JOHN

1

1 Pı̃'iluŋo wakatɛ, Yetↄga la põn bↄna mɛ. La Yetↄga la yʋʋn boe la Nawẽnnɛ zẽ'am. Ẽŋa la Nawẽnnɛ de la bʋyɩla. 2 A põn bↄna la Nawẽnnɛ zẽ'am pı̃'iluŋo wakatɛ. 3 Nawẽnnɛ la ẽŋa n yʋʋn nãam sɛla woo. Sɛla sɛla ka boe tɩ Nawẽnnɛ la ẽŋa ka nãam. 4 Ẽŋa n de vↄm dãana. La de la ẽŋa n botɩ nẽrsaalba yẽta peelem. 5 Peelem na nẽegɛ lika pʋam mɛ, la lika ka yãŋɛ kı̃ŋe ẽ. 6 Nawẽnnɛ daan tõm na nẽra ayɩla, a yʋ'ʋrɛ de la Azã. 7 A wa'am tɩ a tↄgɛ la peelem na yelle pa'alɛ nẽrba tɩ ba wuu wʋn tã'agɛ bↄ ẽ sɩra. 8 Azã mẽŋa dagɩ peelem na, la a wa'am tɩ a tↄgɛ la sɛka n de peelem na yelle pa'alɛ nẽrba. 9 Sɛka n de peelem sɩra sɩra la, ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am dũnia zuo. Ẽŋa n nẽegɛ tɩ nẽrsaalba wuu yẽta peelem. 10 Sɛka n de peelem na daan wa bↄna la dũnia zuo. Nawẽnnɛ la ẽŋa n yʋʋn nãam dũnia. Baa la bɛla, nẽrsaalba ka boorɩ tɩ ba bãŋɛ ẽ. 11 A daan wa'am na a mẽŋa tẽŋa pʋam, la a nẽrba la ka to'oge ẽ. 12 La sɛba wuu n to'oge ẽ bↄ ẽ sɩra la, a bↄ ba nõorɛ mɛ tɩ ba lebge Nawẽnnɛ kↄma. 13 Ba ka lebge Nawẽnnɛ kↄma wʋ nẽrsaalba n dↄgrɩ se'em na, la ka de ı̃yã n boorɩ se'em, bɩɩ nẽrsaala n boorɩ se'em. La de la Nawẽnnɛ mẽŋa n botɩ ba lebge a kↄma. 14 Sɛka n de Yetↄga la daan lebge la nẽrsaala, kẽ'era tõma tẽŋasʋka. Tõma yẽ a na'am pãŋa mɛ, na'am pãŋa n de Nawẽnnɛ Bi-yẽŋa n ze'ele a Sↄ zẽ'am na'am pãŋa. La Nawẽnnɛ yel-sõnnɛ, la a sɩra wuu boe la a zẽ'am. 15 La de la ẽŋa yelle tɩ Azã daan tↄgɛ ke'enke'em yetɩ: "Ẽna n de sɛka tɩ mam põn tↄgɛ a yelle yetɩ, nẽra ayẽma n boe mam poorʋm sẽna, ẽŋa gãnnɩ mam mɛ, se'ere n soe la, a dẽŋɛ mam mɛ bↄna." 16 Ẽŋa n botɩ tõma wuu yẽta yel-sõnnɛ woo yel-sõnnɛ, ẽn ba tara Nawẽnnɛ yel-sõnnɛ na ı̃yã. 17 Nawẽnnɛ bↄ a lↄↄ la Amoyisi, tɩ a bↄ tõma. La, la sãn dɛna Nawẽnnɛ yel-sõnnɛ, la a sɩra la, la doose la Azezi-krisi tɩ a bↄ tõma. 18 Nẽra nẽra nãn ka yẽ Nawẽnnɛ. La de la Nawẽnnɛ Bi-yẽŋa la n boe la ẽ lɛ n botɩ tõma bãŋɛ ẽ, ẽŋa la Nawẽnnɛ de la bʋyɩla. 19 Azã n daan bↄ kaseto se'em n wãna: Zifdõma nẽŋadõma sɛba n kẽ'erɩ Zerizalɛm na daan tõm na ba kãabgↄ kẽma, la Leviti dõma tɩ ba sẽŋɛ Azã zẽ'am, ka soke ẽ yetɩ: "Fõn de la ãne?" 20 Tɩ Azã tↄgɛ ba vẽelga yetɩ: "Mam dagɩ Krisi tɩ Nawẽnnɛ tõm na." 21 Tɩ ba le soke ẽ yetɩ: "Fõn de la ãne? Fõn de la A'eli bɩɩ?" Tɩ a lerge ba yetɩ: "Mam dagɩ A'eli." Tɩ ba le soke ẽ yetɩ: "Fõn de la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa la n yetɩ a wa'am na bɩɩ?" Tɩ a yetɩ: "Ayɛɩ." 22 Tɩ ba le soke ẽ yetɩ: "Bɛla fõn de la ãne? Tɩ tɩ tarɩ fõn lerge se'em na, sẽŋɛ ka tↄgɛ pa'alɛ sɛba n tõm tõma la. Fõn mẽŋa yetɩ fõn de la ãne?" 23 Ban soke ẽ bɛla la, tɩ Azã lerge ba yetɩ: "Mam de la sɛka n mõolɛ weem tↄgra ke'enke'em yetɩ: 'Malgɛ-ya sore tɩ a dɛna tẽntẽa bↄ Zuudãana la' ", wʋ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa A'ezayi n yʋʋn põn yele se'em na. 24 Nẽr-sɛba n daan sẽŋɛ Azã zẽ'am na, Farisi dõma n daan tõm ba. 25 Tɩ ba daan soke ẽ yetɩ: "Fõn sãn dagna Krisi la, bɩɩ A'eli, bɩɩ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa la, bẽm tɩ fõn misra nẽrba ko'om pʋam?" 26 Tɩ Azã lerge ba yetɩ: "La sãn dɛna mam, mam misri ya la ko'om pʋam, la nẽra ayɩla n boe ya tẽŋasʋka tɩ ya ka mina ẽ. 27 Ẽŋa wa bↄna la mam poorʋm, la mam ka masɛ tɩ m pirge a tagra." 28 Bõn-bãna wuu daan ẽŋɛ la Betani, Zʋrdẽ kʋlaa la doone, zẽ'e-sɛka tɩ Azã daan misri nẽrba ko'om pʋam na. 29 Tɩ beere wiige, tɩ Azã yẽ Azezi n sẽm a zẽ'am. Tɩ a yetɩ: "Bɩsɛ-ya, ẽna n de Nawẽnnɛ Pebila n yesrɩ nẽrsaalba tõon-be'ero basra. 30 La de la ẽŋa yelle tɩ mam daan yele yetɩ: 'Nẽra n wa bↄna mam poorʋm dɛna nẽr-keko gãnna mam na, se'ere n soe la, a dẽŋɛ mam mɛ bↄna.' 31 Mam daan ka mi ẽn de sɛka, la mam wa'am wa misra la nẽrba ko'om pʋam, tɩ m botɩ Ɩsrayɛlɩ dõma bãŋɛ ẽ." 32 Azã le tↄgɛ yetɩ: "Mam yẽ tɩ Nawẽnnɛ Sɩa n ze'ele Nawẽnnɛ yire sigra ãna wʋ na'adawenne, wa zoole a zuo. 33 La mam daan ka mi ẽ, la Nawẽnnɛ n tõm mam tɩ m mise nẽrba ko'om pʋam na, yele mam tɩ: 'Fʋ sãn wa yẽ Nawẽnnɛ Sɩa n sige zoole sɛka zuo la, la de la ẽŋa n misri nẽrba Nawẽnnɛ Sɩa la pʋam.' 34 La mam yẽ ẽ mɛ, bↄ kaseto yetɩ, ẽŋa n de Nawẽnnɛ Dayʋa la." 35 Tɩ beere wiige, tɩ Azã daan le zɛ bilam la a karẽnbiisi bayi, 36 yẽ Azezi n sẽnnɩ, tɩ a yetɩ: "Nawẽnnɛ Pebila la n wãna." 37 Tɩ a karẽnbiisi bayi la wõm ẽn yele se'em na, isge dↄla Azezi. 38 Tɩ Azezi gelge yẽ ban dolɩ ẽ, soke ba yetɩ: "Yãma eerɩ la bẽm?" Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "Rabi, fõn kẽ'erɩ la bɛ?" (Rabi võorɛ de la karẽnsãama.) 39 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Wa'am-ya tɩ ya wʋn yẽ." Tɩ ba doose sẽŋɛ ka yẽ ẽn kẽ'erɩ zẽ'a na, daan weege bↄna a zẽ'am daar-ẽŋa, la daan de wʋ wẽngɛlŋa karf-anaasɩ. 40 Nẽrba bayi la n wõm Azã n tↄgɛ Azezi yelle se'em doose ẽ na, ayɩla yʋ'ʋrɛ de la A'ãndre, a de la Asimõ-pɩyɛɛrɩ yɩbga. 41 Tɩ A'ãndre dẽŋɛ sẽŋɛ ka yẽ a kẽema Asimõ-pɩyɛɛrɩ, yele ẽ yetɩ: "Tõma yẽ Mesi la. La boorɩ tɩ la yetɩ Krisi." (A võorɛ de la sɛka tɩ Nawẽnnɛ looge.) 42 Tɩ a daan tarɩ Asimõ sẽŋɛ Azezi zẽ'am, tɩ Azezi bɩsɛ ẽ, dee yetɩ: "Fõn de la Azã bia Asimõ. Ba wʋn wi'ira fʋ tɩ Asefasɩ, bɩɩ Apɩyɛɛrɩ." (A võorɛ de la tãmpı̃a.) 43 Tɩ beere wiige, tɩ Azezi bↄↄra tɩ a sẽŋɛ Galile, yẽ Afilipi yele ẽ yetɩ: "Dↄla mam." 44 Afilipi ze'ele la Betisayida tẽŋa, A'ãndre la Apɩyɛɛrɩ mẽ ze'ele la bilam. 45 Tɩ Afilipi sẽŋɛ ka yẽ Anatanayɛlɩ, yele ẽ yetɩ: "Tõma yẽ sɛka tɩ Amoyisi yʋʋn gʋlsɛ a yelle lↄↄ gõnnↄ pʋam, tɩ a yelle ken gʋlsɛ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsrɩba gõnnↄ pʋam na. A de la Azezi n ze'ele Nazarɛtɩ tẽŋa, Azozɛfʋ dayʋa." 46 Tɩ Anatanayɛlɩ yele ẽ yetɩ: "Bõn-sõŋↄ tã wʋn ze'ele Nazarɛtɩ?" Tɩ Afilipi lerge ẽ yetɩ: "Yi wa'am wa bɩsɛ." 47 Tɩ Azezi yẽ Anatanayɛlɩ n sẽm a zẽ'am, tɩ a tↄgɛ a yelle yetɩ: "Ẽna de la Ɩsrayɛlɩ nẽra sɩra sɩra n ka tarɩ yelle." 48 Tɩ Anatanayɛlɩ yele ẽ yetɩ: "Fõn ẽŋɛ la wãne mina mam?" Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Fõn boe kẽnkãŋa la tẽŋa, lan dẽŋɛ Afilipi n wʋn wi fʋ la, mam yẽ fʋ mɛ." 49 Tɩ Anatanayɛlɩ lerge ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, fõn de la Nawẽnnɛ Dayʋa, la Ɩsrayɛlɩ dõma naba." 50 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Mam n yele fõn tɩ mam yẽ fõn boe kẽnkãŋa tẽŋa la ı̃yã, tɩ fʋ bↄ mam sɩra? Fʋ wʋn yẽ bõn-kãra n gãnnɩ bõn-bãna." 51 Dee yele ẽ yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra, tɩ ya wʋn yẽ Nawẽnnɛ yire n yo'oge, tɩ Nawẽnnɛ malɛkadõma zↄnna dee sigra Nẽrsaala Dayʋa la zuo."

2

1 La dabsa atã daarɛ, pↄgdire kibsa n daan boe Kana, Galile so'olʋm pʋam. Tɩ Azezi ma daan bↄna mı̃. 2 Tɩ ba mẽ wi Azezi la a karẽnbiisi, tɩ ba wa'am kibsa la. 3 Tɩ dãam daan pↄ'ↄgɛ, tɩ Azezi ma yele ẽ yetɩ: "Dãam na pↄ'ↄgɛ mɛ." 4 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "M ma, dagɩ fõn wʋn yele mam, mam n wʋn ẽŋɛ se'em. Mam wakatɛ nãn ka paagɛ." 5 Tɩ Azezi ma la yele tõntõnɩba la yetɩ: "Ẽŋa n yetɩ ya ẽŋɛ se'em wuu, ya ẽŋɛ." 6 La kuga dʋgrↄ bayoobɩ n daan boe mı̃ tɩ Zifdõma daan tara pɛɛra ba mẽŋa wʋ ba sisgo n yetɩ ba ɩta se'em na. Ko'om lɩtrɩ pinii bɩɩ kↄbga n daan pɩtɩ dʋkↄ ayɩla. 7 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Ãgɛ-ya ko'om pɩrɛ dʋgrↄ la." Tɩ ba ãgɛ pɩrɛ ba. 8 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Kãbgɛ-ya tarɩ ka bↄ sɛka n bɩsrɩ dia yelle la." Tɩ ba kãbgɛ tarɩ ka bↄ ẽ. 9 La sɛka n bɩsrɩ dia la yelle la n leme ko'om na, ba lebge la dãam, tɩ a ka mina ban ze'ele zẽ'a. La tõntõnɩba la n ãgɛ ko'om na mi mɛ. Tɩ sɛka n bɩsrɩ dia la yelle la wi pↄgdita la, 10 yele ẽ yetɩ: "Nẽra woo ẽn dẽŋɛ bↄ la dã-sõma, tɩ ba sãn wa yũ tɩgɛ, tɩ ba yãŋa bↄ'ↄra dã-sɛba n ka ba ãna sõŋa la. La fõn dɩkɛ la dã-sõma ze'ele bↄ'ↄra poorʋm." 11 Ẽna n de Azezi pↄspↄsɩ tõon-yãlma tɩ a ẽŋɛ. A ẽŋɛ ẽ na Kana Galile so'olʋm pʋam, pa'alɛ a na'am pãŋa, tɩ a karẽnbiisi la bↄ ẽ sɩra. 12 Bɛla poorʋm, ẽŋa la a ma, la a yɩbsɩ, la a karẽnbiisi la sẽŋɛ la Kapɛrnaʋm. Ba kẽ bilam na dabsa fẽe. 13 La Zifdõma Zↄↄg-basɛ kibsa daarɛ n daan lɛm, tɩ Azezi sẽŋɛ Zerizalɛm, 14 ka kẽ Wẽnde-kãtɛ la zẽnzakam yẽ nẽrba n koosrɩ niigi, la piisi, la na'adawɛma, la lig-tɛɛrba n zı̃ mı̃. 15 Tɩ a dɩkɛ mı̃'isi ẽŋɛ ka'asrɛ dige ba, la niigi, la piisi la wuu Wẽnde-kãtɛ la zẽnzakam tɩ ba yese, dee zã'agɛ lig-tɛɛrba la taablɩdõma lʋbɛ, tɩ ba ligri la ka'asɛ. 16 Dee yele sɛba n koosrɩ na'adawɛma la yetɩ: "Tarɩ-ya ba yese. Da dɩkɛ-ya mam Sↄ deego la ẽŋɛ leebgo zẽ'a." 17 Tɩ a karẽnbiisi la tẽegɛ tɩ la gʋlsɛ yetɩ: "Nawẽnnɛ, fõn deego la nõŋlʋm tɩ mam tarɩ la, wʋn di mam wʋ bugum na." 18 Tɩ Zifdõma nẽŋadõma soke ẽ yetɩ: "Tõon-yãlma kãna tɩ fõn wʋn ẽŋɛ pa'alɛ tõma tɩ fõn tarɩ nõorɛ tɩ fʋ ẽŋɛ wãna?" 19 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Sã'am-ya Wẽnde-kãtɛ wã, tɩ mam wʋn le mẽ ẽ dabsa atã pʋam." 20 Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Ba dɩkɛ la yʋʋma pinaasɩ la ayoobɩ mẽ Wẽnde-ẽna wã, tɩ fõn yetɩ, fõn wʋn mẽ ẽ dabsa atã pʋam?" 21 La Azezi n tↄgrɩ Wẽndeego yelle la, la de la a mẽŋa ı̃yã yelle tɩ a tↄgrɩ. 22 La Azezi n daan wa ki dee vo'oge la, tɩ a karẽnbiisi la tẽegɛ tɩ a daan yele la wãna, tɩ ba bↄ Nawẽnnɛ gõŋↄ yetↄga, la Azezi n daan yele se'em na sɩra. 23 La Azezi n daan boe Zerizalɛm Zↄↄg-basɛ kibsa la, nẽrba zozo'e n daan yẽ tɩ a tõnnɩ tõon-yãlma, tɩ ba bↄ ẽ sɩra. 24 La Azezi daan ka dɩkɛ a sũure wuu pa'alɛ ba, se'ere n soe la, a mi ba wuu mɛ. 25 A ka eerɩ tɩ nẽra tↄgɛ nẽrsaalba yelle bↄ ẽ, se'ere n soe la, a mi bõn-sɛka n boe nẽrsaalba sũure pʋam mɛ.

3

1 Bʋraa ayɩla n daan boe Farisi dõma pʋam tɩ a yʋ'ʋrɛ dɛna Anikodɛm. A daan de la Zifdõma nẽŋadãana. 2 Bʋra-ẽŋa daan wa'am na Azezi zẽ'am yʋ'ʋŋↄ wa yele ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, tõma mi tɩ Nawẽnnɛ n tõm fõn tɩ fʋ dɛna karẽnsãama, se'ere n soe la, nẽra ka tã wʋn ẽŋɛ bõn-yãlma wʋ fõn ɩtɩ se'em wã wuu, sãn dagna Nawẽnnɛ n boe la a dãana." 3 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam yetɩ fʋ la sɩra sɩra, tɩ nẽra sãn ka yẽ dↄg-paalga, a ka tã wʋn yẽ Nawẽnnɛ so'olʋm." 4 Tɩ Anikodɛm soke ẽ yetɩ: "Nẽra n kʋrgɛ wʋn ẽŋɛ la wãne tɩ ba le tã'agɛ dↄgɛ ẽ paalga? A wʋn le tã'agɛ mɛ kẽ a ma pʋʋrʋm tɩ ba le dↄgɛ ẽ bɩɩ?" 5 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam yetɩ fʋ la sɩra sɩra, tɩ nẽra sãn ka dↄgɛ la ko'om, la Nawẽnnɛ Sɩa, a ka tã wʋn kẽ Nawẽnnɛ so'olʋm pʋam. 6 Nẽrsaala n dↄgɛ sɛka la de la nẽrsaala, la Nawẽnnɛ Sɩa n dↄgɛ sɛka la tarɩ la Nawẽnnɛ Sɩa vↄm. 7 Da basɛ tɩ la di'ige fo, mam n yetɩ: Dẽnɩ tɩ ba le dↄgɛ ya la ı̃yã. 8 Kʋsebgo vugri la ẽn boorɩ zẽ'a, tɩ fʋ wõnna a dãmnɛ, dee ka mina ẽn ze'ele zẽ'a sẽna, la ẽn we'esɩ zẽ'a. Nawẽnnɛ Sɩa n dↄgɛ sɛka la ãna bɛla." 9 Tɩ Anikodɛm le soke ẽ yetɩ: "Bõn-ẽŋa wʋn ẽŋɛ la wãne ẽŋɛ?" 10 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Fõn de Ɩsrayɛlɩ karẽnsãam-kɛ'ɛma dee ken ka mina bõn-ẽna? 11 Mam yetɩ fʋ la sɩra sɩra, tɩ tõma tↄgrɩ la sɛla tɩ tõma mi, dee yɛta sɛla tɩ tõma yẽ. La ya ka sakɛ tõma yetↄga la. 12 Mam sãn tↄgɛ dũnia wã yɛla pa'alɛ ya, tɩ ya ka sakɛ, mam sãn tↄgɛ Nawẽnnɛ yire yɛla pa'alɛ ya, ya wʋn ẽŋɛ la wãne sakɛ? 13 Nẽra nẽra nãn ka zom Nawẽnnɛ yire, sãn dagna Nẽrsaala Dayʋa la n ze'ele Nawẽnnɛ yire sige. 14 Wʋ Amoyisi n yʋʋn zẽkɛ bõnsɛla dↄↄgↄ zuo weego pʋam se'em na, dẽnɩ tɩ ba zẽkɛ Nẽrsaala Dayʋa la mẽ bɛla. 15 Tɩ nẽr-sɛka woo n bↄ ẽ sɩra wʋn tara vↄm n ka ba'asrɩ." 16 Nawẽnnɛ nõŋɛ nẽrsaalba mɛ halɩ, tɩ a tõm a Bi-yẽŋa dũnia zuo, tɩ nẽr-sɛka woo n bↄ ẽ sɩra kãn sã'am, la a wʋn yẽ vↄm n ka ba'asrɩ. 17 Nawẽnnɛ ka tõm a Dayʋa la dũnia tɩ a di nẽrba sarɩya sɩbgɛ ba, a tõm ẽ tɩ a fãagɛ ba mɛ basɛ. 18 La sɛka n bↄ ẽ sɩra, ba kãn di a sarɩya. La sɛka n ka bↄ ẽ sɩra la, a põn koŋe bʋʋrↄ mɛ, ẽn ka bↄ Nawẽnnɛ Bi-yẽŋa la sɩra la ı̃yã. 19 Bõn-ẽna n de sarɩyadia la: Peelem wa'am dũnia pʋam mɛ, la nẽrsaalba nõŋɛ la lika gãnna peelem na, ba tõoma n de tõon-be'ero la ı̃yã. 20 Nẽr-sɛka woo n tõnnɩ tõon-be'ero sisri peelem mɛ, a ka sẽm peelem pʋam, a zotɩ mɛ tɩ a tõoma la wʋn puke. 21 La nẽr-sɛka woo n tõnnɩ sɩra sẽm na peelem zẽ'am, tɩ a tõoma la pa'alɛ tɩ a sakrɩ la Nawẽnnɛ. 22 Bɛla poorʋm, Azezi la a karẽnbiisi sẽŋɛ la Zude so'olʋm ka bↄna bilam misra nẽrba ko'om pʋam. 23 Tɩ Azã mẽ daan bↄna Enõ tẽŋa n lɛm Salim tẽŋa la misri nẽrba ko'om pʋam, se'ere n soe la, ko'om n daan boe mı̃ zo'oge. Tɩ nẽrba sẽnna, tɩ a misra ba. 24 Wakat-ẽŋa ba daan nãn ka kẽ'esɛ Azã yʋ'a deem. 25 Tɩ Azã karẽnbiisi basɛba, la Zifdõma nẽra daan wẽ'era nõke'ene, Zifdõma sisgo n yetɩ ba pɛɛra ba mẽŋa malgra la yelle. 26 Tɩ ba sẽŋɛ Azã zẽ'am ka yele ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, sɛka n daan boe la fõn Zʋrdẽ doone ke bↄba la, sɛka tɩ fõn daan tↄgɛ a yelle la, ẽn wãna n misri nẽrba ko'om pʋam, tɩ nẽrba wuu sẽnna a zẽ'am." 27 Tɩ Azã lerge ba yetɩ: "Nẽra ka tã wʋn to'oge sɛla tɩ la sãn dagna Nawẽnnɛ n bↄ ẽ. 28 Yãma mẽŋa tã wʋn bↄ kaseto mɛ tɩ mam yetɩ: 'Dagɩ mam n de Krisi la. La, ba tõm mam mɛ tɩ m dẽŋɛ a nẽŋa wa'am.' 29 La ãn wʋ nẽra n di pↄga: Pↄgdita la n soe pↄka la, la pↄgdita la sɩrɛ n ze dee sɛlsra a yetↄga la, a tarɩ sũ-yẽlga mɛ zozo'e. Bɛla mam tarɩ sũ-yẽlga mɛ zozo'e. 30 Dẽnɩ tɩ ẽŋa lebge kãtɛ dee tɩ mam lebge pɩka. 31 Sɛka n yese saazuum wa'am n gãnnɩ wuu, la sɛka n yese dũnia de la dũnia nẽra, la a tↄgrɩ la dũnia yelle. Sɛka n yese Nawẽnnɛ yire wa'am na n gãnnɩ wuu, 32 la a tↄgrɩ la ẽn wõm dee yẽ sɛla la, la nẽra nẽra ka to'oge a yetↄga la. 33 Nẽr-sɛka n to'oge a yetↄga la sakɛ mɛ tɩ Nawẽnnɛ de la sɩra dãana. 34 Se'ere n soe la, sɛka tɩ Nawẽnnɛ tõm na tↄgrɩ la Nawẽnnɛ yetↄga, Nawẽnnɛ n bↄ ẽ a Sɩa pãŋa zozo'e la ı̃yã. 35 Sↄ Nawẽnnɛ nõŋɛ a Dayʋa la mɛ, tɩ a dɩkɛ sɛla woo ẽŋɛ a nu'usum. 36 Sɛka n bↄ a Dayʋa la sɩra tarɩ la vↄm n ka ba'asrɩ. La sɛka n ka sakɛ a Dayʋa la kãn yẽ vↄm n ka ba'asrɩ, la Nawẽnnɛ sũ-isgre boe a dãana zuo."

4

1 Azezi daan bãŋɛ mɛ tɩ Farisi dõma wõm tɩ ẽŋa yẽtɩ karẽnbiisi gãnna, dee misri ba ko'om pʋam gãnna Azã. 2 La, la daan dagɩ Azezi mẽŋa n misri ba ko'om pʋam, la de la a karẽnbiisi la. 3 La Azezi n daan bãŋɛ ban tↄgrɩ se'em na, tɩ a ze'ele Zude so'olʋm lɛbra Galile. 4 La daan de la a doose Samaari so'olʋm pʋam tole. 5 Tɩ a daan sẽŋɛ ka paagɛ Samaari tẽŋa yʋ'ʋrɛ n de Sisaarɩ n lɛm va-sɛka tɩ Azakↄbɩ yʋʋn bↄ a bia Azozɛfʋ la. 6 Azakↄbɩ lʋa n daan boe bilam, tɩ Azezi sẽŋɛ targɛ zı̃'ire lʋa la nõorʋm. La daan de wʋ wʋntɛɛŋa zuu-tẽŋasʋka. 7 Tɩ Samaari pↄka wa'am tɩ a ãkɛ ko'om. Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Ẽŋɛ ko'om bↄ ma tɩ m yũ." 8 (Dee tɩ a karẽnbiisi la daan sẽŋɛ tẽŋa pʋam tɩ ba ka da dia.) 9 Tɩ pↄka la soke ẽ yetɩ: "Bẽm tɩ fõn dɛna Zifu sↄsra mam n de Samaari pↄka yetɩ, m bↄ fʋ ko'om tɩ fʋ yũ?" Se'ere n soe la, Zifdõma la Samaari dõma daan nẽ'esrɩ la taaba. 10 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Fʋ sãn mina Nawẽnnɛ n bↄ'ↄrɩ sɛla, la sɛka n yetɩ fʋ tɩ 'bↄ ma ko'om tɩ m yũ' la, fʋ wʋn sose nɩ ẽ, la a wʋn bↄ fↄ ko'om n bↄ'ↄrɩ vↄm." 11 Tɩ pↄka la lerge yetɩ: "M Zuudãana, fõn ka tarɩ lʋwannɛ, dee tɩ lʋa la kↄ, fõn wʋn yẽ vↄm ko-bãma la bɛ? 12 Tõma yaaba Azakↄbɩ n bↄ tõma lʋa la, ẽŋa la a kↄma, la a dũnsi yũ lʋa la ko'om mɛ. Fõn tẽ'esɛ tɩ fõn gãnnɩ tõma yaaba la bɩɩ?" 13 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Sɛka woo n yũ lↄ-ẽna ko'om na, koyũuro wʋn le tarɩ ẽ. 14 La sɛka n wʋn yũ ko-sɛba tɩ mam wʋn bↄ ẽ na, koyũuro kãn le malɩn tarɩ ẽ. La ko-sɛba tɩ mam wʋn bↄ ẽ na wʋn lebge wʋ bulga, bulla a pʋam bↄ'ↄra ẽ vↄm n ka ba'asrɩ." 15 Tɩ pↄka la lerge ẽ yetɩ: "M Zuudãana, bↄ ma ko-sɛba tɩ m wʋn yũ tɩ koyũuro kãn le tara mam na, tɩ m da le wa'am kalam wa ãkɛ ko'om." 16 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Sẽŋɛ ka wi fʋ sɩra tɩ ya wa'am." 17 Tɩ pↄka la lerge ẽ yetɩ: "Mam ka tarɩ sɩra." Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Fʋ tarɩ bʋʋrↄ, fõn yetɩ fõn ka tarɩ sɩra la. 18 Fʋ ele la sɩrba banuu, la fõn boe la sɛka lɛɛlɛ wã dagɩ fʋ sɩra, bɛla fʋ tↄgɛ la asɩra." 19 Tɩ pↄka la yele Azezi yetɩ: "M Zuudãana, lɛɛlɛ wã mam bãŋɛ tɩ fõn de la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa. 20 Tõma yaabdõma yʋʋn pʋ'ʋsrɩ Nawẽnnɛ na tãn-ẽna zuo. Tɩ yãma Zifdõma yetɩ, dẽnɩ tɩ nẽrba pʋ'ʋsra Nawẽnnɛ Zerizalɛm." 21 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Pↄka, bↄ mam yetↄga wã sɩra tɩ wakatɛ n sẽm tɩ ya kãn pʋ'ʋsɛ Nawẽnnɛ n de tɩ Sↄ la tãn-ẽna zuo, bɩɩ Zerizalɛm. 22 Yãma Samaari dõma pʋ'ʋsrɩ la sɛka tɩ ya ka mi. La tõma Zifdõma pʋ'ʋsrɩ la sɛka tɩ tõma mi, se'ere n soe la, fãarɛ ze'ele la Zifdõma zẽ'am. 23 La wakatɛ sẽna, la a paam mɛ, tɩ sɛba n pʋ'ʋsrɩ Nawẽnnɛ sɩra sɩra la, wʋn pʋ'ʋsɛ ẽ la a Sɩa pãŋa, la sɩra. Tɩ Sↄ Nawẽnnɛ n boorɩ tɩ ba pʋ'ʋsra ẽ se'em n bɛla. 24 Nawẽnnɛ de la Sɩa, dẽnɩ tɩ sɛba n pʋ'ʋsrɩ ẽ na, pʋ'ʋsra ẽ la a Sɩa pãŋa, la sɩra." 25 Tɩ pↄka la lerge ẽ yetɩ: "Mam mi tɩ Mesi la sẽm mɛ, sɛka tɩ Nawẽnnɛ looge, tɩ ba wi'ira tɩ Krisi la. Ẽŋa sãn wa'am, a wʋn pa'alɛ tↄ sɛla woo." 26 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Mam n de ẽŋa n tↄgrɩ la fõn wã." 27 Bɛla mã'a tɩ a karẽnbiisi la wa'am, tɩ la di'ige ba, ẽn tↄgrɩ la pↄka la. La baa bɛla, nẽra nẽra ka soke ẽ yetɩ: "Fõn boorɩ la bẽm?" bɩɩ: "Fõn tↄgrɩ la pↄka la tɩ bẽm?" 28 Tɩ pↄka la basɛ a yoore la, dee sẽŋɛ tẽŋa pʋam ka yele nẽrba yetɩ: 29 "Wa'am-ya wa bɩsɛ bʋraa n yele mam sɛla wuu tɩ mam ẽŋɛ. A nõo kãn dɛna la Krisi la?" 30 Tɩ ba yese tẽŋa la pʋam sẽŋɛ a zẽ'am. 31 Wakat-ẽŋa tɩ a karẽnbiisi la mõrgra ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, di wɛ!" 32 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam tarɩ la dia dita tɩ yãma ka mina." 33 Tɩ a karẽnbiisi la daan sↄkra taaba yetɩ: "Nẽra n tarɩ dia wa'am wa bↄ ẽ bɩɩ?" 34 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam dia de la m ẽŋɛ sɛka n tõm mam na n boorɩ se'em, dee tõm a tõonɛ na ba'asɛ. 35 Yãma yetɩ: 'La deege la wõr-sɩnaasɩ tɩ bõnkↄↄla lagsgↄ paagɛ.' La mam yetɩ ya mɛ tɩ ya gorge bɩsɛ vatↄ la, ba bɩ mɛ paagɛ lagsgↄ. 36 Sɛka n lagsrɩ la põn tara la yↄↄrↄ. Lagsgↄ la de la nẽrba tɩ a lagsrɩ tɩ ba tara vↄm n ka ba'asrɩ. Bɛla tɩ sɛka n bʋrɛ, la sɛka n lagsɛ la lagɩm ɩta sũ-yẽlga. 37 Yetↄg-ẽna wã de la sɩra: 'Ayẽma n bʋtɩ, tɩ ayẽma lagsra'. 38 Mam tõm ya tɩ ya sẽŋɛ ka lagsɛ la nẽrba, wʋ va'am tɩ yãma ka tõm dee lagsra a bõnkↄↄla. La de la nẽrba basɛba n tõm tɩ yãma po dita tõonɛ na yõorↄ." 39 Samaari tẽn-ẽŋa nẽrba zozo'e bↄ Azezi sɩra mɛ, pↄka la n yele ba yetɩ: "A yele mam na sɛla wuu tɩ mam ẽŋɛ" la ı̃yã. 40 Bɛla tɩ Samaari dõma la wa'am Azezi zẽ'am wa sose ẽ yetɩ, a bↄna bãma zẽ'am. Tɩ a bↄna ba zẽ'am dabsa ayi. 41 Tɩ nẽrba zozo'e daan le bↄ ẽ sɩra pa'asɛ, a yetↄga la ı̃yã. 42 La ba daan yele pↄka la yetɩ: "La ka le dɛna fõn yele la ı̃yã tɩ tõma bↄ ẽ sɩra. Tõma mẽŋa wõm a yetↄga mɛ, la tõma mi tɩ ẽna sɩrɩ de la dũnia Fãagra la." 43 La dabsa ayi la poorʋm, Azezi yese bilam sẽŋɛ la Galile. 44 Azezi mẽŋa daan yetɩ: "Ba ka nannɩ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa a mẽŋa tẽŋa." 45 La ẽn paagɛ Galile la, ba to'oge ẽ mɛ sõŋa sõŋa, se'ere n soe la, ba mẽŋa daan sẽŋɛ Zerizalɛm Zↄↄg-basɛ kibsa la wakatɛ ka yẽ ẽn ẽŋɛ se'em na wuu mɛ. 46 La Azezi daan le sẽŋɛ la Kana n boe Galile so'olʋm na, zẽ'e-sɛka tɩ a daan botɩ ko'om lebge dãam na. La naba tõntõn-kɛ'ɛma n daan boe Kapɛrnaʋm tɩ a dayʋa bẽ'era. 47 Tɩ a wõm tɩ Azezi ze'ele la Zude wa'am Galile, tɩ a sẽŋɛ a zẽ'am ka sose ẽ yetɩ, ẽŋa bia n boe mı̃ tɩ a ki, a wa'am wa botɩ a yẽ ı̃mã'asʋm. 48 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Ya sãn ka yẽ bõn-yãlma, la yel-kɩrsɩ, ya ka bↄ'ↄrɩ mam sɩra." 49 Tɩ naba tõntõn-kɛ'ɛma la yele ẽ yetɩ: "M Zuudãana, wa'am tↄtↄ tɩ m bia la nãn ka ki." 50 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Sẽŋɛ, fʋ bia la yeege mɛ." Tɩ bʋraa la daan bↄ Azezi yetↄga la sɩra, kulla. 51 La ẽn boe sore kulla la, tɩ a tõntõnɩba tʋ'ʋsɛ ẽ, yele ẽ yetɩ: "Fʋ bia la yeege mɛ." 52 Tɩ a soke ba tɩ: "Wakat-kãna tɩ la sõɩ?" Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Zaam wʋntɛɛŋa karf-ayɩla tɩ a ↄↄrↄ la basɛ ẽ." 53 Tɩ a sↄ la bãŋɛ tɩ la de la wakat-ẽŋa tɩ Azezi yele ẽŋa tɩ a bia la yeege mɛ na. Tɩ ẽŋa la a yir-dõma wuu bↄ Azezi sɩra. 54 Ẽna de la bõn-yãlma bʋyi dãana tɩ Azezi ẽŋɛ Galile, ẽn daan ze'ele Zude lebe Galile la.

5

1 Bɛla poorʋm, Azezi sẽŋɛ la Zerizalɛm tɩ a ka di Zifdõma kibsa. 2 La kʋlga n daan boe Zerizalɛm tɩ a yʋ'ʋrɛ la Ebre yetↄga dɛna Betɛsda, a lɛm na piisi zanõrɛ, tɩ põnsɩ banuu bↄna mı̃. 3 Tɩ bã'adõma zozo'e daan gã põnsɩ la tẽŋa, fↄↄsɩ la wↄbsɩ, la kↄↄrnↄ. ((Ba daan gu'ura la ko'om na sãn wa dãmɛ. 4 Se'ere n soe la, Nawẽnnɛ malɛka n daan sigri kʋlga la pʋam wakat-wakatɛ dãmna ko'om na. La malɛka la sãn dãmɛ ko'om na, nẽr-sɛka n dẽŋɛ sige ko'om na pʋam, a yẽtɩ ı̃mã'asʋm mɛ, baa bã'a-sɛka n tarɩ ẽ.)) 5 La bʋraa ayɩla n daan boe mı̃ tɩ bã'a tara ẽ yʋʋma pitã la anii. 6 Tɩ Azezi yẽ ẽ gãɩ, bãŋɛ tɩ a bẽ yuuge mɛ, yele ẽ yetɩ: "Fʋ boorɩ tɩ fʋ yẽ ı̃mã'asʋm?" 7 Tɩ bã'ara la lerge ẽ yetɩ: "Zuudãana, mam ka tara nẽra tɩ ko'om na sãn wa dãmɛ tɩ a wʋn yõkɛ mam basɛ kʋlga la pʋam. Mam sãn yetɩ m sige, ayẽma n dẽŋɛ mam sige." 8 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Isge, dɩkɛ fʋ bõn-gã'ala sẽŋɛ." 9 Bilam zẽ'am tɩ bʋraa la daan yẽ ı̃mã'asʋm, dɩkɛ a bõn-gã'ala sẽnna. La daar-ẽŋa daan de la Zifdõma vo'osgo daarɛ. 10 Bɛla tɩ Zifdõma nẽŋadõma yele bʋraa la n yẽ ı̃mã'asʋm na yetɩ: "La de la vo'osgo daarɛ, la sisri mɛ tɩ fʋ tʋ bõn-gã'ala." 11 Tɩ a lerge ba yetɩ: "Sɛka n botɩ mam yẽ ı̃mã'asʋm na, yele mam tɩ m dɩkɛ m bõn-gã'ala sẽŋɛ." 12 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "Nẽr-kãna n yele fõn yetɩ, fʋ dɩkɛ fʋ bõn-gã'ala sẽŋɛ?" 13 Tɩ sɛka n yẽ ı̃mã'asʋm na ka mina ẽn de sɛka, se'ere n soe la, Azezi daan kẽ la nẽr-kʋʋŋↄ n boe bilam na pʋam fõrgɛ. 14 Bɛla poorʋm tɩ Azezi yẽ bʋraa la Wẽnde-kãtʋm na, yele ẽ yetɩ: "Bɩsɛ, fʋ yẽ ı̃mã'asʋm. Da le tõm tõon-be'ero, tɩ sɛla n de be'em gãnna bɛla da paagɛ fↄ." 15 Tɩ bʋraa la sẽŋɛ ka yele Zifdõma nẽŋadõma la, tɩ nẽr-sɛka n botɩ ẽŋa yẽ ı̃mã'asʋm na de la Azezi. 16 Tɩ ba daan ɛɛra tɩ ba nãmsɛ Azezi, ẽn botɩ kↄↄrŋↄ yẽ ı̃mã'asʋm vo'osgo daarɛ la ı̃yã. 17 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam Sↄ tõnnɩ mɛ wa paam nãnannɛ wã, tɩ mam mẽ tõnna." 18 Tɩ Zifdõma nẽŋadõma daan malɩn ɛɛra tɩ ba kʋ ẽ, la dagɩ ẽn sã'am vo'osgo daarɛ sisgo la mã'a ı̃yã, la de la ẽn ken wi'ira Nawẽnnɛ tɩ ẽŋa Sↄ, ɩta a mẽŋa wʋ Nawẽnnɛ na ı̃yã. 19 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ Dayʋa la ka tã ɩta sɛla sɛla la a mẽŋa nõorɛ. A ɩtɩ la ẽn yẽ tɩ a Sↄ ɩtɩ se'em na. Sↄ la n ɩtɩ se'em na, a Dayʋa la mẽ ɩtɩ la bɛla mẽŋa. 20 Se'ere n soe la, Sↄ la nõŋɛ a Dayʋa la mɛ, pa'alɛ ẽ sɛla wuu tɩ ẽŋa mẽŋa ɩtɩ, la a wʋn pa'alɛ ẽ na tõon-kãra n gãnnɩ bãna wã tɩ la di'ige ya. 21 La wʋ Sↄ la n vo'orɩ kũm bↄ'ↄra ba vↄm na, Dayʋa la mẽ bↄ'ↄra sɛba tɩ a boorɩ vↄm na bɛla. 22 La Sↄ la ka diti nẽra nẽra sarɩya, a basɛ sarɩyadia la wuu bↄ la a Dayʋa la, 23 tɩ nẽrba wuu wʋn nã'asra Dayʋa la, wʋ ba nã'asrɩ a Sↄ la se'em na. La sɛka n ka nã'asrɩ Dayʋa la, a ka nã'asrɩ Sↄ la n tõm ẽ na. 24 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ sɛka n selse mam yetↄga dee bↄ sɛka n tõm mam na sɩra, a tarɩ la vↄm n ka ba'asrɩ. La ba kãn di a sarɩya. La a yese la kũm pʋam tara vↄm n ka ba'asrɩ. 25 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ wakatɛ sẽm mɛ, la a paam mɛ, tɩ sɛba n ka tarɩ vↄm na wʋn wõm Nawẽnnɛ Dayʋa la kõa, la sɛba n wõm na wʋn vↄa. 26 Se'ere n soe la, Sↄ Nawẽnnɛ n tarɩ vↄm a mẽŋa bↄ'ↄra se'em na, a bↄ a Dayʋa la mẽ vↄm na bɛla, tɩ a tara bↄ'ↄra. 27 La a bↄ ẽ nõorɛ mɛ tɩ a dita sarɩya, ẽn de Nẽrsaala Dayʋa la ı̃yã. 28 Da basɛ-ya tɩ mam n tↄgɛ se'em na di'ige ya, se'ere n soe la, wakatɛ sẽm mɛ tɩ sɛba wuu n boe yↄↄm wʋn wõm a kõa, 29 vo'oge ze'ele yↄↄrↄ pʋam yese. Tɩ sɛba n ẽŋɛ sõŋa yẽ vↄm Nawẽnnɛ zẽ'am, la sɛba n ẽŋɛ be'em, a wʋn di ba sarɩya. 30 Mam ka tã wʋn ẽŋɛ sɛla sɛla la m mẽŋa nõorɛ. Mam diti sarɩya wʋ mam n wõm se'em Nawẽnnɛ zẽ'am na. La mam sarɩyadia masɛ mɛ. Se'ere n soe la, mam ka eerɩ tɩ m ẽŋɛ mam mẽŋa n boorɩ se'em, la de la sɛka n tõm mam na n boorɩ se'em. 31 Mam sãn bↄ m mẽŋa kaseto, a kãn dɛna kaseto asɩra. 32 La nẽra ayẽma n boe bↄ'ↄra mam kaseto, la mam mi tɩ a kaseto la tɩ a bↄ'ↄrɩ mam yelle la de la sɩra. 33 La yãma tõm nẽra mɛ Azã zẽ'am, tɩ a tↄgɛ sɩra kaseto bↄ ya. 34 Sãn dɛna mam, mam kaseto ka ze'etɩ nẽrsaala zẽ'am, la mam yele bɛla tɩ ya tã'agɛ yẽ la fãarɛ. 35 Azã daan ãn wʋ fɩtla n laŋɛ nẽegɛ, la yãma daan sakɛ mɛ tɩ ya ẽŋɛ sũ-yẽlga wakatɛ fẽe mã'a la a peelem na. 36 La mam tarɩ kaseto mɛ gãnna Azã dẽnnɛ na. La de la tõon-sɛba tɩ mam Sↄ bↄ mam tɩ m tõm na, tõon-bãma tɩ mam tõnnɩ na n bↄ'ↄrɩ mam kaseto pa'ala tɩ mam Sↄ Nawẽnnɛ n tõm mam. 37 La mam Sↄ la n tõm mam na bↄ'ↄrɩ mam kaseto mɛ. Yãma nãn ka wõm a kõa, la ya nãn ka yẽ ẽ. 38 La a yetↄga la ka boe ya sũure pʋam, bɛla n soe tɩ ya ka bↄ sɛka tɩ a tõm na sɩra. 39 Yan eerɩ tɩ ya bãŋɛ Nawẽnnɛ gõŋↄ yetↄga la võorɛ la, ya tẽ'esɛ tɩ ya wʋn yẽ la vↄm n ka ba'asrɩ a pʋam. La de la gõn-ẽŋa n tↄgrɩ mam yelle. 40 La ya ka boorɩ tɩ ya wa'am mam zẽ'am wa yẽ vↄm na. 41 Mam ka eerɩ nã'asgↄ nẽrsaalba zẽ'am. 42 La mam mi ya, mam mi tɩ ya ka nõŋɛ Nawẽnnɛ. 43 Mam wa'am na m Sↄ yʋ'ʋrɛ, tɩ ya ka to'oge mam. La ayẽma sãn wa'am na a mẽŋa yʋ'ʋrɛ, ẽŋa tɩ ya to'orɩ. 44 Yãma to'osrɩ la pẽka taaba zẽ'am, dee ka ɛɛra pẽka n ze'etɩ Nawẽnnɛ ayɩla mã'a zẽ'am. Yãma wʋn ẽŋɛ la wãne bↄ mam sɩra? 45 Da tẽ'esɛ-ya tɩ mam n wʋn yetɩ ya ka tarɩ bʋʋrↄ mam Sↄ la zẽ'am, la de la Amoyisi n wʋn yetɩ ya ka tarɩ bʋʋrↄ, ẽŋa tɩ ya te'ege. 46 Ya sãn bↄ nɩ Amoyisi sɩra, ya wʋn bↄ mam mẽ sɩra mɛ, se'ere n soe la, a gʋlsɛ mam yelle mɛ. 47 La ya sãn ka bↄ ẽŋa n gʋlsɛ bõn-sɛba la sɩra, ya wʋn ẽŋɛ la wãne bↄ mam yetↄga la sɩra?"

6

1 Bɛla poorʋm, Azezi daan sẽŋɛ la Galile mõgrɛ tɩ ba ken wi'ira tɩ Tiberiadɩ mõgrɛ la doone. 2 Tɩ nẽr-kʋʋŋↄ doose ẽ, ban yẽ tɩ a tõnnɩ tõon-yãlma botɩ bã'adõma yẽta ı̃mã'asʋm na ı̃yã. 3 Tɩ Azezi la a karẽnbiisi zom tãŋa zuo ka zẽa. 4 La Zifdõma kibsa n de Zↄↄg-basɛ la daan lɛm mɛ. 5 Tɩ Azezi zẽkɛ zuugo yẽ nẽr-kʋʋŋↄ n sẽm a zẽ'am, tɩ a soke Afilipi yetɩ: "Tɩ wʋn yẽ dia la bɛ da bↄ nẽr-bãna wã tɩ ba di?" 6 A daan yele wãna tɩ a di la a yɛm bɩsɛ, bẽm ı̃yã, a mẽŋa daan põn mina ẽŋa n wʋn ẽŋɛ se'em mɛ. 7 Tɩ Afilipi lerge ẽ yetɩ: "Baa tɩ sãn da dia lig-kõba kↄbsyi, la ka tã wʋn seke tɩ nẽra woo to'oge fẽfẽe." 8 Tɩ Azezi karẽnbia ayɩla yʋ'ʋrɛ n de A'ãndre n de Asimõ-pɩyɛɛrɩ yɩbga yele ẽ yetɩ: 9 "Budibla n boe kalam tara borborɩ banuu, la zũn-pɩgsɩ bayi. La bãna de la bẽm, tɩ tɩ wʋn dɩkɛ bↄ nẽrba n zo'oge wãna?" 10 Tɩ Azezi yetɩ: "Basɛ-ya tɩ nẽrba la zı̃'ire." La mõogↄ n daan boe zẽ'e-ẽŋa zo'oge. Tɩ ba zı̃'ire, la bʋraasɩ kãllɛ daan de wʋ tʋsanuu. 11 Tɩ Azezi to'oge borborɩ la pʋ'ʋsɛ Nawẽnnɛ, dee pʋɩ bↄ nẽrba la n zı̃ la, la a daan ken ẽŋɛ zũma la mẽ na bɛla. Tɩ nẽra woo to'oge ẽn boorɩ se'em di tɩgɛ. 12 La ban daan di tɩgɛ la, tɩ Azezi yele a karẽnbiisi la yetɩ: "Lagsɛ-ya borbor-gito la n deege la, tɩ sɛla da sã'am." 13 Tɩ ba lagsɛ borborɩ banuu la tɩ ba di deege la gito, tɩ ba pɩrɛ pɩtↄ pia la ayi. 14 Nẽrba la n yẽ Azezi n ẽŋɛ bõn-yãlma la, tɩ ba yetɩ: "Ẽna wã sɩrɩ de la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa la tɩ ba yetɩ a sẽm dũnia zuo la." 15 La Azezi daan bãŋɛ mɛ tɩ ba boorɩ tɩ ba pẽrgɛ ẽŋa mɛ tɩ a di na'am, tɩ a lebe sẽŋɛ tãŋa la zuo ẽŋa ayɩla mã'a. 16 Tɩ zaanõorɛ daan paagɛ, tɩ Azezi karẽnbiisi la sige mõgrʋm, 17 ka kẽ õorŋↄ pãrgra ko'om na wɛ'ɛsa Kapɛrnaʋm, mõgrɛ la ke bↄba. Tɩ wẽnnɛ daan sobe, dee tɩ Azezi nãn ka sẽŋɛ ba zẽ'am. 18 Tɩ kʋseb-kãtɛ vugra tɩ ko'om na wẽ'era ke'enke'em. 19 Tɩ ba sẽŋɛ masɛ wʋ kilomẽtrɩ anuu bɩɩ kilomẽtrɩ ayoobɩ, yẽ tɩ Azezi sẽnnɩ ko'om na zuo lɛnna õorŋↄ la, tɩ dabeem yõkɛ ba. 20 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "La de la mam. Da zoe-ya dabeem." 21 Tɩ ba bↄↄra tɩ a kẽ õorŋↄ la pʋam. Tɩ õorŋↄ la darɛ paagɛ zẽ'e-sɛka tɩ ba we'esɩ la. 22 Tɩ beere daan wiige, tɩ nẽr-sɛba n weege mõgrɛ la doone ke bↄba la bãŋɛ tɩ õorŋↄ ayɩla mã'a n zaam boe. La ba yẽ tɩ Azezi ka kẽ õorŋↄ la pʋam la a karẽnbiisi la, a karẽnbiisi la mã'a n fõrgɛ. 23 Tɩ õornↄ basɛba ze'ele Tiberiadɩ wa'am wa lɛm zẽ'e-sɛka tɩ Zuudãana Azezi daan pʋ'ʋsɛ Nawẽnnɛ dia la ı̃yã, dee tɩ ba di la. 24 La nẽr-kʋʋŋↄ la n yẽ tɩ Azezi, la a karẽnbiisi la ka boe zẽ'e-ẽŋa la, tɩ ba kẽ õornↄ sẽŋɛ Kapɛrnaʋm tɩ ba ka ɛ ẽ. 25 La ba daan sẽŋɛ ka yẽ Azezi la mõgrɛ la doone ke bↄba, soke ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, wãne mã'a tɩ fõn wa'am kalam?" 26 Tɩ a lerge ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ yan eerɩ mam na, dagɩ tɩ ya bãŋɛ la mam bõn-yãlma la võorɛ, la de la yan di tɩgɛ la ı̃yã. 27 Da tõnna-ya dia n wʋn sã'am ı̃yã, tõnna-ya di-sɛba n bↄ'ↄrɩ vↄm n ka ba'asrɩ ı̃yã, Nẽrsaala Dayʋa n wʋn bↄ ya vↄm ẽŋa. Se'ere n soe la, la de la ẽŋa tɩ Nawẽnnɛ n de Sↄ la bↄ ẽ a nõorɛ." 28 Tɩ ba soke Azezi yetɩ: "Tɩ wʋn ẽŋɛ la wãne tõm tõon-sɛba tɩ Nawẽnnɛ boorɩ?" 29 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Tõon-sɛka tɩ Nawẽnnɛ boorɩ tɩ ya tõm, de la ya sakɛ sɛka tɩ a tõm na." 30 Tɩ ba yele ẽ yetɩ: "Tõon-yãlma kãna tɩ fõn wʋn ẽŋɛ tɩ tõma yẽ, bↄ fʋ sɩra? Tõon-kãna tɩ fõn wʋn tõm? 31 Tɩ yaabdõma yʋʋn di la dia tɩ ba wi'iri tɩ mannɩ weem, wʋ lan gʋlsɛ se'em na, a yʋʋn bↄ ba la dia n ze'ele Nawẽnnɛ yire, tɩ ba di." 32 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la asɩra, tɩ la dagɩ Amoyisi n yʋʋn bↄ ya dia n ze'ele Nawẽnnɛ yire la, la de la mam Sↄ Nawẽnnɛ n bↄ'ↄrɩ ya dia sɩra sɩra n ze'ele Nawẽnnɛ yire. 33 Dia sɩra sɩra tɩ Nawẽnnɛ bↄ ya la, de la sɛka n ze'ele Nawẽnnɛ yire sige dũnia bↄ'ↄra nẽrba vↄm na." 34 Tɩ ba yele ẽ yetɩ: "Zuudãana, bↄ'ↄra tↄ di-ẽŋa daarɛ woo." 35 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam n de dia n bↄ'ↄrɩ vↄm na. Nẽr-sɛka woo n sẽm mam zẽ'am, kↄm kãn malɩn yõkɛ ẽ, la sɛka n bↄ mam sɩra, koyũuro kãn malɩn tara ẽ. 36 La mam yele yãma mɛ, tɩ ya yẽ mam mɛ, la ya ka bↄ mam sɩra. 37 Sɛba wuu tɩ mam Sↄ Nawẽnnɛ bↄ'ↄrɩ mam, sẽm mam zẽ'am mɛ. La sɛka n sẽm mam zẽ'am, mam kãn dige nẽra baa ayɩla basɛ. 38 Se'ere n soe la, mam ka ze'ele Nawẽnnɛ yire sigum tɩ m ẽŋɛ mam n boorɩ se'em, mam sigum tɩ m tõm na sɛka n tõm mam na n boorɩ se'em. 39 La sɛka n tõm mam na n boorɩ se'em de la m da botɩ nẽr-sɛba wuu tɩ a bↄ mam na baa ayɩla sã'am, la de la m vo'oge ba wuu dũnia ba'asgↄ daarɛ. 40 Mam Sↄ la n tõm mam na n boorɩ se'em de la sɛka woo n yẽ a Dayʋa la, dee bↄ ẽ sɩra wʋn yẽ vↄm n ka ba'asrɩ. Mam wʋn vo'oge ẽ dũnia ba'asgↄ daarɛ." 41 Tɩ Zifdõma yõnna Azezi, ẽn yetɩ, ẽŋa n de dia n ze'ele Nawẽnnɛ yire sigum na ı̃yã. 42 Tɩ ba daan yɛta taaba yetɩ: "Bʋra-ẽna dagɩ Azozɛfʋ bia Azezi, sɛka tɩ tõma mi a sↄ, la a ma la? La bẽm tɩ a yetɩ, ẽŋa ze'ele la Nawẽnnɛ yire?" 43 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Da yõnna-ya. 44 Nẽra ka tã wʋn wa'am mam zẽ'am tɩ la sãn dagna mam Sↄ n tõm mam na n tarɩ ẽ wa'am. La mam n wʋn vo'oge ẽ dũnia ba'asgↄ daarɛ. 45 La gʋlsɛ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsrɩba gõnnↄ pʋam yetɩ: 'Nawẽnnɛ n wʋn pa'alɛ ba wuu.' La sɛka woo n selse mam Sↄ la, dee to'oge a pa'algↄ la, sẽm mam zẽ'am mɛ. 46 Nẽra nãn ka yẽ Sↄ Nawẽnnɛ, sãn dagna sɛka n ze'ele a zẽ'am na mã'a n yẽ ẽ. 47 Mam yetɩ ya la asɩra, tɩ sɛka n bↄ mam sɩra tarɩ la vↄm n ka ba'asrɩ. 48 Mam n de dia n bↄ'ↄrɩ vↄm na. 49 Yãma yaabdõma yʋʋn di mannɩ mɛ weego pʋam, la ba ki mɛ. 50 La di-sɛka n ze'ele Nawẽnnɛ yire sigum na, de la dia tɩ nẽr-sɛka n di kãn ki. 51 Mam n de di-sɛka n bↄ'ↄrɩ vↄm n ze'ele Nawẽnnɛ yire sigum, tɩ nẽra sãn di di-ẽna, a wʋn vↄa wakatɛ wuu. La di-sɛka tɩ mam wʋn bↄ dũnia dõma tɩ ba yẽ vↄm na, de la mam ı̃yã." 52 Tɩ Zifdõma la wẽ'era nõke'ene la taaba yetɩ: "Nẽr-ẽna wã wʋn ẽŋɛ la wãne bↄ tõma a ı̃yã tɩ tõma di?" 53 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ ya sãn ka di Nẽrsaala Dayʋa la ı̃yã, la ya sãn ka yũ a zɩɩm, ya ka tarɩ vↄm na ya pʋam. 54 Sɛka n diti mam ı̃yã dee yũura mam zɩɩm tarɩ la vↄm n ka ba'asrɩ, la mam wʋn vo'oge ẽ dũnia ba'asgↄ daarɛ. 55 Se'ere n soe la, mam ı̃yã de la dia mẽŋa mẽŋa, la mam zɩɩm de la bõn-yũula mẽŋa mẽŋa. 56 Sɛka n diti mam ı̃yã, dee yũura mam zɩɩm boe la mam mɛ, tɩ mam bↄna la ẽ. 57 Mam Sↄ n tõm mam na, de la vↄm dãana, ẽŋa ı̃yã tɩ mam tara vↄm, bɛla, sɛka n diti mam ı̃yã mẽ wʋn vↄa mam ı̃yã. 58 Ẽna de la dia n ze'ele Nawẽnnɛ yire sigum, a ka ãn wʋ di-sɛka tɩ ya yaabdõma yʋʋn di ki la. Sɛka n di di-ẽna wʋn vↄa wakatɛ wuu." 59 Azezi n daan zãsnɩ nẽrba Kapɛrnaʋm wẽndeego la pʋam na, tɩ a tↄgɛ yetↄg-bãna. 60 La a karẽnbiisi basɛba zozo'e n daan wõm bɛla la, tɩ ba yele taaba yetɩ: "Yetↄg-ẽna to'ore tↄ mɛ, ãne n wʋn tã'agɛ sakɛ yetↄg-ẽna wã?" 61 Tɩ Azezi bãŋɛ tɩ a karẽnbiisi la yõnnɩ mɛ bõn-ẽna yelle, tɩ a yele ba yetɩ: "Bõn-ẽna botɩ yãma lɛbra la poorʋm kãn le doose mam? 62 La ya sãn yẽ tɩ Nẽrsaala Dayʋa la zonnɩ ẽn daan boe zẽ'a na, ya wʋn ẽŋɛ la wãne? 63 La de la Nawẽnnɛ Sɩa n bↄ'ↄrɩ vↄm na, nẽrsaala ka tã wʋn ẽŋɛ sɛla sɛla. Yetↄg-sɛba tɩ mam tↄgɛ bↄ ya la, ze'ele la Nawẽnnɛ Sɩa zẽ'am bↄ'ↄra vↄm. 64 La basɛba n boe ya tẽŋasʋka ka bↄ mam sɩra." Se'ere n soe tɩ Azezi yele bɛla la, a daan dẽŋɛ bãŋɛ mɛ halɩ pↄspↄsɩ sɛba n kãn bↄ ẽŋa sɩra, la sɛka n wʋn pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽŋa. 65 Tɩ a le yele ba yetɩ: "Bɛla n soe tɩ mam yetɩ, nẽra ka tã wʋn wa'am mam zẽ'am, tɩ la sãn dagna mam Sↄ la n bↄ ẽ sore." 66 Azezi n tↄgɛ bɛla la poorʋm, a karẽnbiisi la zozo'e basɛ ẽ mɛ dee fõrgɛ ka le doose ẽ. 67 Tɩ Azezi soke a karẽnbiisi pia la ayi la yetɩ: "Yãma mẽ boorɩ tɩ ya basɛ mam dee fõrgɛ mɛ bɩɩ?" 68 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ lerge ẽ yetɩ: "Zuudãana, tõma wʋn basɛ fõn dee sẽŋɛ la ãn zẽ'am? Fõn tarɩ la yetↄga n bↄ'ↄrɩ vↄm n ka ba'asrɩ. 69 La tõma bↄ sɩra mɛ dee bãŋɛ tɩ fõn de la Pʋpeelem Dãana tɩ Nawẽnnɛ tõm." 70 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam n looge yãma pia la ayi la. La ya nẽra ayɩla de la Asũtãana nẽra." 71 A daan tↄgrɩ la Asimõ bia Azudaasɩ Iskariyo yelle. Se'ere n soe la, ẽŋa n daan de a karẽnbiisi pia la ayi la nẽra ayɩla n wʋn wa pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ.

7

1 Bɛla poorʋm, Azezi daan gilgri la Galile, a ka boorɩ tɩ a gilge Zude, Zifdõma nẽŋadõma n eerɩ ẽ tɩ ba kʋ la ı̃yã. 2 Tɩ Zifdõma põnsɩ kibsa daan lɛm, 3 tɩ Azezi yɩbsɩ yele ẽ yetɩ: "Basɛ kalam dee sẽŋɛ Zude tɩ fʋ karẽnbiisi mẽ yẽ fʋ tõoma la tɩ fʋ tõnnɩ na. 4 Se'ere n soe la, nẽra sãn bↄↄra tɩ nẽrba bãŋɛ ẽ, a ka sʋgrɩ a tõoma. Fõn tõnnɩ tõon-bãna wã, botɩ nẽrba wuu bãŋɛ fↄ." 5 La a yɩbsɩ la daan ka bↄ ẽ sɩra. 6 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam wakatɛ nãn ka paagɛ, la wakatɛ woo ãn sõŋa mɛ bↄ yãma. 7 Dũnia dõma kãn tã'agɛ sise yãma, la ba sisri mam mɛ, mam n tↄgrɩ pa'ala tɩ ba tõoma de la be'em na ı̃yã. 8 Yãma sẽŋɛ kibsa la, tɩ mam nãn kãn sẽŋɛ, se'ere n soe la, mam wakatɛ nãn ka paagɛ." 9 A yele ba bɛla dee weege la Galile. 10 La a yɩbsɩ la n daan sẽŋɛ kibsa la, a mẽ sẽŋɛ mɛ, la a ka botɩ nẽrba yẽ ẽ. 11 Tɩ Zifdõma nẽŋadõma ɛɛra ẽ kibsa la pʋam, sↄkra yetɩ: "A boe la bɛ?" 12 Tɩ nẽrba waasna tↄgra a yelle nẽr-kʋʋŋↄ la pʋam zozo'e, tɩ sɛba yetɩ: "A de la nẽr-sõŋↄ", tɩ basɛba yetɩ: "Ayɛɩ, a pã'asrɩ la nẽrba." 13 La nẽra nẽra daan ka saagɛ tↄgɛ a yelle nẽrba la zẽ'am, ban zotɩ Zifdõma nẽŋadõma la ı̃yã. 14 La kibsa la daan paagɛ la pʋsʋka, tɩ Azezi kẽ Wẽnde-kãtʋm na zãsna nẽrba. 15 Tɩ la di'ige Zifdõma, tɩ ba yetɩ: "Bʋra-ẽna ẽŋɛ la wãne mina Nawẽnnɛ gõŋↄ sõŋa, dee ka yẽ zãsŋↄ?" 16 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam zãsŋↄ la ka ze'ele mam mẽŋa zẽ'am, la ze'ele la sɛka n tõm mam na zẽ'am. 17 Nẽra sãn bↄↄra tɩ a ẽŋɛ Nawẽnnɛ n boorɩ se'em, a wʋn bãŋɛ zãsŋↄ la sãn ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am, bɩɩ mam sãn tↄgra la mam mẽŋa pãŋa. 18 Nẽr-sɛka n tↄgrɩ la a mẽŋa pãŋa, eerɩ la a mẽŋa pẽka. La nẽr-sɛka n eerɩ sɛka n tõm ẽ na pẽka, ẽŋa de la sɩra dãana, la sɛla n ka masɛ ka boe a pʋam. 19 Amoyisi n bↄ ya lↄↄ la, dagɩ bɛla? La ya nẽra nẽra ka ɩtɩ lↄↄ la n yele se'em na. Bẽm tɩ ya ɛɛra mam tɩ ya kʋ?" 20 Tɩ nẽr-kʋʋŋↄ la lerge ẽ yetɩ: "Kʋlkã'arga n dolɩ fo! Ãn eerɩ fʋ tɩ a kʋ?" 21 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam daan tõm tõon-yãlma ayɩla mɛ, tɩ la di'ige ya. 22 Amoyisi n yʋʋn bↄ ya nõorɛ yetɩ, ya wãta ya budimto. La, la dagɩ Amoyisi n pↄsɛ ẽŋɛ bɛla, la de la tɩ sↄ-yaabdõma. La yãma wãtɩ mɛ baa vo'osgo daarɛ. 23 Yãma sãn wãta ya budimto vo'osgo daarɛ tɩ la ka sã'am Amoyisi lↄↄ la, bẽm tɩ yãma sũnsõa yı̃ige la mam, mam n daan botɩ bʋraa la yẽ ı̃mã'asʋm vo'osgo daarɛ la ı̃yã. 24 Da kãn dɩkɛ-ya nini n yẽ se'em mõŋɛ nẽra bʋʋrↄ, bↄ-ya bʋʋrↄ wʋ lan masɛ se'em na." 25 Tɩ Zerizalɛm nẽrba basɛba soke yetɩ: "Dagɩ bʋra-ẽna tɩ ba eerɩ tɩ ba kʋ la? 26 Bɩsɛ-ya, a tↄgrɩ la nẽr-kʋʋŋↄ pʋam, dee tɩ ba ka yele ẽ se'ere. Nẽŋadõma la na'an bãŋɛ mɛ tɩ a de la Krisi tɩ Nawẽnnɛ tõm na bɩɩ? 27 Tõma mi bʋra-ẽna n ze'ele zẽ'a, la Krisi la sãn wa sẽna, nẽra kãn bãŋɛ ẽn ze'ele zẽ'a." 28 Bɛla tɩ a Azezi daan tↄgɛ ke'enke'em ẽn zãsnɩ nẽrba Wẽnde-kãtʋm na yetɩ: "Ya tẽ'esɛ tɩ ya mi mam mɛ dee bãŋɛ mam n ze'ele zẽ'a, la mam ka wa'am na m mẽŋa nõorɛ. La sɛka n tõm mam na de la sɩra dãana, yãma ka mi ẽ. 29 La mam nõo mi ẽ, se'ere n soe la, mam ze'ele la ẽŋa zẽ'am, ẽŋa n tõm mam." 30 Tɩ ba ɛɛra sore tɩ ba yõkɛ ẽ, la nẽra nẽra ka kalʋm ẽ, se'ere n soe la, a wakatɛ daan nãn ka paagɛ. 31 La nẽr-kʋʋŋↄ la nẽrba zozo'e daan bↄ ẽ sɩra mɛ, dee yɛta tɩ: "Krisi la sãn wa wa'am, a kãn yãŋɛ ẽŋɛ bõn-yãlma gãnna bʋra-ẽna n ẽŋɛ wã." 32 Tɩ Farisi dõma wõm nẽrba la n waasnɩ Azezi yelle, tɩ bãma la Nawẽnnɛ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma tõm gu'urba tɩ ba ka yõkɛ Azezi. 33 Tɩ Azezi yele yetɩ: "Mam wʋn ken bↄna la ya la wakatɛ fẽe, dee lebe sɛka n tõm mam na zẽ'am. 34 Ya wʋn ɛɛra mam, la ya kãn yẽ mam, la mam n boe zẽ'a na, ya kãn tã'agɛ wa'am bilam." 35 Bɛla tɩ Zifdõma yele taaba yetɩ: "Bʋra-ẽna wʋn wa sẽŋɛ la bɛ tɩ tõma kãn yẽ ẽ? A yetɩ a sẽŋɛ la Zifdõma n wɩrgɛ bↄna Grɛkɩdõma tẽŋasʋka la zẽ'am, ka zãsʋm Grɛkɩdõma bɩɩ? 36 Yetↄg-ẽna wã võorɛ de la bẽm tɩ a yetɩ: 'Ya wʋn ɛɛra mam, la ya kãn yẽ mam, la mam n boe zẽ'a na, ya kãn tã'agɛ wa'am bilam?' " 37 La kibsa la ba'asgↄ daarɛ n de a dabs-kãtɛ daarɛ, tɩ Azezi daan isge ze'ele tↄgra ke'enke'em yetɩ: "Koyũuro sãn tara nẽr-sɛka, a wa'am mam zẽ'am wa yũ. 38 Nẽr-sɛka n bↄ mam sɩra, ko'om n bↄ'ↄrɩ vↄm wʋn bulla a pʋam, wʋ Nawẽnnɛ gõŋↄ n yele se'em na." 39 Azezi n yele bɛla la, la de la Nawẽnnɛ Sɩa tɩ sɛba n bↄ'ↄrɩ ẽ sɩra la wʋn wa to'oge. Se'ere n soe la, Nawẽnnɛ daan nãn ka bↄ a Sɩa la, Azezi n daan nãn ka yẽ a na'am pãŋa la ı̃yã. 40 Nẽr-kʋʋŋↄ la n wõm yetↄg-bãna la, tɩ basɛba yetɩ: "Ẽna sɩrɩ de la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa la." 41 Tɩ basɛba yetɩ: "Ẽna de la Krisi la." Tɩ basɛba daan yetɩ: "Krisi la wʋn ze'ele la Galile bɩɩ? 42 Nawẽnnɛ gõŋↄ la yele tɩ Krisi la wʋn dɛna la naba Adavidi yɩɩŋa, a wʋn ze'ele la Bɛtelɛm, tẽn-sɛka tɩ Adavidi yʋʋn boe la." 43 Bɛla tɩ welgre wa'am nẽrba la pʋam Azezi ı̃yã. 44 Tɩ ba nẽrba basɛba daan bↄↄra tɩ ba yõkɛ ẽ, la nẽra nẽra ka kalʋm ẽ. 45 La gu'urba la tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma, la Farisi dõma la tõm na lebe ba zẽ'am mɛ, tɩ ba soke ba yetɩ: "Bẽm tɩ ya ka yõkɛ ẽ wa'am?" 46 Tɩ ba lerge yetɩ: "Nẽra nãn ka tↄgɛ wʋ bʋra-ẽna wã." 47 Tɩ Farisi dõma la soke ba yetɩ: "A pã'asɛ yãma mẽ yãŋɛ mɛ? 48 Tõma nẽŋadõma nẽra ayɩla, bɩɩ Farisi nẽra bↄ ẽ sɩra mɛ bɩɩ? 49 La de la nẽr-kʋʋŋↄ la n ka mi lↄↄ la, ba wʋn yẽ la kã'a-be'ero." 50 Tɩ Anikodɛm n de ba nẽra ayɩla n daan sẽŋɛ ka yẽ Azezi la, yele ba yetɩ: 51 "Tõma lↄↄ la bↄ sore tɩ tɩ mõŋɛ nẽra bʋʋrↄ, dee ka selse ẽ bãŋɛ ẽŋa n ẽŋɛ sɛla?" 52 Tɩ ba lebse yele ẽ yetɩ: "Fõn mẽ de la Galile nẽra bɩɩ? Ɛ bɩsɛ, fʋ wʋn bãŋɛ tɩ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa ka ze'etɩ Galile." (( 53 Tɩ nẽra woo daan kule a yire.

8

1 La Azezi sẽŋɛ la Oliivi tãŋa zuo. 2 Tɩ beere wiige bulika yʋ'ʋŋↄ yʋ'ʋŋↄ, tɩ a le lebe Wẽnde-kãtʋm na, tɩ nẽrba wuu daan sẽŋɛ a zẽ'am, tɩ a zẽa zãsna ba. 3 Tɩ lↄↄ karẽnsãandõma, la Farisi dõma tarɩ pↄka tɩ ba kuke tɩ a boe mı̃ ɩta yalsɩ wa'am wa botɩ a ze'ele nẽrba la tẽŋasʋka, 4 dee yele Azezi yetɩ: "Karẽnsãama, tõma kuke la pↄka wã tɩ a boe mı̃ ɩta yalsɩ. 5 Amoyisi bↄ tõma nõorɛ lↄↄ gõŋↄ la pʋam yetɩ, pↄka sãn ẽŋɛ wãna, tɩ lobe ẽ na kuga kʋ. La fõn yetɩ bo?" 6 Ba yele bɛla tɩ ba di la a yɛm bɩsɛ, tã'agɛ dõrɛ ẽ. Tɩ Azezi suure tara a nu'ubiire gʋlsra tẽŋa. 7 Tɩ ba ken sↄkra ẽ, tɩ a dↄ'ↄgɛ yele ba yetɩ: "Sɛka n boe yãma tẽŋasʋka ka tõm tõon-be'ego, a dẽŋɛ dɩkɛ kugre lobe ẽ." 8 Dee le suure gʋlsra tẽŋa. 9 La ban wõm bɛla la, bõnkɛgsɩ n dẽŋɛ yese ayɩla ayɩla, tɩ ba wuu yese, dee basɛ Azezi mã'a la pↄka la, tɩ a zɛ a nẽŋam. 10 Tɩ Azezi dↄ'ↄgɛ soke ẽ yetɩ: "Pↄka, sɛba n yõkɛ fʋ wa'am na bɛɛ? Nẽra nẽra ka di fʋ sarɩya sɩbgɛ fↄ?" 11 Tɩ pↄka la lerge Azezi yetɩ: "Ayɛɩ, Zuudãana." Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Mam mẽ kãn di fʋ sarɩya. Sẽŋɛ, la da le tõm tõon-be'ero.")) 12 Tɩ Azezi le tↄgɛ la nẽrba la yetɩ: "Mam de la dũnia peelem. Nẽr-sɛka n dolɩ mam, a kãn malɩn sẽnna lika pʋam, a wʋn yẽ peelem n bↄ'ↄrɩ vↄm." 13 Tɩ Farisi dõma yele ẽ yetɩ: "Fõn mẽŋa n bↄ'ↄrɩ fʋ mẽŋa kaseto, la dagɩ kaseto asɩra." 14 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Baa mam sãn bↄ'ↄra m mẽŋa kaseto, mam kaseto de la sɩra. Se'ere n soe la, mam mi mam n ze'ele zẽ'a wa'am, la mam n we'esɩ zẽ'a. La yãma ka mi mam n ze'ele zẽ'a, la mam n we'esɩ zẽ'a. 15 Yãma diti sarɩya la nẽrsaala n boorɩ se'em. La mam ka diti nẽra nẽra sarɩya. 16 La baa mam sãn dita sarɩya, mam sarɩyadia de la sɩra, se'ere n soe la, mam ka de m yɩla. La de la mam, la mam Sↄ n tõm mam na. 17 La yãma lↄↄ la pʋam la gʋlsɛ yetɩ: 'Nẽrba bayi kaseto de la sɩra.' 18 Mam mẽŋa n bↄ'ↄrɩ m mẽŋa kaseto, la mam Sↄ la n tõm mam na mẽ bↄ'ↄrɩ mam kaseto mɛ." 19 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "Fõn Sↄ la boe la bɛ?" Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Yãma ka mi mam, la ya ka mi mam Sↄ la. Ya sãn mi ni mam, ya wʋn mi ni mam Sↄ la mẽ." 20 Azezi n daan zãsnɩ nẽrba Wẽnde-kãtʋm na ligri lagsgↄ dagsɩ zẽ'am na, tɩ a tↄgɛ yetↄg-bãna. La nẽra nẽra ka yõkɛ ẽ, a wakatɛ n nãn ka paagɛ la ı̃yã. 21 Tɩ Azezi le yele ba yetɩ: "Mam wʋn fõrgɛ mɛ, la ya wʋn ɛ mam koŋe, la ya wʋn ki la ya tõon-be'ero la pʋam. Mam n we'esɩ zẽ'a na, ya kãn tã'agɛ wa'am bilam." 22 Tɩ Zifdõma sↄkra taaba yetɩ: "Ẽn yetɩ: 'Mam n we'esɩ zẽ'a na, ya kãn tã'agɛ wa'am bilam' na, a yetɩ a kʋ la a mẽŋa bɩɩ?" 23 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Yãma ze'ele la tẽŋa, la mam ze'ele la saazuum wa'am. Yãma de la dũnia wã nẽrba, la mam dagɩ dũnia wã nẽra. 24 Bɛla ı̃yã tɩ mam yetɩ, ya wʋn ki la ya tõon-be'ero la pʋam. Se'ere n soe la, ya sãn ka bↄ sɩra tɩ mam de la sɛka tɩ mam de la, ya wʋn ki la ya tõon-be'ero la pʋam." 25 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "Fõn de la ãne?" Tɩ a lerge ba yetɩ: "Mam de la sɛka tɩ mam yetɩ ya halɩ pↄspↄsɩ la. 26 Mam tarɩ nɩ yɛla zozo'e mɛ n wʋn tↄgɛ yãma yelle, dee di ya sarɩya. La sɛka n tõm mam na de la sɩra dãana, la sɛla tɩ mam wõm a zẽ'am n bɛla tɩ mam tↄgrɩ bↄ'ↄra dũnia dõma." 27 La ba ka bãŋɛ tɩ a tↄgrɩ ba la a Sↄ Nawẽnnɛ yelle. 28 Bɛla tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Ya sãn wa zẽkɛ Nẽrsaala Dayʋa la, ya wʋn bãŋɛ tɩ mam de la sɛka tɩ mam de la. La ya wʋn bãŋɛ tɩ mam ka ɩtɩ sɛla sɛla la m mẽŋa nõorɛ, mam Sↄ Nawẽnnɛ n pa'alɛ mam se'em na mã'a tɩ mam tↄgrɩ. 29 La sɛka n tõm mam na boe la mam mɛ, a ka basɛ mam m yɩla, se'ere n soe la, mam ɩtɩ la sɛla n ãn a sũure yẽlʋm daarɛ woo." 30 Ẽn tↄgɛ bɛla la, tɩ nẽrba zozo'e bↄ ẽ sɩra. 31 Tɩ Azezi yele Zifdõma sɛba n daan bↄ ẽ sɩra la yetɩ: "Ya sãn sakra mam yetↄga la ka basɛ, ya sɩrɩ de la mam karẽnbiisi. 32 La ya wʋn bãŋɛ sɩra, la sɩra la wʋn to'oge ya basɛ." 33 Tɩ nẽrba la lerge ẽ yetɩ: "Tõma de la Abraham yɩɩsɩ, tõma ka de nẽra nẽra yamsɩ. La wãne tɩ fõn yetɩ, tɩ wʋn to'oge tɩ mẽŋa?" 34 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ nẽr-sɛka woo n tõnnɩ tõon-be'ero de la tõon-be'ero yamŋa. 35 Yamŋa dagɩ yire la nẽra wakatɛ wuu, la yire la dayʋa de la yire la nẽra wakatɛ wuu. 36 Bɛla ı̃yã, Nawẽnnɛ Dayʋa la sãn to'oge ya basɛ, ya sɩrɩ to'oge ya mẽŋa. 37 Mam mi tɩ ya de la Abraham yɩɩsɩ. La yãma eerɩ mam mɛ tɩ ya kʋ, yãma n ka to'orɩ mam yetↄga la ı̃yã. 38 Mam tↄgrɩ la sɛla tɩ mam yẽ m Sↄ zẽ'am na. La yãma mẽ ɩtɩ la sɛla tɩ ya wõm ya sↄ zẽ'am na." 39 Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Abraham n de tõma sↄ." Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Ya sãn de nɩ na Abraham kↄma, ya wʋn tõm nɩ wʋ Abraham n tõm se'em na. 40 La yãma eerɩ mam mɛ lɛɛlɛ wã tɩ ya kʋ, mam n tↄgɛ yãma sɩra la tɩ mam wõm Nawẽnnɛ zẽ'am na ı̃yã. Abraham ka ẽŋɛ bɛla. 41 Ya tõnnɩ na ya sↄ n tõnnɩ se'em na." Tɩ ba yele ẽ yetɩ: "Tõma dagɩ tãmpı̃iba. Tõma tarɩ la sↄ ayɩla, n de Nawẽnnɛ." 42 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Nawẽnnɛ sãn de nɩ ya sↄ, ya wʋn nõŋɛ nɩ mam, se'ere n soe la, mam ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am. Mam ka wa'am m mẽŋa, ẽŋa n tõm mam. 43 Bẽm tɩ yãma ka wõnna mam yetↄga la võorɛ? La de la yãma n ka boorɩ tɩ ya sakɛ mam yetↄga la ı̃yã. 44 Ya sↄ de la Asũtãana, la ya boorɩ tɩ ya ẽŋɛ la ya sↄ la n boorɩ se'em na. A de la nẽr-kʋʋra halɩ pı̃'iluŋo. A ka boe sɩra pʋam, sɩra n ka boe a pʋam na ı̃yã. A sãn parna, ẽn ãn se'em n bɛla, se'ere n soe la, a de la põmpↄrma, la põmpↄrŋↄ wuu sↄ. 45 La, mam n tↄgrɩ sɩra la ı̃yã tɩ ya ka bↄ'ↄra mam sɩra. 46 Yãma nẽr-kãna n tã wʋn pa'alɛ tɩ mam tõm tõon-be'ego? La mam n tↄgrɩ sɩra la, bẽm tɩ ya ka bↄ'ↄra mam sɩra? 47 Sɛka n de Nawẽnnɛ nẽra selsrɩ la Nawẽnnɛ yetↄga. La yãma n dagɩ Nawẽnnɛ nẽrba la ı̃yã, bɛla tɩ ya ka sɛlsra." 48 Tɩ Zifdõma la yele ẽ yetɩ: "Tõma tarɩ bʋʋrↄ tɩ tõma yetɩ, fʋ de la Samaari nẽra, kʋlkã'arga n dolɩ fo." 49 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Kʋlkã'arga ka dolɩ mam, mam nã'asrɩ la m Sↄ, la yãma ka sakɛ tɩ ya nã'asra mam. 50 Mam ka eerɩ m mẽŋa nã'asgↄ. Nẽra ayɩla n boe n eerɩ mam nã'asgↄ, dee dita sarɩya. 51 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ nẽra sãn sakɛ mam yetↄga, a kãn malɩn ki." 52 Tɩ Zifdõma yele ẽ yetɩ: "Nãnannɛ wã tõma bãŋɛ mɛ tɩ kʋlkã'arga n sɩrɩ dolɩ fo. Abraham la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsrɩba la ki mɛ. Tɩ fõn yetɩ, nẽra sãn sakɛ fõn yetↄga, a kãn malɩn ki. 53 Fõn gãnnɩ tõma yaaba Abraham n ki la mɛ bɩɩ? Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsrɩba la mẽ ki mɛ. Fõn tẽ'esɛ tɩ fõn de la ãne?" 54 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam sãn nã'asra m mẽŋa, mam nã'asgↄ la de la zãŋa. La de la mam Sↄ la n nã'asrɩ mam, sɛka tɩ ya wi'iri ya Nawẽnnɛ na. 55 La yãma ka mi ẽ. La mam nõo mi ẽ. Mam sãn yetɩ, mam ka mi ẽ, mam wʋn dɛna la põmpↄrma wʋ yãma la. La mam mi ẽ mɛ, dee sakra a yetↄga. 56 Ya sↄ Abraham yʋʋn ẽŋɛ la sũ-yẽlga sɩrʋm tɩ a wʋn wa yẽ mam daarɛ la, la a yẽ mɛ, ẽŋɛ sũ-yẽlga." 57 Tɩ Zifdõma la yele Azezi yetɩ: "Fõn nãn ka paagɛ yʋʋma pinuu mẽŋa dee yẽ Abraham?" 58 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ Abraham n yʋʋn nãn ka boe la, mam boe mɛ." 59 Tɩ ba pı̃'ise kuga tɩ ba lobe ẽ. Tɩ Azezi li'ise Wẽnde-kãtʋm na yese.

9

1 La Azezi daan sẽnnɩ tↄlla mɛ, yẽ bʋraa tɩ ba dↄgɛ ẽ tɩ a dɛna fʋa. 2 Tɩ a karẽnbiisi soke ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, nẽr-kãna n tõm tõon-be'ero? Bʋraa wã bɩɩ a sↄ bɩɩ a ma n tõm tõon-be'ero, tɩ ba dↄgɛ ẽ tɩ a dɛna fʋa?" 3 Tɩ Azezi lerge yetɩ: "La dagɩ bʋraa wã bɩɩ a sↄ bɩɩ a ma tõon-be'ero ı̃yã, tɩ a dɛna fʋa. La de la Nawẽnnɛ n yetɩ a tõm na ẽ pa'alɛ a tõoma. 4 Dẽnɩ tɩ tõma tõm sɛka n tõm mam na tõoma, la nãn ken dɛna wʋntɛɛŋa wã. Yʋ'ʋŋↄ sẽm mɛ tɩ nẽra kãn le tã'agɛ tõm. 5 Mam n nãn boe dũnia pʋam wã, mam de la dũnia peelem." 6 A yele bɛla dee tʋbsɛ la nõtõorʋm tẽŋa bũn tẽntõnnↄ bɩ fʋa la nini, 7 dee yele ẽ yetɩ: "Sẽŋɛ ka wire fʋ nẽŋa Silowe kʋlgam." (Silowe võorɛ de la "sɛka tɩ ba tõm".) Tɩ a sẽŋɛ ka wire a nẽŋa, dee lɛbra, tɩ a nini na yẽta. 8 Tɩ a sawiiba, la sɛba n mi ẽ kʋrʋm tɩ a sosrɩ mɛ na yetɩ: "Dagɩ ẽna n daan zı̃ sↄsra la?" 9 Tɩ sɛba yetɩ: "La de la ẽŋa." Tɩ basɛba yetɩ: "Ayɛɩ, a wõn na ẽŋa dee la dagɩ ẽ." Tɩ a mẽŋa yetɩ: "La de la mam." 10 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "La ẽŋɛ la wãne tɩ fõn nini na yãŋa yẽta?" 11 Tɩ a lerge ba yetɩ: "Bʋraa la yʋ'ʋrɛ n de Azezi la n bũn tẽntõnnↄ bɩ mam nini, dee yele mam tɩ m sẽŋɛ Silowe kʋlgam ka wire. Tɩ mam sẽŋɛ ka wire, yãŋa yẽta." 12 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "A boe la bɛ?" Tɩ a lerge yetɩ: "Mam ka mi." 13 Tɩ ba tarɩ sɛka n daan de fʋa la sẽŋɛ Farisi dõma zẽ'am. 14 La Azezi n daan bũn tẽntõnnↄ bɩ fʋa la nini daar-sɛka tɩ a yẽta la, daan de la Zifdõma vo'osgo daarɛ. 15 Tɩ Farisi dõma la mẽ le soke ẽ yetɩ: "La ẽŋɛ la wãne tɩ fõn yẽta?" Tɩ a lerge ba yetɩ: "A bũn na tẽntõnnↄ bɩ mam nini, tɩ mam wire, yãŋa yẽta." 16 Tɩ Farisi dõma basɛba yetɩ: "Nẽr-ẽna wã ka ze'ele Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am, se'ere n soe la, a ka sakrɩ vo'osgo daarɛ sisgo." Tɩ basɛba yetɩ: "Nẽra n de tõon-be'ero dãana wʋn ẽŋɛ la wãne tõm tõon-yãlma wãna?" Tɩ welgre kẽ Farisi dõma la tẽŋasʋka. 17 Tɩ ba le soke bʋraa la yetɩ: "Fõn wʋn yele a yelle tɩ bẽm, ẽn basɛ tɩ fõn nini yẽta la?" Tɩ a lerge ba yetɩ: "A de la Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa." 18 Tɩ Zifdõma nẽŋadõma la ka bↄↄra tɩ ba sakɛ tɩ a daan de la fʋa dee yãŋa yẽta, tɩ ba wi a sↄ la a ma, 19 soke ba yetɩ: "Ẽna de la yãma dayʋa la tɩ yãma yetɩ yãma dↄgɛ ẽ tɩ a dɛna la fʋa la? La ẽŋɛ la wãne tɩ a yãŋa yẽta?" 20 Tɩ a sↄ la a ma lerge yetɩ: "Tõma mi tɩ a de la tõma dayʋa, la tõma daan dↄgɛ ẽ tɩ a dɛna la fʋa. 21 La tõma ka mi lan ẽŋɛ se'em tɩ a yãŋa yẽta, bɩɩ sɛka n botɩ a nini na yẽta. Soke-ya ẽ, tɩ a ka le dɛna bia, a mẽŋa wʋn tↄgɛ." 22 A sↄ la a ma la n zotɩ Zifdõma nẽŋadõma la ı̃yã tɩ ba yele bɛla. Zifdõma nẽŋadõma la daan dẽŋɛ tↄgɛ kʋ mɛ yetɩ, nẽra sãn sakɛ tɩ Azezi de la Krisi, bãma wʋn yese ẽ mɛ ba wẽndeego la pʋam. 23 Bɛla n soe tɩ a sↄ la a ma la yetɩ: "Soke-ya ẽ tɩ a ka de bia." 24 Tɩ ba le wi bʋra-sɛka n daan de fʋa la nõorɛ ayi pʋam, yele ẽ yetɩ: "Tↄgɛ sɩra Nawẽnnɛ ı̃yã. Tõma mi tɩ bʋra-ẽna de la tõon-be'ero dãana." 25 Tɩ a lerge yetɩ: "A sãn dɛna tõon-be'ero dãana, bɩɩ a dagɩ tõon-be'ero dãana, mam ka mi. Mam n mi sɛla de la, mam daan de la fʋa, la lɛɛlɛ wã mam yẽtɩ mɛ." 26 Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "A ẽŋɛ fõn na bẽm? A ẽŋɛ la wãne botɩ fõn yẽta?" 27 Tɩ a lerge ba yetɩ: "Mam põn dẽŋɛ yele ya mɛ, tɩ ya ka selse, bẽm tɩ ya le bↄↄra tɩ ya wõm? Yãma mẽ boorɩ tɩ ya lebge la a karẽnbiisi bɩɩ?" 28 Tɩ ba tʋ ẽ, dee yetɩ: "Fõn de a karẽnbia, tõma de la Amoyisi karẽnbiisi. 29 Tõma mi tɩ Nawẽnnɛ yʋʋn tↄgɛ bↄ la Amoyisi, la ẽna, tõma ka mi ẽn ze'ele zẽ'e-sɛka." 30 Tɩ bʋraa la yele ba yetɩ: "Ẽna de la yel-di'iŋa, yãma ka mi ẽn ze'ele zẽ'a, la ẽŋa n botɩ mam nini yẽta. 31 Tõma mi tɩ Nawẽnnɛ ka selsrɩ tõon-be'ero dõma sosgo, la nẽra sãn pʋ'ʋsra ẽ, dee ɩta ẽn boorɩ se'em, a selsrɩ la ẽŋa dãana sosgo. 32 Halɩ pı̃'iluŋo, ba nãn ka wõm tɩ nẽra botɩ nẽra tɩ ba dↄgɛ ẽ tɩ a dɛna fʋa nini yẽta. 33 Bʋra-ẽna sãn ka ze'ele nɩ Nawẽnnɛ zẽ'am, a kãn yãŋɛ nɩ ẽŋɛ sɛla sɛla." 34 Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Ba dↄgɛ fõn na tõon-be'ero pʋam, tɩ fõn yetɩ fʋ pa'alɛ tõma?" Tɩ ba dige ẽ ba wẽndeem na. 35 Tɩ Azezi wõm tɩ ba dige ẽ mɛ, yãŋa wa yẽ ẽ, soke ẽ yetɩ: "Fõn bↄ Nẽrsaala Dayʋa la sɩra mɛ?" 36 Tɩ a lerge yetɩ: "Zuudãana, Nẽrsaala Dayʋa la de la ãne? Yele ma tɩ m bↄ ẽ sɩra." 37 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Fʋ yẽ ẽ mɛ, ẽŋa n tↄgrɩ la fʋ lɛ wã." 38 Tɩ bʋraa la yetɩ: "Zuudãana, mam bↄ fʋ sɩra mɛ", dee ka dũma Azezi nẽŋam. 39 Tɩ Azezi yele yetɩ: "Mam wa'am dũnia wã zuo tɩ welgre n bↄna, tɩ fↄↄsɩ yẽta, dee tɩ sɛba n yẽtɩ la lebge fↄↄsɩ." 40 Tɩ Farisi dõma sɛba n daan boe mı̃ na n wõm bɛla la, soke ẽ yetɩ: "Tõma mẽ de la fↄↄsɩ bɩɩ?" 41 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Ya sãn de nɩ fↄↄsɩ, ya tõon-be'ero taalɛ ka boe ya zuo. La lɛɛlɛ wã, yãma yetɩ yãma yẽtɩ mɛ, bɛla tɩ ya tõon-be'ero taalɛ bↄna ya zuo."

10

1 La Azezi daan yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ nẽr-sɛka n ka dolɩ zanõrɛ kẽ'era piisi denne pʋam, dee dↄla lalga kẽ'era, ẽŋa de la nayiga la fãara. 2 La nẽr-sɛka n dolɩ zanõrɛ la kẽ'era, ẽŋa n de piisi la dũnsı̃ina. 3 La zanõrɛ la gu'ura yo'orɩ mɛ bↄ'ↄra ẽŋa. Tɩ piisi la mina a kõa, tɩ a wi'ira ẽn soe sɛba la yʋ'ʋra, botɩ ba dↄla ẽ yɛsra. 4 La a sãn tarɩ a piisi la wuu yese, a tollɩ la ba nẽŋa sẽnna, tɩ ba dↄla ẽ, ban mi a kõa la ı̃yã. 5 La ba kãn malɩn doose sãana, ba wʋn zoe mɛ fõrgɛ dee basɛ ẽ, ban ka mi a kõa la ı̃yã." 6 Azezi makɛ la makrɛ ẽna wã bↄ ba, la ba ka bãŋɛ ẽn tↄgɛ se'em bↄ ba la võorɛ. 7 Tɩ Azezi le yele ba yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ mam n de piisi denne na zanõrɛ. 8 Sɛba wuu n dẽŋɛ mam wa'am na de la nayigba la fãarba, la piisi la ka selse ba. 9 Mam n de zanõrɛ la. La nẽr-sɛka n dolɩ mam zẽ'am kẽ'era, a wʋn yẽ fãarɛ. La a wʋn kẽ'era dee yɛsra, yẽta a dia. 10 Nayiga sẽm tɩ a zũ mɛ, la a kʋ, la a sã'am mã'a, la mam wa'am tɩ nẽrba n yẽ vↄm sõŋa sõŋa." 11 Tɩ Azezi le yele ba yetɩ: "Mam n de dũnsı̃in-sõŋↄ. Dũnsı̃in-sõŋↄ sakɛ kũm mɛ a piisi ı̃yã. 12 La nẽra n tõnnɩ tɩ ba yↄↄra ẽ, tɩ a ka sↄna piisi la, a ka bɩsrɩ ba sõŋa, la a sãn yẽ saasaa n sẽm, a basrɩ piisi la mɛ dee zↄta. La saasaa la wʋn yõgɛ piisi la mɛ, botɩ ba wɩrgɛ. 13 Se'ere n soe la, a tõnnɩ tↄ'ↄra la yↄↄrↄ, a ka fablɩ piisi la yelle. 14 Mam n de dũnsı̃in-sõŋↄ la, la mam mi m piisi la mɛ, tɩ ba mẽ mina mam, 15 wʋ mam Sↄ Nawẽnnɛ n mi mam, tɩ mam mẽ mina ẽ se'em na. Mam sakɛ kũm mɛ m piisi la ı̃yã. 16 La mam tarɩ piisi basɛba mɛ n ka boe denne wã pʋam. Dẽnɩ tɩ mam tarɩ ba wa'am, tɩ ba wõm mam kõa, lagɩm na bãna tɩ ba dɛna ayɩla, tɩ dũnsı̃ina ayɩla bɩsra ba. 17 Mam Sↄ nõŋɛ mam mɛ, mam n dɩkɛ m vↄm bↄ'ↄra nẽrsaalba, dee wʋn le to'oge ẽ na ı̃yã. 18 Nẽra nẽra ka to'orɩ mam vↄm. Mam mẽŋa n wʋn dɩkɛ ẽ bↄ. Mam tarɩ pãŋa mɛ wʋn dɩkɛ m vↄm bↄ, dee tara pãŋa wʋn le to'oge ẽ. Mam Sↄ n bↄ mam nõorɛ tɩ m ẽŋɛ se'em n bɛla." 19 Yetↄg-bãna ı̃yã tɩ welgre daan le wa'am Zifdõma la tẽŋasʋka. 20 Tɩ basɛba zozo'e yetɩ: "Kʋlkã'arga n dolɩ ẽ, a de la zↄlgↄ, bẽm tɩ ya sɛlsra ẽ?" 21 Tɩ basɛba yetɩ: "Yetↄg-bãna wã dagɩ kʋlkã'arga n dolɩ nẽra yetↄga. Kʋlkã'arga tã wʋn botɩ fʋa nini yẽta?" 22 Wakat-ẽŋa Zifdõma Wẽnde-kãtɛ la malgrɛ tẽerɛ kibsa n daan boe Zerizalɛm. La daan de la ↄↄrↄ wakatɛ. 23 Tɩ Azezi sẽŋɛ Wẽnde-kãtʋm na ka gilgra zẽ'e-sɛka tɩ ba wi'iri tɩ Asalomõ võnana la. 24 Tɩ Zifdõma lagsɛ gilge ẽ, yele ẽ yetɩ: "Fõn wʋn basɛ tɩ tõma sẽ'ena ka paagɛ la dabʋrɛ? Fʋ sãn dɛna la Krisi la, sɛka tɩ Nawẽnnɛ tõm na, fʋ yele to sɩra sɩra." 25 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam põn yele ya mɛ, tɩ ya ka bↄ mam sɩra. Tõon-sɛba tɩ mam tõnnɩ na m Sↄ yʋ'ʋrɛ la, pa'alɩ mam n de sɛka mɛ. 26 La yãma ka bↄ mam sɩra, yãma n dagɩ mam piisi la ı̃yã. 27 Mam piisi la wõnnɩ mam kõa mɛ, mam mi ba mɛ, la ba dolɩ mam mɛ. 28 Mam bↄ'ↄrɩ ba la vↄm n ka ba'asrɩ, tɩ ba kãn malɩn sã'am, la nẽra ka tã wʋn fãagɛ ba mam nu'usum. 29 Mam Sↄ la n bↄ mam bãma la, a gãnnɩ sɛla woo mɛ, nẽra ka tã wʋn fãagɛ ba mam Sↄ la nu'usum. 30 Mam, la mam Sↄ la de la ayɩla." 31 Tɩ Zifdõma le pı̃'ise kuga tɩ ba lobe ẽ kʋ. 32 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Mam Sↄ botɩ mam tõm tõon-sõma zozo'e mɛ pa'alɛ ya. Tõon-sõma bãma pʋam, tõon-kãna ı̃yã tɩ ya bↄↄra tɩ ya lobe mam na kuga?" 33 Tɩ Zifdõma la lerge ẽ yetɩ: "La dagɩ tõon-sõma yelle tɩ tõma bↄↄra tɩ tɩ lobe fʋ la kuga kʋ, la de la Nawẽnnɛ yʋ'ʋr-sã'aŋↄ la ı̃yã, fõn de nẽrsaala dee ẽŋɛ fʋ mẽŋa tɩ fõn de la Nawẽnnɛ na ı̃yã." 34 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "La gʋlsɛ ya lↄↄ gõŋↄ la pʋam tɩ Nawẽnnɛ yetɩ: 'Ya de la wẽna.' 35 Tɩ mi tɩ Nawẽnnɛ gõŋↄ yetↄga la de la sɩra, la a ka tã wʋn sã'am. A wi'iri sɛba tɩ a tↄgɛ yetↄga bↄ ba la tɩ wẽna. 36 La mam tɩ Nawẽnnɛ looge tõm dũnia zuo wã, yãma yele mam tɩ m sã'anɩ la Nawẽnnɛ yʋ'ʋrɛ, mam n yele tɩ mam de la Nawẽnnɛ Dayʋa la ı̃yã? 37 Mam sãn ka tõnna m Sↄ tõoma, ya da bↄ mam sɩra. 38 La mam sãn tõnna a tõoma, baa ya sãn ka bↄ mam sɩra, ya bↄ m tõoma la sɩra, tɩ ya tã'agɛ bãŋɛ, la ya sakɛ sɩra tɩ mam Sↄ la boe la mam lɛ mɛ, tɩ mam mẽ bↄna la ẽ." 39 Tɩ ba le zɩgra tɩ ba yõkɛ ẽ, tɩ a põsɛ. 40 La ẽn põsɛ la, a le dooge la Zʋrdẽ kʋlaa la doone, zẽ'e-sɛka tɩ Azã daan pↄsɛ bↄna mı̃ misri nẽrba ko'om pʋam na, ka bↄna bilam. 41 Tɩ nẽrba zozo'e daan sẽŋɛ a zẽ'am. Ba daan tↄgrɩ yetɩ: "Azã ka tõm tõon-yãlma baa ayɩla, la Azã n daan tↄgɛ bʋra-ẽna yelle se'em wuu la de la sɩra." 42 La nẽrba zozo'e bↄ ẽ sɩra mɛ bilam.

11

1 Bʋraa ayɩla n daan boe Betani tɩ a yʋ'ʋrɛ dɛna Alazaarɩ, tɩ bã'a yõkɛ ẽ. A tãpa Amaari la a Amartɩ daan kẽ'erɩ la tẽn-ẽŋa pʋam. 2 La de la Amaari ẽŋa n daan ka'agɛ tɩdarɛ kaam ẽŋɛ Azezi nãma, dɩkɛ a zomto duuse ba la. Ẽŋa tã n de Alazaarɩ n bẽ'erɩ la. 3 Tɩ a tãpa la daan tõm tɩ ba ka yele Azezi yetɩ: "Zuudãana, fʋ sɩrɛ la bẽ'erɩ mɛ." 4 La Azezi n wõm bɛla la, tɩ a yetɩ: "Bã'a-ẽna ba'asgↄ kãn dɛna kũm. La de la tɩ Nawẽnnɛ yʋ'ʋrɛ yẽ zẽkrɛ, la tɩ Nawẽnnɛ Dayʋa la yʋ'ʋrɛ wʋn zẽkɛ bõn-ẽŋa pʋam." 5 La Azezi daan nõŋɛ Amartɩ la a yɩbga, la Alazaarɩ mɛ. 6 La ẽn wõm tɩ Alazaarɩ bẽ'erɩ mɛ na, a ken weege ẽn daan boe zẽ'e-sɛka la dabsa ayi. 7 Bɛla poorʋm tɩ a yele a karẽnbiisi la yetɩ: "Tɩ lebe-ya Zude." 8 Tɩ a karẽnbiisi la yele ẽ yetɩ: "Karẽnsãama, lɛɛlɛ wã tɩ Zifdõma daan eerɩ fõn tɩ ba lobe la kuga kʋ. Dee tɩ fõn le yetɩ fʋ lebe bilam?" 9 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Bulika tɩ la ka paagɛ zaanõorɛ, la de la karf-pia la ayi tɩ wʋntɛɛŋa boe. Nẽra sãn sẽnna wʋntɛɛŋa, a ka wẽ'erɩ a nãma, se'ere n soe la, dũnia peelem boe mɛ, tɩ a yẽta. 10 La nẽra sãn sẽnna yʋ'ʋŋↄ, a wẽ'erɩ a nãma mɛ, se'ere n soe la, peelem ka boe tɩ a yẽta." 11 Azezi yele bɛla dee yele ba yetɩ: "Tɩ sɩrɛ Alazaarɩ gı̃sri mɛ, la mam wʋn sẽŋɛ ka nẽegɛ ẽ." 12 Tɩ a karẽnbiisi la yele ẽ yetɩ: "Zuudãana, a sãn gı̃sra, a wʋn yẽ ı̃mã'asʋm." 13 Azezi tↄgɛ ba la Alazaarɩ kũm yelle. La ba tẽ'esɛ tɩ a tↄgrɩ la gẽem yelle. 14 Bɛla tɩ Azezi tↄgɛ ba vẽelga yetɩ: "Alazaarɩ ki mɛ. 15 La mam n daan ka boe mı̃ na, mam ɩtɩ sũ-yẽlga mɛ yãma ı̃yã, tɩ ya wʋn bↄ mam sɩra. Tɩ sẽŋɛ-ya a zẽ'am." 16 Tɩ Atoma (sɛka tɩ ba wi'iri tɩ "Lɩɩba" la) yele a karẽnbi-taaba yetɩ: "Tɩ mẽ sẽŋɛ-ya tɩ tɩ ka lagɩm ki." 17 Azezi n daan paagɛ la, tɩ ban laagɛ Alazaarɩ de la dabsa anaasɩ. 18 La Betani daan lɛm Zerizalɛm masɛ wʋ kilomẽtrɩ atã. 19 Tɩ Zifdõma zozo'e wa'am tɩ ba pʋ'ʋsɛ Amartɩ, la Amaari ba tã la kũm. 20 La Amartɩ n wõm tɩ Azezi sẽm mɛ na, a daan yese mɛ tʋ'ʋsɛ ẽ. Dee tɩ Amaari weege zẽa yire. 21 Tɩ Amartɩ yele Azezi yetɩ: "Zuudãana, fõn daan sãn boe nɩ kalam, mam tã wã kãn ki. 22 La lɛɛlɛ wã, mam ken mina tɩ bõn-sɛka woo tɩ fõn wʋn sose Nawẽnnɛ, a wʋn bↄ fↄ." 23 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Fʋ tã la wʋn vo'oge basɛ kũm." 24 Tɩ Amartɩ lerge ẽ yetɩ: "Mam mi tɩ a wʋn vo'oge dũnia ba'asgↄ daarɛ, tɩ kũm wuu wʋn vo'oge la." 25 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Mam n de kũm vo'ore dãana, la vↄm dãana. Sɛka n bↄ mam sɩra, baa a sãn ki, a wʋn vo'oge. 26 La sɛka woo n vↄa dee bↄ mam sɩra, kũm kãn tã'agɛ ẽ wakatɛ wuu. Fõn bↄ bõn-ẽna sɩra?" 27 Tɩ Amartɩ lerge ẽ yetɩ: "Ẽe, Zuudãana, mam bↄ sɩra tɩ fõn de la Krisi, Nawẽnnɛ Dayʋa la n sẽm dũnia zuo la." 28 La ẽn yele bɛla la, a fõrgɛ mɛ, sẽŋɛ ka wi a yɩbga Amaari, sʋgɛ yele ẽ yetɩ: "Karẽnsãama wa'am mɛ, dee wi'ira fõn." 29 La Amaari n wõm bɛla la, a isge mɛ tↄtↄ wɛ'ɛsa a zẽ'am. 30 La Azezi daan nãn ka paagɛ tẽŋa la pʋam, a ken bↄna la Amartɩ n daan tʋ'ʋsɛ ẽ zẽ'e-sɛka la. 31 Tɩ Zifdõma sɛba n wa'am wa pʋ'ʋsɛ kũm na, dee bↄna la Amaari lɛ yire la pʋam na, yẽ tɩ a isge tↄtↄ yɛsra, tɩ ba tẽ'esra tɩ a we'esɩ la yↄↄm tɩ a ka kaasɛ, tɩ ba dↄla ẽ. 32 La Amaari n paagɛ Azezi n boe zẽ'e-sɛka la, yẽ ẽ na, a yigle mɛ a nẽŋam, yele ẽ yetɩ: "M Zuudãana, fõn daan sãn boe nɩ kalam, mam tã wã kãn ki." 33 La Azezi n daan yẽ tɩ a kellɩ mɛ, la Zifdõma la n dolɩ ẽ na mẽ kellɩ mɛ na, tɩ a sũure sã'am halɩ, tɩ la dãam ẽ zozo'e, 34 tɩ a soke ba yetɩ: "Yãma laagɛ ẽ na bɛ?" Tɩ ba yele ẽ yetɩ: "Zuudãana, wa'am wa bɩsɛ." 35 Tɩ Azezi kɛlla. 36 Tɩ Zifdõma la n yẽ bɛla la, yetɩ: "Bɩsɛ-ya ẽn nõŋɛ ẽ se'em." 37 Tɩ basɛba yele yetɩ: "Dagɩ bʋra-ẽna n daan botɩ fʋa la nini yẽta la, a ka tã wʋn basɛ nɩ tɩ ẽna mẽ da ki?" 38 Tɩ Azezi sũure le sã'am halɩ, tɩ a wɛ'ɛsa yↄↄm na. Yↄↄgↄ la daan de la tãmpı̃a yoko, tɩ kugre lige a nõorɛ. 39 Tɩ Azezi yetɩ: "Lakɛ-ya kugre la." Tɩ sɛka n ki la tã Amartɩ yele Azezi yetɩ: "M Zuudãana, a põn põ'ogɛ mɛ, se'ere n soe la, la de la dabsa anaasɩ n wãna tɩ a boe yↄↄm." 40 Tɩ Azezi soke ẽ yetɩ: "Mam ka yele fʋ yetɩ, fʋ sãn bↄ mam sɩra, fʋ wʋn yẽ Nawẽnnɛ na'am pãŋa?" 41 Tɩ ba lakɛ kugre la. Tɩ Azezi gorge saazuum yetɩ: "M Sↄ, mam pʋ'ʋsrɩ fↄ, fõn selse mam pʋ'ʋsgↄ la. 42 Mam mi tɩ daarɛ woo fʋ selsrɩ mam pʋ'ʋsgↄ mɛ. La mam yele bɛla la nẽr-kʋʋŋↄ wã ı̃yã, tɩ ba wʋn bↄ sɩra tɩ fõn tõm mam." 43 A yele bɛla dee tↄgɛ la ke'enke'em yetɩ: "Alazaarɩ, yese!" 44 Tɩ sɛka n daan ki la isge yese. Tɩ tãna vile a nãma la a nu'usi, la tãnnɛ ayẽma n vile a nẽŋa. Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Lorge-ya tãna la, dee basɛ ẽ tɩ a fõrgɛ." 45 La Zifdõma sɛba n daan wa'am Amaari zẽ'am wa yẽ Azezi n ẽŋɛ se'em na, ba zozo'e bↄ ẽ sɩra mɛ. 46 Tɩ basɛba sẽŋɛ Farisi dõma zẽ'am ka yele ba Azezi n ẽŋɛ se'em na. 47 Tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma, la Farisi dõma lagsɛ ba sarɩyaditba kẽma yetɩ: "Tɩ wʋn ẽŋɛ la wãne? Bʋra-ẽna wã tõnnɩ la tõon-yãlma zozo'e. 48 Tɩ sãn basɛ ẽ tɩ a ɩta bɛla, nẽrba wuu wʋn bↄ ẽ sɩra mɛ, la Rom dõma wʋn wa'am wa sã'am tɩ Wẽnde-kãtɛ wã, la tɩ so'olʋm wã wuu mɛ." 49 Tɩ ba nẽra ayɩla yʋ'ʋrɛ n de Akayifu n daan de kãabgↄ kẽma nẽŋadãana yʋʋn-ẽŋa, yele ba yetɩ: "Yãma ka mi sɛla sɛla. 50 Ya ka mi tɩ bʋraa ayɩla sãn ki nẽrba la ı̃yã, n sõɩ tɩ buuri la wuu n wʋn sã'am?" 51 La, la dagɩ a mẽŋa yɛm tɩ a yele bɛla, la de la ẽn daan de kãabgↄ kẽma nẽŋadãana yʋʋn-ẽŋa la tɩ a to'oge Nawẽnnɛ yetↄga tↄgɛ yetɩ, dẽnɩ tɩ Azezi wa ki bↄ bãma buuri la. 52 La, la dagɩ bãma buuri la mã'a ı̃yã tɩ la masɛ tɩ a ki, la de la Nawẽnnɛ kↄma n wɩrgɛ zẽ'esɩ wuu la ı̃yã, tɩ a yetɩ a lagsɛ ba tɩ ba lebge buuri ayɩla. 53 La sẽŋɛ la daar-ẽŋa, tɩ Zifdõma nẽŋadõma ẽŋɛ nõorɛ ayɩla tɩ ba kʋ ẽ. 54 Bɛla ı̃yã tɩ Azezi ka le ɛɛra Zifdõma tẽŋasʋka tɩ ba yẽta ẽ. A fõrgɛ bilam sẽŋɛ la tẽnsɩ n lɛm mõom, ka kẽ'era tẽŋa yʋ'ʋrɛ n de Efrayim la a karẽnbiisi la. 55 La Zifdõma Zↄↄg-basɛ kibsa n daan lɛm, tɩ nẽrba zozo'e ze'ele tẽn-pɩgsɩ pʋam sẽŋɛ Zerizalɛm lan dẽŋɛ Zↄↄg-basɛ kibsa la, tɩ ba ka malgɛ ba mẽŋa wʋ ba sisgo n yetɩ ba ɩta se'em na. 56 Tɩ ba ɛɛra Azezi, sẽŋɛ ka zɛ Wẽnde-kãtʋm na sↄkra taaba yetɩ: "Yãma tẽ'esɛ la dẽna? A sɩrɩ kãn wa'am kibsa wã?" 57 La kãabgↄ kẽma nẽŋadõma, la Farisi dõma la daan bↄ la nõorɛ tɩ nẽra sãn mina ẽn boe zẽ'a, a pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ.

12

1 Zↄↄg-basɛ kibsa daan deege la dabsa ayoobɩ la a paagɛ, tɩ Azezi sẽŋɛ Betani, ẽn vo'oge Alazaarɩ tẽn-sɛka la. 2 Tɩ ba daan ẽŋɛ dia bilam bↄ ẽ, tɩ Amartɩ daan pʋta dia la. La Alazaarɩ daan lagɩm na nẽrba la zẽa la Azezi dita. 3 Tɩ Amaari dɩkɛ tɩdarɛ ka-sõma ligri n zo'oge, tɩ ba wi'iri tɩ "naarɩ" n paagɛ lɩtrɩ pʋsʋka wa'am wa ka'agɛ ẽŋɛ Azezi nãma, dɩkɛ a zomto duuse ba. Tɩ yire la wuu lebge tɩdarɛ kaam na yũuŋo. 4 Tɩ Azezi karẽnbia ayɩla yʋ'ʋrɛ n de Azudaasɩ Iskariyo, sɛka n wʋn wa pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ na, yetɩ: 5 "Tɩ sãn koose nɩ tɩdarɛ kaam wã lig-kõba kↄbstã, tɩ kãn dɩkɛ ligri la bↄ nasdõma?" 6 Ẽn yele bɛla la, dagɩ tɩ a fablɩ la nasdõma yelle, la de la ẽn de nayiga, la ẽŋa n tarɩ ba ligri tãmpↄkↄ, zũura sɛla tɩ ba sũm a pʋam na. 7 Tɩ Azezi yetɩ: "Basɛ-ya pↄka la bãalam, tɩ a dẽŋɛ ẽŋɛ la ba wʋn ẽŋɛ mam se'em mam laarɛ daarɛ. 8 Nasdõma boe la ya lɛ mɛ daarɛ woo, la mam kãn bↄna la ya daarɛ woo." 9 Tɩ Zifdõma zozo'e wõm tɩ Azezi boe la Betani. Tɩ ba sẽŋɛ mı̃, la dagɩ Azezi mã'a ı̃yã tɩ ba sẽŋɛ, ba sẽŋɛ tɩ ba mẽ ka yẽ la Alazaarɩ tɩ Azezi daan vo'oge la. 10 Tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma la bãm yetɩ, bãma mẽ wʋn kʋ Alazaarɩ mɛ, 11 tɩ la de la ẽŋa ı̃yã tɩ Zifdõma zozo'e basɛ bãma dee bↄ Azezi sɩra. 12 Tɩ beere wiige, tɩ nẽr-kʋʋŋↄ la n wa'am kibsa la wõm tɩ Azezi sẽm Zerizalɛm. 13 Tɩ ba kↄ karkↄnsɩ võorↄ tʋ'ʋsra ẽ, dee tↄgra ke'enke'em yetɩ: "Ozaana! Pẽgɛ-ya nẽr-sɛka n sẽm na Zuudãana Nawẽnnɛ yʋ'ʋrɛ la, ẽŋa n de Ɩsrayɛlɩ dõma naba la." 14 Tɩ Azezi yẽ bõn-biire bã ẽ wʋ lan gʋlsɛ Nawẽnnɛ gõŋↄ pʋam se'em yetɩ: 15 "Siyõ nẽrba, da zↄta-ya dabeem. Bɩsɛ-ya, ya naba n bã bõn-biire sẽna la." 16 La Azezi karẽnbiisi la daan nãn ka bãŋɛ yel-ẽŋa võorɛ. La Azezi n yãŋa wa yẽ na'am pãŋa Nawẽnnɛ zẽ'am na, tɩ ba tẽegɛ tɩ bõn-ẽŋa n gʋlsɛ a yelle, la ba daan ẽŋɛ la bɛla bↄ ẽ. 17 La nẽr-sɛba n wa bↄna Azezi zẽ'am, wakat-sɛka tɩ a wi Alazaarɩ tɩ a vo'oge ze'ele yↄↄgↄ pʋam yese la, daan pa'alɛ nẽrba la ẽn daan ẽŋɛ se'em mɛ. 18 Bɛla n soe tɩ nẽr-kʋʋŋↄ la tʋ'ʋsɛ ẽ, ban wõm tɩ a tõm na tõon-yãlm-ẽŋa la ı̃yã. 19 Bɛla tɩ Farisi dõma yɛta taaba yetɩ: "Ya yẽ ya, ya ka tã wʋn ẽŋɛ sɛla sɛla. Bɩsɛ-ya, nẽrba wuu dolɩ ẽ mɛ." 20 La Grɛkɩdõma n daan boe nẽr-sɛba n sẽŋɛ Zerizalɛm kibsa tɩ ba pʋ'ʋsɛ Nawẽnnɛ na pʋam. 21 Bãma n sẽŋɛ Afilipi n ze'ele Betisayida n boe Galile so'olʋm pʋam na zẽ'am, ka yele ẽ yetɩ: "Kɛ'ɛma, tõma boorɩ tɩ tɩ yẽ la Azezi." 22 Tɩ Afilipi sẽŋɛ ka yele A'ãndre, tɩ A'ãndre la Afilipi doose taaba sẽŋɛ ka yele Azezi. 23 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Wakatɛ la paagɛ mɛ tɩ Nẽrsaala Dayʋa la wʋn yẽ a na'am pãŋa. 24 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ ba sãn ka bʋrɛ ke-biire tɩ a yɛm bule yese dee tɩ a mẽŋa põ'ogɛ, ke-bi-ẽŋa ayɩla mã'a n wʋn bↄna, la ba sãn bʋrɛ ẽ tɩ a yɛm na bule yese dee tɩ a mẽŋa ki, a wʋn wↄm biɛ zozo'e. 25 Nẽr-sɛka n nõŋɛ a vↄm, a wʋn koŋe vↄm, la nẽr-sɛka n ka nõŋɛ a vↄm dũnia wã zuo, a wʋn tara vↄm n ka ba'asrɩ. 26 La nẽra sãn bↄↄra tɩ a tõm bↄ mam, dẽnɩ tɩ a dↄla mam. La mam n boe zẽ'e-sɛka la, mam tõntõnna mẽ wʋn bↄna la bilam. La nẽra sãn tõnna bↄ'ↄra mam, mam Sↄ wʋn pẽgɛ ẽ. 27 Lɛɛlɛ wã mam sũure sã'am mɛ, la m wʋn yetɩ bẽm? Mam wʋn yetɩ: M Sↄ, sõŋɛ ma tɩ m põsɛ nãmsgↄ ẽna wã bɩɩ? Ayɛɩ, la de la yel-ẽna ı̃yã tɩ mam wa'am tɩ m nãmsɛ." 28 A yele bɛla dee yetɩ: "Mam Sↄ, nã'asɛ fʋ yʋ'ʋrɛ." Tɩ kõa ze'ele saazuum yetɩ: "Mam nã'asɛ m yʋ'ʋrɛ mɛ, la mam wʋn le nã'asɛ ẽ." 29 Tɩ nẽr-sɛba n ze bilam na wõm, yetɩ: "Saaga n dãmɛ." Tɩ basɛba yetɩ: "Malɛka n tↄgɛ la ẽ." 30 Tɩ Azezi yele yetɩ: "La dagɩ mam ı̃yã tɩ kõ-ẽŋa tↄgɛ, la de la yãma ı̃yã. 31 Lɛɛlɛ wã de la dũnia wã sarɩyadia wakatɛ. Lɛɛlɛ wã ba wʋn dige dũnia wã naba basɛ yẽŋa. 32 La ba sãn wa zẽkɛ mam saazuum, mam wʋn tarɩ nẽrba wuu wa'am mam zẽ'am." 33 Azezi yele bɛla pa'alɛ la ẽŋa wʋn ki se'em. 34 Tɩ nẽr-kʋʋŋↄ la lerge ẽ yetɩ: "La gʋlsɛ lↄↄ gõŋↄ pʋam pa'alɛ tõma yetɩ, Krisi wʋn bↄna la wakatɛ wuu, la bẽm tɩ fõn yetɩ, dẽnɩ tɩ ba zẽkɛ Nẽrsaala Dayʋa la saazuum? Ãne n de Nẽrsaala Dayↄ-ẽŋa?" 35 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Peelem ken bↄna la ya lɛ mɛ wakatɛ fẽe. Peelem wã n ken bↄna la ya wakat-sɛka la, sẽnna-ya tɩ lika da wa liŋe ya. Sɛka n sẽnnɩ lika pʋam ka mi ẽn we'esɩ zẽ'a. 36 Wakat-sɛka tɩ peelem ken bↄna la yãma la, bↄ-ya sɛka n de peelem na sɩra, tɩ ya lebge peelem na kↄma." Azezi yele la bɛla dee fõrgɛ ba zẽ'am, sẽŋɛ ka sʋgɛ. 37 Baa la Azezi n ẽŋɛ bõn-yãlma zozo'e nẽrba la nẽŋam na, ba ka bↄ ẽ sɩra. 38 Bɛla tɩ Nawẽnnɛ nõtↄ'ↄsa A'ezayi n yʋʋn yele se'em na ẽŋɛ. A yʋʋn yetɩ: "Zuudãana, ãne n bↄ tõma kõa la sɩra? La Zuudãana la pãŋa puke pa'alɛ la ãne?" 39 Ba ka tã wʋn bↄ sɩra, se'ere n soe la, A'ezayi yʋʋn le yetɩ: 40 "Nawẽnnɛ pı̃ ba nini mɛ, tɩ ba da yẽta la ba nini na, dee lige ba pʋtẽ'era, tɩ ba da wõm a yetↄga la võorɛ. Sãn dagɩ nɩ bɛla, ba wʋn teege nɩ yɛm tɩ a bↄ ba laafɛ." 41 A'ezayi yʋʋn yele la bɛla, se'ere n soe la, a yʋʋn yẽ la Azezi na'am pãŋa, tɩ a yʋʋn tↄgɛ a yelle. 42 Baa la bɛla wuu, Zifdõma nẽŋadõma la pʋam nẽrba zozo'e bↄ ẽ sɩra mɛ, la Farisi dõma la ı̃yã ba ka sakɛ yele, ba zotɩ mɛ tɩ ba wʋn dige ba ba wẽndeego la pʋam. 43 Ba daan nõŋɛ la nẽrsaalba pẽka gãnna Nawẽnnɛ pẽka. 44 Azezi tↄgɛ ke'enke'em yetɩ: "Sɛka n bↄ'ↄrɩ mam sɩra, la dagɩ mam mã'a tɩ a bↄ'ↄrɩ sɩra, a bↄ'ↄrɩ la sɛka n tõm mam na sɩra. 45 La sɛka n yẽ mam, yẽ la sɛka n tõm mam na. 46 Mam de la peelem n wa'am dũnia zuo, tɩ nẽr-sɛka n bↄ'ↄrɩ mam sɩra kãn bↄna lika pʋam. 47 La nẽra sãn wõm mam yetↄga, dee ka sakɛ yetↄga la, la dagɩ mam n wʋn di a sarɩya, se'ere n soe la, mam ka wa'am tɩ m di dũnia dõma sarɩya, mam wa'am tɩ m fãagɛ ba mɛ. 48 Sɛka n zagsɛ mam, ka sakɛ mam yetↄga la, a tarɩ sɛka n wʋn di a sarɩya. La de la yetↄga la tɩ mam tↄgɛ la n wʋn pa'alɛ tɩ a ka tarɩ bʋʋrↄ dũnia ba'asgↄ daarɛ. 49 Se'ere n soe la, mam ka tↄgrɩ la m mẽŋa pʋtẽ'erɛ. La de la mam Sↄ n tõm mam na mẽŋa n bↄ mam nõorɛ mam wʋn yele se'em, la mam wʋn tↄgɛ sɛla yelle. 50 La mam mi tɩ sɛka n sakɛ a nõorɛ la tarɩ la vↄm n ka ba'asrɩ. La bõn-sɛba tɩ mam yetɩ la, la de la mam Sↄ n yele mam se'em na n bɛla tɩ mam yele."

13

1 Lan dẽŋɛ Zↄↄg-basɛ kibsa la, Azezi mi mɛ tɩ ẽŋa wakatɛ paagɛ mɛ tɩ ẽŋa wʋn fõrgɛ dũnia sẽŋɛ a Sↄ zẽ'am. La a daan nõŋɛ a nẽrba la n boe dũnia mɛ, a nõŋɛ ba la halɩ nõŋlʋm zõnzõnnↄ. 2 Azezi la a karẽnbiisi la daan boe mı̃ dita la zaanõorɛ dia. La Asũtãana daan põn botɩ Asimõ dayʋa Azudaasɩ Iskariyo tẽ'esɛ a sũurum tɩ ẽŋa wʋn pa'alɛ tɩ ba yõkɛ Azezi. 3 La Azezi daan mi tɩ ẽŋa ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am, la ẽŋa lebrɩ la Nawẽnnɛ zẽ'am, la a mi tɩ ẽŋa Sↄ Nawẽnnɛ dɩkɛ sɛla woo ẽŋɛ la ẽŋa nu'usum. 4 Tɩ a isge dia la zẽ'am yɛɛgɛ a fu-sɛka n boe zuum na, dee dɩkɛ tãnnɛ lʋ a sɩa. 5 Yãŋa pʋrgɛ ko'om ẽŋɛ laaga pʋam, pɛɛra a karẽnbiisi la nãma, dɩkɛ tãnnɛ la n lʋ a sɩa la duusra ba. 6 Tɩ a daan paagɛ Asimõ-pɩyɛɛrɩ zẽ'am, tɩ a soke ẽ yetɩ: "M Zuudãana, fõn yetɩ fʋ peege la mam nãma?" 7 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Fõn ka mi mam ɩtɩ se'em wã võorɛ lɛɛlɛ, la fʋ wʋn wa bãŋɛ." 8 Tɩ Apɩyɛɛrɩ yele ẽ yetɩ: "Ayɛɩ! Fõn kãn peege mam nãma." Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam sãn ka peege fo, fʋ ka le tara pʋrɛ la mam." 9 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ yele ẽ yetɩ: "M Zuudãana, da peege m nãma la mã'a, po peege m nu'usi la m zuugo." 10 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Sɛka n sↄ ı̃yã ka le bↄↄra tɩ a sↄ, sãn dagna a nãma mã'a tɩ a wʋn peege, se'ere n soe la, a ı̃yã wuu dẽkɛ mɛ sõŋa sõŋa. Ya dẽkɛ mɛ ãna sõŋa sõŋa, la, la dagɩ ya wuu." 11 Azezi daan mi sɛka n yetɩ a pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ na mɛ, bɛla ı̃yã tɩ a yetɩ, dagɩ ya wuu n ãn sõŋa. 12 La Azezi n peege ba nãma kɩ'ɩlɩm na, a le yɛ la a fuugo la, lebe ka zı̃'ire dia la zẽ'am, yele ba yetɩ: "Yãma bãŋɛ mam n ẽŋɛ se'em na võorɛ? 13 Yãma wi'iri mam tɩ Karẽnsãama, la Zuudãana, ya yele sõŋa. Mam de la bɛla. 14 Mam n de ya Zuudãana, la ya Karẽnsãama la sãn peege ya nãma, yãma mẽ masɛ mɛ tɩ ya pɛɛra taaba nãma. 15 Se'ere n soe la, la de la mãmsgↄ tɩ mam ẽŋɛ bↄ ya, tɩ ya mẽ ɩta wʋ mam n ẽŋɛ ya se'em na. 16 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ tõntõnna ka gãnnɩ a zuudãana, la sɛka tɩ ba tõm na ka gãnnɩ sɛka n tõm ẽ na. 17 Yan mi bõn-bãma la, ya sãn ẽŋɛ bɛla, ya de la zu-yẽlʋm dõma. 18 La dagɩ ya wuu yelle tɩ mam tↄgrɩ, mam mi sɛba tɩ mam looge la mɛ, la dẽnɩ tɩ bõn-sɛba n gʋlsɛ Nawẽnnɛ gõŋↄ pʋam na ẽŋɛ. La yetɩ: 'Nẽr-sɛka n diti la mam na, wẽrgɛ mɛ zɛbra la mam.' 19 Mam dẽŋɛ yɛta ya mɛ lɛɛlɛ wã, tɩ la nãn ka ẽŋɛ. Tɩ la sãn wa ẽŋɛ, ya wʋn bↄ sɩra tɩ mam de la sɛka tɩ mam de la. 20 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ sɛka n to'orɩ sɛka tɩ mam tõm na, a to'orɩ la mam. La sɛka n to'orɩ mam na, a to'orɩ la sɛka n tõm mam na." 21 Azezi n tↄgɛ bɛla la, sũ-sã'aŋↄ n tarɩ ẽ zozo'e, tɩ a yetɩ: "Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ ya nẽra ayɩla n wʋn wa pa'alɛ tɩ ba yõkɛ mam." 22 Tɩ a karẽnbiisi la daan bɩsra taaba, ka mina ẽn tↄgrɩ nẽr-sɛka yelle. 23 La Azezi karẽnbiisi la ayɩla, sɛka tɩ a nõŋɛ la daan zı̃ la Azezi sakʋkↄ. 24 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ kãbsɛ ẽ tɩ a soke Azezi bãŋɛ la de la ãn yelle tɩ a tↄgrɩ la. 25 Tɩ karẽnbi-ẽŋa dente Azezi, soke ẽ yetɩ: "Zuudãana, ãn de ẽ?" 26 Tɩ Azezi lerge yetɩ: "A de la sɛka tɩ mam wʋn suke borborɩ girgo bↄ ẽ na." A dɩkɛ borborɩ girgo la suke bↄ la Azudaasɩ n de Asimõ Iskariyo dayʋa. 27 Tɩ Azudaasɩ to'oge borborɩ la, tɩ Asũtãana kẽ a sũurum. Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Fõn yetɩ fʋ ẽŋɛ se'em na, ẽŋɛ ẽ tↄtↄ." 28 La sɛba n daan lagɩm bↄna mı̃ dita la, nẽra nẽra ka bãŋɛ se'ere n soe tɩ a yele ẽ bɛla. 29 La Azudaasɩ n daan zɛɛrɩ ligri tãmpↄkↄ la, nẽrba basɛba tẽ'esɛ tɩ Azezi yele ẽ tɩ a sẽŋɛ ka da la bõn-sɛba tɩ ba boorɩ tɩ ba dɩkɛ ẽŋɛ kibsa la, bɩɩ a bↄ nasdõma sɛla. 30 Azudaasɩ n daan to'oge borborɩ la, dee kↄ'ↄn yese. La daan de la yʋ'ʋŋↄ. 31 Azudaasɩ n yese la, tɩ Azezi yetɩ: "Lɛɛlɛ wã Nẽrsaala Dayʋa la wʋn yẽ a na'am pãŋa, la Nawẽnnɛ wʋn yẽ nã'asgↄ a ı̃yã. 32 Nawẽnnɛ sãn yẽ nã'asgↄ a ı̃yã, Nawẽnnɛ mẽŋa wʋn nã'asɛ ẽ. Lɛɛlɛ wã tɩ a wʋn nã'asɛ ẽ. 33 M kↄma, mam ken bↄna la ya la wakatɛ fẽe mã'a. La ya wʋn ɛ mam, la mam yetɩ ya lɛɛlɛ wã wʋ mam n daan yele Zifdõma se'em na: Ya ka tã wʋn wa'am zẽ'e-sɛka tɩ mam we'esɩ la. 34 Mam bↄ'ↄrɩ ya la nõor-paalga: Nõŋɛ-ya taaba. Wʋ mam n nõŋɛ ya se'em na, ya mẽ nõŋɛ taaba bɛla. 35 Ya sãn nõŋɛ taaba, nẽrba wuu wʋn bãŋɛ tɩ ya de la mam karẽnbiisi." 36 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ soke Azezi yetɩ: "Zuudãana, fõn we'esɩ la bɛ?" Tɩ a lerge ẽ yetɩ: "Mam n we'esɩ zẽ'a na, fʋ ka tã wʋn doose mam sẽŋɛ lɛɛlɛ wã. La fʋ wʋn wa doose mam poore wa'am." 37 Tɩ Apɩyɛɛrɩ soke ẽ yetɩ: "Zuudãana, bẽm ẽŋɛ tɩ mam kãn tã'agɛ doose fõn sẽŋɛ lɛɛlɛ wã? Mam sakɛ tɩ m ki mɛ fõn ı̃yã." 38 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Fõn wʋn sakɛ tɩ fʋ ki mam ı̃yã? Mam yetɩ fʋ la sɩra sɩra, tɩ lan dẽŋɛ nõ-rↄↄgↄ n wʋn kaasɛ, fʋ wʋn sɩ'ɩsɛ nõorɛ atã tɩ fõn ka mi mam."

14

1 Azezi le yele ba yetɩ: "Da basɛ-ya tɩ ya sũure sã'am. Bↄ-ya Nawẽnnɛ sɩra, la ya bↄ mam mẽ sɩra. 2 Kẽ'a zẽ'esɩ boe mam Sↄ Nawẽnnɛ yire zo'oge mɛ. Mam we'esɩ tɩ m ka malgɛ la zẽ'a ya ı̃yã. La sãn dagɩ nɩ bɛla, mam kãn yele nɩ ya. 3 La mam sãn sẽŋɛ ka malgɛ zẽ'a la ya ı̃yã, mam wʋn leme wa'am wa tarɩ ya sẽŋɛ mam zẽ'am, tɩ mam n boe zẽ'a na, yãma mẽ bↄna bilam. 4 La mam n we'esɩ zẽ'e-sɛka la, ya mi a sore la." 5 Tɩ Atoma yele ẽ yetɩ: "Zuudãana, tõma ka mi fõn we'esɩ zẽ'a na, tõma wʋn ẽŋɛ la wãne tã'agɛ bãŋɛ a sore?" 6 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam n de sore, la sɩra, la vↄm dãana. Nẽra nẽra ka tã wʋn wa'am mam Sↄ zẽ'am, tɩ la sãn ka doose la mam. 7 Ya sãn mi ni mam, ya wʋn mi ni mam Sↄ la mẽ. La lɛɛlɛ wã, ya mi ẽ, la ya yẽ ẽ." 8 Tɩ Afilipi yele ẽ yetɩ: "Zuudãana, pa'alɛ tↄ fʋ Sↄ la, tɩ bɛla seke tõma mɛ." 9 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Afilipi, mam boe la ya yuuge mɛ, tɩ fõn nãn ken ka mina mam? Sɛka n yẽ mam, yẽ mam Sↄ mɛ. La ẽŋɛ la wãne tɩ fõn yetɩ, m pa'alɛ ya m Sↄ la? 10 Fõn ka bↄ sɩra tɩ mam boe la mam Sↄ la lɛ, tɩ mam Sↄ la bↄna la mam lɛ? Yetↄg-sɛba tɩ mam tↄgrɩ la yãma la, ka ze'etɩ mam mẽŋa zẽ'am, la de la mam Sↄ la n boe la mam lɛ la n tõnnɩ a tõoma. 11 Bↄ-ya mam sɩra, mam n yetɩ mam boe la m Sↄ la lɛ, tɩ mam Sↄ la bↄna la mam lɛ la. La ya sãn ka sakɛ bɛla, ya bↄ mam sɩra m tõoma la ı̃yã. 12 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ sɛka n bↄ'ↄrɩ mam sɩra la, a mẽ wʋn tõm tõon-sɛba tɩ mam tõnnɩ na, la a wʋn tõm tõon-kãra n gãnnɩ bɛla, se'ere n soe la, mam we'esɩ la m Sↄ zẽ'am. 13 La bõn-sɛba wuu tɩ ya wʋn sose la mam yʋ'ʋrɛ, mam wʋn ẽŋɛ bↄ ya tɩ m Sↄ la yẽ nã'asgↄ a Dayʋa la ı̃yã. 14 Ya sãn sose sɛla la mam yʋ'ʋrɛ, mam wʋn ẽŋɛ." 15 "Ya sãn nõŋɛ mam, ya wʋn sakɛ mam nõorɛ la mɛ. 16 La mam wʋn sose m Sↄ la, tɩ a bↄ ya Sõŋra ayẽma tɩ a bↄna la ya lɛ wakatɛ n ka ba'asrɩ. 17 A de la sɩra Sɩa tɩ dũnia dõma ka tã wʋn to'oge ẽ, se'ere n soe la, ba ka tã wʋn yẽ ẽ, la ba ka mi ẽ. La yãma mi ẽ, se'ere n soe la, a boe la ya zẽ'am, la a wʋn bↄna la ya lɛ. 18 Mam kãn basɛ ya kɩɩbsɩ, mam wʋn leme wa'am ya zẽ'am. 19 La sãn ẽŋɛ fẽe, dũnia nẽrba kãn le yẽ mam. La yãma nõo wʋn yẽ mam, se'ere n soe la, mam n vↄa la, yãma mẽ wʋn vↄa mɛ. 20 La daar-ẽŋa daarɛ, ya wʋn bãŋɛ tɩ mam boe la m Sↄ la lɛ, tɩ yãma bↄna la mam, tɩ mam bↄna la yãma. 21 Sɛka n bãŋɛ mam nõorɛ la tɩ mam bↄ la, dee sakra ɩta bɛla, la de la ẽŋa n nõŋɛ mam. Mam Sↄ la wʋn nõŋɛ sɛka n nõŋɛ mam na mɛ. La mam wʋn nõŋɛ ẽŋa dãana, dee dɩkɛ m mẽŋa pa'alɛ ẽ." 22 Tɩ Azudaasɩ ayẽma n dagɩ Azudaasɩ Iskariyo la soke ẽ yetɩ: "Zuudãana, la ẽŋɛ la wãne tɩ fõn wʋn dɩkɛ fʋ mẽŋa pa'alɛ tõma, dee kãn pa'alɛ dũnia nẽrba?" 23 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Nẽra sãn nõŋɛ mam, a wʋn sakɛ ɩta mam n yele se'em na, la mam Sↄ wʋn nõŋɛ a dãana. La tõma wʋn wa'am a zẽ'am wa bↄna la ẽ. 24 Sɛka n ka nõŋɛ mam, a ka sakɛ ɩta mam yetↄga n yele se'em na. La yetↄga la tɩ ya wõnnɩ wã dagɩ mam mẽŋa yetↄga, la de la mam Sↄ la n tõm mam na yetↄga. 25 Mam ken bↄna la ya zẽ'am dee tↄgɛ yetↄg-bãna bↄ ya. 26 La Sõŋra la, mam Sↄ Nawẽnnɛ Sɩa la tɩ a wʋn tõm na mam yʋ'ʋrɛ tɩ a wa'am ya zẽ'am na, ẽŋa n wʋn zãsʋm ya sɛla woo, dee tẽegɛ ya bõn-sɛba wuu tɩ mam yele ya la. 27 Mam basrɩ sũ-mã'asʋm bↄ ya, mam mẽŋa sũ-mã'asʋm tɩ mam bↄ'ↄrɩ ya. Mam ka bↄ'ↄrɩ ya wʋ dũnia n bↄ'ↄrɩ se'em na. Da basɛ-ya tɩ ya sũure sã'am, da zↄta-ya dabeem. 28 Ya wõm mam n yele ya tɩ mam we'esɩ mɛ, la mam wʋn leme wa'am ya zẽ'am. Ya sãn nõŋɛ nɩ mam, ya wʋn ẽŋɛ nɩ sũ-yẽlʋm mam n we'esɩ m Sↄ zẽ'am na ı̃yã. Se'ere n soe la, mam Sↄ la n gãnnɩ mam. 29 Lɛɛlɛ wã, mam tↄgɛ ya mɛ tɩ la nãn ka paagɛ, tɩ la sãn wa paagɛ, ya wʋn bↄ mam sɩra. 30 Mam kãn le tↄgɛ la ya lɛ zo'oge, se'ere n soe la, dũnia naba sẽm mɛ. La a ka tarɩ pãŋa la mam. 31 La dẽnɩ tɩ dũnia dõma bãŋɛ tɩ mam nõŋɛ m Sↄ la mɛ, la mam ɩtɩ wʋ mam Sↄ la n bↄ mam nõorɛ tɩ m ẽŋɛ se'em na. Isge-ya, tɩ fõrgɛ kalam."

15

1 Azezi zãsʋm ba yetɩ: "Mam de la viinye tɩa mẽŋa mẽŋa. La mam Sↄ Nawẽnnɛ n de viinye tɩa la dãana. 2 Wil-sɛka n puse mam zuo dee ka wↄnna biɛ, a wãarɩ ẽ mɛ basra. La wil-sɛka woo n wↄnnɩ biɛ, a yorsrɩ ẽ mɛ tɩ a ãna sõŋa malɩn wↄnna biɛ zↄ'ↄra. 3 Yãma põn ãna sõŋa mɛ, yetↄg-sɛba tɩ mam tↄgɛ bↄ ya la ı̃yã. 4 Bↄna-ya la mam lɛ, tɩ mam wʋn bↄna la ya. Wʋ tɩa wille n ka tã wʋn wↄm biɛ a to'ore tɩ a sãn ka bↄna la tɩa la, bɛla, ya mẽ sãn ka bↄna la mam, ya ka tã wʋn wↄm biɛ. 5 Mam n de tɩa la, tɩ yãma dɛna wila la. Sɛka n boe la mam, tɩ mam bↄna la ẽ, ẽŋa dãana tõnnɩ tõon-sõma zↄ'ↄra mɛ, se'ere n soe la, ya ka tã wʋn ẽŋɛ sɛla sɛla, tɩ ya sãn ka bↄna la mam. 6 Nẽra sãn ka bↄna la mam lɛ, ba wʋn lobe ẽ basɛ wʋ tɩa wille la, tɩ a kʋɩ. La ba vaarɩ wil-sɛba n kʋɩ la ɩta la bugum pʋam, tɩ bugum dita ba. 7 Ya sãn bↄna la mam, tɩ mam yetↄga la bↄna ya pʋam, ya sose yan boorɩ sɛla wuu, tɩ ya wʋn yẽ. 8 Ya sãn tõm tõon-sõma zo'oge pa'alɛ tɩ yãma de la mam karẽnbiisi, bɛla ya wʋn nã'asɛ mam Sↄ. 9 Mam nõŋɛ ya wʋ mam Sↄ n nõŋɛ mam se'em na. Tara-ya mam nõŋlʋm na ya sũure pʋam. 10 Ya sãn sakɛ mam nõorɛ la, ya wʋn tara mam nõŋlʋm na ya sũure pʋam, wʋ mam sakɛ m Sↄ nõorɛ tara a nõŋlʋm se'em na. 11 Mam tↄgɛ ya wãna tɩ ya tara la mam sũ-yẽlga, tɩ ya sũ-yẽlga wʋn zo'oge pãɩ. 12 Mam nõorɛ n wãna: Nõŋɛ-ya taaba, wʋ mam n nõŋɛ ya se'em na. 13 Nẽra ka boe n tarɩ nõŋlʋm gãnna nẽra n sakɛ tɩ a ki a sɩrdõma ı̃yã. 14 Ya sãn ẽŋɛ mam n yele ya se'em na, ya de la mam sɩrdõma. 15 Mam ka le wi'ira ya tɩ m tõntõnɩba, se'ere n soe la, tõntõnna ka mi a zuudãana n ɩtɩ sɛla. Mam wi'iri ya tɩ m sɩrdõma, se'ere n soe la, mam botɩ yãma bãŋɛ bõn-sɛba tɩ mam Sↄ yele mam na wuu mɛ. 16 Dagɩ yãma n looge mam, mam n looge ya, dɩkɛ m tõonɛ na ẽŋɛ ya nu'usum tɩ ya sẽŋɛ ka tõm tõon-sõma wʋ tɩa n wↄnnɩ biɛ la, tɩ ya tõon-sõma la wʋn bↄna wakatɛ wuu. Bɛla, bõn-sɛka woo tɩ ya wʋn sose mam Sↄ la, la mam yʋ'ʋrɛ, a wʋn bↄ ya. 17 Mam n bↄ ya nõorɛ tɩ ya ẽŋɛ se'em de la ya nõŋɛ taaba." 18 Tɩ Azezi le yele yetɩ: "Dũnia nẽrba sãn sise ya, ya bãŋɛ tɩ ba dẽŋɛ sise la mam. 19 Ya sãn de nɩ na dũnia n soe ya, dũnia nẽrba wʋn nõŋɛ nɩ ya, se'ere n soe la, ya de la dũnia bõnↄ. La mam loose ya la dũnia pʋam yese, la dagɩ dũnia n soe ya, bɛla tɩ dũnia nẽrba sisra ya. 20 Tẽegɛ-ya yetↄg-sɛka tɩ mam yele ya tɩ: 'Tõntõnna ka gãnna a zuudãana la.' Ba sãn nãmsɛ mam, ba mẽ wʋn nãmsɛ yãma mɛ. La ba sãn sakɛ mam yetↄga, ba wʋn sakɛ yãma mẽ yetↄga. 21 La ba wʋn ẽŋɛ ya bõn-bãma wuu mam yʋ'ʋrɛ ı̃yã, se'ere n soe la, ba ka mi sɛka n tõm mam na. 22 Mam sãn ka wa'am nɩ, la mam sãn ka tↄgɛ nɩ la ba lɛ, ba tõon-be'ero taalɛ ka boe ba zuo. La lɛɛlɛ wã, ba ka tã wʋn yetɩ bãma tarɩ bʋʋrↄ. 23 Sɛka n sisri mam na, a mẽ sisri mam Sↄ la mɛ. 24 Mam sãn ka tõm nɩ tõon-sɛba tɩ nẽra baa ayɩla nãn ka tõm ba tẽŋasʋka, ba tõon-be'ero taalɛ ka boe ba zuo. La lɛɛlɛ wã, ba yẽ mam tõoma mɛ, dee sise mam na m Sↄ la. 25 Bɛla pʋam tɩ bõn-sɛka n gʋlsɛ Nawẽnnɛ gõŋↄ pʋam na ẽŋɛ. La yetɩ: 'Ba sise mam na zãŋa.' 26 Sõŋra la wʋn wa'am ya zẽ'am, a de la sɩra Sɩa tɩ mam wʋn tõm, tɩ a ze'ele mam Sↄ Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am ya zẽ'am. Ẽŋa wʋn tↄgɛ mam yelle bↄ ya. 27 La yãma mẽ wʋn tↄgɛ mam yelle, se'ere n soe la, halɩ pı̃'iluŋo tɩ ya boe la mam lɛ.

16

1 Mam tↄgɛ bɛla bↄ ya tɩ sɛla da wa botɩ ya basɛ ka le dↄla mam. 2 Ba wʋn wa dige ya ba wẽndeto pʋam, la wakatɛ sẽna tɩ nẽrba wʋn kʋ ya, dee tẽ'esɛ tɩ bãma tõm na Nawẽnnɛ tõonɛ. 3 Ba wʋn ẽŋɛ la bɛla, se'ere n soe la, ba ka mi mam Sↄ la, la mam mẽŋa. 4 La mam yele ya bɛla tɩ wakat-ẽŋa sãn wa paagɛ, ya tẽegɛ tɩ mam põn yele ya." "Mam ka yele ya bɛla pↄspↄsɩ, se'ere n soe la, mam daan boe la ya lɛ mɛ. 5 La nãnannɛ wã mam we'esɩ la sɛka n tõm mam na zẽ'am, la ya nẽra baa ayɩla ka sokrɩ mam yetɩ, mam we'esɩ la bɛ? 6 La mam n yele ya bõn-ẽna wã ı̃yã, sũ-sã'aŋↄ n tarɩ ya zozo'e. 7 La mam yetɩ ya la sɩra, tɩ la ãn sõŋa bↄ ya tɩ mam sẽŋɛ. Se'ere n soe la, mam sãn ka sẽŋɛ, Sõŋra la kãn wa'am ya zẽ'am, la mam sãn sẽŋɛ, mam wʋn tõm ẽ bↄ ya. 8 La a sãn wa'am, a wʋn botɩ dũnia nẽrba bãŋɛ tɩ ba tuuge mɛ tõon-be'ero yelle, la sɛla n masɛ yelle, la sarɩyadia yelle. 9 A wʋn botɩ ba bãŋɛ tɩ ba tõon-be'ero la de la ban ka bↄ mam sɩra la. 10 A wʋn botɩ ba bãŋɛ sɛla n masɛ, se'ere n soe la, mam we'esɩ la m Sↄ zẽ'am, la ya kãn le yẽ mam. 11 A wʋn botɩ ba bãŋɛ sarɩyadia yelle, se'ere n soe la, Nawẽnnɛ di dũnia wã naba sarɩya mɛ, tɩ a koŋe bʋʋrↄ. 12 Mam ken tara la yɛla zozo'e tɩ m tↄgɛ bↄ ya, la ya kãn tã'agɛ to'oge ba nãnannɛ wã. 13 La Nawẽnnɛ Sɩa n de sɩra dãana la sãn wa'am, a wʋn pa'alɛ ya sɩra wuu, se'ere n soe la, a yetↄga la ka ze'etɩ a mẽŋa zẽ'am, a wʋn tↄgɛ la sɛla tɩ a wõm na wuu bↄ ya, dee yele ya sɛla n boe nẽŋa sẽna. 14 A wʋn nã'asɛ mam, se'ere n soe la, a wʋn dɩkɛ la sɛla n boe mam zẽ'am na tↄgɛ bↄ ya. 15 Mam Sↄ la n tarɩ sɛla wuu la de la mam bõnↄ. Bɛla ı̃yã tɩ mam yetɩ, a wʋn dɩkɛ la sɛla n boe mam zẽ'am na tↄgɛ bↄ ya." 16 "La sãn ẽŋɛ fẽe, ya kãn le yẽ mam, la, la sãn le ẽŋɛ fẽe, ya wʋn le yẽ mam." 17 Tɩ karẽnbiisi basɛba sↄkra taaba yetɩ: "Ẽŋa n yetɩ, la sãn ẽŋɛ fẽe, tɩ kãn le yẽ ẽŋa, la, la sãn le ẽŋɛ fẽe, tɩ wʋn le yẽ ẽŋa, dee le yetɩ, ẽŋa we'esɩ la a Sↄ zẽ'am na, a võorɛ de la bẽm?" 18 Bɛla tɩ ba daan yɛta tɩ: "Ẽn yetɩ la sãn ẽŋɛ fẽe la, a võorɛ de la bẽm? Tõma ka mi bõn-sɛka yelle tɩ a tↄgrɩ la." 19 La Azezi n daan mi tɩ ba boorɩ tɩ ba soke ẽ mɛ na, tɩ a yele ba yetɩ: "Mam n yetɩ, la sãn ẽŋɛ fẽe, ya kãn le yẽ mam, la, la sãn le ẽŋɛ fẽe, ya wʋn le yẽ mam na yelle tɩ yãma sↄkra taaba? 20 Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ ya wʋn kaasɛ fablɛ, la dũnia dõma sũure wʋn ãna yẽlʋm. Ya sũure wʋn sã'am, la ya sũ-sã'aŋↄ la wʋn wa lebge sũ-yẽlga. 21 Pↄka sãn bↄna mı̃ virgra, sũ-sã'aŋↄ n tarɩ ẽ, a nãmsgↄ wakatɛ n paagɛ la ı̃yã. La a sãn dↄgɛ bia la kɩ'ɩlɩm, a ka le tẽra a nãmsgↄ la yelle, a sũure ãn yẽlʋm mɛ, ẽn dↄgɛ bia la ı̃yã. 22 Bɛla nãnannɛ wã yãma mẽ tarɩ la sũ-sã'aŋↄ, la mam wʋn le wa yẽ ya, la ya sũure wʋn ẽŋɛ yẽlʋm. La nẽra baa ayɩla kãn tã'agɛ sã'am ya sũ-yẽlga la. 23 La daar-ẽŋa daarɛ, ya kãn le soke mam sɛla baa ayɩla yelle. Mam yetɩ ya la sɩra sɩra, tɩ bõn-sɛka tɩ ya wʋn sose mam Sↄ la mam yʋ'ʋrɛ, a wʋn bↄ ya. 24 Ya nãn ka sose sɛla la mam yʋ'ʋrɛ. Sose-ya tɩ ya wʋn to'oge tɩ ya sũ-yẽlga zo'oge pãɩ. 25 Mam makɛ la makrɛ tↄgɛ bↄ ya. La wakatɛ sẽm mɛ tɩ mam wʋn tↄgɛ m Sↄ la yelle vẽelga vẽelga bↄ ya, kãn le makɛ makrɛ tↄgɛ. 26 Daar-ẽŋa daarɛ ya wʋn sose mam Sↄ Nawẽnnɛ la mam yʋ'ʋrɛ, mam ka yetɩ mam wʋn sose ẽ bↄ ya. 27 Mam Sↄ la mẽŋa nõŋɛ yãma mɛ, se'ere n soe la, yãma nõŋɛ mam mɛ, dee bↄ mam sɩra tɩ mam ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am. 28 Mam ze'ele la m Sↄ Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am dũnia zuo, la mam fõrgrɩ dũnia zuo wɛ'ɛsa la m Sↄ la zẽ'am." 29 Tɩ a karẽnbiisi la yele ẽ yetɩ: "Nãnannɛ wã, fõn yãŋa tↄgrɩ la vẽelga vẽelga, dee ka le makra makrɛ. 30 Tõma yãŋa mi tɩ fõn mi sɛla woo mɛ, fõn ka le ɛɛra tɩ nẽra soke fo. Bɛla tõma sakɛ tɩ fõn ze'ele la Nawẽnnɛ zẽ'am wa'am." 31 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Ya yãŋa sakɛ ya? 32 Tↄ. Wakatɛ sẽna, la a põn paam mɛ, tɩ ya wuu wʋn wɩrgɛ tɩ ya nẽra woo bↄna a yire dee basɛ mam m yɩla. La mam ka de m yɩla, se'ere n soe la, mam Sↄ la boe la mam mɛ. 33 Mam yele ya bɛla tɩ ya tara la sũ-mã'asʋm mam yetↄga la ı̃yã. Dũnia wã pʋam ya tarɩ la nãmsgↄ, la keŋe ya sũure, tɩ mam yãŋɛ dũnia mɛ."

17

1 Azezi n tↄgɛ bɛla kɩ'ɩlɩm na, a gorge bɩsɛ la saazuum yetɩ: "M Sↄ, mam daarɛ paagɛ ya, nã'asɛ mam n de fʋ Dayʋa la, tɩ mam mẽ nã'asɛ fↄ. 2 La de la fõn bↄ mam nõorɛ tɩ m sↄna nẽrsaalba wuu, dee bↄ sɛba tɩ fõn bↄ mam na wuu vↄm n ka ba'asrɩ. 3 La vↄm n ka ba'asrɩ la de la ba bãŋɛ fõn, fʋ yɩla mã'a n de Sɩra Dãana Nawẽnnɛ na, la ba bãŋɛ mam Azezi-krisi tɩ fʋ tõm na. 4 Mam basɛ tɩ fõn yẽ nã'asgↄ tẽŋa wã zuo mɛ. Mam tõm tõon-sɛba tɩ fõn bↄ mam tɩ m tõm na ba'asɛ mɛ. 5 Lɛɛlɛ wã, m Sↄ, botɩ m yẽ nã'asgↄ fʋ zẽ'am, wʋ mam n daan tarɩ na'am pãŋa fʋ zẽ'am se'em, lan dẽŋɛ dũnia n daan nãn ka nãam na. 6 Mam botɩ sɛba tɩ fõn looge dũnia nẽrba pʋam bↄ mam na bãŋɛ fõn mɛ. Ba daan de la fõn nẽrba, tɩ fõn dɩkɛ ba bↄ mam, la ba sakɛ fʋ yetↄga la mɛ. 7 Lɛɛlɛ wã ba bãŋɛ tɩ fõn bↄ mam sɛla la wuu ze'ele la fõn zẽ'am. 8 Se'ere n soe la, mam tↄgɛ ba la yetↄg-sɛba tɩ fõn bↄ mam na, tɩ ba to'oge, dee bãŋɛ sɩra sɩra tɩ mam ze'ele la fõn zẽ'am. La ba bↄ sɩra tɩ fõn tõm mam. 9 Mam pʋ'ʋsrɩ la bãma ı̃yã, mam ka pʋ'ʋsrɩ dũnia nẽrba ı̃yã, la de la nẽr-sɛba tɩ fʋ bↄ mam na ı̃yã, se'ere n soe la, bãma de la fõn nẽrba. 10 La mam bõnↄ de la fõn bõnↄ, tɩ fõn bõnↄ dɛna mam bõnↄ, la mam yẽ nã'asgↄ mɛ ba zẽ'am. 11 Mam ka le bↄna dũnia zuo, la bãma boe la dũnia zuo dee tɩ mam sẽna fõn zẽ'am. M Sↄ n de pʋpeelem dãana, gu'ura ba la fʋ yʋ'ʋrɛ la tɩ fʋ bↄ mam na pãŋa, tɩ ba wʋn dɛna ayɩla wʋ mam la fõn n de ayɩla se'em na. 12 Mam n daan boe la ba lɛ la, mam daan gu'uri ba la yʋ'ʋr-sɛka tɩ fõn bↄ mam na pãŋa. Mam bɩsɛ ba yelle mɛ sõŋa sõŋa, tɩ nẽra baa ayɩla ka bↄɩ, sãn dagna sɛka n de a sã'am, tɩ fõn gõŋↄ n yele se'em na ẽŋɛ la. 13 La lɛɛlɛ wã mam sẽm na fõn zẽ'am, la mam tↄgrɩ la wãna mam nãn ken bↄna dũnia zuo, tɩ ba wʋn tara mam sũ-yẽlga, tɩ ba sũ-yẽlga zo'oge pãɩ. 14 Mam tↄgɛ fõn yetↄga la bↄ ba mɛ, la dũnia nẽrba sisri ba mɛ, se'ere n soe la, ba dagɩ dũnia bõnↄ, wʋ mam mẽ dagɩ dũnia nẽra se'em na. 15 Mam ka sosrɩ tɩ fʋ yese ba dũnia wã zuo, la de la tɩ fʋ gu ba la be'em dãana. 16 La bãma dagɩ dũnia nẽrba, wʋ mam mẽ n dagɩ dũnia nẽra se'em na. 17 Botɩ fõn sɩra la wʋn basɛ tɩ ba welge to'ore tara pʋpeelem dɛna fʋ nẽrba. Fõn yetↄga la n de sɩra. 18 Mam mẽ tõm ba dũnia pʋam wʋ fõn tõm mam dũnia zuo se'em na. 19 La bãma ı̃yã tɩ mam welge m mẽŋa to'ore dɩkɛ m mẽŋa bↄ fõn, tɩ fõn sɩra la wʋn botɩ ba mẽ welge ba mẽŋa to'ore tara pʋpeelem dɛna fʋ nẽrba. 20 La dagɩ bãma mã'a ı̃yã tɩ mam pʋ'ʋsrɩ, la de la sɛba n wʋn wa bↄ mam sɩra ba yetↄga la ı̃yã la mẽ yelle. 21 Mam pʋ'ʋsrɩ fõn tɩ fʋ botɩ ba lagɩm dɛna bʋyɩla, wʋ fõn de mam Sↄ n boe la mam lɛ, tɩ mam mẽ bↄna la fõn se'em na, tɩ ba mẽ wʋn lagɩm dɛna bʋyɩla la tõma, tɩ dũnia nẽrba la wʋn bↄ sɩra tɩ fõn tõm mam. 22 La mam bↄ ba na'am pãn-sɛka tɩ fõn bↄ mam na mɛ tɩ ba dɛna ayɩla, wʋ tõma n de ayɩla se'em na. 23 Tɩ mam wʋn bↄna la ba, tɩ fõn bↄna la mam, tɩ ba wʋn sɩrɩ dɛna ayɩla, tɩ dũnia nẽrba wʋn bãŋɛ tɩ la de la fõn tõm mam, la fõn nõŋɛ ba wʋ fõn nõŋɛ mam se'em na. 24 M Sↄ, mam boorɩ tɩ nẽr-sɛba tɩ fʋ bↄ mam na, mẽ bↄna la mam lɛ zẽ'e-sɛka tɩ mam wʋn bↄna la, tɩ ba wʋn yẽ mam na'am pãŋa, na'am pãn-sɛka tɩ fõn bↄ mam na, se'ere n soe la, fõn nõŋɛ mam mɛ, tɩ dũnia yʋʋn nãn ken ka bↄna. 25 M Sↄ, fõn de sɛka n masɛ. Dũnia nẽrba ka bãŋɛ fõn, la mam nõo bãŋɛ fõn mɛ, la nẽr-bãma bãŋɛ mɛ tɩ la de la fõn tõm mam. 26 Mam botɩ ba bãŋɛ fõn mɛ, la mam wʋn ken botɩ ba bãŋɛ fↄ, tɩ nõŋlʋm sɛka tɩ fõn nõŋɛ mam na, wʋn bↄna la ba, tɩ mam mẽ bↄna la ba."

18

1 Azezi n tↄgɛ bɛla ba'asɛ la, ẽŋa la a karẽnbiisi la yese dooge la Sedrõ kʋlga ke bↄba, gaarɛ n daan boe mı̃, tɩ ba sẽŋɛ ka kẽ bilam. 2 La Azudaasɩ n de sɛka n wʋn pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ na daan mi zẽ'a la mɛ, se'ere n soe la, Azezi la a karẽnbiisi la daan ẽn lagsra taaba bilam mɛ. 3 Bɛla tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma, la Farisi dõma daan tõm gu'urba tɩ ba doose la sʋdaasɩ, tɩ Azudaasɩ tarɩ ba sẽŋɛ mı̃. Ba daan tarɩ la zɛbrɛ lↄgrↄ, la fɩtladõma, dee lasʋm bugum zɛɛra. 4 La Azezi mi bõn-sɛba wuu n wʋn ẽŋɛ ẽ mɛ, bɛla tɩ a sẽŋɛ lɛm ba soke ba yetɩ: "Yãma eerɩ la ãne?" 5 Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Tõma eerɩ la Azezi n de Nazarɛtɩ nẽra la." Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "La de la mam." La Azudaasɩ n daan yetɩ a pa'alɛ tɩ ba yõkɛ ẽ na daan ze mı̃ mɛ. 6 La Azezi n yetɩ: "La de la mam" na, ba sẽŋɛ la abilimpoore lebe lui tẽŋa. 7 Tɩ Azezi le soke ba yetɩ: "Ãne tɩ yãma eerɩ?" Tɩ ba yetɩ: "Azezi n de Nazarɛtɩ nẽra la." 8 Tɩ Azezi lerge ba yetɩ: "Mam yele ya tɩ la de la mam. La sãn dɛna la mam tɩ ya eerɩ, basɛ-ya nẽr-bãna tɩ ba fõrgɛ." 9 A yele bɛla tɩ a yetↄga tɩ a tↄgɛ la n ẽŋɛ, a yetɩ: "Nẽr-sɛba tɩ fõn bↄ mam na, nẽra baa ayɩla ka bↄɩ." 10 La Asimõ-pɩyɛɛrɩ daan tarɩ la sʋkↄbgↄ, fooge sʋkↄbgↄ la sɛ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana tõntõnna zʋʋgↄ tʋbrɛ fiige. Tõntõnna la yʋ'ʋrɛ de la Amalkusi. 11 Tɩ Azezi yele Apɩyɛɛrɩ yetɩ: "Lebe sũm fʋ sʋ'a la a fʋʋgↄ pʋam. Fõn tẽ'esɛ tɩ mam kãn sakɛ nãmsgↄ sɛka tɩ mam Sↄ bↄ mam na mɛ bɩɩ?" 12 Tɩ sʋdaasɩ la, la ba kɛ'ɛma, la Zifdõma gu'urba la yõkɛ Azezi lʋ ẽ, 13 tarɩ ẽ dẽŋɛ sẽŋɛ A'annɩ zẽ'am. A'annɩ daan de la Akayifu n de kãabgↄ kẽma nẽŋadãana yʋʋn-ẽŋa la dɛɛm-bʋraa. 14 La de la Akayifu n daan yele Zifdõma tɩ nẽra ayɩla sãn ki nẽrba wuu ı̃yã n sõɩ. 15 La Asimõ-pɩyɛɛrɩ la karẽnbia ayɩla n daan dolɩ Azezi. La kãabgↄ kẽma nẽŋadãana la daan mi karẽnbi-ẽŋa mɛ, tɩ a po doose la Azezi kẽ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana la yire. 16 La Apɩyɛɛrɩ weege zɛ la yẽŋa, yaŋa nõorʋm, tɩ karẽnbi-sɛka tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana mi la, yese ka tↄgɛ la pↄka la n gu'uri zanõrɛ la, dee botɩ Apɩyɛɛrɩ kẽ. 17 Tɩ tõntõn-pↄka la n gu'uri zanõrɛ la, soke Apɩyɛɛrɩ yetɩ: "Fõn dagɩ la bʋra-ẽna karẽnbia ayɩla?" Tɩ Apɩyɛɛrɩ lerge yetɩ: "Mam dagɩ a karẽnbia." 18 La ↄↄrↄ n daan boe, tɩ tõntõnɩba, la gu'urba la tʋʋrɛ bugum kaagɛ ↄↄsra. Tɩ Apɩyɛɛrɩ daan po bↄna mı̃ ↄↄsra bugum na. 19 Tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana la soke Azezi a karẽnbiisi la, la a zãsŋↄ la yelle. 20 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam tↄgɛ la nẽr-kʋʋŋↄ la pʋam bↄ nẽrba, mam zãsʋm nẽrba Zifdõma wẽndeto pʋam, la Wẽnde-kãtʋm na, zẽ'e-sɛba tɩ Zifdõma wuu ẽn lagsrɩ taaba la mɛ, mam ka sʋgɛ tↄgɛ sɛla sɛla. 21 Bẽm tɩ fʋ sↄkra mam? Soke sɛba n wõm mam yetↄga la, bãma mi mam n yele se'em na mɛ." 22 Azezi n tↄgɛ bɛla la, tɩ tõntõnna n ze mı̃, wẽ a pɛka, dee yetɩ: "Fõn lerge la kãabgↄ kẽma nẽŋadãana la bɛla?" 23 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Mam sãn tↄgɛ la be'em, pa'alɛ sɛla tɩ mam tↄgɛ be'em na, la mam sãn tↄgɛ la sõŋa, bẽm tɩ fʋ wẽ'era ma?" 24 Tɩ A'annɩ botɩ ba tarɩ ẽ ban lʋ ẽ se'em na, sẽŋɛ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana Akayifu zẽ'am. 25 La Asimõ-pɩyɛɛrɩ daan ken zɛ ↄↄsra la bugum na. Tɩ ba soke ẽ yetɩ: "Fõn mẽ dagɩ la bʋra-ẽna karẽnbia ayɩla?" Tɩ a sɩ'ɩsɛ yetɩ: "Mam dagɩ a karẽnbia." 26 Tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadãana tõntõnna ayɩla n de nẽr-sɛka tɩ Apɩyɛɛrɩ daan sɛ a tʋbrɛ fiige la sↄbia, soke ẽ yetɩ: "Dagɩ fõn tɩ mam yẽ la bʋraa la gaarɛ la pʋam na?" 27 Tɩ Apɩyɛɛrɩ le sɩ'ɩsɛ. Wakat-ẽŋa mẽŋa tɩ nõ-rↄↄgↄ kaasɛ. 28 Tɩ ba daan tarɩ Azezi Akayifu yire sẽŋɛ gↄmna yire. La daan de la bulika yʋ'ʋŋↄ yʋ'ʋŋↄ. La Zifdõma la mẽŋa ka kẽ gↄmna la yire, ba ẽŋɛ bɛla tɩ ba da dẽgɛ la ba mẽŋa, tã'agɛ di Zↄↄg-basɛ kibsa la. 29 Tɩ Apilatɩ yese sẽŋɛ ba zẽ'am ka soke ba yetɩ: "Bẽm yelle tɩ yãma tarɩ bʋra-ẽna wã wa'am?" 30 Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "A sãn ka ẽŋɛ nɩ be'em, tõma kãn yõkɛ ẽ wa'am wa bↄ fõn." 31 Tɩ Apilatɩ yele ba yetɩ: "Tara-ya ẽ ya mẽŋa sẽŋɛ ka di a sarɩya wʋ ya lↄↄ la n de se'em na." Tɩ Zifdõma la yele ẽ yetɩ: "Tõma ka tarɩ nõorɛ tɩ tɩ kʋ nẽra." 32 La de la bɛla tɩ Azezi n daan tↄgɛ pa'alɛ kũm sɛka buuri tɩ ẽŋa wʋn ki la ẽŋɛ. 33 Tɩ Apilatɩ lebe kẽ deem ka wi Azezi soke ẽ yetɩ: "Fõn de Zifdõma naba la?" 34 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Fõn mẽŋa pʋtẽ'erɛ tɩ fõn sↄkra bɛla bɩɩ, la de la nẽrba basɛba n tↄgɛ mam yelle bɛla bↄ fõn?" 35 Tɩ Apilatɩ lerge ẽ yetɩ: "Mam dagɩ Zifu. Fʋ mẽŋa buuri, la ba kãabgↄ kẽma nẽŋadõma n yõkɛ fʋ tarɩ wa bↄ mam. Bẽm tɩ fõn ẽŋɛ?" 36 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam so'olʋm dagɩ dũnia wã bõnↄ. Mam so'olʋm sãn de nɩ dũnia wã bõnↄ, mam tõntõnɩba la wʋn zɛbɛ nɩ mɛ tɩ ba da yõkɛ mam bↄ Zifdõma la. La lɛɛlɛ wã, mam so'olʋm dagɩ dũnia wã bõnↄ." 37 Tɩ Apilatɩ soke ẽ yetɩ: "Bɛla fõn de la naba?" Tɩ Azezi lerge yetɩ: "La de la fõn yele se'em na, mam de la naba. Mam dↄgɛ wa'am dũnia wã tɩ m tↄgɛ la sɩra kaseto. La sɛka woo n dolɩ sɩra selsrɩ la mam kõa." 38 Tɩ Apilatɩ soke ẽ yetɩ: "Sɩra de la bẽm?" Apilatɩ n yele bɛla la, a le yese sẽŋɛ la Zifdõma la zẽ'am ka yele ba yetɩ: "Mam ka yẽ sɛla n de be'em bʋraa wã zẽ'am. 39 La yãma malʋm mɛ tɩ Zↄↄg-basɛ kibsa wakatɛ woo m yese yʋ'a deem nẽra ayɩla basɛ. Yãma boorɩ tɩ m yese la Zifdõma naba la basɛ bɩɩ?" 40 Tɩ ba tↄgra ke'enke'em yetɩ: "Da kãn basɛ ẽŋa. Tõma boorɩ tɩ fʋ basɛ la Abarabasɩ." La Abarabasɩ daan de la fãara.

19

1 Bɛla tɩ Apilatɩ botɩ ba tarɩ Azezi sẽŋɛ ka wẽ ẽ na ka'asa. 2 Tɩ sʋdaasɩ dɩkɛ gõ'osɩ wʋgɛ mũŋa vuge ẽ, dee yɛ ẽ fuugo n de gomusga, 3 sẽŋɛ lɛm ẽ yɛta tɩ: "Zifdõma naba, naa", dee wẽ'era a pɛgsɩ. 4 Tɩ Apilatɩ le yese nẽrba la zẽ'am ka yele ba yetɩ: "Bɩsɛ-ya, mam wʋn tarɩ ẽ yesem na ya zẽ'am tɩ ya bãŋɛ tɩ mam ka yẽ sɛla n de be'em bʋra-ẽna zẽ'am." 5 Tɩ Azezi vuge gõ'osɩ mũŋa la, dee yɛ fuugo la n de gomusga la yese yẽŋa. Tɩ Apilatɩ yele ba yetɩ: "Nẽra la n wãna." 6 La kãabgↄ kẽma nẽŋadõma la, la ba tõntõnɩba la n yẽ ẽ na, ba kaasrɩ la tagurga yetɩ: "Ka ẽ, ka ẽ dↄ-puurŋa zuo kʋ." Tɩ Apilatɩ yele ba yetɩ: "To'oge-ya ẽ ka ka ya mẽŋa, se'ere n soe la, mam ka yẽ sɛla n de be'em a zẽ'am." 7 Tɩ Zifdõma la yele ẽ yetɩ: "Tõma tarɩ lↄↄ, la lↄↄ la pʋam la masɛ mɛ tɩ a ki, se'ere n soe la, a ẽŋɛ a mẽŋa tɩ ẽŋa de la Nawẽnnɛ Dayʋa." 8 Apilatɩ n wõm yetↄg-ẽna la, dabeem n malɩn yõkɛ ẽ. 9 Tɩ a le kẽ deem ka soke Azezi yetɩ: "Fõn ze'ele la bɛ?" Tɩ Azezi ka lerge ẽ. 10 Tɩ Apilatɩ soke ẽ yetɩ: "Mam tɩ fõn sı̃m ka lɛrgra? Fʋ ka mi tɩ mam tarɩ nõorɛ wʋn botɩ ba basɛ fↄ, bɩɩ ba ka fʋ dↄ-puurŋa zuo kʋ?" 11 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Nõorɛ la sãn ka ze'ele nɩ saazuum, fʋ ka tarɩ nɩ nõorɛ wʋn ẽŋɛ mam sɛla. Bɛla n soe tɩ sɛka n tarɩ mam wa'am wa bↄ fʋ la, tõm tõon-be'ego gãnna fõn." 12 Apilatɩ n daan wõm bɛla la, a eerɩ la sore tɩ a basɛ Azezi, tɩ Zifdõma la daan kaasra tagurga yetɩ: "Fʋ sãn basɛ bʋra-ẽna, fʋ dagɩ Rom na-keko sɩrɛ. Nẽr-sɛka woo n ɩtɩ a mẽŋa naba, a de la na-keko la bɛ." 13 La Apilatɩ n wõm yetↄg-bãma la, a tarɩ Azezi yese la yẽŋa, dee zı̃'ire sarɩyadia la zẽ'am tɩ ba wi'iri tɩ kug-palagsɩ zẽ'a, tɩ a yʋ'ʋrɛ la Ebre yetↄga dɛna Gabata la. 14 La daan de la beere n wʋn wiige tɩ Zↄↄg-basɛ kibsa la di, la daan masɛ wʋ wʋntɛɛŋa zuu-tẽŋasʋka. Tɩ Apilatɩ yele Zifdõma la yetɩ: "Ya naba la n wãna." 15 Tɩ ba kaasra tagurga yetɩ: "Kʋ ẽ, kʋ ẽ, ka ẽ dↄ-puurŋa zuo kʋ." Tɩ Apilatɩ soke ba yetɩ: "M ka ya naba la dↄ-puurŋa zuo?" Tɩ kãabgↄ kẽma nẽŋadõma la lerge ẽ yetɩ: "Tõma ka tarɩ naba ayẽma, sãn dagna Rom na-keko la." 16 Bɛla tɩ Apilatɩ bↄ ba Azezi tɩ ba tarɩ ẽ ka ka dↄ-puurŋa zuo. Tɩ ba yõkɛ Azezi, 17 botɩ a mẽŋa tʋ dↄ-puurŋa la yese tẽŋa la pʋam wɛ'ɛsa zẽ'e-sɛka tɩ ba wi'iri zuwaŋrɛ zẽ'a, tɩ a yʋ'ʋrɛ la Ebre yetↄga dɛna Golgota. 18 Bilam tɩ ba ka ẽ dↄ-puurŋa zuo. Dee mẽ ka nẽrba bayi dↄ-puursi zuto, ayɩla a gↄbga bↄba, ayẽma a zʋʋgↄ bↄba, tɩ Azezi bↄna ba tẽŋasʋka. 19 Tɩ Apilatɩ botɩ ba gʋlsɛ dↄ-palaka zuo lablɛ dↄ-puurŋa la zuo. Ba gʋlsɛ yetɩ: "Azezi n ze'ele Nazarɛtɩ, Zifdõma naba la." 20 Zifdõma zozo'e daan karẽŋɛ gʋlsgↄ la mɛ, se'ere n soe la, zẽ'e-sɛka tɩ ba daan ka Azezi dↄ-puurŋa zuo la lɛm na tẽŋa la. La ba daan gʋlsɛ la Ebre, la Latẽ, la Grɛkɩ yetↄga. 21 Tɩ Zifdõma kãabgↄ kẽma nẽŋadõma yele Apilatɩ yetɩ: "Da gʋlsɛ yetɩ 'Zifdõma naba', gʋlsɛ yetɩ: 'A yetɩ ẽŋa de la Zifdõma naba.' " 22 Tɩ Apilatɩ lerge ba yetɩ: "Sɛla tɩ mam gʋlsɛ la, mam gʋlsɛ mɛ." 23 La sʋdaasɩ la n ka Azezi kɩ'ɩlɩm na, ba dɩkɛ la a futo pʋɩ zẽ'esɩ banaasɩ, tɩ sʋdaaga woo daan to'oge pʋrɛ ayɩla, deege fu-woko. La fu-woko la daan ka tarɩ pɛ'ɛsõm, ba daan wʋgɛ a wuu la munne. 24 Tɩ ba daan yele taaba yetɩ, ba da ãasʋm ẽ, ba pↄsɛ bɩsɛ sɛka n wʋn to'oge ẽ. Tɩ ba ẽŋɛ bɛla. La de la wãna tɩ Nawẽnnɛ gõŋↄ n gʋlsɛ yele se'em na ẽŋɛ. La gʋlsɛ yetɩ: "Ba pʋɩ mam futo bↄ taaba, dee pↄsɛ mam fu-woko la yelle." 25 Azezi ma, la a ma yɩbga, la Amaari n de Akleopasɩ pↄga, la Amaari n ze'ele Magdala daan ze mɛ lɛm dↄ-puurŋa la. 26 Tɩ Azezi yẽ a ma la, la a karẽnbi-sɛka tɩ a nõŋɛ la n ze lɛm ẽ, tɩ a yele a ma la yetɩ: "M ma, fʋ bia n wãna." 27 Dee yele a karẽnbia la yetɩ: "Fʋ ma n wãna." Lan sẽŋɛ wakat-ẽŋa, karẽnbia la tarɩ Azezi ma la mɛ kule a yire. 28 Bɛla poorʋm, Azezi mi mɛ tɩ sɛla woo ẽŋɛ ba'asɛ mɛ, tɩ a yetɩ: "Koyũuro n tarɩ mam." A yele bɛla tɩ Nawẽnnɛ gõŋↄ n gʋlsɛ yele se'em na n ẽŋɛ. 29 La lↄkↄ n daan ze pɩrɛ la dã-mı̃'isgo. Tɩ ba dɩkɛ sɩpↄↄm lʋsɛ dã-mı̃'isgo la pʋam zẽkɛ la dↄↄgↄ ẽŋɛ Azezi nõorʋm. 30 Tɩ a yũ dã-mı̃'isgo la, dee yetɩ: "Sɛla woo ẽŋɛ ba'asɛ", dee suure a zuugo ki. 31 La daan de la beere n wʋn wiige Zifdõma vo'osgo daarɛ, daar-ẽŋa daan de la dabs-kãtɛ, tɩ Zifdõma la ka bↄↄra tɩ ba basɛ tɩ kũm na weege bↄna dↄ-puursi la zuto daar-ẽŋa. Tɩ ba sose Apilatɩ yetɩ, a botɩ ba kↄ ba nãma dee sike ba dↄ-puursi la zuto. 32 Tɩ sʋdaasɩ la sẽŋɛ ka kↄ pↄspↄsɩ dãana la tɩ ba ka lɛm Azezi la nãma, le kↄ ayẽma la mẽ nãma. 33 La ban paagɛ Azezi zẽ'am na, ba yẽ tɩ a darɛ ki mɛ, tɩ ba ka kↄ a nãma. 34 Tɩ sʋdaaga ayɩla lʋ a lʋgrɛ la kãnnɛ, tɩ zɩɩm la ko'om yese. 35 Nẽr-sɛka n yẽ bõn-bãna la n tↄgrɩ pa'ala ya. La a kaseto la de la sɩra, la a mi tɩ ẽŋa tↄgrɩ la sɩra, tɩ yãma mẽ wʋn bↄ sɩra. 36 Yel-bãna ẽŋɛ tɩ Nawẽnnɛ gõŋↄ n gʋlsɛ se'em na n ẽŋɛ. La yetɩ: "A kõbrɛ baa ayɩla kãn kↄ'ↄgɛ." 37 La ken gʋlsɛ yetɩ: "Ba wʋn bɩsɛ sɛka tɩ ba lʋ la." 38 Bɛla poorʋm tɩ Arimate bʋraa Azozɛfʋ n daan de Azezi karẽnbia dee sʋgra, ẽn zotɩ Zifdõma nẽŋadõma la ı̃yã, daan sẽŋɛ ka sose Apilatɩ sore tɩ a dɩkɛ Azezi kũm na, tɩ Apilatɩ sakɛ, tɩ Azozɛfʋ sẽŋɛ ka dɩkɛ kũm na. 39 Tɩ Anikodɛm, sɛka n daan sẽŋɛ Azezi zẽ'am yʋ'ʋŋↄ la po doose Azozɛfʋ. A tarɩ la bõnↄ yʋ'ʋra n de miiri, la alowe n lagɩm taaba gãŋɛ wʋ kilo pitã tɩ ba yũuŋo ãna sõŋa wa'am. 40 Tɩ ba dɩkɛ Azezi kũm na, ẽŋɛ bõnↄ na n tarɩ yũuŋo la ẽŋɛ, vile ẽ na tãna wʋ Zifdõma n ẽn ɩta ba kũm se'em na. 41 La gaarɛ n daan boe zẽ'e-sɛka tɩ ba daan ka Azezi dↄ-puurŋa la zuo la, la yↄ-paalɛ n tũ tãmpı̃a ı̃yã n daan boe mı̃ tɩ ba nãn ka laagɛ nẽra a pʋam. 42 La beere n wʋn wiige vo'osgo daarɛ la, la yↄↄgↄ la n daan lɛm na ı̃yã, ba daan laagɛ Azezi kũm na bilam.

20

1 Lasrɩ daarɛ bulika yʋ'ʋŋↄ yʋ'ʋŋↄ, tɩ Amaari n ze'ele Magdala sẽŋɛ yↄↄm na. Ẽn paagɛ la, a yẽ tɩ kugre la bilge mɛ dee basɛ yↄↄgↄ la nõorɛ. 2 Tɩ a zoe sẽŋɛ Asimõ-pɩyɛɛrɩ la karẽnbi-sɛka tɩ Azezi nõŋɛ la zẽ'am, ka yele ba yetɩ: "Ba dɩkɛ Zuudãana la yↄↄgↄ la pʋam yese mɛ, tõma ka mi ban bı̃ŋe ẽ zẽ'e-sɛka." 3 Tɩ Apɩyɛɛrɩ la karẽnbia ayɩla la yese wɛ'ɛsa yↄↄm na. 4 Bãma bayi daan lagɩm zↄta mɛ wɛ'ɛsa, tɩ karẽnbia ayẽma la zoe gãŋɛ Apɩyɛɛrɩ dẽŋɛ paagɛ yↄↄm na, 5 veese bɩsɛ, yẽ tãna la n gã mı̃, dee ka kẽ. 6 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ daan paam poorʋm wa kẽ yↄↄgↄ la pʋam, yẽ tãna la n gã mı̃. 7 La tãn-sɛka tɩ ba daan dɩkɛ vile Azezi zuugo la gã mı̃ mɛ, la a ka naagɛ la tãna basɛba la, a kilim mɛ gã ayẽma. 8 Tɩ karẽnbia ayẽma la n dẽŋɛ paagɛ la, mẽ kẽ yↄↄgↄ la pʋam, yẽ bõn-sɛba n boe mı̃ na, la a bↄ sɩra mɛ. 9 La karẽnbiisi la daan nãn ka wõm Nawẽnnɛ gõŋↄ n yetɩ, dẽnɩ tɩ Azezi ki dee vo'oge la võorɛ. 10 Tɩ karẽnbiisi bayi la daan lebe kule ba yiɛ. 11 La Amaari daan ze la yↄↄgↄ la nõorʋm yẽŋa kɛlla. A daan kellɩ mɛ dee veese tɩ a bɩsɛ yↄↄgↄ la pʋam, 12 yẽ malɛkadõma bayi n yɛ fu-pɛɛlsɩ zẽa zẽ'e-sɛka tɩ ba daan bı̃ŋe Azezi kũm na. Ayɩla zı̃ la a zuugo bↄba, tɩ ayɩla zẽa a nãma bↄba. 13 Tɩ malɛkadõma la yele ẽ yetɩ: "Pↄka, bẽm n ẽŋɛ tɩ fõn kɛlla?" Tɩ a lerge ba yetɩ: "Ba dɩkɛ la mam Zuudãana, tɩ mam ka mina ban bı̃ŋe ẽ zẽ'e-sɛka." 14 Ẽn tↄgɛ bɛla la, dee gelge yẽ Azezi n ze, la a ka bãŋɛ tɩ la de la ẽŋa. 15 Tɩ Azezi soke ẽ yetɩ: "Pↄka, bẽm tɩ fõn kɛlla? Ãne tɩ fõn eerɩ?" Tɩ a tẽ'esɛ tɩ a de la gaarɛ la dãana, yele ẽ yetɩ: "M kẽema, la sãn dɛna la fõn dɩkɛ ẽ, yele ma fõn bı̃ŋe ẽ zẽ'a tɩ m sẽŋɛ ka dɩkɛ ẽ." 16 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Amaari." Tɩ Amaari gelge tↄgɛ la Ebre yetɩ: "Rabuni." A võorɛ de la karẽnsãama. 17 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Da kalʋm ma, mam nãn ka zom m Sↄ la zẽ'am. Sẽŋɛ m sↄbiisi la zẽ'am ka yele ba yetɩ: 'Mam zonnɩ na mam Sↄ Nawẽnnɛ n de yãma Sↄ, la yãma Nawẽnnɛ na zẽ'am.' " 18 Tɩ Amaari n ze'ele Magdala sẽŋɛ ka yele karẽnbiisi la yetɩ, ẽŋa yẽ Zuudãana la, dee yele ba Azezi n yele ẽŋa se'em. 19 La daar-ẽŋa daan de la Lasrɩ daarɛ wẽnsobre, tɩ Azezi karẽnbiisi la bↄna deem, la ba daan yʋ de-sɛka tɩ ba boe a pʋam na kʋlɩnsɩ mɛ, se'ere n soe la, ba daan zotɩ la Zifdõma nẽŋadõma. Tɩ Azezi wa'am wa ze'ele ba tẽŋasʋka yele ba yetɩ: "Sũ-mã'asʋm wʋn bↄna la ya." 20 Azezi n yele ba bɛla la, a pa'alɛ ba la a nu'usi, la a lʋgrɛ la. La karẽnbiisi la n daan yẽ Zuudãana Azezi la, ba sũure ẽŋɛ yẽlʋm mɛ zozo'e. 21 Tɩ Azezi le yele ba yetɩ: "Sũ-mã'asʋm wʋn bↄna la ya. Mam mẽ tõnnɩ ya, wʋ mam Sↄ la n tõm mam se'em na." 22 Ẽn yele bɛla la, dee fʋʋsɛ ẽŋɛ ba zuo, yele ba yetɩ: "To'oge ya Nawẽnnɛ Sɩa. 23 Nẽr-sɛka woo tɩ ya basɛ a tõon-be'ero taalɛ, a tõon-be'ero taalɛ ka le bↄna a zuo. La nẽr-sɛka woo tɩ ya zagsɛ ka basɛ a tõon-be'ero taalɛ, a tõon-be'ero taalɛ ken bↄna la a zuo." 24 Atoma n de Azezi karẽnbiisi pia la ayi la nẽra ayɩla tɩ ba wi'iri tɩ "Lɩɩba" la, daan ka boe ba zẽ'am Azezi n daan wa'am mı̃ na. 25 Tɩ karẽnbiisi basɛba la yele ẽ yetɩ: "Tõma yẽ Zuudãana la." Tɩ a yele ba yetɩ: "Mam sãn ka yẽ kʋʋsa la tɩ ba ka a nu'usi, la yisa dɩkɛ m nu'ubiire kalʋm ba, la mam sãn ka kalʋm a lʋgrɛ la, mam kãn malɩn bↄ sɩra." 26 La bɛla poorʋm dabsa anii daarɛ, tɩ karẽnbiisi la daan le lagsɛ taaba deego la pʋam, tɩ Atoma bↄna la ba lɛ. La kʋlɩnsɩ la daan yʋ mɛ, tɩ Azezi wa'am wa ze'ele ba tẽŋasʋka yele ba yetɩ: "Sũ-mã'asʋm wʋn bↄna la ya." 27 Dee yele Atoma yetɩ: "Dɩkɛ fʋ nu'ubiire kalʋm mam nu'usi la, dee tẽegɛ fʋ nu'ugo kalʋm mam lʋgrɛ la bɩsɛ. Da kãn sẽ'ena, bↄ sɩra." 28 Tɩ Atoma lerge ẽ yetɩ: "Fʋ de la mam Zuudãana la mam Nawẽnnɛ." 29 Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "La de la fõn yẽ mam na ı̃yã tɩ fʋ bↄ sɩra? Sɛba n ka yẽ dee bↄ'ↄra sɩra la tarɩ zu-yẽlʋm." 30 Azezi daan tõm tõon-yãlma basɛba mɛ zozo'e a karẽnbiisi la zẽ'am, n ka gʋlsɛ ẽŋɛ gõn-ẽna wã pʋam. 31 La bõn-bãna wã gʋlsɛ tɩ ya bↄ la sɩra tɩ Azezi n de Krisi, Nawẽnnɛ Dayʋa la, tɩ ya sãn bↄ ẽ sɩra, ya wʋn yẽ yõvore a yʋ'ʋrɛ ı̃yã.

21

1 La bɛla poorʋm Azezi le dɩkɛ a mẽŋa mɛ pa'alɛ a karẽnbiisi la Tiberiadɩ mõgrɛ nõorʋm. Ẽn pa'alɛ ba a mẽŋa se'em n wãna: 2 Asimõ-pɩyɛɛrɩ, la Atoma tɩ ba wi'iri tɩ lɩɩba la, la Anatanayɛlɩ n ze'ele Kana n boe Galile so'olʋm, la Azebede kↄma, la Azezi karẽnbiisi basɛba bayi n daan lagɩm bↄna la taaba. 3 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ yele ba yetɩ: "Mam we'esɩ tɩ m ka yõgɛ la zũma." Tɩ basɛba la yele ẽ yetɩ: "Tõma mẽ wʋn doose la fʋ sẽŋɛ." Tɩ ba yese ka kẽ õorŋↄ sẽŋɛ. La yʋ'ʋŋ-ẽŋa ba ka yõkɛ sɛla sɛla. 4 Tɩ beere bↄna mı̃ yɩlɩŋra, tɩ Azezi zɛ mõgrɛ la nõorʋm, tɩ a karẽnbiisi la ka bãŋɛ tɩ la de la ẽŋa. 5 Tɩ Azezi soke ba yetɩ: "M kↄma, yãma tarɩ zũma?" Tɩ ba lerge ẽ yetɩ: "Ayɛɩ." 6 Tɩ a yele ba yetɩ: "Lobe-ya yʋka la õorŋↄ la zʋʋgↄ bↄba, tɩ ya wʋn yõgɛ zũma." Tɩ ba lobe ba yʋka la, yõgɛ zũma zo'oge ka tãna wʋn ve'ege ẽŋɛ õorŋↄ la pʋam. 7 Tɩ karẽnbi-sɛka tɩ Azezi nõŋɛ la yele Apɩyɛɛrɩ yetɩ: "La de la Zuudãana la." La Apɩyɛɛrɩ n wõm tɩ a de la Zuudãana la, tɩ a dɩkɛ a fuugo yɛ, ẽkɛ lui ko'om pʋam dↄↄra. 8 Tɩ karẽnbiisi basɛba n daan boe õorŋↄ la pʋam na vɛ'ɛra yʋka la n pɩrɛ la zũma la sẽna, ba daan ka zãagɛ la doone, la daan masɛ wʋ kãntɩɩsɩ kↄbsyi. 9 La ban dooge doone na, ba yẽ la bugsãana n diti, tɩ zũma dↄga ba zuo, la borborɩ. 10 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Looge-ya zũn-sɛba tɩ ya yõgɛ lɛɛlɛ la basɛba wa'am." 11 Tɩ Asimõ-pɩyɛɛrɩ kẽ õorŋↄ la pʋam ve'ege yʋka la n pɩrɛ la zũma la dooge. Zũn-kãra kↄbga la pinuu la atã n daan boe a pʋam. La baa la zũma la n daan zo'oge bɛla la, yʋka la ka ãagɛ. 12 Tɩ Azezi yele ba yetɩ: "Wa'am-ya wa di." La karẽnbiisi la nẽra baa ayɩla daan ka saagɛ soke ẽ yetɩ: "Fõn de la ãne?" Se'ere n soe la, ba daan bãŋɛ tɩ a de la Zuudãana la. 13 Tɩ Azezi paagɛ dɩkɛ borborɩ la pʋɩ ba, dee dɩkɛ zũma la bↄ ba, tɩ ba di. 14 Azezi n daan vo'oge la, nõorɛ atã n bɛla tɩ a dɩkɛ a mẽŋa pa'alɛ a karẽnbiisi la. 15 Ban daan di kɩ'ɩlɩm na, tɩ Azezi soke Asimõ-pɩyɛɛrɩ yetɩ: "Asimõ, Azã bia, fõn nõŋɛ mam gãnna bãna n nõŋɛ mam se'em na?" Tɩ a lerge ẽ yetɩ: "Ẽe! Zuudãana, fõn mi tɩ mam nõŋɛ fõn mɛ." Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Gu'ura m pebilsi." 16 Tɩ Azezi le soke ẽ nõorɛ bʋyi yetɩ: "Asimõ, Azã bia, fõn nõŋɛ mam?" Tɩ a lerge ẽ yetɩ: "Ẽe! Zuudãana, fõn mi tɩ mam nõŋɛ fõn mɛ." Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Bɩsra m piisi." 17 Tɩ Azezi le soke ẽ nõorɛ atã yetɩ: "Asimõ, Azã bia, fõn nõŋɛ mam?" Tɩ Apɩyɛɛrɩ sũure daan sã'am, ẽn soke ẽ nõorɛ atã yetɩ: "Fõn nõŋɛ mam mɛ bɩɩ" la. Tɩ a lerge ẽ yetɩ: "Zuudãana, fõn mi sɛla wuu mɛ, fõn mi tɩ mam nõŋɛ fõn mɛ." Tɩ Azezi yele ẽ yetɩ: "Gu'ura m piisi la. 18 Mam yetɩ fʋ la sɩra sɩra, tɩ fõn daan de budib-paalga la, fʋ daan lʋtɩ fʋ sagãnnɛ mɛ sẽnna fõn boorɩ zẽ'a, la fʋ sãn wa kʋrgɛ, fʋ wʋn zẽkɛ fʋ nu'usi tɩ nẽra lʋ fʋ sagãnnɛ, dee tarɩ fʋ sẽŋɛ zẽ'e-sɛka tɩ fʋ ka boorɩ." 19 Azezi daan yele bɛla pa'alɛ la kũm sɛka buuri tɩ Apɩyɛɛrɩ wʋn ki tɩ la nã'asɛ Nawẽnnɛ. La ẽn yele bɛla la, a yele ẽ yetɩ: "Dↄla mam!" 20 La Apɩyɛɛrɩ gelge mɛ yẽ karẽnbi-sɛka tɩ Azezi nõŋɛ la n dolɩ ba poore. La de la karẽnbi-ẽŋa n daan dente Azezi dia la wakatɛ, soke ẽ yetɩ: "Zuudãana, la de la ãne n yetɩ a pa'alɛ tɩ ba yõkɛ fõn?" 21 Apɩyɛɛrɩ n yẽ ẽ na, tɩ a soke Azezi yetɩ: "Zuudãana, dee ẽna wã, bẽm n wʋn ẽŋɛ ẽ?" 22 Tɩ Azezi lerge ẽ yetɩ: "Mam sãn bↄↄra tɩ a vↄa, halɩ tɩ mam wa leme wa'am, bẽm n pakɛ fõn? Fõn wen dↄla mam." 23 Tɩ yetↄg-ẽna wã saagɛ sↄbiisi la zẽ'am tɩ karẽnbi-ẽŋa kãn ki. La Azezi ka yele tɩ a kãn ki, a yetɩ: "Mam sãn bↄↄra tɩ a vↄa halɩ tɩ mam wa leme wa'am, bẽm n pakɛ fõn?" 24 La de la karẽnbi-ẽŋa n bↄ bõn-bãna kaseto, la ẽŋa n gʋlsɛ ba. La tõma mi tɩ a kaseto la de la sɩra. 25 La Azezi daan ẽŋɛ yɛla basɛba zozo'e mɛ. Ba sãn yetɩ ba gʋlsɛ nɩ ba wuu ayɩla-yɩla, mam tẽ'esɛ tɩ zẽ'a kãn bↄna dũnia zuo n wʋn to'oge gõnnↄ na tɩ ba wʋn gʋlsɛ nɩ na.