Ruhaya of Tanzania. JOHN1 Orwa mbere na mbere Kigambo akashangwaho. Kigambo ogwo hakaba ajwangaine na Ruhanga, mara Kigambo hakaba ali Ruhanga. 2 Orwa mbere na mbere akashangwa ali hamoi na Ruhanga. 3 Ebintu byona bikatondwa omuli wenene; kandi omu byakatonzirwe byona taliho kintu na kimoi ekitatonzirwe omuli wenene. 4 Omuli Kigambo ogwo hakaba alimu oburora, mara oburora obwo nibwo bwabaire mushana gw'abantu. 5 Omushana ogwo gwaka omu mwilima, mara omwilima tigukarazaga mushana ogwo. 6 Hakaba haliho omuntu atumirwe Ruhanga, eibaralye Yohana. 7 Yohana akaletwa obujulizi, kujulira omushana, abantu bona babone kwikiliza aha rwa wenene. 8 Hakaba atali mushana, shana akaija kujulira omushana. 9 Hakaba aliho omushana nyhakabara ogwaijaga omu nsi, nigwo gwakiza kaishe muntu. 10 Hakaba ali omu nsi, mara n'iwe yagitonzire, kyonkai ensi tiyamumanyire. 11 Akaija omwabo, kyonkai aba wenene tibamunyegeize. 12 Kyonkai bona abamunyegeize, bakamwesiga, hakabaha obushobora bw'okuba baana ba Ruhanga; 13 abatazairwe butondwa bwa muntu anga aha rw'omuntu kwenda, shana bakazarwa Ruhanga. 14 Kigambo hakaba muntu yasingira omuli ichwe, aijwire ekisha n'amazima. Tukabona ekitinwakye, ekitinwa ekisaine Omwana omumoi ahali Ishe. 15 Yohana akamujulira, yagamba n'eiraka lihango ati, «Ogu n'iwe nagambaga nti, ‹Alikunduga enyuma nanshaga. Akashangwaho inye nthakabaireho.› » 16 Aha mwijurogwe gw'ekisha niho tutura nitwihya ekisha obutosha. 17 Amateka gakaletwa ahali Musa; ekisha n'amazima byaletwa ahali Yesu Kirisito. 18 Taliho muntu n'omoi araboine Ruhanga; shana Omwana omumoi omugonzibwa muno ahali Ishe, n'iwe yamanyisize Ruhanga ogwo omu bantu. 19 Obu nibwo bujulizi bwa Yohana orwo Abayahudi ba Yerusalemu batumire abakuhani n'Abalevita kumubaza bati, «Iwe oli ohai?» 20 Akagamba tiyayetongire, ati, «Inye tindi Kirisito.» 21 Bamubaza bati, «Aho oli ohai? Isi oli Eliya?» Wenene ahorora ati, «Tindi Eliya.» Bati, «Isi oli murangi?» Ahorora ati, «Chei.» 22 Bamubaza bati, «Oli ohai? Otuhorore ekyo turagya tukagambira abatutumire. Noyegambahoki?» 23 Abahorora ati, «Inye ndi iraka ly'alikukungeleza omw'irungu, ati, ‹Mugorore omuhanda gw'Omukama,› nk'okwo omurangi Isaya yagambire.» 24 Bonene abo bakaba batumirwe Abafarisayo. 25 Bamubaza bati, «Aho orwo otali Kirisito, anga Eliya, anga omurangi, kubaki nobatiza?» 26 Yohana abahorora ati, «Inye nimbatiza n'amaizi; kyonkai omuli inywe halimu owo mutalikumanya, 27 nangu n'iwe alikunduga enyuma, owo ntasaine kukomorora rukoba rwa biratwa.» 28 Ebyo bikabaho omuli Betania, buseli bwa Yorudani, mbali Yohana yabatilizaga. 29 Bukeire Yohana abona Yesu namwijaho, agamba ati, «Mulebe Akataama ka Ruhanga, akaiza okufakara kw'ensi! 30 Ogu n'iwe mbagambira nti, ‹Alikunduga enyuma nanshaga ekitinwa, enshonga akashangwaho inye nthakabaireho.› 31 Tinamanyaga alija ali wa ngeliki, kyonkai inye nkabatiza n'amaizi, aije amanyike omuli Isiraeli.» 32 Yohana ajulira ati, «Nkabona Mwoyo nahanantuka omw'iguru omu mishusire y'ekiiba, ekiiba ekyo kyaija kyamubandaraho. 33 Inye nyenene tinamumanyaga; kyonkai ayantumire kubatiza n'amaizi akangambira ati, ‹Ow'orabona Mwoyo nahanantuka akamubandaraho, ogwo n'iwe alibatiza na Mwoyo Mutakatifu.› 34 Inye nayeboneire mara ndi mujulizi okwo ogu ali Mwana wa Ruhanga.» 35 Bukeire bunu Yohana ashangwa ayemeleire n'abegesibwa babili. 36 Aleba Yesu nagenda agamba ati, «Mulebe Akataama ka Ruhanga!» 37 Abegesibwabe bamuhulira nagamba atyo, bahondera Yesu. 38 Yesu kayahindukire abona okwo bamuhondeire, ababaza ati, «Nimuhigaki?» Bamuhorora bati, «Rabi,» nikwo kugamba kuti, «Mwegesa, noikara nkahai?» 39 Abahorora ati, «Mwije mulebe.» Bagenda babona mbali yabaire naikara; zikaba zili nk'esaa 10, bagenda batobeza nawe eizoba. 40 Omu begesibwa babili abahuliire Yesu nagamba, omoi arugaho amuhondera: N'iwe Anderea murumuna Simoni Petero. 41 Anderea owo yaboine mbere ni Simoni mukuruwe, amugambira ati, «Twabona Masiha,» nikwo kugir'oti Kirisito. 42 Amuletera Yesu. Yesu kayamulebire agamba ati, «N'iwe Simoni eya Yohana? Orayetwaga Kefa,» nikwo kugir'oti Rwazi. 43 Bukeire, Yesu aimukya kugya Galilaya. Abona Filipo, amugambira ati, «Ompondere.» 44 Filipo ogwo yarugaga Betisaida, ekigo kya Anderea na Petero. 45 Filipo abona Natanaeli, amugambira ati, «Twabona owo Musa yagambire omu Mateka owo abarangi barangire, n'iwe Yesu owa Nazareti, mutabani wa Yozefu.» 46 Natanaeli amugambira ati, «Nazareti yakurugwamu akarungi kona kona?» Filipo amushubamu ati, «Ija obone.» 47 Yesu abona Natanaeli naija, amugambira ati, «Leba Omunyaisiraeli nyhakabara, atainamu bugobya!» 48 Natanaeli abaza Yesu ati, «Wamany'otai?» Yesu amuhorora ati, «Filipo atakakwesire, orwo waba oshuntamire aha muti gw'omutini, nakubona.» 49 Natanaeli amuhorora ati, «Rabi, oli Mwana wa Ruhanga! Oli Mukama wa Isiraeli?» 50 Yesu amugarukamu ati, «Aha rw'okuba nakugambira okwo nakubona oshutamiire aha mutini, nikyo waikililiza? Noija kubona eby'amani kushaaga ebi.» 51 Ashuba amugambira ati, «Mazima, mazima ninkugambira nti, mulibona eiguru likingukire, n'abamalaika ba Ruhanga nibatemba nibasongoka baizire aha Mwana w'Omuntu.» 1 Aha kiro kya kashatu, omuli Kana eya Galilaya, bhakaba halimu obugenyi bw'obushwere; na nyina Yesu hakaba aliho. 2 Yesu n'abegesibwabe nabo bakaba baraliziibwe aha bugenyi obwo. 3 Edivai egya ehwa, nyina Yesu amugambira ati, «Tibaina divai.» 4 Yesu amubaza ati, «Mawe, nonyenzaki? Esaa yange tekagobire.» 5 Nyinai Yesu agambira abairu ati, «Eky'arabagambira kyona kyona mukikore.» 6 Hakaba haliho emuga mukaaga z'amabare, z'emichonchozo y'Abayahudi ey'okunaba, buli emoi netahwamu elita nka 10 anga 150. 7 Yesu abagambira ati, «Mwijuze emuga ezi amaizi.» Baziijuza kugoba aha migoma. 8 Abagambira ati, «Mbwenu mutaheho mutwalire omugelezi w'obugenyi.» Batahaho. 9 Omugeleezi w'obugenyi kayagiire kuroza edivai, agaba gali maizi, atamanyire mbali divai yaruga (n'orwo abairu ababaire batahire amaizi babaire nibamanya), ayeta kishwera 10 amugambira ati, «Buli muntu abanza ayebembezayo edivai enungi. K'abantu baba batamiire bayanjagiire, aba nirwo ahondezaho edivai eya kaizi. Kyonkai iwe wabiika edivai enungi wagigobya mwaha!» 11 Omu bubonero obwo Yesu yakozire, aka mbere aka akakakolera Kana eya Galilaya, yaba nikwo ayolekya atyo ekitinwakye; n'abegesibwabe bamwesiga. 12 Ebyo kabyahoire yasongoka Kaperinaumu, hamoi na nyina n'abarumuna n'abegesibwabe, bamarayo ebiro bike. 13 Pasika y'Abayahudi ekaba eraliire kugoba, Yesu agya Yerusalemu. 14 Omuli Rwensinga ashangamu abalikugulizamu ente n'entaama n'ebiiba, n'abahingi b'empiha bali aha ikora lyabo. 15 Asibinkijanyia orushanju rw'enkoba ababinga bona omuli Rwensinga n'ente zabo n'entaama. Esarafu z'abahingi b'empiha azishesha, n'emeza zabo azikunengura. 16 Agambira n'ababaire nibaguza ebiiba ati, «Ihya ebiiba hanu aha; omwa Tata mutahahindura itundiro.» 17 Abegesibwa baijuka okwo kyahandikirwe kiti, «Ekihika ky'okurabira enju yawe kilimmara omwoyo.» 18 Aho Abayahudi bamubaza bati, «Wakukora kitangazoki kutwoleka okwo oinai obushobora bw'okukora ebintu nk'ebi?» 19 Yesu abahorora ati, «Mukambure Rwensinga egi, nyije ngyombekere ebiro bishatu.» 20 Abayahudi bamushubamu bati, «Rwensinga egi ekombekerwa emyaka 40, iwe obe n'iwe ogyombekera ebiro bishatu?» 21 Kyonkai Rwensinga eyo Yesu yabaire nagamba, hakaba nagamba omubiligwe. 22 Kayabaire yahimbukire omu bafu, abegesibwabe bagamba okwo yabaire akigambire; aho baikiliza ebihandiko hamoi n'ebyo Yesu yagambire. 23 Yesu kayabaire ali Yerusalemu aha kiro kikuru kya Pasika, abantu bangi bamwesiga orwo baboine ebitangazo ebyo yakora. 24 Kyonkai wenene tiyabesigire, 25 aha rw'enshonga yamanyaga abantu bona, tiyayetagaga muntu kumumanyisa okwo abantu abandi bali. Yesu wenene yamanyaga ebitekelezo by'omuntu. 1 Hakaba haliho Omufarisayo eibaralye Nikodemo, ali mutwazi omu Bayahudi. 2 Omushaija ogu aija ahali Yesu omw'itumbi amugambira ati, «Rabi, nitukumanya okwo oli mwegesa ayarugire ahali Ruhanga. Nitumanyira aha kubona okwo taliho muntu yakukora bitangazoki nk'ebyolikukora, shana Ruhanga abe amwemiremu.» 3 Yesu amuhorora ati, «Nkugambire amazima, omuntu k'atazairwe bundi buhya taina kubona bukama bwa Ruhanga.» 4 Nikodemo amubaza ati, «Omuntu ayagurusire yakuzarwa atai bundi buhya? Agaruke omuli nyina azarwe elya kabili?» 5 Yesu amuhorora ati, «Nkugambire amazima, omuntu k'atazairwe mu maizi na mu Mwoyo tiyakutaha mu bukama bwa Ruhanga. 6 Ekyakazarwa omubili kiba mubili, n'ekyakazarwa Mwoyo guba Mwoyo. 7 Otatangara kubona ninkugambira okwo olikuragirwa kuzarwa bundi buhya. 8 Omuyaga kagwihya gugya mbali gwayenda, mara ohulira akahiliro kagwo. Kyonkai mbali gulikuruga na mbali gulikugya tohamanya. N'omuntu azairwe Mwoyo nikwo ali atyo.» 9 Nikodemo amubaza ati, «Eki kyakuba kitai?» 10 Yesu amushubamu ati, «Iwe omuli Isiraeli oba mwegesa, kyashuba kyakulema kukishobokerwa? 11 Nkugambire amazima, ebyo tulikugamba nitubimanya, n'ebyo tuboine nitubijulira; kyonkai ebyo tulikubagambira timulikubikiliza. 12 Kandabagambira eby'omu nsi mutabikiliize isi kandabagambira eby'omw'iguru murabiikiliza mutai? 13 Taliho aragiire mw'iguru, shana Omwana w'Omuntu ayarugireyo. 14 Okwo Musa yahanikire enjoka omw'irungu nikwo Omwana w'Omuntu alikuragirwa atyo kuhanikwa, 15 wena alikamwesiga aije abone oburora obutahwaho. 16 «Ruhanga akagonza ensi muno yagoba n'aha kuhayo Omwanawe omumoi, wena alimwikiliza talifa, nawe abone oburora obutahwaho. 17 Ruhanga akatuma Omwanawe omu nsi kugirokora, tikugiramura. 18 Amwikiliza taramurwa, kandi atamwikiliza ogwo yaramwirwe, aha rw'okuba taikiliza Mwana omumoi wa Ruhanga. 19 Eiramu niligenda liti: Omushana gukaija omu nsi, abantu bagonza omwilima kushaaga omushana gwonene, enshonga ebikorwa byabo bikaba bili bibi. 20 Manyasi buli muntu akora kubi anoba omushana, mara taija aha mushana ebikorwabye bitaija bikazoka. 21 Ayakora eky'amazima aija aha mushana, kishobore kumanyika okwo ebigirobye bilikuruga ahali Ruhanga.» 22 Ebyo kabyahoire, Yesu n'abegesibwabe bagya Buyahudi; aikarayo nabo abatiza. 23 Na Yohana hakaba nabatiliza Enoni bwatana Salimu, aha rw'enshonga kulinya bhakaba haliyo amaizi gangi. Abantu baija babatizibwa. 24 Nomanya omu bir'ebyo Yohana hakaba atakafungirwe. 25 Aho agya aimukwa empaka omu begesibwa ba Yohana n'Omuyahudi omoi, bahakanira okunaba. 26 Bagoba Yohana bamugambira bati, «Rabi, owo mubaire muli hamoi buseli bwa Yorudani, ow'obare nojulira ali aha nabatiza, mara abantu bona nibagya ahali wenene.» 27 Yohana abahorora ati, «Taliho muntu n'omoi ayakubona kintu kyona kyona atakihairwe kuruga mw'iguru. 28 Inywe nywenene nimunjulira okwo nagambire okwo ntali Kirisito, shana nkatumwa kumwebembera. 29 Omuntu aina omugore bamweta kishwera. Munywanyi wa kishwera k'ayemelera akamuhulira, ak'ahulira n'eirakalye ayeshanda muno. Aha rw'ekyo ebyera byange ebi byagobelera. 30 Wenene aragiirwe kukura, inye ndagiirwe kutoha.» 31 Ayarugire omw'iguru nashaga bona. Omuntu ow'omu nsi aba w'ensi, mara afumora eby'ensi; ayarugire omw'iguru nashaga bona. 32 Mujulizi w'ebyo yahuliire n'ebyo yaboine, kyonkai eby'alikugamba taliho alikubikiliza. 33 Alikwikiliza eby'alikugamba, omu kwikiliza okwo naba nahamisa okwo Ruhanga aba w'amazima. 34 Kuba owo Ruhanga atumire nagamba ebigambo bya Ruhanga, aha rw'enshonga Ruhanga k'alikumuha Mwoyo amumuha wena. 35 Ish'emuntu agonza Omwanawe, mara byona abimutaire omu bushoborabwe. 36 Aikiliza Mwana agira oburora obutalihwaho. Atahulira Mwana talibona burora, shana ekiliho Ruhanga aliikara amubonabonyize. 1 Orwo Omukama Yesu yamanyire okwo Abafarisayo bahuliire okwo aina abegesibwa bangi n'okubabatiza kubashagya Yohana, 2 (n'orwo Yesu wenene atabatizaga, shana abegesibwabe), 3 akwata omuhanda aruga Buyahudi agaruka Galilaya, 4 araba Samaria. 5 Agoba omu kigo kimoi kya Samaria ekyetwa Sikari, bwatana endimiro eyo Yakobo yabaire ahaire omutabani Yozefu. 6 Mwonene omwo bhakaba halimu eiziba lya Yakobo, aho na Yesu ashangwa yalemeirwe omu rugendo ashuntama aha iziba elyo. Zikaba zili nk'esaa mukaaga. 7 Omukazi wa Samaria aija kutaaha amaizi. Yesu amugambira ati, «Ompeho amaizi g'okunywa.» 8 Abegesibwabe bakaba bagiire omu kigo kugura ekyakulya. 9 Omusamariakazi amushubamu ati, «Kyaija kitai iwe Omuyahudi kwenza inye Omusamariakazi amaizi g'okunywa?» 10 Yesu amuhorora ati, «Kuba nomanya amatungwa ga Ruhanga, okamanya n'alikukugambira ati, ‹Ompeho amaizi g'okunywa,› iwe wenene wakubaire wamushabire amaizi g'oburora yagakuhaire.» 11 Omukazi amugambira ati, «Waitu, toinai kyakutahisa, kandi eiziba lili harai muno; iwe aho amaizi g'oburora wagaihya nkahai? 12 Iwe wakira tataichwe Yakobo ayanyoire amaizi aha iziba eli, n'abaanabe, n'ebitunganwabye, akamara akalituha?» 13 Yesu amugambira ati, «Buli muntu anywa amaizi aga alishuba agire eiliho, 14 kyonkai wena alinywa amaizi ago ndikwija kumuha, taligira iliho rundi. Amaizi ago ndikwija kumuha galimubera nchuro etalyoma ey'okumugobya aha burora obutalihwaho.» 15 Omukazi amugambira ati, «Waitu, bampe amaizi ago, ntaligira iliho rundi, nangu ntaligaruka hanu aha rundi kutaaha amaizi.» 16 Yesu amugambira ati, «Iroko oyete mushaija wawe aije hanu aha.» 17 Omukazi amuhorora ati, «Tinyina mushaija.» Yesu amushubamu ati, «Wagambage okugir'oti, ‹Tinyina mushaija.› 18 Washweirwe abashaija batanu, n'ow'oinaiwe mbwenu aha ti mushaija wawe. Eki wagamba eky'amazima.» 19 Omukazi amugambira ati, «Waitu nabona okw'oli murangi. 20 Batataichwe bafukamiraga aha ibanga eli; kandi inywe mugamba okwo omuli Yerusalemu nimwo hali omwanya ogw'abantu balikuragirwa kufukamiramu.» 21 Yesu amugambira ati, «Mukazi, oikilize, okuba esaa neija kwija orwo mutalifukamira Tata aha ibanga eli anga omuli Yerusalemu. 22 Mufukamira owo mutalikumanya. Ichwe tufukamira owo tulikumanya, aha rw'okuba okurokoka kwema omu Bayahudi. 23 Kyonkai akaanya kalija, na mbwenu aha nik'aka, orwo abalikufukamira Ruhanga kwo balifukamira Isheichwe omu mwoyo n'amazima okwo akali mara okwo alikwenda.» 24 Ruhanga aba Mwoyo, kandi n'abamufukamira nibaragirwa kumufukamira omu Mwoyo n'amazima. 25 Omukazi amugambira ati, «Nimanya okwo Masiha, n'iwe Kirisito, alija. K'alija alitwoleka ebintu byona.» 26 Yesu amugambira ati, «Inye alikufumora na iwe ndi wenene.» 27 Omu kaanya ako abegesibwabe baija. Batangara kubona nafumora n'omukazi, kyonkai taliho yamubalize ky'alikwenda anga enshonga eyamufumoza n'omukazi. 28 Omukazi asigaho emuga y'amaizi akwata omuhanda agya omu kigo, agambira abantu ati, 29 «Mwije mubone omuntu ayangambira byona ebyo ndakozire. Wenene ogu tiyakuba Kirisito?» 30 Baruga omu kigo baija ahali Yesu. 31 Aho abegesibwa bamutagiliza bati, «Rabi, oboneke.» 32 Ndi wenene abagambira ati, «Inye nyina eky'okulya ekyo mutalikumanya.» 33 Kityo abegesibwa babazangana bati, «Haliho ayamuletera ekyakulya?» 34 Yesu abagambira ati, «Ekyakulya kyange ni kukora ebyo ayantumire alikwenda, kugobesheleza eikoralye. 35 Timugamba muti, ‹Hakyaliyo emyezi enai kwija kugesha?› Nimbagambira, mulebe mubone okwo emyaka yayezire, eigesha lyabaho. 36 Omugesi abona emperwaye, mara abona empeerwa y'oburora obutalihwaho, omubibi n'omugesi baija bashemelerwa hamoi. 37 Aho enfumo egi ekaba y'amazima bati, ‹Ogu abiba, ondijo agesha.› 38 Nkabatuma kugesha ebyo mutahendekeire. Abandi bakahendwa emilimo, inywe mwaija mwataaha omu byobahendekeire.» 39 Abasamaria bangi ab'ekigo ekyo kya Sikari bammikiliza aha rw'eby'omukazi yagambire ati,«Yangambira byona ebyo ndakozire.» 40 Abasamaria kabamugobire bamushaba k'abaikaraho; amarayo ebiro bibili. 41 Bamwikiliza bangi kushagaho aha rw'ekigambokye. 42 Bagambira omukazi bati, «Titukiikiliza aha rwa bigambo byawe, aha rw'okuba twayehulilira, mara twamanyakwo okwo ogu ali murokozi w'ensi.» 43 Ebiro kabyakeire bibili Yesu aruga Sikari agya Galilaya. 44 Wenene akakyegambira okwo omurangi atagira kitinwa mu nsiye. 45 Kityo aija Galilaya, Abanyagalilaya bamunyegeza, nobona bakaba baboine ebyo yabaire akozire Yerusalemu aha kiro kikuru, bakashangwa baliho. 46 Kandi agaruka Kana omuli Galilaya, mbali yabaire ahinduliire amaizi ekaba divai. Aho omuli Galilaya bhakaba halimu omukuru omoi aina omutabani ali murwaire. 47 Kayahuliire okwo Yesu yarugire Buyahudi akaija Galilaya, agenda amutagiliza kugenda akamukiliza omwana, enshonga hakaba ali kubi agafa. 48 Yesu amugambira ati, «K'oraba otaboine bubonero na bitangazo timulikwija kwesiga.» 49 Omukuru amugambira ati, «Waitu basinge baije omwana atakafire.» 50 Yesu amugambira ati, «Iroko, omwana wawe narora.» Omushaija aikiliza ekigambo ekyo Yesu yamugambira, akwata omuhanda agenda. 51 Kayabaire nasongoka atanganwa abairube, bamugambira okwo omwanawe alikurora. 52 Ababaza esaa eyo yabandizaho kutururamu. Bamugambira bati, «Nyeigoro omu saa mushanju nirwo omushwago gumurugireho.» 53 Ishemuntu amanya okwo niyo saa eyo Yesu amugambiliireho ati, «Omwana wawe narora;» ayesiga hamoi n'ekaye yona. 54 Eki kikaba kili kitangazo kya kabili ekyo Yesu yakoleire Galilaya arugire Buyahudi. 1 Ebyo kabyahoire Abayahudi bakaba baina ekiro kikuru kyabo, Yesu nawe agya Yerusalemu. 2 Omuli Yerusalemu haihi n'Ekihigi ky'Entaama bhakaba haliho ekitunga, omu Ruyahudi nikyetwa Betizata, kiina amataho gatanu. 3 Omu mataaho ago bhakaba habyamirwemu abarwaire bangi muno: Empume, abalema, abakabire orubaju, [balinzire amaizi kagatabukilira; 4 kuba omumalaika wa Ruhanga yasongokaga omu rutunga, atabura amaizi. Omuntu ayatahaga omu rutunga ali wa mbere amaizi gatabukiliire akira endwara yona eyaba emukwete.] 5 Omw'itaho bhakaba halimu omushaija amazire emyaka 38 arwaire. 6 Orwo Yesu yamuboine mara akamanya okwo yabyamire omwo omwanya gurai, amubaza ati, «Nogonza kutambirwa?» 7 Omurwaire amuhorora ati, «Waitu, tinyina muntu wa kunteeka mu kitunga orwo amaizi galikutabukilira; kandikuba ningenda omuntu ondijo agantahiramu mbere.» 8 Yesu amugambira ati, «Imuka, shutura amachera gawe, ogende.» 9 Aho n'aho omushaija akira, ashutura amachera ga wenene atambuka. Kir'ekyo ekaba eli Sabato. 10 Nikwo Abayahudi kugambira omushaija ayakizire bati, «Kiro kya Sabato; notangwa kushutura amachera gawe.» 11 Ndi wenene abahorora ati, «Omushaija ayankiza yangambira ati, ‹Shutura amachera gawe otambuke.› » 12 Bamubaza bati, «Omushaija ayakugambira kushutura amachera gawe okagenda n'ohai?» 13 Omushaija ayakiziibwe tiyamanyire n'ohai Yesu hakaba atakizoka, embaga eyabaire eli aho ekaba eli nyingi. 14 Ahanyuma Yesu ashanga omushaija ogwo Rwensinga, amugambira ati, «Wabona okwo wakira! Otalifakara rundi okaija okagwerwa enaku ezishaagireho.» 15 Omushaija akwata omuhanda agenda agambira Abayahudi okwo ayamukiza ni Yesu. 16 Nikwo Abayahudi kugingiiza Yesu aha rw'okugira atyo ahali Sabato. 17 Kyonkai Yesu abahorora ati, «Tata akyakora, na inye ninkora.» 18 Aho Abayahudi beyongera kumuhiiga kumwita, kuba tiyahenzire muhango gwa Sabato gwonkai, akashuba Ruhanga yamweta Ishe, yayeiganisa na Ruhanga. 19 Yesu agambira Abayahudi ati, «Nimbagambira amazima, Omwana taina kukora kyo wenene yayenda, shana ekyo yabona Ishe nakora. Kuba ekyo Ishe akora, ekyo kyonene nikyo Omwana akora. 20 Ishe agonza Omwana mara amwoleka byona ebyo akora. Kandi naija kumwoleka eby'amani kushaaga ebi mwije mutangare. 21 Orwo Ishe ahimbura abafu hakabaha oburora, kutyo n'Omwana aha oburora ab'ayenda. 22 Ishe taramura muntu, kyonkai obushobora bwona bw'okuramura akabuha Omwana, 23 abantu bona babone kuha Omwana ekitinwa, ekitinwa ekyo baha Ishe. Ataha Mwana kitinwa aba nakiima Ishe ayamutumire. 24 Nimbagambira amazima, ahulira ekigambo kyange akashuba akesiga ayantumire ogwo aina oburora obutalihwaho. Ogwo taliramurwa, kuba yakizire ahali rufu, yaboine oburora. 25 «Nimbagambira amazima, esaa neija kwija, nangu na mbwenu aha niyo yonene, orwo abafu balihulira eiraka ly'Omwana wa Ruhanga, mara abalihulira eiraka elyo balirora. 26 Kuba okwo Ishe wenene aina oburora, nikwo yasingiire Mwana na wenene kugira oburora, 27 akamuha n'obushobora bw'okuramura, aha rw'okuba Mwana w'Omuntu. 28 Eki kitabatangaza; kuba esaa neija kwija orwo bona abali omu bituro barahulira eirakalye 29 bakahimbuka bakabona oburora, nibo baliinya abakozire kurungi. Kyonkai abakozire kubi n'orwo balihimbuka baliramurwa. 30 «Taliho kyonakukora mu bushobora bwange. Okwo mpulira mba nikwo ndamura. Kandi eiramu lyange liba ly'amazima; kuba tinkora kyondikwenda, nkora ekyo ayantumire alikwenda. 31 Kandaba n'inyejulira inye nyenene obujulizi bwange ti bwa mazima. 32 Haliho ondijo anjulira, mara nimanya okwo obujulizi obwo alikunjulira bw'amazima. 33 Mutumire ahali Yohana, yajulira amazima. 34 Inye tindagiirwe kujulirwa muntu; ebi nimbigamba kamurokoka. 35 Yohana abaire ali tara elikwaka, ekamulikiza banu. Mara mukabanza mwashemelerwaho akaanya kake kubona nabamulikiza. 36 Kyonkai inye obujulizi obwo nyinabwo nibushaga obwa Yohana, kuba ebyo Tata yantungire kugobesheleza, nibyo byonene byonene ebi ebyo ndikukora, nibinjulira okwo natumirwe Tata. 37 Na Tata ayantumire anjuliire. Timukahuliraga irakalye, kandi timukabonaga kwo ashusha. 38 N'ekigambokye tikibasingiiremu, kuba owo yatumire timulikumwikiliza. 39 Nimuhenjuuza Ebihandiko Bitakatifu nimulenga muti omwo nimwo muraihya oburora obutalihwaho; kandi Ebihandiko byonene nibyo bilikunjulira. 40 Kyonkai nimwanga kunyijaho kubona oburora obutalihwaho. 41 Inye ekitinwa tindikukihabwa bantu. 42 Kandi nimanya okwo mutalikugonza Ruhanga. 43 Nkaija omw'ibara lya Tata, kyonkai timulikunkunda. K'omuntu ondijo arayeizira, ogwo nimwija kumukunda. 44 Nimugonza okuhaisilizangana, kandi timulikutaho mani kuhiiga kitinwa ekiruga ahali Ruhanga omoi wenkai, aho mwakunyikiliza mutai? 45 Mutakutekeleza muti ninyija kubatoijela ahali Tata. Musa owo mushuubira n'iwe alikubatoijera. 46 Kamwakubaire nimwikiliza Musa, nanye mwakunyikiliize, aha rw'okuba n'inye yahandikiireho. 47 Nawesi kamutalikwikiliza byo yahandikiire, muraikiliza mutai ebyo ndikubagambira?» 1 Ebyo kabyahoire, Yesu ashabuka Enyanja ya Galilaya, niyo Nyanja ya Tiberia, agya buseli. 2 Embaga emuhondera, ahakuba bakabona ebitangazo ebyo yabaire yakoleire abarwaire. 3 Atemba aha ibanga ashuntama n'abegesibwabe. 4 Aho ekiro kikuru ky'Abayahudi, niyo Pasika, kikaba kiraliire kugoba. 5 Kayaimukize amaisho akabona embaga emuhondeire, abaza Filipo ati, «Tugure nkahai ebyakulya eby'okuliisa abantu aba bona?» 6 Ekyo akakigamba kumulenga, kuba wenene hakaba namanya eky'arakora. 7 Filipo amuhorora ati, «Emikate y'edinairi bikumi bibili telikubamara, n'orwo buli muntu yakulyaho kake.» 8 Omoiho omu begesibwabe, n'iwe Anderea murumuna Simoni Petero, amugambira ati, 9 «Aha haliho omwana ainaho emikate etanu y'eshayiri n'enfuru ibili. Kyonkai ebyo bigasheki aha bantu bangi bati?» 10 Yesu abaragira kushuntamya abantu. Honene aho hakaba haliho obunyasi bungi. Kityo abashaija bashuntama, orubara nka 5,000. 11 Yesu akwata emikate etanu. Kayamazire kusiima agigabira ababaire bashuntamire. N'enfuru kwakwo balya okwo balikwenda. 12 Kababaire baliire baigusire, Yesu agambira ebegesibwabe ati, «Mushombokye obuchwagulika obwasigaraho, hatagira kaburaho.» 13 Bashombokya ebichwagulika ebyashaga aha mikate etanu ebyasigirweho ababaire baliire, baijuza entukuru 12. 14 Orwo abantu baboine ekitangazo ekyo yakora, bagamba bati, «Ogu murangikwo owo ensi etura etegeleize!» 15 Yesu amanyiramu okwo balikwenda kumukwata rwamani kumuteka aha ngoma, aho ashuba akwata omuhanda aruga aha ibanga ali wenkai. 16 Eizoba kalyatobeire, abegesibwa ba Yesu bagya aha nyanja, 17 bataha omu bwato, babanza kushabuka enyanja egyo bagiire Kaperinaumu. Litobera Yesu athakabagobire. 18 Omuyaga gwihya n'amani, enyanja echundaiguka. 19 Kababaire babugire obwato emaili nka inai babona Yesu natambuka aha maizi mara yaija kugoba obwato. Batina, 20 kyonkai wenene abagambira ati, «N'inye, mutatina.» 21 Aho bashemelerwa kumutahya omu bwato, niho honkai obwato busoka aha mwaro mbali babaire bolekeire. 22 Kabwakeire, abantu ababaire basigaire buseli bw'enyanja, baijuka okwo habaire haliho obwato bumoi bwonkai, n'okwo Yesu atagenzire na begesibwabe; abegesibwa bakaba bagenzire bonkai. 23 Amato agandi garuga Tiberia, gagoba bwatana mbali babaire baliliire ekyakulya orwo Omukama yamazire kusiima. 24 Kityo abantu kabamazire kubona okwo Yesu atakiliho n'abegesibwabe, na bonene bataha omu mato ago, bagya Kaperinaumu nibamuhiga. 25 Orwo bamushangire buseli bw'enyanja bamubaza bati, «Rabi, kunu oizireyo maki?» 26 Yesu abagarukamu ati, «Nimbagambira amazima, timulikumpiiga aha rw'okuba muboine bubonero, nimupiga kuba muliire emikate mwaiguta. 27 Mutalihendekera byakulya ebilikuhwaho, muhendekere ebyakulya ebitahwaho eby'okubagobya aha burora obutalihwaho obw'Omwana w'Omuntu alibaha; enshonga ishe akamutaho akamanyiso.» 28 Bamubaza bati, «Nituragirwa kukoraki, tukabona kukora emilimo ya Ruhanga?» 29 Yesu abashubamu ati, «Ogu nigwo mulimo gwa Ruhanga, inywe mwikilize ogwo owo yatumire.» 30 Kityo bamubaza bati, «Mbwenu nokora kitangazoki ekyo twakubona tukaikiliza? Okora mulimoki? 31 Batat'enkurw'ichwe bakalya manu omw'irungu; nk'okwo kyakahandikirwe kiti, ‹Hakabaha ekyakulya ekyarugire omw'iguru.› » 32 Yesu abagambira ati, «Nimbagambira amazima nti, Musa tiwe yabahaire kyakulya kya mw'iguru. Tata n'iwe abaha ekyakulya nyhakabara ekiruga omw'iguru. 33 Aha rw'enshonga ekyakulya kya Ruhanga nikyo kiruga omw'iguru kikaha ensi oburora.» 34 Bamushaba bati, «Rugaba, waitu singa oikare notutunga ekyakulya ekyo.» 35 Yesu abagambira ati, «N'inye kyakulya ky'oburora. Alikaija ahali inye taligira njara; n'alikanyesiga talikwatwa iliho nakake. 36 Kandi nabagambiire okwo mwamboine kyonkai timulikunyikiliza. 37 Bona abo Tata ampa balija ahali inye; mara alikaija ahali inye tindimubinga n'akake. 38 Kuba tinairugire mw'iguru kukora byo inye ndikwenda, shana kukora ebyo ayantumire ayenda. 39 Mara eky'ayantumire ayenda niky'eki, ngu ahali bona abo yampaire hataliburwaho n'omoi, mbahimbure aha kiro ky'enzindo. 40 Ekyo Tata ayenda niky'eki: Buli omoi alikubona Mwana akamwikiliza abone oburora obutalihwaho, kandi nanye ndimuhimbura aha kiro ky'enzindo.» 41 Aho Abayahudi bamujurujwitira orwo yagambire ati, «N'inye kyakulya ekyarugire omw'iguru.» 42 Bati, «Ogu ti Yesu mutabani wa Yozefu? Ishe na nyina nitubamanya! Mbwenu nashobora atai kugamba ati, ‹Nkaruga omw'iguru?› » 43 Yesu abahorora ati, «Muleke kujurujwitira omu matama. 44 Taliho alikushobora kwija ahali inye, Tata ayantumire atamwiliize haihi. Kandi nanye ndimuhimbura aha kiro ky'enzindo. 45 Omu barangi kikahandikwa okwo bona barayegesibwaga Ruhanga. Buli muntu ahulira ebya Tata akabimanya, aija ahali inye. 46 Mutagira muti haliho araboine Tata, shana ayarugire ahali Ruhanga, n'iwe aramuboine. 47 Nimbagambira amazima nti, alikwikiliza ogwo aina oburora obutalihwaho. 48 N'inye mukate gw'oburora. 49 Bashwenkurw'inywe kabaliire manu omw'irungu bakafa. 50 Mazima ogu nigwo mukate ogwarugire omw'iguru, ogwo omuntu alilyaho, atafire. 51 N'inye kyakulya ky'oburora ekyarugire omw'iguru. Buli muntu alilyaho ekyakulya eki alirora eirai lyona. Kandi ekyakulya ekyo ndikwija kuha ensi k'egira oburora bwange nigwo mubili gwange.» 52 Aho Abayahudi bahakana bonene bonkai bati, «Omushaija ogu nashobora atai kutuliisa omubiligwe?» 53 Yesu abagambira ati, «Nimbagambira amazima, kamuliba mutaliire mubili gw'Omwana w'Omuntu, kandi mutanyoire bwambabwe, timulirora. 54 Alikalya omubili gwange, akanywa n'obwamba bwange, ogwo aligira oburora obutalihwaho, kandi ndimuhimbura aha kiro ky'enzindo. 55 Omubili gwange kyakulya nyhakabara, n'obwamba bwange ky'okunywa nyhakabara. 56 Alilya omubili gwange akanywa n'obwamba bwange aliikara omuli inye, nanye ndiikara omuli wenene. 57 Nk'okwo Tata asingiire yantumire, nanye okwo nsingiire aha rwa Tata, nikwo n'alikandya aliba murora aha rwange. 58 Ogu nigwo mukate ogwarugire omw'iguru, ogutali gwo bashw'enkurw'inywe baliire bakafa; alikalya omukate ogu alirora ebiro byona.» 59 Ebigambo ebyo akabigambira omu sinagogi ya Kaperinaumu nayegesa. 60 Omu begesibwabe abali bangi kabahuliire ekyo bagamba bati, «Ekigambo eki kyasikiira, alikishobora n'ohai?» 61 Yesu kayamanyire okwo abegesibwabe bayeboroboita aha kigambo ekyo, yabaza ati, «Eki mwakyanga? 62 Aho biliba bitai kamulibona Omwana w'Omuntu natemba mbali yaturaga orwa mbere? 63 Omwoyo nigwo gugiza oburora. Omubili tigugira mugasho. Ebigambo ebyo nabagambira nigwo mwoyo mara burora. 64 Kyonkai omuli inywe halimu abatalikwikiliza.» Kwema akarai kona Yesu hakaba namanya abatalikumwikiliza n'ayabaire naija kumubanja hakaba namumanya. 65 Nikwo kugamba ati, «Nikyo nabagambilira okwo taliho yakushobora kwija ahali inye Tata atamulesire.» 66 Kwema aho omu begesibwabe abali bangi befunya, baba batakigenda nawe. 67 Nikwo Yesu kubaza eikumi na babili ati, «Nainywe nimwenda kwegendera?» 68 Simoni Petero amuhorora ati, «Rugaba, waitu tugye ahali ohai? Nka n'iwe oinai ebigambo by'oburora obutalihwaho! 69 Ichwe twaikiliize, twamanyire okwo oli Mutakatifu wa Ruhanga.» 70 Yesu abahorora ati, «Inywe eikumi na babili t'inye nabaronzire? Kyonkai omuli inywe omoi ni sitani.» 71 Hakaba nagamba Yuda eya Simoni Isikariote, omoi omu 12 ayabaire naija kumubanja. 1 Ebyo kabyahoire, Yesu arambura Galilaya. Hakaba atalikwenda kurambura Buyahudi. Abayahudi bakaba nibagonza kumwita. 2 N'ekiro kikuru ky'Abayahudi ekyetwa Kiro kikuru ky'Ensisira kikaba kiraliire kugoba. 3 Abarumuna bamugambira bati, «Ruga aha ogye Buyahudi, abegesibwa bawe bagye babone eby'olikukora. 4 Kuba taliho muntu agonza kumanyika kandi akesheleka.» 5 Nobona n'abarumuna abo bakaba batalikumwikiliza. 6 Yesu yabahorora ati, «Obukiro bwange tibukagobire; kyonkai obukiro bwanyu bwa buli kaanya. 7 Inywe ensi teina kubanoba, kyonkai inye nennoba, aha rw'okuba ninjulira okwo ebigiro byayo bili bibi. 8 Inywe mugye aha bugenyi. Inye tinkabaire kugya aha bugenyi obwo, kuba akaanya kange tikakagobire.» 9 Kayamazire kubagambira atyo yaikara Galilaya. 10 Abarumuna kababaire bagiire Yerusalemu aha kiro kikuru, na wenene agyayo. Kyonkai akagenda bwesheleke atalikubonwa muntu. 11 Aha kiro kikuru Abayahudi bamuhiga nibabaza bati, «Ali nkahai?» 12 Abantu bakaba nibamugambaho muno; abamoi bati, «Muntu murungi;» abandi bati, «Chei, nashengesa embaga.» 13 Kyonkai aha rw'okutina Abayahudi, taliho muntu yamugambiireho orubona. 14 Ekiro kikuru kakyagobire omugati, Yesu yagya Rwensinga yayegesa. 15 Abayahudi batangalira emyegeshezeye bati, «Omuntu ogu obumanyi akabwihya nkahai, okwo takegaga?» 16 Nikwo Yesu kubahorora ati, «Okwegesa okwo nyegesa tikuba kwange, kuba kw'ayantumire. 17 Kaishe muntu alikunda kukora ebyo ayantumire agonza n'iwe alimanya okwo okwegesa kwange kuruga ahali Ruhanga, anga nka nyegesa ninkoza obushobora bwange. 18 Omuntu ayagamba nakoza obushobora obwe nyabwe ogwo aba nahiga ekitinwa. Kyonkai alikuhiga ekitinwa ky'ayamutumire ogwo n'iwe w'amazima, kandi naba ali muhikiilire. 19 Musa tiyabahaire Mateka? Kyonkai okwo muli taliho ahikya Mateka ago. Mbwenu nimwenda kunyitiraki?» 20 Abantu bamuhorora bati, «Otungamiirwe eisitani. Alikwenda kukwita n'ohai?» 21 Yesu abahorora ati, «Nkakora ekintu kimoi mwakitangalira inywena. 22 Musa hakabateraho okutahiri (ti kugir'oti okutahiri kukatabuka ahali Musa, kukatabuka ahali bashw'enkurw'inywe); kandi mutahiri omuntu ahali Sabato. 23 Mbwenusi kamuraba mutahiri omuntu ahali Sabato mutashagire Mateka ga Musa, nimunigalira inye aha rw'okuba nakiza omuntu wena ahali Sabato? 24 Mutaliihwa aha mizokere ya muntu mukaramura; mube nimuramura eiramu ely'amazima.» 25 Kandi abandi aba Yerusalemu bagamba bati, «Omuntu owo balikuhiga kwita tiw'ogu? 26 Mbwenu ali aha nagamba orubona, mara tibaina kwo bamugira! Kyonkai mbwenu abatwazi nibamanya okwo ogu ali Kirisito? 27 Ichwe mbali omushaija ogu alikuruga nituhamanya. Kyonkai ka Kirisito alija taliho n'omoi alimanya mbali aliruga.» 28 Nikyo Yesu yagambire n'eiraka lihango nayegesa omuli Rwensinga ati, «Lero nimummanya, nimummanya na mbali narugire? Kyonkai tinaizire aha bwange. Ayantumire munyamazima, nawe inywe timulikumumanya. 29 Inye nimumanya; nkaruga ahali wenene, mara n'iwe yantumire.» 30 Kityo bahiga kumukwata, kyonkai taliho yamutaireho mikono, kuba esaa ekaba etakagobire. 31 N'orwo kili kityo abantu bangi bakamwikiliza, bagamba bati, «Orwo Kirisito alija alikora ebitangazo kushaaga eby'omuntu ogu alikukora?» 32 Abafarisayo bahulira embaga nemunyanyanta etyo, aho nikwo abakuhani bakuru n'Abafarisayo bonene kutuma abakuru b'abaisherukare kumukwata. 33 Yesu agambira abantu ati, «Nkyaina inywe hakabanga akandi, nyije nshube ow'ayantumire. 34 Mulimpiga kyonkai timulimbona; mbali ndiba ndi timwina kwijayo.» 35 Abayahudi begeya bonene bonkai bati, «Omuntu ogu naralira kugya nkahai mbali tutakumubona? Nagonza kugya omu Bayahudi abali Bugiriki kugya kwegeshezayo Abagiriki? 36 Nagendeleraki kugamba ati, ‹Mulimpiga kyonkai timulimbona,› kandi ati, ‹Mbali ndiba ndi timwina kwijayo?› » 37 Ekiro ky'enzindo ky'obugenyi, nikyo kiro kikuru muno, Yesu ayemelera agamba muno ati, «K'omuntu aragiraga eiliho, aije ahali inye anywe. 38 Alikanyikiliza alishusha okwo ebihandiko bitakatifu bilikugamba biti, ‹Emigera y'amaizi g'oburora eliruga omu mutimagwe.› » 39 Aha hakaba nagamba Mwoyo, owo abalimwikiliza balihabwa; kuba kugoba kaanya ako Mwoyo bakaba batakamuhairwe, aha rw'enshonga Yesu hakaba atakaboine kitinwakye. 40 Orwo abantu abandi bahuliire ebigambo ebyo bagamba bati, «Ogu murangikwo.» 41 Abandi bati, «Ogu ni Kirisito.» Kyonkai abandi bati, «Kirisito aruge Galilaya? 42 Ebihandiko bitakatifu tibigamba okwo Kirisito alitabuka ahali Daudi, omu kyaro kya Betelehemu, mbali Daudi yaturaga?» 43 Aho abantu baba nikwo bamuhakanaho batyo bakabeganuka. 44 Nangu abandi benda kumukwata, kyonkai taliho yamutaireho ngaro. 45 Abakuru b'Abaisherukare kabagarukire omu bakuhani bakuru n'Abafarisayo, bababaza bati, «Kubaki mutamuleta?» 46 Ndi bonene babagarukamu bati, «Taliho muntu aragambiire nk'ogu!» 47 Abafarisayo babahorora bati, «Nainywe nibyo mwagiiremu ebyo? 48 Haliho omukuru wena wena anga Omufarisayo n'omoi ayamwikiliize? 49 Nawe embaga egi etalikumanya Mateka, yabaire ndaamwa.» 50 Nikodemo ayabaire yagiire owa Yesu, mara hakaba ali Mufarisayo mutahi wabo, abagambira ati, 51 «Amateka gaitu garamura omuntu gatabandize kumuhuliliza n'okumanya eby'alikukora?» 52 Bamushubamu bati, «Iwe na iwe oli wa Galilaya? Henjuza Ebihandiko Bitakatifu obone okwo hataliho murangi yakuruga Galilaya.» [ 53 Bakwata omuhanda bagenda, buli omoi ashuba omuka. 1 Yesu akwata omuhanda agenda omw'Ibanga ly'Emizeituni. 2 Bwankya karai agaruka Rwensinga; abantu bona bamuhurulira, ashuntama abeegesa. 3 Abeegesa b'Amateka n'Abafarisayo baleta omukazi ayabaire akwetwe nasiyana, bamwemeleza omugati y'abantu 4 bagambira Yesu bati, «Mwegesa, omukazi ogu yakwatwa nasiyana. 5 Omuntu nk'ogu omu Mateka ga Musa tusaine kumuteza amabare. Iwe nomugambahoki?» 6 Ekyo bakakigamba nibamulenga, baije babone eky'okumutoijera. Yesu ainama abanza kuhandikisa orukumu omw'itaka. 7 Kabamubalize bakazigilira, ainuguka abagambira ati, «Okwo muli araba ataina bufu abe wa mbere kumuteza amabare.» 8 Ashuba ainama ahandikisa orukumu omw'itaka. 9 Orwo bahuliire ekyo yabahorora bakwata omuhanda bagenda, barugaho buli muntu wenkai, kubandiza aha mukuru kushaaga bona, Yesu asigara n'omukazi amwemeleire omu maisho. 10 Yesu ainuguka aleba, amugambira ati, «Iwe mukazi, balihai abalikukutoijera? Taliho n'omoi ayakuramura?» 11 Omukazi agamba ati, «Taliho n'omoi Mukama wange.» Na Yesu agamba ati, «Nanye tindikukuramura. Iroko otalifakara rundi.»] 12 Yesu ashuba agambira Abafarisayo ati, «N'inye mushana gw'ensi. Ampondera taraba mu mwilima, mara aligira omushana gw'oburora.» 13 Nirwo Abafarisayo bamugambire bati, «Noyejulira iwe wenene; eby'olikwejulira tibya mazima.» 14 Yesu ahorora ati, «N'orwo ndaba ntalikwejulira, ebyo ndikugamba by'amazima, enshonga nimanya mbali narugire na mbali ndikugya. Kyonkai inywe timulikumanya mbali narugire, na mbali ndikugya timulikuhamanya. 15 Nimuramura emiramulire ey'abantu, kyonkai inye tindikuramura n'omoi. 16 Kandi n'orwo nakuramura, eiramu lyange ly'amazima, kuba t'inye nyenkai ndikuramura. Nindamura nyemire na Tata ayantumire. 17 Kikahandikwa omu Mateka ganyu okwo obujulizi bw'abantu babili buba bw'amazima. 18 Inye nyenene n'inyejulira, kandi na Tata ayantumire nanjulira.» 19 Aha rw'ekyo bamugambira bati, «Sho alihai?» Yesu ahorora ati, «Inye timulikummanya, na Tata timulikumumanya. Kuba nimummanya, na Tata mwakumumanyire.» 20 Ebigambo ebi Yesu akabigambira Rwensinga omu kiyumba ky'amasanduku g'ebihongo. 21 Abafarisayo abo Yesu ashuba abagambira ati, «Ninyija kugenda, mulimpiga mushube mugwe omu mafu ganyu. Mbali ndikugya timwina kugyayo.» 22 Aho Abayahudi bati, «Isi naija kweita, orwo alikugamba ati, ‹Mbali ndikugya timwina kwijayo?› » 23 Yesu abagambira ati, «Inywe muli b'omu nsi, inye ndi w'omw'iguru. Muli b'ensi egi, inye tindi wa nsi egi. 24 Nabagambira okwo muligwa omu mafu ganyu, mara muligagwamukwo kamutaikiliize okwo n'inye asingiire.» 25 Bamubaza bati, «Oli ohai?» Yesu abagambira ati, «Nibyo nkabagambira kwema aha mbandizo. 26 Nyinai eby'okubagambaho bingi n'eby'okubaramura. Kyonkai ayantumire w'amazima, mara n'ensi ningigambira ebyo nahuliire ahali wenene.» 27 Tibashobokeirwe okwo alikubagambira Ishe. 28 Nikwo Yesu kugamba ati, «Kamuramara kuhanika Omwana w'Omuntu, muramanya okwo n'inye asingiire, mumanye okwo ntalikwekolera byange, shana okugamba ebyo Tata yanyegesize. 29 Mara wenene ayantumire tuli hamoi, tannagirane, aha rw'okuba buli kaanya ninkora ebilikumushemelera.» 30 Bangi abahuliire Yesu nagamba ebyo, bamwikiliza. 31 Yesu agambira Abayahudi ababaire bamwikiliize ati, «Kamuraikara mukwete ebigambo byange, muraba muli begesibwa bangekwo, 32 kandi muramanya amazima, mara amazima ago garabaha obwegeleere.» 33 Bonene bamuhorora bati, «Ichwe tuba baana ba Aburahamu, titukabaga bairu ba muntu wena wena. Aho kyaija kitai iwe kugamb'oti, ‹Muraba begeleere?› » 34 Yesu abahorora ati, «Nimbagambira amazima, buli omoi akora obufu aba mwiru wabwo. 35 Omwiru taba mwana muzarwa ebiro byona; omwana n'iwe aba mwana muzarwa ebiro byona. 36 Kityo k'Omwana arabashoboza kuba begeleere, muraba begeleere kwokwokwo. 37 Nimanya okwo muba baana ba Aburahamu. Kandi okwo nimuhiga kunyita, ahakuba ebigambo byange tibilikubataha. 38 Inye ebyo naboine ahali Tata nibyo ndikubagambira, nainywe ebyo muhuliire ahali isheinywe mubikore.» 39 Bamushubamu bati, «Tataichwe aba Aburahamu.» Yesu abagambira ati, «Kamwakubaire muli baana ba Aburahamu mwakukozire ebyo Aburahamu yakozire. 40 Kyonkai mbwenu inye abagambiire amazima ago nahuliire ahali Ruhanga, nimuhiga kunyita. Ebyo Aburahamu tiyabikozire. 41 Ebyo isheinywe yakozire nibyo mulikora.» Bamugambira bati, «Ichwe tituba baana ba busiyani; twinai Isheichwe omoi, n'iwe Ruhanga.» 42 Yesu abagambira ati, «Kuba Ruhanga ali Isheinywe, mwakungondize, aha rw'enshonga nzarwa Ruhanga mara nkaruga ahali wenene. Inye tinaizire aha bwange, wenene n'iwe yantumire. 43 Kubaki ebyo ndikugamba mutalikubishobokerwa? Timulikushobokerwa aha rw'enshonga ebigambo byange nibibashasa kamulikubihulira. 44 Isheinywe ni Sitani, mara nimugonza kukora ebyo isheinywe ogwo alikwenda. Manya kwema akarai kona aba mwisi, n'amazima tagagonza n'akake, taba wa mazima. Abeiya, agamba okwo ashangwa ayemire, enshonga aba w'ebishuba, mara aba ishe wa bona abagamba ebishuba. 45 Inye timulikunyikiliza aha rw'enshonga nimbagambira amazima. 46 Okwo muli alikungamba okwo ndakozire obufu n'ohai? Kandaba ningamba amazima kubaki mutalikunyikiliza? 47 Omuntu ashangwa ali wa Ruhanga, n'ebigambo bya Ruhanga abihulira. Ekyo mutalikuhulilira bigambo ebyo manyasi timuli ba Ruhanga.» 48 Abayahudi bashubamu Yesu bati, «Tituli mu mazima katulikugamba okwo oli Musamaria mara oinaimu eisitani?» 49 Yesu abahorora ati, «Inye tinyina sitani; inye ninkunisa Tata, kandi inywe timulikunkunisa. 50 Mara okwo tikugir'oti n'inyehigira ekitinwa ekyange; haliho omoi alikukihiga, mara n'iwe alikundamulira. 51 Nimbagambira amazima, k'omuntu alyekomya ebigambo byange, ogwo taliziza kufa.» 52 Abayahudi bamugambira bati, «Mbwenu twamanya okwo oinaimu eisitani. Aburahamu akafa, n'abarangi bafa; iwe noshuba nogamba oti, ‹Omuntu alyekomya ebigambo byange taliziza kufa?› 53 Iwe washaga isheichwe Aburahamu ayafire? N'abarangi bakafa! Nolenga oli ohai iwe?» 54 Yesu abagarukamu ati, «Kandaba n'inyeha ekitinwa, aho ekitinwa kyange kya bushai. Ekitinwa ninkihabwa Tata, owo mulikugamba okwo ali Ruhanga wanyu. 55 Kyonkainu timumumanya; kandi inye nimummanya. Kanakuba ngambire okwo ntalikumumanya, nakubaire ndi mugambi w'ebishuba nka inywe. Kyonkai nimumanya n'ebigambobye nimbyekomya. 56 Isheinywe Aburahamu yashemelerwaga ekiro kimoi kugya akambona; mara akambonakwo yashemelerwa.» 57 Aho Abayahudi bamugambira bati, «Tokagobize myaka makumi gatanu, Aburahamu wamubon'otai?» 58 Yesu abagambira ati, «Nimbagambira amazima, Aburahamu athakabaireho, inye nsingiire.» 59 Baronda amabare kugamuteza, kyonkai ayesheleka, aruga Rwensinga. 1 Ka Yesu yabaire nahingura, abona omuntu ayabaire ali mpume kwema okuzarwa. 2 Abegesibwabe bamubaza ati, «Rabi, omuntu ogu kuzarwa aigaire amaisho, ayafakaire n'ohai? Ni wenene anga abazairebe?» 3 Yesu abahorora ati, «Tiyahumisiibwe kufakarakwe anga kwa bazairebe. Ekyo kikabaho ebikorwa bya Ruhanga kabibonekera omuli wenene ogu. 4 Turagiirwe kukora emilimo y'ayantumire, orwo omushana gukyajwa. Nikija kuba kiro orwo omuntu atashobore kukora mulimo. 5 Orwo nkyali omu nsi, inye n'inye mushana gw'ensi.» 6 Kayabaire nagamba atyo, achwa ahansi ebichwanta abijungisa eitaka, eitaka elyo alisiga omushaija omu maisho, 7 namugambira ati, «Ogende onabe omu kitunga kya Siloamu» (nikwo kugir'oti, «Ayantumire.») Omushaija agenda anaba, agaruka nabona. 8 Batanibe na bona abamubonaga nashabiliza bebaza bati, «Ogu tiwe mushaija atura ashuntamire nashabiliza?» 9 Abantu abandi bati, «N'iwe,» abandi bati, «Chei, namushusha.» 10 Bamubaza bati, «Amaisho gawe gahumuruguka gatai?» 11 Abahorora ati, «Omushaija alikwetwa Yesu yajunga eitaka yalinsiiga omu maisho, yamara yangambira ati, ‹Ogende Siloamu onabe;› aho ngenda naba, mbona.» 12 Bamubaza bati, «Ali nkahai?» Ahorora ati, «Tindikumanya.» 13 Abayahudi bakwata ayabaire ali mpume bamutwalira Abafarisayo. 14 Orwo Yesu yajunga eitaka akakiza empume ekaba eli Sabato. 15 Abafarisayo bashuba babaza ayabaire aigaire amaisho emikilireye. Abagambira ati, «Yajunga eitaka yalinsiiga omu maisho, nanaba, mbwenu nimbona.» 16 Abafarisayo abamoiho bati, «Omuntu ogu talikuruga ahali Ruhanga, enshonga talikwekomya Sabato.» Kyonkai abandi bati, «Omufakare yakukora atai ebitangazo nk'ebi?» Aho Abafarisayo bahakana. 17 Kityo bashuba babaza ayatambirwa obwigare bati, «Iwe nomugambahoki ogwo orwo yakukiza obwigare bw'amaisho?» Ahorora ati, «Murangi.» 18 Abayahudi tibaikiliize okwo omushaija yabaire ali mpume n'okwo yatambirwa obwigare bw'amaisho, kuhika orwo bayesire abazaire ba wenene, 19 bakababaza bati, «Ogu ni mutabani wanyu, owo mulikugamba okwo yazairwe atalikubona?» 20 Abazairebe bahorora bati, «Nitumanya okwo ogu ali mutabani waitu, n'okwo yazairwe atalikubona. 21 Kyonkai emibonereye eya mbwenu aha titulikugimanya. Mumubaze; muntu mukuru, ayehorolere.» 22 Abazairebe okugamba batyo bakaba nibatina Abayahudi, enshonga Abayahudi bakaba barahiire okwo omuntu aragamba okwo Yesu ali Kirisito baramubinga omu sinagogi. 23 Nikyo abazairebe bagambiire bati, «Muntu mukuru, mubaze wenene.» 24 Kityo beta omushaija ayakiziibwe obuhume omurundi gwa kabili, bamugambira bati, «Osiime Ruhanga, kuba nitumanya Yesu ogu okwo ali mufakare.» 25 Abahorora ati, «K'araba ali mufakare, inye tindikumanya. Nimanya ekigambo kimoi kishai, okwo nabaga mpume, kyonkai mbwenu nimbona.» 26 Bamubaza bati, «Yakugira atai?» 27 Abashubamu ati, «Nabagambiire kyonkai timulikuhulira. Nimwenda kushuba kuhulira ekigambo ekyo? Nainywe nimwenda kuba begesibwabe?» 28 Bamujuma bati, «Omwegesibwawe n'iwe; ichwe tuli begesibwa ba Musa. 29 Nitumanya okwo Ruhanga yafumoire na Musa; nawe omuntu ogu mbali alikuruga titulikuhamanya.» 30 Ayakiziibwe obwigare abahorora ati, «Aha kiki? Eki kyaba kitangazo! Mbali alikuruga timulikuhamanya, kyonkai inye yampumurura amaisho. 31 Nitumanya okwo Ruhanga tahulira bafakare. Kyonkai k'omuntu aba ali wa Ruhanga kwo akamara akakora eby'alikwenda, omuntu ogwo Ruhanga amuhulira. 32 Kwema ensi yabaho tikikahulirwaga omuntu kuhumuurura ayazairwe ali mwigazi w'amaisho. 33 K'omuntu ogu atakurugire ahali Ruhanga, taliho kyoyakukozire.» 34 Bamuhorora bati, «Okazalirwa omu bufu wabukuliramu, mbwenu noija kwegesa ichwe?» Aho bamubinga omu sinagogi. 35 Yesu agya amanya okwo omushaija bamubinga omu sinagogi. Kayamazire kumubona amubaza ati, «Iwe noikiliza Omwana w'Omuntu?» 36 Ahorora ati, «N'ohai waitu, mwikilize?» 37 Yesu amugambira ati, «Wamuboine, mara n'iwe alikufumora naiwe.» 38 Ogwo agambira Yesu ati, «Mukama, naikiliza,» amara amufukamira. 39 Yesu agamba ati, «Nkaija omu nsi kugiramura, abatalikubona babone, kandi abalikubona bahume amaisho.» 40 Abafarisayo ababaire bamuli haihi bahulira ekigambo ekyo, bamubaza bati, «Aho naichwe tuhumire?» 41 Yesu abagambira ati, «Kuba muli mpume mwakubaire mutaina ntambara; kyonkai mbwenu orwo mulikugamba muti, ‹Nitubona,› aho entambara yanyu nebaikaraho.» 1 Yesu agamba ati, «Nimbagambira amazima, omuntu ataaha omu buhyo bw'entaama atalesirwe mu rwigi, akaletwa muhanda gundi akakuuba akabugwamu, omuntu ogwo mushuma mara mushuga. 2 Kyonkai aletwa omu rwigi ogwo mushumba w'entaama. 3 Ogwo omukumilizi amukingulira; entaama zihulira eirakalye, mara entaama ezo azeta buli emoi ibara lyayo, azishohoza aheru. 4 K'aba yazishohoize zona azebembera, zonene zimuhondera, enshonga nizimanya eirakalye. 5 Owo zitalikumanya tizimuhondera, zimwiruka, aha rw'okuba abo zitalikumanya n'amaraka gabo tizigamanya.» 6 Yesu hakabachwera enfumo egi, kyonkai tibashobokeirwe kyoyabaire nabagambira. 7 Yesu ashuba abagambira ati, «Nimbagambira amazima, inye n'inye mulyango gw'entaama. 8 Abanyebembeire bona bashuma mara bashuuga, n'entaama tizabahuliliize. 9 Inye n'inye mulyango. Omuntu alitaahira omuli inye alirokoka; alitaaha omu kiraro ashube aturuke agye omw'ilisizo. 10 Omushuma aija kwiba kushai n'okwita n'okusilikya. Inye nkaija k'entaama zigira oburora, mara zikabugilira kimoi. 11 N'inye mushumba murungi. Omushumba murungi ayehayo kufera entaamaze. 12 Omupakasi kushai atali mushumba, atali mukama wa ntaama, k'abona omushega nigwija anagaho entaama airuka; aho omushega ogwo gukwata entaama guzinaganaga. 13 Ekimwirukya ashangwa ali mupakasi, entaama tazifaho kantu. 14 N'inye mushumba murungi; entaama zange ninzimanya, nazo nizimmanya; 15 nk'okwo Tata amanya inye nanye nkamumanya, nikwo ndikwehayo kufera entaama zange. 16 Kandi nyinayo entaama ezindi ezitali za buhyo obu. Nazo ndagiirwe kuzileta omu buhyo obu, mara zirahulira eiraka lyange. Kityo harabaho obuhyo bumoi n'omushumba omoi. 17 Enshonga egi niyo Tata angondeza, aha rw'okuba n'inyehayo oburora bwange nyije nshube mbubone. 18 Taliho yakubunyaka, kandi inye n'inyehayo oburora bwange okwo nyeyendeire. Nyina obushobora bw'okwehayo oburora bwange, mara nyina n'obushobora bw'okushuba kububona, omuruka ogu nkagwihya ahali Tata.» 19 Abayahudi bashuba babeganuka aha rw'ebigambo ebyo. 20 Abangi omuli bonene bagamba bati, «Ainaimu eisitani, muraru; nshongaki kumuhuliliza?» 21 Abandi bagamba bati, «Omuntu ainamu eisitani tiyakugamba bigambo nk'ebi. Eisitani lyakuhumuurura omuntu?» 22 Kikashangwa kili kiro kikuru ky'okwijukiraho okuhabwa omugisha kwa Rwensinga omuli Yerusalemu. 23 Kili kirumo ky'embeho Yesu ashangwa nagendagenda omu itaho lya Solomoni. 24 Abayahudi bamubumbilira, bamugambira bati, «Oraberahai iwe n'okutugiza ekihika? K'oraba n'iwe Kirisito otugambire akaature.» 25 Yesu abahorora ati, «Nabagambiire, kyonkai timulikwikiliza. Emilimo eyo ndikukoza obushobora bwa Tata nenjulira. 26 Kyonkai timulikwikiliza, kuba omu ntaama zange timulimu. 27 Entaama zange nizimmanya eiraka lyange, ninzimmanya, mara nizimpondera. 28 Ninziha oburora obw'eira lyona; tizilifa, kandi taliho alizinkwaikura mu mikono. 29 Entaama ezo Tata yantungire nizinshagira ebintu byona, mara taliho muntu ashobora kuzikwaikura Tata mu mikono. 30 Inye na Tata tuba kigambo kimoi.» 31 Abayahudi baronda amabare kugamuteza. 32 Yesu abashubamu ati, «Mbakoleire ebirungi bingi kuruga ahali Tata; omuli ebyo, ebyo mbakoleire ni kiki ekyo mulikwenda kunteleza amabare?» 33 Abayahudi bamugarukamu bati, «Ti kigiro kirungi ekyo tulikwenda kukuteleza mabare, nitugonza kugakuteza aha rw'okuba warogota; iwe kuba muntu okashuba okehindura Ruhanga?» 34 Yesu abahorora ati, «Tikihandikire mu Mateka ganyu kiti, ‹Nkabagambira okwo muli baruhanga?› 35 Ka balinya Ruhanga araba yabesire baruhanga abo yagambire ekigambokye, mara kandi ebihandiko bitakatifu tibina kuhinduka, 36 mbwenu owo Tata yatendekire akashuba akamutuma omu nsi n'iwe mulikugira muti, ‹Warogota,› aha rw'okuba nagamba nti, ‹Ndi Mwana wa Ruhanga?› 37 Kandaba ntalikukora bya Tata, ahonu mutanyikiliza; 38 nawe kandikukora ebya Tata, mwikilize ebyo ndikukora ebyo, mumanye mara mushobokerwe okwo Tata asingiire omuli inye, nanye ndi omuli Tata.» 39 Bashuba balengesa kumukwata, kyonkai abanyubuka omu mikono. 40 Yesu ashuba ashabuka Yorudani mbali Yohana yabaire abandiize kubatiliza, aikarayo. 41 Abantu bangi bamugoba bati, «Yohana tiyakozire kitangazo; kyonkai byona ebyo yagambire aha muntu ogu by'amazima.» 42 Abantu bangi bamwikililizayo. 1 Hakaba haliho omuntu omoi arwaire, n'iwe Lazaro owa Betania, ekyaro ekyo Maria n'omurumuna Marita barugagamu. 2 Maria ogwo owo Lazaro, munyanya, yabaire arwaire, n'iwe yabaire asiigire Omukama amajuta akashuba akamuragaza n'eishokelye. 3 Abarumuna abo bombili baragiraho Yesu bati, «Mukama, munywanyi wawe murwaire.» 4 Yesu kayaikihuliire yagamba ati, «Endwara egi tiyakumwita, shana y'okuhaisa Ruhanga ekitinwa, n'Omwana w'Omuntu ahaisilizibwe aha rw'enshonga y'endwara egyo.» 5 Yesu yagonzaga Marita n'omurumuna na Lazaro. 6 Aho orwo yahuliire okwo Lazaro ali murwaire, mbali yabaire ali akelererwayo ebiro ebindi bibili. 7 Ahanyuma agambira abegesibwabe ati, «Tugaruke Buyahudi.» 8 Abegesibwa bamugambira bati, «Rabi, Abayahudi babaire nibahiga kukuteza amabare, mbwenu oshube ogyeyo?» 9 Yesu abahorora ati, «Manya omushana gugira esaa 12. K'omuntu agenda omushana gujwire tasitara, enshonga omushana gw'ensi egi nagubona. 10 Kyonkai omuntu agenda kili kiro asitara, aha rw'okuba talikubona mushana.» 11 Agamba atyo, ashuba abagambira ati, «Munywanyi waitu Lazaro anagiire.» 12 Abegesibwa bamugambira bati, «Rugaba, k'araba anagiire araikya.» 13 Nawe Yesu hakaba nabagambira okwo afire, bonene batekeleza okwo anagire kwikya. 14 Aho Yesu abaatulira ati, «Lazaro afire; 15 mara aha bwanyu ninshemelerwa kubona okwo mbaire ntaliho, mwije mwesige. Kyonkai katugende.» 16 Tomasi omurongo agambira abegesibwa batahibe ati, «Naichwe tugende tugye tufe nawe.» 17 Orwo Yesu yagobire Betania, ashanga bamazire ebiro binai baziikire Lazaro. 18 Betania ekaba eyataine Yerusalemu, nk'emaili ibili zonkai, 19 n'Abayahudi bakaba baizire bangi kushura Marita na Maria n'orufu rwa munyanyabo. 20 Marita kayahuliire okwo Yesu alikwija, agenda kumwakilira, kandi Maria ogwo hakaba ali omu nju ashuntamire. 21 Marita agambira Yesu ati, «Mukama, kuba obaire oliho, munyanyazi tiyakufire. 22 Kandi mbwenu aha nimanya okwo kyona kyona eky'orashaba Ruhanga arakikutunga.» 23 Yesu agambira Marita ati, «Munyanyoko naija kuhimbuka.» 24 Marita amushubamu ati, «Nimanya okwo alihimbuka aha ihimbuka ely'ekiro ky'enzindo.» 25 Yesu amuhorora ati, «N'inye kuhimbuka mara burora; alinyesiga n'orwo yakufa, alirora. 26 N'alirora akanyesiga talifa n'akati. Ekigambo eki nokikiliza?» 27 Marita amugambira ati, «Ego Mukama, ninyikiliza okwo oli Kirisito, Omwana wa Ruhanga, atura ategeirwe kwija omu nsi.» 28 Marita kayamazire kugamba atyo, akwata omuhanda agya agambira omurumuna Maria omu kahwe ati, «Omwegesa yaija, nakweta.» 29 Maria kayahuliire ekyo, aimuka bwangu ahondera Yesu. 30 Yesu hakaba akyali mbali Marita yabaire amushangire, atakagobire aha kyaro. 31 Abayahudi abashangirwe baina Maria omu nju nibamumaraamara, kabaaboine okwo yabaratuka ahansi akaturuka, bamuhondera, batekeleize bati nagya kuchulira aha nyanga. 32 Aho ka Maria yagobire mbali Yesu ali akamubona, amugwa omu maguru namugambira ati, «Mukama, kuba obaire oliho, munyanyazi tiyakufire.» 33 Yesu kayamuboine okwo alikuchura, n'Abayahudi abaija nawe nibachura, yaganya muno omu mwoyo, yashasha; 34 abaza ati, «Mumuziikire nkahai?» Bamuhorora bati, «Mukama, waitu ija olebe.» 35 Yesu alira. 36 Aho Abayahudi bati, «Mubone okwo abaire namugonza!» 37 Kyonkai abandi bati, «Ayahumurwize empume alemirwe kutanga omuntu kufa?» 38 Yesu ashuba aganya muno; aija aha nyanga. Enyanga egyo ekaba neshusha empako, bagitaireho n'eibare. 39 Yesu abaragira kwihyaho eibare elyo. Marita munyanya kifa amugambira ati, «Mukama, kaanya aka omuntu yanukire, enshonga yamara ebiro binai afire.» 40 Yesu amugambira ati, «Tinakugambira okwo k'orayesiga orabona ekitinwa kya Ruhanga?» 41 Aho baihyaho eibare. Yesu aleba eiguru agamba ati, «Tata, ninkusiima kuba wampulira. 42 Ntuura nimanya okwo buli kaanya ompulira, kyonkai eki nakigamba aha rw'abantu abali aha, babone kwikiliza okwo wantumire.» 43 Kayabaire yagambiire atyo, agamba n'eiraka lihango ati, «Lazaro, turuka!» 44 Ayaba afire aturuka, emikono n'amaguru bikomire ebitambara, n'obuso buzingazingire omu mwendo. Yesu abaragira kumukomorora mara kumuleka akagenda. 45 Abayahudi ababaire bahonderaine na Maria kabaaboine ekyo Yesu yakora, bamwikiliza. 46 Kyonkai abandi bagya omu Bafarisayo bababarulira ebyo yakora. 47 Kityo abakuhani bakuru n'Abafarisayo beta orukiiko, bagamba bati, «Tukoreki? Omuntu ogu nakora ebitangazo bingi. 48 Katuramuleka akagendelera ati, buli omoi naija kumwikiliza, kandi Abaroma basilikye Rwensinga yaitu n'eihanga lyaitu.» 49 Kyonkai omoi omuli bonene n'iwe Kayafa ayabaire ali Mukuhani Nyamukuru mwaka ogwo, abagambira ati, «Inywe timwina kyomulikumanya n'akake. 50 Timulikumanya okwo kili ky'omugasho omuli inywe omuntu omoi akafa akatulilira embaga eihanga litalisiliika lyona?» 51 Ekigambo ekyo tiyakigambire aha rwa kweyendera. Okwo omwaka ogwo yabaire ali Mukuhani Nyamukuru, akabaasha okwo Yesu arafa akatulilira eihanga, 52 mara ti ihanga lyonkai, kyonkai kujwanganisa n'abantu ba Ruhanga bona abatali hamoi. 53 Kwema aho bategeka okwo baramwita. 54 Aha rw'ekyo Yesu aba atakigenda mu Bayahudi rubona. Arugayo agya bwatana aha irungu, omu kigo kilikwetwa Efuraimu; aba niyo aikara n'abegesibwabe. 55 Na Pasika y'Abayahudi eshangwa eraliire kugoba, aho bangi bagya Yerusalemu Pasika etakagobire kugya kweshemeza. 56 Bata nibahiga Yesu, orwo bemeleire Rwensinga bata kubazangana bati, «Nimulenga mutai? Talikwija aha kiro kikuru?» 57 Abakuhani bakuru n'Abafarisayo bakaba barabizeho omuku okwo wena wena aramanya mbali ali abamanyise, bamukwate. 1 Ebiro mukaaga ebilikwebembera Pasika, Yesu agya Betania omwa Lazaro, owo yabaire ahimbwire. 2 Omwa Lazaro omwo bamuchumbira ekyakulya kya bwaigoro; Marita n'iwe yaihwire, kandi Lazaro hakaba ali omoiho omu baraagiire na Yesu. 3 Maria akwata ekilo y'amajuta g'omugaju gwonene gwonene, agasiiga Yesu amaguru, kandi amaguru ago agaragaza n'eishokelye. Enju yona eijura akatachu k'amajuta ago. 4 Kyonkai Yuda Isikariote, omoiho omu begesibwa (ayabaire naija kumubanja), agamba ati, 5 «Kubaki amajuta aga gataguzibwa dinari 300 tukaziha abanaku?» 6 Eki tiyakigambire aha rw'okugir'oti yafagaho banaku. Akakigamba ahakuba yabaga mushuma. N'iwe yakwataga n'akasanduku k'empiha; ezo batekagamu hakaba nazihyamu. 7 Yesu agamba ati, «Mumuleke, k'agabiikire ekiro ky'okuziikwa kwange. 8 Ebiro byona abanaku muba mwinaibo, kyonkai inye tituli hamoi biro byona.» 9 Abayahudi abangi muno kabamanyiire okwo Yesu ali Betania, baija, ti aha rwa wenene wenkai, kyonkai baija kubona na Lazaro owo yabaire ahimbwire. 10 Kityo abakuhani bakuru bategeka kwita na Lazaro, 11 kuba aha rw'enshongaye Abayahudi bangi bakabarugamu baikiliza Yesu. 12 Bukeire abantu bangi muno ababaire baizire aha kiro kikuru bahulira okwo Yesu alikwija Yerusalemu. 13 Kityo bakwata amatagi g'emikindo bashohora kumwakilira, nibahoya bati, «Musingize Ruhanga! Aina omugisha ogwo alikwija omw'ibara ly'Omukama, nangu Mukama wa Isiraeli!» 14 Yesu akwasa omwana gw'endogobe agushuntamaho; nk'okwo kyahandikirwe kiti, 15 «Otatina iwe kigo kya Sioni, leeba omukama wawe naija, ashuntamire aha mwana gw'endogobe!» 16 Abegesibwabe tibabandize kushobokerwa kigambo eki. Kyonkai ka Yesu yabaire yaboine ekitinwa nirwo baijukire okwo kyabaire kimuhandikirweho n'okwo kyaizire kikabahokwo ahali wenene. 17 Embaga eyabaire einaiwe orwo yayesire Lazaro omu nyanga akamuhimbura ekabarura amakuru ago. 18 Ekyo embaga yagendeleire kumwakilira ekaba yahuliire okwo Yesu yakozire ekitangazo ekyo. 19 Abafarisayo bagambirangana bati, «Mulebe okwo mutakina kya kukora; leeba ensi yona yamuhondeire.» 20 Omuli balinya ababaire baizire aha kiro kikuru kufukamira Ruhanga, hakaba halimu Abagiriki. 21 Aho baija ahali Filipo owa Betisaida eya Galilaya, bamugambira bati, «Waitu, nitugonza kubona Yesu.» 22 Filipo agya agambira Anderea; bagenda hamoi bombili bagambira Yesu. 23 Yesu abahorora ati, «Esaa yagoba, Omwana w'Omuntu yaija kubona ekitinwa. 24 Nimbagambira amazima, k'enjuma y'engano etaragaire mw'itaka ekafa, esigara okwo eli; kyonkai k'efa eraba muno. 25 Agonza oburorabwe bulimufera, kandi anoba oburorabwe omu nsi egi alibwihura, abone oburora obutalihwaho. 26 Omuntu wena wena k'araba nankolera, naragirwa kumpondera. Mbali ndi niho n'omwiru wange araba ali. Omuntu wena wena k'arankolera Tata aramukunira. 27 «Mbwenu nimbanganwa omwoyo. Ngambeki? Nti, ‹Tata, ndokora esaa egi etagoba?› Chei, ekyandesire nikyo kyangobya aha esaa egi. 28 Tata, singa okuze eibara lyawe.» Aho eiraka liruga omw'iguru liti, «Eibara lyange nalikulize, mara ndashuba ndikuze.» 29 Embaga eyabaire eliho ekahulira eiraka elyo, kyonkai bati, «Eiguru nilyo lyahinda.» Abandi bati, «Omumalaika yaba nafumora na Yesu.» 30 Yesu ahorora ati, «Eiraka eli lyaija aha bwanyu; tilyaija aha bwange. 31 Mbwenu aha eiramu ly'ensi lyagoba, n'omutwazi wayo baija kumuchwa. 32 Nanye kabaramara kunyiha ahansi bakampanika, ndayehikya abantu bona.» 33 Okugamba atyo akagonza kwoleka emifereye. 34 Embaga emuhorora eti, «Amateka gatugambira okwo Kirisito ali w'okumelera eirai lyona. Wakugamba otai okwo Omwana w'Omuntu ali w'okuhanikwa?» 35 Yesu abagambira ati, «Mukyaina omushana akaanya akandi kake. Orwo mukyaina omushana mutambuke, litaija likabatobelera omu kihanda. Ayagenda omu mwilima tamanya mbali alikugya. 36 Orwo mwina omushana mugwikilize, nirwo murahinduka bantu b'omushana.» Yesu kayamazire kugamba atyo, yarugayo yabesheleka. 37 N'orwo yabaire yakozire ebitangazo bingi omu maisho gabo, tibamwikiliize. 38 Ekyo kikabaho ekyo Omurangi Isaya yagambiire kibone kugobeelera, kiti, «Mukama, n'ohai aikiliize ebyo tugambire? Isi n'ohai ashuruliirwe obushobora bwa Ruhanga?» 39 Aha rw'ekyo tibaikiliza. Enshonga Isaya akashuba yagamba ati, 40 «Abahumisize amaisho, yabagumanganisa emitima, batabonesa maisho gabo kandi emitima yabo etashobokerwa bakangarukaho nkabakiza.» 41 Okugamba atyo Isaya akabona ekitinwakye yashuba yamugamba. 42 Kyonkai abantu bangi, nangu n'abatwazi bakamwikiliza, nawe aha rw'okutina Abafarisayo tibayatwire kwo balikumwikiliza, bataija bakababinga omu sinagogi. 43 Manyasi bagonzaga okusiimwa abantu, kushaaga okusiimwa Ruhanga. 44 Yesu agamba n'eiraka lihango ati, «Anyikiliza aba atalikwikiliza inye, shana aikiliza ayantumire. 45 Kandi ambona abona ayantumire. 46 Nkaija omu nsi ndi mushana, alikanyikiliza atalija akaikara mu mwilima. 47 K'omuntu alikuhulira ebigambo byange atabyekomize, inye tindikumuramura. 48 Omuntu atanyikiliza, akanga n'ebigambo byange ogwo aina omuramuziwe; ebigambo ebyo ngambire biliba muramuziwe aha kiro ky'enzindo. 49 Inye ebyo ngambire timbigambisize bushobora bwange. Tata wenene ayantumire n'iwe yandagiire ebyo ndagamba. 50 Kandi nimanya okwo ebyo yandagiire nibwo burora obutalihwaho. Aha rw'ekyo ebyo ndikugamba ningamba ebyo Tata yandagiire.» 1 Ekiro kikuru kya Pasika kikaba kitakagobire, Yesu amanya okwo esaa yagoba kuruga omu nsi egi kugaruka owa Ishe. Buli kaanya yagonzaga ababaire bali ba wenene omu nsi, yabagonza kugoba aha ndekelero. 2 Kababaire nibaraagira, Sitani akaba yatahire omu mutima gwa Yuda Isikariote eya Simoni kubanja Yesu. 3 Yesu nawe hakaba namanya okwo Ishe yamutungire buli kantu; n'okwo yabaire namanya okwo yarugire ahali Ruhanga mara nagaruka ahali Ruhanga, 4 aruga aha kiihuro, ajura ebijwarobye, ayekoma etauro omunda. 5 Ashesha amaizi omu beseni, abanza kunabisa abegesibwabe amaguru. Abaragaza n'etauro eyo yabaire ayekomire omu nda. 6 Agobera Simoni Petero. Petero amugambira ati, «Rugaba, waitu waija kunabisa inye amaguru?» 7 Yesu amuhorora ati, «Ekyo ndikukora tolikukimanya mbwenu aha, orakishobokerwa ahanyuma.» 8 Petero amugambira ati, «Tolikwija kunnabisa maguru.» Yesu amushubamu ati, «Kantakunabisize, aho mpaho toli wange.» 9 Simoni Petero amugambira ati, «Rugaba, waitu otannabisa maguru gonkai, onnabise n'emikono n'omutwe!» 10 Yesu amugambira ati, «Ayayogire takyetaaga kunaba, shana kunaba amaguru gonkai, kuba naba nayera wena. Nainywe nimwera, kyonkai ti inywena.» 11 Okugamba atyo Yesu hakaba namanya alikwija kumubanja; niyo nshonga akagamba ati, «Timulikwera inywena.» 12 Kayamazire kubanabisa amaguru akajwara n'ebijwarobye, agaruka aha mwanyagwe, abagambira ati, «Ekyo nabakolera mwakimanya? 13 Inywe munyeta Mwegesa mara Mukama; mara muli omu mazima, mba Mwegesa kwo mara Mukama. 14 Ka inye Omukama wanyu mara Omwegesa wanyu ndaba nabanabisa amaguru, nainywe kutyo muragiirwe kunabisangana amaguru. 15 Kuba nabaha obulebero, okwo muragiirwe kugira okwo nabagilira. 16 Nimbagambira, omwiru takira mukamawe, n'entumwa teshaga agitumire. 17 Kamuramanya ebigambo ebi mukabigobesheleza muraba muli baberwa. 18 Tindikugamba inywena. Abo ndonzire nimbamanya; Ebihandiko Bitakatifu bigobelere biti, ‹Ayaliire ebyakulya byange, yanteza ekisinziro.› 19 Ebi nimbibagambira mbwenu aha bithakabaireho, kabiramara kubaho mwikilize okwo ‹N'inye asingiire.› 20 Nimbagambira amazima, alitora owo ntumiire aliba atoire inye. N'alintora aliba atoire ayantumire.» 21 Orwo Yesu yamazire kugamba ebigambo ebyo, ashagashaga omu mwoyo, agamba ahamisa ati, «Nimbagambira amazima, omuli inywe halimu alikwija kumbanja.» 22 Abegesibwa balebangana, owo yagamba tibafa gamumanya. 23 Omoiho omu begesibwabe owo Yesu wenene yagonzaga, hakaba amubyamire omu kifuba; 24 nikwo Simoni Petero kumutigisa akamugambira ati, «Otugambire owo alikugamba n'ohai.» 25 Okwo omwegesibwa ogwo yabaire abyamire Yesu omu kifuba, amubaza ati, «Mukama, n'ohai?» 26 Yesu amuhorora ati, «Owo ndakoleza ekichweka ky'omukate niw'ogwo.» Kayamazire kukoza ekichweka ky'omukate yakiha Yuda eya Simoni Isikariote. 27 Yuda kayamazire kutora ekichweka ekyo ky'omukate, Sitani amutahamu. Yesu amugambira ati, «Yanguha ogye okore eky'olikugya kukora.» 28 Okwo babaire nibaraagira taliho n'omoi yamanyire ekyo yamugambiliire atyo. 29 Abandi batekeleza bati orwo Yuda yakwataga akasanduku k'empiha, Yesu hakaba namugambira kugya kugura ebyo babaire nibetaga aha kiro kikuru; anga kujuna abanaku. 30 Yuda kayamazire kutora ekichweka ky'omukate, tiyalinzire, ashohora; mara kikaba kili kiro. 31 Yuda kayabaire yaturukire, Yesu agamba ati, «Mbwenu aha Omwana w'Omuntu yahabwa ekitinwa, mara omuli wenene na Ruhanga ekitinwa nakihabwa. 32 Ka Ruhanga araba nahabwa ekitinwa omu Mwana w'Omuntu, Ruhanga nawe arakuza Omwana w'Omuntu omuli wenene, mara amukuze aho n'aho. 33 Baana bange, nkyaina inywe hakabanga kake. Mulimpiga; nk'okwo nagambire Abayahudi nikwo ndikugambira nainywe: Mbali ndikugya inywe timwina kugyayo. 34 Nimbaha omuhango oguhya: Mugonzangane; okwo inye mbagondize, nainywe kwakwo mugonzangane. 35 Omu kugonzangana kwanyu, nimwo abantu bona balimanyira okwo muli begesibwa bange.» 36 Simoni Petero abaza Yesu ati, «Mukama, waitu noija kugya nkahai?» Yesu amuhorora ati, «Mbali ndikugya mbwenu aha toina kumponderayo.» 37 Petero amugambira ati, «Mukama, kubaki ntakuhondera? Ndakufera.» 38 Yesu amubaza ati, «Iwe oije ofere inye? Nkugambire amazima, enkoko etakakokoromire oraba wanyetongire kashatu.» 1 Yesu agambira abegesibwabe ati «Emitima yanyu etashoberwa. Mwesiga Ruhanga, nanye munyesige. 2 Omwa Tata halimu ebiyumba bingi. Kakitakubaire kityo tinaikubagambiire kwo ndikugya kubashemeleza mwanya. 3 Orwo ndagenda nkabashemeleza omwanya, ndagaruka mbatware mbali ndi. Mbali ndi nainywe mube niho muba. 4 Mbali ndikugya omuhanda nimugumanya, na yonene nimuhamanya.» 5 Tomasi amugambira ati, «Mukama, mbali olikugya titulikuhamanya; aho omuhanda twagumanya tutai?» 6 Yesu amugambira ati, «N'inye muhanda, n'amazima, n'oburora. Taliho muntu agoba Tata atarabire ahali inye. 7 Kuba nimumanya na Tata mwakubaire nimummanya. Kyonkai kwema mbwenu mwamumanyire mara mwamuboine.» 8 Filipo amugambira ati, «Mukama, waitu batwoleke Sho, ekyo kiratumara.» 9 Yesu amugambira ati, «Filipo, mbali nakatulira nainywe tokamanyaga? Ayamboine yaboine Tata. Aho wakugamba otai oti, ‹Otwoleke Sho?› 10 Tolikwikiliza okwo ndi omuli Tata na Tata ali omuli inye? Ebigambo ebyo mbagambira timbyetuma; shana Tata asingiire omuli inye n'iwe alikwekolera emilimoye. 11 Munyikilize okwo ndi omuli Tata, na Tata ali omuli inye; kakitali kityo, buzima mwikilize ebyo ndikukora. 12 «Nimbagambira amazima, alikunyesiga, nawe alikora ebyo ndikukora; nangu aije akore ebilikushaga aha, aha rw'okuba ningya owa Tata. 13 Buli kimoi ekyo mulishaba omw'ibara lyange ndikikora, Tata aije asingizibwe omuli Mwana. 14 Kamulishaba kyona kyona omw'ibara lyange ndikikora. 15 «Kamuraba nimungonza, murayekomya emihango yange. 16 Nanye ndashaba Tata abahe Omujuni ondijo ow'okutuura nainywe ebiro byona. 17 Ogwo n'iwe Mwoyo w'amazima, ow'ensi etakuhabwa, ahakuba telikumubona anga kumumanya. Inywe nimumumanya, asingiire omuli inywe, mara aliikara omuli inywe. 18 «Tindikwija kubasigaho muli ntaabwa; ndibagarukira. 19 Kandi omu kaanya kagufi ensi eraba etakimbona, nawe inywe murambona; enshonga ndi murora, nainywe muraba barora. 20 Kir'ekyo mulimanya okwo ndi omuli Tata, nainywe omuli inye nanye omuli inywe. 21 Alimanya emihango yange akagyekomya, ogwo n'iwe aliba nangonza. Mara alingoza, aligonzibwa na Tata, nanye ndimugonza mara muzokeho.» 22 Yuda (atali Isikariote) amugambira ati, «Mukama, noija kutweyoleka otai oteyolekire nsi?» 23 Yesu amuhorora ati, «K'omuntu arangonza, arayekomya ebigambo byange, na Tata aramugonza, mara turamuhabukira tuture omuli wenene. 24 Omuntu atangonza tayekomya bigambo byange. Kandi ebigambo ebyo mulikuhulira ti byange, bya Tata ayantumire. 25 «Ebigambo ebyo nimbibagambira tukyali hamoi. 26 Kyonkai Omujuni, n'iwe Mwoyo Mutakatifu, owo Tata alibatwekera omw'ibara lyange, alibegesa ebintu byona, abaijukye n'ebyo mbagambiire byona. 27 Nabasigira emilembe; nabaha emilembe yange; tindikubaha nk'okwo ensi eha. Mutashoberwa mara mutatina. 28 Mukahulira ningamba nti, ‹Nagenda, ndashuba mbagarukire.› Kuba nimungonza mwakushandukire, kuba ningya owa tata; enshonga Tata nanshaga. 29 Mbwenu nabagambira kithakabaireho, orwo kirabaho mubone kwikiliza. 30 Tindikwija kweyongera kufumora nainywe, enshonga omutwazi w'ensi egi aliho naija. Taina bushobora ahali inye; 31 kyonkai ninkora nk'okwo Tata andagiire, ensi emanye okwo ngonza Tata. Imuka turuge hanu aha. 1 «Inye ndi muzabibu gw'amazima, kandi omulimi wagwo ni Tata. 2 Buli itagi lyange elitaraba, Tata aliihyaho. Buli itagi elitaraba alisharaho, nirwo omuzabibu guraraba muno. 3 Ekigambo ekyo naruga kubagambira kyabelize. 4 Okwo eitagi litakuraba lili lyonkai litali aha muzabibu, nainywe kutyo, shana kamuraikara omuli inye. 5 Inye ndi muzabibu, inywe muli mataagi. Omuntu aikara omuli inye, na inye nkaikara omuli wenene, ogwo n'iwe araba ebiraba bingi, kuba kamutaina inye timwakukora kantu. 6 K'omuntu aliba ataikaire muli inye, alinagwa nk'eitagi ayome. Amatagi nk'ago garondarondwa, ganagwa omu muliro, gokibwa. 7 Kamuliikara omuli inye n'ebigambo byange bikabaikaramu, mushabe ekyo mulikwenda kyona, mulikitungwa. 8 Kamulikuraba ebiraba bingi, aho Tata abona ekitinwa, nainywe musiimwa okwo muli begesibwa bange. 9 Okwo Tata yangondize nikwo nanye mbagonza; mwikare omu ngonzi zange. 10 Kamurayekomya emihango yange muraikara omu ngonzi zange, okwo nanye nyekomize emihango ya Tata nkaikara omu ngonzize. 11 Nabagambira ebigambo ebi, ebyera byange kabiikara omuli inywe, mara ebyera byanyu bigobelere. 12 «Omuhango gwange nigw'ogu, mugonzangane okwo inye nabagondize. 13 Tabaho muntu agira ngonzi zilikukira ezi, omuntu kwemera kufa kutulilira batahibe. 14 Muraba bataahi bange kamurayekomya emihango yange. 15 Inye tinkibeta bairu, enshonga omwiru tamanya mukamawe akoraki. Kyonkai inywe mbesire banywanyi bange; kuba byona ebyo nahuliire ahali Tata mbibamanyisize. 16 Timwandonzire, shana inye nkaronda inywe, kugenda mukaraba ebiraba mara ebiraba byanyu biikareho; ekyo murashabaga Tata omw'ibara lyange akibatunge. 17 Eki ninkibaragira, mugonzangane. 18 «K'ensi elibanoba, mumanye okwo yanobire inye etakanobire inywe. 19 Kuba muli b'ensi, ensi yakubaire negonza abali bayo. Kyonkai orwo mutali ba nsi, nkabaronda omu nsi, aha rw'ekyo ensi nebanoba. 20 Mwijuke ekigambo ekyo nabagambiire, ‹Omwiru takira mukamawe.› Kabaraba bangingiize inye, nainywe barabagingiiza. Kabaraba nibekomya ebigambo byange, nainywe ebyanyu barabyekomya. 21 Kyonkai ebi byona barabibakora nibabatura inye, aha rw'okuba ayantumire tibalikumumanya. 22 Kanakuba ntaizire nkabagambira, bakubaire bataina bufu; kyonkai mbwenu tibaina kya kwetonganira aha rw'obufu bwanyu. 23 Anoba inye anoba na Tata. 24 Kanakuba ntabakoleire bitangazo eby'omuntu n'omoi atakakoraga, bakubaire bataina bufu; kyonkai mbwenu baboine bashuba bannoba, banoba na Tata. 25 Byona bibaireho kugobesheleza ekyahandikirwe omu Mateka kiti, ‹Bakannobera bushai.› 26 Orwo Omujuni alija, owo ndibatwekera kuruga ahali Tata, n'iwe Mwoyo w'amazima, alikutabuka ahali Tata, ogwo n'iwe alinjulira. 27 Nainywe muli bajulizi, enshonga kwema aha mbandizo tutura hamoi. 1 «Ebigambo ebyo nabibagambira byona mutalija mukanaga kwesiga kwanyu. 2 Balibabinga omu sinagogi; mazima esaa elija orwo buli muntu alibaita alilenga ati nakolera Ruhanga. 3 Ebi balibikozibwa okutamanya Tata, nangu nanye. 4 Kyonkai nabagambira ebigambo ebi, orwo esaa eligoba mwijuke okwo nabibagambira. «Ebigambo ebi tinabibagambiire kwema aha mbandizo, enshonga tubaire tuli hamoi. 5 Kyonkai mbwenu ningaruka ow'ayantumire; mara kandi taliho alikumbaza ati, ‹Nogya nkahai?› 6 Nawe orwo nabagambira ntyo emitima yanyu yaijurwa obujune. 7 Kyonkasi kambagambire amazima: Kirungi aha bwanyu ngende, aha rw'okuba kantagenzire Omujuni tabaijemu. Kandigenda ndimubatwekera. 8 Orwo alija, alishoborora ensi aha obufu, obugorogoki n'eiramu. 9 Bamanye obufu kiki kuba tibalikunyikiliza; 10 obugorogoki, enshonga ningaruka ahali Tata; 11 eiramu, enshonga omutwazi w'ensi egi yaramwirwe. 12 «Eby'okubagambira nkyaina bingi, kyonkai ahali mbwenu aha timwakubyemera. 13 Orwo Mwoyo w'amazima alija, n'iwe aliboleka amazima gona, kuba talyetuma, aligamba eby'alikuhulira, ashube abagambire byona ebilikuragirwa kwija. 14 Arampaga ekitinwa, kuba alikwata ebili byange abibagambiire. 15 Byona ebyo Tata ainabyo byange; nikyo nagambira nti arakwata ebili byange abibagambiire. 16 «Omu kaanya kake muraba mutakimbona rundi; mushube mumbone omu kaanya kake.» 17 Abegesibwabe abandi babazangana bati, «Kiki eki eky'alikutugambira ati, ‹Omu kaanya kake timumbone, mushube mumbone omu kaanya kake?› » 18 Bagamba bati, «K'alikugamba ati, ‹Akaanya kake,› nagendeleraki?» 19 Yesu amanya okwo balikugonza kumubaza; aho abagambira ati, «Nimubazangana aha kyo nabagambira nti, ‹Omu kaanya kake timumbone, mushube mumbone omu kaanya kake?› 20 Nimbagambira amazima, nimwija kuchura mukalira, kyonkai ensi neija kweshanda. Nimwija kujunara, nawe obujune bwanyu bulirugwamu ebyera. 21 Omukazi k'aba narumwa kwija kuzara, agira obushasi, ahakuba esaa ya wenene yagoba. Kyonkai k'aba yazaire omwana, obushasi aba atakibwijuka aha rw'ebyera by'omwana kuzarwa omu nsi. 22 Kutyo nainywe mwina obujune mbwenu aha, kyonkai ndishuba mbabone n'emitima yanyu eshemelerwe, kandi ebyera byanyu taliho alibibaaka. 23 Kir'ekyo timulimbaza kantu. Nimbagambira amazima, kamuligira ekyo mwashaba Tata alikibatunga omw'ibara lyange. 24 Kugoba mwaha timukashabire kantu mw'ibara lyange. Mushabe, mulihabwa; ebyera byanyu bigobelere. 25 «Ebi nabibagambira omu nfumo. Esaa neija kugoba orwo ndaba ntakibagambira rundi mu nfumo, shana ebya Tata ndibibagambira akaature. 26 Kir'ekyo mulishaba omw'ibara lyange; tindikugira nti ninyija kubashabira ahali Tata. 27 Tata wenene nabagonza, enshonga inywe mungondize, mwamara mwanyikiliza okwo narugire ahali Tata. 28 Nkaruga ahali Tata naija omu nsi; mbwenu ensi ninshuba ningirugamu ningya ahali Tata.» 29 Abegesibwabe bagamba bati, «Lero mbwenu wagamba akaature, ti mu nfumo! 30 Twamanya okwo olikumanya byona, tolikwetaaga muntu kugira kyo yakubaza. Aha twaikiliza okwo warugire ahali Ruhanga.» 31 Yesu abashubamu ati, «Mwalemwa mwanyikiliza? 32 Esaa neija kugoba, nangu yagobire, orwo murahwera omw'ishwa, buli muntu akairukira omwabo, inye mukansigaho nyenkai. Nawe tindi nyenkai; Tata ali hamoi nanye. 33 Ebi nabibagambira kamugira emilembe omuli inye. Omu nsi mwinaimu ebiyengo; kyonkai mushanduke! Ensi nagisingire.» 1 Orwo Yesu yamazire kugamba ebigambo ebyo, yainunura amaisho yaleba omw'iguru, yagamba ati, «Tata, esaa yagoba. Singa okuze Omwana wawe, n'Omwana wawe ogwo akuhe ekitinwa, 2 Aha rw'okuba omutungire obushobora aha bantu bona, abo wamutungire bona abahe oburora obutalihwaho. 3 Mara oburora obutalihwaho nibw'obu: Bakumanye iwe Ruhanga omumoi ow'amazima, bamanye na Yesu Kirisito owo watumire. 4 Omu nsi nkuhaire ekitinwa, orwo ngobesheleize omulimo ogwo wampaire kukora. 5 Mbwenu Tata singa onkuze omu businge bwawe, ontunge ekitinwa ekyo nanye naiwe twabaire twinakyo ensi etakatonzirwe. 6 «Abantu abo waronkire omu nsi okabantunga, mbakumanyisize. Bakaba baawe, iwe wabantunga, mara n'ekigambo kyawe bakyekomize. 7 Mbwenu bamanyiire okwo buli kantu ako wantungire nikaruga ahali iwe; 8 enshonga mbagambire ebigambo ebyo iwe wangambire, mara babitoire, bamanya n'okwo gali mazima okwo narugire ahali iwe, baikiliize okwo wantumire. 9 Ninshabira bonene; tindikushabira nsi, shana abo wantungire, enshonga bawe. 10 Abange bona bawe, n'abawe bange, mara ekitinwa kyange nikimanyikira omuli bonene. 11 Mbwenu inye tinkili mu nsi, kyonkai bonene bali omu nsi, kandi inye ninyija ahali iwe. Tata Omutakatifu, singa obagumise omw'ibara lyawe elyo wantungire babone kuba bamoi okwo inye na iwe tuli bamoi. 12 Orwo mbaire nkyainabo mbagumisize omw'ibara lyawe. Mbalinzire, taliho alikuburaho n'omoi shana omuraamwa wenkai, kugobesheleza Ebihandiko Bitakatifu. 13 Kyonkai mbwenu ninyija ahali iwe. Kandi ebigambo ebi nimbigambira omu nsi, ebyera byange bishobore kubaijura. 14 Ekigambo kyawe nkibahaire, kandi ensi nebanoba aha rw'okuba bonene tibayo, okwo nangu nanye ntali wayo. 15 Tindikubashabira k'obaihya mu nsi. Nimbashabira k'obahungya aha Mubisha. 16 Bonene ti ba nsi, okwo nanye ntali wayo. 17 Singa obahindure batakatifu nibajunwa amazima; ekigambo kyawe gaba mazima. 18 Nk'okwo wantumire omu nsi, kutyo nanye mbatumire omu nsi. 19 Ninkwehongera aha bwa bonene, na bonene babone kukwehongera omu mazima. 20 «Tindikubashabira bonkai, ninshabira na bona abalikwikiliza ebyo aba balikubagambira, 21 bona babe omoi. Mara okwo iwe Tata osingiire omuli inye, nanye ndi omuli iwe, na bonene babone kuba omuli ichwe, ensi eshobore kwikiliza okwo wantumire. 22 Ekitinwa eky'ontungire nikyo mbahaire, bashobore kuba omoi okwo ichwe tuli omoi, 23 inye ndi omuli bonene, na iwe osingiire omuli inye, bonene kuba omoi emalimali, ensi eije emanye okwo wantumire n'okwo wangondize okagonza na bonene. 24 Tata, ningonza n'abo wantungire tube hamoi mbali ndi, babone ekitinwa kyange ekyo wangondize okantunga ensi ethakabaireho. 25 Tata omugorogoki, ensi tekakumanyaga, kyonkai inye ninkumanya; mara n'aba nibamanya okwo wantumire. 26 Mbakumanyisize, mara ndashuba mbakumanyise, engonzi ezo wangondize zibone kusingira omuli bonene, nanye mbe omuli bonene.» 1 Yesu kayamazire kugamba ebigambo ebyo, yashohora n'abegesibwabe, yashabuka Oruhanga rwa Kidironi mbali habaire hali endimiro, omu ndimiro omwo atahamu n'abegesibwabe. 2 Kandi Yuda ayamubanzire nawe hakaba namanya omwanya ogwo, aha rw'enshonga Yesu yagyagayo n'abegesibwabe. 3 Aho Yuda kayamazire kukwasa abaisherukare n'abakuru abandi abarugire omu bakuhani bakuru n'Abafarisayo, bagyayo baina etara n'emuli n'ebiiso. 4 Yesu ashangwa namanya agalikwija kumugwaho, arugayo ababaza ati, «Nimuhiiga ohai?» 5 Bamuhorora bati, «Yesu owa Nazareti.» Abagambira ati, «N'inye.» Yuda ayamubanzire hakaba ayemeleire nabo. 6 Orwo Yesu yabagambiire ati, «N'inye,» bashuba enyuma bagwa ahansi. 7 Yesu ashuba ababaza ati, «Nimuhiiga ohai?» Bahorora bati, «Yesu owa Nazareti.» 8 Abagambira ati, «Nabagambira okwo n'inye, aba mubaleke bagende.» 9 Eki kikabaho kugobesheleza ekyo yabaire agambire ati, «Abo wantungire timbulizeho n'omoi.» 10 Aho Simoni Petero ashangwa aina embanda, agihya omu kiraro agiteza omwiru w'Omukuhani Nyamukuru amusharaho okutwi kwa bulyo. Omwiru ogwo eibaralye hakaba nayetwa Malikusi. 11 Yesu agambira Petero ati, «Garura embanda omu kiraro kyayo, ekikompe ky'obushasi ekyo Tata yampa ntakinywa?» 12 Kityo abaisherukare hamoi na mukuru wabo n'abaofisa b'Abayahudi bakwata Yesu bamuboha. 13 Babanza bamutwalira Anasi, ishezara Kayafa ayabaire ali Mukuhani Nyamukuru mwaka ogwo. 14 Kayafa n'iwe yabaire ategekeire Abayahudi okwo kili kirungi kufa omuntu omoi akatulilira abantu bona. 15 Simoni Petero ahondera Yesu, n'omwegesibwa ondijo kutyo. Orwo omwegesibwa ogwo kushangwa namanyika aha Mukuhani Nyamukuru, ataaha nyakabuga y'Omukuhani Nyakumuru, atahiramu kimoi na Yesu. 16 Kyonkai Petero ayemeelera aheru aha mulyango. Omwegesibwa ondijo ayabaire namanyika aha Mukuhani Nyamukuru, aturuka agambira omuzana ayabaire ali mukumilizi, atahya Petero omunda. 17 Omuzana ayabaire ali mukumilizi agambira Petero ati, «Naiwe toli mwegesibwa w'omuntu ogu?» Petero ati, «Inye tindi mwegesibwawe.» 18 Aho abairu n'abaofisa bakaba bahembire omuliro, beemeleire nibota. Petero nawe hakaba abalimu, ayemeleire nawe nayota. 19 Omukuhani Nyamukuru abaza Yesu aha begesibwabe n'emyegeshezeye. 20 Yesu amuhorora ati, «Ntuura ningambira ensi orwatu; buli kaanya nyegesa omu sinagogi n'omuli Rwensinga mbali Abayahudi bona bateranira; tinkagambaga kantu aheheleire. 21 Nombalizaki? Obaze abampuliire ebyo nabagambiire; ebyo nagambire nibabimanya.» 22 Kayamazire kugamba atyo, aho ofisa omoi omu babaire bemeleire aho atera Yesu oruhi nagamba ati, «Oku nikwo olikuhorora Omukuhani Nyamukuru?» 23 Yesu amushubamu ati, «Kandaba nashobya omu migambire, ogambe ekyo nashobya; kyonkai kandaba nagambage nonteleraki?» 24 Anasi amutwekera Kayafa Omukuhani Nyamukuru abohirwe. 25 Aho Simoni Petero hakaba ayemeleire nayota omuliro. Bamubaza bati, «Iwe naiwe toli mwegesibwawe?» Petero ayetonga okwo ali mwegesibwawe, agamba ati, «Tindi mwegesibwawe.» 26 Omwiru omoi w'Omukuhani Nyamukuru, omunyaruganda w'omushaija owo Petero yabaire atemireho okutwi, amubaza ati, «Iwe tinaikubona oinawe omu ndimiro?» 27 Petero ashuba ayetonga; niho honkai enkoko ekookoroma. 28 Baihya Yesu omwa Kayafa bamutwara omu kikaare kya gavana. Likaba lili bwankya karai. Bonene omu kikaare kya gavana tibatahiremu, bataija bakahagara, nirwo baralya Pasika. 29 Kityo Pilato aturuka abagoba, ababaza ati, «Omuntu ogu nimumutoijeraki?» 30 Bamuhorora bati, «Kuba omuntu ogu atali mufakare titwakumukuleteire.» 31 Pilato abagambira ati, «Mumutware inywe nywenene mumuramulire aha Mateka ganyu.» Abayahudi bamugambira bati, «Ahali ichwe nikitangwa kwita omuntu wena wena.» 32 Eki kikabaho kugobesheleza ekigambo ekyo Yesu yabaire agambire kwoleka ni mifereki eyo arafa. 33 Pilato agaruka omu kikaarekye, ayeta Yesu amubaza ati, «N'iwe Mukama w'Abayahudi?» 34 Yesu amugarukamu ati, «Ekigambo ekyo wakigamba aha bwawe angasi abandi barakikugambiireho?» 35 Pilato ahorora ati, «Inye ndi Muyahudi? Eihanga lyawe n'abakuhani bakuru bakundetera; wakoraki?» 36 Yesu ahorora ati, «Obukama bwange ti bwa nsi egi. Kuba obukama bwange buli bw'ensi egi, abairu bange bakurashaine ntaija nkanagwa omu mikono y'Abayahudi. Obukama bwange ti bwa nsi egi.» 37 Pilato amugambira ati, «Kityo oli mukama?» Yesu ahorora ati, «Wakigamba okwo ndi mukama. Nkazarwa kuba mukama, mara obukama nibwo bwandesire omu nsi, kugamba amazima. Buli muntu ow'amazima ahulira eiraka lyange.» 38 Pilato amubaza ati, «Amazima kiki?» Pilato kayamazire kugamba atyo, ashuba aturuka agoba Abayahudi, abagambira ati, «Tindikumubonamu ntambara. 39 Kyonkai mumanyiire kuta nimbataishulira omuntu omoi ahali Pasika. Mwakugondize mbataishulire Omukama w'Abayahudi?» 40 Abayahudi bashuba bakunga bati, «Otatutaishulira muntu ogwo, otutaishulire Baraba.» Kandi okwo Baraba yabaga mushuga. 1 Aho Pilato atwara Yesu amutera. 2 Abaisherukare basibinkijanyia orukinga rw'amahwa barumuteka aha mutwe, bamujweka n'ekanzu ya zambarau. 3 Bamugoba bamugambira bati, «Kamelere Mukama w'Abayahudi!» Bashuba bamutera empi. 4 Pilato ashuba ashohora abagambira ati, «Mulebe namuturukya kumubaletera, mumanye okwo ntamubonamu kabi.» 5 Aho Yesu aturuka ajwete orukinga rw'amahwa n'ekanzu ya zambarau. Pilato agambira Abayahudi ati, «Leba omuntu niw'ogu!» 6 Orwo abakuhani bakuru n'abaofisa bamuboine, bakunga bati, «Omubambe, omubambe!» Pilato abagambira ati, «Mumwetwalire inywe mumubambe, enshonga tinamubonamu kabi.» 7 Abayahudi bamuhorora bati, «Ichwe tugira eiteka, okwo eiteka elyo lili aragiirwe kufa, orwo ayeyesire Mwana wa Ruhanga.» 8 Pilato kayahuliire atyo atina okushagaho. 9 Agaruka omu kikaarekye abaza Yesu ati, «Oli wa nkahai?» Nawe Yesu tiyahoroire. 10 Aha rw'ekyo Pilato amubaza ati, «Tolikwenda kugamba nanye? Tolikumanya okwo nyina obushobora bw'okukutaishura anga kukubamba?» 11 Yesu amuhorora ati, «Wakubaire otaina bushobora ahali inye k'otakubuhairwe kuruga mw'iguru. Aha rw'ekyo ayakundetera n'iwe aina obufu obuhango kushaaga.» 12 Pilato kayahuliire atyo ahiiga kumutaishura, kyonkai Abayahudi baashana bati, «K'olikutaishura omuntu ogu mpaho toli munywanyi wa Kaisari. Buli omoi ayekora mukama aba ashengire Kaisari.» 13 Orwo Pilato yahuliire ebigambo ebyo ashohoza Yesu, ashuntama aha kituuti ky'amabare, omu Ruyahudi nibakyeta Gabata. 14 Kir'ekyo kishangwa kili kiro ky'okweteekateekera Pasika; zikaba zili nk'esaa mukaaga omw'ihangwe. Agambira Abayahudi ati, «Leba Omukama wanyu!» 15 Bakunga bati, «Ihamu, ihamu, omubambe!» Pilato ababaza ati, «Kandi mbambe Omukama wanyu?» Abakuhani bakuru bahorora bati, «Titugira mukama shana Kaisari.» 16 Aho amubaha kumubamba. 17 Batwara Yesu, ashohora agiire mbali halikwetwa «Akahanga k'ekitwe,» ashutwire omusaraba. Omwanya ogwo omu Ruyahudi nigwetwa Goligota. 18 Baba niho bamubambira, hamoi n'abandi babili, ogu rubaju oru, n'ondijo rubaju oru, Yesu abagya omugati. 19 Pilato ahandika ekihandiko akiteka aha musaraba; kikaba kihandikire kiti, «Yesu owa Nazareti Omukama w'Abayahudi.» 20 Abayahudi bangi bashoma ekihandiko ekyo, aha rw'okuba mbali Yesu yabambiirwe bhakaba hataine ekigo; kikaba kihandikire omu Ruyahudi, omu Rulatini n'omu Rugiriki. 21 Aho Abakuhani bakuru b'Abayahudi bagambira Pilato bati, «Otahandika oti, ‹Mukama w'Abayahudi,› ohandike oti, ‹Omuntu ogu akagamba ati: Ndi Mukama w'Abayahudi.› » 22 Pilato ahorora ati, «Ekyo nahandika nikyo!» 23 Abaisherukare kabamazire kubamba Yesu, bakwata ebijwarobye babibeganamu kanai; buli mwisherukale yatwara ekichweka ekye, n'ekanzuye kutyo. Kyonkai ekanzu egyo ekaba etabaliliire. Ekaba eshukirwe kushai kuruga omu bikya kuturuka aha maguru. 24 Nikwo kugambirangana bati, «Tutagitagura, tugitekere enshoga kushai tubone eraba y'ohai.» Eki kikabaho kugobesheleza Ebihandiko Bitakatifu, biti, «Bakabegana ebijwaro byange, ekanzu yange bagitekera enshoga.» Oku nikwo abaisherukare bagizire. 25 Aha musaraba gwa Yesu hakaba ayemeleirweho nyina, na nyin'ento, n'iwe Maria muka Keleopa, na Maria Magadalena. 26 Yesu kayaboine nyina n'omwegesibwa owo yagonzaga ayemeleire haihi, agambira nyina ati, «Mawe, leba mutabani wawe niw'ogwo!» 27 Ashuba agambira omwegesibwa ati, «Leba nyoko niw'ogwo!» Kwema saa egyo omwegesibwa atwara nyina Yesu omwe. 28 Ahanyuma Yesu kayamanyire okwo mbwenu aha byona byahwa, agamba (kugobesheleza Ebihandiko Bitakatifu) ati, «Nyina eiliho.» 29 Honene aho hakaba haliho epakuli eijwire edivai y'enshalizi; aho bakwata ekikunjuzo kiijwire edivai y'enshalizi, bakiteka aha ruti rwa hisopo, bakimulenga aha munwa. 30 Orwo Yesu yamazire kunywa edivai egyo, agamba ati, «Byahwa.» Nikwo kwinika omutwe, omwoyo gukahwamu. 31 Aha rw'enshonga kikaba kili kiro ky'okwetekatekera Pasika, kwanga emibili etaikara aha misaraba ahali Sabato (kuba Sabato kikaba kili kiro ky'amani), Abayahudi bashaba Pilato kuhenda amaguru g'ababambirwe hamoi na Yesu babone kuruga aha misaraba. 32 Kityo abaisherukare bahenda omushuga wa mbere amaguru, n'owa kabili kutyo ayabaire abambirwe nawe. 33 Kyonkai kabaagobire Yesu bakabona okwo yafire, tibamuhenzire maguru. 34 Nawe omwisherukare omoi akwata eichumu amuchumita orubaju rurugwamu obwamba n'amaizi. 35 Ayaboine ekyo n'iwe yakigambire, n'obujulizibwe bw'amazima, mara namanya okwo alikugamba amazima, nainywe mushobore kwikiliza. 36 Ebigambo ebi bikabaho k'Ebihandiko Bitakatifu bigobelera ebyagambaga biti, «Talihendekwamu igufa na limoi.» 37 Ahandi Ebihandiko Bitakatifu byonene biti, «Balimuleba ogwo owo bachumisire.» 38 Ahanyuma Yozefu owa Arimatea, ayabaire ali mwegesibwa wa Yesu kyonkai nayesheleka aha rw'okutina Abayahudi, ashaba Pilato kutwara omubili gwa Yesu. 39 Nikodemo kwakwo ayabaire yaizire ahali Yesu omu kiro, aija n'ekilo 30 z'omujwanga gwa mira n'eudi. 40 Baihya omubili gwa Yesu aha musaraba, baguzinga omu myendo ya kitaani, batamu n'emibazi elikunukage, nigwo gwabaire guli mugenzo gw'Abayahudi gw'okuziika. 41 Mbali bamubambire hakaba haliho endimiro, kandi omu ndimiro omwo alimu enyanga empya etakaziikwagamu muntu. 42 Ahakuba kikaba kili kiro ky'Abayahudi ky'Okwetekatekera Sabato, n'enyanga yashangwa eli hagufi, omu nyanga egyo baba nimwo baziika Yesu. 1 Aha kiro kya mbere ky'eilimansi, omu bwankya karai, Maria Magadalena aija aha nyanga kakyali kailima, abona okwo eibare liihirwe aha nyanga. 2 Kityo airuka agya agobera Simoni Petero n'omwegesibwa ondijo owo Yesu yagonzaga, abagambira ati, «Baihya Omukama omu nyanga, kandi titulikumanya mbali bamuteka.» 3 Nikwo Petero kuturuka n'omwegesibwa ogwo, bakakwata omuhanda bagire aha nyanga. 4 Bombili bairuka, kyonkai omwegesibwa ondijo asiga Petero agoba mbere aha nyanga. 5 Ainama alinguliza omu nyanga, abonamu emyendo ya kitaani okwo eyazire, kyonkai tiyatahiremu. 6 Aho Simoni Petero aija amuhondeire, ataaha omu nyanga, abona okwo emyendo ya kitaani eyazire, 7 n'omutanda ogwo babaire bamutaire aha mutwe gutarabirane na myendo ndijo, guzingire guli ahagwo gwonkai. 8 Nikwo omwegesibwa ondijo ayagobire mbere aha nyanga nawe kutahamu, akabona akaikiliza. 9 Nobona bakaba batakamanyire bihandiko, okwo Yesu ali w'okuhimbuka omu bafu. 10 Abegesibwa bashuba omuka. 11 Kyonkai Maria Magadalena yaikara ayemeleire aha nyanga nalira. Kayabaire nalira ainama kulinguliza omu nyanga. 12 Abona abamalaika babili bajwete ebilikwera bashuntamire mbali omubili gwa Yesu gwabaire gubyamire, omoi ali aha mutwe, owa kabili ali aha maguru. 13 Bamubaza bati, «Iwe mukazi nolizibwaki?» Abahorora ati, «Enshonga batwara Mukama wange, kandi tindikumanya mbali bamuteka.» 14 Kayabaire akyali omu kugamba atyo, ahinduka omu rubaju abona Yesu ayemeleire, kyonkai tiyamanyire okwo ali Yesu. 15 Yesu amubaza ati, «Iwe mukazi nolizibwaki? Nohiiga ohai?» Magadalena akaba amwesire mukozi w'endimiro egyo, amugambira ati, «Waitu, k'oraba n'iwe wamutwara, ongambire mbali wamuteka ngye mwihyeyo.» 16 Yesu amweta ati, «Maria!» Maria ahinduka amugambira omu Ruheburania ati, «Raboni» (nikwo kugamba Mwegesa). 17 Yesu amugambira ati, «Otankwataho, aha rw'okuba tinkagiire wa Tata. Kyonkai ogende ahali barumuna bange obagambire okwo nagya owa Tata mara Isheinywe, Ruhanga wange mara Ruhanga wanyu.» 18 Maria Magadalena agenda agambira abegesibwa ati, «Nabona Omukama;» abagambira n'ebyo yamuragira. 19 Ekiro kya mbere ekyo ky'eilimansi bwaigoro, mbali abegesibwa babaire bali enyigi zikingire aha rw'okutina Abayahudi, Yesu aija abemelera omugati, abagambira ati, «Mugire emilembe.» 20 Kayamazire kugamba atyo aboleka ebiganjabye n'orubaju. Aho abegesibwa orwo baboine Omukama bashemelerwa. 21 Yesu ashuba abagambira ati, «Mugire emilembe. Okwo Tata yantumire, nanye nikwo ndikubatuma.» 22 Kayabaire yagambire atyo abaikiza orwoya, abagambira ati, «Mutore Mwoyo Mutakatifu!» 23 Abo muligarulira amafu, bagarulirwe. Abo mulyanga kugarulira amafu, bataligarulirwa. 24 Aho Tomasi, omoi omu 12 (owo bayetaga Murongo), hakaba atainabo orwo Yesu yaizire. 25 Kityo abegesibwa abandi bamugambira okwo babona Omukama. Kyonkai wenene abagambira ati, «Kantaboine nkoju za mishumali omu biganja bya Yesu, nkatekamu n'orukumu omu nkoju ezo z'emishumali, nkatahya n'omukono omu rubajurwe, tinyikilize.» 26 Ebiro munaana bikeire, abegesibwabe bashuba bashangwa bali omu nju, na Tomasi abalimu, kyonkai enyigi zibambire, Yesu aija abemelera omugati, abagambira ati, «Mugire emilembe.» 27 Agambira Tomasi ati, «Teka orukumu rwawe omu, leba n'ebiganja byange. Leta n'omukono onkore omu rubaju; olekere obutaikiliza, oikilize.» 28 Tomasi amuhorora ati, «Mukama wange, Ruhanga wange!» 29 Yesu amubaza ati, «Waikiliza orwo wambona? Baina omugisha abaikiliza bataboine.» 30 Yesu akakora ebitangazo ebindi bingi omu maisho g'abegesibwa, ebitahandikirwe mu kitabo eki. 31 Kyonkai ebi byahandikwa kamwikiliza okwo Yesu aba Kirisito omwana wa Ruhanga, mushube mumwesige mubone oburora. 1 Ahanyuma Yesu ashuba abonekera abegesibwa aha Nyanja ya Tiberia; hakababonekera ati: 2 Simoni Petero, Tomasi owo bayetaaga Omurongo, Natanaeli ow'ekigo kya Kana eya Galilaya, batabani ba Zebedayo, n'abegesibwa abandi babili bakaba bali hamoi. 3 Simoni Petero abagambira okwo wenene alikugya kujuba. Bamugambira okwo nabo baragenda nawe. Baturuka basabara omu bwato, kyonkai omw'itumbi elyo tibakwete nfuru n'emoi. 4 Kabwakeire abegesibwa babona Yesu ayemeleire aha mwaro, kyonkai tibamumanyire. 5 Yesu ababaza ati, «Baana bange, mwinaiho enfuru?» Bamuhorora bati, «Chei.» 6 Abagambira ati, «Munage eishambo mukono ogwa bulyo gw'obwato, muragira ezo mwakwasayo.» 7 Omwegesibwa olinya owo Yesu yagonzaga agambira Petero ati, «Ni Mukama!» Simoni Petero kayahuliire okwo ali Mukama, ajwara emyendoye kuba hakaba ali bushai aha rw'okujuba, ayetuura omu nyanja. 8 Kyonkai abegesibwa abandi basabara omu bwato nibasika eishambo, likaba lijwire enfuru, kandi bakaba batali harai na mwaro. Bakaba bali nke'mita 100 kwema aha mwaro gwonene. 9 Orwo bagobire aha mwaro babonaho omuliro gw'amakara guliho enfuru, aha rubaju haliho omukate. 10 Yesu abagambira kuletaho enfuru ezo baruga kujuba. 11 Simoni Petero agaruka omu bwato, asika eishambo alileta aha mwaro, lijwire enfuru; zikaba zili 153 . N'orwo zabaire zili zingi zityo, eishambo tilyagutukire. 12 Yesu abeta kulya akakulya ka bwankya. Taliho mwegesibwa yamalize kumubaza ali ohai. Bakamanya okwo ali Mukama. 13 Yesu aija, akwata omukate agubaha, n'enfuru kwakwo. 14 Ogu gukaba guli murundi gwa kashatu Yesu kubonekera abegesibwa yamazire kuhimbuka omu bafu. 15 Kabamazire kulya aka bwankya, Yesu abaza Simoni Petero ati, «Simoni eya Yohana, nongonza kushaaga okwo aba balikungonza?» Simoni Petero amuhorora ati, «Inya Rugaba, nomanya okwo ndikukugonza.» Yesu amugambira ati, «Liisa obwana bwange bw'entaama.» 16 Amubaza elya kabili ati, «Simoni eya Yohana, nongonza?» Simoni Petero amuhorora ati, «Waitu inya, Mukama; nomanya okwo nkugonza.» Yesu amugambira ati, «Oramanya entaama zange.» 17 Amubaza omurundi gwa kashatu ati, «Simoni eya Yohana, nongonza?» Petero ashasha aha mwoyo kubona namubaza elya kashatu nka namugonza. Amugambira ati, «Mukama, nomanya buli kantu; nomanya okwo nkugonza.» Yesu amugambira ati, «Liisa entaama zange. 18 Nkugambire amazima, orwo wabaire oli muto wayekomaga omukandara ogya mbali olikwenda. Kyonkai orwo olimara kugurusha, olitega emikono, omuntu ondijo abe n'iwe akukoma omukandara akakutwara mbali otalikwenda kugya.» 19 (Akagamba atyo kumwoleka ni rufuki orwo alifa kubonesa Ruhanga ekitinwa). Ahanyuma amugambira ati, «Mpondera.» 20 Petero ahinduka abona omwegesibwa ondijo owo Yesu yagonzaga abahondeire, n'iwe yabaire abyamire Yesu omu kifuba nibaraagira akamubaza ati, «Mukama, waitu n'ohai alikwija kukubanja?» 21 Petero kayamuboine agambira Yesu ati, «Mukama, waitu kandi ogu?» 22 Yesu agambira Petero ati, «Isi kandaba n'inyenda k'aikaraho atafire kuhika orwo ndija, iwe nofaki? Ompondere!» 23 Ekigambo ekyo kikagoba abegesibwa okwo omwegesibwa ogu atalifa. Kyonkai okwo atalifa ekyo Yesu tiyakigambire, akagamba kushai ati, «Isi kandaba n'inyenda k'aikaraho atafire kuhika orwo ndija, iwe nofaki?» 24 Ogu n'iwe mwegesibwa omujulizi w'ebigambo ebyo, mara n'iwe abihandikire; kandi nitumanya okwo obujulizibwe buli bw'amazima. 25 Mbwenu aliho n'ebindi bingi ebyo Yesu yakozire. Kabyakuhandikirwe byona nindenga ensi tiyakushoboire kubona bubiiko bwa bitabo ebyakuhandikirwe.
|