Mark
Malako1 I mbadukulu ansamu wambote wa Yesu Klisto, Mwan'a Nzambi. 2 Bonso bwasonama mu Yesaya, mbikudi: Tala, mono ifidisa ntumwa ami ku ntual'azizi kiaku, yandi si kakubika nzil'aku; 3 nding'aumosi ubokanga mu nsi yankatu: Lukubika nzifa Mfumu, lusungika nsoko miandi. 4 Yoane wayiza kadi, i yandi wabotikanga mu nsi yankatu ye samunanga mbotokolo ampilulu amadiela mu ngiambudulu amasumu. 5 Nsi yayonsono ya Yuda ye bisi Yelusalemi babonsono bayenda kwa yandi, babotukwa kwa yandi mu nzadi a Yodani, batambudilanga masumu mau. 6 Yoane wavwata mvwatu wamika miakamela ye nsing'ankand'abulu mu luketo luandi, wadia makonko ye niosi yamfinda. 7 Wasamuna, wavova: Undutidi mu ngolo ukwiza ku nim'ami; kifwanane mu yinama ye kutula nsing'a nsampatu andi ko. 8 Mono yalubotekele mu nlangu kansi yandi una kulubotika mu Mpeve yanlongo. 9 Bwakala bina lumbu, Yesu watuka mu Nazaleti mu Ngalili, wabotukwa mu Yodani kwa Yoane. 10 Bu katombuka mu nlangu, ntumbu mona mazulu matenduka ye Mpeve yakulumuka va yandi bonso bembe. 11 Ndinga yatuka mu mazulu vo: Ngeye i mwan'ami, i zolwa kingienina nzolakani. 12 Mpeve ntumbu kunsindika ku nsi yankatu. 13 Yandi wakala mu nsi yankatu makumaia malumbu, wavukumunwa kwa Satana; wakala ye bulu biamfinda, ye mbasi zansadila. 14 Yoane bu kayekulwa, Yesu wayiza ku Ngalili ye samunanga nsamu wambote wa Nzambi: 15 Ntangu yilungidi, kimfumu kia Nzambi kieka lukufi. Luvilula diela, luleka minu mu nsamu wambote. 16 Bu kavioka mu nseko ambu a Ngalili, wamona Simoni ye Andele, i mpangi a Simoni, batamba makonde mu mbu, kadi bau i ntambi miambizi. 17 Yesu wavova kwa bau: Luiza luandama, yaluvanga luakala ntambi miabantu. 18 Bau ntumbu sisa makonde ye kunnama. 19 Bu kayenda finseke diaka, wamona Yakobi, i mwan'a Zebedai, ye Yoane, i mpangi andi, bau mpe bakala mu bota, bakubika makonde mau. 20 Yandi ntumbu kubabokila; basisa s'au Zebedai mu bota ye sielo biandi, bayenda kunnamingi. 21 Bau bakota mu Kapenaumi. Yandi ntumbu kota mu nzo alukutukunu mu lumingu ye walonga. 22 Bayitukwa mu malongi mandi; kadi yandi wabalonganga bonso ndieu wena lulendo, kansi ka bonso nsoniki miau ko. 23 Mu nzo alukutukunu mwakala muntu wakala mpeve yasumuka; yandi waboka, 24 wavova: Nki amambu tuena beto yaku, Yesu, amwisi Nazaleti? Ngeye wizidi kutubung'e? Tukuzeyi, vo u nani, u Nkwa nlongo wa Nzambi. 25 Yesu wansemba: Zibika nwa, vaika mu yandi. 26 Mpeve yasumuka yantuntumuna, yaboka mu ndinga yayinene, yavaika mu yandi. 27 Babonsono bayitukwa, bayuvasana, bavova: Nki kiokio? Longi diampa! Mu lulendo yandi ukambanga mpeve zasumuka, zikuntumamananga kwandi. 28 Kumu kiandi ntumbu kwenda mwamonsono mu nsi yayonsono yakinzungidila ye Ngalili. 29 Bu bavaika mu nzo alukutukunu, baluaka ku nzo a Simoni ye Andele va kimosi ye Yakobi ye Yoane. 30 Kansi nzitu wa Simoni walambalala mu yela kwayuku-yuku; bau ntumbu kunkamba mu yandi. 31 Wafinama, wasimba koko kwandi, wantedimisa; yuku-yuku diansisa, yandi wabasadila. 32 Kansi nkokila bu yabwa ye ntangu yakidiminina, buna batuala kwa yandi babonsono bakala yela ye babakama kwa mpeve zambi. 33 Mbanza yamvimba yakutakana ku mwelo. 34 Yandi waniakisa babingi bakala yela kwampila mu mpila, wavaikisa mpeve zazingi zambi, kayambula mpeve zambi zavova ko, kadi zanzaya. 35 Mu nsuka bu ka kwakia ko, yandi watelama, wavaika, wayenda ku vuma kiankatu, kuna kasambila. 36 Simoni ye bayandi bavika kunlanda. 37 Bansolula, bavova kwa yandi: Babonsono bakutombanga. 38 Wavova kwa bau: Ntuendino ku mavata mankaka makimfini, mpasi yasamuna momo mpe, kadi mu diodio mpaikidingi. 39 Yandi wayenda samuningi mu nzo zau, zatukutukunu mu Ngalili yayonsono, wavaikisanga mpeve zambi. 40 Mfwa bwazi wayiza kwa yandi, wambombidila, wafukama va makungunu, wavova kwa yandi: Vo zolele, lenda kumpedisa. 41 Yandi wamfwila nkenda, walambula koko, wamvalakana, wavova: Nzolele, navedila kwaku. 42 Bwazi ntumbu katuka mu yandi, wavedila. 43 Yandi ntumbu kunsindika, wankanikina. 44 wavova kwa yandi: Tala, kwidi kamba muntu diambu, kansi nayendi wakisonga kwa nganga ye nata biakamba Mose mu mpedoso aku mu kimbangi kwa bau. 45 Kansi bu kavaika, wabadika mo samuna beni, watendikisa diambu diodio, i diau Yesu walembana kota diaka mu mbanza va yuti, kansi wakala ku mbazi mu muma mwankatu; bayiza kwa yandi tuka mu ntini zazonsono. 1 Lumbu kwa mboki wakota diaka mu Kapenaumi; diawakana, vo wena mu nzo. 2 Babingi bakutakana, fulu kia ku mbazi amwelo ka kialunga kwa bau ko. Wavova mambu kwa bau. 3 Bayiza tuadi kwa yandi watila mianzi wanatwa kwa bantu baia. 4 Bu balembana kuntuala kwa yandi mu diambu diandonga, bafukula nludi mukakala; bu bakivangila mwasi, bakulumuna ntanda walambalala watila mianzi. 5 Yesu bu kamona minu kiau, wavova, kwa watila mianzi: Mwana, masumu maku mayambudulu. 6 Muna mwavwanda minsoniki miankaka miabanza mu ntima miau: 7 Ndieu mu nkiama kavovele bobo? Tieki kwandi. Nani lenda yambudila masumu kansi umosi kaka, i Nzambi? 8 Yesu ntumbu zaya mu mpeve andi, vo babenzi momo mu ntima miau, wavova kwa bau: Mu nkiama lubanzasene momo mu ntima mieno? 9 Nki kilutidi nasavu-savu mu vova kwa watila mianzi: Masumu maku mayambudulu, vo vova: Telama, bonga ntand'aku, wenda? 10 Kansi mpasi luazaya, vo Mwan'amuntu wena lulendo va ntoto mu yambudila masumu - i kuma kavova kwa watila mianzi: 11 Mono ivovele: Telama, bonga ntand'aku, wenda ku nzo aku. 12 Yandi watelama, ntumbu bonga ntand'andi ye vaika va ntadisi ababonsono; i diau babonsono bayitukwa, bakembila Nzambi, bavova: Bwampila yoyo ka tuamweni bo widi ntangu nkutu ko. 13 Yandi wayenda diaka ku mbu, ndonga yayonsono yayiza kwa yandi, wabalonga. 14 Bu kavioka, wamona Levi, i mwan'a Alafai, vwendi vavakuswanga, wavova kwa yandi: Undama. Watelama, wannama. 15 Bwakala vo wavwanda va meza mu nzo andi, mvakusi miamingi ye bankwa miamasumu bavwanda ye Yesu ye nlonguki miandi va meza; kadi bakala babingi. 16 Minsoniki miabafalisi mianama yandi mpe. Bu bamona, vo udianga ye mimvakusi ye bankwa miamasumu, bavova kwa nlonguki miandi: Yandi udianga ye nwanga ye mimvakusi ye bankwa miamasumu. 17 Yesu bu kawa mo, wavova kwa bau: Bakolele ka bena nsatu ambuki ko, kansi bena bela. Kiayizi bokila balunungu ko kansi bankwa miamasumu. 18 Nlonguki mia Yoane ye bafalisi baminanga nsoki. Bayiza vova kwa yandi: Nlonguki mia Yoane ye nlonguki miabafalisi mu nkiama baminanga nsoki, kansi nlonguki miaku ka baminanga nsoki ko? 19 Yesu wavova kwa bau: Kadi bana banzo andambisa balenda mina nsoki, toko diandambisa bu diena yau e? Lumbu bibenina ye toko diandambisa ka balendi mina nsoki ko. 20 Kansi lumbu bina kwiza bibana katudulwa toko diandambisa, mboki si bamina nsoki kina lumbu. 21 Muntu katulanga tende kianlele walembwa katuma va mvwatu wankulu ko; vo i bobo kina kiandondila si kiatiasuna nlele wankulu ye vulu dinenevene. 22 Muntu katulanga vinia kiampa mu makuba mankulu mankanda miabibulu ko; vo i bobo vinia si kiabukisa makuba, ye vinia ye makuba bibungane. 23 Bwakala bu kavioka mu mavia mambongo mu kialumingu, nlonguki miandi miabadika dokula mbongo, bu bavioka. 24 Bafalisi bavova kwa yandi: Tala, mu nkiama bavanga bukondolo luve mu lumingu? 25 Wavova kwa bau: Kadi ka luatengi nkutu ko e, bwavanga Davidi, bu kakondwa lekwa ye wafwa nsatu, yandi kibeni ye bakala yandi? 26 Bonso bukakota mu nzo a Nzambi, Abiatali bu kakala ngudi anganga, wadia mampa mantala makondolo luve mu diwa, kansi kwa banganga kaka, wavana kwa bakala yandi mpe. 27 Wavova kwa bau: Lumingu luavangwa mu diambu diamuntu ye muntu ka mu diambu dialumingu ko. 28 I kuma Mwan'amuntu i mfumu alumingu mpe. 1 Yandi wakota diaka mu nzo alukutukunu, muna mwakala muntu wakala koko kwasioka. 2 Banlangidila kani vo una kunniakisa mu kialumingu, mpasi bamfunda. 3 Wavova kwa muntu wakala koko kwasioka: Telama vana va kati! 4 Wavova kwa bau: Bwena luve mu vanga mambote mu lumingu vo mu vanga mambi e, mu vulusa mwela vo mu vond'e? Kansi badingalala. 5 Yandi wabatala mu nganzi, wakala kiadi mu mbalu antima miau, wavova kwa muntu: Lambula koko! Walambula ko, koko kwandia kwaniaka. 6 Bafalisi ntumbu vaika ye baki-Elode, balongasana mu yandi, bonso bubalenda kumbungila. 7 Yesu wavutuka ye nlonguki miandi ku mbu, kabu diadinene diatuka mu Ngalili ye Yuda dianama. 8 Tuka mu Yelusalemi ye Idumaya ye muna simu dia Yodani ye mu ntini a Tilo ye Sidoni kabu diadinene diayiza kwa yandi, bu bawa mambu mamanene makavanganga. 9 Wavova kwa nlonguki miandi, vo bota kifwiti kubama kwa yandi mu diambu diandonga, ka bidi kumfietikisa. 10 Kadi waniakisa babingi, ye bamfietikisa, mpasi bamvalakana, buna bena bakala yela. 11 Mpeve zasumuka bu zammona zafukama kwa yandi, zaboka, zavova: Ngeye u Mwan'a Mzambi. 12 Wabasemba beni, ka bidi kunzaikisa. 13 Yandi wabaluka mongo, watela bonso bakazola mbila; bayenda kwa yandi. 14 Yandi wavangula kumi ye bole, mu kala yandi, mpasi kabafidisa mu kwe samuni 15 ye kala lulendo mu vaikisa mpeve zambi. 16 Yandi wavangula kumi ye bole; Simoni ukakudikila nkumbu Petelo; 17 ye Yakobi, i mwan'a Zebedai, ye Yoane, i mpangi a Yakobi, bakakudikila nkumbu Boanenge, i mpila mosi ye bana bambandanu: 18 Andele ye Filipo ye Batolomai ye Matai yo Toma ye Yakobi, i mwan'a Alafai, ye Tadai ye Simoni, i mwisi Kana, 19 ye Yuda Iskalioti wanyekula mpe. 20 Yandi wakota mu nzo; ndonga yavutuka kutakana, mu diodio balembana dia nkutu. 21 Bayandi bu bawa mo, bayenda mu kumbaka, kadi bavova: Yandi weka zengele-zengele. 22 Minsoniki miakulumuka tuka mu Yelusalemi miavova: Yandi wena Belesebuli, uvaikisanga mpeve zambi mu nkuluntu ampeve zambi. 23 Yandi wabatela mbila, wavova mu zingana kwa bau: Satana bwe kalenda vaikisa Satana? 24 Vo kimfumu kikabane mu kitantu, kimfumu kiokio ka kilendi sikila ko. 25 Vo nzo yikabane mu kitantu, nzo yoyo ka yilendi sikila ko. 26 Vo Satana ukukinwanisanga yandi kibeni, kabane kwandi, kalendi sikila ko, si kasuka. 27 Muntu kalendi kota mu nzo ankwa ngolo ye tana lekwa biandi ko, vo katekele kanga nkwa ngolo ko; buna si katana nzo andi. 28 Kedika mono iluvovele: Bana babantu si bayambudulwa masumu mamonsono ye ntiakulu mpe, kani batieki zazingi beni, 29 kansi wonso tieki Mpeve yanlongo katambudi ngiambudulu ko mvu ya mvu, kansi neti nkanu amasumu ma mvu ya mvu. 30 Kadi bavova: Yandi wena mpeve yasumuka. 31 Ngudi andi ye mpangi zandi bayiza; bu batelama ku mbazi, batuma kwa yandi, bantela mbila. 32 Bantu bavwanda yandi kinzungidila bavova kwa yandi: Tala, ku mbazi ngudi aku ye mpangi zaku bakutombele. 33 Wavutula kwa bau, wavova: Nani i ngudi ami ye mpangi zami? 34 Bu katala, bavwanda yandi kinzungidila, wavova: Tala, ngudi ami ye mpangi zami! 35 Wonso uvanganga luzolo lua Nzambi, yandi i mpangi ami ye busi kiami ye ngudi ami. 1 Yandi wabadika longa diaka va nseko ambu. Ndonga yayingi yakutakana kwa yandi, i diau wakota ye wavwanda mu bota, va mbu; ndonga yayonsono yakala va nsi va nseko ambu. 2 Yandi wabalonga mamingi mu zingana, wavova kwa bau mu ndongolo zandi: 3 Luwa! Tala, nkuni wayele kuni. 4 Bwakala bu kakuna, yankaka yabwidi va sambwa nzila, mini zizi yo dia. 5 Yankaka yabwidi vena matadi vayikondolo ntoto wawingi; yau ntumbu tumbuka, kadi ka yakedi ntoto wansina ko. 6 Ntangu bu yitubukidi, yazinini; bu yikondolo mianzi, yayumini. 7 Yankaka yabwidi mu zimpanga; zimpanga zamenene, zafietikisi yo; ka yaveni mbutu ko. 8 Yankaka yabwidi va ntoto wabiza, yaveni mbutu, yamenene, yakudidi; yabutidi yankaka makumatatu-matatu, yankaka makumasambanu-masambanu, yankaka nkama-nkama. 9 Yandi wavova: Wena matu mangwila, bika kawa. 10 Bu kakala yandi kaka, banzungidila va kimosi ye kumi ye bole, banyuvula mu zingana. 11 Wavova kwa bau: Beno luaveno mansweki makimfumu kia Nzambi; kansi kwa babana bena ku mbazi mamonsono mena mu zingana; 12 mpasi bamonanga bamona ye lembwa mona, bawanga bawa ye lebwa zaya, ka bidi bangumuka nkutu ye yambudulwa mo. 13 Wavova kwa bau: Ka luzeyi ngana yoyo ko e? Bwe luazayila ngana zazonsono? 14 Nkuni ukunanga mambu. 15 Kansi baba i bau va sambwa nzila: Vakununu mambu, bu bawilu mo, Satana ntumbu kwiza ye katula mambu makununu mu bau. 16 Bakununu vena matadi i baba mpe: I bau bu bawilu mambu ntumbu tambula mo mu kiese; 17 ka bena mianzi mu bau kibeni ko, kansi bakidi kwau ntangu yafiuma; mboki nzungu vo nzomono bu zizidi mu diambu diamambu, bau ntumbu ta sakuba. 18 Bakununu mu zimpanga i bankaka: I baba bawanga mambu, 19 mayindu mantangu yayi ye mvununu yakimvwama ye nzinunu zalekwa biankaka bikotele, bifietikisi mambu. makondolo mbutu. 20 Bakununu mu ntoto wabiza i baba: I bau bawanga mambu ye tambulanga mo ye butanga mbutu makumatatu-matatu, makumasambanu - masambanu, nkama-nkama. 21 Wavova kwa bau: Kadi mwinda wizidi mu tulwa ku nsi atezo kianzongila vo ntand'e? Ka i mu tulwa va kebolo kiamwinda ko e? 22 Kadi ka kwenani lekwa kialakukwa ko, kansi mpasi kiazayakana; lekwa ka kiaswekwa mpe ko, kansi mpasi kiayiza ku monika. 23 Vo muntu wena matu mangwila, bika kawa. 24 Wavova kwa bau: Lutala maluwanga. Beno si luatezulwa tezo kilutezilanga ye kudukulwa kilutidi. 25 Kadi wonso beki si kavewa, wonso u ka ubeki ko zionono kiena yandi mpe. 26 Wavova: Kimfumu kia Nzambi i bonso bumwanganga muntu mbongo mu ntoto; 27 ulekanga, usikamanga fuku ye mwini, mbongo zimenanga, zikulanga; yandi kibeni kazeyi bo ko. 28 Ntoto wau kibeni ubutanga mbutu: Va ntete ntombo, mboki nsesa, mboki mbongo yayela mu nsesa. 29 Kansi mbutu bu miyelele, ntumbu fidisa zakulu, kadi ngionzoko yeka lukufi. 30 Wavova: Bwe tuafwanikisa kimfumu kia Nzambi, vo mu nki angana tua kio sa? 31 Kiau kifwanane ye nsangwa yamutade; bu yikununu mu ntoto, mpeleko yilutidi nsangwa zazonsono zena va ntoto mu ke; 32 bu yikununu, yikulanga ye lutidi biabionsono biampata nsengo mu nene, yiyalanga mavala mamanene, i diau nuni zazulu zilenda eka mu mpongo ayau. 33 Mu ngana zazingi zampila yoyo wavova mambu kwa bau, bonso bubalenda mo wa. 34 Kavova kwa bau ko kansi mu zingana; ku nenga wabangudila nlonguki miayandi kibeni zazonsono. 35 1f Kina lumbu nkokila bu yabwa, wavova kwa bau: Bika tuasabuka kuna simu. 36 Basisa ndonga, bannata mu bota bonso bukakadila, kansi bota biankaka mpe biakala yandi. 37 Tembo kiakinene kiampeve kiayiza kadi, mayo mabwa mu ngudi abota, bota kieka kiazala. 38 Yandi kibeni waleka va mfika ku banda diabota. Bansikimisa, bavova kwa yandi: Nlongi, kwen'aku mayindu ko, vo tubungani e? 39 Bu kasikumuswa, wasemba mpeve, wavova kwa mbu: Dingama, kala napi; mpeve yavonga, mwakala mbidi anapi. 40 Wavova kwa bau: Mu nkiama luena wonga bonso bobo? Mu nkiama ka luena minu ko e? 41 Bakala wonga wawingi, bavovasana: Buna ndieu i nani, mpeve ye mbu bu bikuntumamananga? 1 Bau baluaka kuna simu diambu, kuna nsi abisi Ngelasa. 2 Bu katombuka mu bota, muntu wakala mpeve yasumuka watuka mu zindiamu ntumbu kunkika. 3 Yandi wakala kundu kiandi mu zindiamu, kalendi vutuka kangwa mu tuvambu nkutu ko. 4 Kadi wakangwa nkangwa zazingi mu mbienga ye tuvambu, tuvambu tuatabulwa kwa yandi, mbienga zabukuzunwa, kalendi lemvulwa kwa muntu ko. 5 Lumbu biabionsono, fuku ye mwini wakala mu zindiamu ye va miongo, waboka, wakilueka mu matadi. 6 Bu kamona Yesu nseke, wayungusa, wansambila, 7 waboka mu ndinga yayinene, wavova: Yesu, Mwan'a Nzambi Mpungu, nki amambu tuena beto yaku? Ikukandila mu Nzambi, kwidi kunkwamisa. 8 Kadi yandi wakivovila kwa yandi: Mpeve yasumuka, vaika kwaku mu muntu. 9 Yandi wanyuvula: Nkumbu aku nani? Wavova kwa yandi: Nkumbu ami Lengio; kadi babingi tuena. 10 Wambombidila beni kavaikisa zo mu nsi yoyo ko. 11 Kansi vana va mongo vakala kamba diadinene diangulu diakala dianga. 12 Zau zambombidila, zavova: Utufidisa mu zingulu, tuakota zo. 13 Yandi wabayambudila dio. Mpeve zasumuka zavaika, zakota mu zingulu, kamba dianengumuka mu lunenge-nenge luamongo ku mbu, kani vo mafunda mole, dianwa minkionkio mu mbu. 14 Badikila zo batina, bakamba dio mu mbanza ye mu mayinza. Bayiza tadi kani nki kiokio kiabwa. 15 Bayiza kwa Yesu, bamona wabakama kwa mpeve yambi vwendi, vweti, luengele, i ndieu wakedi Lengio; bakala wonga. 16 Bamona bo bakamba kwa bau, bonso bwakadila wabakama kwa mpeve yambi ye mu zingulu. 17 Babadika kumbombidila kakatuka mu ndambu zau. 18 Bu kakota mu bota, wabakama kwa mpeve yambi wambombidila kayambulwa kakala yandi. 19 Kanyambudila bo ko, kansi wavova kwa yandi: Wenda ku nzo aku kwa bayaku, kamba kwa bau mambu mamanene mavangidi Mfumu kwa ngeye ye ukufwididi nkenda. 20 Yandi wayenda, wabadika samuna mu Dekapoli, bonso bwamvangila Yesu mambu mamanene; babonsono bayitukwa. 21 Yesu bu kamana sabuka diaka kuna simu mu bota, ndonga yayingi yakutakana kwa yandi; yandi wakala va nseko ambu. 22 Nkuluntu mosi wanzo alukutukunu, nkumbu andi Yailo, wayiza: bu kammona, wafukama va malu mandi, 23 wambombidila beni, wavova: Fimwana-mwana fiami fiankento fieka mu fwa, wiza watula moko va yandi, mpasi kaniakuswa ye vuka. 24 Wayenda yandi. Ndonga yayingi yannama, bamfietikisa. 25 Nkento wakala nkubu kumi ye mvu miole. 26 walungwa beni kwa mbuki miamingi, wafuta biabionsono bikavwa, kavonga nkutu ko, kansi yela kwakoba; 27 bu kawa mo mu Yesu, wayiza ye ndonga ku nima, wavalakana mvwatu andi, 28 kadi wavova: Vo ilenda valakana mvwatu miandi kaka, ndieki. 29 Nto amenga mandi ntumbu yuma; wazaya mu nitu andi, vo nieki mu kwama koko. 30 Yesu bu kazaya mu ntim'andi, vo ngolo zivaikidi mu yandi, wabangumuka mu ndonga, wavova: Nani valakene mvwatu miami? 31 Nlonguki miandi miavova kwa yandi: Ngeye mweni ndonga yikufietekese ye vovele: Nani umpalakene? 32 Yandi watala kinzungidila mu mona ndiena wavanga bo. 33 Nkento wakala wonga, wazakama; bu kazaya bonso bukavangulwa, wayiza fukama kwa yandi, wankamba kedika kiakionsono. 34 Kansi wavova kwa yandi: Mwana, minu kiaku kikuvulusi. Wenda mu yenge, kala mavimpi mu kwama kwaku. 35 Bu kavova, bantu batuka kwa nkuluntu anzo alukutukuna, bavova: Mwan'aku wankento fwidi, mu nkiama wavutuka tatimisa nlongi? 36 Yesu wawa mambu mavovwa, wavova kwa nkuluntu anzo alukutukunu: Kukalani wonga ko, leka minu kaka. 37 Yandi kayambula wankaka kanama ko kansi Petelo ye Yakobi ye Yoane, i mpangi a Yakobi. 38 Baluaka kuna nzo ankuluntu anzo alukutukunu, wamona bantu badila, basa mayoyila, bayaula beni. 39 Bu kakota, wavova kwa bau: Mu nkiama lusidi mayoyila ye dila? Mwana kafwidi ko, kansi lele. 40 Banseva beni. Yandi wavaikisa babonsono, wanata se diafimwana ye ngudi ye bakala yandi, wakota kwakala fimwana. 41 Wasimba koko kwafimwana, wavova kwa yandi: Talita kumi, bu dibangudulu i mpila mosi ye: Ntaudi yankento, mono ivovele: Telama! 42 Ntaudi ntumbu telama ye diata, kadi yakala kumi ye mvu miole. Bau bayitukwa ngitukulu yayinene. 43 Yandi wabasikidikisa beni, mpasi muntu kazaya dio ko, wakamba bamvana dia. 1 Yandi wakatuka kuna; waluaka ku yandi mbanza, nlonguki miandi miannama. 2 Lumingu bu luabwa, wabadika longa mu nzo alukutukunu; babingi banwa, bayitukwa, bavova: Momo kwe kabeki mo? Nki anduenga zozo kaveno? Tulendo tuampila yoyo tuvangwanga mu moko mandi! 3 Kadi yandi ka nketi anti ko e? I mwan'a Malia ye mpangi a Yakobi ye Yose ye Yuda ye Simoni? Busi biandi kadi ka biena yeto ko e? Bau bantela sakuba. 4 Yesu wavova kwa bau: Mbikudi kakondolo nzitusu ko, kansi mu yandi mbanza ye kwa butu biandi ye mu nzo andi. 5 Kuna kalenda vanga tulendo tuankaka ko, kansi watula moko va mbevo zafiuma, wabaniakisa. 6 Yandi wayitukwa mu kondwa kwau kwaminu. Yandi wayenda zietingi mu mavata makinzungidila ye longanga. 7 Watela kumi ye zole mbila, wabadika kubafidisa bole bole, wabavana lulendo mu mpeve zasumuka. 8 Wabakamba, ka bafwiti nata lekwa mu nzila kansi nkawa kaka, ka dia ko, ka nkutu ko, ka mbongo mu nsinga ko; 9 kansi vwata bibada; ka bafwiti vwata binkuti biole ko. 10 Wavova kwa bau: Konso kulukota mu nzo, muna lukala, nate ye lua mo katuka. 11 Kionso vuma kibalembwa kulutambula ye wa, bu lukatuka kuna, lukubula nifumfuta zena ku nsi atambi bieno mu kimbangi kwa bau. 12 Bau bayenda samuningi, mpasi bantu bavilula madiela. 13 Bavaikisa mpeve zazingi zambi, bakusa mbevo zazingi mazi, babaniakisa. 14 Elode, i ntinu, wawa mo, kadi nkumbu andi yazayakana; yandi wavova: Yoane Mbotiki wafulukidi mu bafwa, i diau tulendo toto tusalanga mu yandi. 15 Bankaka bavova: Elia kwandi. Bankaka bavova: Mbikudi kwandi bonso umosi mu bambikudi. 16 Elode bu kawa mo, wavova: Yoane uyazakisa ntu wafulukidi. 17 Kadi yandi kibeni Elode watuma mu baka Yoane, wankangisa mu boloko mu diambu dia Elodia, i nkazi a Filipo, i mpangi andi; kadi yandi wankwela. 18 Kadi Yoane wakivovila kwa Elode: Kwena luve ko mu kala ye nkazi ampangi aku. 19 Elodia wambela, wazola kumvonda, kansi walembana; 20 kadi Elode wavumina Yoane, kadi wazaya, vo yandi i bakala dialunungu ye dianlongo; wantabila mpe. Bu kanwa, wabwa kidunga mu mamingi ye wazola kunwa. 21 Lumbu kiafwanana bu kiakala, i mu lumbu kiambutulu andi, Elode walambisiia bakuluntu bandi babanene lambu ye ngudi zankuluntu zabinwani biandi ye bankwa luzitu mu Ngalili. 22 Mwan'a Elodia wankento wakota, wakina, wazolakana kwa Elode ye bavwanda yandi va meza. Ntinu wavova kwa ntaudi yankento: Undomba kionso kiuzolele, mono si yakuvana kio. 23 Wandila ndefi: Kionso kiukundomba si yakuvana kio nate ye ndambu akimfumu kiami. 24 Yandi wavaika, wavova kwa ngudi andi: Nki si yalomba? Wavova: Ntu a Yoane Mbotiki. 25 Yandi ntumbu kota nswalu kwa ntinu ye lomba ye vova: Nzolele, vo ngeye ukumpana ntu a Yoane Mbotiki va longa. 26 Buna ntinu wakala kiadi kiakingi, kansi kazola kunyimina wo ko mu diambu diandefi ye bavwanda yandi va meza. 27 Ntinu ntumbu fidisa umosi mu mantadi mandi, wankamba katuala ntu andi. 28 Yandi wayenda zaki ntu andi mu boloko, watuala ntu andi va longa, wavana wo kwa ntaudi yankento, ntaudi yavana wo kwa ngudi andi. 29 Nlonguki miandi bu bawa dio, bayenda bonga mvumbi, batula yo mu ndiamu. 30 Ntumwa zakutakana kwa Yesu, bankamb3 mamonsono mabavanga ye mabalonga. 31 Wavova kwa bau: Luiza beno kibeni ku nenga ku vuma kiankatu, luvunda fiuma. Kadi bakwizanga ye bakwendanga bena babingi, ka babaka ntangu mu dia nkutu ko. 32 Buna bayenda mu bota ku vuma kiankatu ku nenga. 33 Babamona, bu bayenda; babingi babazaya; tuka mu mbanza zazonsono bayungusa kuna mu malu, babatekila. 34 Yesu wavaika, wamona ndonga yayingi, wabafwila nkenda, kadi bakala bonso mameme makondolo mvungi. Wabadika kubalonga mamingi. 35 Mwini bu wakiviokila beni, nlonguki miandi miayiza, miavova: Vuma kiena kiankatu, mwini ukiviokele beni; 36 ubasindika benda ku mayinza ye mavata makinzungidila mu kukisumbila kiandia. 37 Wavutula, wavova kwa bau: Lubavana kweno dia. Bavova kwa yandi: Tuenda sumba mampa mu nkama zole zadenali ye kubavana di'e? 38 Wavova kwa bau: Mampa makwa mena yeno? Luenda luatala. Bu bazaya mo, bavova: Matanu ye mbizi zole zanlangu. 39 Yandi wabasikidikisa bavwanda babonsono makabu-makabu va titi biankunzu. 40 Bavwanda nlonga nlonga, miankaka nkama-nkama, miankaka makumatanu-matanu. 41 Wabonga mampa matanu ye mbizi zole, watala ku zulu, wasakumuna bio, wabukuna mampa, wavana kwa minlonguki mu kubatudila; wakaba mbizi zazole kwa babonsono. 42 Babonsono badia, bayukuta. 43 Batota bibuku, kumi ye mpidi zole zazala ye mbizi mpe. 44 Badia mampa i mafunda matanu mababakala. 45 Yandi ntumbu kwika nlonguki miandi mu kota mu bota ye tekila kuna simu kuna Betesaida, yandi kibeni bu kasindika ndonga. 46 Bu kabasisila mbote, wayenda tombuka mongo mu sambila. 47 Nkokila bu yabwa, bota kiakala va kati diambu, yandi kaka va nsi. 48 Bu kabamona, vo bamweni mpasi mu sabuka, kadi mpeve yabakika, buna wayiza kwa bau mu lo kiaia kiankengila, wadiata va mbu; wakana kubavioka. 49 Kansi bu bammona, vo dieti va mbu, babanza, vo i nkuyu, baboka. 50 Kadi babonsono bammona, bavizuka ntima. Yandi ntumbu vova kwa bau, wabakamba: Lukala kibakala, i mono kwami, ka lukalani wonga ko! 51 Yandi wakota mu bota kwa bau, mpeve yalembwa; bazala kwa ngitukulu. 52 Kadi ka bavisa diavangwa mu mampa ko, kansi ntima miau miabaduswa. 53 Bu basabuka kuna nsi yina, baluaka kuna Ngenesaleti, basensa kuna. 54 Bu batombuka mu bota, bantu ntumbu kunzaya; 55 bayungusa mu nsi yina yayonsono; babadika tuala bena yela va mintanda kuna kubawa, vo kena. 56 Konso kukakota, vo mu mavata vo mu zimbanza vo mu mayinza, batula zimbevo va mazandu, bambombidila bayambulwa bavalakana zamba kiamvwatu andi kaka; babonsono bamvalakana baniakuswa. 1 Bafalisi ye nsoniki miankaka batuka mu Yelusalemi bakutakana kwa yandi, 2 bamona nlonguki miandi miankaka, vo badia mampa, moko bu masumunwa, i moko malembwa sukulwa. 3 Kadi bafalisi ye ba Yudayo babonsono bakebanga kinkulu kiabangudi zabantu, ka badianga ko, nate ye batoma sukula moko. 4 Bu batukanga ku zandu ka badianga ko, nate ye bakisukudi; mambu mankaka mamingi batambula mu keba bonso nsukulu ambungu ye binzu ye wumbwa biansongo. 5 Bafalisi ye minsoniki banyuvula; Nlonguki miaku mu nkiama ka badiatanga mu kinkulu kiabangudi zabantu ko, badianga ye moko masumuka? 6 Kansi wavova kwa bau: Yesaya watoma bikula mu beno, lu meso ku nsi alukaya, bonso bwasonama: bantu baba bakunzitisanga mu koba biau, kansi ntima miau mintatukidi ntama. 7 Mu nkatu bakunsambilanga, bu balonganga malongi i nsikudukusu zabantu. 8 Beno lusisanga nsikudukusu za Nzambi ye simbidilanga kinkulu kiabantu. 9 Wavova kwa bau: Kiongono mbote; luvunzanga nsikudukusu za Nzambi, mpasi luakeba kinkulu kieno. 10 Kadi Mose wavova: Zitisa s'aku ye ngudi aku, ye: Utesanga mambi kwa se vo ngudi, fwa si kafwa. 11 Kansi beno luvovele: Vo muntu vovele kwa s'andi vo kwa ngudi andi: Koloba - i nkailu a Nzambi - i lekwa kiwakutu saduswa kwa mono, 12 buna ka lukunyambudilanga diaka ko kasadisa standi vo ngudi andi; 13 luvunzanga mambu ma Nzambi mu kinkulu kieno kilulonganga. Luvanganga mamingi mafwanane mampila yoyo. 14 Yandi wavutuka tela ndonga mbila, wavova kwa bau: Lungwa babonsono, luzaya. 15 Ka kwenani lekwa ku mbazi amuntu ko kikotanga mu yandi kilenda kunsumuna, kansi mavaikanga mu muntu, momo masamunanga muntu. 17 Bu kasisa ndonga ye kotele mu nzo nlonguki miandi mianyuvula ngana yoyo. 18 Wavova kwa bau: Buna beno mpe lukondolo nzailu e? Ka luvisidi ko e, vo biobio biabionsono biena ku mbazi bikotanga mu muntu ka bilendi kunsumuna ko? 19 Kadi ka bikotanga mu ntim'andi ko kansi mu vumu, bivaikanga ku mpaikulu; i diau madia mamonsono mena mavedila. 20 Kansi yandi wavova: Mavaikanga mu muntu, momo masumunanga muntu. 21 Kadi mu ngudi, i mu ntima miabantu, muyaikanga mabanza mambi: kintiengi, bwivi, vonda. 22 kinsuza; kabi, bubi, bungubi, kindiafu, disu diambi, zintiakulu, ngianza, kifutu. 23 Momo mamonsono mambi matukanga mu ngudi, masumunanga muntu. 24 Yandi wananguka kuna, wayenda kuna ndambu za Tilo. Bu kakota mu nzo, kazola, vo muntu kazaya bo ko, kansi walembana swama. 25 Nkento wakala ye fimwana fiankento fiabakama kwa mpeve yasumuka bu kawa mu yandi, wayiza fukama va malu mandi. 26 Nkento, i mwisi Elene, mu kanda diabisi Silia Fenike, wanyuvula kavaikisa mpeve yambi mu mwan'andi. 27 Wavova kwa yandi: Bika bana bateka yukuta, kadi ka bwabiza ko mu bonga mampa mabana ye tuba mo kwa bimbwa-mbwa. 28 Nkento wavutula, wavova kwa yandi: Ngeta Mfumu, bimbwa-mbwa mpe bidianga biveso-veso biabi-mbana-mbana ku nsi ameza. 29 Wavova kwa yandi: Mu diambu diampova yoyo wenda. Mpeve yambi yivaikidi mu mwan'aku. 30 Wayenda ku nzo andi, wabwana fimwana filambalele va ntanda; mpeve yambi yivaikidi. 31 Bu kakatuka diaka mu ndambu za Tilo, wayenda vioki mu Sidoni kuna mbu a Ngalili mu kati diandambu za Dekapoli. 32 Bantuadila wafwa matu wakala lukaka mu vova, bambombidila kantula koko. 33 Wankatula mu ndonga, wannata ku nenga, watula minlembo mu matu mandi, walobula mante wavalakana ludimi luandi, 34 watala ku zulu, wavumuka, wavova kwa yandi: Efata, i mpila mosi: Zibuka kwaku. 35 Matu mandi mazibuka, kiakanga ludimi luandi ntumbu kanguka, yandi watoma vova. 36 Yandi wabasikidikisa, vo ka bakambi bo kwa muntu, kansi bu kaluta kubasikidikisa, baluta bo samuna. 37 Bayitukwa beni, beni, bavova: Yandi watoma vanga mambu mamonsono; yandi uwisanga bafwa matu ye vovikisanga mababa. 1 Bina lumbu ndonga yayingi bu yakutakana, bu ka bakala kiandia ko, yandi watela nlonguki miandi mbila, wavova kwa bau: 2 Mfwididi ndonga nkenda, kadi bakikadidi yami lumbu tatu, ye ka babeki kiandia ko. 3 Vo ikubasindika ye nsatu kuna nzo zau, si balenzangana mu nzila; bankaka mu bau batukidi ntama. 4 Nlonguki miandi miavutula kwa yandi: Kwevi tualenda baka mampa mwamu nsi yankatu mu yukutisa baba? 5 Wabayuvula: Mampa makwa mena yeno? Bavova: Nsambodia. 6 Yandi wakamba ndonga yavwanda va nsi; wabonga mampa nsambodia, watonda, wabukuna, wavana kwa nlonguki miandi, mpasi babatudila; batula kwa ndonga, 7 Bakala ye bimbizi-mbizi biafiuma; bu kasakumuns bio, watula bio. 8 Badia, bayukuta, batota mansadusulwa mabibuku, mpidi nsambodia. 9 Bakala kani vo mafunda maia. Wabasindika. 10 Yandi ntumbu kota mu bota ve nlonguki miandi, waluaka ku ntini za Dalamanuta. 11 Bafalisi bavaika, babadika kumbindisa mpaka, banlomba dimbu kiakisi zulu, bamvukumuna. 12 Yandi wavumuka mu mpeve andi, wavova: Mbandu yayi mu nki yilombanga dimbu? Kedika mono iluvovele: Mbandu yayi ka yina vewa dimbu ko. 13 Wabasisa diaka, wakota mu bota, wasabuka kuna simu. 14 Bau bavilakana mu nata mampa, bakala dimpa dimosi kaka ye bau mu bota. 15 Wabasikidikisa, wavova: Lutoma tala, luluenga mu lufunusu luabafalisi ye lufunusu lua Elode. 16 Bau bayuvasana mu diambu diabakondwa mampa. 17 Bu kazaya mo, wavova kwa bau: Mu nkiama luyuvasene. vo ka luena ye mampa ko? Kadi ka lukivisidi ko e, ka lukizeyi ko e? Luena ye ntima mieno miabadusw'e? 18 Bu luena ye meso, ka lumonanga ko e? bu luena ye matu, ka luwanga ko e? ka lubambukanga moyo ko e? 19 Bu yabukuna mampa matanu kwa mafunda matanu, mpidi kwa zazala mu bibuku biluatota? Bavova kwa yandi: Kumi ye zole. 20 Bu yabukuna mampa nsambodia kwa mafunda maia mpidi kwa zazala mu bibuku biluatota? Bavova: Nsambodia. 21 Wavova kwa bau: Ka luzeyi nate ye bwabu ko e? 22 Baluaka ku Betesaida. Banata mpofo kwa yandi, bambombidila kamvalakana. 23 Wasimba koko kwampofo, wantuala ku mbazi avata, walobula mante va meso mandi, wantula moko, wanyuvula, vo mweni lekwa. 24 Yandi wavumbula meso, wavova: Mbweni bantu, ibamweni badiatanga bonso minti. 25 Buna watula moko diaka va meso mandi, watala siusiu, watemuna, wamona biabionsono nawangudi. 26 Yandi wansindika ku nzo andi, wavova: Kukotani mu vata ko. 27 Yesu ye nlonguki miandi bayenda ku mavata ma Kaisalia Filipi; mu nzila wayuvula nlonguki miandi, wavova kwa bau: Bantu bavovele, vo mono i nani? 28 Bankamba, bavova: Yoane Mbotiki, bankaka vo: Elia, bankaka vo: Umosi mu bambikudi. 29 Yandi wabayuvula bau kibeni: Kansi beno luvovele vo mono i nani? Petelo wavutula, wavova kwa yandi: Ngeye i Klisto kwaku. 30 Wabakanikina, ka bidi bo kamba kwa muntu. 31 Wabadika kubalonga, vo Mwan'amuntu lungwa si kalungwa kwama kaka ye niafunwa kwa bangudi zabantu ye bangudi zanganga ye minsoniki ye vondwa, lumbu kiantatu si kafuluka. 32 Yandi wabangulavova mambu momo. Buna Petelo wambonga, wabadika kunsima. 33 Kansi yandi wabangumuka, watala nlonguki miandi, wasemba Petelo, wavova: Satana, unkatukila; kadi kuyindudi ma Nzambi ko kansi mabantu. 34 Yandi watela ndonga ye nlonguki miandi mbila, wavova kwa bau: Wonso zolele nama ku nim'ami, kakikadila nkalu, kabonga kulunsi diandi, kandama. 35 Kadi wonso zolele vulusa mwel'andi, vidisi wo, kansi wonso vidisi mwel'andi mu diambu diami ye nsamu wambote, yandi vulusi wo. 36 Kadi muntu nki katomina nitu, vo vengi nza yayonsono ndandu, kansi vidisi mwel'andi? 37 Kadi muntu nki kafwiti vana mu kula mwel'andi? 38 Kadi wonso ukumfwila nsoni ye mambu mami mu mbandu yayi yaluyangulu ye masumu, yandi si kafwilwa nsoni kwa Mwan'amuntu, bu kizidi mu nkembo a S'andi ye mbasi zanlongo. 1 Wavova kwa bau: Kedika mono iluvovele: Bankaka batelamene vava ka babimbi lufwa nkutu ko nate ye bamona kimfumu kia Nzambi kizidi mu lulendo. 2 Lumbu sambanu mboki Yesu wanata Petelo ye Yakobi ye Yoane, wabatuala ku nanga va mongo wanda bau ye bau kaka; wakitulwa va ntadisi au. 3 Mvwatu miandi miakala nacemicemi, miampembe beni. Widi nlengi anlele nkutu va ntoto kalendi mio vembukisila bobo ko. 4 Elia ye Mose bamonika kwa bau, bamokana ye Yesu. 5 Petelo wavutula, wavova kwa Yesu: Nlongi, bwabiza bu tuena vava; bika tuavanga mafwokula matatu, dimosi kwa ngeye, dimosi kwa Mose, dimosi kwa Elia. 6 Kadi kazaya makafwiti vutula ko, kadi bakala wonga beni. 7 Tuti diayiza kubayitalala, ndinga yatuka mu tuti vo: Ndieu i mwan'ami, i kiazolwa, lunwa. 8 Kansi buna, bu batala kinzungidila, ka bamona muntu diaka ko, kansi Yesu kaka wakala yau. 9 Bu bakulumuka va mongo, wabasikidikisa ka bidi kamba muntu mabamona, nate ye Mwan'amuntu kafuluka mu bafwa. 10 Bakeba diambu diodio, babindasana mpaka: Fuluka mu bafwa, i nki kwandi? 11 Banyuvula, bavova: Bafalisi ye minsoniki keti bavovanga, vo Elia si katekila kaka. 12 Kansi wavova kwa bau: Elia tekila si katekila ye kubika biabionsono bubiateka kala. Kansi bwe bwasonama mu Mwan'amuntu? Yandi si kalungwa kwama beni ye yinwa. 13 Mono iluvovele: Elia wakiyizila, bamvangila mamonsono mabazola, bonso bwasonama mu yandi. 14 Bu baluaka kwa minlonguki, bamona ndonga yayingi yabazungidila; minsoniki miababindisa mpaka. 15 Ndonga yayonsono bu yammona, ntumbu yitukwa ye yungusa mu kunkamba mbote. 16 Wabayuvula: Mu nki lubabindisi mpaka? 17 Umosi mu ndonga wavutula kwa yandi: Nlongi, mono ntuedi mwan'ami kwa ngeye, wena ye mpeve yababa. 18 Konso kuyikumbakilanga yikunlumbanga: utubisanga mafulufulu, ukwetanga meno ye tandanga. Mpovele kwa nlonguki miaku bavaikisa yo, kansi balembane. 19 Wavutula, wavova kwa bau: Mbandu yikondolo minu, ntama kwa ikala yeno? Ntama kwa ikuluvibidila? Luntuala kwa mono. 20 Bantuala kwa yandi. Mpeve bu yammona, ntumbu kuntuntumuna beni; yandi wabwa va ntoto, wavindumuka, wavaikisa mafulufulu. 21 Wayuvula se diandi: Ntama kwa yena tuka kenina bobo? Kansi yandi wavova: Tuka ku kimwana. 22 Ntuba zazingi yau yantubidi mu tia ye mu nlangu mpe, mpasi yambunga; kansi vo lenda sa buma, utufwila nkenda, utusadisa. 23 Yesu wavova kwa yandi: Vo lenda! Mamonsono malendakene kwa lekele minu. 24 Se diafimwana ntumbu boka ye vova: Ndekele minu, sadisa kondwa kwami kwaminu. 25 Yesu bu kamona, vo ndonga yilundumukini kuna va kimosi, wasemba mpeve yasumuka, wavova kwa yandi: Mpeve yababa ye yafwa matu, mono ikukembi: Vaika mu yandi, kunkotani diaka ko! 26 Buna waboka, wantuntumuna, wavaika. Mwana weka bonso ufwidi, i diau babingi bavova: Fwidi kwandi. 27 Kansi Yesu wasimba koko kwandi, wantedimisa; telamene kwandi. 28 Bu kakota mu nzo, nlonguki miandi mianyuvula ku nenga: Mu nkiama tulembane kumvaikisa? 29 Yesu wavova kwa bau: Mpila yoyo ka yilendi vaikusulwa mu lekwa kiankaka ko kansi mu sambila kaka. 30 Bau bakatuka kuna, bayenda vioki mu Ngalili; kazola ko, vo muntu si kazaya dio. 31 Kadi walonga nlonguki miandi, wavova kwa bau: Mwan'amuntu si kayekulwa mu moko mabantu, si bakumvonda; bu kamana vondwa, mu lumbu, tatu si kafuluka. 32 Ka bazaya mambu momo ko, batina mu kunyuvula. 33 Bayiza ku Kapenaumi. Bu kakala mu nzo, wabayuvula: Nki lubindasene mpaka mu nzila? 34 Kansi badingama, kadi bamokasana mu nzila, kani nani i waunene. 35 Bu kavwanda, wabokila kumi ye zole, wavova kwa bau: Vo muntu zolele vita ku ntu, si kazimunina mu babonsono ye kala sielo kiababonsono. 36 Yandi wabonga fimwana-mwana, watula fio va kati ye bau; bu kawumbikila fio, wavova kwa bau: 37 Wonso tambudi mu bimbanambana biabi fimosi kaka mu nkumbu ami, yandi untambudi; wonso untambudi, katambudi mono ko, kansi wamfidisa. 38 Yoane wavova kwa yandi: Nlongi, tuamweni muntu uvaikisi mpeve zambi mu nkumbu aku, kansi kanamanga beto ko. Tuankakididi, bu kalembolo kutunama. 39 Kansi Yesu wavova: Ka lunkakidilani ko, kadi ka kwenani muntu ko uvanganga lulendo mu nkumbu ami ulenda kuntesa mambi nswalu. 40 Kadi wonso ulembolo kutukadila kitantu, yandi i wayeto. 41 Kadi wonso ulunwikini mbungu yanlangu mu nkumbu ami, bu lu ba Klisto, kedika mono iluvovele: Kanani vidisa nsendo andi nkutu ko. 42 Buna bena babake balekele minu, wonso tesese umosi sakuba, bwabiza kwa yandi, vo tadi dinikunwanga mfumfuta kwa mpunda disiulu mu laka diandi ye yandi tubulu mu mbu. 43 Vo koko kwaku kukutesese sakuba, zenga ko; bwabiza kwa ngeye, vo kotele mu moyo ye kieta, kansi bwambi bu wena moko mole ye tubwa ku bilungi, i tia tu ka tuzimi. 45 Vo kulu kwaku kukutesese sakuba, zenga ko; bwabiza kwa ngeye, vo kotele mu moyo ye tembila, kansi bwambi bu wena malu mole ye tubwa ku bilungi. 47 Vo disu diaku dikutesese sakuba, kola dio; bwabiza kwa ngeye, vo kotele mu kimfumu kia Nzambi ye disu dimosi, kansi bwambi bu wena meso mole ye tubwa ku bilungi, 48 kulembolo fwa ntunga zau ye tia tu ka tuzimi. 49 Kadi babonsono si bazenzuswa kwa tia. 50 Mungwa wabiza wena, kansi vo mungwa ukatukidi nzenzo andi, mu nki luna yo tuisila diaka? Lukala mungwa mu beno kibeni, lukalasana yenge. 1 Yandi watelama kuna, wayiza ku ndambu za Yuda ye kuna simu dia Yodani; makabu mavutuka kutakana kwa yandi, wavutuka kubalonga, bonso bwakala fu kiandi. 2 Bafalisi bayiza, banyuvula, bamvukumuna: Bakala diena luve mu yambula nkazi andi e? 3 Yandi wavutula, wavova kwa bau: Mose bwe kalusikidikisa? 4 Bavova: Mose wayambula basonika nkanda waluvambunu ye kunyambula. 5 Kansi Yesu wavova kwa bau: Yandi wasonika nsikudukusu yoyo kwa beno mu diambu diambalu antima mieno. 6 Kansi tuka mu mbadukulu ansemono, yandi wabavanga bakala ye nkento. 7 Mu diambu diodio muntu fwiti sisa s'andi ye ngudi andi, 8 bau bole si bakala nsuni umosi. I diau ka bena bole ko, kansi nsuni umosi. 9 I kuma kiabunda Nzambi mu vangu kimosi ka kivambuswani kwa muntu ko. 10 Mu nzo nlonguki miavutuka kunyuvula mu mambu momo. 11 Wavova kwa bau: Wonso yambudi nkazi andi ye kwelele wankaka, weka nsuza kwa yandi. 12 Vo nkento yambudi bakala diandi ye kwelele diankaka, buna uyanganga. 13 Bau banata bimbana-mbana kwa yandi, mpas kavalakana bio, kansi nlonguki miasemba batuala bio. 14 Yesu bu kamona bo, wafuta ntima, wavova kwa bau: Lubika bimbana-mbana biza kwa mono; ka lukakidilani bio ko, kadi kimfumu kia Nzambi kivwilu kwa bampila yoyo. 15 Kedika mono iluvovele: Wonso lembolo tambula kimfumu kia Nzambi bonso butambulanga fimwana-mwana, kakoti kio nkutu ko. 16 Yandi wawumbikila bio, wasakumuna bio, bu katula bio moko. 17 Bu kayenda yendi mu nzila, muntu wayiza yungusi wafukama va makungunu kwa yandi, wanyuvula: Nlongi wambote, nki yavanga, mpasi yavingila fwa dia moyo wamvu ya mvu? 18 Kansi Yesu wavova kwa yandi: Mu nkiama umbikidi wambote? Ka kwenani wena wambote ko, kansi umosi kaka, i Nzambi kwandi. 19 Ngeye zeyi nsikudukusu: Kuyangani ko, kuvondani ko, kulabulani ko, kutani kimbangi kialuvunu ko, kubabani ko, zitisa s'aku ye ngudi aku. 20 Kansi wavova kwa yandi; Nlongi, momo mamonsono ntomene mo keba tuka mu kileke kiami. 21 Yesu wantala, wanzola, wavova kwa yandi: Ngeye kondolo dimosi kaka. Wenda wateka yayonsono yiuvwidi ye vana bamputu, si watambula mayudukwa mu zulu, wiza wandama. 22 Yandi wayindalala mu diambu diodio, wayenda ye kiadi, kadi mvwilu zazingi zakala yandi. 23 Yesu watala kinzungidila, wavova kwa nlonguki miandi: Engwa, mpasi beni kwa bena bimvwama mu kota mu kimfumu kia Nzambi! 24 Nlonguki miayitukwa mu mambu mandi. Kansi Yesu wavutula, wavova kwa bau: Lu bana, mwanki mpasi beni mu kota mu kimfumu kia Nzambi. 25 Kamela kufionunukene mu disu diansoma, kansi nkwa kimvwama lutidi mona mpasi mu kota mu kimfumu kia Nzambi. 26 Bayitukwa beni beni, bavovasana: Buna nani lenda vuluswa? 27 Yesu wabatala, wavova: Kwa bantu dilembokono, kansi ka kwa Nzambi ko, kadi kwa Nzambi mamonsono malendakane. 28 Petelo wabadika vova kwa yandi: Tala, beto tuasisidi yayonsono, tuakunemingi. 29 Yesu wavova: Kedika mono iluvovele: Ka kwenani muntu ko wasisidi nzo vo zimpangi vo bibusi vo ngudi vo se vo bana vo mavia mu diambu diami ye mu diambu diansamu wambote, 30 una lembwa tambula nkama-nkama mu ntangu yayi, zinzo, zimpangi, bibusi, zingudi, bana, mavia, va kimosi ye nzomono ye mu ntangu yakwiza moyo wamvu ya mvu. 31 Kansi babingi batekila si bazimunina, bazimunina si batekila. 32 Bakala mu nzila mu kwe baluki ku Yelusalemi: Yesu wabatekila ku ntu; bayitukwa; balanda ku nima bakala wonga. Yandi wabonga kumi ye zole diaka, wabadika kubakamba makeka mu bwilwa: 33 Tala, tukwe balukingi kuna Yelusalemi; Mwan'amuntu si kayekulwa kwa bangudi zanganga ye minsoniki. Bau si bakunzengila nkanu afwa ye kunyekula kwa bapaien. 34 Bau si bakunsakanana ye kunlobudila mante ye kumbanda ye kumvonda, lumbu tatu buna si kafuluka. 35 Yakobi ye Yoane, i bana ba Zebedai, bayiza kumfinami, bavova kwa yandi: Nlongi, tuzolele, vo watuvangila monso matukulomba. 36 Kansi wavova kwa bau: Nki luzolele yakuluvangila? 37 Bavova kwa yandi: Utuvana tuavwanda umosi va lubakala luaku, umosi va lumoso luaku mu nkembo aku. 38 Kansi Yesu wavova kwa bau: Ka luzeyi kilulombele ko. Lulenda nwa mbungu yiinw'e ye botukwa lubotokolo luibotukulw'e? 39 Bavova kwa yandi: Tulenda kweto. Yesu wavova kwa bau: Mbungu yiinwa luna yo nwa ye lubotokolo luibotukwa luna lo botukulwa. 40 Kansi vwanda va lubakala luami vo va lumoso luami ka i diambu diami mu vana ko, kansi i kwa bakubukulwa bo. 41 Kumi bu diawa mo, diabadika futa ntima mu Yakobi ye Yoane. 42 Yesu wabatela mbila, wavova kwa bau: Luzeyi, vo bau babanzulwanga bakuluntu mu bapaien bakubayalanga, bankwa luzitu bakubakebanga ku nsi alulendo. 43 Ka bwenani bobo mu beno ko, kansi wonso mu beno zolele kala waunene, kakadi sielo kieno; 44 wonso mu beno zolele kala wantete, kakadi nanga wababonsono. 45 Kadi Mwan'amuntu kayiza mu sadulwa kisielo ko, kansi mu sala kisielo ye mu vana mwerandi mu nkudulu kwa babingi. 46 Bayiza ku Yeliko. Bu kavaika mu Yeliko ye nlonguki miandi ye ndonga yayingi, buna Batimai, i mwan'a Timai, i nlombi wafwa meso, wavwanda mu mbePanzila. 47 Bu kawa, vo i Yesu, mwisi Nazaleti, wabadika boka ye vova: Yesu, mwan'a Davidi, umfwila nkenda. 48 Babingi bansemba, mpasi kadingama, kansi yandi waluta boka: Mwan'a Davidi, umfwila nkenda. 49 Yesu wasimpama, wavova: Lumbokila. Babokila mpofo, bavova kwa yandi: Yangalala, telama, yandi ukubokele. 50 Yandi walosa yunga kiandi, wanangumuka, wayiza kwa Yesu. 51 Yesu wavutula kwa yandi, wavova: Nki zolele yakuvangila? Mpofo wavova kwa yandi: Nlongi, nzolele mona diaka. 52 Yesu wavova kwa yandi: Wenda; minu kiaku kikuvulusi. Yandi ntumbu mona diaka, wannama mu nzila. 1 Bu bafinangana ye Yelusalemi ye Betania va mongo a Olive, yandi wafidisa nlonguki miandi miole, 2 wavova kwa bau: Lukota mu vata dilutadisi. Bu lukotele ntumbu mona mwan'ampunda ukengo ulembolo tentama widi muntu nkutu. Lukangula wo, lutuala wo. 3 Vo muntu vovele kwa beno: Mu nkiama luvengi bobo? buna luvova; Mfumu wena wo nkinzi, yandi si kafidisa wo vava. 4 Bayenda, bamona mwan'ampunda wakangwa ku mbazi va mwelo mu nzila. Bakangula wo. 5 Bankaka batelama vana bavova kwa bau: Nki lueti vanga, bu lueti kangula mwan' ampunda? 6 Bavova kwa bau, bonso bwavova Yesu: babayambula. 7 Batuala mwan'a mpunda kwa Yesu, batensika wo mvwatu miau; yandi watentama wo va ntandu. 8 Babingi bayalumuna mvwatu miau mu nzila, kansi bankaka makaya mabazenga mu mayinza. 9 Batekila ye balanda baboka: Osana! Wizidi mu nkumbu a Mfumu, i nkwa lusakumunu. 10 Kimfumu kias'eto Davidi kizidi, bika kiasakumunwa. Osana muna kayengele! 11 Wakota mu Yelusalemi mu kinlongo; bu katala biabionsono ye mwini wakiviokila, wavaika, wayenda ye kumi ye zole ku Betania. 12 Lumbu kialanda bu bavaika mu Betania, wafwa nsatu. 13 Bu kamona kuyu ntama kiakala makaya, wayenda vana kani vo kasolula kio lekwa. Bu kaluaka vo, kasolula kio lekwa ko kansi makaya ye makaya, kadi ka i nsungi abana bakuyu ko. 14 Yandi wavutula. wavova kwa kiau: Mvu ya mvu muntu kadiani mbutu mu ngeye ko. Nlonguki miandi miawa mo. 15 Baluaka ku Yelusalemi. Bu kakota mu kinlongo, wabadika vaikisa bateka ye basumba mu kinlongo; wanenguna meza mambudisi miabivanza ye biandu bianteki miamabembe; 16 kayambula muntu kavioka ye wumbwa mu kinlongo ko. 17 Yandi walonga, wavova kwa bau: Kadi ka diasonama ko e: Nzo ami yifwiti bikwa nzo alusambulu kwa makanda mamonsono mabantu. Kansi beno luavengi yo nluk'amintani. 18 Bangudi zanganga ye minsoniki bawa mo, batomba, bonso bubakumbunga, kadi bantina, kadi ndonga yayitukwa mu longi diandi. 19 Nkokila bu yabwa, wavaika ku mbazi ambanza. 20 Mu nsuka bu bavioka, bamona kuyu, vo kiayumini nate ye mu mianzi. 21 Petelo wabambukila dio moyo, wavova kwa yandi: Nlongi, tala, kuyu kiwasingidi kiayumini. 22 Yesu wavutula, wavova kwa bau; Lukala minu mu Nzambi. 23 Kedika mono iluvovele: Wonso vovele kwa mongo wauna; Nanguka wakituba muna mbu, kansi kena ketiketi mu ntim'andi ko, kansi lekele minu, vo makavovele makalakane, si makala kwa yandi. 24 I kuma mono iluvovele: Mamonsono malusambidilanga ye lombanga, luleka minu, vo lutambudi mo, si makala kwa beno. 25 Bu lutelamanga ye sambilanga, luyambudila, vo luvwidi muntu diambu, mpasi S'eno diena mu mazulu dialuyambudila ntulumunu zeno. 27 Baluaka diaka ku Yelusalemi. Bu kazieta mu kinlongo, bangudi zanganga ye minsoniki ye bangudi zabantu bayiza kwa yandi. 28 bavova kwa yandi: Mu nki alulendo uvanganga bobo? Vo nani wakuveni lendo klokio, mpasi wavanga bo? 29 Kansi Yesu wavova kwa bau: Ikuluyuvula diambu dimosi mpe; lumvutudila, mono mpe yakulukamba lulendo luivangilanga bobo. 30 Lubotokolo lua Yoane luatuka mu zulu vo mu bantu e? Lumvutudila. 31 Bau bayuvasana bavova: Vo tuvova: Mu zulu, si kavova: Buna mu nkiama ka luanlekele minu ko? 32 Kansi kani tuvova: Mu bantu? Batina bantu, kadi babonsono bavwa Yoane mu kedika bonso mbikudi. 33 Bavutula kwa Yesu, bavova: Ka tuzeyi dio ko. Yesu wavova kwa bau: Mono mpe kilukambi lulendo luivangilanga bobo. 1 Yandi wabadika vova kwa bau mu zingana. Muntu wakuna via diavinia, wazunga dio lumbu, watima kamunu kiavinia, watunga nzo ayongi, watuidisa dio kwa mimvati, wayenda ku nsi yankaka. 2 Mu nsungi yafwana yandi wafidisa sielo kwa mimvati mpasi katambula mbutu mu via diavinia. 3 Bau bambaka, bambufa nate ye nkanda wabunuka, bansindika moko ye moko. 4 Wafidisa diaka sielo kiankaka kwa bau. Balueka ndiena mu ntu, bamvweza. 5 Wafidisa kiankaka; yandi mpe bamvonda. Biankaka biabingi biafiduswa, babufa biankaka nate ye nkanda wabunuka, bavonda biankaka. 6 Umosi wasala yandi, mwana wazolwa. Va zimunina wamfidisa kwa bau, wavova: si bavumina mwan'ami. 7 Kansi mvati miomio miavovasana: Ndieu i mvingidi afwa, ntuendino tuamvonda, fwa si diakal? dieto. 8 Bambaka, bamvonda, bantuba ku mbazi avia diavinia. 9 Mfumu avia diavinia bwe si kasa? Yandi si kiza bunga mimvati ye vana via diavinia kwa bankaka. 10 Ka luatengi masonukwa mama ko e; Tadi dianiafuna mintungi diayikidi ntu afuma; 11 diavangwa bo kwa Mfumu, diena ngitukulu mu meso meto? 12 Batomba mu kumbaka, kansi batina ndonga, kadi bavisa, vo wavova ngana yoyo mu bau; bansisa, bayenda kwau. 13 Bau bafidisa bafalisi bankaka ye baki-Elode kwa yandi, mpasi bambaka mu diambu. 14 Bu baluaka, bavova kwa yandi: Nlongi, tuzeyi, vo wena wakedika, kwenina muntu mayindu ko, kadi kutalanga zizi kiamuntu ko, kansi ulonganga nzil'a Nzambi mu kedika. Bwena luve mu vana Kaisali mpaku vo ka bwa ko? Tuna van'e, vo ka tuvanani ko? 15 Bu kamona disu diau ku nsi alukaya, wavova kwa bau: Mu nkiama lumpukumuni? Natuadi denali yataleti kio. 16 Batuala kio. Wavova kwa bau: Kifwani kianani kiaki, sono bianani? Bavova kwa yandi: Bia Kaisali. 17 Yesu wavova kwa bau: Lufuta bia Kaisali kwa Kaisali ye bia Nzambi kwa Nzambi. Banyitukwa. 18 Basaduki bavovanga, vo ka mwenani mfulukulu ko, bayiza kwa yandi, banyuvula, bavova: 19 Nlongi, Mose watusonikina; Vo muntu fwilulu mpangi yisisidi nkazi, kansi kasisidi mwana ko, buna kafwiti vingila nkazi awidi mpangi andi ye butila widi mpangi andi nkuna. 20 Vakala mpangi nsambodia; wantete wabonga nkazi, bu kafwa kasisa nkuna ko. 21 Wanzole wamvingila, wafwa, kansi kasisa nkun? ko. Wantatu i bobo mpe. 22 Bau nsambodia ka basisa nkuna ko. Buna bena nkento wazimunina fwa mpe. 23 Mu mfulukulu nkazi anani mu bau si kakaFe, kadi bau nsambodia bankwela? 24 Yesu wavova kwa bau: Ka luzimbale mu diadi ko e, bu lulembolo zaya masonukwa evo lulendo lua Nzambi? 25 Kadi bu bafulukidi mu bafwa, ka bakwedi ko evo kweduswa ko, kansi bena bonso zimbasi mu mazulu. 26 Kansi mu bafwa vo bafulukuswanga, kadi ka luatengi mu nkanda wa Mose ko e, mu nsamu mu finti-nti fimpanga, bonso bwavova Nzambi kwa yandi, bu kavova: Mono i Nzambi a Abalahami ye Nzambi a Isaki ye Nzambi a Yakobi? 27 Nzambi ka i Nzambi abafwa ko, kansi yabena moyo. Beno luzimbakene beni. 28 Nsoniki mosi wawa, bu babindasana mpaka, wayiza, bu kamona, vo watoma kubavutudila, wanyuvula; Nki ansikudukusu i yantete mu zazonsono? 29 Yesu wavutula: Yantete i yayi: Nawe Isaeli, Mfumu Nzambi eto i Mfumu yimosi kwandi. 30 Zola Mfumu Nzambi aku mu ntim'aku wawonsono ye mu mwel'aku wawonsono ye mu diela diaku diadionsono ye mu ngolo zaku zazonsono. 31 Yanzole i yayi: Zola mfinangani aku bonso ngeye kibeni. Ka kwenani nsikudukusu yankaka yilutidi zozo mu nene ko. 32 Nsoniki wavova kwa yandi: kedika nlongi, ngeye tomene vova, vo yandi i mosi, ka kwenani wankaka ye yandi ko, 33 mu kunzola mu ntima wawonsono ye mu zayu kiakionsono ye mu ngolo zazonsono ye mu zola mfinangani andi bonso yandi kibeni, diodio dilutidi nkailu miamionsono miangioka ye nkailu miankaka miazikwa mpe. 34 Yesu bu kamona, vo wavutula mu nduka, wavova kwa yandi: Kwena ntama ye kimfumu kia Nzambi ko. Muntu kavutuka kabuka ntima mu kunyuvula kiuvu ko. 35 Yesu wavutula, wavova, bu kalonga mu kinlongo: Minsoniki bwe mivovanga, vo Klisto i mwan'a Davidi? 36 Yandi kibeni Davidi wavova mu Mpeve yanlongo: Mfumu vovele kwa Mfumu ami: Vwanda va lubakala luami, nate ye mbeni tula ntantu miaku ku nsi amalu maku. 37 Yandi kibeni Davidi ukumbikanga Mfumu; buna bwe butukidi vo i mwan'andi? Ndonga yina yayingi yazola kunwa. 38 Mu ndongolo zandi wavova: Lutala minsoniki mizolele zietila mu mazwele ye kambwa mbote mu mazandu 39 ye fulu biantete mu nzo zatukutukunu ye biandu biantete mu malambu, 40 i bau badianga nzo zamafwola ye mu bila kiankatu basambilanga tusambulu tuatula; babana zi bazengulwa nzengolo yilutidi ngolo. 41 Yandi wavwanda vatadisi lundulu kiaminkailu; watala, bonso bwatuba ndonga vanza biansongo mu lundulu. Bamvwama babingi batula biabingi. 42 Fwola dimosi diamputu diayiza, diatula bimpanza mpanza biole, i sentima kimosi mu ntalu. 43 Yandi watela nlonguki miandi mbila, wavova kwa bau: Kedika mono iluvovele: Buna bena batudidi mu lundulu, fwola diadi diamputu dilutidi mu tula kwakwingi. 44 Kadi babonsono batudidi biatuka mu kimvwama kiau, kansi ndieu tudidi biabionsono bikavwa mu kondwa kwandi, i biamvukila biandi biabionsono. 1 Bu kavaika mu kinlongo, nlonguki andi mosi wavova kwa yandi: Nlongi, tala matadi, bonso bumenina ye bonso bwenina zintungulu. 2 Yesu wavova kwa yandi: Mweni ntungulu zozo zazineni e? Ka kuna siswa tadi va tadi dina lembwa tululwa ko. 3 Bu kavwanda va mongo a Olive vatadisi kinlongo, Petelo ye Yakobi ye Yoane ye Andele banyuvula ku nenga: 4 Utukamba: Nki alumbu mambu momo mana kwiza kadi, nki i dimbu, momo mamonsono bu mana kwenda detila. 5 Yesu wabadika vova kwa bau: Lutala, muntu kawidi kuluzimbikisa. 6 Babingi si biza mu nkumbu ami ye vova: I mono kwami; si bazimbikisa babingi. 7 Bu luwilu zimvita ye kumu kiazimvita, ka lupamukani ko; momo si makalakana kaka, kansi mbanunu ka yena bwabu ko. 8 Kadi kanda diabantu si dianangumukina kanda diabantu ye kimfumu mu kimfumu; ndikunu zantoto si zakala muma ka muma, malema si makala. Momo i mbadukulu ansongo. 9 Kansi beno kibeni lukitala. Si bakuluyekula kwa bamayala, si luabufwa mu nzo zatukutukunu nate ye nkanda wabunuka. Va luse luaminyadi ye mintinu si luatelama mu diambu diami mu kimbangi kwa bau. 10 Nsamu wambote si wateka samununwa kaka makanda mamonsono mabantu. 11 Bu baluneti mu kuluyekula, ka luteka kala mayindu malufwiti vova ko, kansi maluveno kina lokula, luvova mo, kadi ka i beno ko luvovanga, kansi Mpeve yanlongo. 12 Mpangi si yayekula mpangi mu vondwa, ye se mwan'andi, ye bana si banangumukina mase ye zingudi ye kubavonda. 13 Beno si luabelwa kwa babonsono mu diambu dia nkumbuami, kansi utatamenenateyembanunu,vulusu. 14 Bu lumweni nkankumusu ambunguluyitelamene va ka yifwiti kala ko - tengi mo, bika kavisa - buna bau bena mu Yuda bika batinina ku miongo. 15 Wena va nludi, kakulumuki ko, kakoti mu bonga lekwa mu nzo andi ko. 16 Wena mu via, kavutuki mu bonga yunga kiandi ko. 17 Kansi engwa bena vumu ye bayemikanga mu bina lumbu. 18 Lusambila, ka midi kala mu sivu. 19 Kadi bina lumbu bina kala nzungu, i zampila yoyo zi ka zikedi ko tuka mu mbadukulu ansemono yasema Nzambi ye nate ye bwabu, ka zina kala diaka nkutu ko. 20 Vo Mfumu kakufikidi lumbu biobio ko, nga nsuni nkutu ka wavuluswa ko, kansi yandi wakufikidi lumbu biobio mu diambu diabakiasolwa bakasola. 21 Buna vo muntu vovele kwa beno: Tala, Klisto wena eva, tala, evana, ka lulekani minu ko. 22 Kadi ba-Klisto baluvunu ye mbikudi mialuvunu si batelama ye vanga dimbu ye mangu mu diambu diazimbikisa bakiasolwa, vo bulendakana. 23 Lutoma kukitala. Mono ikikambidi mamonsono kwa beno, 24 Bina lumbu nzungu bu ziviokele, ntangu si yalomba, ngonda ka yivani ntentin' andi ko, 25 mbwetete si zasotuka mu zulu, tulendo tua mu mazulu si tuanikuka. 26 Buna si bamona Mwan'amuntu wizidi mu matuti ye lulendo lualuingi ye nkembo. 27 Buna si kafidisa zimbasi mu kutikisa bakiasolwa tuka mu ntini ziia zampeve, tuka mu nsuk'antoto nate ye mu nsuk'azulu. 28 Lulonguka ngana mu kuyu. Vala diakiau bu dikilebelele ye dukisi makaya, buna luzeyi, vo nsungi amvula yeka lukufi. 29 I bobo beno mpe bu lumweni momo makalakane, buna luzaya, vo yau yifinangene va mielo. 30 Kedika mono iluvovele: Mbandu yayi ka yina vioka ko, nate ye momo mamonsono mamana kala. 31 Zulu ye ntoto si biavioka, kansi mambu mami ka mana vioka nkutu ko. 32 Kina lumbu vo kina lokula muntu kazeyi bio ko, ka zimbasi mu zulu ko, ka Mwana mpe ko, kansi Se kaka. 33 Lutala, lukaya meso; kadi ka luzeyi ko, ntangu bu yena. 34 Bonso muntu wena ku nsi yankaka, bu kakisisila nzo andi, bu kakivanina bisielo biandi lulendo, kwa muntu muntu kiandi salu, wakisikidikisila nkengi amwelo mpe, mpasi kakaya meso. 35 I kuma lukaya meso; kadi ka luzeyi ntangu yina luaka mfumu anzo ko, vo nkokila vo ndingu ansi, vo nkubu ansusu vo nsuka; 36 mpasi, bu kizidi nabiu, kakulubwana ku nsi atulu ko. 37 Kansi mailuvovele, mpovele mo kwa babonsono: Lukaya meso. 1 Lumbu biole buna pasa kiakala ye nkembo amampa malembwa funuswa. Bangudi zanganga ye minsoniki batomba, bonso bu bakana kumbaka mu kinkita ye kumvonda. 2 Kadi bavova: Ka mu lumbu biankembo ko, nkindu ka yidi bwa mu bantu. 3 Bu kakala mu Betania mu nzo a Simoni, i mfwa bwazi, bu kavwanda va meza, nkento wayiza wakala mbwata yamazi mantalu beni, i manaladu ma ka masangwa lekwa biankaka ko. Nkento wabula mbwata, wadukula mo va ntu andi. 4 Bankaka bakala bafuta ntima, bavovasana: Bila nki mazi mabungulu bobo? 5 Kadi mazi momo makutu tekwa mu nkama tatu zadenali ye vewa kwa bamputu. Bankadila nganzi. 6 Yesu wavova: Lunyambula. Mu nkiama lukunkwamisa? Yandi unsadidi salu kiabiza. 7 Kadi ntangu zazonsono bamputu bena yeno, yonso ntangu yiluzolele lulenda kubavangila mambote, kansi mono kiena yeno ntangu zazonsono ko. 8 Nkento vengi dikalenda vanga. Yandi wakikusidi nitu ami mu ndiamusu ami. 9 Kedika mono iluvovele: Vonso vonso vasamunwanga nsamu wambote mu nza yamvimba, vana si vakambwa dikavengi mu bambukila yandi moyo. 10 Yuda Iskalioti, umosi mu kumi ye zole, wayenda kwa bangudi zanganga, mpasi kanyekula kwa bau. 11 Bu bawa dio, bayangalala, basila mu kumvana vanza biapalata. Yandi watomba ntangu yifweni mu kunyekula. 12 Lumbu kiantete kiankembo amampa malembwa funuswa, bu bavonda meme diapasa, nlonguki miandi miavova kwa yandi: Kwe zolele, vo tuenda kubika, mpasi wadia pasa? 13 Yandi wafidisa nlonguki miandi miole, wavova kwa bau: Lukota mu mbanza, muntu neti mvungu wanlangu si kabwabana yeno, lunnama. 14 Kukakotele, luvova kwa mfumu anzo; Nlongi vovele: Vinga kiami kiabanzenza kwe kiena kimfwiti dila pasa ye nlonguki miami? 15 Yandi si kakulusonga seka diadinene ku mbandu yantandu diakubukwa, diakubamene. Muna lutukubikila. 16 Nlonguki miavaika, miakota mu mbanza, miamona, bonso bukabakembi; bakubika pasa. 17 Nkokila bu yabwa, waluaka ye kumi ye zole. 18 Bu bavwanda va meza, bu badia, Yesu wavova: Kedika mono iluvovele: Buna luena, umosi si kakungiekula, i yandi weti dia yami. 19 Babadika kala kiadi, bavova kwa yandi, mosi mosi: Kadi i mono e? 20 Wavova kwa bau: Umosi mu kumi ye zole, i yandi usidi yami koko mu longa. 21 Kadi Mwan'amuntu katukidi kwandi, bonso bwasonama mu yandi, kansi engwa muntu wowo uyekole Mwan'amuntu. Bwambote kwa muntu wowo, vo kabutwa nkutu ko. 22 Bu badia, Yesu wabonga dimpa, bu kasakumuna, wabukuna dio, wabavana, wavova: Lubpnga, diadi i nitu ami. 23 Yandi wabonga mbungu, bu katonda, wabavana; babonsono banwa yo. 24 Yandi wavova kwa bau: Yayi i menga mami maluwawanu matengulwa mu babingi. 25 Kedika mono iluvovele: Kivutuki nwa yina yambutu mianti avinia ko nate ye kina lumbu kiyanwa yo yampa mu kimfumu kia Nzambi. 26 Bu bamana yimbila nkunga wansikulu, bayenda ku mongo a Olive. 27 Yesu wavova kwa bau: Beno babonsono si luata sakuba, kadi diasonama: Mono si yabanda mvungi, mameme si mamwanguswa yekuyeku. 28 Kansi bu mbeni fulukuswa, si yakulutekila kuna Ngalili. 29 Petelo wavova kwa yandi: Vo babonsono mpe batele sakuba, kina dio ta ko. 30 Yesu wavova kwa yandi: Kedika mono ivovele: Ngeye, mu fuku diadi, koko bu ka diakukikubidi nkuba zole ko, ngeye una kunkadila nkadila tatu. 31 Buna wavova ye vovudila: Vo fwa yafwa yaku, kikukadila nkalu nkutu ko. Babonsono bavova mampila yoyo mpe. 32 Bau baluaka ku lumbu luena nkumbu Ngetesemane; yandi wavova kwa nlonguki miandi: Luvwanda vava, nate ye mbeni sambila. 33 Yandi wanata Petelo ye Yakobi ye Yoane, wabadika pamuka, wabwa kingongo. 34 Wavova kwa bau: Mwerami uzungulu kwa kiadi nate ye mu fwa, lukala vava, lukaya meso. 35 Yandi wayenda ku ntuala fioti, wafukama va ntoto, wasambila, mpasi, vo bulendakana, lokula kiokio kiamvioka. 36 Yandi wavova: Aba, Tata! Kwa ngeye mamonsono malendakana, umpiokisa mbungu yayi. Kansi ka bonso bunzolele ko, kansi bonso buuzolele. 37 Wayiza, wababwana ku nsi atulu, wavova, kwa Petelo: Simoni, leli e? Kulendi kaya meso lokula kimosi koe? 38 Lukaya meso, lusambila, ka luidi kota mu mpukumunu. Mpeve yena kinzodila, kansi nsuni wena lebakana. 39 Yandi wayenda diaka, wasambila, wavova mambu mamosi. 40 Bu kavutuka, wababwana diaka ku asi atulu, kadi meso mau makala nandende, ka bazaya mabana kumvutudila ko. 41 Wavutuka mvutuka yantatu, wavova kwa bau: Luleka bwabu, luvunda. Bufweni kwandi. Lokula kilueki. Tala, Mwan'amuntu uyekulwa mu moko mabankwa masumu. 42 Lutelama, ntuendino; tala, ukungiekula weka lukufi. 43 Bu kavova, Yuda Iskalioti, umosi mu kumi ye zole, ntumbu luaka, va kimosi ye yandi kabu diabantu ye bisabala ye minkawa batuka kwa bangudi zanganga ye minsoniki ye bangudi zabantu. 44 Wanyekula wabavana dimbu, wavova: Wonso uifiba, i yandi kwandi, lumbaka, lutoma kunnata. 45 Bu kaluaka, ntumbu kwenda kwa yandi, wavova: Nlongi; wamfiba beni. 46 Bansa moko, bambaka. 47 Umosi mu bau batelama vana wavola sabala, wabanda nang' angudi anganga, wazenga kutu kwandi. 48 Yesu wavutula, wavova kwa bau: Beno luvaikidi bonso kwa ntani ye bisabala ye minkawa mu kumbaka. 49 Lumbu ka lumbu mono yakedi yeno mu kinlongo, yakedi longanga, beno ka lumbaki. Kansi mpasi masonukwa menda detila, diadi dibwidi. 50 Buna babonsono bansisa, batina kwau. 51 Toko dimosi diannama mpe. Yandi wafuka nitu andi nlele walino; bambaka. 52 Kansi yandi wasisa nlele walino, watina kondwa nlele. 53 Banata Yesu kwa ngudi anganga; bangudi zazonsono zanganga ye bangudi zabantu ye minsoniki bakutakana. 54 Petelo wannama mu ntatuki nate ye vana kianzala kiangudi anganga, wavwandanga ye bisielo, wayotila va kia kwatia. 55 Kansi bangudi zanganga ye bamayala babonsono batomba kimbangi mu Yesu, mpasi bamvonda, kansi ka basolula kio ko. 56 Kadi babingi bata kimbangi kialuvunu mu yandL kansi kimbangi kiau ka kiadedakana ko. 57 Bankaka batelama, bata kimbangi kialuvunu mu yandi, bavova: 58 Tuawilu, bu kavovele: Mono si yatulula kinlongo kiaki kiavangwa mu moko, mu lumbu tatu si yatunga kiankaka ki ka kivengo mu moko ko. 59 Mu momo mpe kimbangi kiau ka kiadedakana ko. 60 Buna ngudi anganga watelama va kati ye bau, wayuvula Yesu, wavova: Kuvutudi diambu ko e? Nki akimbangi bakutelele? 61 Kansi yandi wadingama, kavutula diambu ko. Ngudi anganga wanyuvula diaka, wavova kwa yandi: Ngeye u Klisto, Mwan'a Nkwa lusakumunu e? 62 Yesu wavova: Ngiena kwami. Beno si luamona Mwan'amuntu vwendi va lubakala lualulendo ye kwiza mu matuti mazulu. 63 Kansi ngudi anganga watiasuna mvwatu miandi, wavova: Nki ansatu azimbangi tuavutuka kala? 64 Beno luwilu ntiakulu. Bwelubenzi? Babonsono banzengila nkanu afwa. 65 Bankaka babadika kunlobudiia mante ye fuka zizi kiandi ye kumbanda zinkome ye vova kwa yandi: Bikuleti! Man tadi bambonga ye bambufa. 66 Petelo bu kakala va kianzala, sielo kimosi kiankento kiangudi anganga kiayiza. 67 Bu kamona Petelo wayotila, wantala, wavova: Ngeye mpe kedingi ye Yesu, i mwisi Nazaleti. 68 Kansi yandi wakala nkalu, wavova: Kizeyi ko, kivisidi mauvovele ko. Yandi wavaika ku mbazi va kianzala. Koko diakuba. 69 Sielo kiankento bu kiammona, wabadika vova diaka kwa batelama vana: Ndieu umosi mu bau. 70 Kansi yandi wakala nkalu diaka. Fintama-ntama batelama vana bavova diaka kwa Petelo: Kedika, ngeye umosi mu bau, kadi ngeye i mwisi Ngalili mpe. 71 Yandi wabadika kukisinga ye dia ndefi: Kizeyi muntu wowo ulubikidi nkutu ko. 72 Buna koko ntumbu kuba nkuba yanzole. Petelo wabambuka moyo mu mambu mankamba Yesu: Koko bu ka dikukikubidi nkuba zole ko, ngeye una kunkadila nkadila tatu. Bu kabanzila dio, wadila. 1 Mu nsuka bangudi zanganga ye bangudi zabantu ye minsoniki ye bamayala babonsono ntumbu vova manenga, bakanga Yesu, bannata, banyekula kwa Pilatu. 2 Pilatu wanyuvula: Ngeye i ntinu aba Yudayo e? Yandi wavutula, wavova kwa yandi: Ngeye vovele bo. 3 Bangudi zanganga bamfunda mambu mamingi. 4 Kansi Pilatu wanyuvula diaka: Kuvutudi diambu ko e? Tala, bonso bubakufundanga mu mamingi. 5 Kansi Yesu kavutula diambu nkutu ko, i kuma Pilatu wayitukwa. 6 Mu lumbu biankembo yandi wabayambudilanga nkole, yonso yibalombanga. 7 Mwakala muntu ubikwanga Balaba wakangama ye bankwa nkindu, i bau bavonda bantu mu nkindu. 8 Bantu babaluka, babadika lomba kabavangila, bonso bukakubavangilanga. 9 Pilatu wavutula, wavova kwa bau: Luzolele, vo yakuluyambudila ntinu aba Yudayo e? 10 Kadi yandi wavisa, vo bangudi zanganga banyekula mu diambu diayandu diameso. 11 Bangudi zanganga bakwika ndonga, mpasi kaluta kubayambudila Balaba. 12 Pilatu wavutula, wavova kwa bau: Buna bwe si yavanga kwa yandi ulubikanga ntinu aba Yudayo? 13 Baboka diaka: Unkoma va kulunsi! 14 Pilatu wavova kwa bau: Buna nki kiambi kavengi? Kansi baluta boka mu ngolo: Unkoma va kulunsi! 15 Pilatu wazola vanga bonso bwazola ndonga, wabayambudila Balaba, wayekula Yesu, mpasi kakomwa va kulunsi, bu kakibufisila yandi. 16 Binwani biantuala mu ngudi akianzala, kiavula diakitinu, bakutikisa kabu diamvimba diabinwani. 17 Bamvwika yunga kiampumbu, bavanda mpu yansende, bantula yo. 18 Babadika kunkamba mbote: Kala kiese, ntinu aba Yudayo! 19 Bambanda tutu mu ntu, banlobudila mante, bafukama va makungunu, bansambila. 20 Bu bamana kunsakanana, bamvula yunga kiampumbu, bamvwika mvwatu miandi. Bamvaikisa, mpasi bankoma va kulunsi. 21 Muntu wavioka, nkumbu andi Simoni, mwisi Kilene, watuka mu mayinza, i se dia Alesandelo ye Lufu. Bankomina mu nata kulunsi diandi. 22 Bantuala ku vuma kia Ngolongata, bu dibangudulu i konzongolo kiantu. 23 Bamvana vinia kiasangwa mile, kansi katambula kio ko. 24 Bankoma va kulunsi, bakabana mvwatu miandi, bu bata mio wadi, mpasi muntu muntu katambula kiandi. 25 I lokula kiantatu, bankoma va kulunsi. 26 Nsonokono abila kiandi va ntandu yasonukwa ebu: Ntinu aba Yudayo. 27 Bakoma ntani miole ye yandi va makulunsi, umosi va lubakala luandi, umosi va lumoso luandi. 29 Bavioka bantiaka, banikusa ntu miau, bavova: Sia! ngeye si utulula kinlongo ye tungulula kio mu lumbu tatu, 30 nakivulusi ye kulumuka mu kulunsi. 31 Bonso bobo bangudi zanganga mpe bansakanana bau ye bau ye minsoniki, bavova: Yandi wavulusi bankaka, kansi kalendi kukivulusa ko. 32 Klisto, ntinu a Isaeli, nakulumuki bwabu mu kulunsi, mpasi tuamona ye leka minu. Bakomwa yandi va makulunsi bandeva mpe. 33 Lokula kiansambanu bu kieka, tombe kiabwa va ntoto wawonsono nate ye lokula kiavwa. 34 Mu lokula kiavwa Yesu waboka mu ndinga yayinene: Eloi, Eloi, lama sabakatani? bu mabangudulu i Nzambi ami, Nzambi ami, mu nkiama undiengi? 35 Bankaka batelama vana, bu bawa mo, bavova: Tala, yandi bokele Elia. 36 Muntu wayungusa, wafuluza pongo mu vinia kiandeki, wasomika kio va tutu, wamvana mu nwa, wavova: Yambula, bika tuamona, vo Elia ukwiza kunkola. 37 Yesu waboka mu ndinga yayinene, watabuka vumunu. 38 Buna ngumbu akinlongo yatenduka mu ndambu zole tuka ku ntandu nate ye ku banda. 39 Kansi nkuluntu abinwani watelama vana va ntadisi andi, bu kamona, vo watabuka vumunu bonso bobo, wavova: Kedika muntu wau i Mwan'a Nzambi. 40 Bakento mpe bakala vana batala mu ntatuki. Mu bau mwakala Malia, i mwisi Mangadala, ye Malia, i ngudi a Yakobi wauke ye Yose, ye Salome. 41 Bau bannama, bu kakala muna Ngalili, bansadila; bakento babingi bankaka mpe babaluka yandi ku Yelusalemi. 42 Nkokila bu yabwa, i lumbu kia nkubukulu kiatekila lumingu, 43 buna Yosefi, i mwisi Alimataya, i mayala maluzitu, yandi kibeni wavingila kimfumu kia Nzambi mpe, yandi wakabuka ntima, wakota kwa Pilatu, walomba nitu a Yesu. 44 Kansi Pilatu wayitukwa, vo ukifwididi. Yandi watela nkuluntu abinwani mbila, wanyuvula, vo ntama kafwidi. 45 Bu kazaya bo kwa nkuluntu abinwani, wakaila nitu yafwa kwa Yosefi. 46 Yandi wasumba nlele walino, wankola, wanzinga nlele walino, wantula mu ndiamu yazokulwa mu tadi, wanengumuna tadi mu mwelo andiamu. 47 Kansi Malia, i mwisi Mangadala, ye Malia, i ngudi a Yose, batala mukatulwa.
1 Lumingu bu luamana vioka, Malia, i mwisi Mangadala, ye Malia, i ngudi a Yakobi, ye Salome basumba nzenzo miansunga, mpasi benda kunkusa.
2 Nsuka nabu mu lumbu kiantete mu lumingu baluaka ku ndiamu, ntangu bu yatubuka.
3 Bavovasana; Nani una kutunengumunina tadi mu mwelo andiamu?
4 Kansi bu bavumbula meso, bamona, vo tadi dinengomono, kadi diakala mbidi anene.
5 Bu bakota mu ndiamu, bamona toko divwendi va lubakala, divweti zwele diampembe; bayitukwa.
6 Wavova kwa bau: Ka luyitukwani ko. Beno lutombele Yesu, i mwisi Nazaleti, wakomono va kulunsi. Fulukidingi, kena vo ko, lutala vuma vabantudidi.
7 Luenda luavova kwa nlonguki miandi ye kwa Petelo, vo yandi ulutekele kuna Ngalili. Kuna luakummona, bonso bukalukembi?
8 Bavaika, batina tuka mu ndiamu, kadi wonga ye zakama biababwila. Ka bakamba muntu diambu ko, kadi bakala wonga.
9 Bu kafuluka mu nsuka mu lumbu kiantete mu lumingu, wateka monika kwa Malia, i mwisi Mangadala, ukavaikisa mpeve nsambodia zambi.
10 Yandi wayenda wo samuna kwa bateka kala yandi, bakala kiadi ye badila.
11 Bu bawa, vo yandi wena moyo ye monekene kwa nkento, ka balekila wo minu ko.
12 Landila momo yandi wamonika mu nkadulu yankaka kwa babole mu bau, bu bayenda ku mayinza.
13 Bau mpe bayenda mo kamba kwa basidi, kansi ka babaleka mpe minu ko.
14 Mboki yandi wamonika kwa kumi ye nlonguki mosi, bu bavwanda va meza; yandi wabasemba mu kondwa kwau kwaminu ye mu mbalu antima miau. bu balembwa lekila bammona minu, bu kakifulukila.
15 Wavova kwa bau: Luenda mu nza yamvimba, lusamuna nsamu wambote kwa nsemono zazonsono.
16 Wonso lekele minu ye botukwa, vulusu, kansi lembolo leka minu, bedoso.
17 Kansi dimbu biabi si bianama balekele minu: Mu nkumbu ami si bavaikisa mpeve zambi ye vova mu tudimi tuampa.
18 Si bananguna zinioka, vo banwini bilenda vonda. ka bina kubabivisa nkutu ko, si batula moko va zimbevo, si baniaka.
19 Mfumu Yesu bu kamana vova kwa bau, watambulwa kuna zulu, wavwanda va lubakala lua Nzambi.
20 Bau bayenda samuningi mwamonsono, Mfumu wasalanga yau, wasikidika mambu mu dimbu bialandila mo.
<
|