Tikar of CamerounJOHN1 Kwan sɛ ɓe lɛ̀ ŋgyɔ̂ʼ wan ɗunmi kifɛʼ, ɓe lɛ̀ Ǹzæ̀ʼ lɛʼ ti kwe. À ɓe tòn ɓon lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b m̀ban, à ɓe M̀vɛ̀nnswæ̀b. 2 À ɓe ɓon lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b lɛ̀ ŋgyɔ̂ʼ wan ɗunmi kifɛʼ. 3 Ɓɛ fɔe ywum hwæn ɓon lɛ̀ nun. M̀vɛ̀nnswæ̌b fɔ̀e kǎn swum ndɔʼ, à shì ɓɛ kwe. 4 Mwum hwæn tǎ ǹzison cinni cì shon, ǹzison màzwùm si wɛ̌ ǹwanni sɛ ta ɓwum mɛʼ sannzi. 5 Ŋ̀wanni ta ɗwùm kɛ njimmi nun, son, njimmi cinni kan ǹkimmɔʼ lɛ̀ nun njimnzaʼ ǹwanni màzwùm. 6 Mwum ndɔʼ ɓɛ̀nne nyɛ̌ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii, jin shon ɓe lɛ Jân. 7 À kǐn ɓǎ nun ɗyi shìtàkwù, shìtàkwù she kɛ nywi ǹwanni, lɛ̀ ɓwum hwæn kɛ ǹlim lɛ̀ Yesù Kristò kɛ nyě lɛʼ sɛ nun yɛ̌ lɛli. 8 Nun nɛʼ nɛ ɓe kǎn ǹwanni, son, à kǐn shìtàkwù ɗyi kɛ nywi ŋwanni. 9 Ŋ̀wanni màzwùm, son sɛ ɗyi she ǹkæ̀mŋkæm. Kɛ mɓɛ̀n yɛ son ɓɛnnâ kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan, son sɛ ta ɓwum hwæn mɛʼ sannzi. 10 Ǹzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm ɓe kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan nun. M̀vɛ̀nnswæ̀b fɔ̀e ŋgyɔ̂ʼ wan ɓon lɛ̀ nun, son, lan ŋgyɔ̂ʼ wan lìmme kàn nun. 11 À kìen kɛ cǐ ɓwum ɓyon, son, ɓɛ yè kan nun. 12 Kwo fɛʼ li, ɓyindɔʼ ɓɛ ye nun, ɓɛ kɛ ǹlim lɛ̀ nun. Ɓon màzwùm, à wò ɓon mbyi lɛ ɓɛ ɓɛ ɓwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b. 13 Ǹɗun yɛ ɓon ɗun kɛ læm ɓwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b nun, ɓɛ ye kan ɓon wɛ̌ tà shɛ ɓɛ ta ɓwum ɓɛ ŋgyɔ̂ʼ wan ye, shìkì a ɓɛ lɛ̀ ǹkimmɔʼ mwum ndɔʼ, son, M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ ci. 14 Ǹzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm fyònne mwum wɛ̌ ɓwiʼ, à kìn tòn kɛ nyinnìm shɛʼ nun. M̀vɛ̀nnswæ̀b kwàsâ kwɛ̀nnzǐ nlim shon lɛ̀ lɛŋkæ̀m shon kɛ nywi yon. Ɓwiʼ yɛnnâ ǹtwu yon, ǹtwu yɛ Ce nyon M̀vɛ̀nnswæ̀b fɛ nun, nun mwɛn m̀bɔʼ ti kuʼ mbɔʼ nyon. 15 Jân ɗyi shìtàkwù shon, à ɗunmi ɗæ̀mmì lɛ: «Nun nɛ mùn ɓe lɛli kɛ nywi yon lɛ: mwum ndɔʼ tǎ kìn nyè yɛ̂m, à cinni ǹtwu, à làn mùn, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ à ti mbyî lɛ̀ ɓɛ ye kifɛʼ mûn.» 16 Kɛ nlwinni yɛ nun ni ǹlwinni lɛ̀ kwɛ̀nnzǐ nlim, ɓwiʼ hwæn, à tà ɓwiʼ flɔa yon fɛ kɛ moan zwɛ̂m. 17 M̀vɛ̀nnswæ̀b fɛâ ɓwiʼ lwuà nyon fyaʼ Mòîzɛ̀. Ti lɛ̀ kwɛ̀nnzǐ nlim shon, kònndì lɛ̀ lɛŋkæ̀m shon, à kwàsâ yon kɛ nywi Yesù. 18 Mwum ndɔʼ yɛn kifɛʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b. Son, Mwɛn m̀bɔʼ nyon nyɛ̌ ɓon ta tòn ɓon lɛ̀ nun, à sannzâ m̀bɔ̀kì nɛ Ce nyon tǒn. 19 - 20 A kien ɓɛ̀n nywɔʼ m̀bɔʼ ndɔʼ, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà ɓye kɛ Yèrusàlɛ̀m, ɓɛ fyiì mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ɓon lɛ̀ ǹkwìn ɓwum mɛ Lèvî, lɛ̀ ɓɛ kiìn Jân cibbi lɛ yà mwum nɛ kuʼ nyǐ? À ywɔmɛ ǹcibbi màzwùm li, ǎ ɓyìnnɔʼ kan lɛ nun ɓǎ ɓyi lɛʼ fyònnzi ŋwum, son, à yili lɛʼ kɛ swiʼ shan lɛ̀ lɛŋkæ̀m. Shìtàkwù she nun ɗyi ɓe lɛ: «Mùn nɛ ɓa mûn Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ fyiì.» 21 Ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ti wù, wù ni wɛn? Wù nɛ ɗyi Èlî?» Jân fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ayi, mùn nɛ ɓan.» Ɓɛ kà kònndi cibbi ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Wù ni ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun?» Jân fyònnzi lɛ: «Ayi.» 22 Ɓɛ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Shɛ̀ lɛ ɓwiʼ, wù ni kuʼ wɛn? Ntwiʼ sɛ a yili lɛ ɓwiʼ kɛn ɓwum ɓɛ fyii ɓwiʼ ǹzæ̀ʼ lɛʼ ndɔʼ shɛ̌ ɓe kɛ nywi ywû. Ti kuʼ wǔ nɛʼ, wù tà kuʼ shɛ̀ lɛ wù ni kuʼ wɛn?» 23 Jân kà fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn ni mwum nɛ Èzaì, ci-nlɛli kɛ ŋwum M̀vɛ̀nnswæ̀b nun lɛle kɛ nywi yon lɛ: “Mwum ndɔʼ tǎ ɗæ̀mmì kɛ nlim kyɔʼ lɛ: Ɗyilênì mbyi nyɛli nyɛʼ zuʼ.” » 24 Kɛ nyinnìm ɓwum ɓye ɓɛ fyi cǐ Jân, mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ndɔʼ ɓe kwe. 25 Ɓɛ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Kɛ wù ɓǎ Kristǒ, wù ɓà kuʼ wù Èlî, shìkì wù ɓɛ kuʼ wù ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun ni, yɛn sɛ ci wù tǎ ɓwum jimnzi nun?» 26 Jân kà fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn, mùn tà ɓon jimnzi lɛ̀ mlǎʼ, son, mwum ndɔʼ ni kɛ nyinnìm shin nun nyɛ̌ ɓyin lìmmi kan. 27 À tǎ kìn ɓe nyè yɛ̂m, mǔn wòli kan ma kim mùn kwɛmmi lɛ̀ nun, lɛ̀ mùn sû mɛ̀ nɗuʼ mɛ̀ dibaʼ ɓyon.» 28 Ywum màzwùm hwæn li lannze kɛ nsòn yɛ ɓɛ ɓe lon lɛ Bètànî, kɛ ŋgyin Jùrdɛ̂n. Cìcǐ màzwùm sɛ Jân ɓe ɓwum jimnzi kwe. 29 A kien ɓɛ̀n ɓe shikpon màzwùm, Jân yɛn Yesù tǎ kìn cì shon, à shɛ̀ lɛ: «Cɛênì fɛʼ mwɛn nzwumŋgan nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii lɛ nyǐ ni kiìn ɓyɛbbi lan ŋgyɔ̂ʼ wan zùsi. 30 Nun nɛ mùn lɛle kɛ nywi yon kwan sɛ mùn ɓe lɛʼ lɛ: “Mwum ndɔʼ tǎ kìn ɓe nyè yɛ̂m, à cinni ǹtwu, à làn mùn, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ à ti mbyî lɛ̀ ɓɛ ye kifɛʼ mûn.” 31 Mùn, mǔn lìmme kǎn mûn nun, son, mùn kìen ɓwum jimnzi lɛ̀ mlǎʼ lɛ̀ mùn ci ɓwum Izràɛ̂l limmì nun.» 32 - 33 Jân kwùbtàʼ tì ǹzæ̀ʼ lɛʼ ni ɓe, à shɛ̀ lɛ: «Mǔn lìmme kàn mûn nun, son, M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ fyii mùn lɛ̀ mùn kiìn ɓwum jimnzi lɛ̀ mlǎʼ, à shɛ̀e mùn lɛ: “Wù yɛ̌ M̀pùn Nsanmi yɛnni, à tǎ wai kɛ zwô, à kìn tòn kɛ nywi mwum ndɔʼ, mwum màzwùm nɛ yɛ ɓwum jimnzi lɛ̀ M̀pùn Nsanmi.” Mùn yɛnnâ M̀pùn Nsanmi wai kɛ zwô wɛ̌ mwɛn pyìʼ, à kìn tòn kɛ nywi yon. 34 Kɛ nyɛn yɛ mùn yɛnnâ ywum màzwùm hwæn li, mùn tǎ shìtàkwù ɗyi lɛ mwum màzwùm ni Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b.» 35 Shikpon fɔʼ, Jân ɓe tì kwe lɛ̀ kì-ɓî ɓwɛsɔʼ ɓyon. 36 À yɛn Yesù tǎ làn, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Cɛênì fɛʼ mwɛn nzwumŋgan nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii.» 37 Kì-ɓî ɓwɛsɔʼ Jân ywɔmɛ swum sɛ nun ɓe lɛʼ li, ɓɛ ɗonnzi nun, ɓɛ ɗwon Yesǔ nyè. 38 Yesù yònnzì mɛʼ, à yɛn ɓwɛsɔʼ ɓî Jân ɓi ta nun ɗwon nyè, ǎ kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Yɛn sɛ ɓyin yili?» Ɓɛ fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «Wù tǎ tòn fɛn, Ræbbì?» (Sù Ræbbì ni lɛ ǹlìsàʼ.) 39 À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Kìênnì, ɓyin yɛn cìcǐ màzwùm.» Li, ɓɛ wai kɛ̀n, ɓɛ kɛn ɓɛ̀n, ɓɛ yɛn cɛ̌ nun ɓe tòn nun, ɓɛ lannzì kwæ̀bbi màzwùm kwe ɓon lɛ̀ ɓon. Ɓe lɛ̀ a ti kɛ̀nni lànmɛ̀ nywɔʼ nyî kwæ̀bbi nun. 40 Kɛ nyinnìm ɓwum ɓî ɓi ɓye ywɔe ǹzæ̀ʼ lɛʼ Jân, ɓɛ ɗwon tì Yesù kɛ nyè, jin nyɛ̌ m̀bɔʼ ɓe lɛ Àndrê. Ŋgyinni Sìmôn Pìɛ̂r nɛ ɓe. 41 Àndrê sɛte kɛ̌n ŋgyinni nyon Sìmôn cinni, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ cinnâ ɓwiʼ Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii.» 42 À twɛʼ Sìmôn, à kɛ̀n lɛ̀ nun cǐ Yesù. Yesù yɛnmɛ Sìmôn, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Wù ni Sìmôn mwɛn Jân. Mùn kɛ̀â wù jin she fɔʼ lɛ Sefà.» Kɛ lɛʼ she fɔʼ nun, ɓɛ ta tì son lon lɛ Pìɛ̂r. (Sù jin màzwùm ni lɛ mble.) 43 Shikpon she fɔʼ, Yesù yile nun kɛn kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun. À cinni Fìlipò, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɗwoìn mǔn nyè.» 44 Fìlipò ɓe mwum nyɛ̌ wai kɛ Bètsaìdà. À ɓe myi fɔʼ ɓon lɛ̀ Àndrê lɛ̀ tì Pìɛ̂r. 45 Kɛ nyě yi, Fìlipò cinni Nàtànàɛ̂l, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mwum nɛ Mòîzɛ̀ lɛle kɛ nywi yon kɛ ɗèwà mɛ lwuà nun, mɛ̀ ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun konndì tì kuʼ lɛli kɛ nywi yon, ɓwiʼ cinnâ ɓwiʼ nun ɗyě. Mwum màzwùm ni Yesù, mwum Nàzàrɛ̂ʼ, mwɛn Jòsɛ̂ʼ.» 46 Nàtànàɛ̂l ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Swum lwɛn ndɔʼ yɛ ɓwiʼ kwain ɗyě kɛ Nàzàrɛ̂ʼ?» Fìlipò fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Kìîn, wù yɛn lɛ̀ zɛʼ swû.» 47 Kwan sɛ Yesù yɛn Nàtànàɛ̂l tǎ kǐn cì shon, à ɗunmi lɛli mbyî nywi yon lɛ: «Seansean nun nɛʼ mwum Ìzràɛ̂l nɛ nyɛ̌. Swum wɛ̀si ndɔʼ ɓa nun nywi.» 48 Nàtànàɛ̂l ywɔmɛ li, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Wù lìmmi mûn fɛn?» Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Lɛ̀ Fìlipǒ kà loin wù kɛ ndùʼ ŋgæʼ kwùmmvu, ɓi lɛ̀ mùn yɛnnâ wù.» 49 Nàtànàɛ̂l kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, lɛ̀ lɛŋkæ̀m, wù ni Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b, wù ni m̀vɛ̀n Ìzràɛ̂l.» 50 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Ntwiʼ sɛ mùn lɛʼ lɛ mùn yɛnni wù kɛ ndùʼ kwùmmvu, son sɛ wù yili nun? Wǔ yɛn kifɛʼ swum ndɔʼ, wù yɛ̌ ywum klwɔkea yɛ lan yi ton yɛ yɛnni.» 51 A kà kònndi tî lɛʼ ɓe lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ: Ɓyin kà yɛnkàʼ ɗɛb lwon lɛ̀ mɛ̀ cikpuʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ta nàn lɛ̀ ɓɛ ta kyìlì kɛ nywi Mwɛn Mwum.» 1 Ŋ̀gyìn leân ɓe ɓî, ɓɛ kpæmme ɗæm ndɔʼ kɛ myi yɛ ɓɛ ta lon lɛ Kanà, yɛ ɓe kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun. Mon Yesù ɓe lɛ̀ à ti kwe. 2 Ɓɛ loin tì kuʼ Yesù ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ̀ ɓyi ɓi kiìn kwe cìcǐ ɗæm màzwùm. 3 A kien ɓɛ̀n kwan sɛ ɓæ̀ʼ mlɔe kwe cìcǐ ɗæm, mon Yesù kɛ̀n Yesù shɛ̌ lɛ ɓæ̀ʼ ɓa tî. 4 Yesù ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ mon nyon lɛ: «Mon nyɛ̀m, wù nɛ woli wù shɛ̀ mùn swum sɛ mùn yɛ̌ cì? Kwan shɛ̂m wòli kifɛʼ.» 5 Mon nyon ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ mɛ̀ ci-she lɛ: «Cìênì swum sɛ nun yɛ̌ ɓyin shɛ̌.» 6 Kwe nye màzwùm nun, mɛ̀ ŋgwu ndɔʼ ɓe kwe ɓon fyuru. Mɛ̀ Yudà ɓe mlǎʼ kɛ̌ kɛ mɛ ŋgwu màzwùm nun lɛ̀ ɓɛ ɓɔsaʼ nywi nun kwan sɛ ɓi lɛ̀ ɓɛ yɛ ɓɛ̌ʼ nyenswæ̀b shan cǐ. Ŋgwu m̀bɔʼ ɓe twɛʼ lànmɛ̀ letà mlaʼ nɗuʼ. 7 Yesù shɛ̀ lɛ̀ mɛ̀ ci-she màzwùm lɛ: «Lwinnzênì mɛ̀ ŋgwu ɓi lɛ̀ mlǎʼ.» Mɛ̀ ci-she lwinnzâ ɓon lwɛn han, ɓɛ pwipwɛ̀ʼ. 8 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Jenɛ lwɔênì kwæʼ, ɓyin kɛn fɛ lɛ̀ mwum nyɛ̌ cinni ǹkimmɔʼ lɛ̀ ǹgwìn. Ɓɛ lwɔmɛ li, ɓɛ kɛn nun fɛ. 9 Mwum màzwùm ɓwɛb mlǎʼ yɛ ɓi lɛ̀ yɛ fyonnâ ɓæ̀ʼ. Ǎ lìmme kǎn cɛ̌ ɓæ̌ʼ màzwùm wai nun, son, mɛ̀ ci-she ɓye lwɔe mlǎʼ ɓɛ limme. À loìn ci-ɗæm, 10 à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: “Cìcì hwæn sɛ ɓɛ ta ǹgwìn kèa, ɓwum hwæn ta sɛti ɓwum ɓɛ ɓɛ loin ɓæ̌ʼ lwɛn fɛ, kwan sɛ a yɛ ɓɛ lɛ̀ ɓɛ ti ywi nǔn, wǔ kà fɛ ɓon she sæbbi. Ti lɛ̀ wù, wù lwæ̀si wû she lwɛn ɓe han a kin ɓɛ̀n jenɛ.” » 11 Hìlea sɛ si hìlea she zwimbyiʼ sɛ Yesù cìe. À cìe son kɛ Kanà kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun. Kɛ ncì yɛ nun cìe hìlea màzwùm, à lìsea ǹtwu yon, ɓwɛsɔʼ ɓyon ɗunmi zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun. 12 Kɛ nyě yi, à wai kɛ̀n kɛ Kàpɛ̀rnàô ɓon lɛ̀ mon nyon, lɛ̀ mɛ̀ ŋgyinni ɓyon, kònndì lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon, son, ɓɛ cì kan kwe ǹgyìn mèan. 13 Ɓe lɛ̀ ǹgwìn mɛ̀ Yudà nyɛ̌ ɓɛ ta lon lɛ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ti kwukwâʼ, li, Yesù kɛ̀n kɛ Yèrusàlɛ̀m. 14 À ɓɛ̀n kwe, à kɛ̀n nyenswæ̀b ndwun, à cinni ɓwum ɓye ta mɛ̀ nje kyǐ, mɛ̀ pɔʼ, lɛ̀ mɛ̀ pyìʼ nun. À cinni tì mɛ̀ ci-ŋkwɛbsi lòn kwe njiʼ ǹtònmi kɛ mɛ tâblɛ̀ ɓyan zwɛm. 15 À yɛnmɛ ɓon li, à twon ǹgwæ̀ʼ ndɔʼ lɛ̀ ǹɗuʼ, à kwannzi ɓon lɛ̀ mɛ̀ nyæ̀m ɓyan nun hwæn. À nywæsaʼ lòn yan, à twɔtɔ̂ʼ mɛ̀ tâblɛ̀ ɓyan ŋgyɔʼ, 16 à shɛ̀ lɛ̀ mɛ̀ ci-ŋkyì mɛ pyìʼ lɛ: «Pæ̀lênì mɛ̀ pyìʼ ɓi kɛ cɛ̌, ɓa ɓyin twɛʼ nye Ce nyɛ̀m wɛ̌ pàʼ lwùmwù.» 17 Kwan sɛ ɓwɛsɔʼ ɓyon yɛnmɛ li, ɓɛ ɓun ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ: «O, M̀vɛ̀nnswæ̀b, ǹyili yɛ mùn kɛ̀ kɛ nye nywù nun ta mun ǹlim twɛ̀nni kɛ zwum wɛ̌ win.» 18 Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yɛnmɛ swum sɛ nun cìe nyenswæ̀b li, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Yǎ hìlea sɛ wù yɛ̌ cì ɓǎ sɛ lisàʼ ɓwiʼ lɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ fɛ wû ǹkimmɔʼ ncì yi?» 19 Yesǔ kà fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓwùmmɔênì nyenswæ̀b nɛ, mùn yɛ̌ nun ɓwɛmmi ɓe kɛ nyě ŋgyin lê nun.» 20 Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà ɓi ywɔmɛ li, ɓɛ kà fyònnzi kuʼ ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛ ɓwɛmmɛ nyenswæ̀b nɛ kɛ ɗwǔm mwum nyî ɓlàn fyuru nun. Son ti wǔ, wù lɛʼ lɛ wù ni yɛ nun ɓwɛmmi ɓe kɛ ŋgyin lê nun?» 21 Son, nyenswæ̀b nɛ Yesù ɓe lɛʼ ɓe kwæʼ nywi shon nɛʼ. 22 Kwan sɛ à yìmne ywi, ɓwɛsɔʼ ɓyon kà ɓǔn swum sɛ nun lɛle, ɓɛ kɛ mwù kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun, kònndì lɛ̀ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ Yesù shɛ̀e ɓon yi. 23 Kɛ kwan sɛ Yesù ɓe kɛ Yèrusàlɛ̀m lɛ̀ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb wòlimɛ, à ɓe yì hìlea cǐ. Ɓwum mèan ɓɛ ɓe kwe ɗunmi zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun kɛ nyɛn yɛ ɓon yɛnne yì hìlea màzwùm. 24 Son, Yesù ɓe kǎn zwùm tɛ̀li lɛ̀ ɓon, ntwiʼ sɛ nun lìmme mɛ̀ mɓàkàʼ nyan hwæn. 25 Ǎ ɓe kǎn ɓònŋgàʼ lɛ ɓɛ ɗyi shìtàkwù kɛ nywi mwum ndɔʼ, kɛ ntwiʼ sɛ nun lìmmi swum sɛ ɗyi kɛ nlim mwum nun. 1 Mwum ndɔʼ ɓe kwe, jin shon ɓe lɛ Nìkòdɛ̂m. À ɓe mwum nyɛ̌ kɛ ŋkwìn mɛ Fàrìzìɛ̂n nun, à ɓɛ tì ci-zwiʼ mɛ̀ Yudà ndɔʼ. 2 Mwum màzwùm kìen nywɔʼ m̀bɔʼ ndɔʼ kpon nun cǐ Yesù, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, ɓwiʼ limmi lɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii wù lɛ wù ni kin ɓwiʼ ywum lìsea, ntwiʼ sɛ mwum ndɔʼ wòli kan kim à cì hìlea wɛ̌ tà shɛ wù tǎ cì, a M̀vɛ̀nnswæ̀b shì ɓɛ lɛ̀ nun.» 3 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mùn tà wu shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum ndɔʼ wòli kan à ɗun kɛ ywɔʼ Mvɛ̀nnswæ̀b nun, ɓɛ shi nun ye kæ̀mmì ɓî.» 4 Nìkòdɛ̂m kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛshɛ mwum ti mwumŋkæ̀m, à yɛ̌ cì lɛ ɓɛ kà ye tî nun kæ̀mmì she mɛ mɓì? À yɛ̌ tì ɗun ɓe zwum mon nyon, ɓɛ ye tì nun ɓe?» 5 Yesǔ kà fyònnzi lɛ̀ nun lɛ: «Mùn tà wu shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum ndɔʼ wòli kan à ɗun kɛ ywɔʼ Mvɛ̀nnswæ̀b nun ɓɛ shi nun ye lɛ̀ mlǎʼ, kònndì lɛ̀ ǹkimmɔʼ Mpùn Mvɛ̀nnswæ̀b. 6 Mwɛn nɛ mwum ye ni kuʼ wɛ̌ mwum, mwum nɛ ɓɛ ye lɛ̀ ǹkimmɔʼ Mpùn Nsanmi ni kuʼ ǹlwinni lɛ̀ M̀pùn Nsanmi. 7 Ɓa shìmmea ci wù lɛ̀ ǹshɛ̀ yɛ mùn shɛ̀ wu lɛ sɛ yili lɛ ɓɛ ye wù ye nyɛ̌ mɛ̀ mɓì. 8 Mùn twɛʼ fɛʼ m̀bɔ̀kì nywi mpùn. M̀pùn ta ɗwì wɛ̌ tà shɛ yon yili, wù ywɔʼ ǹgìnnɔʼ yɛ yon ta cì, son, wǔ lìmmi kan cǐ yon wai nun, shìkì wù lìmmì cɛ̌ yon kɛnmɛ. Li nɛ sɛ ta lànnzì kɛ nywi mwum nyɛ̌ ɓɛ ye lɛ̀ ǹkimmɔʼ Mpùn Nsanmi.» 9 Nìkòdɛ̂m ywɔmɛ li, ǎ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Swum màzwùm yɛ kuʼ yili lànnzì lɛ?» 10 Yesǔ kà fyònnzi ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Wù ni kǎn ǹlìsàʼ ndwun kɛ ŋkwìn ɓwum Izràɛ̂l nun? Ti, a ci lɛ, wǔ lìmmi kan ywum màzwùm nun? 11 Mùn tà wu shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ɓwiʼ ta lɛli kɛ nywi ywum yɛ ɓwiʼ limmi, ɓwiʼ konndì shìtàkwù ɗyi kɛ nywi ywum yɛ ɓwiʼ yɛnnâ lɛ̀ zɛʼ, son, ɓyin yili kan shìtàkwù shɛʼ. 12 Ɓyin tà ka ǹlim kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ mùn tà ɓyin shɛ̌ kɛ nywi ywum yɛ ta lànnzì kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan. Kɛ kæ̀mmì nyi nun, ɓyin yɛ ǹlim kɛ̌ kɛ nywi ywum yɛ ta lànnzì kɛ ɗɛb? 13 «Mwum ndɔʼ nàn kifɛʼ ɗɛb a shi kuʼ ɓɛ Mwɛn Mwum nyɛ̌ kyìli ǹwai ye kɛ ɗɛb. 14 Kwan sɛ Mòîzɛ̀ ɓe kɛ nlim kyɔʼ, à sheli paʼ ŋwum ndɔʼ, à fɔʼ nywun lɛ̀ yon. Ɓe nyě yi, à yìlì nywun màzwùm kɛ ŋgæʼ zwɛm, à wasi nun zwô. M̀banmbɔʼ kuʼ, ɓɛ yɛ kuʼ Mwɛn Mwum wasi li, 15 lɛ̀ mwum nɛ yɛ̌ zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun, à yɛ̌ ǹzison ɗwùmɗwùm cinni. 16 À si li ntwiʼ, kɛ nyili yɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili ŋgyɔ̂ʼ wan ǹzwɔnzwɔ̀ʼ, li nɛ ci à fyiì Mwɛn m̀bɔʼ ti kuʼ mbɔʼ nyon ɓǎ mwum nɛ yɛ̌ ǹlim kɛ̌ lɛ̀ nun læ̀kì ɓwu, son, ɓǎ nun cinni ǹzison ɗwùmɗwùm. 17 M̀vɛ̀nnswæ̌b fyii kǎn Mwɛn nyon cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan lɛ̀ nyǐ ni kiìn lan ŋgyɔ̂ʼ wan vɛ̀nɛ̀ʼ yɛnnzi, son, à fyiì nun lɛ̀ ɓɛ fyôn swæʼ kɛ nyè yon. 18 «Mwum nɛ kɛ̀â ǹlim kɛ nywi Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b, à ɓà tî làn kɛ mɛ kæ̀ʼ nun, son, mwum nɛ kɛ̀ kan ǹlim kɛ nywi yon, mɛ̀ kæ̀ʼ ɓænnâ nun, ntwiʼ sɛ ǎ kɛ̀ kan ǹlim kɛ nywi Mwɛn m̀bɔʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b nun. 19 Mwù mɛ kæ̀ʼ màzwùm yi lɛ ǹwanni ɓɛnne ŋgyɔ̂ʼ wan, son, lan ŋgyɔ̂ʼ wan yili tòn she njimmi nun, a lan she ɓɛ yɛ tòn kɛ ŋwanni nun, ntwiʼ sɛ mɛ̀ she nyan ɓe m̀ɓyibbɔa seansean. 20 Ɓyin limmi lwɛn lɛ mwum nɛ tǎ ɓyɛbbi cǐ, à tǎ ǹwanni ɓyìnnɔa nûn, ǎ kɛ̀n kan kɛ cìcì sɛ ǹwanni si kwe, ntwiʼ sɛ yi ta nun kwɛ̀nni lɛ ɓyɛbbi nyon yɛ̌ kwàlì kɛ pisean. 21 Son, ti lɛ̀ mwum nɛ tǎ swum sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili cǐ, à tǎ kɛ̀n kɛ ŋwanni nun lɛ̀ ɓwum hwæn pæʼ yɛn seansean lɛ à tǎ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b ywɔli kɛ mɛ she nyon nun hwæn.» 22 Kɛ nyě yi, Yesù ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon kɛnnɔ̂ʼ kɛ kpìnnzɔ̀ʼ ŋgyɔʼ sɛ ɓɛ ta lon lɛ Jùdê. À lànnzì kwan ndɔʼ kwe lɛ̀ ɓon, lɛ̀ à tǎ ɓwum jimnzi. 23 Jân ɓe kuʼ làn nyon ɓwum jimnzi ɓe kɛ Ènôn. Myi màzwùm ɓe kwukwæʼ lɛ̀ Sàlîm. À ɓe ɓwum jimnzi kwe, ntwiʼ sɛ mlǎʼ ɓe kwe mèan. Ɓwum ɓe kǐn cì shon lɛ̀ à tà ɓon jimnzi. 24 (Ɓe lɛ̀ ɓɛ kɛ̀ kifɛʼ Jân kɛ nye njè.) 25 Li, kɛ nyinnìm ɓwɛsɔʼ Jân nun, ɓyindɔʼ ɗunmi ŋgyi kwùmmi lɛ̀ mwum Yudà ndɔʼ kɛ nywi mbɔ̀kì nɛ ɓon ta nywi ɓɔsi kɛ ɓɛ̀ʼ nyenswæ̀b nyan nun. 26 Ɓe nyě yi, ɓɛ kɛnnɔ̂ʼ ke Jân, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, wù tà tî kuʼ fɛʼ mwum nyɛ̌ ɓyin ɓe ɓyin lɛ̀ nun kɛ ŋgyin Jùrdɛ̂n ni ɓǔn? Nyɛ̌ wù kònndì tì kuʼ ɓwiʼ ǹjè nyon shɛ̌ ni? Ywɔʼ fɛʼ, à ti ɓwum jimnzi nun, ɓwum hwæn ti suʼ kɛ̀n kɛ cì shon. Wù yɛn kɛ lɛʼ màzwùm lɛ?» 27 Jân ywɔmɛ li, ǎ kà fyònnzi ɓe lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwum ndɔʼ wòli kan kim à cinni swum ndɔʼ ɓɛshɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ shi nun fɛ. 28 Ɓyin nɛʼ, ɓyin woli kim ɓyin ɗyi shìtàkwù lɛ mùn lɛle lɛ mùn nɛ ɓa mun Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii, son, M̀vɛ̀nnswæ̀b sɛte mùn fyii kɛ swiswiʼ shon. 29 Mwum nɛ ɓɛ lannzi m̀lib hwù cì shon, nun nɛ ɗyi kuʼ lɛ̀ m̀lib màzwùm. Son, ti lɛ̀ ŋwè ci-ɗæm, à tǎ ɗyi moan ke yon lɛ̀ nun ywɔʼ ǹkwu yon. Kwan sɛ nun tǎ ǹkwu yon ywo, ǹlim ta nun lwukea zwum ǹzwɔnzwɔ̀ʼ. Li, mùn lwinnâ jenɛ lɛ̀ ǹdàli. 30 Ǹdikàʼ à yæki ǹtwu cinni, mǔn, mùn fyòn kuʼ mùn ɓe ŋgyɔʼ. 31 «Mwum nɛ wai kɛ ɗɛb nɛ ɗyi swiswiʼ ɓwum hwæn. Ti lɛ̀ nyɛ̌ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan, à suʼ kuʼ ɗin mwum nɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan. Ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ nun tǎ lɛli, a suʼ ywum ŋgyɔ̂ʼ wan yɛnni. Mwum nɛ wai ɗɛb ni swiswiʼ ɓwum hwæn. 32 À tǎ shìtàkwù ɗyi kɛ nywi ywum yɛ nun yɛnnâ, lɛ̀ ye nun ywɔâ kwe, kwo fɛʼ li, mwum ndɔʼ tà ka shìtàkwù shon yili. 33 Mwum nɛ tǎ shìtàkwù shon yili, à yilâ M̀vɛ̀nnswæ̀b ǹgwòn. 34 Mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyiâ tà kuʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yon shɛ̌, ntwiʼ sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b tà nun lwinnzi lɛ̀ M̀pùn Nsanmi nyon. 35 Ce nyɛʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b tǎ Mwɛn nyon yili, à fɛâ nun ywum hwæn pæʼ fyaʼ. 36 Mwum nyɛ̌ tǎ ǹlim kɛ̌ nywi mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b cinnâ ǹzison ɗwùmɗwùm. Ti lɛ̀ mwum nyɛ̌ tǎ ŋwum yon fyinnzi, à ɓǎ ǹzison ɗwùmɗwǔm màzwùm cinni, son, nyeni nlim Mvɛ̀nnswæ̀b ta suʼ lwæ̀b kɛ nywi yon.» 1 - 3 Ɓe lɛ̀ mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ywɔâ lɛ Yesù ɓe ɓwɛsɔʼ cinni mèan lɛ̀ à tà tî ɓon jimnzi, ɓwɛsɔʼ ɓyon lan ɓye Jân. (Lɛ̀ lɛŋkæ̀m Yesù nɛ ɓe kǎn ɓwum jimnzi, ɓwɛsɔʼ ɓyon ɓɛ ɓe ɓon jimnzi.) Kɛ nlìmmì yɛ Yesù lìmme lɛ ɓɛ ywɔâ li, à waʼ ŋgyɔʼ Jùdê, à kɛ̀n ɓe ŋgyɔʼ Gàlìlê nun. 4 Lɛ̀ ǎ kà kɛ̌n ɓɛ̀n ŋgyɔʼ Gàlìlê nun, sɛ cibbi lɛ à fyiɔ̀ʼ kɛ ŋgyɔʼ Sàmàrî nun. 5 Kɛ mfyi yɛ nun fyie Sàmàrî, à kìen ɓɛ̀n kɛ moan myi ndɔʼ ye ɓɛ ta lon lɛ Sìshâr yɛ ɓe kwukwæʼ lɛ̀ ndɛm nɛ Yàkɔ̂b fɛe lɛ̀ mwɛn nyon Jòsɛ̂ʼ. 6 Kɛ moan myi màzwùm, swuʼ mlaʼ Yàkɔ̂b ɓe kwe. Yesù ɓe lɛ̀ à hwummâ lɛ̀ kɛ̀n. Li, à tòn kwe njiʼ moan swuʼ mlaʼ màzwùm. Ɓe lɛ̀ nywɔʼ mwum sɛ ti. 7 M̀lib Sàmàrî ndɔʼ wae lɛ̀ nun kiìn mlǎʼ lwo. Yesù yɛnmɛ nun, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Fɛ mun mlǎʼ, mùn nwi.» 8 (Ɓe lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon kɛnnâ kɛ nlim myi lɛ̀ ɓon hwinnì ywum ji.) 9 M̀lib Sàmàrî ni kà shɛ̌ lɛ̀ Yesù lɛ: «Wù ɓǎ mwum Yudà? Sɛ ci lɛ wù cibbi mlǎʼ nwi lɛ̀ mùn nɛ mwum Sàmàrî?» (M̀lib màzwùm lɛli li ntwiʼ sɛ ɓwum Yudǎ ɓe kǎn lwuni ɓon lɛ̀ ɓwum Sàmàrî.) 10 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Wǔ limmè swum sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b tǎ fɛ, wù lìmmì tì kuʼ mwum nɛ tà wu mlǎʼ nwi cibbi, wù nɛ sɛtè nun cibbi, ǎ fɛè wù mlǎʼ ye ta ǹzison fɛ.» 11 M̀lib ni shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, wù ɓǎ lɛ̀ lwùnŋgan ntɛ̀ʼ mlaʼ fyaʼ, li ma swuʼ si jimmi, wù yɛ̌ mlǎʼ nzison màzwùm cinni fɛn? 12 Mbibea nyɛʼ Yàkɔ̂b nɛ fɛe ɓwiʼ swuʼ mlaʼ sɛ. Nun nɛʼ nwie mlǎʼ màzwùm lɛ̀ ɓwum ɓyon nun hwæn, mɛ̀ nyæ̀m ɓyon konndì nwi. Wù nɛ ɗyi ǹdwun, wù làn nun?» 13 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mwum nɛ tǎ mlǎʼ yɛ nwi, ǹjè mlǎʼ yɛ̌ tî nun kònndi kwɛ̀nni ɓe. 14 Son, ti lɛ̀ mwum nɛ yɛ̌ mlǎʼ yɛ mùn yɛ̌ nun fɛ nwi, ǹjè mlǎʼ ɓà tî nun kwɛ̀nni nywɔʼ ndɔʼ. Ntwiʼ sɛ mlǎʼ yɛ mùn yɛ̌ nun fɛ yɛ nun ɓɛ zwum wɛ̌ yon mlǎʼ she ta ǹzison ɗwùmɗwùm fɛ.» 15 M̀lib ni shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, fɛ lɛ mùn mlǎʼ màzwùm, lɛ̀ ǹjè mlǎʼ læ̀kì tì mùn kwɛ̀nni, shìkì mùn kìn tì mlǎʼ lwo cɛ̌.» 16 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Kɛ̀nne, wù loìn ywû, ɓyin kiìn cɛ̌ ɓyin lɛ̀ nun.» 17 - 18 M̀lib ni fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mǔn cinni kan mun ǹɗwɛb.» Yesù ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Wǔ ɓwɛ̀li kan, wù lɛʼ lɛŋkæ̀m lɛ wǔ cinni kan ǹɗwɛb, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ wù shɛâ mɛ̀ ɗwɛb shân. Ti lɛ̀ nyɛ̌ ɓyin ton jenɛ ɓyin lɛ̀ nun ni, ywû nɛ ɓan.» 19 Kɛ nyě yi, m̀lib ni kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, mùn yɛn lɛ wù ni wɛ̌ ci-shelì. 20 Mɛ̀ mbibea ɓyɛʼ ɓe M̀vɛ̀nnswæ̀b ɗɔa kɛ kpaʼ nɛ zwɛ̂m. Ti lɛ̀ ɓyin, mɛ̀ Yudà, ɓyin lɛʼ lɛ cìcǐ nɗɔa Mvɛ̀nnswæ̀b sukuʼ kɛ Yèrusàlɛ̀m.» 21 Yesù fyònnzì ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Ɗyim mɛ̀ yib, ywɔʼ fɛʼ swum sɛ mùn yɛ̌ wù shɛ̌ sɛ. Kwan ndɔʼ kà wòlàkàʼ, ɓyin ɓa tî suʼ Ce nyɛʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b ɗɔa kɛ cɛ̌ kpaʼ nɛ zwɛ̂m, shìkì a ɓɛ kuʼ kɛ Yèrusàlɛ̀m. 22 Ɓyin, lan Sàmàrî, ɓyin lìmmi kan mwum nɛ ɓyin ta ɗɔa. Ti lɛ̀ ɓwiʼ, mɛ̀ Yudà, ɓwiʼ limmi mwum nɛ ɓwiʼ ta ɗɔa, ntwiʼ sɛ mwum nɛ yɛ̌ ɓwum swæti yɛ̌ wai kɛ mvu ɓwum mɛ Yudà nun. 23 Son, kwan ndɔʼ ta kìn, sɛ ɓɛnnâ ma nùn, she mɛ̀ ci-nɗɔa Mvɛ̀nnswæ̀b ɓye ǹkæ̀mŋkæm yɛ nun ɗɔa lɛ̀ ǹlim fɔʼ kɛ mbyi lɛŋkæ̀m nun, ntwiʼ sɛ Ce nyɛʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili ɓwum ɓɛ ta nun ɗɔa li. 24 M̀vɛ̀nnswæ̀b ni m̀pùn, ɓwum ɓɛ ta nun ɗɔa, sɛ yili lɛ ɓɛ ɗɔa nun lɛ̀ ǹlim fɔʼ kɛ mbyi lɛŋkæ̀m nun.» 25 M̀lib ni shɛ̀ lɛ̀ Yesù lɛ: «Mùn lìmmì lɛ Kristò yɛ̌ ɓɛ̀n. Kwan sɛ nun ywìmɛ ɓɛ̌n, à yɛ̌ ɓwiʼ ywum hwæn pæʼ sannzi.» 26 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn nɛ tǎ lɛli nɛ, mùn nɛ ɗyi mwum màzwùm.» 27 Kɛ kwan màzwùm nun, ɓwɛsɔʼ Yesù fyoin. Shìmmea ci ɓon lɛ̀ ǹyɛn yɛ ɓon yɛnne Yesù lɛ̀ à tǎ lɛli lɛ̀ m̀lib. Kwo fɛʼ li, mwum ndɔʼ cibbi kan nun lɛ: «Yɛn sɛ wu tǎ cibbi fyaʼ yon? Wù tǎ lɛli lɛ̀ nun lɛ̀ ntwiʼ yɛn?» 28 M̀lib ni ɗonnzi ŋgwu mlǎʼ nyon kwe, à fyòn ɓe myi, à kɛ̀n ɓwum shɛ̌ lɛ: 29 «Kìênnì, ɓyin cɛ fɛʼ mwum ndɔʼ nɛ shɛ̀ mûn ywum hwæn yɛ mùn cìâ. Kɛ̀ shindɔʼ Kristò nɛ?» 30 Li, ɓwum wai myi, ɓɛ kiìn cǐ Yesù. 31 Kɛ kwan màzwùm nun, ɓwɛsɔʼ Yesù loin nun cǐ ji, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, kìîn, wù mgbati fɛʼ ŋwum.» 32 Son, Yesǔ kà fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn cinni ji ndɔʼ nyɛ̌ mùn tǎ ji, nyɛ̌ ɓyin lìmmi kan.» 33 Kɛ nywɔʼ yɛ ɓwɛsɔʼ ɓyon ywɔmɛ li, ɓɛ ɗunmi lɛli nyinnìm shan nun lɛ: «Mwum ndɔʼ kìen nun ji fɛ ɓe?» 34 Yesù ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ji nyɛ̀m ni lɛ mùn lwinnzi ǹyili mwum nɛ fyii mùn lɛ̀ mùn mlɔ̂ʼ tì kuʼ she sɛ nun fi mùn fyaʼ lɛ mùn ci son. 35 Ɓyin, ɓyin ta ka lɛli lɛ: “Kwan mfyæ̀b ywum ji nzwonmɛ mɛ̀ nywiʼ nyî?” Son, mǔn, mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ: Wasênì fɛʼ mɛʼ, ɓyin cɛɔ̀ʼ ndɛm nun. Ywum ji kimmâ nùn, fyæ̀b fyæ̀bbi nɛ ti. 36 Mwum nɛ tǎ ywum ɗyìm fyæ̀bbi, à ti ɗɛ̀bbi nyon yě, à tǎ ywum ɗyìm swɔsi, yɛ yɛ tòn ɗwùmɗwùm. Li, mwum nɛ tǎ ywum ɗyìm myìli, lɛ̀ nyɛ̌ tǎ fyæ̀b nun, ɓɛ ta ǹdàli ywo m̀banmban. 37 Ŋ̀kæ̌n lɛʼ ndɔʼ lɛli lɛ: “Mwum ndɔʼ tǎ myìʼ, nyɛ̌ m̀bɔʼ ndɔʼ fyæ̀b nun.” Ŋ̀kæ̌n lɛʼ màzwùm yi lɛŋkæ̀m. 38 Mùn fyie ɓyin lɛ ɓyin kɛn ywum ɗyìm fyæ̀bbi kɛ ndɛm nɛ ɓyin ɗyìmme kǎn. Ɓe lɛ̀ ɓwum ndɔʼ ɗyimmâ mbyî nùn, ɓyin seâ tì kuʼ nyě she shan.» 39 Màn ɓwum Sàmàrî ɓɛ ɓe kwe kɛ myi màzwùm nun, ɓɛ kɛ ǹlim lɛ̀ Yesù, ntwiʼ sɛ m̀lib ni shɛ̀e ɓon lɛ: «À shɛ̀â mùn ywum hwæn yɛ mùn cìâ.» 40 Li nɛ ci, kwan sɛ ɓwum Sàmàrî kin kɛ cì shon, ɓɛ swulea nun lɛ nyǐ ni ton fɛʼ lɛ̀ ɓon. Yesù nòen kwe lɛ̀ ɓon ǹgyìn ɓî. 41 Ɓwum ɓɛ ɓe ǹlim kɛ̌ lɛ̀ nun yæke màn nùn, ntwiʼ swum sɛ nun nɛʼ ɓe lɛli. 42 Ɓwum màzwùm shɛ lɛ̀ m̀lib ni lɛ: «Jenɛ, ɓwiʼ suʼ kan ǹlim kɛ̌ ntwiʼ ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ wù shǐ ɓwiʼ ni, son, ɓwiʼ nɛʼ ɓwiʼ ywɔâ lɛ̀ mɛ̀ ywiʼ ɓyɛʼ, ɓwiʼ limmâ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum màzwùm ni Ci-nswæti ŋgyɔ̂ʼ wan.» 43 Kɛ nyè yɛ Yesù nòen kwe myi màzwùm ǹgyìn ɓî, à waʼ kwe, à yè mbyi ŋgyɔʼ Gàlìlê. 44 Ntwiʼ sɛ nun nɛʼ shɛ̀e lɛ: «Ɓɛ tà ka ci-ntwum mwumnzi kɛ ndǔʼ nsòn yon.» 45 Lan Gàlìlê kɛnne Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ji kɛ Yèrusàlɛ̀m ɓon lɛ̀ mɛ̀ Yesù m̀ban. Kɛ kwe, ɓɛ yɛnne ywum yɛ Yesù cìe. Li, kwan sɛ nun ɓɛ̀n kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun, ɓɛ ye nun lwɛn. 46 À fyòin ɓe kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê, à kɛ̀n kɛ myi yɛ ɓɛ ta lon lɛ Kanà, cìcǐ sɛ nun kwɛbse mlǎʼ, yɛ fyonnì ɓæ̀ʼ. Mwum ndwun ndɔʼ nɛ mɛ ŋgyɔʼ nun ɓe kwe, à ɓe lɛ̀ mwɛn nɛ ǹɗwɛb kɛ Kàpɛ̀rnàô, ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n. 47 Kwan sɛ nun ywɔʼ lɛ Yesù weâ kɛ Jùdê, à ti kɛ Gàlìlê, à kɛ̀n kwe cǐ Yesù, à ɗunmi nun pyìtea lɛ nyǐ ni kiìn kɛ Kàpɛ̀rnàô, lɛ̀ nyǐ ni kimnzi nun mwɛn nyon nɛ ywimɛ. 48 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛshɛ ɓyin shi hìlea yɛnni lɛ̀ ywum ŋgwulea, ɓɛ ɓyin, ɓyin kɛ̀ kan ǹlim?» 49 Mwum tòn ni tǎ lɔʼ Yesù fɛbbi lɛ nyǐ ni kiìn, ɓon kɛn lɛ̀ mwɛn nyon ni læ̀kì ywi. 50 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Fyòn ɓe, mwɛn nywù kimmɔâ.» Mwum tòn ni kɛ̀ mwù lɛ̀ ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ Yesù lɛʼ ni, à waʼ kɛ̀n. 51 Kwan sɛ ɓe lɛ̀ à ti mbyi ɗwòn nyon yě ɓe, à cinni mɛ̀ ci-she ɓyon mbyi nun, ɓɛ kiân nun ɓònŋgea. Ɓɛ shɛ nun lɛ: «Mwɛn nywù kimmɔâ ɓe.» 52 À cibbi ɓon lɛ m̀pùn ni ɗunmi mwɛn nyon fyii nywi yǎ kwan? Ɓon lɛ: sɛ ɓe ɗǔn, lɛ̀ nywɔʼ m̀bɔʼ nyɛ̌ nywɔʼ-mwum, mbɛb nyǐ mlɔ̀ʼ. 53 Mwum tòn ni kɛ̀n yɛn lɛ kwan màzwùm sɛ Yesù shɛ̀e kuʼ nun ɗǔn lɛ: «Mwɛn nywù kimmɔâ.» Mwum tòn ni lɛ̀ ɗwòn nyon nun hwæn, ɓɛ tɛʼ zwùm lɛ̀ Yesù. 54 Kwan sɛ Yesù wai Jùdê, à fyòn ɓe kɛ Gàlìlê, kɛ kwan si nun, hìlea she mɛ mɓì sɛ nun cìe kwe, son sɛ shi. 1 Kɛ nyě yi, mɛ̀ Yudà cinne ǹgwìn ndɔʼ kɛ Yèrusàlɛ̀m. Yesù kɛ̀nnɔ̀ʼ kuʼ kwe. 2 Kɛ kwe Yèrusàlɛ̀m, moan ŋwum ŋkaʼ yɛ ɓɛ ɓe lon lɛ ŋwum nye mɛ pɔʼ, yon mlaʼ ndɔʼ ɓe kwe. Kɛ moan yon mlaʼ màzwǔm, mɛ̀ pàʼ ɓe kwe ɓon shân. Ɓɛ ɓe cìcǐ màzwùm lon kɛ lɛʼ Èbrû nun lɛ Bètzatà. 3 Kɛ mɛ pǎʼ màzwùm nji, mɛ̀ ŋgwɛ̀nŋgwɛ̀n mèan ndɔʼ ɓe kwe nònŋgea, mɛ̀ ci-ɓwubè, mɛ̀ ɗyɛmɗyɛm, lɛ̀ mɛ̀ ɓlɔ̀ɓlɔ̂ʼ ɓe kwe. (Ɓɛ ɓe ɓònŋgàʼ lɛ mlǎʼ yon màzwùm funnzi. 4 Ntwiʼ sɛ cikpuʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ndɔʼ ɓe kyìlàʼ ǹwaì ye ɗɛb, lɛ̀ à tǎ kǐn mlǎʼ yi funnzi. Kwan sɛ nun funnzâ mlǎʼ, ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n nyɛ̌ zwimbyiʼ nɛ sɛtâ ɗun kɛ yon màzwùm nun kimmɔʼ, kwo fɛʼ ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n shon ɓɛ fɛʼ lɛ.) 5 Mwum ndɔʼ ɓe kuʼ kwe nyɛ̌ nòân kɛ ŋgwɛ̀nŋgwɛ̀n nun ɗwǔm mwum lê ɓlàn nìni. 6 Kwan sɛ Yesù yɛnne nun lɛ̀ à ni kɛ nji ǹnònmi, à lìmmì lɛ nyǐ ni nòân kɛ ŋgwɛ̀nŋgwɛ̀n nun kwan læ̀bbi, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Wù yili lɛ ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n swû kimmɔʼ?» 7 Mwum màzwǔm kà fyònnzi lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, mǔn cinni kan mwum nɛ yɛ̌ mùn sheli, à ɗunnzi mùn yon mlaʼ nun kwan sɛ mlǎʼ ta funnzi. Kwan sɛ mùn tǎ shɛ̀ mùn ɗuɔ̂n kɛ mlaʼ nun, nyɛ̌ m̀bɔʼ ndɔʼ nɛ sɛti ɗun mbyî.» 8 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Waʼ zwô, wù hwɛʼ kè swû, wù kɛ̀n.» 9 Kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̀n, mwum tòn ni kimmɔʼ, à sheli kè shon, à waʼ kɛ̀n. Ŋ̀gyìn mɛ̀ yìnnì mɛ̀ Yudà nɛ ɓe. 10 Li nɛ ci, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà shɛ lɛ̀ mwum nɛ Yesù kimnze ni lɛ: «Ŋ̀gyìn mɛ̀ yìnnì nɛ kǎn? Lwuà nyɛʼ yili lɛ wù shɛ kè swû ɗyě?» 11 Ǎ kà fyònnzi ɓe lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwum nɛ kimnzi mùn shǐ mùn lɛ: “Sheli kè swû, wù waʼ kɛ̀n.” » 12 Ɓɛ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Yǎ mwum nɛ shǐ lɛ: “Sheli kè swû, wù waʼ kɛ̀n”?» 13 Son, mwum tòn ni lìmmi kan mwum nɛ kimnze nun, ntwiʼ sɛ, she ɓwum ɓe kwe mèan si, Yesù kɛ̀nne nun. 14 Kwan læb kwæʼ, Yesù kɛ̀nne nun cinni ɓe nyenswæ̀b ndwun, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Cɛ fɛʼ she wù kimmɔâ jenɛ. Ɓa wù cì tì ɓyɛbbi ɓe lɛ̀ wǔ læ̀kì vɛ̀nɛ̀ʼ yæki yɛnni.» 15 Kwan sɛ mwum ni ywɔʼ li, à kɛ̀n mɛ̀ Yudà shɛ̌ lɛ Yesù ni nɛ kimnze nun. 16 Li nɛ ci mɛ̀ Yudà ɗunmi mbyi kæbbi lɛ̀ ɓɛ yɛnnzi Yesù vɛ̀nɛ̀ʼ, ntwiʼ sɛ nywɔʼ mɛ̀ yìnnì nyan nɛ nun cìe she màzwùm. 17 Son, Yesǔ kà fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Ce nyɛ̀m tǎ she cǐ kwan mèan hwæn, sɛ yili lɛ mùn ci kuʼ she li.» 18 Kwan sɛ mɛ̀ Yudà ywɔʼ ǹzæ̀ʼ lɛʼ ni, ɓɛ yæki mbyi fɔ̀si kæbbi, lɛ̀ ɓɛ wu Yesù. A sue kǎn ntwiʼ sɛ nun gwànnze lwuà ŋgyìn mɛ̀ yìnnì nyan, son, ntwiʼ à kònnde lɛʼ lɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b ni Ce nyon. Li, à kɛ̀nne mwù wòsi lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b m̀ban. 19 Li nɛ ci, Yesù wèlì tì ŋwum ɓe, à shɛ̀ lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, Mwɛn tà ka swum ndɔʼ cǐ lɛ̀ mwù yon, son, à tǎ Ce nyon kònnzea. Swum sɛ Ce nyon tǎ cì, son sɛ nun tà kuʼ cì. 20 Ntwiʼ sɛ Ce yili Mwɛn nyon, à tà nun swum sɛ nun tǎ cì lɛ̀ nun nɛʼ lìsea hwæn. À yɛ̌ tì nun ywum cǐ ye ɗin ndɔʼ lìsea, ye ɗyi klwɔkea, ye lan yi ton yɛ. Kwan sɛ ɓyin yɛ yon yɛnni, yɛ yɛ ɓyin shìmmea cǐ. 21 Ntwiʼ ǹyìmnzì yɛ Ce nyɛ̀m tǎ ɓwum yìmnzi kɛ ywi nun, à fɛ ɓon ǹzison ɓe, m̀banmbɔʼ kuʼ, mǔn, Mwɛn nyon, mùn tà kuʼ ǹzison fɛ lɛ̀ ɓwum ɓɛ mùn yili m̀fɛ. 22 Ce nyɛ̌m tà ka mwum ndɔʼ mɛ̀ kæ̀ʼ lànnzi, son, à fɛ ǹkimmɔʼ nlànnzì mɛ kæ̀ʼ hwæn kɛ fyaʼ yɛ̂m, mùn nɛ Mwɛn nyon. 23 À cì li lɛ̀ mwum hwæn mwumnzi kuʼ Mwɛn wɛ̌ tà shɛ ɓɛ ta kuʼ Ce nyon mwumnzi. Mwum nɛ tà ka Mwɛn mwumnzi, ǎ tà ka kuʼ Ce nyon nɛ fyii nun mwumnzi. 24 «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, mwum nɛ tǎ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m ywo, à kɛ̀ ǹlim lɛ̀ mwum nɛ fyii mùn, à cinnâ ǹzison ɗwùmɗwùm, mɛ̀ kæ̀ʼ ɓa tî nun ɓænni; à nywæ̀lâ kɛ ywi nun, à ɗun kɛ nzison nun. 25 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, kwan ndɔʼ ta kìn, sɛ ɓɛnnâ ma jenɛ nùn, she ɓwum ɓye ɓa lɛ̀ mɛʼ yɛ ǹkwu Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b ywo. Kɛ nyě nywɔʼ yɛ ɓɛ yɛ yon ywo, ɓɛ yɛ ǹzison cinni. 26 M̀bɔ̀kì nɛ Ce nyɛ̀m cinni ǹkimmɔʼ lɛ nun fɛ ǹzison, m̀banmbɔʼ kuʼ, à fɛâ kuʼ mùn nɛ Mwɛn nyon ǹkimmɔʼ màzwùm. 27 À fɛâ tì mùn mbyi nlànnzì ɓwum mɛ̀ kæ̀ʼ, ntwiʼ sɛ mùn nɛ ɗyi Mwɛn Mwum. 28 Ɓa lɛʼ si ci ɓyin shìmmea, ntwiʼ sɛ kwan ndɔʼ yɛ ɓɛ̀n she ɓwum ywi ɓɛ ɓɛ gwummâ kɛ mɛ mbyùʼ ɓyan nun yɛ ǹkwu yon ywo, 29 ɓɛ kwaìn kɛ mɛ mbyùʼ nun. Ɓwum ɓye ɓe lwɛn cǐ, ɓɛ yɛ ywi yìmni, lɛ̀ ɓɛ cinni ǹzison ɗwùmɗwùm. Ti lɛ̀ ɓwum ɓye ɓe ɓyɛbbi cǐ, ɓɛ yɛ làn nyan ywi yìmni, ɓɛ lan kɛ vɛ̀nɛ̀ʼ nun kɛ nyě kyìtæ̀ʼ.» 30 «Mǔn wòli kan kim mùn cì swum ndɔʼ lɛ̀ mwù yɛ̂m. Mùn tǎ mɛ̀ kæ̀ʼ linni wɛ̌ tà shɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b shɛ̀ mun. Ǹlànnzì mɛ kæ̀ʼ yɛ̂m yi kɛ mbyi nun, ntwiʼ sɛ mǔn tà ka kæb lɛ mùn ci swum sɛ ǹlim yɛ̂m yili, son, mùn tǎ fyǒn swum sɛ mwum nɛ fyii mùn lwinnzi. 31 A mùn ɗyi shìtàkwù shɛ̂m lɛ̀ mùn nɛʼ, lɛ̀ ɓyin ɓa son twɛli lɛ̀ lɛŋkæ̀m. 32 Son, mwum ndɔʼ ni kwe nyɛ̌ tǎ shìtàkwù ɗyi kɛ jin shɛ̂m nun. Swum sɛ nun tǎ lɛli kɛ nywi yɛ̂m, mùn lìmmi lɛ à si lɛŋkæ̀m. 33 Ɓyin fyiâ ɓwum kɛ cǐ Jân, à ɗyiâ shìtàkwù kɛ nywi swum sɛ ɗyi lɛŋkæ̀m. 34 Sɛ ɓa mun nywi dòlɛ̀ʼ lɛ mwum wan nɛ ɗyi shìtàkwù kɛ nywi yɛ̂m, son, mùn twɛli kuʼ mùn m̀bɔ̀kì kɛ nywi Jân, ɓǎ ɓyin swæʼ. 35 Jân ɓe wɛ̌ lâm nnyæ̀nni nɛ tǎ ǹwanni fɛ. Ɓyin yile lɛ ɓyin dalì kwan kwæʼ kɛ ŋwanni shon nun. 36 Son mǔn, mùn cinni ywum yɛ ta shìtàkwù shɛ̂m ɗyi, a lan she Jân ɓe ɗyi. A si lɛ mɛ̀ she nyɛ̌ mùn tǎ cì, nyɛ̌ Ce nyɛ̀m fɛ mûn fyaʼ lɛ mùn ci ni, yon hwæn li ta lìsàʼ lɛ Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn. 37 Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn tǎ tì kuʼ shìtàkwù ɗyi kɛ nywi yɛ̂m. Ɓyin ywɔʼ kifɛʼ ǹkwu yon, shìkì ɓyin yɛn kuʼ fli mɛʼ shon. 38 Ǹzæ̌ʼ lɛʼ yon tà ka ɓyin tǒn kɛ nlim nun, ntwiʼ sɛ ɓyin tà ka zwùm tɛ̀li lɛ̀ Mwum nɛ nun fyii. 39 Ɓyin ta kɛ̌n tæ̀ʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun, ntwiʼ sɛ ɓyin ɓakaʼ lɛ ɓyin yɛ mbyi nzison ɗwùmɗwùm cinni kɛ nlim, kànmbɛʼ, ɗèwǎ màzwùm ta ma kònndi lɛli kɛ nywi yɛ̂m. 40 Kwo fɛʼ li, ɓyin yili kan ɓyin kiìn cì shɛ̂m, lɛ̀ ɓyin cinni ǹzison she ǹkæ̀mŋkæm. 41 «Mǔn tà ka kæb lɛ̀ mwum wan twuli mùn. 42 Son, mùn lìmmi ɓyin, mùn lìmmi lɛ ɓyin tà ka M̀vɛ̀nnswæ̀b yili. 43 Mùn kìân kɛ jin Ce nyɛ̀m nun, son, ɓyin yili kan lɛʼ shɛ̂m. Son, ɓɛshɛ mwum ɗin ndɔʼ kìn kɛ jin shon nɛʼ nun, nun nɛ ɓyin yɛ lɛʼ shon yili. 44 Ɓyin yili ǹtwuli ɓyin nɛʼ kɛ nyinnìm shin nun, ɓyin tà ka ǹtwu kæbbi fyaʼ Mvɛ̀nnswæ̀b nɛ ɗyi M̀vɛ̀nnswæ̀b nun nɛʼ. Ti, a yɛ cì lɛ, ɓyin kà kɛ̌ ǹlim kɛ nywi yon? 45 Ɓa ɓyin ɓakàʼ lɛ mùn yɛ̌ ɓyin wulea kɛ swiʼ Ce nyɛ̀m. Mwum nɛ tà ɓyin wulea ni Mòîzɛ̀. Nun nɛ ɓyin ta zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun. 46 Ɓyin kɛè mwù lɛ̀ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ Mòîzɛ̀ ɓe lɛli, ɓyin kɛè tì kuʼ lɛ̀ yɛ̂m, ntwiʼ sɛ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ nun kɔe ta lɛli kɛ nywi yɛ̂m. 47 M̀bɔ̀kì nɛ ɓyin kɛ̀ kan ǹlim lɛ̀ swum sɛ Mòîzɛ̀ lɛkàʼ, a yɛ cì lɛ, ɓyin kà kɛ̌ ǹlim lɛ̀ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m?» 1 Kɛ nyě yi, Yesù shèɔ̀ʼ kɛ ŋgyin swǔm Gàlìlê nun, sɛ ɓɛ ɓe tì kuʼ lon lɛ swǔm Tìbɛ̀rìâʼ. 2 Ŋ̀kwìn ɓwum mèan ndɔʼ ɗwoɔ̂n nun kwe, ntwiʼ sɛ ɓɛ yɛnne yì hìlea yɛ nun ɓe cì kɛ ŋkimnzi yɛ nun ɓe mɛ̀ ŋgwɛ̀nŋgwɛ̀n kimnzi nun. 3 Yesù nèɔ̀n kpaʼ ndɔʼ zwɛ̂m, à kɛ̀n tòn kwe lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon. 4 Ɓe lɛ̀ ǹgwìn mɛ̀ Yudà nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ti kwukwæʼ. 5 Yesù wasi mɛʼ, à cɛ, à yɛn ǹkwìn ɓwum mèan ndɔʼ ta kìn kɛ cì shon. À shɛ̀ lɛ̀ Fìlipò lɛ: «Yǎ cìcǐ sɛ ɓwiʼ ywimɛ kɛ̌n ji hwìnni kwe, ɓwiʼ fɛ ɓwum ɓɛ ton ɓɛ lɛ̀ ɓɛ ji?» 6 (À lɛle li lɛ̀ nun ywɔʼ swum sɛ Fìlipò yɛ̌ fyònnzì, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ à lìmmâ swum sɛ nun yɛ̌ cì.) 7 Fìlipò fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Kwo fɛʼ ɓwiʼ cinnè fɛʼ lǒn ŋkæm nɗuʼ mɓì, yɛ wolè kǎn lɛ̀ ǹhwǐn ji, lɛ̀ wɛn nɛ hwæn cinni kìtɔ̌ʼ ji shon.» 8 Mwɛsɔ̀ʼ Yesù ndɔʼ ɓe kwe nɛ jin shon ɓe lɛ Àndrê. Ŋgyinni Sìmôn Pìɛ̂r nɛ ɓe. À ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ Yesù lɛ: 9 «M̀bìpàn mwɔ̂ʼ ndɔʼ ni cɛ̌, à cinni brɛ̂ʼ yon shân lɛ̀ ɓwɛn ŋgishì ɓî. Son, kɛ ɓwum ɓi mèan li, a yɛ ɓon kpea lɛ̀ yɛn?» 10 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Shɛ̀ênì ɓon lɛ ɓɛ ton njiʼ.» Kæʼ ɓwæli ɓe kwe cìcǐ màzwùm. Li, ɓwum hwæn toen kɛ njiʼ. Kɛ ŋkwìn ɓwum màzwùm nun, mɛ̀ ɗwɛb ɓe lànmɛ̀ ŋkæm nshân. 11 Ɓɛ tonmɛ njiʼ, Yesù sheli brɛ̂ʼ lɛ̀ ǹgishì nun, à keli M̀vɛ̀nnswæ̀b, à yili nun osɔ̀kɔ̀ʼ, à kyììlàʼ brɛ̂ʼ kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ɓe njiʼ ǹtònmi ɓi nun. À kyììlàʼ tì kuʼ ɓon ǹgishì. Ɓɛ ji wɛ̌ tà shɛ ǹlim yan yili. 12 Kwan sɛ ɓɛ ji, ɓɛ ɓyim, Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Swɔseànì yì kìtɔ̌ʼ brɛ̂ʼ yɛ nzwon yi, shindɔʼ læ̀kì ɓwu.» 13 Ɓwɛsɔʼ ɓyon ci kuʼ wɛ̌ tà shɛ nun shɛ̀e ɓon, ɓɛ swɔsaʼ yì kìtɔ̌ʼ brɛ̂ʼ yɛ lwæb ɓe, ɓɛ lwinnzi yì sǎʼ wûm ɓlàn ɓî. 14 Kwan sɛ ɓwum yɛnne hìlea sɛ Yesù cì si, ɓɛ shɛ lɛ: «Lɛ̀ lɛŋkæ̀m, mwum tòn nɛ ni ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun nyɛ̌ ɓɛ lɛkàʼ lɛ nyǐ ni yɛ̌ ɓɛ̀n.» 15 Li, ɓɛ yili ɓon ɓæn nun m̀vɛ̀n fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̀n lɛ̀ kim. Kɛ nlìmmì yɛ Yesù lìmme li, à nèɔ̀n nun ɓe kpaʼ zwɛm, nun kyishon. 16 Kwæ̀bbi pyimɛ, ɓwɛsɔʼ Yesù kyilɔ̀ʼ kɛ moan swùm. 17 Ɓɛ ɓɛn kwe, ɓɛ nan kɛ cìʼ ndɔʼ nun, lɛ̀ ɓɛ sheɔ̀ʼ swùm, ɓon kɛn kɛ Kàpɛ̀rnàô. Kpòn pyìe lɛ̀ Yesǔ ɓɛ̀n kifɛʼ cì shan. 18 M̀pùn ɗunme ɗwì lɛ̀ a ta mlǎʼ swùm funnzi lɛ̀ kim. 19 Ɓe lɛ̀ ɓɛ twɛnnâ cìʼ, a ti kɛ̀nni swum mɛ̀ kilòmɛtà shân, shindɔʼ fyuru. Ɓɛ sɛm Yesù tǎ kìn mlaʼ zwɛ̂m lɛ̀ à ti kwɛmmi lɛ̀ cìʼ. Ɓɛ yɛnmɛ li, yi kwɛn ɓon. 20 Son, Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓa yi kwɛn ɓyin, mùn nɛ.» 21 Ɓɛ ywɔmɛ li, ɓɛ yili ɓɛ ɗunnzi nun kɛ ciʼ nun, son, kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̀n, cìʼ ɓɛ̌n cɛ̌ ɓe lɛ̀ ɓɛ kɛnmɛ nun. 22 Shikpon wannimɛ, ǹkwìn ɓwum ɓɛ nzwoin ɓe ŋgyin swùm kin ɓàkàʼ ɓe mwu nun lɛ cìʼ sue kuʼ ɗǔn kwe m̀bɔʼ. Ɓɛ limme lɛ cìʼ màzwùm nɛ ɓwɛsɔʼ Yesù kɛnne nlim. Ɓɛ limmi tì kuʼ lɛ Yesù kɛ̀nne kǎn lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon m̀ban. 23 Kɛ kwan màzwùm nun, mɛ̀ cìʼ ɓyindɔʼ wae kɛ Tìbɛ̀rìâʼ, ɓɛ kiìn ǹkwìn ɓwum màzwùm cinni kwe kɛ lwùmmɔ̀ʼ sɛ ɓon jie brɛ̂ʼ kɛ nyè yɛ Yesù ɓe lɛ̀ à yilâ M̀vɛ̀nnswæ̀b osɔ̀kɔ̀ʼ. 24 Kɛ nyɛn yɛ ǹkwìn ɓwum yɛnne lɛ kwo fɛʼ Yesù, kwo fɛʼ ɓwɛsɔʼ ɓyon ɓe kǎn kwe, ɓɛ ɗuɔ̀n kɛ mɛ cǐʼ màzwùm nun, ɓɛ kɛn kɛ Kàpɛ̀rnàô lɛ̀ ɓɛ kɛn nun kæbbi. 25 Kwan sɛ ǹkwìn ɓwum ɓɛnne kwe ŋgyin swǔm, ɓɛ cinni Yesù. Ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, wù ɓɛ̌n cɛ̌ yǎ kwan?» 26 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ɓyin tà ka mun kæbbi ntwiʼ sɛ ɓyin ywɔtâ yì hìlea yɛ mùn tǎ cǐ, son, ntwiʼ sɛ mɛ̀ zwùm nyin ti ǹlwinni lɛ̀ brɛ̂ʼ. 27 Kpæmmênì mɛʼ, lɛ̀ ɓyin cinni ji nyɛ̌ tǎ tòn ɗwùmɗwùm, ɓa kì ɓyin kɛ mwù lɛ̀ ǹkæb ji nyɛ̌ yɛ̌ ɓɛ kwan kwæʼ lɛ̀ à gwèân. Ji nyɛ̌ ɗwùmɗwùm màzwùm, mùn, Mwɛn Mwum nɛ ta nun fɛ, ntwiʼ sɛ Ce nyɛ̀m M̀vɛ̀nnswæ̀b ɗwìâ mùn swu ŋgun.» 28 Ɓɛ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ yɛ kuʼ cì lɛ, ɓwiʼ kà lwinnzi she sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili?» 29 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «She sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili si lɛ ɓyin tɛʼ zwùm lɛ̀ mwum nɛ nun fyii.» 30 Ɓɛ cibbi tì lɛ̀ nun lɛ: «Kɛ à si li, yǎ hìlea sɛ wù yɛ̌ ɓwiʼ lìsea, lɛ̀ ɓwiʼ yɛn lɛ wù ni mwum nɛ nun fyii? Ɓe nyě yi, ɓwiʼ kɛ ǹlim kɛ nywi ywû? Yǎ she sɛ wù yɛ̌ kuʼ cì? 31 Mɛ̀ mbibea ɓyɛʼ jie ji ndɔʼ nɛ ɓɛ ɓe lon lɛ mânɛ̀ kwan sɛ ɓɛ ɓe kɛ nlim kyɔʼ, wɛ̌ tà shɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun. Ɓɛ lɛʼ kwe lɛ: “À fɛâ ɓon ji nyɛ̌ wai kɛ ɗɛb.” » 32 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, Mòîzɛ̀ nɛ fɛe kan ɓyin ji nyɛ̌ wae kɛ ɗɛb, son, Ce nyɛ̀m M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ ta ji ŋkæ̀mŋkæm nyɛ̌ wai kɛ ɗɛb fɛ. 33 Ntwiʼ sɛ ji nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b tǎ fɛ, à ni nyɛ̌ tǎ kyìlì ǹwaì ye kɛ ɗɛb lɛ̀ à tǎ lan ŋgyɔ̂ʼ wan ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ.» 34 Ɓɛ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, sukuʼ ɓon ɓwiʼ ji màzwùm fɛ.» 35 Yesù wèlì ŋwum, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn nɛʼ nɛ ɗyi ji nyɛ̌ tǎ ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ. Mwum nɛ tǎ kìn kɛ cì shɛ̂m, ǹjè ji ɓà tî nun kwɛ̀nni ɓe. Mwum nɛ tɛ̀ʼ tì kuʼ zwùm lɛ̀ mùn, ǹjè mlǎʼ ɓà tî nun kwɛ̀nni nywɔʼ ndɔʼ. 36 Son, mùn shɛ̀â lɔʼ ɓyin mbyî nùn lɛ kwo fɛʼ she ɓyin yɛnnâ ma mùn lɛ̀ mɛ̀ mɛʼ nyin si, ɓyin tɛ̀ʼ kan zwùm lɛ̀ mùn. 37 Ɓwum ɓɛ Ce nyɛ̀m fɛ mùn fyaʼ hwæn yɛ kǐn kɛ cì shɛ̂m. Mùn ɓà kuʼ mùn mwum nɛ tǎ kǐn cì shɛ̂m ɓyìnnɔa. 38 Ntwiʼ sɛ mǔn kyìli kǎn ǹwaì ye kɛ ɗɛb lɛ̀ mùn kiìn she shɛ̂m nɛʼ cǐ, son, mùn fyǒn kǐn lɛ̀ mùn ci she mwum nɛ fyii mùn. 39 Swum sɛ mwum nɛ fyii mùn yili mùn ci, à si lɛ ɓǎ mùn ɓwuli mwum m̀bɔʼ ndɔʼ kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ nun fɛ mun fyaʼ, son, mùn yimnzì ɓon hwæn kɛ ywi nun, kwan sɛ m̀mlɔ̀kǎʼ ŋgyɔ̂ʼ wan yɛ wòlì. 40 Ntwiʼ sɛ swum sɛ Ce nyɛ̀m yili si lɛ, mwum nɛ tà mûn yɛnni hwæn, à kɛ̀ ǹlim kɛ nywi yɛ̂m, lɛ̀ à cinni ǹzison she ɗwùmɗwùm, lɛ̀ mùn konndì nun ywi yìmnzi, kwan sɛ m̀mlɔ̀kàʼ ŋgyɔ̂ʼ wan yɛ wòlì.» 41 Kɛ nywɔʼ yɛ mɛ̀ Yudà ywɔe lɛ Yesù lɛli, à shɛ̀ lɛ: «Mùn ni ji nɛ kyìlì ǹwaì ye kɛ ɗɛb», ɓɛ ɗunmi nun njìli kɛ nlim yan nun, 42 lɛ̀ ɓɛ ta lɛʼ lɛ: «Yesù nɛ mwɛn Jòsɛ̂ʼ nɛ ɓan? Ɓwiʼ limmi kan ce nyon lɛ̀ mon nyon nun? Ti, a ci jenɛ lɛ, à shɛ̀ lɛ nun nɛ kyìli ǹwaì ye kɛ ɗɛb?» 43 Yesù ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɗonnzênì ǹnjìlì yɛ ɓyin ta mûn njìli yi. 44 Mwum ndɔʼ wòli kan kim à kǐn cì shɛ̂m, ɓɛshɛ Ce nyɛ̀m shì nun kwɛmnzi kɛ ke shɛ̂m. Mǔn, mùn yɛ̌ nun yìmnzi kɛ ywi nun, kwan sɛ m̀mlɔ̀kàʼ ŋgyɔ̂ʼ wan yɛ wòlì. 45 Ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwà mɛ ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ: “M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ yɛ ɓon hwæn ywum lìsea”. Mwum hwæn nɛ tǎ ǹkwu Ce nyɛ̀m ywɔti, à yili swum sɛ nun tǎ lìsàʼ, à tǎ kǐn cì shɛ̂m. 46 Son sɛ lìsaʼ kan lɛ mwum ndɔʼ yɛnnâ Ce nyɛ̀m, sukuʼ nun nɛ wai kɛ cì shon, nun nɛ kyishon nɛ yɛnnâ nun. 47 «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum nɛ tɛ̀lâ zwùm lɛ̀ mùn cinnâ ǹzison ɗwùmɗwùm. 48 Mùn nɛ ɗyi ji nyɛ̌ tǎ ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ. 49 Mɛ̀ mbibea ɓyin jie ji nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ mânɛ̀ kɛ nlim kyɔʼ. Kwo fɛʼ li, ɓɛ ywie ɓon hwæn. 50 Son, ji ŋkæ̀mŋkæm nyɛ̌ kyìli ǹwaì ye kɛ ɗɛb, nun nɛ nyɛ̌ lɛ mwum ndɔʼ ji nun, lɛ̀ à ɓà tî ywi. 51 Mùn nɛ ɗyi ji nyɛ̌ tǎ ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ, yɛ kyilì ǹwaì ye kɛ ɗɛb. A mwum ndɔʼ ji ji màzwùm, à yɛ̌ ǹzison ɗwùmɗwùm cinni. Ji ŋkæ̀mŋkæm nyɛ̌ mùn yɛ̌ fɛ ɓǎ lan ŋgyɔ̂ʼ wan cinni ǹzison ɗwùmɗwùm, à ni nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m.» 52 Mɛ̀ Yudà ywɔmɛ li, ɓɛ ɗunmi ŋgyi kwùmmi kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Mwum tòn nɛ yɛ̌ kuʼ cì lɛ, ǎ kà fɛ ɓwiʼ nwɔ̀ʼ nywi yon, ɓwiʼ ji?» 53 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn tǎ ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ɓyin shi nwɔ̀ʼ nywi Mwɛn Mwum ji, shìkì ɓyin nwi mvæb nywi yon, ɓyin ɓa ǹzison ŋkæ̀mŋkæm cinni. 54 Mwum nɛ tǎ nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m ji, à nwi tì kuʼ mvæb nywi yɛ̂m, à cinnâ ǹzison ɗwùmɗwùm. Mùn yɛ̌ nun yìmnzi kɛ ywi nun kɛ mmlɔ̀kàʼ ŋgyɔ̂ʼ wan nun. 55 Ntwiʼ sɛ nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m yi ji nyɛ̌ ǹkæ̀mŋkæm, mvæb nywi yɛ̂m yi swum nwi she ǹkæ̀mŋkæm. 56 Mwum nyɛ̌ tǎ nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m ji, à nwi tì kuʼ mvæb nywi yɛ̂m, à tǎ tòn m̀ɓæti lɛ̀ mùn, mùn tòn kuʼ m̀ɓæti lɛ̀ nun. 57 M̀bɔ̀kì nɛ Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn cinni ǹzison, mùn kuʼ, mùn cinni ǹzison màzwùm kɛ nyè yon. Li, mwum nɛ tǎ nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m ji, à cinni kuʼ ǹzison nyè yɛ̂m. 58 Nwɔ̀ʼ nywi yɛ̂m yɛ ɗyi ji nyɛ̌ kyìli ǹwaì ye kɛ ɗɛb. À ɓǎ wɛ̌ ji nyɛ̌ mɛ̀ mbibea ɓyin jie. Kwo fɛʼ she ɓɛ jie nun, ɓon, ɓɛ ywie. Ti lɛ̀ ji nyɛ̌ mùn fɛ nɛ, mwum nɛ tǎ nun ji, à yɛ̌ ǹzison ɗwùmɗwùm cinni.» 59 Yesù ɓe ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi lɛli kwan sɛ nun ɓe ywum lìsea kɛ nyenswæ̀b mɛ̀ Yudà kɛ Kàpɛ̀rnàô. 60 Màn ɓwɛsɔʼ Yesù nɛ ɓe lɛʼ si ywo ɗunmi lɛli kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ ni ɗyě kyìbli ǹzwɔʼ. Wɛn nɛ yɛ kuʼ nun ywo?» 61 Kɛ nlìmmì yɛ Yesù lìmme kɛ nlim yon nun lɛ ɓwɛsɔʼ ɓyon ta fyon kɛ nyinnìm shan nun li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ǹzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm tà ɓyin hwumnzi ǹzwɔʼ? 62 Kɛ à si li, sɛ yɛ ɓɛ ɗyě lɛ, ɓɛshɛ ɓyin ta Mwɛn Mwum yɛnni lɛ̀ à tǎ nàn ɓe ɗɛb cɛ̌ nun wae nun? 63 M̀pùn Mvɛ̀nnswæ̀b nɛ ta ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ, mwum ɗin wòli kan kim à cì swum màzwùm lɛ̀ ǹkimmɔʼ yon nɛʼ. M̀pùn Mvɛ̀nnswæ̀b kìen tòn kɛ nyinnìm shin nun, kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ mùn kìin ɓyin shɛ̌ yi nun, yon yɛ lisaʼ ɓyin mbyi nzison ŋkæ̀mŋkæm. 64 Son, ɓyindɔʼ ɓi kwe nyinnìm shin nun, ɓɛ kɛ̀ kan ǹlim kɛ nywi yɛ̂m.» (Ntwiʼ sɛ ǹdìkàʼ nɗunmi yɛ nun ɗunme she shon, Yesù lìmme ɓwum ɓɛ ɓa ǹlim kɛ̌ lɛ̀ nun, kònndì lɛ̀ mwum nɛ yɛ̌ nun fyaʼ fɛ wan.) 65 Ǎ kà kònndi lɛli lɛ: «Kɛ ntwiʼ màzwùm yɛ mùn shɛ̀e ɓyin lɛ mwum ndɔʼ wòli kan kim à kìn kɛ cì shɛ̂m ɓɛshɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b shì nun kwɛmnzi kɛ ke shɛ̂m.» 66 Ŋ̀waì kwan màzwǔm, ɓwɛsɔʼ mèan ɓyon ɓɛ ɓe nun ɗwon nyè kyiile lɛ̀ nun, ɓɛ kɛ̀n kan tî lɛ̀ nun m̀ban. 67 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ kì-wûm ɓlàn ɓî ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Ti kuʼ lɛ̀ ɓyin, ɓyin yili ti kuʼ kɛ̀n?» 68 Sìmôn Pìɛ̂r fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, ɓwiʼ yɛ kɛ̀n cǐ wɛn? Wù nɛ cinni kan ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ta ǹzison ɗwùmɗwùm fɛ? 69 Ɓwiʼ kɛâ mwù lɛ̀ ǹzæ̌ʼ lɛʼ ywû, ɓwiʼ limmi tî kuʼ lɛ wù ni Mwum nsanmi nɛ wai cǐ Mvɛ̀nnswæ̀b.» 70 Yesù ywɔmɛ li, à cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn nɛ yæ̀nne kǎn ɓyin? ɓyin wûm ɓlàn ɓî hwæn? Son, mwum ndɔʼ ni kɛ nyinnìm shin nun nɛ mwum Satæ̀n.» 71 À ɓe lɛli li lɛ̀ Judà, mwɛn Sìmôn Ìskàrìô. Ntwiʼ kwo fɛʼ she nun ɓe kɛ nyinnìm kì-wûm ɓlàn ɓî ɓwɛsɔʼ Yesù nun si, nun nɛ yɛ nun fyaʼ fɛ wan. 1 Kɛ nyè nɛ yi, Yesù ɓe yòn kɛ mɛ myi nɛ kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun. Ǎ yile kǎn nun yon kɛ mɛ myi nɛ kɛ ŋgyɔʼ Jùdê nun, ntwiʼ sɛ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà ɓe kæb lɛ̀ ɓɛ wu nun. 2 Ɓe lɛ̀ ǹgwìn mɛ̀ Yudà nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ Ŋ̀gwìn-yì-ɗwun ti kwɛmmi nûn. 3 Li, mɛ̀ ŋgyinni Yesù shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Waʼ kɛ cɛ̌, wù kɛ̀n ɓe kɛ Jùdê ɓǎ ɓwɛsɔʼ ɓyû ɓye kwe yɛn kuʼ mɛ̀ she nɛ wù tǎ cì. 4 Kɛ wu tǎ paʼ mɛ she sɛ cǐ, kwàsi wù nɛʼ swiʼ ɓwum hwæn pæʼ. Ntwiʼ sɛ mwum ndɔʼ tà ka swum sɛ nun tǎ cì gwùmnzi, ɓɛshɛ nun yili lɛ ɓwum limmì nun.» 5 (Mɛ̀ ŋgyinni ɓyon nɛʼ ɓe kǎn zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun.) 6 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin, ɓyin cinni kwan kwan hwæn, ti lɛ̀ mǔn, kwan shɛ̂m wòli kifɛʼ. 7 Lan wan wòli kan kim ɓɛ ɓyinnzì ɓyin. Ti lɛ̀ mǔn, ɓɛ ta mûn ɓyìnnzi ntwiʼ sɛ mùn tà ɓon mɛ̀ ywiʼ ɗwosi lɛ mɛ̀ she nɛ ɓon ta cì ni m̀ɓyibbɔa. 8 Ɓyin, kɛ̀nnênì ɓyin ǹgwìn ji. Ti lɛ̀ mǔn, mùn ɓǎ ǹgwìn nɛ tòn nɛ kɛ̀nni, ntwiʼ sɛ kwan shɛ̂m wòli kifɛʼ.» 9 Kɛ nyè yɛ nun shɛ̀e ɓon ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à lwæ̀b nun ɓe Gàlìlê. 10 Son, kwan sɛ ɓe lɛ̀ mɛ̀ ŋgyinni ɓyon kɛnnâ cǐ nji ŋgwin, Yesù kuʼ, à kɛ̀nnɔ̀ʼ tì kuʼ kwe, son, ǎ kwàsi kan nun nɛʼ pisean. 11 Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà ɓe nun kæbbi kwe ŋgwìn màzwùm nun, lɛ̀ ɓɛ ta cibbi lɛ: «À ni kuʼ fɛn?» 12 Ɓwum ɓɛ ɓe kwe, ɓɛ ɓe ŋgyi kwùmmi kɛ ŋgun nji, lɛ̀ ɓyindɔʼ ta lɛʼ lɛ: «Mwum tòn ni tǎ lwɛn cǐ.» Ɓyindɔʼ kuʼ, ɓon lɛ: «Ayi. Nyǐ ni tǎ ɓwum kwǔ kɛ̌n ɓyɛbbi lìsea.» 13 Son, kwo fɛʼ li, mwum ndɔʼ lwùmme kǎn fɔ̀ʼ lɛ̀ nun lɛli nywi yon mwù zwô, ntwiʼ sɛ ɓɛ ɓe mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yi. 14 Ɓe lɛ̀ ǹgyìn yɛ ɓɛ ɓe ǹgwìn ji nun kyiilâ kɛ nyinnìm, Yesù kɛ̀n ɗun kɛ nyenswæ̀b ndwun, à ɗunmi ɓwum ywum lìsea. 15 Mɛ̀ Yudà ywɔmɛ ǹlìsàʼ ywum yon li, sɛ ci ɓon lɛ̀ shìmmea, ɓɛ ɗunmi lɛli lɛ: «A ci lɛ, mwum tòn nɛ lìmmi ywum ye ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun li, shìkì à yusaʼ yon mbyî?» 16 Yesù ywɔmɛ li, à fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ywum yɛ mùn tǎ lìsàʼ yi tà ka wai kɛ zwum shɛ̂m nun, son, M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ fyii mùn, nun nɛ ta mûn yon fɛ. 17 Mwum nɛ tǎ yili nun ci swum sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yili yɛ̌ lìmmì ɓɛshɛ ǹlìsàʼ ywum yɛ̂m ta wai kɛ cǐ Mvɛ̀nnswæ̀b, kɛ̀ ɓɛshɛ yɛ ta wai kɛ ŋkimmɔʼ yɛ̂m nun. 18 Mwum nɛ tǎ lɛli kɛ ŋkimmɔʼ yon nun yili lɛ ɓwum twuli nun nɛʼ, son, mwum nɛ tǎ yili lɛ ɓɛ twuli mwum nɛ fyii nun, mwum màzwùm ni ci-lɛŋkæ̀m, lɛʼ mɛ mɓwɛ̀ʼ ndɔʼ ɓa nun nywi. 19 Mòîzɛ̀ nɛ fɛe kàn ɓyin mɛ̀ lwuà? Son, kwo fɛʼ li, mwum m̀bɔʼ ndɔʼ kɛ nyinnìm shin nun tà ka mɛ̀ lwuà màzwùm lwinnzi. Ti, yɛn sɛ ɓyin ta mbyi kæbbi lɛ̀ ɓyin wu mùn nun?» 20 Ŋ̀kwìn ɓwum ywɔmɛ li, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «M̀pùn ndɔʼ ni wù mwu? Wɛn nɛ ta mbyi kæbbi lɛ̀ nun wu wù?» 21 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn cìkàʼ hìlea kɛ nyinnìm shin nun, nywɔʼ mɛ̀ yìnnì nyin ndɔʼ, kæ̀mmì fɔʼ. Ɓyin yɛnmɛ li, shìmmea ciɔ̀ʼ ɓyin hwæn. 22 Ɓe lɛ̀ Mòîzɛ̀ cìâ ɓyin lɛ̀ ǹkimmɔʼ lɛ ɓyin ɗunnzi ɓwɛn mɛ̀ ɗwɛb ǹdùn. (Lɛ̀ lɛŋkæ̀m Mòîzɛ̀ nɛ ɗunme kǎn ǹɗunnzi ndǔn màzwùm, son, mɛ̀ mbibea ɓyin ɓɛ ɗunme.) Kwo fɛʼ nywɔʼ mɛ̀ yìnnì nyin, ɓyin ta ɓwɛn ǹdùn ɗunnzi. 23 Ɓɛshɛ ɓyin woli kim ɓyin ɗunnzi mwɛn nɛ nɗwɛb ǹdùn nywɔʼ mɛ̀ yìnnì nyin lɛ̀ ɓyin lwinnzi lwuà Mòîzɛ̀, ti yɛn sɛ ci ɓyin ta nyeni lɛ̀ mùn, kɛ ŋkimnzi yɛ mun kimnze kwæʼ nywi mwum gwùm, nywɔʼ mɛ̀ yìnnì nyin? 24 Kyììlênì lɛ̀ ǹlin mɛ kæ̀ʼ kɛ nywi ywum yɛ ɓyin ta yɛn kɛ mɛʼ zwɛ̂m. Ǹdikàʼ ɓyin lin mɛ̀ kæ̀ʼ kɛ mbyi lɛŋkæ̀m nun.» 25 Lan Yèrusàlɛ̀m ndɔʼ ɓe lɛli lɛ: «Mwum nɛ tòn ni nɛ ɓɛ ta ka kæb lɛ̀ ɓɛ wu nun? 26 Cɛênì fɛʼ, à tǎ lɛli kɛ pisean, shìkì mwum ndɔʼ shɛ̀ kuʼ nun lɛʼ ndɔʼ. Mɛ̀ ci-zwiʼ ɓyɛʼ ta lɔʼ mwù kɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum tòn nɛ ni Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ fyii? 27 Ɓwiʼ, ɓwiʼ limmi cɛ̌ mwum nɛ tòn nɛ wai nun. Son, kwan sɛ Kristò yɛ̌ ɓɛ̌n, mwum ndɔʼ ɓǎ lìmmì cɛ̌ nun wai nun.» 28 Kɛ kwan màzwùm nun, Yesù ɓe ywum lìsea kɛ nyenswæ̀b ndwun. À ywɔmɛ she ɓwum màzwùm ɓe lɛʼ si, à shɛ̀ lɛ̀ ǹkwu kimmi lɛ: «Lɛŋkæ̀m sɛ, ɓyin limmi mûn. Ɓyin limmì tì kuʼ cɛ̌ mùn wai nun. Son, ɓyin lìmmi kan lɛ mǔn ɓɛ̀n kan cɛ̌ lɛ̀ ǹkimmɔʼ yɛ̂m, son, mwum ndɔʼ nɛ fyii mùn. Nun nɛ ɗyi ci-lɛŋkæ̀m. Ɓyin lìmmi kan nun. 29 Son, mǔn, mùn lìmmi nun, ntwiʼ sɛ mùn wai moan ke shon, nun nɛ fyii mùn.» 30 Kwan sɛ ɓon ywɔe li, ɓɛ ɗunmi mbyi kæbbi lɛ̀ ɓɛ ɓæn nun, son, mwum ndɔʼ yìnndi kan nun lɛ̀ fyàʼ, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ kwan mɓæn shon wòli kifɛʼ. 31 Kwo fɛʼ li, kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ɓe kwe, ɓye tɛle zwùm lɛ̀ nun ɓe mèan. Ɓɛ ɓe lɛʼ lɛ: «Kwan sɛ Kristò yɛ̌ ɓɛ̌n, à yɛ̌ hìlea cǐ a lan ye mwum tòn nɛ cì?» 32 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ndɔʼ ywɔʼ swum sɛ ɓwum ɓe lɛli kɛ ŋgun nji kɛ nywi Yesù. Ɓɛ pyie ŋwum fɔʼ ɓon lɛ̀ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ, li, ɓɛ fyiɔ̀ʼ mɛ̀ ci-mɓòn nyenswæ̀b ndwun lɛ ɓɛ kɛn Yesù ɓænni. 33 Yesù ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓwiʼ kɛ tòn ɓwiʼ lɛ̀ ɓyin nùn, son, kɛ kwan kwæʼ nun, mùn yɛ̌ ɓyin ɗonnzi, mùn kɛ̀n ɓe cɛ̌ mwum nɛ fyii mùn. 34 Ɓyin yɛ mùn kæbbi, son, ɓyin ɓa mûn cinni, ntwiʼ sɛ ɓyin wòli kan kim ɓyin ɓɛn cɛ̌ mùn yɛ̌ ɓɛ nun.» 35 Mɛ̀ Yudà ɗunmi lɛli nyinnìm shan nun lɛ: «Yǎ cìcì sɛ nun yɛ̌ kɛ̀n ɗyě nun, ɓwiʼ shi nun cinni? À yili nun kɛn ɗyě kɛ cɛ̌ mɛ̀ ŋgyinni mɛ Yudà ɓye nywæleâ kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ɓa mɛ̀ Yudà nun, lɛ̀ nun lisàʼ mɛ̀ kyǐn màzwùm ywum? 36 À shɛ̀ tì lɛ ɓwiʼ yɛ nun kæbbi, son, ɓwiʼ ɓa nun cinni, ntwiʼ sɛ ɓwiʼ wòli kan kim ɓwiʼ kɛn ɓɛ̌n cɛ̌ nun yɛ̌ ɓɛ nun. Sù nzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm ni kuʼ lɛ?» 37 Nywɔʼ nɛ ǹgwìn mlɔ̀e, ǹgyìn màzwùm nɛ ɓe ǹgyìn ndwun, à làn mɛ̀ ŋgyìn ɓye fɔʼ. Nywɔʼ màzwùm, Yesù waʼ zwô kɛ nyinnìm ɓwum, à shɛ̀ lɛ̀ ǹkwu kimmi lɛ: «Ɓɛshɛ ǹjè mlǎʼ tǎ mwum ndɔʼ kwɛ̀nni, à kiìn cì shɛ̂m lɛ̀ nun nwi mlǎʼ. 38 A si wɛ̌ tà shɛ ɓɛ lɛli kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ: “Mwum nɛ tǎ zwùm tɛ̀li lɛ̀ mǔn, mlǎʼ ye ta ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ yɛ kwain kɛ zwum shon nun.” » 39 Kɛ nlɛli yɛ Yesù ɓe lɛli li, à ɓe lɛli kɛ nywi Mpùn Nsanmi nɛ ɓwum ɓɛ yɛ zwùm tɛ̀li lɛ̀ nun yɛ cinni. Kɛ kwan màzwùm nun, ɓe lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii kifɛʼ M̀pùn nyon, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b fɛ kifɛʼ Yesù ǹtwu yon. 40 Kɛ nyè yɛ ɓɛ ywɔʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, ɓyindɔʼ lɛ̀ ɓwum ɓye ɓe kɛ ŋkwìn ɓwum nun ɗunmi lɛli kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Lɛ̀ lɛŋkæ̀m, mwum nɛ tòn nɛ ni ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun nyɛ̌ ɓɛ lɛkàʼ lɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ fyiì.» 41 Ɓyindɔʼ, ɓon lɛ: nyǐ ni Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii. Son, ɓyindɔʼ lɛʼ kuʼ làn nyan lɛ: «Lɛŋkæ̀m sɛ lɛ Kristò yɛ̌ wai kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun? 42 Ɓɛ kɔʼ kan kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ Kristò yɛ̌ ɓɛ mwum nyɛ̌ kɛ mvu ɓwum mvɛ̀n Dàvîd nun? Lɛ à yɛ̌ waì kɛ Bɛ̀tlèhɛ̂m, yɛ ɓe myi mvɛ̀n Dàvîd?» 43 Kɛ ŋkwùm yɛ ǹkwìn ɓwum màzwùm kwùm ŋgyi li, ǹkyììli ɓɛn kɛ nyinnìm shan nun. 44 Ɓyindɔʼ lɛ̀ ɓwum yili lɛ ɓon ɓæn Yesù, son, mwum ndɔʼ yìnndi kan nun lɛ̀ fyàʼ. 45 Mɛ̀ ci-mɓòn nyenswæ̀b ndwun fyoìn ɓe kɛ cɛ̌ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ɓon lɛ̀ mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n, fyàʼ pwìn. Ɓɛ ɓɛnmɛ kwe, mɛ̀ ci-zwiʼ màzwǔm kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Yɛn sɛ ci ɓyin kɛ̀nnzi kǎn Yesù cɛ̌?» 46 Mɛ̀ ci-mɓòn nyenswæ̀b ndwun màzwǔm kà fyònnzi ɓe lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwum ɗin ndɔʼ lɛli kifɛʼ mbyî wɛ̌ mwum nɛ tòn ni.» 47 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin tì kuʼ, ɓyin ti tì mɛ̀ mɓwɛ̀ʼ ɓyon ɓi ɗwon? 48 Ɓyin ywɔâ nywɔʼ ndɔʼ lɛ ci-zwiʼ nyɛʼ ndɔʼ m̀bɔʼ kɛ̀â ǹlim kɛ nywi yon? Kɛ̀ shindɔʼ, ɓyin ywɔâ lɛ Fàrìzìɛ̂n ndɔʼ kɛ̀â tì ǹlim lɛ̀ nun? 49 Ɓwum ɗinɗin ɓɛ ta ǹlim kɛ̌ lɛ̀ nun, ntwiʼ sɛ ɓon lìmmi kan lwuà Mòîzɛ̀. M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ ɓon vɛ̀nɛ̀ʼ yɛnnzi.» 50 Nìkòdɛ̂m ɓe kwe ŋkwìn mɛ Fàrìzìɛ̂n màzwùm nun. Nun nɛ kìen Yesù yɛnni nywɔʼ ndɔʼ. À ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: 51 «Kɛ ɓɛ̀ʼ lwuà shɛʼ nun, ɓwiʼ wòli kan kim ɓwiʼ yɛnnzi mwum ndɔʼ vɛ̀nɛ̀ʼ ɗin, shìkì ɓwiʼ limmì swum ndɔʼ sɛ nun cǐ.» 52 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ɓye fɔʼ ywɔmɛ swum sɛ Nìkòdɛ̂m lɛli li, ɓɛ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Wù hwæn, wù ni tì mwum Gàlìlê? Kɛ̀nne, wù cɛ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun, wù yɛ̌ yɛn lɛ kwo fɛʼ ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun ndɔʼ m̀bɔʼ ɓǎ wai kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê.» (( 53 Kɛ nyě màzwùm, wɛn nɛ hwæn yè mbyi ɗwòn nyon ɓe. 1 Yesù nèɔn nun kɛ ŋgwùmŋgwùm sɛ cinni mɛ̀ njì ŋgæʼ òlîvɛ̀. 2 Shikpon hwìli, à kyìlì ɓe, à kɛ̀n kɛ nyenswæ̀b ndwun, ǹkwìn ɓwum hwæn swɔli nun ke. À tòn njiʼ, à ɗunmi ɓon ywum lìsea. 3 Mɛ̀ ci-nlìmmì mɛ lwuà lɛ̀ mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n kɛnnzì m̀lib ndɔʼ kɛ cì shon. Ɓɛ ɓænnze nun lɛ̀ à tǎ ǹlàʼ ywi. Ɓɛ ɗyili nun swiʼ ɓwum hwæn pæʼ, 4 ɓɛ kà shɛ̌ lɛ̀ Yesù lɛ: «Ǹlìsàʼ, ɓɛ ɓænni m̀lib nɛ jenɛ kɛ nywi nlàʼ nun. 5 Mòîzɛ̀ lɛle kɛ lwuà nyon nun lɛ ɓwiʼ ɓi wu paʼ mɛ yib màzwùm lɛ̀ mɛ̀ ŋgwɔ̀ʼ. Ti lɛ̀ wù, wù lɛʼ kuʼ lɛ?» 6 Ɓɛ lɛle kǎn li ɗin, ɓɛ lɛle li lɛ̀ ɓɛ ɓwɛb nun, ɓon ywɔʼ swum sɛ yɛ nun kwean ŋwum, kɛ nyě yi, ɓɛ kɛn nun wulea ɓe lɛ̀ son. Son, Yesù swɔ̀sì nun mwù ŋgyɔʼ lɛ̀ à tǎ ŋgɔʼ ndɔʼ kɔa kɛ kwub nun lɛ̀ mwɛnŋgwu. 7 M̀bɔ̀kì nɛ ɓɛ ɓe ŋæti lɛ̀ ǹcibbaʼ lɛʼ màzwǔm, Yesù wasi mwù zwô, à cɛ ɓon, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwum ndɔʼ m̀bɔʼ kɛ nyinnìm shin nun nyɛ̌ lìmmi lɛ nun ni cì kifɛʼ ɓyɛbbi ndɔʼ, à sɛti nun ywummi lɛ̀ ǹgwɔ̀ʼ.» 8 À lɛli li, à swɔ̀sɔ̀ʼ nun mwù yon ɓe ŋgyɔʼ, lɛ̀ à tǎ ŋgɔʼ yon kɔa. 9 Ɓwum màzwùm ywɔmɛ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi li, ɓɛ ɗunmi waʼ ɓe nɗwonnɗwon, ǹɗunmi ɓye ɓwumŋkæ̀m nun, a kɛn ɓɛ̀n ɓye ɓwɔʼ nun. Yesù nzwon ɓe kyi ɓon lɛ̀ m̀lib ni nyɛ̌ ɓe lɛ̀ ǎ kɛ swiʼ shon ǹɗyi. 10 Kɛ nyě yi, Yesù wasi mwù zwô, à cibbi lɛ̀ m̀lib ni lɛ: «Ɓwum ɓye kin wù wulea ɓi fɛn? Mwum ndɔʼ wɛ̀si kan wû?» 11 M̀lib ni fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, kwo fɛʼ mwum m̀bɔʼ ɓǎn.» Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn kuʼ, mùn ɓà kuʼ ɓon mun wù wɛ̀si. Kɛ̀nne, son, ɓa wù cì tì ɓyɛbbi nywɔʼ ndɔʼ.»)) 12 Yesù ɗyi, à kònndì tì shɛ̀ ɓe lɛ̀ ǹkwìn ɓwum lɛ: «Mùn nɛ ɗyi ǹwanni she ta ɗwùm kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ŋgyɔ̂ʼ wan nun. Mwum nyɛ̌ tà mun ɗwon nyè yɛ̌ ǹwanni she ta ǹzison ŋkæ̀mŋkæm fɛ cinni. À ɓà tî kɛ̀nni kɛ njimmi nun.» 13 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ywɔmɛ li, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Wù tǎ shìtàkwù swû ɗyi lɛ̀ wǔ nɛʼ. Li, swum sɛ wù tǎ lɛli, ɓwiʼ wòli kan ɓwiʼ twɛʼ son lɛ̀ lɛŋkæ̀m.» 14 Yesù fyònnzì ɓe lɛ̀ ɓon lɛ: «Mun ɗyi fɛʼ shìtàkwù shɛ̂m lɛ̀ mǔn nɛʼ, swum sɛ mùn tǎ lɛli à si lɛŋkæ̀m, ntwiʼ sɛ mùn lìmmi cìcì sɛ mùn wai nun, mùn lìmmi tî cɛ̌ mùn kɛ̀nmɛ nun, son ɓyin, ɓyin lìmmi kan cɛ̌ mùn wai nun, shìkì ɓyin limmì kuʼ cɛ̌ mùn kɛ̀nmɛ nun. 15 Ɓyin ta mɛ̀ kæ̀ʼ linni kɛ nlìmmì yɛ ɓwum wan limmi nun. Ti lɛ̀ mǔn, mǔn tà ka mwum ndɔʼ mɛ̀ kæ̀ʼ linni. 16 Son, ɓɛshɛ a ta ɓɛ lɛ̀ mùn lin mɛ̀ kæ̀ʼ, ǹlin mɛ kæ̀ʼ yɛ̂m yi kɛ mbyi nun, ntwiʼ sɛ mǔn tà ka mɛ̀ kæ̀ʼ linni mùn kyishɛ̂m, son, ɓwiʼ ɓi ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn. 17 Ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwà mɛ lwuà shin nun lɛ ɓɛshɛ ɓwum ɓî ndɔʼ ɗyi shìtàkwù kɛ swum fɔʼ nun, lɛ̀ shìtàkwǔ màzwùm si she lɛŋkæ̀m. 18 Mùn tǎ shìtàkwù shɛ̂m nɛʼ ɗyi. Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn tà tî kònndì shìtàkwù ɗyi kɛ nywi yɛ̂m.» 19 Ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ti lɛ̀ Ce nywù, à ni fɛn?» Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin lìmmi kan mûn, shìkì ɓyin limmì kuʼ Ce nyɛ̀m. Ɓyin limmè mǔn, ɓyin limmè tì kuʼ Ce nyɛ̀m.» 20 Yesù ɓe ɓon ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi shɛ̌ kwan sɛ nun ɓe ɓon ywum lìsea kɛ nyenswæ̀b ndwun. À ɓe ǹtònmi kɛ moan mɛ̀ ŋgwǔm lòn ye ɓɛ ɓe mbe Mvɛ̀nnswæ̀b kɛ̌ kɛ nlim. Mwum ndɔʼ ɓæn kan nun, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ kwan mɓæn shon wòli kifɛʼ. 21 Yesù kònndì ɓon shɛ̌ lɛ: «Mùn yɛ̌ kɛ̀n, ɓyin yɛ mùn kæbbi ɓe, son, ɓyin ɓa mûn cinni, ɓyin yɛ ywi kɛ ɓyɛbbi nyin nun. Ɓyin wòli kan kim ɓyin kɛn cɛ̌ mùn kɛ̀nmɛ nun.» 22 Mɛ̀ Yudà ywɔmɛ li, ɓɛ ɗunmi lɛli nyinnìm shan nun lɛ: «À yɛ̌ nun nɛʼ wu? Kɛ nun shɛ̌ lɛ ɓwiʼ wòli kan kim ɓwiʼ kɛn cɛ̌ nun kɛ̀nmɛ nun?» 23 Yesù ywɔmɛ li, à fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin, ɓyin ɓi ɓwum ɓɛ waʼ kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan nun, son, ti lɛ̀ mǔn, mùn wai kɛ ɗɛb. Ɓyin, ɓyin ɓi ɓwum ɓɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan nun, mùn ɓà mun mwum nɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan nun. 24 Son sɛ ci, mùn shɛ̌ lɛ̀ ɓyin lɛ, ɓyin yɛ ywi kɛ ɓyɛbbi nyin nun. Ɓyin shi mùn twɛli wɛ̌ tà shɛ mùn tòn sɛ, lɛ̀ ɓyin yɛ ywi ɓyɛbbi nyin nun.» 25 Mɛ̀ Yudǎ kà cibbi ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Yǎ mwum nɛ wù?» Yesù fyònnzi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn shɛ̀kàʼ ɓyin son ǹdìkàʼ nɗunmi yɛ mùn ɗunme ɓyin ywum sannzi. 26 Mùn cinni mɛ̀ lɛʼ mèan nyɛ̌ mùn yɛ̌ shɛ̀ kɛ nywi yin, nyɛ̌ mùn yɛ̌ ɓyin mɛ̀ kæ̀ʼ linni nlim. Son, mwum nɛ fyii mùn, à ni ci-lɛŋkæ̀m, mùn tǎ sukuʼ lan ŋgyɔ̂ʼ wan swum sɛ mùn ywɔe ŋwum yon shɛ̌.» 27 Kɛ nlɛli yɛ Yesù lɛle li, ǹzæ̌ʼ lɛʼ yon lean ŋgyɔʼ ɗin. Ɓwum ɓɛ ɓe ŋgyɔʼ lìmmi kan lɛ à tǎ lɛli kɛ nywi Ce nyon. 28 Li, Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Kwan sɛ ɓyin kà wasakàʼ mùn, Mwɛn Mwum, ɓyin kà twɛkàʼ mùn wɛ̌ tà shɛ mùn tǒn, ɓyin kà lìmmàkàʼ lɛ mǔn tà ka swum ndɔʼ cǐ lɛ̀ mwù yɛ̂m, mùn tǎ sukuʼ swum sɛ Ce nyɛ̀m lìsaʼ mun shɛ̌. 29 Ɓwiʼ ɓi ɓæti lɛ̀ mwum nɛ fyii mùn, ǎ ɗonnzi kan mûn kyi, ntwiʼ sɛ mùn tǎ suʼ swum sɛ ta nun ǹlim lwukea cǐ.» 30 M̀bɔ̀kì nɛ Yesù ɓe lɛli li, ɓwum mèan tɛle zwùm lɛ̀ nun. 31 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ mɛ̀ Yudà ɓye kɛe ǹlim lɛ̀ nun ɓi lɛ: «Ɓɛshɛ ɓyin kɛ mwù kɛ ywum yɛ mùn lìsàʼ ɓyin nun, ɓyin yɛ ɓɛ ɓwɛsɔʼ ɓyɛ̂m lɛ̀ lɛŋkæ̀m. 32 Li, ɓyin yɛ lɛŋkæ̀m lìmmi, lɛŋkæ̌m màzwùm yɛ ɓyin fyɔ̀si mgbonmgbon.» 33 Ɓɛ kà fyònnzi ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ ɓi ɓwum ɓɛ kɛ mvu ɓwum Abràhâm nun. Kwo fɛʼ ǹgyìn m̀bɔʼ, ɓwiʼ ɗun kifɛʼ son kɛ nye mwum ndɔʼ. Ti, sɛ ci lɛ wù lɛʼ lɛ ɓwiʼ yɛ fyònnì mgbonmgbon?» 34 Yesù fyònnzì ɓe lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum nɛ tǎ ɓyɛbbi cǐ hwæn, à ni son ɓyɛbbi. 35 Son tà ka tòn kwan hwæn kɛ nye m̀bɔʼ nun, son, mwɛn ci-nye ni kwan hwæn kɛ ɗwon nyan. 36 Ɓɛshɛ Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b fyɔ̀sì ɓyin mgbonmgbon, lɛ̀ lɛŋkæ̀m ɓyin yɛ ɓɛ kwan hwæn mgbonmgbon. 37 Mùn lìmmi lìmmi lwɛn lɛ ɓyin ɓi kɛ mvu ɓwum Abràhâm nun. Son, ɓyin ta kæb lɛ̀ ɓyin wu mùn, ntwiʼ sɛ ɓyin kɛ̀ kan mwù kɛ ywum yɛ mùn lìsaʼ ɓyin nun. 38 Mùn tǎ lɛli kɛ nywi ywum yɛ Ce nyɛ̀m lìsaʼ mun, son, ti lɛ̀ ɓyin, ɓyin ta ywum yɛ ce nyin shɛ̀e ɓyin cǐ.» 39 Ɓɛ kà fyònnzi ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Ce nyɛʼ nɛ Abràhâm.» Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓɛshɛ ɓyin ɓê ɓwɛn Abràhâm lɛŋkæ̀m, ɓyin cinnê mɛ̀ kìkæ̀n nɛ nun cinne kuʼ. 40 Son jenɛ, kwo fɛʼ she mùn shɛ̀e ɓyin lɛŋkæ̀m she mùn ywɔe cǐ Mvɛ̀nnswæ̀b si, ɓyin ta mbyi kæbbi lɛ ɓyin wu mùn. Abràhâm fɔ̀e kǎn swum màzwùm cǐ. 41 Ɓyin ta fyǒn mɛ̀ kìkæ̀n ce nyin ɗwon.» Ɓɛ kà fyònnzi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛ ye kan ɓwiʼ wan. Ɓwiʼ cinni kan ce ndɔʼ mbyî, sukuʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b.» 42 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «M̀vɛ̀nnswæ̀b ɓê Ce nyin lɛŋkæ̀m, ɓyin yilê mùn, ntwiʼ sɛ mùn wai cì shon, mùn ni kɛ cɛ̌ ntwiʼ yon. Mǔn kǐn kǎn cɛ̌ lɛ̀ mwù yɛ̂m, son, nun nɛ fyii mùn. 43 Yɛn sɛ ci ɓyin tà ka swum sɛ mùn tà ɓyin shɛ̌ ywo? À si ntwiʼ sɛ ɓyin wòli kan lɛ ɓyin nonnzì mɛ̀ ywiʼ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun. 44 Ce nyin ni Satæ̀n. Li, ɓyin yili ɓyin ci swum sɛ nun yili. À ɓe ɓwum wukea ǹdìkǎʼ nɗunmi ŋgyɔ̂ʼ wan. Ǎ tà ka lɛŋkæ̀m lɛli, ntwiʼ sɛ lɛʼ lɛŋkæ̀m ndɔʼ ɓa nun nywi. She shon si she mɛ mɓwɛ̀ʼ ntwiʼ sɛ nun nɛ ɗyi ci-mɛ mɓwɛ̀ʼ, mɛ̀ mɓwɛ̀ʼ hwæn ta wai cì shon. 45 Ti lɛ̀ mǔn, mùn tǎ lɛŋkæ̀m lɛli. Son sɛ ci, ɓyin tà ka mwù kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun. 46 Wɛn nɛ kɛ nyinnìm shin nun nyɛ̌ cinni ǹkimmɔʼ lɛ nun lisàʼ mùn ɓyɛbbi m̀bɔʼ ndɔʼ nɛ mùn cìâ? Ɓɛshɛ mùn tǎ lɛŋkæ̀m lɛli, yɛn sɛ ci ɓyin tà ka mwù kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun? 47 Mwum nɛ ɗyi mwum Mvɛ̀nnswæ̀b, à tǎ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yon ywo. Son ɓyin, ɓyin tà ka ǹzæ̌ʼ lɛʼ yon ywo, ntwiʼ sɛ ɓyin ɓa ɓwum ɓyon.» 48 Mɛ̀ Yudǎ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «À si lɛŋkæ̀m kɛ nshɛ̀ yɛ ɓwiʼ ta shɛ̀ lɛ wù ni mwum nɛ wai Sàmàrî, m̀pùn mɓyɛbbi ndɔʼ ni wù nywi.» 49 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn cinni kan mûn m̀pùn mɓyɛbbi ndɔʼ nywi yɛ̂m, son, mùn tǎ Ce nyɛ̀m twuli. Ti lɛ̀ ɓyin, ɓyin ta mûn twɛli wɛ̌ swum ɗin. 50 Mǔn tà ka ǹtwu yɛ̂m nɛʼ kæbbi. Mwum ndɔʼ ni kwe nyɛ̌ tà mûn yon kæbbi, lɛ̀ à tǎ ǹgìm yɛ̂m ɗyi. 51 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum nɛ tǎ mwù kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun, ywi ɓà nun ɓænni.» 52 Mɛ̀ Yudà shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Jenɛ, ɓwiʼ limmâ lwɛn lɛ wù cinni m̀pùn mɓyɛbbi ndɔʼ mwu. Cɛ fɛʼ, Abràhâm ywiâ, mɛ̀ ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun, ɓɛ ywi tì nùn. Son wǔ, wù tǎ lɛʼ lɛ mwum nɛ tǎ mwù kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ ywû nun, ywi ɓà nun ɓænni. 53 Mbibea nyɛʼ Abràhâm ywiâ. Wù nɛ cinni ǹtwu, wù làn nun? Mɛ̀ ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun ywiâ tì kuʼ nùn. Wù tà kuʼ wù nɛʼ twɛli lɛ̀ wɛn?» 54 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn twulè mǔn nɛʼ lɛ̀ mwù yɛ̂m, ǹtwu yɛ̂m ɓê swum ɗinɗin. Mwum nɛ tà mûn twuli ni Ce nyɛ̀m, nun nɛ ɓyin ta shɛ̀ lɛ nun nɛ ɗyi M̀vɛ̀nnswæ̀b nyin. 55 Son, ɓyin lìmmi kan nun. Mǔn, mùn lìmmi nun. Mǔn shɛè lɛ mǔn lìmmi kan nun, mǔn ɓê kuʼ ci-mɛ mɓwɛ̀ʼ wɛ̌ ɓyin. Son, mùn lìmmi nun, mùn tǎ mwù kɛ̌ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yon nun. 56 Ǹlim lwukae mbibea nyin Abràhâm zwum lɛ̀ she nun yɛ̌ ǹgyìn nyɛ̌ mùn yɛ̌ ɓɛ̀n nun yɛnni. À yɛnne nun, à ɓe ǹlwinni lɛ̀ ǹdàli.» 57 Mɛ̀ Yudǎ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Wǔ wòli kifɛʼ ɗwǔm mwum shân, sɛ ci lɛ wù shɛ̀ lɛ wù yɛnnâ Abràhâm?» 58 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, lɛ̀ ɓɛ kà ye Abràhâm, ɓe lɛ̀ mùn ti kwe.» 59 Mɛ̀ Yudà ywɔmɛ li, ɓɛ sheli mɛ̀ ŋgwɔ̀ʼ lɛ ɓon yɛ nyǐ ywummɔa nun, son, Yesù gwùmnì nun, à kwan nyenswæ̀b ndwun, à kɛ̀n nun. 1 Kwan sɛ Yesù ɓe làn kɛ cìcì ndɔʼ, à yɛn mwum ndɔʼ nɛ ɓe ci-ɓwubè ǹdìkǎʼ ye shon. 2 Ɓwɛsɔʼ Yesǔ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, yɛn sɛ ci ɓɛ ye mwum nɛ tòn nɛ lɛ̀ à ni ci-ɓwubè? Ɓyɛbbi mɛ̀ ce nyon nɛ ci, kɛ̀ ɓyɛbbi nyon nɛʼ nɛ cì nun?» 3 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «A ɓa kuʼ ɓon ntwiʼ ɓyɛbbi mɛ̀ ce nyon, shìkì a ɓɛ kuʼ ntwiʼ ɓyɛbbi nyon nɛʼ. À ni ci-ɓwubè li lɛ̀ ɓwum yɛn she twun sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ cì nywi yon. 4 Sɛ yili lɛ, kwan sɛ nywɔʼ kɛ zwô si, mùn lwinnzi she mwum nɛ fyii mùn, ntwiʼ sɛ kpòn tǎ kìn. Kɛ kwan màzwùm nun, mwum ndɔʼ wòli kan tî kim à cì swum ndɔʼ. 5 Kwan sɛ mǔn kɛ kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan, mùn nɛ ɗyi ǹwanni sɛ ta ɗwùm kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ŋgyɔ̂ʼ wan.» 6 Kɛ nyè yɛ Yesù lɛle ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à swi mɛ̀ti ŋgyɔʼ, à fyìnnɔ̀ʼ yon lɛ ŋgyɔʼ nun, yɛ fyonnì mɛ̀ mlɔ̌ʼ, à kpɔʼ ci-ɓwubè ni yon mɛʼ. 7 À shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Kɛ̀n kɛ yon Sìlòê nun, wù ɓɔsi mɛʼ kwe.» (Sù Sìlòê ni lɛ ci-mfyi.) Ci-ɓwubè ni kɛ̀n kwe, à ɓɔsi mɛʼ. Kwan sɛ nun wai kwe, lɛ̀ mɛʼ yon welâ. 8 Mɛ̀ ŋwè ɓyon, lɛ̀ ɓwum ɓɛ ɓe nun yɛnni, lɛ̀ à tǎ ywum ɗɔlea, ɓɛ ɗunmi lɛli lɛ: «Mwum tòn nɛ nɛ ɓe kǎn tòn tòn kɛ cɛ̌, lɛ̀ à tǎ ywum ɗɔlea?» 9 Ɓyindɔʼ lɛ̀ ɓwum lɛʼ lɛ nyǐ ni nɛ. Ɓyindɔʼ ɓon lɛ: «Ayi, nun nɛ ɓan, son, à gwili nun ɗin.» Son, mwum màzwùm ɗyi lɛ̀ mwù yon nɛʼ, à shɛ̀ lɛ: «Mùn nɛ.» 10 Ɓɛ kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Mɛʼ ywû ci lɛ, yɛ kà wèli?» 11 À fyònnzì lɛ: «Mwum nɛ ɓɛ ta lon lɛ Yesù lǒn mɛ̀ mlɔ̌ʼ, à kpɔʼ mùn yon mɛʼ, à shɛ̀ lɛ̀ mùn lɛ mùn kɛn kɛ yon Sìlòê, mùn ɓɔsi mɛʼ kwe. Mùn kɛ̀n kuʼ li, mùn cì kuʼ wɛ̌ tà shɛ nun lɛle. Kɛ nyě yɛ mùn ɓɔsi mɛʼ, mɛʼ yɛ̂m welì.» 12 Ɓɛ ywɔmɛ li, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Mwum màzwùm ni fɛn?» À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn lìmmi kan mûn.» 13 Ɓɛ kà kɛ̀nnzi mwum nɛ ɓe ci-ɓwubè ni kɛ cǐ mɛ Fàrìzìɛ̂n. 14 Nywɔʼ mɛ̀ yìnnì mɛ̀ Yudà ndɔʼ nɛ Yesù lòen mɛ̀ mlɔ̌ʼ, à wèlì ci-ɓwubè ni mɛʼ nun. 15 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n yɛnmɛ ɓon, ɓɛ cibbi tì kuʼ làn nyan lɛ̀ mwum tòn ni lɛ: «Yɛn sɛ lannze wù nywi, wù ɗunmi yɛnni jenɛ?» À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «À kpɔe mùn mɛ̀ mlɔ̌ʼ kɛ mɛʼ, mùn kɛ̀n mɛʼ ɓɔsi. Jenɛ mɛʼ yɛ̂m welâ.» 16 Li, mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ɓyindɔʼ ɗunmi lɛli lɛ: «Mwum nɛ cì swum màzwùm wai kǎn cǐ Mvɛ̀nnswæ̀b, ntwiʼ sɛ nun tǎ lwuà ŋgyìn mɛ̀ yìnnì nyɛʼ sɛ̀mnzi.» Son, ɓyindɔʼ lɛʼ kuʼ lɛ: «Ci-ncǐ ɓyɛbbi wòli kim à cì yì paʼ hìlea màzwùm?» Kɛ lɛʼ màzwùm nun, ɓɛ ɓe mɛ̀ ŋwum kyikyi. 17 Li, mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n cibbi tì ɓe lɛ̀ mwum nɛ ɓe ci-ɓwubè ni lɛ: «Ti lɛ̀ wù, wù tà kuʼ lɛʼ kɛ nywi mwum nɛ weli wu mɛʼ lɛ yɛn?» À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun nɛ.» 18 Son, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudǎ kɛ̀ kan mwù lɛ̀ she nun ɓe ci-ɓwubè, son jenɛ à ti yɛn nùn si, han ɓɛ ci ɓɛ loin ce nyon ɓon lɛ̀ mon nyon, 19 ɓǎ ɓɛ cibbi lɛ̀ ɓon. Ɓɛ ɓɛnmɛ, ɓɛ kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwɛn nyin nɛ nyɛ̌? Ɓyin yili lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ɓyin ye nun lɛ̀ à ni ci-ɓwubè? Ti, yɛn sɛ ci jenɛ, mɛʼ yon welâ?» 20 Mɛ̀ ce nyon kà fyònnzi lɛ: «Ŋgyi ɓan, mwɛn nyɛʼ nɛ, ɓwiʼ ye nun lɛ̀ à ni ci-ɓwubè. 21 Son, ɓwiʼ lìmmi kan ɓwiʼ swum sɛ lannze nun nywi à ti yɛn jenɛ, shìkì ɓwiʼ limmì kuʼ mwum nɛ wèli nun mɛʼ. Cibbênì lɛ̀ nun, ǹɗwɛb nɛ ti, à yɛ̌ ɓyin fyònnzi lɛ̀ nun nɛʼ.» 22 Mɛ̀ ce nyon ɓe lɛli li, ntwiʼ sɛ ɓɛ ɓe mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yi. Ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà toân ŋwum fɔʼ lɛ, mwum nɛ yɛ̌ ɗyi, à shɛ̀ lɛ Yesù ni Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii, ɓɛ yɛ nun kwannzi kɛ ŋkwìn ɓwum nyenswæ̀b mɛ̀ Yudà nun. 23 Son sɛ ci mɛ̀ ce nyon shɛ lɛ: «Ǹɗwɛb nɛ ti. Cibbênì lɛ̀ nun nɛʼ, à yɛ̌ ɓyin fyònnzi.» 24 Li, mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ci ɓɛ loin tì mwum nɛ ɓe ci-ɓwubè ni ɓe, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Shɛ̀ lɛŋkæ̀m kɛ swiʼ Mvɛ̀nnswæ̀b. Ɓwiʼ, ɓwiʼ limmi lɛ mwum nɛ tòn ni, à ni ci-ncǐ ɓyɛbbi.» 25 À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn lìmmi kan ɓɛshɛ ci-ncǐ ɓyɛbbi nɛ, kɛ̀ nun nɛ ɓan. Son, swum fɔʼ sɛ mùn lìmmi à si lɛ, mùn ɓe ci-ɓwubè, mɛʼ yɛ̂m welâ jenɛ.» 26 Ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Yɛn sɛ nun cìe ǎ kà wèli wu mɛʼ?» 27 Mwum nɛ tòn ni fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn shɛ̀â ɓyin son mbyî nùn, ɓyin yili kan ɓyin ywɔʼ ɓyin. Yɛn sɛ ci ɓyin yili lɛ mùn konndì tì ɓyin son sannzi ɓe? Kɛ̀ shindɔʼ, ɓyin yili ɓyin ɓɛ kuʼ ɓwɛsɔʼ ɓyon?» 28 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ywɔmɛ li, ɓɛ ɗunmi nun kɔlea, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Wù nɛ ɗyi kuʼ mwɛsɔ̀ʼ nyon. Ɓwiʼ, ɓwiʼ ɓi ɓwiʼ ɓwɛsɔʼ Mòîzɛ̀. 29 Ɓwiʼ limmi lwɛn lɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b lɛle lɛ̀ Mòîzɛ̀. Son, ti lɛ̀ mwum màzwǔm, ɓwiʼ lìmmi kan ma ɓwiʼ cɛ̌ nun wai nun.» 30 Mwum nɛ tòn ni fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Lɛʼ shìmmea sɛ li, she ɓyin lìmmi kan cɛ̌ nun wai nun. Kwo fɛʼ li, à wèlâ ɓon mun mɛʼ. 31 Ɓwiʼ limmi lɛ M̀vɛ̀nnswæ̌b tà ka ǹkeli mɛ ci-ncǐ ɓyɛbbi ywo, son, mwum nɛ tà nun mwumnzi, à cì swum sɛ nun yili, nun nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b tǎ ǹkeli yon ywo. 32 Ɓwiʼ ywɔʼ kifɛʼ nywɔʼ ndɔʼ lɛ mwum ndɔʼ wèlâ mɛʼ mwum nɛ ɓɛ ye lɛ̀ à ni ci-ɓwubè. 33 Ɓɛshɛ mwum màzwǔm shiè wai cɛ̌ Mvɛ̀nnswæ̀b, ǎ ciè kǎn swum ndɔʼ li.» 34 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Wù ni m̀ɓyɛbbi seansean ǹdìkǎʼ nye ywû. Wù yili wù lisàʼ tì kuʼ ɓwiʼ ywum?» Li, ɓɛ kwannzi nun nyinnìm shan nun. 35 Yesù ywɔmɛ lɛ ɓɛ kwannzâ ci-ɓwubè màzwùm nyinnìm shan nun li, à kɛ̀n nun cinni, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Wù tǎ zwùm tɛ̀li lɛ̀ Mwɛn Mwum?» 36 Mwum nɛ tòn ni fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, shɛ̀ mun wɛn nɛ Mwɛn Mwum, lɛ̀ mùn tɛʼ zwùm lɛ̀ nun.» 37 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Cɛ fɛʼ, wù yɛnnâ nun. Mùn nɛ Mwɛn Mwum, mùn nɛ ta lɛli lɛ̀ wù jenɛ.» 38 Mwum nɛ tòn ni kà shɛ̌ lɛ: «Mwumŋkæ̀m, mùn yilâ.» Kɛ nyě yi, à swummi kɛ swiʼ Yesù. 39 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn kìen kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan lɛ̀ mùn lin kyìtæ̀ʼ, lɛ̀ mùn ci lɛ mɛ̀ mɛʼ mɛ̀ ci-ɓwubè welàʼ. Ti lɛ̀ ɓwum ɓye ɓa mɛ̀ ci-ɓwubè, mùn cì lɛ̀ mɛ̀ mɛʼ nyan ɗwɔkaʼ.» 40 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ndɔʼ ɓɛ ɓe kwe, ɓɛ ywɔʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ ye Yesù ɓe lɛli li, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ ɓi tì kuʼ ɓwiʼ mɛ̀ ci-ɓwubè?» 41 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin ɓê mɛ̀ ci-ɓwubè, ɓyin pyiè kǎn kyìtæ̀ʼ. Son, kɛ nshɛ̀ yɛ ɓyin shɛ lɛ ɓyin ɓa mɛ̀ ci-ɓwubè, ɓyin pyiâ ma kyìtæ̀ʼ nùn.» 1 Yesù shɛ̀ lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, mwum nɛ yili nun ɗun kɛ ŋkaʼ mɛ pɔʼ nun, son, ǎ ɗun kan kɛ ŋwum ŋkaʼ, à fyòn ǹkaʼ ɗi nun, lɛ̀ à ni ci-nywiʼ. 2 Son, mwum nɛ tǎ ɗun kɛ ŋwum ŋkaʼ, nun nɛ ɗyi ci-mɓòn mɛ̀ pɔʼ. 3 Ci-mɓòn ŋwum ŋkaʼ wò nun yon, mɛ̀ pɔʼ ɓyon ywɔʼ ǹkwu yon. À tǎ mɛ̀ pɔʼ ɓyon lon kɛ mɛ myin nun. Li, à kwannzi ɓon wan. 4 Kwan sɛ nun kwannzimɛ ɓon wan hwæn, à ɗunmi kɛ̀n kɛ swiʼ shan lɛ̀ mɛ̀ pɔʼ ta nun ɗwon ɓe nyè, ntwiʼ sɛ ɓɛ limmi ǹkwu yon. 5 À si shìlè she ɓɛ ɗwon ǹkyìn mwum kɛ nyè, son, ɓɛ yɛ fyǒn ǹkyìn ni yean nun, ntwiʼ sɛ ɓon lìmmi kan ǹkwu yon.» 6 Yesù ɗwì ɓon ǹkæ̌n lɛʼ yi, son, ɓɛ ywɔti kan swum sɛ nun yili nun lɛli kɛ nlim. 7 Li, à kònndì shɛ̀ ɓe lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mùn nɛ ɗyi ŋwum ŋkaʼ mɛ pɔʼ. 8 Ɓwum ɓye sɛti ɓɛ̀n mbyî kɛ swiʼ shɛ̂m lɛ̀ mǔn kà ɓɛ̌n, ɓon hwæn, à ɓi mɛ̀ ci-nywiʼ lɛ̀ mɛ̀ ci-ntæ̀ʼ, son, mɛ̀ pɔʼ ywɔe kǎn mɛ̀ ŋkwu nyan. 9 Mùn nɛ ɗyi ŋwum ŋkaʼ. Mwum nɛ yɛ̌ làn fyaʼ yɛ̂m, mùn yɛ̌ nun swæti, à yɛ̌ ɗun lɛ̀ nun nɛʼ, à kònndì kwan, à cinni tì ji nyon wɛ̌ tà shɛ nun yili. 10 Ci-nywiʼ tǎ kìn ɓǎ nun yib nywiʼ, lɛ̀ nun wu, lɛ̀ nun kyasì. Ti lɛ̀ mǔn, mùn kǐn ŋgyɔ̂ʼ wan ɓǎ ɓwum cinni ǹzison she ǹkæ̀mŋkæm, ɓa ǹcinni yɛ linnzi, son, ǹcinni yɛ ɓon yɛ ɓɔʼ kɛ nlim kwan hwæn. 11 «Mùn nɛ ɗyi ci-mɓòn mɛ̀ pɔʼ nyɛ̌ ǹkæ̀mŋkæm. Ci-mɓòn mɛ̀ pɔʼ ŋkæ̀mŋkæm tǎ ywi cɛ wɛ̌ swum ɗinɗin kɛ ntwiʼ mɛ pɔʼ ɓyon. 12 Ci-ncǐ she lòn nyɛ̌ ɓɛ fɛ mɛ̀ pɔʼ fyaʼ lɛ̀ à ɓon ɓon, kwan sɛ nun tǎ ǹwɛʼ yɛnni lɛ à tǎ kǐn, à tǎ ɓɛ, à nzwonnzi mɛ̀ pɔʼ, à yean nun. Mɛ̀ pɔʼ yɛnmɛ ǹwɛʼ, ɓɛ nywæli kyikyi, li, ǹwɛʼ ɗunmi ɓon ɓænni lɛ̀ à tǎ ji. 13 Ci-she ni yean shìkì nywi kwɛnnàʼ nun lɛ̀ lɛʼ mɛ pɔʼ ntwiʼ sɛ nun tǎ nun suʼ she lòn shon cǐ. 14 - 15 Mùn ni ci-mɓòn mɛ̀ pɔʼ nyɛ̌ ǹkæ̀mŋkæm. Mùn lìmmi mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m, mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m limmì tì kuʼ mùn. M̀banmbɔʼ kuʼ, Ce nyɛ̀m lìmmi mun, mùn lìmmì tì kuʼ nun. Ti lɛ̀ mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m, mùn tǎ ywi cɛ wɛ̌ swum ɗinɗin kɛ ntwiʼ yan. 16 Mùn cinni tî mɛ̀ pɔʼ ɓyindɔʼ ɓye ɓa kɛ cɛ̌ ŋkaʼ yɛ nun, ɓon ɓi tì kuʼ, a yili lɛ mùn kɛ̀n ɓon twɛli. Ɓɛ yɛ ǹkwu yɛ̂m ywo, ɓɛ kiìn. Li, ɓòn mɛ̀ pɔʼ yɛ̌ ɓɛ m̀bɔʼ, ci-mɓòn mɛ̀ pɔʼ ɓɛ kuʼ m̀bɔʼ. 17 «Ce nyɛ̀m tà mun yili, ntwiʼ sɛ mùn tǎ ywi twɛli wɛ̌ swum ɗin ɓǎ mùn yimnì ywi ɓe. 18 Mwum ndɔʼ nɛ ɓa mûn wu, mùn nɛ yɛ ywi yili lɛ̀ mǔn nɛʼ. Mùn cinni ǹkimmɔʼ nyili ywi lɛ̀ mǔn nɛʼ, mùn cinni tî ǹkimmɔʼ nyìmnǐ ywi. Mwǔ lɛʼ yɛ Ce nyɛ̀m fyii mùn lɛ̀ mùn kiìn cǐ, yon yɛ.» 19 Kwan sɛ Yesù lɛʼ li, mɛ̀ Yudà ɗunmi tì ɓon nɛʼ kyììlea kɛ mɛ ŋkwìn nun. 20 Màn kɛ nyinnìm shan nun ɓe lɛʼ lɛ: «M̀pùn mɓyɛbbi ndɔʼ ni nun nywi. À ni titìʼ. Yɛn sɛ ɓyin ta mɛ̀ ywiʼ nònnzi fi lɛ̀ ɓyin ta ywɔʼ? » 21 Ɓyindɔʼ lɛʼ kuʼ làn nyan lɛ: «Mwum nɛ ɗyi lɛ̀ m̀pùn mɓyɛbbi kɛ nywi tà ka paʼ nzæ̌ʼ lɛʼ yi lɛli. Mwum nɛ ɗyi lɛ̀ m̀pùn mɓyɛbbi nywi wòli kim à cì ci-ɓwubè ɗunmi yɛnni ɓe?» 22 Ɓɛ ɓe ǹgwìn nyenswæ̀b ndɔʼ ji kɛ Yèrusàlɛ̀m. Kɛ nji yɛ ɓɛ ɓe ǹgwìn màzwùm ji nun, ɓɛ ɓe kwan sɛ ɓɛ fɔsàkàʼ nyenswæ̀b ndwun ɓǔn. Ŋ̀gwìn màzwùm ɓe ji kwan sɛ mbɛb ɓe kwɛ̀n. 23 Kɛ kwe nyenswæ̀b ndwun, Yesù ɓe kɛ̀nkɛ̀n kwe kɛ pàʼ ndwun nyɛ̌ ɓe ǹwònndì lɛ̀ nyenswæ̀b m̀ban. Ɓɛ ɓe pàʼ màzwùm lon lɛ pàʼ Sàlòmôn. 24 Mɛ̀ Yudà kanndi nun ŋgyɔʼ, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛshɛ wù nɛ Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii, shɛ̀ lɛ ɓwiʼ kɛ mgbon nun, ntwiʼ sɛ ɓwiʼ hwummâ lɛ̀ m̀ɓònŋgǎʼ nlìmmì lɛ ɓɛshɛ wù nɛ mwum màzwùm.» 25 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn shɛ̀â ma ɓyin mbyî nùn, son, ɓyin tà ka mwù kɛ̌ nlim. Mɛ̀ she nɛ mùn tǎ cì kɛ jin Ce nyɛ̀m nun tà mun shìtàkwù ɗyi. 26 Son, ɓyin tà ka mwù kɛ̌ nlim, ntwiʼ sɛ ɓyin ɓa mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m. 27 Mùn lìmmi mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m, ɓɛ ta ǹkwu yɛ̂m ywo, ɓɛ ɗwon mǔn nyè. 28 Ɓɛ ɓa ywi nyɛ̌ ǹgyìnmbɔʼ ywi. Mǔn, mùn tà ɓon ǹzison ɗwùmɗwùm fɛ, li, mwum ndɔʼ wòli kan kim à fyòn ɓon kɛ fyaʼ yɛ̂m. 29 Ce nyɛ̀m nɛ fɛ mûn ɓon fyaʼ ni ǹdwun, à làn ywum hwæn lɛ̀ ǹkimmɔʼ. Li nɛ ci, mwum ndɔʼ wòli kan kim à fyòn swum ndɔʼ kɛ fyaʼ yon. 30 Mùn, ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ.» 31 Mɛ̀ Yudà ywɔʼ li, ɓɛ sheli tì mɛ̀ ŋgwɔ̀ʼ ɓǎ ɓon ywummɔʼ nun nun. 32 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn cìâ mɛ̀ she nlwukea mèan lɛ̀ ǹkimmɔʼ yɛ Ce nyɛ̀m fɛ mun; ɓyin hwæn, ɓyin yɛnnâ nun lɛ̀ mɛ̀ mɛʼ nyin. Kɛ ntwiʼ yǎ she lwɛn sɛ ɓyin yɛ mùn ywummɔa lɛ̀ mɛ̀ ŋgwɔ̀ʼ nun?» 33 Mɛ̀ Yudà fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «A ɓa ntwiʼ she lwɛn ndɔʼ sɛ wù cǐ sɛ ɓwiʼ yili ɓwiʼ yɛ wù wu nun, son, à si ntwiʼ sɛ wù tǎ jin Mvɛ̀nnswæ̀b gwànnzi. Wù ɓǎ mwum wɛ̌ ɓwiʼ? Yɛn sɛ ci wù tǎ wù nɛʼ twɛli wɛ̌ M̀vɛ̀nnswæ̀b?» 34 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓɛ kɔʼ kan kɛ ɗèwà mɛ lwuà shin nun lɛ: “M̀vɛ̀nnswæ̀b lɛʼ lɛ: Ɓyin ɓi wɛ̌ mɛ̀ mvɛ̀nnswæ̀b?” 35 Ɓwiʼ limmi lɛ mwum ndɔʼ wòli kan à ɓyìnnɔ̀ʼ swum sɛ ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwà mɛ lwuà nun. Ɓwum ɓɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b ɓe lɛli lɛ̀ ɓon, ɓon ɓɛ à shɛ̀ lɛ ɓyi ɓi wɛ̌ mɛ̀ mvɛ̀nnswæ̀b. 36 Ti lɛ̀ mǔn, M̀vɛ̀nnswæ̀b yæ̀n mun, à fyiì mùn kɛ ŋgyɔʼ zwɛm. Ti, a ci lɛ, ɓyin shɛ lɛ mùn tǎ jin Mvɛ̀nnswæ̀b gwànnzi kɛ nyě nlɛli yɛ mùn lɛle lɛ mùn ni Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b? 37 Mun shì she sɛ Ce nyɛ̀m fɛ mùn fyaʼ lwinnzi, ɓa ɓyin kɛ ǹlim lɛ̀ mùn. 38 Son, ɓɛshɛ mùn tǎ son lwinnzi, ɓyin shi fɛʼ ǹlim kɛ̌ kɛ nywi yɛ̂m, twɛlênì she màzwùm wɛ̌ swum ŋkæ̀mŋkæm. Li, ɓǎ ɓyin limmi seansean lɛ ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ.» 39 Kɛ kæ̀mmǐ màzwùm nun, ɓɛ ɗunmi mbyi kæbbi ɓǎ ɓɛ ɓæn nun, son, à nywæ̀li ɓon fyaʼ. 40 Yesù kònndì kɛ̀n ɓe ŋgyin ɗuʼ nɛ ɓɛ ta lon lɛ Jùrdɛ̂n, kɛ cìcì she Jân jimnze ɓwum nun, à kɛ̀n tòn kwe. 41 Ɓwum mèan ɓe kìn kɛ cì shon lɛ̀ ɓɛ ta lɛʼ lɛ: «Jân cǐ kǎn hìlea ndɔʼ, kwo fɔʼ. Son, ywum hwæn yɛ nun lɛʼ kɛ nywi mwum tòn nɛ yi lɛŋkæ̀m.» 42 Li, ɓwum mèan kɛ nyinnìm shan nun kɛe ǹlim lɛ̀ nun. 1 - 2 Mwum ndɔʼ ɓe kwe, jin shon ɓe lɛ Làzâ. À ɓe tòn kɛ Bètànî ɓon lɛ̀ mɛ̀ ŋgyinni ɓyon ɓye mɛ̀ yib, Matà ɓon lɛ̀ Màrî. Màrî màzwùm nɛ swie Nyɛli nyɛʼ Yesù mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ mɛ nwùm lwɛn kɛ mɛ kwù, à kwon ɓe lɛ̀ ǹnywùn yon. A kien ɓɛ̀n nywɔʼ ndɔʼ, Làzâ pyìsì ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n. 3 Mɛ̀ ŋgyinni ɓyon fyi mwum ndɔʼ kɛ cǐ Yesù ɓǎ nyǐ ni shɛ nyǐ lɛ: «Nyɛli nyɛʼ, ŋwè nlim nywù ni ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n.» 4 Kwan sɛ Yesù ywɔʼ ǹtwum yi, à shɛ̀ lɛ: «Ŋ̀gwɛ̀nŋgwɛ̌n ywi sɛ ɓan. Mwǔ ŋgwɛ̀nŋgwɛ̌n màzwùm yi lɛ ɓǎ yɛ lisàʼ ǹtwu Mvɛ̀nnswæ̀b, kɛ nyě màzwùm tì kuʼ, ɓwum yɛ Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b twuli.» 5 Yesù yile Matà, ŋgyinni nyon Màrî lɛ̀ tì lɛ̀ Làzâ ǹzwɔnzwɔ̀ʼ. 6 Kwo fɛʼ she nun ywɔe lɛ Làzâ ni ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n si, à nòen tì ɓe ǹgyìn ɓî kɛ cìcì sɛ nun ɓe nun. 7 Kɛ nyě yi, ǎ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Ɓwiʼ fyoènnì ɓe kɛ Jùdê.» 8 Ɓwɛsɔʼ ɓyon ywɔʼ li, ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ, kwan læ̀b kifɛʼ she mɛ̀ Yudà ɓye kwe ɓe yili ɓon wu wù lɛ̀ mɛ̀ ŋgwɔ̀ʼ, wù yili wù fyôn tì ɓe kwe?» 9 Yesù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Nywɔʼ tà ka ɗwùm ǹwasi ye shikpon, a kɛn ɓɛ̀n kwæ̀bbi nun? Mwum nyɛ̌ tǎ kɛ̀nkɛ̀n kwan sɛ nywɔʼ tǎ ɗwùm, m̀bǎʼ tà ka nun swi, ntwiʼ sɛ nun tǎ ǹwanni shɛ cɛ̌ ŋgyɔʼ zwɛm yɛnni. 10 Son, ti lɛ̀ mwum nyɛ̌ tǎ kɛ̀nkɛ̀n kpon nun, m̀bàʼ yɛ̌ nun swi, ntwiʼ sɛ ǹwanni ɓa tî.» 11 Yesù mlɔ̀ʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à kònndì shɛ̀ lɛ: «Ŋwè nyɛʼ Làzâ ti ɗye ɗye, son, mùn kɛ̀nmɛ ɓǎ mùn yimnzì nun.» 12 Ɓwɛsɔʼ ɓyon ywɔʼ li, ɓɛ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli, ɓɛshɛ nun ɗyeâ, à yɛ̌ kimmɔʼ.» 13 Yesù ɓe yili nun shɛ lɛ Làzâ ywiâ kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ nun ɓe lɛʼ yi nun, son, ɓwɛsɔʼ ɓyon ɓe ɓàkàʼ lɛ à lɛʼ lɛ ɗye sɛ ɓɛ ta ɗye gbaʼ sɛ. 14 Li, Yesù pwæ̀lɔ̀ʼ ɓon son mɛʼ lɛ: «Làzâ ywiâ.» 15 À kònndì shɛ̀ ɓe lɛ: «Ǹlim ta mûn lwukea she Làzâ pyìsi ǹgwɛ̀nŋgwɛ̀n lɛ̀ mùn ɓǎ kwe. M̀vɛ̀nnswæ̀b cìi son li ntwiʼ yin, ɓǎ ɓyin tɛʼ zwùm lɛ̀ mùn. Ɓwiʼ kɛnnènì lɛ kwe cì shon.» 16 Mwɛn fæʼ ndɔʼ ɓe kwe, jin shon ɓe lɛ Tòmasì, à shɛ̀ lɛ̀ ɓwùlu ɓwɛsɔʼ Yesù lɛ: «Ɓwiʼ kɛnnènì kuʼ, ɓǎ ɓwiʼ ywiènì ɓwiʼ lɛ̀ ǹlìsàʼ nyɛʼ m̀ban.» 17 Yesù ɓɛ̀n kɛ Bètànî lɛ̀ ɓɛ gwummâ Làzâ kɛ mbyûʼ nun, ǹgyìn ti nyî. 18 Bètànî ɓe kǎn læ̀bbi lɛ̀ Yèrusàlɛ̀m, a wòli kan a ci mɛ̀ kilòmɛtà lê. 19 Kɛ nye mɛ̀ Matà, mɛ̀ Yudà ɓe kwe mèan, ɓye kien ɓon ǹlim flɔsi zwum ntwiʼ ywi ŋgyinni nyan. 20 Kwan sɛ Matà ywɔʼ lɛ Yesù ni ɓɛ̀nnâ, à waʼ, à kɛ̀n nun ɓònŋgea mbyi nun, son, Màrî lwæ̀b ɓe næm nun ǹtònmi. 21 Matà yɛnmɛ Yesǔ, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli, wǔ ɓê kɛ fɛ, ŋgyinni nyɛ̌m ywiè kǎn. 22 Son, mùn lìmmi lɛ kwo fɛʼ jenɛ, M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ wù ywum hwæn yɛ wù yɛ̌ nun cibbi fɛ.» 23 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ŋgyinni nywù yɛ̌ ywi yìmni.» 24 Matà ywɔʼ li, à fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mùn lìmmi lɛ kɛ mmlɔ̀kàʼ ŋgyɔ̂ʼ wan nun, à yɛ̌ ywi yìmni, ɓon lɛ̀ ɓwum ɓye ywiâ hwæn m̀ban.» 25 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Ŋ̀kimmɔʼ nyìmnǐ ɓwum ywi lɛ̀ m̀fɛ yan ǹzison ta mun waì kɛ fyaʼ. Mwum nyɛ̌ tǎ zwùm tɛ̀li lɛ̀ mùn, kwo fɛʼ nun ywi fɛʼ, à yɛ̌ ǹzison ŋkæ̀mŋkæm cinni. 26 Mwum nyɛ̌ tǎ zwùm tɛ̀li lɛ̀ mùn, à tǎ tǒn nzison ŋkæ̀mŋkæm tǒn, à ɓà tî kuʼ ywi nyɛ̌ ɗwùmɗwùm ywi. Wù tǎ ǹlim kɛ̌ lɛ̀ lɛʼ màzwùm?» 27 Matà fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «À si li Nyɛli nyɛ̀m, mùn tǎ ǹlim kɛ̌ lɛ wù ni Kristò, Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b, mwum nɛ ɓe lɛ̀ à yɛ̌ ɓɛ̀n kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan.» 28 Kwan sɛ Matà lɛle li, à kɛ̀n ɓe næm. À ɓɛ̌n, à lon ŋgyinni nyon Màrî kɛ kwiʼ nun, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ǹlìsàʼ ni kɛ fi, à tà wû lon lɛ wù kiìn.» 29 Kwan sɛ Màrî ywɔʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à waʼ zwô m̀byìmmi, à ɗunmi kɛ̀nnɔ̀ʼ kɛ cǐ Yesù. 30 (Ɓe lɛ̀ Yesù ɗun kifɛʼ myi, à ɓi kuʼ kwe cìcì sɛ Matà cinne nun kwe.) 31 Mɛ̀ Yudà ɓye ɓe næm nun ɓon lɛ̀ Màrî ɓǎ ɓɛ ɓonnzàʼ nun yɛnmɛ lɛ à waʼ zwô, à kwan wan m̀byìmmi li, ɓɛ ɗunmi nun ɗwon nyè. Ɓɛ ɓe ɓàkàʼ lɛ à kɛ̀nmɛ kwe kɛ mbyùʼ ŋgyinni nyon zwɛm. 32 Kɛ mɓɛ̀n yɛ Màrî ɓɛ̀n kɛ cìcì sɛ Yesù ɓe kwe, à yɛn nun, à swìtì nun mɛ kwù, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli, wǔ ɓê fɛ, ŋgyinni nyɛ̌m ywiè kǎn.» 33 Yesù yɛn m̀bɔ̀kì nɛ Màrî ɓon lɛ̀ mɛ̀ Yudà ta kwe, ǹlim kpanndi Yesù zwum han, kon ɓwu nun mwu. 34 À cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Yǎ cìcì sɛ ɓyin gwum nun nun?» Ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, kìîn, wù yɛn cìcǐ màzwùm.» 35 Kɛ kwan màzwùm nun, Yesù ɗunmi kwe. 36 Mɛ̀ Yudà yɛnmɛ li, ɓɛ ɗunmi shɛ̀ lɛ: «Cɛênì fɛʼ m̀bɔ̀kì nɛ nun yile nun.» 37 Son, ɓyindɔʼ kɛ nyinnìm shan nun shɛ lɛ: «Mwum nyɛ̌ cinni ǹkimmɔʼ ŋwèlì mɛ ci-ɓwubè mɛʼ wòle kan kim, à cì ywi ɓæn kan Làzâ?» 38 Ǹlim konndì tì Yesù kpanndi ɓe zwum, à waʼ kɛ̀n kɛ mbyûʼ nun. Cìcì sɛ ɓɛ gwumme Làzâ kwe, mvù ndɔʼ sɛ ɓe, ɓɛ ɗwɔke ŋwum mvǔ màzwùm ɓe lɛ̀ gan ŋgwɔ̀ʼ. 39 Yesù yɛnmɛ li, à shɛ̀ lɛ: «Ywùnnzênì gan ŋgwɔ̀ʼ ni.» Matà, ŋgyinni ci-ywi ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, ɓɛ gwumme nun a ti ɗyě ǹgyìn nyî, à ti nwùm jenɛ nùn.» 40 Son, Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mùn shǐ kàn wu lɛ wu kɛ̀ ǹlim lɛ̀ mùn lɛ̀ wù yɛ̌ ǹtwu Mvɛ̀nnswæ̀b yɛnni?» 41 Li, ɓɛ ywunnzì gan ŋgwɔ̀ʼ ni. Kɛ nyě yi, Yesù wasi mɛʼ zwô, à shɛ̀ lɛ: «Ce nyɛ̀m, mùn tà wu osɔ̀kɔ̀ʼ yili ntwiʼ sɛ wù ywɔâ ǹkeli yɛ̂m. 42 Mǔn, mùn lìmmi lìmmi lɛ wù tǎ ǹkeli yɛ̂m ywo kwan hwæn, son, mùn tǎ lɛli jenɛ ntwiʼ ɓwum ɓɛ kanndi mùn ɓɛ, ɓǎ ɓon limmì lɛ wù nɛ fyii mùn.» 43 À lɛli hwæn, à kun lɛ̀ ǹkwu kimmi lɛ: «Làzâ, kwaìn fi.» 44 Li, mwum nɛ ɓe lɛ̀ à ywiâ nùn kwaìn, mɛ̀ fyǎʼ lɛ̀ mɛ̀ kwù nun ɓwili lɛ̀ kwokwo, ŋwum ɓɛ tì kuʼ nun kpæmmi lɛ̀ swum plê. Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Sùleànì nun, ɓyin ɗonnzi nun à kɛ̀n nun.» 45 Mɛ̀ Yudǎ mèan ɓye kien kɛ cǐ Màrî, ɓɛ yɛn tì kuʼ swum sɛ Yesù cìe, ɓɛ kɛ ǹlim kɛ nywi yon. 46 Son, ɓyindɔʼ kɛ nyinnìm shan nun, ɓɛ kɛn mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n cinni, ɓɛ shɛ ɓon swum sɛ Yesù cìe. 47 Mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ɓon lɛ̀ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ywɔmɛ li, ɓɛ lon mɛ̀ ci-ŋkɛ̀nnzì nyenswæ̀b, ɓɛ shɛ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mwum tòn nɛ ti yì hìlea cǐ mèan. Ɓwiʼ yɛ cìènì lɛ? 48 Ɓwiʼ ɗonnzi nun ɗinɗin, lɛ̀ ɓwum hwæn yɛ ǹlim kɛ̌ kɛ nywi yon. Kɛ nyě yi, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ suzæ̀n ɓye Rɔ̂m yɛ ɓɛ̌n, ɓɛ twukàʼ nyenswæ̀b ndwun nyɛʼ ŋgyɔʼ, ɓɛ kyasì tì ɓwum ɓye ŋgyɔʼ nyɛʼ nun.» 49 Mwum ndɔʼ ɓe kwe nyinnìm shan nun, jin shon ɓe lɛ Kàifì, nun nɛ ɓe mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ nyenswæ̀b kɛ ɗwǔm màzwùm nun. À ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mɛ̀ mwù nyin kɛ ǹshimmea. 50 Ɓyin yɛn kan lɛ à si lɛʼ lwɛn kɛ cì shin lɛ mwum m̀bɔʼ ywi kɛ ntwiʼ ɓwum ɓye ŋgyɔʼ nyɛʼ nun hwæn, lɛ̀ ɓɛ læ̀kì ɓwiʼ hwæn kyàsi?» 51 (Ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ nun lɛli yi ɓe kǎn nun kwean ŋwum kɛ nyili yon nun. Kɛ nun ɓe mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ kɛ ɗwǔm màzwùm nun, M̀vɛ̀nnswæ̀b fɛe nun ǹkimmɔʼ nlɛli kɛ mbyî lɛ Yesù yɛ̌ ywi kɛ ntwiʼ ɓwum mɛ Yudà. 52 Son, ǎ sue kǎn ywi ntwiʼ ɓwum mɛ Yudà, à ywi tì kuʼ ɓǎ nun ci ɓwum Mvɛ̀nnswæ̀b ɓye cìcì hwæn kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan nun ɓɛ fyonni swum fɔʼ.) 53 Ǹdìkàʼ nywɔʼ màzwǔm, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà sunndi ŋwum fɔʼ lɛ̀ ɓɛ yɛ Yesù wu. 54 Li nɛ ci, Yesù ɓe kǎn tî kɛ̀nkɛ̀n kɛ nyinnìm mɛ Yudà nun. À kɛ̀n kɛ nsòn ndɔʼ yɛ ɓɛ ta lon lɛ Èfràyîm. Ǹsǒn màzwùm ɓe kɛ nlim kyɔʼ. Cìcǐ màzwùm sɛ nun tòen kwe ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon. 55 Ɓe lɛ̀ ǹgyìn nɛ mɛ̀ Yudà yɛ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ji ti kwukwæʼ. Lɛ̀ ǹgyìn màzwǔm kà wòli, ɓwum ɗunmi waʼ kɛ mɛ nsòn nyan, lɛ̀ ɓɛ kɛn kɛ Yèrusàlɛ̀m, ɓǎ ɓon sannzi ɓon nɛʼ wɛ̌ tà shɛ ɓɛ̀ʼ shan yili. 56 Ɓɛ ɓe Yesù kæbbi. Kwan sɛ ɓon ɓɛn kɛ nyenswæ̀b ndwun, ɓɛ ɗunmi cibbaʼ lɛ̀ ɓwùlu lɛ: «Ɓyin ɓakaʼ lɛ à yɛ̌ ǹgwìn ɓɛ̀nni?» 57 Ɓe lɛ̀ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ lɛ̀ mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n shɛâ lɛ: «Ɓɛshɛ mwum ndɔʼ lìmmi cìcì sɛ Yesù ni kwe, à ci ɓwiʼ ǹlìmmì ɓǎ ɓwiʼ kɛn nun ɓænni.» 1 Ɓe lɛ̀ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb nzwonmɛ ǹgyìn fyuru, Yesù waʼ kɛ̀n kɛ Bètànî, cìcì sɛ Làzâ, mwum nɛ nun yìmnze ywi ɓe tòn kwe. 2 À ɓɛ̀nmɛ kwe, ɓɛ fɛ nun ji. Matà nɛ ɓe ji màzwùm kyììlea. Làzâ ɓe kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ ɓe ji ji lɛ̀ Yesù m̀ban. 3 Màrî sheli kìtɔ̀ʼ letà mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ mɛ nwùm lwɛn sɛ lǒn mèan ndɔʼ. Ɓɛ cie mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ màzwùm lɛ̀ mɛ̀ nɗì ŋgæʼ ndɔʼ nɛ ɓɛ ta lon lɛ narù. Màrî shelimɛ mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ yi, à swì Yesù yon kɛ mɛ kwù. Kɛ nyě yi, à ɗunmi kwon lɛ̀ ǹnywùn nyon. Nye hwæn lwin lɛ̀ mɛ̀ nwùm mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ màzwùm. 4 Mwɛsɔ̀ʼ Yesù ndɔʼ ɓe kwe, jin shon ɓe lɛ Judà Ìskàrìô, nun nɛ ɓe lɛ̀ à yɛ̌ Yesù kyǐ. À ɗyi, à shɛ̀ lɛ: 5 «Yɛn sɛ ci ɓɛ kyì kan mlǎʼ ŋgwɔ̂ʼ màzwùm lɛ̀ lǒn ŋkæm nɗuʼ nlè ɓǎ ɓɛ fɛ mɛ̀ ci-nzæmnzæm lòn yi?» 6 Ǎ lɛle kǎn li ntwiʼ sɛ nun ɓe mɛ̀ ci-nzæmnzæm nyæ̀mmi, son, ntwiʼ sɛ nun ɓe làn nyon ci-nywiʼ. Nun nɛ ɓe ǹgwùm lòn ɓænni. Li, lòn yɛ ɓɛ ɓe kɛ̀ kɛ nlim, à ɓe yon jikea. 7 Son, Yesǔ kà shɛ̌ lɛ: «Ɗonnzi Màrî! À cìi li ntwiʼ ǹgyìn nɛ ɓɛ yɛ mùn kɛ̌n gwùmmì nun. 8 Ɓyin yɛ ɓɛ lɛ̀ mɛ̀ ci-nzæmnzæm kwan hwæn. Ti lɛ̀ mǔn, ɓwiʼ ɓa ɓɛ lɛ̀ ɓyin kwan hwæn.» 9 Mɛ̀ Yudǎ mèan ywɔʼ lɛ Yesù ni kɛ Bètànî. Li, ɓɛ waʼ, ɓɛ kɛn kwe. Ɓɛ sue kǎn kɛ̀n kwe ntwiʼ Yesù, son, ɓɛ kɛnne tì kuʼ ɓǎ ɓon yɛn Làzâ nɛ Yesù yìmnze ywi nun. 10 Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ sunndi tì kuʼ ŋwum fɔʼ, ɓǎ ɓon ɓi wu tì kuʼ Làzâ, 11 ntwiʼ sɛ mɛ̀ Yudà ɓye kɛ ŋkwìn nyan nun kwean mèan, ɓɛ kɛ ǹlim kɛ nywi Yesù ntwiʼ Làzâ. 12 Shikpon fɔʼ, ǹkwìn ɓwum mèan ndɔʼ yɛ kien Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ji ywɔʼ lɛ Yesù yɛ̌ ɓɛ̀n kɛ Yèrusàlɛ̀m. 13 Ɓɛ ywɔʼ li, ɓɛ kɛn man sea linni, ɓɛ kɛn nun ɓònŋgea mbyi nun lɛ̀ ɓɛ ta kun lɛ: «Ǹtwu ɓɛ lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b, à fɛ flɔa lɛ̀ mwum nɛ tǎ kìn kɛ jin shon nun, à fɛ flɔa lɛ̀ nun nɛ m̀vɛ̀n kɛ ŋgyɔʼ Ìzràɛ̂l nun.» 14 Yesù cinne mwɛn mvæ̀mndè ndɔʼ kwe, à nàn nun nyè wɛ̌ tà shɛ ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ: 15 «Lan Sìôn, ɓa ɓyin yi. Cɛênì fɛʼ, m̀vɛ̀n nyin tǎ kìn, à ni kɛ mwɛn mvæ̀mndè zwɛ̂m ǹtònmi.» 16 Kɛ kwan màzwùm nun, ɓwɛsɔʼ Yesù ywɔti kan swum sɛ ɓe lànnzì. Son, kwan sɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fɛe Yesù ǹtwu kɛ nnànnzì yɛ nun nànnze nun kɛ ɗɛb, ɓɛ ɓun lɛ ɓɛ kɔe son mbyî kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun kɛ jin shon nun, ɓɛ yɛn lɛ sɛ ciâ kuʼ li. 17 Ɓwum ɓɛ ɓe kwe kwan sɛ Yesù yìmnze Làzâ kɛ ywi nun, à loìn nun kɛ mbyûʼ nun, ɓɛ kɛnne ɓwùlu swum sɛ ɓon yɛnni shɛ̌. 18 Li nɛ cie, ɓwum kiìn nun ɓònŋgea mbyi nun, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ ɓɛ ywɔâ lɛ à cìâ hìlea màzwùm. 19 Li nɛ ci, mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n ɗunmi lɛli kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Cɛênì fɛʼ, mwum tòn nɛ lèân ɓwiʼ. Ɓwum ta nun suʼ læm sǔ nyè.» 20 Mɛ̀ Grɛ̂ʼ ndɔʼ ɓe kɛ nyinnìm ɓwum ɓɛ kin kɛ Yèrusàlɛ̀m ɓǎ ɓɛ ɗɔa M̀vɛ̀nnswæ̀b kɛ ŋgwin nun. 21 Ɓɛ sɛnndì kɛ moan Fìlipò nyɛ̌ wai kɛ Bètsaìdà she kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun, ɓɛ shɛ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, ɓwiʼ yili ɓwiʼ yɛn Yesù.» 22 Fìlipò waʼ, à kɛ̀n Àndrê shɛ̌. Kɛ nyě yi, ɓon ɓî hwæn, ɓɛ waʼ, ɓɛ kɛn tì Yesù shɛ̌. 23 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Kwan wolâ jenɛ she Mwɛn Mwum yɛ̌ ǹtwu cinni kɛ nnànnzì yɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ nun nànnzi kɛ ɗɛb. 24 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ zɛʼ gwê ta suʼ nzwon kwan hwæn fɔʼ, ɓɛshɛ ɓɛ shi son ɓǐ kɛ ŋgyɔʼ. Kwan sɛ wù ɓìmɛ son, sɛ ɓwum, sɛ kwannzi tì mɛʼ yindɔʼ ɓe mèan. 25 Mwum nɛ tǎ ǹzison shon ndwæli, à yɛ̌ son ɓwuli, son, mwum nɛ tǎ ǹzison shon twɛli wɛ̌ swum ɗin kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan, à yɛ̌ ǹzison she ɗwùmɗwùm cinni. 26 Ɓɛshɛ mwum ndɔʼ yili nun ci she shɛ̂m, à ɗwon mǔn nyè. Li, cìcì sɛ mùn yɛ̌ ɓɛ kwe, ci-she nyɛ̀m ɓɛ kuʼ kwe. Ce nyɛ̀m yɛ̌ mwum nɛ tǎ she shɛ̂m cǐ twuli.» 27 Yesù kònndì shɛ̀ ɓe lɛ: «Mwù kyeâ mùn, mùn yɛ̌ cì lɛ? Mùn wòli kim mùn shɛ̀ lɛ̀ bùba nyɛ̀m lɛ à nywæsì mùn kɛ lɛʼ vɛ̀nɛ̀ʼ sɛ yɛ mùn ɓɛ̀nni nywi sɛ nun? Son, a si kɛ ntwiʼ nyɛn vɛ̀nɛ̌ʼ màzwùm sɛ mùn kìin kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan nun. 28 Kɛ à si li, Ce nyɛ̀m, cì jin swû ɓɛ twun kɛ mɛʼ ɓwum.» Kwan sɛ nun lɛli li, ǹkwu ndɔʼ waì kɛ ɗɛb lɛ̀ yɛ ta lɛʼ lɛ: «Mùn cìâ jin shɛ̂m ɓɛ twun kɛ mɛʼ ɓwum, mùn yɛ̌ tì kònndì cì sɛ twu, a lan li.» 29 Kɛ ŋkwìn ɓwum yɛ ɓe kwe swɔli, yɛ konndi tì ǹkwu màzwùm ywo, ɓyindɔʼ ɗunmi lɛʼ lɛ: «M̀bæ̀n nɛ hwæbli.» Ɓyindɔʼ lɛʼ kuʼ làn nyan lɛ: «Cikpuʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ndɔʼ nɛ lɛli lɛ̀ nun.» 30 Yesù ywɔʼ li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ŋ̀kwu yɛ ɓyin ywɔʼ yɛ, yɛ lɛli kǎn ntwiʼ yɛ̂m, son, yɛ lɛli ntwiʼ yin. 31 Kwan she Mvɛ̀nnswæ̀b yɛ̌ lan wan mɛ̀ kæ̀ʼ lànnzi wolâ jenɛ, à yɛ̌ tì kuʼ m̀vɛ̀n nɛ ŋgyɔ̂ʼ wan fyinni. 32 Ti lɛ̀ mǔn, mùn yɛ̌ ɓɛ lɛ̀ ɓɛ nannzâ mùn zwô, li, mùn yɛ̌ ɓwum hwæn swɔsi mɛ kwù ɓyɛ̂m.» 33 (Yesù ɓe paʼ ywi she nun yɛ̌ ywi lìsea kɛ nlɛli yɛ nun ɓe lɛli yi nun.) 34 Kwan sɛ ǹkwìn ɓwum ywɔʼ li, ɓɛ fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛ lisaʼ ɓwiʼ kɛ ɗèwà mɛ lwuà nun lɛ Kristò yɛ̌ tòn ɗwùmɗwùm lɛ̀ mɛʼ, à ɓǎ ywi. Kɛ à si li, yɛn sɛ ci wù shǐ lɛ ɓɛ yɛ Mwɛn Mwum nànnzi zwô? Wɛn nɛ Mwɛn Mwum màzwùm?» 35 Yesǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Kɛ kwan kwæʼ nun, ǹwanni kɛ kɛ nyinnìm shin nun. Kɛ̀nkeànnì kwan sɛ ǹwanni màzwùm kɛ kwe, ɓǎ njimmi læ̀kì ɓyin shìmmi, ntwiʼ sɛ mwum nyɛ̌ tǎ kɛ̀n kɛ njimmi nun lìmmi kan cìcì sɛ nun tǎ kɛ̀n nun. 36 Yilênì ǹwanni kwan sɛ ɓyin kɛ lɛ̀ son kɛ fyaʼ ɓǎ ɓyin fyonnì ɓwum ɓɛ ton kɛ ŋwanni nun.» Kwan sɛ Yesù lɛle ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à kɛ̀n gwùmnì læ̀bbi lɛ̀ ɓon. 37 Kwo fɛʼ she nun cìe yì hìlea mèan swiʼ shan si, ǹkwìn ɓwum kɛ̀e kǎn ǹlim kɛ nywi yon. 38 Sɛ lannze li ɓǎ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ Èzaì, ci-nlɛli kɛ ŋwum Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛkàʼ lwinni, ye nun lɛle lɛ: «Nyɛli nyɛʼ, yà mwum nɛ kɛ̀e mwù kɛ ntwum yɛʼ nun? Nyɛli nyɛʼ lìseâ ǹkimmɔʼ yon lɛ̀ wɛn?» 39 Ɓɛ wòle kàn kim ɓɛ kɛ mwù kɛ nlim, ntwiʼ sɛ a si wɛ̌ tà shɛ Èzaì m̀bɔʼ màzwùm kònnde tì lɛʼ kɛ nywi yan lɛ: 40 «M̀vɛ̀nnswæ̀b shìmndeâ ɓon mɛʼ mwu, lɛ̀ ɓɛ læ̀kì yɛn, à pæ̀lâ ɓon kon mwu, lɛ̀ ɓɛ læ̀kì ywum lìmmi, shìkì ɓɛ yonnì kɛ fyaʼ yon nun lɛ̀ nun kimnzi ɓon.» 41 Èzaì lɛle li, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ à yɛnnâ ǹtwu Yesù mbyî kɛ ndɛmndɛm nun, à ɓe lɛʼ li kɛ nywi Yesù. 42 Kwo fɛʼ li, kɛ nyinnìm mɛ ci-zwiʼ mɛ Yudà ɓon nɛʼ nun, ɓwum mèan kɛe ǹlim nywi Yesù. Son, kɛ ɓon ɓe mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n yi, ɓɛ kwàsi kan kɛ̌ nlim shan pisean, ntwiʼ ɓɛ læ̀kì ɓon fyinni kɛ nyenswæ̀b nyan nun. 43 Ǹtwu ye ta waì kɛ fyaʼ ɓwum, yon yɛ ɓon yili, a lan ye ta waì kɛ fyaʼ Mvɛ̀nnswæ̀b. 44 Kɛ nyě yi, Yesù lɛle lɛ̀ ǹkwu kimmi lɛ: «Mwum nɛ tǎ ǹlim kɛ̌ lɛ̀ mǔn, ǎ tà ka suʼ kɛ̀ kɛ nywi yɛ̂m, à tà tî kuʼ kɛ̌ kɛ nywi mwum nɛ fyiì mùn. 45 Mwum nɛ tǎ mun yɛnni, à yɛnnâ tì kuʼ mwum nɛ fyii mùn. 46 Mǔn, mùn kìin ŋgyɔ̂ʼ wan wɛ̌ ǹwanni, ɓǎ mwum nɛ tǎ ǹlim kɛ̌ lɛ̀ mǔn læ̀kì tòn kɛ njimmi nun. 47 Ɓɛshɛ mwum ndɔʼ tǎ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m ywo, li, ǎ kɛ̀ kan mwù kɛ nlim, mùn nɛ ɓa nun mɛ̀ kæ̀ʼ lànnzi. Ntwiʼ sɛ mǔn kìin kǎn cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan lɛ̀ mùn lannzì ɓwum mɛ̀ kæ̀ʼ, son, mùn kìin lɛ̀ mùn swæti ɓwum. 48 Mɛ̀ kæ̀ʼ yɛ mwum nɛ tà mun ɗwǐ lɛ̀ fyǎʼ mɛ̀ʼ ɓænni, nyɛ̌ yili kan ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m. Ywum yɛ mùn lìseâ yɛ nun mɛ̀ kæ̀ʼ lànnzi nywɔʼ mmlɔ̀kàʼ ŋgyɔ̂ʼ wan. 49 Ntwiʼ sɛ mǔn ɓe kǎn lɛli lɛ̀ mwù yɛ̂m, son, Ce nyɛ̀m nɛ fyie mǔn, nun nɛ shɛe mùn lɛ̀ ŋwum yon ywum yɛ mùn yɛ̌ lɛli hwæn. 50 Mùn lìmmì lɛ swum sɛ nun shɛ̀ mun ta ɓwum ǹzison she ɗwùmɗwùm fɛ. Li, swum sɛ mùn tǎ shɛ̀, mùn tà son shɛ̌ wɛ̌ tà shɛ sɛ kwaen Ce nyɛ̀m kɛ ŋwum.» 1 Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb ɓe lɛ̀ à wilimɛ nywɔʼ màzwùm. Yesù lìmme lɛ kwan wolâ she nun yɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan ɗonnzi, à kɛ̀n ɓe kɛ ke Ce nyon. À ɓe ɓwum ɓyon ɓye cɛ̌ ŋgyɔʼ zwɛ̂m yili ǹzwɔnzwɔ̀ʼ, à yile ɓon a kɛn ɓɛ̀n kɛ mmlɔ̀kàʼ. 2 Kwæ̀bbi wolimɛ, Yesù ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon ɗunmi ji ji. Satæ̀n ɓe lɛ̀ à ɗuân kɛ nywi Judà nɛ mwɛn Sìmôn Ìskàrìô, ɓǎ nun kyî Yesù. 3 Yesù lìmmì lɛ Ce nyon M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ fɛ nun ywum hwæn pæʼ kɛ fyaʼ, à lìmmì tì lɛ à wai kɛ fyaʼ Mvɛ̀nnswæ̀b, lɛ̀ à yɛ̌ tì kònndì fyònnì ɓe kɛ cì shon. 4 À waʼ zwô, à nywæ̀ʼ plè ndwun nyon, à sheli plè nyɛ̌ ɗin, à kpæm ǹkwùʼ. 5 Kɛ nyě yi, à sheli peàn, à lwɔʼ mlǎʼ kɛ nlim, à ɗunmi ɓwɛsɔʼ ɓyon mɛ̀ kwù ɓɔsi, lɛ̀ ǎ ɓon kwon ɓe lɛ̀ plè nɛ nun kpæmmi kɛ ŋkwùʼ ni. 6 À kǐn ɓɛ̀n kɛ ywi Sìmôn Pìɛ̂r, nun ni shɛ̀ lɛ̀ Yesù lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, wù nɛ yɛ mùn mɛ̀ kwù ɓɔsi ɗyě fyaʼ?» 7 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Swum sɛ mùn tǎ cì sɛ, wǔ lìmmi kan son jenɛ, son, wǔ kà lìmmàkàʼ son lɛ̀ kwan leân kwæʼ.» 8 Pìɛ̂r shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «À si shìlè, wù ɓà mun mɛ̀ kwù ɓɔsi.» Yesù kònndì tì nun fyònnzi lɛ: «Mun shì wù mɛ̀ kwù ɓɔsi, lɛ̀ wù ɓà tî wù mwum nyɛ̀m.» 9 Kwan sɛ Pìɛ̂r ywɔʼ li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, kɛ à si li, ɓa wù suʼ mùn mɛ̀ kwù ɓɔsi, swì mun mwù, wù kònndì tì kuʼ mùn mɛ̀ fyàʼ ɓɔsi.» 10 Yesù kònndì tì nun shɛ̌ ɓe lɛ: «Mwum nɛ ɓɔâ ɓɔʼ, kwæʼ nywi shon si pwɛbbi, swum sɛ nun yɛ̌ cì, sukuʼ m̀ɓɔsi mɛ kwù. Ɓyin ɓi pwibbɔa, son, ɓyin pwɛb kan ɓyin hwæn.» 11 (Ɓe lɛ̀ Yesù lìmmâ mwum nɛ yɛ̌ nun kyǐ, li nɛ ci à shɛ̀ lɛ: «Ɓyin ɓa pwibbɔa ɓyin hwæn.») 12 Kwan sɛ Yesù ɓɔsi ɓon mɛ̀ kwù hwæn, à sheli plè ndwun nyon, à swì ɓe nywi, à kɛ̀n tòn njiʼ. À tònmɛ njiʼ, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin limmi swum sɛ mùn cì ɓyin sɛ? 13 Ɓyin ta mun lon lɛ Ǹlìsàʼ, ɓyin lon tì mùn lɛ Nyɛli nyin. Ɓyin ɓwu kan mbyi, ntwiʼ sɛ mùn nɛ kuʼ. 14 Ɓɛshɛ mùn, mùn nɛ Nyɛli nyin, mùn ɓɛ tì ǹlìsàʼ nyin, mùn nɛ ɓɔsi ɓyin mɛ̀ kwǔ, ɓyin kuʼ, ɓɔsênì kuʼ ɓwùlu mɛ̀ kwù kɛ nyinnìm shin nun. 15 Mùn lìsea ɓyin m̀bɔ̀kì nɛ ɓyin yɛ ɗwon kɛ mɓɔsi yɛ mùn ɓɔsâ ɓyin mɛ̀ kwù nun. 16 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, ci-she ndɔʼ ɓǎ ǹdwun, à làn ci-zwiʼ she nyon, shìkì ci-mfyi ɓɛ kuʼ ǹdwun, à làn mwum nɛ fyi nun. 17 Kɛ ɓyin limmâ ywum màzwùm jenɛ, ɓyin yɛ ɓɛ kɛ tǒn lwɛn nun ɓɛshɛ ɓyin ci li. 18 «Mǔn kwùm kan ɓyin nùn, mùn lìmmâ ɓwum ɓye mùn yæ̌n. Son, a yili lɛ swum sɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lwinni, she ɓɛ lɛʼ lɛ: “Mwum nɛ ɓwiʼ ta ji ji ɓwiʼ lɛ̀ nun swon pɛn fɔʼ, à ti ɓe ci-ɓyìnnì nyɛ̀m.” 19 Mùn tà ɓyin mɛ̀ ywiʼ ɗwosi jenɛ lɛ̀ swum màzwǔm kà ɓɛ̌n, ɓǎ kwan sɛ sɛ yɛ ɓɛ̌n, ɓyin limmì lɛ mùn ni wɛ̌ tà shɛ mùn ni kuʼ. 20 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum nɛ tǎ mwum nɛ mùn tǎ fyi yě, à tà ti kuʼ mùn yě, nyɛ̌ tà mun yě, à tà tì kuʼ mwum nɛ fyii mùn yě.» 21 Kɛ nyè yɛ Yesù lɛle ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, ǹlim ɓyitì nun zwum, à shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ kɛ nyinnìm shin nun, mwum m̀bɔʼ ndɔʼ ni kwe nyɛ̌ yɛ̌ mùn kyǐ.» 22 Kɛ nywɔʼ yɛ ɓwɛsɔʼ ɓyon ywɔʼ li, kon kyeâ ɓon mwu, ɓɛ ɗunmi ɓon nɛʼ cɛènì mɛʼ mɛʼ, ntwiʼ sɛ ɓɛ lìmmi kan mwum nɛ nun tǎ lɛʼ lɛ̀ nun. 23 Kɛ nyinnìm ɓwɛsɔʼ Yesù nun, nyɛ̌ nun yile ǹzwɔnzwɔ̀ʼ ɓe kɛ ke shon ǹtǒn. 24 Sìmôn Pìɛ̂r nwìtì nun ŋwum lɛ nyǐ ni cibbi lɛ̀ Yesù lɛ nyǐ ni tǎ lɛʼ lɛ̀ wɛn? 25 Li, mwɛsɔ̀ʼ ni nònmɔ̀ʼ Yesù nywi, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, kɛ̀ yà mwum nɛ wù tǎ lɛʼ lɛ̀ nun?» 26 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Mùn yɛ̌ mbuʼ pɛn ndwǒ kɛ mlaʼ nwɔ̀ʼ nun. Mwum nɛ mùn yɛ̌ fɛ, lɛ̀ nun nɛ.» Yesù lɛmɛ li, à nyɛ̀ʼ mbuʼ pɛn, à ndwɔ̀ʼ nun kɛ mlaʼ nwɔ̀ʼ nun, à fɛ lɛ̀ Judà, mwɛn Sìmôn Ìskàrìô. 27 Kwan sɛ Judà yè mbuʼ pɛn ni, Satæ̀n ɗun nun nywi. Kɛ nyě yi, Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Swum sɛ wù yili wù ci, kimnzi mɛ̀ fyàʼ, wù cì son m̀byìmmi.» 28 (Ɓye fɔʼ ɓɛ ɓe kwe swon pɛn swɔli, ɓɛ ywɔti kan mwǔ nzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm. 29 Kɛ Judà ɓe ci-ŋgwǔm lǒn, màn ɓyindɔʼ ɓe ɓàkàʼ lɛ Yesù yili nun fyi nun, ɓǎ nyǐ ni kɛn ywum ŋgwin hwìnni, kɛ̀ shindɔʼ, nyǐ ni kɛn mɛ̀ ci-nzæmnzæm ywum ndɔʼ fɛ.) 30 Judà yèmɛ mbuʼ pɛn ni, kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̀n, à kwan wan. Ywum màzwùm ɓe lànnzì li kpon nun. 31 Kɛ nyè yɛ Judà kwan wan, Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon ɓye fɔʼ lɛ: «Jenɛ, Mwɛn Mwum cinnâ ǹtwu, ɓwum hwæn yɛ ǹtwu yon yɛnni, ɓɛ yɛn tì kuʼ ǹtwu Mvɛ̀nnswæ̀b kɛ nywi yon. 32 Kɛ nyɛn yɛ ɓɛ yɛ ǹtwu yon yɛnni li, M̀vɛ̀nnswæ̀b nun nɛʼ yɛ̌ tì kuʼ ɓon ǹtwu mwɛn nyon lìsea. À ɓǎ kæʼ ɓænni lɛ̀ ǹcǐ yi. 33 Ɓwɛn ɓyɛ̂m, ɓwiʼ kɛ fɛʼ tòn ɓwiʼ lɛ̀ ɓyin kwan kwæʼ. Ɓyin kà kæbkàʼ mùn, son, ywɔênì fɛʼ swum sɛ mùn shɛ̀â mbyî lɛ̀ mɛ̀ Yudà. Mùn shɛ̀e ɓon lɛ: “Ɓyin wòli kan kim ɓyin kiìn cɛ̌ mùn kɛ̀nmɛ nun.” Mùn tà tî kuʼ ɓyin ǹzæ̀ʼ lɛʼ m̀bɔʼ màzwùm kwùbbi jenɛ. 34 Ǹzæ̀ʼ lɛʼ nywæb nɛ mùn yili mùn shɛ ɓyin, à ni lɛ, yilênì ɓwùlu kɛ nyinnìm shin nun. M̀bɔ̀kì nɛ mùn yilâ ɓyin, yilênì tì kuʼ ɓwùlu kɛ nyinnìm shin nun. 35 Kɛ nyili yɛ ɓyin yɛ ɓwùlu yili kɛ nyinnìm shin nun li, wɛn nɛ hwæn yɛ̌ yɛn, à lìmmì lɛ ɓyin ɓi ɓwɛsɔʼ ɓyɛ̂m.» 36 Kɛ nyě yi, Sìmôn Pìɛ̂r cibbi lɛ̀ Yesù lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, wù kɛ̀nmɛ fɛn?» Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Wǔ wòli kan kim jenɛ wù ɗwon mùn kɛ cìcì sɛ mùn kɛ̀nmɛ nun, son, wǔ kà ɗwonkàʼ mùn.» 37 Sìmôn Pìɛ̂r kà cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, mǔn wòli kan kim mùn ɗwon wù jenɛ ntwiʼ yɛn? Kwo ɓɛ yili ɓɛ wu fɛʼ mûn kɛ ntwiʼ ywû, mùn ɓà wû ɗonnzi.» 38 Yesù cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Lɛŋkæ̀m sɛ she wù lɛʼ lɛ ɓɛ wu fɛʼ wu, wù ɓà mun ɗonnzi? Mùn tà wu shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, lɛ̀ ɗyim nyǐ kà ɗwǐ ǹkwu, wù yɛ̌ ɓyìnnɔ̀ʼ kæ̀mmì lê lɛ wǔ lìmmi kan mun.» 1 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Ɓa ɓyin ton lɛ̀ mɛ̀ mfyonŋgaʼ kɛ mɛ nlim nun, tɛ̀lênì zwùm lɛ̀ M̀vɛ̀nnswæ̀b, ɓyin tɛʼ tì kuʼ zwùm lɛ̀ mùn. 2 Mùn kɛ̀nmɛ ɓyin yì cǐ tòn fɔ̀si kɛ nye Ce nyɛ̀m, ntwiʼ yì cǐ tòn yi kwe mèan. A shiè ɓɛ lɛŋkæ̀m, mǔn shɛè kǎn ɓyin. 3 Kwan sɛ yɛ ɓɛ, lɛ̀ mùn fɔ̀sâ ɓyin yì cǐ tòn yi, mùn yɛ̌ fyòìn ɓe, mùn kìn ɓyin twɛli ɓǎ ɓyin ton kuʼ cìcì sɛ mùn ni kwe. 4 Ti lɛ̀ cɛ̌ mùn kɛ̀nmɛ nun, ɓyin limmi mbyi.» 5 Tòmasì ywɔʼ li, à shɛ̀ lɛ̀ Yesù lɛ: «Nyɛli nyɛʼ, kɛ ɓwiʼ lìmmi kan cìcì sɛ wù kɛ̀nmɛ nun, ɓwiʼ yɛ cì lɛ, lɛ̀ ɓwiʼ kà lìmmi mbyi?» 6 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn nɛʼ nɛ ɗyi mbyi, mùn ɓɛ tì ci-lɛŋkæ̀m, ǹzison ta mûn wai fyaʼ. Mwum ndɔʼ wòli kan kim à kìn kɛ cǐ Ce nyɛ̀m, à shì mùn lèan kɛ fyaʼ. 7 Mwum nɛ lìmmâ mǔn, à lìmmâ kuʼ Ce nyɛ̀m. Ǹɗunmi yɛ jenɛ, ɓyin limmâ Ce nyɛ̀m, ɓyin konndì tì kuʼ nun yɛnni.» 8 Fìlipò ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛʼ, swum sɛ ɓwiʼ sukuʼ yili, à si lɛ wù lisàʼ ɓwiʼ Ce nywù.» 9 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Fìlipò, kwan ti læ̀bbi, ɓwiʼ ɓi fɛ ɓwiʼ lɛ̀ ɓyin, wǔ lìmmi kifɛʼ mûn ɗyě? Wù lɛʼ lɛ mùn lisàʼ wù Ce nyɛ̀m ntwiʼ yɛn? Ywɔʼ fɛʼ, mwum nɛ yɛnnâ mǔn, à yɛnnâ kuʼ Ce nyɛ̀m. 10 Wǔ lìmmi kan lɛ ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ, ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m? Mùn shɛ̌ lɛ̀ ɓyin lɛ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ta mun kwean ŋwum yɛ, mǔn tà ka yon lɛli lɛ̀ mwù yɛ̂m. Son, kɛ mɓæti yɛ ɓwiʼ ɓi ɓæti lɛ̀ Ce nyɛ̀m, nun nɛ ta she shon lwinnzi kɛ nywi yɛ̂m. 11 Ǹshɛ̀ yɛ mun shɛ̀ ɓyin lɛ ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ yɛ, twɛlênì yon lɛ̀ lɛʼ lɛŋkæ̀m. Ɓyin shi fɛʼ son twɛli lɛ̀ lɛʼ lɛŋkæ̀m kɛ ntwiʼ sɛ mùn nɛ lɛʼ li, twɛlênì son lɛ̀ lɛʼ lɛŋkæ̀m ntwiʼ she sɛ Ce nyɛ̀m tǎ lwinnzi kɛ nywi yɛ̂m. 12 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mwum nɛ tǎ ǹlim kɛ̌ kɛ nywi yɛ̂m, à yɛ̌ kuʼ paʼ she sɛ mùn tǎ cì cǐ. À yɛ̌ ma cì, sɛ lan li, ntwiʼ sɛ mùn kɛ̀nmɛ tòn kɛ ke Ce nyɛ̀m. 13 Ywum yɛ ɓyin yɛ cibbi kɛ jin shɛ̂m nun hwæn, mùn yɛ̌ yon cǐ, ɓǎ Mwɛn lisàʼ ǹtwu Ce nyon lɛ̀ ɓwum. 14 Ɓɛshɛ ɓyin cibbi swum ndɔʼ kɛ jin shɛ̂m nun, mùn yɛ̌ ɓyin son fɛ.» 15 «Ɓɛshɛ ɓyin ta mûn yili, ɓyin kà lwinnzakàʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ mùn tà ɓyin shɛ̌. 16 - 17 Mùn yɛ̌ Ce nyɛ̀m cibbi lɛ à fyiì ɓyin Ci-mkpaʼ nyɛ̌ ɗin ndɔʼ tì, ɓǎ nun ton kwan hwæn lɛ̀ ɓyin. Ci-mkpaʼ màzwùm nɛ ɗyi M̀pùn nyɛ̌ tǎ ɓwum mbyi lɛŋkæ̀m lìsea, M̀pùn nyɛ̌ lan wan wòli kan ɓɛ yê, ntwiʼ sɛ ɓɛ tà ka nun yɛnni, shìkì ɓɛ limmì kuʼ nun. Ti lɛ̀ ɓyin, ɓyin limmi nun, ntwiʼ sɛ à ni ɓyin nywi. À tǎ tòn lɛ̀ ɓyin m̀ban. 18 «Kɛ à si li, mùn ɓà ɓyin ɗonnzi kyi wɛ̌ mɛ̀ nduʼ, mùn yɛ̌ tì kònndi kìn ɓe cì shin. 19 Kɛ kwan kwæʼ nun, lan wan ɓa tî mùn yɛnni, son, ti lɛ̀ ɓyin, ɓyin yɛ tì mùn yɛnni ɓe, ntwiʼ sɛ, kɛ mùn ni ǹzison, ɓyin kuʼ, ɓyin yɛ ɓɛ ǹzison. 20 Kwan sɛ ǹgyìn màzwǔm kà wòlàkàʼ, ɓyin yɛ lìmmì lɛ ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ, ɓyin limmi tì kuʼ lɛ ɓyin ɓi ɓæti lɛ̀ mùn, mùn kuʼ, mùn ɓɛ m̀ɓæti lɛ̀ ɓyin. 21 «Mwum nɛ tǎ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m ɓænni kɛ mwu, à ɗwonnzi yon, nun nɛ ta mun yili. Mwum nɛ tà mun yili, Ce nyɛ̀m yɛ̌ kuʼ nun yili, mùn kuʼ, mùn yili tì kuʼ nun, mùn ɓwùmnì nun swiʼ.» 22 Judà (ɓa kì nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ Judà Ìskàrìô) ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛʼ, sɛ ci lɛ, wù yɛ̌ suʼ ɓwùmnì kɛ swiʼ shɛʼ, shìkì wù ɓwùmnì kuʼ kɛ swiʼ lan wan?» 23 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ɓɛshɛ mwum ndɔʼ tà mun yili, à yɛ̌ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m ɗwonnzi. Ce nyɛ̀m yɛ̌ nun yili, ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m, ɓwiʼ yɛ kǐn tòn kɛ cì shon. 24 Mwum nɛ tà ka mûn yili, ǎ tà ka ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m ɗwonnzi. Ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ɓyin ta ywɔʼ yɛ ta mun kwean ŋwum yɛ, yɛ tà ka waʼ kɛ ŋwum yɛ̂m nun, son, Ce nyɛ̀m nɛ fyii mùn, nun nɛ ta mun yon fyi. 25 «Mùn shɛ̀â ɓyin ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi kwan sɛ ɓwiʼ kɛ tòn lɛ̀ ɓyin sɛ. 26 Ce nyɛ̀m yɛ̌ ɓyin M̀pùn Nsanmi fyi kɛ jin shɛ̂m nun ɓǎ nun kpaʼ ɓyin. Nun, à yɛ̌ ɓyin ywum hwæn pæʼ lìsea, à cì ɓyin ɓunŋgàʼ ywum hwæn yɛ mùn shɛ̀â ɓyin. 27 «Ɓa ɓyin ton lɛ̀ mɛ̀ mfyonŋgaʼ kɛ mɛ nlim nun, shìkì yi kwɛn ɓyin. Mùn tà ɓyin ǹlim flɔsi. M̀flɔsi nlim yɛ̂m ɓa wɛ̌ ye lan wan ta ɓyin flɔsi, flɔa nɛ mùn kɛ nywi nɛ mùn tà ɓyin fɛ. 28 Ɓyin ywɔâ kǎn she mùn shɛ̀e ɓyin lɛ mùn kɛ̀nmɛ, son, mùn yɛ̌ tì fyòìn ɓe kɛ cì shin? Ɓɛshɛ ɓyin yilè mùn, ǹlim lwukaè ɓyin lɛ̀ she mùn kɛ̀nmɛ kɛ ke Ce nyɛ̀m, ntwiʼ sɛ Ce nyɛ̀m nɛ ɗyi ǹdwun, à làn mùn. 29 Mùn sannzâ tì ɓyin ywum màzwùm jenɛ lɛ̀ yɛ kà ɓɛ̌n, ɓǎ kwan sɛ yon yɛ ɓɛ̌n, ɓyin twɛʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m lɛ̀ lɛʼ lɛŋkæ̀m. 30 Kwan nzwonmɛ kwæʼ, lɛ̀ mùn ɓà tî sèàn shɛ̌ lɛ̀ ɓyin, ntwiʼ sɛ m̀vɛ̀n nɛ ŋgyɔ̂ʼ wan ɓɛ̀nmɛ. Ǎ cinni kan ǹkimmɔʼ ndɔʼ kɛ nywi yɛ̂m, 31 son, sɛ yili lɛ lan wan limmì lɛ mùn yili Ce nyɛ̀m, mùn cì tì kuʼ wɛ̌ tà shɛ nun shɛ̀e mùn. Weànì zwô, ɓwiʼ kɛnnènì.» 1 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Mùn nɛ ɗyi ǹjì ŋgæʼ ŋkæ̀mŋkæm, Ce nyɛ̀m nɛ mwum nɛ tǎ ǹjì ŋgæʼ ni pwɛbsi. 2 Mɛ̀ ŋwæm nyɛ̌ tà ka yì gwùm sean, à tà nun kwìɔʼ ŋgyɔʼ. Kɛ nyě yi, à fɔ̀sì nyɛ̌ tǎ yì gwùm sean lɛ̀ nun fɔsì san lwɛn. 3 Li nɛ kuʼ, ǹlìsàʼ ywum yɛ mùn lìsea ɓyin, yɛ fyɔsâ ɓyin sanmi. 4 Ɓɛênì ɓæti lɛ̀ mùn wɛ̌ tà shɛ mùn ni m̀ɓæti lɛ̀ ɓyin. Ŋwæm ŋgæʼ ndɔʼ wòli kan kim yɛ ɗyi yon kyishon, yɛ san gwùm, yon shi ɓɛ ɓæti lɛ̀ ǹkwùʼ ŋgæʼ. Swum fɔʼ sɛ kuʼ, ɓyin shi ɓɛ ɓæti lɛ̀ mǔn, ɓyin wòli kan kim ɓyin cinni mɛ̀ kìkæ̀n nlwukea. 5 «Mùn nɛ ɗyi wɛ̌ ǹjì ŋgæʼ, ɓyin ɓɛ kuʼ wɛ̌ mɛ̀ ŋwæm. Mwum nɛ ɗyi m̀ɓæti lɛ̀ mǔn, mùn ɓɛ kuʼ m̀ɓæti lɛ̀ nun, mwum màzwùm tǎ mɛ̀ lɛʼ nlwukea cǐ kwan mèan hwæn, ntwiʼ sɛ ɓyin wòli kan ɓyin ci swum ndɔʼ shìkì mùn shì fyàʼ yɛ̂m kɛ̌ nlim. 6 Mwum nɛ shì ɓɛ m̀ɓæti lɛ̀ mǔn, ɓɛ yɛ nun ɗwìɔʼ pɛɗin wɛ̌ ŋwæm ŋgæʼ yɛ ɓɛ kwi, ɓɛ ɗwiɔ̀ʼ yon twuʼ, yon wummɛ, ɓɛ sheli yon, ɓɛ kɛn win ɓanni nun, yɛ ɓuki. 7 Ɓɛshɛ ɓyin ɓi ɓæti lɛ̀ mǔn, ɓyin ɓæn tì kuʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m, swum sɛ ɓyin yili, cibbênì son, ɓyin yɛ cinni. 8 Kwan sɛ ɓyin cinni mɛ̀ kìkæ̀n nlwukea kwan mèan hwæn, ɓyin lisàʼ tì kuʼ lɛ ɓyin ɓi ɓwɛsɔʼ ɓyɛ̂m, kɛ kwan màzwùm nun sɛ ɓwum ta ǹtwu Ce nyɛ̀m yɛnni. 9 Wɛ̌ tà shɛ Ce nyɛ̀m tà mun yili, m̀banmbɔʼ kuʼ, mùn tà kuʼ ɓyin yili li. Tòênnì, ɓyin limmì lɛ mùn yili ɓyin. 10 M̀bɔ̀kì nɛ mùn ɓe ǹywɔli kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ Ce nyɛ̀m nun, mùn lìmmi lɛ à yili mun, m̀banmbɔʼ kuʼ, a ɓyin ɓɛ ywɔli kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun, ɓyin yɛ tòn kwan hwæn kɛ nlìmmì nun lɛ mùn yili ɓyin. 11 «Ǹshɛ̀ yɛ mùn shɛ̀ ɓyin ǹzæ̌ʼ lɛʼ màzwùm yi, à yi ɓǎ ǹdàli yɛ̂m shê ɓyin, mɛ̀ nlim nyin ɓɛ ǹlwinni lɛ̀ ǹdàli. 12 Yilênì ɓwùlu kɛ nyinnìm shin nun wɛ̌ m̀bɔ̀kì nɛ mùn yilâ ɓyin. Ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ mùn yili mùn shɛ ɓyin, à ni. 13 M̀bɔ̀kì nyili làn kan nyɛ̌ mwum tǎ mwù yon kyǐ ntwiʼ nyili mɛ ŋwè ɓyon. 14 Ɓyin ɓi mɛ̀ ŋwè ɓyɛ̂m, ɓɛshɛ ɓyin ci swum sɛ mùn tà ɓyin shɛ̌. 15 Mǔn tà ka tî ɓyin lon lɛ mɛ̀ ci-she ɓyɛ̂m, ntwiʼ sɛ ci-she lìmmi kan mɛ̀ mɓàkàʼ ci-zwiʼ she nyon. Mùn tà ɓyin fyǒn lon lɛ mɛ̀ ŋwè ɓyɛ̂m, ntwiʼ sɛ mùn lìseâ ɓyin ywum hwæn yɛ mùn yuseâ fyaʼ Ce nyɛ̀m. 16 Ɓyin ɓɛ yæ̀n kan mùn, son, mùn nɛ yæn ɓyin ɓǎ ɓyin kɛn, ɓyin ci mɛ̀ she nlwukea nyɛ̌ yɛ̌ mwù kwannzi. Li, ywum hwæn yɛ ɓyin yɛ Ce nyɛ̀m cibbi kɛ jin shɛ̂m nun, à yɛ̌ ɓyin yon fɛ. 17 Swum sɛ mùn yili lɔʼ lɛ ɓyin ci, à si lɛ ɓyin yili ɓwùlu kɛ nyinnìm shin nun.» 18 «Ɓɛshɛ lan wan ta ɓyin ɓyìnnzi, lìmmênì lɛ mùn nɛ ɓɛ sɛte ɓyìnnzì. 19 Ɓyin ɓê kɛ læm lan wan nun, ɓɛ yilê ɓyin, ntwiʼ sɛ ɓyin ta ɓòn kɛ̀nni ɓyin lɛ̀ ɓon. Son, mùn yæ̀nnâ ɓyin kɛ nyinnìm shan nun, mùn pæ̀ʼ ɓyin kɛ ɓòn nyan nun. Li nɛ ci, ɓɛ ta ɓyin ɓyìnnzi nun. 20 Nyɛ̀lênì fɛʼ ǹsɛ̌ʼ lɛʼ zwum kɛ nzæ̀ʼ lɛʼ nɛ mùn shɛ̀ ɓyin lɛ: “Ci-she wòli kan à ɓɛ ǹdwun, à làn ci-zwiʼ she nyon.” Ɓɛshɛ ɓon ɓe mùn vɛ̀nɛ̀ʼ yɛnnzi, ɓɛ yɛ kuʼ ɓyin yɛnnzi ɓe li. Ɓɛshɛ ɓon ɓe ywɔli kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ̂m nun, ɓɛ yɛ kuʼ ɓɛ ywɔli kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yin nun, m̀banmbɔʼ li. 21 Ɓɛ yɛ ɓyin vɛ̀nɛ̀ʼ yɛnnzi, ntwiʼ sɛ ɓyin ɓi ɓwum ɓyɛ̂m, ɓɛ yɛ cì li, ntwiʼ sɛ ɓon lìmmi kan mwum nɛ fyii mùn. 22 Mǔn shiè ɓɛ̀n, mùn sannzi ɓon ǹzæ̌ʼ lɛʼ Mvɛ̀nnswæ̀b, mɛ̀ kæ̌ʼ Mvɛ̀nnswæ̌b ɓænnè kǎn ɓon lɛ̀ ntwiʼ ɓyɛbbi nɛ ɓon ta cì. Son jenɛ, kɛ ɓon ywɔâ swum sɛ mùn sannzâ ɓon, ɓɛ ɓa tî mɛ̀ kwɛ̀m cinni. 23 Mwum nɛ tà mun ɓyìnnzi, à tà kuʼ Ce nyɛ̀m ɓyìnnzi. 24 Mǔn shiè ɓɛ̀n, mùn cì mɛ̀ she nɛ mwum ndɔʼ cì kifɛʼ mbyî, mɛ̀ kæ̌ʼ Mvɛ̀nnswæ̌b ɓænnè kǎn ɓon ntwiʼ ɓyɛbbi nɛ ɓon ta cì. Son jenɛ, ɓɛ yɛnnâ mɛ̀ she nyɛ̀m nɛ mùn tǎ cì, ɓɛ ti ɓwiʼ ɓyìnnzi, ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m. 25 Son, ywum màzwùm ta lànnzì hwæn li ɓǎ swum sɛ ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lwinni, she ɓɛ kɔʼ lɛ: “Ɓɛ ta mun ɓyìnnzi ŋgyɔʼ ɗin.” » 26 Yesù kònndì tì ɓon shɛ̌ lɛ: «Mwum nɛ yɛ̌ ɓyin kǐn kpea yɛ̌ ɓɛ̀n. Ci-mkpaʼ màzwùm ni M̀pùn nyɛ̌ tǎ mbyi lɛŋkæ̀m lìsea, à tǎ waì cɛ̌ Ce nyɛ̀m. Mun ɓɛ̀nmɛ cɛ̌ Ce nyɛ̀m, mùn yɛ̌ Ci-mkpaʼ ni fyii lɛ̀ nun ɗyi shìtàkwù shɛ̂m. 27 Ti kuʼ lɛ̀ ɓyin, ɓyin yɛ tì kuʼ shìtàkwù shɛ̂m ɗyi, ntwiʼ sɛ ɓyin ɓe lɛ̀ mùn ǹdìkàʼ nɗunmi she shɛ̂m, a kiìn ɓɛ̀n ɗyě.» 1 «Mùn shɛ̀ ɓyin ywum ton yi lɛ̀ ɓyin læ̀kì wòn kɛ ntɛ̀ʼ zwum yin nun. 2 Ɓɛ yɛ ɓyin fyinni kɛ mɛ nyenswæ̀b mɛ Yudà nun. A suʼ kan li, son, kwan ndɔʼ kà wòlàkàʼ she ɓwum ɓɛ yɛ ɓyin wu, ɓɛ yɛ ɓàkàʼ lɛ ɓon ɓi ta she Mvɛ̀nnswæ̀b lwinnzi kɛ ncì yɛ li nun. 3 Ɓɛ yɛ ɓyin ywum màzwùm cǐ hwæn li, ntwiʼ sɛ ɓon lìmmi kan Ce nyɛ̀m, shìkì ɓɛ limmì mùn. 4 Son, mùn tà ɓyin yon shɛ̌ li, ntwiʼ kwan sɛ kwan ncǐ yi yɛ ɓon wòli fyaʼ, ɓyin ɓun lɛ mùn shɛ̀e ɓyin ǹzæ̌ʼ lɛʼ màzwùm mbyî tin.» «Mǔn sɛte kǎn ɓyin ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi shɛ̌ kɛ nɗunmi ntwiʼ sɛ ɓwiʼ ɓe ɓwiʼ lɛ̀ ɓyin cìcì fɔʼ. 5 Jenɛ, mùn fyònmɛ mùn ɓe kɛ cɛ̌ mwum nɛ fyii mùn. Kɛ nyinnìm shin nun, mwum ndɔʼ cibbi kan kuʼ mùn lɛ mùn kɛ̀nmɛ fɛn? 6 Son, kɛ nlɛli yɛ mùn lɛli yi, ɓyin ɓi lɛ̀ mɛ̀ yiye kɛ nlim. 7 Kwo fɛʼ she ɓyin ɓi lɛ̀ mɛ̀ yiye si, mùn tà ɓyin lɛŋkæ̀m shɛ̌ kɛ nshɛ̀ yɛ mùn shɛ̀ lɛ, a si lɛʼ lwɛn kɛ cì shin lɛ mùn kɛn, ntwiʼ sɛ mun shì kɛ̌n, lɛ̀ Ci-mkpaʼ nyin ɓǎ ɓɛ̀nni. Son, mun kɛ̌n, lɛ̀ mùn yɛ̌ ɓyin nun fyii. 8 Kwan sɛ nun yɛ̌ ɓɛ lɛ̀ à ɓɛ̀nnâ, à yɛ̌ lan wan ɓyɛbbi nɛ ɓon ta cì lìsea, à lìsàʼ tì ɓon swum sɛ ɗyi kɛ mbyi nlwɛn nun, à sannzi tì ɓon lɛ mɛ̀ kæ̌ʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ɓi kwe. 9 Swum sɛ nun yɛ̌ ɓon lìsea kɛ nywi ɓyɛbbi nɛ ɓon ta cǐ, à si lɛ ɓɛ tà ka ǹlim kɛ̌ kɛ nywi yɛ̂m. 10 Ti lɛ̀ swum sɛ yɛn mbyi nlwɛn, à si lɛ mùn yɛ̌ mùn fyòn ɓe kɛ cǐ Ce nyɛ̀m, li, ɓyin ɓa tî mùn yɛnni. 11 Swum sɛ nun yɛ̌ tì kuʼ ɓon shɛ̌ kɛ lɛʼ mɛ kæ̀ʼ nun, à si lɛ mɛ̀ kæ̀ʼ ɓænnâ m̀vɛ̀n nyɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan. 12 «Mùn cinni tî ǹzæ̌ʼ lɛʼ mèan ye mùn yili mùn shɛ ɓyin, son, ɓyin wòli kan ɓyin ɓæn yon mwu jenɛ. 13 Son, kwan sɛ M̀pùn nyɛ̌ tǎ ɓwum mbyi lɛŋkæ̀m lìsea yɛ̌ ɓɛ̀n, à yɛ̌ ɓyin kɛ̀nnzi kɛ mbyi màzwùm nun. À ɓǎ lɛli lɛ̀ mwù yon, son, à yɛ̌ ɓyin ywum yɛ nun ywɔâ shɛ̌, à sannzi tì kuʼ ɓyin ye kà ɓɛ̀nkàʼ. 14 À yɛ̌ ɓyin ǹtwu yɛ̂m lìsea, ntwiʼ sɛ ywum yɛ nun yɛ̌ ywɔʼ kɛ ŋwum yɛ̂m, yon yɛ nun yɛ̌ ɓyin kǐn shɛ̌. 15 Ywum yɛ Ce nyɛ̀m cinni hwæn pæʼ, yɛ̂m yɛ. Li nɛ ci, mùn shɛ̀ lɛ Ci-mkpaʼ ni yɛ̌ ɓyin ywum yɛ nun ywɔʼ kɛ ŋwum yɛ̂m kǐn shɛ̌.» 16 Yesù kònndi shɛ̀ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon lɛ: «Kɛ kwan kwæʼ nun, ɓyin ɓa tî mùn yɛnni, son, kwan yɛ tì kònndi làn ɓe kwæʼ, ɓyin yɛ tì mùn yɛnni.» 17 Ɓwɛsɔʼ ɓyon ndɔʼ ywɔmɛ li, ɓɛ ɗunmi lɛli kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ nun shɛ̀ ɓwiʼ lɛ kɛ kwan kwæʼ nun, ɓwiʼ ɓa tî nun yɛnni, son, kwan yɛ tì kònndi làn ɓe kwæʼ, ɓwiʼ yɛ tì nun yɛnni, ǹzæ̀ʼ lɛʼ ni lìsaʼ lɛ yɛn? Ǹdɔʼ nɛ nun kònndi tî lɛʼ lɛ à si ntwiʼ sɛ nun fyònmɛ nun ɓe cɛ̌ Ce nyon, à lìsaʼ tî kuʼ lɛ yɛn? 18 Kwan kwæʼ sɛ nun lɛʼ si, sù màzwùm ni kuʼ lɛ yɛn? Swum sɛ nun yili nun lɛʼ, ɓwiʼ tà ka ɓwiʼ son ywo.» 19 Yesù yɛn lɛ ɓɛ yili ɓɛ ɗunmi nun ǹzæ̌ʼ lɛʼ cibbea, ǎ kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Ǹzæ̀ʼ lɛʼ nɛ mùn lɛʼ lɛ, kɛ kwan kwæʼ nun, ɓyin ɓa tî mùn yɛnni, son, kwan yɛ tì kònndi làn ɓe kwæʼ, ɓyin yɛ tì mùn yɛnni, ni nɛ ɓyin ta jiji kɛ mwu yin nun? 20 Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ɓyin kà kwekàʼ, lɛ̀ ɓyin ta nywi ywætea, son, lan wan yɛ ɓɛ lɛ̀ ǹlim lwɛn. Ɓyin yɛ ɓɛ lɛ̀ mɛ̀ yiye kɛ nlim nun, son, mɛ̀ yiye ɓyin yɛ fyònnì ǹdàli. 21 Kwan sɛ ye tǎ m̀lib kwɛ̀nni, à tǎ ɓɛ lɛ̀ ŋgu swiʼ, ntwiʼ sɛ nun lìmmi lɛ kwan nyɛn vɛ̀nɛ̀ʼ shon wolâ. Son, kwan sɛ ta ɓɛ lɛ̀ mwɛn kweân, ǹlim ta nun fye lɛ̀ ǹkwɛ̀nnì nywi yɛ nun ɓe ywɔʼ, ǹlim ɗunmi nun lwukea ntwiʼ sɛ nun lìmmi lɛ mwum kweân kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan. 22 M̀banmbɔʼ nɛ kuʼ lɛ̀ ɓyin, ɓyin ɓi jenɛ lɛ̀ ŋgu swiʼ, son, kwan sɛ ɓwiʼ yɛ tì kònndi cinnênì ɓe, ǹlim yɛ ɓyin lwukea. Li, mwum ndɔʼ ɓà ɓyin ǹdàli yin kwìnnzi. 23 «Kwan sɛ ǹgyìn màzwùm kà wòlàkàʼ, ɓyin ɓa tî mùn ǹzæ̌ʼ lɛʼ ndɔʼ cibbea, kwo kɛ nywi swum fɔʼ ndɔʼ. Mùn tà ɓyin shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ ywum hwæn yɛ ɓyin yɛ Ce nyɛ̀m cibbi kɛ jin shɛ̂m nun, à yɛ̌ ɓyin yon fɛ. 24 Han a kiìn ɓɛ̀n jenɛ, ɓyin cibbi kifɛʼ swum ndɔʼ kɛ jin shɛ̂m nun. Cibbênì, ɓyin yɛ cinni, li, mɛ̀ nlim nyin yɛ̌ lwinni lɛ̀ ǹdàli.» 25 «Mùn shɛ̀ ɓyin mɛ̀ lɛʼ ni hwæn kɛ mɛ ŋkæ̀n lɛʼ nun. Son, kwan ndɔʼ kà wòlàkàʼ she mùn ɓà tî lɛli lɛ̀ ɓyin kɛ mɛ ŋkæ̀n lɛʼ nun, mùn yɛ̌ ɓyin ywum yɛ ɗyi kɛ nywi Ce nyɛ̀m sannzi seansean. 26 Kwan sɛ ǹgyìn màzwùm yɛ̌ wòlǐ, ɓyin yɛ ywum yɛ ɓyin yili cibbi lɛ̀ Ce nyɛ̀m kɛ jin shɛ̂m nun. Ɓa ɓyin ɓakàʼ lɛ mùn yɛ̌ nun ɗɔa ntwiʼ yin, 27 ntwiʼ sɛ nun nɛʼ yili ɓyin. À yili ɓyin li, ntwiʼ sɛ ɓyin yili mun, ɓyin limmì tì seansean lɛ mùn wai cì shon. 28 Mùn wae kɛ cǐ Ce nyɛ̀m, mùn kììn kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan. Jenɛ, mùn ɗonnzimɛ ŋgyɔ̂ʼ wan, mùn fyònmɛ mùn ɓe kɛ cǐ Ce nyɛ̀m.» 29 Ɓwɛsɔʼ ɓyon kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Ɛ̀nhɛ̂n, kɛ nɗonnzi yɛ wù ɗonnzâ ǹlɛli ye kɛ mɛ ŋkæ̀n lɛʼ nun, ɓwiʼ ti wù ywɔti jenɛ lwɛn. 30 Jenɛ, ɓwiʼ limmi lɛ wǔ, wù lìmmi ywum hwæn, wù lìmmi ma swum sɛ ɓwum yili, shìkì ɓɛ cibbi wù. Son sɛ ci, ɓwiʼ limmi seansean lɛ wù wai cǐ Mvɛ̀nnswæ̀b.» 31 Yesù ywɔʼ li, à fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin limmâ jenɛ li? 32 Cɛênì fɛʼ, kwan ndɔʼ ta kìn, sɛ wolâ ma nùn, she ɓyin yɛ nywæli kyikyi, wɛn nɛ hwæn kɛ̀n ɓe ɗwon nyon. Kɛ kwan màzwùm nun, ɓyin yɛ mùn ɗonnzi kyi. Son, mǔn tà ka tòn kyi, ntwiʼ sɛ ɓwiʼ ɓi kwan hwæn ɓwiʼ lɛ̀ Ce nyɛ̀m. 33 Mùn shɛ̀ ɓyin ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, ɓǎ ɓyin cinni flɔa kɛ mɓæti yɛ ɓyin ɓi ɓæti lɛ̀ mùn nun. Ɓyin ywimɛ vɛ̀nɛ̀ʼ yɛnni kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan nun, son, kpæmmênì mɛʼ, ntwiʼ sɛ mùn lèân ŋgyɔ̂ʼ wan lɛ̀ ǹkimmɔʼ.» 1 Kɛ nyè yɛ Yesù lɛli li, à wasi mɛʼ zwô, à ɗunmi ɗɛb cɛ lɛ̀ à tǎ lɛʼ lɛ: «Ce nyɛ̀m, kwan wolâ jenɛ. Lìsaʼ ǹtwu yɛ̂m, ɓǎ mùn kuʼ, mùn lisàʼ tì kuʼ làn nyɛ̀m ǹtwu ywû. 2 Ntwiʼ sɛ wù fɛe mùn ǹkimmɔʼ kɛ nywi ɓwum hwæn, ɓǎ mùn ci ɓwum ɓye wù fɛâ mùn fyaʼ hwæn, ɓɛ cinni ǹzison she ɗwùmɗwùm. 3 Sù nzison ɗwùmɗwùm màzwùm ni lɛ ɓɛ limmì wù, wù nɛ ɗyi M̀vɛ̀nnswæ̀b nyɛ̌ ǹkæ̀mŋkæm, wù kyiswû, ɓɛ limmi tì kuʼ mùn, Yesù Kristò nɛ wù fyii. 4 Mùn lìsea ǹtwu ywû kɛ ŋgyɔʼ zwɛ̂m, mùn mlɔ̀â she sɛ wù fɛe mùn fyaʼ lɛ mùn ci. 5 Jenɛ, Ce nyɛ̀m, fyɔ̀si tì mùn ɓe kɛ ntwu yɛ mùn ɓe nlim moan ywû, kwan sɛ ɓe lɛ̀ ŋgyɔ̂ʼ wan kwan kifɛʼ. 6 Ɓwum ɓye wù yæ̀nne kɛ nyinnìm lan wan, wù fɛ mùn kɛ fyaʼ, mùn ciâ ɓɛ limmì wù. Ɓɛ ɓe ɓwum ɓyû, wù fɛe mùn ɓon fyaʼ, ɓɛ ywɔâ ŋwum ywû. 7 Ɓɛ limmâ jenɛ lɛ ywum yɛ wù fɛ mun fyaʼ hwæn, yɛ wai kɛ cì swû, 8 ntwiʼ sɛ mùn shɛ̀â ɓon ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ mùn ywɔe ŋwum ywû, ɓɛ yeâ yon. Jenɛ, ŋgyi ɓan, ɓɛ limmâ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ mùn wai kɛ cì swû, ɓɛ yili tì kuʼ lɛ wù nɛ fyii mùn. 9 «Mùn tà wu ɗɔa kɛ nywi yan. Mǔn tà ka wû ɗɔa kɛ nywi lan wan, son, kɛ nywi ɓwum ɓye wù fɛ mun fyaʼ. Mùn tà wu ɗɔa kɛ nywi yan, ntwiʼ à ɓi ɓwum ɓyû. 10 Ɓwum ɓye mùn cinni hwæn ɓi ɓyû, ɓye wù cinni kuʼ hwæn, à ɓi ɓyɛ̂m. Ɓwum ta ǹtwu yɛ̂m yɛnni kɛ nywi yan. 11 Mùn ɓà tî mùn ɓɛ kɛ nyinnìm lan wan nun, ntwiʼ mùn kǐnmɛ̀ ɓe kɛ cì swû. Ti lɛ̀ ɓwum ɓyɛ̂m, ɓɛ yɛ tòn ɓe kɛ nyinnìm lan wan nun. Ce nyɛ̀m nɛ ɗyi ǹsanmi, konni ɓe lɛ̀ ɓwum ɓɛ wù fɛe mùn fyaʼ ɓi kɛ ŋkimmɔʼ jin swû nun, ǹkimmɔʼ ye wù fɛe mùn fyaʼ, ɓǎ ɓon ɓɛ swum fɔʼ wɛ̌ tà shɛ ɓwiʼ, ɓwiʼ lɛ̀ wù, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ. 12 Kwan sɛ ɓe lɛ̀ ɓwiʼ kɛ ɓwiʼ lɛ̀ ɓon, mùn ɓe konni lɛ̀ ɓon kɛ ŋkimmɔʼ jin swû nun, ǹkimmɔʼ ye wù fɛe mùn fyaʼ. Mùn kànnzì tì ɓon, nyɛ̌ m̀bɔʼ ndɔʼ ɓwu kan, a shi kuʼ ɓɛ nyɛ̌ ɓe lɛ̀ à yɛ̌ kuʼ ɓwu, ɓǎ swum sɛ ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lwinni. 13 Jenɛ, mùn fyònmɛ ɓe kɛ cì swû. Mùn tǎ lɛli li lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyɛ̂m, kwan sɛ mǔn kɛ fɛ kɛ ŋgyɔ̂ʼ wan nun, ɓǎ ǹdàli yɛ̂m shê ɓon, ɓɛ ɓɔʼ tì kuʼ kɛ nlim. 14 Mùn sannzâ ɓon ǹzæ̌ʼ lɛʼ ywû, li, lan wan ta ɓon ɓyìnnzi, ntwiʼ sɛ ɓon ɓa kɛ ɓòn nyan nun wɛ̌ tà shɛ mùn kuʼ, mùn ɓà kɛ ɓòn nyan nun. 15 Mǔn tà ka wu ɗɔa lɛ wù pæʼ ɓon kɛ nyinnìm lan wan nun, son, konni lɛ̀ ɓon lɛ̀ Satæ̌n læ̀kì ɓon pɔkea. 16 Ɓɛ ɓa kɛ ɓòn lan wan nun, wɛ̌ tà shɛ mùn kuʼ, mùn ɓà kɛ ɓòn lan wan nun. 17 Lìsaʼ ɓon lɛŋkæ̀m, ɓǎ ɓon ɓɛ ɓwum ɓyû ǹgyìnmbɔʼ. Lɛŋkæ̌m màzwùm si ǹzæ̌ʼ lɛʼ ywû. 18 Mùn fyiâ ɓon kɛ nyinnìm lan wan nun, wɛ̌ tà shɛ wù fyii kuʼ mùn kwe. 19 Mùn fɛ mǔn nɛʼ hwæn lɛ̀ wù kɛ ntwiʼ yan, ɓǎ ɓon kuʼ, ɓɛ ɓɛ ɓwum ɓyû lɛŋkæ̀m. 20 «Mǔn tà ka wù suʼ ɗɔa kɛ nywi yan, mùn tà tî kuʼ wù ɗɔa kɛ nywi ɓwum ɓye kà kɛ̀kàʼ ǹlim kɛ nywi yɛ̂m kɛ nywɔʼ yɛ ɓɛ kà ywɔkàʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yan nun. 21 Mùn tà wu ɗɔa ɓǎ ɓon hwæn, ɓɛ ɓɛ swum fɔʼ. Ce nyɛ̀m, mùn yili lɛ ɓɛ ɓɛ ɓæti lɛ̀ ɓwiʼ wɛ̌ tà shɛ wù ni m̀ɓæti lɛ̀ mùn, mùn ɓɛ kuʼ m̀ɓæti lɛ̀ wù. Mùn yili lɛ ɓɛ ɓɛ swum fɔʼ, ɓǎ lan wan limmì lɛ wù nɛ fyii mùn. 22 Mùn cìâ lɛ ɓɛ cinni ǹtwu yɛ wù fɛe kuʼ mùn, ɓǎ ɓɛ ɓɛ swum fɔʼ wɛ̌ tà shɛ ɓwiʼ, ɓwiʼ lɛ̀ wù, ɓwiʼ ɓi swum fɔʼ. 23 Mùn ni m̀ɓæti lɛ̀ ɓon, wù ni kuʼ m̀ɓæti lɛ̀ mùn, ɓǎ ɓon fɔsì ɓɛ swum fɔʼ. Li, lɛ̀ lan wan limmì lɛ wù nɛ fyii mùn, ɓɛ limmì tì kuʼ lɛ wù tà ɓon yili wɛ̌ tà shɛ wù yili kuʼ mùn. 24 «Ce nyɛ̀m, wù fɛâ mùn ɓon fyaʼ, mùn yili lɛ ɓɛ ɓɛ kuʼ kɛ cìcì sɛ mùn yɛ̌ ɓɛ kwe, ɓǎ ɓon yɛn ǹtwu yɛ̂m, ǹtwu yɛ mùn cinni kɛ fyaʼ ywû, ntwiʼ sɛ wù yile mùn lɛ̀ wǔ kà fɔ̀e ŋgyɔ̂ʼ wan. 25 Ce nyɛ̀m nɛ ɗyi ǹlwinni, lan wan lìmmi kan wu, son mǔn, mùn lìmmi wu, ɓwum ton ɓɛ limmì tì kuʼ lɛ wù nɛ fyii mùn. 26 Mùn cìâ ɓon ɓɛ limmì wù, mùn yɛ̌ tì kuʼ kònndi ɓon wù lìsea, ɓǎ m̀bɔ̀kì nɛ wù yili mûn, ɓɛ yili tì kuʼ ɓwùlu li, mǔn, mùn ɓɛ kuʼ m̀ɓæti lɛ̀ ɓon.» 1 Yesù lɛli hwæn, ɓɛ waʼ kɛ̀n ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon, ɓɛ sheɔ̀ʼ mwɛn ɗuʼ ndɔʼ nɛ ɓɛ ɓe lon lɛ Sèdìrôn. Kɛ cìcǐ màzwǔm, mwɛn ndɛm ndɔʼ ɓe kwe. Yesù kɛ̀nnɔ̀ʼ kwe ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon. 2 Judà nɛ ɓe lɛ̀ à yɛ̌ nun kyǐ, ɓe lɛ̀ à lìmmâ cìcǐ màzwùm lwɛn, ntwiʼ sɛ Yesù ɓe kɛ̀nkì kwe gbaʼ ɓon lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon. 3 Li nɛ Judà kɛ̀nnɔʼ kwe lɛ̀ læm mɛ suzæ̀n kɛ nyè, kònndì lɛ̀ mɛ̀ mɓòn ɓye mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̌ʼ lɛ̀ mɛ̀ Fàrìzìɛ̂n fyie. Ɓɛ ɓɛ lɛ̀ mɛ̀ kaki mɛ fyàʼ, kònndì lɛ̀ mɛ̀ lâm nun. Mɛ̀ kwǒn wì ɓe tì ɓon mɛ fyàʼ. 4 Li, Yesù nɛ ɓe lɛ̀ à lìmmâ ywum yɛ yɛ lànnzì nywi yon nun hwæn, à yɛnmɛ ɓon, à gòɔ̀ʼ ɓon, à cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Wɛn nɛ ɓyin ta kæb?» 5 Ɓɛ fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ ta Yesù, mwum nɛ wai Nàzàrɛ̂ʼ kæbbi.» Yesù ywɔʼ li, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn nɛ.» Kɛ læm shan nun, Judà nɛ yɛ̌ nun kyǐ ɓe kwe. 6 Kɛ nshɛ̀ yɛ Yesù shɛ̀ ɓon lɛ: «Mùn nɛ», nywi ghɔlàʼ ɓon, ɓɛ ɗunmi fyòn ɓe lɛ̀ ǹyè, lɛ̀ ɓɛ ta pyìtàʼ ŋgyɔʼ. 7 Yesù kònndì tì lɔʼ ɓon cibbi ɓe lɛ: «Wɛn nɛ ɓyin ta kæb?» Ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ ta Yesù, mwum nɛ wai Nàzàrɛ̂ʼ kæbbi mɛ̀.» 8 Yesù shɛ̀ tì ɓon ɓe lɛ: «Mùn nɛ mɛ̀. Ɓɛshɛ mùn nɛ ɓyin ta kæb, ɗonnzênì ɓwum ɓɛ mǔn nyè ɓɛ, ɓɛ kɛn ɓon.» 9 Li nɛ ǹzæ̀ʼ lɛʼ Yesù lwinni, nyɛ̌ nun lɛle lɛ: «Ce nyɛ̀m, ɓwum ɓɛ wù fɛe mùn fyaʼ hwæn, nyɛ̌ m̀bɔʼ ndɔʼ ɓwu kan.» 10 Sìmôn Pìɛ̂r ɓe lɛ̀ kàfàʼ fyaʼ, à zwɛ̀ʼ son kɛ fæ̀b nun, à kwæʼ ci-she ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ndwun ndɔʼ ywiʼ she fyaʼ ji. (Jin ci-she màzwùm ɓe lɛ Màlìkwusì.) 11 Son, Yesù yɛnmɛ li, à shɛ̀ lɛ̀ Pìɛ̂r lɛ: «Kɛ̌ kàfàʼ swû ɓe kɛ fæ̀b nun. Wù ɓàkaʼ lɛ mùn ɓǎ vɛ̀nɛ̀ʼ she Ce nyɛ̀m yili lɛ mùn yɛn sɛ yɛnni?» 12 Kɛ kwan màzwùm nun, ǹkwìn mɛ suzæ̀n lɛ̀ ci-zwiʼ nyan, kònndì lɛ̀ mɛ̀ mɓòn ɓye mɛ̀ Yudà kɛ̀e ɓon nyè, ɓɛ ɓæn Yesù. Ɓɛ ɓænmɛ nun, ɓɛ kpæm nun mɛ̀ fyàʼ lɛ̀ mɛ̀ nɗuʼ. 13 Ɓɛ waʼ kwe, ɓɛ sɛti kɛ̀n lɛ̀ nun cǐ Anà. Anà màzwùm nɛ shɛe mwɛn Kàifì. Kàifì nɛ ɓe mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ kɛ ɗwǔm màzwùm nun. 14 Kàifì ni nɛ shɛe lɛ̀ mɛ̀ ci-ŋkɛ̀nnzì nyenswæ̀b lɛ: «À si lɛʼ lwɛn kɛ cì shin lɛ mwum m̀bɔʼ ywi kɛ ntwiʼ ɓwum ɓye ŋgyɔʼ nyɛʼ nun hwæn.» 15 Sìmôn Pìɛ̂r ɓon lɛ̀ mwɛsɔ̀ʼ Yesù ndɔʼ ɓe Yesù ɗwon nyè. Mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ lìmme mwɛsɔ̀ʼ Yesù nyɛ̌ m̀bɔʼ ni. Li nɛ ci, à ɗuɔ̀n kɛ ɓònmbyi mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ɓon lɛ̀ Yesù, kwù fɔʼ. 16 Son, Pìɛ̂r lwæ̀bbe ɓe kɛ bàbà nun, moan ŋwum ŋkaʼ. Li, mwɛsɔ̀ʼ Yesù nyɛ̌ m̀bɔʼ ni kwaìn, à kɛ̀n m̀lib nɛ ɓe ŋwum ŋkaʼ ɓǒn yɛnni, à cì ɓɛ ɗunnzi Pìɛ̂r. 17 Ci-mɓòn ŋwum ŋkaʼ ni shɛ̀ lɛ̀ Pìɛ̂r lɛ: «Wù kuʼ, wù ɓǎ mwɛsɔ̀ʼ mwum nɛ ɓɛ ɓæn ni?» Pìɛ̂r fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ayi, mùn nɛ ɓan.» 18 M̀bɔ̀kì nɛ mbɛb ɓe kwɛ̀n kwe, mɛ̀ ci-she lɛ̀ mɛ̀ mɓòn hwæn ɓanni win, ɓɛ ɗunmi yon wo. Pìɛ̂r kuʼ sɛnndɔ̂ʼ kwe ke shan, à ɗunmi kuʼ win wo lɛ̀ ɓon m̀ban. 19 Kɛ kwan màzwùm nun, mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ɗunmi Yesù mɛ̀ lɛʼ ndɔʼ cibbea kɛ nywi ɓwɛsɔʼ ɓyon, kònndì lɛ̀ kɛ nywi ywum yɛ nun ɓe lìsàʼ. 20 Kɛ fyònnzì lɛʼ Yesù nun, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn ɓe lɛli lɛ̀ ɓwum hwæn kɛ bàbà nun, mùn lìsàʼ tì ywum kɛ mɛ nyenswæ̀b mɛ Yudà nun, lɛ̀ tì kɛ nyenswæ̀b ndwun nyɛʼ nun, kɛ cìcì sɛ mɛ̀ Yudà hwæn ta swɔli kwe. Mǔn gwùmnzi kan swum ndɔʼ. 21 Ti, sɛ ci lɛ, wù tà mun paʼ mɛ ncibbi màzwùm cibbea? Ǹdikàʼ wù cibbi lɛ̀ ɓwum ɓye ywɔe swum sɛ mùn ɓe shɛ̀, ntwiʼ sɛ ɓon ɓɛ limmi ywum yɛ mùn shɛ̀e ɓon lwɛn.» 22 Kwan sɛ Yesù ɓe ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi shɛ̌, ci-mɓòn ndɔʼ nɛ ɓe nun moan ke, à ɓwùm nun ɓɛn ŋwum, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Li nɛ ɓɛ ta fyònnzì lɛ̀ mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ?» 23 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Shɛ̀ mun swum sɛ mùn gwànnzi kɛ nlɛli yɛ̂m nun. Son, ɓɛshɛ mǔn gwànnzi kan swum ndɔʼ, yɛn sɛ wù ɓwùm mun ɓɛn ŋwum nun?» 24 Kɛ nyě yi, Anà cì ɓɛ kɛn lɛ̀ Yesù kɛ cǐ Kàifì nɛ mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ, lɛ̀ ǎ kɛ lɛ̀ mɛ̀ fyàʼ kpimmea. 25 Kɛ kwan màzwùm nun, Sìmôn Pìɛ̂r ɓe win wo. Ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Wù kuʼ, wù ɓǎ mwɛsɔ̀ʼ mwum tòn ni?» Pìɛ̂r ɓyìnnɔ̀ʼ, à shɛ̀ lɛ: «Ayi, mùn nɛ ɓan.» 26 Ci-she mwumŋkæ̀m mɛ̀ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ ndɔʼ ɓe kwe. À ɓe kɛ nɗuʼ lìm mwum nɛ Pìɛ̂r kwæe ywiʼ. À shɛ̀ lɛ̀ Pìɛ̂r lɛ: «Mùn yɛnne kàn wu kɛ mwɛn ndɛm nun, ɓyin lɛ̀ Yesù?» 27 Pìɛ̂r fyònnzì tì ɓe lɛ̀ nun lɛ nyǐ ni tǎ ɓwɛ̀lèɔ̀ʼ ɗin. Kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̀n, ɗyim nyì kwɔʼ. 28 Shikpon hwìli lɛ̀ kpǒn, ɓɛ waʼ lɛ̀ Yesù kɛ cǐ Kàifì, ɓɛ kɛn lɛ̀ nun kɛ cɛ̌ gwɛmnà, jin shon ɓe lɛ Pìlatwù. Son, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudǎ sæ̀m kan kwù shan kwe ɗwon nyon, ntwiʼ ɓɛ læ̀kì ɓɛ̀ʼ nyenswæ̀b nyan sɛ̀mnzi, li, ɓɛ wòli kan tî kim ɓɛ ji Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb. 29 Li nɛ cie, Pìlatwù kwan kɛ sɛ̀m shon nun, à kɛ̀nnɔ̀ʼ kɛ cì shan. À ɓɛ̀nmɛ, à cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin kin fɛ lɛ̀ mwum tòn nɛ. Yǎ lɛʼ ɓyɛbbi sɛ nun cìe?» 30 Ɓɛ fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «Nun shiè ɓɛ ci-ncǐ ɓyɛbbi, ɓwiʼ kièn lɛ̀ nun kɛ cì swû?» 31 Pìlatwù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Shelênì lɛ nun, ɓyin kɛn nun mɛ̀ kæ̀ʼ lànnzi lɛ̀ ɓyin nɛʼ, wɛ̌ tà shɛ lwuà nyin yili.» Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà fyonnzì ɓe lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ, ɓwiʼ wòli kan kim ɓwiʼ shɛ lɛ ɓɛ wu mwum ndɔʼ.» 32 Li nɛ ǹkæ̌n lɛʼ ye Yesù ɓe lɛli kɛ nywi ywi nɛ nun yɛ̌ ywi lwinni. 33 Ɓe nyě yi, Pìlatwù ɗuɔ̀n ɓe sɛ̀m nun, à lon Yesù, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Wù nɛ ɗyi m̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà?» 34 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Wù tà son lɛli ntwiʼ sɛ sɛ wai wù kɛ nlim nun, kɛ̀ wù ywɔi son kɛ ŋwum mwum ndɔʼ?» 35 Pìlatwù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Wù yɛn mun, mùn ni mwum Yudà? Ŋ̀kwìn ɓwum ɓyû lɛ̀ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ, ɓon ɓɛ kin wù kɛ̌ kɛ fyaʼ yɛ̂m. Yɛn sɛ wù cì?» 36 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ywɔʼ shɛ̂m ɓa she ŋgyɔ̂ʼ wan. Sɛ ɓî she cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan, ɓwum ɓyɛ̂m læbbè mɛ̀ kwòn, ɓǎ ɓɛ læ̀kì mùn kɛ̀nnzi kɛ swiʼ mɛ ci-zwiʼ mɛ Yudà. Son, li nɛ ɓan. Ywɔʼ shɛ̂m ɓa she cɛ̌ ŋgyɔʼ zwɛm.» 37 Pìlatwǔ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Kɛ à si li, wù ni m̀vɛ̀n?» Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Sɛ kwan wu ŋwum lɛ mùn ni m̀vɛ̀n. Ɓɛ ye mûn, mùn kìin kɛ cɛ̌ ŋgyɔ̂ʼ wan, ɓǎ mùn suʼ lɛŋkæ̀m lɛli. Mwum nɛ tǎ mbyi lɛŋkæ̀m ɗwon tǎ swum sɛ mùn tǎ shɛ̀ ywo.» 38 Pìlatwù ywɔmɛ li, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Yɛn sɛ ɓɛ ta lon lɛ lɛŋkæ̀m?» Kwan sɛ Pìlatwù lɛle ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à kwaìn tì ɓe wan. À kɛ̀nnɔ̀ʼ kɛ cǐ mɛ Yudà, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Mǔn, mǔn yɛn kan mùn lɛʼ ɓyɛbbi ndɔʼ kɛ nywi mwum tòn ni. 39 Son, ɓɛ̀ʼ shin yili lɛ kwan sɛ Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb wòlimɛ, mùn kwannzi ɓyin ci-nye njè ndɔʼ, m̀bɔʼ. Li, ɓyin yili mùn pæʼ fyàʼ lɛ̀ m̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà?» 40 Kɛ nywɔʼ yɛ mɛ̀ Yudà ywɔʼ li, ɓɛ ɗunmi kun lɛ: «Ɓa wù pæ̀ʼ fyàʼ lɛ̀ nun. Bàràbâs nɛ ɓwiʼ yili lɛ wù pæʼ fyàʼ lɛ̀ nun.» Bàràbâs màzwùm, ci-mfyònŋgǎʼ ywum lɛ̀ kim nɛ ɓe. 1 Li, Pìlatwù cì ɓɛ kɛn Yesù ɓo lɛ̀ ǹgwæ̀ʼ. 2 Mɛ̀ suzæ̀n sheli yì lwon, ɓɛ twon tæ̀m ndɔʼ lɛ̀ yon, ɓɛ swon Yesù nun mwu, ɓɛ konndi tì nun gân pèan ndɔʼ swǐ nywi. 3 Ɓɛ kwɛmmi lɛ̀ nun, ɓɛ wummi swiʼ shon, ɓɛ ɗunmi nun kɔlea, lɛ̀ ɓɛ ta lɛʼ lɛ: «Ɓwiʼ ta wù wɛbbi, m̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà.» Ɓɛ konndi tì nun yì ɓɛn ɓwùmmɔa ŋwum. 4 Pìlatwù kònndì tì lɔʼ kwean ɓe, à shɛ̀ lɛ̀ ǹkwìn ɓwum lɛ: «Ywɔênì fɛʼ, mùn yɛ̌ ɓyin nun kwannzi fɛ wan, ɓǎ ɓyin limmì lɛ mǔn cinni kan nun lɛʼ ɓyɛbbi ndɔʼ nywi.» 5 Kɛ nyě yi, Yesù kwaìn wan. À ɓe lɛ̀ tæ̀m nɛ ɓɛ twoin lɛ̀ yì lwon kɛ mwu, à ɓɛ tì lɛ̀ gân pèan si nywi. Pìlatwǔ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Cɛênì fɛʼ, mwum màzwùm nɛ.» 6 Son, kwan sɛ mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ lɛ̀ mɛ̀ mɓòn yɛn nun, ɓɛ ɗunmi kun lɛ: «Ywummɔʼ nun ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm, ywummɔʼ nun kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm.» Pìlatwù ywɔʼ li, ǎ kà shɛ̌ lɛ̀ ɓon lɛ: «Shelênì nun, ɓyin ywummɔʼ kuʼ nun lɛ̀ ɓyin nɛʼ, ntwiʼ sɛ mǔn, mǔn cinni kan mûn lɛʼ ɓyɛbbi ndɔʼ kɛ nywi yon.» 7 Mɛ̀ Yudà ywɔmɛ li, ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ cinni lwuà nyɛʼ ndɔʼ. Kɛ lwuà màzwùm nun, à si kɔa lɛ sɛ cibbi lɛ à ywi, ntwiʼ sɛ nun shɛ̀e lɛ nun ni Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b.» 8 Kwan sɛ Pìlatwù ywɔʼ ǹzæ̀ʼ lɛʼ màzwùm, yi yæki nun ɗun mbyî zwum. 9 À ɗuɔ̀n ɓe sɛ̀m shon nun, à cibbi lɛ̀ Yesù lɛ: «Wù waʼ kuʼ fɛn?» Son, Yesǔ yè kan nun ŋwum. 10 Pìlatwǔ kà shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Mùn nɛ wǔ yili kan wù yê mùn ŋwum? Wǔ lìmmi kan lɛ mùn cinni ǹkimmɔʼ, mùn pæ̀ʼ fyàʼ lɛ̀ wù? Mùn cinni tî ǹkimmɔʼ lɛ mùn ci ɓɛ ywummɔʼ tì wù ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm?» 11 Yesù ywɔmɛ li, à fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Wǔ cinni kan ǹkimmɔʼ ndɔʼ kɛ nywi yɛ̂m, a shi ɓɛ ye M̀vɛ̀nnswæ̀b nɛ fɛ wu fyaʼ. Li nɛ ci, mwum nɛ kǐn mùn fɛ fyaʼ ywû, nun nɛ ci ɓyɛbbi, à làn wù.» 12 Ǹdìkǎʼ nɗunmi kwan màzwǔm, Pìlatwù ɗunmi mɛ̀ mbyi kibbea ɓǎ nun pæʼ fyàʼ lɛ̀ Yesù. Son, mɛ̀ Yudà ɗunmi tì shɛ̀ ɓe lɛ̀ ǹkwu kimmi lɛ: «Wu pæ̀ʼ fyàʼ lɛ̀ mwum tòn nɛ, lɛ̀ wù ɓǎ ŋwè mvɛ̀n ndwun nɛ kɛ ŋgyɔʼ Rɔ̂m. Mwum nɛ tǎ nun nɛʼ lon lɛ m̀vɛ̀n, à ni ci-ɓyìnnì mvɛ̀n ndwun.» 13 Kɛ nywɔʼ yɛ Pìlatwù ywɔʼ ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à cì lɛ ɓɛ kwannzi Yesù wan, nun nɛʼ kɛ̀n tòn kɛ gbaʼ nlin mɛ kæ̀ʼ zwɛm, kɛ cìcì sɛ ɓɛ ɓe lon lɛ lwùmmɔ̀ʼ mɛ mblê. (Kɛ lɛʼ mɛ Èbrû nun, ɓɛ ɓe son lon lɛ Gàbatà.) 14 Ŋ̀gwìn-ŋkwan-Èjîb, ɓe lɛ̀ à wilimɛ nywɔʼ màzwùm. Nywɔʼ lwinnimɛ, Pìlatwù shɛ̀ lɛ̀ mɛ̀ Yudà lɛ: «M̀vɛ̀n nyin ni ti ni.» 15 Son, ɓɛ ɗunmi tì kun ɓe lɛ: «Wu nun, wu ɓwiʼ nun, ywummɔʼ nun ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm.» Pìlatwù ywɔʼ li, à fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓyin yili lɛ mùn ywummɔʼ ɓyin m̀vɛ̀n nyin kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm?» Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ fyonnzi lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ cinni kan tî m̀vɛ̀n ndɔʼ mbyî, sukuʼ m̀vɛ̀n ndwun nɛ kɛ ŋgyɔʼ Rɔ̂m.» 16 Li, Pìlatwù fɛ ɓon Yesù fyaʼ, ɓǎ ɓɛ kɛn nun ywummɔa kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm. Li, ɓɛ twɛʼ Yesù, 17 ɓɛ fɛ nun ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ nyon ŋgun, ɓɛ kwan myi lɛ̀ nun, ɓǎ ɓɛ kɛn lɛ̀ nun kɛ lwùmmɔ̀ʼ ndɔʼ sɛ ɓɛ ɓe lon lɛ ǹgwɔ̀ʼ mwù. (Kɛ lɛʼ mɛ Èbrû nun, ɓɛ ɓe cìcǐ màzwùm lon lɛ Gɔ̀lgɔ̀tâ.) 18 Kwe nɛ mɛ̀ suzæ̀n ywummɔʼ Yesù kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm. Ɓɛ ywummɔʼ tì kuʼ ɓwum ɓî ndɔʼ kwe, kwan fɔʼ nun, nyɛ̌ m̀bɔʼ fyaʼ ji Yesù, nyɛ̌ m̀bɔʼ kuʼ kɛ fyaʼ mɛ̀ʼ. 19 Pìlatwù cì ɓɛ kɔʼ ŋgɔʼ ndɔʼ, ɓɛ kɛn yon yìli kɛ mwu ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ Yesù. Ǹzæ̌ʼ lɛʼ yɛ ɓɛ kɔe ɓe lɛ: «Yesù, mwum nɛ wai Nàzàrɛ̂ʼ, m̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà.» 20 Mɛ̀ Yudà ɓe làn kwe mèan lɛ̀ ɓɛ ta ŋgɔʼ yi nzanŋgea, ntwiʼ sɛ cìcǐ màzwùm ɓe kǎn læ̀bbi lɛ̀ myi. Ɓɛ kɔʼ ŋgɔʼ màzwùm kɛ lɛʼ mɛ Èbrû nun, kɛ lɛʼ làtɛ̂n nun lɛ̀ tì kɛ lɛʼ grɛ̂ʼ nun. 21 Mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ ci-mfɛ sàtìkæ̀ʼ yɛnmɛ li, ɓɛ kɛn Pìlatwù shɛ̌ lɛ: «Sɛ ɓa lwɛn she wù kɔʼ lɛ: “M̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà”, ǹdikàʼ wù kɔʼ lɛ: “Mwum tòn nɛ lɛʼ lɛ nun ni m̀vɛ̀n mɛ̀ Yudà.” » 22 Pìlatwù fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Swum sɛ mùn kɔâ yɛ kuʼ tòn kwe kɔa li.» 23 Kɛ nyè yɛ mɛ̀ suzæ̀n ywummɔʼ Yesù kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm, ɓɛ shɛ mɛ̀ plè ɓyon ɓye ɗin, ɓɛ kyiilaʼ ɓon kɛ nyinnìm shan nun, ɓon nyî. Ɓɛ shɛ tì kuʼ plè nyon nyɛ̌ ndwun nyɛ̌ ɓe gwùm ɗin, tæʼ ɗun kan nlim. 24 Mɛ̀ suzæ̀n ɓi ɗunmi lɛli kɛ nyinnìm shan nun lɛ: «Ɓa kì ɓwiʼ yætènì plè ni, ǹdikàʼ ɓwiʼ ɗwiènì wɛ̌ ɓì ɓǎ ɓwiʼ yɛn mwum nyɛ̌ yɛ nun shɛ.» Li nɛ swum sɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lwinni, she ɓɛ lɛʼ lɛ: «Ɓɛ kyiileâ mɛ̀ plè ɓyɛ̂m ɓye ɗin. Ti lɛ̀ plè ndwun nyɛ̀m, ɓɛ ɗwi wɛ̌ ɓì.» Swum sɛ mɛ̀ suzæ̀n cie, à si. 25 Kɛ moan ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ Yesǔ, mon nyon ɓe kwe ǹɗyimi, ɓon lɛ̀ mon sɔ̀ʼ nyon, kònndì lɛ̀ Màrî, myǐ Klòpâsì, lɛ̀ tì lɛ̀ Màrî nyɛ̌ wai kɛ Màdàlâ. 26 Yesù cɛ, à yɛn mon nyon. Kɛ moan mon nyon, à yɛn tì kuʼ mwɛsɔ̀ʼ nyon nyɛ̌ nun yili ǹzwɔʼ. À shɛ̀ lɛ̀ mon nyon lɛ: «Mon, mwɛn nywù nɛ.» 27 À shɛ̀ tì kuʼ lɛ̀ mwɛsɔ̀ʼ nyon ni lɛ: «Mon nywù nɛ.» Kɛ kwan màzwùm nun, mwɛsɔ̀ʼ ni twɛʼ nun, à kɛ̀n lɛ̀ nun ɗwon nyon. 28 Kɛ nyě yi, kɛ nlìmmì yɛ Yesù lìmmi lɛ she shon mlɔâ jenɛ, à shɛ̀ lɛ: «Ǹlim mlaʼ ta mun fyo.» Li, à lwinnzi swum sɛ ɓɛ kɔʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun. 29 Kwe cìcǐ màzwùm, kòn ndɔʼ ɓe kwe ɗyi lɛ̀ ɓæ̌ʼ sæbbi nlim. Mɛ̀ suzæ̀n swonnzɔ̀ʼ kwùsaʼ kɛ nlim, ɓɛ swɔʼ son kɛ zwiʼ pɛʼ ndɔʼ, ɓɛ næmnzɔ̀ʼ Yesù son kwe zwô. 30 Kwan sɛ nun nywon ɓæ̀ʼ si, à shɛ̀ lɛ: «She shɛ̂m mlɔâ hwæn.» Kɛ nyě yi, à swɔ̀sì mwù, m̀pùn mɛ̀ yìnnì nyon mlɔ̀ʼ. 31 Ŋ̀gyìn mɛ̀ yìnnì mɛ̀ Yudà ɓe lɛ̀ à wilimɛ nywɔʼ màzwùm. Li, mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yile kǎn lɛ ɓwum ɓye ɓɛ ywummɔe kɛ mɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm, ǹgyìn mɛ̀ yìnnì ni cinni ɓon kwe, ntwiʼ sɛ ǹgyìn màzwùm ɓe ǹgyìn ndwun. Li, ɓɛ waʼ, ɓɛ kɛn Pìlatwù cibbi lɛ nyǐ ni ci lɛ̀ ɓɛ ɓi kɛn mɛ̀ mkpaʼ ɓwum màzwùm ɓlɔ̀kea, ɓɛ pilàʼ ɓon kɛ mɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛm. 32 Li, mɛ̀ suzæ̀n ɓɛn, ɓɛ ɓlɔkàʼ mɛ̀ mkpaʼ ɓwum ɓye ɓɛ ywummɔe lɛ̀ Yesù kɛ kwan fɔʼ nun. 33 Kwan sɛ ɓon ɓɛn kɛ cǐ Yesù, ɓɛ yɛn lɛ̀ à ywiâ ǹdìkàʼ ŋwê, li nɛ ci ɓɛ ɓlɔ̀kaʼ kan nun mɛ̀ mkpaʼ. 34 Son, kɛ nyinnìm mɛ suzæ̀n nun, nyɛ̌ m̀bɔʼ ndɔʼ ɗwo nun pwu lɛ̀ kwòn. Kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̌n, mlǎʼ lɛ̀ mvæb ɓaì ŋgyɔʼ. 35 Mwum nɛ tà ɓyin ywum ton yɛ sannzi, à yɛnne yon lɛ̀ zɛʼ, à tǎ shìtàkwǔ màzwùm ɗyi, ɓǎ ɓyin cinni swum sɛ ɓyin yɛ ǹlim kɛ̌ lɛ̀ son. Ywum yɛ nun tà ɓyin shɛ̌ yi, à yi lɛŋkæ̀m. Nun nɛʼ lìmmi lɛ à tǎ lɛŋkæ̀m shɛ̌. 36 Ywum màzwùm lean hwæn li, ɓǎ swum sɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lwinni, she ɓɛ lɛʼ lɛ: «Kwo fɛʼ wɛb shon fɔʼ, ɓɛ ɓa ɓlǒ.» 37 Ɓɛ kɔʼ tî kɛ cìcì ndɔʼ kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ: «Ɓɛ yɛ mwum nyɛ̌ ɓon ɗwo lɛ̀ kwòn yɛnni.» 38 Ɓe nyě yi, Jòsɛ̂ʼ, mwum ndɔʼ nɛ wai kɛ Àrìmàtê, kɛ̀n Pìlatwù ɗwon Yesù cibbi. (Jòsɛ̂ʼ màzwùm ɓe mwɛsɔ̀ʼ Yesù ndɔʼ, son, ǎ ɓe kǎn lìsàʼ lɛ nun ni mwɛsɔ̀ʼ nyon, ntwiʼ sɛ nun ɓe mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yi.) Pìlatwù ywɔmɛ swum sɛ Jòsɛ̂ʼ cibbi si, à yili. Li, Jòsɛ̂ʼ kɛ̀n ɗwon sheli. 39 Nìkòdɛ̂m, mwum nɛ kìen Yesù yɛnni nywɔʼ ndɔʼ kpon nun, ɓɛ̀n kuʼ ɓon lɛ̀ Jòsɛ̂ʼ, à shiì yì paʼ mɛ̀wu mɛ nwùm kyikyi, yon ɓî. Ɓe lɛ̀ ɓɛ fyinnɔâ yon cìcì fɔʼ. Ɓæm mɛwu mɛ nwǔm màzwùm ɓe kyìbli ǹzwɔʼ. 40 Ɓwum ɓî màzwùm sheli ɗwon Yesù, ɓɛ ɓwiʼ son kɛ kwokwo nun lɛ̀ ɓɛ swiâ son mɛ̀wu mɛ nwǔm màzwùm nywi, wɛ̌ tà shɛ mɛ̀ Yudà ta cì kwan sɛ ɓon yili ɓon gwum mwum ndɔʼ. 41 Kɛ cìcì sɛ ɓɛ ywummɔe Yesù kɛ ŋgæʼ mɛ̀ ɓɔtɔʼ zwɛ̂m, mwɛn ndɛm ndɔʼ ɓe kwe. Kɛ mwɛn ndɛm màzwùm nun, m̀byùʼ ndɔʼ ɓe kwe nyɛ̌ ɓɛ gwùm kifɛʼ mwum ndɔʼ mbyî nlim. 42 Kɛ ǹgyìn mɛ̀ yìnnì mɛ̀ Yudà ɓe lɛ̀ à wilimɛ nywɔʼ màzwùm, ɓɛ sheli ɗwon Yesù, ɓɛ kɛn son gwùmmi kwe, ntwiʼ sɛ m̀byùʼ màzwùm ɓe kwukwæʼ. 1 À ɓe shikpon fɔʼ hwìli lɛ̀ kpòn, ɓe lɛ̀ shikpon kɛ ɓwùmnì ɗin, Màrî nyɛ̌ wai kɛ Màdàlâ yê mbyi mbyùʼ Yesù. À ɓɛ̌n, à yɛn lɛ ǹgwɔ̀ʼ nɛ ɓɛ ɗwɔke ŋwum mbyùʼ Yesù lɛ̀ nun, à ɓà tî. 2 À fyòn ɓe lɛ̀ mɛ̀li, à kɛ̀n Sìmôn Pìɛ̂r cinni ɓon lɛ̀ mwɛsɔ̀ʼ nyɛ̌ m̀bɔʼ nyɛ̌ Yesù yile ǹzwɔʼ, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓɛ shelâ ɗwon Nyɛli nyɛʼ kɛ mbyûʼ nun. Ɓwiʼ lìmmi kan cìcì sɛ ɓɛ kɛn nun kɛ̌ nun.» 3 Pìɛ̂r ɓon lɛ̀ mwɛsɔ̀ʼ nyɛ̌ m̀bɔʼ, ɓɛ ywɔʼ li, ɓɛ yê mbyi mbyùʼ Yesù. 4 Ɓɛ ɓe yanni, ɓon ɓî hwæn, son, mwɛsɔ̀ʼ nyɛ̌ m̀bɔʼ ni yanne m̀byìmmi à làn Pìɛ̂r. Nun nɛ sɛti ɓɛ̀n kɛ mbyûʼ nun. 5 À swɔ̀sɔ̀ʼ mwù kɛ mbyûʼ nun ɓǎ nun cɛɔ̀ʼ kɛ nlim. À sukuʼ mɛ̀ fyàʼ kwokwo yɛnni ɓe nlim ɗin, son, ǎ ɗun kan. 6 Kɛ nyè yon, Sìmôn Pìɛ̂r ɓɛ̀n kuʼ, à ɗuɔ̂n làn nyon kɛ mbyûʼ nun, à yɛn mɛ̀ fyàʼ kwokwo kwe ŋgyɔʼ, 7 à kònndì tì kuʼ swum plê she ɓɛ ɓwile ŋwum Yesù nun yɛnni. Swum plê màzwùm ɓe kǎn fyìnnɔa lɛ̀ mɛ̀ fyàʼ kwokwo m̀ban, son, sɛ ɓe làn nyon pɛɗin hwɛli. 8 Li, mwɛsɔ̀ʼ Yesù nyɛ̌ sɛte ɓɛ̀n kɛ mbyûʼ nun ɗun kuʼ làn nyon kwe. À yɛn ywum màzwùm, à lìmmì lɛ Yesù ni ɓà tî. 9 (Ɓe lɛ̀ ɓwɛsɔʼ Yesù ywɔti kifɛʼ swum sɛ ɓɛ kɔe kɛ ɗèwǎ Mvɛ̀nnswæ̀b nun lɛ Yesù ywìmɛ ywi yìmni.) 10 Kɛ nyě yi, ɓwɛsɔʼ Yesù ɓî ɓi fyoìn ɓe ɗwon nyan. 11 Màrî fyòin tì ɓe, à kìn ɗyi kɛ moan mbyûʼ lɛ̀ à tǎ kwe. Kwan sɛ nun ɓe kwe, à swɔ̀sɔ̀ʼ mwù kɛ mbyûʼ nun lɛ̀ à tǎ cɛɔ̀ʼ kɛ nlim. 12 À cɛmɛ li, à yɛn mɛ̀ cikpuʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ɓon ɓî, lɛ̀ mɛ̀ plě pwibbɔa kɛ nywi, ɓɛ toen kɛ cìcì sɛ ɓɛ nonnze Yesù nun, nyɛ̌ m̀bɔʼ tòen kɛ lwùmmɔ̀ʼ sɛ mwù ɓe kwe, nyɛ̌ m̀bɔʼ tòn kuʼ kɛ mɛ kwù. 13 Mɛ̀ cikpuʼ Mvɛ̀nnswæ̀b ɓi yɛn Màrî, ɓɛ cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ɗyim mɛ̀ yib, yɛn sɛ wù tǎ kwe nun?» À fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɓɛ shelâ ɗwon Nyɛli nyɛ̀m, mǔn lìmmi kan cìcì sɛ ɓɛ kɛn nun kɛ̀ɔʼ nun.» 14 Kɛ nyě yɛ nun lɛle ǹzæ̀ʼ lɛʼ ni, à wasi mwù, à cɛ ɓe nyè yon, à yɛn mwum ndɔʼ, à ni ǹɗyi. Yesù nɛ ɓe, son, Màrî lìmmi kan lɛ nun nɛ. 15 Yesù cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Ɗyim mɛ̀ yib, yɛn sɛ wù tǎ kwe nun? Wɛn nɛ wù tǎ kæb?» Kɛ ncibbi yi nun, Màrî ɓe ɓàkàʼ lɛ ci-mpwɛbsi ndɛm ni nɛ. Li, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Mwumŋkæ̀m, ɓɛshɛ wù nɛ sheli ɗwon Nyɛli nyɛ̌m, shɛ̀ mun cìcì sɛ wù kɛ̀n son kɛ̌ nun, ɓǎ mùn kɛn son sheli.» 16 Kwan sɛ nun lɛli hwæn, Yesù lon nun kɛ jin shon nun. À ywɔmɛ li, à lìmmì nun, à lon nun kɛ lɛʼ mɛ Èbrû nun lɛ Ràbùnî. (Sù nlon màzwùm ni lɛ ǹlìsàʼ.) 17 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓa wù yìnndì mùn, ntwiʼ sɛ mǔn nàn kifɛʼ ɗɛb kɛ cǐ Ce nyɛ̀m. Son, kɛ̀nne, wù shɛ̀ mɛ̀ ŋgyinni ɓyɛ̂m lɛ mùn nànmɛ kɛ cǐ Ce nyɛ̀m nyɛ̌ ɗyi kuʼ Ce nyin, mùn kɛ̀nmɛ kɛ cɛ̌ Mvɛ̀nnswæ̀b nyɛ̀m nyɛ̌ ɗyi kuʼ M̀vɛ̀nnswæ̀b nyin.» 18 Kɛ fyaʼ zwɛm ǹnywɛ̌n, Màrî waʼ, à kɛ̀n ɓwɛsɔʼ Yesù shɛ̌ lɛ: «Mùn yɛnnâ Nyɛli nyɛʼ.» À lɛmɛ li, à ɗunmi ɓon swum sɛ Yesù shǐ nun sùlea. 19 Kwæ̀bbi fɔʼ màzwǔm, ɓwɛsɔʼ Yesù ɓe swɔli kɛ nye m̀bɔʼ nun nyɛ̌ ɓe ǹtwɔ̀kea lɛ̀ mɛ̀ kyî, ntwiʼ sɛ ɓon ɓe mɛ̀ ci-zwiʼ mɛ Yudà yi nun. Yesù kwan kɛ nyinnìm shan nun, à ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Flɔa ɓɛ lɛ̀ ɓyin.» 20 Kɛ nyè yɛ nun lɛle ǹzæ̌ʼ lɛʼ yi, à ɗunmi ɓon mɛ̀ ɓàn mɛ mbyimmɔʼ lìsea kɛ mɛ fyàʼ ɓyon, à lìsàʼ tì kuʼ ɓon pwu shon. Kɛ nyɛn yɛ ɓwɛsɔʼ ɓyon yɛnni Nyɛli nyan, ǹlim lwinni ɓon lɛ̀ ǹdàli. 21 Yesù kònndì tì lɔʼ ɓon shɛ̌ ɓe lɛ: «Flɔa ɓɛ lɛ̀ ɓyin. M̀bɔ̀kì nɛ Ce nyɛ̀m fyii mǔn, mùn kuʼ, mùn tà kuʼ ɓyin fyi.» 22 À lɛmɛ li, à hwummi ɓon m̀pùn nywi, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Yèênì M̀pùn Nsanmi. 23 Ɓwum ɓye ɓyin yɛ shɛ̀ lɛ ɓyɛbbi nyan ti ɗyě ǹzùsi, lɛ̀ à ti kuʼ ǹzùsi, lɛŋkæ̀m. Ɓwum ɓye ɓyin yɛ ɓyìnnɔ̀ʼ lɛ ɓyɛbbi nyan ɓǎ ɓɛ ǹzùsi, lɛ̀ à ɓà kuʼ ɓɛ ǹzùsi, lɛŋkæ̀m.» 24 Tòmasì nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ mwɛn fæʼ ɓe kǎn kɛ nyinnìm ɓwulu ɓwɛsɔʼ Yesù nun kwan sɛ Yesù ɓwùmne ɓon kɛ swiʼ. 25 Ɓwùlu ɗunmi nun shɛ̌ lɛ: «Ɓwiʼ yɛnnâ ɓwiʼ Nyɛli nyɛʼ.» Son, Tòmasì fyònnzì lɛ̀ ɓon lɛ: «Mun shì mɛ̀ ɓàn mɛ̀ mbyimmɔʼ yɛnni kɛ mɛ fyàʼ ɓyon nun, mùn yìnndì yon lɛ̀ fyàʼ yɛ̂m, mùn kɛ̀ tì kuʼ fyàʼ kɛ pwu shon nun, mùn ɓǎ yili lɛ lɛŋkæ̀m sɛ.» 26 Sonndè làn ɓe m̀bɔʼ, ɓwɛsɔʼ Yesù ɓe tì swɔli kɛ næm nun. Kæ̀mmǐ màzwùm, Tòmasì ɓe ɗyě kwe lɛ̀ ɓon. Mɛ̀ ŋwum nye hwæn ɓe ǹtwɔ̀kea lɛ̀ mɛ̀ kyî. Kwo fɛʼ li, Yesù kwan kɛ nyinnìm shan nun, à shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Flɔa ɓɛ lɛ̀ ɓyin.» 27 Kɛ nyě yi, à cɛ Tòmasì mɛʼ, à shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Næ̀nndiì fyàʼ ywû, wù yìnndì mɛ̀ ɓàn mɛ̀ mbyimmɔʼ, kɛ̀nnzî tì kuʼ fyàʼ ywû, wù ɓwɛb pwu shɛ̂m. Kyììli lɛ̀ ǹkwùm ŋgyi, son, yili lɛ lɛŋkæ̀m sɛ, mùn yìmnâ ywi.» 28 Tòmasì ywɔmɛ li, à shɛ̀ lɛ: «Wù nɛ ɗyi Nyɛli nyɛ̀m, wù ɓɛ tì M̀vɛ̀nnswæ̀b nyɛ̀m.» 29 Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Wù lɛʼ li ntwiʼ sɛ wù yɛnnâ mùn, son sɛ wu yili lɛ lɛŋkæ̀m sɛ. Tǒn lwɛn si lɛ̀ ɓwum ɓye ta yili lɛ lɛŋkæ̀m sɛ, shìkì ɓɛ yɛn mùn.» 30 Yesù kònnde tì yì hìlea cǐ mèan kɛ swiʼ ɓwɛsɔʼ ɓyon, ye mǔn kɔʼ kan kɛ ɗèwà ton sɛ nun. 31 Son, ywum yɛ ɗyi kɛ ɗèwà sɛ nun, mùn kɔʼ yon ɓǎ ɓyin limmì lɛ Yesù ni Kristò, mwum nɛ M̀vɛ̀nnswæ̀b fyii, à ɓɛ tì kuʼ Mwɛn Mvɛ̀nnswæ̀b. Li, kɛ nyě nlìmmǐ màzwùm, ɓyin cinni ǹzison kɛ nyè yon. 1 Ŋ̀gyìn ndɔʼ lan ɓe kwæʼ lɛ, Yesù kònndì tì ɓwùmnì kɛ swiʼ ɓwɛsɔʼ ɓyon ndɔʼ kɛ moan swùm sɛ ɓɛ ɓe lon Tìbɛ̀rìâʼ. Ywɔênì fɛʼ m̀bɔ̀kì nɛ sɛ lannze. 2 Nywɔʼ màzwǔm, ɓwɛsɔʼ Yesù ndɔʼ ɓe swɔli kɛ cìcì fɔʼ. Ɓye ɓe kwe ɓe lɛ: Sìmôn Pìɛ̂r, Tòmasì nyɛ̌ ɓɛ ɓe lon lɛ mwɛn fæʼ, Nàtànàɛ̂l nyɛ̌ wai kɛ Kanà kɛ ŋgyɔʼ Gàlìlê nun, ɓwɛn Zèbèdê, kònndì lɛ̀ ɓwɛsɔʼ Yesù ɓî ndɔʼ tì. 3 Sìmôn Pìɛ̂r ɗyi, à shɛ̀ lɛ̀ ɓwùlu lɛ: «Mùn kɛ̀nmɛ mvinjan swǐ.» Ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ kuʼ, ɓwiʼ kɛnmɛ ɓwiʼ lɛ̀ ɓyin.» Ɓɛ waʼ kɛ̀n, ɓɛ nan kɛ ciʼ nun. Kpòn màzwùm làn ɗin, ɓɛ ɓæn kan swum ndɔʼ. 4 Kwan sɛ ɓe lɛ̀ nywɔʼ ti ɓwùmnì nûn, Yesù kwan kwe kɛ moan swùm, son, ɓwɛsɔʼ ɓyon lìmmi kan lɛ nun nɛ. 5 Ǎ kà cibbi lɛ̀ ɓon lɛ: «Mɛ̀ swùkàʼ, ɓyin ɓænnâ ǹgishì?» Ɓɛ fyonnzì lɛ̀ nun lɛ: «Ɓwiʼ ɓæn kan ɓwiʼ swum ndɔʼ.» 6 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Ɗwìênì mvinjan kɛ fyaʼ ji. Li, ɓyin yɛ ǹgishì ɓænni.» Ɓɛ yonnì kɛ fyaʼ ji zwɛm, ɓɛ swi yì mvinjan ɗuʼ. Ɓɛ swimɛ li, mvinjan lwin lɛ̀ ǹgishì, ɓɛ wòli kan kim ɓɛ tɛʼ yon, ɓɛ kwannzi yon kyɔʼ. 7 Mwɛsɔ̀ʼ nyɛ̌ Yesù yili ǹzwɔʼ shɛ̀ lɛ̀ Pìɛ̂r lɛ: «Nyɛli nyɛʼ nɛ.» Sìmôn Pìɛ̂r ywɔmɛ she nun lɛʼ lɛ: «Nyɛli nyɛʼ nɛ», à swì plè nyon nywi, ntwiʼ sɛ ɓe lɛ̀ à ti nywi pwìn. À swimɛ nun, à pyì ŋgwɔʼ. 8 Ɓwɛsɔʼ ɓye fɔʼ kin ɓe lɛ̀ cìʼ, lɛ̀ ɓɛ ta mvinjan sɛ lwinnâ lɛ̀ ǹgishì si tɛ̀li. Ɓɛ ɓe kǎn læ̀bbi lɛ̀ ŋgonni ɗuʼ. Læ̀b læ̀bbi ɓe làn mɛ̀ mɛtà nɗuʼ. 9 Kwan sɛ ɓon kwan ciʼ nun, ɓɛ yɛn dànkyì ndɔʼ kwe lɛ̀ ǹgishì kɛ zwɛm satea, brɛ̂ʼ ndɔʼ ɓe tì kuʼ kwe. 10 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Fiênì fɛʼ mùn ǹgishì ndɔʼ kɛ nyinnìm ye ɓyin ɓænni jenɛ yi nun.» 11 Sìmôn Pìɛ̂r nàn kɛ ciʼ nun, à tɛ̀lì mvinjan sɛ ɓe ǹlwinni lɛ̀ ǹgishì klwɔkea si kyɔʼ. Ŋ̀gishì ye ɓe kɛ mvinjan ɓe ǹgishì nɗuʼ lɛ̀ mwùm shân ɓlàn lê. Kwo fɛʼ she ǹgishì ɓe nlim mèan si, mvinjan yæ̀taʼ kan. 12 Yesù shɛ̀ lɛ̀ ɓon lɛ: «Kìênnì, ɓyin ji ji.» Kwo fɛʼ she nun lɛʼ li si, mwɛsɔ̀ʼ nyon ndɔʼ lwùm kan nun cibbi lɛ: «Wɛn nɛ kuʼ wù?» Ntwiʼ sɛ ɓon limmi lɛ Nyɛli nyan nɛ. 13 Yesù sɛnndiì kɛ ke shan, à sheli brɛ̂ʼ, à fɛkaʼ ɓon, à kònndì tì kuʼ ɓon ǹgishì fɛkea. 14 Ǹdìkàʼ kwan sɛ Yesù yìmne ywi, kæ̀mmì mɛ nlè sɛ, she nun lìsaʼ nun nɛʼ lɛ̀ ɓwɛsɔʼ ɓyon. 15 Kɛ nyě yɛ ɓon ji ji hwæn, Yesù cibbi lɛ̀ Sìmôn Pìɛ̂r lɛ: «Sìmôn, mwɛn Jân, wù yili mun a lan m̀bɔ̀kì nɛ ɓye lɛ̀ ɓwum ta mun yili?» Sìmôn Pìɛ̂r fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, wù lìmmi lɛ mùn yili wu.» Yesǔ kǎ shɛ̌ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓòn ɓwɛn mɛ pɔʼ ɓyɛ̂m.» 16 Yesù kònndì tì nun cibbi ɓe kɛ kæ̀mmì mɛ mɓì nun lɛ: «Sìmôn, mwɛn Jân, wù yili mun?» Sìmôn Pìɛ̂r fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, wù lìmmi lwɛn lɛ mùn yili wu.» Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓǒn mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m.» 17 Kɛ kæ̀mmì mɛ nlè nun, Yesù kònndì nun cibbi lɛ: «Sìmôn, mwɛn Jân, wù yili mun?» Ŋgu kwan Pìɛ̂r kɛ swiʼ kwan sɛ Yesù cibbi tî nun kɛ kæ̀mmì she mɛ nlè nun lɛ: «Wù yili mun?» Li, à fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, wù lìmmi ywum hwæn pæʼ, wù lìmmi seansean lɛ mùn yili wu.» Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɓǒn mɛ̀ pɔʼ ɓyɛ̂m. 18 Mùn tà wu shɛ̌ lɛ̀ lɛŋkæ̀m lɛ, kwan sɛ wù ɓe m̀bìpǎn, wù ɓe ǹkæ̀nndan kpæmmi kɛ ŋkwùʼ lɛ̀ wǔ nɛʼ, wù kɛ̀n kɛ cìcì sɛ wù yili, son, kwan sɛ wù yɛ̌ ywìn, wù yɛ̌ suʼ mɛ̀ fyàʼ yìli ɗin, mwum ɗin ndɔʼ kin wù ǹkæ̀nndan kpæmmi, à kɛ̀nnzì wù kɛ cìcì sɛ wǔ yili kan kɛ̀n.» 19 (Kɛ nzæ̌ʼ lɛʼ yɛ nun, Yesù ɓe m̀bɔ̀kì ywi nɛ Sìmôn Pìɛ̂r yɛ̌ ywi shɛ̌, lɛ̀ nun lisàʼ ǹtwu Mvɛ̀nnswæ̀b kɛ ywi nyon nun.) Ɓe nyě yi, Yesù shɛ̀ lɛ̀ nun lɛ: «Ɗwoìn mùn kɛ nyè.» 20 Sìmôn Pìɛ̂r yònnzì mɛʼ ɓe, à yɛn mwɛsɔ̀ʼ nyɛ̌ Yesù yile ǹzwɔʼ lɛ̀ à tǎ kìn. (Nun màzwùm nɛ nonme Yesù kɛ nywi kwan sɛ ɓɛ ɓe ji ji, à cibbi lɛ̀ nun lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, yà mwum nɛ yɛ wù kyǐ?») 21 Pìɛ̂r yɛnmɛ nun li, à cibbi lɛ̀ Yesù lɛ: «Nyɛli nyɛ̀m, ti kuʼ nun, yǎ swum sɛ yɛ nun ɓɛ̀nni nywi?» 22 Yesù fyònnzì lɛ̀ nun lɛ: «A mùn yili lɛ à ton lɛ̀ mɛʼ han a kiìn ɓɛ̀n kwan sɛ mùn ywìmɛ fyònnì, yɛn sɛ nywi kwɛnnaʼ wu nun? Ti lɛ̀ wù, ɗwoìn mùn kɛ nyè.» 23 Ɓòɓo ɗunmi yòn kɛ nyinnìm ɓwɛsɔʼ ɓye fɔʼ nun lɛ mwɛsɔ̀ʼ Yesù màzwùm ɓǎ ywi. Kànmbɛʼ, Yesù shɛ̀e kǎn lɛ nyǐ ni ɓǎ ywi, à sukuʼ shɛ̀e lɛ: «Ɓɛshɛ mùn yili lɛ à ton lɛ̀ mɛʼ han a kiìn ɓɛ̀n kwan sɛ mùn ywìmɛ fyònnì, yɛn sɛ nywi kwɛnnaʼ wu nun?» 24 Mwɛsɔ̀ʼ Yesù m̀bɔʼ màzwùm nɛ ɗyi shìtàkwù kɛ nywi ywum màzwùm, à kɔʼ tì yon kɛ ɗèwà nun. Ɓwiʼ limmi lɛ shìtàkwù sɛ nun tǎ ɗyi, à si lɛŋkæ̀m. 25 Ywum yɛ Yesù cìe lɛ̀ ǎ ywi kifɛʼ yi mèan. Ɓɛ kɔè yon kɛ yi ɗèwà nun m̀bɔʼ-mbɔʼ, mùn ɓàkàʼ lɛ ŋgyɔ̂ʼ wan pwipwɛ̀è lɛ̀ yì ɗèwǎ màzwùm.
|