote kwa Epaineto, i zolwa kiami ye ntekidi mu Klisto mu Asia. 6 Lukamba mbote kwa Malia walusadila kwakwingi. 7 Lukamba mbote kwa Andoloniko ye Yunia, butu biami ye zinkole yami, bena batunda mu zintumwa, batekila mono mu Klisto. 8 Lukamba mbote kwa Ampilia, i zolwa kiami mu Mfumu. 9 Lukamba mbote kwa Ulubanu, i kisadi yeto mu Klisto, ye Staki, i zolwa kiami. 10 Lukamba mbote kwa Apele wafwana mu Klisto. Lukamba mbote kwa ba Alistobulo. 11 Lukamba mbote kwa Elodioni, i butu kiami. Lukamba mbote kwa ba Nalakiso bena mu Mfumu. 12 Lukamba mbote kwa Tiiifena ye Tilifosa basalanga mu Mfumu. Lukamba mbote kwa Pelesi, i kiazolwa, wasedi beni mu Mfumu. 13 Lukamba mbote kwa Lufo, i kiasolwa mu Mfumu, ye kwa ngudi eto beto yandi. 14 Lukamba mbote kwa Asinkilito ye Felengoni ye Eleme ye Pataloba ye Elema ye mpangi zena yau. 15 Lukamba mbote kwa Filolongo ye Yulia ye Neleo ye busi kiandi ye Olimpaye banlongo babonsono benayau. 16 Lukambasana mbote mu mfibulu yanlongo. Mabundu mamonsono ma Klisto malufidisi mbote. 17 Lu zimpangi, mono ilubombidila luatadidila batukisanga nkabunu ye masakuba mu kakila longi dilualongwa; luvengama mu bau. 18 Kadi bau ka basadilanga Mfumu eto Klisto ko, kansi vumu biau; bavunginikanga bena ntima wakileke mu mpova zanlembami ye zansakumunu. 19 Kadi ntumumunu eno yazayakana kwa babonsono. I diau iyangalalanga mu beno, kansi nzolele, vo luakala ye nduenga mu mambote ye kondwa kwadiela mu vanga yambi. 20 Mu nswalu Nzambi ayenge si kadiatikisa Satana ku nsi atambi bieno. Nlemvo wa Mfumu eto Yesu wakala yeno. 21 Timoteo, i kisadi yami, ye Lukio ye Yasoni ye Sosipatalo, i butu biami, balufidisi mbote. 22 Mono Teleteo nsonekene nkanda wau, ilufidisi mbote mu Mfumu. 23 Ngayo, nsompisi ami anzo ye wadibundu diamvimba ulufidisi mbote. Elasto, i nkebi ambongo zambanza, ye Kwalato, i mpangi, balufidisi mbote. 25 Ndiena ulenda kulusikidika bonso bwena nsamu ami wambote ye nsamunu a Yesu Klisto, bonso bwena nzaikusu amansweki makedi madingama tuka mu ntangu yi ka yibadiki. 26 kansi bwabu mazaikuswa, mu masonukwa mabambikudi mu nsikudukusu a Nzambi amvu ya mvu mazayakana kwa bapaien babonsono mu ntumumunu aminu. 27 Kwa Nzambi, i yandi kaka wena nduenga, kwena nkembo mu Yesu Klisto mu mvu miamvu ya mvu.
|