JOHN

Jhn 1

Najə̄ i loo kə́ unjə̄ kow ō, ndi kə kumuú ō

1 Ta kəla gíŕ yá̰a̰ gə̄ tə́ malang ní, Najə̄ to noó kɔ̄ɔ́. Najə̄ ndin̄ i naā tə́ kə Nə́ɓāá ō, Najə̄ i Nə́ɓā ō. 2 Ta kəla gíŕ tə́ ní, nin̄-ndin̄ i naā tə́ kə Nə́ɓāá. 3 Yá̰a̰ malang i kə́ rāā kə ta kūl̄ Najə̄ ní, adə̄ yá̰á̰ kógə̄ḿ kə́ teē kanjə̄n ni gətóo. 4 Ndi kə kumuú i tū Najə̄ tə́, ba ndi kə kumuú ní i loo kə́ unjə̄ kow yā de gə̄. 5 Loo kə́ unjə̄ kow ní unjə̄ kum til tə́, ba til asə ger̄ loon alé. 6 Deē kógə̄ḿ kə́ Nə́ɓā əlan reē, rīn na i Ja̰a̰. 7 Ni-reē tām̄ ni i kə́ de kə́ kum tə́, yā kɔr̄ najə̄ dɔ loo kə́ unjə̄ kow ní tə́, kadə̄ de gə̄ malang taān̄ kem kə kūl̄neé. 8 I ni n i loo kə́ unjə̄ kow ní alé, ba ni-reē i yā kɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ dɔ loo kə́ unjə̄ kow ní tə́. 9 Najə̄ ní i loo kə́ unjə̄ kow kə́ rɔ̄kum. Ni-reē dɔ nang tə́ adə̄ unjə̄ dɔ de gə̄ tə́ malang. 10 Ni i dɔ nang tə́ kété ō, de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ndin̄ i kə kūl̄neé ō, banī de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ger̄nən̄ alé. 11 Ni-reē ɓēé looneé, ba de kə́ ɓē yān tə́ gə̄ əhɔnən̄ kə̄ rɔ̄də́ tə́ alé. 12 Ba ngé gə̄ ń əhɔnən̄ kə̄ rɔ̄də́ tə́, adə̄ i ngé gə̄ ń taān̄ kemən ní, ni-adə̄də́ tɔ́gə kadə̄ télən̄ ngáń Nə́ɓā. 13 Ojən̄də́ i kə gō ndigə yā mósə aĺ ō, yā dā̰ rɔ̄ aĺ ō, yā deé aĺ ō, banī i kə gō ndigə yā Nə́ɓā. 14 Najə̄ ní tél deē ō, ndi danjí tə́ ō. J-a̰a̰ *kɔsə gɔn yān. I kɔsə gɔn yā Ngōn̄ kə́ kal kógə̄ḿ beē kə́ ḭḭ rɔ̄ Bɔbə̄n tə́. Ngōn̄ ní kemən majə ngá̰ý ō, najə̄ kə́ rɔ̄kum i ngá̰ý kemən tə́ ō. 15 Ja̰a̰ ɔr̄ najə̄ kə́ dɔn tə́ əda na: Á̰a̰ī, deē ń m-ə́da najə̄ yān na deē kógə̄ḿ kə́ noḿ tə́ a reē gōḿ tə́ noō ní. Tɔdɔ̄ ni i kété noḿ tə́. 16 Tām̄ jḭḭ malang ní j-ənge yá̰a̰ kal̄ loo yān kə ta kūl̄ kem majə yān kə̄ dɔ naā tə́. 17 Tɔdɔ̄ adə̄n̄jí *ndū najə̄ i kə ta kūl̄ Moijə, ba kem majə ō, najə̄ kə́ rɔ̄kum ō reēn̄ i kə ta kūl̄ Jeju Kərist. 18 Deē kógə̄ḿ kə́ a̰a̰ Nə́ɓā gətóó bátə́. Ba Ngōn̄ Nə́ɓā kə́ kal kógə̄ḿ beē ń ndi naā tə́ ngándáńg kə Bɔbə̄ Ngōnōó ní, ni a rāā kadə̄ a ger̄nən̄.

Najə̄ kə́ kum tə́ yā Ja̰a̰ Batistə

19 Najə̄ ń Ja̰a̰ əda dɔ rɔ̄n tə́ dan ń *Jipə kə́ *Jerusalem gə̄ əlan̄ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ ō, *ngán Lebi gə̄ ō, kadə̄ reē dəjenən̄ na ké ni i náā wa ní n toó. 20 Ni ədadə́ wáńg na ni i *Kərist alé, anī nin̄-tél dəjenən̄ na: 21 Ní, ḭ̄ i náā tā? Ḭ̄ i *Eli a? Ni ədadə́ na: Mā i ni alé. Ḭ̄ i *nge koō ta kə́ rɔ̄kum ní a? Anī ni-tél ədadə́ na: I mā alé. 22 Nin̄-tél dəjenən̄ ɓáý to̰ na: Ḭ̄ i náā á ə́dájí ādə̄ jə-tél kə najə̄ kógə̄ḿ yā kəda ngé gə̄ ń əlan̄jí ní aĺ ḿ. Īkɔ́ ā ə́da na i rí dɔ rɔ̄í tə́? 23 Anī ni-tél ədadə́ na: Mā i ndū nge ń ənī mbēr̄ dəla loo tə́ na kə ī-rāāī róbə yā Kɔ́ɔ̄ɓē kadə̄ ra súmūú, tītə̄ ń Ijai *nge koō ta ədań ní. 24 I *Parijiyḛ gə̄ n əlan̄də́ ní. 25 Nin̄-dəjen̄ Ja̰a̰ najə̄ kógə̄ḿ ɓáý to̰, ədan̄ na: Ba ré ḭ̄ i *Kərist aĺ ō, *Eli aĺ ō, *nge koō ta kə́ rɔ̄kum aĺ ō anī, i tām̄ rí tə́ á ā ī-rāā de gə̄ *batém ní? 26 Ja̰a̰ tél ədadə́ na: Mā m̄-rāā de gə̄ batém i kə́ maná, ba deē kógə̄ḿ kə́ ī-ger̄niī alé i dansí tə́ laā. 27 Ni a reē gōḿ tə́, ba mā tā a tútə kəlā sākə̄rā kə́ njan tə́ gə̄gē ngóý ní, m-ásə́ tútə alé. 28 Yá̰á̰ ní rāā yá̰a̰ i Betani, gidə man̄ Jurdḛ kə́ nú tə́, loo ń Ja̰a̰ a rāā de gə̄ *batém tū tə́ ní tə́.

Jeju i Ngōn̄ Batə̄ yā Nə́ɓā

29 Teē kə ndɔ̄ kə́ noō anī, Ja̰a̰ a̰a̰ Jeju a reē kə̄ rɔ̄n tə́, anī əda na: Á̰a̰ī Ngōn̄ batə̄ yā Nə́ɓā, nge kɔr̄ majaĺ yā de kə́ dɔ nang tə́ gə̄. 30 Deē ń m-ə́da najə̄ yān na deē kógə̄ḿ kə́ noḿ tə́ a reē gōḿ tə́ noō ní, ni n toó. Tɔdɔ̄ ni i kété noḿ tə́. 31 Kété mā m̄-gerə̄n alé, banī m̄-reē rāā de gə̄ *batém tə́ i yā kadə̄ ngáń *Israel gə̄ ger̄nən̄neé. 32 Gō tə́ anī, Ja̰a̰ ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ ɓáý to̰ əda na: M-á̰á̰ Ndíĺ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ tītə̄ dér beé ba ndi dɔn tə́. 33 Kété m̄-gerə̄n alé, ba nge ń əlam̄ rāā de gə̄ *batém tə́ kum man̄ tə́ ní ədam̄ na: Deē ń ā á̰á̰ Ndíĺ jə̄ngā dɔ rā̰ tə́ ndi dɔn tə́ ní, i nge ń a rāā de gə̄ batém kum *Ndíĺ kə́ Táĺ tə́ ní. 34 Mā m-á̰a̰ ō, m-ə́da i yá̰á̰ kə́ m-á̰a̰ kə kumḿ ō, kadə̄ ni i Ngōn̄ Nə́ɓā.

Ngé ndóō yá̰a̰ yā Jeju kə́ ta kəga dɔ gə̄

35 Teē kə ndɔ̄ kə́ noō anī, Ja̰a̰ ra loo kə́ kógə̄ḿ beē nəkɔ́ ń noō tə́ ɓáý kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ jōó. 36 Dan ń ni-a̰a̰ Jeju a mān̄ anī əda na: Á̰a̰ī Ngōn̄ batə̄ yā Nə́ɓā. 37 Dan ń ngé ndóō yá̰a̰ yān kə́ jōó gə̄ nge ń toō oōn̄ najə̄ ń ni-əda ní anī, ɔtə unən̄ gō Jeju. 38 Jeju tél tūr̄ kumən anī a̰a̰də́ a unən̄ gōn, anī ni-ədadə́ na: Ā ī-sāāī i rí? Nin̄-tél ədanən̄ na: Rabi, ī-ndi i rá? Rabi, kə ta ɓē yādə́ ní kumən na i ngoljí. 39 Anī Jeju ədadə́ na: Ī-reēī anī, ā á̰a̰ī. Loo ń noō tə́ nin̄-aw̄n̄, adə̄ a̰ā̰n̄ loo ń ni-ndi tū tə́ ní, ba ndin̄ rɔ̄n tə́ ndɔ̄ ngeé ń noō tə́. Dan ngeé noō tə́ ní loo i ta jī loo sɔl̄. 40 Dan de kə́ jōó gə̄ ń oōn̄ najə̄ yā Ja̰a̰ ba unən̄ gō Jeju tə́ ní, nge kə́ kógə̄ḿ i Andəre ngōkó̰o̰ Simo̰ Piyer. 41 Deē ń Andəre əngen kété ní i Simo̰, anī ni-əda ngōkó̰o̰n na n-əngen̄ *Mesi. Mesi kə ta ɓē yādə́ ní kumən na i Kərist. 42 Ni-aw̄ kə Simo̰ rɔ̄ Jeju tə́. Jeju a̰a̰ Simo̰ anī əda na: Ḭ̄ i Simo̰ ngōn̄ Ja̰a̰, ba a ɓāríīn̄ na i Kepas, kumən na i Mbal̄.

Jeju ɓāŕ Pilipə ō, Natanayel ō

43 Teē kə ndɔ̄ kə́ noō anī, Jeju gḛy kaw̄ Galile. Ni-ənge Pilipə róbó, anī ədan na kə un gōn. 44 Pilipə i de kə́ Betsaida, ɓē yā Andəre nin̄ kə Piyer tə́. 45 Pilipə ənge Natanayel anī ədan na: J-ənge nge ń ɔrə̄n̄ najə̄ yān kem makətūbə̄ *ndū najə̄ yā Moijə tə́ ō, kem makətūbə̄ yā *ngé koō ta gə̄ tə́ ō ní: I Jeju ngōn̄ Jəjep kə́ *Najaret. 46 Anī Natanayel tél ədan na: Yá̰á̰ kógə̄ḿ kə́ majə a teē kem ɓē kə́ *Najaret tə́ nəkɔ́ a? Anī Pilipə tél ədan na: Ī-reē á̰a̰ā̰. 47 Jeju a̰a̰ Natanayel a reē kə̄ rɔ̄n tə́ anī, ɔr̄ najə̄ yān əda na: Ngōn̄ *Israel kə́ rɔ̄kum n toó, i de kə́ gól̄ loo gətóo kemən tə́ bátə́. 48 Anī Natanayel dəjen na: Ī-gerə̄m̄ i loo kə́ rá tə́? Anī Jeju tél ədan na: Kété pá tá kadə̄ Pilipə ɓāríī dan ń ī-ndiń gíŕ kótōó ɓáý ní, mā m-á̰a̰ī kɔ̄ɔ́. 49 Anī Natanayel tél ədan na: Ngoljí, ḭ̄ i Ngōn̄ Nə́ɓā, ḭ̄ i mban̄g yā ngáń Israel gə̄! 50 Jeju tél ədan na: I tām̄ kəda ń m-ə́daī na m-á̰a̰ī gíŕ kótōó ní n ī-taā kem ní a? Ā á̰á̰ yá̰á̰ kə́ bo tɔȳ nge ń noō gə̄ ɓáý. 51 Jeju əda ɓáý to̰ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ā á̰a̰ī ta dɔ rā̰ kə́ teē ō, *de kə́ dɔ rā̰ tə́ gə̄ yā Nə́ɓā kə́ a alə̄n̄ kə̄ dɔɔ́ ō, a risən̄ ō, dɔ Ngōn̄ Deē tə́.

Jhn 2

Kaw̄ kə dəyá̰ kújú to kem ɓē kə́ Kana tə́

1 Teē kə ndɔ̄ kə́ nge ko̰ mətá anī, i kaw̄ kújú yā dəyá̰ kógə̄ḿ kem ɓē kə́ Kana tə́, gō nang kə́ Galile tə́. Kó̰o̰ Jeju i kum tə́. 2 Mērə̄n̄ Jeju kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé kaw̄ loo kaw̄ kə dəyá̰ kújú ní tə́ ō. 3 Kó̰o̰ Jeju a̰ā̰ kadə̄ kasə *nduú gətóo kɔ̄ɔ́ anī əda Jeju na: Kasə *nduú təgā kɔ̄ɔ́. 4 Anī Jeju tél ədan na: Dəyá̰ ī-gḛy i rí? Mbang yāḿ asə aĺ ɓáý. 5 Anī kó̰o̰n tél əda ngé rāā kəla gə̄ na kə rāān̄ yá̰a̰ malang ń Jeju a ədadə́ ní. 6 Tə́ndān̄ jóo bo ɓōkə́ man̄ tə́go rɔ̄ yā *Jipə gə̄ mehḛ́ loo ngeé ń noō tə́. Kemdə́ kógə̄ḿ kógə̄ḿ ní asə man̄ kem jóo jōó aláa mətá ń noō. 7 Jeju əda ngé kəla gə̄ na kə ɓōkə́n̄ man̄ kem jóo bo gə̄ ní tə́ kadə̄ kə rosə. Nin̄-ɓōkə́n̄ man̄ kemeé adə̄ rosə rerep. 8 Anī Jeju tél ədadə́ na: Ī-tūȳ ādī ngol ngé nə̄ɓō yá̰a̰ kəsa gə̄ ngɔlaā. Nin̄-ɔdən̄ man̄ ní aw̄ adə̄nən̄. 9 Ngol ní nāā man̄ ń tél kasə *nduú ní. Ni ger̄ loo ń kasə ní teē tū tə́ ní alé, ba ngé kəla gə̄ ń ɔdən̄ man̄ ní tā nin̄-gerə̄n̄. 10 Anī ni-ɓāŕ nga dəyá̰ ba ədan na: De gə̄ malang a nə̄ɓōn̄ i kasə nduú kə́ majə ta kəga dɔ. Dan ń kasə a ra ta kum de gə̄ tə́ pá tá a nə̄ɓōn̄ kə́ majə sḛ́ý beé ɓáý. Ba ḭ̄ ī-rāā yāí i ba̰ý n ī-ngɔ̄məń kasə nduú kə́ majə ngá̰ý bátə́ kum mbang ń toō tə́ ní? 11 Nge ń toō i yá̰á̰ kə́ yáā kə́ ta kəga dɔ ń Jeju rāā ní. Ni-rāā i Kana, gō nang kə́ Galile tə́. Ni ɔjə kɔsə gɔn yān kə̄ ndágá, adə̄ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ taān̄ kemən. 12 Gō tə́ anī ni-aw̄ Kapernaum nin̄ kə kó̰o̰n ō, ngákó̰o̰n gə̄ ō, ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ō, ba ndin̄ noó ndɔ̄ ngá̰ý alé.

Jeju tə̄ɓā ngé gātə̄ gə̄ kɔ̄ɔ́ kem kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́

13 Dɔ nāā *Pákə yā *Jipə gə̄ i ngɔr, adə̄ Jeju aw̄ *Jerusalem. 14 Ni-ənge ngé kigə man̄g gə̄ ō, batə̄ gə̄ ō, dér dum gə̄ ō, ngé mbél̄ nar gə̄ kə́ ndin̄ ta loo mbél̄ nar yādə́ tə́ ō, kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́. 15 Anī ni-ɔy kəlā gə̄ rāā ndéý tə́, ba tə̄ɓańdə́ kɔ̄ɔ́ malang kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ kə batə̄ gə̄, kə man̄g gə̄. Ni tə̄ndā nar yā ngé mbél̄ nar gə̄ tḭ̄ḭ̄ kɔ̄ɔ́ ō, mbə́rē kāgə̄ yādə́ gə̄ ń a mbélə̄n̄ nar dɔ tə́ ní tə́nī kɔ̄ɔ́ ō, 16 ba əda ngé kigə dér dum gə̄ na kə ɔyn̄ yá̰á̰ ń noō kɔ̄ɔ́, ba kə lōōn̄ rāā kújə yā Bɔbə̄n kújə gātə̄ tə́. 17 Anī əga kem ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ kadə̄ ndangən̄ kem makətūbūú na: O̰o̰m̄ tɔdɔ̄ kújə yāí ngá̰ý adə̄ m̄-ndebə ra rak. 18 Anī *Jipə gə̄ dəjenən̄ na: Yá̰a̰ kə́ yáā ń ā ī-rāā yā kɔjəńjí tɔ́gə yāí ā ī-rāań yá̰a̰ tītə̄ ń noō ní i rí? 19 Anī Jeju tél ədadə́ na: Ī-tɔ̄ɔ̄ī *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē ń toō kɔ̄ɔ́, ba á̰a̰ī ké ndɔ̄ mətá anī m-ún dɔɔ́ gogə́ aĺ wa? 20 Anī *Jipə gə̄ tél ədanən̄ na: Kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē ń toō ń rāān̄ ɓāl̄ kutə sɔ́ gidə i mehḛ́ tá oy ní, ə́da na ndɔ̄ mətá beē anī ā ún dɔɔ́ a? 21 Banī *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē ń Jeju a ɔr̄ najə̄n ní i rɔ̄n nəkɔ́. 22 Adə̄ dan ń Jeju oy ba ndól̄ ní, əga kem ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ dɔ najə̄ ń ni ədadə́ tə́ ní. Adə̄ nin̄-taān̄ kem najə̄ ń ndangən̄ kem makətūbūú ní ō, najə̄ ń Jeju əda ní ō.

Jeju ger̄ yá̰á̰ kə́ kem deē tə́

23 Kem ndɔ̄ gə̄ ń ni-ndiń *Jerusalem tām̄ yā nāā *Pákə tə́ ní, de gə̄ ngá̰ý taān̄ kemən dan ń a̰ā̰n̄ yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ń ni-rāā ní. 24 Ba Jeju ənī kemən adə̄də́ alé, tɔdɔ̄ ni-ger̄də́ malang majə. 25 Ni sāā kadə̄ deē ədan najə̄ kə́ dɔ deē tə́ alé, tɔdɔ̄ ni-ger̄ yá̰á̰ kə́ kem deē tə́.

Jhn 3

Jeju nin̄ kə Nikodem

1 Dan *Parijiyḛ gə̄ tə́ ní, deē kógə̄ḿ kə́ dan ngār yā *Jipə gə̄ tə́ i noó, rīn na i Nikodem. 2 Ni-reē rɔ̄ Jeju tə́ ndɔ̄ɔ́, ba ədan na: Ngoljí, ḭ̄ i nge kɔjə yá̰á̰ ń Nə́ɓā əlaī tāmən tə́ ní, adə̄ jə-ger̄ majə. Deē kógə̄ḿ kə́ yā rāā yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ń ī-rāā ní gətóo, ré i Nə́ɓā n i seneé tá. 3 Anī Jeju tél ədan na: Ādə̄ m-ə́daī najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ré tél ojən̄ deē gogə́ rang aĺ anī, kɔ́ɔ̄ a asə ka̰a̰ *Ɓē ko̰o̰ yā Nə́ɓā alé. 4 Anī Nikodem ədan na: Ba deē ń tɔgə ɓə́ga kɔ̄ɔ́ ní, a ojənən̄ gogə́ ɓáý to̰ i ba̰ý? Ni a asə kudə kem kó̰o̰n tə́ nja kə́ ko̰ jōó ɓáý to̰ kadə̄ tél ojənən̄ gogə́ rang a? 5 Anī Jeju tél ədan na: Ādə̄ m-ə́daī najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ré ojən̄ deē kə maná aĺ ō, kə Ndílí aĺ ō anī, kɔ́ɔ̄ asə kudə kem *Ɓē ko̰o̰ yā Nə́ɓā tə́ alé. 6 Nge ń i deē n ojən ní i deē ō, nge ń i Ndíl n ojə ní i Ndíl ō. 7 Ī-lōō kadə̄ ɔr kumií dan ń m-ə́daī na i gáŕ kadə̄ a ojən̄sí rang tá ní. 8 Tɔdɔ̄ nél a əla kumən i kə̄ loo ń nəkɔ́ ndigə tə́ ní. Ḭ̄ ōō i ká̰a̰n, ba ī-ger̄ loo ń ḭḭ tū tə́ ní alé. Deē ń i Ndíl n ojən ní, kɔ́ɔ̄ i tītə̄ noō ō. 9 Anī Nikodem ədan na: Yá̰a̰ ń noō a rāā yá̰a̰ i ba̰ý? 10 Anī Jeju ədan na: Ḭ̄ i nge kɔjə ngáń *Israel gə̄ yá̰a̰, anī ī-ger̄ yá̰a̰ gə̄ ń toō aĺ a? 11 Ādə̄ m-ə́daī najə̄ kə́ bo ngá̰ý, jḭḭ j-ɔr̄ i najə̄ kə́ dɔ yá̰a̰ gə̄ ń jə-ger̄ tə́ ní ō, j-əda i yá̰a̰ gə̄ ń jḭḭ i kum tə́ á j-a̰ā̰ kə kumjí ní ō, ba sḭḭ̄ ɔ́diī koō yá̰a̰ gə̄ ń jḭḭ i kum tə́ á j-əda ní alé. 12 Ré m-ə́dásí yá̰a̰ gə̄ kə́ dɔ nang tə́ ba ī-taāī kem aĺ anī, yá̰a̰ gə̄ kə́ dɔ rā̰ tə́ ní, ré m-ə́dásí anī ā ī-taāī kem i ba̰ý? 13 Deē kógə̄ḿ kə́ ḭḭ dɔ nang tə́ aw̄ dɔ rā̰ tə́ gətóo, ba i ngé ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́ á i Ngōn̄ Deē ní tá ngóy. 14 Tītə̄ ń Moijə əlań lī dɔɔ́ kem dəla loo tə́ ní, i gáŕ kadə̄ a əlan̄ Ngōn̄ Deē dɔɔ́ tītə̄ ń noō ō, 15 yā kadə̄ náā nəkɔ́ ń taā kemən ní, ndi kə kumneé ngándáńg kə kūl̄neé. 16 Rɔ̄kum, Nə́ɓā tár de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ngá̰ý, adə̄ un Ngōnən kə́ kal kógə̄ḿ beē adə̄, yā kadə̄ náā nəkɔ́ ń taā kemən anī, kɔ́ɔ̄ udə kɔ̄ɔ́ alé, banī ndi kə kumneé ngándáńg. 17 Tɔdɔ̄ Nə́ɓā əla kə Ngōn̄neé dɔ nang tə́ i yā gān̄g sarya dɔ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́ alé, banī i yā kadə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ajən̄ kə ta kūl̄neé. 18 Deē ń taā kemən anī, gāngə̄n̄ sarya dɔn tə́ alé, ba deē ń taā kemən aĺ anī, gāngə̄n̄ sarya dɔn tə́ kɔ̄ɔ́, tɔdɔ̄ ni-taā kem Ngōn̄ Nə́ɓā kə́ kal kógə̄ḿ beē alé. 19 Sarya ní n toó: Loo kə́ unjə̄ kow reē dɔ nang tə́, ba de gə̄ ndigən̄ til tɔȳ loo kə́ unjə̄ kow, tɔdɔ̄ yá̰a̰ rāādə́ i kə́ majaĺ. 20 Tɔdɔ̄ náā nəkɔ́ ń ā rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ ní, gḛy loo kə́ unjə̄ kow alé. Adə̄ a reē kum loo kə́ unjə̄ kow tə́ alé, najə̄ kadə̄ gír kəla rāān gə̄ teēn̄ dɔɔ́. 21 Ba nge ń rāā yá̰á̰ kə́ rɔ̄kum ní a reē kum loo kə́ unjə̄ kow tə́, yā kadə̄ kəla rāān gə̄ ton̄ kə̄ dɔ ndágá wáńg, tɔdɔ̄ yá̰a̰ gə̄ ń ni-rāā ní i gō yā Nə́ɓā tə́.

Jeju nin̄ kə Ja̰a̰

22 Gō yá̰a̰ gə̄ ń toō tə́ anī, Jeju aw̄ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé gō nang kə́ Jude tə́. Ni-ndi sedə́ noō ō, rāā de gə̄ *batém ō. 23 Dan ngeé ń noō tə́ ní, Ja̰a̰ a rāā de gə̄ *batém i Enon tə́, kadə loo kə́ Salim tə́, tɔdɔ̄ man̄ i ngá̰ý loo ní tə́. De gə̄ reēn̄ tū tə́ kadə̄ rāān̄də́ batém. 24 Tɔdɔ̄ dan ngeé ń noō tə́ ní, ənīn̄ Ja̰a̰ dəngáyá aĺ ɓáý. 25 Anī ngé ndóō yá̰a̰ yā Ja̰a̰ gə̄ nējə̄n̄ naā najə̄ kə *Jipə kógə̄ḿ dɔ najə̄ tə́go rɔ̄ kə́ majaĺ tákə̄ tə́, 26 adə̄ ɔtə aw̄ əngen̄ Ja̰a̰, ba ədanən̄ na: Ngoljí, á̰a̰ deē ń ni i seí dan ń ḭ̄ i gidə bā Jurdḛ kə́ nó tə́ á ə́da najə̄ kə́ kum tə́ yān ní, a rāā de gə̄ *batém noó, adə̄ de gə̄ malang a aw̄n̄ i rɔ̄n tə́. 27 Anī Ja̰a̰ əda na: Deē kógə̄ḿ kə́ asə taā yá̰a̰ kanjə̄ kadə̄ i Nə́ɓā n adə̄n yá̰á̰ ní gətóo. 28 Najə̄ ń m-ə́dá ní sḭḭ̄ kɔ́ gə̄ i de kə́ kum tə́ gə̄, m-ə́da na: Mā i Kərist alé, banī əlamə̄n̄ i mbéé kété non tə́. 29 Deē ń taā dəyá̰ ní, kɔ́ɔ̄ i ngaa dəyá̰. Ba balsáa madə̄ ngaa dəyá̰ ń ra noó ba oō ndūn ní, rɔ̄n nelə̄n ngá̰ý dan ń ndū ngaa dəyá̰ əsō mbīn tə́ ní. I yá̰á̰ ń toō n i rɔ̄nel̄ yāḿ mā ní, ba rɔ̄nel̄ ní majə ɔtə̄ kə taá. 30 I só tə́ kadə̄ ni-tɔgə kum kə̄ kété, ba kadə̄ mā m̄-tél kə̄ nang tə́.

Ngé ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́ ní

31 Nge ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē ní, ni i dɔ yá̰a̰ gə̄ tə́ malang. Nge ń i de kə́ dɔ nang tə́ ní, ni i yā dɔ nang tə́, adə̄ a ɔr̄ i najə̄ kə́ dɔ nang tə́. 32 Nge ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē ní, əda i yá̰á̰ ń ni-a̰ā̰ ō, oō ō ní, ba deē kógə̄ḿ kə́ ndigə koō najə̄ kə́ kum tə́ yān gətóo. 33 Deē ń ndigə koō najə̄ kə́ kum tə́ yān ní, kɔ́ɔ̄ a ndigə i gōn tə́ kadə̄ Nə́ɓā i nge kəda najə̄ kə́ rɔ̄kum. 34 Tɔdɔ̄ nge ń i Nə́ɓā n əlan ní, Nə́ɓā adə̄n Ndíl i kanjə̄ mbɔ̄jə́ ka̰ā̰, adə̄ a əda i najə̄ yā Nə́ɓā. 35 Bɔbə̄ Ngōn̄ tár Ngōn̄, adə̄ əya̰ yá̰a̰ malang kem jīn tə́. 36 Deē ń taā kem Ngōnən ní, kɔ́ɔ̄ a ndi kə kumneé ngándáńg. Deē ń mbātə́ taā kem Ngōn̄ Nə́ɓā ní, ni a ndi kə kumneé alé, ba wōn̄g yā Nə́ɓā a na̰y dɔn tə́.

Jhn 4

Jeju nin̄ kə dəyá̰ kə́ Samari

1 *Parijiyḛ gə̄ oōn̄ kadə̄ Jeju rāā adə̄ de gə̄ ngá̰ý télən̄ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tɔȳ yā Ja̰a̰ ō, rāā de gə̄ *batém ngá̰ý tɔȳ yān ō. 2 Ba i Jeju nəkɔ́ n rāādə́ batém ní alé, banī i ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ n rāān̄də́ batém ní. 3 Dan ń Jeju ger̄ kadə̄ *Parijiyḛ gə̄ oōn̄ najə̄ ń noō ní, ni-əya̰ gō nang kə́ Jude, ba tél aw̄ gogə́ Galile. 4 Yā kaw̄ Galile ní, ni a teē i gō nang kə́ Samari tə́, 5 adə̄ ni-ugə̄ gidə ɓē kógə̄ḿ kə́ Samari tə́ kə́ rīn na i Sikar. I ngɔr kə̄ kadə loo ń Jakob adə̄ ngōnən Jəjep tə́ ní. 6 Bəlo man̄ yā Jakob i loo ní tə́. Kɔr róbə rāā Jeju, adə̄ ni-ndi ta bəlo man̄ ní tə́. Mbang i dan ɓēé kɔ̄ɔ́. 7 Dəyá̰ kógə̄ḿ kə́ Samari reē kuȳ maná. Anī Jeju dəjen na kə adə̄n man̄ tə́ kadə̄ n-a̰ȳ. 8 Tɔdɔ̄ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ aw̄n̄ kem ɓēé mang yá̰a̰ kəsaá kɔ̄ɔ́. 9 Dəyá̰ kə́ Samari ní ədan na: Ḭ̄ ń i *Jipə ní, i ba̰ý á ī-gədem̄ mā dəyá̰ kə́ Samari man̄ kaȳ ní? Tām̄ *Jipə gə̄ kə Samari gə̄ oōn̄ kum naā alé. 10 Jeju tél ədan na: Nə́ngētə́ ī-ger̄ yá̰á̰ ń Nə́ɓā a adə̄ de gə̄ karī ní ō, deē ń gədeī man̄ kadə̄ n-a̰ȳ toó ō anī, i ḭ̄ n ā ī-gəden man̄ ní. Ba man̄ ń ni a adī ní i man̄ kə́ a rāā deē kadə̄ ndi kə kumneé . 11 Dəyá̰ ní ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, yá̰a̰ kuȳ man̄ yāí gətóo ō, bəlo man̄ i kə́ rúu ō ní, loo ń ā ḭ́ḭ kə man̄ kə́ a rāā deē kadə̄ ndi kə kumneé tū tə́ ní i rá? 12 I kaají Jakob n adə̄jí bəlo man̄ ń toō ní. Nəkɔ́ a̰ȳ man̄ ní kə ngánən gēé ō, kə yá̰a̰ kul̄ yān gēé ō. Ní, ḭ̄ i de kə́ bo tɔȳn a? 13 Jeju tél ədan na: Náā nəkɔ́ ń a̰ȳ man̄ ń toō ní, kəndā a rāān ɓáý. 14 Banī deē ń a a̰ȳ man̄ ń m-ā m-ādə̄n ní, kəndā a rāān to̰ aĺ i kə́ bátə́ gə̄ tə́, tɔdɔ̄ man̄ ń m-ā m-ādə̄n ní, a tél kəɓa man̄ kə́ a kə̄rā tiriri kemən tə́, yā kadə̄ ni a ndi kə kumneé ngándáńg. 15 Dəyá̰ ní ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ādə̄m̄ man̄ ngeé ń noō tə́, ādə̄ kəndā rāām̄ to̰ aĺ ō, ādə̄ m̄-reē laā kuȳ maná to̰ aĺ ō. 16 Jeju ədan na kə aw̄ kə ɓāŕ ngaan ba kə reē. 17 Dəyá̰ ní tél ədan na ngaan na gətóo. Anī Jeju ədan na: Najə̄ ń ə́da na ngaaí na gətóó ní i najə̄ kə́ gōtə́, 18 tɔdɔ̄ ī-táā dəngam gə̄ i mí ɓá, ba nge ń ī-ndi seneé ngɔlaā toó i ngaaí alé, adə̄ najə̄ yāí i rɔ̄kum. 19 Dəyá̰ ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, m-á̰a̰ kadə̄ ḭ̄ i *nge koō ta kógə̄ḿ. 20 Kaají gə̄ rɔȳn̄ Nə́ɓā i dɔ mbal̄ ń toō tə́, ba sḭḭ̄ ə́daī na gáŕ loo rɔȳ na i *Jerusalem. 21 Jeju ədan na: Dəyá̰, ī-taā kemḿ, ndɔ̄ a reē noó kadə̄ ā ī-rɔyī i dɔ mbal̄ ń toō tə́ aĺ ō, i Jerusalem aĺ ō. 22 Sḭḭ̄ ī-rɔyī Nə́ɓā i kanjə̄ gerə̄n, ba jḭḭ jə-rɔȳn ō, jə-gerə̄n ō. Tɔdɔ̄ de gə̄ a ajən̄ i kə ta kūl̄ *Jipə gə̄. 23 Banī kum mbang a reē noó, ba kum mbang ní ugə̄ kɔ̄ɔ́. Kum mbang ngeé ń noō tə́ ní, ngé rɔȳ kə́ rɔ̄kum gə̄ a rɔȳn̄ Bɔbə̄ Ngōn̄ i kə ta kūl̄ Ndíl ō, kə́ rɔ̄kum tə́ ō. Tɔdɔ̄ i ngé rɔȳ kə́ tītə̄ ń noō gə̄ n Bɔbə̄ Ngōn̄ a sāādə́ ní. 24 Nə́ɓā i Ndíl, adə̄ majə kadə̄ ngé rɔȳn gə̄ rɔȳnən̄ kə ta kūl̄ Ndíl ō, kə́ rɔ̄kum tə́ ō. 25 Dəyá̰ ədan na n ger̄ kadə̄ *Mesi a reē, Mesi kə ta ɓē yādə́ ní kumən na i *Kərist. Na loo ń a reē anī, na a ɔjədə́ yá̰a̰ malang. 26 Jeju ədan na: I mā nəkɔ́ ń m-ā m-ɔ̄r̄ najə̄ seí toō. 27 Loo ń noō tə́ anī, ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ugə̄n̄. Ɔr kumdə́ ngá̰ý najə̄ kɔr̄ ń ni-ɔr̄ najə̄ kə dəyá̰ ń toō ní, ba deē kógə̄ḿ kə́ yā dəjen na ké ni a sāā i rí wa, aláa ké i tām̄ rí tə́ áké ɔr̄ najə̄ seneé wa ní gətóo. 28 Anī dəyá̰ əya̰ jóo yān, ba aw̄ kem ɓēé əda de gə̄ na kə reēn̄, 29 kə a̰ā̰n̄ deē kógə̄ḿ kə́ ɔrə̄n gíŕ yá̰a̰ rāān gə̄ malang, ké i ni n i *Kərist ní aĺ wa. 30 De gə̄ teēn̄ kem ɓēé, ba reēn̄ rɔ̄ Jeju tə́. 31 Dan ngeé noō tə́ ní, ngé ndóō yá̰a̰ yā Jeju gə̄ ɔsən̄ seneé ədan̄ na: Ngoljí, ə́sá yá̰a̰. 32 Ba ni ədadə́ na ni i kə yá̰a̰ kəsa kə́ nin̄-gerə̄n̄ alé. 33 Anī ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ dəjen̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na ké deē kógə̄ḿ reē kə yá̰a̰ kəsaá adə̄n wa. 34 Jeju ədadə́ na: Yá̰a̰ kəsa yāḿ i kadə̄ m̄-rāā kem ndigə yā nge ń əlam̄ ní ō, kadə̄ m̄-rāā kəla yān m̄-tɔ̄l̄ ta ō. 35 Sḭḭ̄ ə́daī na na̰y nāā sɔ́ tá kadə̄ əjan̄ kōō aĺ a? Banī mā m-ə́dásí na: Ɔ̄rī dɔsí dɔɔ́ á̰a̰ī kōō kə́ kem ndɔrɔ́, kumən ra ho to kəja kɔ̄ɔ́. 36 Nge sāā kōō ənge yá̰a̰ kəndā nja yān kɔ̄ɔ́ o, ni-kán̄ kum kōō ní kə̄ naā tə́ tām̄ yā ndi kə kumuú kə́ ngándáńg tə́ ō. Adə̄ nge dubə̄ kōō, ō nge sāā kōō ō, əngen̄ rɔ̄nel̄ mbak. 37 Najə̄ ń gōsə̄ najə̄ əda ní i rɔ̄kum, əda na: De kə́rēý i nge dubə̄ kōō, banī i de kə́ rang n i nge sāā kōō ní. 38 Mā m-ə́lásí sāā kōó i kem ndɔr̄ kə́ sḭḭ̄ ī-rāāī kəla tū tə́ aĺ tə́. I de kə́ rang gə̄ n rāān̄ kəla kemeé kété nosí tə́ ní, ba sḭḭ̄ údiī i tū kəla kə́ nin̄-a̰a̰n̄ tápə̄ ngá̰ý kɔ̄ɔ́ tū tə́ tə́. 39 Samari gə̄ ngá̰ý kə́ kem ɓē ngeé ń noō tə́ taān̄ kem Jeju sɔɔ̄ń najə̄ ń dəyá̰ əda ní tə́, əda na ɔrə̄n gíŕ yá̰a̰ rāān gə̄ malang. 40 Dan ń Samari gə̄ reēn̄ rɔ̄n tə́ ní, dəjenən̄ kadə̄ ndi sedə́, adə̄ ni-ndi sedə́ ndɔ̄ jōó. 41 De gə̄ ngá̰ý taān̄ kemən tām̄ najə̄ yān tə́ tɔ̄ȳ kə́ kété. 42 Ba nin̄-ədan̄ dəyá̰ ní na: I tām̄ najə̄ yāí tə́ n jə-taāń kem ngɔlaā toó to̰ aĺ tā, tɔdɔ̄ jḭḭ kɔ́ gə̄ j-oō najə̄ kə́ tan tə́, adə̄ jə-ger̄ kadə̄ ni i nge kajə de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ rɔ̄kum.

Jeju rāā adə̄ ngōn̄ pajā yā mban̄g ənge rɔ̄ ngáā

43 Gō ndɔ̄ kə́ jōó gə̄ tə́ ní, Jeju ḭḭ noó yā kaw̄ gō nang kə́ Galile tə́. 44 Tɔdɔ̄ Jeju nəkɔ́ əda wáńg na de gə̄ a ndigən̄ *nge koō ta kem ɓē kojən tə́ alé. 45 Banī loo ń ugə̄ Galile anī, Galile gə̄ əhɔnən̄ kə̄ rɔ̄də́ tə́ majə. Tɔdɔ̄ nin̄-aw̄n̄ *Jerusalem rāā nāā *Pákə tə́, adə̄ a̰ā̰n̄ yá̰a̰ malang ń Jeju rāā ndɔ̄ gə̄ ń de gə̄ a rāān̄neé nāā Jerusalem tə́ ní. 46 Loo ń noō tə́ Jeju tél dɔ tə́ aw̄ Kana gō, nang kə́ Galile tə́. I kem ɓē kə́ Kana tə́ n Jeju rāā man̄ adə̄ tél kasə *nduú ní. Pajā yā mban̄g kógə̄ḿ i noó, mo̰y rāā ngōnən Kapernaum. 47 Ni oō kadə̄ Jeju ḭḭ Jude ba ugə̄ Galile anī, aw̄ rɔ̄n tə́ ba rāān ɓɔ́ kə reē kə rāā kadə̄ rɔ̄ ngōnən ngáā, tɔdɔ̄ to na i kə̄ ta yo tə́. 48 Jeju əda na: Ré sḭḭ̄ á̰a̰ī yá̰á̰ kə́ to kɔr kum gə̄ ō, yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ō aĺ anī, ā ī-taāī kem aĺ bátə́ tā! 49 Pajā yā mban̄g ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ī-reē āw̄ seḿ ɓēé dan ń ngōnə̄ḿ oyń aĺ ɓáý toō. 50 Jeju ədan na kə aw̄ na ngōnən na ndi kə kumneé kɔ̄ɔ́. Deē ní taā kem najə̄ ń Jeju ədan ní, ba aw̄. 51 Loo ń ni-aw̄ anī, ngé kəla yān gə̄ ɔjən̄ non, ba ədanən̄ na ngōnən na ndi kə kumneé. 52 Anī ni-dəjedə́ na ké i kum mbang kə́ rá tə́ bang n rɔ̄n ngangə̄ń ní wa. Nin̄-ədanən̄ na i tagə́bēé dɔ jī mbang kə́ tūr̄ tə́ n mo̰y gajə əya̰nəń ní. 53 Anī bɔbə̄ ngōn̄ ní ger̄ kadə̄ i dan nəkɔ́ ń noō tə́ bang n Jeju ədanəń na ngōnən na ndi kə kumneé ní. Ni ō, de kə́ kem ndogə̄ yān tə́ gə̄ malang ō, taān̄ kem. 54 Nge ń toō i yá̰á̰ kə́ yáā kə́ nge ko̰ jōó ń Jeju rāā ní. Ni-rāā yá̰á̰ ní i dan ń ni-ḭḭ dɔ nang kə́ Jude tə́ ba reē ugə̄ dɔ nang kə́ Galile tə́ ní.

Jhn 5

Jeju rāā adə̄ nge lígə̄rī ənge rɔ̄ ngáā

1 Gō yá̰a̰ gə̄ ń noō tə́ anī, i nāā kógə̄ḿ yā *Jipə gə̄ ń a kán̄nə̄ń naā yā ndɔ̄ȳ Nə́ɓā ní, adə̄ Jeju aw̄ *Jerusalem. 2 Kem ɓē kə́ Jerusalem tə́ ní, gár̄ man̄ kógə̄ḿ i noó, i ngɔr kə̄ ta róbə́ kə́ yā kudəń kə batə̄ gēé tə́. Dabə kə́ rāā kə mbalá gə̄ i mí ta tə́. A ɓārə́n̄ gár̄ man̄ ní kə ta Hebəro na i Betjata. 3 Kósə de kə́ ngé mo̰y gə̄ ō, ngé kum tɔ̄ɔ̄ gə̄ ō, ngé tə́sō motə gə̄ ō, ngé kə́ dām̄ rɔ̄də́ oy gə̄ ō, ton̄ gíŕ kújə́ kə́ ta róbə́ tə́ ngeé ń noō tə́ ngá̰ý. Nin̄-ngóōn̄ i ta man̄ kə́ kadə̄ ḭḭ pukətu pukətu. 4 Tɔdɔ̄ *de kə́ dɔ rā̰ tə́ yā Kɔ́ɔ̄ɓē a jə̄ngā kum man̄ kə́ kem gár̄ man̄ ní tə́ dan kə́rēý gə̄ tə́ yā pukə́tū man̄ ní. Ba nge mo̰y ń risə kum tə́ kété loo ń man̄ ḭḭ pukətu pukətu ní, ká mo̰y yān i mo̰y kə́ ba̰ý gə̄gē anī, rɔ̄n a ngáā. 5 Deē kógə̄ḿ to noó kə́ mo̰y rāān ɓāl̄ kutə mətá gidə i sɔ́sɔ́. 6 Dan ń Jeju a̰a̰n to nang tə́ ba ger̄ kadə̄ mo̰y rāān i jóó ngá̰ý anī, dəjen na ké gḛy kadə̄ rɔ̄n ngáā wa. 7 Nge mo̰y ní ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, dan ń man̄ ḭḭ pukətu pukətu ní, m-ə́nge de kə́ yā kənīm̄ kum tə́ alé. Adə̄ dan ń m-ā m-āw̄ ɓáý ní a, de kə́ rang jə̄ngā kété noḿ tə́ kɔ̄ɔ́. 8 Jeju ədan na: Ḭ́ḭ dɔɔ́, ún waá yāí, ba ī-njə̄rā. 9 Kə̄ ta jī tə́ beé deē ní rɔ̄n ngáā, ni-un waá yān ba njə̄rā. Tá i ndɔ̄ *sabat tə́ bang, 10 Anī *Jipə gə̄ ədan̄ deē ń rɔ̄n ngáā ní na: Ɓōólaā i ndɔ̄ *sabat, adə̄ adīn̄ ta róbə kun waá yāí alé. 11 Ni-tél ədadə́ na: I deē ń rāā adə̄ rɔ̄ḿ ngáā ní n ədam̄ na kə m-ún waá yāḿ ba kə m̄-njə̄rā ní. 12 Nin̄-dəjenən̄ na ké deē ń ədan na kə un waá yān ba kə njə̄rā ní ké i náā wa. 13 Ba nge ń Jeju rāā adə̄ rɔ̄n ngáā ní ger̄ deē nəkɔ́ ń rāā adə̄ rɔ̄n ngáā ní alé, tɔdɔ̄ kósə de gə̄ i ngá̰ý loo ní tə́, adə̄ Jeju sində̄ dandə́ tə́ kɔ̄ɔ́. 14 Gō tə́ anī Jeju tél əngen kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, ba ədan na: Rɔ̄í ngáā kɔ̄ɔ́ tā, ba ī-lōō rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ to̰, na sōgə́ yá̰á̰ kə́ tōr̄ ngá̰ý tɔȳ nge ń noō rāāī ɓáý to̰. 15 Deē ní əda *Jipə gə̄ na i Jeju n na rāā adə̄ rɔ̄n ngáā ní. 16 I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n *Jipə gə̄ rāān̄ Jeju kə najá ngá̰ý ní, tām̄ ni-rāā yá̰á̰ ní i ndɔ̄ *sabat tə́. 17 Banī Jeju tél ədadə́ na: Bátə́ ngɔlaā ní Bɔbə́ḿ ndi i kə kəlaá jīn tə́, adə̄ mā m̄-ndi i kə kəlaá jīḿ tə́ ō. 18 I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n *Jipə gə̄ sāān̄ tɔ̄lə̄n tɔȳ kə́ kété ɓáý ní. I tām̄ mān̄ ń ni-mān̄ dɔ *ndū najə̄ yā ndɔ̄ *sabat tə́ ní ngóy alé, banī i tām̄ kəda ń ni-əda na Nə́ɓā i Bɔbə̄n nəkɔ́ mámák ní ō, rāā ń ni-rāā rɔ̄n i de kə́ asən̄ naā kə Nə́ɓāá tə́ ní ō.

Tɔ́gə́ ń Nə́ɓā adə̄ Ngōnən ní

19 Anī Jeju tél ədadə́ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, Ngōn̄ asə rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ kə deē dɔneé alé. Ni a rāā i yá̰á̰ ń a̰a̰ Bɔbə̄n loo rāā tə́ ní ngóy. Tām̄ yá̰a̰ malang ń Bɔbə̄ Ngōn̄ rāā ní, Ngōn̄ a rāā i mbée ō. 20 Tɔdɔ̄ Bɔbə̄ Ngōn̄ tár Ngōn̄ ō, ɔjən yá̰a̰ malang ń ni-rāā ní ō. Ba ni a ɔjən kəla kə́ bo gə̄ tɔȳ ngé gə̄ ń toō yā kadə̄ a ɔr kumsí ɓáý. 21 Tītə̄ ń Bɔbə̄ Ngōn̄ ndól̄ de kə́ koy gə̄ ba rāā adə̄ ndin̄ kə kumdə́ ní, tītə̄ ń toō Ngōn̄ rāā adə̄ ngé gə̄ ń ni-ndigədə́ ní ndin̄ kə kumdə́ ō. 22 Bɔbə̄ Ngōn̄ gān̄g sarya yā deē alé, banī sarya malang ní, ni-adə̄ i Ngōn̄ kadə̄ gān̄g, 23 yā kadə̄ de gə̄ malang rɔȳn̄ Ngōn̄ tītə̄ ń rɔȳn̄neé Bɔbə̄ Ngōn̄ ní. Nge ń rɔȳ Ngōn̄ aĺ ní, a rɔȳ Bɔbə̄ Ngōn̄ ń əla Ngōn̄ ní aĺ ō. 24 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, nge ń oō najə̄ yāḿ ba taā kem nge ń əlam̄ ní anī, ni i kə ndi kə kumuú ngándáńg. A gāngə̄n̄ sarya dɔn tə́ alé, banī ni-teē kɔ̄ɔ́ tū yo tə́ ba aw̄ tū ndi kə kumuú tə́. 25 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ndɔ̄ ń kadə̄ de kə́ koy gə̄ a oōń ndū Ngōn̄ Nə́ɓā ní a reē, ń toō ndɔ̄ ní ugə̄ ɓá, ba ngé gə̄ ń a oōn̄ ndūn ní a ndin̄ kə kumdə́. 26 Tɔdɔ̄ tītə̄ ń Bɔbə̄ Ngōn̄ i kɔ́ɔ̄ ndi kə kumuú ní, tītə̄ ń toō ni-adə̄ Ngōn̄ kadə̄ ni i kɔ́ɔ̄ ndi kə kumuú ō. 27 Ba ni-adə̄n tɔ́gə kadə̄ gāngə̄ń sarya tām̄ ni i Ngōn̄ Deē. 28 Ādə̄ najə̄ ń toō ɔr̄ kumsí alé, tɔdɔ̄ ndɔ̄ a reē noó kadə̄ de gə̄ malang ń ton̄ bəlo yo gə̄ tə́ ní a oōn̄ ndūn ba a teēn̄. 29 Ngé gə̄ ń rāān̄ majə ní a ndólə̄n̄ tām̄ yā ndi kə kumuú tə́, banī ngé gə̄ ń rāān̄ majaĺ ní, a ndólə̄n̄ kadə̄ gāngə̄n̄ sarya dɔdə́ tə́.

Najə̄ kə́ kum tə́ kə́ sɔɔ̄ dɔ tɔ́gə Jeju

30 Mā m-ásə rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ kə dɔḿ alé, banī m̄-gān̄g sarya i kə gō koō ń m-ōō ní. Adə̄ sarya gāngə̄ḿ i gōtə́, tɔdɔ̄ m̄-sāā rāā yá̰a̰ kə gō kem ndigə yāḿ alé, banī i kə gō kem ndigə yā nge ń əlam̄ ní. 31 Ré i mə̄kɔ́ n m-ɔ̄r̄ najə̄ kə́ kum tə́ dɔ rɔ̄ḿ tə́ anī, najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ i kə́ rɔ̄ alé. 32 I de kə́ rang n ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ ní, ba m̄-ger̄ kadə̄ najə̄ kə́ kum tə́ ń ni-ɔr̄ ní i rɔ̄kum. 33 Ə́laī rɔ̄ Ja̰a̰ tə́, ba ni-ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ tām̄ yā najə̄ kə́ rɔ̄kum tə́. 34 Mā m̄-sāā najə̄ kə́ kum tə́ yā deē alé, ba m-ə́da najə̄ ń toō i yā kadə̄ sḭḭ̄ ájiī. 35 Ja̰a̰ i lámbá ń əndān̄ hor tū tə́ a unjə̄ ní, ba sḭḭ̄ ī-ndigiī rāā rɔ̄nel̄ gō hor yān ní tə́ sḛ́ý. 36 Banī mā i kə najə̄ kə́ kum tə́ kə́ bo tɔȳ yā Ja̰a̰. Tɔdɔ̄ kəla gə̄ ń m̄-rāā ní, i kəla gə̄ ń Bɔbə́ḿ adə̄m̄ kadə̄ m̄-rāā m̄-tɔ̄l̄ ta ní. Nin̄-ɔjən̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ kadə̄ i Bɔbə́ḿ n əlam̄ ní. 37 Ba Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní, nəkɔ́ ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ. Sḭḭ̄ ōōī ndūn yḛtə aĺ ō, á̰a̰ī ta kumən aĺ ō, 38 najə̄ yān ndi kemsí tə́ aĺ ō, tɔdɔ̄ ī-taāī kem nge ń ni-əlan ní alé. 39 Sḭḭ̄ ī-ndəleī gír najə̄ yā Nə́ɓā, tɔdɔ̄ ī-gírī kadə̄ ā ī-ndiī kə́ kumsí ngándáńg i kə ta kūl̄neé. I makətūbə̄ gə̄ ngeé ń noō n ɔrə̄n̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ ní. 40 Banī sḭḭ̄ ī-ndigiī reē rɔ̄ḿ tə́ kadə̄ ə́ngeīń ndi kə kumuú kə́ rɔ̄kum alé. 41 Mā m̄-sāā kɔsə gɔn kə́ ḭḭ rɔ̄ deē tə́ alé. 42 Tá m̄-ger̄ kadə̄ tár yā Nə́ɓā i kemsí tə́ alé. 43 m̄-reē kə rī Bɔbə́ḿ, ba sḭḭ̄ ə́hɔmī kə̄ rɔ̄sí tə́ alé. Ré de kə́ rang reē kə rīn nəkɔ́ anī, ā ə́hɔniī kə̄ rɔ̄sí tə́. 44 Sḭḭ̄ i ngé sāā kɔsə gɔn kə́ ḭḭ rɔ̄ naā tə́ gə̄, ba i ngé sāā kɔsə gɔn kə́ ḭḭ rɔ̄ Nə́ɓā tə́ ngóy aĺ ní, loo kadə̄ ā ī-taāī kem i ba̰ý? 45 Ī-lōōī gír̄ kəda na i mā n m-ā m̄-sə̄lā gíŕsí rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́ ní. Nge ń a sə̄lā gíŕsí ní i Moijə, ni ń ə̄ndāī kemsí dɔn tə́ ní. 46 Tɔdɔ̄ ré ī-taāī kem Moijə anī, ā ī-taāī kemḿ mā ō, tām̄ i najə̄ kə́ dɔḿ mā tə́ n ni-ndang kem makətūbūú ní. 47 Ba dan ń ī-taāī kem najə̄ ń ni-ndang ní aĺ ní, loo kadə̄ ā ī-taāī kem najə̄ yāḿ gə̄ i ba̰ý?

Jhn 6

Jeju adə̄ de gə̄ dūbú mí yá̰a̰ kəsa

1 Gō yá̰a̰ gə̄ ń toō tə́ anī, Jeju aw̄ gidə bā bo kə́ Galile tə́ ń rīn kə́ rang na i Tiberiadə ní. 2 Kósə de gə̄ ngá̰ý unən̄ gōn, tɔdɔ̄ nin̄-a̰ā̰n̄ yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ń ni-rāā kə ngé mo̰y gēé ní. 3 Jeju al̄ dɔ mbal̄ tə́, ba ndi tū tə́ noō kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé. 4 *Pákə ń i nāā yā *Jipə gə̄ ní dɔ i ngɔr. 5 Jeju ɔr̄ dɔn dɔɔ́, a̰a̰ kósə de kə́ ngá̰ý gə̄ ń a reēn̄ kə̄ rɔ̄n tə́ ní anī, əda Pilipə na: J-a jə-mangiī mápa i rá n j-a j-adī de gə̄ ń toō kadə̄ əsan̄ ní? 6 Ni-əda najə̄ ní i yā nāānəń, tām̄ ni-ger̄ yá̰á̰ ń nəkɔ́ a rāā yā rāā ní. 7 Pilipə tél ədan na: Mápá kə́ kum gúrsə dūbú kutə gə̄gē a tɔ́sə̄ dɔdə́ yā kadə̄ de gə̄ kógə̄ḿ kógə̄ḿ əngen̄neé bə̄dē mápa kə dɔdə́ gēé alé. 8 Nge ndóō yá̰a̰ yān kógə̄ḿ, adə̄ i Andəre kə́ ngōkó̰o̰ Simo̰ Piyer, ədan na: 9 Ngōn̄ kógə̄ḿ ndi laā kə mápá mí ō, kə ngán kānjə̄ gə̄ jōó ō, ba nge ń noō i rí tām̄ yā de kə́ ngá̰ý gə̄ ń toō tə́. 10 Jeju əda na: Ədaīdə́ ādə̄ ndin̄ nang tə́. Mu kə́ mbōl̄ i ngá̰ý loo ngeé ń noō tə́. Adə̄ de gə̄ ní ndin̄ nang tə́, dəngam gə̄ asən̄ dūbú mí. 11 Jeju taā mápá kə́ mí gə̄, ndadə̄ Nə́ɓā dɔ tə́, ba nə̄ɓō de gə̄ ń ndin̄ nang tə́ ní, ni-adə̄də́ kānjə̄ ō. Adə̄də́ ngá̰ý tītə̄ ń kemdə́ nin̄ kɔ́ gə̄ gḛy ní. 12 Dan ń nin̄-ndānə̄n̄ anī, ni-əda ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ na kə kánə̄n̄ gotə mápa ń na̰y ní ba kadə̄ ta kógə̄ḿ kə tḭ̄ḭ̄ alé. 13 Tā anī nin̄-kánə̄n̄, adə̄ mápá kə́ mí gə̄ ń de gə̄ əsan̄ ní, ɔyn̄ gotə ń na̰yn̄ ní rosə dōbə̄ kutə gidə i jōó. 14 Loo ń de gə̄ a̰ā̰n̄ yá̰á̰ kə́ yáā ń Jeju rāā ní anī, ədan̄ na: *Nge koō ta ń kadə̄ reē dɔ nang tə́ ní i deē ń toō rɔ̄kum. 15 Dan ń Jeju ger̄ kadə̄ a reēn̄ yā kəhɔ kəndān mban̄g anī, tél ɔr̄ rɔ̄n aw̄ dɔ mbal̄ tə́ gogə́ kə kérneé.

Jeju njə̄rā dɔ bā bo tə́

16 Dan ń loo tíbə anī, ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ aw̄n̄ ta bā bo tə́. 17 Nin̄-alə̄n̄ kem toó, yā teē bā kə̄ dām̄ kə́ Kapernaum tə́. Loo ndul kɔ̄ɔ́, banī Jeju ugə̄ rɔ̄də́ tə́ aĺ ɓáý. 18 Nél əla ngá̰ý, adə̄ bəngál man̄ bā ḭḭ pukətu pukətu. 19 Nin̄-nēlə̄n̄ to asə kum mbang kógə̄ḿ, pá tá a̰ā̰n̄ Jeju a njə̄rā dɔ bā bo tə́ a reē kə̄ kadə to tə́, adə̄ ɓōĺ rāādə́. 20 Banī Jeju ədadə́ na: I mā ba ī-ɓōlíī alé. 21 Beé tā anī nin̄-ndigən̄ kunən kem toó, banī kə̄ ta jī tə́ noō to ɔtə̄ kum kā̰ā̰ tə́, loo ń nin̄ a aw̄n̄ kə̄ tū tə́ ní tə́.

Kósə de gə̄ sāān̄ Jeju

22 Teē kə ndɔ̄ kə́ noō anī, kósə de gə̄ ń dəban̄ gidə bā bo tə́ ní, a̰ā̰n̄ kadə̄ to i kógə̄ḿ beē ngóy ba kə́ rang gətóo ō, kadə̄ Jeju al̄ kem to ní tə́ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé alé, ba i nin̄ kɔ́ gə̄ n aw̄n̄ kə kéŕdə́ ní ō. 23 Banī to kə́ rang gə̄ ḭḭn̄ ɓē kə́ Tiberiadə tə́, reē ugə̄n̄ kadə loo ń Kɔ́ɔ̄ɓē ndadə̄ Nə́ɓā dɔ mápá tə́ tū tə́ ba adə̄də́ kadə̄ əsan̄ ní. 24 Loo ń kósə de gə̄ a̰ā̰n̄ kadə̄ Jeju nin̄ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé gətóon̄ anī, nin̄-alə̄n̄ kem to gə̄ tə́, ba aw̄n̄ Kapernaum sāā Jeju tə́.

Jeju i mápá kə́ nge rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé

25 Loo ń nin̄-əngenən̄ gidə bā bo tə́ anī, ədanən̄ na: Ngoljí, ūgə̄ laā i rə́ngáý tə́? 26 Jeju tél ədadə́ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ā ī-sāāmī i tām̄ ka̰a̰ ń á̰a̰ī yá̰á̰ kə́ yáā ní alé, banī i tām̄ mápá ń ə́sa ī-ndānī ní tə́. 27 Ī-lōōī rāā kəla tām̄ yā yá̰a̰ kəsa kə́ a nujə kɔ̄ɔ́ tə́, banī ī-rāāī kəla tām̄ yā yá̰a̰ kəsa kə́ a to tām̄ yā ndi kə kumuú kə́ ngándáńg tə́. Yá̰a̰ kəsa nge ń noō ní Ngōn̄ Deē a adə̄sí, tɔdɔ̄ i ni n Bɔbə̄n Nə́ɓā ɔjə kə̄ ndágá kadə̄ n-əla seneé rɔ̄kum ní. 28 Nin̄-ədan̄ na: I rí n kə jə-rāā tá kə jə-rāań kəla yā Nə́ɓā ní? 29 Jeju tél ədadə́ na: Kəla yā Nə́ɓā i kadə̄ ī-taāī kem nge ń Nə́ɓā əlan ní. 30 Anī nin̄-tél ədan̄ na: Yá̰á̰ kə́ yáā ń ā ī-rāā yā kadə̄ j-a̰a̰ tá jə-taāń kemií ní i rí? Kəla rāāí i rí? 31 Kaají gə̄ əsan̄ *mána kem dəla loo tə́ tītə̄ ń ndangən̄neé na ni-adə̄də́ mápá kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ adə̄ əsan̄ ní. 32 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, i Moijə n adə̄sí mápá kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ ní alé, banī i Bɔbə́ḿ n adə̄sí mápá kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ kə́ rɔ̄kum ní. 33 Tɔdɔ̄ mápa yā Nə́ɓā i nge ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́, ba rāā adə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ndin̄ kə kumdə́ ní. 34 Nin̄-ədanən̄ na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ādə̄jí mápa ngeé ń noō kə ndɔ̄ gə̄. 35 Jeju tél ədadə́ na: I mā n i mápá kə́ nge rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé ní. Nge ń reē rɔ̄ḿ tə́ anī, ɓō a rāān aĺ bátə́ ō, nge ń taā kemḿ anī, kəndā a rāān aĺ bátə́ ō. 36 Banī m-ə́dásí na sḭḭ̄ á̰a̰mī ɓá tā ba ī-taāī kemḿ alé. 37 De gə̄ malang ń Bɔbə́ḿ adə̄m̄ sedə́ ní, a reēn̄ rɔ̄ḿ tə́, ba deē ń reē rɔ̄ḿ tə́ ní, m-ā m̄-tə̄ɓān ndágá alé. 38 Tɔdɔ̄ m-ḭ́ḭ dɔ rā̰ tə́ m̄-reē dɔ nang tə́ i yā rāā yá̰a̰ kə gō kem ndigə yāḿ alé, banī i yā rāā yá̰a̰ kə gō kem ndigə yā Nge ń əlam̄ ní. 39 Kem ndigə yā Nge ń əlam̄ ní i kadə̄ m̄-tḭ̄ḭ̄ ta deē kógə̄ḿ dan ngé gə̄ ń ni-adə̄m̄ tə́ ní alé, ba i kadə̄ oyn̄ a m̄-ndól̄də́ ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́. 40 Tɔdɔ̄ kem ndigə yā Bɔbə́ḿ i kadə̄ náā nəkɔ́ ń a̰a̰ Ngōn̄ ba taā kemən anī, ndi kə kumneé ngándáńg ō, mā m-ā m-ndólə̄n ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́ ō. 41 Loo ń noō tə́ *Jipə gə̄ yṵ́rə̄n̄ najə̄ dɔ Jeju tə́, tām̄ kəda ń əda na ni na i mápá kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́ ní. 42 Nin̄-ədan̄ na: Deē ń toō i Jeju ngōn̄ Jəjep aĺ a? Jə-gerī bɔbə̄n ō kó̰o̰n ō aĺ a? I ba̰ý á əda na n-ḭḭ na i dɔ rā̰ tə́ n n-reē dɔ nang tə́ ní? 43 Jeju tél ədadə́ na: I lōōī yṵ́r̄ najə̄ dɔ dáńsí tə́. 44 Deē kógə̄ḿ kə́ asə reē rɔ̄ḿ tə́ kanjə̄ kadə̄ i Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní n ndɔ́rə̄n kə̄ rɔ̄ḿ tə́ ní gətóo. Ba deē ń reē rɔ̄ḿ tə́ ní, oy a m-ā m̄-ndólə̄n ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́. 45 I kə́ ndang kem makətūbə̄ yā *ngé koō ta gə̄ tə́ na: Nin̄ malang ní Nə́ɓā a ndóōdə́ yá̰a̰. Náā nəkɔ́ ń oō ta Bɔbə̄ Ngōn̄ ō, ndóō yá̰a̰ yān ō ní, a reē rɔ̄ḿ tə́. 46 Deē kógə̄ḿ kə́ a̰a̰ Bɔbə̄ Ngōn̄ gətóo, banī i nge ń ḭḭ rɔ̄ Nə́ɓā tə́ ní tá ngóy, i ni ngóy n a̰a̰ Bɔbə̄ Ngōn̄ ní. 47 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, nge ń taā kem ní, aw̄ kə ndi kə kumneé kə́ ngándáńg. 48 Mā i mápá kə́ a rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé. 49 Kaasí gə̄ əsan̄ *mána kem dəla loo tə́, ba nin̄-oyn̄ kɔ̄ɔ́. 50 Ngé ń toō i mápá kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́, yā kadə̄ nge ń əsa ní a oy alé. 51 Mā i mápá kə́ kə kumuú kə́ ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́. Ré deē əsa mápá ń toō anī, a ndi kə kumneé ngándáńg. Ba mápá ń m-ā m-ādə̄ ní, i dā̰ rɔ̄ḿ. M-ādə̄ i yā kadə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ndin̄neé kə kumdə́. 52 Tām̄ najə̄ ń toō tə́ ní *Jipə gə̄ nējə̄n̄ naā najə̄ ngá̰ý dɔ tə́ dɔ dáńdə́ tə́, ədan̄ na ké i ba̰ý tā á deē ń toō a adə̄də́ dā̰ rɔ̄n kadə̄ n-əsan̄ wa. 53 Jeju ədadə́ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ré ə́saī dā̰ Ngōn̄ Deē aĺ ō, ā̰yī mósən aĺ ō anī, ā āwī kə ndi kə kumuú kemsí tə́ alé. 54 Nge ń əsa dā̰ḿ ō, a̰ȳ mósə́ḿ ō ní, aw̄ kə ndi kə kumuú kə́ ngándáńg, ba mā m-ā m̄-ndólə̄n ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́. 55 Tɔdɔ̄ dā̰ḿ i yá̰a̰ kəsa kə́ rɔ̄kum ō, mósə́ḿ i yá̰a̰ ka̰ȳ kə́ rɔ̄kum ō. 56 Deē ń əsa dā̰ḿ ō, a̰ȳ mósə́ḿ ō ní, ni-ndi kemḿ tə́ ō, mā m̄-ndi kemən tə́ ō. 57 Ba tītə̄ ń Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní ndi kə kumneé ō, mā m̄-ndi kə kumḿ i kə ta kūl̄ Bɔbə́ḿ ō ní, deē ń əsam̄ ní a ndi kə kumneé kə kūlə̄ḿ mā ō. 58 Mápá ń ḭḭ dɔ rā̰ tə́ reē dɔ nang tə́ ní n toó. Ni to i tītə̄ *máná ń kaasí gə̄ əsan̄ ní alé. Nin̄-əsan̄ mána ba oyn̄ kɔ̄ɔ́. Nge ń əsa mápá ń toō ní, a ndi kə kumneé ngándáńg. 59 Jeju əda najə̄ gə̄ ń toō i kem kújə́ kán̄ naā tə́, dan ń ni a ndóōń de gə̄ yá̰a̰ Kapernaum ní.

Najə̄ kə́ dɔ ndi kə kumuú kə́ ngándáńg tə́

60 Loo ń ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ oōn̄ najə̄ ń toō ní anī, ngá̰ý gə̄ dandə́ tə́ ədan̄ na najə̄ ń toō na ngan̄g ngá̰ý, ní ké i náā n asə koō wa. 61 Jeju ger̄ kemən tə́ kadə̄ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ yṵ́rə̄n̄ najə̄ dɔ najə̄ ń toō tə́ adə̄ ədadə́ na: Najə̄ ń toō əgasí bə̄dē tə́ a? 62 Ba ré á̰a̰ī Ngōn̄ Deē aw̄ ndi dɔɔ́ loo ndin kə́ kété tə́ ní ā ī-rāāī i ba̰ý? 63 I Ndíl n i nge rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé ní, ba dā̰ rɔ̄ rāā yá̰a̰ alé. Najə̄ gə̄ ń m-ə́dásí ní i Ndíl ō, i ndi kə kumuú ō. 64 Banī ngé kə́rēý gə̄ dɔ dáńsí tə́ taān̄ kem alé. Jeju əda beé i tɔdɔ̄ ta kəla gíŕ tə́ ní, ni-ger̄ ngé gə̄ ń taān̄ kem aĺ ní ō, deē ń a əlan jī de gə̄ tə́ ní ō. 65 Ni-əda na: I tām̄ najə̄ ń toō tə́ n m-ə́dásí na deē kógə̄ḿ kə́ asə reē rɔ̄ḿ tə́ kanjə̄ kadə̄ i Bɔbə́ḿ n adə̄n ta róbə́ ní gətóó ní. 66 Dan ngeé ń noō tə́ ní, ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ngá̰ý ɔrə̄n̄ rɔ̄də́ rɔ̄n tə́ kɔ̄ɔ́, ba njə̄rān̄ seneé to̰ alé. 67 Anī Jeju əda ngé kə́ kutə gidə i jōó gə̄ na: Ba sḭḭ̄, ī-gḛyiī kaw̄ aĺ a? 68 Simo̰ Piyer tél ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, j-aw̄ i kə̄ rɔ̄ náā tə́? Ḭ̄ āw̄ kə najə̄ gə̄ kə́ dɔ ndi kə kumuú kə́ ngándáńg tə́. 69 Ba jḭḭ jə-taā kem ō, jə-ger̄ ō, kadə̄ ḭ̄ i nge kə́ *táĺ yā Nə́ɓā. 70 Jeju tél ədadə́ na: Sḭḭ̄ kə́ kutə gidə i jōó gə̄ ní, i mā n m̄-gə̄rāsí ní aĺ a? Ba deē kógə̄ḿ dansí tə́ i nge kəla yā *diabəl. 71 Ni ɔr̄ i najə̄ yā Judas ngōn̄ Simo̰ Iskariot ń i nge kə́ kógə̄ḿ kə́ dan ngé kə́ kutə gidə i jōó gə̄ tə́ ní, tɔdɔ̄ i ni n a əlan jī de gə̄ tə́ ní.

Jhn 7

Ngákó̰o̰ Jeju gə̄ taān̄ kemən alé

1 Gō yá̰a̰ gə̄ ń toō tə́ anī, Jeju njə̄rā gō nang kə́ Galile tə́. Ni ndigə njə̄rā gō nang kə́ Jude tə́ alé, tām̄ *Jipə gə̄ sāān̄ tɔ̄lə̄n. 2 Banī nāā yā *Jipə gə̄ ń rīn na i nāā yā kújə kámbə gə̄ ní dɔ i ngɔr. 3 Ngákó̰o̰n gə̄ ədanən̄ na: Ī-ndɔ́tə̄ laā kɔ̄ɔ́, āw̄ dɔ nang kə́ Jude tə́, adə̄ ngé ndóō yá̰a̰ yāí gə̄ a̰ā̰n̄ kəla gə̄ ń ī-rāā ní ō. 4 Tɔdɔ̄ loo ń deē gḛy kadə̄ rīn ɓār̄ anī, a rāā yá̰a̰ loo mundə̄ tə́ alé. Dan ń ā ī-rāā yá̰á̰ kə tītə̄ ń noō gə̄ ní, majə kadə̄ ɔ́jə rɔ̄í ta kum de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́. 5 Nin̄ kɔ́ gə̄ ngákó̰o̰n gə̄ taān̄ kemən alé. 6 Anī Jeju ədadə́ na: Ndɔ̄ yāḿ ugə̄ aĺ ɓáý, banī ndɔ̄ yāsí to kə ndɔ̄ gə̄. 7 Banī nin̄-imə̄mə̄n̄ mā i tɔdɔ̄ kəda ń m-ə́da kə̄ ndágá wáńg na kəla rāādə́ gə̄ i kə́ majaĺ ní. 8 Sḭḭ̄ āwī nāā ní tə́, ba mā m-āw̄ nāā ní tə́ alé, tɔdɔ̄ m̄-tɔ̄l̄ ta ndɔ̄ yāḿ gə̄ aĺ ɓáý. 9 Ni-ɔr̄ najə̄ gə̄ ń noō ba ndi Galile.

Jeju aw̄ nāā kújə́ kámbə gə̄ tə́

10 Banī loo ń ngákó̰o̰n gə̄ aw̄n̄ nāā ní tə́ anī, nəkɔ́ aw̄ tū tə́ ō, banī i kə̄ dɔ ndágá njóý njóý alé, ba i jəke. 11 Kem ndɔ̄ gə̄ ń de gə̄ a rāān̄neé nāā tə́ ní, *Jipə gə̄ sāānən̄ ba dəjen̄ na ké ni i rá wa. 12 Kósə de gə̄ kɔdə́n̄ naā najə̄ dɔ dáńdə́ tə́ dɔn tə́. Ngé kə́rēý gə̄ ədan na ni i de kə́ majə, ba ngé kə́rēý gə̄ ədan na i tītə̄ ń noō alé, ni a gól̄ i kósə de gə̄. 13 Banī deē kógə̄ḿ kə́ əda najə̄ yān kə̄ ndágá wáńg beē gətóo, tɔdɔ̄ nin̄-ɓōlə́n̄ i *Jipə gə̄. 14 Dan bo nāā yā kújə́ kámbə gə̄ tə́ anī, Jeju aw̄ kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, ba ndóō de gə̄ yá̰a̰. 15 Anī ɔr kum *Jipə gə̄ ngá̰ý, adə̄ ədan̄ na: Ni ndóō yá̰a̰ alé, ba ger̄ makətūbə̄ yā Nə́ɓā i ba̰ý? 16 Jeju tél ədadə́ na: Najə̄ ń m-ɔ́jə́ ní i najə̄ yāḿ alé, banī i najə̄ yā nge ń əlam̄ ní. 17 Ré deē kógə̄ḿ gḛy rāā yá̰á̰ ń kem Nə́ɓā ndigə ní anī, a ger̄ ké yá̰á̰ ń m̄-ndóō de gə̄ ní ḭḭ rɔ̄ Nə́ɓā tə́, aké m-ɔ̄r̄ najə̄ i kə dɔḿ mə̄kɔ́ wa. 18 Deē ń ɔr̄ najə̄ kə dɔneé ní, sāā i kɔsə gɔn yān nəkɔ́. Ba deē ń sāā i kɔsə gɔn yā nge ń əlan ní, ni i de kə́ rɔ̄kum, adə̄ yá̰á̰ kə́ gōtə́ aĺ gətóo kemən tə́. 19 I Moijə n adə̄sí *ndū najə̄ ní aĺ a? Ba deē kógə̄ḿ kə́ dansí tə́ kə́ ngɔ̄m̄ ndū najə̄ gətóo. I tām̄ rí tə́ á ī-sāāī tɔ̄lə̄m̄ ní? 20 Kósə de gə̄ tél ədanən̄ na: Ndíĺ kə́ majaĺ i kemií tə́, i náā n sāā tɔ̄lī? 21 Jeju tél ədadə́ na: m̄-rāā kəla kógə̄ḿ, adə̄ ɔr kumsí malang. 22 Moijə adə̄sí *kəja mɔtə, ba i Moijə kə dɔneé alé, i yá̰a̰ yā kaasí gə̄, adə̄ sḭḭ̄ ə́jaī mɔtə deē ndɔ̄ *sabat tə́. 23 Ré ə́jaī mɔtə deē ndɔ̄ *sabat tə́ tām̄ kadə̄ ī-mānī dɔ *ndū najə̄ yā Moijə aĺ anī, i tām̄ rí tə́ á wursí atə̄sí seḿ tām̄ m̄-rāā adə̄ rɔ̄ deē kógə̄ḿ ngáā ndɔ̄ *sabat tə́ ní? 24 Ī-lōōī gān̄g sarya tām̄ gidə yá̰a̰ kə́ ndágá ń á̰a̰ī tə́ ní, banī ī-gāngī sarya kə́ gōtə́ tá. Jeju i Kərist nəkɔ́ a? 25 De kə́rēý gə̄ kə́ *Jerusalem ədan̄ na: I deē ń toō n a sāānən̄ yā tɔ̄lə̄n ní aĺ a? 26 Á̰a̰ī ra a ɔr̄ najə̄ dan de gə̄ tə́ banī nin̄-ədanən̄ najə̄ alé. Ní ngār yājí gə̄ gerə̄n̄ rɔ̄kum kadə̄ i ni n i *Kərist ní a? 27 Deē ń toō jə-ger̄ loo ń ni-ḭḭ tū tə́ ní, ba loo ń *Kərist a reē ní, deē kógə̄ḿ kə́ ger̄ loo ń ni-ḭḭ tū tə́ ní gətóo. 28 Anī Jeju ń ndóō de gə̄ yá̰a̰ kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ ní əda na: Ī-ger̄mī ō, ī-gerī loo ń m-ḭ́ḭ tū tə́ ní ō a? Tá i mə̄kɔ́ n m̄-reē kə dɔḿ alé. Nge ń əlam̄ ní asə kadə̄ deē ənī kemən adə̄n. Sḭḭ̄ ī-gerīin̄ alé, 29 ba mā m̄-gerə̄n. Tɔdɔ̄ m-ḭ́ḭ i rɔ̄n tə́ ō, i nəkɔ́ n əlam̄ ní ō. 30 Lon ń noō tə́ nin̄-sāān̄ kəhɔn, ba deē kógə̄ḿ kə́ əla jīn yā kəhɔnəń gətóo, tɔdɔ̄ kum mbang yān asə aĺ ɓáý. 31 De gə̄ ngá̰ý dan kósə de gə̄ tə́ taān̄ kemən, adə̄ ədan̄ na: *Kərist ní, loo ń a reē anī, a rāā yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ngá̰ý tɔȳ yā deē ń toō a?

Əlan̄ pajā gə̄ kəhɔ Jeju tə́

32 *Parijiyḛ gə̄ oōn̄ kósə de gə̄ ń a kɔdə́n̄ najə̄ dɔn tə́ ní anī, ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, *Parijiyḛ gə̄ ō, əlan̄ pajā gə̄ kəhɔn tə́. 33 Anī Jeju əda na: M-ā m̄-ndi sesí sḛ́ý ɓáý tá m-ā m-āw̄ rɔ̄ nge ń əlam̄ tə́ ní. 34 Ā ī-sāāmī, ba ā ə́ngemī aĺ ō, ā ásiī kugə̄ loo ń mā i tū tə́ ní tə́ aĺ ō. 35 Gō najə̄ ń toō tə́ anī *Jipə gə̄ ədan̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na: Ni a aw̄ i kə̄ rá yā kadə̄ j-əngein̄ aĺ ní? A aw̄ i kə̄ dan *Jipə gə̄ ń tḭ̄ḭ̄n̄ naā kə̄ dan Gərek gə̄ tə́ ní a? A ndóō Gərek gə̄ yá̰a̰ a? 36 Najə̄ ń ni-əda na j-a j-əngein̄ aĺ ō, j-a j-asiī kugə̄ loo ń ni i tū tə́ ní tə́ aĺ ō ní, kumən na i rí?

Man̄ gə̄ kə́ a rāān̄ kadə̄ deē ndi kə kumneé

37 Ndɔ̄ tɔ̄l̄ ta nāā yā kújə́ kámbə gə̄ i ndɔ̄ bo nāā. Ndɔ̄ ń noō tə́ ní, Jeju ra kə njan kə́ dɔɔ́, ba əga kɔŕ ngá̰ý na: Deē ń kəndā rāān anī, ādə̄ kɔ́ɔ̄ reē rɔ̄ḿ tə́ ō, a̰ȳ man̄ ō. 38 Deē ń taā kemḿ anī, tītə̄ ń ndangən̄neé kem makətūbə̄ tə́ ní, man̄ kə́ ngá̰ý kə́ a rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé a kə̄rā kemən tə́ tiriri. 39 Ni-əda najə̄ ń toō i tām̄ yā *Ndíĺ kə́ Táĺ ń ngé taā kem gə̄ a əngen̄ ɓáý tə́ ní. Dan ngeé ń noō tə́ ní adə̄n̄ Ndíl reē aĺ ɓáý, i tɔdɔ̄ ɔsə gɔn Jeju aĺ ɓáý.

Kósə de gə̄ mbātə́n̄ najə̄ gō naā tə́ najə̄ yā Jeju tə́

40 De kə́rēý gə̄ dan kósə de gə̄ ń oōn̄ najə̄ yān tə́ ní, ədan̄ na deē ń toō na i *nge koō ta kə́ rɔ̄kum. 41 De kə́ rang gə̄ ədan̄ na ni na i *Kərist. Ba de kə́ rang gə̄ ɓáý to̰ tél dəjen̄də́ na ké Kərist a teē i Galile wa. 42 Ké makətūbə̄ yā Nə́ɓā əda na ni i ngōn̄ kaa Dabid ō, na a teē i Betlehem ɓē yā Dabid tə́ ō aĺ wa? 43 Adə̄ kósə de gə̄ mbātə́n̄ najə̄ gō naā tə́ najə̄ yān tə́. 44 De kə́rēý gə̄ dɔ dáńdə́ tə́ gḛyn̄ kəhɔn, banī de kə́ əla jīn əhɔnəń gətóo.

Ngār yā Jipə gə̄ taān̄ kem Jeju alé

45 Pajā gə̄ tél aw̄n̄ rɔ̄ ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, *Parijiyḛ gə̄ tə́ ō, banī nin̄-dəjen̄ pajā gə̄ ní na: I tām̄ rí tə́ á ī-reēī seneé aĺ ní? 46 Pajā gə̄ tél ədan̄də́ na: De kə́ ɔr̄ najə̄ tītə̄ deē ń noō gətóó bátə́. 47 Anī *Parijiyḛ gə̄ tél ədan̄də́ na: Sḭḭ̄ ə́ya̰ī rɔ̄sí ādī ni-gól̄sí ō a? 48 Deē kógə̄ḿ kə́ dan ngār gə̄ tə́, aké i dan *Parijiyḛ gə̄ tə́ kə́ taā kemən i noó a? 49 Banī kósə de gə̄ ń toō ń gerə̄n̄ *ndū najə̄ aĺ ní, nin̄ i de gə̄ kə́ ndɔ̄ĺ i dɔdə́ tə́. 50 Deē kógə̄ḿ dan *Parijiyḛ gə̄ tə́ rīn na i Nikodem, i ni n kété aw̄ rɔ̄ Jeju tə́ ndɔ̄ɔ́ ní, ədadə́ na: 51 Kə gō *ndū najə̄ yājí ní, j-asiī gān̄g sarya dɔ deē kógə̄ḿ tə́ kanjə̄ koō najə̄ yān ō, ger̄ yá̰á̰ ń ni-rāā ní ō a? 52 Nin̄-tél ədanən̄ na: Ī-ndəle gír najə̄ kə́ kem makətūbə̄ yā Nə́ɓā tə́, anī ā á̰a̰ā̰ kadə̄ *nge koō ta kógə̄ḿ kə́ teē i Galile tə́ gətóo. 53 Gō tə́ anī nin̄ kógə̄ḿ kógə̄ḿ télən̄ kə̄ ɓē yādə́ gə̄ tə́.

Jhn 8

Dəyá̰ kə́ rāȳ

1 Jeju aw̄ dɔ mbal̄ *kāgə̄ olibə gə̄ tə́. 2 Banī dəloí ɓatə anī, tél aw̄ kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́. Kósə de gə̄ malang reēn̄ rɔ̄n tə́, anī ni-ndi nang tə́ ba a ndóōdə́ yá̰a̰. 3 Anī ngé ndóō de gə̄ ndū najə̄ gə̄ kə *Parijiyḛ gə̄ reēn̄ kə dəyá̰ kógə̄ḿ kə́ əhɔnən̄ dɔ rāȳ tə́. Əndānən̄ dandə́ tə́, ba ədan̄ Jeju na: 4 Ngoljí, j-əhɔ dəyá̰ ń toō i dɔ rāȳ tə́. 5 Moijə ədají kem makətūbə̄ *ndū najə̄ tə́ kadə̄ jə-tə́nā dəyá̰ kə́ beé gə̄ kə mbalá jə-tɔ̄l̄də́ kɔ̄ɔ́. Ba ḭ̄ ā ə́da yāí na i rí? 6 Nin̄-ədan̄ nge ń noō i yā nāānəń kadə̄ əngenə̄ń najə̄ kə́ yā sekə́nneé. Banī Jeju rugə nang tə́, ndang yá̰a̰ kə ta ngōn̄ jīneé dɔ nang tə́. 7 Nin̄-dəjenən̄ ɓáý to̰, anī ɔr̄ tan dɔɔ́, ba ədadə́ na: De kə́ dansí tə́ ń rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ nja kógə̄ḿ aĺ ní, ādə̄ kɔ́ɔ̄ ənīn kə kūbə̄rū mbalá kété. 8 Tél rugə nang tə́ a ndang yá̰a̰ dɔ nang tə́ ɓáý to̰. 9 De gə̄ ń oōn̄ najə̄ ń noō ní ɔrə̄n̄ rɔ̄də́ kógə̄ḿ kógə̄ḿ kɔ̄ɔ́, nga tɔ́gə gə̄ aw̄n̄ kété, pá tá gotə gə̄ aw̄n̄ gōdə́ tə́, adə̄ na̰y i Jeju ngóy nin̄ kə dəyá̰ ń əndānən̄ dandə́ tə́ ní. 10 Jeju ɔr̄ tan dɔɔ́ ba ədan na: Dəyá̰, aw̄n̄ i rá? Deē kógə̄ḿ kə́ gān̄g sarya dɔí tə́ gətóo a? 11 Dəyá̰ ní tél ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, deē gətóo. Anī Jeju ədan na: Mā m̄-gān̄g sarya dɔí tə́ aĺ ō, āw̄, ba ī-rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ to̰ alé.

Jeju i loo kə́ unjə̄ kow yā de kə́ dɔ nang tə́ gə̄

12 Jeju ɔr̄ najə̄ kə kósə de gēé ɓáý to̰, ədadə́ na: Mā i loo kə́ unjə̄ kow yā de kə́ dɔ nang tə́ gə̄. Nge ń a un gōḿ anī, a njə̄rā kum til tə́ alé, ba a ənge loo kə́ unjə̄ kow kə́ rāā kadə̄ deē a ndi kə kumneé. 13 Anī *Parijiyḛ gə̄ ədanən̄ na: Ḭ̄ ɔ̄r̄ i najə̄ kə́ kum tə́ kə́ dɔ rɔ̄í īkɔ́ tə́, adə̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāí i rɔ̄kum alé. 14 Jeju tél ədadə́ na: Ré m-ɔ̄r̄ i najə̄ kə́ kum tə́ kə́ dɔ rɔ̄ḿ mə̄kɔ́ tə́ gə̄gē anī, najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ i kə́ rɔ̄kum. Tɔdɔ̄ m̄-ger̄ loo ń m-ḭ́ḭ tū tə́ ní ō, loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní ō. Banī sḭḭ̄ ī-gerī loo ń m-ḭ́ḭ tū tə́ ní aĺ ō, loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní aĺ ō. 15 Sḭḭ̄ ī-gāngī sarya i kə gō gír̄ yā de gēé, ba mā m̄-gān̄g sarya dɔ deē kógə̄ḿ tə́ alé. 16 Ba ré mā m̄-gān̄g sarya anī, m̄-gān̄g i sarya kə́ rɔ̄kum. Tɔdɔ̄ mā i kə kérə́ḿ alé, banī Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní i seḿ. 17 Ndangən̄ kem makətūbə̄ *ndū najə̄ yāsí tə́ na najə̄ kə́ kum tə́ yā de kə́ jōó gə̄ i kə́ rɔ̄kum. 18 Mā m-ɔ̄r̄ najə̄ kə́ kum tə́ dɔ rɔ̄ḿ mə̄kɔ́ tə́ ō, Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ dɔḿ tə́ ō. 19 Anī nin̄-ədanən̄ na: Bɔbí i rá? Anī Jeju tél ədadə́ na: Ī-ger̄mī aĺ ō, ī-gerī Bɔbə́ḿ aĺ ō. Ré ī-ger̄mī anī, ā ī-gerī Bɔbə́ḿ ō. 20 Jeju ɔr̄ najə̄ ń toō i dan ń ni a ndóōń de gə̄ yá̰a̰ kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, loo ń a ɓōkə́n̄ nar kə́ ndējə̄ Nə́ɓā tū tə́ ní. Ba deē kógə̄ḿ kə́ əhɔn gətóo, tām̄ kum mbang yān asə aĺ ɓáý.

Loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní sḭḭ̄ ásiī kaw̄ alé

21 Jeju ɔr̄ najə̄ sedə́ ɓáý to̰, ədadə́ na: M-ā m-āw̄, ba ā ī-sāāmī, banī ā óyiī kum majaĺ yāsí tə́. Loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní, sḭḭ̄ ásiī kugə̄ tū tə́ alé. 22 Loo ń noō tə́ *Jipə gə̄ ədan̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na: Gír̄ i tɔ̄l̄ rɔ̄n a, tām̄ əda na loo ń m-ā m-aw̄ kə̄ tū tə́ ní, sḭḭ̄ ásiī kugə̄ tū tə́ alé. 23 Jeju tūr̄ ədadə́ na: Sḭḭ̄ ī-teēī i nang tə́ laā, ba mā m-ḭ́ḭ i dɔɔ́. Sḭḭ̄ i de kə́ dɔ nang tə́ gə̄, ba mā i de kə́ dɔ nang tə́ alé. 24 I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n m-ə́dásí na ā óyiī kum majaĺ yāsí gə̄ tə́ ní. Ré ī-taāī kem kadə̄ Mā i Mā ń m̄-ndi noó ní aĺ anī, ā óyiī kum majaĺ yāsí gə̄ tə́. 25 Anī nin̄-dəjenən̄ na ké ni i náā wa. Jeju tél ədadə́ na: Mā i nge ń m-ə́dásí najə̄ yān ta kəla gíŕ tə́ ní. 26 Mā i kə yá̰á̰ ngá̰ý yā kəda dɔsí tə́ ō, yā gāngəń sarya dɔsí tə́ ō. Banī nge ń əlam̄ ní, najə̄ yān i najə̄ kə́ rɔ̄kum. Adə̄ yá̰á̰ ń m-ōō tan tə́ ní, m-ā m-ə́da de kə́ dɔ nang tə́ gə̄. 27 Ni-ɔr̄ i najə̄ yā Bɔbə̄ Ngōn̄ sedə́, banī nin̄-gerə̄n̄ kum alé. 28 Anī Jeju ədadə́ na: Loo ń ā ə́laī Ngōn̄ Deē dɔɔ́ anī, ā ī-gerī kadə̄ Mā i Mā ń m̄-ndi noó ní ō, kadə̄ m̄-rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ kə deē dɔḿ alé, banī m-ɔ̄r̄ najə̄ i kə gō nəkɔ́ ń Bɔbə́ḿ ndóōm̄neé ní ō. 29 Nge ń əlam̄ ní i seḿ, ni-əya̰m̄ kə kerə́ḿ alé. Tɔdɔ̄ m̄-rāā yá̰á̰ kə́ nelə̄n kə ndɔ̄ gə̄. 30 Dan ń Jeju ɔr̄ najə̄ beé anī, de gə̄ ngá̰ý taān̄ kemən.

De kə́ kɔ́ɔ̄ rɔ̄də́ gə̄ ō, ɓəlo gə̄ ō

31 Jeju ɔr̄ najə̄ kə *Jipə gə̄ ń taān̄ kemən ní, ədadə́ na: Ré ī-ngɔ̄mī najə̄ yāḿ anī, sḭḭ̄ i ngé ndóō yá̰a̰ yāḿ kə́ rɔ̄kum gə̄. 32 Ā ī-gerī najə̄ kə́ rɔ̄kum ō, najə̄ kə́ rɔ̄kum a rāāsí kadə̄ sḭḭ̄ i de kə́ kɔ́ɔ̄ rɔ̄də́ gə̄ ō. 33 Nin̄-tél ədanən̄ na: Jḭḭ i ngán kaa Abəraham gə̄, jə-rāā ɓəlo yā deē nja kógə̄ḿ alé. Ba i ba̰ý á ə́da na j-a jə-tél kɔ́ɔ̄ rɔ̄jí gə̄ ní? 34 Jeju tél ədadə́ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, deē ń rāā majaĺ ní i ɓəlo yā majaĺ. 35 Ɓəlo a ndi ɓē deé ngándáńg alé. I ngōn̄ deē n a ndi ɓē deé ngándáńg ní. 36 Ré Ngōn̄ Nə́ɓā ɔr̄sí ɓəloó anī, sḭḭ̄ i kɔ́ɔ̄ rɔ̄sí gə̄ rɔ̄kum. 37 m̄-ger̄ kadə̄ sḭḭ̄ i ngán kaa Abəraham gə̄, banī ī-sāāī tɔ̄lə̄m̄. Tɔdɔ̄ najə̄ yāḿ ənge loo kemsí tə́ alé. 38 M-ə́dásí i yá̰á̰ ń m-á̰a̰ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́ ní, ba sḭḭ̄ ī-rāāī i yá̰á̰ ń ōōī ta bɔbə̄sí tə́ ní. 39 Nin̄-tél ədanən̄ na: Bɔbə̄jí i Abəraham. Jeju ədadə́ na: Ré sḭḭ̄ i ngán Abəraham gə̄ anī, ā ī-rāāī kəla gə̄ ń Abəraham rāā ní. 40 Ba ń toō ɓáa, dan ń m-ə́dásí najə̄ kə́ rɔ̄kum ń m-ōō ta Nə́ɓā tə́ ní, anī sḭḭ̄ ī-sāāī tɔ̄lə̄m̄. Banī yá̰á̰ ń noō Abəraham rāā alé. 41 Sḭḭ̄ ī-rāāī i kəla ń bɔbə̄sí rāā ní. Nin̄-ədan̄ na: Jḭ̄ i ngáń kə́ ojən̄jí loo kaya tə́ alé, bɔbə̄jí i kógə̄ḿ beē, i Nə́ɓā. 42 Jeju tél ədadə́ na: Ré bɔbə̄sí i Nə́ɓā anī, ā ī-tármī, tām̄ m̄-teē i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ n m̄-reē toó. m̄-reē i kə dɔḿ alé, banī i ni n əlam̄ ní. 43 I tām̄ rí tə́ á sḭḭ̄ ī-gerī kum najə̄ yāḿ aĺ ní? I tɔdɔ̄ sḭḭ̄ ásiī koō najə̄ yāḿ alé. 44 Bɔbə̄sí i *diabəl, ba ī-ndigiī i rāā yá̰á̰ ń kem bɔbə̄sí gḛy ní. Ni i nge tɔ̄l̄ de gə̄ i ta kəla gíŕ tə́ nú bátə́ ngɔlaā. Usən dɔ najə̄ kə́ rɔ̄kum tə́ alé, tɔdɔ̄ najə̄ kə́ rɔ̄kum gətóo kemən tə́. Loo ń a tə́da najə̄ kə́ sor̄ gə̄ anī, ɔr̄ i najə̄ yān nəkɔ́. Tɔdɔ̄ ni i nge sor̄ ō, ni i bɔbə̄ sor̄ ō. 45 Banī i tām̄ kəda ń m-ə́da najə̄ kə́ rɔ̄kum ní n sḭḭ̄ ī-taāiń kemḿ aĺ ní. 46 I náā kə́ dansí tə́ n asə kɔjəm̄ dɔ majaĺ kə́ m̄-rāā ní? Ré m-ə́dásí najə̄ kə́ rɔ̄kum anī, i tām̄ rí tə́ á ī-taāī kemḿ aĺ ní? 47 Nge ń i deē yā Nə́ɓā ní, a oō najə̄ yā Nə́ɓā. Banī sḭḭ̄ ōōī alé, i tɔdɔ̄ sḭḭ̄ i yā Nə́ɓā alé.

Jeju ō, Abəraham ō

48 *Jipə gə̄ tél ədanən̄ na: Dan ń j-əda na ḭ̄ i de kə́ Samari ō, ndíĺ kə́ majaĺ i kemií tə́ ō ní, i gōtə́ aĺ a? 49 Jeju tél ədadə́ na: Ndíĺ kə́ majaĺ i kemḿ tə́ alé, banī m̄-rɔȳ i Bɔbə́ḿ, ba sḭḭ̄ ī-rɔyīmī alé. 50 Mā m̄-sāā kɔsə gɔn yāḿ alé. I deē kógə̄ḿ n a sāā tām̄ yāḿ tə́ ō, a gān̄g sarya ō ní. 51 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, deē ń rāā yá̰a̰ gə̄ ń m-ə́dá ní anī, a oy aĺ bátə́. 52 *Jipə gə̄ ədanən̄ na: Ngɔlaā jə-ger̄ kadə̄ ndíĺ kə́ majaĺ i kemií tə́. Abəraham oy ō, *ngé koō ta gə̄ oyn̄ ō, ba ḭ̄ ə́da na deē ń rāā yá̰a̰ gə̄ ń ə́dá ní anī, a oy aĺ bátə́. 53 Ḭ̄ i kə́ bo tɔȳ kaají Abəraham ń oy ní a? Ngé koō ta gə̄ oyn̄ ō, ba ḭ̄ ī-rāā rɔ̄í i rí tə́? 54 Jeju tél ədadə́ na: Ré i mə̄kɔ́ n m-ɔ́sə gɔn rɔ̄ḿ anī, kɔsə gɔn yāḿ i yá̰á̰ kə́ karī. Deē ń ɔsə gɔnəḿ ní i Bɔbə́ḿ ń sḭḭ̄ ə́daī na i Nə́ɓā yāsí 55 kanjə̄ gerə̄n, ba mā m̄-gerə̄n ní. Ré m-ə́da na m̄-gerə̄n aĺ anī, mā i nge sor̄ tītə̄sí. Banī m̄-gerə̄n ō, m̄-rāā yá̰a̰ gə̄ ń ni-əda ní ō. 56 Kaasí Abəraham rāā walya loo ń ni gír̄ ka̰a̰ ndɔ̄ yāḿ ní. Ni-a̰a̰ ndɔ̄ ní, ba rāā rɔ̄nel̄. 57 Anī *Jipə gə̄ ədanən̄ na: Ɓālīí i kutə mí aĺ ɓáý anī, á̰a̰ Abəraham a? 58 Jeju tél ədadə́ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, kété tá kadə̄ ojən̄ Abəraham ní, Mā i Mā ń m̄-ndi noó ní kɔ̄ɔ́. 59 Loo ń noō tə́ nin̄-ɔyn̄ kūbə̄rū mbal̄ gə̄ yā tə́nīnneé. Banī Jeju ɓɔ̄ɔ̄ rɔ̄n ba teē kɔ̄ɔ́ kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́.

Jhn 9

Jeju rāā adə̄ kum de kə́ ojənən̄ məndō a̰a̰ loo

1 Jeju a mān̄ róbó anī, a̰a̰ deē kógə̄ḿ kə́ ojənən̄ məndō. 2 Ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ dəjenən̄ na: Ngoljí, i náā n rāā majaĺ á ojənə̄ń deē ń toō məndō ní, i nəkɔ́ aké i ngé kojən gə̄ ḿ? 3 Jeju tél ədadə́ na: I nəkɔ́ ń rāā majaĺ aĺ ō, i ngé kojən gə̄ n rāān̄ majaĺ aĺ ō, banī i yā kadə̄ kəla rāā Nə́ɓā ɔjəń rɔ̄n kə̄ ndágá. 4 Dan ń loo kə́ kadaá to ɓáý ní, majə kadə̄ jə-rāāī kəla yā nge ń əlam̄ ní. Loo kə́ ndɔ̄ɔ́ a reē noó, yā kadə̄ deē a asə rāā kəla alé. 5 Dan ń mā i dɔ nang tə́ ní, mā i loo kə́ unjə̄ kow yā de kə́ dɔ nang tə́ gə̄. 6 Loo ń ni-əda beé oy anī, tībə̄ hōr̄ nang tə́ ló̰yń bɔr ba tə́ya̰ kum məndō ní tə́, 7 ba ədan na kə aw̄ kə tə́go kumən gár̄ man̄ kə́ Siloe tə́. Siloe kə ta ɓē yādə́ ní kumən na i Nge kaw̄ kəla. Ni-aw̄ tū tə́ aké tə́go kumən, dan ń a tél a reē kə̄ ɓēé anī, a̰a̰ loo. 8 Madə̄ ɓēn gə̄ ō, de gə̄ ń a̰a̰nən̄ kété loo gəde yá̰á̰ tə́ ní ō, dəjen̄ na ké deē ń noō i deē ń ndi a gəde yá̰á̰ ní aĺ wa. 9 De kə́rēý gə̄ ədan̄ na i ni ō, de kə́ rang gə̄ ədan̄ na i ni alé, ba na teēn̄ naā i mbée ō. Banī ni-ədadə́ na i mā nəkɔ́. 10 Anī nin̄-ədanən̄ na: Tá kumií teē i ba̰ý ? 11 Ni-tél ədadə́ na i deē ń a ɓāŕnən̄ na i Jeju ní n rāā bɔr tə́ya̰ kumḿ tə́, ba ədam̄ na kə m-aw̄ kə m̄-tə́go kumḿ gár̄ man̄ kə́ Siloe tə́ ní. M-aw̄ m̄-tə́go kumḿ á m-á̰a̰ loo toó. 12 Nin̄-dəjenən̄ na ké nəkɔ́ i rá wa, anī ni-ədadə́ na n-ger̄ alé.

Parijiyḛ gə̄ dəjen̄ deē ń ojənən̄ məndō á a̰a̰ loo ní najə̄

13 Aw̄n̄ kə deē ń kété kumən a̰a̰ loo aĺ ní rɔ̄ *Parijiyḛ gə̄ tə́. 14 Tá ndɔ̄ ń Jeju rāań bɔr teēń kumən ní, i ndɔ̄ *sabat tə́. 15 *Parijiyḛ gə̄ dəjenən̄ na ké rāā i ba̰ý n kumən tél a̰a̰ń loo gogə́ ní wa. Anī ni-tél ədadə́ na: Ni ló̰ȳ i bɔr n tə́ya̰ kumḿ tə́ ní, ba m̄-tə́go kumḿ anī m-á̰a̰ loo. 16 De kə́rēý gə̄ dɔ dan *Parijiyḛ gə̄ tə́ ədan̄ na: Deē ń toō ḭḭ i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ alé, tɔdɔ̄ ni-ngɔ̄m̄ ndɔ̄ *sabat alé. De kə́ rang gə̄ ədan̄ na: De kə́ nge rāā majaĺ asə rāā yá̰á̰ kə́ yáā kə́ tītə̄ ń noō gə̄ i ba̰ý? Adə̄ míndə kasə naā aĺ to dandə́ tə́. 17 Anī *Parijiyḛ gə̄ dəjen̄ məndō ɓáý to̰ na ké nəkɔ́ a əda na i rí dɔ deē ń teē kumən tə́ ní wa. Anī ni-tél ədadə́ na: I *nge koō ta kógə̄ḿ. 18 Banī *Jipə gə̄ taān̄ kem kadə̄ ni i de kə́ ojənən̄ məndō tá a̰a̰ loo alé, bátə́ kadə̄ ɓārə́n̄ ngé kojən gə̄ 19 dəjen̄də́ najə̄. Nin̄-dəjen̄də́ na: Deē ń toō i ngōn̄sí ń ə́daī na ojiīn̄ məndō ní á? Yá̰á̰ ń rāā yá̰á̰ tá kadə̄ ni-a̰a̰ń loo ngɔlaā ní i rí? 20 Ngé kojən gə̄ tél ədan̄ na: Jə-ger̄ kadə̄ ni i ngōn̄jí ō, j-ojən məndō ō. 21 Banī ka̰a̰ ń ni-a̰a̰ loo ngɔlaā toó ní tá jə-ger̄ aĺ ō, jə-ger̄ deē ń teē kumən ní aĺ ō. Ī-dəjein̄ nəkɔ́ na asə kəda najə̄ kə́ dɔ rɔ̄n tə́. 22 Ngé kojən gə̄ ɔrə̄n̄ najə̄ tītə̄ ń noō i tɔdɔ̄ nin̄-ɓōlə́n̄ i *Jipə gə̄. Tɔdɔ̄ *Jipə gə̄ oōn̄ naā kadə̄ náā nəkɔ́ ń a əda ta kum de gə̄ tə́ na Jeju i *Kərist ní ɓáa kə n-tə̄ɓānən̄ kújə kán̄ naā tə́ kɔ̄ɔ́. 23 I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n ngé kojən gə̄ ədan̄ na ni na i de kə́ tɔ́gə, ba kə dəjenən̄ nəkɔ́ gíŕ ní. 24 Anī *Parijiyḛ gə̄ ɓārə́n̄ deē ń ojənən̄ məndō ní nja kə́ nge ko̰ jōó, ba ədanən̄ na kə ɔsə gɔn Nə́ɓā, na n-gerə̄n̄ kadə̄ deē n noō na i nge rāā majaĺ. 25 Ni-tél ədadə́ na: Ni i nge rāā majanī, m̄-ger̄ alé. Ba yá̰á̰ ń m̄-ger̄ ní i kógə̄ḿ beē: Kété ní mā i məndō, ba ngɔlaā m-á̰a̰ loo. 26 Nin̄-dəjenən̄ na: Ni-rāā i rí seí? Ni teē kumií i ba̰ý? 27 Ni-tél ədadə́ na: M-ə́dásí kɔ̄ɔ́ ɓá, banī sḭḭ̄ ōōī najə̄ yāḿ alé. I tām̄ rí tə́ á ī-sāāī kadə̄ m-ə́da ɓáý kadə̄ ōōī ní? Ī-sāāī kadə̄ ī-téliī ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ō a? 28 Nin̄-tájə̄nən̄ ədanən̄ na: Īkɔ́ i nge ndóō yá̰a̰ yān, jḭḭ i ngé ndóō yá̰a̰ yā Moijə gə̄. 29 Jə-ger̄ kadə̄ Nə́ɓā ɔr̄ najə̄ kə Moijə ba deē ń noō jə-ger̄ loo ń ni ḭḭ tū tə́ ní alé. 30 Ni tél ədadə́ na: Nge ń toō i yá̰á̰ kə́ to kɔr kum, sḭḭ̄ ī-gerī loo ń ni ḭḭ tū tə́ ní alé, banī ni tḛḛ̄ kumḿ. 31 Jə-gerī kadə̄ Nə́ɓā oō najə̄ yā ngé rāā majaĺ gə̄ alé. Banī deē ń ɓōĺ ndílən ō, rāā yá̰á̰ ń kemən ni-ndigə ō ní, ni a oō najə̄ yān. 32 Jóo toó deē oō na deē kógə̄ḿ na teē kum de kə́ ojənən̄ məndō aĺ ɓáý. 33 Ré deē ń noō ḭḭ i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ aĺ anī, asə rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ alé. 34 Nin̄-tél ədanən̄ na: Ojiīn̄ i kum majaĺ tə́ anī ī-gḛy ndóōjí yá̰a̰ a? Gō tə́ anī nin̄-tə̄ɓānən̄ ndágá kɔ̄ɔ́.

Ka̰a̰ loo aĺ yā ndíl deē

35 Jeju oō kadə̄ tə̄ɓānən̄ ndágá kɔ̄ɔ́. Anī reē əngen ba dəjen na ké ni-taā kem Ngōn̄ Deē wa. 36 Ni-tél əda na: Kɔ́ɔ̄ɓē, i náā á kadə̄ m̄-taā kemən ní? 37 Jeju ədan na: Á̰a̰n kɔ̄ɔ́, i ni n a ɔr̄ najə̄ seí toō. 38 Deē ní əda na: Kɔ́ɔ̄ɓē m̄-taā kem. Gō tə́ anī ɔsə non nang tə́ non tə́. 39 Anī Jeju əda na: m̄-reē dɔ nang tə́ i tām̄ yā sarya tə́, kadə̄ ngé gə̄ ń a̰ā̰n̄ loo aĺ ní a̰ā̰n̄ loo, ba kadə̄ ngé gə̄ ń a̰ā̰n̄ loo ní télən̄ ngé ka̰a̰ loo aĺ gə̄. 40 *Parijiyḛ gə̄ ń ndin̄ seneé ní oōn̄ najə̄ ń toō anī, dəjen̄ na ké nin̄ i ngé ka̰a̰ loo aĺ gə̄ ō wa. 41 Jeju tél ədadə́ na: Ré sḭḭ̄ i ngé ka̰a̰ loo aĺ gə̄ anī, majaĺ yāsí a gətóo. Banī ngɔlaā ń toō ə́daī na sḭḭ̄ na á̰a̰ī loo, ādə̄ i tāmən ń toō tə́ n majaĺ yāsí toń gotoó ní.

Jhn 10

Kūjə́ najə̄ yā ngé kul̄ batə̄ gə̄

1 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, nge ń udə kə ta róbə gɔng batə̄ gēé alé, ba al̄ i dɔ gɔng tə́ n jə̄ngā kemeé ní, i nge ɓogə ō, nge gān̄g róbə ō. 2 Ba deē ń udə kem gɔng batə̄ gə̄ tə́ i kə ta róbə́ kə́ yā kudəń kem gɔngɔɔ́ ní, ní i nge kul̄ batə̄ gə̄. 3 Nge ngɔ̄m̄ ta gɔng a teē ta yā kadə̄n ō, batə̄ gə̄ a oōn̄ ndūn ō. Ni a ɓāŕ batə̄ yān gə̄ kə rīdə́ gēé, ba aw̄ sedə́ ndágá. 4 Ni a rāā kadə̄ batə̄ yān gə̄ malang teēn̄ ndágá pá tá a njə̄rā kété nodə́ tə́ ō, batə̄ yān gə̄ a unən̄ gōn ō, tɔdɔ̄ nin̄-gerə̄n̄ ndūn. 5 A unən̄ gō de kə́ rang alé, a a̰ȳn̄ kɔ̄ɔ́, tām̄ gerə̄n̄ ndū de kə́ rang alé. 6 Jeju ədadə́ kūjə́ najə̄ ní, banī nin̄-gerə̄n̄ yá̰á̰ ń ni-ɔr̄ najə̄ dɔ tə́ ní alé.

Jeju i nge kul̄ kə́ majə

7 Jeju ədadə́ ɓáý to̰ na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, mā i ta gɔng batə̄ gə̄. 8 De gə̄ ń reēn̄ kété noḿ tə́ malang ní, nin̄ i ngé ɓogə gə̄ ō, ngé gān̄g róbə gə̄ ō, adə̄ batə̄ gə̄ oōn̄ najə̄ yādə́ alé. 9 Mā i ta gɔng. Ré deē udə kem gɔngɔɔ́ kə ta kūlə̄ḿ anī, a ajə. Ni a udə ō, a teē ō, a ənge yá̰a̰ kəsa ō. 10 Nge ɓogə reē i ɓogoó ō, tɔ̄lɔ̄ɔ́ ō, nujəń ō ngóy. Mā m̄-reē i yā kadə̄ de gə̄ ndin̄ kə kumuú, ba kadə̄ ndi kə kumuú ní i ngá̰ý al̄ naā. 11 Mā i nge kul̄ kə́ majə. Nge kul̄ kə́ majə adə̄ rɔ̄n yo tām̄ yā batə̄ yān gə̄ tə́. 12 Ba nge kəla ń a ngɔ̄m̄ batə̄ gə̄ i gír naraá ní, i nge kul̄ kə́ rɔ̄kum aĺ ō, ni i kɔ́ɔ̄ batə̄ gə̄ aĺ ō. Ni-a̰a̰ soó loo reē tə́ anī, əya̰ batə̄ gə̄ kɔ̄ɔ́ ba a̰ȳ. Adə̄ soó əhɔdə́ ō, tə̄ndā tḭ̄ḭ̄də́ kɔ̄ɔ́ ō. 13 Nge kəla a̰ȳ, i tɔdɔ̄ ni-rāā kəla i gír naraá ō, usən dɔ batə̄ gə̄ tə́ aĺ ō. 14 Mā i nge kul̄ kə́ majə, adə̄ m̄-ger̄ batə̄ yāḿ gə̄ ō, nin̄-ger̄mə̄n̄ ō, 15 tītə̄ ń Bɔbə́ḿ ger̄məń ō, mā m̄-gerə̄ń Bɔbə́ḿ ō ní. Adə̄ m-óy tām̄ yā batə̄ yāḿ gə̄ tə́. 16 Batə̄ yāḿ kə́ rang gə̄ i noó ɓáý, ba nin̄ i kem gɔng ń toō tə́ alé, i gáŕ kadə̄ m̄-teē sedə́ ō. Nin̄ a oōn̄ ndūḿ, adə̄ a télən̄ ɓūtə̄ yá̰a̰ kul̄ kə́ kógə̄ḿ beē ō, nge kul̄də́ i kógə̄ḿ beē ō. 17 Bɔbə́ḿ tárəm̄ i tām̄ kadə̄ kə́ m-ādə̄ rɔ̄ḿ, i tɔdɔ̄ m-ādə̄ rɔ̄ḿ yā kadə̄ m̄-tél m̄-taā ɓáý. 18 Deē kógə̄ḿ kə́ asə tɔ̄lə̄m̄ gətóo, ba i mə̄kɔ́ n m-ə́ya̰ rɔ̄ḿ kə gō kem ndigə yāḿ kadə̄ tɔ̄lə̄n̄ ní. M-ásə kadə̄ rɔ̄ḿ ō, m-ásə́ tél taā gogə́ ō. Najə̄ ń toō i gō míndə́ Bɔbə́ḿ ń adə̄m̄ ní. 19 Míndə kasə naā aĺ to dɔ dán *Jipə gə̄ tə́ ɓáý to̰ tām̄ yā najə̄ gə̄ ń toō tə́. 20 De gə̄ ngá̰ý dɔ dáńdə́ tə́ ədan̄ na: Ndíĺ kə́ majaĺ i kemən tə́ ō, kɔ̄r̄ rāān ō, ba ōōī najə̄ yān i tām̄ rí tə́? 21 Ngé kə́rēý gə̄ ədan̄ na: De kə́ ndíĺ kə́ majaĺ i kemən tə́ a ɔr̄ najə̄ beé alé. Ndíĺ kə́ majaĺ asə teē kum ngé kum tɔ̄ɔ̄ gə̄ a?

Jipə gə̄ mbātə́n̄ Jeju

22 Dan ngeé ń noō tə́ ní loo i kūlīí ō, de gə̄ a rāān̄ i nāā *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē kə́ ɔrə̄n̄ kamə̄n tayā kem ɓē kə́ *Jerusalem tə́ ō. 23 Adə̄ Jeju a njə̄rā kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ gír dabə yā Salomo̰ kə́ rāā kə mbalá tə́. 24 Anī *Jipə gə̄ reē gīrə̄n̄ gidən ba ədanən̄ na: Ā ī-rāājí adə̄ kemjí a tɔ́sə̄jí beē i bátə́ ta kə́ rá? Ré ḭ̄ i *Kərist anī ə́dájí wáńg. 25 Jeju tél ədadə́ na: M-ə́dásí kɔ̄ɔ́ ɓá, banī sḭḭ̄ ī-taāī kemḿ alé. Kəla gə̄ ń m̄-rāā kə rī Bɔbə́ḿ ní ədan̄ najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ. 26 Banī sḭḭ̄ ī-taāī kemḿ alé, i tɔdɔ̄ sḭḭ̄ i dan batə̄ yāḿ gə̄ tə́ alé. 27 Batə̄ yāḿ gə̄ oōn̄ ndūḿ, ba mā m̄-ger̄də́ ō, nin̄-unən̄ gōḿ ō. 28 Mā m-ādə̄də́ ndi kə kumuú kə́ ngándáńg, adə̄ nin̄ a udən̄ kɔ̄ɔ́ aĺ bátə́. De kə́ yā taādə́ jīḿ tə́ a gətóo. 29 Bɔbə́ḿ ń adə̄m̄ sedə́ ní i kə́ bo tɔȳ yá̰a̰ malang, ba de kə́ asə taā yá̰a̰ jī Bɔbə̄ Ngōn̄ tə́ gətóo. 30 Mā ō Bɔbə̄ Ngōn̄ ō ní, jḭḭ i kógə̄ḿ beē. 31 Anī *Jipə gə̄ ɔyn̄ kūbə̄rū mbal̄ gə̄ ɓáý to̰ yā tə́nīnneé. 32 Banī Jeju ədadə́ na: m̄-rāā kəla kə́ majə gə̄ i ngá̰ý ta kumsí tə́, kə ta kūl̄ tɔ́gə yā Bɔbə̄ Ngōnōó. Dan kəla gə̄ ngeé ń noō tə́ ní, i nge kə́ rá n ī-sāāī tə́nīm̄ kə mbalá yā tɔ̄lə̄m̄ najə̄n tə́ ní? 33 *Jipə gə̄ tél ədanən̄ na: J-a jə-tə́nāī kə mbalá yā tɔ̄lī i tām̄ kəla kə́ majə kógə̄ḿ tə́ alé, banī i tām̄ tájə̄ kə́ ī-tájə̄ Nə́ɓā tə́. Tɔdɔ̄ ḭ̄ ń i deē ndul ní, ī-rāā rɔ̄í Nə́ɓā tə́. 34 Jeju tél ədadə́ na: Ndangən̄ kem makətūbə̄ *ndū najə̄ yāsí tə́ na: Nə́ɓā əda na sḭḭ̄ na i nə́ɓā gə̄. 35 Jə-ger̄ kadə̄ yá̰á̰ n makətūbə̄ yā Nə́ɓā əda ní, deē a ɔr̄ kɔ̄ɔ́ alé. De gə̄ ń Nə́ɓā ɔr̄ najə̄ sedə́ ní, ni-ɓāŕdə́ na i nə́ɓā gə̄. 36 Ba mā ń Bɔbə́ḿ ɔrə̄m̄ tayā tām̄ yān tə́ ba əlam̄ dɔ nang tə́ ní, i ba̰ý n sḭḭ̄ ə́daī na m̄-tájə̄ Nə́ɓā kə najə̄ kɔrə̄ḿ tām̄ kəda kə́ m-ə́da na mā na i Ngōn̄ Nə́ɓā ní? 37 Ré m̄-rāā kəla gə̄ yā Bɔbə́ḿ aĺ anī, ī-lōōī taā kemḿ. 38 Ba ré m̄-rāādə́ anī, ká ré ī-taāiń kemḿ mā aĺ gə̄gē anī, ī-taāī kem kəla gə̄ ń m̄-rāādə́ ní, yā kadə̄ ī-gerīneé majə na Bɔbə́ḿ i kemḿ tə́ ō, mā i kem Bɔbə́ḿ tə́ ō. 39 Loo ń noō tə́ nin̄-sāān̄ kəhɔn ɓáý to̰, ba ni teē jīdə́ tə́. 40 Ni-tél aw̄ gidə bā Jurdḛ tə́ ɓáý to̰, loo ń Ja̰a̰ rāā de gə̄ *batém tū tə́ kété ní, ba ndi noó. 41 De gə̄ ngá̰ý reēn̄ rɔ̄n tə́, ədan̄ na: Ja̰a̰ rāā yá̰á̰ kə́ yáā kógə̄ḿ alé, banī najə̄ malang ń ni-əda dɔ deē ń toō tə́ ní i najə̄ kə́ rɔ̄kum. 42 De gə̄ ngá̰ý taān̄ kemən loo ngeé ń noō tə́.

Jhn 11

Lajar oy

1 Deē kógə̄ḿ i mo̰y, rīn na i Lajar kə́ Betani, ɓē yā Mari nin̄ kə ngōkó̰o̰n Martə tə́. 2 Mari i dəyá̰ ń ur yibə̄ ítər gidə nja Kɔ́ɔ̄ɓē tə́, ba ɔl̄ kə nənga dɔneé ní. 3 Ngákó̰o̰n kə́ dəyá̰ gə̄ ní əla ədan̄ Jeju na: Kɔ́ɔ̄ɓē, deē ń ī-tárən ní i mo̰y. 4 Dan ń Jeju oō najə̄ ń noō ní anī, əda na: Moy ń noō i kə́ yā koyń alé. I kə́ yā kɔsəń gɔn Nə́ɓā ō, i kə́ kadə̄ Ngōn̄ Nə́ɓā əngeń *kɔsə gɔn tū tə́ ō. 5 Jeju tár Martə ō, ngōkó̰o̰n kə́ dəyá̰ ō, Lajar ō. 6 Ba loo ń ni-oō kadə̄ Lajar i moy anī, tél ndi ndɔ̄ jōó ɓáý loo ń ni i tū tə́ ní tə́. 7 Gō tə́ anī, əda ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ na: J-awī Jude. 8 Ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tél ədanən̄ na: Ngoljí, *Jipə gə̄ sāān̄ tə́nī tɔ̄lī kə kūbə̄rū mbalá toō kum i sa̰y aĺ anī ī-sāā tél kaw̄ gogə́ ɓáý a? 9 Jeju tél ədadə́ na: Ndɔ̄ kógə̄ḿ i kum mbang kutə gidə i jōó aĺ a? Ré deē njə̄rā kadaá anī, bə̄dē a əgan alé, tɔdɔ̄ ni-a̰a̰ loo kə́ unjə̄ kow kə́ dɔ nang ń toō tə́. 10 Ba ré deē njə̄rā dan ndɔ̄ɔ́ anī, bə̄dē a əgan, tɔdɔ̄ loo kə́ unjə̄ kow i kemən tə́ alé. 11 Dan ń ni-ɔr̄ najə̄ gə̄ ń noō oy anī, əda ɓáý to̰ na: Madə̄jí Lajar ɓīī kɔ̄ɔ́, ba m-ā m-āw̄ yā ndólə̄n. 12 Anī ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tél ədanən̄ na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ré a ɓīī i mbée anī rɔ̄n a ngáā. 13 Jeju ɔr̄ i najə̄ kə́ dɔ koy Lajar tə́, banī nin̄-ɔjənə̄ń na ɔr̄ na i najə̄ yā ɓīī kə́ karī. 14 Tā anī Jeju ədadə́ wáńg na: Lajar oy kɔ̄ɔ́. 15 Rɔ̄ḿ nelə̄m̄ tām̄ yāsí tə́ tɔdɔ̄ mā i nú alé, yā kadə̄ ī-taāiń kemḿ. Ba j-awī rɔ̄n tə́. 16 Anī Toma ń a ɓāŕnən̄ na i ndəngā ní, əda ngé ndóō yá̰a̰ madə̄n gə̄ na: J-awī ba j-oyī seneé.

Jeju i nge ndól̄ de kə́ koy gə̄

17 Dan ń Jeju ugə̄ Betani anī, dubə̄n̄ Lajar ndɔ̄ sɔ́ kɔ̄ɔ́. 18 Betani i ngɔr kə̄ *Jerusalem, ngāl̄ róbə́ ní asə kilometər mətá, 19 adə̄ *Jipə gə̄ ngá̰ý reēn̄ rɔ̄ Martə nin̄ kə Mari tə́ yā sɔl̄ kemdə́ tām̄ yā ngōkó̰ó̰də́ tə́. 20 Dan ń Martə oō kadə̄ na Jeju ugə̄ anī, aw̄ tə́nī tan tə́, ba Mari tá ndi kújú ɓēé. 21 Martə əda Jeju na: Kɔ́ɔ̄ɓē, nə́ngētə́ gēé ḭ̄ i laā anī ngōkó̰ó̰ḿ a oy alé. 22 Ba kə́ ngɔr ń toō tə́ gə̄gē ní, m̄-ger̄ kadə̄ yá̰a̰ malang ń ā ī-dəje Nə́ɓā ní, ni a adī. 23 Jeju ədan na: Ngōkó̰ó̰í a ndól̄ dan de kə́ koy gə̄ tə́. 24 Martə ədan na: m̄-ger̄ kadə̄ ni a ndól̄ ndɔ̄ ń de kə́ koy gə̄ a ndólə̄n̄neé ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́ ní. 25 Jeju ədan na: Mā i nge ndól̄ de kə́ koy gə̄ ō, nge rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé ō. Deē ń taā kemḿ ní, ká ré oy gə̄gē anī, a ndi kə kumneé. 26 Deē ń ndi kə kumneé ba taā kemḿ ní, a oy aĺ bátə́. Ī-taā kem najə̄ ń noō a? 27 Martə tél ədan na: A̰ýyē, Kɔ́ɔ̄ɓē, m̄-taā kem kadə̄ ḭ̄ i *Kərist ō, Ngōn̄ Nə́ɓā ń kadə̄ reē dɔ nang tə́ ní ō.

Jeju nōō

28 Gō najə̄ ń toō tə́ anī, ni-aw̄ ɓāŕ ngōkó̰o̰n Mari jəke ba ədan na: Ngoljí ugə̄ kɔ̄ɔ́, ba əda na kə āw̄ kə ə́ngen. 29 Dan ń Mari oō najə̄ ń noō anī, ḭḭ dɔɔ́ gandang ba a aw̄ kə̄ rɔ̄ Jeju tə́. 30 Tɔdɔ̄ Jeju ugə̄ kem ɓēé aĺ ɓáý, banī ni i loo ń Martə əngen tū tə́ ní tə́ ɓáý. 31 Loo ń *Jipə gə̄ ń ndin̄ kə Mari kújú yā sɔl̄ kemən ní a̰ā̰n̄ Mari ḭḭ dɔɔ́ gandang ba teē anī, aw̄n̄ gōn tə́. Tɔdɔ̄ nin̄-gírə̄n̄ kadə̄ a aw̄ i kə̄ ta bəlo yo tə́ yā nōō. 32 Dan ń Mari ugə̄ loo ń Jeju i tū tə́ ní ba a̰a̰n anī, əsō kə̄ njan tə́ ba ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, nə́ngētə́ gēé ḭ̄ i laā anī, ngōkó̰ó̰ḿ a oy alé. 33 Dan ń Jeju a̰a̰ Mari a nōō ō, *Jipə gə̄ ń reēn̄ seneé ní a nōōn̄ ō anī, kumən o̰o̰n ngá̰ý ō, kemən nujə kɔ̄ɔ́ ō. 34 Banī ni dəjedə́ na ké ənīnən̄ i rá wa. Anī nin̄-tél ədanən̄ na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ī-reē á̰a̰ā̰. 35 Jeju nōō. 36 Anī *Jipə gə̄ ədan̄ na: Á̰a̰ī táŕ ń ni-tárən ní! 37 Banī de kə́rēý gə̄ dɔ dáńdə́ tə́ ədan̄ na: Ni ń rāā adə̄ kum məndō a̰a̰ loo ní, asə rāā kadə̄ Lajar oy aĺ ō aĺ á?

Lajar ń oy ní ndól̄

38 Anī rɔ̄ Jeju nelə̄n aĺ ɓáý to̰, banī ni-aw̄ ta bəlo yo tə́. I bəlo mbal̄ kə́ kutə̄ ta kə mbalá. 39 Jeju əda na: Úniī mbal̄ kɔ̄ɔ́. Anī Martə, ngōkó̰o̰ nge yo ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, nīnə́n otə kɔ̄ɔ́, tɔdɔ̄ ndɔ̄ kə́ nge ko̰ sɔ́ i ɓōólaā. 40 Jeju tél ədan na: Ré ī-taā kem anī, ā á̰a̰ *kɔsə gɔn yā Nə́ɓā ní m-ə́daī aĺ a? 41 Loo ń noō tə́ unən̄ mbal̄ kɔ̄ɔ́. Anī Jeju ənī kumən kə̄ dɔɔ́, ba əda na: Bɔbə́ḿ, m̄-ndadə̄ m-ādī, tɔdɔ̄ ḭ̄ ōō ndūḿ. 42 m̄-ger̄ kadə̄ ḭ̄ ōō najə̄ yāḿ ngándáńg, banī m-ɔ̄r̄ najə̄ i tām̄ yā kósə de gə̄ ń ra gīrə̄n̄ gidəḿ tə́ toō, yā kadə̄ nin̄-taān̄ kem kadə̄ i ḭ̄ n ə́lam̄ ní. 43 Loo ń ni-əda beé oy anī, əga kɔŕ ngá̰ý əda na: Lajar, ī-teē ndágá! 44 Anī nge yo teē, jīn gə̄ kə njan gə̄ i kə́ ɓír̄ kə ta kūbə̄ kə́ ngālāá ō, kumən i kə́ ɓír̄ kə ta kūbūú ō. Jeju əda de gə̄ na: Ī-tútin̄, ba ə́ya̰niī ādī aw̄.

De gə̄ oōn̄ naā dɔ Jeju tə́ yā tɔ̄lən

45 *Jipə gə̄ ń reēn̄ rɔ̄ Mari tə́ á a̰a̰n̄ yá̰á̰ ń Jeju rāā ní, ngá̰ý gə̄ dandə́ taān̄ kemən. 46 Banī kə́rēý gə̄ dáńdə́ tə́ aw̄n̄ rɔ̄ *Parijiyḛ gə̄ tə́ ba ənīn̄də́ gotə yá̰á̰ ń Jeju rāā ní. 47 Loo ń noō tə́ ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, *Parijiyḛ gə̄ ō, ɔsən̄ dɔ ngé rāā sarya kə́ bo gə̄ naā tə́ ba ədan̄ na. J-a jə-rāāī i ba̰ý, tām̄ deē ní rāā yá̰á̰ kə́ yáā gə̄ ngá̰ý. 48 Ré j-əya̰niī beé anī, de gə̄ malang a taān̄ kemən. Anī Rom gə̄ a reēn̄ yā nujə *loo kə́ táĺ yājí ō, de gə̄ yājí ō. 49 Deē kógə̄ḿ dandə́ tə́ rīn na i Kaipə, ni i ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ ɓāl̄ ngeé ń noō tə́, ədadə́ na: Sḭḭ̄ ī-gerī yá̰a̰ kógə̄ḿ tū tə́ alé! 50 Kə́ só tə́ yāsí i kadə̄ deē kógə̄ḿ oy tām̄ yā gotə de gə̄ tə́, ba kadə̄ de gə̄ malang nujəń aĺ ní, ī-gerī aĺ a? 51 Ni i ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ kə́ ɓāl̄ ngeé ń noō tə́, adə̄ əda i najə̄ kə́ Nə́ɓā əndā tan tə́ tām̄ yā Jeju ń i gáŕ kadə̄ oy tām̄ yā *Jipə gə̄ tə́ malang ní. 52 I tām̄ yā *Jipə gə̄ tə́ ngóy alé, i tām̄ yā kánə̄ń nja ngáń Nə́ɓā gə̄ ń tḭ̄ḭ̄n̄ naā kə̄ loo gə̄ tə́ ní, kadə̄ télən̄ de kə́ kógə̄ḿ beē. 53 Adə̄ əla gír ndɔ̄ ngeé ń noō tə́ ní, nin̄-gḛyn̄ tɔ̄lə̄n. 54 I tām̄ ń toō tə́ n Jeju njə̄rā ta kum *Jipə gə̄ tə́ to̰ alé, ba ɔr̄ rɔ̄n aw̄ gō nang kə́ kadə̄ dəla loo tə́, kem ɓē ń a ɓārə́n̄ na i *Epəraim ní tə́, ba ndi tū tə́ noō kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé ní. 55 Dɔ nāā *Pákə yā *Jipə gə̄ i ngɔr. Adə̄ de kə́ gō nang yā *Jipə gə̄ tə́ ngá̰ý aw̄n̄ *Jerusalem kété no ndɔ̄ Pákə tə́ yā tə́go rɔ̄də́. 56 Nin̄-sāān̄ Jeju. Dan ń nin̄-əngen̄ naā kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē tə́ anī, dəjen̄ naā na: Gír̄ yāsí i ba̰ý? Ni a reē rāā nāā *Pákə tə́ aké a reē aĺ ḿ? 57 Ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, *Parijiyḛ gə̄ ō, ədan̄ de gə̄ kadə̄ ré de kə́rēý ger̄ loo ń Jeju i tū tə́ ní anī, kə ɔjə gōn kadə̄ kə n-əhɔnən̄.

Jhn 12

Mari ur ítər gidə nja Jeju tə́

1 Ndɔ̄ mehḛ́ kété no nāā *Pákə́ tə́ anī, Jeju aw̄ Betani ɓē ń Lajar oy tū tə́ á ni-ndólə̄n dan de kə́ koy gə̄ tə́ ní. 2 Nin̄-rāān̄ yá̰a̰ kəsa tām̄ yān tə́ kem ɓē ngeé ń noō tə́. Martə a rāā i kəla nə̄ɓō yá̰a̰ kəsa, banī Lajar i dan ngé gə̄ ń ndin̄ kə Jeju ta kār̄ kəsa tə́ ní. 3 Anī Mari un ítər kə́ rāān̄ kə mu náŕ kə́ *unjə̄ njáý njáý, kə́ gātə̄n i ngá̰ý, kə́ ndi ɓōdə̄ lítər kógə̄ḿ, ur gidə nja Jeju tə́ ba ɔl̄ kə nənga dɔneé, adə̄ usə ítər ní taā kem kújə. 4 Nge ndóō yá̰a̰ yān kógə̄ḿ kə́ rīn na i Judas kə́ Iskariot, nge ń a əlan jī de gə̄ tə́ ní, əda na: 5 I tām̄ rí tə́ á igən̄ kə ítər ń toō kum gúrsə dūbú kutə ba adə̄n̄ ngé ndoō gə̄ narən aĺ ní? 6 Ni-əda najə̄ ń noō i tɔdɔ̄ ndigə kə́ ni-ndigə i ngé ndoō gə̄ alé. Ba i tām̄ ni i nge ɓogə. Ni i nge ngɔ̄m̄ ngong nar, adə̄ a ɔy yá̰á̰ kə́ kemeé loo ɓogə tə́. 7 Banī Jeju əda na: Əya̰n! Yá̰á̰ ń ni-rāā ní i tām̄ yā ndɔ̄ dubə̄ḿ tə́. 8 Ngé ndoō gə̄ nin̄ i sesí kə ndɔ̄ gə̄, banī mā m-ā m̄-ndi sesí kə dɔ ndɔ̄ gə̄ alé.

Ngol gə̄ kə́ dɔ ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ oōn̄ naā dɔ Lajar tə́ yā tɔ̄lən

9 Kósə *Jipə gə̄ ngá̰ý oōn̄ kadə̄ Jeju i noó anī reēn̄, ba i tām̄ yā ka̰a̰ Jeju ngóy alé, banī i tām̄ yā ka̰a̰ Lajar ń ni-ndólə̄n dan de kə́ koy gə̄ tə́ ní ō. 10 Loo ń noō tə́ ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ gḛyn̄ tɔ̄l̄ Lajar ō, 11 tɔdɔ̄ *Jipə gə̄ ngá̰ý əya̰n̄də́ kɔ̄ɔ́, ba taān̄ kem Jeju najə̄ yā Lajar tə́.

Jeju udə kem ɓē kə́ Jerusalem tə́

12 Teē kə ndɔ̄ kə́ noō anī, kósə de kə́ ngá̰ý gə̄ ń reēn̄ tām̄ yā nāā *Pákə́ tə́ ní, 13 oōn̄ kadə̄ Jeju na a reē kə̄ *Jerusalem. Anī ɔyn̄ ta jī túmbur gə̄, ba aw̄ tə́nīn̄ tan. Nin̄-əgan̄ kɔŕ ədan̄ na: Kɔsə gɔn i yā Nə́ɓā! Ādə̄ Nə́ɓā rāā majə kə nge ń a reē kə rī Kɔ́ɔ̄ɓēé ní! Ādə̄ Nə́ɓā rāā majə kə mban̄g kə *Israel! 14 Jeju ənge ngōn̄ kərō, anī ndi gidən tə́ tītə̄ ń makətūbə̄ yā Nə́ɓā ədań ní. Ndangən̄ na: 15 Ngōmandə kə́ *Siyo̰, ī-lōō ɓōĺ. Á̰a̰ mban̄g yāí a reē noó, ni-ndi i gidə ngōn̄ kərō tə́. 16 Ta kəla gíŕ tə́ ní, ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ gerə̄n̄ kum yá̰á̰ ní alé. Ba dan ń ɔsən̄ gɔn Jeju oy anī, əga kemdə́ dɔ tə́ kadə̄ yá̰á̰ ń rāā yá̰á̰ ní i kə́ ndangən̄ najə̄n kem makətūbə̄ tə́ kété ɔjənə̄ń dɔn. 17 Kósə de gə̄ ń nin̄ i kə Jeju dan ń ni ɓārə́nń Lajar kadə̄ teē kɔ̄ɔ́ bəlo yo tə́, ba ndólə̄n dan de kə́ koy gə̄ tə́ ní, ɔrə̄n̄ gíŕ yá̰á̰ ń ni-rāā á a̰ā̰n̄ kə kumdə́ ní. 18 I tɔdɔ̄ kósə de gə̄ oōn̄ kadə̄ ni-rāā yá̰á̰ kə́ yáā ngeé ń toō n nin̄-tə́nān̄ tan ní. 19 Anī *Parijiyḛ gə̄ ədan̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na: Á̰a̰ī tā waḿ, sḭḭ̄ ī-rāāī yá̰á̰ kógə̄ḿ alé, de gə̄ malang aw̄n̄ i gōn tə́!

Gərek kə́rēý gə̄ sāān̄ Jeju

20 Gərek kə́rēý gə̄ i dan de gə̄ ń reēn̄ *Jerusalem ndɔ̄yɔ̄ɔ́ nāā *Pákə́ tə́ ní. 21 Nin̄-aw̄ əngen̄ Pilipə ń i de kə́ Betsaida gō nang kə́ Galile tə́ ní, rāānən̄ ɓɔ́ ba ədanən̄ na: Kɔ́ɔ̄ɓē, jə-gḛy ka̰a̰ Jeju. 22 Pilipə aw̄ əda Andəre, ba gō tə́ anī, Andəre nin̄ kə Pilipə ədan̄ Jeju. 23 Anī Jeju tél ədadə́ na: Mbang asə kɔ̄ɔ́ adə̄ ɔsən̄ gɔn Ngōn̄ Deē. 24 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ré kum kōō gémē əsō nang tə́ aĺ ō, oy aĺ ō anī, ni a to i kógə̄ḿ beē ngóy. Banī ré oy anī, a ojə madə̄ ngá̰ý. 25 Deē ń tár rɔ̄n ní, a tḭ̄ḭ̄ ta rɔ̄n. Ba deē ń im̄ rɔ̄n dɔ nang tə́ laā ní, a ngɔ̄m̄ rɔ̄n tām̄ yā ndi kə kumuú kə́ ngándáńg tə́. 26 Ré deē kógə̄ḿ gḛy rāā kəla yāḿ anī, ādə̄ un gōḿ, ba loo ń mā i tū tə́ ní, nge rāā kəla yāḿ i tū tə́ ō. Ré deē kógə̄ḿ rāā kəla yāḿ anī, Bɔbə́ḿ a ɔsə gɔnən. 27 Ngɔlaā ní ndílə́ḿ ndi kə gōó to̰ alé, ba kə m-ə́da na i rí tā. Kə m-ə́da na: Bɔbə́ḿ, ɔ̄rə̄m̄ kɔ̄ɔ́ kum mbang ń toō tə́ a? Ba i tām̄ yā kum mbang ngeé ń toō tə́ mandang n m̄-reēń ní. 28 Bɔbə́ḿ, ɔ́sə gɔn rīí! Anī ndū Nə́ɓā ɓār̄ dɔ rā̰ tə́, əda na: M-ɔ́sə gɔn rīḿ kɔ̄ɔ́ ɓá, ba m-ā m-ɔ́sə gɔnən ɓáý to̰. 29 Kósə de gə̄ ń ran̄ noó ō, oōn̄ ndū deē ní ō ní ədan̄ na i man̄ n na ndang. De kə́rēý gə̄ ədan̄ na i *de kə́ dɔ rā̰ tə́ kógə̄ḿ n na ɔr̄ najə̄ seneé ní. 30 Ba Jeju tél ədadə́ na: Ndū deē ń toō ɓār̄ i tām̄ yāḿ mā tə́ alé, banī i tām̄ yāsí sḭḭ̄ tə́. 31 I ngɔlaā ń toō n a gāngə̄n̄ sarya yā de kə́ dɔ nang tə́ laā gə̄ ní. I ngɔlaā ń toō n a ənīn̄ ngār yā de kə́ dɔ nang tə́ laā gə̄ ndágá kɔ̄ɔ́ ní. 32 Ba mā, dan ń a əlamə̄n̄ dɔɔ́ oy anī, m-ā m̄-ndɔ́r̄ de gə̄ malang kə̄ rɔ̄ḿ tə́. 33 Ni-əda najə̄ ń noō i yā kɔjəń loo koy ń a rāā yā koy ní. 34 Anī kósə de gə̄ tél ədanən̄ na: Jḭḭ j-oō tū *ndū najə̄ tə́ na *Kərist a ndi ngándáńg. Ba i ba̰ý á ə́da na i gáŕ kadə̄ a əlan̄ Ngōn̄ Deē dɔɔ́ ní? Ngōn̄ Deē nəkɔ́ i náā? 35 Anī Jeju ədadə́ na: Loo kə́ unjə̄ kow i dansí tə́ ɓáý. Ī-njə̄rāī dan ń loo kə́ unjə̄ kow i dansí tə́ ɓáý ní, yā kadə̄ loo kə́ risə til əhɔńsí dɔ jīsí tə́ alé. Tɔdɔ̄ deē ń njə̄rā tilií ní, ger̄ loo ń a aw̄ kə̄ tū tə́ ní alé. 36 Dan ń loo kə́ unjə̄ kow i sesí ɓáý ní, ī-taāī kem loo kə́ unjə̄ kow ní, yā kadə̄ ī-téliīneé ngán loo kə́ unjə̄ kow gə̄.

Jipə gə̄ taān̄ kem Jeju alé

Dan ń Jeju ədadə́ najə̄ ń toō oy anī, ɔtə tadə́ tə́ aw̄ ɓɔ̄ɔ̄ rɔ̄n kɔ̄ɔ́. 37 Ká ré ni-rāā yá̰á̰ kə́ to kɔr kum gə̄ ngá̰ý ta kumdə́ tə́ gə̄gē anī, ba nin̄-taān̄ kemən alé. 38 I yā kadə̄ najə̄ ń Ijai *nge koō ta əda toó reē udəń gírí, əda na: Kɔ́ɔ̄ɓē, i náā n taā kem najə̄ kɔr̄jí ní? I náā n Kɔ́ɔ̄ɓē ɔjən yá̰á̰ ń ni-rāā kə jīneé ní? 39 I tām̄ najə̄ ń toō tə́ n nin̄-asən̄ taā kem alé ní, tɔdɔ̄ Ijai əda to̰ na: 40 Nə́ɓā rāā adə̄ kumdə́ tɔ̄ɔ̄ kɔ̄ɔ́ ō, adə̄ kemdə́ ngan̄g ngóróró ō, yā kadə̄ kumdə́ a̰a̰ loo aĺ ō, yā kadə̄ ger̄nəń kum najə̄ kógə̄ḿ aĺ ō, na sōgə́ nin̄-tūrə̄n̄ háĺdə́, anī m-ájə́də́. 41 Ijai ɔr̄ najə̄ beé i tām̄ ni-a̰a̰ *kɔsə gɔn yā Jeju, adə̄ ni-ɔr̄ i najə̄ yān. 42 Ba dɔ dán ngār gə̄ tə́ gə̄gē ní, ngá̰ý gə̄ taān̄ kemən. Banī nin̄-ədan̄ najə̄ taā kem yādə́ kə̄ ndágá wáńg alé, najə̄ yā *Parijiyḛ gə̄ tə́. Tām̄ ɓōlə́n̄ najə̄ kadə̄ tə̄ɓān̄də́ kɔ̄ɔ́ kem kújə́ kán̄ naā gə̄ tə́. 43 Tɔdɔ̄ nin̄-ndigən̄ kɔsə gɔn yā de gə̄ tɔȳ *kɔsə gɔn yā Nə́ɓā. A gāngə̄n̄ sarya i kə ta kūl̄ najə̄ kɔr̄ Jeju 44 Banī Jeju əga kɔŕ əda na: Deē ń taā kemḿ anī, taā i kemḿ mā alé, banī taā i kem nge ń əlam̄ ní. 45 Deē ń a̰a̰m̄ anī, a̰a̰ i nge ń əlam̄ ní. 46 m̄-reē dɔ nang tə́ i kə́ loo kə́ unjə̄ kow tə́, yā kadə̄ náā nəkɔ́ ń taā kemḿ anī, ndi kum til tə́ alé. 47 Ré deē kógə̄ḿ oō najə̄ yāḿ banī rāā yá̰a̰ gə̄ ń m-ə́dá ní aĺ anī, i mā n m-ā m̄-gān̄g sarya dɔn tə́ ní alé. Tɔdɔ̄ m̄-reē i gān̄g saryaá dɔ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́ alé, banī i kajə de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́. 48 Deē ń mbātə́m̄ ō, ndigə najə̄ yāḿ aĺ ō ní, ni-ənge nge gān̄g sarya dɔn tə́ kɔ̄ɔ́ ɓá: Najə̄ ń m-ə́dá ní a gān̄g sarya dɔn tə́ ta ngóy ndɔ̄ gə̄ tə́. 49 Tɔdɔ̄ m-ɔ̄r̄ najə̄ i kə dɔḿ mə̄kɔ́ alé, banī Bɔbə́ḿ ń əlam̄ ní i ni n adə̄m̄ gō míndən kadə̄ m-ə́da ō, kadə̄ m-ndóō de gə̄ ō ní. 50 Tá m̄-ger̄ kadə̄ gō míndən i yá̰á̰ kə́ a rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé ngándáńg: Najə̄ ń m-ə́dá ní, m-ə́da i tītə̄ ń Bɔbə́ḿ ədamə̄ń ní.

Jhn 13

Jeju tə́go nja ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄

1 Kété no nāā *Pákə tə́ ní, Jeju ger̄ kadə̄ kum mbang yān asə. I mbang ń kadə̄ əya̰ń de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ba aw̄ń rɔ̄ Bɔbə̄n tə́ ní. Ni ń tár deē yān gə̄ kə́ dɔ nang tə́ kə dɔ ndɔ̄ gə̄ ní, táŕdə́ mbóńg ta tɔ̄l̄ tə́. 2 Jeju nin̄ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé ndi a əsan̄ yá̰á̰ kə́ loo tíbí. *Diabəl əndā kem Judas Iskariot ngōn̄ Simo̰ tə́ kɔ̄ɔ́ ɓá kadə̄ əla Jeju jī de gə̄ tə́. 3 Jeju ger̄ kadə̄ Bɔbə̄n adə̄n yá̰a̰ malang ō, kadə̄ ni-ḭḭ i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ ō, a tél i yā kaw̄ rɔ̄ Nə́ɓā tə́ ō. 4 Ni-ḭḭ dɔɔ́ ta kəsa tə́, ɔr̄ kūbə̄ yān kə́ dɔ madə̄ tə́ kɔ̄ɔ́, ba un kūbə̄ kɔl̄ rɔ̄ kógə̄ḿ do̰ō̰ń ɓōdə̄n. 5 Gō tə́ anī, ni-ɓōkə́ man̄ kem kārāá ba əla gíŕ tə́go nja ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ō, ɔl̄ kə kūbə̄ kɔl̄ rɔ̄ ń do̰ō̰ń ɓōdə̄n ní ō. 6 Dan ń ni-ugə̄ dɔ Simo̰ Piyer tə́ anī, Piyer ədan na: Ḭ̄ Kɔ́ɔ̄ɓē kə ī-tə́go njaḿ a? 7 Jeju tél ədan na: Kə́ ngɔŕ ń toō tə́ ní yá̰á̰ ń m̄-rāā toó ī-ger̄ alé, banī ndɔ̄ń tə́ anī ā ī-ger̄ kum. 8 Piyer ədan na: Kadə̄ ḭ̄ kə ī-tə́go njaḿ mā a, m-ɔ́də aĺ i kə́ bátə́ gə̄ tə́! Jeju tél ədan na: Ré m̄-tə́go njaí aĺ anī, ā ə́ngé yá̰a̰ yāḿ alé. 9 Simo̰ Piyer ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ré i beé anī, ā ī-tə́go i njaḿ ngóy alé, ā ī-tə́go jīḿ ō, dɔḿ ō. 10 Anī Jeju ədan na: Deē ń ndogə̄ man̄ kɔ̄ɔ́ ní, a tə́go rɔ̄n to̰ alé, tām̄ rɔ̄n malang i kə́ *unjə̄ njáý njáý kɔ̄ɔ́. Sḭḭ̄ ūnjī ɓá tā, ba i sḭḭ̄ malang alé. 11 Tɔdɔ̄ ni ger̄ deē ń a əlan jī de gə̄ tə́ ní, i tām̄ najə̄ ń noō tə́ n ni-əda na nin̄-unjə̄n̄ malang aĺ ní. 12 Dan ń ni-tə́go njadə́ oy anī, un kūbə̄ yān əla rɔ̄n tə́ gogə́ ō, tél aw̄ ndi ta kəsa tə́ ō, ba ədadə́ na: Ī-gerī kum yá̰á̰ ń m̄-rāā sesí toō a? 13 Sḭḭ̄ ī-ɓāŕmī na i ngol nge ndóō de gə̄ yá̰a̰ ō, Kɔ́ɔ̄ɓē ō. Ba nge ń ə́daī noó majə, tɔdɔ̄ mā i nge ń noō. 14 Ré mā ń i Kɔ́ɔ̄ɓē ō, ngol nge ndóō de gə̄ yá̰a̰ ō ní, m̄-tə́go njasí anī, majə kadə̄ sḭḭ̄ ī-tə́goī nja naā ō. 15 Tɔdɔ̄ m-ɔ́jə́sí i yá̰á̰ kə́ yā kadə̄ ī-ndájī, kadə̄ ī-rāāī tītə̄ ń m̄-rāā sesí ní. 16 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, nge kəla bo tɔȳ kɔ́ɔ̄n aĺ ō, ngōmbang kəla bo tɔȳ deē ń əlan ní aĺ ō. 17 Kə́ ngɔr ń toō tə́ ní ī-gerī yá̰á̰ ní kɔ̄ɔ́, ba ré ī-rāāī beé anī, rɔ̄sí a nel̄sí. 18 M-ɔ̄r̄ i najə̄ yāsí sḭḭ̄ malang alé, m̄-ger̄ ngé gə̄ ń m̄-gə̄rādə́ ní. Banī i gáŕ kadə̄ najə̄ ń toō ń ndangən̄ kem makətūbə̄ tə́ ní udə gírí: Deē ń əsa yá̰a̰ seḿ ní, ɔr̄ gándən əɓamə̄ń. 19 M-ə́dásí ngɔr ń toō tə́ pá tá kadə̄ yá̰á̰ ní ugə̄ ɓáý, yā kadə̄ loo ń ugə̄ anī, ī-taāī kem kadə̄ Mā i Mā ń m̄-ndi noó ní. 20 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, deē ń əhɔ deē ń m-ə́lan ní kə̄ rɔ̄n tə́ ní, əhɔm̄ i mā nəkɔ́ kə̄ rɔ̄n anī. Ba deē ń əhɔm̄ kə̄ rɔ̄n tə́ ní, əhɔ i nge ń əlam̄ ní kə̄ rɔ̄n tə́.

Jeju əda na Judas a əlan jī de gə̄ tə́

21 Dan ń Jeju ɔr̄ najə̄ gə̄ ń noō anī, ndílən ndi kə gōó alé. Ba ni-əda wáńg na: Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, deē kógə̄ḿ dansí tə́ a əlam̄ jī de gə̄ tə́. 22 Ba ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ mbel a̰ā̰n̄ ta kum naā, tām̄ nin̄-gerə̄n̄ deē ń ni-ɔr̄ najə̄ yān ní alé. 23 Nge ndóō yá̰a̰ yān kógə̄ḿ adə̄ i nge ń Jeju tárən ní, ndi kadə Jeju tə́ ngɔr. 24 Anī Simo̰ Piyer mbel a̰a̰n kə gír kumneé kadə̄ dəje Jeju ké ɔr̄ i najə̄ yā náā wa. 25 Nge ndóō yá̰a̰ ní nōr̄ kə̄ rɔ̄ Jeju tə́, ba ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, i náā? 26 Jeju tél əda na: I deē ń m-ā m-ə́lá gájə́ mápa kum tá̰á̰ tə́ yā kadə̄n ní. Loo ń noō tə́ ni-əla gájə́ mápa kum tá̰á̰ tə́, ba adə̄ Judas ngōn̄ Simo̰ Iskariot. 27 Dan ń Judas taā gájə́ mápá ní anī, *Sətan udə kemən tə́. Anī Jeju ədan na: Yá̰á̰ ń kadə̄ ī-rāā ní, ī-rāā láẃ. 28 Dan de gə̄ ń əsan̄ yá̰a̰ seneé tə́ ní, deē kógə̄ḿ kə́ ger̄ kum najə̄ ń ni-əda ní gətóo. 29 Dan ń Judas i nge ngɔ̄m̄ ngong nar ní, de kə́rēý gə̄ gírə̄n̄ kadə̄ Jeju ədan i najə̄ mang yá̰á̰ kə́ tām̄ yā nāā tə́, aláa na mērən i kadə̄ ngé ndoō gə̄ yá̰a̰. 30 Adə̄ Judas taā gájə́ mápá ní, ba kə̄ ta jī tə́ noō ni-teē ndágá. Loo i ndɔ̄ kɔ̄ɔ́.

Ndū najə̄ kə́ kijə

31 Dan ń Judas teē ndágá kɔ̄ɔ́ anī, Jeju əda na: Ngɔlaā ń toō ɔsən̄ gɔn Ngōn̄ Deē ō, Ngōn̄ Deē ɔsə gɔn Nə́ɓā ō. 32 Nə́ɓā a ɔsə gɔn Ngōn̄ Deē kemən nəkɔ́ Nə́ɓā tə́, ba na̰y i ngɔr kadə̄ a ɔsə gɔnən. 33 Ngánə́ḿ kə́ dūú gə̄, m-ā m̄-ndi sesí i sḛ́ý beē ngóy. Ā ī-sāāmī, ba tītə̄ ń m-ə́da *Jipə gə̄ kété ní, m-ə́dásí ngɔlaā ń toō ō: Sḭḭ̄ ásiī kugə̄ loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní alé. 34 M-ādə̄sí gō míndə́ kə́ kijə: Ī-táriī naā. Tītə̄ ń m̄-tárəńsí ní, ī-táriī naā dɔ dáńsí tə́ ō. 35 Ré ī-táriī naā anī, i loo ń noō tə́ n de gə̄ malang a gerə̄n̄ kadə̄ sḭḭ̄ i ngé ndóō yá̰a̰ yāḿ gə̄ ní.

Jeju əda Piyer na a nējə̄ əda na n-gerə̄n alé

36 Simo̰ Piyer ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, a āw̄ i kə̄ rá? Jeju tél ədan na: Loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní, ngɔlaā ásə kun gōḿ yā kaw̄ tū tə́ alé, banī gō tə́ pá tá ā ún gōḿ ɓáý. 37 Piyer ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, i tām̄ rí tə́ á ə́da na m-ásə kun gōí ngɔlaā aĺ ní? M-ə̄ndā dɔ rɔ̄ḿ danaá kɔ̄ɔ́ ɓá yā kadə̄ m-óy tām̄ yāí tə́. 38 Jeju tél ədan na: Kə́ rɔ̄kum tə́ ə̄ndā dɔ rɔ̄í danaá kɔ̄ɔ́ ɓá yā kadə̄ óy tām̄ yāḿ tə́ a? Ādə̄ m-ə́daī najə̄ kə́ bo ngá̰ý, kété pá tá kadə̄ kə́ra kə̄njá nōō ní, ā ī-nējə̄ nja mətá ə́da na ī-gerə̄m̄ alé.

Jhn 14

Jeju i róbə́ kə́ yā kaw̄ń rɔ̄ Bɔbə̄n tə́

1 Jeju əda ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄: Ādī kemsí sōl̄ alé: Ī-taāī kem Nə́ɓā ō, ī-taāī kemḿ mā ō. 2 Loo ndi i ngá̰ý kem ɓē yā Bɔbə́ḿ tə́. Nə́ngētə́ i beé aĺ anī, m-ə́dásí kɔ̄ɔ́. M-ā m-āw̄ yā rāā loo tām̄ yāsí tə́. 3 Loo ń ré m-āw̄ m̄-rāā loo tām̄ yāsí tə́ oy anī, m-ā m̄-tél yā kɔysí kə̄ rɔ̄ḿ tə́, yā kadə̄ loo ń mā i tū tə́ ní, sḭḭ̄ i tū tə́ ō. 4 Ba sḭḭ̄ ī-gerī róbə́ ń ā aw̄ kə̄ loo ń m-ā m-āw̄ kə̄ tū tə́ ní. 5 Toma ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, jə-ger̄ loo ń ā āw̄ kə̄ tū tə́ ní, alé ní loo kadə̄ jə-ger̄ róbən i ba̰ý? 6 Jeju tél ədan na: Mā i róbə ō, najə̄ kə́ rɔ̄kum ō, ndi kə kumuú ō. Deē asə kaw̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́ i kə ta kūlə̄ḿ māá ngóy. 7 Ré ī-ger̄mī anī, ā ī-gerī Bɔbə́ḿ ō. Əla gír ngɔr ń toō tə́ ní, sḭḭ̄ ī-gerīin̄ ō, á̰a̰in̄ kɔ̄ɔ́ ō. 8 Pilipə ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ɔ́jə́jí kə Bɔbí anī nge ń noō a asəjí. 9 Jeju ədan na: Pilipə, m̄-ndi sesí dan i ngá̰ý, ba ī-gerə̄m̄ aĺ a? Deē ń a̰a̰m̄ ní, a̰a̰ i Bɔbə́ḿ. I ba̰ý á ə́da na kə m-ɔ́jə́sí kə Bɔbə́ḿ ní? 10 Ī-taā kem kadə̄ mā i kem Bɔbə́ḿ tə́ ō, Bɔbə́ḿ i kemḿ mā tə́ ō aĺ a? Najə̄ gə̄ ń m-ə́dásí ní, m-ə́dásí i kə dɔḿ mə̄kɔ́ alé, banī i Bɔbə́ḿ ń ndi kemḿ tə́ ní n rāā kəla yān gə̄ ní. 11 Ī-taāī kemḿ loo ń m-ə́dásí na mā i kem Bɔbə́ḿ tə́ ō, Bɔbə́ḿ i kemḿ mā tə́ ō ní. Ré ī-taāī kemḿ mā aĺ gə̄gē anī, ī-taāī kem tām̄ kəla gə̄ ń toō tə́. 12 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, deē ń taā kemḿ anī a rāā kəla gə̄ ń m̄-rāā ní ō, ba a rāā ngé kə́ bo tɔȳ ngé gə̄ ń toō ɓáý, tɔdɔ̄ m-ā m-āw̄ i kə̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́. 13 Ba yá̰a̰ malang ń ā ī-dəjeī kə rīḿ ní, m-ā m̄-rāā, yā kadə̄ Ngōn̄ ɔsəń gɔn Bɔbə̄n. 14 Ré ī-dəjemī yá̰á̰ kə́rēý kə rīḿ anī, m-ā m̄-rāā.

Jeju ənī míndən tām̄ yā Ndíĺ kə́ Táĺ tə́

15 Ré ī-tármī anī, ā ī-rāāī yá̰a̰ gə̄ ń gō míndə́ḿ əda ní, 16 ba mā m-ā m̄-dəje Bɔbə́ḿ kadə̄ adə̄sí nge rāā sesí kə́ rang ń i Ndíl najə̄ kə́ rɔ̄kum ní, kadə̄ ndi sesí ngándáńg. 17 De kə́ dɔ nang tə́ gə̄ asən̄ kəhɔn kə̄ rɔ̄də́ tə́ alé, tɔdɔ̄ nin̄-a̰a̰nən̄ aĺ ō, ger̄nən̄ aĺ ō. Ba sḭḭ̄ ī-ger̄niī, tɔdɔ̄ ni-ndi sesí ō, ndi kemsí tə́ ō. 18 M-ā m-ə́yá̰sí hal alé, m-ā m̄-tél yā reē rɔ̄sí tə́. 19 Sḛ́ý to̰ anī de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ a a̰a̰mə̄n̄ to̰ alé, banī sḭḭ̄ ā á̰a̰mī, tɔdɔ̄ m̄-ndi kə kumḿ ō, sḭḭ̄ ā ī-ndiī kə kumsí ō. 20 Ndɔ̄ ń noō tə́ ní ā ī-gerī kadə̄ mā i kem Bɔbə́ḿ tə́ ō, sḭḭ̄ i kemḿ mā tə́ ō, mā i kemsí tə́ ō. 21 Deē ń ngɔ̄m̄ gō míndə́ḿ gə̄ ō, rāā yá̰a̰ gə̄ ń gō míndə́ḿ əda ō ní, i deē ń noō n tárəm̄ ni. Bɔbə́ḿ a tár deē ń tárəm̄ ní. M-ā m̄-tárən ō, m-ā m̄-rāā kadə̄ a a̰a̰m̄ ō. 22 Jud ń i Judas Iskariot aĺ ní ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, i tām̄ rí tə́ á ā ɔ́jə́jí jḭḭ rɔ̄í, ba ā ɔ́jə de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ rɔ̄í aĺ ní? 23 Jeju tél ədan na: Ré deē kógə̄ḿ tárəm̄ anī, a rāā yá̰a̰ gə̄ ń najə̄ yāḿ əda ní. Adə̄ Bɔbə́ḿ a tárən ō, j-a jə-reē rɔ̄n tə́ ō, j-a jə-ndi looneé ō. 24 Deē ń tárəm̄ aĺ ní, a rāā yá̰a̰ gə̄ ń m-ə́dá ní alé. Ba najə̄ ń m-ə́dásí ní i najə̄ yāḿ mā alé, i najə̄ yā Bɔbə̄ Ngōn̄ ń əlam̄ ní. 25 M-ə́dásí najə̄ ń noō i dan ń mā i sesí ɓáý ní. 26 Ba nge rāā sesí i *Ndíĺ kə́ Táĺ ń Bɔbə́ḿ a əlań kə rīḿ ní. Ni a ndóōsí yá̰a̰ malang ō, a rāā kadə̄ əga kemsí dɔ najə̄ gə̄ ń m-ə́dásí tə́ ní ō. 27 M-ə́ya̰ kem sɔl̄ lɔm m-ādə̄sí, m-ādə̄sí kem sɔl̄ lɔm yāḿ. M-ādə̄sí i tītə̄ ń de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ a adə̄nəń ní alé. Ī-lōōī sōl̄ ō, ɓōĺ ō. 28 Sḭḭ̄ ōōī najə̄ ń m-ə́dásí ní. M-ə́da na: M-ā m-āw̄, ba m-ā m̄-tél yā reē rɔ̄sí tə́. Ré ī-tármī anī, rɔ̄sí a nel̄sí tām̄ kaw̄ḿ kə̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́, tɔdɔ̄ Bɔbə́ḿ i kə́ bo tɔȳm̄. 29 Ngɔlaā ní m-ə́dásí yá̰á̰ gə̄ ń toō kété tá kadə̄ rāān̄ yá̰á̰ ɓáý, yā kadə̄ ré yá̰a̰ gə̄ ní rāān̄ yá̰a̰ anī, ī-taāī kem. 30 M-ā m-ɔ̄r̄ najə̄ sesí ngá̰ý to̰ alé, tɔdɔ̄ ngār yā de kə́ dɔ nang ń toō tə́ gə̄ a reē i mbée. Ni-aw̄ kə tɔ́gə yā rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ seḿ alé, 31 ba majə kadə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ gerə̄n̄ kadə̄ m̄-tár Bɔbə́ḿ ō, m̄-rāā yá̰á̰ ń Bɔbə́ḿ ədam̄ kadə̄ m̄-rāā ní ō. Ḭ́ḭī dɔɔ́ j-awī.

Jhn 15

Jeju i kāgə̄ nduú kə́ rɔ̄kum

1 Mā i *kāgə̄ nduú kə́ rɔ̄kum, ba Bɔbə́ḿ i nge ndɔr̄ kāgə̄ nduú ní. 2 Ta jīḿ gə̄ ń anə̄n̄ aĺ ní, ni a jén̄gdə́ kɔ̄ɔ́. Ba ta jīḿ gə̄ malang ń anə̄n̄ ní, ni a tɔ́r̄də́ kadə̄ anə̄n̄ ngá̰ý mān̄ kə́ kété. 3 Sḭḭ̄ ūnjī njáý njáý kɔ̄ɔ́ kə ta kūl̄ najə̄ ń m-ə́dásí ní. 4 Ī-ndiī kemḿ tə́ tītə̄ ń mā m̄-ndiń kemsí tə́ ní. Ta jī kāgə̄ a a̰a̰n̄ kə dɔneé alé, ba a a̰a̰n̄ i loo ń ni i tū kāgə̄ tə́ tá ní. Ré sḭḭ̄ ī-ndiī kemḿ mā tə́ aĺ anī, sḭḭ̄ ā ānī aĺ ō. 5 Mā i *kāgə̄ nduú, ba sḭḭ̄ i ta jīn gə̄. Deē ń ndi kemḿ tə́ ō mā m̄-ndi kemən tə́ ō ní, a a̰a̰n̄ ngá̰ý. Tɔdɔ̄ kanjə̄ḿ anī, sḭḭ̄ ā ásiī rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ alé. 6 Ré deē kógə̄ḿ ndi kemḿ tə́ aĺ anī, a ənīnən̄ ndágá kɔ̄ɔ́ tītə̄ ta jī kāgə̄ kadə̄ tutə. Gō tə́ anī, a kánə̄n̄ tajī kāgə̄ gə̄ yā ɓōkə́də́ horoó kadə̄ hor o̰o̰. 7 Ré ī-ndiī kemḿ tə́ ō, najə̄ yāḿ ndi kemsí tə́ ō anī, ī-dəjeī yá̰á̰ kə́ kemsí ndigə ɓáa ā ə́ngeī yá̰á̰ ní. 8 Yá̰á̰ ń ɔsə gɔn Bɔbə́ḿ ní, i ka̰a̰n̄ kə́ sḭḭ̄ ā̰ā̰nī ngá̰ý ō, sḭḭ̄ i ngé ndóō yá̰a̰ yāḿ gə̄ ō. 9 Mā m̄-táŕsí tītə̄ ń Bɔbə́ḿ tármə̄ń ní, ī-ndiī kem tár yāḿ tə́. 10 Ré ī-rāāī yá̰a̰ gə̄ ń gō míndə́ḿ əda ní anī, ā ī-ndiī kem tár yāḿ tə́, tītə̄ ń m̄-rāań yá̰a̰ gə̄ ń gō míndə Bɔbə́ḿ əda á m̄-ndiń kem tár yān tə́ ní. 11 M-ə́dásí yá̰a̰ gə̄ ń toō i kadə̄ rɔ̄nel̄ yāḿ i kemsí tə́ ō, kadə̄ rɔ̄nel̄ yāsí i kə́ ɔtə̄ kə taá mámák ō. 12 Gō míndə́ḿ n toó: I kadə̄ ī-táriī naā tītə̄ ń m̄-tárəńsí ní. 13 Táŕ kə́ bo tɔȳ kadə̄ deē adə̄ rɔ̄n yo tām̄ yā madə̄ kə́ran gə̄ tə́ ní gətóo. 14 Ré ī-rāāī yá̰a̰ kə gō míndə́ḿ anī, sḭḭ̄ i madə̄ kə́ráḿ gə̄. 15 m̄-ɓāŕsí ngé kəla gə̄ to̰ alé, i tɔdɔ̄ nge kəla ger̄ yá̰á̰ ń kɔ́ɔ̄n a rāā ní alé. Banī m̄-ɓāŕsí kə́ra madə́ḿ gə̄ i tɔdɔ̄ m-ɔ́jə́sí yá̰a̰ malang ń m-ōō ta Bɔbə́ḿ tə́ ní. 16 I sḭḭ̄ n ī-gə̄rāmī ní alé, ba i mā n m̄-gə̄rāsí ní. M-ə̄ndā dɔsí tə́ kadə̄ āwī ō, kadə̄ ā̰ā̰nī ngá̰ý ō, kadə̄ ka̰a̰n̄sí to gotoó ō. Loo ń noō tə́ Bɔbə́ḿ a adə̄sí yá̰a̰ malang ń ā ī-dəjeniī kə rīḿ ní. 17 Adə̄ yá̰á̰ ń m-ə̄ndā dɔsí tə́ kadə̄ ī-rāāī ní i kadə̄ ī-táriī naā.

De kə́ dɔ nang tə́ gə̄ imə̄n̄ Jeju nin̄ kə de gə̄ yān gēé

18 Ré de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ imə̄n̄sí anī, ī-gerī kadə̄ imə̄mə̄n̄ kété nosí tə́. 19 Nə́ngētə́ sḭḭ̄ i de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ anī, de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ a tárən̄sí tɔdɔ̄ sḭḭ̄ i yān gə̄. Banī mā m̄-gə̄rāsí ō, m-ɔ̄r̄sí kɔ̄ɔ́ dan de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́ ō, adə̄ sḭḭ̄ i de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ to̰ alé, i tām̄ ń noō tə́ n de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ imə̄n̄sí ní. 20 Ādə̄ əga kemsí dɔ najə̄ ń m-ə́dásí tə́ ní: Nge kəla bo tɔȳ kɔ́ɔ̄n alé. Ré nin̄-rāāmə̄n̄ ndoō tə́ anī, a rāān̄sí ndoō tə́ ō. Ré nin̄-rāān̄ yá̰á̰ ń m-ə́dá ní anī, a rāān̄ yá̰á̰ ń sḭḭ̄ ə́daī ní ō. 21 Ba nin̄ a rāān̄sí yá̰a̰ gə̄ ń toō malang i najə̄ yāḿ mā tə́, tɔdɔ̄ nin̄-gerə̄n̄ nge ń əlam̄ ní alé. 22 Nə́ngētə́ m̄-reē m-ɔ̄r̄ najə̄ sedə́ aĺ anī, majaĺ yādə́ a gətóo. Ba ngɔlaā nin̄ a asən̄ kun najə̄ dɔdə́ tə́ kɔ̄ɔ́ tām̄ majaĺ yādə́ tə́ alé. 23 Deē ń imə̄m̄ ní, im̄ i Bɔbə́ḿ. 24 Nə́ngētə́ m̄-rāā kəla kə́ de kə́ rang rāā aĺ ɓáý dandə́ tə́ aĺ anī, majaĺ yādə́ a gətóo. Banī ngɔlaā nin̄-a̰a̰n̄ kəla rāāḿ gə̄ ba imə̄n̄jí mbak kə Bɔbə́ḿ. 25 Banī i tām̄ kadə̄ najə̄ ń ndangən̄ kem *ndū najə̄ yādə́ tə́ na: Nin̄-imə̄mə̄n̄ i kanjə̄ kumən ní, reē udəń gírí. 26 Loo ń m-ā m-ūgə̄ rɔ̄ Bɔbə̄ Ngōn̄ tə́ anī, m-ā m-ə́la kə nge ndi sesí ń i Ndíĺ najə̄ kə́ rɔ̄kum ní yā kadə̄sí. Loo ń a ugə̄ anī, a əda najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ. 27 Gō tə́ anī sḭḭ̄ ā ə́daī najə̄ kə́ kum tə́ yāḿ ō, tɔdɔ̄ sḭḭ̄ i seḿ ta kəla gíŕ tə́ bátə́ ngɔlaā.

Jhn 16

1 M-ə́dásí najə̄ gə̄ ń toō malang i yā kadə̄ loo ń ré yá̰a̰ gə̄ a nāān̄sí anī, ə̄sōī alé. 2 A tə̄ɓān̄sí kɔ̄ɔ́ kem kújə́ kán̄ naā gə̄ tə́. Tá ɓáý to̰ ní, ndɔ̄ a reē nuú yā kadə̄ náā nəkɔ́ ń a tɔ̄l̄sí ní a gír̄ na n rāā na i kəlā n-adə̄ Nə́ɓā. 3 A rāān̄ yá̰a̰ beé, i tɔdɔ̄ nin̄-gerə̄n̄ Bɔbə́ḿ aĺ ō, ger̄mə̄n̄ mā aĺ ō. 4 M-ə́dásí najə̄ ń toō i yā kadə̄ loo ń ndɔ̄ ní ugə̄ anī, əga kemsí dɔ tə́ kadə̄ m-ə́dásí kɔ̄ɔ́.

Kəla rāā Ndíĺ kə́ Táĺ

M-ə́dásí najə̄ ní kété alé, i tɔdɔ̄ mə̄kɔ́ i sesí ɓáý. 5 Ngɔlaā m-ā m̄-tél yā kaw̄ kə̄ rɔ̄ nge ń əlam̄ tə́ ní, ba deē kógə̄ḿ dansí tə́ kə́ dəjem̄ na ké ā āw̄ i kə̄ rá wa ní gətóo. 6 Ba rɔ̄sí nel̄sí alé, i tām̄ kəda ń m-ə́dásí najə̄ ń noō ní. 7 Banī m-ə́dásí najə̄ kə́ rɔ̄kum: I só tə́ tām̄ yāsí tə́ kadə̄ m-āw̄. Tɔdɔ̄ ré m-āw̄ aĺ anī, nge dḭḭ̄sí a reē rɔ̄sí tə́ alé. Ba ré m-āw̄ anī, m-ā m-ə́la seneé yā kadə̄sí. 8 Loo ń ni a ugə̄ anī, a əhɔ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ kə najá tām̄ yā majaĺ tə́ ō, yá̰á̰ kə́ gōtə́ tə́ ō, sarya yā Nə́ɓā tə́ ō. 9 Kə́ ɔjə dɔ yá̰á̰ kə́ majaĺ ɓáa, i tām̄ nin̄-taān̄ kemḿ alé. 10 Kə́ ɔjə dɔ yá̰á̰ kə́ gōtə́ ɓáa, i tām̄ m-ā m-āw̄ kə̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́, ba sḭḭ̄ ā á̰a̰mī to̰ alé. 11 Kə́ ɔjə dɔ sarya ɓáa, i tām̄ gāngə̄n̄ sarya dɔ ngār kə́ dɔ nang ń toō tə́ kɔ̄ɔ́. 12 M-āw̄ kə yá̰a̰ gə̄ ngá̰ý kadə̄ m-ə́dásí ɓáý, ba sḭḭ̄ ásiī ger̄ kum ngɔr ń toō tə́ alé. 13 Loo ń Ndíl najə̄ kə́ rɔ̄kum a ugə̄ anī, a rāā kadə̄ ā ī-gerī najə̄ kə́ rɔ̄kum kə taá malang. Tɔdɔ̄ ni a ɔr̄ najə̄ i kə dɔneé alé, banī a əda i yá̰a̰ malang ń ni a oō ní ō, yá̰á̰ ń a rāā yā reē ɓáý ní, ni a ədasí kété ō. 14 Ni a ɔsə gɔnəḿ, tɔdɔ̄ a taā dām̄ yá̰a̰ yāḿ yā kədasí. 15 Yá̰a̰ yā Bɔbə́ḿ malang i yāḿ. I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n m-ə́da na ni a taā dām̄ yá̰á̰ yāḿ yā kədasí ní. Rɔ̄nelāĺ yāsí a tél rɔ̄nel̄. 16 Sḛ́ý to̰ anī, ā á̰a̰mī alé, banī gō tə́ sḛ́ý anī, ā á̰a̰mī. 17 Gō najə̄ ń noō tə́ ní, ngé ndóō yá̰á̰ kə́rēý gə̄ dəjen̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na: Nge ń ədají noō kumən na i rí? Əda na sḛ́ý to̰ anī, j-a j-a̰a̰niī alé, ba gō tə́ sḛ́ý anī, j-a j-a̰a̰niī. Əda ɓáý to̰ na i tām̄ na n-a n-aw̄ kə̄ rɔ̄ Bɔbə̄n tə́. 18 Sḛ́ý to̰ anī ń ni-əda noó ní kumən na i rí? Jḭḭ̄ jə-gerī kum najə̄ ń ni-sāā kəda noó alé. 19 Jeju ger̄ kadə̄ a sāān̄ dəjen anī, ədadə́ na: Sḭḭ̄ ī-sāāī ger̄ kum najə̄ ń m-ə́da na: sḛ́ý to̰ anī ā á̰a̰mī alé, ba sḛ́ý to̰ anī ā á̰a̰mī ní. 20 Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ā ī-nōōī ō, ā ī-sō̰míī ō, ba de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ a rāān̄ rɔ̄nel̄. Rɔ̄sí a nel̄sí alé, banī rɔ̄nelāĺ yāsí ní a tél rɔ̄nel̄. 21 Loo ń dəyá̰ rāā kem ní, ni i kə rɔ̄ katāá tām̄ ndɔ̄ yān ugə̄, banī loo ń ojə ngōn̄ oy anī, əga kemən dɔ wur kɔl yān tə́ alé. Rɔ̄n nelə̄n, tɔdɔ̄ ni-ojə deē ndul kógə̄ḿ dɔ nang tə́. 22 I beé n ngɔlaā sḭḭ̄ rɔ̄sí nel̄sí aĺ ō ní. Banī m-ā m̄-tél yā ka̰a̰sí gogə́, loo ń noō tə́ rɔ̄sí a nel̄sí ō, de kə́ yā kɔr̄ rɔ̄nel̄ ní kemsí tə́ kɔ̄ɔ́ a gətóo ō. 23 Ndɔ̄ ń noō tə́ ní ā ī-dəjemī kum yá̰á̰ kógə̄ḿ to̰ alé. Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ré ī-dəjeī Bɔbə́ḿ yá̰á̰ kógə̄ḿ kə rīḿ anī, ni a adə̄sí. 24 Bátə́ ngɔlaā ní sḭḭ̄ ī-dəjeī yá̰á̰ kógə̄ḿ kə rīḿ aĺ ɓáý. Ní, ī-dəjeī, anī ā ə́ngeī, yā kadə̄ rɔ̄nel̄ yāsí i kə́ ɔtə̄ kə taá mámák.

Jeju tetə de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ rɔ̄ɔ̄ kɔ̄ɔ́

25 M-ə́dásí yá̰a̰ gə̄ ń toō i kə kūjə́ najá, banī ndɔ̄ a reē noó kadə̄ m-ā m-ɔ̄r̄ najə̄ kə́ dɔ Bɔbə́ḿ tə́ sesí kadə̄ unjə̄ wáńg wáńg. 26 Ndɔ̄ ngé ń noō tə́ ní, ā ī-dəjeī Bɔbə́ḿ yá̰a̰ kə rīḿ. Ba m-ə́dásí na m-ā m̄-ndɔ̄ȳn tām̄ yāsí tə́ alé, 27 tɔdɔ̄ Bɔbə́ḿ nəkɔ́ táŕsí. Ni táŕsí tɔdɔ̄ sḭḭ̄ ī-tármī ō, ī-taāī kem kadə̄ m-ḭ́ḭ i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ n m̄-reē ō ní. 28 M-ḭ́ḭ i rɔ̄ Bɔbə̄ Ngōn̄ tə́ n m̄-reē dɔ nang tə́ ní. Ba ngɔlaā ní m-ā m-ə́ya̰ dɔ nang, ba m-ā m-āw̄ rɔ̄ Bɔbə̄ Ngōn̄ tə́. 29 Loo ń noō tə́ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ ədanən̄ na: Ń toō ɓáa ɔ̄r̄ najə̄ i wáńg, ba i kə kūjə́ najá to̰ alé. 30 Ngɔlaā jə-ger̄ kadə̄ ḭ̄ ī-ger̄ yá̰a̰ malang ō, ī-sāā kadə̄ deē dəjeī najə̄ aĺ ō. I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n jə-taā kem kadə̄ ḭ̄ ḭ́ḭ i rɔ̄ Nə́ɓā tə́ ní. 31 Jeju tél ədadə́ na: Ngɔlaā ī-taāī kem tā a? 32 Á̰a̰ī, kum mbang a reē noó, ba ugə̄ kɔ̄ɔ́, adə̄ ā ī-tḭ̄ḭ̄ naā kə̄ loo gə̄ tə́, ba ā ə́ya̰mī kə kérə́ḿ. Banī mā i kə kérə́ḿ alé, tām̄ Bɔbə́ḿ i seḿ. 33 M-ə́dásí yá̰a̰ gə̄ ń toō i yā kadə̄ loo ɓoosí naā seḿ tə́ ní, sḭḭ̄ i kə kem sɔl̄ lɔmɔɔ́. Wur kɔl əsō dɔsí tə́ dɔ nang tə́ laā ba əhɔī rɔ̄sí tɔgə, tɔdɔ̄ m̄-tetə de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ rɔ̄ɔ̄ kɔ̄ɔ́.

Jhn 17

Jeju ndɔ̄ȳ tām̄ yā ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tə́

1 Dan ń Jeju ɔr̄ najə̄ beé oy anī, ənī kumən kə̄ dɔɔ́ dɔ rā̰ tə́, ba əda na: Bɔbə́ḿ, mbang asə, ɔ́sə gɔn Ngōnīí ādə̄ Ngōnīí ɔsə gɔnií ō. 2 Tɔdɔ̄ ḭ̄ ādə̄n tɔ́gə dɔ de gə̄ tə́ malang, yā kadə̄ de gə̄ malang ń ḭ̄ ādə̄n ní, ni-adə̄də́ ndi kə kumuú kə́ ngándáńg. 3 Ndi kə kumuú kə́ ngándáńg ní n toó: I kadə̄ nin̄-gerīn̄ ḭ̄ Nə́ɓā kə́ rɔ̄kum kə́ kal kógə̄ḿ beē ō, i kadə̄ nin̄-gerə̄n̄ Jeju *Kərist ń ə́la seneé ní ō. 4 M-ɔ́sə gɔnií dɔ nang tə́ laā, m̄-tɔ̄l̄ ta kəla ń ādə̄m̄ kadə̄ m̄-rāā ní. 5 Ngɔlaā ní, Bɔbə́ḿ, ɔ́sə gɔnəḿ rɔ̄í īkɔ́ tə́ kə *kɔsə gɔn ń m-āwń dan ń m̄-ndiń rɔ̄í tə́ kété pá tá kadə̄ dɔ rā̰ kə dɔ nang ton̄ ní. 6 De gə̄ ń ḭ̄ ɔ̄r̄də́ dan de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́ ādə̄m̄ ní, mā m̄-rāā adə̄ nin̄-gerə̄n̄ rīí. Kété nin̄ i yāí gə̄, ba ḭ̄ ādə̄m̄ sedə́ ō, nin̄-rāān̄ yá̰á̰ ń ə́dá ní ō. 7 Ngɔlaā nin̄-gerə̄n̄ kadə̄ yá̰a̰ malang ń ādə̄m̄ ní ḭḭ i rɔ̄í tə́, 8 tɔdɔ̄ najə̄ ń ɔ̄r̄ seḿ ní, m-ɔ̄r̄ sedə́ ō, nin̄-taān̄ najə̄ ní ō. Nin̄-gerə̄n̄ kadə̄ rɔ̄kum m-ḭ́ḭ i rɔ̄í tə́ n m̄-reē ō, nin̄-taān̄ kem kadə̄ ə́lam̄ ō. 9 m̄-ndɔ̄yī tām̄ yādə́ tə́. m̄-ndɔ̄ȳ i tām̄ yā de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ tə́ alé, banī i tām̄ yā ngé gə̄ ń ḭ̄ adə̄m̄ sedə́ ní tə́, tɔdɔ̄ nin̄ i yāí gə̄. 10 Ba yá̰a̰ malang ń i yāḿ ní i yāí ō, yá̰a̰ yāí malang i yāḿ ō, kɔsə gɔn yāḿ ɔjə rɔ̄n kə̄ ndágá rɔ̄də́ tə́ ō. 11 Mā i dɔ nang tə́ to̰ alé, banī nin̄ i dɔ nang tə́ ō mā m-ā m-āw̄ kə̄ rɔ̄í tə́ ō. Bɔbə́ḿ kə́ *táĺ, ī-ngɔ̄m̄də́ kə ta kūl̄ rīí ń ādə̄m̄ ní, yā kadə̄ nin̄ i kógə̄ḿ tītə̄ ń mā ō ḭ̄ ō jḭḭ i kógə̄ḿ ní. 12 Dan ń mā i sedə́ ní, m̄-ngɔ̄m̄də́ kə ta kūl̄ rīí, rīí ń ādə̄m̄ ní. m̄-ngɔ̄m̄də́ ō, ta deē kógə̄ḿ kə́ dandə́ tə́ tḭ̄ḭ̄ aĺ ō, ba i nge ń i gáŕ kadə̄ tan tḭ̄ḭ̄ ní tá ngóy, yā kadə̄ najə̄ kə́ ndang kem makətūbūú reē udəń gírí. 13 Ngɔlaā ń toō m-ā m-āw̄ kə̄ rɔ̄í tə́, ba m-ə́da najə̄ gə̄ ń toō dɔ nang tə́, i yā kadə̄ rɔ̄nel̄ yāḿ kə́ kemdə́ tə́ i rɔ̄nel̄ kə́ ɔtə̄ kə taá mámák. 14 M-ādə̄də́ najə̄ yāí, banī de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ imə̄n̄də́, tām̄ nin̄ i de gə̄ kə́ dɔ nang tə́ alé, tītə̄ ń mā i de kə́ dɔ nang tə́ aĺ ní. 15 m̄-dəjeī i kadə̄ úńdə́ kɔ̄ɔ́ dɔ nang tə́ alé, banī i kadə̄ ī-ngɔ̄m̄də́ tá kadə̄ nin̄-əsōn̄ jī *Sətan tə́ alé. 16 Nin̄ i de gə̄ kə́ dɔ nang tə́ alé, tītə̄ ń mā i de kə́ dɔ nang tə́ aĺ ní. 17 Ɔ̄r̄ kam̄də́ tayā kə ta kūl̄ najə̄ kə́ rɔ̄kum, najə̄ yāí i najə̄ kə́ rɔ̄kum. 18 Tītə̄ ń ə́lam̄ dɔ nang tə́ ní, m-ə́ládə́ dɔ nang tə́ ō. 19 M-ādī rɔ̄ḿ kə taá malang tām̄ yādə́ tə́, yā kadə̄ nin̄ i deē yāí gə̄ kə́ rɔ̄kum tə́. 20 m̄-ndɔ̄yī i tām̄ yādə́ nin̄ tə́ ngóy alé, banī i tām̄ yā ngé gə̄ ń a taān̄ kemḿ kə ta kūl̄ najə̄ yādə́ ní ō, 21 Ādə̄ nin̄ malang i de kə́ kógə̄ḿ beē. Tītə̄ ń ḭ̄ Bɔbə́ḿ, ḭ̄ i kemḿ mā tə́ ō, mā i kemií ḭ̄ tə́ ō ní, ādə̄ nin̄ i kemjí tə́ ō, yā kadə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ taānəń kem kadə̄ i ḭ̄ n ə́lam̄ ní. 22 M-ādə̄də́ kɔsə gɔn ń ādə̄m̄ ní, yā kadə̄ nin̄ i kógə̄ḿ beē tītə̄ ń ḭ̄ ō mā ō jḭḭ i kógə̄ḿ beē ní. 23 Mā i kemdə́ tə́, ba ḭ̄ i kemḿ mā tə́, yā kadə̄ nin̄ i kógə̄ḿ beē mámák. I tītə̄ ń noō tá de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ a gerə̄n̄ kadə̄ i ḭ̄ n ə́lam̄ ní ō, ī-táŕdə́ tītə̄ ń ī-tármə̄ń ní ō. 24 Bɔbə́ḿ, m̄-gḛy kadə̄ loo ń mā i tū tə́ ní, ngé gə̄ ń ḭ̄ ādə̄m̄ sedə́ ní nin̄ i tū tə́ seḿ ō, yā kadə̄ a̰ā̰n̄ kɔsə gɔn yāḿ ń ādə̄m̄ ní. Tɔdɔ̄ ḭ̄ ī-tárəm̄ kété pá tá kadə̄ ī-rāā dɔ rā̰ ō dɔ nang ō ɓáý. 25 Bɔbə́ḿ, ḭ̄ ń i de kə́ gōtə́ ní, de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ ger̄nī alé, banī mā m̄-gerī ō, ngé gə̄ ń toō gerə̄n̄ kadə̄ ə́lam̄ ō. 26 M-ɔ́jə́də́ rīí, ba m-ā m-ɔ́jə́də́ ɓáý to̰, yā kadə̄ táŕ ń ī-tárəm̄ ní i kemdə́ tə́ ō, mā i kemdə́ tə́ ō.

Jhn 18

De gə̄ əhɔn̄ Jeju

1 Dan ń Jeju ɔr̄ najə̄ beē oy anī, nin̄ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé aw̄n̄ gidə wól man̄ Sedəro̰ tə́. Ndɔr̄ kógə̄ḿ i loo ngeé ń noō tə́, adə̄ ni udə kemeé kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé. 2 Judas nge kəlan jī de gə̄ tə́ ger̄ loo ní ō, tɔdɔ̄ Jeju kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé kánə̄n̄ naā tū tə́ nja i ngá̰ý. 3 Anī Judas əsō kété no ɓūtə̄ áskar gə̄ kə pajā gə̄ ń ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, *Parijiyḛ gə̄ ō, əlan̄də́ ní tə́. Ni-reē sedə́ kem ndɔr̄ ní tə́ kə lámba gə̄ ō, kə hor ngel̄ gə̄ ō, kə yá̰a̰ rɔ̄ɔ̄ gə̄ ō. 4 Jeju ń ger̄ yá̰a̰ malang ń a reē kə̄ dɔn tə́ ní, ndɔ́tə̄ kə̄ ngɔr ba dəjedə́ na: Ā ī-sāāī i náā? 5 Nin̄-tél ədanən̄ na: I Jeju kə́ *Najaret. Ni ədadə́ na: Mā n toó. Ba Judas nge kəlan jī de gə̄ tə́ i sedə́. 6 Dan ń Jeju ədadə́ na i mā n toó ní anī, nin̄-də́bān̄ kə gōdə́ ba aw̄ əsōn̄. 7 Ni dəjedə́ ɓáý to̰ na ké a sāān̄ i náā wa. Anī nin̄-ədan̄ na: I Jeju kə́ *Najaret. 8 Jeju tél ədadə́ na: M-ə́dásí na i mā n toó. Ré i mā n ā ī-sāāmī anī, ə́ya̰ī ngé gə̄ ń toō ādə̄ aw̄n̄. 9 Ni-əda beé i yā kadə̄ najə̄ ń ni-əda kété ní reē udəń gírí, əda na: Ngé gə̄ ń Bɔbə́ḿ adə̄m̄ sedə́ ní, m̄-tḭ̄ ta kógə̄ḿ alé. 10 Loo ń noō tə́ Simo̰ Piyer ń i kə kaskaraá ní ɔr̄ tə́gāń nge kəla yā ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄, əga mbīn kə́ ko̰ó̰ mbat gān̄g. Nge kəla ní rīn na i Malkus. 11 Jeju əda Piyer na: Ī-téĺ ə́la kaskar yāí kem hɔ̄pə̄n tə́ gogə́. Yá̰á̰ kə́ kem kopoó ń Bɔbə́ḿ adə̄m̄ kadə̄ m-ā̰ȳ ní kə m-ā̰ȳ aĺ a?

Aw̄n̄ kə Jeju rɔ̄ An tə́

12 Loo ń noō tə́ ɓūtə̄ áskar gə̄ kə ngoldə́ ō, pajā gə̄ yā *Jipə gə̄ ō, əhɔn̄ Jeju ba do̰ō̰nən̄ kə kəlāá. 13 Nin̄-aw̄n̄ seneé rɔ̄ An tə́ pá tá, tɔdɔ̄ An i um Kaipə. Kaipə i ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ kə́ ɓāl̄ ngeé ń noō tə́. 14 I ni n adə̄ *Jipə gə̄ kɔjə̄ ədadə́ na i só tə́ kadə̄ deē kógə̄ḿ oy tām̄ yā gotə de gə̄ tə́ ní.

Piyer nējə̄ əda na ni na i nge ndóō yá̰a̰ yā Jeju alé

15 Simo̰ Piyer nin̄ kə nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang unən̄ gō Jeju. Nge ndóō yá̰a̰ ngeé ń toō ní i de kə́ ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ gerə̄n, adə̄ ni udə kə Jejuú kem ndogə̄ yā ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́, 16 ba Piyer ra ndágá ta ndogə̄ tə́. Anī nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang ń ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ gerə̄n ní, teē ndágá ɔr̄ najə̄ kə dəyá̰ kə́ nge ngɔ̄m̄ ta róbə adə̄ Piyer udə. 17 Nge kəla kə́ dəyá̰ kə́ nge ngɔ̄m̄ ta róbə́ ní dəje Piyer na: Ḭ̄ i nge ndóō yá̰a̰ yā deē ń toō ō aĺ a? Anī Piyer əda na: Mā i nge ndóō yá̰a̰ yān alé. 18 Ngé kəla gə̄ kə pajā gə̄ rāān̄ hor tām̄ kūl̄ tə́, ba ran̄ ta tə́ a ndíbə̄n̄. Piyer ra a ndíbə̄ sedə́ ō.

Ngol ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ dəje Jeju najə̄

19 Ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ dəje Jeju najə̄ kə́ dɔ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tə́ ō, yá̰á̰ ndóō yān tə́ ō. 20 Anī Jeju tél ədan na: M-ə́da de gə̄ najə̄ i wáńg. Mā m̄-ndóō de gə̄ yá̰á̰ ngándáńg i kem kújə́ kán̄ naā gə̄ tə́ ō, kem *kújə yā Kɔ́ɔ̄ɓē ń *Jipə gə̄ malang a kánə̄n̄ naā tū tə́ ní ō, m-ɔ̄r̄ najə̄ kógə̄ḿ loo mundə̄ tə́ aĺ ō. 21 Ba ī-dəjem̄ mā najə̄ i tām̄ rí tə́? Najə̄ ń m-ɔ̄r̄ ní ī-dəje ngé gə̄ ń oōn̄ ní.Tɔdɔ̄ yá̰á̰ ń m-ɔ̄r̄ sedə́ ní nin̄-gerə̄n̄ majə. 22 Pajā kógə̄ḿ ń ra noó ní ənda mbɔ́r Jeju dɔ najə̄ ní tə́ ba ədan na: Ā ī-tél ā ə́da ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ najə̄ i tītə̄ ń noō a? 23 Jeju tél ədan na: Ré najə̄ ń m-ɔ̄r̄ ní i gōtə́ aĺ anī, ɔ́jə́ yá̰á̰ kə́ gō tə́ aĺ ń m-ə́dá ní. Ba ré najə̄ ń m-ɔ̄r̄ ní majanī, ə́ndam̄ i tām̄ rí tə́? 24 Loo ń noō tə́ An əla seneé kə jīn kə́ do̰ō̰ gēé beē rɔ̄ Kaipə ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́.

Piyer nējə̄ ɓáý to̰ əda na n-ger̄ Jeju alé

25 Simo̰ Piyer ra a ndíbə̄ hor. Anī ədanən̄ na: Ḭ̄ i nge ndóō yá̰a̰ yān ō aĺ a? Ni nējə̄ kɔ̄ɔ́ əda na: Mā i nge ndóō yá̰a̰ yān alé. 26 Nge kəla kógə̄ḿ kə́ dan ngé kəla gə̄ yā ngol *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ń i nge deē ń Piyer əga mbīn gān̄g ní, əda Piyer na: M-á̰a̰ī kem ndɔrɔ́ seneé aĺ a? 27 Piyer nējə̄ ɓáý to̰, anī kə̄ ta jī tə́ noō kə́ra kə̄njá nōō.

Aw̄n̄ kə Jeju rɔ̄ Pilatə tə́

28 Ḭḭn̄ kə Jeju ɓē Kaipə aw̄n̄ seneé kem kújə ndi nge ko̰o̰ ɓē tə́. Loo i dəloí ɓatə. Nin̄ kɔ́ gə̄ udən̄ kem kújə ndi nge ko̰o̰ ɓē tə́ alé, na sōgə́ majaĺ tákə̄də́ kadə̄ ɔgə̄də́ kəsa yá̰a̰ nāā *Pákə. 29 I tām̄ najə̄ ń toō tə́ n Pilatə nge ko̰o̰ ɓē aw̄ əngedə́ ndágá ní. Ni dəjedə́ na: Deē ń toō rāā i rí á ī-sekə́niī ní? 30 Nin̄-tél ədanən̄ na: Ré ni-rāā yá̰á̰ kə́ majaĺ aĺ anī, j-a jə-reē seneé rɔ̄í tə́ a? 31 Loo ń noō tə́ Pilatə ədadə́ na: Sḭḭ̄ kɔ́ gə̄ ī-taāin̄, ba ī-gāngī sarya dɔn tə́ kə́ gō *ndū najə̄ yāsí. *Jipə gə̄ ədanən̄ na: Adə̄n̄jí ta róbə tɔ̄l̄ deē alé. 32 I tītə̄ ń noō n najə̄ ń Jeju əda ɔjəń loo koy ń a rāā yā koy ní a udəń gírí ní. 33 Pilatə tél udə gogə́ kem kújə ndi nge ko̰o̰ ɓē tə́. Ni ɓāŕ Jeju ba dəjen na ké ni i mban̄g yā *Jipə gə̄ wa. 34 Anī Jeju tél ədan na: I īkɔ́ n ə́da, aké i de kə́ rang gə̄ n ədaīn̄ dɔḿ tə́ ḿ? 35 Pilatə tél ədan na: Mā i *Jipə a? I nápar deē yāí gə̄ ō, i ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō n əlanī kem jīḿ tə́ ní, ḭ̄ ī-rāā i rí? 36 Jeju tél ədan na: Ko̰o̰ ɓē yāḿ i dɔ nang ń toō tə́ alé. Ré ko̰o̰ ɓē yāḿ i dɔ nang ń toō tə́ anī, deē yāḿ gə̄ a rɔ̄ɔ̄n̄ dɔḿ tə́, yā kadə̄ əlamə̄n̄ jī *Jipə gə̄ tə́ alé. Ba ngɔlaā ń toō ko̰o̰ ɓē yāḿ i dɔ nang tə́ laā alé. 37 Loo ń noō tə́ Pilatə ədan na: Adə̄ ḭ̄ i mban̄g a? Jeju tél ədan na: Īkɔ́ ə́da kadə̄ mā i mban̄g. Ojəmə̄n̄ ō, m̄-reē dɔ nang tə́ ō, i yā kɔr̄ najə̄ yā najə̄ kə́ rɔ̄kum. Deē ń i yā najə̄ kə́ rɔ̄kum ní, a oō yá̰á̰ ń m-ə́dá ní. 38 Pilatə dəjen na ké najə̄ kə́ rɔ̄kum i rí wa.

Gāngə̄n̄ sarya yo dɔ Jeju tə́

Dan ń ni-əda najə̄ ń noō oy anī, teē aw̄ rɔ̄ *Jipə gə̄ tə́ ndágá ɓáý to̰, ba ədadə́ na: Mā m-ə́nge najə̄ kə́ yā kadə̄ deē gāngəń sarya dɔn tə́ alé. 39 Banī tītə̄ ń yá̰á̰ gír kaa yāsí i kadə̄ m-ɔ̄r̄ deē kógə̄ḿ dəngáyá m-ādə̄sí tām̄ yā nāā Pákə tə́ ní, ī-ndigiī kadə̄ m-ɔ̄r̄ mban̄g yā *Jipə gə̄ m-ādə̄sí a? 40 Loo ń noō tə́ nin̄-unən̄ ndūdə́ kə̄ dɔɔ́ ngá̰ý ədan̄ na: Ni alé, ba i Barabas tá! Tá Barabas ní kété i de kə́ nge gān̄g róbə.

Jhn 19

1 Loo ń noō tə́ Pilatə aw̄ kə Jeju ō, əda kadə̄ əndanən̄ kə mərawaá ō. 2 Áskar gə̄ sétə̄n̄ kōn̄ gə̄ rāān̄ jākā kə́ tītə̄ yā mban̄g gə̄ tə́ əlan̄ dɔn tə́ ō, əlan̄ kūbə̄ kə́ kərē ning rɔ̄n tə́ ō, mbóon̄neé seneé. 3 Nin̄-reēn̄ rɔ̄n tə́ ngɔr, ba ədanən̄ na: Lápə́ya, mban̄g yā *Jipə gə̄! Ba tə̄ndān̄ mbɔ́rən. 4 Pilatə teē ndágá ɓáý to̰, ba əda *Jipə gə̄ na: Á̰a̰ī, m-ā m̄-teē yā reē seneé rɔ̄sí tə́ kadə̄ ī-gerī na m-ə́nge najə̄ kógə̄ḿ dɔn tə́ alé. 5 Loo ń noō tə́ Jeju teē ndágá kə jākā kōn̄ gēé dɔn tə́ ō, kə kūbə̄ kə́ kərē ning rɔ̄n tə́ ō. Anī Pilatə ədadə́ na: Á̰a̰ī deē ngeé. 6 Ba dan ń ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ ō, pajā gə̄ ō, a̰a̰nən̄ anī, unən̄ ndūdə́ kə̄ dɔɔ́ ngá̰ý ədan̄neé na: Əndan kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́! Əndan kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́! Pilatə ədadə́ na: Sḭḭ̄ kɔ́ gə̄ ī-taāin̄, ba ə́ndain̄ kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́, na mā m-ə́nge najə̄ kógə̄ḿ dɔn tə́ alé. 7 *Jipə gə̄ tél ədanən̄ na: Jḭḭ j-aw̄ kə ndū najə̄ kógə̄ḿ, ba kə gō *ndū najə̄ yājí ngeé ń toō ní sɔɔ̄ kadə̄ ni-oy, tɔdɔ̄ ni-rāā rɔ̄n i Ngōn̄ Nə́ɓā tə́. 8 Dan ń Pilatə oō najə̄ ń noō anī, ɓōĺ rāān tɔȳ kə́ kété ɓáý. 9 Ni-tél udə gogə́ kem kújə ndi nge ko̰o̰ ɓē tə́, ba əda Jeju na: Ḭ̄ i de kə́ rá? Banī Jeju dalən alé. 10 Anī Pilatə ədan na: I mā n ī-gḛy kədam̄ najə̄ alé a? M-ásə kəya̰ī dɔɔ́ ō, m-ásə kəndaī kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ ō ní ī-ger̄ aĺ a? 11 Banī Jeju tél ədan na: Nə́ngētə́ nge ń ndi dɔɔ́ ní adī tɔ́gə aĺ anī, ḭ̄ ásə rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ seḿ alé. Ī tām̄ najə̄ ń noō tə́ n majaĺ yā nge kəlam̄ jīí tə́ i kə́ bo ngá̰ý ní. 12 Əla gír kum mbang ngeé ń noō tə́ ní, Pilatə a sāā i ta róbə kəya̰ Jeju dɔɔ́. Banī *Jipə gə̄ unən̄ ndūdə́ kə̄ dɔɔ́ ngá̰ý ədan̄neé na: Ré ə́ya̰n dɔɔ́ anī, ḭ̄ i madə̄ *Sejar alé. Náā nəkɔ́ ń rāā rɔ̄n mban̄g tə́ ní, mbātə́ i Sejar wáńg. 13 Dan ń Pilatə oō bərá anī, adə̄ teēn̄ kə Jeju ndágá. Ba ni-ndi dɔ kāgə̄ gān̄g sarya tə́, dɔ loo kə́ kḭḭ kə̄ dɔɔ́ sḛ́ý tə́ ń rāān̄ kə mbal̄ gə̄ kə́ tə́ndādə́ kadə naā tə́ ba a ɓārə́n̄ kə ta Hebəro na i Gabata ní tə́. 14 I ndɔ̄ kəndā dɔ yá̰a̰ naā tə́ tām̄ yā nāā *Pákə́ tə́. Mbang i dan ɓēé. Anī Pilatə əda *Jipə gə̄ na: Mban̄g yāsí n toó! 15 Banī nin̄-unən̄ ndūdə́ kə̄ dɔɔ́ ngá̰ý ədanə̄ń na: Ādə̄ oy! Ādə̄ oy! Əndan kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́! Pilatə tél ədadə́ na: Kə m-ə́nda mban̄g yāsí kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ a? Anī Ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ tél ədan̄ na: Jḭḭ j-aw̄ kə mban̄g kə́ rang alé, i *Sejar ngóy! 16 Anī ni-əlan jīdə́ tə́ kadə̄ əndanən̄ kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́.

Əndan̄ Jeju kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́

Nin̄-taān̄ Jeju aw̄n̄ seneé. 17 Jeju nəkɔ́ ətō kāgə̄ kə́ dēsə́ yān, teēń kem ɓēé, ba aw̄ ugə̄ loo ń a ɓārə́n̄ na i kār̄ dɔ deē ní tə́. Rī loo ní kə ta Hebəro na i Golgota. 18 Nin̄-əndanən̄ kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ i loo ngeé ń noō tə́. Əndan̄ de kə́rēý gə̄ jōó kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ seneé. De gə̄ ní ran̄ dɔ jīn jōó banī ni i danaá. 19 Pilatə ndang najə̄ kə́ dɔ Jeju tə́ əndā tū kāgə̄ kə́ dēsə́ ní tə́. Najə̄ ń ndang ní n toó: I Jeju kə́ *Najaret, mban̄g yā *Jipə gə̄. 20 *Jipə gə̄ ngá̰ý tə́dan̄ najə̄ ní, tɔdɔ̄ loo ń əndan̄ Jeju kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ tū tə́ ní i gidə ɓē tə́ ngɔr. Ndangən̄ najə̄ ní i kə ta Hebəro ō, kə ta Latḛ ō, kə ta Gərek ō. 21 Ngol gə̄ kə́ dɔ *ngé tun̄ yá̰a̰ gə̄ tə́ yā *Jipə gə̄ ədan̄ Pilatə na: Ī-lōō ndang kəda na ni i mban̄g yā *Jipə gə̄, banī ī-ndang na deē ń toō əda na ni na i mban̄g yā *Jipə gə̄. 22 Pilatə tél ədadə́ na: Yá̰á̰ ń m̄-ndang kɔ̄ɔ́ ɓá ní i kə́ m̄-ndang kɔ̄ɔ́. 23 Dan ń áskar gə̄ əndan̄ Jeju kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ oy anī, ɔyn̄ kūbə̄ yān gə̄ kēngə̄n̄ naā tə́ loo sɔ́, kógə̄ḿ kə dɔ áskar gēé. Unən̄ kūbə̄ jī yān ō. Kūbə̄ jī ní i kə́ kanjə̄ kəlā kurə̄n, kəjōn i kógə̄ḿ beē ḭḭ dɔɔ́ bátə́ gān̄g nang tə́. 24 Anī Áskar gə̄ ədan̄ naā dɔ dáńdə́ tə́ na: Ādə̄ jə-rə́yā̰ī naā tə́ alé, banī jə-túgī wə̄lā dɔ tə́ j-a̰a̰ī ké i náā n a ənge wa. Adə̄ najə̄ ń ndangən̄ kem makətūbūú ní reē udə gírí. Najə̄ ní n toó: Nin̄-kēngə̄n̄ naā kūbə̄ yāḿ gə̄ ō, túgə̄n̄ wə̄lā dɔ kūbə̄ jī yāḿ tə́ ō. Yá̰a̰ gə̄ ń áskar gə̄ rāān̄ ní n noó. 25 Kó̰o̰ Jeju ra kadə kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́, nin̄ kə ngōkó̰o̰n kə́ dəyá̰ ō, Mari kə́ nə̄yá̰ Kəlopas ō, Mari kə́ Magədala ō. 26 Loo ń Jeju a̰a̰ kó̰o̰n kadə nge ndóō yá̰a̰ yān ń ni-tárən tə́ ní anī, əda kó̰o̰n na: Dəyá̰, á̰a̰ ngōnī n ra noó. 27 Kutə̄ gō anī, əda nge ndóō yá̰a̰ yān na: Á̰á̰ kó̰ó̰í n ra noó. Ba əla gír kum mbang ngeé ń noō tə́ ní, nge ndóō yá̰á̰ ní aw̄ seneé ɓēé looneé.

Jeju oy

28 Gō tə́ anī, Jeju ń ger̄ kadə̄ gíŕ yá̰a̰ malang gān̄g ní, əda najə̄ ń toō kadə̄ yá̰á̰ ń ndangən̄ kem makətūbūú ní reē udəń gírí, əda na: Kəndā rāām̄. 29 Jóó kógə̄ḿ kə́ kasə *nduú kə́ masə̄ rosə kem ndi loo ngeé noō tə́. Anī áskar gə̄ əlan̄ yá̰á̰ kógə̄ḿ kə́ tītə̄ ndɔkə́rɔ beé kum tə́ ō, əlan̄ ta kāgə̄ isopə tə́ ō, ba əlan̄ ta Jeju tə́. 30 Dan ń Jeju njíbə̄ kasə kə́ masə̄ ní oy anī əda na: Gíŕ yá̰a̰ malang gān̄g kɔ̄ɔ́! Gō tə́ anī ni-əla dɔn kə̄ nang tə́ ba oy.

Áskar kógə̄ḿ ɔsə kadə Jeju

31 I ndɔ̄ ń əndānəń dɔ yá̰a̰ gə̄ danaá tām̄ yā ndɔ̄ *sabat tə́ ní. *Jipə gə̄ gḛyn̄ kadə̄ nīń de gə̄ ra dɔɔ́ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ ndɔ̄ sabat tə́ alé. Tá ndɔ̄ sabat ní i ndɔ̄ kə́ bo. Adə̄ nin̄-dəjen̄ Pilatə kadə̄ tétə̄n̄ njadə́ gə̄ ba kə ró̰ȳn̄də́ kɔ̄ɔ́ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ gə̄ tə́. 32 Loo ń noō tə́ de gə̄ ń əndan̄də́ kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ naā tə́ kə Jeju ní, áskar gə̄ reē tétə̄n̄ nja ni kə́ kété, gō tə́ anī tétə̄n̄ nja ni kə́ nge ko̰ jōó. 33 Dan ń ugə̄n̄ dɔ Jeju tə́ anī, a̰ā̰n̄ kadə̄ oy kɔ̄ɔ́, adə̄ tétə̄n̄ njan alé. 34 Banī áskar kógə̄ḿ ɔsə kadən kə nəngaá, anī mósə ō man̄ ō teēn̄. 35 Deē ń ənī gotə yá̰a̰ gə̄ ń toō ní, a̰a̰də́ kə kumneé, adə̄ yá̰á̰ ń ni-əda ní i yá̰á̰ kə́ rɔ̄kum. Nəkɔ́ ger̄ kadə̄ ni-əda i najə̄ kə́ rɔ̄kum, yā kadə̄ sḭḭ̄ ī-taāī kem ō. 36 Tɔdɔ̄ yá̰a̰ gə̄ ń noō malang rāān̄ yá̰á̰ i yā kadə̄ najə̄ kə́ ndang reē udəń gírí. Ndangən̄ na: A tetən̄ kə̄ngān kógə̄ḿ alé. 37 Ndangən̄ loo kə́ rang tə́ ɓáý to̰ na: Nin̄ a a̰a̰n̄ nge ń ɔsənən̄ ní.

Jəjep nin̄ kə Nikodem dubə̄n̄ Jeju

38 Gō yá̰a̰ gə̄ ń toō tə́ anī, Jəjep kə́ Arimate ń i nge ndóō yá̰a̰ yā Jeju, banī i loo ɓɔ̄ɔ̄ rɔ̄ tə́ jəke, tām̄ ni-ɓōĺ i *Jipə gə̄ ní, dəje Pilatə ta róbə kadə̄ kə n-ɔr̄ nīń Jeju. Pilatə ndigə, adə̄ ni-reē ɔr̄ nīń Jeju. 39 Nikodem ń kété reē rɔ̄ Jeju tə́ ndɔ̄ɔ́ ní reē ō. Ni-reē kə yibə̄ ítər kógə̄ḿ kə́ rāān̄ kə nō kāgə̄ *mír ō, nō kāgə̄ aloe ō, kə́ kɔȳn asə kə kɔȳ əwā kə́ kem səmbē bo kógə̄ḿ. 40 Adə̄ nin̄-unən̄ nīń Jeju, ɓírə̄n̄ kə kūbūú ba tə́ten̄ ítər dɔ tə́, kə gō yá̰a̰ kāgə̄ ɓē dubə̄ naā yā *Jipə gēé. 41 Ndɔr̄ to loo ngeé ń əndan̄ Jeju kə máyá̰ tū kāgə̄ kə́ dēsə́ tə́ tū tə́ ní, ba bəlo yo kə́ kijə kə́ deē dubə̄ deē tū tə́ aĺ ɓáý i kem ndɔr̄ ní tə́. 42 Ənīn̄ nīń Jeju i loo ngeé ń noō tə́, tām̄ i ndɔ̄ kəndā dɔ yá̰a̰ naā tə́ yā *Jipə gə̄ ō, bəlo yo i ngɔr ō.

Jhn 20

Bəlo ń dubə̄n̄ Jeju tū tə́ ní kem i karī

1 Kə ndɔ̄ *dəmásə ta gír loo tə́, dan ń loo ndul ɓáý anī, Mari kə́ Magədala aw̄ ta bəlo yo tə́. Ni-a̰a̰ kadə̄ mbal̄ i kə́ kun kɔ̄ɔ́ ta bəlo tə́. 2 Ni a̰ȳ ngɔ̄də̄ aw̄ gō Simo̰ Piyer nin̄ kə nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang ń Jeju tárən ní tə́, ədadə́ na ɔrə̄n̄ nīń Kɔ́ɔ̄ɓē bəloó kɔ̄ɔ́ ba na n-ger̄ loo ń ənīnən̄ tū tə́ ní alé. 3 Piyer nin̄ kə nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang ní a aw̄n̄ kə̄ ta bəlo yo tə́. 4 Nin̄ jōó mbak a̰ȳn̄ ngɔ̄də̄, ba nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang ní ngɔ̄də̄ tɔȳ Piyer, adə̄ ɔtə̄ kété ta bəlo tə́. 5 Ni-rodə̄, go̰ō̰ kem bəlo anī, a̰a̰ kūbə̄ ń ɓír̄nəń nin̄ ní to nang tə́, banī ni udə kem bəlo yo tə́ alé. 6 Simo̰ Piyer reē ɔtə̄ gō gogə́, ba mān̄ udə bəloó. Ni-a̰a̰ kəlā kūbə̄ gə̄ ń ɓír̄nəń nīń ní to nang tə́ ō, 7 a̰a̰ ta kūbə̄ ń ɓír̄nəń dɔ Jeju ní ō, ba ta kūbə̄ ní tá to i naā tə́ kə kəlā kūbə̄ gə̄ ń tṵ́ṵ̄nəń nīń ní alé, banī ɓír̄ ənīn̄ tayā loo kə́ rang tə́. 8 Loo ń noō tə́ nge ndóō yá̰á̰ kə́ rang ń ugə̄ ta bəlo tə́ kété ní udə kemeé ō. Ni a̰ā̰, anī taā kem. 9 Tɔdɔ̄ najə̄ ń ndangən̄ na i kadə̄ Jeju a ḭḭ kɔ̄ɔ́ dan de kə́ koy gə̄ tə́ ní, ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ gerə̄n̄ kum aĺ ɓáý. 10 Gō tə́ anī, ngé ndóō yá̰á̰ kə́ jōó gə̄ ní tél aw̄n̄ gogə́ ɓēé.

Jeju teē hɔy kə̄ rɔ̄ Mari kə́ Magədala tə́

11 Mari ra ta bəlo tə́ ndágá a nōō. Ni əga kumən kə̄ kem bəloó a a̰a̰ń loo kə nōō gēé. 12 Anī a̰a̰ *de kə́ dɔ rā̰ tə́ gə̄ jōó, kə́ o̰ō̰n̄ kūbə̄ kə́ ndaa gə̄, ndin̄ loo ń ənīn̄ nīń Jeju tū tə́ ní tə́, kógə̄ḿ i dɔ tə́, ba kə́rēý i nja tə́. 13 Nin̄-dəjen̄ najə̄ ədan̄ na: Dəyá̰, ā ī-nōō i rí? Ni-tél ədadə́ na: I tɔdɔ̄ unən̄ Kɔ́ɔ̄ɓē yāḿ kɔ̄ɔ́, ba m̄-ger̄ loo ń ənīnən̄ tū tə́ ní alé. 14 Dan ń ni a əda najə̄ ń noō ní tūr̄ rɔ̄n, anī a̰a̰ Jeju ra kə njan kə́ dɔɔ́, banī ger̄ kadə̄ i Jeju alé. 15 Jeju dəjen najə̄ ədan na: Dəyá̰, ā ī-nōō i rí? Ā ī-sāā i náā? Mari ɔjəń na i nge ndɔr̄ loo ní, adə̄ ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ré i ḭ̄ n únən anī, ɔ́jəm̄ loo ń ə̄nīn tū tə́ ní ādə̄ m-āw̄ m-únən. 16 Jeju ədan na: Mari! Anī Mari tūr̄ rɔ̄n, ba ədan kə ta Hebəro na: Rabuni, kumən na i ngoləḿ. 17 Jeju ədan na: Ɔ́dəm̄ alé, tɔdɔ̄ m-āw̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ tə́ aĺ ɓáý. Ba āw̄ ə́dá ngákó̰ó̰ḿ gə̄ na m-āw̄ kə̄ rɔ̄ Bɔbə́ḿ ń i Bɔbə̄sí ō, kə̄ rɔ̄ Nə́ɓā yāḿ ń i Nə́ɓā yāsí ō ní tə́. 18 Adə̄ Mari kə́ Magədala aw̄ əda ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ na n-a̰a̰ Kɔ́ɔ̄ɓē. Gō tə́ anī ənīdə́ gotə najə̄ gə̄ ń ɔr̄ seneé ní.

Jeju teē hɔy kə̄ rɔ̄ ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tə́

19 Loo sɔlí kə ndɔ̄ nəkɔ́ ń noō ń i *ndɔ̄ kə́ ta kəga dɔ yā ndɔ̄ kə́ sīrí gə̄ ní, ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ ndin̄ kújú. Nin̄-rákə̄n̄ ta kújə dɔdə́ tə́ adə̄ ngan̄g míŕ míŕ, tɔdɔ̄ nin̄-ɓōlə́n̄ i *Jipə gə̄. Anī Jeju reē ra dandə́ tə́, ba ədadə́ na: Ādī kemsí sɔl̄ lɔm. 20 Dan ń ni-ədadə́ najə̄ ń noō oy anī, ɔjədə́ jīn gə̄ ō, kadən ō. Dan ń ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ a̰ā̰n̄ Kɔ́ɔ̄ɓē ní, rɔ̄də́ nel̄də́ ngá̰ý. 21 Jeju ədadə́ ɓáý to̰ na: Ādī kemsí sɔl̄ lɔm. Tītə̄ ń Bɔbə́ḿ əlam̄ ní, mā m-ə́lásí ō. 22 Gō najə̄ ń toō tə́ anī, ni əla tóo dɔdə́ tə́ ba ədadə́ na: Ī-taāī *Ndíĺ kə́ Táĺ. 23 Ngé gə̄ ń ā ī-māyī rɔ̄sí dɔ majaĺ yādə́ gə̄ tə́ ní, a əngen̄ mā̰ȳ rɔ̄. Ngé gə̄ ń ā ī-mbātíī mā̰ȳ rɔ̄sí dɔdə́ tə́ ní, a əngen̄ mā̰ȳ rɔ̄ alé.

Jeju nin̄ kə Toma

24 Dan ń Jeju reē ní, Toma ń a ɓāŕnən̄ na i ndəngā á ni i nge kə́ kógə̄ḿ kə́ dan ngé kə́ kutə gidə i jōó gə̄ tə́ ní, ni i sedə́ alé. 25 Anī ngé ndóō yá̰a̰ kə́rēý gə̄ ədanən̄ na n-a̰a̰n̄ Kɔ́ɔ̄ɓē. Banī ni ədadə́ na ré n-a̰a̰ tə́re do máyá̰ kə́ da jīn tə́ aĺ ō, ré n-əla ta ngōn̄ jīn gotə bəlo máyá̰ ní tə́ aĺ ō, ré n-əla jīn kadən tə́ aĺ ō anī, n-a n-taā kem alé. 26 Ndɔ̄ sɔ́sɔ́ gō tə́ anī, ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ ndin̄ kújú ɓáý to̰, banī Toma i sedə́. Nin̄ utə̄n̄ ta kújə kɔ̄ɔ́, banī Jeju reē ra dandə́ tə́ ədadə́ na: Ādī kemsí sɔl̄ lɔm. 27 Gō tə́ anī ni-tél əda Toma na: Əla ta ngōn̄ jīí kə̄ laā ō, á̰a̰ jīḿ gə̄ ō. Ī-reē kə jīí kə̄ kété laā ə́la kadəḿ tə́. Ī-lōō gír taā kem aĺ tə́ ba ī-taā kem. 28 Toma tél ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē yāḿ ō, Nə́ɓā yāḿ ō. 29 Jeju ədan na: I tām̄ ka̰a̰ ń á̰a̰m̄ ní n ī-taāń kem ní a? Ngé gə̄ ń a̰a̰mə̄n̄ aĺ ba taān̄ kem ní, rɔ̄də́ nel̄də́.

Yá̰á̰ ń Ja̰a̰ ndang makətūbə̄ ń toō tāmən tə́ ní

30 Jeju rāā yá̰á̰ kə́ rang gə̄ ngá̰ý kə́ to kɔr kum gə̄ ta kum ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ tə́. Ndangən̄ yá̰a̰ gə̄ ní kem makətūbə̄ ń toō tə́ alé. 31 Banī ndangən̄ ngé gə̄ ń toō i yā kadə̄ ī-taāī kem kadə̄ Jeju i *Kərist, ni i Ngōn̄ Nə́ɓā. Ba ré sḭḭ̄ ī-taāī kemən anī, ā ə́ngeī ndi kə kumuú kə ta kūl̄neé.

Jhn 21

Jeju teē hɔy kə̄ rɔ̄ ngé ndóō yá̰á̰ kə́ sīrí gə̄ tə́

1 Gō yá̰a̰ gə̄ ń noō tə́ anī, Jeju teē hɔy ɓáý to̰ kə̄ rɔ̄ ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ tə́, kadə bā bo kə́ Tiberiadə tə́. Ni teē hɔy kə̄ rɔ̄də́ tə́ i beé. 2 Simo̰ Piyer ō, Toma ń a ɓāŕnən̄ na i ndəngā ní ō, Natanayel kə́ Kana gō nang kə́ Galile tə́ ō, ngán Jebede gə̄ ō, ngé ndóō yá̰á̰ kə́rēý gə̄ jōó ō, ndin̄ naā tə́ loo kógə̄ḿ. 3 Anī Simo̰ Piyer ədadə́ na: M-āw̄ kānjāá. Anī nin̄-ədanən̄ na: J-a j-aw̄ seí ō. Adə̄ nin̄-teē aw̄ alə̄n̄ toó, banī ndɔ̄ɔ́ ndɔ̄ ngeé ń noō tə́ ní, nin̄-əhɔn̄ yá̰á̰ kógə̄ḿ aĺ bátə́. 4 Loo tīī anī Jeju ra ta bā tə́, banī ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ gerə̄n̄ kadə̄ i ni alé. 5 Jeju ədadə́ na: Balsáa gə̄, ə́hɔī kānjə̄ sḛ́ý a? Nin̄-tél ədanən̄ na kānjə̄ gətóo. 6 Ni ədadə́ na kə ənīn̄ réng kə̄ dām̄ kə́ ko̰ó̰ tə́ ɓáa na a əngen̄. Loo ń noō tə́ nin̄-ənīn̄, banī asən̄ ndɔ́r̄ alé, tɔdɔ̄ kānjə̄ i ngá̰ý kemeé. 7 Anī nge ndóō yá̰á̰ ń Jeju tárən ngá̰ý ní əda Piyer na: I Kɔ́ɔ̄ɓē. Dan ń Simo̰ oō na i Kɔ́ɔ̄ɓē anī, əla kūbə̄ rɔ̄n tə́, tām̄ rɔ̄n i karī, ba ḭḭ bal əsō kum bā bo tə́. 8 Gotə ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ tél reēn̄ kə toó. Nin̄-ndɔ́rə̄n̄ réńg ń kānjə̄ rosə kem ní, tɔdɔ̄ ta gógə i sa̰y alé, asə métər ɓú kógə̄ḿ. 9 Dan ń nin̄-jə̄ngān̄ nang tə́ ba teēn̄ kə̄ ndágá anī, a̰ā̰n̄ hor miī, ba kānjə̄ ō, mápa ō, to dɔ tə́. 10 Jeju ədadə́ na: Ī-reēī kə kānjə̄ gə̄ ń ə́hɔī ngɔr ɓáý ní. 11 Adə̄ Simo̰ Piyer tél al̄ gogə́ kem toó, ba ndɔ́r̄ réng ń kānjə̄ rosə kem ní aw̄ń ndágá. Kānjə̄ kə́ bo bo gə̄ i ɓú kə kutə mí kə kalən kə́ mətá rosən̄ réńg ní. Kānjə̄ i ngá̰ý ɓá tā, ba réńg gān̄g alé. 12 Jeju ədadə́ na: Ī-reē ə́saī yá̰a̰. Dan ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ tə́ ní, deē kógə̄ḿ kə́ nāā dəjen na ḭ̄ i náā wa ní gətóo, tɔdɔ̄ nin̄-gerə̄n̄ kadə̄ i Kɔ́ɔ̄ɓē. 13 Loo ń noō tə́ Jeju reē un mápa adə̄də́, ni-rāā tītə̄ ń noō kə kānjāá ō. 14 Jeju əla gír teē hɔy kə̄ rɔ̄ ngé ndóō yá̰a̰ gə̄ tə́ i ndɔ̄ ń ni ndóləń dan de kə́ koy gə̄ tə́ ní, nge ń toō i nja kə́ nge ko̰ mətá.

Jeju nin̄ kə Piyer

15 Dan ń nin̄-əsan̄ yá̰a̰ oy anī, Jeju dəje Simo̰ Piyer na: Simo̰ ngōn̄ Ja̰a̰, ī-tárəm̄ tɔȳ madí gə̄ ń toō a? Anī Simo̰ Piyer tél ədan na: A̰á̰ā̰ Kɔ́ɔ̄ɓē, ī-ger̄ kadə̄ nelə̄m̄ seí. Anī Jeju ədan na: Ūl̄ ngán batə̄ yāḿ gə̄. 16 Ni ədan nja kə́ nge ko̰ jōó na: Simo̰ ngōn̄ Ja̰a̰, ī-tárəm̄ tɔȳ madí gə̄ ń toō a? Ni-tél ədan na: A̰á̰ā̰, Kɔ́ɔ̄ɓē ī-ger̄ kadə̄ nelə̄m̄ seí. Anī Jeju ədan na: Ūl̄ batə̄ yāḿ gə̄. 17 Ədan nja kə́ nge ko̰ mətá na: Simo̰ ngōn̄ Ja̰a̰, ī-tárəm̄ a? Rɔ̄ Piyer nelə̄n alé, tām̄ dəje ń Jeju dəjen nja kə́ nge ko̰ mətá na ké tárən wa ní. Ba ni-tél ədan na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ī-ger̄ yá̰a̰ malang, ī-ger̄ kadə̄ nelə̄m̄ seí. Anī Jeju ədan na: Ūl̄ batə̄ yāḿ gə̄. 18 Ādə̄ m-ə́daī najə̄ kə́ bo ngá̰ý, dan ń ī-na̰y balsáá ɓáý ní, i īkɔ́ n ə́hɔ ɓōdīí kə ndāŕ ō, āw̄ loo ń kemií ndigə ní tə́ ō. Banī loo ń ā ī-tɔgə ɓə́ga anī, ā ī-sə́ra jīí, ba i de kə́ rang n a əhɔ ɓōdīí kə ndāŕ ō, a aw̄ seí loo ń kemií ndigə aĺ tə́ ní ō. 19 Ni-əda najə̄ ń noō i yā kɔjəń loo koy ń Piyer a oy yā kɔsəń gɔn Nə́ɓā ní. Gō tə́ anī Jeju ədan na: Ún gōḿ.

Jeju nin̄ kə nge ndóō yá̰á̰ ń ni tárən ní

20 Dan ń Piyer mbel anī, a̰ā̰ kadə̄ nge ndóō yá̰á̰ ń Jeju ń tárən ní a un gōdə́. I nge ń nōr̄ kə̄ dɔ Jeju tə́ loo kəsa yá̰á̰ kə́ loo tíbí tə́ á dəjen na ké i náā n a əlan jī de gə̄ tə́ wa ní. 21 Dan ń Piyer a̰a̰n anī, dəje Jeju na: Kɔ́ɔ̄ɓē, ba ni ní, i rí n a rāān? 22 Jeju tél ədan na: Ré m̄-ndigə kadə̄ ni-ndi kə kumneé bátə́ kadə̄ m̄-tél m̄-reē m-ūgəń anī usiī i rí? Ḭ̄ ún gōḿ. 23 Əla gír i dɔ najə̄ ń noō tə́ n de gə̄ ədan̄ naā kə̄ kété dɔ dáń ngákó̰o̰ naā gə̄ tə́ na nge ndóō yá̰á̰ ń noō na a oy alé. Kə́ rɔ̄kum tə́ tā anī najə̄ ń Jeju əda Piyer ní n noó alé, ədan na a oy aĺ alé, ba na: Ré m̄-gḛy kadə̄ ni-ndi kə kumneé bátə́ kadə̄ m̄-tél m̄-reēń anī usiī i rí? 24 I nge ndóō yá̰a̰ nəkɔ́ ń noō n ɔr̄ najə̄ kə́ kum tə́ yā yá̰a̰ gə̄ ń toō, ba ndang makətūbūú ní, ba jə-ger̄ kadə̄ najə̄ kə́ kum tə́ yān i kə́ rɔ̄kum.

Kán̄ ta najə̄

25 Jeju rāā yá̰á̰ kə́ rang gə̄ i ngá̰ý ɓáý to̰. Ré ndangən̄ yá̰a̰ gə̄ ń toō kógə̄ḿ kógə̄ḿ malang makətūbūú anī, m̄-gír̄ kadə̄ loo kə́ dɔ nang tə́ gə̄ malang asən̄ kadə̄ əndān̄ makətūbə̄ gə̄ ń toō tū tə́ alé.