JOHN

1 Yɩɩ sʋɡʋ tə yɑ̀ nə wulə, də lʋʋ tə wɑ̀ fwɑ. Sʋɡʋ tə wulə də Yɩɩ. Yɑ́ kʋ mʋ̀ sʋɡʋ tə yɑ̀ nə yɩ Yɩɩ. 2 Də lʋʋ tə wɑ̀ fwɑ, kʋ mʋ̀ yɑ̀ nə wulə də Yɩɩ. 3 Yɩɩ twɑ́ də kʋ mʋ̀ sʋɡʋ tə, ʋ mɑ fwɑ won mɑmɑ. Won mɑmɑ tə̀lə́, kʋ nə tɑ̀ kʋ mʋ̀ sʋɡʋ təntə, nə Yɩɩ mɑ fwɑ kʋ. 4 Mə kʋ mʋ̀ sʋɡʋ təntə nə pɩn mɩɩ ləzoni nə. Yɑ́ kʋ mʋ̀ nə pɩn poni ləzoni nə. 5 Poni yɑ̀ɑ́ pɩpɩlɩ yikunu wɑ. Yɑ́ yikunu tə wɑ̀ poni yɑ́ɑ́ nə cɩ̀. 6 Yɩɩ nə tʋn bɛɛ don, ʋ yɩrɩ nə yɩ Zwɑnf1. 7 Ʋ mʋ̀ nə yə̀ə́ poni tə. Ʋ dɑ̀ń twi, sə ʋ bɩrɩ poni nə yɩ nətʋ, sə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ twɑ́ ʋ nii sʋ̀rɑ̀n tə nə, bɑ kə bɑ wɑɑ lı̀ù tə nə, ʋ nə yɩ poni. 8 Zwɑn tətə yɑ̀ nə tɑ̀ poni tə. Ʋ yɩ ʋ twi, sə ʋ bɩrɩ poni nə yɩ nətʋ. 9 Sʋɡʋ təntə nə yɩ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ poni. Kʋ mʋ̀ nə twi lʋʋ wɑ, kʋ pɩrʋ ləzoni mɑmɑ. 10 Kʋ mʋ̀ Yɩɩ sʋɡʋ təntə yɑ̀ nə wulə lʋʋ tə wɑ. Yɩɩ twɑ́ sʋɡʋ tə nə, ʋ mɑ fwɑ lʋʋ. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə lʋʋ nə tɩ bɑ ɡɑ wɑ̀ kʋ lwɑrɩ. 11 Kʋ sʋɡʋ təntə twi kʋ dwı́ı́ tɩ̀ɑ́n con, bɑ lʋʋ nii wɑ, yɑ́ bɑ ɡɑ wɑ̀ kʋ sɛ̀. 12 Lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ, bɑ nə sɛ̀ kʋ, yɑ́ bɑ kə bɑ wɑɑ kʋ nə, kʋ pɩn cwəŋə bɑ mʋ̀ lɩ̀ɑ̀ təntə nə, sə bɑ jı̀ Yɩɩ bɩɑ. 13 Bɑ nə yɑ Yɩɩ bɩɑ, kʋ tɑ̀ kʋ twɑ́ də ləzoni lʋrɩ, nə ɑ̀ yə̀ə́ ləzwənə fɩrɑ nə. Kʋ yɩ kʋ twɑ́ də Yɩɩ fɩrɑ, bɑ mɑ yɩ ʋ bɩɑ. 14 Kʋ mʋ̀ Yɩɩ sʋɡʋ təntə jiɡə ləzwənə. Lı̀ù təntə yɩn nə tətəŋi wɑ. Nə nɩ ʋ dun tə. Dun təntə yɩ ʋ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn wɑ́. Kʋ yɩ bidʋɑ kələn tə dun nə. Ʋ súə́ də pubwɑnʋ də cɩ́ɡɑ́. 15 Zwɑn swɩ̀n ʋ yoo, ʋ bɩrɩ ʋ bubwi, ʋ wʋ́: "Mə ʋ mʋ̀ yoo nə ɑ̀ swɩ̀n də, lı̀ù don wulə ɑ̀ kwɑ ʋ bɩ̀ɑ̀n. Ʋ mʋ̀ nə dwə nə. Ʋ yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ ʋ wulə, də ɑ̀ tə tə̀lə́. 16 Nə mɑmɑ nɩ nə tori ʋ jɩjə tə wɑ. Nə nɩ tə pubwɑnʋ nəfɑrʋ tə wɑ. Nə nɩ tə, tə pú duən kwɑ, wuuu. 17 Yɩɩ twɑ́ də Moyizə, ʋ mɑ pɑ nəbɑ ʋ nii tə. Yɑ́ ʋ kʋ́ʋ̀ twɑ́ də Zwezi-Kərisə, ʋ mɑ fwɑ ʋ pubwɑnʋ tə nə yɩrɑ, ʋ ɡɑ pɑ nəbɑ ʋ cɩ́ɡɑ́ tə. 18 Lı̀ù tə wɑ̀ Yɩɩ nɩ mɑmɑ. Bidʋɑ kələn tə nə pɩn, bɑ lwɑrɩ Yɩɩ. Ʋ mʋ̀ də Yɩɩ nə yɩ nədʋ, ʋ ɡɑ wulə ʋ nyɩnɑ Yɩɩ səpuni nə". 19 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n nə zɩɡɩ Zwerizɑlɛmə nə, bɑ tʋn Yɩɩ joŋwɑnɑ tə, də Levi dwı́ı́ tə wɑ lɩ̀ɑ̀ duən Zwɑn con. Bɑ dɑ̀ń vəli bɑ yı́ wɑ́, bɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ nə yɩ wɑ̀ɑ̀?" Nə̀ń, kʋ tə, Zwɑn nə swɩ̀n ʋ bɩrɩ, kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ. 20 Zwɑn swɩ̀n kʋ cɩ́ɡɑ́ tə, ʋ bɩrɩ bɑ, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə tɑ̀ Kərisə!" 21 Bɑ tə mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ dɑ̀ń nə yɩ wɑ̀ɑ̀? N yɩ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Eli nɑɑɑ?" Ʋ mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə tɑ̀ Eli!" Bɑ tə mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N yɩ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nɑ̀ tə nɑɑɑ?" Ʋ mɑ kʋ́ʋ̀ le, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə tɑ̀ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nɑ̀ tə!" 22 Bɑ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ dɑ̀ń nə yɩ wɑ̀ɑ̀? Nə pɩ̀ɑ̀ kori, sə nə jɑ pı̀ı́ nə vɑ nə pɑ lɩ̀ɑ̀ tə nə, bɑ nə tʋn nəbɑ. Bɛ̀ɛ̀ nə n tətə bʋŋɑ də, n yɩ?" 23 Zwɑn-Bɑtisə mɑ le, ʋ wʋ́: "Aý yɩ bɛɛ tə, Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Ezɑyi nə swɩ̀n ʋ yoo də, ʋ bubwi kɑsɔɔ lɑnworu wɑ, ʋ wʋ́: 'Á kwɩɑn Yuu-Tiu cwəŋə tə, ɑ́ pɑ kɑ yɑ mənə mənə'." 24 Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ yɑ̀ nə tʋn Zwɑn-Bɑtisə con, bɑ duən yɑ̀ yɩ Fɑrɩzɩɑn-bɑ. 25 Bɑ mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ nə nə tɑ̀ Kərisə, n mɑ kʋ́ʋ̀ tɑ̀ Eli, n mɑ kʋ́ʋ̀ tɑ̀ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ tə, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n dɑ̀ń mɑ li lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ, kʋ twɑ́ də Yɩɩ yɩrɩ?" 26 Zwɑn-Bɑtisə mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ yɩ ɑ̀ li lɩ̀ɑ̀ tə nɩ́ɑ́ wɑ. Yɑ́ ɑ́ tətəŋi wɑ lı̀ù wulə lɑ́, ɑ́ nə yə̀rı̀ wɑ́. 27 Ʋ mʋ̀ nə wɑ́ pú ɑ̀ kwɑ ʋ bɑ̀. Aý jɩɩn mùrı̀, sə ɑ̀ kʋ̀rɩ̀f1 ʋ nɛɛ nɑtʋrɑ tətə". 28 Yoo kʋ tə mɑmɑ yɑ̀ yɩ Betɑni nə, nə kʋ tʋn, Zwurədɛn mʋnɑɑ tə bɩbɩn tə don nə, Zwɑn yɑ̀ nə li lɩ̀ɑ̀ tə nɩ́ɑ́ tə wɑ. 29 Kʋ tɩpʋrɩ nə, Zwɑn-Bɑtisə nɑ Zwezi də, ʋ mɑ bɩ̀ɑ̀n ʋ con. Ʋ mɑ swɩ̀n Zwezi yoo lɩ̀ɑ̀ tə con, ʋ wʋ́: "Á nəŋə, Yɩɩ pɑbiə tə, kɑ nə lɩ lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ cʋnɑ. 30 Mə ʋ mʋ̀ yoo nə ɑ̀ swɩ̀n də, ʋ yɩ bɛɛ tə, ʋ nə wɑ́ pú ɑ̀ kwɑ ʋ bɑ̀. Ʋ mʋ̀ nə dwə nə. Ʋ yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ ʋ wulə, də ɑ̀ tə tə̀lə́. 31 Aý mʋ̀ yɑ̀ yə̀rı̀ wɑ́. Aý mʋ̀ yɩ ɑ̀ twi, sə ɑ̀ lə lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ, kʋ twɑ́ də Yɩɩ yɩrɩ. Aý twi, sə ɑ̀ pɑ Yɩzərɑyɛlə lɩ̀ɑ̀ lwɑrɩ wɑ́". 32 Zwɑn kʋ́ʋ̀ swɩ̀n yoo kʋ tə, ʋ bɩrɩ, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ yɑ̀ yə̀rı̀ wɑ́. Yɑ́ Yɩɩ tʋn nə, sə ɑ̀ bɑ̀ ɑ̀ lə lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ. Ʋ tʋn nə, ʋ ɡɑ swɩ̀n də, ɑ̀ wɑ́ nɑ Yɩɩ-Siŋu tə, kʋ cúə́ lı̀ù yuu wɑ. Mə kʋ tı́ú nə li lɩ̀ɑ̀ Yɩɩ-Siŋu tə wɑ. Aý dɑ̀ń nɩ Yɩɩ-Siŋu tə, kʋ nɑn yɩɩ nə, ndə ɡunpwənə nə, kʋ cú kʋ jə̀ə́ Zwezi yuu wɑ. 34 Yɑ́ ɑ̀ nɩ kʋ, ɑ̀ swɩ̀n ɑ̀ bɩrɩ də, ʋ mʋ̀ nə yɑ Yɩɩ-Biu tə". 35 Kʋ tɩpʋrɩ nə, Zwɑn kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ bɑ̀ lɑ́, ʋ mʋ̀ də ʋ kɑrbɩɑ bələ. 36 Ʋ nɩ Zwezi, də ʋ mɑ kɛ̀ń, ʋ mɑ swɩ̀n ʋ yoo, ʋ wʋ́: "Á nəŋə, Yɩɩ pɑbiə tə nə!" 37 Zwɑn kɑrbɩɑ bələ tə nı̀ kʋ sʋɡʋ təntə. Bɑ dɑ̀ń púə́ Zwezi kwɑ. 38 Zwezi vəvəri ʋ ywɑ̀ń, də kʋ yɩ ʋ mʋ̀ kwɑ nə bɑ púə́. Ʋ mɑ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə ɑ́ pɩ̀ɑ̀?" Bɑ mɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Rɑbi, (kʋ də̀ń nə yɩ kɑrnyɩnɑ), n yɩ n zʋrɩ yə̀n nə?" 39 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Á bɩ̀ɑ̀n, yɑ́ ɑ́ wɑ́ nɑ!" Bɑ dɑ̀ń vəli, bɑ nɑ bwɑ́lɩ́ tə, Zwezi yɑ̀ nə wulə. Bɑ də wɑ́ yɩn duən nə kʋ dɩɩn tə nə. Kʋ yɑ̀ yɩ ndə dədəni nii luɡu bɑnɩɑ nə. 40 Kɑrbɩɑ bələ tə, bɑ nə nı̀ Zwɑn sʋ̀rɑ̀n tə, bɑ ɡɑ pı̀ı́ bɑ twɑ́ Zwezi nə tə, lı̀ù don yɩrɩ nə yɩ Andəre. Ʋ yɩ Simon Piyɛrə nyɑ́nʋ́. 41 Andəre dɑ̀ń dı́ yɑ́ɑ́, ʋ vɑ ʋ yı́ ʋ tətə zʋnʋ Simon, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Nə mʋ̀ nɩ lı̀ù tə, ʋ nə yɩ Mesi tə". Mesi də̀ń yɩ Kərisə. 42 Andəre dɑ̀ń mɑ jɑ Simon, ʋ vɑ Zwezi con. Zwezi mɑ ywɑ̀ń Simon, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "N mʋ̀ nə yɩ Zwʋnɑsə bı̀ú Simon. Bɑ wɑ́ bon mʋ́ Sefɑsə, kʋ mʋ̀ də̀ń nə yɩ 'kɑpɑn'." 43 Kʋ tɩpʋrɩ nə, Zwezi yɑ̀ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ vɑ Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ wɑ. Ʋ dɑ̀ń mɑ vɑ ʋ jə́rı́ Filipə. Zwezi swɩ̀n Filipə con, ʋ wʋ́: "Twɑ́ ɑ̀ nə!" 44 Filipə yɑ̀ yɩ Bɛtəsɑyɩdɑ tı́ú. Andəre də Piyɛrə də nɑn kʋ mʋ̀ tɩʋ təntə. 45 Filipə də vəli ʋ jə́rı́ Nɑtɑnɑyɛlə. Ʋ mɑ swɩ̀n Nɑtɑnɑyɛlə con, ʋ wʋ́: "Nə nɩ Zwezi. Ʋ yɩ Nɑzɑrɛtə tı́ú, ʋ ɡɑ yɩ Zwʋzɛfə bı̀ú. Mə ʋ yoo nə swɩ̀n Yɩɩ nii sɑɡɩ tə wɑ, ʋ nə pɩn Moyizə nə, də Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nɑ̀ sɑɡɑ tə wɑ". 46 Nɑtɑnɑyɛlə mɑ swɩ̀n Filipə con, ʋ wʋ́: "Wozəŋu wɑ̀ɑ́ Nɑzɑrɛtə nə kʋ nɑŋɑ nɑɑɑ?" 47 Filipə mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Bɑ̀ɑ́, yɑ́ n wɑ́ nɑ!" Zwezi nɑ Nɑtɑnɑyɛlə, də ʋ mɑ bɩ̀ɑ̀n ʋ con, ʋ mɑ swɩ̀n ʋ yoo, ʋ wʋ́: "Á nəŋə, lı̀ù tə, ʋ nə yɩ Yɩzərɑyɛlə lı̀ù cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. Ʋ bɑ lɩ̀ɑ̀ ɡɩɡɩrɩ". 48 Nɑtɑnɑyɛlə mɑ bwe Zwezi, ʋ wʋ́: "N yə̀ə́ nə yə̀n nə?" Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý nɩ mʋ́, də n yɑ̀ tə wulə kɑpɩrʋ tə də̀ń, də Filipə tə wɑ̀ mʋ́ bon". 49 Nɑtɑnɑyɛlə dɑ̀ń mɑ pı̀ı́, ʋ wʋ́: "Rɑbi, n mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ-Biu tə! N mʋ̀ nə ɡɑ yɩ Yɩzərɑyɛlə lɩ̀ɑ̀ pɩ̀ʋ́!" 50 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Aý nə swɩ̀n də, ɑ̀ yɑ̀ nɩ mʋ́ kɑpɩrʋ tə də̀ń nə, tə dɑ̀ń nə pɩn, n kə n wɑɑ ɑ̀ nə. N tə wɑ́ nɑ yofɑrɑn, tə nə dwə tətə". 51 Zwezi mɑ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Á wɑ́ nɑ lɑnworu də kʋ súrı́. Yɑ́ Yɩɩ mɑlɩkɛ dɩ̀ də tə cwi Ləzwənə-Biuf1 tə yuu con".

2

1 Dɩɑn bələ kwɑ nə, bɑ vwə fúrú Kɑ́nɑ́ nə, Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. Zwezi nuu də yɩn lɑ́. 2 Bɑ bon Zwezi də ʋ kɑrbɩɑ tə də, bɑ nə wɑ̀ɑ́, sə bɑ bɑ̀, kʋ fúrú tə wɑ. 3 Mɑ́ŋɑ́ don wɑ, divɛn tə, bɑ nə nywɩ̀n cɑ̀nɑ̀ tə wɑ, twi tə zwɛ̀. Zwezi nuu tə dɑ̀ń swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Bɑ kʋ́ʋ̀ bɑ divɛn jə". 4 Zwezi mɑ le ʋ nuu tə, ʋ wʋ́: "Kɑn, bɛ̀ɛ̀ n pɩ̀ɑ̀ də nə? Aý tʋtʋnɑn mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́!" 5 Ʋ nuu tə mɑ swɩ̀n tʋtʋnbɩɑ tə con, ʋ wʋ́: "Á fwɑ kʋ tə mɑmɑ, ʋ nə wɑ́ swɩ̀n ɑ́ con". 6 Sɑwurən bɑrdʋ, bɑ nə fwɑ də kɑpɑnɑ, yɑ̀ zɩɡɑ kʋ bwɑ́lɩ́ tə wɑ. Kʋ nədʋ mɑmɑ yɑ zwɩ litərə sɑpwɩtwɑ, nə ɑ̀ yə̀ə́ bı́ı́. Zwifə-bɑ yɑ̀ kəni nɩ́ɑ́ tə wɑ, bɑ mɑ sɩn bɑ tɩ̀ɑ̀n, ndə kʋ nə yɩ bɑ yofwɑmɩʋn, bɑ fwɑ nətʋ. 7 Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á kənə nɩ́ɑ́ ɑ́ sú sɑwurən tə tə!" Tʋ̀tʋ̀nɑ̀ tə mɑ kə nɩ́ɑ́ bɑ sú tə nii. 8 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á dɑ̀ń kwɑŋɑ, ɑ́ jɑ vɑ ɑ́ pɑ lı̀ù tə nə, ʋ nə ywɑ̀ŋɑ́ wodirən tə yuu". Bɑ mɑ kwɑ́n tə, bɑ jɑ vɑ, bɑ pɑ kʋ tı́ú nə. 9 Lı̀ù tə, ʋ nə ywɑ̀ŋɑ́ wodirən tə yuu, jon nɩ́ɑ́ təntə, tə nə jiɡə divɛn tə, ʋ nyʋ mɑncɩn. Ʋ yɑ̀ yə̀rı̀ divɛn təntə mʋ̀ nə nɑn lɑ́ bwɑ́lɩ́. Yɑ́ tʋ̀tʋ̀nɑ̀ tə, bɑ nə kwɑ́n nɩ́ɑ́ tə mʋ̀ yɑ̀ yə̀ə́. Lı̀ù tə, ʋ nə ywɑ̀ŋɑ́ wodirən tə yuu, dɑ̀ń mɑ bon kɑnbɑrɩ tə, 10 ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yɑ̀ɑ́ dı́ yɑ́ɑ́, bɑ pɑ divɛn tə, kʋ nə ywɑ́n zənzən. Yɑ́ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, lɩ̀ɑ̀ tə nə nyʋɑ bɑ sú, kʋ kwɑ nə, bɑ dɑ̀ń yɑ̀ɑ́ pɑ bɑ divɛn tə, kʋ nə bɑ ywɑ́n zənzən. N mʋ̀ yɑ́ divɛn tə, kʋ nə ywɑ́n, kʋ bɑ̀ kʋ yı́ sɩ́ʋ́n". 11 Mə Zwezi dɩɡɑ ʋ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn tə də̀ń nətʋ. Kʋ yoo təntə tʋn Kɑ́nɑ́ nə, Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. Kʋ twɑ́ nətʋ, Zwezi mɑ bɩrɩ ʋ dun tə. Yɑ́ ʋ kɑrbɩɑ tə ken bɑ wɑɑ ʋ nə. 12 Kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, ʋ mʋ̀ də ʋ nuu, də ʋ nyɑ́nɑ́ tə, də ʋ kɑrbɩɑ tə vəli Kɑpɛrənɑyimə. Bɑ wɑ̀ kʋ tɩʋ təntə wɑ yɩn bɑ dɑ́nɩ́, bɑ fwɑ dɩɑn bɑɡɑlɩ cɩcɩ kʋ wɑ. 13 Zwifə-bɑ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə yɑ̀ bwələ. Zwezi mɑ zɑ̀n, ʋ vɑ Zwerizɑlɛmə. 14 Ʋ nə yı́ lɑ́, ʋ vəli Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ dəwoo tə wɑ. Ʋ dɑ̀ń nɩ bɑywələ lɑ́, də bɑ wulə bɑ yoli nɩɑn, də pee də nɑsɑrɑ ɡunponif1. Ʋ nɑ lɩ̀ɑ̀ duən də, bɑ nə tún bɑ tɑbɩlɑn, bɑ mɑ lɑ́rɩ́ səbɩɑ. 15 Zwezi mɑ zɑ̀n ʋ jɑ ŋoni, ʋ mɑ fwɑ fɩfɩʋ, ʋ mɑ dɩŋɩ bɑ mʋ̀ də bɑ nɩɑn tə, də bɑ pee tə mɑmɑ, ʋ lɩ Yɩɩ dı̀ə̀ dəwoo tə wɑ. Ʋ yiɡu səbilɑrɑ tə səbɩɑ tə, ʋ lwɑ́ tɩɑ. Ʋ yiɡu bɑ tɑbɩlɑn tə, ʋ vəvəri ʋ pú tɩɑ. 16 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yoli nɑsɑrɑ ɡunponi tə con, ʋ wʋ́: "Á lɩɑ tə mʋ̀ wiən təntə yəbə! Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ tı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə, ɑ́ mɑ fwɑ yolu dı̀ə̀!" 17 Zwezi nə fwɑ nətʋ, ʋ kɑrbɩɑ tə lı̀ı́ bɑ tɩ̀ɑ̀n, də kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, kʋ wʋ́: "Sonu tə, ɑ̀ nə jə ɑ̀ pɑ n dı̀ə̀ tə nə, yɩ ndə mən nə, tə də́ ɑ̀ bɩcɑn wɑ". 18 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n dɑ̀ń mɑ bwe Zwezi, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ nə, n wɑ́ fwɑ n bɩrɩ nəbɑ, sə nə mɑ lwɑrɩ də, n jə cwəŋə, sə n fwɑ yoo kʋ tə yiri?" 19 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Á cʋ̀ɡɑ́ Yɩɩ dı̀ə̀ kɑ tə. Yɑ́ ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ lwɑ̀ kɑ, dɩɑn bɑtwɑ nii nə". 20 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n mɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Bɑ fwɑ bɩnɑ sɑpwilə də bɑrdʋ, sə bɑ mɑ lwɑ̀ Yɩɩ dı̀ə̀ kɑ tə, bɑ pɑ, kɑ zwɛ̀. Yɑ́ n mʋ̀ dɑ̀ń wʋ́, n wɑ́ lwɑ̀ kɑ dɩɑn bɑtwɑ nii nə?" 21 Zwezi yɑ̀ nə swɩ̀n, də Yɩɩ dı̀ə̀ tə, kʋ yɑ̀ yɩ ʋ tətə yɩrɑ tə yoo nə, ʋ swɩ̀n. 22 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ kɑrbɩɑ tə lı̀ı́ bɑ tɩ̀ɑ̀n, də ʋ yɑ̀ swɩ̀n kʋ yoo təntə, ʋ nə pı̀ı́ ʋ bwin ʋ nɑn tɩɑn wɑ, kwɑ nə. Yɑ́ bɑ dɑ̀ń pɩn cɩ́ɡɑ́ kʋ tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, də sʋɡʋ tə nə, Zwezi nə swɩ̀n. 23 Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə mɑ́ŋɑ́ wɑ, Zwezi yɑ̀ wulə Zwerizɑlɛmə nə. Lɩ̀ɑ̀ zənzən ken bɑ wɑɑ ʋ nə, Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn tə yɩrɩ, bɑ nə nɩ də, ʋ fwɑ. 24 Yɑ́ Zwezi bɩcɑn yɑ̀ wɑ̀ sɩn bɑ yuu wɑ. Ʋ yɑ̀ yə̀ə́ kʋ tə, bɑ mɑmɑ nə yɩ. 25 Zwezi yɑ̀ tɑ̀ lı̀ù tə, bɑ nə mɛ, sə bɑ swɩ̀n kʋ tə lı̀ù nə yɩ, bɑ bɩrɩ wɑ́. Ʋ tətə yə̀ə́ kʋ tə, kʋ nə wulə ləzwənə bɩcɑn wɑ.

3

1 Bɛɛ don yɑ̀ wulə Fɑrɩzɩɑn-bɑ wɑ, ʋ yɩ Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́, ʋ yɩrɩ nə yɩ Nikodɛmə. 2 Dɩɩn don nə, ʋ zɑ̀n ʋ vɑ Zwezi con tɩtɩn nə, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, nə yə̀ə́ də, n yɩ lı̀ù tə, Yɩɩ nə tʋn, sə n kɑ̀rɩ̀ nəbɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, n mɑ fwɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn tə, lı̀ù mɑmɑ nə wɑ̀rɩ̀ ʋ fwɑ, də Yɩɩ nə tə̀lə́ də kʋ tı́ú". 3 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: Lı̀ù nə wɑ̀ ʋ tɩ̀ɑ̀n lʋrɩ lʋrdʋn, ʋ wɑ̀rɩ̀ Yɩɩ pɑ̀rɩ̀ tə wɑ lı̀ù ʋ yɑnɩ". 4 Nikodɛmə mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Nətə nə lı̀ù wɑ́ lʋrɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n lʋrdʋn, də ʋ nə yɩ nəkwɩɑ? Ʋ kʋ́ʋ̀ wɑ̀ɑ́ ʋ pı̀ı́ ʋ zwɩ ʋ nuu pùə́ wɑ, sə ʋ lʋrɩ wɑ́, nɑɑɑ?" 5 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: Də lı̀ù nə wɑ̀ twɑ́ də nɩ́ɑ́, də Yɩɩ-Siŋu tə, ʋ mɑ lʋrɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n, ʋ wɑ̀rɩ̀ Yɩɩ pɑ̀rɩ̀ tə wɑ, ʋ zwɩ. 6 Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ bɛɛ də kɑn nə lʋrɩ, bɑ yɩ ləzwənə dwı́ı́ nə tɩ bɑ. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ Yɩɩ-Siŋu tə nə lʋrɩ, bɑ də yɩ Yɩɩ-Siŋu tə nə tɩ bɑ. 7 Dɑ̀n kɑ́ pɑ kʋ dɩ̀ n yuu, də ɑ̀ nə swɩ̀n n con, ɑ̀ wʋ́: Á mɛ, sə ɑ́ lʋrɩ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n lʋrdʋn. 8 Vʋʋ yɩ kʋ fuli bwɑ́lɩ́ tə nə, kʋ nə swə. N yɑ̀ɑ́ nə̀ń kʋ zəzuɡu, n ɡɑ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, kʋ nə nɑŋɑ, nə ɑ̀ yə̀ə́ bwɑ́lɩ́ tə, kʋ nə vələ. Mə kʋ yɩ nətʋ də lı̀ù tə mɑmɑ, Yɩɩ-Siŋu tə nə lʋrɩ". 9 Nikodɛmə dɑ̀ń mɑ bwe Zwezi, ʋ wʋ́: "Nətə nə kʋ nətʋ tə wɑ̀ɑ́ kʋ tʋŋɑ?" 10 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "N yɩ kɑrnyɩnɑ, n yɩrɩ nə nɑn Yɩzərɑyɛlə wɑ. N ɡɑ yə̀rı̀ yı̀ə̀n tə tə? 11 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: Nə yɑ̀ɑ́ swɩ̀n kʋ tə, nə nə yə̀ə́. Nə ɡɑ swɩ̀n nə bɩrɩ ɑbɑ kʋ tə, nə nə nɩ. Yɑ́ ɑ́ bɑ nə sʋɡʋ joŋə. 12 Á bɑ cɩ́ɡɑ́ pɩn ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə nə, də ɑ̀ nə swɩ̀n tɩɑ kɑ tə yuu yı̀ə̀n tə yoo ɑ́ con. Nətə nə ɑ́ dɑ̀ń wɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə nə, də ɑ̀ nə wɑ́ swɩ̀n Yɩɩ sɑ̀ń yı̀ə̀n tə yoo ɑ́ con? 13 Lı̀ù mɑmɑ tə wɑ̀ Yɩɩ sɑ̀ń nə dɩ̀, də kʋ tɑ̀ Ləzwənə-Biuf1 tə, ʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń, ʋ cú. 14 Moyizə fwɑ dənf1, ʋ kə yɩɩ nə dɑʋ yuu wɑ, ʋ zɩɡɩ lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yɑ́ɑ́ con. Mə nətʋ tətə nə bɑ mɛ, sə bɑ zɩ̀n Ləzwənə-Biuf1 tə də bɑ kə yɩɩ nə lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ yɑ́ɑ́ con. 15 Yɑ́ lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ dɑ̀ń nə ken ʋ wɑɑ ʋ nə, ʋ wɑ́ nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 16 Cɩ́ɡɑ́, Yɩɩ sónı́ lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ zənzən. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ pɑ ʋ bidʋɑ kələn tə, sə lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə ken ʋ wɑɑ ʋ nə, ʋ kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ jɛ́n mɑmɑ. Yɑ́ ʋ wɑ́ nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 17 Yɩɩ mʋ̀ yɑ̀ wɑ̀ ʋ bı̀ú tə tʋn lʋʋ wɑ, sə ʋ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀. Yɩɩ tʋn wɑ́, sə ʋ jon lɩ̀ɑ̀ bɑ cʋnɑ tə wɑ. 18 Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ʋ nə wuuu, bɑ kʋ́ʋ̀ bɑ́ bʋ̀rɩ̀ kʋ tı́ú bʋ̀rɑ̀. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə bɑ ʋ wɑɑ keni ʋ nə, kʋ tı́ú bʋ̀rɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ kɑ bʋ̀rɩ̀, ʋ nə bɑ ʋ wɑɑ keni Yɩɩ bidʋɑ kələn tə nə yɩrɩ. 19 Á nəŋə, nətʋ tə ɡʋrɩ bʋ̀rɑ̀ tə nə wɑ́ twɑ́, kʋ mɑ bɑ̀. Poni twi lʋʋ wɑ, yɑ́ ləzoni ɡɑ sónı́ yikunu, bɑ doni poni tə, bɑ nə tʋŋɑ yolwɑnɑ tə yɩrɩ. 20 Lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə tʋŋɑ yolwɑnɑ, ʋ culi poni, ʋ ɡɑ bɑ poni wɑ nɑŋɑ. Fən jɑ wɑ́, də dɩɩn don ʋ tʋtʋnkʋkwɩnɑn tə nə wɑ́ nɑn poni tə nə yɩrɩ. 21 Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə twɑ́ cɩ́ɡɑ́ cwəŋə, ʋ yɑ̀ɑ́ bɑ̀ poni wɑ, sə ʋ tʋtʋnɛɛ tə nɑn poni tə wɑ, sə lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ nɑ, də ʋ tʋtʋŋɩ mɑmɑ twɑ́ Yɩɩ fɩrɑ nə". 22 Kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, Zwezi kɑrbɩɑ tə kwé wɑ́, bɑ vɑ Zwide nɑɡwɑnɑɑ wɑ. Ʋ mʋ̀ də bɑ dɑ̀ń yɑ̀ wulə lɑ́, ʋ ɡɑ li lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ, kʋ twɑ́ də Yɩɩ yɩrɩ. 23 Zwɑnf1 də yɑ̀ wulə Enon nə, kʋ nə bwələ də Sɑlimə. Nɩ́ɑ́ yɑ̀ dɑ́ɑ́ kʋ bwɑ́lɩ́ tə wɑ. Ʋ dɑ̀ń li lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ dɑ̀ń yɑ̀ twi ʋ con, sə ʋ lə bɑ nɩ́ɑ́ tə wɑ. 24 Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, də bɑ tə wɑ̀ Zwɑn ken bɑ̀ń dı̀ə̀ wɑ. 25 Zwɑn kɑrbɩɑ tə, də Zwifə-bɑ yuu tı́ú don, zɩ̀n tʋ́tʋ̀nɑ́ bɑ pwərə wɑ. Bɑ tʋ́tʋ̀nɑ́ tə yɩ nətʋ lı̀ù nə wɑ́ sɩn ʋ tɩ̀ɑ̀n də nɩ́ɑ́, ndə bɑ nə mɛ, sə bɑ fwɑ nətʋ, bɑ mɑ zı̀lı́ Zwifə-bɑ yofwɑmɩʋn tə. 26 Zwɑn kɑrbɩɑ tə zɑ̀n bɑ vɑ bɑ yı́ wɑ́, bɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, lı̀ù don yɑ̀ yɩn də mʋ́, Zwurədɛn mʋnɑɑ tə kwɑ con. N swɩ̀n ʋ yoo n bɩrɩ nəbɑ. Nə̀ń, ʋ də wulə ʋ li lɩ̀ɑ̀ nɩ́ɑ́ wɑ, kʋ twɑ́ də Yɩɩ yɩrɩ. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ vələ ʋ mʋ̀ con". 27 Zwɑn mɑ le, ʋ wʋ́: "Ləzwənə mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ won ʋ nɩ, də kʋ nə tɑ̀ kʋ tə, Yɩɩ nə ken kʋ dɩ̀ɑ̀n ʋ jɩɩn wɑ. 28 Á tətə yə̀ə́, də ɑ̀ swɩ̀n ɑ̀ bɩrɩ də, ɑ̀ mʋ̀ nə tɑ̀ Kərisə tə. Aý yɩ Yɩɩ nə tʋn nə, sə ɑ̀ yɑ Kərisə yɑ́ɑ́, ɑ̀ bɑ̀. 29 Kʋ yɩ ndə lı̀ù nə, ʋ nə jə ʋ kɑn, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ swe. Kɑnbɑrɩ nə tɩ ʋ kɑn. Yɑ́ kɑnbɑrɩ tə dɑbɛɛ tə, ʋ nə jə̀ń ʋ səpuni nə, ʋ yɑ̀ɑ́ cʋɡɑ kɑnbɑrɩ tə sʋɡʋ. Ʋ pùə́ yɑ poli kɑnbɑrɩ tə sʋ̀rɑ̀n tə yɩrɩ. Mə ɑ̀ pupoli tə dɑ́ɑ́ zənzən nətʋ. 30 Kʋ mʋ̀ tə yɩrɩ, Zwezi dun mɛ, sə tə súrı́, wuuu, sə ɑ̀ mʋ̀ dun ɡɑ mun". 31 "Lı̀ù tə nə nɑn Yɩɩ, wulə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yuu wɑ. Lı̀ù tə, ʋ nə yɩ tɩrɑn nə fwɑ, ʋ yɩ tɩɑ tə nə tɩ. Yɑ́ ʋ yɑ̀ɑ́ swɩ̀n ndə lı̀ù tə nə, ʋ nə yɩ tɩɑ nyiən. Lı̀ù tə, ʋ nɑn Yɩɩ sɑ̀ń, ʋ wulə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yuu wɑ. 32 Lı̀ù təntə yɑ̀ɑ́ swɩ̀n kʋ tə bɑ tə, ʋ nə nɩ də ʋ nə nı̀, ʋ bɩrɩ. Yɑ́ lı̀ù mɑmɑ ɡɑ bɑ ʋ sʋɡʋ tə joŋə. 33 Lı̀ù tə, ʋ nə sɛ̀ ʋ sʋɡʋ, kʋ tı́ú bɩrɩ də, Yɩɩ yɑ cɩ́ɡɑ́. 34 Lı̀ù tə, Yɩɩ nə tʋn, ʋ yɑ̀ɑ́ swɩ̀n Yɩɩ sʋ̀rɑ̀n tə. Yɑ́ Yɩɩ yɑ̀ɑ́ pɑ wɑ́ ʋ mʋ̀ Yɩɩ-Siŋu tə zənzən. 35 Nə nyɩnɑ Yɩɩ swə ʋ bı̀ú tə. Yɑ́ ʋ ken won mɑmɑ ʋ jɩɩn wɑ. 36 Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ Yɩɩ-Biu tə nə wuuu, ʋ jə mɩɩ tə, kʋ bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ̀ Yɩɩ-Biu tə nii zı̀lı́, ʋ bɑ́ nɑ mɩɩ. Yɑ́ Yɩɩ lɩŋɑ tə zɑŋɑ ʋ yuu wɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ".

4

1 Fɑrɩzɩɑn-bɑ nı̀ də, Zwezi nɑ kɑrbɩɑ, ʋ doni Zwɑn. Ʋ ɡɑ li lɩ̀ɑ̀ də nɩ́ɑ́ wɑ, kʋ twɑ́ də Yɩɩ yɩrɩ, ʋ doni wɑ́. Kʋ cɩ́ɡɑ́ yɑ̀ tɑ̀ Zwezi tətə nə li lɩ̀ɑ̀ tə nɩ́ɑ́ wɑ. Kʋ yɑ̀ yɩ ʋ kɑrbɩɑ tə. Yuu-Tiu nə lwɑrɩ kʋ, ʋ dɑ̀ń zɑ̀n ʋ nɑn Zwide nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ, ʋ vɑ Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ wɑ. 4 Yɑ́ Zwezi nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ vɑ Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ, kʋ yɑ̀ mɛ, sə ʋ twɑ́ Sɑmɑri nɑɡwɑnɑɑ wɑ ʋ lɛ. 5 Ʋ dɑ̀ń vəli ʋ yı́ Sɑmɑri nɑɡwɑnɑɑ tə tɩʋ don, bɑ nə boŋə 'Sikɑrə'. Kʋ tɩʋ təntə yɑ̀ bwələ də Zwɑkɔbə kɑ́rɑ́ tə, ʋ nə pɩn ʋ bı̀ú Zwʋzɛfə nə. 6 Zwɑkɔbə vɩlɩ yɑ̀ wulə kɑ́rɑ́ təntə wɑ. Zwezi vəli ʋ ɡwɑ̀rɩ̀. Ʋ dɑ̀ń twi ʋ jə̀ə́ vɩlɩ tə nii nə. Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə yɑ̀ yɩ ndə yɩcɑʋ luɡu fuɡə bələ nə. 7 Zwezi kɑrbɩɑ tə mʋ̀ yɑ̀ vəli tɩfɑrʋ tə wɑ, sə bɑ yə̀ wodiu. Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n kɑn don twi, sə ʋ tɑn nɩ́ɑ́ vɩlɩ tə wɑ. Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Aý lòrı̀ nɩ́ɑ́, sə ɑ̀ nyʋ!" 9 Kɑn tə mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ yɩ Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n kɑn. Yɑ́ n mʋ̀ ɡɑ yɩ Zwifə. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ lòrı̀ nɩ́ɑ́ ɑ̀ con, sə n nyʋ?" Zwifə-bɑ də Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n yofwɑmɩnɑn yɑ̀ tɑ̀ nədʋ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ swɩ̀n nətʋ. 10 Zwezi mɑ pı̀ı́ ʋ le kɑn tə, ʋ wʋ́: "N yə̀rı̀ won tə, kʋ nə yɩ Yɩɩ tɑrpɩʋn tə. Yɑ́ n yə̀rı̀ lı̀ù tə, ʋ nə lòrı̀, sə n pɑ wɑ́ nɩ́ɑ́, sə ʋ nyʋ. N yɑ̀ nə yə̀ə́ kʋ tı́ú, n mʋ̀ yɑ̀ nə wɑ́ lòrı̀ nɩ́ɑ́ ʋ con, sə n nyʋ. Yɑ́ ʋ wɑ́ pɑ mʋ́ nɩ́ɑ́, tə nə pɩn mɩɩ". 11 Kɑn tə mɑ kʋ́ʋ̀ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, n dɑ̀ń nə bɑ won jə, kʋ nə wɑ̀ɑ́ nɩ́ɑ́ kʋ tɑŋɑ. Yɑ́ vɩlɩ tə də də̀ń mɑ lù. N dɑ̀ń wɑ́ nɑ nɩ́ɑ́ təntə yə̀n, tə nə pɩn mɩɩ? 12 Vɩlɩ kʋ tə, yɩ nə nɩbɛɛ Zwɑkɔbə nə pɩn nəbɑ. Ʋ tətə Zwɑkɔbə, də ʋ bɩɑ, də vɑ̀nɑ́ tə mɑmɑ, nyʋɑ kʋ nɩ́ɑ́. N bʋŋɑ də, n mʋ̀ nə dwə wɑ́, nɑɑɑ?" 13 Zwezi mɑ kʋ́ʋ̀ le kɑn tə, ʋ wʋ́: "Lı̀ù mɑmɑ nə nyʋɑ vɩlɩ kʋ tə nɩ́ɑ́ tə, nɑnyʋnɩ tə wɑ́ pı̀ı́ kʋ jɑ wɑ́. 14 Yɑ́ lı̀ù nə nyʋɑ nɩ́ɑ́ tə, ɑ̀ nə wɑ́ pɑ wɑ́, nɑnyʋnɩ kʋ́ʋ̀ bɑ pı̀ı́ kʋ jɑ kʋ tı́ú mɑmɑ. Yɑ́ nɩ́ɑ́ tə, ɑ̀ nə wɑ́ pɑ kʋ tı́ú nə, nɩ́ɑ́ təntə wɑ́ jı̀ nɑbuliyii ʋ wɑɑ, tə dəri wuuu, tə pɩn wɑ́ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con". 15 Kɑn tə mɑ kʋ́ʋ̀ lòrı̀ Zwezi, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, pɑ nə nɩ́ɑ́ təntə, sə nɑnyʋnɩ kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ pı̀ı́ kʋ jɑ nə. Sə ɑ̀ kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀, ɑ̀ tɑn nɩ́ɑ́ yəbə". 16 Zwezi mɑ swɩ̀n kɑn tə con, ʋ wʋ́: "Vəli, n bon n bɑrɩ, sə ɑ́ bɑ̀ yəbə!" 17 Kɑn tə le Zwezi, ʋ wʋ́: "Aý bɑ bɑrɩ jə!" Zwezi mɑ kʋ́ʋ̀ swɩ̀n kɑn tə con, ʋ wʋ́: "N jə cɩ́ɡɑ́, sə n swɩ̀n də, n bɑ bɑrɩ jə. 18 N jɩn bɑrɑ bonu. Yɑ́ n bɑrɩ tə, n nə jə sɩ́ʋ́n nə, ʋ də tɑ̀ n bɑrɩ. N swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ ɑ̀ con!" 19 Kɑn tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, ɑ̀ nɑ də, n yɩ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀. 20 Nə nɩbɑrɑ Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n yɑ̀ pɩn dun Yɩɩ nə pɑɑn kɑ tə yuu wɑ. Yɑ́ ɑ́ mʋ̀ Zwifə-bɑ mʋ̀ bɩrɩ də, bwɑ́lɩ́ tə, bɑ nə mɛ, sə bɑ pɑ dun Yɩɩ nə, yɩ kʋ wulə Zwerizɑlɛmə wɑ". 21 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kɑn, pɑ cɩ́ɡɑ́ ɑ̀ sʋɡʋ tə nə. Mɑ́ŋɑ́ bɩ̀ɑ̀n, kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə nə twi, lɩ̀ɑ̀ kʋ́ʋ̀ bɑ vɑ pɑɑn kɑ tə yuu wɑ, sə bɑ pɑ dun Yɩɩ nə. Kʋ mɑ bɑ yɑ Zwerizɑlɛmə wɑ, nə ɑ́ wɑ́ pɑ dun nyɩnɑ Yɩɩ nə. 22 Á mʋ̀ Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n, ɑ́ yə̀rı̀ lı̀ù tə, ɑ́ nə pɩn dun wɑ́. Nə mʋ̀ Zwifə-bɑ, nə yə̀ə́ lı̀ù tə, nə nə pɩn dun wɑ́. Lwɑrɩ də, Yɩɩ nə twɑ́ Zwifə-bɑ, ʋ mɑ joŋə ləzoni bɑ cʋnɑ wɑ. 23 Mɑ́ŋɑ́ bɩ̀ɑ̀n. Yɑ́ kʋ mɑ́ŋɑ́ tətə yı́ sɩ́ʋ́n. Yɑ́ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə pɩn dun Yɩɩ nə tə, dɑ̀ń wɑ́ twɑ́ Yɩɩ-Siŋu tə də cɩ́ɡɑ́ nə, bɑ mɑ pɑ dun nyɩnɑ Yɩɩ nə. Mə bɑ mʋ̀ Yɩɩ jʋ̀nɑ̀ təntə yiri nə, nyɩnɑ Yɩɩ pɩ̀ɑ̀. 24 Yɩɩ yɩ Siŋu. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə pɩn wɑ́ dun mɛ, sə bɑ pɩn wɑ́ dun, də Yɩɩ-Siŋu tə sɑŋʋ, də cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ". 25 Kɑn tə mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Aý yə̀ə́ də Mesi tə, bɑ nə boŋə Kərisə, wɑ́ bɑ̀. Ʋ nə twi, ʋ wɑ́ swɩ̀n tə mɑmɑ yɑ́ɑ́, ʋ bɩrɩ nəbɑ". 26 Zwezi mɑ swɩ̀n kɑn tə con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ kʋ lı̀ù təntə tətə! Aý mʋ̀, ɑ̀ nə swɩ̀n n con". 27 Mɑ́ŋɑ́ don wɑ, Zwezi kɑrbɩɑ tə dɑ̀ń pı̀ı́ bɑ bɑ̀. Kʋ dɩ̀ɡɑ̀ bɑ yuu də, kʋ tə nə pɩn Zwezi swɩ̀n də kɑn tə. Bɑ lı̀ù mɑmɑ də wɑ̀ Zwezi bwe, ʋ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə n pɩ̀ɑ̀ kɑn tə con?" Nə ɑ̀ yə̀ə́: "Bɛ̀ɛ̀ yoo nə n swɩ̀n kɑn tə con?" 28 Kɑn tə dɑ̀ń yɑ́ ʋ kwɑ̀rɑ́ tə, ʋ ɡɑ vɑ tɩfɑrʋ tə wɑ, ʋ swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ tə con, ʋ wʋ́: 29 "Á bɩ̀ɑ̀n, ɑ́ nə̀ń bɛɛ, ʋ nə swɩ̀n won tə mɑmɑ, ɑ̀ nə fwɑ. Dɩɩn don, kʋ wɑ́ yɑ Kərisə nə". 30 Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n dɑ̀ń nɑn bɑ tɩʋ tə wɑ, bɑ bɑ̀ Zwezi con. 31 Kʋ twi kʋ yı́ mɑ́ŋɑ́ don wɑ, Zwezi kɑrbɩɑ tə yɑ̀ wulə bɑ lòrı̀ wɑ́, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, yɑ́, sə n də́ wodiu!" 32 Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý jə wodiu, ɑ̀ nə də́. Yɑ́ ɑ́ ɡɑ yə̀rı̀ kʋ wodiu təntə". 33 Ʋ kɑrbɩɑ tə dɑ̀ń swɩ̀n duən con, bɑ wʋ́: "Mə kʋ nə yɩ lı̀ù nə jɑ wodiu, ʋ bɑ̀ ʋ pɑ wɑ́, sə ʋ də́, nɑɑɑ?" 34 Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý wodiu nə yɩ, sə ɑ̀ fwɑ kʋ tə nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə, tə fɩrɑ. Aý mɛ, sə ɑ̀ tʋn ʋ tʋtʋnɑn tə, ɑ̀ pɑ tə nii sú. 35 Á tətə swɩ̀n də, kʋ ɡɑ cɑ̀nɩ̀ bɑnɩɑ, sə bɑ zɑ wiən. Aý mʋ̀ swɩ̀n kʋ ɑ́ con, ɑ́ zɩɑn ɑ́ yɩ́ɑ́ ɑ́ kə yɩɩ nə, ɑ́ ɡɑ jə́n kɑ́rɩ́ tə nə pɩ̀rɩ̀ nətʋ, tə pɩ̀ɑ̀ zɑɡʋ. 36 Lı̀ù tə, ʋ nə zɑ tə, ʋ də́ yɑ́ɑ́ ʋ nɑ ʋ ŋwɩ́rɑ́n. Yɑ́ ʋ ɡɑ kəni wobɩɑ tə duən nə. Wobɩɑ tə, ʋ nə kəni duən yɩ lɩ̀ɑ̀ tə, Yɩɩ nə vɑn bɑ, ʋ jon, sə bɑ nɑ mɩɩ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ ʋ con. Kʋ mʋ̀ nə wɑ́ pɑ wodùrú tə, də lı̀ù tə nə zɑ mɛ wɑ́ yɑ̀ pupwən wɑ. 37 Kʋ mʋ̀ yɩrɩ nə, yoo kʋ tə, bɑ nə swɩ̀n tə, yɩ cɩ́ɡɑ́: 'Lı̀ù yɑ̀ɑ́ dù, ʋ don ɡɑ zɑ'. 38 Aý tʋn ɑbɑ, ɑ̀ pɑ ɑ́ vɑ ɑ́ zɑ kɑ́rɑ́ wiən, ɑ́ ɡɑ wɑ̀ kɑ wɑ tʋn mɑmɑ. Lɩ̀ɑ̀ duən nə dı́ yɑ́ɑ́ bɑ tʋn kɑ wɑ. Á mʋ̀ yɩ tori nə, ɑ́ tı̀ tʋtʋŋɩ tə nywɑrɩ wɑ". 39 Kɑn tə bɩrɩ də, Zwezi swɩ̀n ʋ con, won tə mɑmɑ, ʋ nə fwɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Sɑmɑri tɩ̀ɑ́n zənzən nɑn tɩʋ tə wɑ, bɑ bɑ̀, bɑ kə bɑ wɑɑ Zwezi nə. 40 Bɑ tə twi Zwezi con, bɑ lòrı̀ wɑ́, sə ʋ yɑ də bɑ. Yɑ́ Zwezi fwɑ dɩɑn bələ bɑ con. 41 Lɩ̀ɑ̀ duən zənzən tə ken bɑ wɑɑ Zwezi nə, sʋ̀rɑ̀n tə yɩrɩ, ʋ mʋ̀ Zwezi tətə nə swɩ̀n bɑ con. 42 Bɑ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n kɑn tə con, bɑ wʋ́: "Kʋ kʋ́ʋ̀ tɑ̀ n sʋ̀rɑ̀n tə nə pɩn, nə kə nə wɑɑ ʋ nə. Nə tətə dɑ̀ń nı̀ ʋ sʋ̀rɑ̀n tə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, nə yə̀ə́ cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ də, ʋ joŋə lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ bɑ cʋnɑ wɑ". 43 Zwezi fwɑ dɩɑn bələ kʋ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ. Kʋ kwɑ nə, ʋ zɑ̀n ʋ lɛ ʋ vɑ Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ. 44 Zwezi tətə nə swɩ̀n də, Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ bɑ zı̀lə́ nɩ ʋ tətə nyɩnɑ tɩʋ wɑ. 45 Yɑ́ Zwezi nə yı́ Gɑlile, Gɑlile tɩ̀ɑ́n tə sɛ̀, bɑ jon wɑ́, bɑ də yɑ̀ nə vəli Zwerizɑlɛmə Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə, bɑ ɡɑ nɑ kʋ tə mɑmɑ, ʋ nə tʋn kʋ cɑ̀nɑ̀ tə wɑ yɩrɩ. 46 Zwezi kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ vɑ Kɑ́nɑ́, kʋ nə wulə Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. Mə kʋ mʋ̀ tɩʋ təntə wɑ nə, ʋ lwɑ̀ń nɩ́ɑ́ tə, ʋ pɑ tə jı̀ divɛn. Pɩ̀ʋ́ don kwɑ lı̀ù yɑ̀ wulə Kɑpɛrənɑyimə nə, ʋ bı̀ú yɑ̀ nə yɩ̀. 47 Ʋ yɑ̀ nı̀ də, Zwezi nɑn Zwide nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ, ʋ bɑ̀ Gɑlile. Ʋ dɑ̀ń twi ʋ yı́ Zwezi yɩrɑ, ʋ ɡɑ lòrı̀ wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý lòrı̀ mʋ́, sə n bɑ̀ Kɑpɛrənɑyimə, n zwɛ̀ yɑyɩɡʋ tə, kʋ nə pɩ̀ɑ̀, kʋ ɡʋ ɑ̀ bı̀ú tə". 48 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, ɑ́ nə wɑ̀ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn də yomɩlɑn nɩ, ɑ́ bɑ sɛ̀, ɑ́ kəni ɑ́ wɑɑ ɑ̀ nə". 49 Pɩ̀ʋ́ kwɑ lı̀ù tə mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, bɑ̀ ɑ̀ sɑ̀ń, də ɑ̀ bı̀ú tə tə wɑ̀ tɩ". 50 Zwezi mɑ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Vəli n sɑ̀ń, n bı̀ú tə wulə ʋ mɩɩ nə!" Bɛɛ tə pɩn cɩ́ɡɑ́ Zwezi sʋɡʋ tə nə. Yɑ́ ʋ dɑ̀ń ɡɑ lɛ, ʋ vı̀rı́. 51 Mɑ́ŋɑ́ tə, ʋ nə tə wulə cwəŋə wɑ, ʋ mɑ vəli ʋ sɑ̀ń, də ʋ tʋtʋnbɩɑ nə bɑ twi, bɑ jə́rı́ wɑ́ cwəŋə tə wɑ, bɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N bı̀ú tə nɩ yɑzurə, ʋ wulə ʋ mɩɩ nə". 52 Ʋ mɑ bwe bɑ, sə ʋ jə́n mɑ́ŋɑ́ kɑ wɑ nə, ʋ nɩ yɑzurə. Ʋ tʋtʋnbɩɑ tə mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Dɩɑn dɩɩn tə dədəni nii luɡu nədʋ mɑ́ŋɑ́ wɑ nə, yɑlɩŋɑ tə dʋɡʋ wɑ́". 53 Bı̀ú tə nyɩnɑ tə dɑ̀ń lwɑrɩ də, kʋ yɑ mɑ́ŋɑ́ tə tətə wɑ, Zwezi nə swɩ̀n ʋ con də, ʋ bı̀ú tə nɩ yɑzurə, ʋ wulə ʋ mɩɩ nə. Kʋ dɑ̀ń pɩn ʋ mʋ̀ də ʋ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ kə bɑ wɑɑ Zwezi nə. 54 Kʋ mʋ̀ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ təntə, nə yɩ bələ nii nyiən, Zwezi nə fwɑ, də ʋ nə nɑn Zwide ʋ vɑ Gɑlile.

5

1 Kʋ kwɑ nə, Zwifə-bɑ dı́ cɑ̀nɑ̀ don. Zwezi dɑ̀ń mɑ zɑ̀n ʋ vɑ Zwerizɑlɛmə. 2 Zwerizɑlɛmə wɑ, cɑ̀rʋ́ yɑ̀ wulə mimii don nii nə, bɑ nə boŋə kʋ mimii təntə 'pɑbii mimii'. Ebərə-bɑ sʋɡʋ wɑ, bɑ yɑ̀ jə cɑ̀rʋ́ təntə, bɑ boŋə 'Bɛtɛsədɑ'. Cɑ̀rʋ́ təntə yɑ̀ jə nɑpɑkʋlɑn bonu. 3 Yɑyɩŋɑ kɑpʋpʋ, də lilirən, də ɡwɑnɑn, də kwɑnɑn yɑ̀ nə tə́ɡə́ nɑpɑkʋlɑn təntə wɑ. [Bɑ yɑ̀ tə́ɡə́ lɑ́, bɑ dɑ̀nɩ̀ də, cɑ̀rʋ́ tə nɩ́ɑ́ tə dwɑnɩ. 4 Mɑ́ŋɑ́ don wɑ, mɑlɩkɑ yɑ̀ɑ́ cú, kɑ dwɑnɩ nɩ́ɑ́ tə. Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ yɑ́ɑ́, ʋ zʋ nɩ́ɑ́ tə wɑ, də tə nə dwɑn tə zwɛ̀, kʋ tı́ú yɑ̀ɑ́ nɑ yɑzurə. Də ʋ yɑyɩɡʋ tə nə swə, kʋ yɑ nətʋ mɑmɑ.] 5 Bɛɛ don də yɑ̀ tə́ɡə́ lɑ́ də ʋ yɑyɩɡʋ, kʋ nə jə bɩnɑ fɩtwɑ də nɑnɑ. 6 Zwezi yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ ʋ yə̀ə́ də, kʋ bɛɛ təntə nə yɩ̀ kʋ dɑ́nɩ́. Zwezi nə nɩ bɛɛ tə ʋ tə́ɡə́, ʋ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "N pɩ̀ɑ̀, sə n nɑ yɑzurə, nɑɑɑ?" 7 Yɑyɩŋʋ tə mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, ɑ̀ bɑ lı̀ù jə, sə ʋ jɑ nə ʋ kə nɩ́ɑ́ tə wɑ, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, tə nə dwɑnɩ. Tə nə wulə tə dwɑnɩ, ɑ̀ nə pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ yı́ lɑ́ nə, də lı̀ù don dı́ yɑ́ɑ́, ʋ zʋ, də ɑ̀ tə wɑ̀ yı́". 8 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Zɑ̀n yɩɩ nə, n tı̀ n sɑrɑ tə, n vı̀ı́!" 9 Nɑɑ nədʋ, də bɛɛ tə yɑyɩɡʋ tə zwɛ̀, ʋ zɑ̀n, ʋ tı̀ ʋ sɑrɑ tə, ʋ vı̀rı́. Kʋ mʋ̀ yoo təntə yɩ, kʋ tʋn Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn nə. 10 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɛɛ tə, ʋ nə nɩ yɑzurə tə con, bɑ wʋ́: "Zə̀n dɩɩn tə yɩ sı̀ə́ dɩɩn. Kʋ culə, sə n zɩn n sɑrɑ tə!" 11 Bɛɛ tə mɑ pı̀ı́ ʋ le bɑ, ʋ wʋ́: "Lı̀ù tə, ʋ nə zwɛ̀ ɑ̀ yɑyɩɡʋ tə, swɩ̀n ɑ̀ con, də ɑ̀ zɑ̀n, ɑ̀ tı̀ ɑ̀ sɑrɑ tə, ɑ̀ ɡɑ vı̀ı́". 12 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "Wɑ̀ɑ̀ nə yɩ kʋ lı̀ù təntə, ʋ nə swɩ̀n n con də, n zɑ̀n, n tı̀ n sɑrɑ tə, n ɡɑ vı̀ı́?" 13 Yɑ́ bɛɛ tə, ʋ yɑyɩɡʋ tə nə zwɛ̀ tə, də yɑ̀ yə̀rı̀ kʋ lı̀ù tə, ʋ nə zwɛ̀ kʋ. Zwezi yɑ̀ lɛ ʋ vı̀ı́ lɑlʋʋ tə yɩrɩ, bɑ yɑ̀ nə wulə kʋ bwɑ́lɩ́ tə wɑ. 14 Kʋ kwɑ nə, Zwezi pı̀ı́ ʋ nɑ bɛɛ təntə Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Cʋɡʋ zəni, sɩ́ʋ́n nə n nɩ yɑzurə, n kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ pı̀ı́ n tʋn cʋnɑ, sə yoo don, kʋ nə dwə kʋ tə, kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ pı̀ı́, kʋ yı́ mʋ́". 15 Bɛɛ tə dɑ̀ń vəli, ʋ swɩ̀n Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə con də, kʋ yɑ Zwezi nə zwɛ̀ ʋ yɑyɩɡʋ tə. 16 Kʋ mʋ̀ yɩrɩ nə, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n dɑ̀ń zɑ̀n, bɑ zɩɡɑ Zwezi nə, kʋ nə yɩ bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə nə, ʋ fwɑ kʋ yoo təntə yɩrɩ. 17 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý nyɩnɑ Yɩɩ yɩ ʋ tʋŋɑ wuuu, də sɩ́ʋ́n mɑmɑ, ɑ̀ də yɩ ɑ̀ tʋŋɑ". 18 Zwezi sʋɡʋ təntə kʋ́ʋ̀ súrı́ lɑ́, kʋ pɑ Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń kwɛn, bɑ pɩ̀ɑ̀ cwəŋə, sə bɑ ɡʋ wɑ́. Kʋ tɑ̀ ʋ nə cʋ̀ɡʋ̀ bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə cɩcɩ nə pɩn, bɑ pɩ̀ɑ̀, bɑ ɡʋ wɑ́. Kʋ yɩ ʋ nə kʋ́ʋ̀ swɩ̀n də, Yɩɩ nə yɑ ʋ nyɩlʋrɑ tə yɩrɩ. Kʋ nətʋ pɩ̀ɑ̀ kʋ bɩrɩ də, ʋ jə ʋ tɩ̀ɑ̀n, ʋ mɑ mɑn də Yɩɩ. 19 Zwezi dɑ̀ń pı̀ı́ ʋ swɩ̀n Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə con, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Yɩɩ-Biu tə wɑ̀rɩ̀ won mɑmɑ ʋ fwɑ ʋ tɩ̀ɑ̀n nə. Kʋ tə, Yɩɩ-Biu tə nə nɑ, də ʋ nyɩnɑ Yɩɩ fwɑ, ʋ də yɑ̀ɑ́ fwɑ kʋ. 20 Yɩɩ swə ʋ bı̀ú tə. Yɑ́ ʋ dɑ̀ń yɑ̀ɑ́ bɩrɩ wɑ́ kʋ tə mɑmɑ, ʋ mʋ̀ Yɩɩ tətə nə fwɑ. Ʋ wɑ́ bɩrɩ tʋtʋnɑn, tə nə dwə tə tə, ʋ bı̀ú tə nə, sə kʋ mɑ ɡwɑ́rɩ́ ɑbɑ. 21 Kʋ yɩ cɩ́ɡɑ́, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yɑ̀ɑ́ bwin tɩɡɑ, ʋ pɑ bɑ mɩɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Yɩɩ-Biu tə də pɩn mɩɩ lɩ̀ɑ̀ tə nə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀. 22 Kʋ tə súrı́ lɑ́, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ bɑ lı̀ù mɑmɑ bʋ̀rɑ̀ bʋ̀rɩ̀. Ʋ yɑ́ bʋ̀rɑ̀ tə mɑmɑ ʋ bı̀ú tə jɩɩn wɑ. 23 Ʋ fwɑ kʋ nətʋ, sə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ pɑ dun ʋ bı̀ú tə nə, ndə bɑ nə pɩn dun nyɩnɑ Yɩɩ nə. Nyɩnɑ Yɩɩ nə tʋn bı̀ú tə. Lı̀ù tə, ʋ nə bɑ dun bı̀ú tə nə pɩn, kʋ tı́ú bɑ dun pɩn nyɩnɑ tə də nə. 24 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə cʋɡɑ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə, ʋ ɡɑ kəni ʋ wɑɑ lı̀ù tə nə, ʋ nə tʋn nə wuuu, kʋ tı́ú jə mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Yɑ́ Yɩɩ bʋ̀rɑ̀ tə, kʋ bɑ də́ wɑ́. Ʋ yɩ ʋ twɑ́ də tɩɑn, ʋ mɑ nɑ mɩɩ Yɩɩ con. 25 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Mɑ́ŋɑ́ bɩ̀ɑ̀n, yɑ́ kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə yı́ sɩ́ʋ́n tətə. Tɩɡɑ tə də wɑ́ nı̀ Yɩɩ-Biu tə kori. Yɑ́ bɑ tə, bɑ nə nı̀ ʋ kori tə, bɑ ɡɑ sɛ̀ ʋ kori tə, bɑ wɑ́ nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 26 Ndə nətʋ nyɩnɑ Yɩɩ nə jə mɩɩ ʋ tətə jɩ̀ɑ̀n wɑ, mə nətʋ nə ʋ pɩn ʋ bı̀ú tə də jə mɩɩ ʋ jɩ̀ɑ̀n wɑ. 27 Yɩɩ ken dɩ̀ɑ̀n ʋ bı̀ú tə jɩɩn wɑ, sə ʋ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀, ʋ nə yɑ Ləzwənə-Biuf1 tə yɩrɩ. 28 Mɑ́ŋɑ́ don bɩ̀ɑ̀n, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ yı̀ə̀n tə tə dɩ̀ ɑ́ yuu. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ, bɑ nə wulə ləbərə wɑ, wɑ́ nı̀ Ləzwənə-Biu tə kori. 29 Lɩ̀ɑ̀ tə nə tʋn zəni wɑ́ bwin bɑ nɑn, bɑ yɑ mɩɩ wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Bɑ tə də, bɑ nə tʋn lwɑnɩ, wɑ́ bwin bɑ nɑn, sə Yɩɩ bʋ̀rɩ̀ bɑ bʋ̀rɑ̀". 30 Kʋ kwɑ nə, Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ wɑ̀rɩ̀ won mɑmɑ ɑ̀ fwɑ ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n nə, də kʋ nə tɑ̀ kʋ tə, Yɩɩ nə bɩrɩ nə, sə ɑ̀ bʋ̀rɩ̀ kʋ bʋ̀rɑ̀. Yɑ́ ɑ̀ bʋ̀rɑ̀ tə də ɡɑ yɩ cɩ́ɡɑ́ cɩcɩ. Aý pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ fwɑ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə tə fɩrɑ. Aý bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ fwɑ ɑ̀ tətə fɩrɑ. 31 Də ɑ̀ tətə nə swɩ̀n ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n yoo, kʋ sʋɡʋ tə bɑ́ lɑ́ nə də́. 32 Kʋ yɩ lı̀ù don nə swɩ̀n ɑ̀ yoo ʋ bɩrɩ. Aý ɡɑ yə̀ə́ də, kʋ tə, ʋ nə swɩ̀n ɑ̀ yuu wɑ, yɩ cɩ́ɡɑ́. 33 Á tʋn lɩ̀ɑ̀ Zwɑnf1 con, ʋ də swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ tə, ʋ bɩrɩ. 34 Aý mʋ̀ tɑ̀ ləzwənə nə mɛ, sə bɑ swɩ̀n ɑ̀ yoo. Aý swɩ̀n yoo kʋ tə, sə kʋ jon ɑbɑ ɑ́ cʋnɑ wɑ. 35 Zwɑn yɩ ndə cɑ̀nʋ́ nə, kʋ poni nə pɩ̀rɩ̀ ɑbɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ sɛ̀, ɑ́ poli ɑ́ pùə́ də wɑ́, mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn wɑ. 36 Kʋ tə Zwɑn nə swɩ̀n ɑ̀ yuu wɑ, yoo wulə kʋ nə dwə kʋ. Aý nyɩnɑ Yɩɩ pɩn nə tʋtʋnɑn, sə ɑ̀ tʋn. Tə tʋtʋnɑn tə, ɑ̀ nə tʋŋɑ nə bɩrɩ də, kʋ yɑ nyɩnɑ Yɩɩ nə tʋn nə. 37 Nyɩnɑ Yɩɩ tə, ʋ nə tʋn nə, yə̀ə́ kʋ tə, ɑ̀ nə yɩ. Á tə wɑ̀ ʋ kori nı̀, mɑmɑ. Á ɡɑ tə wɑ̀ ʋ yɑ́ɑ́ nɩ ɑ́ yii wɑ. 38 Lı̀ù tə, Yɩɩ nə tʋn, ɑ́ wɑ̀ ɑ́ wɑɑ ken kʋ tı́ú nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ bɑ ʋ sʋɡʋ tə sɛ̀. 39 Á kɑ̀rɩ̀ kʋ tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, ɑ́ mɑ pɩ̀ɑ̀ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Kʋ Yɩɩ sɑɡɩ təntə nə bɩrɩ kʋ tə, ɑ̀ nə yɩ. 40 Yɑ́ ɑ́ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ bɑ̀ ɑ̀ con, sə ɑ́ nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 41 Aý mʋ̀ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ləzoni nə pɑ dun nə. 42 Aý yə̀ə́ ɑbɑ də, ɑ́ bɑ Yɩɩ sonu tə jə. 43 Aý mʋ̀ twi lʋʋ wɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yuu yɩrɩ, yɑ́ ɑ́ wɑ̀ nə sɛ̀. Yɑ́ lı̀ù don nə twi lʋʋ wɑ ʋ tətə yuu yɩrɩ, ɑ́ wɑ́ sɛ̀ kʋ tı́ú. 44 Á dun yɩ ɑ́ tətə nə pɩn duən nə, ɑ́ ɡɑ kʋ́ʋ̀ bɑ dun tə, Yɩɩ cɩcɩ nə wɑ́ pɑ ɑbɑ, pɩ̀ɑ̀. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ kʋ́ʋ̀ bɑ ɑ́ wɑɑ kəni Yɩɩ nə. 45 Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ bʋ́n də, ɑ̀ mʋ̀ nə wɑ́ kə tɑlɩ ɑ́ yuu wɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yɑ́ɑ́ con. Á jɑ yɑlɑ Moyizə nə. Ʋ mʋ̀ Moyizə nə wɑ́ kə tɑlɩ ɑ́ yuu wɑ. 46 Kʋ yɩ ɑ̀ mʋ̀ yoo Moyizə pʋ́pʋ́nɩ́. Á yɑ̀ nə kəni ɑ́ wɑɑ Moyizə nə, ɑ́ yɑ̀ wɑ́ kə ɑ́ wɑɑ ɑ̀ də nə wuuu. 47 Á wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn kʋ tə, Moyizə nə pʋ́pʋ́nɩ́ tə nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ bɑ́ cɩ́ɡɑ́ ɑ̀ də sʋɡʋ tə nə pɩn".

6

1 Kʋ kwɑ nə, Zwezi zɑ̀n, ʋ vɑ Gɑlile mʋnɑɑ tə vɑ̀n tə don nə. Mʋnɑɑ təntə yɩrɩ don yɑ̀ nə yɩ 'Tiberiyɑdə mʋnɑɑ'. 2 Lɑlʋʋ tə nɩ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn tə, Zwezi nə fwɑ. Ʋ yɑ̀ɑ́ zwɛ̀ yɑyɩŋɑ tə yɑyɩrɑn. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lɩ̀ɑ̀ zənzən yɑ̀ púə́ ʋ kwɑ. 3 Zwezi də ʋ kɑrbɩɑ tə dɩ̀ɡɑ̀, bɑ jə̀ə́ pɑɑn yuu wɑ. 4 Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, də Zwifə-bɑ cɑ̀nɑ̀ tə, bɑ nə boŋə 'Pɑkə' tə bwələ. 5 Zwezi zɩ̀n ʋ yɑ́ɑ́, sə ʋ ywɑ̀ń, də nə̀ń lɑlʋʋ nə, kʋ bɩ̀ɑ̀n ʋ con. Ʋ mɑ swɩ̀n Filipə con, ʋ wʋ́: "Nə wɑ́ nɑ dipɛn yə̀n, nə yə̀, nə pɑ lɩ̀ɑ̀ bɑ tə mɛ də́?" 6 Zwezi nə swɩ̀n kʋ nətʋ Filipə con, kʋ ɡɑ yɩ, sə ʋ mɑ jɑ Filipə də̀ń nə, ʋ tətə yɑ̀ yə̀ə́ kʋ tə, ʋ nə wɑ́ fwɑ. 7 Filipə mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Nə nə yə̀ dipɛn cɩnɩɑ səbikʋlɑnf1 biələ (200) də tətə, bɑ lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ dipɛn kuku ʋ nɩ". 8 Zwezi kɑrbiu tə don, bɑ nə boŋə Andəre, ʋ nə yɩ Simon Piyɛrə nubiu, dɑ̀ń mɑ le Zwezi, ʋ wʋ́: 9 "Dipɛn bonu, bɑ nə fwɑ də ɔrəzəf1 mun, də fələ bələ nə wulə bisɩmɑbɑrɑ don con yəbə. Kʋ bɩrɩ də, tə yɩ ndə tʋtʋ nə, lɩ̀ɑ̀ zənzən bɑ tə yɑ́ɑ́ con". 10 Gɑʋ yɑ̀ dɑ́ɑ́ kʋ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ. Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á pɩɑn lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ jə̀ń tɩɑ". Bɑrɑ tə yı́ ndə mʋ̀rʋ̀ bonu (5,000) nə, bɑ nə mɛ tɩɑ bɑ jə̀ə́. 11 Zwezi tı̀ dipɛn tə, ʋ ɡɑ kə Yɩɩ lɛ̀ɛ̀. Ʋ nə kən Yɩɩ lɛ̀ɛ̀ ʋ zwɛ̀, ʋ tɑ̀rɩ̀ bɑ də tə, ʋ ɡɑ tɑ̀rɩ̀ fələ tə, də ʋ pɑ bɑ. Bɑ lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə jə̀ń tɩɑ, ʋ nɩ tori, ndə ʋ nə pɩ̀ɑ̀ nətʋ. 12 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ mɑmɑ nə dı́ bɑ sú, Zwezi swɩ̀n ʋ kɑrbɩɑ tə con, ʋ wʋ́: "Á pɛ̀ɡɑ̀ dipɛn mumunə tə, tə nə ɡɑ́ tə, sə tə won mɑmɑ dɑ̀n kɑ́ jɛ́n". 13 Zwezi kɑrbɩɑ tə pɛ̀ dipɛn mumunə tə. Tə súə́ fɩyɑrɑn fuɡə bələ. Kʋ ɡɑ yɩ dipɛn bonu tə, lɩ̀ɑ̀ tə nə dı́, bɑ ɡɑ́. 14 Lɩ̀ɑ̀ tə nə nɩ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ təntə, Zwezi nə fwɑ, bɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, bɛɛ wɑ̀ tə nə yɩ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ tə, ʋ nə mɛ, sə ʋ bɑ̀ lʋʋ wɑ". 15 Zwezi lwɑrɩ də, bɑ wɑ́ bɑ̀, bɑ jɑ wɑ́ dɩ̀ɑ̀n yuu wɑ, sə bɑ mɑ fwɑ bɑ pɩ̀ʋ́. Ʋ kʋ́ʋ̀ zɑ̀n ʋ kwɛn ʋ fɑ̀rɩ́, ʋ vɑ pɑɑn tə yuu, ʋ cɩcɩ. 16 Kʋ dədəni nii nə, Zwezi kɑrbɩɑ tə vəli, bɑ nɑn mʋnɑɑ tə nə. 17 Bɑ zʋɑ nɩ́ɑ́ yuu bori wɑ, sə bɑ bɛn, bɑ vɑ Kɑpɛrənɑyimə. Kʋ tɩʋ tə wulə mʋnɑɑ tə kwɑ. Tɩɑ yɑ̀ bəbəri kɑ zwɛ̀, də Zwezi tə wɑ̀ bɑ con vəli, ʋ yı́. 18 Vʋʋ dɑ̀ń nyɩ́ kʋ zɑ̀n, kʋ fuli də dɩ̀ɑ̀n. Mʋʋ tə nɩ́ɑ́ dɑ̀ń ɡɑ zɑŋɑ yɩɩ nə. 19 Zwezi kɑrbɩɑ tə ye nɩ́ɑ́ tə, kʋ yı́ ndə kilomɛtərə bonu, nə ɑ̀ yə̀ə́ bɑrdʋ. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ dɑ̀ń nɩ Zwezi, də ʋ vəli nɩ́ɑ́ tə yuu wɑ, ʋ mɑ bɩ̀ɑ̀n bɑ nɩ́ɑ́ yuu bori tə con. Fən dɑ̀ń yɑ̀ zʋɑ bɑ. 20 Zwezi swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Kʋ yɑ ɑ̀ mʋ̀ nə, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ fən jɑ ɑbɑ!" 21 Bɑ yɑ̀ pɩ̀ɑ̀ bɑ tı̀ wɑ́, bɑ kə nɩ́ɑ́ yuu bori tə wɑ. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, də nɩ́ɑ́ yuu bori tə dwen bəbəru tə yɩrɑ, bwɑ́lɩ́ tə nə, bɑ yɑ̀ nə vəli tə. 22 Kʋ tɩpʋrɩ nə, lɑlʋʋ, kʋ yɑ̀ nə wulə bəbəru tə don tə nə, lwɑrɩ də nɩ́ɑ́ yuu bori nədʋ nə wulə lɑ́. Bɑ lwɑrɩ də, Zwezi wɑ̀ ʋ kɑrbɩɑ tə nɩ́ɑ́ yuu bori tə wɑ zwɩ, kʋ yɩ bɑ cɩcɩ nə vı̀ı́. 23 Nɩ́ɑ́ yuu bwərə duən nɑn Tiberiyɑdə, tə bɑ̀ tə yı́ bwɑ́lɩ́ tə nə, bɑ nə dı́ dipɛn tə, Yuu-Tiu Zwezi nə kən Yɩɩ lɛ̀ɛ̀. 24 Lɑlʋʋ tə lwɑrɩ də, Zwezi də ʋ kɑrbɩɑ tə tə̀lə́ lɑ́, bɑ dɑ̀ń zʋɑ nɩ́ɑ́ yuu bwərə təntə wɑ, bɑ vəli Kɑpɛrənɑyimə, sə bɑ pɩ̀ɑ̀ Zwezi. 25 Lɑlʋʋ tə vəli, kʋ nɑ Zwezi mʋnɑɑ tə bəbəru tə don nə. Bɑ mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ dədwə nə n twi yəbə?" 26 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Kʋ tɑ̀ ɑ́ nə nɩ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn tə, nə pɩn ɑ́ twɑ́ lɑ́ ɑ́ pɩ̀ɑ̀ nə. Kʋ yɑ dipɛn tə, ɑ́ nə dı́ ɑ́ sú, tə nə pɩn, ɑ́ twɑ́ lɑ́ ɑ́ pɩ̀ɑ̀ nə. 27 Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ tʋn wodiu cɩcɩ yɩrɩ, kʋ nə wɑ̀ɑ́ kʋ cʋ̀ɡɑ̀. Á tʋŋɑ wodiu tə yɩrɩ, kʋ nə wulə wuuu, kʋ ɡɑ pɩn mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Ləzwənə-Biuf1 tə nə wɑ́ pɑ ɑbɑ kʋ wodiu təntə. Aý nyɩnɑ Yɩɩ pɩn ʋ nii tə nə, sə ɑ̀ tʋn ɑ̀ pɑ wɑ́". 28 Bɑ mɑ bwe Zwezi, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə nə mɛ, sə nə fwɑ, sə nə mɑ tʋn tʋtʋnɑn tə, Yɩɩ nə swə?" 29 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Won tə, kʋ nə yɑ Yɩɩ tʋtʋŋɩ tə, ʋ nə swə, kʋ mʋ̀ nə yɩ, sə ɑ́ kə ɑ́ wɑɑ lı̀ù tə nə, ʋ mʋ̀ Yɩɩ nə tʋn". 30 Bɑ dɑ̀ń swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn nə, n wɑ́ fwɑ, n bɩrɩ nəbɑ, sə kʋ pɑ, nə kə nə wɑɑ n nə? Bɛ̀ɛ̀ tʋtʋŋɩ nə n wɑ́ tʋn? 31 Kʋ mɑ́ŋɑ́ bɑ yiɡə, nə nɩbɑrɑ-bɑ tə yɩn kɑsɔɔ lɑnworu tə wɑ. Kʋ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ, bɑ dı́ wodiu, bɑ nə boŋə 'mɑnəf1'. Kʋ tʋn, ndə kʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, kʋ wʋ́: 'Yɩɩ pɩn, wodiu nɑn Yɩɩ sɑ̀ń nə, kʋ bɑ̀, kʋ pɑ bɑ, bɑ də́'." 32 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Kʋ tɑ̀ Moyizə nə pɩn ɑbɑ dipɛn tə, kʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń tə. Kʋ yɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn ɑbɑ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ dipɛn tə, kʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń kʋ bɑ̀. 33 Dipɛn tə, Yɩɩ nə pɩn, kʋ mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń ʋ cú. Ʋ mʋ̀ nə pɩn mɩɩ ləzoni nə". 34 Lɩ̀ɑ̀ dɑ̀ń swɩ̀n Zwezi con, bɑ wʋ́: "Yuu-Tiu, pɑ nəbɑ wodiu təntə dɩɩn mɑmɑ!" 35 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ bɩrɩ bɑ, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ wodiu tə, kʋ nə pɩn mɩɩ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Lı̀ù tə, ʋ nə twi ɑ̀ con, niən kʋ́ʋ̀ bɑ́ jɑ kʋ tı́ú mɩ́ɑ́mɩ́ɑ́n. Lı̀ù tə, ʋ də nə ken ʋ wɑɑ ɑ̀ nə, nɑnyʋnɩ kʋ́ʋ̀ bɑ́ jɑ kʋ tı́ú mɩ́ɑ́mɩ́ɑ́n. 36 Aý dɑ̀ń swɩ̀n kʋ ɑ́ con, ɑ́ nɩ nə də, yɑ́ ɑ́ tə bɑ ɑ́ wɑɑ kəni ɑ̀ nə. 37 Lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nə, wɑ́ bɑ̀ ɑ̀ con. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə twi ɑ̀ con, ɑ̀ bɑ́ vɑ̀rɩ̀ kʋ tı́ú ɑ̀ dʋɡʋ, ɑbɑdɑ. 38 Kʋ tɑ̀ ɑ̀ nɑn Yɩɩ ɑ̀ cú, sə ɑ̀ tʋn ɑ̀ tətə fɩrɑ. Kʋ yɩ, sə ɑ̀ tʋn lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə, fɩrɑ. 39 Á dɑ̀ń nəŋə, kʋ tə nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə tə, fɩrɑ. Ʋ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ, ʋ nə pɩn nə, tə lɑdʋɑ tətə jɛ́n. Kʋ yɑ ʋ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ bwin bɑ mɑmɑ, ɑ̀ zɩ̀n tɩɑn wɑ, ɑ̀ kə mɩɩ tə wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ ʋ con, lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ nə. 40 Aý nyɩnɑ Yɩɩ fɩrɑ nə yɑ kʋ tə nətən. Ʋ pɩ̀ɑ̀, sə lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə nɩ Yɩɩ-Biu tə, ʋ ɡɑ kə ʋ wɑɑ ʋ nə, sə kʋ tı́ú nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ ʋ con. Yɑ́ ɑ̀ wɑ́ bwin wɑ́, ɑ̀ zɩ̀n tɩɑn wɑ, ɑ̀ kə mɩɩ tə wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con, lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ nə". 41 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n ŋʋŋwɩn Zwezi yoo duən con, də ʋ nə swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ yɩ wodiu, kʋ nɑn Yɩɩ sɑ̀ń kʋ cú". 42 Bɑ dɑ̀ń swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ Zwezi, ʋ nə yɩ Zwʋzɛfə bı̀ú tə, nɑɑɑ? Nə yə̀ə́ ʋ nuu də ʋ nyɩnɑ. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ʋ mɑ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ swɩ̀n də, ʋ yɩ ʋ nɑn Yɩɩ sɑ̀ń, ʋ bɑ̀?" 43 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ ŋʋŋwɩn duən con! 44 Lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ ɑ̀ con ʋ twi, də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tə, ʋ nə tʋn nə tə, nə wɑ̀ kʋ tı́ú vɑn, ʋ pɑ nə, sə ɑ̀ bwin wɑ́ ɑ̀ zɩ̀n tɩɑn wɑ, lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ nə. 45 Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ sɑɡɑ tə wɑ, kʋ wʋ́: 'Yɩɩ nə wɑ́ kɑ̀rɩ̀ bɑ mɑmɑ'. Lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə cʋɡʋ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ sʋɡʋ tə, ʋ ɡɑ sɛ̀ ʋ kɑ̀rɑ̀ tə, ʋ wɑ́ bɑ̀ ɑ̀ con. 46 Kʋ nətʋ bɑ pɩ̀ɑ̀ kʋ bɩrɩ də, lı̀ù don nɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ. Kʋ yɩ lı̀ù tə, ʋ nə nɑn Yɩɩ con, ʋ mʋ̀ nə nɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ. 47 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə ken ʋ wɑɑ ɑ̀ mʋ̀ nə, ʋ jə mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 48 Aý mʋ̀ nə yɩ wodiu tə, kʋ nə pɩn mɩɩ ləzwənə nə. 49 Á nɩbɑrɑ-bɑ tə dı́ wodiu tə, bɑ nə boŋə 'mɑnə', kɑsɔɔ lɑnworu tə wɑ, yɑ́ bɑ tɩɡɑ. 50 Yɑ́ wodiu tə, kʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń, kʋ cú tə, kʋ mʋ̀ yɑ yiri don. Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ kʋ, ʋ kʋ́ʋ̀ bɑ́ tɩ. 51 Aý mʋ̀ yɩ wodiu tə, kʋ nə pɩn mɩɩ, kʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń kʋ cú. Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ kʋ wodiu təntə, ʋ wɑ́ yɑ̀ mɩɩ wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con, ɑbɑdɑ. Aý yɩrɑ tə nə yɩ wodiu təntə, ɑ̀ nə wɑ́ pɑ, sə ləzoni nɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con". 52 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tʋ́tʋ̀nɩ́ duən, kʋ yoo təntə yɩrɩ, bɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ wɑ́ twɑ́ nətə, sə bɛɛ wɑ̀ tə mɑ pɑ nəbɑ ʋ yɩrɑ tə, nə də́?" 53 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Də ɑ́ nə wɑ̀ Ləzwənə-Biuf1 tə yɩrɑ tə dı́, ɑ́ nə wɑ̀ ɑ̀ jɑnɑ tə nywɩ̀n, ɑ́ bɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con, tə jə ɑ́ tɩ̀ɑ̀n nə. 54 Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ ɑ̀ yɩrɑ tə, ʋ nə nyʋɑ ɑ̀ jɑnɑ tə, ʋ jə mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Yɑ́ ɑ̀ wɑ́ bwin wɑ́ ɑ̀ zɩ̀n tɩɑn wɑ, ɑ́ kə mɩɩ wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀, lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ nə. 55 Aý yɩrɑ tə yɩ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ wodiu. Yɑ́ ɑ̀ jɑnɑ tə də yɩ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ nɑnywɩɑ. 56 Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ ɑ̀ yɩrɑ tə, ʋ ɡɑ nyʋ ɑ̀ jɑnɑ tə, kʋ tı́ú wulə də nə, ɑ̀ də ɡɑ wulə də wɑ́. 57 Aý nyɩnɑ Yɩɩ nə tʋn nə. Ʋ mʋ̀ nə jə mɩɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ twɑ́ də wɑ́, ɑ̀ də mɑ jə mɩɩ. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə dı́ nə, ʋ də wɑ́ twɑ́ nə ʋ jə mɩɩ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 58 Nə̀ń, wodiu təntə, kʋ nə nɑn Yɩɩ sɑ̀ń kʋ cú, tə də̀ń nə. Kʋ wodiu təntə bɑ yɩ ndə wodiu tə, ɑ̀ nɩbɑrɑ-bɑ nə dı́, yɑ́ bɑ tə ɡɑ tɩ tə. Lı̀ù tə, ʋ nə dı́ wodiu təntə, ʋ wɑ́ yɑ̀ mɩɩ wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con, ɑbɑdɑ". 59 Zwezi swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ʋ nə wulə Kɑpɛrənɑyimə nə, Zwifə-bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ kɑ̀rɩ̀. 60 Zwezi kɑrbɩɑ tə cʋɡʋ ʋ sʋ̀rɑ̀n tə, bɑ zwɛ̀. Kʋ kwɑ nə, bɑ zʋnɩ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kɑ̀rɑ̀ kɑ tə dɑ̀ kɑ lɛ, lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ kɑ tə n sɛ̀". 61 Zwezi yɑ̀ yə̀ə́ ʋ wɑɑ con də, ʋ kɑrbɩɑ tə ŋʋŋwɩn yoo təntə yɩrɑ. Ʋ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Kʋ yoo təntə ɡwɑ̀rɩ̀ ɑ́ vɑ̀nɑ̀, nɑɑɑ? 62 Sə ɑ́ dɑ̀ń nə nɩ Ləzwənə-Biuf1 tə, də ʋ mɑ dɩ̀ bwɑ́lɩ́ tə nə, ʋ yɑ nə wulə, kʋ wɑ́ yɑ̀ nətə kʋ pɑ ɑbɑ? 63 Kʋ yɑ Yɩɩ-Siŋu tə nə pɩn mɩɩ ləzwənə nə. Ləzwənə dɩ̀ɑ̀n mʋ̀ yɑ tʋtʋ. Sʋ̀rɑ̀n tə, ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con, tə mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ-Siŋu tə, tə mʋ̀ ɡɑ nə yɩ mɩɩ tə. 64 Lɩ̀ɑ̀ duən wulə ɑ́ tətəŋi wɑ, bɑ nə bɑ bɑ wɑɑ kəni ɑ̀ nə". Zwezi yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ yə̀ə́ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə wɑ̀ bɑ wɑɑ ken ʋ nə. Ʋ yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ yə̀ə́ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ jɑ ʋ mʋ̀, ʋ pɑ. 65 Ʋ tə bwɛ́ ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Mə kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ mɑ swɩ̀n ɑ́ con də, lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ ɑ̀ con ʋ twi, də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə wɑ̀ cwəŋə pɩn kʋ tı́ú nə". 66 Kʋ nə mɛ, kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, ʋ kɑrbɩɑ tə zʋnɩ pı̀ı́ bɑ yɑ́ wɑ́, bɑ kʋ́ʋ̀ bɑ ʋ nə twɑ́. 67 Zwezi mɑ swɩ̀n kɑrbɩɑ fuɡə bələ tə con, ʋ wʋ́: "Á mʋ̀ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ vı̀ı́ nɑɑɑ?" 68 Simon Piyɛrə mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, wɑ̀ɑ̀ con nə, nə wɑ́ pı̀ı́ nə vɑ? N mʋ̀ nə jə sʋ̀rɑ̀n tə, tə nə pɩn mɩɩ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 69 Yɑ́ nə mʋ̀ ken nə wɑɑ n nə, nə ɡɑ yə̀ə́ də, n mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, n nə yɩ Yɩɩ nə tɩ". 70 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ ɑ̀ mʋ̀ nə kúrı́ ɑ́ mʋ̀ lɩ̀ɑ̀ fuɡə bələ tə mɛ, nɑɑɑ? Kʋ yɑ nətʋ, yɑ́ ɑ́ wɑ lı̀ù don yɩ Sɩtɑnɑ". 71 Kʋ yɑ̀ yɩ Zwidɑsə Yisəkɑriyɔtə, ʋ nə yɩ Simon bı̀ú tə, yoo nə, Zwezi yɑ̀ swɩ̀n nətʋ. Kɑrbɩɑ fuɡə bələ tə wɑ, mə ʋ mʋ̀ Zwidɑsə tə, nə wɑ́ jɑ Zwezi, ʋ pɑ.

7

1 Kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, Zwezi yɑ̀ɑ́ jijiri Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n pɩ̀ɑ̀ wɑ́, sə bɑ ɡʋ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ yɑ̀ kʋ́ʋ̀ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ jijirə Zwide nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. 2 Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, də Zwifə-bɑ cɑ̀nɑ̀ tə, bɑ nə boŋə 'silə cɑ̀nɑ̀f1', tə bwələ. 3 Zwezi nyɑ́nɑ́ tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Nɑn yəbə! N vɑ Zwide, sə n kɑrbɩɑ tə wɑ̀nɩ́ bɑ nɑ yı̀ə̀n tə, n nə tʋŋɑ. 4 Lı̀ù tə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə bɑ lwɑrɩ kʋ tə, ʋ nə yɩ, ʋ bɑ ʋ yı̀ə̀n sə̀ɡə̀ ʋ fwɑ. Yı̀ə̀n tə tə, n nə tʋŋɑ nətən, n dɑ̀ń tʋn tə, sə lɩ̀ɑ̀ mɛ nɑ mʋ́". 5 Ʋ nyɑ́nɑ́ tə sʋɡʋ təntə bɩrɩ də, bɑ wɑ̀ bɑ wɑɑ ʋ nə ken. 6 Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́. Á mʋ̀ con nə, mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ ziən, kɑ pɑ ɑbɑ. 7 Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ, wɑ̀rɩ̀ ɑ́ mʋ̀ bɑ dʋŋɑ. Aý mʋ̀ swɩ̀n də, bɑ tʋtʋnɛɛ tə bɑ ziən. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ dʋŋɑ nə. 8 Á mʋ̀ vəli cɑ̀nɑ̀ tə! Aý mʋ̀ tə bɑ cɑ̀nɑ̀ təntə vəli sɩ́ʋ́n, ɑ̀ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́". 9 Ʋ swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə bɑ con. Yɑ́ ʋ pı̀ı́ ʋ wulə Gɑlile nə. 10 Zwezi nyɑ́nɑ́ tə vəli cɑ̀nɑ̀ tə. Kʋ kwɑ nə, ʋ də tətə zɑ̀n ʋ vɑ lɑ́. Ʋ nə vəli tə, ʋ sə̀ɡə̀ ʋ tɩ̀ɑ̀n. Ʋ wɑ̀ ʋ tɩ̀ɑ̀n bɩrɩ. 11 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n yɑ̀ twɑ́ lɑ́, bɑ pɩ̀ɑ̀ Zwezi cɑ̀nɑ̀ tə wɑ, də bɑ bwe, bɑ wʋ́: "Ʋ wɑ yə̀n nə?" 12 Lɑlʋʋ tə sʋsʋnɩ duən nə zənzən bɑ tətəŋi wɑ, ʋ yuu wɑ. Bɑ duən swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Ʋ yɩ bɛɛ tə, ʋ nə tʋŋɑ zəni". Bɑ duən də kʋ́ʋ̀ wʋ́: "Ɔn ɔn! Kʋnkʋn nə! Ʋ mʋ̀ nə pɩn lɑlʋʋ tə ɡuɡurə". 13 Fən yɑ̀ jə lɩ̀ɑ̀ tə, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə yɩrɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ lı̀ù də mɑmɑ yɑ̀ bɑ Zwezi yoo swɩ̀n nəpon nəpon ʋ nii wɑ. 14 Mɑ́ŋɑ́ tə, cɑ̀nɑ̀ tə nə zʋɑ kɑ tətəŋi wɑ, Zwezi zɑ̀n ʋ vɑ Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ. Ʋ wulə ʋ kɑ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ tə. 15 Kʋ ɡwɑ́rɩ́ Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, bɑ ɡɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Bɛɛ ʋ tə wɑ̀ kɑ̀rɩ̀. Kʋ dɑ̀ń nə fwɑ nətə, ʋ mɑ yə̀ə́ Yɩɩ sɑɡɩ tə zəni zəni?" 16 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Kɑ̀rɑ̀ tə ɑ̀ nə kɑ̀rɩ̀, kʋ tɑ̀ kʋ nɑn ɑ̀ tətə. Kʋ yɩ kʋ nɑn Yɩɩ tə, ʋ nə tʋn nə. 17 Lı̀ù tə, ʋ nə sɛ̀, sə ʋ tʋn Yɩɩ fɩrɑ, kʋ tı́ú wɑ́ lwɑrɩ, ɑ̀ kɑ̀rɑ̀ kʋ tə nə nɑn Yɩɩ, nə ɑ̀ yə̀ə́ də kʋ nə yɩ ɑ̀ tətə sʋ̀rɑ̀n. 18 Lı̀ù tə, ʋ sʋ̀rɑ̀n nə nɑŋɑ ʋ tətə, kʋ yɩ ʋ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ pɑ dun ʋ tətə nə. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ pɑ dun lı̀ù don nə, kʋ tı́ú nə tʋn wɑ́, ʋ yɑ̀ɑ́ swɩ̀n cɩ́ɡɑ́. Yɑ́ kʋnkʋn yoo tə̀lə́ də wɑ́. 19 Moyizə nə pɩn ɑbɑ Yɩɩ nii tə. Yɑ́ ɑ́ lı̀ù mɑmɑ bɑ kʋ nii zı̀lı́. Bɛ̀ɛ̀ dɑ̀ń nə pɩn, ɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ ɡʋ nə?" 20 Lɑlʋʋ tə le wɑ́, kʋ wʋ́: "N yɩ zinə nə jə mʋ́! Wɑ̀ɑ̀ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ ɡʋ mʋ́?" 21 Zwezi kʋ́ʋ̀ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý tʋn yoo nədʋ, kʋ ɡɑ ɡwɑ́rɩ́ ɑ́ mɑmɑ. 22 Moyizə pɩn ɑbɑ nii, sə ɑ́ ɡwəŋə bɛɛ. Ʋ pɩn kʋ nii təntə, kʋ ɡɑ tɑ̀ ʋ mʋ̀ nə dɩɡɑ kɑ ɡwəŋə tə də̀ń. Kʋ yɩ kʋ nɑn də ɑ́ nɩbɑrɑ-bɑ. Yɑ́ ɑ́ ɡwəŋə bɛɛ Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə də tətə nə. 23 Á ɡwəŋə lı̀ù sı̀ə́ dɩɩn tə nə, sə ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ cʋ̀ɡʋ̀ Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn Moyizə nə. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ́ lɩŋɑ zɑŋɑ ɑ̀ yuu wɑ, də ɑ̀ nə pɩn ləzwənpɩrɩ nə yɑzurə sı̀ə́ dɩɩn nə? 24 Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ ywɑ̀ń də yɩ́ɑ́, ɑ́ mɑ bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rɑ̀. Á nə wɑ́ bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rɑ̀, sə ɑ́ pɑ kʋ twɑ́ də cɩ́ɡɑ́". 25 Zwerizɑlɛmə tɩ̀ɑ́n duən swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ bɛɛ wɑ̀ tə nə, bɑ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ ɡʋ tə, nɑɑɑ? 26 Nə̀ń, ʋ nə ʋ zɩɡɑ ʋ swɩ̀n ʋ fɩrɑ lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yɑ́ɑ́ con, bɑ ɡɑ bɑ yoo mɑmɑ ʋ con swɩ̀n. Yɑ́ nə yun tɩ̀ɑ́n tə lwɑrɩ də, ʋ mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə yɩ Kərisə tə cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, nɑɑɑ? 27 Lı̀ù tə, ʋ nə yɩ Kərisə, wɑ́ bɑ̀. Ʋ nə twi, lı̀ù mɑmɑ bɑ́ yəni bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə nɑn. Yɑ́ kʋ nə yɩ bɛɛ wɑ̀ tə mʋ̀, nə yə̀ə́ bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə nɑn". 28 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Zwezi nə wulə ʋ kɑ̀rɩ̀ Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ swɩ̀n ʋ kə yɩɩ nə, ʋ wʋ́: "Á bʋŋɑ də, ɑ́ yə̀ə́ nə? Á yə̀ə́ ɑ̀ nə nɑn lɑ́, cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, nɑɑɑ? Aý tətə nə wɑ̀ lʋʋ twi ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n nə, kʋ yɑ lı̀ù nə tʋn nə. Á yə̀rı̀ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə. Kʋ lı̀ù təntə nə yɩ cɩ́ɡɑ́ tı́ú. 29 Mə ʋ mʋ̀ con nə, ɑ̀ nɑn. Ʋ mʋ̀ nə tʋn nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ mʋ̀ yə̀ə́ wɑ́". 30 Zwezi nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə, bɑ dɑ̀ń pɩ̀ɑ̀, sə bɑ jɑ wɑ́. Yɑ́ bɑ lı̀ù mɑmɑ jɩ̀ɑ̀n wɑ̀ ʋ yɩrɑ dwən. Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́, sə bɑ jɑ wɑ́. 31 Lɑlʋʋ tə wɑ, lɩ̀ɑ̀ zənzən ken bɑ wɑɑ ʋ nə, bɑ ɡɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kərisə tə nə twi lʋʋ wɑ, ʋ wɑ́ fwɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn, ʋ doni tətə bɛɛ wɑ̀ tə nə fwɑ, nɑɑɑ?" 32 Fɑrɩzɩɑn-bɑ nı̀ kʋ tə, lɩ̀ɑ̀ tə nə ŋʋŋwɩn bɑ tətəŋi wɑ, Zwezi yɩrɩ. Bɑ mʋ̀, də Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń tʋn Yɩɩ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ tə nə cɩ̀ kɑ nə tə, sə bɑ jɑ wɑ́. 33 Zwezi swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý tə wulə də ɑbɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn wɑ. Kʋ kwɑ nə, ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ vɑ lı̀ù tə con, ʋ nə tʋn nə. 34 Bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vəli, ɑ́ wɑ̀rɩ̀ lɑ́ ɑ́ twi. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ wɑ́ pɩ̀ɑ̀ nə. Yɑ́ ɑ́ bɑ́ nɑ nə". 35 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n dɑ̀ń bwe duən, bɑ wʋ́: "Yə̀n nə, ʋ wɑ́ vɑ, sə nə bɑ wɑ́ nɩ? Kʋ yɩ ʋ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ vɑ Zwifə-bɑ con, bɑ nə wulə Gərɛkə-bɑ tɩ̀ɑ́n tə wɑ, nɑɑɑ? Kʋ dɑ̀ń nə yɑ, ʋ pɩ̀ɑ̀ ʋ kɑ̀rɩ̀ Gərɛkə-bɑ, nɑɑɑ? 36 Sʋɡʋ təntə də̀ń nə yɩ bɛ̀ɛ̀? Ʋ swɩ̀n də, nə wɑ́ pɩ̀ɑ̀ wɑ́, yɑ́ nə bɑ́ nɑ wɑ́. Ʋ tə swɩ̀n də, bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə vəli, nə wɑ̀rɩ̀ lɑ́, nə vəli". 37 Cɑ̀nɑ̀ tə tɑlɩkwɑ dɩɩn tə yɩn dɩɩn nəfɑrʋ. Zwezi dɑ̀ń zɑ̀n ʋ zɩɡɑ yɩɩ nə, ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Də nɑnyʋnɩ nə jə lı̀ù, sə ʋ bɑ̀ ɑ̀ con, ʋ nyʋ nɩ́ɑ́. 38 Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ɑ̀ nə wuuu, nɩ́ɑ́ wɑ́ nɑn ʋ con tə dəri. Nɩ́ɑ́ təntə pɩn mɩɩ. Mə nətʋ nə, kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ". 39 Zwezi nə swɩ̀n nətʋ tə, kʋ yɑ Yɩɩ-Siŋu tə yoo nə, ʋ swɩ̀n. Kʋ mʋ̀ Siŋu təntə nə Yɩɩ nə wɑ́ pɑ lɩ̀ɑ̀ tə nə, bɑ nə keni bɑ wɑɑ ʋ nə wuuu. Zwezi yɑ̀ tə wɑ̀ ʋ dun tə wɑ pı̀ı́ ʋ dɩ̀. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ yɑ̀ tə wɑ̀ pɩn, Yɩɩ-Siŋu tə bɑ̀ lʋʋ wɑ. 40 Lɑlʋʋ tə wɑ lɩ̀ɑ̀ duən nə nı̀ tə sʋ̀rɑ̀n təntə, bɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Bɛɛ wɑ̀ tə cɩ́ɡɑ́ yɑ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ tə!" 41 Bɑ duən də swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Ʋ mʋ̀ nə yɩ Kərisə!" Bɑ duən də tə kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kərisə tə mɛ, sə ʋ nɑn Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ wɑ?" 42 Kərisə wɑ́ nɑn pɩ̀ʋ́ Dɑvidə dwı́ı́ tə wɑ. Yɑ́ kʋ wɑ́ yɑ̀ Bɛtələhɛmə nə. Mə Bɛtələhɛmə tɩʋ təntə wɑ nə Dɑvidə nɑn. Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ nətʋ. 43 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lɩ̀ɑ̀ tə dɑ̀ń mɑ pwɛ̀ duən wɑ, Zwezi yɩrɩ. 44 Lɑlʋʋ tə wɑ lɩ̀ɑ̀ duən yɑ̀ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ jɑ wɑ́. Yɑ́ bɑ lı̀ù mɑmɑ jɩ̀ɑ̀n wɑ̀ ʋ yɩrɑ dwən. 45 Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə tʋn, sə bɑ jɑ Zwezi, dɑ̀ń mɑ pı̀ı́ bɑ vɑ Zwifə-bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, də Fɑrɩzɩɑn-bɑ con. Bɑ bwe, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ́ mɑ wɑ̀ Zwezi jɩn, ɑ́ jɑ ɑ́ bɑ̀?" 46 Lɩ̀ɑ̀ təntə mɑ le bɑ, bɑ wʋ́: "Lı̀ù mɑmɑ tə wɑ̀ sʋɡʋ swɩ̀n, ndə bɛɛ təntə nə". 47 Fɑrɩzɩɑn-bɑ mɑ pı̀ı́ bɑ bwe bɑ, bɑ wʋ́: "Yɑ́ ɑ́ mʋ̀ tətə wɑ̀ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n dʋɡʋ, ɑ́ pɑ ʋ ɡɩɡɑrɩ ɑbɑ? 48 Lı̀ù wulə yun tɩ̀ɑ́n tə, də Fɑrɩzɩɑn-bɑ wɑ, ʋ nə ken ʋ wɑɑ Zwezi nə, nɑɑɑ? 49 Lɑlʋʋ təntə, kʋ nə yə̀rı̀ Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn Moyizə nə, wɑ́ cʋ̀ɡʋ̀". 50 Fɑrɩzɩɑn-bɑ wɑ lı̀ù don, də yɑ yɩn lɑ́, ʋ yɩrɩ nə Nikodɛmə. Ʋ mʋ̀ nə dı́ yɑ́ɑ́ ʋ vɑ Zwezi con, mɑ́ŋɑ́ don wɑ. Ʋ zɑ̀n ʋ swɩ̀n bɑ duən tə con, ʋ wʋ́: 51 "Kʋ nə twɑ́ də Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn Moyizə nə, nə wɑ̀rɩ̀ lı̀ù bʋ̀rɑ̀ nə bʋ̀rɩ̀, də ʋ nə wɑ̀ ʋ nii tún, ʋ bɩrɩ nəbɑ, sə nə cʋɡʋ ʋ sʋɡʋ, nə lwɑrɩ kʋ tə, ʋ nə fwɑ". 52 Bɑ mɑ le Nikodɛmə, bɑ wʋ́: "N də tətə yɩ Gɑlile tı́ú, nɑɑɑ? Vəli, n kɑ̀rɩ̀ kʋ tə, kʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ. N wɑ́ nɑ də, Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ nədʋ mɑmɑ tə wɑ̀ Gɑlile nɑn!" 53 [Kʋ kwɑ nə, bɑ lı̀ù də mɑmɑ zɑ̀n, ʋ vɑ ʋ sɑ̀ń.

8

1 Yɑ́ Zwezi vəli oliviye tɩ̀ɑ́n pɑɑn tə yuu. 2 Kʋ tɩpʋrɩ jɩjʋ tətə nə, Zwezi kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ vɑ Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ. Lɑlʋʋ tə mɑmɑ twi ʋ con. Yɑ́ ʋ dɑ̀ń ɡɑ jə̀ə́ tɩɑ, ʋ kɑ̀rɩ̀ bɑ. 3 Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Yɩɩ nii yənu tɩ̀ɑ́n tə, də Fɑrɩzɩɑn-bɑ jɩn kɑn don, bɑ jɑ bɑ̀. Bɑ zɩɡɩ kɑn tə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yɑ́ɑ́ con. Kɑn təntə yɑ̀ yɩ bɑ dɩ̀ɡɑ̀ ʋ yuu, də ʋ wulə ʋ cwɑ̀rɩ̀. 4 Yɑ́ bɑ swɩ̀n Zwezi con, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, kɑn wɑ̀ tə yɩ, bɑ zɑ̀n bɑ jɑ nəpon nəpon də, ʋ wulə ʋ cwɑ̀rɩ̀. 5 Moyizə pɩn nəbɑ nii Yɩɩ nii sɑɡɩ tə wɑ, sə nə dɩlɩ kɑyirə təntə də kɑpɑnɑ nə ɡʋ. N mʋ̀ dɑ̀ń wʋ́ bɛ̀ɛ̀?" 6 Bɑ yɑ̀ swɩ̀n kʋ nətʋ tə, sə bɑ mɑ jɑ Zwezi də̀ń nə, sə bɑ dɑ̀ń twɑ́ kʋ nə, bɑ kə yoo ʋ nii nə. Zwezi kwɑ́ tɩɑ, ʋ jɑ ʋ jɩfʋɑ, ʋ mɑ pʋ́pʋ́nɩ́ tɩɑ. 7 Bɑ dɑ̀ń nə tə zɩɡɑ lɑ́, bɑ bwe wɑ́, ʋ kwɩ̀ɑ́n yɩɩ nə, ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á wɑ lı̀ù tə, ʋ tə nə wɑ̀ cʋnɑ fwɑ, sə ʋ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ tı̀ kɑpɑn, ʋ mɑ dɩlɩ kɑn tə". 8 Yɑ́ ʋ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ kwɑ́, ʋ wulə ʋ pʋ́pʋ́nɩ́ tɩɑ. 9 Mɑ́ŋɑ́ tə, bɑ nə nı̀ kʋ nətʋ tə, kʋ zɩɡɩ bɑ nəkwɩɑ tı́ú tə nə, bɑ nɑn nədʋ nədʋ, bɑ vɑ bɑ zwɛ̀. Yɑ́ kʋ ɡɑ Zwezi cɩcɩ də kɑn tə, ʋ nə zɩɡɑ ʋ yɑ́ɑ́ con. 10 Zwezi dɑ̀ń mɑ kwɩ̀ɑ́n yɩɩ nə, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kɑn, lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə pɩ̀ɑ̀, bɑ kə yoo n yuu wɑ, tə wɑ yə̀n nə? Bɑ lı̀ù mɑmɑ wɑ̀ mʋ́ yoo fwɑ, sə kʋ cʋ̀ɡʋ̀ mʋ́, nɑɑɑ?" 11 Kɑn tə mɑ le Zwezi, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, lı̀ù mɑmɑ tə̀lə́". Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Aý də nə bɑ́ fwɑ mʋ́ yoo, sə ɑ̀ cʋ̀ɡʋ̀ mʋ́. Vəli, n dɑ̀ń nə kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ pı̀ı́ n tʋn cʋnɑ, mɩ́ɑ́mɩ́ɑ́n".] 12 Zwezi dɑ̀ń kʋ́ʋ̀ pı̀ı́, ʋ swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ tə con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ ləzoni poni. Lı̀ù tə, ʋ nə twɑ́ də nə, kʋ tı́ú bɑ́ vɑ yikunu wɑ, ɑbɑdɑ. Yɑ́ ʋ wɑ́ nɑ poni tə, kʋ nə pɩn mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con". 13 Kʋ yuu wɑ, Fɑrɩzɩɑn-bɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N tətə nə swɩ̀n n tətə yoo. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, n sʋɡʋ tə bɑ də̀ń jə". 14 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Də ɑ̀ nə swə ɑ̀ swɩ̀n ɑ̀ tətə yoo, kʋ yɩ cɩ́ɡɑ́. Aý mʋ̀ yə̀ə́ bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə nɑn lɑ́ ɑ̀ bɑ̀, ɑ̀ ɡɑ yə̀ə́ ɑ̀ tə vəli lɑ́. Á mʋ̀ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə nɑn lɑ́, ɑ́ mɑ kʋ́ʋ̀ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vəli. 15 Á mʋ̀ yɑ̀ɑ́ twɑ́ də ləzoni yənu nə, ɑ́ mɑ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀. Aý mʋ̀ bɑ lı̀ù mɑmɑ bʋ̀rɑ̀ bʋ̀rɩ̀. 16 Yɑ́ ɑ̀ mʋ̀ nə wɑ́ bʋ̀rɩ̀ lı̀ù bʋ̀rɑ̀ də, kʋ yɑ̀ɑ́ yɑ kʋ cɩ́ɡɑ́ wɑ. Kʋ tɑ̀ ɑ̀ cɩcɩ. Aý nyɩnɑ Yɩɩ tə, ʋ nə tʋn nə, ʋ yɑ̀ɑ́ wulə də nə. 17 Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ nii sɑɡɩ tə wɑ, ʋ nə pɩn Moyizə nə ʋ pɑ ɑbɑ, də lɩ̀ɑ̀ bələ nə swɩ̀n yoo nədʋ, kʋ yoo tə yɩ cɩ́ɡɑ́. 18 Aý mʋ̀ swɩ̀n ɑ̀ tətə yoo, yɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ tə, ʋ nə tʋn nə, ʋ də swɩ̀n kʋ yoo təntə". 19 Bɑ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N nyɩnɑ tə wɑ yə̀n nə?" Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Á yə̀rı̀ ɑ̀ tətə, ɑ́ mɑ yə̀rı̀ ɑ̀ nyɩnɑ tə də. Də ɑ́ nə yə̀ə́ nə, ɑ́ wɑ́ yəni ɑ̀ nyɩnɑ tə də". 20 Zwezi yɑ̀ wulə Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ, səbɩɑ tə nə kəni lɑ́ bwɑ́lɩ́ nə, ʋ kɑ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ tə. Mə kʋ bwɑ́lɩ́ tə wɑ, ʋ swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə. Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, də ʋ jɑnʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lı̀ù mɑmɑ wɑ̀ wɑ́ jɩn. 21 Zwezi kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ wɑ́ vı̀ı́, ɑ́ wɑ́ pɩ̀ɑ̀ nə, ɑ́ ɡɑ. Yɑ́ ɑ́ wɑ́ tɩ ɑ́ cʋnɑ tə wɑ. Á wɑ̀rɩ̀ bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vələ, ɑ́ vəli". 22 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n dɑ̀ń swɩ̀n duən con, bɑ wʋ́: "Ʋ nə swɩ̀n də, nə wɑ̀rɩ̀ bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə vələ tə, nə vəli, kʋ bɑ́ yɑ ʋ pɩ̀ɑ̀, ʋ ɡʋ ʋ tɩ̀ɑ̀n?" 23 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Á dəkuu yɩ kʋ wulə tɩɑ kɑ tə yuu, ɑ̀ mʋ̀ dəkuu ɡɑ yɩ kʋ nɑn Yɩɩ. Á mʋ̀ sɑ̀ń nə yɩ lʋʋ kʋ tə, ɑ̀ mʋ̀ tɑ̀ lʋʋ kʋ tə lı̀ù. 24 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ mɑ swɩ̀n ɑ́ con də, ɑ́ wɑ́ tɩ ɑ́ cʋnɑ tə wɑ. Á nə wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn də, ɑ̀ mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə wulə mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, wuuu, ɑ́ wɑ́ tɩ ɑ́ cʋnɑ tə wɑ". 25 Bɑ mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ nə yɩ wɑ̀ɑ̀?" Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́ ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con kʋ jɩjʋ tə mɑmɑ. 26 Á yuu yı̀ə̀n dɑ́ɑ́ zənzən, ɑ̀ nə mɛ, sə ɑ̀ swɩ̀n tə yoo ɑ́ con. Lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə, yɩ cɩ́ɡɑ́ tı́ú. Yɑ́ kʋ tə, ʋ nə bɩrɩ nə, kʋ mʋ̀ nə, ɑ̀ də swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ con, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ". 27 Bɑ yɑ̀ wɑ̀ lwɑrɩ də, kʋ yɑ nyɩnɑ Yɩɩ yoo nə, ʋ swɩ̀n. 28 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Mɑ́ŋɑ́ tə, ɑ́ nə wɑ́ zɩ̀n Ləzwənə-Biuf1 tə, ɑ́ kə yɩɩ nə, kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ɑ́ dɑ̀ń wɑ́ lwɑrɩ də, ɑ̀ mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ɑ̀ nə wulə mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, wuuu. Á wɑ́ lwɑrɩ də, ɑ̀ bɑ won mɑmɑ fwɑ ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n nə. Yɑ́ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə yɩ kʋ tə ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə kɑ̀rɩ̀ nə, ɑ̀ swɩ̀n ɑ̀ bɩrɩ lɩ̀ɑ̀ tə. 29 Mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ fwɑ kʋ tə, lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə, nə swə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ wulə də nə. Ʋ wɑ̀ nə yɑ́ ɑ̀ cɩcɩ". 30 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Zwezi swɩ̀n kʋ nətʋ tə, lɩ̀ɑ̀ zənzən ken bɑ wɑɑ ʋ nə. 31 Zwezi swɩ̀n Zwifə-bɑ con, bɑ nə keni bɑ wɑɑ ʋ nə, ʋ wʋ́: "Á nə jon ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə, ɑ́ zı̀lı́ tə nii, də ɑ́ cɩ́ɡɑ́ yɩ ɑ̀ kɑrbɩɑ. 32 Kʋ nətʋ nə wɑ́ pɑ ɑ́ lwɑrɩ cɩ́ɡɑ́ tə. Yɑ́ cɩ́ɡɑ́ tə nə wɑ́ jon ɑbɑ ɑ́ cʋnɑ tə wɑ, sə ɑ́ tɩnɩ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n". 33 Zwifə-bɑ tə mɑ pı̀ı́ bɑ le Zwezi, bɑ wʋ́: "Nə mʋ̀ yɩ bɑ lʋrɩ nəbɑ Abərɑhɑmə dwı́ı́ tə wɑ. Nə mʋ̀ wɑ̀ lı̀ù yoŋu yɩn mɩ́ɑ́mɩ́ɑ́n. Kʋ fwɑ nətə, n mɑ wʋ́: 'Á dɑ̀ń wɑ́ tɩnɩ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n?' " 34 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə tʋŋɑ cʋnɑ, ʋ yɩ cʋnɑ yoŋu. 35 Yɑ́ yoŋu tɑ̀ ʋ wulə sɑ̀ń wɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ. Sɑ̀ń tə bı̀ú nə wulə sɑ̀ń tə wɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ wuuu. 36 Də Yɩɩ-Biu tə dɑ̀ń nə jon ɑbɑ ɑ́ cʋnɑ wɑ, ɑ́ wɑ́ tɩnɩ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n, cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. 37 Aý yə̀ə́ də, bɑ lʋrɩ ɑbɑ Abərɑhɑmə dwı́ı́ tə wɑ. Á bɑ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə joŋə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ ɡʋ nə. 38 Kʋ tə, ɑ̀ nyɩnɑ nə pɩn ɑ̀ nɑ, kʋ mʋ̀ nə ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con. Á də yɩ kʋ tə, ɑ́ də nyɩnɑ tə nə bɩrɩ ɑbɑ, nə ɑ́ cʋɡɑ, nə ɑ́ tʋŋɑ". 39 Bɑ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ bɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Nə nyɩnɑ nə yɩ Abərɑhɑmə!" Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Də ɑ́ cɩ́ɡɑ́ nə nɑn Abərɑhɑmə dwı́ı́ tə wɑ, ɑ́ mɛ, sə ɑ́ fwɑ kʋ tə Abərɑhɑmə nə fwɑ. 40 Á nə pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ ɡʋ nə, ɑ̀ mʋ̀ lı̀ù tə, ɑ̀ nə swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ tə, Yɩɩ nə bɩrɩ nə ɑ́ con, Abərɑhɑmə wɑ̀ kʋ nyɩn don fwɑ. 41 Kʋ yɩ ɑ́ nyɩnɑ tə tʋtʋnɑn nə, ɑ́ tʋŋɑ". Bɑ mɑ kʋ́ʋ̀ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Nə tɑ̀ bɩɑ tə, bɑ nə lʋrɩ yirə duən nə. Nə nyɩnɑ yɩ nədʋ, kʋ mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ". 42 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Də Yɩɩ cɩ́ɡɑ́ yɑ̀ nə yɩ ɑ́ nyɩnɑ, ɑ́ yɑ̀ wɑ́ sónı́ nə. Kʋ yɑ Yɩɩ con nə, ɑ̀ nɑn ɑ̀ bɑ̀. Kʋ tɑ̀ ɑ̀ tətə nə twi ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n nə, kʋ yɑ ʋ mʋ̀ nə tʋn nə. 43 Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ́ bɑ ɑ̀ sʋɡʋ tə də̀ń nə̀ń? Kʋ yɩ ɑ́ nə bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ sɛ̀ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə. 44 Á nyɩnɑ nə yɩ Sɩtɑnɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ pɩ̀ɑ̀ ɑ́ tʋn ɑ́ nyɩnɑ təntə fɩrɑ yı̀ə̀n. Kʋ jɩjʋ mɑmɑ, ʋ yɩn lɑɡʋrʋ. Ʋ wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ swənə mɑmɑ. Yɩɩ cɩ́ɡɑ́ ɡɑ tə̀lə́ ʋ con. Mɑ́ŋɑ́ tə, ʋ nə kʋnɩ kʋnkʋn tə, ʋ sʋ̀rɑ̀n yɑ̀ɑ́ yɩ, ndə ʋ tətə nə yɩ nətʋ. Ʋ yɩ kʋnkʋnʋ tə, ʋ nə yɑ kʋnkʋnɑ nyɩnɑ. 45 Aý mʋ̀ yɩ, ɑ̀ nə swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ tə nə pɩn, ɑ́ bɑ nə cɩ́ɡɑ́ pɩn. 46 Á wɑ lɑ́, wɑ̀ɑ̀ nə wɑ̀ɑ́ ʋ bɩrɩ də, ɑ̀ tʋn cʋnɑ? Də kʋ nə yɩ cɩ́ɡɑ́ nə ɑ̀ swɩ̀n, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ́ mɑ bɑ nə cɩ́ɡɑ́ pɩn? 47 Lı̀ù tə, ʋ nə yɑ Yɩɩ nyiən, ʋ yɑ̀ɑ́ cʋɡʋ Yɩɩ sʋ̀rɑ̀n tə. Á tɑ̀ Yɩɩ nyiən. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ bɑ Yɩɩ sʋ̀rɑ̀n tə cʋɡɑ". 48 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Zwezi con, bɑ wʋ́: "Nə bɑ cɩ́ɡɑ́ jə, sə nə swɩ̀n də, n yɩ Sɑmɑri tı́ú, yɑ́ zinə də wulə n yuu wɑ, nɑɑɑ?" 49 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Zinə tə̀lə́ ɑ̀ yuu wɑ. Kʋ yɩ ɑ̀ mʋ̀ bwɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə. Yɑ́ ɑ́ mʋ̀ wulə ɑ́ muŋə nə. 50 Aý mʋ̀ bɑ ɑ̀ dun pɩ̀ɑ̀. Lı̀ù nədʋɑ nə wulə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀ dun tə, sə ʋ pɑ nə. Ʋ mʋ̀ ɡɑ nə bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀. 51 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə zı̀lı́ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə nii, ʋ bɑ́ tɩ ɑbɑdɑ". 52 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə, nə dɑ̀ń nə yə̀ə́ də, n yɩ zinə nə wulə n yuu wɑ. Abərɑhɑmə tɩɡɑ, Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nɑ̀ tə də tɩɡɑ. Yɑ́ n mʋ̀ swɩ̀n də, lı̀ù nə zı̀lı́ n sʋ̀rɑ̀n tə nii, ʋ bɑ́ tɩ ɑbɑdɑ. 53 N dwə nə nɩbɛɛ Abərɑhɑmə, ʋ nə tɩɡɑ, nɑɑɑ? Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nɑ̀ tə də tɩɡɑ. N mʋ̀ bʋŋɑ də n yɩ wɑ̀ɑ̀?" 54 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ nə yɩ ɑ̀ tətə nə pɩn dun ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n nə, tə dun tə yɩ tʋtʋ. Kʋ yɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tə nə pɩn dun nə. Ʋ mʋ̀ lı̀ù tə, ɑ́ nə swɩ̀n də, ʋ yɩ ɑ́ Yɩɩ tə. 55 Á mʋ̀ yə̀rı̀ wɑ́, ɑ̀ mʋ̀ ɡɑ yə̀ə́ wɑ́. Də ɑ̀ nə swɩ̀n də, ɑ̀ yə̀rı̀ wɑ́, ɑ̀ yɑ kʋnkʋnʋ ndə ɑ́ nə. Aý yə̀ə́ wɑ́, ɑ̀ ɡɑ jə ʋ sʋɡʋ tə. 56 Á nɩbɛɛ Abərɑhɑmə pùə́ poli də, ʋ nə bʋ́n də, ʋ wɑ́ nɑ ɑ̀ túrı́ dɩɩn tə. Ʋ nɩ kʋ dɩɩn tə, yɑ́ ʋ yɩn pupwən wɑ". 57 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N tə nə bɑ bɩnɑ finu jə, yɑ́ n nɩ Abərɑhɑmə, nɑɑɑ?" 58 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Aý mʋ̀ yɑ̀ wulə, də bɑ tə wɑ̀ Abərɑhɑmə lʋrɩ". 59 Kʋ mʋ̀ sʋɡʋ təntə yuu wɑ, bɑ pɛ̀ kɑpɑnɑ, sə bɑ mɑ dɩlɩ wɑ́. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwezi sə̀ɡə̀, ʋ nɑn Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ.

9

1 Dɩɩn don nə, Zwezi tı̀ cwəŋə don, ʋ lɛ. Ʋ nə mɑ lɛ, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ʋ nɩ bɛɛ don. Bɑ lʋrɩ wɑ́ liliu. 2 Zwezi kɑrbɩɑ tə mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, bɑ lʋrɩ bɛɛ tə liliu. Wɑ̀ɑ̀ nə tʋn cʋnɑ? Kʋ yɩ ʋ mʋ̀, nə ɑ̀ yə̀ə́ ʋ nyɩnɑ-bɑ nə tʋn cʋnɑ, kʋ mɑ pɑ ʋ yɩ liliu?" 3 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ ʋ mʋ̀ nə tʋn cʋnɑ, nə ɑ̀ yə̀ə́ ʋ nyɩnɑ-bɑ nə tʋn cʋnɑ. Kʋ yɩ kʋ yı́ nətʋ, sə Yɩɩ tʋtʋnɑn tə twɑ́ ʋ nə, tə bɩrɩ tə tɩ̀ɑ̀n. 4 Aý mɛ, sə ɑ̀ tʋn Yɩɩ tʋtʋnɑn tə, də tɩɑ tə wɑ̀ yı́. Ʋ mʋ̀ Yɩɩ nə tʋn nə. Tɩɑ nə twi kɑ yı́, lı̀ù mɑmɑ kʋ́ʋ̀ bɑ́ wɑ̀nɩ́ ʋ tʋn. 5 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ɑ̀ nə tə wulə lʋʋ wɑ, ɑ̀ yɩ ləzwənə poni". 6 Zwezi nə swɩ̀n tə sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ pi mɩmɩɑn tɩɑ, ʋ mɑ bu tɩrɑn mɑncɩn. Ʋ ɡɑ fwɑ tɩrɑn təntə, ʋ mɑ tɑ̀ liliu tə yɩ́ɑ́ nə. 7 Yɑ́ ʋ ɡɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Vəli cɑ̀rʋ́ tə wɑ, bɑ nə boŋə 'Silowe', n kwɑ́n nɩ́ɑ́, n mɑ puli n yɑ́ɑ́ tə". Silowe tə də̀ń nə yɩ 'lı̀ù, bɑ nə tʋn'. Liliu tə vəli, ʋ puli ʋ yɑ́ɑ́ tə. Ʋ pı̀ı́ ʋ bɩ̀ɑ̀n, mɑ́ŋɑ́ tə, ʋ yɩ́ɑ́ tə pórı́ tə nɑ lɑ́ zəni. 8 Ʋ jə̀ń duən, də bɑ tə, bɑ nə dı́ yɑ́ɑ́, bɑ nɑ wɑ́ də, ʋ lòrı̀ tə, dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ bɛɛ wɑ̀ tə, yɑ̀ nə jə̀ə́ tɩɑ, ʋ lòrı̀ tə, nɑɑɑ?" 9 Bɑ duən swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Mə ʋ nə". Bɑ duən də swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ ʋ mʋ̀. Kʋ yɩ ʋ nyɩnyɩɡɑ". Bɛɛ tə tətə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Kʋ cɩ́ɡɑ́ yɑ ɑ̀ mʋ̀!" 10 Bɑ dɑ̀ń mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "Nətə nə kʋ twɑ́, n yɩ́ɑ́ tə mɑ pori?" 11 Ʋ mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Bɛɛ tə, bɑ nə boŋə Zwezi tə, nə fwɑ tɩrɑn, ʋ mɑ tɑ̀ ɑ̀ yɩ́ɑ́ tə nə, ʋ ɡɑ swɩ̀n ɑ̀ con, sə ɑ̀ vɑ ɑ̀ puli ɑ̀ yɑ́ɑ́ tə cɑ̀rʋ́ tə wɑ, bɑ nə boŋə 'Silowe'. Aý mɑ vɑ lɑ́, ɑ̀ nə puli ɑ̀ yɩ́ɑ́ tə ɑ̀ zwɛ̀, kwɑ nə, ɑ̀ yɩ́ɑ́ tə nɑ lɑ́". 12 Bɑ tə mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "Bɛɛ təntə wulə yə̀n nə?" Ʋ mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý yə̀rı̀ ʋ bwɑ́lɩ́". 13 Bɑ dɑ̀ń mɑ jɑ bɛɛ tə, ʋ yɩ́ɑ́ tə nə pori tə, bɑ jɑ vɑ Fɑrɩzɩɑn-bɑ con. 14 Dɩɩn təntə yɩn Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn, yɑ́ Zwezi ɡɑ fwɑ tɩrɑn, ʋ mɑ pori bɛɛ tə yɩ́ɑ́. 15 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Fɑrɩzɩɑn-bɑ də kʋ́ʋ̀ bwe bɛɛ tə, bɑ wʋ́: "Kʋ fwɑ nətə, n yɩ́ɑ́ tə mɑ pori?" Ʋ le bɑ, ʋ wʋ́: "Zwezi fwɑ tɩrɑn mɑncɩn, ʋ kə ɑ̀ yɩ́ɑ́ tə nə. Aý vəli ɑ̀ puli ɑ̀ yɑ́ɑ́ tə. Mə kʋ nə, ɑ̀ nɑ lɑ́". 16 Kʋ yoo təntə yuu wɑ, Fɑrɩzɩɑn-bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ bɛɛ təntə wɑ̀ Yɩɩ nɑn. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə nii zı̀lı́". Bɑ duən də kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Nətə nə cʋnɑ lı̀ù wɑ́ twɑ́, ʋ mɑ fwɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ tətə yiri?" Kʋ nətʋ tə pɩn bɑ pwɛ̀ duən wɑ. 17 Bɑ kʋ́ʋ̀ bwe bɛɛ tə, ʋ yɑ̀ nə yɩ liliu tə, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ con, n bʋŋɑ də bɛɛ təntə, ʋ nə pori n yɩ́ɑ́ tə, yɩ wɑ̀ɑ̀?" Bɛɛ tə mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Ʋ yɩ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀". 18 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn də, ʋ tətə yɑ̀ yɩn liliu, yɑ́ ʋ yɩ́ɑ́ tə ɡɑ pori. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ mɑ bon ʋ nuu də ʋ nyɩnɑ. 19 Bɑ nə twi bɑ yı́ lɑ́, bɑ bwe bɑ, bɑ wʋ́: "Bɛɛ wɑ̀ tə cɩ́ɡɑ́ yɑ ɑ́ mʋ̀ bı̀ú, nɑɑɑ? Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ́ wʋ́ ʋ yɩ bɑ lʋrɩ wɑ́ liliu? Kʋ dɑ̀ń fwɑ nətə, ʋ mɑ nɑ lɑ́?" 20 Ʋ nuu də ʋ nyɩnɑ tə mɑ le, bɑ wʋ́: "Nə yə̀ə́ də, ʋ yɑ nə mʋ̀ bı̀ú, yɑ́ ʋ ɡɑ yɩ bɑ lʋrɩ wɑ́ liliu. 21 Kʋ nə fwɑ nətʋ, ʋ dɑ̀ń mɑ nɑ lɑ́ sɩ́ʋ́n nə, nə yə̀rı̀ kʋ mʋ̀. Nə mɑ kʋ́ʋ̀ yə̀rı̀ lı̀ù tə də, ʋ nə pori ʋ yɩ́ɑ́ tə. Á bwiə ʋ tətə, ʋ də yɩ nəkwɩɑ, ʋ wɑ̀ɑ́ ʋ tətə yoo ʋ swɩ̀n". 22 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n fən yɑ̀ jə ʋ nuu də ʋ nyɩnɑ tə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ swɩ̀n kʋ nətʋ tə. Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n yɑ̀ ken nii nədʋ, sə bɑ dɩŋɩ lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə wɑ́ swɩ̀n də, Zwezi nə yɩ Kərisə, bɑ lɩ bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ. 23 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ nuu də ʋ nyɩnɑ tə mɑ swɩ̀n də, ʋ də yɩ nəkwɩɑ, bɑ bwiə ʋ tətə. 24 Fɑrɩzɩɑn-bɑ kʋ́ʋ̀ bon liliu tə, ʋ yɩ́ɑ́ tə nə pori tə, nɛɛ bələ nii nə, bɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ Yɩɩ yɑ́ɑ́ con. Nə mʋ̀ yə̀ə́ də, bɛɛ wɑ̀ tə yɩ cʋnʋ". 25 Ʋ le bɑ, ʋ wʋ́: "Də ʋ nə yɩ cʋnʋ, ɑ̀ mʋ̀ yə̀rı̀ kʋ. Yoo nədʋ nə, ɑ̀ yə̀ə́. Aý yɑ̀ yɩ liliu, yɑ́ sɩ́ʋ́n nə ɑ̀ yɩ́ɑ́ dɑ̀ń nɑ lɑ́". 26 Bɑ mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Nətə nə, ʋ fwɑ mʋ́? Kʋ yɩ ʋ fwɑ nətə, ʋ mɑ pori n yɩ́ɑ́ tə?" 27 Bɛɛ tə kʋ́ʋ̀ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́ ɑ̀ swɩ̀n kʋ, ɑ̀ bɩrɩ ɑbɑ, yɑ́ ɑ́ wɑ̀ kʋ cʋɡʋ. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ɑ̀ bwɛ́ kʋ? Kʋ yɩ ɑ́ də tətə pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ jı̀ ʋ kɑrbɩɑ, nɑɑɑ?" 28 Bɑ dɑ̀ń twɩn wɑ́, bɑ ɡɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ yɩ n mʋ̀ nə yɑ ʋ kɑrbiu, nə mʋ̀ yɩ Moyizə kɑrbɩɑ. 29 Nə yə̀ə́ də, Yɩɩ swɩ̀n Moyizə con. Ʋ tə bɑ tə mʋ̀, nə yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə nɑn". 30 Bɛɛ tə mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Mə kʋ yoo təntə nə ɡwɑ́rɩ́ nə də, ɑ́ nə yə̀rı̀ ʋ nə nɑn lɑ́, yɑ́ ʋ ɡɑ pori ɑ̀ mʋ̀ yɩ́ɑ́. 31 Nə yə̀ə́ də, Yɩɩ bɑ cʋnʋ yɩjʋnɩ le. Kʋ yɑ lı̀ù tə, ʋ nə zı̀lı́ Yɩɩ nii, ʋ ɡɑ tʋŋɑ Yɩɩ fɩrɑ nə, Yɩɩ yɑ̀ɑ́ cʋɡʋ. 32 Nə tə wɑ̀ nı̀ mɑmɑ ɑbɑdɑ də, lı̀ù pori liliu yɩ́ɑ́, bɑ nə lʋrɩ wɑ́, də ʋ yɩ nətʋ. 33 Də bɛɛ təntə yɑ̀ nə wɑ̀ Yɩɩ nɑn, ʋ yɑ̀ wɑ̀rɩ̀ won mɑmɑ, ʋ tʋŋɑ". 34 Bɑ mɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "N tətə mɑmɑ yɩ bɑ lʋrɩ mʋ́ cʋnɑ wɑ, n ɡɑ pɩ̀ɑ̀, sə n kɑ̀rɩ̀ nəbɑ!" Bɑ dɑ̀ń mɑ dɩŋɩ wɑ́, bɑ lɩ bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ. 35 Zwezi dɑ̀ń nı̀ də, Fɑrɩzɩɑn-bɑ dɩŋɩ bɛɛ tə, ʋ yɑ̀ nə yɩ liliu tə, bɑ lɩ bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ. Zwezi mɑ jəri bɛɛ tə, ʋ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "N ken n wɑɑ Ləzwənə-Biuf1 tə nə, nɑɑɑ?" 36 Bɛɛ tə le Zwezi, ʋ wʋ́: "Kʋ mʋ̀ nə yɩ wɑ̀ɑ̀, Yuu-Tiu? Aý swə, sə ɑ̀ kə ɑ̀ wɑɑ ʋ nə". 37 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "N yɩ́ɑ́ cə kʋ tı́ú yuu wɑ. Mə ʋ mʋ̀ nə wulə ʋ swɩ̀n n con, sɩ́ʋ́n nə!" 38 Bɛɛ tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, ɑ̀ ken ɑ̀ wɑɑ n nə". Yɑ́ ʋ ɡɑ tʋ ʋ nɑdwɑnɑ yuu, ʋ bʋ Zwezi nə. 39 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý twi lʋʋ kʋ tə wɑ, sə ɑ̀ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀. Aý pɑ lilirən yɩ́ɑ́ pori, ɑ̀ ɡɑ pɑ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ yɩ́ɑ́ nə nɑ lɑ́, lwɑ̀ń bɑ jı̀ lilirən". 40 Fɑrɩzɩɑn-bɑ lɩ̀ɑ̀ duən yɑ̀ wulə kʋ bwɑ́lɩ́ tə wɑ. Bɑ nə nı̀ tə sʋ̀rɑ̀n təntə, bɑ bwe Zwezi, bɑ wʋ́: "Nə də yɩ lilirən, nɑɑɑ?" 41 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Á yɑ̀ nə yɑ lilirən, ɑ́ yɑ̀ bɑ cʋnɑ jə. Á dɑ̀ń nə swɩ̀n də, ɑ́ nɑ lɑ́. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ cʋnɑ tə wulə wuuu".

10

1 Zwezi kɑ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ tə də zwɑnsɩsɑrɩ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə twɑ́ mimii, ʋ mɑ zwɩ pɑtuu wɑ, kʋ tı́ú nə yɩ pɑyɩrʋ tə. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə bɑ pɑtuu mimii twɑ́, ʋ mɑ zwɩ, ʋ ɡɑ twɑ́ kʋ bwɑ́lɩ́ don, ʋ mɑ zwɩ, kʋ tı́ú yɩ ŋwɩ̀ɑ̀n, ʋ ɡɑ yɩ lɑɡʋrʋ. 3 Lı̀ù tə, ʋ nə cɩ̀ pɑtuu tə nii nə, ʋ yɑ̀ɑ́ súrı́ kʋ mimii, ʋ pɑ pɑyɩrʋ tə nə. Yɑ́ pee tə ɡɑ cʋɡɑ tə pɑyɩrʋ tə kori. Ʋ yɑ̀ɑ́ bon ʋ piə mɑmɑ də kɑ yɩrɩ, ʋ mɑ lɩ tə pɑtuu tə wɑ. 4 Ʋ nə lɩ pee tə mɑmɑ, ʋ zwɛ̀, ʋ dɑ̀ń yɑ̀ɑ́ yɑ tə yɑ́ɑ́, pee tə ɡɑ pú ʋ kwɑ. Kʋ nətʋ bɩrɩ də, tə yə̀ə́ ʋ kori swɩ́ɑ́n. 5 Pee tə bɑ́ sɛ̀, tə pwı́ lı̀ù don kwɑ. Tə yə̀rı̀ ʋ kori swɩ́ɑ́n. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, tə nə nɩ lı̀ù don, tə wɑ́ dəri, tə jɛ́n ʋ yɑ́ɑ́ nə". 6 Zwezi kɑ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ tə də zwɑnsɩsɑrɑ tə, bɑ ɡɑ wɑ̀ yoo tə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ swɩ̀n bɑ con, tə də̀ń nı̀. 7 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Aý mʋ̀ nə yɩ pɑtuu tə mimii. 8 Lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ, bɑ nə dı́ ɑ̀ yɑ́ɑ́, bɑ bɑ̀ tə yɩ ŋwɩnɑ də lɑɡʋrɑ. Yɑ́ pee tə wɑ̀ bɑ cʋɡʋ. 9 Aý mʋ̀ nə yɩ ndə mimii nə. Lı̀ù tə, ʋ nə twɑ́ də nə, ʋ mɑ zʋ Yɩɩ wɑ́ jon kʋ tı́ú. Ʋ wɑ̀ɑ́ ʋ zwɩ də ʋ nɑŋɑ ndə pee tə nə, ʋ ɡɑ wɑ́ nɑ ʋ nii wodiu də. 10 Ŋwɩ̀ɑ̀n mʋ̀ yɩ ʋ yɑ̀ɑ́ bɑ̀, sə ʋ ŋʋ, sə ʋ ɡʋ, sə ʋ cʋ̀ɡʋ̀. Aý mʋ̀ yɩ ɑ̀ twi, sə ɑ̀ tɩ, sə lɩ̀ɑ̀ tə mɑ nɑ mɩɩ, sə bɑ nɑ mɩɩ, kʋ nə ywɑ́n cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. 11 Aý mʋ̀ nə yɩ pɑyɩrʋ nəzəŋu. Pɑyɩrʋ nəzəŋu yɑ̀ɑ́ jɑ ʋ mɩɩ, ʋ mɑ lɑ́rɩ́ ʋ pee yuu nə. 12 Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ nə cɩ̀ pee nə, sə bɑ ŋwɩ́n wɑ́, kʋ tı́ú mʋ̀ yɩ səbiu tə nə, ʋ ywɑ̀ŋɑ́. Yɑ́ pee tə tɑ̀ ʋ mʋ̀ nyiən. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ nə nɩ buyuru, də nyɑnkwɑn kʋ bɩ̀ɑ̀n, ʋ yɑ̀ɑ́ dʋɡʋ pee tə, ʋ ɡɑ dəri ʋ jɛ́n. Buyuru tə dɑ̀ń yɑ̀ɑ́ tʋ pee tə wɑ, kʋ jɑ tə, kʋ lɑɡɑ tə duən yɑ́ɑ́ nə. 13 Kʋ nətʋ dɑ̀ń bɩrɩ də, ʋ yɩ ʋ tʋŋɑ səbiu yɩrɩ, pee tə yoo bɑ wɑ́ jə. 14 Aý mʋ̀ nə yɩ pɑyɩrʋ nəzəŋu tə. Aý yə̀ə́ ɑ̀ pee tə, ɑ̀ pee tə də ɡɑ yə̀ə́ nə. 15 Mə nətʋ nə, ɑ̀ mʋ̀ də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tə yə̀ə́ duən. Ʋ yə̀ə́ nə ɑ̀ də ɡɑ yə̀ə́ wɑ́. Aý jɑ ɑ̀ mɩɩ, ɑ̀ mɑ lɑ́rɩ́ ɑ̀ pee yuu nə. 16 Aý tə jə pee duən, tə nə tə̀lə́ pɑtuu kʋ tə wɑ. Aý mɛ, sə ɑ̀ pɩ̀ɑ̀ tə pee təntə, də ɑ̀ jɑ bɑ̀. Pee tə mɑmɑ dɑ̀ń wɑ́ nı̀ ɑ̀ kori. Kʋ dɑ̀ń wɑ́ yɑ̀ pɑtuu nədʋ, yɑ́ pɑyɩrʋ tə də wɑ́ yɑ̀ nədʋ. 17 Aý pɩn ɑ̀ mɩɩ tə, sə ɑ̀ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ɑ̀ jon. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ swə nə. 18 Lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ ɑ̀ mɩɩ tə, ʋ lɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n nə. Aý mʋ̀ tətə nə jɑ cwəŋə, sə ɑ̀ pɑ ɑ̀ mɩɩ tə, ɑ̀ mʋ̀ nə mɑ jɑ cwəŋə də, sə ɑ̀ pı̀ı́ ɑ̀ jon ɑ̀ mɩɩ tə. Aý nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nə kʋ nii təntə". 19 Zwezi sʋ̀rɑ̀n təntə kʋ pɩn, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ bɑ pwɛ̀ duən wɑ. 20 Bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ zənzən yɑ̀ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Zini nə wulə ʋ yuu wɑ, ʋ ɡɑ nyɑ̀ŋɑ̀. Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ cʋɡʋ ʋ sʋ̀rɑ̀n tə!" 21 Bɑ duən də swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Zini nə wulə lı̀ù yuu wɑ, ʋ wɑ̀rɩ̀ sʋ̀rɑ̀n tətə ʋ swɩ̀n. Lı̀ù tə zini nə jə, ʋ wɑ̀rɩ̀ lı̀ù yɩ́ɑ́ ʋ pórı́". 22 Bɑ yɑ̀ wulə bɑ də́ cɑ̀nɑ̀ don, kɑ nə yɩ Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə nii súrú bɩnɩ cɑ̀nɑ̀, Zwerizɑlɛmə nə. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə yɑ̀ yɩ wɑrɑn mɑ́ŋɑ́. 23 Zwezi vəli Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ. Ʋ jijiri bwɑ́lɩ́ tə nə, bɑ nə boŋə 'Sɑlʋmʋn nɑpɑkʋlʋ'. 24 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n kɩkɑrɩ wɑ́, bɑ ɡɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "N pɩ̀ɑ̀, sə nə bɛ̀ɛ́ n yoo nə wɑɑ con, wuuu, kʋ jə vələ dɩɩn don? Swɩ̀n kʋ nə con nəpon nəpon də, n cɩ́ɡɑ́ nə yɩ Kərisə". 25 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́ ɑ̀ swɩ̀n kʋ ɑ́ con, yɑ́ ɑ́ wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn ɑ̀ sʋɡʋ tə nə. Yı̀ə̀n tə, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nii, ɑ̀ mɑ fwɑ, tə mʋ̀ nə bɩrɩ lı̀ù tə, ɑ̀ nə yɑ. 26 Á twɑ́ ɑ́ tə̀lə́ ɑ̀ pee tə wɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn ɑ̀ sʋɡʋ tə nə. 27 Aý mʋ̀ pee tə cʋɡɑ ɑ̀ kori. Aý də yə̀ə́ tə swɩ́ɑ́n, yɑ́ tə ɡɑ pwı́ ɑ̀ kwɑ. 28 Aý pɩn tə mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. Tə kʋ́ʋ̀ bɑ́ jɛ́n, ɑbɑdɑ. Yɑ́ lı̀ù də mɑmɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ tə, ʋ lɩ ɑ̀ jɩ̀ɑ̀n wɑ. 29 Aý nyɩnɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n tə dwə won mɑmɑ. Ʋ mʋ̀ nə pɩn pee tə nə. Yɑ́ lı̀ù mɑmɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ tə, ʋ lɩ ʋ mʋ̀ nyɩnɑ Yɩɩ jɩ̀ɑ̀n wɑ. 30 Aý mʋ̀ də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yɑ nədʋ". 31 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n kʋ́ʋ̀ pɛ̀ kɑpɑnɑ, sə bɑ mɑ dɩlɩ Zwezi, bɑ ɡʋ. 32 Zwezi mɑ bwɛ́, ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý nyɩnɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n tə pɩn, ɑ̀ tʋn tʋtʋnzəŋə zənzən, ɑ́ yɩ́ɑ́ yuu wɑ. Kʋ kɑ tətə yɩrɩ nə, ɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ dɩlɩ nə, ɑ́ ɡʋ?" 33 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n le wɑ́, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ nə pɩ̀ɑ̀ nə dɩlɩ mʋ̀, nə ɡʋ, n nə tʋn tʋtʋnzəŋu yɩrɩ. N swɩ̀n n twɩn Yɩɩ. N də yɑ ləzwənə, n ɡɑ pɩ̀ɑ̀, n jɑ n tɩ̀ɑ̀n, n mɑ fwɑ Yɩɩ". 34 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ ɑ́ sɑɡɩ tə wɑ də, Yɩɩ swɩ̀n də, ɑ́ yɩ yɩɑ. 35 Kʋ mʋ̀ sɑɡɩ təntə wɑ, Yɩɩ swɩ̀n ləzoni con, ʋ ɡɑ jɑ bɑ, ʋ boŋə 'yɩɑ'. Nə ɡɑ yə̀ə́ də, nə wɑ̀rɩ̀ kʋ tə, Yɩɩ nə swɩ̀n ʋ sɑɡɩ tə wɑ nə, nə pɩn kʋ jɛ́n lɑ́. 36 Aý mʋ̀ yɑ nyɩnɑ Yɩɩ nə kúrı́ nə, ʋ kə vɑ̀n nə, ʋ tʋn lʋʋ kʋ tə wɑ. Yɑ́ ɑ̀ dɑ̀ń swɩ̀n də, ɑ̀ yɩ Yɩɩ-Biu. Á dɑ̀ń fwɑ nətə, ɑ́ mɑ wʋ́, də ɑ̀ twɩn Yɩɩ? 37 Də ɑ̀ nə bɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tʋtʋnɑn tə tʋŋɑ, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ nə cɩ́ɡɑ́! 38 Yɑ́ ɑ̀ dɑ̀ń nə tʋŋɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tʋtʋnɑn tə, ɑ́ mɛ, sə ɑ́ pɑ nə cɩ́ɡɑ́. Á nə bɑ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ pɑ nə cɩ́ɡɑ́, kʋ mɛ, sə ɑ́ tɑ̀ tʋtʋŋɩ tə yɩrɩ, ɑ́ pɑ nə cɩ́ɡɑ́. Kʋ nətʋ wɑ́ pɑ ɑ́ lwɑrɩ də, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ wulə də nə, ɑ̀ də ɡɑ wulə də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ". 39 Bɑ kʋ́ʋ̀ zɑ̀n, bɑ pɩ̀ɑ̀, bɑ jɑ Zwezi. Ʋ mɑ jɛ́n bɑ yɩ́ɑ́ yuu. 40 Zwezi kʋ́ʋ̀ pı̀ı́, ʋ vɑ Zwurədɛn mʋnɑɑ tə nii nə, bwɑ́lɩ́ tə, Zwɑnf1 nə dı́ yɑ́ɑ́, ʋ lə lɩ̀ɑ̀ tə nɩ́ɑ́ wɑ. Ʋ vəli ʋ wulə kʋ bwɑ́lɩ́ təntə nə. 41 Lɩ̀ɑ̀ zənzən twi ʋ con, bɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Zwɑn mʋ̀ wɑ̀ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ mɑmɑ fwɑ. Yɑ́ yı̀ə̀n tə mɑmɑ, ʋ nə swɩ̀n bɛɛ wɑ̀ tə yuu wɑ, tə yɑ cɩ́ɡɑ́". 42 Kʋ bwɑ́lɩ́ təntə nə, lɩ̀ɑ̀ zənzən ken bɑ wɑɑ Zwezi nə.

11

1 Betɑni tɩ̀ɑ́n bɛɛ don, bɑ nə boŋə Lɑzɑrə, tʋɑ yɑyɩɡʋ. Mə kʋ tɩʋ təntə wɑ nə, Mɑri, də ʋ zʋnʋ Mɑrətə də yɑ̀ wulə. Mɑri yɑ̀ nə yɩ kɑn tə, ʋ nə lwə́ tɩrɑlɩ Zwezi nɛɛ nə, ʋ ɡɑ jɑ ʋ yukʋrɑn, ʋ mɑ pupuɡu tə. Ʋ mʋ̀ nɑbʋɑ yɑ̀ nə yɩ Lɑzɑrə tə. 3 Lɑzɑrə nɑkwɑnɑ tə dɑ̀ń mɑ tʋn lı̀ù, sə ʋ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, nə̀ń, n dɑbɑswənə tə tʋɑ yɑyɩɡʋ". 4 Zwezi nə nı̀ kʋ yoo təntə, ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Lɑzɑrə yɑyɩɡʋ tə bɑ́ ɡʋ wɑ́. Yɑyɩɡʋ təntə yɑ Yɩɩ nə pɩ̀ɑ̀, ʋ twɑ́ kʋ nə, ʋ mɑ bɩrɩ ʋ dun tə, sə ʋ pɑ, Yɩɩ-Biuf1 tə nɑ dun". 5 Yɑ́ Zwezi yɑ̀ swə Mɑrətə, də ʋ nyɑ́nʋ́ Mɑri, də Lɑzɑrə. 6 Zwezi nə nı̀ də, Lɑzɑrə yɩ̀ tə, ʋ tə fwɑ dɩɑn bələ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ, ʋ yɑ̀ nə wulə. 7 Kʋ kwɑ nə, ʋ swɩ̀n ʋ kɑrbɩɑ tə con, ʋ wʋ́: "Nə pirə, nə vɑ Zwide nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ". 8 Ʋ kɑrbɩɑ tə mɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ, kʋ yɩ nətə? Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n pɩ̀ɑ̀, bɑ dɩlɩ mʋ́ də kɑpɑnɑ, bɑ ɡʋ lɑ́ nə. Kʋ tə wɑ̀ dɩ̀ɑ́n, yɑ́ n ɡɑ tə pɩ̀ɑ̀, sə n pı̀ı́ n vɑ lɑ́?" 9 Zwezi le bɑ, ʋ wʋ́: "Dɩɩn wɑ, luɡu fuɡə bələ nə wulə lɑ́. Lı̀ù nə vəli yɩcɑʋ wɑ, ʋ bɑ ʋ nɑɑ mɑ̀ won nə. Lʋʋ kʋ tə yɩcɑʋ tə dɑ̀ń nə pɩn ʋ yɩ́ɑ́ nɑ lɑ́. 10 Yɑ́ lı̀ù nə kʋ́ʋ̀ ʋ lwɑ̀ń, ʋ vəli tɩtɩn nə, ʋ yɩ́ɑ́ nə bɑ poni nɑ tə, ʋ yɑ̀ɑ́ mɑ̀ ʋ nɑɑ won nə". 11 Zwezi nə swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Nə dɑbɛɛ Lɑzɑrə yɩ ʋ dwɛ̀, yɑ́ ɑ̀ mɛ, sə ɑ̀ vɑ ɑ̀ zɩ̀n wɑ́". 12 Ʋ kɑrbɩɑ tə mɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Yuu-Tiu, də kʋ nə yɩ ʋ dwɛ̀, ʋ yɑyɩɡʋ tə wɑ́ zwɛ̀". 13 Zwezi yɑ̀ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ swɩ̀n də, Lɑzɑrə yɩ ʋ tɩɡɑ. Yɑ́ ʋ kɑrbɩɑ tə mʋ̀ yɑ̀ bʋŋɑ də, kʋ cɩ́ɡɑ́ yɩ ʋ dwɛ̀. 14 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n kʋ nəpon tə bɑ con, ʋ wʋ́: "Lɑzɑrə yɩ ʋ tɩɡɑ. 15 Aý jə pupwən də, ɑ́ tətə nə yə̀ə́ də, ɑ̀ wɑ̀ lɑ́ vəli tə yɩrɩ. Kʋ mʋ̀ nə wɑ́ pɑ, ɑ́ kə ɑ́ wɑɑ ɑ̀ nə. Nə dɑ̀ń vələ ʋ con". 16 Tomɑ tə, bɑ yɑ̀ nə boŋə 'yɩyɔɔ', ʋ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ kɑrbiduən tə con, ʋ wʋ́: "Nə də vələ, nə twɑ́ kɑrnyɩnɑ nə, nə tɩ". 17 Mɑ́ŋɑ́ tə, Zwezi nə vəli ʋ yı́ lɑ́, ʋ nɩ də, bɑ nə ɡùrı̀ Lɑzɑrə, kʋ jə dɩɑn bɑnɩɑ. 18 Betɑni yɑ̀ bwələ Zwerizɑlɛmə, ndə kilomɛtərə bɑtwɑ nə. 19 Yɑ́ Zwifə-bɑ tə yɑ̀ dɑ́ɑ́, bɑ nə twi Mɑrətə də Mɑri con, sə bɑ kə bɑ pupuə bɑ nɑbʋɑ tə tɩɑn tə yɩrɩ. 20 Mɑrətə dɑ̀ń nə nı̀ də, Zwezi bɩ̀ɑ̀n, ʋ nɑn ʋ vɑ, sə ʋ jə́rı́ wɑ́. Mɑri mʋ̀ pı̀ı́ sɑ̀ń nə, ʋ jə̀ə́ bɑ dı̀ə̀. 21 Mɑrətə nə jə́rı́ Zwezi, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, də n yɑ̀ nə yɩn yəbə, ɑ̀ nɑbʋɑ tə yɑ̀ bɑ tɩ. 22 Yɑ́ də kʋ mɛ, ɑ̀ yə̀ə́ də, mɑ́ŋɑ́ kʋ tə də tətə wɑ, won tə mɑmɑ, n nə lòrı̀ Yɩɩ con, Yɩɩ wɑ́ pɑ kʋ mʋ́". 23 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "N nɑbʋɑ tə wɑ́ pı̀ı́ ʋ bwin, ʋ nɑn tɩɑn wɑ". 24 Mɑrətə le Zwezi, ʋ wʋ́: "Aý yə̀ə́ də, Yɩɩ wɑ́ bwin wɑ́, ʋ lɩ tɩɑn wɑ. Kʋ yoo tə wɑ́ tʋn, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Yɩɩ nə wɑ́ bwin tɩɡɑ tə, ʋ lɩ tɩɑn wɑ, lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ nə". 25 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ kɑ bwin tɩɡɑ, ɑ̀ mʋ̀ ɡɑ nə yɩ mɩɩ tı́ú. Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ɑ̀ nə wuuu, ʋ wɑ́ yɑ̀ mɩɩ wɑ, də ʋ nə swə, ʋ tɩ də. 26 Yɑ́ lı̀ù tə də, ʋ nə wulə mɩɩ wɑ, ʋ ɡɑ kə ʋ wɑɑ ɑ̀ nə, ʋ mʋ̀ kʋ́ʋ̀ bɑ́ tɩ, ɑbɑdɑ. N pɩn cɩ́ɡɑ́ kʋ yoo təntə nə, nɑɑɑ?" 27 Mɑrətə le Zwezi, ʋ wʋ́: "Awo, Yuu-Tiu, ɑ̀ pɩn cɩ́ɡɑ́ yoo təntə nə də, n yɩ Kərisə, n ɡɑ yɩ Yɩɩ-Biu. N mʋ̀ nə yɑ lı̀ù tə, ʋ nə mɛ, sə ʋ bɑ̀ lʋʋ wɑ". 28 Mɑrətə nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə kwɑ nə, ʋ pı̀ı́ ʋ vı̀ı́. Ʋ dɑ̀ń vəli, ʋ bon ʋ nyɑ́nʋ́ Mɑri, ʋ sə̀ɡə̀, ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kɑrnyɩnɑ twi yəbə, yɑ́ ʋ boŋə mʋ́". 29 Mɑri nə nı̀ tə sʋ̀rɑ̀n təntə, ʋ nyɩ́ ʋ zɑ̀n lɑlɑ, ʋ mɑ vələ Zwezi con. 30 Zwezi yɑ̀ tə wulə bwɑ́lɩ́ tə nə, Mɑrətə nə jə́rı́ wɑ́. Ʋ yɑ̀ tə wɑ̀ Betɑni tɩʋ tə wɑ zwɩ. 31 Zwifə-bɑ yɑ̀ twi dı̀ə̀ tə wɑ, sə bɑ kə Mɑri pupwən. Bɑ dɑ̀ń nɩ wɑ́ də, ʋ zɑ̀n lɑlɑ, ʋ nɑŋɑ kɑ̀rɑ́ wɑ. Bɑ də mɑ zɑ̀n, bɑ pú ʋ kwɑ. Bɑ yɑ̀ bʋŋɑ də, kʋ yɩ ʋ vəli ləbəri tə yuu, sə ʋ kwi. 32 Ʋ vəli ʋ yı́ bwɑ́lɩ́ tə, Zwezi nə wulə lɑ́. Mɑ́ŋɑ́ tə, ʋ nə nɩ wɑ́, ʋ tʋɑ Zwezi nɛɛ də̀ń, ʋ ɡɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, də n yɑ̀ nə yɩn yəbə, ɑ̀ nɑbʋɑ tə yɑ̀ bɑ tɩ". 33 Zwezi dɑ̀ń nɩ də, Mɑri yɩ ʋ kwi, yɑ́ Zwifə-bɑ tə, bɑ nə wulə ʋ kwɑ, də ɡɑ kwi. Kʋ vuvuɡu ʋ bɩcɑn, yɑ́ pucʋnɩ ɡɑ zʋ wɑ́. 34 Ʋ dɑ̀ń mɑ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Yə̀n nə nə, ɑ́ ɡùrı̀ wɑ́?" Bɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Yuu-Tiu bɑ̀ɑ́, n wɑ́ nɑ kʋ bwɑ́lɩ́". 35 Zwezi dɑ̀ń wulə ʋ kwi. 36 Zwifə-bɑ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Á nɩ nətʋ tə, ʋ yɑ̀ nə swə Lɑzɑrə". 37 Bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ duən də kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Ʋ mʋ̀ lı̀ù tə, ʋ nə pórı́ liliu tə yɩ́ɑ́ tə, ʋ yɑ̀ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ ʋ fwɑ, sə bɛɛ wɑ̀ tə dɑ̀n kɑ́ tɩ, nɑɑɑ?" 38 Kʋ kʋ́ʋ̀ vuvuɡu Zwezi bɩcɑn, yɑ́ ʋ dɑ̀ń ɡɑ vələ ləbəri tə nii nə. Ləbəri tə yɑ̀ yɩ bɑ kʋɑ pɑɑn wɑ. Yɑ́ kɑpɑn dɑ̀ń yɑ̀ sun kʋ mimii nə. 39 Zwezi swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Á surə kɑpɑn tə!" Tɩɡɩ tə nɑkʋɑ Mɑrətə mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, ʋ dɑ̀ń lwɑ́ sɩ́ʋ́n nə. Kʋ dɩɑn bɑnɩɑ nə zə̀n, bɑ nə ɡùrı̀ wɑ́". 40 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý wɑ̀ n con swɩ̀n də, n nə keni n wɑɑ ɑ̀ nə, n wɑ́ nɑ Yɩɩ dun tə". 41 Bɑ dɑ̀ń mɑ súrı́ kɑpɑn tə. Zwezi zɩ̀n ʋ yɩ́ɑ́ ʋ kə yɩɩ nə, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý nyɩnɑ, ɑ̀ kəni n lɛ̀ɛ̀, n nə le nə tə yɩrɩ. 42 Aý mʋ̀ yə̀ə́ də, n le nə dɩɩn mɑmɑ. Kʋ dɑ̀ń yɩ lɑlʋʋ tə yɩrɩ, kʋ nə wulə yəbə nə, ɑ̀ swɩ̀n kʋ. Aý pɩ̀ɑ̀, sə bɑ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, kʋ yɩ n mʋ̀ nə tʋn nə". 43 Ʋ nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə kwɑ nə, ʋ swɩ̀n də dɩ̀ɑ̀n, ʋ kə yɩɩ nə, ʋ wʋ́: "Lɑzɑrə, nɑn yəbə!" 44 Tɩɡɩ tə nɑn ləbəri tə wɑ, ʋ jɩ̀ɑ̀n də ʋ nɛɛ ɡɑ vwə də ɡɑntwɛn. Yɑ́ ɡɑ̀nʋ̀ də ɡɑ pú ʋ yɑ́ɑ́ nə. Zwezi mɑ swɩ̀n lɩ̀ɑ̀ tə con, ʋ wʋ́: "Á kʋrɑ tə, sə ʋ vı̀ı́". 45 Zwifə-bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ zənzən, bɑ yɑ̀ nə twi Mɑri con, nɩ kʋ tə Zwezi nə fwɑ, bɑ ɡɑ kə bɑ wɑɑ ʋ nə. 46 Yɑ́ bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ duən vəli, bɑ mɑn kʋ tə, Zwezi nə fwɑ tə, bɑ bɩrɩ Fɑrɩzɩɑn-bɑ. 47 Fɑrɩzɩɑn-bɑ də Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə dɑ̀ń bon Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n duən, bɑ nə bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rɑ̀ tə, bɑ kun duən nə, bɑ ɡɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Bɛɛ tə tʋŋɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn zənzən. Bɛ̀ɛ̀ won nə, nə wɑ́ fwɑ ʋ yɩrɑ? 48 Də nə nə yɑ́ wɑ́, sə ʋ tʋn tə, lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ wɑ́ kə bɑ wɑɑ ʋ nə. Yɑ́ Romə-bɑ lɩ̀ɑ̀ wɑ́ bɑ̀, bɑ lɩ nəbɑ, bɑ ɡɑ cʋ̀ɡʋ̀ nə Zwifə-bə Yɩɩ dı̀ə̀ tə, də nə dwı́ı́ tɩ̀ɑ́n tə nə lʋʋ tə mɑmɑ wɑ". 49 Lı̀ù don yɩn bɑ wɑ, ʋ nə yɩ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ, kʋ bɩnɩ təntə nə, ʋ yɩrɩ nə Kɑyifə. Ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á bɑ yoo mɑmɑ də̀ń nə̀ń. 50 Á bʋŋɑ zəni, sə ɑ́ yəni də, bɛɛ nədʋɑ nə tɩɡɑ nə dwı́ı́ tɩ̀ɑ́n tə yɩrɩ, kʋ kʋkwɑ kʋ pɑ ɑbɑ, kʋ doni, bɑ nə wɑ́ cʋ̀ɡʋ̀ nə dwı́ı́ tə mɑmɑ". 51 Sʋ̀rɑ̀n təntə yɑ̀ tɑ̀ ʋ tətə fɩrɑ sʋ̀rɑ̀n. Kʋ yɩ ʋ yɑ̀ nə yɩ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ kʋ bɩnɩ təntə nə yɩrɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Yɩɩ twɑ́ də wɑ́, ʋ mɑ swɩ̀n ʋ nii sʋɡʋ də, Zwezi mɛ, sə ʋ tɩ Zwifə-bɑ dwı́ı́ tə yɩrɩ. 52 Kʋ nətʋ tə yɑ̀ tɑ̀ bɑ cɩcɩ dwı́ı́ tə yɩrɩ nə, ʋ wɑ́ tɩ. Kʋ yɩ, sə ʋ pı̀ı́ ʋ vɑn Yɩɩ bɩɑ tə, bɑ nə lɑɡɑ duən yɑ́ɑ́ nə, ʋ jɑ bɑ̀, ʋ kə duən nə, ʋ pɑ bɑ jı̀ dwı́ı́ nədʋ. 53 Kʋ nə zɩɡɩ kʋ dɩɩn təntə nə, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə ken bɑ nii nədʋ, sə bɑ ɡʋ Zwezi. 54 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwezi yɑ̀ kʋ́ʋ̀ bɑ́ jijiri, ʋ vəli Zwifə-bɑ pwərə wɑ. Ʋ nɑn kʋ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ, ʋ zʋ nɑɡwɑnɑɑ don wɑ, kʋ nə bwələ də kɑsɔɔ lɑnworu. Ʋ mʋ̀ də ʋ kɑrbɩɑ tə yɑ̀ yɩn nɑɡwɑnɑɑ təntə tɩʋ don nə, bɑ nə boŋə 'Efərɑyimə'. 55 Zwifə-bɑ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə yɑ̀ bwələ. Lɩ̀ɑ̀ zənzən dɑ̀ń nɑn nɑɡwɑnɑɑ təntə wɑ, bɑ vɑ Zwerizɑlɛmə də cɑ̀nɑ̀ tə tə wɑ̀ yı́, sə bɑ kwɛn bɑ yı̀ə̀n bɑ mʋ̀ də Yɩɩ pwərə wɑ. 56 Lɩ̀ɑ̀ dɑ̀ń yɑ̀ twɑ́ lɑ́, bɑ pɩ̀ɑ̀ Zwezi Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ, də bɑ bwe duən, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə, ɑ́ bʋŋɑ ʋ yoo wɑ? Á yə̀rı̀ də, ʋ nə wɑ́ bɑ̀ cɑ̀nɑ̀ tə, nɑɑɑ?" 57 Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, də Fɑrɩzɩɑn-bɑ yɑ̀ pɩn nii kʋ tə də, lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə yə̀ə́ Zwezi bwɑ́lɩ́, sə ʋ swɩ̀n kʋ ʋ bɩrɩ, ʋ pɑ bɑ yəni, sə bɑ vɑ, bɑ jɑ wɑ́.

12

1 Zwezi vəli Betɑni, də Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə ɡɑ dɩɑn bɑrdʋ, sə kɑ yı́. Mə Lɑzɑrə tə, ʋ nə tɩɡɑ, Zwezi mɑ bwin wɑ́ tə, yɑ̀ wulə kʋ tɩʋ təntə nə. 2 Bɑ fwɑ wodiu, bɑ pɑ Zwezi nə. Mɑrətə yɑ̀ nə wulə, ʋ tɑ̀rɩ̀ wodiu tə. Lɑzɑrə də yɩn lɩ̀ɑ̀ tə wɑ, bɑ mʋ̀ də Zwezi nə jə̀ə́, bɑ də́. 3 Mɑri dɑ̀ń tı̀ tɩrɑlɩ nʋɡɑ litərə fɑn, kʋ kwənə nə dɑ́ɑ́. Kʋ yɩ bɑ fwɑ kʋ də nɑrədə pɑɑ tətə. Ʋ twɛ kʋ Zwezi nɛɛ nə, yɑ́ ʋ ɡɑ jɑ ʋ yukʋrɑn, ʋ mɑ pupuɡu ʋ nɛɛ nə. Dı̀ə̀ tə mɑmɑ nii súə́ də tɩrɑlɩ nʋɡɑ tə lwɑ́n tə. 4 Kɑrbiu don yɩn kɑrbɩɑ tə wɑ, bɑ nə boŋə Yisəkɑriyɔtə Zwidɑsə. Mə ʋ mʋ̀ kɑrbiu təntə, nə wɑ́ jɑ Zwezi, ʋ pɑ dʋŋɑ nə. Ʋ zɑ̀n ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: 5 "Kʋ yɑ nətə, n mɑ wɑ̀ tɩrɑlɩ nʋɡɑ kʋ tə yoli səbikʋlɑnf1 biətwɑ, sə n pɑ zʋrɑ nə?" 6 Yɑ́ ʋ nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə, kʋ tɑ̀ zʋrɑ yoo cɩ́ɡɑ́ nə jə wɑ́. Kʋ yɩ ʋ yɑ ŋwɩ̀ɑ̀n. Ʋ yɑ̀ nə jə bɑ səbɩɑ lɔ̀ɔ̀ tə, ʋ yɑ̀ɑ́ ŋwɩ̀n səbiu tə, bɑ nə kəni kʋ wɑ. 7 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Zwidɑsə con, ʋ wʋ́: "Yɑ́ wɑ́ sənbwen! Tɩrɑlɩ nʋɡɑ kʋ tə yɩ, ʋ lwə́ ɑ̀ nə, sə kʋ mɑ kwɛn nə dɩɩn tə nə, bɑ nə wɑ́ kə nə ləbəri wɑ. 8 Zʋrɑ wulə də ɑbɑ mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ. Yɑ́ ɑ̀ mʋ̀ ɡɑ bɑ́ yɑ də ɑbɑ mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ". 9 Zwifə-bɑ lɑlʋʋ nı̀ də, Zwezi wulə Betɑni nə. Bɑ dɑ̀ń vəli, bɑ yı́ lɑ́, bɑ pɩ̀ɑ̀ Zwezi. Kʋ kʋ́ʋ̀ tɑ̀ Zwezi cɩcɩ nə, bɑ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ nɑ, kʋ dɑ̀ń yɩ də Lɑzɑrə tə, Zwezi nə bwin ʋ zɩ̀n tɩɑn wɑ, nə bɑ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ nɑ. 10 Zwifə-bɑ lɩ̀ɑ̀ zənzən yɑ̀ nɑŋɑ bɑ wɑ, bɑ kəni bɑ wɑɑ Zwezi nə, ʋ nə bwin Lɑzɑrə ʋ zɩn tɩɑn tə wɑ yɩrɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə yɑ̀ pɩn nii, sə bɑ ɡʋ Lɑzɑrə də. 12 Kʋ tɩpʋrɩ nə, lɑlʋʋ tə, kʋ nə twi Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə, nı̀ də, Zwezi wulə cwəŋə wɑ, ʋ mɑ bɩ̀ɑ̀n Zwerizɑlɛmə. 13 Bɑ zɑf1 kʋrɑ nɛɛ bɑ jɑ nɑn, sə bɑ jə́rı́ wɑ́, də bɑ bubwi, bɑ wʋ́: "Ozɑnɑ! Sə dun tə mɛ yɑ lı̀ù tə yuu wɑ, ʋ nə bɩ̀ɑ̀n Yuu-Tiu yɩrɩ tə yuu nə. Ʋ mʋ̀ lı̀ù təntə nə yɩ Yɩzərɑyɛlə pɩ̀ʋ́". 14 Zwezi nɩ bɩnɑbiə, ʋ dɩ̀ ʋ jə̀ə́ kɑ yuu. Kʋ yoo təntə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, kʋ wʋ́: 15 "Siyonf1 tɩ̀ɑ́n-bɑ, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ fən jɑ ɑbɑ. Á nəŋə, ɑ́ pɩ̀ʋ́ tə bɩ̀ɑ̀n. Ʋ yɩ ʋ jə̀ə́ bɩnɑbiə yuu wɑ". 16 Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, Zwezi kɑrbɩɑ tə yɑ̀ wɑ̀ yı̀ə̀n təntə də̀ń lwɑrɩ. Zwezi nə bwin, ʋ nɑn tɩɑn wɑ, ʋ nɑ dun Yɩɩ con, kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, bɑ dɑ̀ń lı̀ı́ bɑ tɩ̀ɑ̀n də, kʋ yɩ ʋ mʋ̀ yoo yɑ̀ nə pʋ́pʋ́nɩ́, Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ. Yɑ́ ʋ mʋ̀ dɑ̀ń yɩ ʋ tʋn tə, sə sʋ̀rɑ̀n təntə nii sú. 17 Lɑlʋʋ, bɑ nə yɩn də Zwezi, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ʋ nə bon Lɑzɑrə ləbəri tə wɑ, ʋ bwin ʋ lɩ tɩɑn wɑ, yɑ̀ wulə bɑ swɩ̀n kʋ yoo təntə, bɑ bɩrɩ lɩ̀ɑ̀ nə. 18 Zwezi nə tʋn Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnʋ təntə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə nı̀ kʋ, mɑ bɑ̀, sə bɑ jə́rı́ wɑ́. 19 Fɑrɩzɩɑn-bɑ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n duən con, bɑ wʋ́: "Á tətə nɑ də, ɑ́ wɑ̀rɩ̀ won mɑmɑ ɑ́ fwɑ. Á nəŋə, lɑlʋʋ tə mɑmɑ púə́ ʋ kwɑ". 20 Gərɛkə-bɑ lɩ̀ɑ̀ yɑ̀ twɑ́, bɑ wulə lɩ̀ɑ̀ tə wɑ, bɑ nə twi Zwerizɑlɛmə, sə bɑ bʋ Yɩɩ nə Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə wɑ. 21 Bɑ vəli bɑ yı́ Filipə con, ʋ mʋ̀ nə nɑn Bɛtəsɑyɩdɑ. Kʋ tɩʋ tə nə wulə Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ. Bɑ lòrı̀ wɑ́, bɑ wʋ́: "Yuu tı́ú, nə pɩ̀ɑ̀, sə nə nɑ Zwezi!" 22 Filipə də mɑ vɑ, ʋ swɩ̀n kʋ Andəre con. Bɑ lɩ̀ɑ̀ bələ tə mɛ dɑ̀ń vəli, bɑ swɩ̀n kʋ Zwezi con. 23 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Mɑ́ŋɑ́ dɑ̀ń yı́, sə Ləzwənə-Biuf1 tə nɑ dun. 24 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Mɩbiu nə wɑ̀ tɩɑ də̀ń zwɩ, sə kʋ pʋ, kʋ wɑ́ yɑ̀ mɩbiu nədʋ cɩcɩ, wuuu. Yɑ́ kʋ nə pʋɑ, kʋ kwɑ nə, kʋ yɑ̀ɑ́ fwɑ bɩɑ zənzən. 25 Lı̀ù tə, ʋ nə swə ʋ mɩɩ, ʋ wɑ́ kwɩ̀n kʋ nə. Yɑ́ lı̀ù tə, ʋ tətə mɩɩ tə yoo nə bɑ wɑ́ jɑ, lʋʋ kʋ tə wɑ, ʋ bɑ kwɩ̀n ʋ mɩɩ tə nə. Ʋ wɑ́ yɑ̀ mɩɩ tə wɑ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con. 26 Lı̀ù tə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ tʋn ʋ pɑ nə, sə ʋ pú ɑ̀ kwɑ. Kʋ nətʋ tə dɑ̀ń wɑ́ pɑ bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə wulə, ɑ̀ tʋ̀tʋ̀nʋ̀ tə də wɑ́ yɑ̀ lɑ́. Lı̀ù tə, ʋ nə tʋŋɑ ʋ pɩn nə, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ wɑ́ pɑ kʋ tı́ú nɑ dun". 27 Zwezi kʋ́ʋ̀ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə, ɑ̀ bɩcɑn yɩ ɡurəɡurə. Aý dɑ̀ń nə kʋ́ʋ̀ wɑ́ swɩ̀n bɛ̀ɛ̀? Aý kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ ɑ̀ lòrı̀, sə ʋ vɑn nə ʋ lɩ cɑ̀n tətə wɑ. Kʋ yɩ mɑ́ŋɑ́ kɑ tə cɑ̀n tə nə, ɑ̀ twi, sə ɑ̀ də́. 28 Aý dɑ̀ń wɑ́ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ, sə ʋ pɑ ʋ yɩrɩ tə nɑ dun". Kori dɑ̀ń mɑ swɩ̀n yɩɩ nə, kʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́ ɑ̀ bɩrɩ ɑ̀ dun tə, ɑ̀ tə wɑ́ kwɛn ɑ̀ bɩrɩ tə". 29 Lɑlʋʋ tə kʋ nə yɩn lɑ́, nı̀ kori təntə, bɑ dɑ̀ń swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ yɩ dwɑ̀ nə bɑɑ". Bɑ duən də swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Kʋ yɩ mɑlɩkɑ nə swɩ̀n ʋ con". 30 Zwezi dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, ʋ bɩrɩ bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ ɑ̀ mʋ̀ yɩrɩ nə, kori tə swɩ̀n. Kʋ yɩ ɑ́ mʋ̀ yɩrɩ nə, kʋ swɩ̀n. 31 Sɩ́ʋ́n nə, mɑ́ŋɑ́ yı́, sə Yɩɩ bʋ̀rɩ̀ ləzoni bʋ̀rɑ̀. Mɑ́ŋɑ́ yı́, sə Yɩɩ dɩŋɩ lʋʋ kʋ tə pɩ̀ʋ́f1 tə. 32 Yɑ́ kʋ nə yɩ ɑ̀ mʋ̀, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ nə wɑ́ zɩ̀n nə yɩɩ nə, ɑ̀ wɑ́ vɑn ləzoni mɑmɑ, ɑ̀ kə ɑ̀ con". 33 Ʋ yɑ̀ swɩ̀n kʋ nətʋ tə, sə ʋ mɑ bɩrɩ ʋ tɩɑn tə yiri, ʋ nə wɑ́ yɑ̀ nətʋ. 34 Lɑlʋʋ tə mɑ le wɑ́, kʋ wʋ́: "Yɩɩ sɑɡɩ tə bɩrɩ nəbɑ də, Kərisə tə, ʋ mɛ, sə ʋ yɑ lɑ́ mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, wuuu, kʋ nə bɑ zwɛ̀. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n dɑ̀ń mɑ swɩ̀n, də kʋ mɛ, sə bɑ zɩ̀n Ləzwənə-Biu tə, bɑ kə yɩɩ nə? Ləzwənə-Biu təntə nə yɩ wɑ̀ɑ̀?" 35 Zwezi mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Poni tə wulə ɑ́ tətəŋi wɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn wɑ. Á vələ poni tə wɑ, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, kʋ nə tə wulə də ɑbɑ, sə yikunu dɑ̀n kɑ́ bɑ̀ tə dɩ̀ ɑ́ yuu. Lı̀ù tə, ʋ nə vələ yikunu wɑ, ʋ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, ʋ nə vələ. 36 Mɑ́ŋɑ́ kʋ tə wɑ, poni tə nə tə wulə də ɑbɑ, ɑ́ mɛ, sə ɑ́ sɛ̀ poni tə, sə kʋ pɑ ɑ́ wɑ̀nɩ́ ɑ́ yɑ poni lɩ̀ɑ̀". Zwezi nə swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ nɑn ʋ yɑ́ bɑ, ʋ vɑ ʋ sə̀ɡə̀ ʋ tɩ̀ɑ̀n bwɑ́lɩ́ don nə. 37 Zwezi fwɑ Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn zənzən Zwifə-bɑ yɩ́ɑ́ yuu. Yɑ́ də kʋ mɑmɑ bɑ tə vɩɡɑ, sə bɑ kə bɑ wɑɑ ʋ nə. 38 Kʋ yɩn nətʋ, sə kʋ pɑ Yɩɩ nii sʋ̀sʋ̀nʋ̀ Ezɑyi sʋɡʋ tə nii mɑ sú. Ʋ yɑ̀ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, wɑ̀ɑ̀ nə pɩn cɩ́ɡɑ́ nə sʋɡʋ tə nə, nə swɩ̀n nə bɩrɩ? Yuu-Tiu dɩ̀ɑ̀n tə yɩ ʋ bɩrɩ tə wɑ̀ɑ̀ nə?" 39 Zwifə-bɑ yɑ̀ wɑ̀rɩ̀ cɩ́ɡɑ́ bɑ pɩn Yuu-Tiu sʋɡʋ tə nə. Ezɑyi swɩ̀n kʋ yoo təntə, ʋ wʋ́: 40 "Yɩɩ púə́ bɑ yɩ́ɑ́ nə, ʋ ɡɑ pɑ bɑ pubʋŋɑ jɛ́n. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ yɩ́ɑ́ kʋ́ʋ̀ bɑ nɑ. Bɑ pubʋŋɑ də wɑ̀rɩ̀ yoo də̀ń kʋ lwɑrɩ. Yɑ́ bɑ wɑ̀rɩ̀, bɑ lwɑnɩ pubʋŋɩ bɑ twi Yɩɩ con, sə ʋ jon bɑ bɑ yɑyɩrɑn tə wɑ". 41 Ezɑyi dı́ yɑ́ɑ́, ʋ nɑ Zwezi dun tə. Yɑ́ kʋ dɑ̀ń yɩ ʋ mʋ̀ Zwezi yoo nə, ʋ swɩ̀n. 42 Də kʋ nətʋ mɛ, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə wɑ lɩ̀ɑ̀ zənzən ken bɑ wɑɑ Zwezi nə. Yɑ́ Fɑrɩzɩɑn-bɑ tə yɩrɩ nə, bɑ yɑ̀ bɑ kʋ swɩ̀n bɑ nii wɑ, sə bɑ dɑ̀ń kɑ dɩŋɩ bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ. 43 Kʋ bɩrɩ də, bɑ yɑ̀ swə ləzoni dun, bɑ doni Yɩɩ dun. 44 Zwezi bubwi, ʋ wʋ́: "Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ɑ̀ nə, kʋ tɑ̀ ɑ̀ mʋ̀ cɩcɩ nə, ʋ keni ʋ wɑɑ tə. Kʋ yɩ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə tə nə, ʋ keni ʋ wɑɑ tə wuuu. 45 Lı̀ù tə, ʋ nə nɩ nə, ʋ nɩ lı̀ù tə də, ʋ nə tʋn nə. 46 Aý mʋ̀ twi lʋʋ kʋ tə wɑ, sə ɑ̀ yɑ poni ɑ̀ pɑ ləzoni nə. Lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ɑ̀ nə, ʋ dɑ̀n kɑ́ mɛ́ yikunu wɑ. 47 Də lı̀ù nə nı̀ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə, yɑ́ ʋ ɡɑ bɑ tə nii nə twɑ́, kʋ tɑ̀ ɑ̀ mʋ̀ nə bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rɑ̀, sə ɑ̀ cʋ̀ɡʋ̀ wɑ́. Aý mʋ̀ tɑ̀ ɑ̀ twi, sə ɑ̀ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ tə, lʋʋ nə tɩ, bɑ bʋ̀rɑ̀. Kʋ yɑ ɑ̀ twi, sə ɑ̀ jon lɩ̀ɑ̀ bɑ cʋnɑ wɑ. 48 Lı̀ù tə, ʋ nə vɩɡɑ nə, ʋ ɡɑ wɑ̀ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə sɛ̀, kʋ mʋ̀ yoo təntə nə wɑ́ bʋ̀rɩ̀ kʋ tı́ú bʋ̀rɑ̀. Sʋ̀rɑ̀n tə, ɑ̀ nə swɩ̀n tə, nə wɑ́ bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rɑ̀ lʋʋ zɑŋʋ mɑ́ŋɑ́ wɑ. 49 Aý nyɩnɑ Yɩɩ nə tʋn nə. Ʋ mʋ̀ nə ken sʋ̀rɑ̀n tə, ɑ̀ nə wɑ́ swɩ̀n, də tətə ɑ̀ nə wɑ́ kɑ̀rɩ̀ ɑ̀ bɩrɩ, ɑ̀ nii wɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə tɑ̀ ɑ̀ tətə fɩrɑ sʋ̀rɑ̀n. 50 Yɑ́ ɑ̀ yə̀ə́ də, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nii tə, ʋ nə pɩn nə, nə pɩn mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ ʋ con. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, kʋ tə ɑ̀ nə swɩ̀n, kʋ yɩ ɑ̀ swɩ̀n ndə nətʋ tə nə, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nii, sə ɑ̀ swɩ̀n kʋ".

13

1 Də tɩɑ tə nə wɑ̀ pʋrɩ, sə bɑ də́ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə, Zwezi yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ ʋ yə̀ə́ də, ʋ mɑ́ŋɑ́ yı́. Ʋ yɑ̀ yə̀ə́ də, ʋ mɛ, sə ʋ yɑ́ lʋʋ kʋ tə, sə ʋ pı̀ı́ ʋ vɑ ʋ nyɩnɑ Yɩɩ con. Zwezi yɑ̀ sónı́ ʋ kwɑ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə wulə lʋʋ kʋ tə wɑ, yɑ́ ʋ tə sónı́ bɑ zənzən, ʋ jɑ lɛ. 2 Zwezi də ʋ kɑrbɩɑ tə yɑ̀ jə̀ə́ duən nə, bɑ də́ wodiu. Sɩtɑnɑ mʋ̀ yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ kə pubʋŋɑ Zwidɑsə Yisəkɑriyɔtə bɩcɑn wɑ, ʋ nə yɩ Simon bı̀ú, sə ʋ pɑ Zwezi dʋŋɑ jɑ wɑ́. 3 Zwezi yɑ̀ yə̀ə́ də, ʋ yɩ ʋ nɑn ʋ nyɩnɑ Yɩɩ con. Yɑ́ ʋ yɩ ʋ pı̀ı́ ʋ vəli ʋ nyɩnɑ Yɩɩ con. Ʋ yə̀ə́ də, ʋ nyɩnɑ Yɩɩ ken wiən tə mɛ dɩ̀ɑ̀n ʋ jɩɩn wɑ. 4 Ʋ dɑ̀ń nyɩ́ ʋ zɑ̀n wodiu tə yuu, ʋ kʋ̀rɩ̀ ɡɑ̀nʋ̀ tə, ʋ nə zʋɑ yuu wɑ, ʋ tún. Kʋ kwɑ nə, ʋ tı̀ pʋ̀pɔ̀̀, ʋ vwɑ ʋ tɑ̀ŋɑ́ nə. 5 Kʋ kwɑ nə, ʋ dɑ̀ń twɛ nɩ́ɑ́ ʋ kə tɑsɑʋ wɑ, ʋ ɡɑ wulə ʋ sɩn ʋ kɑrbɩɑ tə nɛɛ. Yɑ́ ʋ jɑ pʋ̀pɔ̀̀ tə, kʋ nə vwə ʋ tɑ̀ŋɑ́ nə, ʋ mɑ pupuɡə tə. 6 Ʋ dɑ̀ń mɑ sɩn bɑ nɛɛ tə, ʋ vɑ ʋ yı́ Simon Piyɛrə. Simon Piyɛrə mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "N mʋ̀ Yuu-Tiu, n bɑ́ sɩn ɑ̀ mʋ̀ nɛɛ tə!" 7 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə n tə yə̀rı̀ kʋ tə, ɑ̀ nə fwɑ tə də̀ń. Yɑ́ n wɑ́ nı̀ kʋ də̀ń, mɑ́ŋɑ́ don wɑ". 8 Piyɛrə mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Abɑdɑ! N bɑ́ sɩn ɑ̀ mʋ̀ nɛɛ, mɑmɑ!" Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Də ɑ̀ nə wɑ̀ n nɛɛ tə sɩn, n bɑ́ jɑ tori ɑ̀ con". 9 Simon Piyɛrə mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, kʋ kʋ́ʋ̀ tɑ̀ ɑ̀ nɛɛ cɩcɩ nə, n wɑ́ sɩn, n dɑ̀ń sɩn ɑ̀ jɩ̀ɑ̀n tə, də ɑ̀ yuu tə mɛ". 10 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Lı̀ù tə, ʋ nə swɛ nɩ́ɑ́, ʋ kʋ́ʋ̀ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ swɛ ʋ yɩrɑ tə mɑmɑ, də kʋ nə tɑ̀, ʋ nɛɛ kɑ sɩn. Ʋ yɩrɑ tə mɑmɑ ziən. Ʋ bɩcɑn yɩ nəpon Yɩɩ yɑ́ɑ́ con. Á bɩcɑn yɩ nəpon. Yɑ́ kʋ dɑ̀ń nə tɑ̀ ɑ́ mɑmɑ". 11 Ʋ yɑ̀ yə̀ə́ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ jɑ wɑ́, ʋ pɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ mɑ swɩ̀n də, kʋ tɑ̀ bɑ mɑmɑ bɩcɑn nə yɑ nəpon Yɩɩ yɑ́ɑ́ con. 12 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Zwezi nə sɩn bɑ nɛɛ tə, ʋ zwɛ̀, ʋ tı̀ ʋ ɡɑnɑn tə, ʋ zʋ, ʋ ɡɑ pı̀ı́ ʋ vɑ ʋ jə̀ə́ ʋ bwɑ́lɩ́ nə wodiu tə bɩɑn nə. Ʋ dɑ̀ń ɡɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á yə̀ə́ kʋ tə, ɑ̀ nə fwɑ ɑbɑ, tə də̀ń, nɑɑɑ? 13 Á boŋə nə, ɑ́ wʋ́: 'kɑrnyɩnɑ', nə ɑ̀ yə̀ə́ 'Yuu-Tiu'. Kʋ yɩ cɩ́ɡɑ́ nə, ɑ́ swɩ̀n. Aý yɩ kɑrnyɩnɑ, ɑ̀ ɡɑ yɩ Yuu-Tiu. 14 Də ɑ̀ mʋ̀ lı̀ù tə, ɑ̀ nə yɩ Yuu-Tiu, ɑ̀ nə yɩ kɑrnyɩnɑ, ɑ̀ dɑ̀ń nə sɩn ɑ́ nɛɛ, ɑ́ də tətə dɑ̀ń mɛ, sə ɑ́ sɩn duən nɛɛ. 15 Kʋ tə ɑ̀ nə fwɑ tə, ɑ̀ fwɑ kʋ, sə kʋ yɑ nyɩnyɩɡɑ, kʋ pɑ ɑbɑ, sə ɑ́ də fwɑ kʋ duən yɩrɑ, ndə ɑ̀ nə fwɑ kʋ ɑ́ yɩrɑ nətʋ. 16 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Tʋtʋnbiu bɑ ʋ yuu tı́ú dwə. Tʋntʋnʋ tə, bɑ nə tʋn, də mɑ bɑ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn wɑ́, dwə. 17 Sɩ́ʋ́n nə, ɑ́ dɑ̀ń yə̀ə́ kʋ yoo təntə mɑmɑ. Á fwɑ kʋ tə, ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con, yɑ́ ɑ́ wɑ́ yɑ̀ pupwən wɑ". 18 "Kʋ tɑ̀ ɑ́ mɑmɑ yoo nə ɑ̀ swɩ̀n, ɑ̀ yə̀ə́ lɩ̀ɑ̀ tə, ɑ̀ nə kúrı́. Kʋ tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, nii mɛ, sə kʋ sú. Kʋ swɩ̀n, kʋ wʋ́: 'Lı̀ù tə, ɑ̀ mʋ̀ də wɑ nə wulə, nə də́ wodiu tə duən nə, kʋ tı́ú vəvəri ʋ zɩɡɑ ɑ̀ nə'. 19 Aý swɩ̀n kʋ yoo təntə ɑ́ con də, kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́. Aý pɩ̀ɑ̀, kʋ nə yı́, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, sə ɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, ɑ̀ mʋ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ɑ̀ nə wulə, wuuu. 20 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə sɛ̀ lı̀ù tə, ɑ̀ nə tʋn, kʋ tı́ú sɛ̀ ɑ̀ tətə. Yɑ́ lı̀ù nə sɛ̀ nə, kʋ tı́ú sɛ̀ lı̀ùf1 tə, ʋ nə tʋn nə". 21 Zwezi nə swɩ̀n tə sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ bɩcɑn ɡuɡurə, ʋ ɡɑ swɩ̀n yoo kʋ tə, ʋ bɩrɩ bɑ, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Á wɑ lı̀ù don wɑ́ jɑ nə, ʋ pɑ". 22 Kɑrbɩɑ tə jə̀ə́, bɑ ywɑ̀ń duən yɛɛ wɑ, də bɑ bwe bɑ tɩ̀ɑ̀n, sə bɑ jə́n, kʋ yɩ wɑ̀ɑ̀ yoo nə Zwezi swɩ̀n. 23 Kɑrbɩɑ tə wɑ kɑrbiuf1 tə, Zwezi yɑ̀ nə swə tə, yɑ̀ nə jə̀ə́ ʋ dɑ̀ Zwezi nə. 24 Simon Piyɛrə dɑ̀ń mɑ ɡwɛn wɑ́, sə ʋ bwe Zwezi ʋ jə́n kʋ yɩ wɑ̀ɑ̀ nə, ʋ swɩ̀n. 25 Kɑrbiu təntə mɑ ɡuni ʋ kə Zwezi con, ʋ ɡɑ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, kʋ tı́ú nə yɩ wɑ̀ɑ̀?" 26 Zwezi le, ʋ wʋ́: "Kʋ tı́ú nə yɩ lı̀ù tə, ɑ̀ nə wɑ́ kuli dipɛn kɩkɑʋ zʋŋɑ tə wɑ, ɑ̀ lɩ ɑ̀ pɑ wɑ́". Zwezi dɑ̀ń mɑ tı̀ dipɛn, ʋ kuli zʋŋɑ tə wɑ, ʋ lɩ ʋ pɑ Zwidɑsə Yisəkɑriyɔtə nə, ʋ nə yɩ Simon bı̀ú. 27 Mɑ́ŋɑ́ tə, Zwidɑsə nə jon dipɛn kɩkɑʋ tə, də Sɩtɑnɑ zʋɑ ʋ bɩcɑn wɑ. Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kʋ tə, n nə pɩ̀ɑ̀, sə n fwɑ tə, fwɑ kʋ lɑlɑ!" 28 Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ yɑ̀ nə jə̀ə́ wodiu tə bɩɑn nə lɑdʋɑ tətə yɑ̀ wɑ̀ kʋ tə, Zwezi nə swɩ̀n ʋ con, tə də̀ń lwɑrɩ. 29 Kʋ yɩ cɩ́ɡɑ́, Zwidɑsə yɑ̀ nə jə bɑ səbiu lɔ̀ɔ̀ tə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀ duən bʋŋɑ də, kʋ yɩ ndə Zwezi tʋn wɑ́, sə ʋ vɑ ʋ yə̀ cɑ̀nɑ̀ tə zɩlɑ, nə ɑ̀ yə̀ə́, sə ʋ pɑ won zʋrɑ tə nə. 30 Zwidɑsə nə jon dipɛn kɩkɑʋ tə, mə ʋ kɑ nɑn də nə. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, də tɩɑ yı́. 31 Zwidɑsə nə nɑn tə, kwɑ nə, Zwezi swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə, Ləzwənə-Biuf1 tə dɑ̀ń wɑ́ nɑ dun. Yɑ́ Yɩɩ wɑ́ twɑ́ wɑ́, ʋ bɩrɩ ʋ dun tə. 32 Yɩɩ twɑ́ də wɑ́, ʋ bɩrɩ ʋ dun tə, yɑ́ ʋ wɑ́ pɑ ʋ nɑ dun tə, tə nə wulə ʋ mʋ̀ Yɩɩ con. Ʋ wɑ́ pɑ ɑ̀ nɑ tə dun təntə, sɩ́ʋ́n sɩ́ʋ́n. 33 Aý bɩɑ-bɑ, ɑ̀ dɑ̀ń yɩ ɑ̀ wulə də ɑbɑ mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn wɑ. Kʋ kwɑ nə, ɑ́ wɑ́ pɩ̀ɑ̀ nə. Sɩ́ʋ́n nə, ɑ̀ dɑ̀ń swɩ̀n ɑ́ də con, ndə ɑ̀ nə swɩ̀n Zwifə-bɑ con də, bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vəli, ɑ́ wɑ̀rɩ̀ lɑ́, ɑ́ vəli. 34 Aý pɩn ɑbɑ nii yı̀ə̀n nədʋn: Á swənə duən. Kʋ mɛ, sə ɑ́ sónı́ duən, ndə ɑ̀ nə sónı́ ɑbɑ nətʋ. 35 Də ɑ́ nə swə duən, mə kʋ wɑ́ twɑ́ nətʋ, lɩ̀ɑ̀ mɑmɑ mɑ lwɑrɩ də, ɑ́ yɑ ɑ̀ mʋ̀ kɑrbɩɑ". 36 Kʋ kwɑ nə, Simon Piyɛrə bwe Zwezi, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, yə̀n nə n vələ?" Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vələ, n wɑ̀rɩ̀ ɑ̀ nə n twɑ́, n vəli lɑ́ sɩ́ʋ́n. Mɑ́ŋɑ́ don wɑ nə, n wɑ́ twɑ́ ɑ̀ nə n vɑ". 37 Piyɛrə mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, ɑ̀ mɑ wɑ̀rɩ̀ n nə ɑ̀ twɑ́, ɑ̀ vəli lɑ́, sɩ́ʋ́n? Aý ken ɑ̀ sı́rı́, sə ɑ̀ tɩ n yɩrɩ". 38 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "N ken n sı́rı́ cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, sə n tɩ ɑ̀ yɩrɩ? Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: N wɑ́ swɩ̀n də, n yə̀rı̀ nə, nɛɛ bɑtwɑ, də cəbɩʋ tə wɑ̀ kwi".

14

1 Zwezi swɩ̀n ʋ kɑrbɩɑ tə con, ʋ wʋ́: "Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ ɑ́ bɩcɑn ɡuɡurə. Á kənə ɑ́ wɑɑ Yɩɩ nə, sə ɑ́ kə ɑ́ wɑɑ ɑ̀ də nə. 2 Dii dɑ́ɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ sɑ̀ń tə wɑ, ɑ́ nə wɑ̀ɑ́ tə wɑ ɑ́ yɑnɩ. Də dı̀ə̀ yɑ̀ nə tə̀lə́ lɑ́, ɑ̀ yɑ̀ wɑ́ swɩ̀n kʋ ɑ́ con. Aý dɑ̀ń vəli, sə ɑ̀ kwɛn dı̀ə̀ tə, ɑ́ nə wɑ́ yɑ̀ lɑ́, ɑ̀ tún ɑ́ nə. 3 Yɑ́ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ɑ̀ nə vəli, ɑ̀ kwɛn ɑ́ bwɑ́lɩ́, ɑ̀ zwɛ̀, ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀ ɑ̀ tı̀ ɑbɑ, ɑ̀ jɑ vɑ ɑ̀ con. Kʋ nətʋ tə dɑ̀ń wɑ́ pɑ ɑ́ də yɑ bwɑ́lɩ́ tə wɑ, ɑ̀ nə wulə. 4 Á yə̀ə́ cwəŋə tə, kɑ nə vəli bwɑ́lɩ́ tə, ɑ̀ nə vələ". 5 Tomɑ mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, nə dɑ̀ń nə yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, n nə vələ tətə. Nə wɑ́ fwɑ nətə, nə mɑ lwɑrɩ kʋ cwəŋə?" 6 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ cwəŋə, ɑ̀ mʋ̀ nə yɩ cɩ́ɡɑ́ tı́ú, ɑ̀ mʋ̀ nə yɩ mɩɩ. Lı̀ù mɑmɑ wɑ̀rɩ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, ʋ vəli, də ʋ nə wɑ̀ ɑ̀ nə twɑ́. 7 Də ɑ́ nə yə̀ə́ nə, ɑ́ yə̀ə́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də. Yɑ́ sɩ́ʋ́n tətə, ɑ́ yə̀ə́ wɑ́, ɑ́ nɩ wɑ́". 8 Filipə mɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, bɩrɩ nəbɑ n nyɩnɑ Yɩɩ tə, kʋ cɩcɩ mɛ nəbɑ". 9 Zwezi mɑ swɩ̀n Filipə con, ʋ wʋ́: "Filipə, ɑ̀ wulə də ɑbɑ, kʋ dɩɑn kʋ mɛ nətən, yɑ́ n tə yə̀rı̀ nə, nɑɑɑ? Lı̀ù tə, ʋ nə nɩ nə, ʋ nɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ. Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ swɩ̀n də, ɑ̀ bɩrɩ ɑbɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ? 10 N wɑ̀ cɩ́ɡɑ́ pɩn də, ɑ̀ yɑ ɑ̀ wulə də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ, yɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də ɡɑ wulə də nə, nɑɑɑ? Sʋ̀rɑ̀n tə, ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con, kʋ tɑ̀ ɑ̀ tətə pubʋŋɑ sʋ̀rɑ̀n. Aý nyɩnɑ Yɩɩ tə, ʋ nə wulə də nə, ʋ mʋ̀ nə tʋŋɑ ʋ tətə tʋtʋnɑn. 11 Á mɛ, sə ɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, ɑ̀ nə swɩ̀n, ɑ̀ wʋ́, ɑ̀ wulə də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ, yɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də wulə də nə. Kʋ nə kʋ́ʋ̀ tɑ̀ nətʋ, ɑ́ mɛ, sə ɑ́ pɑ nə cɩ́ɡɑ́, tʋtʋnɑn tə yɩrɩ, ɑ̀ nə tʋŋɑ. 12 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Lı̀ù tə, ʋ nə keni ʋ wɑɑ ɑ̀ nə, ʋ də wɑ́ fwɑ tʋtʋnɑn tə, ɑ̀ nə fwɑ. Ʋ wɑ́ fwɑ tʋtʋnɑn, tə nə dwə tə. Aý mʋ̀ dɑ̀ń vəli ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con. 13 Yɑ́ won tə mɑmɑ, ɑ́ nə wɑ́ twɑ́ də ɑ̀ yɩrɩ tə, ɑ́ lòrı̀, ɑ̀ wɑ́ tʋn kʋ, sə ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ wɑ̀nɩ́ ʋ nɑ dun, ɑ̀ mʋ̀ bı̀ú tə yɩrɩ. 14 Á nə twɑ́ də ɑ̀ yɩrɩ tə, ɑ́ mɑ lòrı̀ won mɑmɑ, ɑ̀ wɑ́ tʋn kʋ". 15 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́, ʋ wʋ́: "Də ɑ́ nə swə nə, ɑ́ wɑ́ zı̀lı́ ɑ̀ nii yı̀ə̀n tə. 16 Aý wɑ́ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ, sə ʋ pɑ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ sɑn ɑbɑ, bɑ̀, ʋ yɑ də ɑbɑ, mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, wuuu. 17 Kʋ mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ-Siŋu tə, kʋ nə bɩrɩ ʋ cɩ́ɡɑ́ tə. Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, bɑ wɑ̀rɩ̀ kʋ bɑ nɩ, bɑ mɑ wɑ̀rɩ̀ kʋ bɑ lwɑ̀rɩ̀. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ wɑ̀rɩ̀ kʋ bɑ sɛ̀. Kʋ wulə də ɑ́ mʋ̀, yɑ́ kʋ wɑ́ yɑ̀ də ɑbɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ mʋ̀ yə̀ə́ kʋ. 18 Aý bɑ́ yɑ́ ɑbɑ ndə bitɑrɑn nə, ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀ ɑ́ con. 19 Mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn wɑ, lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, bɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ nə bɑ nɩ. Aý wulə mɩɩ wɑ, yɑ́ ɑ́ də wɑ́ yɑ̀ mɩɩ wɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ mʋ̀ wɑ́ nɑ nə. 20 Kʋ dɩɩn tə nə, ɑ́ wɑ́ lwɑ̀rɩ̀ də, ɑ̀ mʋ̀ wulə də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ. Á mʋ̀ wɑ́ yɑ̀ də nə, ɑ̀ də ɡɑ wɑ́ yɑ̀ də ɑbɑ. 21 Lı̀ù tə, ʋ nə tún ɑ̀ nii yı̀ə̀n tə ʋ bɩcɑn wɑ, ʋ ɡɑ zı̀lı́ tə nii, kʋ tı́ú swə nə, cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. Aý nyɩnɑ Yɩɩ wɑ́ sónı́ lı̀ù tə, ʋ nə swə nə. Aý də wɑ́ sónı́ wɑ́, yɑ́ ɑ̀ wɑ́ bɩrɩ ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n wɑ́". 22 Ʋ kɑrbiu tə don, bɑ nə boŋə Zwidə, kʋ nə tɑ̀ Zwidɑsə Yisəkɑriyɔtə, mɑ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ pɩ̀ɑ̀, sə n bɩrɩ n tɩ̀ɑ̀n nəbɑ, yɑ́ n ɡɑ bɑ́ bɩrɩ n tɩ̀ɑ̀n lɩ̀ɑ̀ tə nə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ?" 23 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Lı̀ù tə, ʋ nə swə nə, ʋ wɑ́ zı̀lı́ ɑ̀ sʋɡʋ tə nii. Yɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ wɑ́ sónı́ wɑ́. Aý mʋ̀ də ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ mɛ dɑ̀ń wɑ́ bɑ̀ ʋ con, nə yɑ də wɑ́. 24 Lı̀ù tə, ʋ nə bɑ nə swə, ʋ bɑ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə nii zı̀lı́. Kʋ tə ɑ́ nə nə̀ń də, ɑ̀ swɩ̀n nətən, kʋ tɑ̀ ɑ̀ tətə sʋɡʋ. Kʋ yɩ kʋ nɑn ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, ʋ nə tʋn nə. 25 Aý swɩ̀n kʋ yoo təntə ɑ́ con də, ɑ̀ tə wulə də ɑbɑ. 26 Lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ sɑn ɑbɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə wɑ́ twɑ́ də ɑ̀ yɩrɩ tə, ʋ tʋn, kʋ mʋ̀ nə yɩ Yɩɩ-Siŋu tə. Kʋ nə twi, kʋ mʋ̀ nə wɑ́ kɑ̀rɩ̀ ɑbɑ yoo mɑmɑ. Yɑ́ kʋ wɑ́ lı̀ı́ ɑbɑ yı̀ə̀n tə mɑmɑ, ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con. 27 Aý yɑ́ bɩcɑn sı̀ə́ də ɑbɑ, ɑ̀ pɩn ɑbɑ ɑ̀ tətə bɩcɑn sı̀ə́ tə. Bɩcɑn sı̀ə́ tə, ɑ̀ nə pɩn ɑbɑ, kʋ tɑ̀ ndə bɩcɑn sı̀ə́ tə nə, lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, nə pɩn nətʋ. Á dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ ɑ́ bɩcɑn ɡuɡurə, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pɑ fən jɑ ɑbɑ. 28 Á nı̀, də ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con, ɑ̀ wʋ́: Aý vı̀rı́ yɑ́ ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀ ɑ́ con. Də ɑ́ nə swə nə, ɑ́ pùə́ mɛ, sə kɑ poli, ɑ̀ nə vələ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, tə yɩrɩ. Cɩ́ɡɑ́, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə dwə nə. 29 Aý swɩ̀n tə yı̀ə̀n təntə ɑ́ con sɩ́ʋ́n nə də, tə mɑ́ŋɑ́ tə wɑ̀ yı́, sə kʋ pɑ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, tə nə yı́, sə ɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ ɑ̀ sʋɡʋ tə nə. 30 Lʋʋ kʋ tə pɩ̀ʋ́f1 tə mɑ bɩ̀ɑ̀n. Yɑ́ ʋ bɑ dɩ̀ɑ̀n mɑmɑ jə ɑ̀ mʋ̀ yuu wɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ kʋ́ʋ̀ bɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con zənzən. 31 Yɑ́ kʋ mɛ, sə lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, lwɑ̀rɩ̀ də, ɑ̀ swə ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ, yɑ́ ɑ̀ ɡɑ tʋŋɑ nətʋ tə, ʋ nə pɩn nə nii, sə ɑ̀ tʋn. Á zɑŋɑ yɩɩ nə, sə nə vı̀ı́ bwɑ́lɩ́ kʋ tə wɑ".

15

1 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə yɩ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ divɛn tɩ̀ʋ́. Yɑ́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ tə dɑ̀ń nə yɩ kʋ tı́ú. 2 Nɑɑ mɑmɑ nə wulə ɑ̀ yɩrɑ, kɑ nə bɑ bɩɑ zɩŋɑ, ʋ yɑ̀ɑ́ ɡwəŋə kɑ, ʋ lɩ. Yɑ́ nɑɑ tə mɑmɑ, kɑ nə zɩŋɑ bɩɑ, ʋ yɑ̀ɑ́ tɑ́ kɑ, sə kɑ kwɛn kɑ zɩn bɩɑ zənzən, kɑ súrı́ lɑ́. 3 Kɑ̀rɑ̀ tə, ɑ̀ nə kɑ̀rɩ̀ ɑbɑ, kɑ dı́ yɑ́ɑ́, kɑ pɩ̀rɩ̀ ɑ́ bɩcɑn tə Yɩɩ yɑ́ɑ́ con. 4 Á dɑ̀ń mɑrɑ ɑ̀ yɩrɑ, ndə ɑ̀ nə mɑrɩ ɑ́ yɩrɑ nətʋ. Tɩ̀ʋ́ nɑɑ wɑ̀rɩ̀ bɩɑ kɑ zɩŋɑ kɑ tɩ̀ɑ̀n nə, də kɑ nə wɑ̀ tɩ̀ʋ́ tə dəkuu yɩrɑ mɑrɩ. Mə nətʋ ɑ́ də wɑ̀rɩ̀ bɩɑ ɑ́ zɩŋɑ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n nə, də ɑ́ nə wɑ̀ ɑ̀ yɩrɑ mɑrɩ. 5 Aý mʋ̀ yɩ ndə divɛn tɩ̀ʋ́ dəkuu nə, ɑ́ mʋ̀ dɑ̀ń nə yɩ kʋ nɛɛ tə. Nɑɑ tə kɑ nə mɑrɩ ɑ̀ yɩrɑ, ɑ̀ də ɡɑ mɑrɩ kɑ yɩrɑ, kɑ yɑ̀ɑ́ zən bɩɑ zənzən. Á wɑ̀rɩ̀ won mɑmɑ ɑ́ fwɑ, də ɑ̀ nə tə̀lə́ də ɑbɑ. 6 Lı̀ù tə, ʋ nə wɑ̀ ɑ̀ yɩrɑ mɑrɩ, ʋ yɩ ndə tɩ̀ʋ́ tə nɑɑ nə, bɑ nə ɡwəŋə bɑ dʋɡʋ. Yɑ́ kɑ wɑ́ kʋ̀. Kʋ kwɑ nə, bɑ wɑ́ pɛ̀ kɑ dɛɛ tə wɑkʋrɑn təntə, bɑ kə mən wɑ, sə tə də́. 7 Də ɑ́ nə mɑrɩ ɑ̀ yɩrɑ, yɑ́ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə də ɡɑ wulə ɑ́ bɩcɑnɩ wɑ, ɑ́ lwərə kʋ tə mɑmɑ, ɑ́ nə pɩ̀ɑ̀, yɑ́ ɑ́ wɑ́ nɑ kʋ. 8 Á nə zɩn bɩɑ zənzən, ɑ́ mɑ bɩrɩ də, ɑ́ yɑ ɑ̀ kɑrbɩɑ, kʋ mʋ̀ nə wɑ́ pɑ dun ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə. 9 Aý swə ɑbɑ, ndə ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə sónı́ nə nətʋ. Á dɑ̀ń pɩɑn ɑ̀ sonu tə yɑ ɑ́ wɑɑ. 10 Də ɑ́ nə zı̀lı́ ɑ̀ nii yı̀ə̀n tə, ɑ̀ sonu tə wɑ́ yɑ̀ ɑ́ wɑɑ. Mə nətʋ nə ɑ̀ də zı̀lı́ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nii, yɑ́ ʋ sonu tə ɡɑ wulə ɑ̀ wɑɑ. 11 Aý swɩ̀n kʋ nətʋ tə ɑ́ con, sə kʋ pɑ ɑ̀ pupwən tə yɑ də ɑbɑ. Yɑ́ kʋ wɑ́ pɑ ɑ́ pupwən tə yɑ cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́ pupwən. 12 Á nəŋə, ɑ̀ nii yı̀ə̀n nə, ɑ̀ nə pɩn ɑbɑ: Á swənə duən, ndə ɑ̀ nə sónı́ ɑbɑ nətʋ. 13 Lı̀ù mɑmɑ con, sonu don kʋ́ʋ̀ tə̀lə́ kʋ, də nə dwə lı̀ù nə tı̀ ʋ mɩɩ, ʋ mɑ lɑ́rɩ́ ʋ dɑbɑrɑ mɩɑ yuu nə. 14 Á yɑ ɑ̀ dɑbɑrɑ, də ɑ́ nə fwɑ kʋ tə, ɑ̀ nə pɩn nii, sə ɑ́ fwɑ. 15 Aý kʋ́ʋ̀ bɑ́ bon ɑbɑ tʋtʋnbɩɑ. Tʋtʋnbiu yə̀rı̀ kʋ tə, ʋ tʋtʋnyɩnɑ tə nə fwɑ. Aý pɩn ɑ́ lwɑrɩ kʋ tə mɑmɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə bɩrɩ nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ dɑ̀ń boŋə ɑbɑ ɑ̀ dɑbɑrɑ. 16 Aý mʋ̀ nə kúrı́ ɑbɑ, ɑ́ mʋ̀ nə wɑ̀ nə kúrı́. Aý mʋ̀ nə pɩn nii ɑbɑ, sə ɑ́ vɑ ɑ́ zɩn bɩɑ. Á bɩɑ tə mɛ, sə bɑ yɑ lɑ́, wuuu. Yɑ́ won tə mɑmɑ, ɑ́ nə twɑ́ də ɑ̀ yɩrɩ tə, ɑ́ mɑ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, ʋ wɑ́ pɑ kʋ ɑbɑ. 17 Aý nii tə, ɑ̀ nə pɩn ɑbɑ, kʋ yɩ, sə ɑ́ sónı́ duən". 18 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́: "Də lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, nə dʋŋɑ ɑbɑ, ɑ́ mɛ, sə ɑ́ lwɑrɩ də, bɑ dı́ yɑ́ɑ́ bɑ dʋ́n ɑ̀ tətə. 19 Də ɑ́ yɑ̀ nə yɩ lɩ̀ɑ̀ tə, lʋʋ nə tɩ ɑbɑ, bɑ yɑ̀ wɑ́ sónı́ ɑbɑ, ɑ́ nə yɩ bɑ mʋ̀ lɩ̀ɑ̀ tə yɩrɩ. Aý kúrı́ ɑbɑ, ɑ̀ vɑn ɑ̀ lɩ bɑ wɑɑ, ɑ́ tɑ̀ bɑ mʋ̀ wɑɑ lɩ̀ɑ̀. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ bɑ ɑbɑ swə. 20 Á lie ɑ́ tɩ̀ɑ̀n də sʋɡʋ tə, ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ́ con: Tʋtʋnbiu bɑ ʋ tʋtʋnyɩnɑ dwə. Də bɑ nə fɩfɩn nə, bɑ wɑ́ fɩfɩn ɑ́ də. Bɑ nə zı̀lı́ ɑ̀ sʋɡʋ tə nii, bɑ wɑ́ zı̀lı́ ɑ́ də sʋɡʋ tə nii. 21 Bɑ yə̀rı̀ lı̀ù tə, ʋ nə tʋn nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ wɑ́ fwɑ tə yı̀ə̀n təntə mɑmɑ ɑ́ yɩrɑ, ɑ̀ mʋ̀ yɩrɩ nə. 22 Bɑ yuu yɑ̀ bɑ́ jə cʋnɑ, də ɑ̀ yɑ̀ nə wɑ̀ twi, də ɑ̀ yɑ̀ nə wɑ̀ bɑ con swɩ̀n. Yɑ́ sɩ́ʋ́n nə, bɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ bɑ swɩ̀n də, bɑ yə̀rı̀ bɑ cʋnɑ yoo. 23 Lı̀ù tə, ʋ nə dʋŋɑ nə, ʋ dʋŋɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də. 24 Də ɑ̀ yɑ̀ nə wɑ̀ tʋtʋnɑn tʋn, bɑ tətəŋi wɑ, lı̀ù don nə wɑ̀ tə yiri ʋ tʋn, bɑ yuu yɑ̀ bɑ cʋnɑ jə. Sɩ́ʋ́n nə, bɑ nɩ tʋtʋnɑn təntə, bɑ ɡɑ tə dʋŋɑ nə, bɑ dʋŋɑ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də. 25 Kʋ yɩ nətʋ, sə kʋ pɑ tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ bɑ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, nii sú. Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́, kʋ wʋ́: 'Bɑ dʋŋɑ nə, yɑ́ kʋ bɑ də̀ń jə'. 26 Aý wɑ́ pɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ pɑ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ sɑn ɑbɑ, bɑ̀ ɑ́ con. Ʋ mʋ̀ lı̀ù təntə nə yɩ Yɩɩ-Siŋu tə. Ʋ yɩ ʋ nɑn ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con. Ʋ mʋ̀ nə wɑ́ bɩrɩ ɑbɑ cɩ́ɡɑ́ tə, ʋ ɡɑ wɑ́ swɩ̀n ɑ̀ yoo. 27 Á də yɩn də nə, kʋ jɩjʋ mɑmɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ də wɑ́ swɩ̀n ɑ̀ yoo, ɑ́ bɩrɩ".

16

1 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́, ɑ̀ swɩ̀n yı̀ə̀n təntə ɑ́ con, sə tə mɑ́ŋɑ́ nə yı́, ɑ́ dɑ̀nɑ̀ kɑ́ pı̀ı́ ɑ́ kə ɑ́ kwɑ, ɑ́ yɑ́ nə. 2 Bɑ wɑ́ dɩŋɩ ɑbɑ, bɑ lɩ Zwifə-bɑ jə́rə́ dii tə wɑ. Mɑ́ŋɑ́ don tətə wɑ́ bɑ̀, lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə wɑ̀nɩ́ ʋ ɡʋ ɑbɑ, ʋ tə wɑ́ bʋ́n də, kʋ yɩ yozəŋu nə, ʋ fwɑ ʋ pɑ Yɩɩ nə. 3 Bɑ wɑ̀ nə yəni, bɑ ɡɑ wɑ̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yəni. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ wɑ́ fwɑ nətʋ. 4 Aý swɩ̀n kʋ nətʋ tə ɑ́ con, sə kʋ mɑ́ŋɑ́ nə yı́, sə ɑ́ pı̀ı́ ɑ́ lı̀ı́ ɑ́ tɩ̀ɑ̀n də, ɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́ ɑ̀ swɩ̀n kʋ ɑ́ con. Aý wɑ̀ kʋ yoo təntə swɩ̀n ɑ́ con, kʋ jɩjʋ tə mɑmɑ, ɑ̀ yɑ̀ nə tə wulə də ɑbɑ tə yɩrɩ". 5 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə, ɑ̀ pı̀ı́ ɑ̀ vələ lı̀ù tə con, ʋ nə tʋn nə. Yɑ́ ɑ́ lɑdʋɑ tətə bɑ nə bwe, sə ʋ jə́n, ɑ̀ vələ yə̀n. 6 Aý nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə ɑ́ con, kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ́ pùə́ cʋ̀ɡɑ̀ zənzən. 7 Kʋ ɡɑ yɩ cɩ́ɡɑ́ nə, ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con. Aý nə vı̀ı́, kʋ mʋ̀ nə wɑ́ sɑn ɑbɑ. Də ɑ̀ nə wɑ̀ vı̀ı́, lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ bɑ̀ ʋ sɑn ɑbɑ, bɑ́ bɑ̀. Yɑ́ ɑ̀ nə vı̀ı́, ɑ̀ wɑ́ pɑ ʋ bɑ̀ ɑ́ con. 8 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ʋ mʋ̀ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ sɑn ɑbɑ, nə twi. Ʋ wɑ́ bɩrɩ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, cʋnɑ nə yɩ nətʋ, kʋ tə nə yɩ Yɩɩ cɩ́ɡɑ́ tə, də nətʋ, Yɩɩ nə wɑ́ bʋ̀rɩ̀ lɩ̀ɑ̀ bʋ̀rɑ̀. 9 Bɑ wɑ̀ bɑ wɑɑ ken ɑ̀ nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ dwɛ́ duən bɑ cʋnɑ tə yoo wɑ. 10 Aý vələ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, yɑ́ ɑ́ kʋ́ʋ̀ bɑ́ pı̀ı́ ɑ́ nɑ nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ dwɛ́ duən Yɩɩ cɩ́ɡɑ́ tə yoo wɑ. 11 Yɩɩ dı́ yɑ́ɑ́ ʋ bʋ̀rɩ̀ lʋʋ kʋ tə pɩ̀ʋ́f1 tə bʋ̀rɑ̀. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ dwɛ́ duən Yɩɩ bʋ̀rɑ̀ tə yoo wɑ. 12 Aý tə jə yı̀ə̀n duən zənzən, sə ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con. Á dɑ̀ń nə tə wɑ̀rɩ̀ tə ɑ́ jɑnɩ. 13 Mɑ́ŋɑ́ tə, Yɩɩ-Siŋu tə, kʋ nə bɩrɩ cɩ́ɡɑ́ tə, nə twi, kʋ mʋ̀ nə wɑ́ bɩrɩ ɑbɑ Yɩɩ cɩ́ɡɑ́ tə mɑmɑ. Kʋ bɑ́ swɩ̀n kʋ tətə sʋ̀rɑ̀n. Kʋ yɑ yı̀ə̀n tə mɑmɑ, kʋ nə dı́ yɑ́ɑ́ kʋ nı̀, də tə wɑ́ bɑ̀ nə kʋ wɑ́ swɩ̀n kʋ bɩrɩ ɑbɑ. 14 Kʋ wɑ́ jon kʋ tə nə yɑ ɑ̀ mʋ̀ nyiən, kʋ swɩ̀n kʋ bɩrɩ ɑbɑ. Yɑ́ kʋ dɑ̀ń wɑ́ pɑ, ɑ̀ nɑ dun. 15 Won tə mɑmɑ, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə jə, kʋ yɑ ɑ̀ də nyiən. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ɑ̀ mɑ swɩ̀n ɑ́ con də, Yɩɩ-Siŋu tə wɑ́ jon kʋ tə nə yɑ ɑ̀ mʋ̀ nyiən, kʋ swɩ̀n kʋ bɩrɩ ɑbɑ". 16 Zwezi kʋ́ʋ̀ swɩ̀n, ʋ súrı́ lɑ́, ʋ wʋ́: "[Aý mʋ̀ vəli ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con.] Kʋ wɑ́ fwɑ mɑncɩn, də ɑ́ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ nə ɑ́ nɩ. Kʋ kwɑ nə mɑncɩn, də ɑ́ kʋ́ʋ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ́ nɑ nə". 17 Zwezi kɑrbɩɑ tə duən dɑ̀ń swɩ̀n duən con, bɑ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə ʋ pɩ̀ɑ̀, sə ʋ swɩ̀n nə con də, ʋ mʋ̀ wɑ́ vɑ ʋ nyɩnɑ Yɩɩ con? Yɑ́ kʋ wɑ́ fwɑ mɑncɩn, də nə kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ wɑ́ nə nɩ. Kʋ kwɑ nə mɑncɩn, nə kʋ́ʋ̀ wɑ́ pı̀ı́, nə nɑ wɑ́?" 18 Ʋ kɑrbɩɑ tə swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Zwezi nə swɩ̀n nə con də, mɑ́ŋɑ́ mɑncɩn, nə bɑ pı̀ı́ nə nɑ wɑ́, kʋ nətʋ tə də̀ń yɑ bɛ̀ɛ̀? Nə yə̀rı̀ kʋ tə, ʋ nə pɩ̀ɑ̀, sə ʋ swɩ̀n". 19 Zwezi yɑ̀ yə̀ə́ də, bɑ pɩ̀ɑ̀ bɑ bwe wɑ́ kʋ də̀ń nə. Ʋ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý swɩ̀n kʋ ɑ́ con də, kʋ wɑ́ fwɑ mɑncɩn, də ɑ́ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ nə ɑ́ nɩ. Kʋ kwɑ nə mɑncɩn, ɑ́ kʋ́ʋ̀ wɑ́ pı̀ı́, ɑ́ nɑ nə. Kʋ mʋ̀ də̀ń nə nə, ɑ́ bwe duən, nɑɑɑ? 20 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Á wɑ́ kwi, ɑ́ pùə́ cʋ̀ɡʋ̀, yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ, bɑ mʋ̀ ɡɑ wulə bɑ jwɛ. Pucʋnɩ wɑ̀ yı́ ɑbɑ, yɑ́ ɑ́ pucʋnɩ tə wɑ́ lwɑ̀ń, kʋ jı̀ pupwən. 21 Kʋ yɩ ndə mɑ́ŋɑ́ tə, kɑn nə pɩ̀ɑ̀ ʋ lʋrɑ, kʋ nə yɑ cɑ̀n kʋ nə pɑ wɑ́ nətʋ. Yɑ́ mɑ́ŋɑ́ tə, ʋ nə lʋrɩ bisɩmɑɑ tə, kʋ kwɑ nə, ʋ yɑ̀ɑ́ sú də pupwən, ʋ nə lʋrɩ ləzwənə, ʋ kə lʋʋ wɑ tə yɩrɩ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ yɑ̀ɑ́ swɛ̀ɛ́ ʋ cɑ̀n tə yoo. 22 Mə kʋ yɩ nətʋ ɑ́ də con. Á wulə cɑ̀n wɑ sɩ́ʋ́n, yɑ́ ɑ̀ wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ nɑ ɑbɑ. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ɑ́ dɑ̀ń wɑ́ yɑ̀ pupwən wɑ. Yɑ́ lı̀ù mɑmɑ ɡɑ bɑ́ wɑ̀nɩ́ ʋ cɩ̀ ɑ́ pupwən tə yɑ́ɑ́ nə. 23 Kʋ dɩɩn təntə nə, ɑ́ kʋ́ʋ̀ bɑ́ bwe nə yoo mɑmɑ. Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ ɑ́ con: Won tə mɑmɑ, ɑ́ nə wɑ́ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, ʋ wɑ́ pɑ kʋ ɑbɑ, ɑ̀ mʋ̀ yɩrɩ. 24 Də zə̀n mɑmɑ, ɑ́ tə wɑ̀ ɑ̀ yɩrɩ tə nə twɑ́ ɑ́ lòrı̀ won mɑmɑ. Á lwərə, yɑ́ ɑ́ wɑ́ nɑ, sə kʋ pɑ ɑ́ pupwən tə sú. 25 Aý twɑ́ də zwɑnsɩsɑrɩ, ɑ̀ mɑ swɩ̀n yı̀ə̀n tə tə ɑ́ con. Mɑ́ŋɑ́ bɩ̀ɑ̀n, ɑ̀ nə kʋ́ʋ̀ bɑ́ twɑ́ də zwɑnsɩsɑrɩ, ɑ̀ mɑ swɩ̀n ɑ́ con. Aý dɑ̀ń wɑ́ bɩrɩ ɑbɑ kʋ tə mɑmɑ, kʋ nə yɩ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ yoo, nəpon nəpon. 26 Mɑ́ŋɑ́ təntə nə yı́, ɑ́ wɑ́ twɑ́ də ɑ̀ yɩrɩ tə, ɑ́ mɑ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con. Kʋ tɑ̀ ɑ̀ pɩ̀ɑ̀ ɑ̀ swɩ̀n də, ɑ̀ wɑ́ lòrı̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ ɑ̀ pɑ ɑbɑ. Aý nyɩnɑ Yɩɩ tətə swə ɑbɑ, ɑ́ nə swə nə, ɑ́ ɡɑ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, ɑ̀ yɑ ɑ̀ nɑn ʋ con tə yɩrɩ. 28 Aý yɑ ɑ̀ nɑn ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con, ɑ̀ bɑ̀ lʋʋ wɑ. Sɩ́ʋ́n nə, ɑ̀ kʋ́ʋ̀ nɑŋɑ lʋʋ wɑ, ɑ̀ vələ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con". 29 Ʋ kɑrbɩɑ tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Á nəŋə, kʋ nə sɩ́ʋ́n nə, n dɑ̀ń swɩ̀n nəpon nəpon nə con. N kʋ́ʋ̀ bɑ zwɑnsɩsɑrɩ nə twɑ́, n mɑ swɩ̀n nə con. 30 Sɩ́ʋ́n nə, nə dɑ̀ń yə̀ə́ də, n yə̀ə́ yı̀ə̀n tə mɑmɑ, yɑ́ n bɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə bɑ bwe mʋ́ bwiə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, nə mɑ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, n nɑn Yɩɩ con". 31 Zwezi mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Sɩ́ʋ́n nə, ɑ́ dɑ̀ń pɩn cɩ́ɡɑ́, nɑɑɑ? 32 Á nəŋə, mɑ́ŋɑ́ don bɩ̀ɑ̀n, kɑ yı́ kɑ zwɛ̀ tətə. Á wɑ́ dəri ɑ́ jɛ́n duən yɑ́ɑ́ nə. Á lı̀ù mɑmɑ wɑ́ pɩ̀ɑ̀ bwɑ́lɩ́ ʋ vɑ. Á wɑ́ yɑ́ ɑ̀ cɩcɩ. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, ɑ̀ ɡɑ tɑ̀ ɑ̀ cɩcɩ. Aý nyɩnɑ Yɩɩ wulə də nə. 33 Aý swɩ̀n kʋ nətʋ tə ɑ́ con, sə kʋ pɑ ɑ́ yɑ bɩcɑn sı̀ə́ wɑ, ɑ̀ mʋ̀ də ɑ́ mʋ̀ nimɑrʋ tə yɩrɩ. Á wɑ́ də́ cɑ̀n lʋʋ kʋ tə wɑ. Á dɑ̀ń nə dɑŋɑ ɑ́ bɩcɑn, ɑ̀ mʋ̀ dı́ dɩ̀ɑ̀n lʋʋ yuu wɑ".

17

1 Zwezi nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə, ʋ zwɛ̀, ʋ zɩ̀n ʋ yɑ́ɑ́, ʋ kə yɩɩ nə, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý nyɩnɑ Yɩɩ, mɑ́ŋɑ́ yı́. Pɑ ɑ̀ mʋ̀, n bı̀ú tə nɑ dun. Sə n bı̀ú tə də wɑ̀nɩ́ ʋ bɩrɩ n dun tə. 2 N ken dɩ̀ɑ̀n nə cwəŋə n bı̀ú tə jɩɩn wɑ, sə ʋ yɑ ləzwənə mɑmɑ yuu wɑ, sə ʋ wɑ̀nɩ́ ʋ pɑ mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀ n mʋ̀ con, lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ nə, n nə pɩn wɑ́. 3 Mɩɩ tə, kʋ nə bɑ zwɛ̀, tə nə yɑ, sə bɑ lwɑrɩ, n mʋ̀ Yɩɩ nədʋ tə, n nə yɩ cɩ́ɡɑ́, də lı̀ù tə n nə tʋn tə, kʋ mʋ̀ nə yɩ Zwezi-Kərisə. 4 Aý pɩn, n nɑ dun tɩɑ yuu yəbə. Aý tʋn n tʋtʋŋɩ tə, n nə pɩn nə, sə ɑ̀ tʋn tə, ɑ̀ zwɛ̀. 5 Aý yɑ̀ jə̀ə́ n səpuni nə dun wɑ, də lʋʋ nə tə wɑ̀ fwɑ. Aý nyɩnɑ Yɩɩ, sɩ́ʋ́n nə, n dɑ̀ń pɑ, sə ɑ̀ pı̀ı́ ɑ̀ nɑ ɑ̀ dun təntə n səpuni nə. 6 Ləzoni tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, n tı̀ bɑ wɑ lɩ̀ɑ̀, n pɑ nə. Aý pɩn, bɑ lwɑ̀rɩ̀ n mʋ̀ Yɩɩ. Bɑ yɑ̀ yɩ n mʋ̀ nə tɩ, bɑ zı̀lı́ n sʋɡʋ tə nii. 7 Bɑ dɑ̀ń lwɑrɩ də, won tə mɑmɑ, n nə pɩn nə yɩ kʋ nɑn n con. 8 Sʋ̀rɑ̀n tə, n nə pɩn nə, ɑ̀ swɩ̀n tə bɑ con, yɑ́ bɑ ɡɑ sɛ̀, bɑ jon tə. Bɑ lwɑrɩ də, ɑ̀ cɩ́ɡɑ́ nɑn n mʋ̀ con, bɑ ɡɑ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, kʋ yɩ n mʋ̀ nə tʋn nə. 9 Aý lòrı̀ mʋ́ ɑ̀ pɩn bɑ. Aý bɑ mʋ̀ lòrı̀ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, yɩrɩ. Kʋ yɩ ɑ̀ lòrı̀ mʋ́ lɩ̀ɑ̀ tə yɩrɩ, n nə pɩn nə, bɑ nə yɩ n mʋ̀ nyiən. 10 Won tə mɑmɑ, kʋ nə yɩ ɑ̀ mʋ̀ nyiən, kʋ yɩ n mʋ̀ nyiən. Kʋ tə ɡɑ nə yɩ n mʋ̀ nyiən, kʋ yɩ ɑ̀ də nyiən. Yɑ́ bɑ mʋ̀ lɩ̀ɑ̀ təntə, bɑ nə yɩ n mʋ̀ nyiən, nə bɩrɩ ɑ̀ dun tə. 11 Aý mʋ̀ kʋ́ʋ̀ tə̀lə́ lʋʋ wɑ. Bɑ mʋ̀ tə ɡɑ wulə lʋʋ wɑ. Aý mʋ̀ wɑ́ bɑ̀ n con. Aý nyɩnɑ Yɩɩ, n bɑ mɑn don jɑ. N pɩn nə n yɩrɩ tə. Aý twɑ́ n yɩrɩ təntə dɩ̀ɑ̀n tə nə, ɑ̀ cɩ̀ n lɩ̀ɑ̀ tə nə. Pɑ, sə bɑ yɑ nədʋ, ndə ɑ̀ mʋ̀ də mʋ́ nə yɩ nədʋ nətʋ. 12 Mɑ́ŋɑ́ tə, ɑ̀ nə yɩn də bɑ, ɑ̀ yɑ̀ cɩ̀ bɑ tə nə, n nə pɩn nə, də n yɩrɩ tə dɩ̀ɑ̀n tə. Lɩ̀ɑ̀ təntə, n nə pɩn nə, ɑ̀ cɩ̀ɡɑ̀ bɑ nə, yɑ́ bɑ lı̀ù mɑmɑ wɑ̀ jɛ́n, də kʋ nə tɑ̀ lı̀ù tə, ʋ nə mɛ, sə ʋ jɛ́n. Kʋ yı́ nətʋ, sə kʋ tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, nii mɑ sú. 13 Sɩ́ʋ́n nə, ɑ̀ bɩ̀ɑ̀n n mʋ̀ con. Aý swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə lʋʋ wɑ, sə kʋ pɑ, n lɩ̀ɑ̀ tə nɑ ɑ̀ pupwən tə. Sə kʋ mʋ̀ pupwən tə sú bɑ, cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. 14 Aý swɩ̀n n sʋɡʋ tə, ɑ̀ bɩrɩ bɑ. Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, dʋ́n bɑ, bɑ nə tɑ̀ bɑ lɩ̀ɑ̀ tə yɩrɩ, ndə ɑ̀ nə tɑ̀ bɑ lı̀ù tə nətʋ. 15 Kʋ tɑ̀ ɑ̀ lòrı̀ mʋ́, sə n lɩ n lɩ̀ɑ̀ tə lʋʋ wɑ. Aý yɩ ɑ̀ lòrı̀ mʋ́, sə n cɩ̀ bɑ nə, bɑ dɑ̀n kɑ́ tʋ Sɩtɑnɑ jɩɩn wɑ. 16 Ndə nətʋ tə, ɑ̀ nə tɑ̀ lʋʋ nə tɩ nə. Mə nətʋ bɑ də tɑ̀ lʋʋ nə tɩ bɑ. 17 Twɑ́ n cɩ́ɡɑ́ tə nə, n pɑ, sə bɑ yɑ n mʋ̀ nə tɩ bɑ. N sʋɡʋ tə nə yɩ kʋ mʋ̀ cɩ́ɡɑ́ tə. 18 Ndə nətʋ tə, n nə tʋn nə lʋʋ wɑ, mə nətʋ tətə nə, ɑ̀ də tʋn bɑ lʋʋ wɑ. 19 Aý tɑ̀ bɑ mʋ̀ yɩrɩ, ɑ̀ yɑ́ ɑ̀ tɩ̀ɑ̀n ɑ̀ pɑ mʋ́, sə kʋ pɑ, bɑ də yɑ n mʋ̀ lɩ̀ɑ̀, cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. 20 Kʋ tɑ̀ ɑ̀ lɩ̀ɑ̀ tə cɩcɩ yɩrɩ nə, ɑ̀ lòrı̀ mʋ́. Aý lòrı̀ mʋ́ bɑ tə mɑmɑ yɩrɩ, bɑ nə wɑ́ twɑ́ bɑ kɑ̀rɑ̀ tə nə, bɑ mɑ kə bɑ wɑɑ ɑ̀ nə. 21 Aý fɩrɑ nə yɩ, sə bɑ mɑmɑ yɑ nədʋ, ndə n mʋ̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ də ɑ̀ mʋ̀, nə wulə də duən nətʋ. Aý pɩ̀ɑ̀, sə bɑ mʋ̀ də nə mʋ̀ mɑmɑ yɑ nədʋ, sə kʋ pɑ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, pɑ cɩ́ɡɑ́ də, kʋ yɩ n mʋ̀ nə tʋn nə. 22 Aý mʋ̀ də n mʋ̀ nə yɩ nədʋ. Aý pɩn bɑ dun tə, n nə pɩn nə, sə kʋ pɑ bɑ də yɑ nədʋ. 23 Aý wulə də bɑ, n də ɡɑ wulə də nə, sə kʋ pɑ bɑ wɑ̀nɩ́ bɑ yɑ nədʋ, cɩ́ɡɑ́ cɩ́ɡɑ́. Kʋ wɑ́ pɑ lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, lwɑ̀rɩ̀ də, n mʋ̀ nə tʋn nə. Yɑ́ bɑ wɑ́ lwɑrɩ də, n mʋ̀ sónı́ bɑ, ndə n nə sónı́ nə nətʋ. 24 Aý nyɩnɑ Yɩɩ, ɑ̀ pɩ̀ɑ̀ cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, sə ɑ̀ mʋ̀ də lɩ̀ɑ̀ tə, n nə pɩn nə tə, yɑ bwɑ́lɩ́ tə nə, ɑ̀ nə wɑ́ yɑ̀. Kʋ wɑ́ pɑ, bɑ nɑ ɑ̀ dun tə. Dun tə, n nə pɩn nə, də lʋʋ tə wɑ̀ fwɑ, n nə sónı́ nə, tə yɩrɩ. 25 Aý nyɩnɑ Yɩɩ tə, n nə yɩ cɩ́ɡɑ́ tı́ú. Lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ lʋʋ nə tɩ bɑ, bɑ mʋ̀ yə̀rı̀ mʋ́. Aý mʋ̀ ɡɑ yə̀ə́ mʋ́. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, n nə pɩn nə tə, də lwɑrɩ də, n mʋ̀ nə tʋn nə. 26 Aý pɩn bɑ lwɑrɩ n yɩrɩ tə. Yɑ́ ɑ̀ tə wɑ́ bwɛ́, ɑ̀ pɑ bɑ lwɑrɩ n yɩrɩ tə. Aý fɩrɑ nə yɩ, sə sonu tə, n nə swə nə, tə dɑ̀ń yɑ də bɑ, sə ɑ̀ də tətə wɑ̀nɩ́ ɑ̀ yɑ də bɑ".

18

1 Zwezi nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə, ʋ zwɛ̀ kwɑ nə, ʋ mʋ̀ də ʋ kɑrbɩɑ tə zɑ̀n, bɑ nɑn, bɑ vɑ, bɑ ɡɑlʋ nɑcwəŋə tə, bɑ nə boŋə 'Sedəron'. Kʋ mʋ̀ nɑcwəŋə təntə nii nə, tɩ̀ɑ́n kɑ́rɑ́ don yɑ̀ wulə lɑ́. Ʋ mʋ̀ də ʋ kɑrbɩɑ tə vəli, bɑ zʋ kɑ kwɑ. 2 Mɑ́ŋɑ́ mɑmɑ, Zwezi də ʋ kɑrbɩɑ tə yɑ̀ɑ́ vəli bɑ jəni kʋ bwɑ́lɩ́ təntə nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwidɑsə dɑ̀ń mɑ yə̀ə́ kʋ bwɑ́lɩ́. Ʋ mʋ̀ Zwidɑsə təntə nə wɑ́ jɑ Zwezi ʋ pɑ. 3 Zwidɑsə jɩn pɑmɑnɑ púlı́, də Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ tə nə cɩ̀ kɑ nə tə, ʋ jɑ vɑ kʋ bwɑ́lɩ́ təntə nə. Bɑ mʋ̀ lɩ̀ɑ̀ təntə yɑ̀ yɩ Zwifə-bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, də Fɑrɩzɩɑn-bɑ yɑ̀ nə tʋn bɑ. Pɑmɑnɑ tə də lɩ̀ɑ̀ duən tə yɑ̀ jə sɩsɩrɑn mən, də cɑ̀nɑ́n, də kwɑtɑrɑ zɩlɑ. 4 Zwezi də yɑ̀ yə̀ə́ yoo tə mɑmɑ, kʋ nə wɑ́ yı́ wɑ́. Ʋ dɑ̀ń mɑ vɑ ʋ yı́ bɑ nii, ʋ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Wɑ̀ɑ̀ nə ɑ́ pɩ̀ɑ̀?" 5 Bɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Zwezi, Nɑzɑrɛtə tı́ú tə!" Zwezi mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ nə!" Yɑ́ Zwidɑsə tə, ʋ nə wɑ́ jɑ Zwezi ʋ pɑ tə, yɑ̀ zɩɡɑ də bɑ. 6 Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Zwezi nə swɩ̀n bɑ con də, kʋ yɩ ʋ mʋ̀ tə, bɑ twən bɑ kə bɑ kwɑ, bɑ ɡɑ tʋ tɩɑ. 7 Zwezi kʋ́ʋ̀ bwɛ́ ʋ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Wɑ̀ɑ̀ nə ɑ́ pɩ̀ɑ̀?" Bɑ də kʋ́ʋ̀ le, bɑ wʋ́: "Zwezi, Nɑzɑrɛtə tı́ú tə!" 8 Zwezi kʋ́ʋ̀ le bɑ, ʋ wʋ́: "Aý dı́ yɑ́ɑ́, ɑ̀ swɩ̀n ɑ́ con də, kʋ yɩ ɑ̀ mʋ̀ nə. Də kʋ nə yɩ ɑ̀ mʋ̀ nə, ɑ́ pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ yɑ́ bɑrɑ-bɑ tə mʋ̀, sə bɑ vı̀ı́". 9 Kʋ yɩn nətʋ, sə kʋ tə, ʋ nə dı́ yɑ́ɑ́ ʋ swɩ̀n, nii mɑ sú. Ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Lɩ̀ɑ̀ tə, n mʋ̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nə, ɑ̀ wɑ̀ bɑ lı̀ù mɑmɑ dʋɡʋ". 10 Simon Piyɛrə yɑ̀ jə lɑɡʋrɩ sɩ̀ʋ́. Ʋ dɑ̀ń mɑ vɑn ʋ lɑɡʋrɩ sɩ̀ʋ́ tə, ʋ cʋ̀rɩ̀, ʋ mɑ zɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə tʋ̀tʋ̀nʋ̀ jɩzən zɩɩn, ʋ ɡwəŋə. Tʋ̀tʋ̀nʋ̀ təntə yɩrɩ nə yɩ Mɑləkisə. 11 Zwezi mɑ swɩ̀n Piyɛrə con, ʋ wʋ́: "Pı̀ı́ n tʋrɩ n lɑɡʋrɩ sɩ̀ʋ́ tə kʋ lɔ̀ɔ̀ wɑ. N bʋŋɑ də, kʋ wɑ̀ mɛ, sə yɑcɑrɑ tə, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə pɩn nə yı́ nə, nɑɑɑ?" 12 Pɑmɑnɑ púlı́ tə, də bɑ yuu tı́ú tə, də Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ tə nə cɩ̀ kɑ nə tə, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n nə tʋn tə, dɑ̀ń jɩn Zwezi bɑ vwɑ. 13 Bɑ dı́ yɑ́ɑ́, bɑ jɑ wɑ́, bɑ vɑ Anə con. Anə yɑ̀ yɩ Kɑyifə tɩnbɛɛ. Kɑyifə yɑ̀ ɡɑ nə yɩ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ kʋ bɩnɩ təntə nə. 14 Mə Kɑyifə təntə yɑ̀ nə kwè Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, ʋ wʋ́: "Bɛɛ nədʋɑ nə tɩɡɑ nə dwı́ı́ tə yɩrɩ, kʋ kʋkwɑ kʋ pɑ ɑbɑ, kʋ doni, bɑ nə wɑ́ cʋ̀ɡʋ̀ nə dwı́ı́ tə mɑmɑ". 15 Simon Piyɛrə də Zwezi kɑrbiu don yɑ̀ púə́ Zwezi kwɑ. Zwifə-bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə yɑ̀ yə̀ə́ kɑrbiu təntə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ pú Zwezi kwɑ, ʋ zʋ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə dəwoo wɑ. 16 Yɑ́ Piyɛrə mʋ̀ yɑ̀ zɩɡɑ kɑ̀rɑ́ yɑ́ɑ́ dəwoo tə mimii nii nə. Kɑrbiu tə don tə, Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə nə yə̀ə́ tə, nɑn ʋ swɩ̀n kɑn tə con, ʋ nə cɩ̀ mimii tə nə. Kɑrbiu təntə ɡɑ pɑ Piyɛrə zʋ dəwoo tə wɑ. 17 Tʋtʋnbʋɑ tə, ʋ nə cɩ̀ mimii tə nə, dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Piyɛrə con, ʋ wʋ́: "N də yɑ̀ tɑ̀ bɛɛ wɑ̀ tə kɑrbɩɑ tə wɑ lı̀ù don, nɑɑɑ?" Piyɛrə le, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ tɑ̀ ʋ kɑrbiu!" 18 Wɑrɑn yɑ̀ wulə kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tʋ̀tʋ̀nɑ̀ tə, də Yɩɩ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ tə nə cɩ̀ kɑ nə tə yɑ̀ kən mən, bɑ zɩɡɑ tə yɑ́ɑ́, bɑ ywèrı̀. Piyɛrə də yɑ̀ zɩɡɑ bɑ con, ʋ ywèrı̀ mən tə. 19 Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə bwe Zwezi ʋ kɑrbɩɑ tə, də ʋ kɑ̀rɑ̀ tə yoo yuu wɑ. 20 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý swɩ̀n ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə pwənə pwənə lɩ̀ɑ̀ tə mɑmɑ yɩ́ɑ́ yuu. Aý yɑ̀ɑ́ kɑ̀rɩ̀ Zwifə-bɑ jə́rə́ dı̀ə̀ tə wɑ, də Zwifə-bɑ Yɩɩ dı̀ə̀ tə wɑ, kʋ yɩ bwɑ́lɑ́ tə nə, Zwifə-bɑ mɑmɑ nə yɑ̀ɑ́ kun duən nə. Yɑ́ ɑ̀ wɑ̀ yoo mɑmɑ sə̀ɡə̀, ɑ̀ swɩ̀n. 21 Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ n bwe nə? N dɑ̀ń bwe lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə cʋɡʋ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə, bɛ̀ɛ̀ yoo nə ɑ̀ swɩ̀n bɑ con. Bɑ mʋ̀ nə yə̀ə́ kʋ tə, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n". 22 Mɑ́ŋɑ́ tə, Zwezi nə swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə ʋ zwɛ̀, də Yɩɩ dı̀ə̀ lı̀ù tə nə cɩ̀ kɑ nə tə don, ʋ yɑ̀ nə zɩɡɑ Zwezi səpuni nə, fɑrɩ Zwezi pɩpɑrɑ nə, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ le Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tə nətʋ?" 23 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Də kʋ tə, ɑ̀ nə swɩ̀n, tə nə yɩ yolwɑn, sə n bɩrɩ nəbɑ kʋ lwɑnɩ tə bwɑ́lɩ́. Kʋ dɑ̀ń nə kʋ́ʋ̀ yɑ cɩ́ɡɑ́ nə ɑ̀ swɩ̀n, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ̀ nə?" 24 Anə dɑ̀ń mɑ pɑ, bɑ jɑ wɑ́, bɑ kɛ̀ń də ʋ jɩ̀ɑ̀n ŋoni tə mɛ, bɑ jɑ vɑ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ Kɑyifə con. 25 Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, də Simon Piyɛrə mʋ̀ zɩɡɑ mən yɑ́ɑ́ nə ʋ ywèrı̀. Bɑ mɑ bwe wɑ́, bɑ wʋ́: "N mʋ̀ tɑ̀ bɛɛ wɑ̀ tə kɑrbiu tə don, nɑɑɑ?" Ʋ tɛn kʋ, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ tɑ̀ ʋ kɑrbiu!" 26 Zwifə-bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n nəkwɩɑ tʋ̀tʋ̀nɑ̀ tə tʋ̀tʋ̀nʋ̀ don yɩn lɑ́, ʋ nə yɩ bɛɛ tə, Piyɛrə nə zɑ ʋ zɩɩn tə ʋ ɡwəŋə, dwı́ı́ tı́ú. Tʋ̀tʋ̀nʋ̀ təntə də kʋ́ʋ̀ bwe Piyɛrə, ʋ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ n mʋ̀ nə, ɑ̀ nɩ tɩ̀ɑ́n kɑ́rɑ́ tə wɑ də wɑ́, nɑɑɑ?" 27 Piyɛrə tə kʋ́ʋ̀ tɛn kʋ, də kʋ tɑ̀ cɩ́ɡɑ́. Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə tətə wɑ nə, cəbɩʋ kwi. 28 Kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, bɑ kʋ́ʋ̀ jɑ Zwezi bɑ nɑn Kɑyifə con, bɑ vɑ yɑ́ɑ́ tı́ú tə, pɩ̀ʋ́ nəfɑrʋ tə nə lɩ ʋ tún, bʋ̀rɑ̀ dı̀ə̀ wɑ. Kʋ yɩn jɩjʋ fuən fuən. Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə wɑ̀ bʋ̀rɑ̀ dı̀ə̀ tə wɑ zwɩ bɑ culu tə yɩrɩ. Bɑ cɩ̀ɡɑ̀ bɑ tɩ̀ɑ̀n nə də durən yoo, sə kʋ pɑ bɑ wɑ̀nɩ́ bɑ də́ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə. 29 Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Pilɑtə mɑ nɑn ʋ yı́ bɑ kɑ̀rɑ́ wɑ, ʋ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə bɛɛ wɑ̀ tə cʋ̀ɡʋ̀, ɑ́ nə pɩ̀ɑ̀, sə ɑ́ swɩ̀n ɑ́ zɩɡɩ ʋ nə?" 30 Bɑ mɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Də ʋ yɑ̀ nə tɑ̀ yolwɑnfwɑnʋ, nə yɑ̀ bɑ jɑ wɑ́, nə bɑ̀ nə pɑ mʋ́". 31 Kʋ mʋ̀ sʋɡʋ təntə yuu wɑ, Pilɑtə swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á tətə joŋə wɑ́, ɑ́ twɑ́ ɑ́ culu tə nə, ɑ́ bʋ̀rɩ̀ ʋ bʋ̀rɑ̀". Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n le wɑ́, bɑ wʋ́: "Nə bɑ cwəŋə jə, sə nə ɡʋ lı̀ù". 32 Zwezi yɑ̀ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ bɩrɩ nətʋ tə, ʋ nə mɛ, sə ʋ tɩf1. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, kʋ dɑ̀ń mɑ yɑ nətʋ, sə Zwezi sʋ̀rɑ̀n tə nii mɑ sú. 33 Pilɑtə dɑ̀ń pı̀ı́ ʋ zʋ bʋ̀rɑ̀ dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ ɡɑ bon Zwezi ʋ bwe, ʋ wʋ́: "N mʋ̀ nə yɩ Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́, nɑɑɑ?" 34 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Kʋ tə, n nə swɩ̀n tə, yɩ n tətə nə bʋ́n kʋ, nə ɑ̀ yə̀ə́ kʋ yɩ lɩ̀ɑ̀ nə swɩ̀n ɑ̀ yoo n con?" 35 Pilɑtə mɑ le, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ tɑ̀ Zwifə. N mʋ̀ dwı́ı́ tɩ̀ɑ́n də bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə nə ken mʋ́ ɑ̀ jɩ̀ɑ̀n wɑ. Bɛ̀ɛ̀ nə n cʋ̀ɡʋ̀?" 36 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ pɑ̀rɩ̀ tə tɑ̀ tɩɑ kɑ tə yuu wɑ. Aý pɑ̀rɩ̀ tə yɑ̀ nə wulə tɩɑ kɑ tə yuu wɑ, ɑ̀ tʋ̀tʋ̀nɑ̀ yɑ̀ nə wɑ́ tɑ ɑ̀ yɩrɩ, sə bɑ dɑ̀n kɑ́ jɑ nə, bɑ pɑ Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n nə. Aý pɑ̀rɩ̀ tə dɑ̀ń nə tɑ̀ tɩɑ kɑ tə yuu wɑ". 37 Pilɑtə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Yɑ́ n dɑ̀ń yɩ pɩ̀ʋ́, nɑɑɑ?" Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Mə kʋ nə n swɩ̀n, ɑ̀ yɩ pɩ̀ʋ́. Bɑ lʋrɩ nə, ɑ̀ bɑ̀ lʋʋ wɑ, sə ɑ̀ swɩ̀n cɩ́ɡɑ́ tə ɑ̀ bɩrɩ. Yɑ́ lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə yɩ cɩ́ɡɑ́ lı̀ù, ʋ yɑ̀ɑ́ cʋɡʋ ɑ̀ sʋ̀rɑ̀n tə". 38 Pilɑtə mɑ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "Bɛ̀ɛ̀ nə yɑ cɩ́ɡɑ́ tə?" Ʋ nə bwe kʋ nətʋ tə kwɑ nə, ʋ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ nɑn Zwifə-bɑ con. Ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý mʋ̀ wɑ̀ yoo mɑmɑ nɩ ʋ yuu wɑ, kʋ nə mɛ, sə bɑ ɡʋ wɑ́, kʋ yɩrɩ. 39 Yɑ́ kʋ tə nə yɑ ɑ́ yofwɑmɩʋn, bɩnɩ mɑmɑ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə nə yı́, ɑ̀ yɑ̀ɑ́ lɩ bɑ̀ń dı̀ə̀ lı̀ù nədʋ, ɑ̀ dʋɡʋ. Á dɑ̀ń pɩ̀ɑ̀, sə ɑ̀ dʋɡʋ Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́ tə, nɑɑɑ?" 40 Bɑ kʋ́ʋ̀ bubwi, bɑ wʋ́: "Kʋ tɑ̀ ʋ mʋ̀! Bɑrɑbɑsə nə nə pɩ̀ɑ̀, sə n dʋɡʋ!" Bɑrɑbɑsə təntə yɑ̀ yɩ ŋwɩ̀ɑ̀n, ʋ nə ɡwɩ lɩ̀ɑ̀.

19

1 Kʋ mʋ̀ təntə kwɑ nə, Pilɑtə dɑ̀ń pɩn nii, sə bɑ jɑ Zwezi bɑ mɑ̀ də fɩfɩrɑn, ʋ yɩrɑ lɑ́. 2 Pɑmɑnɑ tə sʋɑ cɑsʋrɑn yupuu, bɑ pú Zwezi yuu nə, bɑ ɡɑ zʋ wɑ́ də ɡɑsɔɔ nəsɩɑn mwin. 3 Bɑ dɑ̀ń yɑ̀ɑ́ vɑ bɑ yı́ ʋ yɩrɑ, bɑ swɩ̀n, bɑ wʋ́: "Nə jʋ̀nɩ̀ mʋ́, Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́!" Yɑ́ bɑ fɑrɩ ʋ pɩpɑrɑ nə. 4 Pilɑtə kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ nɑn, ʋ swɩ̀n Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə con, ʋ wʋ́: "Á cʋɡɑ, ɑ̀ wɑ́ lɩ wɑ́, ɑ̀ jɑ ɑ̀ nɑn ɑ́ con kɑ̀rɑ́ wɑ, sə kʋ pɑ ɑ́ lwɑrɩ də, ɑ̀ mʋ̀ bɑ yoo mɑmɑ nɑ ʋ yuu wɑ, kʋ nə mɛ, sə bɑ ɡʋ wɑ́ kʋ yɩrɩ". 5 Zwezi nɑn bʋ̀rɑ̀ dı̀ə̀ tə wɑ, də cɑsʋrɑn yupuu tə ʋ yuu nə, də ɡɑsɔɔ nəsɩɑn mwin tə ʋ yɩrɑ nə. Pilɑtə mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á nəŋə, bɛɛ tə nə!" 6 Mɑ́ŋɑ́ tə, Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə, də Yɩɩ dı̀ə̀ lɩ̀ɑ̀ tə nə cɩ̀ kɑ nə tə, nɩ wɑ́, bɑ bubwi, bɑ wʋ́: "Pɑ, sə bɑ pɑɑ wɑ́ dɑɡɑrʋ yuu wɑ! Pɑ, sə bɑ pɑɑ wɑ́ dɑɡɑrʋ yuu wɑ!" Pilɑtə mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á tətə joŋə wɑ́, ɑ́ pɑɑ dɑɡɑrʋ yuu wɑ. Aý mʋ̀ bɑ yoo mɑmɑ nɑ ʋ yuu wɑ, kʋ nə mɛ, sə bɑ ɡʋ wɑ́ kʋ yɩrɩ". 7 Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n pı̀ı́ bɑ le, bɑ wʋ́: "Nə jə culu, yɑ́ nə culu təntə yɩrɩ nə, ʋ mɛ, sə ʋ tɩ. Ʋ jɩn ʋ tɩ̀ɑ̀n, ʋ mɑ jı̀ Yɩɩ-Biu". 8 Mɑ́ŋɑ́ tə, Pilɑtə nə nı̀ sʋ̀rɑ̀n təntə, fən kʋ́ʋ̀ kwɛn tə zʋ wɑ́. 9 Ʋ pı̀ı́ ʋ zʋ bʋ̀rɑ̀ dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ ɡɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "N yɩ n nɑn yə̀n?" Yɑ́ Zwezi wɑ̀ wɑ́ le. Pilɑtə mɑ pı̀ı́ ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: 10 "Aý mʋ̀ con nə, n bɑ pɩ̀ɑ̀ swɩ̀n, nɑɑɑ? N yə̀rı̀ də, ɑ̀ dɩ̀ɑ̀n yı́, sə ɑ̀ pɑ bɑ pɑɑ mʋ́ dɑɡɑrʋ tə yuu wɑ? Aý dɩ̀ɑ̀n mɑ kʋ́ʋ̀ yı́, sə ɑ̀ pɑ bɑ dʋɡʋ mʋ́, nɑɑɑ?" 11 Zwezi le Pilɑtə, ʋ wʋ́: "N bɑ dɩ̀ɑ̀n mɑmɑ jə ɑ̀ yuu wɑ, də kʋ nə tɑ̀ dɩ̀ɑ̀n tə, Yɩɩ nə pɩn mʋ́ tə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, lı̀ù tə, ʋ nə jɩn nə, ʋ pɑ mʋ́, kʋ tı́ú cʋnɑ tə nə dwə tə mɛ". 12 Zwezi sʋɡʋ təntə yɩrɩ, Pilɑtə dɑ̀ń pɩ̀ɑ̀, sə ʋ dʋɡʋ wɑ́. Zwifə-bɑ tə dɑ̀ń bubwi, bɑ wʋ́: "N nə dʋɡʋ bɛɛ wɑ̀ tə, də n kʋ́ʋ̀ tɑ̀ Romə-bɑ pɩ̀ʋ́ nəfɑrʋ tə dɑbɛɛ. Lı̀ù tə mɑmɑ, ʋ nə jɩn ʋ tɩ̀ɑ̀n mɑ jı̀ pɩ̀ʋ́, kʋ tı́ú tə yɩ ʋ zɩɡɑ pɩ̀ʋ́ nəfɑrʋ tə nə". 13 Pilɑtə nə nı̀ bɑ sʋ̀rɑ̀n təntə, ʋ pɩn Zwezi nɑn kɑ̀rɑ́ wɑ. Ʋ tətə dɑ̀ń ɡɑ nɑn, ʋ jə̀ə́ ʋ bwɑ́lɩ́ tə nə, ʋ nə jəni, ʋ mɑ bʋ̀rɩ̀ bʋ̀rɑ̀ tə. Bɑ yɑ̀ jɑ kʋ bwɑ́lɩ́ təntə, bɑ boŋə 'kɑpɑnɑ bwɑ́lɩ́'. Ebərə-bɑ sʋɡʋ də yɑ̀ boŋə kʋ 'Gɑbɑtɑ'. 14 Dɩɩn təntə nə nə, Zwifə-bɑ yɑ̀ɑ́ wulə bɑ tɑnɩ Pɑkə cɑ̀nɑ̀ tə, sə bɑ zɑ̀n tɩɑ bɑ də́ kɑ. Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə yɩn ndə yɩcɑʋ luɡu fuɡə bələ nə. Pilɑtə dɑ̀ń swɩ̀n Zwifə-bɑ con, ʋ wʋ́: "Á nəŋə, ɑ́ pɩ̀ʋ́ tə nə!" 15 Bɑ dɑ̀ń bubwi, bɑ wʋ́: "Á ɡwɩɑ wɑ́! Á ɡwɩɑ wɑ́! Pɑ, sə bɑ pɑɑ wɑ́ dɑɡɑrʋ yuu wɑ!" Pilɑtə mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý pɑ, sə bɑ pɑɑ ɑ́ pɩ̀ʋ́ tə dɑɡɑrʋ yuu wɑ, nɑɑɑ?" Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə mɑ le, bɑ wʋ́: "Nə mʋ̀ bɑ pɩ̀ʋ́ don jə, də kʋ nə tɑ̀ Romə-bɑ pɩ̀ʋ́ nəfɑrʋ tə". 16 Pilɑtə dɑ̀ń mɑ dʋɡʋ Zwezi, ʋ pɑ bɑ, sə pɑmɑnɑ pɑɑ wɑ́ dɑɡɑrʋ yuu wɑ. Bɑ mɑ jɑ wɑ́, bɑ jɑ kɛ̀ń. 17 Zwezi tətə nə zɩn ʋ dɑɡɑrʋ tə, ʋ jɑ nɑn tɩʋ tə wɑ, ʋ vɑ ʋ yı́ bwɑ́lɩ́ tə, bɑ nə boŋə 'yuzʋŋɑ bwɑ́lɩ́'. Ebərə-bɑ sʋɡʋ də yɑ̀ boŋə kʋ bwɑ́lɩ́ təntə 'Goləɡʋtɑ'. 18 Mə kʋ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ nə, pɑmɑnɑ tə pɑɑ Zwezi dɑɡɑrʋ tə yuu, yɑ́ bɑ ɡɑ pɑɑ lɩ̀ɑ̀ bələ, də bɑ súrı́ ʋ nə dɑɡɑrɑn yuu. Bɑ pɑɑ lı̀ù tə don ʋ vɑ̀n tə don nə, Zwezi tətə ɡɑ wulə bɑ tətəŋi wɑ. 19 Pilɑtə pɩn, bɑ pʋ́pʋ́nɩ́ sʋ̀rɑ̀n dɑborubiə wɑ, bɑ kə Zwezi dɑɡɑrʋ tə yuu wɑ. Bɑ pʋ́pʋ́nɩ́, bɑ wʋ́: "Nɑzɑrɛtə Zwezi, Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́ tə". 20 Bwɑ́lɩ́ tə nə, bɑ nə pɑɑ Zwezi dɑɡɑrʋ tə yuu, yɑ̀ bwələ də tɩʋ tə nii. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwifə-bɑ dɑ́ɑ́ zənzən, bɑ nə kɑ̀rɩ̀ pʋ́pʋ́nɑ́ təntə. Yɑ́ kʋ yɑ̀ yɩ də Ebərə-bɑ, də Lɑtɩn-bɑ, də Gərɛkə-bɑ sʋɡʋ nə, bɑ mɑ pʋ́pʋ́nɩ́ tə. 21 Zwifə-bɑ Yɩɩ joŋwɑnɑ yun tɩ̀ɑ́n tə mɑ swɩ̀n Pilɑtə con, bɑ wʋ́: "N nə pʋ́pʋ́nɩ́, də ʋ yɑ Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́, kʋ wɑ̀ mɛ, sə n yɑ́ kʋ nətʋ. Kʋ mɛ, sə n pʋ́pʋ́nɩ́, də bɛɛ wɑ̀ tə nə wʋ́, ʋ yɩ Zwifə-bɑ pɩ̀ʋ́". 22 Pilɑtə mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Kʋ tə ɑ̀ nə pʋ́pʋ́nɩ́, mə kʋ nə, ɑ̀ pʋ́pʋ́nɩ́". 23 Pɑmɑnɑ tə nə pɑɑ Zwezi bɑ zwɛ̀, bɑ tı̀ ʋ ɡɑnɑn tə, bɑ tún púlə́ bɑnɩɑ. Kʋ kwɑ nə, bɑ tı̀ púlı́ nədʋ nədʋ, bɑ pɑ pɑmɑnʋ mɑmɑ nə. Bɑ tı̀ ʋ ɡɑndɑrʋ tə, kʋ nə tɑ̀ bɑ ɡwəŋə bɑ nyɛn, kʋ yɩ bɑ zɩɡɩ kʋ yuu nə, bɑ sʋ bɑ bɑ̀ bɑ yı́ kʋ tɩɑ con. 24 Bɑ dɑ̀ń swɩ̀n duən con, bɑ wʋ́: "Nə dɑ̀n kɑ́ kɑ̀rɩ́ kʋ, nə pwɑ́rɑ́, sə nə lwɑrɩ lı̀ù tə, kʋ nə wɑ́ yɑ ʋ nyiən". Kʋ nətʋ tə tʋn, sə kʋ pɑ sʋ̀rɑ̀n tə, tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ tə, nii mɑ sú. Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́, kʋ wʋ́: "Bɑ tɑ̀rɩ̀ ɑ̀ ɡɑnɑn, bɑ ɡɑ pwɑ́rɩ́ ɑ̀ ɡɑndɑrʋ tə yɩrɩ". Mə kʋ mʋ̀ yoo təntə nə, pɑmɑnɑ tə tʋn. 25 Zwezi nuu tə, də ʋ nuu nyɑ́nʋ́ tə, də Kəlopɑsə kɑn Mɑri, də Mɑri Mɑdəlɛnə yɑ̀ zɩɡɑ bɑ bwələ dɑɡɑrʋ tə yɩrɑ, bɑ nə pɑɑ Zwezi kʋ yuu wɑ. 26 Zwezi nuu tə, də ʋ kɑrbiu tə, ʋ nə swə tə, yɑ̀ zɩɡɑ duən səpuni nə. Zwezi nə nɩ bɑ, ʋ swɩ̀n ʋ nuu tə con, ʋ wʋ́: "Aý nuu, nə̀ń, n bı̀ú nə!" 27 Kʋ kwɑ nə, ʋ kʋ́ʋ̀ swɩ̀n ʋ kɑrbiu tə con, ʋ wʋ́: "Nə̀ń, n nuu nə!" Yɑ́ kʋ nə zɩɡɩ kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, kɑrbiu tə jon Zwezi nuu Mɑri, ʋ kə ʋ con. 28 Yı̀ə̀n təntə kwɑ nə, Zwezi yə̀ə́ də, yoo mɑmɑ tʋn kʋ zwɛ̀. Ʋ dɑ̀ń swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Nɑnyʋnɩ jə nə". Ʋ swɩ̀n kʋ nətʋ tə, sə sʋ̀rɑ̀n tə, tə nə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, nii mɑ sú. 29 Sɑwuru yɑ̀ zɩɡɑ bwɑ́lɩ́ təntə wɑ, kʋ nii nə súə́ də divɛn nyʋnʋ. Pɑmɑnɑ tə dɑ̀ń mɑ tı̀ cɑnfɩnsɩʋ, bɑ lə divɛn nyʋnʋ təntə wɑ, bɑ kə mɩʋ nii nə, bɑ nə boŋə 'yizopə', bɑ jɑ vɑ, bɑ kə Zwezi nii nə. 30 Zwezi nə nyʋɑ divɛn nyʋnʋ təntə, ʋ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Yoo mɑmɑ tʋn kʋ zwɛ̀". Kʋ kwɑ nə, Zwezi ken ʋ yuu tɩɑ, mə ʋ tɩɑn də nə. 31 Kʋ yɩ dɩɩn tə, Zwifə-bɑ yɑ̀ nə wulə bɑ tɑnɩ bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə, kʋ yoo nə cɑ̀ bɑ nə. Kʋ yɑ Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn nəfɑrʋ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n yɑ̀ bɑ pɩ̀ɑ̀, sə tɩɡɑ tə yɑ dɑɡɑrɑn tə yuu wɑ. Bɑ dɑ̀ń vəli, bɑ lòrı̀ Pilɑtə, sə ʋ pɑ bɑ cwəŋə, sə bɑ kɛ́n lɩ̀ɑ̀ tə nɛɛ, bɑ nə wulə dɑɡɑrɑn tə yuu wɑ. Bɑ ɡɑ cú kʋ tɩ̀ɑ́n tɩɡɑ tə. 32 Pɑmɑnɑ tə dɑ̀ń twi, bɑ kɛ́n lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə pɑɑ bɑ mʋ̀ də Zwezi tə nɛɛ. Bɑ kɛ́n təntən lı̀ù tə nɛɛ, bɑ zɑ̀n bɑ kɛ́n ʋ don tə də nɛɛ. 33 Bɑ nə yı́ Zwezi, bɑ nɩ də, ʋ mʋ̀ tɩɡɑ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, bɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀ ʋ mʋ̀ nɛɛ kɛ́n. 34 Yɑ́ pɑmɑnɑ tə wɑ lı̀ù don jɑ cwiin, ʋ mɑ pórı́ Zwezi səpuni, lɑlɑ də jɑnɑ də nɩ́ɑ́ ɡɑ nɑn tə lwə́ tɩɑ. 35 Bɛɛ tə, ʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́ yı̀ə̀n tə tə yɑ ʋ nɩ tə, ʋ mɑ ʋ bɩrɩ tə ɑbɑ, sə kʋ pɑ ɑ́ də pɑ cɩ́ɡɑ́ ʋ sʋɡʋ tə nə. Yɑ́ kʋ tə, ʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́ tə, yɩ cɩ́ɡɑ́. Yɑ́ ʋ yə̀ə́ də kʋ yɑ cɩ́ɡɑ́ nə, ʋ swɩ̀n. 36 Kʋ pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, kʋ wʋ́: "Ʋ yɩrɑ kuu mɑmɑ wɑ̀ mɛ, sə kʋ kɛ́n". Yı̀ə̀n təntə tʋn, sə kʋ pɑ sʋ̀rɑ̀n təntə nii sú. 37 Kʋ tə pʋ́pʋ́nɩ́ Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ, kʋ wʋ́: "Bɑ wɑ́ ywɑ̀ń, bɑ nɑ lı̀ù tə, bɑ nə pórı́ tə". 38 Kʋ kwɑ nə, Zwʋzɛfə tə, ʋ nə yɩ Arimɑte tı́ú, zɑ̀n ʋ vɑ ʋ nɑ Pilɑtə. Ʋ mʋ̀ Zwʋzɛfə tə yɑ̀ yɩ Zwezi kɑrbiu. Ʋ yɑ̀ sə̀ɡə̀ ʋ tɩ̀ɑ̀n, ʋ nə dəri Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə fən yɩrɩ. Ʋ lòrı̀ cwəŋə Pilɑtə con, sə ʋ lɩ Zwezi tɩɡɩ tə. Pilɑtə dɑ̀ń mɑ pɑ wɑ́ cwəŋə. Zwʋzɛfə dɑ̀ń vəli ʋ pɑ bɑ tı̀ Zwezi tɩɡɩ tə. 39 Nikodɛmə tə, ʋ dɩɩn nə vəli Zwezi con tɩtɩn tə nə, də jɑ tɩrɑlɩ, kʋ nə yı́ ndə kilo fɩtwɑ nə, ʋ jɑ bɑ̀. Tɩrɑlɩ təntə yɑ̀ yɩ mirə də ɑlwɛsə nə, bɑ ɡuli duən wɑ, bɑ mɑ fwɑ kʋ. 40 Bɑ mʋ̀ bələ tə mɛ nə tı̀ Zwezi tɩɡɩ tə, bɑ pəpəni də ɡɑntwɛn, bɑ ɡɑ kə tɩrɑlɩ ʋ nə. Mə nətʋ nə Zwifə-bɑ yɑ̀ɑ́ fwɑ, də bɑ nə pɩ̀ɑ̀, bɑ ɡùrı̀ tɩɡɩ. 41 Tɩ̀ɑ́n kɑ́rɑ́ yɑ̀ wulə bwɑ́lɩ́ tə wɑ, bɑ nə pɑɑ Zwezi dɑɡɑrʋ tə yuu. Bɑ yɑ̀ kʋɑ ləbəri nədʋn kʋ mʋ̀ tɩ̀ɑ́n kɑ́rɑ́ tə wɑ, bɑ nə tə wɑ̀ lı̀ù mɑmɑ kʋ wɑ ken. 42 Bɑ yɑ̀ wulə bɑ kəni Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə sı́rı́. Ləbəri tə bwɑ́lɩ́ yɑ̀ ɡɑ bwələ. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, Zwʋzɛfə də Nikodɛmə mɑ tı̀ Zwezi, bɑ jɑ vɑ, bɑ kə kʋ wɑ.

20

1 Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə tɩkʋnɩ nə, jɩjʋ fuən fuən, tɩɑ nə fwɑ ɡɑnɑ ɡɑnɑ mɑ́ŋɑ́ wɑ, Mɑri Mɑdəlɛnə zɑ̀n, ʋ vɑ ləbəri tə nii nə. Ʋ nə yı́ lɑ́ nə, ʋ nɩ də, kɑpɑn tə, kʋ yɑ̀ nə sun ləbəri tə nii nə, súrı́ kʋ yɑ́ ləbəri tə nə. 2 Ʋ dɑ̀ń pı̀ı́ ʋ dəri, ʋ vɑ ʋ yı́ Simon Piyɛrə, də kɑrbiu tə, Zwezi yɑ̀ nə swə tə, ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Bɑ lɩ Yuu-Tiu ʋ ləbəri tə wɑ, yɑ́ nə ɡɑ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə, bɑ nə ken wɑ́". 3 Piyɛrə də kɑrbiu təntə dɑ̀ń zɑ̀n, bɑ vɑ ləbəri tə nii nə. 4 Bɑ mɛ bələ tə yɑ̀ yɩ bɑ dəri, yɑ́ kɑrbiu tə don tə dəri lɑlɑ, ʋ doni Piyɛrə. Ʋ dı́ yɑ́ɑ́, ʋ yı́ ləbəri tə nii nə. 5 Ʋ nə kwɑ́ tɩɑ, sə ʋ ywɑ̀ń ləbəri tə wɑ, ʋ nɩ ɡɑntwɛn tə, tə tə́ɡə́ tɩɑ, yɑ́ ʋ wɑ̀ zwɩ. 6 Simon Piyɛrə púə́ ʋ kwɑ, ʋ yı́ lɑ́, ʋ lɛ, ʋ zʋ ləbəri tə wɑ. Ʋ də kʋ́ʋ̀ nɩ ɡɑntwɛn tə, tə tə́ɡə́ tɩɑ. 7 Ʋ nɩ ɡɑntwɑn tə də, bɑ yɑ̀ nə bɑɑ Zwezi yuu nə, də tə mʋ̀ pəpəni kʋ tə́ɡə́ vɑ̀n nə. 8 Kɑrbiu tə don tə, ʋ nə dı́ yɑ́ɑ́ ʋ yı́ ləbəri tə nii nə, də dɑ̀ń zʋɑ ləbəri tə wɑ. Ʋ də nɩ kʋ nətʋ, ʋ ɡɑ sɛ̀ də, kʋ yɩ cɩ́ɡɑ́. 9 Kʋ mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ yɑ̀ tə wɑ̀ lwɑrɩ də, Yɩɩ sɑɡɩ tə wɑ kʋ bɩrɩ də, Zwezi mɛ, sə ʋ pı̀ı́ ʋ bwin ʋ nɑn tɩɑn wɑ. 10 Kʋ kwɑ nə, kɑrbɩɑ tə pı̀ı́, bɑ vɑ bɑ sɑ̀ń. 11 Kʋ mɑ́ŋɑ́ təntə wɑ, Mɑri mʋ̀ yɑ̀ zɩɡɑ kɑ̀rɑ́ wɑ, ləbəri tə nii nə, ʋ kwi. Ʋ nə zɩɡɑ lɑ́ ʋ kwi nətʋ tə, ʋ kwɑ́ tɩɑ, sə ʋ ywɑ̀ń ləbəri tə wɑ. 12 Ʋ dɑ̀ń nɩ mɑlɩkɛ bələ, tə nə zʋɑ ɡɑnpwənə, tə jə̀ə́ bwɑ́lɩ́ tə nə, Zwezi tɩɡɩ tə yɑ̀ nə tə́ɡə́ lɑ́. Kɑ don jə̀ə́ yuu con, kɑ don tə də jə̀ə́ nɛɛ con. 13 Mɑlɩkɛ tə dɑ̀ń mɑ bwe Mɑri, tə wʋ́: "Kɑn, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ kwi?" Mɑri pı̀ı́ ʋ le bɑ, ʋ wʋ́: "Bɑ lɩ ɑ̀ Yuu-Tiu tə, ɑ̀ ɡɑ yə̀rı̀ bwɑ́lɩ́ tə nə, bɑ nə ken wɑ́". 14 Ʋ nə swɩ̀n kʋ nətʋ tə, ʋ vəvəri, sə ʋ ywɑ̀ń ʋ nɩ Zwezi, də ʋ zɑ̀n ʋ zɩɡɑ yɩɩ nə. Ʋ yɑ̀ ɡɑ wɑ̀ lwɑrɩ də, kʋ yɩ Zwezi. 15 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kɑn, bɛ̀ɛ̀ nə pɩn, n mɑ kwi? Wɑ̀ɑ̀ nə n pɩ̀ɑ̀?" Mɑri yɑ̀ bʋŋɑ də, kʋ yɩ bɛɛ tə, ʋ nə cɩ̀ tɩ̀ɑ́n kɑ́rɑ́ tə nə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, ʋ mɑ swɩ̀n bɛɛ tə con, ʋ wʋ́: "Yuu tı́ú, də kʋ nə yɩ n mʋ̀ nə tı̀ Zwezi, sə n bɩrɩ nə bwɑ́lɩ́ tə, n nə ken wɑ́, sə ɑ̀ vɑ ɑ̀ tı̀ wɑ́". 16 Zwezi le wɑ́, ʋ wʋ́: "Mɑri!" Də ʋ vəvəri, ʋ ɡɑ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Rɑbuni!" Kʋ də̀ń nə yɩ 'kɑrnyɩnɑ'. 17 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "N kʋ́ʋ̀ dɑ̀n kɑ́ dwen ɑ̀ yɩrɑ, ɑ̀ tə wɑ̀ ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ con vəli. Yɑ́ vəli n yı́ ɑ̀ nubɩɑ tə, n ɡɑ swɩ̀n bɑ con də, ɑ̀ vəli ɑ̀ nyɩnɑ con. Nyɩnɑ təntə nə yɩ ɑ́ də nyɩnɑ. Ʋ mʋ̀ nə yɩ ɑ̀ Yɩɩ, ʋ ɡɑ yɩ ɑ́ də Yɩɩ". 18 Mɑri Mɑdəlɛnə dɑ̀ń vəli, ʋ swɩ̀n kʋ ʋ bɩrɩ Zwezi kɑrbɩɑ tə nə. Ʋ swɩ̀n bɑ con də, ʋ nɩ Yuu-Tiu. Ʋ ɡɑ tún tə tə mɑmɑ, Zwezi nə swɩ̀n ʋ con, ʋ bɩrɩ bɑ. 19 Zwifə-bɑ sı̀ə́ dɩɩn tə tɩkʋnɩ dədəni nii nə, Zwezi kɑrbɩɑ tə yɑ̀ dəri Zwifə-bɑ yun tɩ̀ɑ́n tə fən. Bɑ dɑ̀ń yɑ̀ kun duən nə dı̀ə̀ don wɑ, bɑ ɡɑ tɑɡʋ kɑ də borbiu. Zwezi dʋ̀ɑ̀ ʋ nɑn bɑ tətəŋi wɑ, dı̀ə̀ tə wɑ, ʋ ɡɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Bɩcɑn sı̀ə́ wɑ́ yɑ də ɑbɑ!" 20 Ʋ nə swɩ̀n sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ bɩrɩ bɑ ʋ jɩ̀ɑ̀n tə, də ʋ səpuni tə. Kɑrbɩɑ tə súə́ də pupwən, bɑ nə pı̀ı́, bɑ nɑ Yuu-Tiu tə yɩrɩ. 21 Zwezi kʋ́ʋ̀ bwɛ́, ʋ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Bɩcɑn sı̀ə́ wɑ́ yɑ də ɑbɑ. Nətʋ tə, ɑ̀ nyɩnɑ Yɩɩ nə tʋn nə, mə nətʋ nə, ɑ̀ də tʋŋɑ ɑbɑ". 22 Sʋ̀rɑ̀n təntə kwɑ nə, ʋ fwɩ vʋʋ ʋ kə bɑ yuu wɑ, ʋ ɡɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á joŋə Yɩɩ-Siŋu tə. 23 Lɩ̀ɑ̀ tə, ɑ́ nə wɑ́ kwɛn bɑ cʋnɑ, ɑ́ lɩ bɑ mʋ̀ də ɑbɑ pwərə wɑ, Yɩɩ də wɑ́ kwɛn bɑ cʋnɑ, ʋ lɩ bɑ mʋ̀ də wɑ́ pwərə wɑ. Yɑ́ lɩ̀ɑ̀ tə, ɑ́ nə wɑ̀ bɑ cʋnɑ kwɛn, ɑ́ lɩ bɑ mʋ̀ də ɑbɑ pwərə wɑ, Yɩɩ də bɑ́ bɑ cʋnɑ kwɛn, ʋ lɩ bɑ mʋ̀ də wɑ́ pwərə wɑ". 24 Tomɑ tə, bɑ nə boŋə 'yɩyɔɔ', ʋ də nə yɩn kɑrbɩɑ fuɡə bələ tə wɑ, wɑ̀ twɑ́ ʋ yɑ̀ lɑ́, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, Zwezi nə twi tə. 25 Kɑrbɩɑ tə duən tə dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Tomɑ con, bɑ wʋ́: "Nə nɩ Yuu-Tiu". Ʋ mɑ le bɑ, ʋ wʋ́: "Də ɑ̀ nə wɑ̀ cɩɑn tə bʋrɑn tə nɩ ʋ jɩ̀ɑ̀n tə wɑ, ɑ̀ nə wɑ̀ ɑ̀ jɩfʋɑ ken ʋ səpuni tə wɑ, ɑ̀ mʋ̀ bɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ ɑ́ sʋɡʋ tə nə". 26 Dɩɑn nɑnɑ nii nə, Zwezi kɑrbɩɑ tə kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ bɑ kun duən nə dı̀ə̀ təntə wɑ. Yɑ́ Tomɑ də dɑ̀ń yɩn lɑ́. Mimiə tə yɑ̀ tɑɡʋ də borbiu, Zwezi ɡɑ bɑ̀ ʋ zɩɡɑ bɑ tətəŋi wɑ, ʋ ɡɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Bɩcɑn sı̀ə́ wɑ́ yɑ də ɑbɑ!" 27 Kʋ kwɑ nə, ʋ swɩ̀n Tomɑ con, ʋ wʋ́: "Kə n jɩfʋɑ yəbə, sə n ɡɑ ywɑ̀ń ɑ̀ jɩ̀ɑ̀n tə. Lɑ̀rɩ̀ n jɩɩn, n kə ɑ̀ səpuni tə nə! N dɑ̀ń yɑ́ n tʋ́tʋ̀nɑ́ tə nə, sə n sɛ̀ cɩ́ɡɑ́ tə!" 28 Tomɑ mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "N mʋ̀ nə yɑ ɑ̀ Yuu-Tiu də ɑ̀ Yɩɩ!" 29 Zwezi mɑ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Kʋ yɩ n nə nɩ nə, tə nə pɩn, n mɑ kə n wɑɑ ɑ̀ nə. Pupwən lɩ̀ɑ̀ nə yɩ bɑ tə, bɑ nə ken bɑ wɑɑ ɑ̀ nə, də bɑ wɑ̀ nə nɩ". 30 Zwezi tʋn Yɩɩ dɩ̀ɑ̀n mɩmɩnɑn duən tə nə dɑ́ɑ́ zənzən, ʋ kɑrbɩɑ tə yɩ́ɑ́ yuu. Tə yoo wɑ̀ pʋ́pʋ́nɩ́ sɑɡɩ kʋ tə wɑ. 31 Yɑ́ yı̀ə̀n tətə yɩ tə pʋ́pʋ́nɩ́, sə ɑ́ pɑ cɩ́ɡɑ́ də, Zwezi yɩ Kərisə, ʋ yɩ Yɩɩ-Biu də. Yɑ́ ɑ́ dɑ̀ń nə keni ɑ́ wɑɑ ʋ nə wuuu, ɑ́ wɑ́ twɑ́ də wɑ́, ɑ́ mɑ nɑ mɩɩ, kʋ nə bɑ zwɛ̀ Yɩɩ con.

21

1 Kʋ kwɑ nə, Zwezi kʋ́ʋ̀ bɩrɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n kɑrbɩɑ tə nə, də bɑ wulə Tiberiyɑdə mʋnɑɑ tə nii nə. Nəŋə nətʋ tə, ʋ nə bɩrɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n bɑ. 2 Simon Piyɛrə yɩn lɑ́, də Tomɑ, bɑ nə boŋə 'yɩyɔɔ', Nɑtɑnɑyɛlə də yɩn lɑ́, ʋ tɩʋ nə yɩ Kɑ́nɑ́ Gɑlile nɑɡwɑnɑɑ tə wɑ, də Zebede bɩɑ tə, də Zwezi kɑrbɩɑ bələ duən. Bɑ lɩ̀ɑ̀ təntə mɑmɑ yɑ̀ nə wulə duən nə. 3 Simon Piyɛrə mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Aý vəli, sə ɑ̀ jɑ fələ". Bɑ də mɑ swɩ̀n ʋ con, bɑ wʋ́: "Nə də wɑ́ twɑ́ n nə, nə vɑ". Bɑ dɑ̀ń vəli bɑ zʋ nɩ́ɑ́ yuu bori wɑ. Kʋ tɩtɩn təntə nə, bɑ wɑ̀ won mɑmɑ jɩn. 4 Tɩɑ nə twi kɑ pʋrɩ mɑ́ŋɑ́ wɑ, Zwezi nɑn ʋ zɩɡɑ mʋnɑɑ tə nii nə. Ʋ kɑrbɩɑ tə yɑ̀ wɑ̀ lwɑrɩ də, kʋ yɩ ʋ mʋ̀. 5 Zwezi mɑ bwe bɑ, ʋ wʋ́: "Aý bɩɑ-bɑ, ɑ́ bɑ wodiu mɑmɑ jə, nɑɑɑ?" Bɑ pı̀ı́ bɑ le wɑ́, bɑ wʋ́: "Nə bɑ won mɑmɑ jə!" 6 Ʋ dɑ̀ń mɑ swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á dɩlɑ fələ ɡə̀ɡə̀lù tə nɩ́ɑ́ yuu bori tə jɩzən vɑ̀n tə yuu, ɑ́ wɑ́ jɑ fələ". Bɑ nə dɩlɩ fələ ɡə̀ɡə̀lù tə, bɑ kʋ́ʋ̀ wɑ̀rɩ̀ kʋ bɑ pı̀ı́ bɑ vɑŋɑ bɑ lɩ, fələ nə súə́ kʋ nii yɩrɩ. 7 Kɑrbiu tə, Zwezi yɑ̀ nə swə tə, dɑ̀ń mɑ swɩ̀n Piyɛrə con, ʋ wʋ́: "Kʋ yɩ Yuu-Tiu!" Simon Piyɛrə yɑ̀ yɩ ʋ zɩɡɑ swələ. Ʋ nə nı̀ də, kʋ yɩ Yuu-Tiu, ʋ tı̀ ʋ ɡɑ̀nʋ̀ ʋ zʋ, ʋ ɡɑ vwɑ ʋ voru ʋ tɑ̀ŋɑ́ nə. Kʋ kwɑ nə, ʋ fɑn ʋ tʋ nɩ́ɑ́ tə wɑ. 8 Kɑrbɩɑ tə duən tə yɑ bɑ nɩ́ɑ́ tə nii ŋʋ́nɑ́ zənzən. Bwɑ́lɩ́ tə, bɑ yɑ̀ nə wulə, də nɩ́ɑ́ tə nii yɑ̀ yɩ ndə mɛtərə bı́ı́ nə. Bɑ dɑ̀ń twi də nɩ́ɑ́ yuu bori tə. Bɑ nə pı̀ı́ bɑ bɩ̀ɑ̀n, fələ ɡə̀ɡə̀lù tə súə́ də fələ, bɑ dɑ̀ń ɡɑ vɑŋɑ kʋ. 9 Bɑ nɑn nɩ́ɑ́ tə wɑ. Mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ nə nɑn, bɑ nɩ cɑlɑ tə nə jə mən, fəli də dipɛn ɡɑ tə́ɡə́ tə yuu. 10 Zwezi swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á lɩɑ fələ duən, ɑ́ nə jɩn sɩ́ʋ́n, ɑ́ jɑ bɑ̀". 11 Simon Piyɛrə zʋɑ nɩ́ɑ́ yuu bori tə wɑ, ʋ vɑn fələ ɡə̀ɡə̀lù tə, ʋ jɑ nɑn bəbəru tə nii nə. Kʋ yɑ̀ súə́ də fələ kəkərən. Tə mɑmɑ yɩn bı́ı́ də finu də bɑtwɑ. Yɑ́ də tə nə dɑ́ɑ́ nətʋ tə mɑmɑ, fələ ɡə̀ɡə̀lù tə wɑ̀ kɑrɩ. 12 Zwezi swɩ̀n bɑ con, ʋ wʋ́: "Á bɩ̀ɑ̀n, ɑ́ də́". Fən zʋɑ kɑrbɩɑ tə mɑmɑ, sə bɑ bwe wɑ́, bɑ nɑ lı̀ù tə, ʋ nə yɩ. Bɑ yɑ̀ lwɑrɩ də, kʋ yɑ Yuu-Tiu nə. 13 Zwezi twən ʋ yı́ lɑ́, ʋ tı̀ dipɛn tə, də fəli tə, ʋ mɑ tɑ̀rɩ̀ bɑ. 14 Mə nɛɛ bɑtwɑ nə, Zwezi nə bɩrɩ ʋ tɩ̀ɑ̀n ʋ kɑrbɩɑ tə nə, ʋ nə pı̀ı́ ʋ bwin ʋ nɑn tɩɑn tə wɑ, kwɑ nə. 15 Bɑ nə dı́ bɑ zwɛ̀ kwɑ nə, Zwezi swɩ̀n Simon Piyɛrə con, ʋ wʋ́: "Zwʋnɑsə bı̀ú Simon, n swə nə, n doni bɑ duən tə, bɑ nə swə nə, nɑɑɑ?" Ʋ mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́, Yuu-Tiu, n yə̀ə́ də, ɑ̀ swə mʋ́". Zwezi mʋ̀ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Ywɑ̀ń ɑ̀ pɑbii tə yoo". 16 Ʋ kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ swɩ̀n ʋ con, nɛɛ bələ nii nə, ʋ wʋ́: "Zwʋnɑsə bı̀ú Simon, n swə nə, nɑɑɑ?" Ʋ də mɑ kʋ́ʋ̀ le Zwezi, ʋ wʋ́: "Cɩ́ɡɑ́, Yuu-Tiu, n yə̀ə́ də, ɑ̀ swə mʋ́". Zwezi mɑ kʋ́ʋ̀ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Ywɑ̀ń ɑ̀ pee tə nə". 17 Zwezi tə kʋ́ʋ̀ pı̀ı́ ʋ swɩ̀n ʋ con, nɛɛ bɑtwɑ nii nə, ʋ wʋ́: "Zwʋnɑsə bı̀ú Simon, n swə nə, nɑɑɑ?" Piyɛrə pùə́ cʋ̀ɡʋ̀ də, Zwezi nə bwe wɑ́, nɛɛ bɑtwɑ tə nii nə, də ʋ nə swə wɑ́. Ʋ dɑ̀ń mɑ le Zwezi, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, n yə̀ə́ yoo mɑmɑ, n yə̀ə́ də, ɑ̀ swə mʋ́". Zwezi mɑ swɩ̀n, ʋ wʋ́: "Ywɑ̀ń ɑ̀ pee tə nə. 18 Cɩ́ɡɑ́ mɑmɑ, ɑ̀ mʋ̀ nə swɩ̀n kʋ n con: Mɑ́ŋɑ́ tə, n yɑ̀ nə yɩ bɑlɑndʋrʋ, n tətə yɑ̀ɑ́ nə vwe n tɑ̀ŋɑ́ voru. Yɑ́ n yɑ̀ ɡɑ vəli bwɑ́lɩ́ tə, n nə swə. Yɑ́ n nə twi, n bɑ̀ n kwɩn, n wɑ́ zɩ̀n n vɑ̀nɑ̀, lı̀ù don ɡɑ vwɑ n tɑ̀ŋɑ́ voru ʋ pɑ mʋ́. Yɑ́ ʋ wɑ́ jɑ mʋ́, ʋ jɑ vɑ bwɑ́lɩ́ tə, n nə bɑ́ pɩ̀ɑ̀". 19 Zwezi sʋ̀rɑ̀n təntə yɑ̀ yɩ ʋ swɩ̀n, sə ʋ mɑ bɩrɩ tɩɑn tə yiri, Piyɛrə nə wɑ́ tɩ, sə Yɩɩ mɑ nɑ dun. Kʋ kwɑ nə, Zwezi swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Twɑ́ ɑ̀ nə!" 20 Piyɛrə dɑ̀ń vəvəri, ʋ ywɑ̀ń ʋ kwɑ, ʋ nɑ kɑrbiu tə, Zwezi nə swə tə, də ʋ nɑn bɑ kwɑ con, ʋ bɩ̀ɑ̀n. Mə ʋ mʋ̀ kɑrbiu təntə nə yɑ̀ ɡuni ʋ kə Zwezi con, mɑ́ŋɑ́ tə wɑ, bɑ yɑ̀ nə wulə bɑ də́ wodiu tə. Ʋ yɑ̀ ɡɑ bwe wɑ́, ʋ wʋ́: "Yuu-Tiu, wɑ̀ɑ̀ nə yɩ lı̀ù tə, ʋ nə wɑ́ jɑ mʋ́, ʋ pɑ n dʋŋɑ tə nə?" 21 Piyɛrə nə nɩ wɑ́, ʋ swɩ̀n Zwezi con, ʋ wʋ́: "Sə ʋ tə mʋ̀, Yuu-Tiu, bɛ̀ɛ̀ nə wɑ́ yı́ ʋ mʋ̀?" 22 Zwezi mɑ le wɑ́, ʋ wʋ́: "Aý nə swə, sə ʋ mʋ̀ yɑ lɑ́ wuuu, kʋ jɑ vəli mɑ́ŋɑ́ tə, ɑ̀ nə wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀, kʋ jə n bɩɑn nə, nɑɑɑ? 23 N mʋ̀ twɑ́ ɑ̀ nə!" Kʋ mʋ̀ sʋɡʋ təntə, Zwezi nə swɩ̀n tə tɑ̀ɑ́ tɩɑ mɑmɑ, lɩ̀ɑ̀ tə, bɑ nə yɩ nubɩɑ Kərisə yɩrɩ, tətəŋi wɑ, bɑ swɩ̀n də, kɑrbiu təntə mʋ̀ bɑ́ tɩ. Zwezi ɡɑ wɑ̀ Piyɛrə con swɩ̀n də, ʋ mʋ̀ bɑ́ tɩ. Kʋ yɩ ʋ swɩ̀n ʋ con, ʋ wʋ́: "Də ɑ̀ nə swə, sə ʋ mʋ̀ yɑ lɑ́, wuuu, kʋ jə vəli mɑ́ŋɑ́ tə, ɑ̀ nə wɑ́ pı̀ı́ ɑ̀ bɑ̀, kʋ jə n bɩɑn nə, nɑɑɑ?" 24 Mə ʋ mʋ̀ kɑrbiu təntə nə swɩ̀n yı̀ə̀n təntə tə nə tʋn, ʋ ɡɑ pʋ́pʋ́nɩ́ tə. Kʋ mʋ̀ nə pɩn, nə mɑ yə̀ə́ də kʋ tə, ʋ nə pʋ́pʋ́nɩ́, tə yɩ cɩ́ɡɑ́. 25 Zwezi tə tʋn yı̀ə̀n duən, tə nə dɑ́ɑ́ zənzən. Də bɑ yɑ̀ nə pʋ́pʋ́nɩ́ tə nədʋ nədʋ, ɑ̀ bʋŋɑ də, sɑɡɑ tə, bɑ nə wɑ́ pʋ́pʋ́nɩ́, yɑ̀ wɑ̀rɩ̀ lʋʋ tə tətə wɑ mɩ́ɑ́mɩ́ɑ́n.