1

1 Hangu hapfaḍe ḍabvu lumwengu jusidzaumbwa, huyu eyeakihanwa Chuuwo ewa yupfo. Jeje ewa pfamodza na Muungu na ewa ni Muungu. 2 Hangu pfapfaḍe ḍabvu, huyu huyu eyeakihanwa Chuuwo ewa pfamodza na Muungu. 3 Kuchiiya na kwakwe jeje, Muungu kaumba kula kintu. Ntaku chiumbijwecho pfasipfo jeje. 4 Jeje ndiḍyo sina ḍya maisha yonse. Na haya haya maisha yamumpa mwanaad̯amu muyanga we hachi. 5 Hu muyanga wakuyangaani humu kizani na wala hichi kiza ntachidzaweza kuumiya hu muyanga. 6 Kwiwa muntu eyeakihanwa Yohana, ahumijwe ni Muungu 7 kudzashuhuḍia wantu dzuu ya hu muyanga. Kahumwa kudzashuhuḍia ili wantu wapate kuhikiza haya maagu. 8 Yohana mwenye ewa siye hu muyanga. Jeje ewa kadza t̯u kudzashuhuḍia dzuu ya hu muyanga. 9 Hu muyanga wa ḍugha wa kudzayangaiya wantu wonse, wiwa wakudzani lumwenguni. 10 Huyu eyeakihanwa Chuuwo kadza lumwenguni, na ingawa huju lumwengu juumbwa kuchiiya na kwakwe jeje, hawa wantu wa huju lumwengu ntawakumuhambuya. 11 Kadza nsini mwao, ela wantuwe wao wenye ntawakumupfokea. 12 Ela hawaḍe wonse wamupfokeeyeo, yani hawaḍe wamuhikiziyeo, kawapfa hachi ya kuwa wana wa Muungu. 13 Ntawakuwa wana wa Muungu kwa kuvyajwa wanaad̯amu ambu kwa njia ya kumanyana kimwii wala kwa mupango uḍewonse wa kiwanaad̯amu. Ela Muungu mwenye ndiye awahendezeye kuwa wanawe. 14 Huyu eyeakihanwa Chuuwo kawa mwanaad̯amu na kaishi kahi yehu. Huuona uwezowe mukuu, yani uwezo eo nao dza Mwana jeje heket̯u jwa huyu Baba. Kahuyanga winji wa matsakoye kwehu na kahupfa kumanya kula kintu dzuu ya Muungu. 15 Yohana kashuhuḍia hi ya hachi dzuuye epfolalabva akyamba, “Huyu ndiye nyambiye kakudzani nyuma yangu ela ni mukuu kunichia mimi, maanaye ewapfo hangu nisidzavyajwa.” 16 Na kuyawana na winji wa matsakoye kwehu, hwonse kahuhendea wema mwinji na mwinji. 17 Muungu kaiyavya hi Sharia kuchiiya na kwa Musa, ela matsakoye na kula kintu dzuuye kachiyanga kuchiiya na kwa Yesu Kirist̯o. 18 Ntaku amuoneye Muungu lamud̯a huyu Mwana jwa Muungu jeje heket̯u ambaye jeje mwenye ni Muungu. Jeje na huyu Baba wana uhusiano wa hafufi muno, na ndiye amuhendezeye huyu Baba amanyikane aivyo. 19 Wakuu wa Kiyahud̯i wa mudzi wa Yerusalemi wamuhumia Yohana wakohani na Walawi wenda wamuuza wamwamba, “Wewe u ga?” 20 Yohana nkakuwafitsa kintu, kawambia wazi tswee kawamba, “Mimi simi huyu Masiya.” 21 Nao wamuuza wamwamba, “D̯ubva u ga? U Eliya?” Jeje kawambukuya kawamba, “Moro, sikwaa Eliya hat̯a!” Nao wamuuza kawii wamwamba, “Mani d̯ubva ndiwe ayu nabii hwiyekuindiiyani?” Nae kawambukuya kawii kawamba, “Mimi sikwaa huyu nabii mwiyekuindiiyani hat̯a!” 22 Ndookomu wamuuza wamwamba, “Mani d̯ubva wewe u ga? Hwambie ili hupate ḍyiḅu ḍya kuwapfiikia hawa wahuhumiyeo.” 23 Yohana kawambukuya na hivi vyuuwo vya nabii Isaya kawamba, “Mimi ni huyuḍe muntu eyekulalabvani yuwandani akyamba, ‘Irongaaryeni njia ya Ḅwana.’ ” 24 Wangine wa hawa wantu weohumwa kwa Yohana wewa ni Mafarisayo. 25 Nao wamuuza wamwamba, “Ikwaakwamba wewe siwe ayu Masiya, wala siwe Eliya ambu huyu nabii, kut̯i d̯ubva kwakut̯opyani wantu?” 26 Yohana kawambukuya kawamba, “Mimi nyakut̯opyani wantu na madzi, ela kahi yenu kuna musiyemumanya kwamba ni ga. 27 Jeje kakudzani nyuma yangu, ela sinamala hat̯a kufunguya milao ya viyahuvye.” 28 Haya haya yonse yahendeka mudzi wa Betania. Yahendeka ḍanda ya muyao dzuwa ya tsana ya Yorod̯ani, huku kwa Yohana ekoakit̯opya wantu. 29 Ḅaad̯a ya kuhumijwa hawaḍe wantu, chamukoche Yohana kamuona Yesu akwakumudziani, nae kamba, “Huyu ndiye huyu Mwana Mbuzi jwa Muungu adzeenuya nabvise za lumwengu! 30 Nipfonikinena kwamba, ‘Kuna muntu awee kudzani nyuma yangu ela ni mukuu kunichia mimi, maanaye ewapfo hangu nisidzavyajwa,’ ninkinena dzuu ya huyu huyu muntu. 31 Mimi mwenye niiwa sidzi kwamba ayu jwa kudza nyuma yangu ni ga. Ela hat̯a vivyo nidza nyakut̯opyani wantu na madzi ili nipate kuwahendeza hawa wantu wa Isiraeli wamuhambuye huyu huyu muntu kwamba ni ga.” 32 Makisa Yohana kashuhuḍia kamba, “Nimuona huyu Ruhu jwa Muungu akisuka kuyawa yuwinguni dza ndiwa akidza akimuhama na akihangat̯a nae. 33 Niiwa sidzamanya ya kwamba ewa ndiye huyu jwa kudza nyuma yangu. Ela huyu Muungu anihumiye kut̯opya wantu na madzi ewa kanyamba, ‘Kudzamuona huyu Ruhu akimusukia muntu kisa akihangat̯a nae. Ḅasi huyo ndiye huyu jwa kut̯opya wantu na Ruhu Mudheru.’ 34 Nami haya haya yonse niyaona na matso yangu mwenye, na nyakumushuhuḍiani ya kwamba huyu muntu ni Mwana jwa Muungu.” 35 Chamukoche, Yohana ewa pfamodza na wanafund̯iwe wawii kawii. 36 Yohana akidzaakimuona Yesu kakuchiani, kamba, “T̯ayowani! Huyuḍe, huyu Mwana Mbuzi jwa Muungu.” 37 Hawa wanafund̯iwe wowii wakidzawakimusikia akinena hivi, nao wamuuḅa Yesu. 38 Yesu akidzaakiperuka na akiwaona wakumuuḅani, kawauza kawamba, “Munaa?” Nao wamwambukuya wamwamba, “Raḅi (yani Mwaalimu), unakaa ku wewe?” 39 Nae kawamba, “Nzoni nimuyange huku nikonakaa.” Nao hawa wanafund̯i wowii wagijana na Yesu na wendawapfaona hapfa epfoakikaa. Hihiiḍe saa iwa chima cha saa kumi za mioro na wakaa pfamodza nae kwehiḍe nsiku. 40 Mumodza jwa hawa wantu wowii wamuuḅiyeo Yesu ḅaad̯a ya kumusikia Yohana akinena dzuuye, ewa ni And̯erea ndugujwe Simioni Pet̯ero. 41 Cha d̯ura cha And̯erea ahendeyecho ni kwamba, kamupata Simioni, huyu ndugujwe, na kamwamba, “Humuona huyu Masiya.” Masiya maanaye ni Kirist̯o. 42 Makisa And̯erea kamuhwaa Simioni kamupfiika kwa Yesu. Yesu kamud̯eḍea Simioni gu, kisa kamwamba, “Wewe ndiwe Simioni mwana jwa Yohana. Ela sasa unahanwa Kefa.” (Kefa maanaye ni Pet̯ero.) 43 Chamukoche yakwe Yesu kahuna kwenda Galilaya. Kenda kamuona Filipo na kamwamba, “Niuḅa!” 44 Filipo ewa muntu jwa kuyawa Betisaiḍa, mudzi wa aḍe And̯erea na Pet̯ero. 45 Filipo kamuona Natanaeli na kamwamba, “Humuona huyu jwa Musa oreye dzuuye humu mwa hichi chuo cha Sharia, ambaye kwamba hawa manabii nao pia wora dzuuye. Jeje ni Yesu mwana jwa Yusufu jwa kuyawa mudzi wa Nazareti.” 46 Natanaeli kamwamba, “Kuna dzema ga ḍya kuyawa mudzi wa Nazareti?” Filipo kamwambukuya kamwamba, “Nzoo udzioneye mwenye.” 47 Yesu epfomuona Natanaeli kakumudziani, kamba, “Huyu ni Muisiraeli kindindi. Jeje nka makulekule yaḍeyonse!” 48 Natanaeli kamuuza kamwamba, “Kunimanyadze?” Yesu kamwambukuya kamwamba, “Nikuona wipfokuwa nsi ya muhi wa mutini kaḅila Filipo nkadzakuhana.” 49 Natanaeli kamwamba, “Mwaalimu, hakika wewe u Mwana jwa Muungu ḍugha! Wewe u Haju jwa Isiraeli!” 50 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Niukwamba niwa nikuona ukiwa nsi ya mutini. Dze, kuhikiza kwa dzambo ḍyevyohivyo t̯u? Ḅasi unaona mambo makuu kuchia hayo!” 51 Makisa Yesu kongeza kunena kamba, “Hachi nyakumwambiani, mudzaziona hizi mbingu zikipfenuka, na malaika wa Muungu wakipfaa mbinguni na kusuka kwangu mimi Mwana jwa Ad̯amu.”

2

1 Nsiku ya hahu yakwe, kwiwa harusi ihendekeeyo mudzi wa Kana wiwokuwa ḍyimbo ḍya Galilaya. Mamajwe Yesu nae ewapfo hapfa harusini. 2 Yesu na wanafund̯iwe nao pia wewa waalikwa hapfa harusini. 3 Hi mvinyo ye harusi ipfosiya, mamajwe Yesu kendakamwamba Yesu, “Hi mvinyo iwasiiya.” 4 Nae Yesu kamwambukuya kamwamba, “Maama, hayo hayo yanimud̯a na mimi? Wakati wangu ntaudzafika.” 5 Ela mamajwe Yesu kawamba hawa wahumisi, “Kiḍechonse adzechomwambia nywinywi hendani.” 6 Hapfaḍe harusini kwiwa mit̯ungi mihandahu ya mawe ya kuwekea madzi. Kula mut̯ungi wiwa unanjia hafufi vigudulia kumi na vitsano ambu miyongo miwii na vitsano. Haya madzi yekitumika kwa adha za Kiyahud̯i za kudzidheresa. 7 Yesu kawamba hawa wahumisi, “Ingizeni madzi hi mit̯ungi muidzaze t̯ipu.” Nao waidzaza madzi t̯ipu. 8 Kisa kawamba, “Haya, sasa megani vichuchu mumupfiikiye huyu musumamizi jwa hi harusi.” Nao wahenda dza viviḍe wambiijwevyo. 9 Huyu musumamizi jwe harusi epfoyat̯at̯a haya madzi yeyokuwa yesakuperuka mvinyo, kadziuza kwamba hi hii mvinyo iyawa ku! (Ela hawa wahumisi weomega haya madzi wewa wamanya iyawiyeko.) D̯ubva huyu musumamizi kamuhana huyu ḅwana harusi 10 na kamwamba, “Kawaiḍa, wantu wanayavya d̯ura hi mvinyo nyema ya mwiso ikanwegwa iyo nguzi. Kisa hawa wageni wakimaanwa wakit̯oseka, ndipfo kukayavigwa hi mvinyo ya kawaiḍa. Awe sivyo uhendeyevyo, ishinu kuiweka hi mvinyo nyema mumpaka mwiso.” 11 Hiḍi ḍiiwa ndiḍyo dzambo ḍya d̯ura ḍya kumakisa ḍya Yesu ahendeyeḍyo. Kaḍihenda mudzi wa Kana wiwokuwa ḍyimbo ḍya Galilaya. Na kwa kuhenda hivi, Yesu kayanga uwezowe mukuu eokuwa nao, ndookomu hawa wanafund̯iwe wamuhikiza. 12 Ḅaad̯aye, Yesu na mamajwe pfamodza na wanduguzwe na wanafund̯iwe, wanuka Kana wenda mudzi wa Kaperinaumi. Hukuḍe wenda wakaa kwa nsiku kachuchu. 13 Jila ya Pasaka ipfofika hafufi, Yesu kenda mudzini Yerusalemi. 14 Epfokwenda akinjia humuḍe Hekaluni, kaona wantu weowakiguza ngombe, mbuzi za hako na ndiwa wa kuyavya mvuugiya. Kaona na wangine weokuwa wakoranya fwedha 15 D̯ubva kasuka lucha, kisa kawad̯aramisa kawayavya humuḍe Hekaluni hangu wao na ngombe zao na mbuzi zao. Kazivenuya-venuya hizi meza za hawa wakoranya fwedha na hizi fwedha zid̯achaa ḅasi. 16 Na kawaamuru hawa weowakiguza ndiwa kawamba, “Wayavyeni hapfa! Yatsani kuihendeza nyumba ya Baba kuwa soko!” 17 Haya haya yepfohendeka, hawa wanafund̯i wa Yesu wakumbuka haya yorejweyo humu matsoroni kwamba, “Tsako ḍyangu kwa nyumbayo ḍinanipfya dza moho.” 18 Kisa hawa wakuu wa Kiyahud̯i wamudzia Yesu na wamuuza wamwamba, “Wewe una mamulaka ga ya kuhenda avi uhendeyevyo? Unaweza kuhuyanga kihambwiizo ga cha kuyanga kwamba una mamulaka dzayo?” 19 Yesu kawambukuya kawamba, “Nywinywi ivunzeni hi Hekalu, kisa nami naimbaka kawii kwa nsiku ntahu.” 20 Nao wamwamba, “Hi Hekalu hii imbakwa kwa myaka miyongo mine na mihandahu. Awe unatsaka kunena kwamba unaweza kuimbaka kwa nsiku ntahu?” 21 Ela hi Hekalu ya Yesu eyoakinenea iwa ni hu mwiiwe. 22 Epfofufuka kuyawa kwa wafu, hawa wanafund̯iwe wakumbuka kwamba hiḍi hiḍi dzambo Yesu ewa kaḍinena. Ndookomu wahikiza hivi vya Yesu evyonena na hivi vyorejwevyo matsoroni. 23 Yesu epfokuwa Yerusalemi ngera ya hi jila ya Pasaka, wantu wenji wamuhikiza kwa dzambo ḍya kwamba waona haya mafara ya kumakisa ahendeyeyo. 24 Ela Yesu nkewa na serefano nao, koro kawamanya wanaad̯amu wonse waivyo. 25 Nkewa na haḍya ya muntu jwa kumusumwiiya dzuu yao, kwa dzambo ḍya kwamba jeje mwenye ewa kaimanya hi myojo yao.

3

1 Kwiwa muyongozi mumodza jwa Kiyahud̯i eyeakihanwa Nekod̯emo, eyekuwa muntu jwa kit̯aro cha Mafarisayo. 2 Nsiku modza, kamwendea Yesu nasiku kamwamba, “Mwaalimu, humanya ya kwamba wewe u muntu uhumijwe ni Muungu. Koro t̯ambere Muungu nkakwaa pfamodza nawe, nkundeeweza kuhenda haya mafara ya kumakisa wiyokuhendani.” 3 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hachi nyakukwambiani, muntu asidzavyajwa yupfii nkawezi kuunjia Uhaju wa Muungu.” 4 Nekod̯emo nae kamuuza kamwamba, “Muntu akimaawa muntu mukuu muzima, anawezadze kuvyajwa yupfii? Nkawezi kunjia mahumboni mwa mamajwe avyajwe mweedha wa pfii t̯i!” 5 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hachi nyakukwambiani, muntu asidzavyajwa kwa njia ya madzi na huyu Ruhu, nkawezi kuunjia Uhaju wa Muungu. 6 Muntu anavyajwa kimwii ni wavyaziwe, ela anavyajwa kiruhu ni huyu Ruhu. 7 Nkudzomake kwamba niukwamba muntu ni had̯i avyajwe yupfii. 8 Huyu Ruhu ndiye eyenahendeza wantu wavyajwe yupfii. Jeje ka dza hi mpepfo. Koro hi mpepfo inabiga kwenda kuḍekwonse ikonatsaka kwenda. Unaisikia t̯u ikwakubigani, ela nkumanye iyawiyeko wala ikokwendani.” 9 Nekod̯emo kamuuza kamwamba, “Hayo hayo yanawezekanadze?” 10 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Wewe mwaalimu muzima jwa Kiisiraeli, nawe haya haya nkuyadzi? 11 Hachi nyakukwambiani, swiswi hunanena hayaḍe humanyiyeyo na kusumwiiya hayaḍe huoneyeo na matso, ela nywinywi ntamuvikuḅali. 12 Ninkwakumwambiani mambo ya humu humu lumwenguni t̯u ntamunihikize, ehe fat̯i ninkimwambia mambo ya mbinguni munanihikizadze? 13 Ntaku yuḍejwonse endeyee mbinguni lamud̯a huyu Mwana jwa Ad̯amu, ayawiyee huko huko. 14 Na dza viviḍe vya Musa ailelevyeevyo hiḍe nyoka ya shaḅa hukuḍe yuwandani, ndivyo vyangu mimi Mwana jwa Ad̯amu nidzevyopfatsikwa, 15 ili kula anihikiziye awe na maisha ya kuunga na yuungo.” 16 Koro Muungu kajutsaka lumwengu hat̯a kamuyavya Mwanawe madiani, ili kula amuhikiziye atsekwaara, ela awe na maisha ya kuunga na yuungo. 17 Muungu nkakumuhuma Mwanawe lumwenguni kudzajuhukumu lumwengu, ela kamuhuma kudzajupfonya. 18 Ndookomu kula amuhikiziye nkahukumigwe, ela kula asiyemuhikiza huyo kesakuhukumigwa kwa dzambo kadziza kumuhikiza Mwana madiani jwa Muungu. 19 Hi hukumu yao idza na kwamba: Hu muyanga udza lumwenguni, ela wantu watsaka kiza kuliko muyanga, kwa dzambo ḍya kwamba mahendo yao ni mazuka. 20 Koro kula eyenahenda mazuka kaukeva hu muyanga, na nkawezi kuufikia hafufi kwa dzambo ḍya kushooga kwamba haya mahendoye yanamanyikana. 21 Ela kula eyenahenda yeyo ya hachi anaudziya hu muyanga, ili wantu wapate kuona kwamba haya eyokuhendani ndiyo ya Muungu eyonatsaka. 22 Ḅaad̯aye, Yesu na wanafund̯iwe wanuka na Yerusalemi wenda ḍanda zingine za ḍyimbo ḍya Yud̯aya wendeekowakikaa kwa muḍa. Na hukuḍe, Yesu ekikaa na kut̯opya wantu. 23 Yohana nae ekit̯opya wantu pfantu pfepfo pfakihanwa Ainoni, hafufi na Salemi, koro hapfaḍe pfantu pfewa na madzi menji na wantu wewa wagija kumwendea ili awat̯opye. 24 Haya yahendeka kaḅila Yohana nkadzangizwa gerenzani. 25 Kudzakujumuka yuḍaat̯o kahi ya Muyahud̯i mumodza na wanafund̯i wa Yohana dzuu ya kudzidheresa kiadha. 26 Wanafund̯i wa Yohana wamudzia Yohana wamwamba, “Mwaalimu, huyuḍe muntu wiyekuwa nae hu ḍoombe ye tsana ya Yorod̯ani, huyuḍe wambiye ndiye huyu Masiya, nae kakut̯opyani wantu! Wantu wonse sasa wakumuhikiani jeje.” 27 Yohana kawambukuya kamba, “Muntu nkawezi kuhenda kintu ikiwa kwamba nkakuwezeswa ni Muungu. 28 Nywinywi wenye mu mashaahiḍi kwamba, niinena kwamba mimi simi huyu Masiya. Mimi nihumwa kudzamuelekanyia jeje hi njia t̯u. 29 Ḅiḅi harusi, muumewe ni huyu ḅwana harusi. Ḅamujwe huyu ḅwana harusi anatsekea kusumama mya amusikiiye huyu ḅwana harusi akwakunenani. Yesu ndiye huyu ḅwana harusi nami ndimi huyu ḅamujwe, ndookomu mimi nina tsekea muno. 30 Ni had̯i jeje agije kushad̯wa zaid̯i na zaid̯i, nami nigije kutsowa shad̯u. 31 Huyu ayawiye kuyawa dzuu ni mukuu kuchia muntu yungine yuḍejwonse. Muntu jwa kuyawa humu lumwenguni ananena mambo ya humu lumwenguni. Ela huyu jwa kuyawa mbinguni ni mukuu kuchia wangine wonse. 32 Jeje anasumwiiya hayaḍe asikiiyeyo na aoneyeyo, ela ntaku eyenahikiza haya eyonanena. 33 Ela hawaḍe wamuhikiziyeo, wakuyangani kwamba Muungu ni muhachi. 34 Huyu ahumijwe ni Muungu anasumwiiya vyuuwo vya Muungu, koro Muungu anamumpa Ruhu jwakwe pfasipfo chima. 35 Muungu Baba kamutsaka huyu Mwanawe na kamumpa mamulaka dzuu ya kula kintu. 36 Kula amuhikiziye huyu Mwana ana maisha ya kuunga na yuungo. Ela kula asiyemut̯ii huyu Mwana, huyo nkawezi kuwa na maisha ya kuunga na yuungo, ishinu hukumu ya Muungu imukaiya.”

4

1 Hawa Mafarisayo wasikia kwamba Yesu kakupatani wanafund̯i wenji kumuchia Yohana na kakuwat̯opyani. Yesu epfosikia hivi, kanuka ḍyimbo ḍya Yud̯aya kauja ḍyimbo ḍya Galilaya. Ela kunena hachi, Yesu mwenye nkekit̯opya wantu. Weowakit̯opya wantu wewa ni hawa wanafund̯iwe. 4 Yesu epfoakichia, imuḅid̯i kuchia na ḍyimbo ḍya Samaria. 5 Kenda hat̯a kafika mudzi mumodza wa Samaria wiwoukihanwa Sikari. Hu huu mudzi wiwa hafufi na hiḍe nkonde ya Yakobo eyomumpa mwanawe Yusufu. 6 Hapfaḍe kwiwa hichi kisima chichokuwa cha Yakobo. Yesu epfofika hapfaḍe kisimani chima cha dzuwa ḍya musikahi, kakaa chihako geri ya hichi kisima kwa dzambo ḍya matsofu ya huju jwenendo enendeyejo. 7 Yesu ewa ndiye jeje heket̯u kwa dzambo ḍya kwamba hawa wanafund̯iwe wewa wenda mudzini wakaguye chakuḍya. Kisa hapfaḍe kisimani kudza muke Musamaria kumegani madzi, na Yesu kamwamba, “Nimpa madzi ninwe.” 9 Huyuḍe muke kamwambukuya kamwamba, “Wewe u Muyahud̯i nami ni Musamaria. Viiwadze kwamba uniyombe mimi madzi ya kunwa?” Huyu muke kanena hivi, koro Wayahud̯i na Wasamaria ntawekinjiiyana na kiḍechonse. 10 Yesu kamwamba, “Wewe nkuidzi hi nt̯unu ya Muungu eyonapfa wantu, na wala nkudzi kwamba ayu eyekukuyombani madzi ni ga. Koro t̯ambere undemanya, undemuyomba jeje madzi nae andekupfa madzi yeyonapfa wantu maisha.” 11 Ela huyu muke kamwambukuya Yesu kamwamba, “Ḅwana, wewe nku kija cha kumegea madzi, na hichi kisima chenda nsi! Aya madzi ya kupfa wantu maisha unayahwaa ku? 12 Ambu unatsaka kunena kwamba wewe u mukuu kumuchia bibi jwehu Yakobo ahupfiye hichi hichi kisima? Wewe unaweza kuhupfa madzi mema kuchia ayaḍe ya Yakobo na wanawe na mifugoye wanweyeyo kuyawa kwa achi kisima achi?” 13 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Muntu akinwa haya madzi haya anagijwa ni nchiu kawii. 14 Ela eyenanwa haya madzi niyonapfa wantu, nkagijwe ni nchiu kawii meshi. Haya madzi yanawa dza tsana iyokuvuhani kuzimuni mwakwe iyonamumpa maisha ya kuunga na yuungo.” 15 D̯ubva huyu muke nae kamwamba, “Ḅwana, nimpa nami hayo hayo madzi ninwe, nitsekudzagijwa ni nchiu kawii ya kuniyeha hapfa kudzamega madzi.” 16 Yesu kamwamba, “Enda ukamuhane mumeo mudze nyowii.” 17 Huyu muke kamwamba, “Mimi si muyume.” Nae Yesu kamwamba, “Kunena hachi kaḅisa ukyamba nku muyume. 18 Maanaye, wewe kwisakuwa na wayume watsano, na huyu wiyekuishini nae hi hii saasambi ni musiwo t̯u, wala si mumeo. Kwa hivyo hivi uneneyevyo ni hachi kaḅisa.” 19 Nae huyu muke kamwamba Yesu, “Ḅwana, nyakuonani kwamba wewe u nabii. 20 Wabibi zehu wekiyomba hapfa hapfa murimani, ela nywinywi Wayahud̯i munakwamba Yerusalemi ndiko kwa wantu kwa kumuyomba Muungu.” 21 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hikiza nivyokukwambiani! Ngera zakudzani ambapfo ntamukudzamuyomba Baba hapfa murimani wala mudzini Yerusalemi. 22 Nywinywi Wasamaria ntamumudzi huyu mwiyenamuyomba. Ela swiswi Wayahud̯i, huyu hwiyenamuyomba humumanya, koro mupfonyo unakudza kuchiiya na kwa Wayahud̯i. 23 Ngera zakudzani, na hat̯a zisakufika, ambapfo hawaḍe weonamuyomba Muungu ḍugha, wanamuyomba Ruhuni na hachini. Koro wantu weonamuyomba Muungu dza hivi, ndiwo wakwe eonatsaka. 24 Muungu ni Ruhu. Na hawaḍe weonamuyomba, ni had̯i wamuyombe Ruhuni na hachini.” 25 Huyu muke kamwamba Yesu, “Nimanya ya kwamba huyu Masiya (eyenahanwa Kirist̯o) njwakudza. Na adzepfokudza, anahuimusya kula kintu.” 26 Yesu kamwamba, “Ḅasi mimi niyekunenani nawe ndimi huyu Masiya.” 27 Iyo saa, hawa wanafund̯i wa Yesu wakumpuya kuyawa hukuḍe mudzini. Wepfomuona Yesu kakunenani na muke Musamaria wamaka muno. Ela ntaku hat̯a mumodza jwao amuuziye maana eyoakihenda hivihiviḍe. Na wala ntawakumuuza kwamba ae na huyu muke wekinena kintu ga. 28 Makisa huyuḍe muke kauweka geri hu mut̯ungiwe, kauja hukuḍe mudzini kenda kawamba hawa wantu, 29 “T̯anzoni mumuyowe huyu muntu anyambiiye kula kintu changu nichohenda. Anaweza kuwa kwamba ndiye ayu Masiya?” 30 D̯ubva mudzi muzima ukuka kwendamuyowa Yesu. 31 Huyu muke epfokuwa amaale ka humuḍe mudzini, hawa wanafund̯i huku wekimusosobva Yesu nangaa angize riziki kanwani. 32 Ela jeje kawamba, “Mimi nina chakuḍya ambacho nywinywi ntamukidzi.” 33 Ndookomu hawa wanafund̯i wepfosikia hivi vya Yesu aneneyevyo, waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Munamba kuna muntu amuyeheeye chakuḍya?” 34 Yesu kawambukuya kawamba, “Mimi chakuḍya changu ni kuhenda miro ya huyu anihumiye na niise hi kazi animpiyeyo kuhenda. 35 Nywinywi munakwamba, ‘Kusaa myezi mine haya mavuno yawe t̯ayari.’ Ela t̯anuyani matso muyayowe haya makonde! Haya mavuno yesakufika na yakuindani kuvunwa t̯u. 36 Na hawa wavunai wamaakuipfwani kwa kazi yao weyokuhendani. Wechokuvunani ni hawaḍe wantu weokuhikizani, wadzeopfokea maisha ya kuunga na yuungo. Ndookomu hangu huyu eyenaima hat̯a eyenavuna, wonse wadzatsaika pfamodza. 37 Kuna muneno wiwonakwamba, ‘Muntu yungine anaima na yungine akadza akavuna.’ Na mukiviyowa ni ḍugha. 38 Koro mimi nimuhuma mukavune musipfoima. Wangine wesakuihenda hi kazi na nywinywi mwakuvunani kuyawana na hweka ḍyao.” 39 Wasamaria wenji kuyawa huḍe mudzi wa Sikari, wamuhikiza Yesu kwa dzambo ḍya hivi vya huyu muke awambiiyevyo. Ewa kawamba, “Kanyambia kula kintu changu nichohenda.” 40 D̯ubva hawa wantu wepfoyawa humuḍe mudzini, wakidza wakimuona Yesu, wamuyomba akae nao. Ndookomu nae kakaa nao kwa nsiku mbii. 41 Na Wasamaria wangine wenji wahikiza kwa dzambo ḍya kusikia hivi vya Yesu aneneyevyo. 42 Kisa wamwamba huyu muke, “Sasa, ntahukuhikiza t̯u kwa dzambo ḍya hivi uhwambiiyevyo wewe, ela huhikiza kwa dzambo ḍya kwamba, swiswi wenye humusikia akwakunenani. Naswi sasa hwisakumanya hakika kwamba jeje ndiye huyu Mupfonya jwa lumwengu.” 43 Hiziḍe nsiku zombii akuḅaliyezo kukaa mudzi wa Sikari zipfosia, Yesu kagonzowa kenda ḍyimbo ḍya Galilaya. 44 Yesu jeje mwenye ewa kanena kwamba nabii nkapfegwe hila mudzini kwao. 45 Ela epfokwenda Galilaya, hawa wantu wamukaraḅisha urembo. Wamukaraḅisha urembo kwa dzambo ḍya kwamba, wewa waona haya mafara ya kumakisa ahendeyeyo hukuḍe Yerusalemi, wepfokwenda kwe jila ya Pasaka. 46 Kisa Yesu kenda hat̯a kafika mudzi wa Kana wiwo ḍyimbo ḍya Galilaya, hukuḍe ekoperuya madzi yakiwa mvinyo. Na hukuḍe Kaperinaumi, kwiwa na mukuu mumodza eyekuwa na mwana mujwazi. 47 Epfosikia kwamba Yesu kamauja Galilaya kuyawa ḍyimbo ḍya Yud̯aya, kamuḍaabvat̯a hat̯a mudzi wa Kana. Epfokwenda, kamuyomba Yesu agijane nae wende Kaperinaumi endeakamupfoze huyu muuraniwe eyekuwa d̯uru ḍya mwiso. 48 Nae Yesu kamwamba, “Nywinywi musidzahendejwa mafara ya kumakisa ntamuwezi kuhikiza!” 49 Ae huyuḍe mukuu kamurai Yesu kamwamba, “E ad̯o Ḅwana, nzoo hwende mwanangu asidzahuna nsoho.” 50 D̯ubva Yesu kamwamba, “Uja nyumbani, huyu mwanao anaishi.” Huyuḍe muntu kahikiza hivi vyuuwo vya Yesu amwambiiyevyo, nae kanuka kaḍabva kugala nyumbani. 51 Humu njiani, kat̯ongana na wahumisiwe wamwambiiyeo kwamba, huyu mwanawe kapfowa nka untu. 52 Nae kawauza kawamba, “Ayu mwana kaḍabva kudzisikia urembo hangu chima cha saa nyenga?” Nao wamwambukuya wamwamba, “Kaḍabva kudzisikia urembo hangu dzana. Ipfofika dzuwa ḍya musikahi, chima cha saa mfungahe, hi kanat̯a imuyatsa.” 53 Babajwe huyu mwana kahambuya ya kwamba, huyu mwana ewa kapfowa iiḍe saa ya Yesu amwambiiyeyo kwamba huyu mwanawe anaishi. Ndookomu jeje na nyumbaye yonse wamuhikiza Yesu. 54 Hu wiwa ni mweedha wa pfii wa Yesu kunuka na Yud̯aya ende Galilaya na ahende mafara ya kumakisa dzayahaya.

5

1 Kisa Yesu kadzakauja Yerusalemi, kwikokukihendwa jila ya Kiyahud̯i. 2 Humuḍe mudzini, hafufi na lango ḍiḍyoḍikihanwa Lango ḍya Mbuzi, kwiwa na bwola ḍya madzi ḍiḍyoḍikihanwa bwola ḍya Betiseḍa kwa Kieburania. Hiḍi hiḍi bwola ḍiwa ḍizunguukwa ni maḅanda matsano. 3 Humu maḅandani kwikikaa na kut̯ambaara wajwazi wenji na wenji, hangu ntumbu matso, vihewi na hat̯a wahinamfiyeo. 5 Hiyo hiyo nsiku ya Yesu endeyeyo, mumodza jwa hawa wajwazi wat̯ambaariyeo humu maḅandani, ewa ni muntu eyekuwa kihewi kwa myaka miyongo mihahu na minane. 6 Yesu epfomuona na epfohambuya kwamba huyu muntu kamakaa dza kihewi kwa muḍa muyeya na muyeya, kamuuza kamwamba, “Dze, unatsaka kupfowa?” 7 Huyuḍe mujwazi kamwambukuya Yesu kamwamba, “Ḅwana, mimi sikwakupfowa hat̯a! Maanaye si muntu jwa kuningiza humu madzini saa ya haya madzi yepfonajumujwa. Na yepfonajumujwa, kula ninkwakutsakani kusuka humu madzini, kunasuka muntu yungine usoni yangu.” 8 Yesu kamwamba, “Nuka wima, hwaa hiḍi t̯at̯aḍyo wenende!” 9 Iyo saa, huyuḍe muntu kapfowa. Kanuka kaḍihwaa hiḍi t̯at̯aḍye kaḍabva kwenenda. Ela hiḍi hiḍi dzambo ḍihendeka na nsiku ya Sabato. 10 Ndookomu hawa wayongozi wa Kiyahud̯i, wepfomuona huyuḍe muntu katsukuya t̯at̯a, wamwamba, “Yeo ni nsiku ya Sabato kisa nawe kwakuhendani kazi kwakutsukuyani mat̯at̯a! Nkudzi kwamba kwakuvunzani Sharia?” 11 Jeje kawambukuya kawamba, “Huyu muntu anipfonyeye hu ujwazi wangu, ndiye anyambiiye nihwae hiḍi t̯at̯a ḍyangu nyenende.” 12 Nao wamuuza wamwamba, “Huyo huyo akwambiiye uhende dzambo dzeḍyohiḍyo nae njwa ku?” 13 Ela huyuḍe muntu ewa nkadzi ya kwamba ayu amupfonyeye ewa ni ga, koro kwiwa t̯ut̯a nkuu na nkuu ya wantu na Yesu ewa kesakushora na humu mwe t̯ut̯a kagonzowa. 14 Ḅaad̯aye, Yesu kat̯ongana na huyuḍe muntu hukuḍe Hekaluni na kamwamba, “Kuona, wewe sasa kwisakupfowa. D̯ubva manya utsehenda nabvise ambu sivyo unapatwa ni ḍingine kuu zaid̯i.” 15 Huyuḍe muntu epfonuka na hapfaḍe, kendakawambia hawa wayongozi wa Kiyahud̯i kwamba, huyu amupfonyeye ewa ni Yesu. 16 D̯ubva kwa dzambo ḍya kwamba Yesu ewa kapfonya muntu na nsiku ya Sabato, hawa wayongozi wa Kiyahud̯i waḍabva kumukuntisa d̯ina muno. 17 Ela Yesu kawamba, “Baba nkadzayatsa kuhendea wantu mema meshi, ami nayatsia?” 18 Na kwa kwamba Yesu ewa kanena hivi, hawa wayongozi wa Kiyahud̯i walacha kula njia ili wamuyage. Koro waona kwamba, nkakuivunza hi Sharia ya Sabato t̯u, ela pia kadzihendeza sawa na Muungu kwa kudzihana mwana jwa Muungu. 19 Nae Yesu kawamba, “Hachi nyakumwambiani, huyu Mwana nkawezi kuhenda ḍyakwe ḍiḍeḍyonse, lamud̯a hiḍiḍe amuoneyeḍyo Babajwe akiḍihenda. Hiḍiḍe ḍya huyu Baba eḍyonahenda, ndiḍyo ḍya huyu Mwana nae pia eḍyonahenda. 20 Koro huyu Baba kamutsaka huyu Mwana na kakumuyangani mambo yonse eyonahenda. Na amaale njwakumuyanga huyu Mwana mambo makuu ya kuhenda kuchia haya muoneyeo, mumpaka nywinywi wenye munamaka t̯u. 21 Na dza hiviḍe vya huyu Baba evyonawafufuya wafu akawapfa maisha, huyu Mwana nae pia anawapfa maisha hawaḍe atsaniyeo. 22 Huyu Baba jeje nkahukumu muntu. Mamulaka yonse ya kuwahukumu wantu kayamuyatsia huyu Mwana, 23 ili kula muntu amuhile huyu Mwana dza evyonamuhila huyu Baba. Muntu asimuhila huyu Mwana nkakwakumuhilani hat̯a huyu Baba amuhumiye. 24 Hachi nyakumwambiani, huyuḍe eyenasikiiya vyuuwo vyangu na akimuserefat̯a huyuḍe anihumiye, huyo ana maisha ya kuunga na yuungo. Muntu dzae nkawezi kuhukumigwa, koro kesakuyawa kufwani na kanjia kuishini maisha yasiyosia. 25 Hachi nyakumwambiani, ngera zakudzani na hat̯a zimaafika, ambapfo hawaḍe wafwiyeo kiruhu wanaisikia saut̯i yangu mimi Mwana jwa Muungu. Na hawaḍe wadzeoisikia na kuit̯ii, wanaishi. 26 Na dza hiviḍe vya huyu Baba aivyo sina ḍya maisha yonse, ndivyo vya huyu Mwana evyonaweza kupfa wantu maisha. 27 Huyu Baba kamumpa huyu Mwanawe mamulaka ya kuwahukumu wantu wonse, koro jeje ndiye huyu Mwana jwa Ad̯amu. 28 Namutsemakiswa ni haya niyokumwambiani hat̯a! Koro ngera zakudzani, ambapfo hawaḍe wafwiyeo wadzaisikia saut̯i ya huyu Mwana jwa Muungu 29 na wanafufuka. Hawaḍe wahendeyeo mema, wanafufuka na wanawa na maisha ya kuunga na yuungo. Ela hawaḍe wahendeyeo mazuka, wanafufuka na wananjia hukumuni. 30 Mimi siwezi kuhenda kiḍechonse kwa uwezo wangu mwenye. Nahukumu wantu dza vya Baba evyonanyambia. Ndookomu hukumu yangu inawa nza hachi, koro nawa sikwakuhendani miro yangu mwenye, ela nawa nyakuhendani miro ya huyuḍe anihumiye.” 31 Yesu kagija kunena kamba, “Mimi nikidziyavia ushaahiḍi mimi mwenye, huo ushaahiḍi wangu ntauwe na nguvu. 32 Ela kuna yungine eyekuyavyani ushaahiḍi dzuu yangu. Na nimanya ya kwamba haya eyonanena dzuu yangu nza hachi. 33 Nywinywi mwiihuma wantu kwa Yohana, nae kashuhuḍia hi ya hachi dzuu yangu. 34 Na nikinena hivi, si maana ya kwamba ni had̯i kuwe na ushaahiḍi wa mwanaad̯amu, ela nihadza ushaahiḍi wa Yohana ili nywinywi mupate kuhikiza na mupfonywe. 35 Yohana ewa dza tsaa iyoikiyangaa, na nywinywi wenye mwiitsekezwa ni hivi vyuuwovye kwa muḍa, vivyokuwa dza muyanga kwenu. 36 Ela nina shaahiḍi mukuu kumuchia Yohana. Huyu huyu shaahiḍi, ni haya mayongweezo yangu na mafara ya kumakisa ya Baba animpiyeyo kuhenda. Na haya niyonahenda yanayanga kwamba Baba ndiye anihumiye. 37 Na huyu Baba mwenye anihumiye, kayavya ushaahiḍi dzuu yangu. Nywinywi ntamudzaisikia saut̯i yakwe wala kumuona na matso. 38 Na wala hivi vyuuwovye ntavipfo myojoni mwenu, kwa dzambo ḍya kwamba ntamukunihikiza mimi anihumiye. 39 Nywinywi mu wahiḍu wa kuyasoma haya matsoro mukit̯ara kwamba yanamumpa maisha ya kuunga na yuungo. Hayo hayo matsoro yayo yenye yakushuhuḍiani dzuu yangu mimi! 40 Anywi mukidzamukinuka, munadziza kudza kwangu nimumpe maisha ya kuunga na yuungo.” 41 Yesu kongeza kunena kamba, “Mimi sikwakulachani kushad̯igwa ni wantu hat̯a! 42 Nywinywi nimumanya muivyo. Ntamukumutsaka Muungu na mojo hat̯a! 43 Mimi nidza kwa sari ḍya Baba, ela mudziza kunipfokea. Muntu yungine akidza kwa sariḍye mwenye, nywinywi munamupfokea. 44 Nywinywi mutsaka kushad̯ana nywinywi na nywinywi, na wala ntamulache kushad̯igwa ni huyu eye Muungu jeje heket̯u. Ndiyo maana ntamuwezi kunihikiza mimi. 45 Namutset̯ara kwamba mimi ndimi jwa kumusit̯aki kwa Baba hat̯a! Jwa kumusit̯aki ni Musa, huyu jwenu mudzimukwat̯iye. 46 T̯ambere mundeewa kwamba muhikiza hivi vya Musa oreyevyo ḍugha, mundeewa munihikiza nami, koro jeje kora dzuu yangu. 47 Na ikiwa kwamba hivi vya Musa oreyevyo t̯u ntamukwakuvihikizani, avi nivyokunenani mimi munavihikizadze?”

6

1 Ḅaad̯aye, Yesu na wanafund̯iwe wenda wavuka yombe jwa pfii jwa ziwa ḍya Galilaya ambaḍyo pia ḍikihanwa ḅahari ya Tiberio. 2 Wekiuḅwa ni t̯ut̯a nkuu na nkuu ya wantu kwa dzambo ḍya haya mafara ya kumakisa ya Yesu ahendeyeyo ya kupfonya wajwazi. 3 Ndookomu Yesu na wanafund̯iwe wapfaa karimani dzuu wenda wakaa chihako. 4 (Jila ya Pasaka iwa imaawa hafufi.) 5 Yesu akidzaakinuya matso, kaona t̯ut̯a nkuu na nkuu ya wantu iyoikimwendea. Nae kamuperukia Filipo kamuuza kamwamba, “Filipo, hunapata ku chakuḍya cha kuguya cha kuwat̯osa awa wantu wonse awa?” 6 Yesu ewa kamuuza Filipo hivi kumuḍema t̯u, koro jeje mwenye ewa kamanya vya kuhenda hat̯a asidzamuuza. 7 Filipo kamwambukuya kamwamba, “Ḅwana, hat̯a dinari magana mawii ntazit̯ose kuwaguiya mikahe ya kwamba kula mumodza jwao anapata hat̯a ni kapande.” 8 Kisa mwanafund̯iwe mumodza eyeakihanwa And̯erea, ndugujwe Simioni Pet̯ero, kamwamba Yesu, 9 “Gula hapfa kuna muurani eye na mikahe mitsano na nswi mbii. Ela hivyo hivyo vinait̯osa e t̯ut̯a yonse ai?” 10 Ae Yesu kawamba hawa wanafund̯iwe, “Wawekeni vihako hawa wantu.” Hapfaḍe pfantu pfewa na kitsange chinji. Ndookomu wantu wonse wakaa chihako. Kwiwa wayume chima cha elefu nsano. 11 Makisa Yesu kaihwaa hi mikahe kamuyaviza ḍuḍa Muungu, na kawapfa hawa wantu waḍye. Kisa kazihwaa na hizi nswi na kahenda dza viviḍe evyohenda d̯ura. Na wantu wonse waḍya hat̯a wanjia kuviyowani. 12 Hawa wantu wepfoḍya hat̯a wakit̯oseka, Yesu kawamba hawa wanafund̯iwe, “Haya masaza yahwaeni muyaweke pfantu. Namutseyatsa kiḍechonse kinangike.” 13 Na wepfohwaa-hwaa haya masaza hat̯a wakyendawakisa, wadzaza vikapfu kumi na viwii vya hiḍe mikahe. 14 Hawa wantu wepfoona haya mafara ya Yesu ahendeyeyo wamaka na wamba, “Hakika huyu ndiye huyu nabii hwiyehukimuindiiya.” 15 Na Yesu epfoona kwamba hawa wantu wakutsakani kumuhendeza haju jwao na nguvu, kanuka kawii kenda hukuḍe mirimani jeje heket̯u. 16 Ipfofika mioro, hawa wanafund̯i wa Yesu wasuka hukuḍe ziwani. 17 Wanjia chomboni waḍabva kuvuka hiḍi ziwa kwenda Kaperinaumi. Kiza kipfoḍabva kunjia, Yesu amaale ewa nkadzauja. 18 Humuḍe ziwani kuḍabva kubiga vut̯o kali na kwiwa na mawimbi makali muno. 19 Na wepfokwenda chima cha kilomita nsano ambu ntandahu, iyo saa wadzawamuona Yesu kakwenendani dzuu ya madzi kukiḍaabvat̯a hichi chombo. Wepfomuona wanjia kushoogani muno. 20 Ela Yesu kawamba, “Namutseshooga, ndimi!” 21 Na pfapfo, wekitsaka anjie humu chomboni. Nao ntawakukawa, iyo saa wojeka hukuḍe wekowakyenda. 22 Wantu wenji wewa wahafa hapfaḍe pfantu pfa Yesu epfoiyombea hi mikahe kisa akiwapfa wakiḍya. Chamukoche yakwe wadzawakumbuka kwamba chombo chichokuwapfo hapfaḍe kiwa ni kimodza t̯u. Nacho kiwa kinuka na hawa wanafund̯i wa Yesu, ela jeje mwenye wewa wamuyatsa nyuma. Kenge kwiwa kudza vyombo vingine viyawiyevyo Tiberio. 24 D̯ubva hawa wantu wepfoona kwamba Yesu na wanafund̯iwe wewa ntawapfo, wanjia humu mwa hivi vyombo wenda Kaperinaumi kwenda wakamulache Yesu. 25 Na wepfokwenda wakimuona hujuḍe yombe jwa pfii jweḍi ziwa, wamuuza wamwamba, “Mwaalimu, huku huku kudzadze?” 26 Yesu kawambukuya kawamba, “Hachi nyakumwambiani, nywinywi ntamukwakunilachani kwa dzambo ḍya haya mafara ya kumakisa nihendeyeyo hat̯a! Muna ḍye mikahe nimumpiyeo mukiḍya hat̯a mukikuha. 27 Nywinywi namutsehangaikia chakuḍya chichonanangika! Ishinu hangaikiani chakuḍya kisichonangika, chichonapfa wantu maisha ya kuunga na yuungo. Mimi Mwana jwa Ad̯amu naweza kumumpa hicho hicho chakuḍya, koro Muungu Baba jwangu kanimpa mamulaka ya kuhenda dzavyo.” 28 Hawa wantu wamuuza wamwamba, “Huhendedze ili hupate kut̯imiza hivi vya Muungu evyonatsaka?” 29 Yesu kawambukuya kawamba, “Cha Muungu echonatsaka muhende, ni kumuhikiza huyu amuhumiye.” 30 Nao wamwamba, “Wewe unaweza kuhuyanga dzambo ga ḍya kumakisa ili hupate kuhikiza hivi wivyokunenani? 31 Wabibi zehu hukuḍe yuwandani waḍya mana. Koro haya matsoro yamba, ‘Kawapfa chakuḍya cha kuyawa mbinguni waḍye.’ ” 32 Ela Yesu kawambukuya kawamba, “Hachi nyakumwambiani, Musa nkakuwapfa wabibi zenu chakuḍya cha kuyawa mbinguni hat̯a. Baba ndiye eyekumumpani nywinywi hikiḍe chakuḍya haswa cha kuyawa mbinguni. 33 Na hichi chakuḍya haswa cha Muungu echokumumpani, ni huyu asukiye kuyawa mbinguni eyenawapfa maisha wantu wa huju lumwengu.” 34 Nao wamwamba, “Ḅwana, hupfe hicho hicho chakuḍya nsiku zonse.” 35 Yesu kawamba, “Mimi ndimi hicho hicho chakuḍya chichonapfa wantu maisha. Kula eyenakudza kwangu nkawezi kusikia nzaa kawii meshi. Na kula anihikiziye mimi nkawezi kusikia nchiu kawii meshi. 36 Ela dza nivyomwambia d̯ura, nywinywi hat̯a ingawa mwisakuniona, ntamut̯aki kunihikiza. 37 Hat̯a vivyo, hawaḍe wonse wa Baba eonanimpa wanakudza kwangu. Nami hawaḍe wonse weonakudza kwangu siwezi kuwafat̯ula meshi! 38 Koro mimi sikudza lumwenguni kudzahenda miro yangu mwenye, ela nidza kudzahenda miro ya Muungu anihumiye. 39 Na miro ya huyu anihumiye ni kwamba, hawaḍe wonse awanimpiyeo nitseyatsa hat̯a mumodza jwao aare, ela nidzeniwafufuye nsiku ya mwiso. 40 Koro Baba anatsaka kwamba, kula anihambwiiye mimi dza Mwana jwa Muungu na akinihikiza, huyo awe na maisha ya kuunga na yuungo. Nami nidzamufufuya nsiku ya mwiso.” 41 Hawa wantu waḍabva kuwawaka kwa dzambo ḍya hivi vya Yesu aneneyevyo akyamba, “Mimi ndimi hichi chakuḍya kiyawiyecho mbinguni.” 42 Wawawaka wamba, “Dzaambia huyu huyu si Yesu mwana jwa Yusufu? Ise na nina ni wantu huwamanyiyeo tswee! Mani d̯ubva anakwambadze kwamba jeje kayawa mbinguni?” 43 Ela Yesu kawamba, “Namutsewawaka kwa dzambo ḍya hivi nineneyevyo hat̯a! 44 Ntaku eyenaweza kudza kwangu ikiwa kwamba huyu Baba anihumiye nkakumuyongoza kudza kwangu. Nami nsiku ya mwiso huyo huyo muntu namufufuya kuyawa kwa wafu. 45 Koro mumodza jwa hawa manabii kora kamba, ‘Wonse wanayongweezwa ni Muungu.’ Na kula eyenamusikiiya Baba na kudziyongweeza kuyawa kwakwe, huyo anakudza kwangu. 46 Ntaku amuoneye huyu Baba lamud̯a mimi t̯u niyawiye kwakwe. 47 Hachi nyakumwambiani, kula anihikiziye ana maisha ya kuunga na yuungo. 48 Mimi ndimi hichi chakuḍya chichonapfa wantu maisha. 49 Wabibi zenu waḍya mana hukuḍe yuwandani, ela hat̯a vivyo wafwa. 50 Kenge hichi chakuḍya cha kuyawa mbinguni, kinawapfa kukaa mojo maishi hawaḍe wonse weonakiḍya. 51 Mimi ndimi hichi chakuḍya kiyawiyecho mbinguni, chichonapfa wantu maisha. Kula eyenaḍya hichi hichi chakuḍya anakaa mojo maishi. Hichi hichi chakuḍya ni hu mwii wangu, nidzeouyavya kwa dzambo ḍya kujupfa maisha huju lumwengu.” 52 Hawa wantu kudzasikia hivi vya Yesu aneneyevyo, waḍabva kuḍaat̯iana na ngoro wakyamba, “Ayu muntu ayu, anawezadze kwamba anahupfa hu mwiiwe huuḍye?” 53 Ela Yesu kawamba, “Hachi nyakumwambiani, muntu akitsaaḍya hu mwii wangu na kunwa hu mwazi wangu mimi Mwana jwa Ad̯amu, nkawezi kuwa na maisha ya kuunga na yuungo. 54 Ela huyuḍe eyenaḍya hu mwii wangu na kunwa hu mwazi wangu, huyo anawa na maisha ya kuunga na yuungo, nami nidzamufufuya nsiku ya mwiso. 55 Koro hu mwii wangu na mwazi wangu ndivyo vivyo dza chakuḍya cha ḍugha na madzi ya ḍugha kwenu. 56 Kula eyenaḍya mwii wangu na kunwa mwazi wangu, anawa na uharia nami, nami nawa na uharia nae. 57 Huyu Baba eyenapfa wantu maisha ndiye anihumiye, na ndiye eyekunihendezani niishi. Na kwa iyo namuna, kula eyenaniḍya mimi nae pia namuhendeza aishi. 58 Hichi ndicho hichi chakuḍya cha kuyawa mbinguni. Kula eyenaḍya hichi chakuḍya, anaishi maishi. Hichi si dza hikiḍe chakuḍya cha wabibi zenu waḍiyecho kisa hat̯a vivyo wakifwa!” 59 Haya haya mambo, Yesu ewa kayanena epfoakiyongweeza sunagogini hukuḍe Kaperinaumi. 60 Wenji wa hawaḍe wantu weowakimuuḅa Yesu, wepfosikia hivi aneneyevyo, wamba, “Haya ni mambo momu haya. Adzesikiiya mambo dzayahaya ni ga?” 61 Yesu kahambuya kwamba, hawa wantu weowakimuuḅa wewa wakuwawakani dzuu ya hivi aneneyevyo. Ndookomu nae kawauza kawamba, “Avi nineneyevyo vimurejesa? 62 Ehe fat̯i mukimuona Mwana jwa Ad̯amu akwakupfaani kuuja hukuḍe ayawiyeko, munahendekadze? 63 Eyenapfa wantu maisha ni huyu Ruhu jwa Muungu. Mwanaad̯amu nka echonacho. Na hivi vyuuwo nineneyevyo mvya huyu Ruhu na vinawapfa wantu maisha. 64 Ela wangine wenu ntamudzanihikiza.” Hangu epfoḍabva kaziye, Yesu ewa kawamanya hawaḍe wadzeodziza kumuhikiza na huyuḍe jwa kudzamuḍawanya. 65 Kisa kawamba, “Ndiyo maana niyonena nikyamba, ‘Muntu nkawezi kudza kwangu ikiwa kwamba nkakuwezeswa ni Baba.’ ” 66 Ikidzaikifika hapfo, wenji wa hawaḍe wantu weowakimuuḅa Yesu wapfyehuya na ntawakutsaka kumuuḅa kawii. 67 Makisa Yesu kawaperukia hawa wanafund̯iwe kumi na wawii na kawauza kawamba, “Haya, nanywi pia munatsaka kunuka mugonzowe?” 68 Ela Simioni Pet̯ero kamwambukuya kamwamba, “Ḅwana, hunanuka hunakwenda kwa ga? Wewe ndiwe wiye na vyuuwo vivyonapfa wantu maisha ya kuunga na yuungo. 69 Swiswi humanya na huhikiza ya kwamba wewe ndiwe huyu Mutsanwa jwa Muungu.” 70 Kisa Yesu kawamba, “Uriye simi nimutsaniye nyonse wanafund̯i wangu kumi na wawii? Ela mumodza jwenu ka dza Shaat̯ani haswa!” 71 Yesu ekimunena Yud̯a mwana jwa Simioni Isikariota. Jeje ewa ni mumodza jwa hawa wanafund̯i kumi na wawii, ela kadzakamuḍawanya Yesu.

7

1 Ḅaad̯aye, Yesu kazinga ḍyimbo ḍya Galilaya akyenda mudzi hat̯a mudzi. Ekitsaka kuḍikaiya kuye ḍyimbo ḍya Yud̯aya kwa dzambo ḍya kwamba, hukuḍe hawa wakuu wa Kiyahud̯i wekitsaka kumuyaga. 2 Ela jila ya Viḅanda ipfofika hafufi, 3 hawa wanduguzwe Yesu wamwamba, “Si heri unuke wende Yud̯aya ili wanafund̯i wako wapate kuyaona aya mafara ya kumakisa wiyonahenda? 4 Muntu eyenatsaka kumanyikana, mamboye nkayahende mfitsoni hat̯a! Ikiwa kwamba unaweza kuhenda mafara ya kumakisa ḍugha, juyange huju lumwengu waone.” 5 Hawa wanduguzwe Yesu wewa wanena hivi, maanaye hat̯a wao wenye wewa ntawakumuhikiza. 6 Ela Yesu kawambukuya kawamba, “Wakati wangu ntaudzafika, ela nywinywi munaweza kwenda wakati uḍewonse. 7 Anywi le wantu wa huju lumwengu ntawa saḅaḅu ya kumukevea, ela mimi wanikeva kwa kwamba nakaa na kuwambia haya mazuka weyonahenda. 8 Nywinywi endani kwe jila, ela mimi sidzafika kwenda kwa kwamba wakati wangu ntaudzafika.” 9 Akimaanena hivyo akisa, Yesu kahafa kukuḍe Galilaya. 10 Ela hawa wanduguzwe wepfonuka wakyenda Yerusalemi kwe jila, Yesu nae kanuka kenda na siri pfasipfo kumanyigwa ni wantu. 11 Na hukuḍe kwe jila, hawa wakuu wa Kiyahud̯i wekimulacha Yesu na kuuza wantu kwamba kaku! 12 Kujumuka manongono kahi ya hawa wantu. Wangine wekyamba Yesu ni muntu mwema na wangine wekyamba Yesu kakwaaryani wantu. 13 Ela ntaku hat̯a mumodza eyekuwa na mojo wa kunena asikijwe, maanaye wonse wekiwashooga hawa wayongozi wa Kiyahud̯i. 14 Hi jila ihendeka mumpaka hizi nsiku ze jila zipfohunika nusu, Yesu kenda Hekaluni kaḍabva kuwayongweeza hawa wantu. 15 Hawa wakuu wa Kiyahud̯i wepfomusikia akwakuyongweezani, wamaka muno. Waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Haya haya yonse kayamanyadze nae nkadzayayongweezwa ni muntu?” 16 Ela Yesu kawamba, “Haya niyokuyongweezani si mayongweezo yangu hat̯a! Ni mayongweezo yayawiyeyo kwa huyuḍe anihumiye. 17 Yuḍejwonse atsakiyee kuhenda miro ya Muungu, anamanya kwamba haya mayongweezo niyokuyongweezani yayawa kwa Muungu ambu nzangu mimi mwenye. 18 Koro muntu eyenayongweeza mat̯aro yakwe, huyo kakulachani kudzikuzya jeje. Ela huyuḍe eyenalacha kumukuzya huyu amuhumiye, huyo ni muntu muhikizika na nka makulekule. 19 Musa kamumpa hi Sharia kendakesa. Ela ntaku hat̯a mumodza jwenu eyekuiuḅani. Na ikiwa kwamba sivyo, kut̯i munatsaka kuniyaga?” 20 Nayo hiḍe t̯ut̯a yonse imuholokea imwamba, “Hachi wewe nkukwaa kiyad̯a, kunjijwa ni mashaat̯ani! Awa weokutsakani kukuyaga wewe ni aḍe ga?” 21 Yesu kawambukuya kawamba, “Mimi nipfonya mujwazi na nsiku ya Sabato na nyonse hiḍi hiḍi dzambo ḍimumakisa. 22 Na hali hat̯a nanywi, munakaa na kuwahinya wana wenu hat̯a ikiwa kwamba ni nsiku ya Sabato. Munahenda hivi kwa kwamba Musa kamumpa hi hii Sharia ya kuwahinya wana wenu. Ela haswa haswa hi hii adha ntaikuḍabviswa ni Musa, iḍabva na wabibi zenu hangu kae na kae. 23 Haya, nywinywi wana wenu munawahinya hat̯a ikiwa kwamba ni nsiku ya Sabato ili mupate kuit̯ii hi Sharia ya Musa. Mani d̯ubva ami nikimapfoza muntu na akiwa muzima kaḅisa na nsiku ya Sabato, kut̯i munirejea? 24 Yatsani kuyayowa mambo na dzuu dzuu kisa muhune kwamba muntu ana matsowa, ela yayoweni na njia ya hachi ili muyaimuke yaivyo haswa!” 25 Wangine wa hawa wantu wa Yerusalemi waḍabva kwamba, “Ayu muntu jwa awa wakuu weyekumulachani wamuyage suyuhuyu? 26 Haya t̯amuyoweni, siye ayu kakuyongweezani wekeani tswee? Kut̯i ntawadzamwambukuya chuuwo? Ambu munamba wamahambuya kwamba ndiye ayu Masiya ḍugha? 27 Ela huyu huyu muntu, anawezadze kuwa kwamba ndiye huyu Masiya, nae humumanya mumpaka kwao? Swiswi humanya ya kwamba, huyu Masiya adzepfokudza ntaku adzeemanya ayawiyeko.” 28 Yesu kagija kuyongweeza humuḍe Hekaluni kisa kawalalabvia hawa wantu kawamba, “Nywinywi munakwamba munimanya mumpaka niyawiyeko! Ela mimi sikudziyeha mwenye hat̯a. Huyu Muungu anihumiye ni muhikizika, ela nywinywi ntamumudzi. 29 Mimi nimumanya kwa dzambo ḍya kwamba niyawa kwakwe, na ndiye anihumiye.” 30 D̯ubva wangine wa hawa wantu weokuwapfo humuḍe Hekaluni watsaka kumugija, ela ntaku amuhoreye maanaye wakatiwe wiwa ntaudzafika. 31 Ela wantu wangine wenji weokuwapfo hapfaḍe wamuhikiza. Wamba, “Hat̯a ayu Masiya akidza, anaweza kuhenda mafara ya kumakisa kumuchia ayu muntu ayu?” 32 Hawa Mafarisayo wepfoyapata haya manongono ya hawa wantu, wao na hawa wakohani wakuu, wahuma asikari weonakwamia hi Hekalu wende wakamugije Yesu. 33 Ela Yesu kawamba, “Mimi nawa nanywi kwa muḍa ungine mufufi, kisa nauja kwa huyu anihumiye. 34 Nywinywi mudzanilacha ela ntamukudzaniona, na huku nidzekowa nywinywi ntamuwezi kukufika.” 35 D̯ubva hawa wakuu wa Kiyahud̯i kudzasikia hivi, waḍabva kuuzana wakyamba, “Munamba huyu huyu muntu anatsaka kwenda ku hat̯a ambe hunamulacha ela ntahumuone? Munamba anatsaka kwenda kwa awa wantu wehu wat̯amisaiyeo nsi zingine ende akayongweeze wantu wa vyeet̯i vingine? 36 Akyamba hudzamulacha ela ntahukudzamuona, na adzekowa ntahuwezi kukufika, maanaye ni?” 37 Ipfofika nsiku ya mwiso ya hi jila ya Viḅanda, nsiku iyokuwa ya maana ya mwiso, Yesu kasumama anene na hawa wantu. Kanena nao na idzwi kuu kawamba, “Kula eye na nchiu nadze kwangu, nami namumpa madzi anwe. 38 Kula anihikiziye, kuzimuni mwakwe kunavuha matsana ya madzi yeyonawapfa wantu maisha, dza vya matsoro yaneneyevyo.” 39 Yesu epfonena hivi, ewa kakunenani dzuu ya huyu Ruhu jwa kudzapfegwa hawaḍe wonse wamuhikiziyeo jeje. Wantu wewa ntawadzamupfegwa huyu Ruhu, kwa kwamba Yesu ewa nkadzahwajwa angizwe maremboni mwakwe. 40 Hawa wantu wepfomusikia Yesu hivi aneneyevyo, wangine wao wamba, “Hakika huyu muntu huyu, ndiye huyu nabii hwiyehukimuindiiya.” 41 Na wangine wamba, “Huyu ndiye huyu Masiya.” Ela wangine wamba, “Ayu Masiya anawezadze kuwa muntu jwa kuyawa Galilaya? Ntaiwezekane kaḅisa! 42 Haya matsoro yanena wazi wazi tswee kwamba, huyu Masiya anawa jwa kivyazi cha haju D̯aud̯i na anavyajwa Betilehemu, mudzi wa haju D̯aud̯i ayawiyeo.” 43 Ndookomu hawa wantu wagawika haya mat̯aro dzuu ya Yesu. 44 Na wangine wao wekitsaka kumugija, ela ntaku amuhoreye. 45 Hawa asikari weohumwa kwendamugija Yesu wepfouja, hawa wakohani wakuu na Mafarisayo, wawauza wawamba, “Kut̯i ntamukumugija mudze nae?” 46 Hawa asikari wawambukuya wawamba, “Ntahudzaona muntu eyenayongweeza dza huyu huyu muntu!” 47 Hawa Mafarisayo wawamba, “Munamba hat̯a nanywi kamuhendeza muhekeka hizi akili? 48 Mudzaona muyongozi yuḍejwonse ambu Mufarisayo hat̯a mumodza amuhikiziyee huyu huyu muntu? 49 Hi t̯ut̯a ya wantu imuhikiza maanaye ntaidzi kintu. Wao waḍujwa, kwa kwamba ntawaidzi hi Sharia ya Musa.” 50 Mumodza jwa hawa Mafarisayo ewa ni Nekod̯emo. Huyu ni huyuḍe eyet̯ongana na Yesu d̯ura. D̯ubva jeje kanena na hawa wenziwe kawamba, 51 “Dze, ni sharia kumuhukumu muntu asidzapfiikwa gasani aonekane na tsowa?” 52 Nao wamwambukuya wamwamba, “Munamba nawe u muntu jwa kuyawa Galilaya? Yayowe haya matsoro, nawe unaona ya kwamba ntaku nabii eyenaweza kuyawa Galilaya.” [ 53 Kisa kula muntu kanuka kachia nyumbani kwakwe.

8

1 Ela Yesu kanuka kenda Murima wa mihi ya Mizeituni. 2 Kisa chamukoche, magura mapfema, kauja kawii hukuḍe Hekaluni. Iyo saa kut̯uut̯aa wantu wenji na wenji, nae kakaa chihako kaḍabva kuwayongweeza. 3 Epfoakiyongweeza, hawa waalimu wa Sharia na Mafarisayo wadza na muke agijijwe na muumewe muntu. Wamusumamisa usoni ya hi t̯ut̯a, 4 kisa wamwamba Yesu, “Mwaalimu, huyu muke huyu kagijwa na muyume jwa muntu. 5 Na kuuḅana na hi Sharia ya Musa, muke dza huyu ni kubigwa na mawe ayagwe. Haya, ehe nawe kwambadze?” 6 Wamuuza dza hivi ili wapate kumusocha na wapate dzambo ḍya kumusit̯aki naḍyo. Ela Yesu kenama na kaḍabva kwora na ḍowe hapfa mutsangani. 7 Na wepfohamat̯a na maswali yao, Yesu kasumama wima na kawamba, “Huyuḍe asiye nabvise iḍeyonse kahi yenu, nawe muntu jwa d̯ura jwa kuḍabva kumubiga na mawe huyu muke.” 8 Kisa kenama kawii na kaḍabva kwora hapfa mutsangani. 9 Hawa wantu kudzasikia hivi vya Yesu aneneyevyo, waḍabva kunuka mumodza mumodza. Kuḍabva kunuka hawa wantu wakuu nguzi, mumpaka mwiso kuhafa Yesu na huyuḍe muke t̯u. 10 Kisa Yesu kasumama wima na kamwamba huyuḍe muke, “Awa weowakikusit̯aki wendaa? Ntaku hat̯a mumodza asaiye jwa kukuhukumu kwamba u munabvise?” 11 Huyuḍe muke kamwambukuya Yesu kamwamba, “Ntaku hat̯a mumodza Ḅwana.” Nae Yesu kamwamba, “Hat̯a nami sikwakukuhukumu. Enda, na manya utsehenda nabvise kawii.”] 12 Kisa Yesu kanena na hawa wantu kawii kawamba, “Mimi ndimi muyanga wa huju lumwengu. Muntu eyenaniuḅa mimi nkawezi kwenenda kizani meshi, ela anawa na hu muyanga wiwonapfa wantu maisha.” 13 Hawa Mafarisayo wamwambukuya wamwamba, “Hivi wivyokunenani ntavihikizike, maanaye kwakudziyaviyani ushaahiḍi wewe mwenye.” 14 Yesu kawamba, “Haya niyokunenani nza ḍugha hat̯a ingawa nyakudzishuhuḍiani mimi mwenye. Koro mimi nimanya niyawiyeko na nikokwendani, ela nywinywi haya haya ntamuyadzi. 15 Nywinywi munayayowa mambo kiwanaad̯amu na mukadzinihukumia ḅasi. Ela mimi sikudzia kuhukumu muntu. 16 Na hat̯a ninkitsaka kuhukumu muntu, hukumu yangu inawa ni hukumu ya hachi, kwa kwamba simi mimi heket̯u, ndimi na huyu Baba anihumiye. 17 Hi Sharia yenu iyo yenye yamba kwamba, ikiwa kwamba dzambo ḍiyavijwa ushaahiḍi ni wantu wawii, ḅasi huo ushaahiḍi mbwa kuhikizika. 18 D̯ubva mimi mwenye ndimi huyu shaahiḍi jwa d̯ura, na Baba anihumiye ndiye huyu shaahiḍi jwa pfii.” 19 Hawa Mafarisayo wamuuza wamwamba, “Ayu babajo kaku?” Yesu kawambukuya kawamba, “Nywinywi ntamunidzi mimi wala Baba. T̯ambere mundeewa munimanya mimi kwamba ni gani, mundeewa mumumanya na Baba pia.” 20 Yesu kanena haya haya yonse epfoakiyongweeza humuḍe Hekaluni, hafufi na haya masand̯uku ya kuwekea mvuugiya. Ela ntaku muntu amugijiye kwa dzambo ḍya kwamba wakatiwe wiwa ntaudzafika. 21 Kisa Yesu kanena na hawa wantu kawii kawamba, “Mimi nijwakumuyatsa. Nanywi munanilacha na kunilacha ela munafwa nabvise mwenu. Huku nikokwendani mimi nywinywi ntamuwezi kwenda.” 22 Ndookomu hawa wakuu wa Kiyahud̯i waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Munamba ayu muntu anatsaka kudziyaga? Kut̯i kakwambani ekokwendani swiswi ntahuwezi kwenda?” 23 Yesu kawamba, “Nywinywi mu wa huju huju lumwengu, ela mimi sikwaa jwa huju huju lumwengu. Nywinywi muyawa humu humu lumwenguni, ela mimi niyawa mbinguni. 24 Ndiyo maana nimwambiiyeyo ya kwamba munafwa nabviseni mwenu. Koro ikiwa kwamba ntamukuhikiza kwamba, ‘Mimi Ndimi,’ ḅasi munafwa nabviseni mwenu.” 25 Nao wamuuza wamwamba, “Awe munamba u ga?” Yesu kawambukuya kawamba, “Mimi niḍabva kumwambia hangu iiḍe kwamba mimi ni ga! 26 Kuna menji niyonaweza kunena dzuu yenu, na kuna menji niyonaweza kumuhukumu nayo. Ela mimi najwambia huju lumwengu hayaḍe nisikiiyeyo kuyawa kwa huyu anihumiye t̯u. Na haya eyonanena jeje nza ḍugha.” 27 Ela wao ntawakuimuka ya kwamba Yesu ekinena dzuu ya Babajwe jwa mbinguni. 28 D̯ubva Yesu kawamba, “Mimi Mwana jwa Ad̯amu mudzepfonipfatsika muhini mwa mpatsa, munamanya ya kwamba ndimi haswa! Na munamanya ya kwamba, mimi siwezi kuhenda kiḍechonse kwa uwezo wangu mwenye. Haya niyonanena ni hayaḍe ya Baba aniyongweezeyeyo. 29 Na jeje anihumiye ka pfamodza nami, nkadzaniyatsa. Nkadzaniyatsa kwa kwamba mimi meshi nahenda yeyonamutsakiza jeje.” 30 Na wantu wenji weomusikia Yesu akinena hivi wamuhikiza. 31 Kisa Yesu kanena na hawaḍe wantu wamuhikiziyeo kawamba, “Nywinywi mukiyagija haya mayongweezo yangu munawa wanafund̯i wangu wa ḍugha. 32 Munaimanya hi hachi ne hachi nayo inamuweka huru.” 33 Ela wao wamwambukuya wamwamba, “Swiswi hu vit̯ukut̯uku vya Iburahimu. Na ntahudzawa wahumwa wa yuḍejwonse. D̯ubva unakwambadze kwamba hunawekwa huru?” 34 Yesu kawambukuya kawamba, “Hachi nyakumwambiani, kula eyenahenda nabvise ni muhumwa jwa nabvise. 35 Muhumwa nkat̯aligwe kwamba ni muntu jwa hapfaḍe nyumbani aipfo. Ela mwana jwa muntu ni mwana jwa hapfaḍe nyumbani maishi. 36 D̯ubva huyu Mwana akimufunguya akimuweka huru, munawa huru hachi! 37 Nimanya ya kwamba nywinywi mu vit̯ukut̯uku vya Iburahimu. Ela nywinywi munatsaka kuniyaga kwa dzambo ḍya kwamba ntamuyat̯aki haya mayongweezo yangu. 38 Mimi nyakumwambiani haya ya Baba aniyangiyeyo, ela nywinywi munahenda haya ya baba jwenu amwambiiyeyo.” 39 Wao wamwambukuya wamwamba, “Swiswi baba jwehu ni Iburahimu.” Ela Yesu kawamba, “T̯ambere mundeewa mu wana wa Iburahimu ḍugha, mundeewa mu wantu mwiwo dzae. 40 Mimi nimwambia hi hachi ya Muungu anyambiiyeyo, ela nywinywi munatsaka kuniyaga. T̯ambere ni Iburahimu, jeje nkandehenda dza hivyo. 41 Ela nywinywi munahenda dza hivi vya huyu baba jwenu evyonahenda.” Nao wamwambukuya wamwamba, “Swiswi ntahukwaa wana wa usi. Muungu mwenye ndiye huyu Baba jwehu.” 42 Ela Yesu kawamba, “T̯ambere Muungu andeewa ni Baba jwenu ḍugha, nywinywi mundeewa munitsaka, koro mimi nidza hapfa kuyawa kwa Muungu. Sikudziyeha mimi, jeje ndiye anihumiye. 43 Nywinywi ntamuimuke hivi nivyokumwambiani, maanaye ntamut̯aki kusikia hivi vyuuwo nivyokumwambiani. 44 Nywinywi mwa dza huyu baba jwenu Shaat̯ani. Mutsaka kuhenda haya mazuka ya huyu baba jwenu eyonahenda. Jeje Shaat̯ani, ni muyaji hangu ḍabvu na kaikeva hi hachi, koro jeje katsaka nsuwe meshi. Na epfonanena nsuwe anawa kakuyangani hivi aivyo, koro jeje ni munsuwe na ni baba jwa wansuwe. 45 Ela kwa kwamba mimi nanena hi ya hachi, nywinywi ntamuhikize hivi nivyonanena. 46 Ni ga kahi yenu eyenaweza kuyanga kwamba mimi nihenda nabvise iḍeyonse? Haya, ninkimaawa kumwambiani hi ya hachi, kut̯i ntamut̯aki kuhikiza hivi nivyokumwambiani? 47 Yuḍejwonse eye jwa Muungu anasikia vyuuwo vya Muungu. Ela nywinywi ntamukwaa wa Muungu, ndiyo maana mwiyonadziza kusikia hivi vya Muungu evyonanena.” 48 Hawa wantu wamwambukuya Yesu wamwamba, “Swiswi ntahukutsowea hat̯a hukyamba wewe nkukwaa Muyahud̯i u Musamaria. Wewe una mashaat̯ani.” 49 Ela Yesu kawamba, “Mimi si mashaat̯ani yaḍeyonse! Mimi nyakumukuzyani Baba, ela nywinywi mwakunitsezeani. 50 Mimi sikwakudzilachiani kushad̯wa hat̯a, ela kuna eyenatsaka kwamba mimi nishad̯we. Jeje ndiye jwa kuhuna kwamba muhachi ni ga. 51 Hachi nyakumwambiani, kula eyenagija haya mayongweezo yangu nkawezi kufwa meshi!” 52 Hawa wantu kudzasikia hivi, wamwamba, “Sasa huhakikisha kaḅisa kwamba una mashaat̯ani. Hat̯a Iburahimu na hawa manabii t̯u wafwa. Awe ndiwe jwa kudzawambe kwamba kula eyenagija haya mayongweezoyo nkawezi kufwa? 53 Wewe u mukuu kumuchia bibi jwehu Iburahimu na hawa manabii wafwiyeo? Ambu wewe, unadzihwaa kwamba u ga?” 54 Yesu kawambukuya kawamba, “T̯ambere nindeewa nyakudzishad̯ani mimi mwenye, huko kudzishad̯a kwangu kundeewa ntaku maana yaḍeyonse. Eyenanishad̯a mimi ni Baba, mwiyenakwamba ni Muungu jwenu 55 na hali hat̯a ntamumudzi. Ela mimi nimumanya, na nikyamba simudzi nawa kwamba nyakunenani nsuwe dzanywi. Mimi nimumanya ḍugha na namut̯ii. 56 Bibi jwenu Iburahimu ewa katsekea kwamba njwakuiona nsiku ya kudza kwangu. Nae kaiona na katsekea muno.” 57 Hawa wantu wamwamba, “Wewe hat̯a myaka miyongo mitsano nkudzafikisa. Unakwambadze kwamba kumuona Iburahimu?” 58 Nae Yesu kawambukuya kawamba, “Hachi nyakumwambiani, hangu Iburahimu nkadzavyajwa mimi niiwapfo!” 59 Ipfofika hapfo, waḍabva kuhwaa mawe wamubige wamuyage. Ela Yesu kadzifitsa kisa kayawa humuḍe Hekaluni kagonzowa.

9

1 Yesu epfoakichia, kaona muntu eyekuwa ntumbu matso hangu kuvyajwani kwakwe. 2 Hawa wanafund̯iwe wamuuza wamwamba, “Mwaalimu, ni nabvise ya ga imuhendezeeyo ayu muntu ayu akivyajwa ntumbu matso? Ni nabvise yakwe mwenye ambu ni nabvise ya wavyaziwe wahendeyeyo?” 3 Yesu kawambukuya kawamba, “Huyu muntu kavyajwa ntumbu matso ḍugha! Ela si kwa dzambo ḍya nabvise yakwe jeje mwenye wala nabvise ya wavyaziwe. Jeje kavyajwa ntumbu matso ili kwamba wantu waone hizi nguvu za Muungu zikwakuhendani kazi kuzimuni mwakwe. 4 Inahumala kuhenda kazi ya huyu anihumiye kukiwa amaale ni musikahi. Koro siku wakudzani ambapfo ntaku adzeyeweza kuhenda kazi. 5 Chima niicho humu lumwenguni, mimi ni muyanga wa huju lumwengu.” 6 Yesu epfonena hivi akisa, kakama mahe mutsangani, kisa kaborocha d̯oore na haya mahe. Akisa, kahwaa hiḍi d̯oore kaḍimupfakaza huyu ntumbu matso humu matsoni. 7 Kisa kamwamba, “Enda ukadzikose uso hukuḍe kwa hichi kibwola cha Siloamu.” (Siloamu maanaye ni “Ahumijwe.”) Na huyuḍe muntu kanuka kenda kadzikosa uso makisa kauja akiwa kakuonani. 8 Hawa wantu weowakiishi hafufi na huyu ntumbu matso pfamodza na wantu wangine weomumanya kwamba ni muntu jwa kuyomba-yomba, wamaka na waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Dzaambia huyu huyu si ayu ntumbu matso eyeakikaa na kuyomba-yomba?” 9 Wangine wamba ndiye ela wangine wamba, “Moro siye hat̯a. Huyu muntu kahwaana t̯u na huyuḍe ntumbu matso eyeakiyomba-yomba.” Ela mwenye kawamba, “Ndimi.” 10 Nao wamuuza wamwamba, “Wewe kuḍabva kuonadze nawe wiwa u ntumbu matso?” 11 Huyu muntu kawambukuya kawamba, “Huyu muntu eyenahanwa Yesu kaborocha d̯oore, kaḍinipfakaza humu matsoni, kisa kanyamba nyende nikadzikose uso kibwola cha Siloamu. Nami nyenda nidzikosa, na sasa nyakuonani.” 12 Nao wamuuza kawii wamwamba, “Kisa huyo huyo muntu kaku sasa?” Jeje kawamba, “Sidzi ya kwamba kaku.” 13 Kisa hawa wantu wamuhwaa huyu muntu eyekuwa ntumbu matso wamupfiika kwa hawa Mafarisayo. 14 Hiyo nsiku ya Yesu amupfonyeyeyo huyu ntumbu matso iwa ni nsiku ya Sabato. 15 D̯ubva hawa Mafarisayo nao waḍabva kumuuza huyu muntu namuna apfonyejwevyo. Nae kawamba, “Huyu anipfonyeye kanipfakaza d̯oore humu matsoni, kisa nipfokwenda nikidzikosa uso, niḍabva kuona.” 16 Wangine wa hawa Mafarisayo wamwamba, “Huyu muntu akupfonyeye si muntu jwa kuyawa kwa Muungu, maanaye nkakwakuiuḅani hi sharia ya kutsahenda kazi na nsiku ya Sabato.” Ela wangine wamba, “T̯ambere huyu muntu ni munabvise, andeweza kuhenda mafara ya kumakisa dzayahaya?” Ndookomu wagawika haya mat̯aro. 17 Kisa hawa Mafarisayo wamuperukia kawii huyu muntu apfonyejwe, na wamuuza wamwamba, “Wewe kwamba wiwa ntumbu matso ela huyu muntu kakupfonya. Haya, una chuuwo ga cha kunena dzuu yakwe?” Nae kawambukuya kawamba, “Huyu muntu ni nabii.” 18 Hawa wakuu wa Kiyahud̯i wadziza kuhikiza ya kwamba huyuḍe muntu d̯ura ewa ni ntumbu matso. Ndookomu wawahana hawa wavyaziwe wadze wawauze. 19 Na wawauza wawamba, “Ayu ni mwana wenu? Na epfovyajwa, kavyajwa akiwa ntumbu matso? Na ikiwa kwamba kavyajwa akiwa ntumbu matso, viiwadze kwamba sasa kakuonani?” 20 Hawa wavyazi wawambukuya wawamba, “Ee, ni mwana wehu. Kavyajwa akiwa ntumbu matso ḍugha! 21 Ela ntahudzi kwamba kuhendeka kintu ga mumpaka awe kwamba sasa kakuonani. Na wala ntahudzi kwamba amupfonyeye ni ga? Hat̯a vivyo muuzeni jeje. Huyu ni muntu mukuu na akilize, anaweza kudzinenea mwenye.” 22 Wavyazi wa huyu muntu wanena hivi kwa dzambo ḍya kwamba wekiwashooga hawa wakuu wa Kiyahud̯i. Hawa wakuu weepatana kwamba, muntu yuḍejwonse adzeehikiza na kunena kwamba Yesu ndiye huyu Masiya anayavigwa sunagogini. 23 Ndiyo maana waneneeyo kwamba huyu mwana wao ni muntu mukuu na akilize, kwa hivyo auzwe jeje. 24 Kisa hawa wakuu wa Kiyahud̯i wamuhana mweedha wa pfii huyu muntu apfonyejwe na wamwamba, “Nena hiḍe ya hachi ya kumushooga Muungu. Swiswi humanya ya kwamba huyu muntu akupfonyeye ni munabvise.” 25 Huyu muntu apfonyejwe kawambukuya kawamba, “Iwe kwamba huyu muntu ni munabvise ambu hat̯a, mimi hayo siyadzi. Nimanyiecho ni kwamba mimi niiwa ntumbu matso, ela sasa nyakuonani!” 26 Nao wamuuza kawii wamwamba, “Kakuhendadze mumpaka sasa uwe kwamba kwakuonani?” 27 Nae kawambukuya kawamba, “Mimi nisakumwambia haya anihendeyeyo, ela nywinywi mudziza kuyasikia. D̯ubva amaale mwakulachani? Munamba nanywi munatsaka kuwa wanafund̯i wakwe?” 28 Hawa wakuu wa Kiyahud̯i wanjia kumutsezeani huyu muntu wamwamba, “Mwanafund̯i jwa huyu muntu ndiwe, swiswi hu wanafund̯i wa Musa. 29 Swiswi humanya ya kwamba Muungu kanena na Musa, ela huyo muntuwo huyo, ntahumudzi hat̯a ayawiyeko.” 30 Nae kawambukuya kawamba, “Hachi nywinywi munamakisa muno! Huyu muntu kanipfonya haya matso yangu, anywi mwakwambani ntamumudzi hat̯a ayawiyeko! 31 Dzaambia humanya ya kwamba Muungu nkawasikiye wanabvise, ela anawasikia hawaḍe wonse weonamuvunzia nkuhi na kuhenda miroye. 32 Hangu lumwengu juumbwe, dzambo dza hiḍi ḍya kupfonya muntu avyaijwe ntumbu matso ntaḍidzahendeka. 33 T̯ambere huyu muntu anipfonyeye andeewa kwamba nkakuyawa kwa Muungu, nkandeeweza kuhenda dzambo dza hiḍi.” 34 Ela wao wamwamba, “Hangu kuvyajwani kwako wewe u munabvise jwa kafu! Sasa nawe unatsaka kuhuyongweeza kintu ga?” Ndookomu wamuyavya sunagogini. 35 Yesu epfosikia haya yahendekeeyo, kamulacha huyuḍe muntu hat̯a kendakamuona. Epfomuona kamuuza kamwamba, “Ayu Mwana jwa Ad̯amu wewe kumuhikiza?” 36 Huyu muntu kamwambukuya kamwamba, “T̯amunyambie kwamba nae ni ga ḅwana, ili nipate kumuhikiza.” 37 Yesu kamwamba, “Huyu Mwana jwa Ad̯amu kwisakumuona. Ni huyu eyekunenani nawe.” 38 Huyuḍe muntu kambukuya kamba, “Ḅwana, nikuhikiza.” Kisa kamuvunzia nkuhi Yesu. 39 Kisa Yesu kamba, “Mimi nidza lumwenguni ili nabvise ipate kuhukumigwa. Nidza ili kwamba ntumbu matso wapate kuona na hawaḍe weonat̯ara kwamba wakuonani, niwayange kwamba ni ntumbu matso.” 40 Mafarisayo wangine weomusikia akinena hivi, wamuuza wamwamba, “Yani unatsaka kunena ya kwamba naswi hu ntumbu matso?” 41 Yesu kawambukuya kawamba, “T̯ambere nywinywi mundekuḅali kwamba nywinywi mu ntumbu matso, ntamundeewa na matsowa. Ela kwa kwamba mwakwambani kwamba mwakuonani na huku sivyo, munahafa na nabvise zenu.”

10

1 Kisa Yesu kamba, “Hachi nyakumwambiani, kula eyenapfaa na dzuu akanjia zizi ḍya mbuzi ḅad̯ala ya kunjia na hapfa muḍyangoni, huyo ni mwivi na ni mudhara. 2 Koro huyu mut̯unga mwenye jwa hizi mbuzi ananjia na muḍyangoni. 3 Huyu mwamia hiḍi zizi anamufungwiiya nae ananjia humu kuzimu. Hizi mbuzi ziimanya saut̯i ya huyu mut̯unga jwao, nazo zinamusikia. Jeje anazihana na masari na anaziyavya na humu zizini. 4 Akimaziyavya hizi mbuzize na humu zizini akyendaakisa, anaziyongowa, nazo zinamuuḅa na nyuma kwa dzambo ḍya kwamba ziimanya hi saut̯i yakwe. 5 Muntu yungine ntaziwezi kumuuḅa, ishinu zinamud̯arama, kwa dzambo ḍya kwamba ntazidzi saut̯i ya muntu yungine.” 6 Yesu kanena hiḍi inganyo, ela hawa weowakimusikiiya ntawakuimuka kwamba ekinena kintu ga! 7 D̯ubva Yesu kaḍabva kunena nao kawii kawamba, “Hachi nyakumwambiani, mimi ndimi hu muḍyango wa hizi mbuzi wa kunjiiya na kuyawiya. 8 Hawaḍe wonse wadziyeo d̯ura, wewa ni wevi na ni wadhara, ela hizi mbuzi ntazikuwasikia. 9 Mimi ndimi hu muḍyango wa kunjiiya. Hawaḍe weonanjia zizini kuchiiya na kwangu wanapfona. Wananjia na kuyawa, na kula wepfonakwenda wanapata chakuḍya. 10 Mwivi nkadziye ḍingine, kaziye ni kukwiwa, kunanga-nanga na kudziyagia ḅasi. Ela mimi nidzia kuwapfa wantu maisha ya ḍugha, kisa wawe nayo hat̯a na kufwachaa! 11 Mimi ni mut̯unga mwema. Mut̯unga mwema anawa ka t̯ayari kuyayavya maishaye kwa dzambo ḍya hizi mbuzi. 12 Ela muntu and̯ikijwe kazi ḅasi, nkawe dza hivyo. Koro kwa kwamba siye mwenye hizi mbuzi, akiona mahiyeye yakuzidziani, anaziyatsa, anaukuya na maguu. Ndookomu haya mahiyeye yanazitsumpia hizi mbuzi, nazo zinad̯achaa ḅasi. 13 Muntu dzae anad̯arama, kwa dzambo ḍya kwamba jeje kand̯ikwa kazi t̯u na wala nka tsungu na hizi mbuzi. 14 Mimi ni mut̯unga mwema. Nizimanya mbuzi zangu nazo zinimanya. 15 Ni dza hiviḍe vya Baba animanyievyo mimi nami nimumanyievyo jeje. Nami nya t̯ayari kufwa kwa dzambo ḍya hizi mbuzi. 16 Kuna mbuzi zangu zingine zisizokuwa humu zizini. Nazo ni had̯i nizihane ziniuḅe. Nazo pia zinanisikia, ndookomu kunawa mwona mumodza na mut̯unga mumodza. 17 Baba kanitsaka kwa dzambo ḍya kwamba nya t̯ayari kuyayavya maisha yangu ili nidzeniyapfokeye mwenye kawii. 18 Ntaku eyenaweza kuyahwaa maisha yangu, ela nyakuyayavyani kwa kutsaka kwangu mwenye. Koro nina mamulaka ya kuyayavya na kuyahwaa mwenye dza vya Baba aniamuriyevyo nihende.” 19 Yesu epfonena hivi, hawa weowakimusikiiya wagawikana haya mat̯aro kawii. 20 Wenji wao wamba, “Huyu si muntu jwa kumusikiiya! Nkakwaa kiyad̯a ana mashaat̯ani.” 21 Ela wangine wao wamba, “Hivi si vyuuwo vya muntu eye na mashaat̯ani! Mashaat̯ani yanaweza kupfoza ntumbu matso?” 22 Nsikunkuu ya kukumbuka kudhereswa hi Hekalu hukuḍe Yerusalemi iwa ifika na iwa ni ngera ya mpepfo. 23 Yesu nae ewa humuḍe Hekaluni, akyenenda-enenda hiḍe sehemu iyoikihanwa Ua ḍya Sulemani. 24 Hawa Wayahud̯i wamuringa Yesu kisa wamuuza wamwamba, “Hivi hivi unahufitsa kuhwambia e ya hachi hat̯a ari? Ikiwa kwamba ndiwe huyu Masiya hwambie tswee, sihufitse!” 25 Yesu kawambukuya kawamba, “Ikiwa kwamba ni kumwambia nisakumwambia, ela mudziza kunihikiza. Haya niyokuhendani kwa sari ḍya Baba ndiyo ushaahiḍi wa kuyanga kwamba mimi ni ga! 26 Ela nywinywi mwakudzizani kunihikiza kwa kwamba ntamukwaa mbuzi za mwona wangu. 27 Mimi mbuzi zangu nizimanya. Zinanisikia na zinaniuḅa. 28 Weo wangu nawapfa maisha ya kuunga na yuungo na ntawawezi kwaara. Ntaku yuḍejwonse adzeeweza kuwanipfoka kuyawa mikononi mwangu. 29 Koro Baba awanimpiye ana nguvu kuchia muntu yungine yuḍejwonse. Ndookomu ntaku adzeeweza kuwayavya mikononi mwa Baba. 30 Mimi na Baba hu kintu kimodza.” 31 Kawii hawa Wayahud̯i wepfomusikia Yesu akinena hivi, wahwaa mawe wekitsaka kumubiga wamuyage. 32 Ela Yesu kawamba, “Mimi nihenda mambo mema menji kwa uwezo wa Baba. Haya, kahi ya hayo hayo yonse, ni ḍi mwiḍyokutsakani kuniyagia?” 33 Nao wamwambukuya wamwamba, “Swiswi ntahukwakutsakani kukubiga na mawe kwa dzambo ḍya mambo mema uhendeyeyo, ela kwa dzambo ḍya kwamba kumukufuru Muungu. Wewe u benaad̯amu sawa na benaad̯amu yungine yuḍejwonse, ela kwakudzihendezani kwamba u Muungu.” 34 Yesu kawambukuya kawamba, “Humu mwa hi Sharia yenu nywinywi wenye, vyoregwa kwamba Muungu kamba, ‘Nywinywi mu miungu.’ 35 Haya matsoro yamba kwamba, wantu wakipfokeeyeo chuuwo cha Muungu wahanwa miungu. Naswi humanya ya kwamba, hivi vya haya matsoro yaneneyevyo ni hachi nsiku zonse. 36 D̯ubva inawadze kwamba, mimi nikyamba ni Mwana jwa Muungu, mwakunyambani kwamba nyakukufuruni? Baba mwenye ndiye anitsaniye na akinihuma lumwenguni. 37 D̯ubva ikiwa kwamba sikwakuhendani hivi vya Baba anyambiiyevyo nihende, ḅasi namutsenihikiza. 38 Ela ikiwa kwamba nyakuhendani hivi vya Baba anyambiiyevyo nihende, ḅasi nywinywi hikizani hivi nivyokuhendani hat̯a ingawa mimi ntamukunihikiza. Na mukihenda hivyo, ndipfo munaimuka urembo kwamba mimi nina haria na Baba, na Baba ana uharia nami.” 39 Kawii hawa Wayahud̯i watsaka kumugija Yesu, ela kashora napfo hapfo kagonzowa. 40 Kenda hat̯a kavuka tsana ya Yorod̯ani na kanjia kukaani hapfaḍe pfa Yohana epfoakit̯opya wantu hiziḍe nsiku za d̯ura d̯ura. 41 Na wantu wenji wamwendea na waḍabva kunena wao na wao wakyamba, “Gula Yohana nkakuhenda mafara ya kumakisa yaḍeyonse, ela kula aneneyecho dzuu ya huyu muntu huyu kiiwa ncha ḍugha.” 42 Na wantu wenji hapfaḍe pfantu wamuhikiza Yesu.

11

1 Kwiwa muntu mumodza eyeakihanwa Lazaro ahendeyee mujwazi hukuḍe Betania. Hukuḍe ekiishi na waimbuzwe wawii weowakihanwa Maria na Marit̯a. 2 Huyu huyu Maria ndiye adzeyeakimuhiiya Ḅwana manunkanto humu maguuni kisa akimufuta na hizi nywiize. Na huyu ndugujwe ndiye eyekuwa mujwazi. 3 D̯ubva hawa waimbuzwe Lazaro wamupfiikia ḍaamisa Yesu wamwamba, “Ḅwana, huyu ḅamujo umutsakiye ni mujwazi muuno.” 4 Ela Yesu epfopata hi ḍaamisa kamba, “Hu ujwazi wa Lazaro ntauwezi kumuyehea kufwa. Udza ili upate kuyanga namuna ya nguvu za huyu Mwana ziivyo na Muungu apate kushad̯wa.” 5 Hat̯a ingawa Yesu ewa kamutsaka Marit̯a, Maria na ndugu yao Lazaro, 6 epfopata haya maagu ya kwamba Lazaro ni mujwazi, nkakunuka na yayo maguu ende. Ishinu kakaa hukuḍe ekokuwa kwa nsiku mbii zaid̯i. 7 Kisa kawamba hawa wanafund̯i wakwe, “Sasa hwendeni Yud̯aya kawii.” 8 Ela hawa wanafund̯iwe wamwamba, “Mwaalimu, hunakwendadze Yud̯aya kawii na hali si hat̯a kae hawa wantu wa Yud̯aya wekitsaka kukubiga na mawe wakuyage?” 9 Yesu kawambukuya kawamba, “Nsiku nzima ntaikwaa na masaa kumi na mawii ya kuhenda kazi? Muntu akyenenda na musikahi nkawezi kukolasika kwa dzambo ḍya kwamba anauona hu muyanga wa huju lumwengu. 10 Ela kula eyenakwenenda nasiku anakolasika kwa dzambo ḍya kwamba ntaku muyanga.” 11 Yesu epfonena hivi akisa, kongeza kamba, “Ḅamu jwehu Lazaro kamat̯ambaara, nami nyakwendani ninkamuyamuse.” 12 Nao hawa wanafund̯iwe wamwamba, “Ḅwana, ikiwa kwamba kat̯ambaara kakuyaani, nka untu anapfowa.” 13 Wao wekit̯ara ya kwamba Lazaro ewa kakuyaani ḍugha, ela cha Yesu echoakinena iwa ni kwamba Lazaro ewa kafwa. 14 D̯ubva Yesu kawambia wazi tswee kawamba, “Lazaro kafwa. 15 Na nina tsekea kwamba vipfohendeka siwapfo. Haya haya yonse yahendeka kwa dzambo ḍyenu, ili mupate kudziyongweeza kuniserefat̯a. Haya hwendeni!” 16 D̯ubva Tomasi, eyeakihanwa Mwana Mpatsa, kawamba hawa wanafund̯i wenziwe, “Naswi hwendeni. Ikiwa kwamba ni kufwa hufwe pfamodza na huyu Mwaalimu.” 17 Yesu epfofika Betania, Lazaro ewa kamazikwa na kamaawa na nsiku nee mbeerani. 18 Mudzi wa Betania wiwa chima cha kilomita ntahu t̯u kuyawa Yerusalemi. 19 Na wantu wenji wewa wenda wakamuingamaze Marit̯a na Maria kwa dzambo ḍya kufwijwa ni ndugu yao. 20 Marit̯a epfosikia kwamba Yesu kakudzani, kayawa ende akamut̯angere, ela Maria kahafa hukuḍe nyumbani. 21 Marit̯a epfot̯ongana na Yesu kamwamba, “Ḅwana, t̯ambere wewe undeewa upfo hapfa, huyu ndugu yangu nkandeefwa. 22 Ela nimanya ya kwamba hat̯a saambi, ḍiḍeḍyonse udzeḍyoḍimuyomba Muungu, jeje anaḍikuhendea.” 23 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Huyu ndugujo anafufuka.” 24 Nae Marit̯a kamwamba, “Ndivyo, nimanya kaḅisa kwamba nsiku ya mwiso anafufujwa anawa mojo kawii.” 25 Yesu kamwamba, “Mimi ndimi niyenafufuya wantu na kuwapfa maisha kawii. Muntu anihikiziyee mimi, hat̯a akifwa huyo anaishi kawii. 26 Na yuḍejwonse apatiye maisha ya ḍugha kwa dzambo ḍya kunihikiza mimi, huyo nkawezi kufwa meshi. Dze, Marit̯a, hayo hayo kuyahikiza?” 27 Marit̯a kamwambukuya kamwamba, “Ee Ḅwana. Nihikiza ya kwamba wewe ndiwe huyu Masiya na ndiwe Mwana jwa Muungu udziye lumwenguni.” 28 Marit̯a epfonena hivi akyendaakisa, kenda kamukuntia geri Maria na kamwamba, “Mwaalimu kadza na kakukuhanani.” 29 Maria epfosikia hivi, kanuka haraka kamuḍaabvat̯a Yesu. 30 Yesu ewa amaale nkadzanjia humuḍe mudzini, ewa ka pfapfaḍe pfa Marit̯a at̯onganiyepfo nae. 31 Hawa wantu weowakimuingamaza Maria humuḍe nyumbani, wepfomuona akiyawa haraka haraka, wat̯ara ya kwamba kakwendani hukuḍe mbeerani akaiye. Ndookomu nao wamuuḅa. 32 Maria kenda mumpaka hapfaḍe pfa Yesu epfokuwa. Epfofika akimuona, kamugwiya maguuni na kamwamba, “Ḅwana, t̯ambere wewe undeewa upfo hapfa, huyu ndugu yangu nkandeefwa.” 33 Yesu epfomuona Maria akwakuiyani na akidza akiona na namuna ya hawa wantu wangine weokuwa pfamodza nae wevyowakiiya, vimuhora hu mojo na vimungiza tsungu muno. 34 Nae kawauza kawamba, “Ayu afwiye mumuzika ku?” Nao wamwambukuya wamwamba, “Ḅwana, nzoo hukuyange.” 35 Yesu mitsozi iḍabva kumuhika. 36 Na wantu kudzaona hivi wamba, “T̯ayowani namuna amutsakiyevyo Lazaro!” 37 Ela wangine wao wamba, “Ikiwa kwamba ntumbu matso kawapfonya, kimut̯iidhiyecho kumuhendeza Lazaro atseefwa ni kintu ga?” 38 Yesu kanjijwa ni tsungu kawii na kenda hukuḍe mbeerani. Hi mbeera yenye iwa ni mpango iyofinikizwa na iwe hapfa pfa kunjiiya. 39 Yesu kawamba hawa wantu, “Ḍiperuyeni-peruyeni hiḍi iwe muḍinuye.” Ela Marit̯a kamwamba, “Ḅwana, ae e saasambi nkaawa kununkani fara? Hangu akizikwa yeo ni nsiku yane.” 40 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Marit̯a, mimi sikukwambia ya kwamba ukihikiza unaona namuna ya uwezo wa Muungu uivyo?” 41 Kisa hiḍi iwe ḍipfoperujwa-perujwa ḍikinujwa, Yesu kanuya matso dzuu mbinguni na kamba, “Baaba, ni asant̯a kwa kunisikia. 42 Nimanya ya kwamba unakaa na kunisikia kut̯wa. Ela ninena hivi kwa dzambo ḍya hawa wasumamiyeo hapfa, ili wapate kuhikiza kwamba wewe ndiwe unihumiye.” 43 Yesu epfoyomba dza hivi akisa, kamuhana Lazaro na idzwi kuu kamwamba, “Lazaro, yawa huku!” 44 Nae Lazaro kayawa na humu mbeerani akiwa kafungwa sand̯a hangu kitswani mumpaka nyajoni. D̯ubva Yesu kawamba hawa wantu, “Mufunguyeni hi sand̯a mumuyatse huru!” 45 Wenji wa hawaḍe wantu weokwenda kumuingamaza Maria, wepfoona haya ya Yesu ahendeyeyo wamuhikiza. 46 Ela wangine wao wenda kwa hawa Mafarisayo na wawasumwiiya haya ya Yesu ahendeeyo. 47 D̯ubva hawa Mafarisayo na wakohani wakuu wahana kikao cha hi gasa ya Wayahud̯i na waḍabva kuuzana wakyamba, “Haya, sasa huhendedze? Huyu muntu kakuhendani mafara ya kumakisa menji na menji! 48 Na hukimuyatsa agije kuhenda hivi, wantu wonse wanamuhikiza. Ndookomu nao hawa wat̯awala wa Kirumi, wanakudza wanainanga-nanga hi Hekalu yehu na kyeet̯i chehu chonse wanakisa kafu.” 49 Mumodza jwa hawa weokuwa hapfaḍe gasani ewa ni Kayafa. Jeje ewa ndiye huyu Mukohani Mukuu huhuuḍe mwaka. Nae kanena ne gasa kamba, “Munawezadze kuhenda uḍyura dzohuo? 50 Ntamukwakuonani hat̯a kwamba ni heri kufwe muntu mumodza kwa dzambo ḍya kyeet̯i chonse, kuliko kuyatsa kyeet̯i kizima kidzekinangwe-nangwe?” 51 Kunena hiḍe ya hachi, hivi vyuuwo vya Kayafa aneneyevyo ntavikuyawa akilini mwakwe jeje mwenye. Ela kwa kwamba jeje ewa ndiye Mukohani Mukuu huhuuḍe mwaka, kat̯aḅiri kwamba Yesu anafwa kwa dzambo ḍya kyeet̯i kizima cha Wayahud̯i. 52 Na nkakut̯aḅiri kwamba Yesu anafwa kwa dzambo ḍya Wayahud̯i t̯u, ela pia kwa dzambo ḍya wana wa Muungu wonse wat̯amisaiyeo-t̯amisaiyeo ili awahendeze kuwa kintu kimodza. 53 Ndookomu hangu hiyo hiyo nsiku, hawa wakuu wa Kiyahud̯i waḍabva kuhenda mipango ya kumuyaga Yesu. 54 D̯ubva Yesu nae kayatsa kuzunguuka wekeani kahi ya hawa wantu. Kanuka kenda mudzi wa Efuraimu wiwokuwa hafufi na yuwanda na kakaa hukuhukuḍe jeje na wanafund̯iwe. 55 Jila ya Pasaka ipfofika hafufi, wantu wenji wanuka na midzini kwao wenda Yerusalemi. Wenda mapfema ili wakadzidherese dza ivyowamala kaḅila hi jila ntaidzafika. 56 Wepfokuwa humuḍe Hekaluni waḍabva kumuyowa-yowa Yesu wamuone kwamba kaku. Kisa waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Munat̯ara ya kwamba huyu huyu njwakudza kwe nsikunkuu?” 57 Hawa wakohani wakuu na Mafarisayo wewa wawamba hawa wantu kwamba, muntu adzeemuona Yesu ni had̯i anene ili wapate kumugija.

12

1 Kwipfosaa nsiku ntandahu ifike jila ya Pasaka, Yesu kauja Betania. Hukuḍe ndiko kwa Lazaro, huyu afufwiijwe ni Yesu, ekoakikaa. 2 Yesu kaelekanyijwa chakuḍya na Marit̯a ekiwawekea hichi chakuḍya. Mumodza jwa hawa wantu weokaa kuḍyani pfamodza na Yesu ewa ni Lazaro. 3 Kisa Maria kahwaa nt̯upa ya mafuha ghali ya manunkanto, na kayamuhiiya Yesu humu maguuni. Akisa kamufuta na hizi nywiize. Nyumba nzima ihandaiya marasha. 4 Mumodza jwa hawa wanafund̯i wa Yesu eyeakihanwa Yud̯a Isikariota, nae ewa ka humuḍe nyumbani. Huyu ewa ni huyu adzeyeakimuḍawanya Yesu. Jeje epfoona hivi vya huyu muke ahendeyevyo kamba, 5 “Amaa aya manunkanto yaguzijwe, ntakundeepatikana fwedha nyinji na nyinji za kuwapfa masikini?” 6 Yud̯a nkakunena hivi kwa dzambo ḍya kwamba ewa na muud̯ama ya masikini ḍugha, ela kanena hivi kwa kwamba, jeje ewa ndiye mut̯unza nkandi ya hawa wanafund̯i. Na ewa kabarat̯a kukaa na kuinyafura kachuchu kachuchu akaitumia kwa haḍya zakwe mwenye. 7 Ela Yesu kambukuya kamba, “Yatsa kumuhangaisha huyu mama! Haya ahendeeyo, kayahenda kuut̯ayarisha mwii wangu kwa mazishi. 8 Hawa masikini munawa nao nsiku zonse, ela mimi sikwakuwa nanywi nsiku zonse.” 9 Wantu wenji wepfosikia kwamba Yesu ka Betania, wamuhikia wende wakamuone na wamuone na Lazaro, huyu jwa Yesu amufufwiiye. 10 Ndookomu hawa wakohani wakuu waḍabva kuhenda mipango ya kumuyaga na Lazaro pia. 11 Koro Wayahud̯i wenji wewa wadziza kuwasikia, ishinu wekimuhikiza Yesu. Hawa Wayahud̯i wekihenda hivi kwa dzambo ḍya haya ya Yesu amuhendeeyo Lazaro. 12 Chamukoche, hi t̯ut̯a yendeyeyo Yerusalemi kwa dzambo ḍya jila ya Pasaka, ipata maagu kwamba Yesu kakwendani Yerusalemi. 13 Ndookomu t̯ut̯a yonse ihwaa makinza ya mintende na yenda ikamut̯angere huku ikiḅaa madzwi ikyamba, “Muungu ashad̯we! Jeje awee kudzani kwa sari ḍya Ḅwana kavodhyegwa! Muungu namuvodhye Haju jwa Isiraeli!” 14 Yesu ewa kapata mwana hare na kamupfaa akwakunjiani humuḍe mudzini. Hivi vihendeka dza vya matsoro yaneneyevyo yakyamba, 15 “Nywinywi wantu wa Sayuni, namutseshooga kiḍechonse! T̯ayowani, huyu haju jwenu kakudzani. Kakudzani akiwa kapfaa dzuu ya mwana hare.” 16 Haya haya mambo yepfohendeka, hawa wanafund̯i wa Yesu wewa ntawakuimuka kwamba yewa yat̯imiza unabii. Ela ḅaad̯a ya Yesu kufufuka na akinjia maremboni mwakwe, wakumbuka kwamba haya matsoro yewa yanena dzuu ya haya yahendekeeyo. 17 Hawaḍe wantu weokuwapfo hiḍe nsiku ya Yesu amuhaniyeo Lazaro kuyawa humuḍe mbeerani na akimufufuya, wawasumwiiya na wenzao haya yahendekeeyo. 18 Ndiyo maana wantu wenji na wenji wenda wakamut̯angere Yesu, kwa dzambo ḍya kwamba wewa wasikia dzuu ya hiḍi hiḍi dzambo ḍya kumakisa ahendeyeḍyo. 19 Na hawa Mafarisayo kudzaona hivi, wambana, “Mwakuonani d̯ubva? Hachi hwakufwani ḅasi! Ae awa weokumuuḅani si lumwengu yuzima?” 20 Kahi ya hawaḍe wantu weokwenda Yerusalemi wakamuyombe Muungu ngera ya hi nsikunkuu, wangine wao weewa ni Wayunani. 21 Wamwendea Filipo jwa kuyawa mudzi wa Betisaiḍa wiwo ḍyimbo ḍya Galilaya na wamwamba, “Ḅwana, hunatsaka kuonana na Yesu hunene nae.” 22 Filipo nae kenda kamufisya And̯erea, kisa wowii wenda wamwambia Yesu kwamba hawa Wayunani wanatsaka kunena nae. 23 Yesu kawambukuya kawamba, “Saa imaafika, yangu mimi Mwana jwa Ad̯amu kuonekana namuna niivyo mukuu. 24 Hachi nyakumwambiani, mbeju ya nganu isidzangizwa mutsangani na ifwe, inahafa mbeju modza dza viviḍe! Ela ikingizwa mutsangani na ikifwa, inavyaa nganu nyinji na nyinji. 25 Yuḍejwonse eyenayahwaa maishaye ya hapfa lumwenguni kuwa na maana zaid̯i, nkapate maisha ya kuunga na yuungo. Na yuḍejwonse eyenayahwaa maishaye ya hapfa lumwenguni kutsaawa na maana, huyo anapata maisha ya kuunga na yuungo. 26 Yuḍejwonse eyenatsaka kunihumikia ni had̯i aniuḅe mimi, ili hapfaḍe nidzepfowa nae jeje muhumisi jwangu awe hapfo hapfo. Na kula eyenanihumikia, Baba anamukuzya. 27 Mimi mojo wangu utsowa raha. D̯ubva nyambedze? Niyombe nyambe, ‘Baaba, nyapfusa na haya yadzeyohendeka?’ Moro siwezi kuhenda hivyo, koro hayo hayo ndiyo yaniyeheyeyo lumwenguni. 28 D̯ubva Baaba, yanga ukuu wa nguvuzo.” Kisa kusikika idzwi kuyawa mbinguni ḍikyamba, “Mimi nisakuyanga ukuu wa nguvu zangu, na nahenda hivyo kawii!” 29 Hi t̯ut̯a ya wantu ipfosikia hiḍyo hiḍyo idzwi, wangine wao wat̯ara ya kwamba ni maḅaḅat̯u na wangine wao wamba ni malaika kanena na Yesu. 30 Ela Yesu kawamba, “Hiḍyo hiḍyo idzwi musikiiyeḍyo, ḍiyawa kwa dzambo ḍyenu si kwa dzambo ḍyangu hat̯a. 31 Ngera ya Muungu ya kujuhukumu lumwengu imaafika, na huyu haju jwa huju lumwengu anakujwa. 32 Nami nidzepfopfatsikwa, nawanuha wantu wonse wanakudza kwangu.” 33 Yesu epfonena hivi, kayanga namuna yakwe adzeyofwa. 34 Ela hi t̯ut̯a ya wantu imwamba, “Haya matsoro yehu ya Kiyahud̯i yamba kwamba, huyu Masiya anaishi maishi. Mani d̯ubva awe unakwambadze kwamba Mwana jwa Ad̯amu ni had̯i apfatsikwe? Ambu huyu huyu Mwana jwa Ad̯amu wiyekunenani wewe ni muntu eyedze?” 35 Yesu kawambukuya hawa wantu kawamba, “Hu muyanga unamuyangaiya kwa kit̯emo. Enendani muyangani hali hu muyanga ukiwapfo na kiza kisidzamunjiiya. Koro muntu eyenakwenenda kizani nkamanye ekokwendani. 36 D̯ubva muhikizeni huyu eye muyanga akiwa amaale ka pfamodza nanywi, ili nanywi mupate kuwa wana wa muyanga.” Yesu epfokwisa kunena hivi, kanuka kendakadzifitsa. 37 Hat̯a ḅaad̯a ya haya haya mafara yonse ya kumakisa ya Yesu ahendeyeyo, wantu wenji ntawakumuhikiza. 38 Hivi vihendeka dza viviḍe vya nabii Isaya at̯aḅiriyevyo akyamba, “Ḅwana, ae ni ga ayahikiziye aya maagu husumwiiyeyo? Ahambwiiye kwamba haya huhendeyeyo ni kwa nguvu za Ḅwana ni ga?” 39 Ndookomu hawa wantu ntawakuweza kuhikiza koro wewa dza viviḍe vya Isaya aneneyevyo kungine akyamba, 40 “Ḅwana kawahendeza wawe ntumbu matso na kawahendeza wawe na myojo myumu. Ndookomu ntawawezi kuona na wala myojo yao ntaiwezi kuhikiza. T̯ambere si hivyo, wandemuperukia Muungu nae andewapfonya.” 41 Isaya ewa kat̯aḅiri hivi dzuu ya Yesu, kwa dzambo ḍya kwamba ewa kaona namuna ya Yesu adzevyowa na uwezo mukuu. 42 Na hat̯a vivyo, wenji wa hawa wakuu wa Kiyahud̯i, wamuhikiza Yesu. Ela ntawekivinena usoni ya wantu kwa dzambo ḍya kwamba, wekiwashooga hawa Mafarisayo watsekudzawayavya masunagogini. 43 Koro hawa wakuu wewa wantu watsakiyeo kushad̯wa ni wantu kuliko kushad̯wa ni Muungu. 44 Kisa Yesu kanena na idzwi kuu kamba, “Ikiwa kwamba muntu kanihikiza mimi, nkakunihikiza mimi t̯u, ela kamuhikiza hat̯a huyuḍe anihumiye. 45 Na kula anioneye mimi, kakumuonani huyu anihumiye. 46 Nidza niweze kuwa muyanga wa huju lumwengu, ili kula anihikiziye atsekaa kizani kawii. 47 Muntu eyenasikia vyuuwo vyangu kisa akatsaviuḅa, huyo hi hii saasambi siwezi kumuhukumu. Koro mimi sikudzia kujuhukumu lumwengu, ela nidzia kujupfonya. 48 Ela kula eyenadziza kunihikiza mimi na akatsaviuḅa hivi vyuuwo vyangu, nsiku ya mwiso anahukumigwa, koro hivi vyuuwo nineneyevyo vinayanga kwamba jeje ni mutsovi. 49 Na haya niyokunenani, sikwakunenani mambo yangu mimi mwenye. Ela nyakunenani haya ya huyu Baba aniamuriyeyo niyanene, koro jeje ndiye anihumiye. 50 Nimanya ya kwamba haya aamuriyeyo yanapfa wantu maisha ya kuunga na yuungo. Ndookomu nami, changu nichonanena ni hikiḍe cha huyu Baba anyambiiyecho ninene.”

13

1 Jila ya Pasaka iwa imaafika hafufi. Na Yesu ewa kamanya ya kwamba wakatiwe wa kunuka humu lumwenguni auje kwa Babajwe wiwa umaafika. Jeje ewa kawatsaka muno hawaḍe weokuwa wakwe humu lumwenguni, na kawayanga matsako mumpaka mwiso. 2 Ipfofika mioro, Yesu na wanafund̯iwe wakaa chihako kuḍyani. Ela Shaat̯ani ewa kesakumungiza Yud̯a mat̯aro ya kumuḍawanya Yesu. Yud̯a ewa ni mwana jwa Simioni Isikariota. 3 Yesu ewa kamanya ya kwamba kayawa kwa Muungu na anauja kwa Muungu. Na pia ewa kamanya ya kwamba Babajwe kamumpa mamulaka dzuu ya kula kintu. 4 D̯ubva kanuka na hapfa wepfowakiḍya, kaivuya hi nkanzuye ya na dzuu kaiweka geri, kisa kadzifunga tauli chunoni. 5 Kangiza madzi kijani na kaḍabva kuwakosa maguu hawa wanafund̯iwe na kuwafuta na hi tauli adzifungiyeyo. 6 Kawakosa hawa wangine hat̯a akidzaakimufika Simioni Pet̯ero, Pet̯ero kamuuza Yesu kamwamba, “Ḅwana, unatsaka kunikosa maguu mimi?” 7 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hi hii saasambi nichokuhendani nkukidzi, ela ḅaad̯aye kudzaimuka maanaye.” 8 Ela Pet̯ero kamwambukuya kamwamba, “Nkuwezi kunikosa maguu kaḅisa!” Nae Yesu kamwamba, “Nikitsakukosa maguuyo, nkuwezi kuwa jwangu kawii.” 9 D̯ubva Pet̯ero kamwamba, “Ḅasi ikiwa kwamba ni hivyo, nkudzonikose maguu t̯u, ela nikosa ne mikono ne kitswa pia!” 10 Yesu kamwamba, “Muntu akisa kukoga mwii muzima nka haḍya ya kukoga kawii, lamud̯a akose haya maguu ḅasi. Nywinywi nyonse mu wasafi lamud̯a muntu mumodza t̯u kahi yenu.” 11 Yesu ewa kamumanya huyu jwa kudzaamuḍawanye, ndiyo maana eyonena akyamba, “Nywinywi nyonse mu wasafi lamud̯a muntu mumodza t̯u kahi yenu.” 12 Yesu epfowakosa maguu wanafund̯iwe hat̯a akyendaakisa, kahwaa hi nkanzuye kaivwaa, kisa kenda kakaa chihako pfapfaḍe epfokaa d̯ura. Kisa kawauza hawa wanafund̯iwe kawamba, “Dze, muimuka maana ya avi nihendeyevyo? 13 Nywinywi munanihana mimi Mwaalimu na Ḅwana jwenu, si viwi ni sawa, na wala ntamukutsowea. 14 D̯ubva ikiwa kwamba mimi Mwaalimu na Ḅwana jwenu nimukosa nywinywi maguu, ḅasi nanywi pia munamala kuhendeana dzevyo. 15 Mimi nisakumuyanga nywinywi mufaano wa kuuḅa ili mupate kuhendeana dza hivi nimuhendeeyevyo. 16 Hachi nyakumwambiani, muhumwa si mukuu kumuchia huyu ḅwana jwakwe, na wala ntumi si mukuu kumuchia huyu amuhumiye. 17 Na kwa kwamba haya haya ni mambo muyamanyiyeyo, d̯ubva yahendeni ili mupate kuvodhyegwa. 18 Ninkinena hivi, sikwakunenani dzuu yenu nyonse hat̯a! Maanaye kula mumodza jwenu nimutsaniye nimumanya aivyo. Ela haya matsoro ni had̯i yat̯imiye. Yamba, ‘Huyu aḍiye chakuḍya pfamodza nami ndiye anipfyehukiiye.’ 19 Nyakuyamwambiani haya haya mambo d̯ura yasidzahendeka, ili yadzepfohendeka muweze kuhikiza kwamba mimi ndimi huyu Masiya. 20 Hachi nyakumwambiani, yuḍejwonse adzeemupfokea ntumi jwangu, huyo kanipfokea mimi. Na yuḍejwonse anipfokeeye mimi, huyo kamupfokea huyuḍe anihumiye.” 21 Ḅaad̯a ya haya, Yesu mojo umutsowa raha. Kawamba hawa wanafund̯iwe, “Hachi nyakumwambiani, mumodza jwenu njwakuniḍawanya!” 22 Hawa wanafund̯i waḍabva kuyowana-yowana, koro wewa waḍanganika kwamba Yesu ewa kakumunenani ga. 23 Mumodza jwa hawa wanafund̯i, huyu jwa Yesu amutsakiye muno, ewa kakaa hafufi na Yesu wepfowakiḍya. 24 D̯ubva Simioni Pet̯ero kamubigia nkumbi ili amuuze Yesu kwamba kakumunenani ga. 25 Nae huyu mwanafund̯i kadzikuntia hafufi zaid̯i na Yesu kisa kamuuza kamwamba, “Ḅwana, ayu wiyekunenani kwamba anakuḍawanya ni ga?” 26 Yesu kambukuya kamba, “Mimi nat̯opya mukahe humu ḅaakulini, na huyuḍe nidzeyeumumpa ḅasi ni huyo huyo.” Na epfot̯opya hu mukahe akisa, kaumumpa Yud̯a mwana jwa Simioni Isikariota. 27 Na pfapfo, Yud̯a epfouhwaa hu mukahe Shaat̯ani kamunjia. Yesu nae kamwamba, “Yud̯a, hiḍi wiḍyokutsakani kuhenda, rebva uḍihende haraka.” 28 Hawa weowakiḍya pfamodza na Yesu wonse ntawakuimuka maana ya hivi vyuuwo aneneyevyo. 29 Ela kwa dzambo ḍya kwamba Yud̯a ewa ndiye huyu mut̯unza nkandi jwao, wangine wao wat̯ara ya kwamba Yesu ewa kamwamba ende akaguye vija vye nsikunkuu. Na wangine wat̯ara ya kwamba kamwamba endeakawapfe kintu masikini. 30 Yud̯a epfopfegwa huḍe mukahe t̯u nkakukaa kawii, kagonzowa. Na epfonuka, kiza kiwa kimaanjia. 31 Yud̯a epfonuka t̯u, Yesu kamba, “Ngera yangu mimi Mwana jwa Ad̯amu ya kumanyikana ukuu wangu imaafika. Na kuchiiya na kwangu mimi, Muungu anamanyikana namuna aivyo mukuu. 32 Na ikiwa kwamba Muungu anamanyikana namuna aivyo mukuu kuchiiya na kwangu, nae ananimpa kumanyikana ukuu wangu si hat̯a kae. 33 Wanangu watsakwa, mimi si muḍa muyeya kawii wa kukaa nanywi. Mudzanilacha ela ntamukudzaniona. Na viviḍe nivyowambia hawa wakuu wenu wa Kiyahud̯i, nanywi nyakuvimwambiani, kwamba, ‘Huku nikokwendani, nywinywi ntamuwezi kuniuḅa.’ 34 D̯ubva nyakumumpani amuri mpya: Tsakanani dza hivi vyangu nimutsakiyevyo nywinywi. 35 Na mukitsakana nywinywi na nywinywi, kula muntu anamanya ya kwamba nywinywi mu wanafund̯i wangu.” 36 Simioni Pet̯ero kamuuza kamwamba, “Ḅwana, munamba kwekeya ku?” Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hi hii saasambi, huku nikokwendani wewe nkuwezi kuniuḅa hwende pfamodza, ela ḅaad̯aye kudzaniuḅa.” 37 Pet̯ero kamuuza kamwamba, “Ḅwana, kwa dzambo ga nitseweza kukuuḅa hi hii saasambi? Nya t̯ayari hat̯a kufwa kwa dzambo ḍyako.” 38 Yesu kamwamba, “Wewe haswa kwa t̯ayari kuyayavya maishayo kwa dzambo ḍyangu? Hachi nyakukwambiani, nkuku asidzawika unanikana myeedha mihahu kwamba nkunidzi.”

14

1 Yesu kanena na wanafund̯iwe kawamba, “Namutsesukusika myojo! Nywinywi muserefat̯eni Muungu na muniserefat̯e nami. 2 Nyumbani mwa Baba kuna namfasi t̯ipu. Nami nyakwendani nikamuelekanyie makao. Na t̯ambere hivi nivyokumwambiani sivyo, sindevimwambia. 3 Na nikimuelekanyia haya makao nikisa, nauja nidzenimuhwae, ili hapfaḍe nidzepfowa nanywi muwe hapfo hapfo. 4 Nywinywi muimanya hi njia ya kwendea huku nikokwendani.” 5 Ela Tomasi kamwamba, “Ḅwana, hunaimanyadze e njia na hali hat̯a huku wikokwendani swiswi ntahukudzi?” 6 Yesu kamwamba, “Mimi ndimi njia, ndimi hachi na ndimi niyenawapfa wantu maisha ya kuunga na yuungo. Muntu nkawezi kwenda kwa Baba pfasipfo kuchiiya na kwangu. 7 Kwa kwamba nywinywi munimanya mimi, mumumanya na Baba. Na hangu hi hii saasambi mwisakumuona na mumumanya.” 8 Nae Filipo kamwamba, “Ḅwana, ukimuhuyanga Babajo, swiswi ntahuwe na chuuwo kawii.” 9 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Filipo, azi nsiku zonse nikaiyezo nanywi azi, amaale nkunidzi kwamba mimi ni gani? Yuḍejwonse anioneye mimi kesakumuona Baba. Mani d̯ubva sasa unakwambadze kwamba nimumuyange Baba? 10 Munamba nkudzahikiza hat̯a kwamba mimi na Baba hu kintu kimodza? Hivi nivyokunenani si vyuuwo vyangu mimi mwenye, ela mvya Baba eyekuishini kuzimuni mwangu. Jeje ndiye eyekuhendani haya haya mafara yonse niyokuhendani. 11 Nikimwamba mimi na Baba hu kintu kimodza, nywinywi serefat̯ani niyokumwambiani. Ela ikiwa kwamba ntamuwezi kuserefat̯a hat̯a hivi nivyokumwambiani, d̯ubva nangaa muniserefat̯e kwa dzambo ḍya haya niyokuhendani. 12 Hachi nyakumwambiani, muntu akinihikiza mimi, anahenda mafara makuu ya kumakisa dza yayaḍe niyonahenda ambu hat̯a zaid̯i, koro mimi nyakuujani kwa Baba. 13 Nywinywi yombani kiḍechonse kwa sari ḍyangu, nami nachimuhendea. Na kwehii namuna Baba anapata kumanyikana namuna aivyo mukuu kuchiiya na kwa huyu Mwanawe. 14 Ndookomu mukiyomba kiḍechonse kwa sari ḍyangu, mimi nachimuhendea.” 15 Yesu kawamba wanafund̯iwe, “Ikiwa kwamba nywinywi munitsaka, munahenda hivi nimuamuriyevyo. 16 Nami namuyomba Baba nae anamuyehea Mugijiija yungine adzeyekaa nanywi maishi. 17 Huyu huyu Mugijiija ni huyu Ruhu Mudheru eyenayanga wantu hi ya hachi. Ela huju lumwengu ntajuwezi kumupfokea, maanaye ntajumudzi na wala ntajukwakumuhambuyani. Nywinywi le mumumanya, kwa dzambo ḍya kwamba ka pfamodza nanywi na anawa kuzimuni mwenu. 18 Siwezi kumuyatsa dza wana wachiwa. Nyakwendani kisa nauja kawii. 19 Ḅaad̯a ya kit̯emo kifufi chichokudzani, huju lumwengu ntajukudzaniona kawii, ela nywinywi mudzaniona. Na kwa dzambo ḍya kwamba nawa nya mojo kawii, nanywi pia mudzawa mojo. 20 Na hiyo hiyo nsiku ikifika, ndipfo mudzepfomanya ya kwamba mimi na Baba hu kintu kimodza, nami nanywi hu kintu kimodza. 21 Huyuḍe eyenahenda hayaḍe nimuamuriyeyo, huyo ndiye anitsakiye. Na kwa dzambo ḍya kwamba kanitsaka, Baba nae anamutsaka. Nami pia namutsaka, na nadziyanganya kwakwe.” 22 Kisa huyuḍe mwanafund̯i eyeakihanigwa Yud̯a (ela si Yud̯a Isikariota), kamuuza kamwamba, “Ḅwana, vinawadze kwamba udziyanganye kwehu ḅasi na utsedziyanganya kwa lumwengu yuzima?” 23 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Muntu akinitsaka mimi, anayagija haya mayongweezo yangu. Na muntu dzae, Baba anamutsaka. Na mimi na Baba hunahenda makao yehu kwakwe. 24 Muntu asiyenitsaka nkawezi kuyagija haya mayongweezo yangu. Kenge kumbukani kwamba haya mayongweezo yangu si yangu mimi mwenye, ela yayawa kwa Baba, huyu anihumiye. 25 Haya haya mambo niyamwambia ninkiwa nya pfamodza nanywi amaale. 26 Ela huyu Mugijiija, yani huyu Ruhu Mudheru jwa Baba adzeyemumuhumia kwa sari ḍyangu, kadzamuyongweeza kula kintu. Jeje kadzamukumbusya hayaḍe yonse nimwambiiyeyo. 27 Nichokumuyatsiani ni naghea ya myojo. Na hi hii naghea niyonamumpa mimi siyo hi naghea ya lumwengu iyonaweza kumumpa. D̯ubva namutsesukusika myojo na wala namutseewa na oga. 28 Munisikia nikimwamba ya kwamba nyakwendani kisa nauja kawii. T̯ambere mundeewa munitsaka ḍugha, mundetsekea ya kwamba nyakuujani kwa Baba, koro Baba ni mukuu kunichia mimi. 29 Haya haya mambo nyakuyamwambiani d̯ura yasidzahendeka, ili yadzepfohendeka mupate kuhikiza hivi nineneyevyo. 30 Mimi si muḍa muyeya wa kukaiya kunena nanywi amaale, koro huyu haju jwa huju lumwengu kamaawa kudzani. Jeje nka uwezo uḍewonse dzuu yangu. 31 Ela ni had̯i nihende kula cha Baba anyambiiyecho, ili lumwengu jupate kumanya ya kwamba nimutsaka Baba. Haya, nahunukeni hapfa sasa.”

15

1 Yesu kagija kunena na wanafund̯iwe kawamba, “Mimi ndimi muzabibu wa ḍugha, na Baba ndiye mwenye hi nkonde. 2 Kula hambi ḍya hu muzabibu ḍisiḍyovyaa matunda, anaḍikenta. Ela kula hambi ḍiḍyonavyaa matunda, anaḍipfeeya ili ḍipate kuvyaa matunda zaid̯i. 3 Nywinywi mwa dza mahambi yapfeejweyo, koro mwisakudhereswa ni hichi chuuwo nimwambiiyecho. 4 Gijani kukaa kuzimuni mwangu nami nakaa kuzimuni mwenu. Dza hiviḍe vya hambi ḍisivyoweza kuvyaa matunda ḍikitsagijana na hu muhi, nanywi ntamuwezi kuhenda kiḍechonse pfasipfo kukaa kuzimuni mwangu. 5 Mimi ndimi hu muzabibu, nanywi ndinywi haya mahambi. Muntu akikaa kuzimuni mwangu nami nikikaa kuzimuni mwakwe, huyo anavyaa matunda ya kut̯osa. Koro pfasipfo mimi, muntu nkawezi kuhenda kintu. 6 Yuḍejwonse asiyekaa kuzimuni mwangu, huyo anawa dza hambi ḍisiḍyovyaa. Na mahambi dzayo yanafat̯ulwa yakanyuuka kisa yanaundukizwa na yakatsomwa. 7 Nywinywi mukikaa kuzimuni mwangu na vyuuwo vyangu vikikaa kuzimuni mwenu, yombani kiḍechonse nanywi munakipfegwa. 8 Mwipfonavyaa matunda kwa winji, munawa mwakuyangani ya kwamba mu wanafund̯i wangu na wantu wanaona namuna ya Baba aivyo mukuu. 9 Mimi nimutsaka nywinywi dza hiviḍe vya Baba anitsakiyevyo mimi. Gijani kukaa kuzimuni mwangu ili mugije kuona matsako yangu. 10 Mimi nizigija amuri za Baba nae kagija kunitsaka. Dza vivyo, nanywi mukizigija amuri zangu munagija kuyaona matsako yangu. 11 Mimi nimwambia haya haya mambo yonse, ili myojo yenu ipate kudzaa tsekea nyinji dza hi niyonayo. 12 Na hi amuri yangu niyokumumpani ni hii: Tsakanani dza hivi vyangu nimutsakiyevyo nywinywi. 13 Ntaku tsako ḍiḍyo kuu kuchia tsako ḍya muntu kuyayavya maishaye kwa dzambo ḍya waḅamuzwe. 14 Na mukihenda hivi nivyonamuamuru, ḅasi nywinywi mu waḅamu zangu. 15 Simuhane wahumisi kawii, kwa kwamba muhumisi nkambijwe yonse ya huyu ḅwana jwakwe eyonayo. Mimi nyakumuhanani nywinywi waḅamu zangu, maanaye kula cha Baba anyambiiyecho, nisakuchimwambia. 16 Nywinywi sinywi munitsaniyeo, ela mimi ndimi nimutsaniyee nywinywi. Na nimuhuma mwende mukavyae matunda yadzeyoonekana, ili kwamba mukimuyomba Baba kiḍechonse kwa sari ḍyangu, anakimumpa. 17 Nichokumuamuruni ni kwamba, mutsakane.” 18 Yesu kagija kunena na wanafund̯iwe kawamba, “Lumwengu jukimukeva, nywinywi kumbukani ya kwamba jwiinikeva mimi d̯ura. 19 T̯ambere mundeewa wantu wa huju huju lumwengu, lumwengu jundeemutsaka. Ela lumwengu jumukeva kwa kwamba nywinywi ntamukwaa wa huju lumwengu. Mimi nimutsana kuyawa kwa huju lumwengu. 20 Aviḍe nivyomwambia munavikumbuka? Niwa nimwamba, ‘Muhumwa si mukuu kumuchia huyu ḅwana jwakwe.’ Ikiwa kwamba mimi wanikuntisa d̯ina, ḅasi hat̯a nanywi wanamukuntisa d̯ina. Ela kwa kwamba wangine wao wayagija haya mayongweezo yangu, ḅasi hat̯a haya mayongweezo yenu pia, wangine wao wanayagija. 21 Haya haya yonse, wanayamuhendea kwa kwamba mu wantu wangu. Na wanayamuhendea kwa kwamba ntawamudzi huyu anihumiye. 22 T̯ambere nindeewa sikudza nidzeninene nao, wandeewa ntawa tsowa. Ela kwa kwamba nimaakudza na nimaanena nao, ntawa kipfangizo kawii cha kuhendea nabvise. 23 Kula anikevee mimi, kamukeva na Baba pia. 24 Mimi nihenda mafara ya kumakisa kahi yao, yasiyodzahendwa ni muntu yungine yuḍejwonse. T̯ambere nindeewa sidzahenda mambo dzayo, ntawandet̯alijwa nabvise. Ela viivyo ni kwamba, hat̯a ingawa waona hivi nihendeyevyo, wao wahuwekea kevo ami na Baba. 25 Na hivi wahendeyevyo, wat̯imiza hivi vya haya matsoro yambiyeyo, ‘Waniwekea kevo pfasipfo saḅaḅu iḍeyonse.’ 26 Mimi namuyehea Mugijiija kuyawa kwa Baba. Jeje ni huyu Ruhu jwa kumuyanga hi ya hachi dzuu ya Muungu. Na adzepfokudza, kadzamushuhuḍia dzuu yangu. 27 Nanywi pia ni muwashuhuḍie wantu dzuu yangu, kwa kwamba mwiiwa pfamodza nami hangu nipfoḍabva kuyongweeza.

16

1 Nyakumwambiani haya haya yonse ili mutsekudzaiyekeza hi faro yenu. 2 Nywinywi mudzayavigwa masunagogini, na kudzafika ngera ya wantu kumuyaga wakit̯ara ya kwamba kwa kuhenda hivyo, wakumuhumikiani Muungu. 3 Wao wanamuhendea dza hivyo, kwa kwamba ntawanidzi mimi wala Baba. 4 Mimi niyamwambia haya haya yonse, ili yadzepfohendeka, mukumbuke kwamba niiyamwambia d̯ura.” Yesu kagija kunena kamba, “Haya haya sikuyamwambia hangu pfapfaḍe ḍabvu, nipfoḍabva kuyongweeza, kwa kwamba niwa nya pfamodza nanywi. 5 Ela sasa nyakuujani kwa huyu anihumiye. Nanywi ntaku hat̯a mumodza jwenu eyekuniuzani kwamba nyekea! 6 Nywinywi mukaiya kusikit̯ika t̯u kwa dzambo ḍya hivi nimwambiiyevyo. 7 Ela hachi nyakumwambiani, kugonzowa kwangu ni kwa faiḍa yenu nywinywi. Koro nikitsagonzowa, huyu Mugijiija nkawezi kudza kwenu. Ela nikigonzowa, namuhuma adze kwenu. 8 Na adzepfokudza, kadzajuyanga huju lumwengu hi ya hachi dzuu ya nabvise, na dzuu ya kut̯alijwa hachi usoni kwa Muungu na dzuu ya hukumu. 9 Huyu Ruhu kadzajuyanga lumwengu kwamba, nabvise yao ni hivi wadziziyevyo kunihikiza mimi. 10 Wadzaona kwamba Baba kanit̯ala kuwa muntu muhachi kwa kwamba nyakwendani kwakwe. Nanywi ntamukudzaniona kawii. 11 Wantu wadzaona hakika ya kwamba hukumu yakudzani, kwa kwamba huyu haju jwa huju lumwengu kesakuhukumigwa. 12 Bo! Nina menji na menji ya kumwambia, ela kwehii saasambi ntamuyawezi. 13 Ela huyu Ruhu jwa kuiyanga hi hachi adzepfokudza, anamuyanga kula dzambo ḍiḍyo ḍya hachi muḍimanye. Jeje nkanene yakwe mwenye, ela anamwambia hayaḍe yonse eyonasikia kuyawa kwangu. Anamwambia dzuu ya haya yadzeyohendeka. 14 Anayamupfenwiiya nywinywi hayaḍe yonse niyonanena, na kwehii njia mimi napata kumanyikana namuna niivyo mukuu. 15 Vyonse vya Baba evyonavyo, nami pia mvyangu. Ndiyo maana nyambiyeyo kwamba, huyu Ruhu anahwaa hayaḍe yangu niyonanena, anayamupfenwiiya nywinywi.” 16 Yesu kagija kunena na wanafund̯iwe kawamba, “Ḅaad̯a ya muḍa ntamukudzaniona, ela ḅaad̯a ya kit̯emo kifufi mudzaniona kawii.” 17 Hawa wanafund̯i waḍabva kuuzana wao na wao wakyamba, “Akwakwambani, ḅaad̯a ya muḍa ntahukudzamuona, na ḅaad̯a ya kit̯emo kifufi hudzamuona kawii, maanaye ni? Ambu akyamba kakwendani kwa Babajwe, ana maana ga? 18 Na akyamba, ‘Ḅaad̯a ya muḍa,’ maanaye ni? Ntahukwakuimukani echokunenani t̯i!” 19 Yesu kahambuya kwamba hawa wanafund̯iwe wekitsaka kumuuza maana ya hivi aneneyevyo, ndookomu nae kawamba, “Mwakuuzanani maana yangu nyambiyeyo, ‘Ḅaad̯a ya muḍa ntamukudzaniona, ela ḅaad̯a ya kit̯emo kifufi mudzaniona kawii?’ 20 Hachi nyakumwambiani, mudzaiya na kusikit̯ika, ela lumwengu judzatsekea. Mudzasikit̯ika, ela sikit̯iko ḍyenu ḍidzaperuka ḍiwe tsekea. 21 Hat̯a muke akinukijwa, anaumwa muno. Ela akisakudzifunguya, hu tsungu anawaarerwa kwa dzambo ḍya tsekea ya kupata mwana. 22 Na hat̯a nanywi, hi hii saasambi muna masikit̯iko. Ela nidzamuona kawii na mudzawa na tsekea muno, na wala ntakuwe jwa kuimutsovya hiyo hiyo tsekea. 23 Hiyo hiyo ngera ikifika, ntamuwe na haḍya ya kuniyomba kiḍechonse. Koro hachi nyakumwambiani, kiḍechonse mudzechomuyomba Baba kwa sari ḍyangu, jeje anakimuhendea. 24 Mumpaka saambi, ntamudzayomba kiḍechonse kwa sari ḍyangu. Nywinywi yombani, nanywi munapfegwa ili myojo yenu ipate kudzaa tsekea. 25 Haya haya mambo niyamwambia na mainganyo, ela kudzafika ngera ya kwamba sikudzanena nanywi na mainganyo kawii. Nidzanena nanywi na lugha ya kuimukika tswee dzuu ya Baba. 26 Hiyo hiyo ngera ikifika, munamuyomba Baba kwa sari ḍyangu. Ela sikwakunenani kwamba ni had̯i nimuyombeye mimi kwa Baba hat̯a. 27 Koro Baba jeje mwenye, kamutsaka kwa dzambo ḍya kwamba, nywinywi munitsaka mimi na muhikiza ya kwamba mimi nihumigwa ni Baba. 28 Mimi niyawa kwa Baba nidza lumwenguni, na nyakunukani lumwenguni niuje kwa Baba.” 29 Hawa wanafund̯iwe wamwamba, “Ehe, sasa kwakunenani lugha ya kuimukika, nkukwakunenani na mainganyo kawii. 30 Sasa humanya ya kwamba katsi wewe nku dzambo usiḍyoḍimanya. Ndookomu ntaku haḍya ya muntu kukuuḅa-uḅa na maswali yaḍeyonse. Na kwa dzambo ḍyevyohivyo, huhikiza ya kwamba wewe kuyawa kwa Muungu ḍugha.” 31 Yesu kawambukuya kawamba, “Sasa muhikiza? 32 Ela ngera zakudzani, na hat̯a zimaafika haswa, ambapfo nywinywi mudzat̯amisaa na kula mumodza ende kwakwe. Mudzanifat̯ula mimi heket̯u, ela mimi sikwaa mimi heket̯u, koro Baba ka pfamodza nami. 33 Nimwambia haya haya mambo yonse, ili mupate kuingamaa myojo kwa dzambo ḍya kuwa na uharia nami. Gula huju lumwengu junamukuntisa d̯ina, ela namutseefwa mojo, mimi nijushinda lumwengu.”

17

1 Yesu epfonena hayo yonse akisa, kanuya matso dzuu mbinguni na kayomba kamba, “Baaba, sasa saa imaafika. Yanga wantu ukuu wangu mimi Mwanao ili nami nipate kuwayanga ukuu wako. 2 Wewe kunimpa mamulaka dzuu ya kula muntu, ili kwamba hawaḍe wonse unimpiyeo, niweze kuwapfa maisha ya kuunga na yuungo. 3 Na maisha ya kuunga na yuungo, ni kukumanya wewe wiye Muungu jwa ḍugha wewe heket̯u, pfamodza na kunimanya nami mimi Yesu Kirist̯o unihumiye. 4 Mimi hapfa lumwenguni niyanga namuna uivyo mukuu kwa kuisa hi kazi unimpiyeyo. 5 D̯ubva sasa Baaba, ningiza humuḍe maremboni mwako nimokuwa pfamodza nawe hangu lumwengu ntajudzaumbwa. 6 Mimi hawa wantu unimpiyeo kuyawana na huju lumwengu niwasumwiiya dzuu yako. Wao wewa mbwako, ela wewe kuwanimpa na wakigija hichi chuuwocho. 7 Na sasa nao, wamanya ya kwamba, kula kintu nichonacho kiyawa kwako. 8 Hi ḍaamisa uniḍamiyeyo, niiwapfa, nao waipfokea na mikono miwii. Wamanya hakika kwamba mimi niyawa kwako, na wahikiza ya kwamba wewe ndiwe unihumiye. 9 Mimi sikwakujuyombeani lumwengu, nyakuwayombeani hawaḍe unimpiyeo, kwa kwamba mbwako. 10 Koro wonse unimpiyeo mbwako, na wonse weo wako mbwangu. Nao wakuyangani namuna niivyo mukuu. 11 Mimi nyakunukani lumwenguni nyakudzani kwako, ela wao amaale waa lumwenguni. E Baba jwangu wiye Mudheru, nakuyomba uwamiye kwa ziziḍe nguvu unimpiyezo, yani nguvu za sariḍyo. Wamiye ili waweze kuwa na umodza dza hivi vyangu nawe hwivyo kintu kimodza. 12 Nipfokuwa pfamodza nao, niwamiya kwa hizi nguvu unimpiyezo, yani nguvu za sariḍyo. Na ntaku hat̯a mumodza jwao aariye, lamud̯a huyu jwa kwamba iwa ni had̯i aare. Na haya yahendeka ili haya yorejweyo humu matsoroni yapate kut̯imiya. 13 Ela sasa Baaba, mimi nya njiani kudza kwako. Na nyakunenani haya ninkiwa lumwenguni, ili wao wapate kuwa na hi tsekea yangu yonse niyonayo. 14 Mimi hichi chuuwo chako nikiwambia, ela lumwengu juwawekea kevo, kwa kwamba wao si wa huju lumwengu dza hivi vyangu mimi nisivyokuwa jwa huju lumwengu. 15 Mimi sikwakuyombani kwamba uwanuye lumwenguni, ela nyakukuyombani uwachinge na Muzuka Shaat̯ani. 16 Wao si wa huju lumwengu, dza hivi vyangu nisivyokuwa jwa huju lumwengu. 17 Chuuwocho ndiyo hi hachi. Na hi hii hachi naiwahendeze wadziyavye kwako kaḅisa kaḅisa! 18 Mimi nyakuwahumani lumwenguni dza hivi vyako wewe unihumiyevyo mimi lumwenguni. 19 Mimi nyakudziyavyani jwonse kwako kwa dzambo ḍyao, ili nao wapate kudziyavya wawe wako kaḅisa. 20 Sikwakuwayombeani hawa wanafund̯i wangu t̯u, ela nyakuwayombeani na hat̯a hawaḍe wadzeonihikiza kwa dzambo ḍya kusumwiijwa dzuu yangu. 21 Baaba, nyakuwayombeani kwamba wonse wawe kintu kimodza, dza hivi vyangu nawe hwivyo kintu kimodza. Na nyakuwayombeani kwamba wawe kintu kimodza naswi, ili lumwengu jupate kuhikiza kwamba ndiwe unihumiye. 22 Haya marembo unimpiyeyo mimi, ndiyo yangu nami niwapfiyeyo wao, ili waweze kuwa kintu kimodza dza hivi vyangu nawe huivyo. 23 Wewe uwe na uharia nami, nami niwe na uharia nao, nao wapate kuwa kintu kimodza kaḅisa! Ndookomu lumwengu junapata kumanya ya kwamba wewe ndiwe unihumiye na kuwatsaka wanafund̯i wangu dza unitsakiyevyo mimi. 24 Baaba, natsaka hawaḍe uwanimpiyeo wawe pfamodza nami hapfaḍe nidzepfowa, ili wanione maremboni mwangu. Kuningiza humu humu maremboni kwa kwamba wiwa kunitsaka hangu lumwengu ntajudzaumbwa. 25 E Baba wiye muhachi, gula lumwengu ntajukudzi, ela mimi nikumanya. Na hawa wanafund̯i wangu wamanya kwamba ndiwe unihumiye. 26 Mimi nikumanyisa kwao na nagija kukumanyisa kwao, ili wapate kuwatsaka wangine dza hivi vyako unitsakiyevyo mimi, nao wanawa na uharia nami.”

18

1 Yesu epfoyomba akisa, jeje na wanafund̯iwe wavuka muho wa Kidironi, wendawanjia nkonde ya mihi ya mizeituni iyokuwa ḍanda ya pfii yo muho. 2 Yesu na wanafund̯iwe wekikaa na kwenda hapfahapfaḍe pfantu kut̯wa. Ndookomu Yud̯a, huyu adzeyeakimuḍawanya Yesu, nae ewa kapfamanya. 3 D̯ubva Yud̯a kenda na kit̯aro cha asikari wa Kirumi pfamodza na wamia wa Hekalu wahumijweo ni wakohani wakuu na Mafarisayo. Watsukuya matsaa, matsotso na vyeera vyao. 4 Na Yesu, akiwa kamanya yonse yadzeyomupata, kenda kawat̯angera na kawauza kawamba, “Mwakumulachani ga?” 5 Nao wamwambukuya wamwamba, “Hwakumulachani Yesu jwa Nazareti.” Nae Yesu kawamba, “Ndimi!” Yud̯a nae, huyu amuḍawanyie Yesu, ewa pfamodza na hawa asikari na wamia Hekalu. 6 Yesu epfowamba, “Ndimi,” waujia nyuma hat̯a wendawagwa mutsangani. 7 Yesu kawauza kawii kawamba, “Mwamba mwakumulachani ga?” Nao wamwambukuya wamwamba, “Hwakumulachani Yesu jwa Nazareti.” 8 Nae Yesu kawamba, “Mimi nisakumwambia ya kwamba ndimi! D̯ubva ikiwa kwamba mwakunilachani mimi, hawa wangine wayatseni wagonzowe.” 9 Kahenda hivi ili hiviḍe evyonena vit̯imiye. Ewa kamba, “Kahi ya hawaḍe unimpiyeo, ntaku hat̯a mumodza jwao aariye.” 10 Makisa Simioni Pet̯ero katsoowa munduwe na kamukenta huyu muhumisi jwa huyu Mukohani Mukuu kamuhuna hiḍi sikio ḍya mukono kuyume. Huyu huyu muhumisi ekihanwa Maliko. 11 Ela Yesu kamwamba Pet̯ero, “Pet̯ero, uudzye t̯angweni huo munduwo! Wewe kwakut̯arani ya kwamba mimi sikwaa t̯ayari kukuntiswa d̯ina dza viviḍe vya Baba anipangiiyevyo?” 12 Makisa hawa asikari na mukuu wao, pfamodza na wamia Hekalu, wamugija Yesu na wamufunga-funga. 13 D̯ura wamuhwaa wamupfiika kwa Anasi. Anasi ewa ni mukwanguwe muyume Kayafa. Na huhuuḍe mwaka, Kayafa ewa ndiye Mukohani Mukuu. 14 Jeje ndiye eyewamba wakuu wa Kiyahud̯i kwamba, ni heri kufwe muntu mumodza kwa dzambo ḍya wantu wonse. 15 Yesu epfogijwa, Simioni Pet̯ero na mwanafund̯i yungine, wamuuḅa na nyuma. Huyu mwanafund̯i yungine ewa kamanyana na huyu Mukohani Mukuu, ndookomu jeje kamuuḅa Yesu hat̯a uani kuzimu mwe nyumba ya huyu Mukohani Mukuu. 16 Ae Pet̯ero kat̯uruma na hapfa langoni. D̯ubva huyuḍe mwanafund̯i yungine, kenda kanena na huyu mwanamuke eyekuwa hapfaḍe langoni amuyatse Pet̯ero anjie humuḍe kuzimu. Nae kamuyatsa kanjia. 17 Kisa kamuuza Pet̯ero kamwamba, “Wewe nkukwaa mumodza jwa wanafund̯i wa Yesu hat̯a?” Pet̯ero kamwambukuya kamwamba, “A-a! Mimi sikwaa mwanafund̯i jwa Yesu!” 18 Kwa kwamba kwiwa kuhenda mpepfo, hawa wahumisi wa huyu Mukohani pfamodza na hawa wamia wewa wakoza moho wekikoha. Pet̯ero nae kenda kasumama hapfa wepfokuwa, kanjia kukohani moho. 19 Huyu Mukohani Mukuu kamuuza maswali Yesu dzuu ya wanafund̯i wakwe na mayongweezoye. 20 Na Yesu kamwamba, “Mimi nikisumwiiya wazi wazi tswee, na kula muntu ekinisikia. Nikikaa na kuyongweeza masunagogini na Hekaluni, kuntu kwa Wayahud̯i wonse wekonakaa na kutsanganika. Sidzanena kiḍechonse sirini. 21 D̯ubva sikaiye kuniuza mimi maswali, wauze hawaḍe weowakinisikiiya. Wao wanakwambia hayaḍe niyonikiwayongweeza.” 22 Yesu epfonena hivi, mumodza jwa hawa wamia kamungiza ipfi Yesu, kisa kamwamba, “Hiyo hiyo ni lugha ya kunena na Mukohani Mukuu muzima?” 23 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Ikiwa kwamba hivi nineneyevyo ninena matsowa, nyambia haya matsowa yangu. Ela ikwaakwamba ninena hi ya hachi, unanibigia?” 24 Makisa Anasi kamupfiika Yesu kwa huyu Mukohani Mukuu Kayafa. Epfomupfiika ewa amaale kafungwa-fungwa. 25 Huo huo wakati Simioni Pet̯ero ekikoha moho humuḍe uani. Hawaḍe wantu wangine weokuwa pfamodza nae wamuuza wamwamba, “Wewe nkukwaa mumodza jwa wanafund̯i wa Yesu hat̯a?” Ela jeje kakana kamba, “Mimi sikwaa mwanafund̯i jwa Yesu!” 26 Na humuḍe uani kwiwa na muhumisi mumodza jwa huyu Mukohani Mukuu, eyekuwa na uhusiano na huyuḍe muntu ahunijwe hiḍi sikio ni Pet̯ero. Nae kamuuza Pet̯ero kamwamba, “At̯i wewe sikukuona amuḍe nkondeni pfamodza na Yesu hat̯a?” 27 Ela Pet̯ero kakana kawii kwamba nkamudzi Yesu. Na iyo saa nkuku kawika. 28 Chamukoche, magura mapfema, Yesu kahwajwa kuyawa nyumbani kwa Kayafa, kapfiikwa makao makuu ya huyu liwali jwa Kirumi. Ela hawa Wayahud̯i wamupfiikiyeo ntawakunjia humuḍe kuzimu, kwa kwamba ntawekitsaka kutsaawa wadheru, watsowe kuiḍya hi jila ya Pasaka. 29 D̯ubva Pilato, huyu liwali jwa Kirumi, kawayawia huku nze na kawauza kawamba, “Ayu muntu ayu, mwakumusit̯akini na tsowa ga?” 30 Nao wamwambukuya wamwamba, “T̯ambere huyu muntu andeewa si muntu muzuka, swiswi ntahundemuyeha kwako!” 31 Pilato nae kawamba, “D̯ubva muhwaeni mukamuhukumu nywinywi kuuḅana na hizi Sharia zenu.” Ela hawa wakuu wa Kiyahud̯i wamwamba, “Swiswi ntahu mamulaka ya kumuhukumu muntu kufwa.” 32 Ndookomu hivi waneneyevyo, vit̯imiza hiviḍe vyuuwo vya Yesu aneneyevyo dzuu ya namuna adzeyofwa. 33 Pilato kauja humuḍe nyumbani kuzimu, kisa kamuhana Yesu na kamuuza kamwamba, “Wewe ndiwe ayu haju jwa Wayahud̯i?” 34 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Hivyo hivyo wivyokuuzani, kuvit̯aria wewe ambu kuvyambijwa ni muntu?” 35 Pilato kamwamba, “Ukit̯ara wewe mimi ni Muyahud̯i? Hawa wantuwo wenye na wakohani wao wakuu ndiwo wakuyeheyeo wewe kwangu. Munamba kuhendaa?” 36 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Uhaju wangu si wa humu lumwenguni hat̯a! Koro t̯ambere mbwa humu lumwenguni, hawa wanafund̯i wangu wandenijwania ili hawa Wayahud̯i watsenigija. Ela uhaju wangu si wa huju lumwengu.” 37 Nae Pilato kamuuza kamwamba, “Kwa hivyo wewe u haju?” Yesu kamwambukuya kamwamba, “Wewe kuvinena na kanwako mwenye! Mimi nidza nivyajwa lumwenguni niisumwiiye hi hachi. Na kula aitsakiye hi hachi, ananisikia.” 38 Pilato kamuuza kamwamba, “E hachi ni i?” Kisa kanuka kayawa huku nze kawii, kendakawamba hawa Wayahud̯i, “Mimi huyu muntu sikwakumuonani na tsowa ḍiḍeḍyonse ahendeyeḍyo! 39 Ela kwa kwamba nywinywi mubarat̯a kufungwiijwa mufungwa mumodza kula Pasaka, mwambadze nikimufungwiiya ayu ‘Haju jwa Wayahud̯i?’ ” 40 Ela hawa Wayahud̯i wamuholokea wamwamba, “Ntahumut̯aki huyo! Muhufungwiiye Baraba!” Baraba ewa ni muntu eyeakijwania kuukuya ut̯awala wa Kirumi.

19

1 Makisa Pilato kaamuru kwamba Yesu ahwajwe akabigwe na lucha. 2 Hawa asikari waelekanya kiyemba cha miwa na wakimuvwika Yesu humu kitswani. Wakisa, wamuvwika lot̯a ḍya ranji ya zambarau. 3 Waḍabva kumubaladhaiya wakimwamba, “Kwa naghea haju jwa Wayahud̯i?” Na wamubiga mapfi. 4 Pilato kayawa huku nze kawii na kawamba hawa Wayahud̯i, “T̯asikiani, mimi nyakumuyehani huyu muntu kwenu, ili mupate kumanya ya kwamba mimi sikumuona na tsowa ḍya kuyagijwa.” 5 Makisa Yesu kayawa na humuḍe kuzimu akiwa kavwaa hichi kiyemba cha miwa na hiḍi lot̯a ḍya zambarau. Na Pilato kawamba, “Haya, huyu muntu wenu huyo!” 6 Hawa wakohani wakuu na wamia wa Hekalu wepfomuona Yesu, waḅaa madzwi wamba, “Mupfatsike! Mupfatsike!” Ela Pilato kawamba, “Muhwaeni nywinywi mukamupfatsike, koro ami sikumuona na tsowa ahendeyeḍyo.” 7 Nao hawa wantu wamwamba, “Swiswi huna Sharia iyonakwamba, muntu akimukufuru Muungu ni had̯i ayagwe. Na huyu kakukufuruni, koro kakudzihanani kwamba jeje ni Mwana jwa Muungu.” 8 Na Pilato epfosikia hivyo, kanjijwa ni oga zaid̯i. 9 D̯ubva kanjia kawii na Yesu humuḍe kuzimu kisa kamuuza kamwamba, “Wewe kuyawa ku?” Ela Yesu nkakwambukuya chuuwo. 10 Nae Pilato kamwamba, “Yani wewe nkuhaḍya ya kunena nami? Nkudzi kwamba mimi nina uwezo wa kukuyatsa huru ambu wa kukuhukumu upfatsikwe?” 11 Yesu kamwamba, “Wewe nkundeewa na uwezo uḍewonse dzuu yangu t̯ambere nkukuupfegwa ni Muungu. Ela huyu aningiziye mikononi mwako ana nabvise nkuu kukuchia wewe.” 12 Hangu hapfo, Pilato kaḍabva kulacha njia ya kumuyatsa Yesu huru. Ela hawa Wayahud̯i wagija kuḅaa madzwi wamba, “Wewe ukimuyatsa huru huyu muntu, nkukwaa ḅamu jwa Kaisari! Koro kula eyenadzihana kwamba ni haju, kakumupfingani Kaisari.” 13 Pilato epfosikia hivi waneneyevyo, kamuyavya Yesu huku nze. Kisa nae kayawa kakaa dzuu ya kiti chakwe cha hukumu, pfantu pfepfopfakihanwa Ngome ya Mawe. (Kieburania pfekihanwa Gabatha.) 14 Hi iwa ni nsiku ya kudzit̯ayarisha kwa dzambo ḍya Pasaka. Na iwa imaawa chima cha saa ntandahu za musikahi. Pilato kawamba hawa wantu, “T̯amuyoweni huyu haju jwenu!” 15 Nao wamukelelea wamwamba, “Ntahut̯aki kumuona! Ntahut̯aki kumuona! Mupfatsike!” Pilato kawamba, “Ayu haju jwenu ndiye mwiyekutsakani apfatsikwe?” Hawa wakohani wakuu wamwambukuya wamwamba, “Swiswi ntahu haju yungine! Haju jwehu humanyiye ni Kaisari.” 16 Makisa Pilato kamuyavya Yesu kwao ili akapfatsikwe. Ndookomu nao wanuka nae. 17 Yesu kautsukuya muhiwe wa mpatsa na wenda nae hat̯a wauyawa hu mudzi, mumpaka pfantu pfepfopfakihanwa Pfaa ḍya Kitswa. (Kieburania pfekihanwa Goligata.) 18 Hapfo ndipfo apfatsikijwepfo. Kwiwa na wantu wangine wawii wapfatsikijweo pfamodza na Yesu. Mumodza ewa na ḍanda ya mukono kuyume na huyu yungine ewa na ḍanda ya mukono tsonso wa Yesu. 19 Pilato kaweka kiḅao dzuu ya hu muhi wa mpatsa chorejwecho hidzaa: “Yesu Jwa Nazareti, Haju Jwa Wayahud̯i.” 20 Hapfa pfa Yesu epfopfatsikwa pfewa si kuye no mudzi. Na hivi vyuuwo vyorejwevyo hapfa kiḅaoni dzuu, vyoregwa Kieburania, Kilatini na Kiyunani. Ndookomu wantu wenji wewa wanaweza kusoma hivi vyorejwevyo. 21 Nao hawa wakohani wakuu wenda wamwamba Pilato, “Syore kwamba ni haju jwa Wayahud̯i, ela ora kwamba, jeje kadzihana haju jwa Wayahud̯i.” 22 Ela Pilato kawamba, “Mimi nyoreyecho nisakuchora, ḅasi!” 23 Hawa asikari wepfomupfatsika Yesu wakyendawakisa, wazigawana hizi nguoze. Wazigawa mafungu mane, na kula asikari kapata fungu modza. Waihwaa na hi nkanzuye, iyokuwa ntai musono na pfaḍepfonse. Yonse iwa ni nguo modza kwa modza. 24 D̯ubva hawa asikari wambana, “Hi nkanzu nahutseiḅaa. Nahuibigie kura, na huyuḍe jwa kuipata inawa nzakwe.” Haya yahendeka kut̯imiza haya matsoro yambiyeyo, “Wazigawana hizi nguo zangu na nkanzu yangu waibigia kura.” Na hivi ndivyo vya hawa asikari wahendeyevyo ḍugha. 25 Hafufi na hu muhi wa mpatsa wa Yesu apfatsikijweo, kusumama mamajwe, t̯ut̯ujwe, pfamodza na Maria mukaza Kileopa na Maria Magid̯alena. 26 Yesu epfomuona mamajwe kasumama hafufi na huyu mwanafund̯i jwakwe amutsakiye, kamwamba, “Maama, sasa huyo ndiye mwanao.” 27 Kisa kamwamba na huyu mwanafund̯i, “Huyo sasa ni mamajo.” Na hangu hihiiḍe nsiku, huyuḍe mwanafund̯i kamuhwaa mamajwe Yesu kenda nae kwakwe. 28 Yesu ewa kamanya ya kwamba kaziye iwa isiya. Na ili kwamba aweze kut̯imiza hivi vya haya matsoro yaneneyevyo, kamba, “Nyakusikiani nchiu.” 29 Pfapfaḍe kwiwa na kija chichokuwa na mvinyo t̯ipu ibushaiyeyo. Ndookomu hawa asikari wat̯opya yavuyavu humu mwa hi mvinyo, kisa waḍilingila na yuhi jwa muhisopo na waḍimugijia Yesu anwe. 30 Yesu epfonwa hi mvinyo akisa, kamba, “Ḍisiya!” Kisa kagisa kitswa mutsangani na kahuna nsoho. 31 Hi hii nsiku iwa ni nsiku ya kudzit̯ayarisha kwa dzambo ḍya Sabato. Na hi hii Sabato iwa ya kivyakwe, maanaye iwa injiiyana na Pasaka. Kwa hivyo hawa wayongozi wa Wayahud̯i, ntawekitsaka hi mii ya hawa wapfatsikijweo ikae pfapfaḍe mumpaka nsiku ya Sabato. Ndookomu wamwendea Pilato wamuyomba kwamba, hawaḍe wapfatsikijweo, wavunzwe-vunzwe maguu wapate kufwa haraka ne mii yao ipate kunujwa. 32 Nao hawa asikari wawendea nguzi hawa wantu wowii wapfatsikijweo pfamodza na Yesu na wawavunza haya maguu yao. 33 Ela wepfomwendea Yesu, wamuona kamaafwa, ndookomu ntawakumuvunza maguu. 34 Ishinu mumodza jwa hawa asikari, kamusimika fumo ḍya mbavu na pfapfo kayawa mwazi na madzi. 35 Hu huu ni ushuhuḍa wa muntu ayaoneye na matso yakwakuhendekani. Nae kamanya ya kwamba haya eyokunenani nza hachi. Kakuyamushuhuḍiani ili nanywi mupate kuhikiza. 36 Haya mambo yahendeka ili kut̯imiye haya matsoro yambiyeyo, “Ntaku hat̯a mufufa wakwe mumodza udzeovunzwa.” 37 Na kungine haya matsoro yamba, “Wadzamuyowa huyu wamusimikiye.” 38 Kwiwa muntu mumodza jwa kuyawa mudzi wa Arimataya eyeakihanwa Yusufu. Jeje ewa mwanafund̯i jwa Yesu na siri kwa dzambo ḍya kuwashooga wakuu wa Kiyahud̯i. Ela Yesu epfofwa, Yusufu kendakamuyomba Pilato ruhusa ya kuuhwaa hu mwii wa Yesu akauzike. D̯ubva Pilato epfomuruhusu, Yusufu kendakauhwaa hu mwii. 39 Nekod̯emo nae, huyu eyemwendea Yesu nasiku, kenda na zaid̯i ya kilo miyongo mihahu za manunkanto yelekanyijweyo na manemane na muharagesa. 40 Hawa wantu wowii, wauhwaa hu mwii wa Yesu waulingila sand̯a iyokuwa na haya manunkanto koro iwa ni adha ya Kiyahud̯i. 41 Hafufi na hapfaḍe pfa Yesu apfatsikijwepfo, kwiwa na nkonde iyokuwa na mbeera mpya isiyodzatumika. 42 D̯ubva kwa kwamba iwa ni nsiku ya kudzit̯ayarisha kwa dzambo ḍye Sabato na hiḍe mbeera iwa ndiyo iyo hafufi, Yusufu na Nekod̯emo wenda wamuzika Yesu hapfahapfaḍe.

20

1 Nsiku ya d̯ura ya ḍyuma, magura mapfema, kwipfokuwa amaale ni kiza kiza, Maria Magid̯alena kenda hukuḍe mbeerani. Epfokwenda, kaḍiona hiḍiḍe iwe ḍiḍyowekwa hapfa pfa kunjiiya humu mbeerani, ḍiperujwa-perujwa ḍinujwa. 2 Nae kaukuya na maguu, kenda kwa Simioni Pet̯ero na huyuḍe mwanafund̯i jwa Yesu eyemutsaka muno, na kawamba, “Wauhwaa hu mwii wa Ḅwana na humuḍe mbeerani, na wala ntahudzi kwamba waupfiika ku!” 3 D̯ubva Pet̯ero na huyuḍe mwanafund̯i yungine wanuka kwenda hukuḍe mbeerani. 4 Wowii wekid̯arama, ela huyu mwanafund̯i yungine, kad̯arama mbio kumuchia Pet̯ero na kafika d̯ura hukuḍe mbeerani. 5 Epfofika, kat̯ulama katsungia humuḍe kuzimu, kaiona hi sand̯a, ela nkakunjia. 6 Simioni Pet̯ero epfofika, jeje kanjia humuḍe kuzimu na kaiona hi sand̯a 7 pfamodza na hikiḍe kit̯ambaa cha Yesu echolingilwa humu kitswani. Hiki kit̯ambaa kiwa kikutswa-kutswa chaa pfakwe. 8 Makisa huyuḍe mwanafund̯i eyefika hapfaḍe mbeerani d̯ura, nae kanjia humuḍe kuzimu, kaona na kahikiza haya yahendekeeyo. 9 Koro amaale wewa ntawadzaimuka hivi vya haya matsoro yambiyevyo kwamba, ni had̯i Yesu afufuke kuyawa kwa wafu. 10 Makisa hawa wanafund̯i wanuka wauja madzumbani kwao. 11 Maria ewa kasumama hapfaḍe mbeerani akiwa kuiyani. Na huku akiwa kuiyani, kat̯ulama katsungia humuḍe kuzimu. 12 Epfotsungia, kaona malaika wawii wavwaiyeo nguo nyeupe pee. Wewa wakaa chihako hapfaḍe pfo mwii wa Yesu wipfokuwa. Mumodza kakaa na huku kwikokuwa hi kitswa na huyu yungine kakaa na huku kwikokuwa haya maguu. 13 Hawa malaika wamuuza Maria wamwamba, “Munamba unaiya unaa?” Nae kawambukuya kawamba, “Wauhwaa hu mwii wa Ḅwana jwangu na wala sidzi kwamba waupfiika ku!” 14 Maria epfonena hivi akisa, kaperuka kayowa nyuma na kamuona Yesu kasumama. Ela nkakumuhambuya kwamba ni Yesu. 15 Yesu kamuuza kamwamba, “Unaiya unaa? Munamba kwakumulachani ga?” Maria ekit̯ara ya kwamba huyu eyeakinena nae ewa ni huyu muhenda kazi jwa humuḍe nkondeni. Nae kamwamba, “Ikiwa kwamba ndiwe uuhwaiye hu mwiiwe, t̯afadhali nyambia hukuḍe uupfiikiyeko nyende nikauhwae.” 16 Yesu kamwamba, “Maria!” Nae Maria kamuperukia na kanena nae Kieburania kamwamba, “Raḅoni!” (Yani Mwaalimu wangu.) 17 Yesu kamwamba, “Sinigije, koro mimi sidzapfaa kwenda kwa Baba. Ela enda kwa hawa wandugu zangu ukawambe ya kwamba, nyakwendani kwa Baba, eye Baba jwenu pia, nyakwendani kwa Muungu jwangu eye Muungu jwenu pia.” 18 Makisa Maria Magid̯alena kenda kawamba hawa wanafund̯i, “Mimi nimuona Ḅwana!” Na kawasumwiiya hayaḍe yonse ambiijweyo ni Ḅwana. 19 Hihiiḍe nsiku ya d̯ura ya ḍyuma na mioro, wanafund̯i wa Yesu wewa watsanganika pfantu pfamodza. Hi miḍyango yonse ya hapfa wepfokuwa iwa ifungwa-fungwa kwa dzambo ḍya kuwashooga wakuu wa Wayahud̯i. Ḅwikira, Yesu kasumama kahi yao na kawamba, “Naghea iwe nanywi.” 20 Epfonena hivi akisa, kawayanga hi mikonoye na hizi mbavuze. Nao hawa wanafund̯i watsekea muno kwa dzambo ḍya kumuona Ḅwana. 21 Kisa Yesu kawambia kawii, “Naghea iwe nanywi. Mimi nyakumuhumani nywinywi lumwenguni dza vya Baba evyonihuma mimi.” 22 Makisa kawapfuziizia nsoho na kawamba, “Pfokeani Ruhu Mudheru! 23 Mukimuyatsia nabvise muntu yuḍejwonse, huyo kayatsijwa. Mukitsamuyatsia muntu nabvise, huyo nkayatsijwe.” 24 Yesu epfowat̯upukia wanafund̯iwe, mumodza jwao eyeakihanwa Tomasi (na pia ekihanwa Mwana Mpatsa), ewa nkapfo. 25 Epfodhumbuka, hawa wenziwe wamwamba, “Humuona Ḅwana.” Ela Tomasi kawamba, “Nisidzamuona Yesu mimi mwenye siwezi kuhikiza meshi! Siwezi kuhikiza mumpaka niziyowe hizi mad̯a ze mishumari humu mikononi mwakwe na nizipfapfase na mukono wangu mimi mwenye! Na siwezi kuhikiza mumpaka ningize mukono humu mbavuni asimikijweko na nishuhuḍie mwenye!” 26 Ipfofika hiḍe nsiku ya ḍyuma ingine, hawa wanafund̯i wewa watsanganika pfamodza kawii. Na hi hii buwa Tomasi nae ewa yupfo. Hi miḍyango iwa ifungwa-fungwa, ela ḅwikira, Yesu kasumama kahi yao na kawamba, “Naghea iwe nanywi.” 27 Makisa kamwamba Tomasi, “Ngiza ḍowe hapfa uiyowe hi mikono yangu. Yeha mukono unipfapfase humu mbavuni. Yatsa huko kutsahikiza kwako. Hikiza!” 28 Nae Tomasi kamwamba, “Wewe u Ḅwana jwangu na Muungu jwangu!” 29 Yesu kamwamba, “Wewe kuhikiza kwa dzambo ḍya kwamba kuniona. Heri hawaḍe wahikiziyeo pfasipfo kuniona.” 30 Yesu kahenda mambo yangine menji ya kumakisa epfokuwa pfamodza na wanafund̯iwe yasiyokworegwa humu chuoni. 31 Ela haya yorejweyo, yoregwa ili mupate kuhikiza kwamba Yesu ni Mwana jwa Muungu na ndiye huyu Masiya. Yoregwa ili kwamba, kwa kumuhikiza jeje muweze kuwa na maisha ya kuunga na yuungo.

21

1 Ḅaad̯aye, Yesu kawat̯upukia wanafund̯iwe geri ya ziwa ḍya Galilaya. Na hivi ndivyo vihendekeyevyo: 2 Simioni Pet̯ero, Tomasi eyeakihanwa Mwana mpatsa, Natanaeli jwa mudzi wa Kana wiwo ḍyimbo ḍya Galilaya, pfamodza na wana wa Zebed̯ayo na wanafund̯i wangine wawii, wewa wakaa pfamodza. 3 Simioni Pet̯ero kawamba hawa wenziwe, “Mimi nyakwendani kulowani.” Na hawa wenziwe wamwamba, “Naswi hunakuuḅa.” Ndookomu wonse wanjia chomboni kwenda wakalowe. Ela siku zima ntawakugiza kintu. 4 Huju yunkundu jwa magura jwipfokumpuya, Yesu kasumama geri ya hiḍi ziwa, ela hawa wanafund̯i ntawakumuhambuya kwamba ndiye. 5 Yesu kawakulisa na kawamba, “Wanangu, ntamudzagiza visembe hat̯a?” Nao wamwambukuya wamwamba, “Moro, ntahudzagiza kintu.” 6 Yesu kawamba, “Gisani hi nyavu yenu na ḍanda ya mukono kuyume ye chombo nanywi munagiza visembe.” Nao wepfohenda hivi wambiijwevyo, wagiza visembe vinji hat̯a washindwa kuinuha hi nyavu waingize humuḍe chomboni. 7 Makisa huyuḍe mwanafund̯i jwa Yesu amutsakiyee muno kamwamba Pet̯ero, “Huyu aneneye naswi ni Ḅwana!” Simioni Pet̯ero kudzasikia hivi, kaidzifwecha hi nkanzuye kwa kwamba ndiyo eyovwaa t̯u, na katsumpa humu madzini. 8 Ao hawa wanafund̯i wangine wasaiyeo humuḍe chomboni, wadza ne chombo wakyenda na kuinuha hi nyavu iyokuwa na visembe t̯ipu. Hapfa wepfowakivuwa pfewa si kuye muno na gubani, pfewa ni chima cha hat̯uwa gana t̯u. 9 Wepfokwojeka, waona kukozwa moho na kwikikokwa visembe na kwiwa na mukahe. 10 Yesu kawamba, “Yehani hivi visembe vingine mugiziyevyo.” 11 D̯ubva Simioni kenda kainuha hi nyavu kaiyavya gubani. Hi nyavu iwa na visembe vikuu vikuu gana na miyongo mitsano na vihahu, ela hat̯a vivyo, ntaikuḅaika-ḅaika. 12 Kisa Yesu kawamba, “Nzoni mufunguye kanwa.” Hapfo wonse wamuhambuya kwamba ni Ḅwana. Ndookomu ntaku hat̯a mumodza jwao eyekuwa na mume wa kumuuza kwamba jeje ni ga. 13 Yesu kahwaa hu mukahe na hizi nswi kawagawiya wanafund̯iwe. 14 Hu wiwa ni mweedha wa hahu wa Yesu kuwat̯upukia wanafund̯iwe hangu epfofufuka kuyawa kwa wafu. 15 Wepfofunguya kanwa wakisa, Yesu kamuuza Simioni Pet̯ero kamwamba, “Dze Simioni mwana jwa Yohana, kunitsaka kuwachia awaa?” Pet̯ero kamwambukuya kamwamba, “Ḅwana, wewe mwenye kumanya ya kwamba mimi nikutsaka!” Nae Yesu kamwamba, “Haya, zit̯ikise hizi mbuzi zangu.” 16 Kisa Yesu kamuuza Pet̯ero ḍya pfii kamwamba, “Dze Simioni mwana jwa Yohana, kunitsaka?” Pet̯ero kamwamba, “Ḅwana, wewe mwenye kumanya ya kwamba mimi nikutsaka!” Nae Yesu kamwamba, “Haya, zit̯unze hizi mbuzi zangu.” 17 Makisa Yesu kamuuza Pet̯ero ḍya hahu kamwamba, “Dze Simioni mwana jwa Yohana, kunitsaka?” Pet̯ero kasikia tsungu kwa dzambo ḍya hivi vya Yesu amuuziyevyo mweedha wa hahu kwamba kamutsaka ambu hat̯a. Nae kamwamba, “Ḅwana, wewe kumanya kula kintu. Wewe mwenye kumanya ya kwamba mimi nikutsaka!” D̯ubva nae Yesu kamwamba, “Haya, zit̯ikise mbuzi zangu. 18 Koro hachi nyakukwambiani, wipfokuwa muurani wikidzielekanya na ukenda wikonatsaka wewe mwenye. Ela udzepfojara, kudzagonzowa mikonoyo na muntu yungine kadzakugija akupfiike usikotsaka kwenda.” 19 Yesu kanena hivi kuyanga namuna ya Pet̯ero adzevyofwa, na namuna ye kifoche kidzevyomumpa Muungu kushad̯wa. Kisa Yesu kamwamba Pet̯ero, “Niuḅa.” 20 Pet̯ero kakwira nyuma na kamuona huyuḍe mwanafund̯i jwa Yesu eyetsaka muno kakuwauḅani. (Huyu ni huyuḍe mwanafund̯i eyet̯ura na Yesu wepfowakiḍya kaḅila Yesu nkadzagijwa. Ni yuyuḍe amuuziye Yesu kwamba ayu jwa kumuḍawanya ni ga.) 21 Pet̯ero epfomuona, kamuuza Yesu kamwamba, “Ḅwana, ehe ayu?” 22 Yesu kamwambukuya kamwamba, “Ae ikiwa kwamba nitsaka akae mojo hat̯a nidzepfouja, hayo hayo yakumud̯a na? Wewe niuḅa mimi t̯u!” 23 Ndookomu kuḍabva kuzunguuka uvumi kahi ya hawa wahikiza kwamba, huyuḍe mwanafund̯i nkakwakufwa. Ela sivyo vya Yesu aneneyevyo. Jeje ewa kamba, “Ae ikiwa kwamba nitsaka akae mojo hat̯a nidzepfouja, hayo hayo yakumud̯a na?” 24 Huyu ni huyu mwanafund̯i ayaoneye haya mambo na matsoye mwenye na akiyora. Naswi humanya ya kwamba haya aneneyeyo ni ḍugha. 25 Kuna na mambo yangine menji ya Yesu ahendeyeyo. Ela t̯ambere yonse ni kworegwa, nat̯ara hat̯a huju lumwengu jwenye ntajundeewa na pfantu pfa kuviweka hivi vyuo vya kwamba vindekworegwa.


AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE