Kabiye of Togo

JOHN

1

1 Pʋcɔ Ɛsɔ pazɩ kedeŋa labʋ lɛ, weyi payaɣ se Tɔm yɔ, ɛɛwɛɛ. Ɛɛwɛ Ɛsɔ cɔlɔ, ɛnʋ lɛ Ɛsɔ. 2 Ɛɛwɛ Ɛsɔ cɔlɔ nɛ pʋcɔ ɛ́lɛ́ la kedeŋa. 3 Ɛ-yɔɔ Ɛsɔ tɩŋnaa nɛ ɛla pɩtɩŋa payɩ. Nabʋyʋ fɛyɩ se Ɛsɔ labɩ-pʋ nɛ ɛtatɩŋnɩ ɛ-yɔɔ. 4 Ɛ-cɔlɔ wezuu wɛɛ nɛ kiyeki se ɛyáa ɛwɛɛ ñalɩmɩyɛ taa. 5 Ñalɩmɩyɛ lakɩ nɛ pɩnaɣ cɩkpɛndʋʋ taa, ɛlɛ́ cɩkpɛndʋʋ tetisi ñalɩmɩyɛ ńɖɩ́ ɖɩ-tɔm. 6 Nakʋyʋ wiye Ɛsɔ tiyi abalʋ nɔɔyʋ, payaɣ-ɩ se Yohanɛɛsɩ. 7 Etiyi-i se ɛlɩzɩ ñalɩmɩyɛ ńɖɩ́ ɖɩ-aseɣɖe nɛ ɛyáa wɛnɩ lidaʋ ɖɩ-yɔɔ. 8 Yohanɛɛsɩ ɛnʋ, pɩtɛkɛ ɛ-tɩ tɩŋa lɛ ñalɩmɩyɛ. Ɛlɛ́, ɛkɔm se ɛlɩzɩ ñalɩmɩyɛ aseɣɖe. 9 Ńɖɩ́ lɛ ñalɩmɩyɛ siŋŋ, ɖɩkɔm kedeŋa yɔɔ se ɖɩñalɩ paa weyi ɛ-yɔɔ. 10 Weyi payaɣ se Tɔm yɔ, ɛkɔm kedeŋa yɔɔ. Ɛ-yɔɔ Ɛsɔ tɩŋnaa nɛ ɛlabɩ-kɛ. Ɛlɛ́, kɔ-yɔɔ ñɩma tasɩm-ɩ. 11 Ɛkɔm ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɛ, ɛlɛ́, ɛ-ñɩma tamʋ-ɩ. 12 Piyele mbá patɩŋa payɩ pamʋ-ɩ nɛ pɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ yɔ, ɛha-wɛ ɖoŋ se papɩsɩ Ɛsɔ piya. 13 Patalʋlɩ-wɛ ɛzɩ ɛyáa sɔɔlʋʋ nɛ palʋlʋʋ pe-piya yɔ. Ɛlɛ́, Ɛsɔ hanɩ-wɛ wezuu kɩfalʋʋ. 14 Weyi payaɣ se Tɔm yɔ, ɛpɩsɩ ɛyʋ nɛ ɛkɔɔ ɛwɛɛ ɖɛ-hɛkʋ taa. Ɛkɛ lootiye tʋ siŋŋ nɛ ɛtɛ ɛkɛ toovenim tʋ siŋŋ. Đɩna e-koboyaɣ, kɛwɛ ɛzɩ Caa Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ ñɩŋga yɔ. 15 Ɛ-yɔɔ Yohanɛɛsɩ lɩzɩ aseɣɖe nɛ ɛma kubuka se: «Ɛ-tɔm mɔyɔɔdaɣ se: ‹Ma-wayɩ lɛ, weyi ɛkɔŋ yɔ, ɛkɩlɩ-m, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛwɛɛ nɛ pʋcɔ palʋlɩ-m.› » 16 Meheyiɣ-mɩ se ɛha ɖatɩŋa payɩ mbʋ́ ɛwɛna yɔ pʋ-hɔɔlʋʋ nakʋyʋ, ɛlaba ɖatɩŋa lootiye siŋŋ, nɛ ɛwɛɛ pʋ-yɔɔ paa ɖooye. 17 Toovenim lɛ, Mooyiizi yɔɔ Ɛsɔ tɩŋnaa nɛ ɛɖʋ-ɖʋ paɣtʋ. Ɛlɛ́, Yesu Krɩstʋ yɔɔ ɛtɩŋnaa nɛ ɛlabɩ-ɖʋ lootiye nɛ ɛwɩlɩ-ɖʋ toovenim. 18 Nɔɔyʋ tana Ɛsɔ wiɖiyi kaʋ. Ɛlɛ́, ɛ-Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ nɖɩ́ ɖɩ nɛ Caa pɛwɛ ɖama taa nɛ ɖɩkɛ Ɛsɔ yɔ, ńɖɩ́ wɩlɩnɩ-ɖʋ mbʋ́ Ɛsɔ kɛnaa yɔ. 19 - 20 Yuda ñɩma ñʋndɩnaa kʋsɩ pɔ-cɔjɔnaa nɛ Leevi liɖe taa ñɩma nɛ Yeruusalɛm nɛ petiyi-wɛ se powolo pɔpɔzɩ Yohanɛɛsɩ se: «Ña lɛ anɩ?» Ɛlɛ́, ɛlɩzɩ aseɣɖe patɩŋa pɛ-ɛsɩndaa yem kpayɩ se: «Pɩtɛkɛ ma lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ.» 21 Peeɖe patasɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Ña lɛ anɩ kpem? Ña lɛ Elii yaa we?» Ecosi se: «Aayɩ.» Peeɖe patasɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Ña lɛ náyʋ weyi ɖɩɖaŋaa yɔ yaa we?» Ecosi se: «Aayɩ.» 22 Ɛlɛ́, patasɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Ña lɛ anɩ kpem yɔ? Heyi-ɖʋ nɛ ɖiwolo ɖiheyi mbá petiyi-ɖʋ yɔ. Ña-maɣmaɣ lɛ, ŋmaɣzɩɣ se ŋkɛ anɩ kpem?» 23 Peeɖe Yohanɛɛsɩ cosi-wɛ se ma lɛ weyi náyʋ Ezaayii yɔɔdɩ ɛ-tɔm yɔ. Ɛyɔɔdaa se: «Nɔɔyʋ susuu lakʋ taa se pɔñɔɔzɩ Kɩpaɣlʋ nʋmɔʋ nɛ pala nɛ kʋtʋʋzɩ camɩyɛ.» 24 Mbá petiyi-wɛ Yohanɛɛsɩ cɔlɔ yɔ, Farɩsɩ ŋgbɛyɛ taa ñɩma kɛwɛ pa-taa. 25 Paba pɔzɩnɩ-ɩ se: «Ŋtɛkɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ yaa náyʋ weyi ɖɩɖaŋaa yɔ yaa Elii lɛ, pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋlakɩ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ?» 26 Ɛlɛ́, Yohanɛɛsɩ cosi-wɛ se: «Ma lɛ, malakɩ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ. Ɛlɛ́, nɔɔyʋ wɛ mɩ-hɛkʋ taa, ɩtasɩm-ɩ. 27 Ma-wayɩ lɛ, ɛnʋ kɔŋna. Ɛkɩlɩ-m, mantamʋna se moluŋ nɛ mɛyɛɖɩ ɛ-naataŋgbala tɔnzɩ.» 28 Pʋnɛ pɩtɩŋa payɩ pɩlakaɣ tɛtʋ cikpetu ndʋ́ payaɣ se Betaanii yɔ, tɩ-taa ɖenɖe Yohanɛɛsɩ lakaɣ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ yɔ. Tɛtʋ ńdʋ́, tɩɩwɛ Yɔɔrdaŋ pɔɔ wayɩ. 29 Tɛʋ fema lɛ, Yohanɛɛsɩ na Yesu wokaɣ ɛ-cɔlɔ. Peeɖe eheyi ɛyáa se: «Ɩna Ɛsɔ Heɣa. Ŋ́gá mʋʋnɩ ɛyáa tɩŋa payɩ kɩwɛɛkɩm. 30 Kɔ-tɔm mɔyɔɔdaɣ se ma-wayɩ lɛ, nɔɔyʋ kɔŋ. Ɛlɛ́, ɛkɩlɩ-m, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛwɛɛ nɛ pʋcɔ palʋlɩ-m. 31 Mantaasɩm-ɩ. Ɛlɛ́, mɔnkɔm mala ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ se Izrɛɛlɩ ñɩma tɩŋa ɛsɩm-ɩ.» 32 Yohanɛɛsɩ tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Mana Fezuu Kiɖeɖeu, kɩlɩnɩ ɛsɔdaa ɛzɩ halikuku yɔ nɛ kitii kɩcaɣ ɛ-yɔɔ. 33 Mantaasɩmdɩ-ɩ. Ɛlɛ́, Ɛsɔ weyi etiyi-m se mala ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ yɔ, eheyi-m se: ‹Ŋkɔŋ naʋ Fezuu Kiɖeɖeu tiba nɛ kɩcaɣ nɔɔyʋ yɔɔ. Ɛnʋ kɔŋnɩ ɛyáa labʋ sɔnzɩ nɛ Fezuu Kiɖeɖeu ɖoŋ.› 34 Lɛɛlɛɛyɔ mana ḿbʋ́, pʋ-yɔɔ mankaɖɩɣ-mɩ toovenim se ɛnʋ lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ.» 35 Tɛʋ fema lɛ, Yohanɛɛsɩ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa naalɛ papɩsɩ lone ńɖɩ́ ɖɩ-taa peeɖe. 36 Pɩkɛdaa lɛ, Yohanɛɛsɩ na Yesu ɖɛɣaɣ. Peeɖe eheyi-wɛ se: «Ɩna Ɛsɔ Heɣa.» 37 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ḿbá panɩ ḿbʋ́ lɛ, pakʋyɩ patɩŋ Yesu wayɩ. 38 Yesu kisaa nɛ ɛna patɩŋaɣ-ɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ ɩñɩnɩɣ?» Paba ñɔpɔzɩ-ɩ se: «Raabii! Le ŋwɛɛ?» Raabii tɔbʋʋ se Wɩlɩyʋ. 39 Ɛlɛ́, ecosi-wɛ se: «Ɩkɔɔ nɛ ɩna.» Peeɖe patɩŋ-ɩ ɖɔɖɔ nɛ powolo pana ɖenɖe ɛwɛɛ yɔ nɛ pa nɛ ɩ pacaɣ peeɖe kɩyakʋ ŋ́gʋ́. Đanaɣ wɩsɩ wɛlʋʋ pɩlakaɣ ḿbʋ́. 40 Tɔmkpɛlɩkɩyaa naalɛ mbá Yohanɛɛsɩ yɔɔdɩ Yesu tɔm nɛ panɩɩ nɛ patɩŋ Yesu ɛnʋ ɛ-wayɩ yɔ, payaɣ pa-taa lɛlʋ se Andree. Ɛnʋ lɛ Siimɔɔ Pɩyɛ neu. 41 Mbʋ́ Andree ɛnʋ ɛcalɩ labʋ yɔ lɛ se: ɛñɩnɩ ɛ-ɖalʋ Siimɔɔ nɛ eheyi-i se: «Đɩna Meesii.» Meesii tɔbʋʋ se Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ. 42 Peeɖe ɛkpaɣ-ɩ nɛ ewoni-i Yesu cɔlɔ. Patalaa lɛ, Yesu cɔnɩ-ɩ pɩŋŋ nɛ ɛtɔ se: «Ña lɛ Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ weyi payaɣ se Siimɔɔ yɔ, pɔkɔŋ-ŋ yaʋ se Sefaasɩ.» Sefaasɩ tɔbʋʋ se Pɩyɛ. 43 Tɛʋ fema lɛ, Yesu ɖʋ se ewoki Galilee egeetiye taa. Ɛɖɛɣaɣ lɛ, ɛna Filiipu nɛ eheyi-i se: «Tɩŋ ma-wayɩ.» 44 Filiipu tɛ lɛ Bɛtsayɩda tɛtʋ cikpetu taa. Andree nɛ Pɩyɛ pɛ-tɛ lɛ peeɖe ɖɔɖɔ. 45 Pʋwayɩ lɛ, Filiipu na Nataanayɛɛlɩ nɛ eheyi-i se: «Đɩna weyi Mooyiizi ma ɛ-tɔm paɣtʋ takayaɣ taa nɛ náyaa yɔɔdɩ ɛ-tɔm ɖɔɖɔ yɔ. Ɛnʋ lɛ Nazarɛɛtɩ tʋ Yozɛɛfʋ pɩyalʋ weyi payaɣ se Yesu yɔ.» 46 Ɛlɛ́, Nataanayɛɛlɩ pɔzɩ-ɩ se: «Pʋyʋ kɩbanʋ pɩzɩɣ pɩlɩɩnɩ Nazarɛɛtɩ yaa we?» Filiipu cosi-i se: «Kɔɔ nɛ ŋna.» 47 Yesu na Nataanayɛɛlɩ wokaɣ ɛ-cɔlɔ lɛ, ɛtɔ se: «Ɩna Izrɛɛlɩ pɩɣa maɣmaɣ. Kaamuluu nɔɔyʋ kaʋ.» 48 Peeɖe Nataanayɛɛlɩ pɔzɩ Yesu se: «Ɛzɩma ŋlaba nɛ ŋsɩm-m?» Yesu cosi-i se: «Mana-ŋ alɩwaatʋ ndʋ́ ŋŋwɛ hiyuú tɛɛ yɔ nɛ pʋcɔ Filiipu ya-ŋ.» 49 Peeɖe Nataanayɛɛlɩ heyi-i se: «Wɩlɩyʋ! Ña lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ. Ña lɛ Izrɛɛlɩ ñɩma wiyaʋ.» 50 Yesu cosi-i se: «Ceeke meheyuu-ŋ se mana-ŋ hiyuú tɛɛ yɔ ŋtisaa se ma lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ yaa we? Meheyiɣ-ŋ se ŋkɔŋ naʋ mbʋ́ pɩkɩlɩ ḿbʋ́ yɔ.» 51 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se ɩkɔŋ naʋ ɛsɔdaa tʋlaa nɛ Ɛsɔ tiyiyaa tɩŋɩɣnɩ Ɛyʋ Pɩyalʋ ma mɔ-yɔɔ nɛ pakpaɣ nɛ petiki.»

2

1 Kɩyakɩŋ naalɛ wayɩ lɛ, palakaɣ halɩkpaɣyɛ kazandʋ Kana, Galilee egeetiye taa. Yesu ɖoo kɛwɛ peeɖe. 2 Paaya Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa kazandʋ ńdʋ́ ti-ɖeɖe. 3 Pɩkɛdaa lɛ, sʋlʋm tɛ. Peeɖe Yesu ɖoo woba nɛ eheyi-i se: «Sʋlʋm tɛm ɛyáa cɔlɔ.» 4 Yesu cosi-i se: «Halʋ! Pɩtɛkɛ ñeheyiɣni-m mbʋ́ pʋwɛɛ se mala yɔ. Ma-alɩwaatʋ tatalɩda.» 5 Peeɖe e-ɖoo heyi tʋmlaɖaa mbá pɛwɛ peeɖe yɔ se: «Ɩla mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɛpɔzʋʋ-mɩ yɔ.» 6 Pulona naayɛ loɖo kɛwɛ peeɖe nɛ Yuda ñɩma ɖʋʋ a-taa lɩm nɛ palakɩna pa-cɩɖɩcɩɖɩ wɛtʋ sɔnzɩ. Papɩzaɣ se paɖʋ paa nɖɩ́ ɖɩ-taa ɛzɩ lɩm litanaa mɩnʋʋ yɔ. 7 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu heyi tʋmlaɖaa se polu lɩm nɛ papɩyɩ a-taa nɛ pusu. Peeɖe paba luwa nɛ pusu a-taa ɖo. 8 Pɛtɛma lɛ, eheyi-wɛ se pocozi lɩm ḿbʋ́ pazɩ nɛ powoni pɛcɛlɩ halɩkpaɣyɛ kazandʋ yɔɔ cɔnɩyʋ nɛ ɛɖɩŋ. Ɛlɛ́, pala ḿbʋ́ ɖɔɖɔ. 9 Powonaa pɛcɛlɩ ɛ́lɛ́ nɛ ɛɖɩŋ lɛ, lɩm ḿbʋ́ pɩpɩsɩ sʋlʋm. Ɛtana ɖenɖe pɩlɩnaa yɔ. Ɛlɛ́, tʋmlaɖaa mbá pocozi-pʋ nɛ pɛcɛlɩ-ɩ yɔ, paba sɩm ɖenɖe pɩlɩnaa yɔ. Peeɖe ɛya halɩkpaɣyʋ 10 nɛ eheyi-i se: «Sʋlʋm kɩbam ɛyáa calɩɣnɩ ñɔʋ. Pahakɩ lɛ, palɩzɩ mbʋ́ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ. Ɛlɛ́, sʋlʋm kɩbam ñɛwɛɛ ñɔ-cɔlɔ nɛ pɩtalɩ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-yɔɔ!» 11 Ḿbʋ́ Yesu labɩ ɛ-kajalaɣ hama lakasɩ. Kana tɛtʋ ndʋ́ tɩwɛ Galilee egeetiye taa yɔ, tɩ-taa ɛlabɩ-sɩ. Ḿbʋ́ ɛwɩlɩnɩ e-ɖoŋ koboyaɣ ñɩŋ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa wɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 12 Pʋwayɩ lɛ, ɛ nɛ e-ɖoo nɛ e-newaa nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pakʋyɩ powolo Kapɛrnayum nɛ pacaɣ kɩyakɩŋ pazɩ. 13 Yuda ñɩma Paska Kazandʋ ñɔtaa. Pʋ-yɔɔ Yesu kʋyaa nɛ ewolo Yeruusalɛm. 14 Ɛtalaa lɛ, ɛsʋʋ Ɛsɔ ɖɩɣa kadaɣ taa nɛ ɛmaɣnɩ ɛyáa nabɛyɛ, pɛpɛdaɣ naŋ nɛ heŋ nɛ halikukunaa nɛ lɛlaa ñacaɣ kpelisi yɔɔ nɛ pɔyɔkʋʋ liidiye. 15 Peeɖe ɛkpaɣ nimee nɛ ɛlʋʋ ɛgbazɩyɛ nɛ ɛɖɔɔnɩnɩ-wɛ ka-taa, pa nɛ pe-heŋ nɛ pa-naŋ nɛ pese palɩɩ nɛ piyele etuzi pa-taabɩlɩnaa ɛpɛɖɩ nɛ liidiye mɩzɩ. 16 Ɛlɛ́, eheyi halikukunaa pɛdɩyaa se: «Ɩkpaɣ mɩ-halikukunaa nɛ ɩɖɛɛ lɔŋ. Ɩtaapɩsɩ man-Caa ɖɩɣa kɩyakʋ.» 17 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɔzɩ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ tɩ-yɔɔ. Ńdʋ́ lɛ se: «Hayɩ Ɛsɔ, mɔnsɔɔlɩ ña-ɖɩɣa sɔɔlʋʋ mbʋ́ yɔ, pʋkɔŋ-m kʋʋ.» 18 Ɛlɛ́, Yuda ñɩma awiya pɔzɩ-ɩ se: «Hama lakasɩ nzɩ́ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋwɩlɩnɩ-ɖʋ se pʋwɛɛ se ŋla ḿbʋ́?» 19 Yesu cosi-wɛ se: «Yee ɩyɔkɩ Ɛsɔ ɖɩɣa kanɛ yɔ, mamaɣ-kɛ nɛ kɩyakɩŋ naadozo.» 20 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se ɛzɩma ɛpɩzɩɣ ɛma ɖɩɣa ŋgá pama-kɛ nɛ pɩnzɩ nɩɩnaza nɛ loɖo yɔ nɛ kɩyakɩŋ naadozo? 21 Ŋgʋ́, Yesu yɔɔdʋʋ Ɛsɔ ɖɩɣa tɔm yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɔm ɛyɔɔdaɣ ḿbʋ́. 22 Pʋ-yɔɔ Yesu femnɩ sɩm taa lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɔzɩ se eeheyi-wɛ ḿbʋ́ nɛ petisi tɔm ndʋ́ eheyi-wɛ yɔ nɛ ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ se tɩkɛ toovenim. 23 Paska Kazandʋ talaa lɛ, ɛyáa na hama lakasɩ nzɩ́ Yesu labɩ Yeruusalɛm yɔ nɛ pɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 24 Ɛlɛ́, ɛnʋ tataa-wɛ liu, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛsɩm patɩŋa payɩ pa-lɩmaɣza. 25 Pɩtaapɔzɩ se pacazɩ-ɩ heyuu ɛyáa tɔm. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛsɩm mbʋ́ pʋwɛ pa-taa yɔ.

3

1 Abalʋ nɔɔyʋ kɛwɛ Farɩsɩ ñɩma ŋgbɛyɛ taa, payaɣ-ɩ se Niikodɛm. Ɛkɛ Yuda ñɩma wiyaʋ nɔɔyʋ. 2 Abalʋ ɛnʋ, ɛkʋyɩ ɖoó naayɛ taa nɛ ewolo Yesu cɔlɔ nɛ eheyi-i se: «Wɩlɩyʋ! Đɩnawa se Ɛsɔ tiyini-ŋ se ŋkɔɔ ŋwɩlɩ-ɖʋ ɛ-tɔm. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, nɔɔyʋ fɛyɩ se ɛpɩzɩɣ ɛla hama lakasɩ nzɩ́ ŋlaba yɔ nɛ Ɛsɔ fɛyɩ ɛ-cɔlɔ.» 3 Ɛlɛ́, Yesu kaɖɩ-ɩ se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-ŋ se yee pataɖaɣnɩ nɔɔyʋ lʋlʋʋ yɔ, ɛɛkɛɣ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa tʋ.» 4 Peeɖe Niikodɛm pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma papɩzɩɣ paɖaɣnɩ lʋlʋʋ ɛyʋ weyi ɛtɛm paɣlʋʋ yɔ? Ŋgʋ́, ɛɛpɩzɩɣ ɛpɩsɩ e-ɖoo taa nɛ ɛ́lɛ́ tasɩ-ɩ lʋlʋʋ!» 5 Yesu cosi-i se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-ŋ se weyi paɖaɣnɩɣ-ɩ lʋlʋʋ nɛ pɩtɩŋnɩ lɩm nɛ Fezuu Kiɖeɖeu pɔ-yɔɔ yɔ, e-ɖeke ɛkɛɣnɩ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa tʋ. 6 Meheyiɣ-ŋ se: ɛyʋ lʋlʋʋ ɛyʋ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ Fezuu Kiɖeɖeu yeki nɛ ɛyʋ kalɩzaɣ ɖaɣnɩ wɛʋ wezuu. 7 Pɩtaalabɩ-ŋ piti se mɔntɔm se pʋwɛɛ se paɖaɣnɩ-ŋ lʋlʋʋ. 8 Heɣlim makɩ ɖenɖe pʋsɔɔlaa yɔ nɛ ŋnɩɣ kɔkɔɖɛ nɖɩ́ pɩlakɩ yɔ. Ɛlɛ́, ŋŋnaɣ ɖenɖe pɩlɩnaa yaa ɖenɖe puwoki yɔ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ pʋwɛnɩ weyi Fezuu Kiɖeɖeu yeki nɛ ɛwɛnɩ Ɛsɔ wezuu yɔ.» 9 Peeɖe Niikodɛm pɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma pɩpɩzɩɣ pɩla ḿbʋ́?» 10 Yesu cosi-i se: «Ŋkɛ Wɩlɩyʋ sɔsɔ Izrɛɛlɩ ñɩma hɛkʋ taa lɛ, pɩla ɛzɩma ŋŋnɩɣ tɔm ńdʋ́ tɩ-tɔbʋʋ yɔ?» 11 Peeɖe Yesu heyi-i se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-ŋ se mbʋ́ ɖɩsɩma yɔ, pʋ-tɔm ɖɩyɔɔdʋʋ, mbʋ́ ɖɩnanɩ ɖɛ-ɛsɛ yɔ, pɩ-aseɣɖe ɖɩlɩzɩɣ. Ɛlɛ́, mɩ miitisiɣ. 12 Yee meheyiɣ-mɩ mbʋ́ pɩlakɩ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ yɔ pʋ-tɔm nɛ iitisiɣ lɛ, ɛzɩma ɩpɩzɩɣ itisi alɩwaatʋ ndʋ́ meheyiɣ-mɩ mbʋ́ pɩlakɩ ɛsɔdaa yɔ pɩ-ñɩndʋ yɔ? 13 Nɔɔyʋ takpa ɛsɔdaa wiɖiyi kaʋ nɛ pɩtasɩnɩ Ɛyʋ Pɩyalʋ, ɛnʋ lɩnɩnɩ ɛsɔdaa nɛ etii. 14 Ɛzɩma mbʋ́ Mooyiizi kopuzi ɖʋm weyi ɛlabɩnɩ ñɩ́ɣ́yʋ́ʋ yɔ ɖaʋ yɔɔ lakʋ taa, ḿbʋ́ ɖɔɖɔ pʋwɛɛ se pala Ɛyʋ Pɩyalʋ, 15 nɛ weyi ɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ lɛ, ehiɣ wezuu maatɛŋ. 16 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ sɔɔlɩ ɛyáa siŋŋ. Pʋ-yɔɔ ɛha ɛ-Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ se weyi ɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ lɛ, ɛtaatɛŋɛlɩ, ɛlɛ́, ehiɣ wezuu maatɛŋ. 17 Toovenim lɛ, Ɛsɔ tetiyi ɛ-Pɩyalʋ ɛyáa cɔlɔ se ɛhʋʋnɩ-wɛ nɛ ɛkʋ pɔ-tɔm. Ɛlɛ́, etiyi-i se ɛya pa-ñʋʋ. 18 Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ yɔɔ yɔ, Ɛsɔ ɛɛhʋʋnɩ-ɩ nɛ ɛkʋ ɛ-tɔm. Ɛlɛ́, weyi ɛ́lɛ́ fɛyɩnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ yɔ, Ɛsɔ tɛm-ɩ hʋnaʋ nɛ ɛkʋ ɛ-tɔm. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛfɛyɩnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ, ŋgʋ́ ɛnʋ lɛ ɛ-Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ. 19 Mbʋ́ piyeki nɛ pahʋʋnɩ ɛyáa yɔ lɛ se: weyi ɛkɛ ñalɩmɩyɛ yɔ, ɛkɔm ɛyáa kpeekpe cɔlɔ. Paa ḿbʋ́ yɔ, pɔsɔɔlɩ cɩkpɛndʋʋ nɛ pɩkɩlɩ-ɖɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, palakɩ ɛzaɣ́tʋ. 20 Weyi ɛlakɩ ɛzaɣ́tʋ yɔ, ɛɛcaɣ ñalɩmɩyɛ kpem, ɛɛñɔtʋʋnɩ-ɖɩ ɖɔɖɔ: eseɣ se pataana mbʋ́ ɛlakɩ yɔ nɛ pakʋyɩ ɛ-yɔɔ. 21 Ɛlɛ́, weyi ɛlakɩ toovenim yɔ, ɛlɩɣ ñalɩmɩyɛ taa se ɛyáa ɛna se mbʋ́ ɛlakɩ yɔ, pɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ.» 22 Pʋwayɩ lɛ, Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa powolo Yudee egeetiye taa nɛ pacaɣ peeɖe kɩyakɩŋ nɩɩyɩ nɛ palakɩ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ. 23 Ŋgʋ́, Yohanɛɛsɩ ñaawɛ Enɔɔ tɛtʋ ndʋ́ tɩñɔtɩnɩ Salɩm ñɩndʋ yɔ tɩ-taa, nɛ ɛyáa woki ɛ-cɔlɔ nɛ ɛlakɩ-wɛ lɩm sɔʋ sɔnzɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, lɩm kɔɖɔ peeɖe. 24 (Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, Eroodi taɖʋdɩ Yohanɛɛsɩ salaka.) 25 Yohanɛɛsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa taa nabɛyɛ nɛ Yuda tʋ nɔɔyʋ, pɔhɔŋaɣnɩ ɖama tɔm cɩɖɩcɩɖɩ wɛtʋ sɔnzɩ yɔɔ. 26 Peeɖe powobi Yohanɛɛsɩ cɔlɔ nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ! Ŋtɔzʋʋ abalʋ weyi ña nɛ ɩ ɩɩwɛ Yɔɔrdaŋ pɔɔ wayɩ nɛ ŋheyi-ɖʋ ɛ-tɔm yɔ ɛ-yɔɔ yaa we? Lɛɛlɛɛyɔ, ɛlakɩ lɩm sɔʋ sɔnzɩ nɛ ɛyáa tɩŋa woki ɛ-cɔlɔ!» 27 Yohanɛɛsɩ cosi-wɛ se: «Mbʋ́ Ɛsɔ ha ɛyʋ yɔ, pi-ɖeke koŋ ɛpɩzɩɣ ɛmʋ. 28 Mɩ-maɣmaɣ ɩpɩzɩɣ ɩlɩzɩ ma-aseɣɖe se mɔntɔm se: ‹Pɩtɛkɛ ma lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ. Ɛlɛ́, Ɛsɔ tiyi-m se mɛnɖɛɛ-ɩ nɔɔ.› 29 Ɩtɛm naʋ se weyi ɛkpaɣ halʋ yɔ, ɛnʋ lɛ halɩkpaɣyʋ. Meheyiɣ-mɩ se ma mɛwɛ ɛzɩ halɩkpaɣyʋ ɛgbaɣdʋ yɔ. Halɩkpaɣyʋ ɛgbaɣdʋ wɛɣ ɛ-cɔlɔ se ɛsɩnɩ-ɩ. Ɛ-taa hʋlʋmʋʋ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ́ ɛnɩɣ halɩkpaɣyʋ taŋ yɔ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ man-taa tɛzɩ hʋlʋmʋʋ siŋŋ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ ɛ-yɔɔ. 30 Pʋwɛɛ se ɛ́lɛ́ hɩɖɛ ɛsɛɛ nɛ pɔsɔɔ ma mɔ-yɔɔ.» 31 «Weyi palʋlɩ-ɩ tataa yɔ, ɛ-tɛ lɛ peeɖe, ɛyɔɔdʋʋ mbʋ́ pɩlakɩ tataa yɔ pʋ-tɔm. Weyi ɛ́lɛ́ lɩnɩ ɛsɔdaa yɔ, ɛkɩlɩ pɩtɩŋa payɩ. 32 Ɛyɔɔdʋʋ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɛnawa nɛ ɛnɩɩ yɔ pʋ-tɔm. Ɛlɛ́, nɔɔyʋ eetisiɣ aseɣɖe nɖɩ́ ɛlɩzɩɣ yɔ. 33 Weyi ɛ́lɛ́ ñetisiɣ ɛ-aseɣɖe ńɖɩ́ yɔ, ɛñɩɣ nesi se Ɛsɔ lɛ toovenim tʋ. 34 Weyi Ɛsɔ tiyi-i yɔ, ɛyɔɔdʋʋ Ɛsɔ tɔm. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ tɛzɩ-ɩ haʋ e-Fezuu Kiɖeɖeu. 35 Caa Ɛsɔ sɔɔlɩ ɛ-Pɩyalʋ nɛ ɛkpaɣ pɩtɩŋa payɩ ɛ́ɖʋzɩ e-nesi taa. 36 Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ yɔɔ yɔ, ehiɣ wezuu maatɛŋ. Weyi ɛ́lɛ́ ɛɛñaŋ-ɩ yɔ, eehikiɣ-kʋ. Ɛlɛ́, Ɛsɔ pana wɛɣ-ɩ kpanaʋ yɔɔ.»

4

1 - 3 Peheyi Farɩsɩ ñɩma se: «Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa kɩlɩ Yohanɛɛsɩ ñɩma ɖɔʋ. Ɛyáa mbá ɛlakɩ-wɛ lɩm sɔʋ sɔnzɩ yɔ, pakɩlɩ Yohanɛɛsɩ ñɩma ɖɔʋ ɖɔɖɔ!» Toovenim lɛ, pɩtɛkɛ Yesu lakaɣnɩ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ, ɛlɛ́ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa lakaɣnɩ-wɛ-sɩ. Yesu nɩwa se tɔm ńdʋ́ʋ́ ɛyáa yɔɔdʋʋ lɛ, ɛkʋyɩ Yudee egeetiye taa nɛ ɛpɩsɩ Galilee ñɩnɖɛ taa. 4 Pʋcɔ ewolo Galilee lɛ, pɩɩwɛɛ se ɛtɩŋnɩ Samaarɩɩ egeetiye taa. 5 Ɛɖɛɣaɣ lɛ, ɛtalɩ Samaarɩɩ egeetiye taa tɛtʋ ndʋ́ payaɣ se Siicaarɩ yɔ tɩ-taa. Tɩwɛ hayɩm mbʋ́ Yakɔɔbʋ ha ɛ-pɩyalʋ Yozɛɛfʋ yɔ pʋ-cɔlɔ. 6 Ɛtalɩ peeɖe lɛ, pɩtalɩ ɛzɩ wɩsɩ siɣu yɔ. Pɩɩnɩ-ɩ ɖɔɖɔ, nɛ ɛcaɣ Yakɔɔbʋ lɔkɔ nɔɔ. 7 Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, Samaarɩɩ halʋ nɔɔyʋ wolo lɩm luu nɛ Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Ha-m lɩm nɛ mɔñɔɔ.» 8 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa kowobi tɛtʋ taa tɔɔnaɣ yabʋ. 9 Peeɖe halʋ ɛnʋ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ŋkɛ Yuda tʋ lɛ, ŋcalɩ se we nɛ ŋsʋlʋmʋʋ-m lɩm?» Halʋ ɛnʋ, ɛpɔzɩ-ɩ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Samaarɩɩ ñɩma nɛ Yuda ñɩma paacaɣ ɖama. 10 Ɛlɛ́, Yesu heyi-i se: «Yee ŋŋsɩm mbʋ́ Ɛsɔ haɣ yɔ nɛ ŋtɩlɩ ɖɔɖɔ weyi ɛsʋlʋmʋʋ-ŋ lɩm yɔ yɔ, ñaasʋlʋmɩnɩ-ɩ, pʋbʋ ɛɛha-ŋ lɩm mbʋ́ pɩhaɣ wezuu yɔ.» 11 Ɛlɛ́, halʋ ɛnʋ eheyi Yesu se: «Đajaa! Lɔkɔ wɛ cukaŋ pɩtɩɩfɛyɩ, ŋgʋ́ ŋfɛyɩnɩ tɔka ŋgá poluuni lɩm yɔ. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋhiɣ lɩm mbʋ́ pɩhaɣ wezuu yɔ? 12 Đɔ-cɔzɔ Yakɔɔbʋ yebinini-ɖʋ lɔkɔ ŋ́gʋ́. Ɛ nɛ e-piya nɛ e-wondu pɔñɔ kɩ-taa lɩm. Ŋmaɣzɩɣ se ŋkɩlɩ Yakɔɔbʋ yaa we?» 13 Peeɖe Yesu cosi-i se: «Weyi ɛñɔʋ lɩm pʋnɛ yɔ, lɔkɔtʋ tasɩɣ-ɩ ɖɔkʋʋ. 14 Weyi ɛ́lɛ́ ñɔʋ lɩm mbʋ́ ma mahaɣ-ɩ yɔ, lɔkɔtʋ ɛɛtasɩɣ-ɩ ɖɔkʋʋ wiɖiyi kaʋ. Lɩm ḿbʋ́, pʋwɛɣ ɛ-taa ɛzɩ hiɖe nɖɩ́ ɖɩ-taa lɩm ɛɛtɛŋ kaʋ nɛ pɩhaɣ wezuu maatɛŋ yɔ.» 15 Peeɖe halʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Đajaa! Ha-m lɩm ḿbʋ́ nɛ lɔkɔtʋ ɛtaatasɩ-m ɖɔkʋʋ nɛ mantasɩ kɔm cɩnɛ se moluu lɩm.» 16 Ɛlɛ́, Yesu heyi-i se: «Wolo ŋyaa ña-walʋ nɛ ña nɛ ɩ ɩkɔɔ.» 17 Peeɖe halʋ heyi-i se ɛfɛyɩnɩ walʋ. Yesu cosi-i se: «Ŋwɛnɩ toovenim se ŋtɔ se ŋfɛyɩnɩ walʋ, 18 mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ŋtɛm walʋʋ abalaa kagbaanzɩ nɛ abalʋ weyi ña nɛ ɩ ɩwɛ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɛtɛkɛ ña-walʋ. Ŋyɔɔdɩ toovenim.» 19 Halʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Đajaa! Manaɣ se ŋkɛ náyʋ. 20 Samaarɩɩ ñɩma ɖa, ɖɔ-cɔzɔnaa luŋaɣ Ɛsɔ tɛɛ pʋʋ kʋnɛ kʋ-yɔɔ nɛ mɩ Yuda ñɩma mɩtɔŋ se Yeruusalɛm pʋwɛɛ se poluŋ ɛ-tɛɛ. Ña ñamaɣzɩɣ se we?» 21 Peeɖe Yesu heyi-i se: «Halʋ ña! Tisi se alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ nɛ paatasɩɣ Caa Ɛsɔ tɛɛ luŋuu pʋʋ kʋnɛ kʋ-yɔɔ yaa Yeruusalɛm. Ɛlɛ́, poluŋuu ɛ-tɛɛ paa le. 22 Samaarɩɩ ñɩma mɩ! Ɩɩsɩŋ Ɛsɔ weyi ɛ-tɛɛ iluŋuu yɔ. Đa Yuda ñɩma lɛ, ɖɩsɩm weyi ɛ-tɛɛ ɖiluŋuu yɔ: ɖɛ-hɛkʋ taa ñʋʋ yaɖʋ lɩɣna. 23 - 24 Ɛlɛ́, alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ, halɩ tɩtɛm talʋʋ. Tɩ-taa Caa Ɛsɔ haɣ ɛyáa e-Fezuu Kiɖeɖeu. Peeɖe mbá poluŋuu ɛ-tɛɛ nɛ toovenim yɔ, patɩŋɩɣnɩ e-Fezuu Kiɖeɖeu ŋ́gʋ́ kɩ-yɔɔ nɛ poluŋ ɛ-tɛɛ ɛzɩ ɛ-pɩyalʋ wɩlʋʋ-wɛ yɔ. Toovenim lɛ se, mbá poluŋuu Caa Ɛsɔ tɛɛ ḿbʋ́ yɔ, ḿbá ɛñɩnɩɣ. Pʋwɛɛ se patɩŋnɩ e-Fezuu Kiɖeɖeu yɔɔ nɛ poluŋ ɛ-tɛɛ ɛzɩ ɛ-pɩyalʋ wɩlʋʋ-wɛ yɔ.» 25 Ɛlɛ́, halʋ ɛnʋ eheyi Yesu se: «Manawa se Weyi Ɛsɔ Lɩzaa yɔ ɛkɔŋ, ɛnʋ payaɣ se Krɩstʋ. Ɛkɔŋ lɛ, ɛlɩzɩ-ɖʋ pɩtɩŋa payɩ pʋ-tɔbʋʋ.» 26 Peeɖe Yesu cosi-i se: «Weyi ma mɔyɔɔdʋʋnɩ-ŋ yɔ, ma lɛ pɩtɛ ɛyʋ.» 27 Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa pɩsaa lɛ, pamaɣnɩ ɛyɔɔdaɣnɩ halʋ ɛnʋ ḿbʋ́ nɛ pɩɖɩɣzɩ-wɛ yem pɩŋŋ. Ɛlɛ́, pa-taa nɔɔyʋ takatɩ nɛ ɛpɔzɩ se: «Ɛbɛ ŋcaɣnɩ-ɩ?» yaa «Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋyɔɔdʋʋnɩ-ɩ?» 28 Peeɖe halʋ ɛnʋ eyebi ɛ-lɩm peɣa nɛ ɛpɩsɩ tɛtʋ taa nɛ eheyiɣ ɛyáa se: 29 «Iwolo ɩna abalʋ weyi eheyi-m mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ malaba yɔ. Yaa ɛnʋ lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ?» 30 Eheyi-wɛ ḿbʋ́ lɛ, palɩɩ tɛtʋ taa se powoki Yesu cɔlɔ. 31 Alɩwaatʋ ńdʋ́ tɩ-taa Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa tendaɣ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ! Kɔɔ ŋtɔɔ tɔɔnaɣ.» 32 Ɛlɛ́, ecosi-wɛ se: «Mɔntɔkɩ tɔɔnaɣ ŋgá yɔ, ɩtasɩm-kɛ.» 33 Peeɖe tɔmkpɛlɩkɩyaa ḿbá pɔpɔzaɣ ɖama se: «Yaa nɔɔyʋ woni-i tɔɔnaɣ?» 34 Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Mɔn-tɔɔnaɣ lɛ se mala mbʋ́ weyi etiyi-m yɔ e-liu wɛɛ yɔ nɛ mala tʋmɩyɛ nɖɩ́ ɛɖʋ-m yɔ nɛ mɛntɛm-ɖɩ.» 35 Ɛtasɩ-wɛ heyuu se: «Mɩ mɩtɔŋ se pɩsɛɣ fenasɩ naanza se pakʋ tɔɔnaɣ, ɛlɛ́, ma meheyiɣ-mɩ se ɩcɔnɩ camɩyɛ, tɔɔnaɣ tɛm pɩʋ hayɩm taa se pakʋm-kɛ. 36 Halɩ pɛtɛm kʋnɖʋ hɛyʋʋ nɛ ɛkʋŋ tɔɔnaɣ nɛ ekpeɣliɣ-kɛ se kehiɣ wezuu maatɛŋ. Pʋ-yɔɔ ɖuyu nɛ kʋnɖʋ pa-naalɛ pa-laŋa hʋlʋmʋʋ. 37 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, eduuye nɖɩ́ potuwaa se: ‹Lɛlaa ɖúú nɛ lɛlaa kʋŋ› yɔ, ɖɩkɛ toovenim. 38 Mentiyi-mɩ nɛ iwolo ɩkʋ hayɩm mbʋ́ pɩ-taa ɩtala tʋmɩyɛ kaʋ yɔ. Ḿbʋ́ lɛlaa labɩ tʋmɩyɛ nɛ mɩ mɩtɔɔ po-soŋaɣ yɔɔ.» 39 Halʋ ɛnʋ, ewobi Samaarɩɩ tɛtʋ ńdʋ́ tɩ-taa nɛ ɛkɛdɩ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ Yesu labɩ-ɩ yɔ lɛ, ɛyáa sakɩyɛ wɛnɩ lidaʋ ɛ́lɛ́ yɔɔ. 40 Pʋ-yɔɔ Samaarɩɩ ñɩma woba ɛ-cɔlɔ alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, petendi-i se ɛcaɣ pɔ-cɔlɔ nɛ etisi ɛcaɣ kɩyakɩŋ naalɛ peeɖe. 41 Ɛ-tɔm maɣmaɣ yɔɔ lɛ, ɛyáa lɛlaa sakɩyɛ tasɩ wɛnaʋ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 42 Peeɖe peheyi halʋ ɛnʋ se: «Lɛɛlɛɛyɔ, pɩtɛkɛ tɔm ndʋ́ ŋheyi-ɖʋ yɔ, ti-ɖeke tɩ-yɔɔ ɖɩwɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. Ɛlɛ́, ɛyɔɔdaa nɛ ɖa-maɣmaɣ ɖɩnɩɩ nɛ ɖɩna se toovenim ɛkɛ ɛyáa tɩŋa payɩ ñʋʋ yaɖʋ, pʋ-yɔɔ ɖɩwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ.» 43 Yesu caɣ kɩyakɩŋ naalɛ Samaarɩɩ tɛtʋ ńdʋ́ tɩ-taa peeɖe lɛ, ɛkʋyɩ ɛɖɛɛ Galilee egeetiye taa. 44 Ŋgʋ́, Yesu kɔyɔɔdaa se: «Patakpaɣ náyʋ se ɛkɛ pʋyʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɛ.» 45 Ɛlɛ́, ɛtalɩ Galilee lɛ, peeɖe ñɩma mʋ-ɩ ɖeu. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paawobi ɖɔɖɔ Yeruusalɛm kazandʋ tɔɔʋ nɛ pana mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɛɛlaba yɔ. 46 Peeɖe ɛpɩsɩ Kana tɛtʋ taa, Galilee taa ɖenɖe ɛɛlaba nɛ lɩm pɩsɩ sʋlʋm yɔ. Karɩka sɔsɔɔ nakɛyɛ kɛwɛ peeɖe, pɩwɩɣaɣ ka-pɩyalʋ. Ɛɛwɛ Kapɛrnayum tɛtʋ taa. 47 Karɩka ŋ́gá, kanɩwa se Yesu lɩnɩ Yudee egeetiye taa nɛ ewolo Galilee ñɩnɖɛ taa lɛ, kowolo ɛ-cɔlɔ nɛ ketendi-i se ewolo Kapɛrnayum nɛ ɛla nɛ ka-pɩyalʋ weyi pɩkazɩ-ɩ fezuu ɖalaa yɔ, ɛ-yɔɔ cɛ. 48 Peeɖe Yesu pɔzɩ-kɛ se: «Yee ɩtana Ɛsɔ hama lakasɩ nɛ kawɩlɩsɩ, ɩɩpɩzɩɣ ɩwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ kaʋ yaa we?» 49 Ɛlɛ́, kocosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Wolo mɛn-tɛ nɛ pʋcɔ man-pɩɣa sɩ.» 50 Peeɖe Yesu heyi-kɛ se: «Kpe! Ña-pɩyalʋ yɔɔ cɛba.» Ɛlɛ́, ketisi se Yesu tɔm ńdʋ́ tɩkɛ toovenim nɛ kacaŋ kɛɖɛɛ. 51 Kekpeŋaɣ lɛ, ka-tʋmlaɖaa katɩ-kɛ nɛ peheyi-kɛ se: «Ña-pɩɣa yɔɔ cɛba!» 52 Kɔpɔzɩ-wɛ se alɩwaatʋ ndʋ́ʋ́ pɩpazɩ-kɛ labʋ wee wee? Pocosi se: «Đeɖe wɩsɩ taa ñɩ́ɣ́yʋ́ʋ kʋɖʋmʋʋ yɔɔ ka-kɩnamɩyɛ cɛba.» 53 Peeɖe kɔtɔzaa se alɩwaatʋ ńdʋ́ tɩ-yɔɔ ɖeyi ɖeyi Yesu keheyi-kɛ se: «Ña-pɩyalʋ yɔɔ cɛba.» Pʋ-yɔɔ ka nɛ kɔ-hɔʋ taa ñɩma tɩŋa payɩ pɛwɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. 54 Hama lakasɩ naalɛ ñɩnzɩ Yesu labɩ Galilee taa ḿbʋ́. Ɛlɩnaʋ Yudee nɛ ɛpɩsɩ yɔ ɛlabɩ-sɩ.

5

1 Pʋwayɩ lɛ, Yesu wolo Yeruusalɛm Yuda ñɩma kazandʋ natʋyʋ yɔɔ. 2 Lɩm kujomuu nakʋyʋ wɛ Yeruusalɛm tɛtʋ kámaɣ́ yɔɔ nɔnɔɔ ŋgá payaɣ se Heŋ Nɔnɔɔ yɔ kɔ-cɔlɔ. Paasiɣ kʋ-cɔlɔ laŋasɩ kagbaanzɩ nɛ pɛɛ. Payaɣ peeɖe nɛ Ebree taa se Betɛsda. 3 Kʋdɔndɩnaa sakɩyɛ hɛnaɣ laŋasɩ ńzɩ́ sɩ-tɛɛ: yʋlʋmaa nɛ tala tɩnaa nɛ kalɩkalasɩ. [Paɖaŋaa se lɩm eciɣdi. 4 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Kɩpaɣlʋ tiyiyu nɔɔyʋ lɩɣaɣnɩ ɛsɔdaa wiɖiyi wiɖiyi nɛ etiki kɩ-taa nɛ eciɣdiɣ lɩm nɛ kʋdɔndʋ weyi ɛcalɩɣ tibu pɩ-taa alɩwaatʋ ńdʋ́ yɔ, ɛ-yɔɔ cɛkɩ. Paa ɛ-kʋdɔŋ ɛɛwɛ ɛzɩma.] 5 Abalʋ nɔɔyʋ kɛwɛ peeɖe. Pɩnzɩ niidozo nɛ lutozo yɔ, pɩwɩɣʋ-ɩ yɔ. 6 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu na-ɩ, ɛhɛnaa nɛ ɛtɩlɩ se ɖooo lɔŋ ɛwɛ peeɖe. Pʋ-yɔɔ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ñe-liu wɛɛ se ñɔ-yɔɔ ɛcɛ naa we?» 7 Kʋdɔndʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Hayɩ Đajaa! Mɛnfɛyɩ nɔɔyʋ se ɛkpaɣ-m nɛ etisi-m lɩm taa alɩwaatʋ ndʋ́ peciɣdiɣ-pʋ yɔ. Mañakɩ pana se mowoki lɛ, nɔɔyʋ ñɛtɛm-m layʋʋ.» 8 Peeɖe Yesu heyi-i se: «Kʋyɩ ŋkpaɣ ña-ñalʋʋ nɛ ŋɖɔ!» 9 Ɛtɩyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, abalʋ ɛnʋ ɛ-yɔɔ cɛ nɛ ɛkpaɣ ɛ-ñalʋʋ nɛ ɛpazɩ ɖɔm. Ŋgʋ́, pɩɩkɛ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ wiye. 10 Pʋ-yɔɔ Yuda ñɩma awiya heyi-i se: «Sɔnɔ pɩkɛ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ, ɖa-paɣtʋ taha nʋmɔʋ se ŋsɩɣlɩ ña-ñalʋʋ.» 11 Abalʋ ɛnʋ ecosi-wɛ se: «Weyi ɛlaba nɛ mɔ-yɔɔ cɛ yɔ, eheyi-m se mankpaɣ ma-ñalʋʋ nɛ mɔnɖɔ.» 12 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Anɩ ñeheyi-ŋ se ŋkpaɣ ña-ñalʋʋ nɛ ŋɖɔ?» 13 Abalʋ ɛnʋ ecosi-wɛ se ɛtasɩm-ɩ. Toovenim lɛ, ɛtapɩzɩɣ se ɛsɩm-ɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛyáa samaɣ kɛwɛ peeɖe nɛ Yesu sʋʋ ka-taa nɛ ɛɖɛɛ. 14 Pʋwayɩ lɛ, Yesu wolo Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛmaɣnɩ abalʋ weyi ɛ-yɔɔ cɛba ḿbʋ́ yɔ. Peeɖe eheyi-i se: «Welesi ŋnɩɩ, lɛɛlɛɛyɔ, ñɔ-yɔɔ cɛba. Taatasɩ kɩwɛɛkɩm labʋ nɛ nabʋyʋ tasɩ-ŋ labʋ nɛ pɩkɩlɩ ḿbʋ́.» 15 Peeɖe abalʋ ɛnʋ ewobi eheyi Yuda ñɩma awiya se Yesu labɩna nɛ ɛ-yɔɔ cɛ. 16 Pʋ-yɔɔ pakʋyɩ ɛ́lɛ́ yɔɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ wiye ɛlabɩ ḿbʋ́. 17 Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Man-Caa Ɛsɔ lakɩ tʋmɩyɛ tam, ma ɖɔɖɔ ḿbʋ́.» 18 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Yuda ñɩma awiya tɛzɩɣ ñɩnʋʋ se pakʋ-ɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩtasɩɩnɩ se ɛtɔɖɔ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ paɣtʋ yɔɔ, ɛlɛ́, ɛtɔm ɖɔɖɔ se Ɛsɔ lɛ ɛ-Caa nɛ pɩwɩlɩɣ se ɛ nɛ ɩ pɛwɛ kɩmaŋ. 19 Peeɖe Yesu kaɖɩ-wɛ se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se ma Ɛsɔ Pɩyalʋ lɛ, maapɩzɩɣ mala nabʋyʋ yem man-tɩ yɔɔ. Mbʋ́ man-Caa Ɛsɔ lakɩ nɛ manaɣ yɔ, pi-ɖeke koŋ malakɩ. Mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ man-Caa lakɩ yɔ, ḿbʋ́ ɖɔɖɔ malakɩ. 20 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Caa Ɛsɔ sɔɔlɩ ɛ-Pɩyalʋ ma nɛ ɛwɩlɩɣ-m mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɛlakɩ yɔ. Ɛkɔŋ-m wɩlʋʋ tʋma sɔsɔna wena akɩlɩ wena malaba ɛzʋnɔ yɔ nɛ mala nɛ pɩɖɩɣzɩ-mɩ. 21 Toovenim lɛ, ɛzɩma mbʋ́ efeziɣ sɩɖaa nɛ ɛhaɣ-wɛ wezuu yɔ, ḿbʋ́ ɖɔɖɔ ɛ-Pɩyalʋ ma, mahaɣ mbá me-liu wɛɛ yɔ wezuu. 22 Đɔɖɔ lɛ, Caa ɛɛhʋʋnɩ nɔɔyʋ. Ɛlɛ́, ɛha ɛ-Pɩyalʋ ma waɖɛ se mahʋʋnɩ ɛyáa tɩŋa payɩ tɔm 23 nɛ piyele patɩŋa paɖʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ hɩɖɛ ɛzɩ paɖʋʋ Caa Ɛsɔ yɔ. Weyi ɛɛɖʋʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ hɩɖɛ yɔ, ɛɛɖʋʋ-ɖɩ ɖɔɖɔ Caa Ɛsɔ weyi etiyi-i yɔ. 24 Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se weyi ewelesiɣ mɔn-tɔm nɛ ɛwɛnɩ lidaʋ weyi etiyi-m yɔ ɛ-yɔɔ yɔ, ehiɣ wezuu maatɛŋ. Paahʋʋnɩ-ɩ. Ɛtɛm lɩʋ sɩm taa nɛ ehiɣ wezuu maatɛŋ. 25 Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ, halɩ tɩtɛm talʋʋ. Tɩ-taa sɩɖaa kɔŋ nɩʋ Ɛsɔ Pɩyalʋ nɔɔ nɛ mbá panɩɣ yɔ, pehiɣ wezuu. 26 Ɛzɩma mbʋ́ wezuu lɩɣnɩ Caa Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, ḿbʋ́ ɖɔɖɔ eyebi se kɩlɩɩnɩ ɛ-Pɩyalʋ ma mɔn-cɔlɔ. 27 Ɛha-m waɖɛ se mahʋʋnɩ ɛyáa tɔm, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ma lɛ Ɛyʋ Pɩyalʋ. 28 Pɩtaaɖɩɣzɩ-mɩ. Alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ nɛ pɩlaŋ taa ñɩma tɩŋa payɩ nɩɩ mɔ-nɔɔ 29 nɛ pefe. Mbá palabɩ mbʋ́ pʋwɛ ɖeu yɔ pe-wezuu caɣʋ taa yɔ, pehikiɣ wezuu maatɛŋ nɛ piyele mbá paba labɩ kɩdɛkɛdɩm yɔ, pahʋʋnɩ-wɛ nɛ pakʋ pɔ-tɔm.» 30 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ se: «Maapɩzɩɣ mala nabʋyʋ yem man-tɩ yɔɔ. Mahʋʋnɩ ɛyáa ɛzɩ Ɛsɔ heyuu-m yɔ. Mɔn-tɔm hʋʋ tʋʋzaa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, maacaɣ se mala me-liu ñɩm. Ɛlɛ́, malakɩ mbʋ́ weyi etiyi-m yɔ e-liu wɛɛ yɔ.» 31 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ se: «Yee men-ɖeke maalɩzaɣnɩ man-tɩ tɩŋa ma-aseɣɖe yɔ, pɩɩwɩlaa se pɩtɛkɛ toovenim. 32 Ɛlɛ́, nɔɔyʋ lɩzɩɣnɩ ma-aseɣɖe. Manawa se aseɣɖe nɖɩ́ ɛlɩzɩɣ mɔ-yɔɔ yɔ, ɖɩkɛ toovenim. 33 Itiyi ɛyáa Yohanɛɛsɩ cɔlɔ se powolo pɔpɔzɩ-ɩ mɔn-tɔm nɛ ɛ́lɛ́ lɩzɩ ma-aseɣɖe toovenim. 34 Ma lɛ, pɩtɛkɛnɩ kɩcɛyʋʋ se ɛyáa ɩlɩzɩ ma-aseɣɖe. Ɛlɛ́, mɔyɔɔdɩ Yohanɛɛsɩ tɔm se pɩya mɩ-ñʋʋ. 35 Yohanɛɛsɩ lɛ, ɛ́lɛ́ ñaawɛ ɛzɩ kanɖʋ ŋgʋ́ pɔsɔba nɛ kɩ-ñalɩmɩyɛ ñalɩ mɩ-yɔɔ yɔ. Pʋ-yɔɔ mɩ-laŋa hʋlʋmɩnɩ ñalɩmɩyɛ ńɖɩ́ alɩwaatʋ pazɩ. 36 Ma lɛ, malɩzɩɣ aseɣɖe nɖɩ́ ɖɩkɩlɩ Yohanɛɛsɩ ñɩnɖɛ yɔ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, tʋma wena man-Caa ɖʋ-m nɛ malakɩ yɔ, a-maɣmaɣ alɩzɩɣnɩ ma-aseɣɖe se Caa Ɛsɔ tiyini-m. 37 Man-Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛ-tɩ tɩŋa ɛlɩzɩ ma-aseɣɖe ɖɔɖɔ. Ŋgʋ́, wiɖiyi ɩtanɩɩ ɛ-nɔɔ, ɩtana ɛ-ɛsɩndaa ɖɔɖɔ kaʋ. 38 Ɩɩɖɔkʋʋ ɛ-tɔm camɩyɛ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩfɛyɩnɩ lidaʋ weyi ma Caa Ɛsɔ tiyaa yɔ mɔ-yɔɔ. 39 Ɩtazɩɣ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ tɩ-taa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩmaɣzɩɣ se tɩhaɣ-mɩ wezuu maatɛŋ. Meheyiɣ-mɩ se ńdʋ́ lɩzɩɣnɩ ma-aseɣɖe! 40 Ŋgʋ́, ɩɩcaɣ se ɩkɔɔ mɔn-cɔlɔ nɛ ihiɣ wezuu ŋ́gʋ́! 41 Pɩtɛkɛ ɛyáa samtʋ mañɩnɩɣ. 42 Mansɩm-mɩ: Ɛsɔ sɔɔlɩm fɛyɩ mɩ-taa! 43 Mɔnkɔm man-Caa lone taa, ɛlɛ́, ɩɩcaɣ se ɩmʋ-m. Ŋgʋ́, yee nɔɔyʋ ɛkɔmnɩ ɛ-maɣmaɣ e-ɖoŋ yɔ, ɩmʋʋ-ɩ nesi naalɛ. 44 Mbá mɩ ɩyɩɣyɩɣ ɖama nɛ ɩɩcaɣ se Ɛsɔ ɖeke koŋ ɛyɩɣyɩnɩ-mɩ yɔ, ɛzɩma ɩpɩzɩɣ ɩwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ? 45 Paa ḿbʋ́ yɔ, ɩtaamaɣzɩ se mowoki man-Caa Ɛsɔ cɔlɔ nɛ mankʋyɩ mɩ-yɔɔ. Ɛlɛ́, Mooyiizi weyi ɩtaɣ-ɩ liu yɔ, ɛnʋ wokina nɛ ɛkʋyɩ mɩ-yɔɔ. 46 Mɔyɔɔdʋʋ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɔn-tɔm ɛmawa. Toovenim lɛ, yee iitisi ɛ-tɔm yɔ, iitisi ma-ñɩndʋ ɖɔɖɔ. 47 Ɛlɛ́, yee itetisi tɔm ndʋ́ Mooyiizi mawa yɔ lɛ, ɛzɩma ɩpɩzɩɣ itisi ma-ñɩndʋ yɔ?»

6

1 Pʋwayɩ lɛ, Yesu tɛzɩ Galilee teŋgu ŋgʋ́ payaɣ-kʋ ɖɔɖɔ se Tiberiyaadɩ teŋgu yɔ. 2 Ɛtalɩ peeɖe lɛ, ɛyáa samaɣ tɩŋɩɣ ɛ-wayɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paana hama lakasɩ nzɩ́ ɛlakaɣ nɛ kʋdɔndɩnaa yɔɔ cɛkɩ yɔ. 3 Peeɖe ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pakpa pʋʋ yɔɔ nɛ pacaɣ. 4 Yuda ñɩma kazandʋ ndʋ́ payaɣ-tʋ se Paska yɔ, tɩwɩzaa. 5 Pɩkɛdaa lɛ, ɛkʋsɩ ɛ-ɛsɛ nɛ ɛna ɛyáa samaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ wokaɣ ɛ-cɔlɔ. Ɛlɛ́, ɛpɔzɩ Filiipu se: «Le ɖɩpɩzɩɣ ɖɩya tɔɔnaɣ nɛ ɛyáa panɛ patɩŋa payɩ pehiɣ pɔtɔɔ?» 6 Ɛyɔɔdaɣ ḿbʋ́ faŋŋ se ɛna ndʋ́ Filiipu cosuu yɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛtɛm sɩm mbʋ́ ɛlakɩ yɔ. 7 Filiipu cosi-i se: «Paa ɖɩɩyabɩ tɔɔnaɣ kɩyakɩŋ nasɩlɛ tʋmɩyɛ liidiye yɔ, pɩɩtalɩɣ se pehiɣ pazɩ pazɩ.» 8 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa lɛlʋ weyi payaɣ se Andree nɛ ɛkɛ Siimɔɔ Pɩyɛ neu yɔ, eheyi-i se: 9 «Abalɩbɩɣa nakɛyɛ wɛ cɩnɛ, kɛwɛnɩ tindine hɔɔlasɩ kagbaanzɩ nɛ kpakpasɩ naalɛ. Ɛlɛ́, ɛzɩma pɩpɩzɩɣ pɩtalɩ samaɣ kanɛ?» 10 Peeɖe Yesu tɔm se: «Iheyi ɛyáa ḿbá se pacaɣ.» Ñɩtʋ kɛwɛ lone ńɖɩ́ ɖɩ-taa pɩtɩɩfɛyɩ. Peheyi-wɛ lɛ, pacaɣ ɖɔɖɔ. Mbá paacaɣaɣ yɔ, pa-taa abalaa katalɩ ɛzɩ kutokiŋ kagbaanzɩ yɔ. 11 Peeɖe ɛkpaɣ tindine nɛ ɛsa Ɛsɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ ɛtayɩ-ɖɩ ɛyáa ḿbá. Pʋwayɩ lɛ, ɛla ḿbʋ́ ɖɔɖɔ kpakpasɩ yɔɔ nɛ ɛtayɩ-wɛ nɛ pɔtɔɔ nɛ pe-liu sɩ. 12 Pɔtɔwaa pahaɣ lɛ, Yesu heyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Ikpeɣli hɔɔlasɩ nzɩ́ sɩkazaa yɔ, nakɛyɛ ɛtaale.» 13 Peeɖe pekpeɣli mbʋ́ pɩkazɩ tindine hɔɔlasɩ kagbaanzɩ ńzɩ́ sɩ-taa yɔ nɛ pusu ɖɔkɩŋ hiu nɛ naalɛ. 14 Ɛyáa ḿbá, pana hama lakasɩ nzɩ́ Yesu laba yɔ lɛ, pɔtɔ se: «Toovenim, ɛnɛ lɛ náyʋ weyi paayɔɔdaa se ɛkɔŋ kedeŋa yɔɔ yɔ.» 15 Ŋgʋ́, Yesu kɛtɛm naʋ se pacaɣ pakpa-ɩ nɛ ɖoŋ nɛ pɛcɛlɩ-ɩ kewiyaɣ. Pʋ-yɔɔ ɛɖaɣnɩ kpaʋ pʋʋ yɔɔ nɛ ɛcaɣ e-ɖeke. 16 Đanaɣ ɖanaa lɛ, Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa tii powolo teŋgu nɔɔ 17 nɛ pakpa kpɩyʋʋ nakʋyʋ taa se pɛtɛzɩɣ Kapɛrnayum. Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, ɖoó kɛtɛm yuu, ɛlɛ́, Yesu taawobidi pɔ-cɔlɔ. 18 Pɩkɛdaa lɛ, heɣlim sɔsɔm nabʋyʋ makɩ nɛ teŋgu lɩm taŋgatɩɣ. 19 Pɛɖɛwa ɛzɩ kiloomɛtanaa kagbaanzɩ yaa loɖo yɔ lɛ, panaɣ Yesu ɖɔŋ lɩm yɔɔ nɛ ewoki pɔ-cɔlɔ, ɛlɛ́ sɔɔndʋ kpa-wɛ. 20 Peeɖe eheyi-wɛ se: «Ma Yesu, sɔɔndʋ ɛtaakpa mɩ!» 21 Pacaɣaɣ se pakpaɣ-ɩ kpɩyʋʋ taa, ɛlɛ́, patɩŋ patalɩ ɖenɖe powokaɣ yɔ. 22 Tɛʋ fema lɛ, mbá pɛwɛ teŋgu wayɩ yɔ, peɖiɣzina se kpɩyʋʋ kʋɖʋmʋʋ kɛwɛna. Đɔɖɔ lɛ, Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖeke kakpanɩ kɩ-taa nɛ pɛɖɛɛ, ɛtaawɛɛ pɔ-cɔlɔ. 23 Ɛlɛ́, kpɩyɩŋ lɛɛŋ ñaalɩnɩ Tiberiyaadɩ tɛtʋ taa nɛ ɩtalɩ ɖenɖe Kɩpaɣlʋ kasam Ɛsɔ tindine yɔɔ nɛ pɔtɔɔ-ɖɩ yɔ. 24 Ɛyáa samaɣ nawa se Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɛfɛyɩ peeɖe lɛ, pa-maɣmaɣ pasʋʋ kpɩyɩŋ ɩnʋ nɛ powolo Kapɛrnayum se pañɩnɩ-ɩ. 25 Pɛtɛzɩ teŋgu wayɩ nɛ pana Yesu lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ! Đooye ŋtalɩ cɩnɛ?» 26 Ɛ́lɛ́ cosi-wɛ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se pɩtɛkɛ hama lakasɩ nzɩ́ malaba nɛ ɩna yɔ, sɩ-yɔɔ ɩñɩnɩɣ-m. Ɛlɛ́, ɩtɔɔ tindine nɛ ɩhaɣ yɔɔ ɩñɩnɩɣ-m. 27 Ɩtaala tʋmɩyɛ tɔɔnaɣ ŋgá kɛwɛɛkɩɣ yɔ kɔ-yɔɔ. Ɛlɛ́, ɩla ŋgá kacakɩ tam nɛ kahaɣ wezuu maatɛŋ yɔ kɔ-yɔɔ. Ɛyʋ Pɩyalʋ kɔŋnɩ-mɩ-kɛ haʋ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Caa Ɛsɔ ñɩɣ ɛ-yɔɔ nesi.» 28 Ɛlɛ́, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma pʋwɛɛ se ɖɩtɩŋ nɛ ɖɩpɩzɩ ɖɩla tʋma wena Ɛsɔ liu wɛɛ yɔ?» 29 Ecosi-wɛ se: «Tʋmɩyɛ nɖɩ́ Ɛsɔ liu wɛɛ se ɩla yɔ lɛ se ɩwɛnɩ lidaʋ weyi ma etiyaa yɔ mɔ-yɔɔ.» 30 Ɛlɛ́, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Hama lakasɩ nzɩ́ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ɖɩna nɛ ɖɩwɛnɩ lidaʋ ñɔ-yɔɔ? Ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla? 31 Ɖɔ-cɔzɔnaa tɔɔ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa nɛ payaɣ-kɛ se maanɩ yɔ lakʋ taa. Pʋwɛ ɛzɩ pamaʋ Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. Pamawa se: ‹Ɛha-wɛ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ se pɔtɔɔ.› » 32 Peeɖe Yesu cosi-wɛ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se pɩtɛkɛ Mooyiizi hanɩ-mɩ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ. Ɛlɛ́, man-Caa haɣnɩ-mɩ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ ka-maɣmaɣ siŋŋ. 33 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, tɔɔnaɣ ŋgá Ɛsɔ haɣ yɔ lɛ ɛyʋ weyi ɛlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ ɛhaɣ ɛyáa wezuu yɔ.» 34 Ɛlɛ́, peheyi-i se: «Wɩlɩyʋ! Wɛɛ ŋhaɣ-ɖʋ tɔɔnaɣ ŋ́gá.» 35 Peeɖe Yesu kaɖɩ-wɛ se: «Ma lɛ tɔɔnaɣ ŋgá kahaɣ wezuu yɔ. Weyi ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ yɔ, ñɔɔsɩ ɛɛwɩɣ-ɩ wiɖiyi kaʋ, weyi ɛ́lɛ́ wɛɣnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, lɔkɔtʋ ɛɛɖɔkʋʋ-ɩ ɖɔɖɔ kaʋ. 36 Ŋgʋ́, meheyi-mɩ nɛ ɩna-m, ɛlɛ́, ɩfɛyɩnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ. 37 Ɛyáa mbá patɩŋa man-Caa cɛlɩɣ-m yɔ, pɔkɔŋ mɔn-cɔlɔ, maakiziɣ pa-taa nɔɔyʋ kaʋ. 38 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, malɩnɩ ɛsɔdaa mentii se mala mbʋ́ weyi etiyi-m yɔ e-liu wɛɛ yɔ. Mɔntɔkɔɔ se mala mbʋ́ me-liu wɛɛ yɔ. 39 Ɩɩnaɣ mbʋ́ weyi etiyi-m yɔ e-liu wɛɛ yɔ. Ḿbʋ́ lɛ se: mantaalesi mbá ɛcɛlɩ-m yɔ pa-taa nɔɔyʋ. Ɛlɛ́, menfezi patɩŋa payɩ kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye nɛ sɩm taa nɛ pɛwɛɛ wezuu. 40 Ɩɩnaɣ mbʋ́ man-Caa liu wɛɛ yɔ: weyi ɛnaɣ ɛ-Pɩyalʋ ma nɛ ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, ehikiɣ wezuu maatɛŋ. Menfeziɣ-i kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye nɛ sɩm taa.» 41 Yuda ñɩma midaɣnɩ Yesu pe-liŋ tɛɛ se ɛyɔɔdaa se: «Ma lɛ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa nɛ ketii yɔ.» 42 Peeɖe pɔpɔzaɣ pa-tɩ se: «Pɩtɛkɛ ɛnʋ lɛ Yozɛɛfʋ pɩyalʋ Yesu? Đɩsɩm ɛ-caa nɛ e-ɖoo, ɛzɩma ɛpɩzɩɣ ɛyɔɔdɩ lɛɛlɛɛyɔ se ɛlɩnɩ ɛsɔdaa nɛ etii» yɔ? 43 Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Iyele miduu ḿbʋ́. 44 Man-Caa weyi etiyi-m yɔ, yee ɛtɔkɔnɩ nɔɔyʋ mɔn-cɔlɔ yɔ, pʋdʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛkɔɔ. Weyi ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ yɔ, menfeziɣ-i kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye nɛ sɩm taa. 45 Náyaa ma pa-takayɩsɩ taa se: ‹Ɛsɔ kɔŋ patɩŋa payɩ kpɛlɩkʋʋ.› Yee ḿbʋ́, paa weyi, ɛnɩ Caa tɔm nɛ ɛkpɛlɩkɩ mbʋ́ ɛwɩlɩ-ɩ yɔ yɔ, ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ. 46 Pʋnɛ pɩwɩlɩɣ se nɔɔyʋ tana Caa. Weyi ma malɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, men-ɖeke koŋ mananɩ-ɩ. 47 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: weyi ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, ehiɣ wezuu maatɛŋ. 48 Ma lɛ tɔɔnaɣ ŋgá kahaɣ wezuu yɔ. 49 Mɩ-cɔzɔnaa tɔɔ tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ lakʋ taa, ɛlɛ́, pasɩba. 50 Tɔɔnaɣ ŋgá kaka lɩnɩ ɛsɔdaa yɔ, ŋ́gá yɔ. Weyi ɛtɔɔ-kɛ yɔ, ɛɛsɩkɩ. 51 Ma lɛ wezuu tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ. Yee nɔɔyʋ ɛtɔɔ-kɛ yɔ, ɛcakɩ wezuu tam. Tɔɔnaɣ ŋgá mɔnkɔŋ haʋ yɔ, ŋ́gá lɛ mon-tomnaɣ. Mahaɣ-kɛ se kedeŋa kpeekpe ɛyáa ehiɣ wezuu.» 52 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Yuda ñɩma pazɩ you pa-taa pe-ɖeke nɛ pɔpɔzʋʋ pa-tɩ se: «Ɛzɩma ɛnɛ ɛtɔŋ se ɛhaɣ-ɖʋ e-tomnaɣ nɛ ɖɩtɔɔ?» 53 Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: yee ɩtɔtɔɔ Ɛyʋ Pɩyalʋ ma mon-tomnaɣ nɛ ɩñɔɔ man-calɩm yɔ, ɩɩwɛɣ wezuu. 54 Weyi ɛtɔkɩ mon-tomnaɣ nɛ ɛñɔɔ man-calɩm yɔ, ɛtɛm hiɣu wezuu maatɛŋ. Mɔnkɔŋ-ɩ fezuu kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye nɛ sɩm taa. 55 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mon-tomnaɣ lɛ tɔɔnaɣ siŋŋ nɛ man-calɩm lɛ sʋlʋm siŋŋ. 56 Weyi ɛtɔkɩ mon-tomnaɣ nɛ ɛñɔɔ man-calɩm yɔ, ma nɛ ɩ ɖɩwɛ ɖama taa. 57 Caa weyi etiyini-m yɔ, ɛwɛnɩ wezuu, ɛ-yɔɔ mɛwɛnɩ wezuu ɖɔɖɔ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ weyi ɛtɔkɩ-m yɔ, ɛwɛɣnɩ wezuu mɔ-yɔɔ. 58 Tɔɔnaɣ ŋgá kalɩnɩ ɛsɔdaa yɔ, ŋ́gá lɛ. Kɛfɛyɩ ɛzɩ ŋgá mɩ-cɔzɔnaa tɔwaa yɔ: paba ñasɩba. Weyi ɛtɔkɩ-kɛ yɔ, ɛcakɩ wezuu tam.» 59 Alɩwaatʋ ndʋ́ Yesu wɩlaɣ ɛyáa Ɛsɔtɔm Kapɛrnayum Yuda ñɩma Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa yɔ, ɛyɔɔdɩ tɔm tʋnɛ. 60 Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa nɩ ḿbʋ́ lɛ, pa-taa sakɩyɛ yɔɔdɩ se: «Tɔm tʋnɛ, tɩwɛ kaɖɛ. Apɩzɩɣ etisi-tʋ?» 61 Ɛlɛ́, Yesu na ɛ-taa se tɔm ńdʋ́ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa midiɣna nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ndʋ́ mɔyɔɔdaa yɔ, ńdʋ́ cɛyɩɣnɩ-mɩ yaa we? 62 Yee ḿbʋ́ lɛ, ɛzɩma pɩkaɣ labʋ alɩwaatʋ ndʋ́ ɩnaɣ Ɛyʋ Pɩyalʋ kitiɣ ɛkpa ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ? 63 Fezuu Kiɖeɖeu haɣnɩ wezuu. Ɛyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛla pʋyʋ. Tɔm ndʋ́ meheyi-mɩ yɔ, tɩ-yɔɔ kɩtɩŋɩɣna nɛ kɩhaɣ wezuu. 64 Ɛlɛ́, mɩ-taa lɛlaa eetisiɣ.» Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛtɛm sɩm mbá paatisiɣ yɔ nɛ weyi ɛkɔŋ ɛ-wayɩ lɩʋ yɔ. 65 Ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se: «Pʋ-yɔɔ meheyi-mɩ se nɔɔyʋ fɛyɩ se ɛkɔŋ mɔn-cɔlɔ nɛ man-Caa taha-ɩ nʋmɔʋ.» 66 Pɩkpaɣnɩ alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa sakɩyɛ ha-ɩ siɣ́ye nɛ paatasɩɣ-ɩ tɩŋʋʋ. 67 Pʋ-yɔɔ ɛpɔzɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ se: «Nɛ mɩ yɔ, miiyeki-m ɖɔɖɔ yaa we?» 68 Peeɖe Siimɔɔ Pɩyɛ cosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! A-cɔlɔ ɖiwoki? Ñɔ-cɔlɔ tɔm ndʋ́ tɩhaɣ wezuu maatɛŋ yɔ tɩwɛɛ. 69 Đɩwɛnɩ lidaʋ ñɔ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩlɩ se ña lɛ Ɛsɔ Ñɩnʋ.» 70 Ɛlɛ́ Yesu pɔzɩ-wɛ se: «Pɩtɛkɛ malɩzɩnɩ mi-hiu nɛ naalɛ yaa we? Ŋgʋ́, mɩ-taa lɛlʋ kɛ eleeu!» 71 Siimɔɔ Iskarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ Yudaasɩ tɔm ɛyɔɔdaɣ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paa ɛɛkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ taa lɛlʋ yɔ, ɛnʋ kɔŋnɩ ɛ-wayɩ lɩʋ.

7

1 Pʋwayɩ lɛ, Yesu kʋyɩ nɛ ɛcɔʋ Galilee egeetiye taa. Ɛtaasɔɔlɩ se ɛcɔɔ Yudee ñɩnɖɛ taa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Yuda ñɩma ñʋndɩnaa ñɩnaɣ se pakʋ-ɩ. 2 Ŋgʋ́, pa-kazandʋ ndʋ́ tɩ-yɔɔ pesiki kɩɖanɖɩŋ yɔ, tɩɩwɩzɩ talʋʋ. 3 Peeɖe e-newaa heyi-i se: «Kʋyɩ cɩnɛ nɛ ŋwolo Yudee egeetiye taa nɛ ñɔ-tɔmkpɛlɩkɩyaa na ɖɔɖɔ tʋma wena ŋlakɩ yɔ. 4 Yee nɔɔyʋ liu ɛwɛɛ se pasɩm-ɩ yɔ, ɛɛmɛsɩɣ mbʋ́ ɛlakɩ yɔ. Pʋ-yɔɔ lɛ, yele nɛ kedeŋa kpeekpe na mbʋ́ ŋlakɩ yɔ.» 5 Toovenim lɛ, e-newaa maɣmaɣ taawɛnɩ ɖɔɖɔ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 6 Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Alɩwaatʋ tatalɩda se mowolo peeɖe. Piyele mɩ lɛ, ɩpɩzɩɣ iwolo paa alɩwaatʋ ńdʋ́. 7 Kedeŋa ñɩma ɛɛpaɖɩɣ-mɩ, ɛlɛ́, ma papaɖɩɣ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, malɩzɩɣ aseɣɖe se mbʋ́ palakɩ yɔ, pɩfɛyɩ ɖeu. 8 Mɩ lɛ, iwolo kazandʋ taa, ma maapadɩɣ wobu, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ma-alɩwaatʋ tatalɩda.» 9 Ɛtɛm-wɛ heyuu ḿbʋ́ lɛ, ɛcaɣ Galilee egeetiye taa peeɖe. 10 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu newaa kʋyɩ nɛ powolo kazandʋ taa. Pɛɖɛwa lɛ, ɛ-maɣmaɣ ɛkʋyɩ ɖɔɖɔ nɛ ewolo. Ɛlɛ́, eteyele se nɔɔyʋ ɛna-ɩ. 11 Yuda ñɩma ñʋndɩnaa kɛwɛɛ pañɩnɩɣ-ɩ kazandʋ ńdʋ́ tɩ-taa nɛ pɔpɔzʋʋ se: «Le ɛwɛɛ?» 12 Ɛyáa samaɣ yɔɔdaɣ ɛ-tɔm siŋŋ: nabɛyɛ se: «Ɛkɛ ɛyʋ kɩbanʋ.» Lɛlaa se: «Aayɩ, epeɣziɣ ɛyáa.» 13 Paa ḿbʋ́ yɔ, pɔyɔɔdaɣ mɛsaɣ tɛɛ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, peseɣaɣ Yuda ñɩma ñʋndɩnaa. 14 Kazandʋ kɔm tɩsaa miŋ kpem lɛ, Yesu wolo Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛpazɩ ɛyáa wɩlʋʋ Ɛsɔtɔm. 15 Peeɖe pɩɖɩɣzɩ Yuda ñɩma nɛ pɔtɔŋ se: «Ɛnɛ, pɛtɛkpɛlɩkɩ-ɩ lɛ, ɛzɩma ɛlaba nɛ ɛtɩlɩ ḿbʋ́?» 16 Yesu cosi-wɛ se: «Mbʋ́ mawɩlɩɣ ɛyáa yɔ, pɩtalɩɩnɩ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ́, weyi etiyi-m yɔ, ɛ-cɔlɔ pɩlɩnaa. 17 Weyi ɛcaɣ se ɛla mbʋ́ Ɛsɔ liu wɛɛ yɔ, ɛkɔŋ naʋ se mbʋ́ mawɩlɩɣ yɔ, Ɛsɔ cɔlɔ pɩlɩnaa yaa ma-maɣmaɣ mɔn-cɔlɔ pɩlɩnaa. 18 Weyi ɛyɔɔdʋʋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɔm yɔ, ɛcaɣ se pasam-ɩ. Weyi ɛ́lɛ́ caɣ se pasa weyi etiyi-i yɔ, ɛkɛ toovenim tʋ, ɛzaɣ́tʋ natʋyʋ fɛyɩ ɛ-yɔɔ. 19 Pɩcaɣaɣ Mooyiizi ɖʋ-mɩ paɣtʋ na? Ŋgʋ́, mɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ. Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ɩcaɣ se ɩkʋ-m?» 20 Peeɖe ɛyáa samaɣ cosi-i se: «Eleeu nɔɔyʋ wɛ ña-wayɩ. Añɩnɩɣ se ɛkʋ-ŋ?» 21 Ecosi-wɛ se: «Hama lakasɩ kʋɖʋmsɩ malaba nɛ pɩɖɩɣzɩ mɩtɩŋa yaa we! 22 Mooyiizi ɖʋwa se ɩpɛlɩ abalɩbiya. Toovenim lɛ, pɩtɛkɛ ɛnʋ calɩnɩ ḿbʋ́ labʋ, ɛlɛ́, mɩ-cɔzɔnaa mbá pɛɖɛ-ɩ nɔɔ yɔ, pacalɩna. Halɩ itisaa se ɩpɛlɩɣ nɔɔyʋ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ wiye. 23 Yee ɩpɩzɩɣ se ɩpɛlɩ abalɩbɩɣa nakɛyɛ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ wiye nɛ ɩɖɔ Mooyiizi paɣtʋ yɔɔ lɛ, pɩlabɩ ɛzɩma mɩ-pana kpaɣnɩ-m se malaba nɛ ɛyʋ maɣmaɣ pilim yɔɔ cɛ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ wiye yɔ? 24 Iyele ɛyáa hʋnaʋ ɛsɛ yɔɔ yem. Ɛlɛ́, ɩhʋʋnɩ-wɛ ɛzɩ pʋmʋnaʋ yɔ.» 25 Yeruusalɛm ñɩma nabɛyɛ pɔzaɣ se: «Pɩtɛkɛ abalʋ ɛnɛ pacaɣ se pakʋ yaa we? 26 Ɩna, ɛyɔɔdʋʋ ɛyáa ɛsɩndaa keɣlee nɛ paalakɩ-ɩ pʋyʋ! Yaa toovenim ɖa-awiya nawa se ɛnʋ lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ? 27 Ŋgʋ́, alɩwaatʋ ndʋ́ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ ɛkɔŋ yɔ, nɔɔyʋ ɛɛsɩŋ ɖenɖe ɛlɩɣna yɔ. Ɛlɛ́, ɖa ɖasɩm ɖenɖe abalʋ ɛnɛ ɛ́lɛ́ ñalɩnaa yɔ.» 28 Pɔyɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, Yesu kɛwɛ Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛwɩlɩɣ Ɛsɔtɔm nɛ eholuu se: «Ɩsɩm weyi mɛnkɛnaa nɛ ɖenɖe malɩnaa yɔ toovenim naa we? Pɩtɛkɛ ma-maɣmaɣ mɔn-sɔɔlɩm mɔnkɔmnaa. Ɛlɛ́, nɔɔyʋ tiyini-m, ɛnʋ lɛ toovenim tʋ, ɩtasɩm-ɩ. 29 Ɛlɛ́, ma mansɩm-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-cɔlɔ malɩnaa, ɛnʋ tiyini-m.» 30 Yesu yɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, pañɩnɩɣ se pakpa-ɩ, ɛlɛ́, nɔɔyʋ tapɩzɩ etukuni-i. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-alɩwaatʋ taatɩtalɩda. 31 Ŋgʋ́ ɛyáa samaɣ taa lɛ, sakɩyɛ kɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ nɛ pɔpɔzʋʋ se: «Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ, ɛkɔŋ lɛ, ɛlakɩ hama lakasɩ nɛ pɩkɩlɩ nzɩ́ abalʋ ɛnɛ ɛlaba yɔ yaa we?» 32 Pɩkɛdaa lɛ, Farɩsɩ ñɩma nɩɩ se ɛyáa samaɣ wɛɛtɩɣ ɖama Yesu tɔm. Peeɖe pa nɛ Yuda ñɩma cɔjɔnaa sɔsaa petiyi Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa nabɛyɛ se powolo pakpa-ɩ. 33 Ɛlɛ́, Yesu tɔ se: «Ma nɛ mɩ ɖɩtasɩɣ caɣʋ pazɩ. Pʋwayɩ lɛ, manpɩsɩɣ weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ. 34 Ɩkɔŋ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ́, ɩɩnaɣ-m. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ iwolo ɖenɖe mɔnkɔŋ wɛʋ yɔ.» 35 Ɛlɛ́, Yuda ñɩma pɔzʋʋ ɖama se: «Le ewoki nɛ ɖɩɩpɩzɩɣ se ɖɩna-ɩ? Yaa ewoki Yuda ñɩma mbá pamɩzɩ ɖama Grɛɛkɩ ñɩma ɛjaɖɛ taa yɔ pɛ-tɛ se ɛwɩlɩ-wɛ? 36 Ɛtɔm se ɖɩkɔŋ-ɩ ñɩnʋʋ, ɛlɛ́, ɖɩɩnaɣ-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɖɩɩpɩzɩɣ ɖiwolo ɖenɖe ewoki yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se we?» 37 Kɩyakʋ ŋgʋ́ pɛtɛzɩɣ kazandʋ tɔɔʋ yɔ, ŋ́gʋ́ lɛ kɩyakʋ sɔsɔʋ. Ki-wiye Yesu kʋyaa nɛ ɛsɩŋ ɛyáa samaɣ ɛsɩndaa nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Yee lɔkɔtʋ ɛ́ɖɔ́kɩ nɔɔyʋ yɔ, ɛkɔɔ mɔn-cɔlɔ nɛ ɛñɔɔ lɩm. 38 Pʋwɛ ɛzɩ pamaʋ Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. Pamawa se: ‹Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, lɩm mbʋ́ pɩhaɣ wezuu yɔ pɩlɩɣnɩ ɛ-taa nɛ pikpeŋ ɛzɩ pɔɔ yɔ.› » 39 Fezuu Kiɖeɖeu tɔm Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́. Ŋ́gʋ́ Ɛsɔ kɔŋ haʋ mbá pɛwɛɣnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ yɔ. Ɛlɛ́, alɩwaatʋ ńdʋ́ tɩ-taa lɛ, kɩtatɩɩkɔmda, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Ɛsɔ teyebida se ɛ-hɩɖɛ ɛsɛɛ. 40 Ɛyáa samaɣ taa nabɛyɛ nɩ tɔm ndʋ́ ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ yɔ lɛ, pɔtɔ se: «Toovenim, ɛnɛ lɛ náyʋ weyi pɩɩwɛɛ se ɛkɔɔ yɔ!» 41 Lɛlaa ñɔtɔŋ se: «Ɛnʋ lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ!» Ɛlɛ́, lɛlaa ñapɩsɩna se: «Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ, ɛpɩzɩɣ ɛlɩɩnɩ Galilee egeetiye taa yaa we? 42 Pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa se: ‹Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ, ɛkɛɣ Daaviidi liɖe taa tʋ. Palʋlʋʋ-ɩ Bɛtlɛhɛm tɛtʋ taa ɖenɖe Daaviidi kɛwɛɛ yɔ.› » 43 Ḿbʋ́ tayʋʋ sʋ ɛyáa hɛkʋ taa Yesu yɔɔ. 44 Pa-taa lɛlaa caɣaɣ se pakpa-ɩ, ɛlɛ́, nɔɔyʋ tapɩzɩ ɛkpa-ɩ. 45 Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ cɔnɩyaa pɩsɩ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ ñɩma pɔ-cɔlɔ lɛ, pɔpɔzɩ-wɛ se: «Pɩlabɩ ɛzɩma ɩtakpa Yesu se ɩkɔna?» 46 Peeɖe pocosi-wɛ se: «Đooo yɔ, nɔɔyʋ tɔyɔɔdɩ kaʋ ɛzɩ abalʋ ɛnʋ yɔ.» 47 Ɛlɛ́, Farɩsɩ ñɩma pɔzɩ-wɛ se: «Yaa iyebi mɩ-tɩ nɛ ɛcɛtɩ-mɩ ɖɔɖɔ? 48 Đa-awiya taa nɔɔyʋ yaa ɖa Farɩsɩ ñɩma, ɖa-taa nɔɔyʋ tisi ɛ-tɔm naa we? Đɩtasa. 49 Samaɣ ŋgá ketisiɣ ɛ-tɔm yɔ, katasɩ Mooyiizi paɣtʋ, Ɛsɔ wɩlɩ-kɛ kpalʋʋ!» 50 Peeɖe Niikodɛm weyi ɛkɛ Farɩsɩ ŋgbɛyɛ taa ñɩma taa lɛlʋ nɛ eewobi Yesu cɔlɔ ɖoó taa yɔ, eheyi-wɛ se: 51 «Đa-paɣtʋ taa lɛ, pɩtaha nʋmɔʋ se pakʋ nɔɔyʋ tɔm nɛ patanɩɩ ɛ-nɔɔ taa tɔm yaa patana mbʋ́ ɛlaba yɔ.» 52 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ña ɖɔɖɔ ŋkɛ Galilee tʋ naa we? Yee ŋkalɩ Ɛsɔtɔm Takayaɣ camɩyɛ yɔ, ŋnaɣ se náyʋ nɔɔyʋ fɛyɩ se ɛkɛ Galilee egeetiye taa tʋ.» [ 53 Pʋwayɩ lɛ, paa weyi ekpe ɛ-tɛ.]

8

1 Ɛyáa kpema lɛ, Yesu kʋyɩ nɛ ewolo ɛkpa Somiŋ Pʋʋ yɔɔ. 2 Kifem tanaŋ tɛɛ cu lɛ, ɛpɩsɩ Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛyáa samaɣ tɩŋa wolo ɛ-cɔlɔ nɛ ɛcaɣ nɛ ɛpazɩ-kɛ wɩlʋʋ Ɛsɔtɔm. 3 Pɩkɛdaa lɛ, Paɣtʋ wɩlɩyaa nɛ Farɩsɩ ñɩma patanɩ halʋ nɔɔyʋ. Ɛlakaɣ acɛyɛ nɛ patam-ɩ. Peeɖe pasɩnzɩ-ɩ ɛyáa hɛkʋ taa 4 nɛ peheyi Yesu se: «Wɩlɩyʋ! Halʋ ɛnɛ, ɛlakaɣ acɛyɛ nɛ ɖɩtam-ɩ. 5 Mooyiizi ɖʋ paɣtʋ taa se payaɣ pɩtɛ halaa ḿbá pɛɛ nɛ pasɩ. Ña yɔ, ñɔtɔŋ se we?» 6 Pɔpɔzɩ-ɩ ḿbʋ́ se pañɩ ɛ-nɔɔ cɔlɔ tɔm nɛ pana ndʋ́ paawana nɛ pakʋyɩ ɛ-yɔɔ yɔ. Ɛlɛ́, Yesu luŋ nɛ ɛmaɣnɩ e-niye tataa. 7 Pɛ-ɛsɩyɛ sɛnɩ pɔzʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛkʋyɩ nɛ eheyi-wɛ se: «Mɩ-taa weyi ɛnaɣ se ɛtala kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ kaʋ yɔ, ɛcalɩ kpaɣʋ pɩyɛ nɛ ɛyaɣ halʋ ɛnɛ.» 8 Ɛlɛ́, ɛɖaɣnɩ luŋuu nɛ ɛwɛɛ ɛmaɣ tataa. 9 Panɩ tɔm ńdʋ́ ḿbʋ́ lɛ, pa-taa sɔsaa calɩ lɔyʋʋ kʋɖʋm kʋɖʋm nɛ pɛɖɛɛ patɩŋa payɩ nɛ piyele halʋ ɛnʋ e-ɖeke koŋ Yesu ɛsɩndaa. 10 Peeɖe ɛkʋyaa nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Đɔ-kɔɔ, pɛwɛ le tɛ? Pa-taa nɔɔyʋ tasɩŋ se ɛkʋ ñɔ-tɔm naa we?» 11 Halʋ ɛnʋ ecosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Nɔɔyʋ tasɩŋ.» Peeɖe Yesu heyi-i se: «Wolo ŋɖɛɛ, ma ɖɔɖɔ maakʋʋ ñɔ-tɔm. Ɛlɛ́, taatasɩ kɩwɛɛkɩm labʋ.» 12 Yesu tasɩ ɛyáa samaɣ heyuu se: «Ma lɛ ɛyáa kpeekpe ñalɩmɩyɛ. Weyi ɛtɩŋɩɣ ma-wayɩ yɔ, ɛɛɖɔŋ cɩkpɛndʋʋ taa kaʋ. Ɛlɛ́, ehikiɣ ñalɩmɩyɛ nɖɩ́ ɖɩhaɣ wezuu yɔ.» 13 Peeɖe Farɩsɩ ñɩma heyi-i se: «Ña-tɩ tɩŋa ŋlɩzɩɣnɩ ña-aseɣɖe! Yee ḿbʋ́ ñɔ-tɔm tɛkɛ toovenim.» 14 Yesu cosi-wɛ se: «Paa malɩzɩɣ man-tɩ tɩŋa ma-aseɣɖe yɔ, mɔyɔɔdʋʋ toovenim. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mansɩm ɖenɖe malɩnaa nɛ ɖenɖe mowoki yɔ. Mɩ lɛ, ɩtasɩ ɖenɖe malɩnaa nɛ ɖenɖe mowoki yɔ. 15 Ɩhʋʋnɩ ɛyáa tɔm ɛzɩ ɛyáa tɩŋa lakʋʋ yɔ. Ma lɛ, maahʋʋnɩ nɔɔyʋ. 16 Ɛlɛ́, yee mahʋʋnɩ nɔɔyʋ yɔ, mahʋʋnɩ-ɩ nɛ toovenim. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩtɛkɛ men-ɖeke mahʋʋnɩnɩ-ɩ, ɛlɛ́, ma nɛ man-Caa, ɛnʋ tiyini-m. 17 Paɖʋ mɩ-paɣtʋ taa se: yee ɛyáa naalɛ ɩlɩzɩ aseɣɖe kʋɖʋmɖɩyɛ nabʋyʋ yɔɔ yɔ, pɩkɛɣ toovenim. 18 Malɩzɩɣ man-tɩ tɩŋa ma-aseɣɖe, man-Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛlɩzɩɣ-ɖɩ ɖɔɖɔ.» 19 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Le ña-Caa wɛɛ?» Ecosi-wɛ se: «Yee ɩɩsɩm-m yɔ, ɩɩsɩm ɖɔɖɔ man-Caa. Ɩtasɩm-m, ɩtasɩ ɖɔɖɔ man-Caa.» 20 Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, ɛɛwɛ Ɛsɔ ɖɩɣa taa haɖɛ aɖakaɣ cɔlɔ nɛ ɛwɩlɩɣ ɛyáa Ɛsɔtɔm. Nɔɔyʋ taakpa-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-alɩwaatʋ taatalɩda. 21 Yesu tasɩ ɛyáa samaɣ heyuu se: «Mɛnɖɛɣ, ɩkɔŋ-m ñɩnʋʋ. Ɛlɛ́, ɩkɔŋ sɩbʋ mɩ-kɩwɛɛkɩm taa. Ɩɩpɩzɩɣ iwolo ɖenɖe mowoki yɔ.» 22 Peeɖe Yuda ñɩma pɔzɩ pa-tɩ se: «Ɛtɔŋʋʋ se ɖɩɩpɩzɩɣ ɖiwolo ɖenɖe ewoki yɔ, ɛkʋʋ ɛ-tɩ yaa we?» 23 Yesu heyi-wɛ se: «Mɩ-tɛ lɛ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ. Ɛlɛ́, ma mɛn-tɛ lɛ ɛsɔdaa. Ɩkɛ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ ñɩma, ɛlɛ́, ma mɛntɛkɛ kɔ-yɔɔ ñɩnʋ. 24 Pʋ-yɔɔ meheyi-mɩ se yee itetisi se: ‹Ma lɛ weyi mɛnkɛnaa yɔ› yɔ, ɩsɩkɩ mɩ-kɩwɛɛkɩm taa.» 25 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ña lɛ anɩ?» Ecosi-wɛ se: «Se we maacalɩ-mɩ heyuu tɛ? 26 Mɛwɛnɩ tɔm sakɩyɛ se mɔyɔɔdʋʋ nɛ mahʋʋnɩ-mɩ. Ɛlɛ́, weyi etiyi-m yɔ, ɛyɔɔdʋʋ toovenim. Ndʋ́ eheyi-m yɔ, ti-ɖeke meheyiɣ ɛyáa.» 27 Ɛlɛ́, pataaɖiɣzini se ɛ-Caa tɔm ɛyɔɔdaɣ. 28 Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Alɩwaatʋ ndʋ́ ɩkpazɩɣ Ɛyʋ Pɩyalʋ kaamaŋkaɣ yɔɔ yɔ, ɩtɩlɩɣ se: ‹Ma lɛ weyi mɛnkɛnaa yɔ.› Ɩtɩlɩɣ ɖɔɖɔ se maalakɩ pʋyʋ nɛ ma-maɣmaɣ mɔn-sɔɔlɩm: tɔm ndʋ́ man-Caa wɩlɩ-m yɔ, ńdʋ́ mɔyɔɔdʋʋ. 29 Weyi etiyi-m yɔ, ɛwɛ mɔn-cɔlɔ, eteyebi-m men-ɖeke. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, malakɩ mbʋ́ pɩkɛdɩnɩ-ɩ yɔ alɩwaatʋ tɩŋa.» 30 Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, ɛyáa sakɩyɛ wɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 31 Peeɖe Yesu heyi Yuda ñɩma mbá pɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ yɔ se: «Yee ɩwɛɛ ɩɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, ɩkɛɣ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa siŋŋ. 32 Pʋbʋ, ɩtɩlɩɣ toovenim nɛ toovenim ḿbʋ́ piyele nɛ ɩwɛɛ mɩ-tɩ yɔɔ.» 33 Ɛlɛ́, pocosi-i se: «Đɩkɛ Abraham liɖe taa ñɩma. Đɩtɛkɛ nɔɔyʋ yomaa kaʋ lɛ, ɛzɩma ŋheyiɣ-ɖʋ se ɖɩkɔŋ ɖa-tɩ yɔɔ wɛʋ yɔ?» 34 Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: weyi ɛlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ, ɛkɛ pu-yom. 35 Yom ɛɛwɛɣ ɖɩɣa ŋgá ka-taa ɛwɛɛ yɔ tam. Ɛlɛ́, abalɩbɩɣa ŋgá palʋlɩ peeɖe yɔ, kaka ñɛwɛɣ ka-taa tam. 36 Pʋ-yɔɔ lɛ, yee Caa Pɩyalʋ eholi-mɩ yɔ, ɩwɛɣ mɩ-tɩ yɔɔ kpem. 37 Manawa se ɩkɛ Abraham liɖe taa ñɩma. Ɛlɛ́, ɩcaɣ se ɩkʋ-m, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɔn-tɔm fɛyɩnɩ ɖɩjaɣyɛ mɩ-taa. 38 Mbʋ́ mana man-Caa cɔlɔ yɔ, pʋ-tɔm mɛnkɛdɩɣ-mɩ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ mɩ mɩlakɩ mbʋ́ mɩ-caa heyi-mɩ yɔ.» 39 Peeɖe pocosi-i se: «Đa-caa lɛ Abraham.» Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Yee ḿbʋ́ ɩla mbʋ́ Abraham laba yɔ. 40 Meheyi-mɩ toovenim tɔm ndʋ́ Ɛsɔ heyi-m yɔ, ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ ɩcaɣ se ɩkʋ-m. Ŋgʋ́, Abraham ñatala nabʋyʋ ḿbʋ́. 41 Mbʋ́ mɩ-caa lakɩ yɔ ɩlakɩ.» Peeɖe pocosi-i se: «Đɩtɛkɛ habɩŋ taa piya, Caa kʋɖʋm koŋ ɖɩwɛna, ɛnʋ lɛ Ɛsɔ.» 42 Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Yee toovenim Ɛsɔ ɛɛkɛ mɩ-Caa yɔ, ɩɩsɔɔlɩ-m. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-cɔlɔ malɩnaa nɛ mɔnkɔɔ mɛwɛɛ cɩnɛ. Pɩtɛkɛ mon-ɖoŋ mɔnkɔmnaa, ɛlɛ́, ɛnʋ tiyini-m. 43 Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ɩɩnɩɣ tɔm ndʋ́ meheyiɣ-mɩ yɔ tɩ-tɔbʋʋ? Pʋwɛ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ iwelesi mɔn-tɔm. 44 Mɩ-caa lɛ eleeu. Mbʋ́ e-liu wɛɛ yɔ, ḿbʋ́ ɩsɔɔlɩ labʋ. Ɛkɛ ɛyáa kʋyʋ ɖooo kiɖe tɛɛ. Ɛɛɖɔŋ toovenim nʋmɔʋ taa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, toovenim ḿbʋ́, pɩfɛyɩ ɛ-taa. Ɛkʋyʋʋ cɛtʋʋ lɛ, ɛyɔɔdʋʋ ɛzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛwɛʋ yɔ: ɛkɛ cɛtɩyʋ, ɛ-cɔlɔ cɛtɩm lɩɣna. 45 Ɛlɛ́, ma mɔyɔɔdʋʋ toovenim yɔɔ iitisiɣ mɔn-tɔm. 46 Mɩ-taa anɩ pɩzɩɣ ɛwɩlɩ-m se malabɩ kɩwɛɛkɩm? Yee mɔyɔɔdʋʋ toovenim lɛ, pɩlabɩ ɛzɩma iitisiɣ mɔn-tɔm yɔ? 47 Weyi ɛkɛ Ɛsɔ ñɩnʋ yɔ, ewelesiɣ ɛ-tɔm. Ɛlɛ́, mɩ mɩtɛkɛ ɛ-ñɩma, pʋ-yɔɔ iiwelesiɣ ɛ-tɔm.» 48 Yesu yɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Yuda ñɩma pɔzɩ-ɩ se: «Đɩfɛyɩnɩ toovenim se ɖɩyɔɔdɩ se ŋkɛ Samaarɩɩ tʋ nɛ ŋtɛ ŋke aleewaa naa we?» 49 Ɛlɛ́, ecosi-wɛ se: «Menteke aleewaa, ɛlɛ́, man-Caa manɖʋʋ hɩɖɛ nɛ mɩ mɩwɛɛkɩɣ ma-ñɩnɖɛ! 50 Ma lɛ, maañɩnɩɣ mon-koboyaɣ. Ɛlɛ́, nɔɔyʋ wɛɛ, ɛnʋ ñɩnɩɣnɩ-kɛ, ɛnʋ hʋʋnɩ tɔm. 51 Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se: weyi ɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, ɛɛsɩkɩ kaʋ.» 52 Peeɖe Yuda ñɩma heyi-i se: «Lɛɛlɛɛyɔ ɖɩnawa se ŋkem aleewaa yɔ! Abraham sɩba, náyaa ñasɩ nɛ ña ñɔtɔŋ se weyi ɛɖɔŋ ñɔ-tɔm yɔɔ yɔ, ɛɛsɩkɩ kaʋ! 53 Ŋmaɣzɩɣ se ŋkɩlɩ ɖɔ-cɔzɔ Abraham weyi ɛsɩba yɔ yaa we? Náyaa ñasɩba ɖɔɖɔ, ŋmaɣzɩɣ se ña lɛ anɩ kpem?» 54 Peeɖe Yesu cosi-wɛ se: «Yee ma-maɣmaɣ meyekina se ma-hɩɖɛ ɛsɛɛ yɔ, pɩfɛyɩnɩ waɣzaɣ nakɛyɛ. Ɛlɛ́, man-Caa yekina se ɖɩsɛɛ. Ɛnʋ ɩtɔŋ se ɛnʋ lɛ mɩ-Ɛsɔ. 55 Ŋgʋ́, ɩtasɩm-ɩ. Ɛlɛ́, ma mansɩm-ɩ. Yee maatɔm se mantasɩm-ɩ yɔ, maakɛ cɛtɩyʋ ɛzɩ mɩ yɔ. Ma lɛ, mansɩm-ɩ nɛ mɔnɖɔŋ ɛ-tɔm yɔɔ. 56 Mɩ-cɔzɔ Abraham taa labɩ leleŋ siŋŋ se ɛnaɣ kɩyakʋ ŋgʋ́ mɔnkɔŋ yɔ. Ɛna-kʋ ɖɔɖɔ nɛ ɛ-taa hʋlʋmɩ.» 57 Peeɖe Yuda ñɩma pɔzɩ-ɩ se: «Ŋtatalɩdɩ pɩnzɩ nɩɩnʋwa nɛ ŋtɔŋ se ŋna Abraham yaa we?» 58 Ecosi-wɛ se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se maawɛɛ nɛ pʋcɔ palʋlɩ Abraham.» 59 Pʋ-yɔɔ pakpaɣ pɛɛ se payakɩ-ɩ. Ɛlɛ́, ɛmɛlɩ nɛ ɛlɩɩnɩ Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ ɛɖɛɛ.

9

1 Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɔɖɔŋaɣ. Pɩkɛdaa lɛ, pana abalʋ nɔɔyʋ, palʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ. 2 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Wɩlɩyʋ! Pɩlabɩ ɛzɩma palʋlɩ abalʋ ɛnɛ nɛ yʋlʋmtʋ ḿbʋ́? Ɛ-maɣmaɣ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yaa mbá palʋlɩ-ɩ yɔ pa-ñɩmbʋ yɔɔ?» 3 Ɛlɛ́, ecosi-wɛ se: «Pɩtɛkɛ ɛ-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yaa mbá palʋlɩ-ɩ yɔ pa-ñɩmbʋ yɔɔ. Ɛyʋlʋmɩ ḿbʋ́ se ɛyáa ɛpɩzɩ pana ɛzɩma mbʋ́ Ɛsɔ tɩŋɩɣnɩ ɛ-yɔɔ nɛ ɛla ɛ-tʋmɩyɛ yɔ. 4 Pʋwɛɛ se ɖɩla weyi etiyi-m yɔ ɛ-tʋma alɩwaatʋ ndʋ́ tɛʋ fema yɔ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɖoó kɔŋ yuu nɛ nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛla tʋmɩyɛ. 5 Alɩwaatʋ ndʋ́ mɛwɛ kedeŋa yɔɔ yɔ, ma lɛ ɛyáa kpeekpe ñalɩmɩyɛ.» 6 Ɛtɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛtɔ ndaatʋ tataa nɛ enuuti tɛtʋ nɛ ɛtaa yʋlʋm ɛnʋ ɛ-ɛsɛ 7 nɛ eheyi-i se: «Wolo ŋkɔ lɩm Siloowee kujomuu taa.» Siloowee tɔbʋʋ se Tiyiyu. Ewobi ɛkɔ ḿbʋ́ nɛ ɛpɩsɩ lɛ, ɛ-ɛsɛ kuli. 8 Mbá pɛ-tɛ ñɔtɩnɩ-ɩ yɔ, paawɛ peeɖe. Pa nɛ mbá paana-ɩ ɛsʋlʋmaɣ yɔ, pana-ɩ ḿbʋ́ lɛ, pɔtɔŋ se: «Pɩtɛkɛ abalʋ ɛnɛ ɛɛcaɣna nɛ ɛsʋlʋmʋʋ yaa we?» 9 Nabɛyɛ se: «Ɛnʋ.» Lɛlaa se: «Pɩlɩ! Pɩtɛkɛ ɛnʋ, ɛlɛ́, ɛlɩ-ɩ kɩlɩʋ.» Peeɖe abalʋ ɛnʋ ɛ-maɣmaɣ ecosi-wɛ se: «Ma lɛ yeli.» 10 Pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ɛzɩma pɩlaba nɛ ñɛ-ɛsɛ kuli yɔ?» 11 Ecosi-wɛ se: «Abalʋ weyi payaɣ se Yesu yɔ, ɛnʋ labɩna ahɔya pazɩ nɛ ɛtaa mɛ-ɛsɛ yɔɔ nɛ eheyi-m se: ‹Wolo Siloowee nɛ ŋkɔ lɩm.› Peeɖe mowobi mɔnkɔ-pʋ nɛ mɛ-ɛsɛ kuli.» 12 Ɛlɛ́, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Abalʋ ɛnʋ ɛwɛ le?» Ecosi-wɛ se: «Mantatɩlɩ.» 13 Peeɖe pakpaɣ abalʋ weyi pokuli ɛ-ɛsɛ yɔ nɛ powoni Farɩsɩ ñɩma cɔlɔ. 14 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ nakʋyʋ wiye Yesu kalabɩ ahɔya nɛ ekulini ɛ-ɛsɛ. 15 Peeɖe paba ñɔpɔzɩ-ɩ ɖɔɖɔ ɛzɩma mbʋ́ pɩlaba nɛ ɛ-ɛsɛ kuli yɔ. Ɛlɛ́, eheyi-wɛ se: «Ɛta mɛ-ɛsɛ yɔɔ ahɔya pazɩ nɛ mowolo mɔnkɔ lɩm nɛ manpazɩ naʋ.» 16 Pa-taa nabɛyɛ tɔŋaɣ se: «Abalʋ weyi ɛlabɩ ḿbʋ́ yɔ, ɛɛpɩzɩɣ ɛlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛɖɔŋ kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ paɣtʋ yɔɔ.» Lɛlaa se: «Ɛzɩma kɩwɛɛkɩm laɖʋ pɩzɩɣ ɛla hama lakasɩ ḿbʋ́?» Peeɖe pɩtayɩ pɛ-hɛkʋ taa. 17 Ɛlɛ́, Farɩsɩ ñɩma tasɩ pɔzʋʋ abalʋ ɛnʋ se: «Nɛ ña yɔ, ŋyɔɔdʋʋ weyi ekuli ñɛ-ɛsɛ yɔ ɛ-tɔm se we?» Ecosi-wɛ se: «Ɛkɛ náyʋ.» 18 Paa ḿbʋ́ yɔ, Yuda ñɩma awiya caɣaɣ se panɩɩ ɛ-ñɩma nɔɔ taa nɛ pʋcɔ petisi se ɛɛyʋlʋmaa nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛnaɣ. Pʋ-yɔɔ paya-wɛ 19 nɛ pɔpɔzɩ-wɛ se: «Mɩ-pɩyalʋ weyi ɩtɔŋ se ɩlʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ yɔ, ɛnʋ yɔ yaa we? Ɛzɩma pɩlaba nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛnaɣ?» 20 Ɛ-ñɩma cosi-wɛ se: «Đɩsɩm-ɩ se ɛkɛ ɖa-pɩyalʋ, ɖɩlʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ. 21 Ɛlɛ́, ɖɩtana se ɛzɩma pɩlaba nɛ lɛɛlɛɛyɔ ɛ-ɛsɛ kuli. Đɩtasɩ ɖɔɖɔ weyi ekuli ɛ-ɛsɛ yɔ. Ɩpɔzɩ-ɩ, ɛtɛkɛ pɩɣa, ɛ-maɣmaɣ ɛpɩzɩɣ ecosi-mɩ!» 22 Sɔɔndʋ kpaɣaɣ-wɛ nɛ Yuda ñɩma awiya yɔɔ pɔyɔɔdaɣ ḿbʋ́. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paanɩnɩ ɖama se: «Yee nɔɔyʋ ɛyɔɔdaa se Yesu lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ yɔ, paɖaŋɩɣ-ɩ se ɛtaatasɩ wobu Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa.» 23 Pʋ-yɔɔ abalʋ ɛnʋ ɛ-ñɩma tɔm se: «Ɛtɛkɛ pɩɣa, ɩpɔzɩ-ɩ!» 24 Peeɖe Farɩsɩ ñɩma tasɩ abalʋ ɛnʋ yaʋ nɛ peheyi-i se: «Ɛsɔ ɛsɩndaa ŋwɛɛ, yɔɔdɩ toovenim. Đa lɛ, ɖɩnawa se weyi ekuli ñɛ-ɛsɛ yɔ, ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ.» 25 Ɛlɛ́, ecosi-wɛ se: «Mantana se ɛkɛ kɩwɛɛkɩm laɖʋ naa ɛtɛkɛ. Ɛlɛ́, pʋyʋ kʋɖʋm mansɩma: maayʋlʋmaa, ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ manaɣ.» 26 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ ɛlabɩ-ŋ? Ɛzɩma ekuli ñɛ-ɛsɛ?» 27 Ecosi se: «Mɛntɛm-mɩ heyuu, ɛlɛ́ ɩtanɩɩnɩ-m. Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ɩcaɣ se mantasɩ yɔɔdʋʋ nɛ ɩnɩɩ yɔ? Mɩ ɖɔɖɔ, ɩcaɣ se ɩpɩsɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa naa we?» 28 Peeɖe patʋ-ɩ nɛ peheyi-i se: «Ñɛkɛnɩnɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ! Mooyiizi tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖa ɖɛkɛnaa. 29 Đɩnawa se Ɛsɔ yɔɔdɩnɩ Mooyiizi. Piyele ɛnʋ yɔ, ɖɩtatɩɩsɩm ɖenɖe ɛlɩnaa yɔ!» 30 Abalʋ ɛnʋ ɛpɩsɩnɩ-wɛ se: «Mbʋ́ pɩɖɩɣzɩɣ-m yɔ lɛ se: ɩɩsɩŋ ɖenɖe ɛlɩnaa yɔ, ɛlɛ́, ekuli mɛ-ɛsɛ! 31 Đɩnawa se Ɛsɔ ɛɛnɩɣnɩ kɩwɛɛkɩm laɖaa, ɛlɛ́, weyi ɛñaŋ-ɩ nɛ ɛlakɩ mbʋ́ e-liu wɛɛ yɔ, ɛnʋ ɛnɩɣna. 32 Đooo yɔ, ɖɩtanɩdɩ se nɔɔyʋ kuli weyi palʋlɩ-ɩ nɛ yʋlʋmtʋ yɔ ɛ-ɛsɛ kaʋ. 33 Yee abalʋ ɛnɛ ɛtaalɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ, ɛtaapɩzɩ ɛla nabʋyʋ.» 34 Ɛlɛ́, papɩsɩnɩ-ɩ se: «Đooo ɛzɩ palʋlʋʋ-ŋ yɔ, kɩwɛɛkɩm taa ŋwɛ ñatɩŋa pilim. Ñacaɣnɩ se ŋkpɛlɩkɩ-ɖʋ lɛɣtʋ naa we?» Peeɖe pɔɖɔɔnɩ-ɩ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa. 35 Pɔɖɔɔnɩ abalʋ ɛnʋ ḿbʋ́ lɛ, Yesu nɩɩ. Pɩkɛdaa lɛ, ɛkatɩ-ɩ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ŋwɛnɩ lidaʋ Ɛyʋ Pɩyalʋ yɔɔ yaa we?» 36 Ecosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Ɛnʋ lɛ anɩ? Heyi-m nɛ mɛwɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ.» 37 Yesu cosi-i se: «Ɛnʋ ɖaɣnɩnɩ-ŋ yɔɔdɩnaʋ nɛ ŋnaɣ-ɩ ḿbʋ́ yɔ.» 38 Peeɖe ɛtɔm se: «Kɩpaɣlʋ! Mɛwɛnɩ lidaʋ ñɔ-yɔɔ.» Ɛlɛ́, eluŋ Yesu tɛɛ nɛ ɛɖʋ-ɩ hɩɖɛ. 39 Peeɖe Yesu tɔm se: «Mɔnkɔm kedeŋa yɔɔ cɩnɛ se mahʋʋnɩ ɛyáa nɛ mbá paanaɣ yɔ, pana nɛ mbá paba naɣ yɔ, payʋlʋmɩ.» 40 Farɩsɩ ñɩma nabɛyɛ kɛwɛ peeɖe. Panɩ ḿbʋ́ lɛ, pɔpɔzɩ-ɩ se: «Đa ɖɔɖɔ ɖɩkɛ yʋlʋmaa naa we?» 41 Peeɖe ecosi-wɛ se: «Yee ɩɩkɛ yʋlʋmaa yɔ, mɩ-kɩwɛɛkɩm taawɛɛ mɩ-yɔɔ. Ɛlɛ́, ɖenɖe ɩtɔŋ se ɩnaɣ yɔ, mɩ-kɩwɛɛkɩm wɛɣ mɩ-yɔɔ ḿbʋ́.»

10

1 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu yɔɔdɩ se: «Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se: yee nɔɔyʋ ɛtatɩŋnɩ heŋ kaɖaɣ nɔnɔɔ nɛ ɛsʋʋ nɛ ɛmanɩ koloŋa yɔ, ɛkɛ mɩ́lʋ́ nɛ ɛtɛ ɛkɛ ɛzaɣ́ʋ. 2 Ɛlɛ́, weyi ɛtɩŋɩɣnɩ nɔnɔɔ yɔ, ɛnʋ lɛ heŋ ɖiyiyu. 3 Kaɖaɣ yɔɔ ɖaŋɩyʋ tʋlʋʋ-ɩ nɔnɔɔ nɛ ɛ́yáa paa e-heu weyi ɛ-hɩɖɛ nɛ ɛ́lɛ́ nɩɩ ɛ-nɔɔ nɛ ɛlɩɩnɩ kaɖaɣ taa. 4 Ɩlɩɣ ɩtɩŋa payɩ lɛ, ɛɖɛɛ-ɩ nɔɔ nɛ ɛ́lɛ́ tɩŋɩɣ ɛ-wayɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩsɩm ɛ-nɔɔ. 5 Ɩɩtɩŋɩɣ weyi ɩtasɩm-ɩ yɔ kaʋ, ɛlɛ́, iseɣ-i kiseu, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩtasɩ ɛ-nɔɔ.» 6 Yesu tuu-wɛ eduuye ńɖɩ́, ɛlɛ́, patanɩɩ ndʋ́ ɛcaɣaɣ-wɛ heyuu yɔ. 7 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se ma lɛ heŋ kaɖaɣ nɔnɔɔ. 8 Mbá patɩŋa payɩ palayɩ-m kɔm yɔ, pɛkɛ mɩ́láa nɛ azaɣ́a. Heŋ tanɩɩnɩ-wɛ. 9 Ma lɛ nɔnɔɔ. Weyi ɛtɩŋɩɣnɩ mɔ-yɔɔ nɛ ɛsʋʋ yɔ, pɩyakɩ ɛ-ñʋʋ. Ɛpɩzɩɣ ɛsʋʋ nɛ ɛlɩɩ nɛ ehiɣ tɔɔnaɣ. 10 Mɩlʋʋ nɛ kʋʋ nɛ wɛɛkʋʋ pe-ɖeke pɔ-yɔɔ mɩ́lʋ́ kɔŋ. Ma lɛ, mɔnkɔm se ɛyáa ihiɣ wezuu nɛ wezuu ŋ́gʋ́ kʋtɔyɩnɩ-wɛ. 11 Ma lɛ ninɖiɣyu kɩbanʋ. Ninɖiɣyu kɩbanʋ tisiɣ nɛ ɛsɩ e-heŋ yɔɔ. 12 Weyi ɛ́lɛ́ tɛkɛ ninɖiɣyu nɛ ɛtatɩɣyɩ heŋ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ liidiye ɖeke yɔɔ yɔ, yee ɛna kpemtɔɔyaɣ woki heŋ wayɩ yɔ, eseɣ eyebi-i nɛ kowolo kakpa lɛɛŋ nɛ kamɩzɩ lɛɛŋ nɛ ñɩtʋ. 13 Eseɣ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, liidiye yɔɔ ɖeke ɛlakɩ tʋmɩyɛ, ɛ-paa fɛyɩnɩ heŋ. 14 - 15 Ma lɛ Ninɖiɣyu kɩbanʋ. Ɛzɩma mbʋ́ Caa sɩm-m nɛ mansɩm-ɩ yɔ, ḿbʋ́ ɖɔɖɔ mansɩm me-heŋ nɛ ɛ́lɛ́ sɩm-m. Ɩ-yɔɔ mansɩkɩ. 16 Mɛwɛnɩ ɖɔɖɔ heŋ lɛɛŋ, ɩfɛyɩ kaɖaɣ kanɛ ka-taa. Pʋwɛɛ se menɖiyi-i ɖɔɖɔ. Ɩkɔŋ nɩʋ mɔ-nɔɔ nɛ ɩkpɛndɩ ɩnɛ ɩ-yɔɔ nɛ ɩpɩsɩ tikaɣ kʋɖʋmaɣ nɛ ninɖiɣyu kʋɖʋm ɖiyi-i. 17 Caa sɔɔlɩ-m, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mentisiɣ se mansɩ nɛ piyele manɖaɣnɩ hiɣu wezuu. 18 Nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛlɩzɩ me-wezuu. Ɛlɛ́, ma-maɣmaɣ mentisiɣna nɛ mansɩ. Manpɩzɩɣ mansɩ nɛ manpɩzɩ manɖaɣnɩ wezuu hiɣu. Ḿbʋ́ man-Caa ɖʋ-m se mala.» 19 Tɔm ńdʋ́ tɩ-yɔɔ lɛ, Yuda ñɩma hɛkʋ taa ɖaɣnɩ tayʋʋ. 20 Pa-taa sakɩyɛ tɔŋaɣ se: «Ekem aleewaa! Ɛsʋ kpaaŋ! Ɛbɛ yɔɔ ɩnɩɣnɩ-ɩ?» 21 Lɛlaa se: «Eekem aleewaa yɔ, ɛtaayɔɔdɩ ḿbʋ́. Eleeu pɩzɩɣ ekuli yʋlʋmaa ɛsɛ naa we?» 22 Nakʋyʋ wiye pɔtɔkaɣ Ɛsɔ Đɩɣa Đaɣnʋʋ Kazandʋ Yeruusalɛm. Pɩɩkɛ niŋkaɣ alɩwaatʋ. 23 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu cɔʋ ka-taa Salomɔɔ Hɔɔlʋʋ taa. 24 Peeɖe Yuda ñɩma cɔ-ɩ pata nɛ pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ŋyeki-ɖʋ se ɖɩwɛɛ pʋtʋʋ taa ḿbʋ́ nɛ pɩsɩɩnɩ ɖooye? Yee ña lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ yɔ, ŋheyi-ɖʋ ḿbʋ́ kpayɩ.» 25 Yesu cosi-wɛ se: «Mɛntɛm-mɩ heyuu ḿbʋ́, ɛlɛ́, iitisiɣ. Tʋma wena malakɩ man-Caa ɖoŋ taa yɔ, ana lɩzɩɣnɩ ma-aseɣɖe. 26 Mɩ miitisiɣ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɩfɛyɩ me-heŋ taa. 27 Me-heŋ nɩɣ mɔ-nɔɔ. Ma mansɩm-ɩ nɛ ɛ́lɛ́ ñatɩŋɩɣ-m. 28 Mahaɣ-ɩ wezuu maatɛŋ, ɩɩtɛŋɛlɩɣ kaʋ. Nɔɔyʋ ɛɛkaɣ-ɩ lɛɣʋ me-nesi taa. 29 Man-Caa cɛlɩnɩ-m-ɩ, ɛkɩlɩ pɩtɩŋa payɩ, nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛlɛɣ nabʋyʋ e-nesi taa. 30 Ma nɛ man-Caa ɖɩkɛ kʋɖʋm.» 31 Peeɖe Yuda ñɩma ɖaɣnɩ kpaɣʋ pɛɛ se payakɩ-ɩ. 32 Pʋ-yɔɔ eheyi-wɛ se: «Malabɩ Caa tʋma kɩbana sakɩyɛ mɩ-ɛsɩndaa. A-taa nɖɩ́ yɔɔ ɩcaɣ se ɩyaɣ-m pɛɛ nɛ mansɩ yɔ?» 33 Paba cosi-i se: «Pɩtɛkɛ tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ naɖɩyɛ yɔɔ ɖɩcaɣ se ɖɩkʋ-ŋ nɛ pɛɛ. Ɛlɛ́, ɖɩkʋʋ-ŋ se ŋwɛɛkɩ Ɛsɔ hɩɖɛ: ŋkɛ ɛyʋ yem nɛ ŋyaɣ ña-tɩ se Ɛsɔ.» 34 Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Paɖʋ mɩ-paɣtʋ taa se: ‹Ɛsɔ tɔm se ɩkɛ ɛsɔnaa.› 35 Đɩnawa se paapɩzɩɣ pahɩzɩ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. Ŋgʋ́, tɩ-taa Ɛsɔ ya mbá ɛyɔɔdaɣnɩ-wɛ yɔ se ɛsɔnaa. 36 Yee ḿbʋ́ lɛ, pɩlabɩ ɛzɩma mɔntɔ se: ma lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ nɛ ɩtɔŋ se mɛwɛɛkɩɣ ɛ-hɩɖɛ yɔ? Ŋgʋ́, ma ɛlɩzaa nɛ etiyi kedeŋa yɔɔ. 37 Yee maalakɩ man-Caa tʋma yɔ, ɩtaawɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ! 38 Ɛlɛ́, paa malakɩ-yɛ nɛ ɩfɛyɩnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, itisi tʋma wena malakɩ yɔ a-yɔɔ. Peeɖe ɩnaɣ nɛ ɩtɩlɩ kpaagbaa se ma nɛ Caa ɖɩwɛ ɖama taa.» 39 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, paɖaɣnɩɣ ñɩnʋʋ se pakpa-ɩ, ɛlɛ́, ɛtʋlɩ, petehiɣ-i. 40 Peeɖe Yesu ɖaɣnɩ tɛzʋʋ Yɔɔrdaŋ pɔɔ wayɩ ɖenɖe Yohanɛɛsɩ kalabɩ ɛyáa lɩm sɔʋ sɔnzɩ yɔ nɛ ɛcaɣ peeɖe. 41 Ɛyáa sakɩyɛ wokaɣ ɛ-cɔlɔ nɛ pɔtɔŋ se: «Yohanɛɛsɩ tala hama lakasɩ nasɩyɩ. Ɛlɛ́, tɔm ndʋ́ tɩtɩŋa ɛyɔɔdɩ abalʋ ɛnɛ ɛ-yɔɔ yɔ, tɩkɛ toovenim.» 42 Pʋ-yɔɔ ɛyáa sakɩyɛ wɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ.

11

1 Abalʋ nɔɔyʋ kɛwɛɛ nɛ payaɣ-ɩ se Lazaarɩ, pɩwɩɣaɣ-ɩ. Ɛ nɛ ɛ-kɔɔnaa Maarɩɩ nɛ Maarta paawɛ tɛtʋ cikpetu ndʋ́ payaɣ se Betaanii yɔ tɩ-taa. 2 Maarɩɩ ɛnʋ ɛɛpɩyɩnɩ Kɩpaɣlʋ naŋgbanzɩ yɔɔ tɩlaaɖɩ nɛ ɛhɛzɩnɩ ɛ-ñɔsɩ. E-neu Lazaarɩ pɩwɩɣaɣ. 3 Pʋ-yɔɔ halaa ḿbá pa-naalɛ petiyaa se peheyi Yesu se: «Kɩpaɣlʋ! Pɩwɩɣ weyi ŋsɔɔlɩ-ɩ yɔ.» 4 Powobi peheyi-i ḿbʋ́ lɛ, ɛtɔ se: «Lazaarɩ ɛɛsɩkɩ. Ɛlɛ́, pɩwɩɣ-ɩ ḿbʋ́ se Ɛsɔ hɩɖɛ ɛsɛɛ nɛ piyele ɛ-Pɩyalʋ ñɩnɖɛ sɛɛ ɖɔɖɔ.» 5 Yesu kɔsɔɔlɩ Maarta nɛ e-neu, nɛ Lazaarɩ. 6 Paa ḿbʋ́ yɔ, ɛnɩwa se pɩwɩɣ Lazaarɩ lɛ, ɛtasɩ caɣʋ kɩyakɩŋ naalɛ ɖenɖe ɛɛwɛɛ yɔ. 7 Pɩkɛdaa lɛ, eheyi ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se: «Đɩpɩsɩ Yudee egeetiye taa.» 8 Paba cosi-i se: «Wɩlɩyʋ! Pɩtalabɩdɩ pʋyʋ yɔ, ɖɩ-taa ñɩma ñɩnaɣ se pakʋ-ŋ nɛ pɛɛ nɛ ŋcaɣ se ŋpɩsɩ peeɖe ɖɔɖɔ yaa we?» 9 Yesu cosi-wɛ se: «Tɛʋ feŋ lɛ, wɩsɩ lɩɣ yaa sɩɩlɩɣ? Yee nɔɔyʋ ɛɖɔŋ wɩsɩ taa yɔ, piituuluu-i, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛnaɣ ñalɩmɩyɛ kedeŋa yɔɔ. 10 Ɛlɛ́, yee nɔɔyʋ ɛɖɔŋ ɖoó taa yɔ, putuuluu-i, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛfɛyɩnɩ ñalɩmɩyɛ.» 11 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛtasɩ se: «Đɛ-ɛgbaɣdʋ Lazaarɩ ɖou, ɛlɛ́, mowoki menfezi-i.» 12 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa tɔm se: «Kɩpaɣlʋ! Yee eɖou yɔ, ɛ-yɔɔ cɛkɩ.» 13 Ŋgʋ́, Lazaarɩ sɩm tɔm Yesu yɔɔdaɣ, ɛlɛ́, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ñamaɣzɩɣ se ɖom tɩtɩŋa tɔm ɛyɔɔdʋʋ. 14 Pʋ-yɔɔ ɛkaɖɩ kpayɩ se: «Lazaarɩ sɩba. 15 Mɩ-yɔɔ lɛ, man-taa hʋlʋmaa se mantaawɛɛ peeɖe alɩwaatʋ ńdʋ́. Pɩlabɩ ḿbʋ́ se ɩwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ, ɖiwolo ɛ-cɔlɔ.» 16 Peeɖe Tomaa weyi payaɣ ɖɔɖɔ se Đom yɔ, eheyi tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛlaa se: «Đa ɖɔɖɔ, ɖa nɛ Wɩlɩyʋ ɖiwolo nɛ paa sɩm yɔ ɖa nɛ ɩ ɖɩsɩ!» 17 Yesu talɩ Betaanii lɛ, ɛmaɣnɩ pɛtɛm Lazaarɩ pim nɛ pɩtɛ labʋ kɩyakɩŋ naanza. 18 Betaanii ñɔtɩnɩ Yeruusalɛm. Pɩtatalɩ kiloomɛtanaa naadozo. 19 Yuda ñɩma sakɩyɛ kowobi Maarta nɛ Maarɩɩ pɛ-tɛ se pɛsɛɛ-wɛ leɣa. 20 Ɛlɛ́, Maarta kanɩwa se Yesu woki nɛ ɛkʋyɩ ɛkatɩ-ɩ nɛ piyele Maarɩɩ caɣ ɖɩɣa. 21 Peeɖe eheyi Yesu se: «Kɩpaɣlʋ! Ŋŋwɛ cɩnɛ yɔ, me-neu taasɩ. 22 Ɛlɛ́, manawa se: lɛɛlɛɛyɔ, paa ŋpɔzɩ Ɛsɔ ɛbɛ yɔ, ɛhaɣ-ŋ-pʋ.» 23 Yesu heyi-i se: «Ñe-neu feŋ.» 24 Maarta cosi se: «Toovenim, manawa se ɛkɔŋ fem alɩwaatʋ ndʋ́ sɩɖaa feŋ kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye yɔ.» 25 Yesu heyi-i se: «Mefeziɣni sɩɖaa nɛ mahaɣ-wɛ wezuu. Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, paa ɛsɩba yɔ, ɛwɛɣ wezuu. 26 Weyi ɛ́lɛ́ wɛnɩ ɛ-ɛsɛ nɛ ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, ɛɛsɩkɩ kaʋ. Ŋtisi ḿbʋ́ yaa we?» 27 Maarta cosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩpaɣlʋ! Mentisaa se ña lɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ. Ña lɛ ɛ-Pɩyalʋ, ña ɛɛɖʋwa se ŋkɔŋ kedeŋa yɔɔ.» 28 Maarta tɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛpɩsɩ nɛ ɛ́yáa e-neu Maarɩɩ nɛ eheyiɣ-i mɛsaɣ tɛɛ se: «Wɩlɩyʋ kɔma, ɛyaɣ-ŋ se ŋwolo.» 29 Maarɩɩ tɩnɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛkʋyɩ kpaka se ɛkatɩ-ɩ. 30 Ŋgʋ́, Yesu taatɩtalɩda tɛtʋ taa, ɛlɛ́, ɛɛwɛ ɖenɖe Maarta kakatɩ-ɩ yɔ ḿbʋ́. 31 Yuda ñɩma mbá paawobi Maarɩɩ tɛ se pɛsɛɛ-ɩ leɣa yɔ, pana ɛtɩkʋyɩ ḿbʋ́ nɛ ɛlɩɩ lɛ, patɩŋ ɛ-wayɩ. Pamaɣzaɣ se ewoki pɩlaʋ yɔɔ se ewili. 32 Ɛtalɩ ɖenɖe Yesu kɛwɛɛ yɔ lɛ, ɛna-ɩ. Peeɖe eluŋ ɛ-tɛɛ nɛ eheyi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Yee ŋŋwɛ cɩnɛ yɔ, me-neu taasɩ.» 33 Ɛlɛ́, Yesu na se Maarɩɩ wiliɣ nɛ Yuda ñɩma mbá patɩŋaɣ ɛ-wayɩ yɔ, pewiliɣ ɖɔɖɔ. Peeɖe pɩlabɩ-ɩ yem yaaa nɛ ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩ siŋŋ 34 nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Le ipim-i?» Pocosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Kɔɔ nɛ ŋna.» 35 Peeɖe Yesu wilaa. 36 Pʋ-yɔɔ Yuda ñɩma tɔm se: «Ɩna ɛzɩma mbʋ́ ɛɛsɔɔlɩ-ɩ kpem yɔ!» 37 Ɛlɛ́, pa-taa lɛlaa se: «Ɛnʋ weyi ekuli yʋlʋm ɛsɛ yɔ, ɛtaapɩzɩɣ se ɛla ɖɔɖɔ nɛ Lazaarɩ ɛtaasɩ naa we?» 38 Ɛlɛ́, Yesu laŋɩyɛ tasɩ wɛɛkʋʋ siŋŋ nɛ ɛkʋyɩ ewolo pɩlaʋ cɔlɔ. Ɛwaɣ taa kɩɩwɛɛ, paɖɩɣ kʋ-nɔɔ pɩyɛ. 39 Peeɖe ɛtɔm se: «Ɩtʋlɩ pɩyɛ.» Ɛlɛ́, sɩɖʋ ɛnʋ ɛ-kɔɔ Maarta heyi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Paa pɩɩla ɛzɩma ɛpazɩ sɔŋ lɩʋ: pɩlabɩ kɩyakɩŋ naanza yɔ ɛzɩ pepim-i yɔ.» 40 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Menteheyi-ŋ se yee ŋwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ ŋnaɣ Ɛsɔ koboyaɣ naa we?» 41 Peeɖe patʋlɩ pɩyɛ. Ɛlɛ́, Yesu kpazɩ ɛ-ɛsɛ ɛsɔdaa nɛ ɛtɔ se: «Caa! Mansaŋ-ŋ ɛzɩma mbʋ́ ŋnɩnɩ-m yɔ pʋ-yɔɔ. 42 Ma lɛ, manawa se ŋnɩɣnɩ-m tam. Ɛlɛ́, ɛyáa samaɣ ŋgá kɔcɔ-m kata yɔ, kɔ-yɔɔ mɔyɔɔdʋʋ ḿbʋ́ se papɩzɩ petisi se ñetiyini-m.» 43 Ɛtɛm Ɛsɔ sam ḿbʋ́ lɛ, eholi ɖoŋ se: «Lazaarɩ! Lɩɩ peeɖe!» 44 Kpaagbaa ḿbʋ́ lɛ, ɛ́lɛ́ fe nɛ ɛlɩɩ. Paahɔkɩ ɛ-naŋgbanzɩ nɛ e-nesi nɛ pɩsaʋ hɔɔlasɩ nɛ pohuuzi ɛ-ɛsɩndaa pɩsaʋ. Peeɖe Yesu heyi-wɛ se: «Ɩyɛɖɩ-ɩ nɛ iyebi-i ɛɖɛɛ.» 45 Yuda ñɩma mbá paawobi Maarɩɩ cɔlɔ yɔ, pana mbʋ́ Yesu laba yɔ. Pʋ-yɔɔ pa-taa sakɩyɛ wɛnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 46 Ɛlɛ́, pa-taa lɛlaa ñaakʋyaa powolo pana Farɩsɩ ñɩma nɛ peheyi-wɛ mbʋ́ ɛlaba yɔ. 47 Ḿbʋ́ yebina nɛ paba nɛ Yuda ñɩma cɔjɔnaa sɔsaa pekpeɣli tɔm hʋyaa sɔsaa nɛ pɔpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ pʋwɛɛ se ɖɩla? Abalʋ ɛnɛ, ɛlakɩ hama lakasɩ sakɩyɛ! 48 Yee ɖiyebi-i nɛ ɛlakɩ ḿbʋ́ yɔ, ɛyáa tɩŋa wɛɣnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ nɛ Room ñɩma kɔɔ pɔyɔkɩ ɖɛ-Ɛsɔ ɖɩɣa nɛ pɛkpɛndɩnɩ ɖɛ-ɛjaɖɛ!» 49 Payaɣ pa-taa lɛlʋ se Kayifu, ɛɛkɛ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ pɩnaɣ ŋ́gá ka-taa. Ɛ́lɛ́ heyini-wɛ se: «Ɩɩnɩɣ natʋyʋ taa kpem! 50 Ɩtanɩɩ se pɩkɩlɩ-mɩ wee wee se ɛyʋ kʋɖʋm ɛsɩ nɛ ɛjaɖɛ kpeekpe ɛtaala asayʋʋ yaa we?» 51 Ŋgʋ́, pɩtɛkɛ ɛ-maɣmaɣ e-liu wɛna nɛ ɛyɔɔdɩ tɔm tʋnɛ. Ɛlɛ́, ɛɛkɛ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ pɩnaɣ ŋ́gá ka-taa yɔɔ eheyi ɛyáa tɔm ndʋ́ tɩlɩnɩ Ɛsɔ cɔlɔ yɔ se pʋwɛɛ se Yesu ɛsɩ Yuda ñɩma yɔɔ. 52 Ɛlɛ́, pɩtɛkɛ pe-ɖeke pɔ-yɔɔ ɛsɩkɩ. Pɩɩwɛɛ se ɛsɩ ḿbʋ́ nɛ ɛkpɛndɩ Ɛsɔ piya mbá pamɩzɩ ɖama paa le yɔ nɛ papɩsɩ ɛyʋ kʋɖʋm. 53 Pɩkpaɣʋnɩ kɩyakʋ ŋ́gʋ́ yɔ, Yuda ñɩma sɔsaa ɖʋwa se pakʋʋ Yesu. 54 Pʋ-yɔɔ ɛtatasɩɣ cɔʋ Yuda ñɩma hɛkʋ taa keɣlee. Ɛlɛ́, ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pakʋyɩ powolo egeetiye nɖɩ́ ɖɩñɔtɩnɩ lakʋ yɔ ɖɩ-taa, tɛtʋ ndʋ́ payaɣ se Efrayim yɔ, tɩ-taa nɛ pacaɣ peeɖe. 55 Izrɛɛlɩ ñɩma Paska Kazandʋ kawɩzɩ talʋʋ. Pʋ-yɔɔ ɛjaɖɛ taa ɛyáa sakɩyɛ woba Yeruusalɛm se pala cɩɖɩcɩɖɩ wɛtʋ sɔnzɩ nɛ pʋcɔ tɩtalɩ. 56 Pañɩnaɣ Yesu Ɛsɔ ɖɩɣa taa nɛ pɔpɔzʋʋ ɖama se: «Ɩmaɣzɩɣ se we? Ɛkɔŋ kazandʋ naa ɛɛkɔŋ?» 57 Alɩwaatʋ ńdʋ́ʋ́ cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ ñɩma paha nɔɔ se: yee nɔɔyʋ ɛna ɖenɖe Yesu wɛɛ yɔ yɔ, eheyi nɛ powolo pakpa-ɩ.

12

1 Pɩsɛɣ kɩyakɩŋ loɖo se pɔtɔɔ Paska Kazandʋ. Ɛlɛ́, Yesu wolo Betaanii ɖenɖe Lazaarɩ weyi efezi-i nɛ sɩɖaa taa yɔ, ɛwɛɛ yɔ. 2 Peeɖe palabɩ-ɩ tɔɔnaɣ nɛ Maarta wona. Lazaarɩ kɛwɛ mbá pa nɛ Yesu paacaɣ ɖɩtɔɔyɛ yɔ pa-taa. 3 Pɩkɛdaa lɛ, Maarɩɩ kpaɣ tɩlaaɖɩ ŋgʋ́ palabɩnɩ naarɩ nɛ petesidi kɩ-taa pʋyʋ yɔ ɛzɩ litri hɔɔlʋʋ yɔ nɛ ɛpɩyɩ Yesu naŋgbanzɩ yɔɔ. Ɛtɛma lɛ, ɛmɛlɩ sɩ-yɔɔ nɛ ɛ-ñɔsɩ nɛ sɔzɩŋ ñɛyɩnɩ ɖɩɣa. Tɩlaaɖɩ ŋ́gʋ́, kɩwɛ liidiye pɩtɩɩfɛyɩ. 4 Peeɖe Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa taa lɛlʋ weyi payaɣ se Yudaasɩ Iskarɩyɔɔtɩ nɛ ɛkɔŋ-ɩ ɖʋzʋʋ koyindinaa nesi taa yɔ, ɛtɔm se: 5 «Tɩlaaɖɩ ŋ́gʋ́, kɩtalɩ kɩyakɩŋ nasidozo tʋmɩyɛ liidiye! Pɩlabɩ ɛzɩma pɛtɛpɛdɩ-kʋ se patayɩ kʋñɔndɩnaa?» 6 Pɩtɛkɛ kʋñɔndɩnaa yɔɔ ɛmaɣzaɣ nɛ ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́. Ɛlɛ́, ɛkɛ mɩ́lʋ́ yɔɔ ɛyɔɔdaɣ ḿbʋ́: ɛnʋ ɖɔkaɣnɩ liidiye huyuu nɛ ɛmɩlɩɣ mbʋ́ paɖʋwaɣ kɩ-taa yɔ. 7 Ɛlɛ́, Yesu heyi-i se: «Yele halʋ ɛnʋ ɖiɣ ɖiɣ! Ɛɛsɩ tɩlaaɖɩ ŋ́gʋ́ nɛ ɛɖaŋnɩ kɩyakʋ ŋgʋ́ pepiŋ-m yɔ. 8 Mɩ nɛ kʋñɔndɩnaa ɩwɛnɩ tam. Ɛlɛ́, ma maawɛɣ mɩ-cɔlɔ ḿbʋ́.» 9 Yuda ñɩma sakɩyɛ kanɩwa se Yesu wɛ Betaanii. Pʋ-yɔɔ pakʋyaa powolo. Pɩtɛkɛ e-ɖeke ɛ-yɔɔ paawoba. Pacaɣaɣ se pana ɖɔɖɔ Lazaarɩ weyi ɛsɩba nɛ efezi-i yɔ. 10 Ŋgʋ́, cɔjɔnaa sɔsaa lakaɣ lɩmaɣza se pakʋ Lazaarɩ ɖɔɖɔ. 11 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-yɔɔ Yuda ñɩma sakɩyɛ seɣaɣ pɔ-cɔlɔ nɛ pɛwɛɣnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. 12 Tɛʋ fema lɛ, ɛyáa samaɣ sɔsɔɔ ŋgá kowobi Paska Kazandʋ tɔɔʋ yɔ, kanɩɩ se Yesu woki Yeruusalɛm. 13 Ɛlɛ́, pakpaɣ paatʋ nɛ pakatɩɣ-ɩ nɛ pokou se: «Ozaana! Ɛsɔ ɛ́wazɩ weyi ɛkɔŋ Kɩpaɣlʋ lone taa yɔ ɛ-yɔɔ! Ɛsɔ ɛ́wazɩ Izrɛɛlɩ ñɩma wiyaʋ sɔsɔ yɔɔ!» 14 Peeɖe Yesu na kpaŋaɣ piye naɖɩyɛ nɛ ɛkpa ɛcaɣ ɖɩ-yɔɔ. Pʋwɛ ɛzɩ pamaʋ Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. Pamawa se: 15 «Siiyɔɔ ñɩma mɩ! Sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ! Ɩcɔnɩ ɩna, mi-wiyaʋ sɔsɔ caɣ kpaŋaɣ piye nɛ ɛkɔŋ.» 16 Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taatɩnɩda mbʋ́ pɩlakaɣ ḿbʋ́ yɔ pʋ-tɔbʋʋ. Ɛlɛ́, alɩwaatʋ ndʋ́ Ɛsɔ yeba nɛ Yesu hɩɖɛ sɛɛ yɔ, pɔtɔzaa se ɛ-tɔm paama ḿbʋ́. Samaɣ laba ɛzɩ pamaʋ Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. 17 Mbá pa nɛ Yesu paawɛ alɩwaatʋ ndʋ́ ɛya Lazaarɩ nɛ pɩlaʋ taa nɛ efezi-i nɛ ɛlɩɩ yɔ, pɛkɛdaɣ ɛyáa mbʋ́ panawa yɔ. 18 Pʋ-yɔɔ ɛyáa samaɣ kʋyaa se pakatɩɣ-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, panɩwa se ɛlabɩ hama lakasɩ ńzɩ́. 19 Ḿbʋ́ yebina nɛ Farɩsɩ ñɩma yɔɔdʋʋnɩ ɖama se: «Ɩnaɣ, ɩlakɩ yem: ɛyáa tɩŋa tɩŋɩɣ-ɩ!» 20 Grɛɛkɩ ñɩma nabɛyɛ kowobi Yeruusalɛm kazandʋ alɩwaatʋ taa ɖɔɖɔ se poluŋ Ɛsɔ tɛɛ. 21 Pɩkɛdaa lɛ, powolo Filiipu weyi ɛ-tɛ wɛ Bɛtsayɩda Galilee egeetiye taa yɔ ɛ-cɔlɔ nɛ peheyi-i se: «Đajaa! Đɩcaɣ ɖɩna Yesu.» 22 Peeɖe ɛ́lɛ́ woba eheyi Andree nɛ ɛ nɛ ɩ powolo Yesu cɔlɔ pa-naalɛ nɛ peheyi-i ḿbʋ́. 23 Yesu cosi-wɛ se: «Lɛɛlɛɛyɔ, alɩwaatʋ talaa se Ɛyʋ Pɩyalʋ hɩɖɛ ɛsɛɛ. 24 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: yee potoɖuu mɩɖɛ piye nɛ ɖɩsɩ yɔ, ɖɩwɛɣ ɖi-ɖeke ḿbʋ́. Ɛlɛ́, yee poɖu-ɖɩ nɛ ɖɩsɩ yɔ, ɖɩlʋlʋʋ pee sakɩyɛ. 25 Weyi ɛsɔɔlɩ e-wezuu yɔ, ɛtɛŋnɩ-kʋ lesuu. Weyi ɛ́lɛ́ takpaɣ ɛ-ñɩŋgʋ nɛ ɛ́yáa pʋyʋ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ yɔ, eelesiɣ-kʋ, ehikiɣ wezuu maatɛŋ. 26 Yee nɔɔyʋ liu ɛwɛɛ se ɛlabɩ-m tʋmɩyɛ yɔ, ɛtɩŋ-m. Ḿbʋ́ man-tʋmlaɖʋ kɔŋ wɛʋ ɖenɖe mɛwɛɣ yɔ. Yee nɔɔyʋ ɛlakɩ-m tʋmɩyɛ yɔ, man-Caa ɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ.» 27 Yesu tɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛtɔ se: «Lɛɛlɛɛyɔ, ma-laŋɩyɛ wɛɛkaa. Ɛlɛ́, se we mɔyɔɔdʋʋ? Mɔyɔɔdʋʋ se: Caa! Taayele nɛ mansʋʋ kʋñɔŋ alɩwaatʋ tʋnɛ tɩ-taa yaa we? Ŋgʋ́, pɩ-maɣmaɣ pʋ-yɔɔ kpem mɔnkɔma. 28 Caa! Yele nɛ ña-hɩɖɛ sɛɛ!» Peeɖe pʋyɔɔdɩnɩ ɛsɔdaa se: «Mɛntɛm yebu nɛ ɖɩsɛɛ, ɛlɛ́, meyeki nɛ ɖɩtasɩ sɛʋ!» 29 Ɛyáa samaɣ ŋgá kaawɛ peeɖe yɔ, kanɩ ḿbʋ́ lɛ, kɔtɔ se: «Tɛʋ nazɩna!» Lɛlaa se: «Ɛsɔ tiyiyu nɔɔyʋ yɔɔdɩnɩnɩ-ɩ!» 30 Pʋ-yɔɔ Yesu kaɖɩ-wɛ se: «Pʋyɔɔdʋʋ ḿbʋ́ yɔ, pɩtɛkɛ mɔ-yɔɔ yɔɔ pʋyɔɔdʋʋ, ɛlɛ́, mɩ-yɔɔ yɔɔ pʋyɔɔdʋʋ. 31 Lɛɛlɛɛyɔ, alɩwaatʋ talaa se pahʋʋnɩ kedeŋa ñɩma. Lɛɛlɛɛyɔ, pʋwɛɛ se pɔɖɔɔnɩ kedeŋa wiyaʋ. 32 Ma lɛ, alɩwaatʋ ndʋ́ pakpazɩɣ-m ɖaʋ yɔɔ yɔ, meyeki nɛ ɛyáa tɩŋa kɔɔ mɔn-cɔlɔ.» 33 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ se ɛwɩlɩ-wɛ sɩm mbʋ́ ɛkɔŋ sɩbʋ yɔ. 34 Peeɖe ɛyáa samaɣ cosi-i se: «Đɩkalɩ ɖa-paɣtʋ takayaɣ taa se Weyi Ɛsɔ Lɩzaa yɔ, ɛwɛɣ wezuu tam lɛ, ɛzɩma ñɔtɔŋ se pʋwɛɛ se pakpazɩ Ɛyʋ Pɩyalʋ ɖaʋ yɔɔ yɔ? Ɛ́lɛ́ lɛ anɩ?» 35 Yesu heyi-wɛ se: «Ñalɩmɩyɛ wɛ mɩ-hɛkʋ taa ḿbʋ́, ɛlɛ́, alɩwaatʋ pazɩ ɖɩwɛɣ. Ɩɖɔ alɩwaatʋ ndʋ́ ñalɩmɩyɛ wɛ mɩ-cɔlɔ yɔ nɛ cɩkpɛndʋʋ ɛtaatudi-mɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, weyi ɛɖɔŋ cɩkpɛndʋʋ taa yɔ, ɛɛsɩŋ ɖenɖe ewoki yɔ. 36 Pʋ-yɔɔ lɛ, ɩwɛnɩ lidaʋ ñalɩmɩyɛ yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ́ ɖɩwɛ mɩ-cɔlɔ yɔ nɛ ɩpɩsɩ ɖɩ-taa ñɩma.» Yesu tɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛɖɛɛ poliŋ nɛ ɛmɛlɩ. 37 Ɛɛlaba hama lakasɩ ndɩ ndɩ Yuda ñɩma ɛsɩndaa, paa ḿbʋ́ yɔ, pɛfɛyɩnɩ lidaʋ ɛ-yɔɔ. 38 Pɩlabɩ ḿbʋ́ se tɔm ndʋ́ náyʋ Ezaayii ma ɖooo lɔŋ yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: «Kɩpaɣlʋ! Atisi tɔm ndʋ́ ɖɩyɔɔdaa yɔ? Anɩ Kɩpaɣlʋ wɩlɩ e-ɖoŋ weyi ɛɛwɛ mɛsaɣ tɛɛ yɔ?» 39 Patapɩzɩɣ se petisi, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Ezaayii mawa ɖɔɖɔ se: 40 «Ɛsɔ yʋlɩsɩ pɛ-ɛsɛ se pataana nɛ ehuuzi pa-lɩmaɣza yɔɔ se pataanɩɩ pʋ-tɔbʋʋ. Ɛlaba ḿbʋ́ se, pɛ-ɛsɛ ɛtaatasɩ naʋ, pataatasɩ natʋyʋ taa nɩʋ, paapɩzɩɣ papɩsɩnɩ Ɛsɔ yɔɔ, nɛ ɛla nɛ pɔ-yɔɔ cɛ.» 41 Ezaayii kana Kɩpaɣlʋ koboyaɣ yɔɔ ɛma ɛ-tɔm ḿbʋ́. 42 Paa ḿbʋ́ yɔ, Yuda ñɩma awiya maɣmaɣ taa sakɩyɛ kɛwɛnɩ lidaʋ Yesu yɔɔ. Ɛlɛ́, Farɩsɩ ñɩma yɔɔ lɛ, pataasusuu-tʋ. Pɩtɛkɛ ḿbʋ́, paɖaŋɩɣ-wɛ se pataatasɩ wobu Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ taa. 43 Paasɔɔlaa se ɛyáa ɛyɩɣyɩ-wɛ nɛ pɩkɩlɩ Ɛsɔ yɩɣyʋʋ-wɛ yɔ. 44 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu holi se: «Weyi ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, pɩtɛkɛ men-ɖeke mɔ-yɔɔ ɛwɛnɩ-kʋ, ɛwɛnɩ-kʋ weyi etiyi-m yɔ ɛ-yɔɔ. 45 Weyi ɛnaɣ-m yɔ, ɛnaɣ weyi etiyi-m yɔ. 46 Ma lɛ, mɔnkɔm kedeŋa yɔɔ ɛzɩ ñalɩmɩyɛ yɔ se nɔɔyʋ ɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ lɛ, ɛtaawɛɛ cɩkpɛndʋʋ taa. 47 Yee nɔɔyʋ ɛnɩ mɔn-tɔm nɛ ɛɛɖɔŋ tɩ-yɔɔ yɔ, pɩtɛkɛ mankʋʋnɩ ɛ-tɔm. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɔntɔkɔɔ kedeŋa yɔɔ se mankʋ ɛyáa tɔm, ɛlɛ́, mɔnkɔm se maya pa-ñʋʋ. 48 Weyi ɛlɔʋ-m nɛ ekizi mɔn-tɔm yɔ, ɛnaɣ mbʋ́ pʋkʋʋ ɛ-tɔm yɔ: tɔm ndʋ́ mawɩlaa yɔ, ńdʋ́ kʋʋnɩ ɛ-tɔm kɛtɛzaɣ kɩyakʋ wiye. 49 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩtɛkɛ mon-ɖoŋ ɖeke mɔyɔɔdɩnaa. Ɛlɛ́, Caa weyi etiyi-m yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛɖʋnɩ tɔm ndʋ́ pʋwɛɛ se mɔyɔɔdɩ nɛ mawɩlɩ yɔ. 50 Manawa se tɔm ndʋ́ ɛɖʋwa se meheyi ɛyáa yɔ, tɩhaɣ wezuu maatɛŋ. Pʋ-yɔɔ lɛ, tɔm ndʋ́ man-Caa heyi-m yɔ, ńdʋ́ mɔyɔɔdʋʋ.»

13

1 Kifeŋaɣ se pɔtɔɔ Paska Kazandʋ. Ɛlɛ́, Yesu na se ɛ-alɩwaatʋ talaa se ɛkʋyɩ kedeŋa kanɛ kɔ-yɔɔ nɛ ewolo ɛ-Caa cɔlɔ. Ɛɛsɔɔlɩ ɛ-ñɩma mbá pɛwɛ kɔ-yɔɔ yɔ kámaɣ́ fɛyɩ. 2 Đanaɣ ɖanaa lɛ, ɛ nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɔtɔkɩ tɔɔnaɣ. Naze lɛ, Satanɩ tɛm ɖʋʋ Siimɔɔ Iskarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ Yudaasɩ taa se ɛkpa-ɩ nɛ ɛ́ɖʋzɩ koyindinaa nesi taa. 3 Yesu kɛtɛm naʋ se Caa Ɛsɔ cɔlɔ ɛlɩnaa nɛ ɛ-cɔlɔ ɛkɔŋ pɩsʋʋ. Ɛnawa ɖɔɖɔ se ɛɖʋzɩ e-nesi taa pɩtɩŋa payɩ. 4 Pʋ-yɔɔ ɛkʋyɩ tɔɔnaɣ ɖɩtɔɔyɛ nɛ ɛhɔzɩ e-toko sɔsɔʋ nɛ ɛkpaɣ pɔpɔʋ ɛtɔɔlɩ 5 nɛ ɛɖʋ lɩm ñanaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ taa nɛ ɛpazɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa naŋgbanzɩ kɔʋ nɛ ɛhɛzɩɣnɩ pɔpɔʋ ŋgʋ́ ɛtɔɔlaa yɔ. 6 Ɛtalɩ Siimɔɔ Pɩyɛ lɛ, ɛ́lɛ́ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Ña pʋwɛɛ se ŋkɔ ma-naŋgbanzɩ lɩm naa we?» 7 Ecosi-i se: «Mbʋ́ malakɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ŋŋnɩɣ pʋ-tɔbʋʋ. Ɛlɛ́, pʋwayɩ lɛ, ŋkɔŋ nɩʋ.» 8 Pɩyɛ heyi-i se: «Pɩtatɩɩwɛʋ kpem se ŋkɔ-m ma-naŋgbanzɩ lɩm!» Yesu cosi-i se: «Yee mɔntɔkɔ-ŋ-sɩ ḿbʋ́ yɔ, ma nɛ ŋ ɖɩɩpɩzɩɣ ɖɩkpɛndɩ pʋyʋ.» 9 Siimɔɔ Pɩyɛ heyi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Yee ḿbʋ́ taakɔ ma-naŋgbanzɩ ɖeke. Ɛlɛ́, kɔ-m ɖɔɖɔ me-nesi nɛ ma-ñʋʋ!» 10 Yesu heyi-i se: «Weyi ɛtɛm lɩm sɔʋ yɔ, ɛɛtasɩɣ ñɩnʋʋ se ɛsɔ-pʋ. Ɛlɛ́, ɛ-naŋgbanzɩ ɖeke ɛkɔʋ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-yɔɔ wɛ cɩɖɩcɩɖɩ. Mɩ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛ, ɩwɛ cɩɖɩcɩɖɩ, ɛlɛ́, pɩtɛkɛ mɩtɩŋa.» 11 Yesu kɛtɛm sɩm weyi ɛkɔŋ-ɩ ɖʋzʋʋ koyindinaa nesi taa yɔ, pʋ-yɔɔ ɛtɔm se: «Pɩtɛkɛ mɩtɩŋa ɩwɛnɩ cɩɖɩcɩɖɩ.» 12 Ɛtɛm ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa naŋgbanzɩ kɔʋ lɛ, esuu e-toko nɛ ɛpɩsɩ ɛcaɣ tɔɔnaɣ ɖɩtɔɔyɛ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɩnɩ mbʋ́ malabɩ-mɩ yɔ pʋ-tɔbʋʋ naa we? 13 Ɩyaɣ-m se: ‹Wɩlɩyʋ› nɛ ‹Kɩpaɣlʋ.› Ɩwɛnɩ toovenim, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɛnkɛ ḿbʋ́. 14 Yee weyi ma mɛnkɛ mɩ-Kɩpaɣlʋ nɛ mɩ-Wɩlɩyʋ yɔ, mɔnkɔ mɩ-naŋgbanzɩ lɩm yɔ, pʋwɛɛ se mɩ ɖɔɖɔ, ɩkɔ ɖama naŋgbanzɩ. 15 Mawɩlɩ-mɩ mbʋ́ pʋwɛɛ se ɩla yɔ se ɩpɩzɩ ɩla ɛzɩ malabʋ-mɩ yɔ. 16 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ takɩlɩ ɛ-caa, tiyiyu nɔɔyʋ takɩlɩ weyi etiyi-i yɔ. 17 Lɛɛlɛɛyɔ, ɩsɩm mbʋ́ pʋwɛɛ se ɩla yɔ. Yee ɩñɩtaa ɩlabɩ-pʋ yɔ, ihikiɣ mɩ-tɩ! 18 Pɩtɛkɛ mɩtɩŋa mɔyɔɔdʋʋ, mansɩm mbá malɩzaa yɔ. Ɛlɛ́, pʋwɛɛ se tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: ‹Weyi ma nɛ ɩ ɖɩtɔkaɣ yɔ, ɛpɩsaa ɛkʋyʋʋ mɔ-yɔɔ.› 19 Meheyiɣ-mɩ tɔm ńdʋ́ lɛɛlɛɛyɔ nɛ pʋcɔ tɩla. Ḿbʋ́ yekina nɛ itisi alɩwaatʋ ndʋ́ tɩlakɩ yɔ se: ‹Ma lɛ weyi mɛnkɛnaa yɔ.› 20 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: weyi ɛmʋʋ weyi mentiyi-i yɔ, ɛmʋʋ-m. Weyi ɛ́lɛ́ mʋ́ʋ-m yɔ, ɛmʋʋ weyi etiyi-m yɔ.» 21 Yesu tɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩ nɛ ɛtɔ se: «Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: mɩ-taa nɔɔyʋ kɔŋ-m kpaʋ nɛ ɛ́ɖʋzɩ koyindinaa nesi taa.» 22 Peeɖe papazɩ ɖama ɛsɛ taa cɔnaʋ nɛ pɔpɔzʋʋ ɖama se: «Ɛzɩ anɩ ɛtɔŋ?» 23 Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, pa-taa weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ, ɛɛwɛlɩ hʋyʋʋ yɔɔ ɛ-cɔlɔ tɔɔnaɣ ɖɩtɔɔyɛ. 24 Ɛlɛ́, Siimɔɔ Pɩyɛ hadɩ-ɩ nesi nɛ eheyi-i se: «Pɔzɩ-ɩ se anɩ ɛtɔŋ?» 25 Peeɖe ɛ́lɛ́ tɛzɩ ɛ-tɩ wɛlʋʋ nɛ Yesu yɔɔ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Anɩ ŋtɔŋ?» 26 Yesu cosi-i se: «Ɛnʋ lɛ weyi malɩzɩɣ tindine hɔɔlaɣ melii num nɛ mɛncɛlɩ-ɩ yɔ.» Peeɖe ɛkpaɣ tindine hɔɔlaɣ elii num nɛ ɛcɛlɩ Siimɔɔ Iskarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ Yudaasɩ. 27 Ɛtɩmʋ-kɛ lɛ, eke Satanɩ. Peeɖe Yesu heyi-i se: «La mbʋ́ pʋwɛɛ se ŋla yɔ lɔŋ!» 28 Mbá paawɛ tɔɔnaɣ ɖɩtɔɔyɛ peeɖe yɔ, pa-taa nɔɔyʋ tana mbʋ́ pʋ-yɔɔ eheyaɣ Yudaasɩ ḿbʋ́ yɔ. 29 Yudaasɩ ɖɔkaɣnɩ pe-liidiye huyuu. Pʋ-yɔɔ pa-taa nabɛyɛ maɣzaɣ se Yesu heyaɣ-ɩ se ewolo ɛya kazandʋ wondu ndʋ́ pʋpɔzʋʋ-wɛ yɔ. Lɛlaa ñamaɣzaɣ se yaa eheyaɣ-ɩ se ɛlɩzɩ nabʋyʋ nɛ ɛha kʋñɔndɩnaa. 30 Yudaasɩ mʋ tindine hɔɔlaɣ ḿbʋ́ lɛ, ɛtɩkʋyɩ ɛlɩɩ. Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, ɖoó koyuwa. 31 Yudaasɩ lɩwa lɛ, Yesu yɔɔdɩ se: «Lɛɛlɛɛyɔ Ɛyʋ Pɩyalʋ hɩɖɛ sɛwa nɛ pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ Ɛsɔ ñɩnɖɛ sɛɛ. 32 Yee pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ Ɛsɔ hɩɖɛ sɛɛ yɔ, ɛ́lɛ́ ñeyeki nɛ pɩtɩŋnɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-yɔɔ nɛ ɛnʋ ñɩnɖɛ ñɛsɛɛ. Pɩkazɩ alɩwaatʋ pazɩ, ɛlakɩ ḿbʋ́. 33 Men-piya! Ma nɛ mɩ ɖɩtasɩɣ caɣʋ pazɩ yem nɛ pʋcɔ mɛnɖɛɛ. Ɩkɔŋ-m ñɩnʋʋ, ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ meheyiɣ-mɩ tɔm ndʋ́ meheyi Yuda ñɩma sɔsaa yɔ. Ńdʋ́ lɛ se: ɩɩpɩzɩɣ iwolo ɖenɖe mowoki yɔ. 34 Manɖʋʋ-mɩ paɣtʋ kɩfatʋ. Ńdʋ́ lɛ se: ɩsɔɔlɩ ɖama. Ɩsɔɔlɩ ɖama ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ. 35 Yee ɩsɔɔlɩ ɖama yɔ, pʋbʋ ɛyáa tɩŋa naɣ se ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa.» 36 Yesu yɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Siimɔɔ Pɩyɛ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Le ŋwoki?» Ecosi-i se: «Lɛɛlɛɛyɔ, ŋŋpɩzɩɣ ŋtɩŋ-m ɖenɖe mowoki yɔ. Ɛlɛ́, pʋwayɩ ŋkɔŋ-m tɩŋʋʋ.» 37 Peeɖe Pɩyɛ pɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ maapɩzɩɣ mantɩŋ-ŋ lɛɛlɛɛyɔ? Paa sɩm yɔ, mansɩkɩ ñɔ-yɔɔ!» 38 Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Paa sɩm, ŋsɩkɩ mɔ-yɔɔ yaa? Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-ŋ se: pʋcɔ kalɩmɔʋ koo lɛ, ŋkpɛzɩɣ tam naadozo se ŋtasɩm-m.»

14

1 Pʋwayɩ lɛ, Yesu tasɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa heyuu se: «Mɩ-laŋa ɛtaawɛɛkɩ, ɩwɛnɩ lidaʋ Ɛsɔ yɔɔ, ɩwɛnɩ-kʋ ɖɔɖɔ mɔ-yɔɔ. 2 Đɩjaɣyɛ sakɩyɛ wɛ man-Caa ɖɩɣa taa. Mowoki mɔñɔɔzɩ-mɩ naɖɩyɛ. Pɩtaakɛ toovenim yɔ, mantaaheyi-mɩ ḿbʋ́. 3 Mɛntɛŋ-mɩ-ɖɩ ñɔɔzʋʋ lɛ, manpɩsɩ mɔnkɔɔ mankpaɣ-mɩ nɛ ma nɛ mɩ ɖiwolo ɖenɖe mɛwɛɛ yɔ nɛ mɩ ɖɔɖɔ ɩwɛɛ peeɖe. 4 Ɩsɩm nʋmɔʋ ŋgʋ́ kuwoki ɖenɖe mowoki yɔ.» 5 Peeɖe Tomaa cosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Đɩtasɩ ɖenɖe ŋwoki yɔ. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩlɩ peeɖe nʋmɔʋ yɔ?» 6 Ɛlɛ́, Yesu heyi-i se: «Ma lɛ nʋmɔʋ nɛ toovenim nɛ wezuu. Nɔɔyʋ fɛyɩ se ewoki Caa cɔlɔ nɛ ɛtatɩŋnɩ mɔ-yɔɔ. 7 Yee ɩsɩm-m yɔ, ɩsɩŋ ɖɔɖɔ man-Caa. Pɩkpaɣʋnɩ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɩna-ɩ nɛ ɩsɩm-ɩ.» 8 Peeɖe Filiipu heyi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Yee ŋwɩlɩ-ɖʋ Caa yɔ, pʋɖɔ-ɖʋ.» 9 Yesu cosi-i se: «Filiipu! Đooo ma nɛ mɩ ɖɩwɛʋ yɔ, ŋtasɩm-m yaa we? Weyi ɛna-m yɔ, ɛna Caa. Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋtɔŋ se mawɩlɩ-mɩ Caa yɔ? 10 Ŋtetisi se ma nɛ Caa ɖɩwɛ ɖama taa yaa we? Tɔm ndʋ́ meheyiɣ-mɩ yɔ, tɩtalɩɩnɩ mɔn-cɔlɔ. Ɛlɛ́, Caa wɛ mɔn-cɔlɔ, ɛnʋ lakɩnɩ ɛ-tʋmɩyɛ. 11 Itisi se ma nɛ Caa ɖɩwɛ ɖama taa. Yee iitisiɣ ḿbʋ́ yɔ, tʋma wena malakɩ yɔ a-yɔɔ lɛ, itisi-tʋ. 12 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: weyi ɛtaɣ-m liu yɔ, ɛlakɩ ɖɔɖɔ tʋma wena malakɩ yɔ. Halɩ ɛlakɩ nɛ pɩkɩlɩ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mowoki mɛwɛɛ man-Caa cɔlɔ. 13 Mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɩpɔzʋʋ-ɩ nɛ mɔ-nɔɔ yɔ, malakɩ-pʋ se pɩtɩŋnɩ mɔ-yɔɔ nɛ man-Caa hɩɖɛ sɛɛ. 14 Mantasɩɣ-mɩ heyuu se: yee ɩpɔzɩ-m pʋyʋ nɛ mɔ-nɔɔ yɔ, malakɩ-mɩ-pʋ.» 15 Pʋwayɩ lɛ, Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Yee ɩsɔɔlɩ-m yɔ, ɩɖɔŋ man-paɣtʋ yɔɔ. 16 Ma lɛ, mankaɣ tenduu Caa se ɛtasɩ-mɩ tiyinaʋ Sɩnɩyʋ nɔɔyʋ nɛ ɛwɛɛ mɩ-cɔlɔ tam: 17 ɛnʋ lɛ toovenim Fezuu. Mbá paañaŋ Ɛsɔ yɔ, paapɩzɩɣ pamʋ-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paapɩzɩɣ pana-ɩ yaa pasɩm-ɩ. Ɛlɛ́ mɩ yɔ, mɩsɩŋ-ɩ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛwɛɣ mɩ-cɔlɔ nɛ mɩ nɛ ɩ ɩwɛɛ ɖama taa. 18 Maayeki-mɩ mi-ɖeke ɛzɩ solisi yɔ, mankaɣ pɩsʋʋ mɩ-cɔlɔ. 19 Pɩkazɩ pazɩ, mbá paañaŋ Ɛsɔ yɔ, paatasɩɣ-m naʋ. Ɛlɛ́ mɩ yɔ, ɩkɔŋ-m naʋ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɛwɛ wezuu nɛ mɩ ɖɔɖɔ ɩkaɣ wɛʋ wezuu. 20 Puwiye ńɖɩ́ ɩtɩlɩɣ se ma nɛ man-Caa ɖɩwɛ ɖama taa nɛ ma nɛ mɩ ɖɩwɛɛ ɖama taa ɖɔɖɔ. 21 Weyi ɛɖɔkʋʋ man-paɣtʋ nɛ ɛɖɔ tɩ-yɔɔ yɔ, ɛnʋ sɔɔlɩnɩ-m. Man-Caa sɔɔlʋʋ weyi ɛsɔɔlɩ-m yɔ. Ma ɖɔɖɔ mɔnsɔɔlʋʋ-ɩ nɛ malɩzɩ man-tɩ mawɩlɩ-ɩ.» 22 Yudaasɩ kɛwɛ peeɖe, ɛlɛ́, pɩtɛkɛ Iskarɩyɔɔtɩ pɩyalʋ. Ɛ́lɛ́ pɔzɩnɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Ɖa pʋwɛɛ se ŋlɩzɩ ña-tɩ nɛ ŋwɩlɩ, pɩtɛkɛ kedeŋa ñɩma. Se we nɛ ŋlakɩ ḿbʋ́?» 23 Yesu cosi-i se: «Weyi ɛsɔɔlɩ-m yɔ, ɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ. Man-Caa sɔɔlʋʋ-ɩ nɛ ma nɛ ɩ ɖiwolo ɖɩwɛɛ pʋdʋ tɛ. 24 Weyi ɛtɔsɔɔlɩ-m yɔ, ɛɛɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ. Ndʋ́ meheyiɣ-mɩ ɛzʋnɔ yɔ, tɩtalɩnɩ mɔn-cɔlɔ, ɛlɛ́, man-Caa cɔlɔ tɩlɩnaa. Ɛnʋ tiyini-m. 25 Ma nɛ mɩ ɖɩwɛ alɩwaatʋ tʋnɛ yɔɔ meheyiɣ-mɩ-tʋ. 26 Sɩnɩyʋ ɛnʋ lɛ Fezuu Kiɖeɖeu. Ŋ́gʋ́ Caa kɔŋ-mɩ tiyinaʋ nɛ mɔ-nɔɔ. Kɩkɔŋ-mɩ wɩlʋʋ pɩtɩŋa nɛ kɩtɔzɩ-mɩ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ meheyi-mɩ yɔ. 27 Meyeki nɛ ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa, mɛhɛzɩɣnɩ mɩ-laŋa. Maahɛzɩɣ-yɛ ɛzɩ kedeŋa ñɩma hɛzʋʋ yɔ. Mɩ-laŋa ɛtaawɛɛkɩ, sɔɔndʋ ɛtaakpa-mɩ. 28 Meheyi-mɩ nɛ ɩnɩɩ se mowoki nɛ menkiti mɔnkɔɔ mɩ-cɔlɔ. Yee ɩɩsɔɔlɩ-m yɔ, mɩ-taa kahʋlʋmɩ alɩwaatʋ ndʋ́ ɩnɩwa se mowoki Caa cɔlɔ yɔ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛkɩlɩ-m. 29 Meheyiɣ-mɩ tɔm ńdʋ́ lɛɛlɛɛyɔ nɛ pʋcɔ tɩtalɩ. Meheyiɣ-mɩ-tʋ se yee tɩtalaa lɛ, itisi-tʋ. 30 Maatasɩɣ-mɩ yɔɔdɩnaʋ nɛ pʋɖɔɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, kedeŋa wiyaʋ ɛzaɣ́ʋ alɩwaatʋ talaa. Ɛfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ mɔ-yɔɔ. 31 Ɛlɛ́, malakɩ ɛzɩ Caa heyuu-m yɔ se kedeŋa ñɩma ɩtɩlɩ se mɔnsɔɔlɩ-ɩ. Ɩkʋyɩ cɩnɛ nɛ ɖɩɖɛɛ!»

15

1 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Ma lɛ tɩʋ ŋgʋ́ popuu ki-pee sʋlʋm yɔ kɩ-maɣmaɣ nɛ man-Caa lɛ kʋ-tʋ. 2 Ɛsɛtɩɣ pilinzi nzɩ́ sɩwɛ mɔ-yɔɔ nɛ sɩɩlʋlʋʋ yɔ nɛ piyele ɛñɔɔzɩ nzɩ́ sɩlʋlʋʋ yɔ camɩyɛ nɛ sɩtɛzɩ lʋlʋʋ. 3 Tɔm ndʋ́ mawɩlɩ-mɩ yɔ, tɩtɛm-mɩ ñɔɔzʋʋ nɛ ɩwɛɛ cɩɖɩcɩɖɩ. 4 Pʋwɛɛ se ma nɛ mɩ ɖɩkpɛndɩ ɖama ḿbʋ́ nɛ ɖɩwɛɛ tam. Yee piliŋa ɛwɛɛ nɛ kɛfɛyɩ tɩʋ yɔɔ yɔ, kaapɩzɩɣ kalʋlɩ. Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ pʋwɛnɩ-mɩ, yee ɩtɛkpɛndɩ mɔ-yɔɔ ḿbʋ́ tam yɔ, ɩɩpɩzɩɣ ɩwɛnɩ wazaɣ. 5 Ma lɛ tɩʋ ŋgʋ́ popuu ki-pee sʋlʋm yɔ nɛ mɩ lɛ pilinzi. Weyi ma nɛ ɩ ɖɩkpɛndɩ ɖama tam yɔ, ɛwɛɣ wazaɣ siŋŋ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩtɛkɛ mɔ-yɔɔ yɔ, ɩɩpɩzɩɣ ɩla pʋyʋ. 6 Weyi ɛtɛkpɛndɩ mɔ-yɔɔ tam yɔ, pɔlɔ-ɩ nɛ awayɩ ɛzɩ piliŋa yɔ nɛ ɛwɩlɩ. Pilinzi nzɩ́ sɩwɩlaa yɔ, pɔtɔzʋʋ-sɩ nɛ paɖʋ miŋ taa nɛ sɩñaɣ. 7 Yee ɩkpɛndɩ mɔ-yɔɔ tam nɛ ɩɖɔŋ mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, paa ɛbɛ mi-liu ɛwɛɛ nɛ ɩpɔzɩ yɔ, pahaɣ-mɩ-pʋ. 8 Alɩwaatʋ ndʋ́ ɩwɛɣ wazaɣ siŋŋ nɛ ɩwɩlɩɣ se ɩkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔ, man-Caa hɩɖɛ sɛɣ. 9 Mɔnsɔɔlɩ-mɩ ɛzɩ Caa sɔɔlʋʋ-m yɔ. Pʋ-yɔɔ lɛ, iyele nɛ mɔnsɔɔlɩ-mɩ tam. 10 Yee ɩɖɔŋ man-paɣtʋ yɔɔ yɔ, mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ tam ɛzɩ mɔnɖɔm man-Caa ñɩndʋ yɔɔ nɛ ɛ́lɛ́ sɔɔlɩ-m tam yɔ. 11 Meheyi-mɩ ḿbʋ́ se mɩ-taa ɛhʋlʋmɩ ɛzɩ ma yɔ nɛ mɩ-taa tɛzɩ hʋlʋmʋʋ. 12 Paɣtʋ ndʋ́ manɖʋʋ-mɩ yɔ lɛ se: ɩsɔɔlɩ ɖama ɛzɩ mɔnsɔɔlʋʋ-mɩ yɔ. 13 Weyi etisiɣ nɛ ɛsɩ ɛ-ɛgbaɣdɩnaa yɔɔ yɔ, ɛsɔɔlɩ-wɛ siŋŋ. Sɔɔlɩm nabʋyʋ fɛyɩ nɛ pɩkɩlɩ ḿbʋ́. 14 Yee ɩlakɩ mbʋ́ manɖʋʋ-mɩ yɔ yɔ, ɩkɛɣ mɛ-ɛgbaɣdɩnaa. 15 Maatasɩɣ-mɩ yaʋ se man-tʋmlaɖaa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, tʋmlaɖʋ tasɩ mbʋ́ ɛ-caa lakɩ yɔ. Mayaɣ-mɩ se mɛ-ɛgbaɣdɩnaa, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɛnkpɛlɩkɩ-mɩ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ man-Caa wɩlɩ-m yɔ. 16 Pɩtɛkɛ mɩlɩzɩnɩ-m, ɛlɛ́, ma malɩzɩnɩ-mɩ nɛ mentiyi-mɩ se iwolo ɩla tʋmɩyɛ nɛ ɩwɛnɩ wazaɣ nɛ kɛwɛɛ ḿbʋ́. Peeɖe man-Caa haɣ-mɩ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɩpɔzʋʋ-ɩ nɛ mɔ-nɔɔ yɔ. 17 Pʋ-yɔɔ lɛ, mbʋ́ manɖʋʋ-mɩ yɔ lɛ se: ɩsɔɔlɩ ɖama.» 18 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Yee kedeŋa ñɩma ɛpaɖɩɣ-mɩ yɔ, ɩtɩlɩ se papaɖɩ-m nɛ pʋcɔ pɩtalɩɣnɩ-mɩ. 19 Yee ɩɩkɛ pa-taa ñɩma yɔ, paasɔɔlɩ-mɩ se ɩkɛ pa-ñɩma. Ɛlɛ́, malɩzɩ-mɩ pa-taa nɛ mɩ nɛ wɛ ɩɩyaɣ ɖama pʋyʋ, pʋ-yɔɔ papaɖɩɣ-mɩ ḿbʋ́. 20 Ɩtɔzɩ tɔm ndʋ́ meheyi-mɩ yɔ tɩ-yɔɔ. Ńdʋ́ lɛ se: ‹Tʋmlaɖʋ nɔɔyʋ fɛyɩ se ɛkɩlɩɣ ɛ-caa.› Yee ɛyáa ɩwɛ ma-wayɩ kaŋ kaŋ yɔ, pɔkɔŋ mɩ-wayɩ wɛʋ ɖɔɖɔ ḿbʋ́. Yee pɔɖɔm mɔn-tɔm yɔɔ yɔ, pɔkɔŋ ɖɔm ɖɔɖɔ mɩ-ñɩndʋ yɔɔ. 21 Ɛlɛ́, mɔ-yɔɔ pɔkɔŋ-mɩ labʋ pɩtɩŋa payɩ ḿbʋ́. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, patasɩ weyi etiyi-m yɔ. 22 Yee mantaakɔɔ nɛ mɔyɔɔdɩnɩ-wɛ yɔ, pataakʋ pɔ-tɔm se palakɩ kɩwɛɛkɩm. Ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ, pɛfɛyɩnɩ natʋyʋ se paaɖezini pa-tɩ pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ. 23 Weyi ɛpaɖɩɣ-m yɔ, ɛpaɖɩɣ ɖɔɖɔ man-Caa. 24 Yee mantaala tʋma wena nɔɔyʋ tala pɛ-hɛkʋ taa kaʋ yɔ yɔ, pataakʋ pɔ-tɔm. Ŋgʋ́, lɛɛlɛɛyɔ pana man-tʋma, ɛlɛ́, papaɖɩɣ ma nɛ man-Caa. 25 Pɩlakɩ ḿbʋ́ se tɔm ndʋ́ pama pa-paɣtʋ takayaɣ taa yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: ‹Papaɖɩ-m ɖulum yem.› 26 Sɩnɩyʋ kaɣ kɔm: ɛnʋ lɛ toovenim Fezuu ŋgʋ́ kɩlɩɣnɩ Caa cɔlɔ yɔ. Caa cɛlɩɣnɩ-m-kʋ nɛ mentiyini-mɩ, ŋ́gʋ́ kɔŋnɩ lɩzʋʋ ma-aseɣɖe. 27 Mɩ ɖɔɖɔ lɛ, ɩkɔŋ lɩzʋʋ ma-aseɣɖe, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ma nɛ mɩ ɖɩɩwɛna ɖooo ɛzɩ manpazʋʋ man-tʋmɩyɛ labʋ yɔ. Copyrights ℗ 1999 Hosanna and © 1995 Bible Society in Togo

16

1 Meheyiɣ-mɩ ḿbʋ́ se ɩtaatɔlɩ lidaʋ nʋmɔʋ taa. 2 Pɔkɔŋ-mɩ ɖaŋʋʋ se ɩtaatasɩ wobu Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ naɖɩyɛ taa. Halɩ alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ nɛ mbá pakʋʋ-mɩ yɔ, pamaɣzɩ se Ɛsɔ tʋmɩyɛ palakɩ ḿbʋ́. 3 Pɔkɔŋ labʋ ḿbʋ́, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, patasɩ Caa yaa ma. 4 Ɛlɛ́, meheyi-mɩ ḿbʋ́ se yee pɔkɔm palakɩ ḿbʋ́ lɛ, ɩtɔzɩ se maatɛm-mɩ-tʋ heyuu. Mantaaheyi-mɩ tɔm ńdʋ́ ɖooo ɛzɩ manpazʋʋ man-tʋmɩyɛ labʋ yɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ma nɛ mɩ ɖɩɩwɛna.» 5 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Lɛɛlɛɛyɔ, mowoki weyi etiyi-m yɔ ɛ-cɔlɔ nɛ mɩ-taa nɔɔyʋ ɛɛpɔzʋʋ-m se: ‹Le ŋwoki?› 6 Meheyi-mɩ ḿbʋ́ yɔɔ mɩ-laŋa wɛɛkaa pɩtɩɩfɛyɩ. 7 Paa ḿbʋ́ yɔ, meheyiɣ-mɩ toovenim se: yee mɛnɖɛwa yɔ, pɩkɩlɩɣ-mɩ sɛʋ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɛntɛɖɛɛ yɔ, Sɩnɩyʋ ɛɛkɔŋ mɩ-cɔlɔ. Ɛlɛ́, yee mɛnɖɛwa yɔ, mentiyiɣni-mɩ-ɩ. 8 Alɩwaatʋ ndʋ́ ɛkɔŋ yɔ, ɛwɩlɩɣ kedeŋa ñɩma mbʋ́ pɩkɛ kɩwɛɛkɩm yɔ nɛ mbʋ́ pʋtʋʋzaa yɔ nɛ ɛzɩma mbʋ́ Ɛsɔ hʋʋ tɔm yɔ. 9 Ɛwɩlɩɣ-wɛ mbʋ́ pɩkɛ kɩwɛɛkɩm yɔ, ḿbʋ́ lɛ se pɛfɛyɩnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ. 10 Ɛwɩlɩɣ-wɛ mbʋ́ pʋtʋʋzaa yɔ, ḿbʋ́ lɛ se mowoki Caa cɔlɔ nɛ ɩɩtasɩɣ-m naʋ. 11 Ɛwɩlɩɣ-wɛ ɛzɩma mbʋ́ Ɛsɔ hʋʋ tɔm yɔ, ḿbʋ́ lɛ se ɛtɛm hʋnaʋ kedeŋa wiyaʋ. 12 Mantasɩ wɛnaʋ tɔm sakɩyɛ se meheyiɣ-mɩ, ɛlɛ́, ɩɩpɩzɩɣ ɩnɩɩ tɩ-tɔbʋʋ lɛɛlɛɛyɔ. 13 Toovenim Fezuu ŋ́gʋ́, kʋkɔŋ lɛ, kɩwɩlɩ-mɩ toovenim nʋmɔʋ tɩŋa. Pɩtɛkɛ ki-ɖoŋ ɖeke kʋyɔɔdʋʋna. Ɛlɛ́, ndʋ́ tɩtɩŋa payɩ kɩnɩɣ yɔ, kɩkɛdɩɣ-mɩ nɛ kiheyi-mɩ mbʋ́ pʋkɔŋ labʋ yɔ. 14 Kʋkɔŋ yebu nɛ ma-hɩɖɛ sɛɛ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, tɔm ndʋ́ mɔyɔɔdaa yɔ, ńdʋ́ kʋkɔŋ-mɩ heyuu. 15 Mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ Caa wɛna yɔ, pɩkɛ ma-ñɩm. Pʋ-yɔɔ mɔntɔm se tɔm ndʋ́ mɔyɔɔdaa yɔ, ńdʋ́ Fezuu Kiɖeɖeu kɔŋ-mɩ heyuu.» 16 Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Pɩkazɩ pazɩ, ɩɩtasɩɣ-m naʋ nɛ pɩtasɩ labʋ pazɩ lɛ, ɩtasɩ-m naʋ.» 17 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa lɛlaa pɔzaɣ ɖama se: «Tɔm ndʋ́ ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ yɔ, tɩ-tɔbʋʋ se we? Nɛ ndʋ́ ɛtasɩ yɔɔdʋʋ se ewoki Caa cɔlɔ yɔ, tʋtʋ tɔbʋʋ se we? 18 Alɩwaatʋ pazɩ ndʋ́ ɛyɔɔdʋʋ tɩ-tɔm yɔ, tɩ-tɔbʋʋ se we? Đɩɩsɩŋ ndʋ́ ɛcaɣ yɔɔdʋʋ yɔ.» 19 Yesu kanawa se pacaɣ-ɩ tɔm pɔzʋʋ. Pʋ-yɔɔ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Mɔyɔɔdaa se: ‹Pɩkazɩ pazɩ ɩɩtasɩɣ-m naʋ nɛ pɩtasɩ labʋ pazɩ lɛ, ɩtasɩ-m naʋ› yɔɔ ɩwɛɛ ɩpɔzʋʋ ɖama tɔm naa we? 20 Toovenim lɛ, mankaɖɩɣ-mɩ se: ɩkɔŋ wiluu nɛ ɩtɩmɩ. Ɛlɛ́, kedeŋa ñɩma laŋa hʋlʋmʋʋ. Mɩ-laŋa kɔŋ wɛɛkʋʋ, ɛlɛ́, mɩ-laŋwɛɛkɩyɛ ńɖɩ́, ɖɩkɔŋ pɩsʋʋ laŋhʋlʋmɩyɛ. 21 Alɩwaatʋ ndʋ́ halʋ lʋlʋʋ yɔ, ɛ-laŋɩyɛ wɛɛkɩɣ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɩtalaa se ɛtɔɔ kʋñɔŋ. Ɛlɛ́, ɛtɛŋ lʋlʋʋ lɛ, ɛsɔɔ ɛ-kʋñɔŋ yɔɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-taa hʋlʋmaa se ɛlʋlɩ pɩɣa. 22 Mɩ ɖɔɖɔ lɛ, mɩ-laŋa wɛɛkɩ lɛɛlɛɛyɔ. Ɛlɛ́, mankaɣ-mɩ tasʋʋ naʋ nɛ ahʋlʋmɩ, nɔɔyʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛwɛɛkɩ-yɛ ɖɔɖɔ kaʋ. 23 Puwiye ńɖɩ́ lɛ, ɩɩtasɩɣ-m pɔzʋʋ natʋyʋ. Toovenim lɛ, meheyiɣ-mɩ se: mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ɩsʋlʋmʋʋ Caa nɛ mɔ-nɔɔ yɔ, ɛhaɣ-mɩ-pʋ. 24 Halɩ nɛ sɔnɔ ɩtatɩɩsʋlʋmɩda nabʋyʋ nɛ mɔ-nɔɔ. Pʋ-yɔɔ lɛ, ɩsʋlʋmɩ-ɩ, ɛhaɣ-mɩ nɛ mɩ-laŋa tɛzɩ hʋlʋmʋʋ.» 25 Yesu tasɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa heyuu se: «Meheyi-mɩ tɔm ńdʋ́ tɩtɩŋa nɛ aduwa taa. Alɩwaatʋ natʋyʋ kaɣ kɔm nɛ maatasɩɣ-mɩ yɔɔdɩnaʋ ḿbʋ́. Ɛlɛ́, meheyiɣ-mɩ Caa tɔm kpayɩ. 26 Pɩtalɩ puwiye ńɖɩ́ lɛ, ɩpɔzɩ Caa nɛ mɔ-nɔɔ. Ɛlɛ́, maaheyiɣ-mɩ se mankaɣ-ɩ tenduu mɩ-yɔɔ. 27 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛ-maɣmaɣ ɛsɔɔlɩ-mɩ se ɩsɔɔlɩ-m nɛ ɩwɛnɩ lidaʋ se ɛ-cɔlɔ malɩnaa. 28 Caa cɔlɔ malɩnaa nɛ mɔnkɔɔ kedeŋa yɔɔ. Lɛɛlɛɛyɔ, mankʋyʋʋ kɔ-yɔɔ nɛ manpɩsɩ ɛ-cɔlɔ.» 29 Peeɖe ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa heyi-i se: «Lɛɛlɛɛyɔ ŋyɔɔdʋʋ kpayɩ, ŋŋtasɩɣ yɔɔdʋʋnɩ aduwa taa. 30 Lɛɛlɛɛyɔ ɖɩnawa se ŋsɩm pɩtɩŋa payɩ, pɩtacazɩ pɔzʋʋ se pɔpɔzɩ-ŋ natʋyʋ. Pʋ-yɔɔ ɖɩwɛnɩ lidaʋ se Ɛsɔ cɔlɔ ŋlɩnaa.» 31 Peeɖe Yesu pɔzɩ-wɛ se: «Ɩtɔŋ se lɛɛlɛɛyɔ ɩwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yaa? 32 Tɔ! Alɩwaatʋ natʋyʋ kɔŋ, halɩ tɩtɛm talʋʋ. Tɩ-taa ɩmɩzɩɣ ɖama nɛ paa weyi ekpe ɛ-tɛ nɛ iyele men-ɖeke. Paa ḿbʋ́ yɔ, piiyeki men-ɖeke koŋ, Caa wɛɣ mɔn-cɔlɔ. 33 Meheyi-mɩ tɔm ńdʋ́ tɩtɩŋa payɩ se ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa ma nɛ mɩ ɖɛ-kpɛndʋʋ taa. Ɩkɔŋ nɩʋ siziŋ kedeŋa yɔɔ cɩnɛ. Ɛlɛ́, ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ kpam! Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mɛntɛm kɔ-yɔɔ ɖoŋ tɩŋa wabʋ!»

17

1 Yesu tɛm yɔɔdɩnaʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛ, ɛkpazɩ ɛsɛ ɛsɔdaa nɛ ɛtɔ se: «Caa! Alɩwaatʋ talaa. Yele nɛ ña-Pɩyalʋ ma, ma-hɩɖɛ sɛɛ nɛ meyele ɖɔɖɔ ña-ñɩnɖɛ sɛɛ. 2 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ŋha-m waɖɛ ɛyáa tɩŋa yɔɔ se maha mbá patɩŋa payɩ ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ wezuu maatɛŋ. 3 Ŋgʋ́, wezuu maatɛŋ lɛ se patɩlɩ weyi ña ñe-ɖeke koŋ lɛ Ɛsɔ siŋŋ yɔ nɛ ma Yesu Krɩstʋ weyi ŋtiyaa yɔ. 4 Meyeba nɛ ña-hɩɖɛ sɛɛ tataa cɩnɛ nɛ mɛntɛzɩ labʋ tʋmɩyɛ nɖɩ́ ŋɖʋ-m yɔ. 5 Pʋ-yɔɔ lɛ, Caa! Lɛɛlɛɛyɔ, mɔnpɔzʋʋ-ŋ se ŋyele nɛ ma-hɩɖɛ sɛɛ ñɔ-cɔlɔ ɛzɩ ɖɩɩsɛʋ nɛ pʋcɔ ŋla kedeŋa yɔ. 6 Meyeba nɛ ɛyáa mbá ŋlɩzɩ kedeŋa kanɛ kɔ-yɔɔ nɛ ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ, pasɩm-ŋ. Ñaatɩnɩ-wɛ nɛ ŋɖʋzɩ-wɛ me-nesi taa nɛ pɔɖɔŋ ñɔ-tɔm yɔɔ. 7 Lɛɛlɛɛyɔ, panawa se mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ, ñɔ-cɔlɔ pɩlɩnaa. 8 Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, meheyi-wɛ tɔm ndʋ́ ŋheyi-m yɔ nɛ petisi-tʋ. Pana toovenim se ñɔ-cɔlɔ malɩnaa nɛ petisi se ñetiyini-m. 9 Mentendiɣ-ŋ pɔ-yɔɔ. Maatendiɣ-ŋ kedeŋa ñɩma yɔɔ, ɛlɛ́, mbá ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ, pɔ-yɔɔ mentendiɣ-ŋ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ñatɩnɩ-wɛ. 10 Mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ mɛwɛna yɔ, ñatɩnɩ-pʋ nɛ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ ña ñɛwɛna yɔ, mantɩnɩ-pʋ. Ḿbá yekina nɛ ma-hɩɖɛ sɛɛ. 11 Maatasɩɣ wɛʋ kedeŋa yɔɔ, ɛlɛ́, ḿbá ñɛwɛ kɔ-yɔɔ. Ma lɛ, mɔnkɔŋ ñɔ-cɔlɔ. Ɛsɔ Caabiyuu! Ño-ɖoŋ taa lɛ, ɖɔkɩ-wɛ nɛ pala nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɛzɩ ma nɛ ŋ ɖɩlabʋ yɔ. 12 Alɩwaatʋ ndʋ́ ma nɛ wɛ ɖɩɩwɛɛ yɔ, ño-ɖoŋ taa mɔncɔŋaɣnɩ mbá ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ pɔ-yɔɔ: mohuuzi pɔ-yɔɔ nɛ pa-taa nɔɔyʋ tele nɛ pɩtasɩnɩ weyi pɩɩwɛɛ se ele nɛ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ, tɩla yɔ. 13 Ɛlɛ́, lɛɛlɛɛyɔ mɔnkɔŋ ñɔ-cɔlɔ. Mɛwɛ kedeŋa yɔɔ yɔɔ mɔyɔɔdʋʋ ḿbʋ́ se pa-taa ɛtɛzɩ hʋlʋmʋʋ ɛzɩ ma yɔ. 14 Mawɩlɩ-wɛ ñɔ-tɔm nɛ kedeŋa ñɩma paɖɩɣ-wɛ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pa nɛ wɛ patakaa lɩmaɣza ɛzɩ ma nɛ kedeŋa ñɩma ḿbá ɖɩwɛʋ nɛ ɖɩtakaa lɩmaɣza yɔ. 15 Maatendiɣ-ŋ se ŋkʋsɩ-wɛ kedeŋa yɔɔ, ɛlɛ́, mentendiɣ-ŋ se ŋcɔnɩ pɔ-yɔɔ nɛ Satanɩ ɛtaalabɩ-wɛ pʋyʋ. 16 Pa nɛ kedeŋa ñɩma patakaa lɩmaɣza ɛzɩ ma nɛ wɛ ɖɩwɛʋ nɛ ɖɩtakaa lɩmaɣza yɔ. 17 Yele se pɩtɩŋnɩ toovenim yɔɔ nɛ pɛkɛ ña-ñɩma pilim. Ñɔ-tɔm lɛ toovenim. 18 Mentiyi-wɛ kedeŋa yɔɔ ñɩma hɛkʋ taa ɛzɩ ŋtiyuu-m kɔ-yɔɔ ñɩma hɛkʋ taa yɔ. 19 Pɔ-yɔɔ lɛ, mɛncɛlɩɣ-ŋ ma maɣmaɣ man-tɩ se pɩtɩŋnɩ toovenim yɔɔ nɛ ḿbá ɖɔɖɔ pɛkɛ ña-ñɩma. 20 Pɩtɛkɛ mɔn-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔɔ ɖeke mentendiɣ-ŋ. Ɛlɛ́, mentendiɣ-ŋ ɖɔɖɔ mbá pɩtɩŋɩɣnɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa ḿbá pɔ-tɔm susuu yɔɔ nɛ pɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ pɔ-yɔɔ. 21 Mentendiɣ-ŋ se ŋyele nɛ patɩŋa payɩ pala nɔɔ kʋɖʋmaɣ. Caa! Yele ɖa nɛ wɛ ɖɩwɛɛ ɖama taa ɛzɩ ma nɛ ŋ ɖɩwɛʋ ɖama taa yɔ. Ḿbʋ́ wɩlɩɣnɩ kedeŋa ñɩma se ñetiyini-m. 22 Maha-wɛ koboyaɣ ŋgá ŋha-m yɔ se pala nɔɔ kʋɖʋmaɣ ɛzɩ ma nɛ ŋ ɖɩlabʋ yɔ. 23 Ḿbʋ́ ma nɛ wɛ ɖɩwɛɣ ɖama taa nɛ ma nɛ ŋ ɖɩwɛɛ ɖama taa. Mentendiɣ-ŋ se ŋyele nɛ pala nɔɔ kʋɖʋmaɣ siŋŋ nɛ kedeŋa ñɩma tɩlɩ se ñetiyini-m. Đɔɖɔ lɛ, ŋsɔɔlɩ-wɛ ɛzɩ ŋsɔɔlʋʋ-m yɔ. 24 Caa! Ñaɖʋzɩnɩ-wɛ me-nesi taa. Me-liu wɛɛ se pɛwɛɛ ɖenɖe mɔnkɔŋ wɛʋ yɔ nɛ pana mon-koboyaɣ. Ñahanɩ-m-kɛ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ŋŋsɔɔlɩ-m nɛ pʋcɔ ŋla kedeŋa. 25 Caa kʋtʋʋzʋ! Keɖeŋa ñɩma tasɩm-ŋ. Ɛlɛ́, ma mansɩm-ŋ nɛ mbá ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ, patɩlɩ se ñetiyini-m. 26 Meyeba nɛ pasɩm-ŋ, mɛwɛɣ pʋ-yɔɔ tam. Peeɖe pɔsɔɔlʋʋ ɖama ɛzɩ ŋsɔɔlʋʋ-m yɔ nɛ ma nɛ wɛ ɖɩwɛɛ ɖama taa.»

18

1 Yesu tɛm ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔɔ Ɛsɔ tenduu ḿbʋ́ lɛ, ɛ nɛ wɛ powolo pɛtɛzɩ lɔmʋʋ ŋgʋ́ payaɣ se Sedrɔɔ yɔ nɛ pasʋʋ kaɖaɣ ŋgá kɛwɛ peeɖe yɔ ka-taa. 2 Yudaasɩ weyi ɛkɔŋ ɖʋzʋʋ Yesu koyindinaa nesi taa yɔ, ɛsɩm ɖɔɖɔ peeɖe. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa powokaɣ peeɖe tam. 3 Pɩkɛdaa lɛ, Yudaasɩ kpɛndɩnɩ sɔɔjanaa tikaɣ nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa nɛ ewolo. Paaɖɔkɩ you wondu nɛ kanɖʋnaa nɛ miŋ nɛ koolonzi. Cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Farɩsɩ ñɩma paatiyini-wɛ. 4 Yesu tɛm naʋ mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ pʋkɔŋ-ɩ labʋ yɔ. Ɛlɛ́, ewobini pɔ-yɔɔ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Anɩ ɩñɩnɩɣ?» 5 Pocosi-i se: «Nazarɛɛtɩ tʋ Yesu.» Ɛlɛ́ eheyi-wɛ se: «Ma yɔ.» Pɩlakaɣ ḿbʋ́ lɛ, Yudaasɩ ɛnʋ, ɛɛwɛ pɔ-cɔlɔ peeɖe. 6 Yesu heyi-wɛ ḿbʋ́ lɛ, pekitini wayɩ wayɩ nɛ pɔtɔlɩ tataa. 7 Peeɖe ɛtasɩ-wɛ pɔzʋʋ se: «Anɩ ɩñɩnɩɣ yee?» Pocosi se: «Nazarɛɛtɩ tʋ Yesu.» 8 Yesu cosi-wɛ se: «Mɛntɛm-mɩ heyuu se ma yɔ. Yee toovenim se ma ɩñɩnɩɣ yɔ, iyele lɛlaa nɛ pɛɖɛɛ.» 9 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ se tɔm ndʋ́ ɛɛyɔɔdaa yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: «Caa, mentelesi ɛyáa mbá ŋɖʋzɩ me-nesi taa yɔ pa-taa nɔɔyʋ.» 10 Siimɔɔ Pɩyɛ kɔɖɔkɩ sɩɣa kɩɖaɣlaɣ nakɛyɛ. Pɩlakaɣ ḿbʋ́ lɛ, ɛkpɛɛ-kɛ nɛ ɛsɛtɩ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ tʋmlaɖʋ weyi payaɣ se Malcuusi yɔ ɛ-nɩwaŋ nɩŋgbaŋʋʋ. 11 Peeɖe Yesu heyi-i se: «Pɩsɩnɩ ña-sɩɣa ko-huyuu taa. Ŋmaɣzɩɣ se maatɔkɩ kʋñɔŋ ŋgʋ́ Caa ɖʋwa se mɔntɔɔ yɔ yaa we?» 12 Pʋwayɩ lɛ, sɔɔjanaa mbá nɛ pa-ñʋʋdʋ nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa pakpa Yesu nɛ pɔhɔkɩ-ɩ nimee. 13 Pɔhɔkɩ-ɩ lɛ, pacalɩ-ɩ wonaʋ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ kɩbɩnʋ Ana tɛ. Kayifu kakpaɣ Ana pɛlɛ, ɛnʋ kɛkɛnɩnɩ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ pɩnaɣ ŋ́gá. 14 Ɛnʋ ɖɔɖɔ katasɩnɩ Yuda ñɩma ñʋndɩnaa lɔŋ. Eeheyi-wɛ se: «Pɩkɩlɩ wee wee se ɛyʋ kʋɖʋm ɛsɩ nɛ pɩya ɛjaɖɛ kpeekpe ñʋʋ.» 15 Pɛɖɛɣaɣnɩ Yesu cɔjɔnaa ñʋʋdʋ tɛ lɛ, Siimɔɔ Pɩyɛ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ nɔɔyʋ patɩŋɩɣ pa-wayɩ. Cɔjɔnaa ñʋʋdʋ kasɩm tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ. Patalaa lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ nɛ Yesu pasʋʋ taɣ yɔɔ. 16 Ɛlɛ́, Pɩyɛ sɩŋ nɔnɔɔ taa. Peeɖe tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛlɩwa ɛyɔɔdɩnɩ halʋ weyi ɛɖaŋ nɔnɔɔ yɔ nɛ ɛ́lɛ́ tʋlɩ nɛ Pɩyɛ sʋʋ. 17 Peeɖe halʋ ɛnʋ ɛpɔzɩ Pɩyɛ se: «Ña ɖɔɖɔ ŋtɛkɛ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa lɛlʋ naa we?» Pɩyɛ cosi-i se: «Aayɩ, mɛntɛkɛ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ.» 18 Niŋkaɣ kɛwɛ alɩwaatʋ ńdʋ́ nɛ tʋmlaɖaa nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa paɖʋ miŋ nɛ pasɩŋ pohoyuu. Peeɖe Pɩyɛ woba ɛsɩŋ ɖɔɖɔ pɔ-cɔlɔ nɛ ɛ nɛ wɛ pohoyuu. 19 Powoni Yesu cɔjɔnaa ñʋʋdʋ kɩbɩnʋ tɛ lɛ, ɛ́lɛ́ pɔzɩ-ɩ tɔm ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa nɛ tɔm ndʋ́ ɛwɩlaɣ yɔ pɔ-yɔɔ. 20 Ɛlɛ́, Yesu cosi-i se: «Mɔyɔɔdɩnɩ ɛyáa tɩŋa keɣlee nɛ manpam-wɛ wɩlʋʋ Ɛsɔ ɖɩsɛyɛ nɛ ɛ-ɖɩɣa pa-taa ɖenɖe Yuda ñɩma tɩŋa kpeɣliɣ yɔ. Mɔntɔyɔɔdɩ natʋyʋ mɛsaɣ tɛɛ kaʋ. 21 Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋpɔzʋʋ-m ḿbʋ́? Pɔzɩ mbá mɔyɔɔdɩnɩ-wɛ yɔ nɛ peheyi-ŋ ndʋ́ meheyi-wɛ yɔ: pasɩm mbʋ́ pʋ-tɔm meheyi-wɛ yɔ.» 22 Yesu yɔɔdaɣ ḿbʋ́ lɛ, Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa mbá paawɛ ɛ-cɔlɔ yɔ, pa-taa lɛlʋ cɛbɩ-ɩ kadaŋa nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ḿbʋ́ ŋyɔɔdʋʋnɩ cɔjɔnaa ñʋʋdʋ naa we?» 23 Peeɖe Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Yee mɔntɔyɔɔdɩ camɩyɛ yɔ, wɩlɩ-m mbʋ́ mayʋsɩnaa yɔ. Ɛlɛ́, yee mɔyɔɔdɩ camɩyɛ lɛ, pɩlabɩ ɛzɩma ŋmakɩ-m yɔ?» 24 Peeɖe Ana kpaɣ Yesu nɛ ɛ-hɔkʋtʋ ḿbʋ́ nɛ etiyini-i cɔjɔnaa ñʋʋdʋ Kayifu tɛ. 25 Alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, Siimɔɔ Pɩyɛ ñaawɛɛ ehoyuu miŋ. Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Ña ɖɔɖɔ, ŋtɛkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa taa lɛlʋ naa we?» Pɩyɛ kpɛzɩ se: «Aayɩ, mɛntɛkɛ abalʋ ɛnʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ.» 26 Cɔjɔnaa ñʋʋdʋ tʋmlaɖaa taa nɔɔyʋ kɛwɛ peeɖe. Ɛkɛ abalʋ weyi Pɩyɛ sɛtɩ ɛ-nɩŋgbaaŋ yɔ ɛ-ñɩnʋ. Ɛnʋ pɔzɩnɩ Pɩyɛ se: «Mantana ña nɛ ɩ kaɖaɣ taa yaa we?» 27 Ɛlɛ́, Pɩyɛ tasɩ kpɛzʋʋ. Kpaagbaa ḿbʋ́ lɛ, kalɩmɔʋ nakʋyʋ koo. 28 Kifema tanaŋ tɛɛ cu lɛ, pakpaɣ Yesu nɛ Kayifu tɛ nɛ powoni-i Room wiyaʋ Pilaatɩ ɖɩɣa taa. Ɛlɛ́, Yuda ñɩma tasʋʋ ka-taa se pɩtaakɔɔ pipisi-wɛ nɛ peyele Paska Kazandʋ tɔɔʋ. 29 Pʋ-yɔɔ Pilaatɩ lɩ pɔ-cɔlɔ tɩŋ tɛɛ nɛ ɛpɔzɩ-wɛ se: «Ɛbɛ abalʋ ɛnɛ ɛwɛkaa?» 30 Pocosi-i se: «Yee ɛtaakɛ kɩdɛkɛdɩm laɖʋ yɔ, ɖɩtaakɔnɩ-ɩ ñɔ-cɔlɔ.» 31 Peeɖe Pilaatɩ heyi-wɛ se: «Yee ḿbʋ́ ɩkpaɣ-ɩ mɩ-maɣmaɣ nɛ ɩhʋʋnɩ-ɩ ɛzɩ paɖʋʋ mɩ-paɣtʋ taa yɔ.» Papɩsɩnɩ-ɩ se: «Pɩtaha-ɖʋ nʋmɔʋ se ɖɩkʋ nɔɔyʋ.» 32 Pɔyɔɔdɩ ḿbʋ́ nɛ tɔm ndʋ́ Yesu kɔyɔɔdaa nɛ ɛwɩlɩnɩ ɛzɩma mbʋ́ ɛkɔŋ sɩbʋ yɔ, tɩla. 33 Ɛlɛ́, Pilaatɩ pɩsɩ ɛsʋʋ nɛ ɛ́yáa Yesu nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Ña lɛ Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ naa we?» 34 Peeɖe ɛ́lɛ́ pɔzɩ-ɩ se: «Ña-maɣmaɣ ŋmaɣzɩnɩ mɔn-tɔm nɛ ŋyɔɔdʋʋ yaa nabɛyɛ heyini-ŋ-tʋ?» 35 Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Mɛnkɛ Yuda tʋ naa we? Ñɛ-ɛjaɖɛ taa ñɩma nɛ pɔ-cɔjɔnaa sɔsaa pakpanɩ-ŋ nɛ pɔkɔnɩ mɔn-cɔlɔ! Ɛbɛ ŋlaba nɛ pakpa-ŋ?» 36 Yesu pɩsɩnɩ-ɩ se: «Pɩtɛkɛ kedeŋa kanɛ kɔ-yɔɔ kewiyaɣ mɔntɔwaa. Yee ŋ́gá maatɔwaa yɔ, man-tʋmlaɖaa kalʋbɩ mɔ-yɔɔ se pataaɖʋzɩ-m Yuda ñɩma ñʋndɩnaa nesi taa. Ŋgʋ́, lɛɛlɛɛyɔ kɛtɛkɛ kedeŋa kanɛ kɔ-yɔɔ ñɩŋga.» 37 Pilaatɩ tasɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Yee ḿbʋ́ ŋkɛ wiyaʋ sɔsɔ na?» Ecosi-i se: «Ñɔyɔɔdʋʋnɩ ḿbʋ́. Ma lɛ, mɔnkɔm kedeŋa yɔɔ nɛ palʋlɩ-m se malɩzɩ aseɣɖe toovenim yɔɔ. Weyi ɛsɔɔlɩ toovenim yɔ, ewelesiɣni-m.» 38 Peeɖe Pilaatɩ pɔzɩ-ɩ se: «Ɛbɛ ŋtɩɩyaɣ kpem se toovenim?» Pilaatɩ tɛm Yesu pɔzʋʋ ḿbʋ́ lɛ, ɛtasɩ lɩʋ Yuda ñɩma cɔlɔ nɛ ɛkaɖɩ-wɛ se: «Ma lɛ, maanaɣ mbʋ́ pʋ-yɔɔ pʋpɔzʋʋ se pakʋ abalʋ ɛnɛ ɛ-tɔm yɔ. 39 Ɛlɛ́, mɩ-sɔnzɩ taa lɛ, paɖʋwa se paa Paska Kazandʋ ńdʋ́ lɛ, malɩzɩ salaka tʋ nɔɔyʋ. Pʋ-yɔɔ lɛ, mi-liu wɛɛ se malɩzɩ Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ naa we?» 40 Peeɖe pocosi patɩŋa kɔtɔ kɔtɔ se: «Aayɩ! Lɩzɩ-ɖʋ Baraabaasɩ.» Ŋgʋ́, Baraabaasɩ kɛkɛ ɛzaɣ́ʋ.

19

1 Pɔyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Pilaatɩ ha nɔɔ nɛ pakpa Yesu nɛ polu-i agbazɛɛ 2 nɛ sɔɔjanaa lʋʋ awiya hulaɣ nɛ sɔɔ nɛ papam-ɩ. Pakpaɣ ɖɔɖɔ awiitoko kɩsɛmʋʋ nakʋyʋ waaa nɛ posuu-i. 3 Pʋwayɩ lɛ, powoki ɛ-ɛsɩndaa nɛ pɔtɔŋ se: «Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ! Sɛɛ ɖeu!» Nɛ pɛcɛkɩ-ɩ kadanzɩ. 4 Pɩkɛdaa lɛ, Pilaatɩ ɖaɣnɩ lɩʋ nɛ eheyi ɛyáa samaɣ se: «Iwelesi nɛ ɩnɩɩ, malɩzɩɣ-ɩ mɩ-cɔlɔ awayɩ nɛ pʋcɔ ɩtɩlɩ se maanaɣ kɩdɛkɛdɩm mbʋ́ ɛlaba nɛ pʋpɔzʋʋ se pakʋ ɛ-tɔm yɔ.» 5 Yesu lɩwa lɛ, ɛpam sɔɔ hulaɣ nɛ esuu awiitoko kɩsɛmʋʋ waaa. Peeɖe Pilaatɩ heyi ɛyáa samaɣ se: «Ɛnʋ yɔ!» 6 Cɔjɔnaa sɔsaa nɛ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ ɖaŋɩyaa pana-ɩ lɛ, pamakɩ kobusi se: «Kam-ɩ kaamaŋkaɣ yɔɔ! Kam-ɩ kaamaŋkaɣ yɔɔ!» Ɛlɛ́, Pilaatɩ heyi-wɛ se: «Ɩkpaɣ-ɩ mɩ-maɣmaɣ nɛ iwoni-i ɩkam-ɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ma mantana mbʋ́ ɛwɛɛkaa nɛ pʋpɔzʋʋ se pakam-ɩ yɔ.» 7 Pocosi-i se: «Đɩwɛnɩ paɣtʋ natʋyʋ, tɩ-yɔɔ lɛ, pʋwɛɛ se abalʋ ɛnʋ ɛsɩ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɛkaɖɩ kpayɩ se ɛnʋ lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ.» 8 Pilaatɩ nɩ ḿbʋ́ lɛ, sɔɔndʋ tɛzɩ-ɩ kpaʋ 9 nɛ ɛpɩsɩ ɛsʋʋ nɛ ɛpɔzɩ Yesu se: «Ñɛ-tɛ le?» Ɛlɛ́, Yesu tocosi-i natʋyʋ. 10 Peeɖe eheyi-i se: «Ŋŋcaɣ-m cosuu? Ŋtana se manpɩzɩɣ maha nɔɔ nɛ peyebi-ŋ yaa pakam-ŋ kaamaŋkaɣ yɔɔ yaa we?» 11 Yesu pɩsɩnɩ-ɩ se: «Ŋfɛyɩnɩ ɖoŋ nɩɩyɩ mɔ-yɔɔ nɛ pɩtasɩnɩ weyi Ɛsɔ ha-ŋ nɛ ɛsɔdaa yɔ. Ḿbʋ́ yebina nɛ weyi ɛkpa-m nɛ ɛkɔnɩ ñɔ-cɔlɔ yɔ, ɛ-kɩwɛɛkɩm kɩlɩ ña-ñɩmbʋ.» 12 Pɩkpaɣʋ nɛ alɩwaatʋ ńdʋ́ yɔ, Pilaatɩ ñɩnaɣ se eyele Yesu. Ɛlɛ́, Yuda ñɩma pazɩ kubusi mabʋ se: «Yee ŋyebi abalʋ ɛnʋ yɔ, ŋtɛkɛ Room wiyaʋ sɔsɔ ɛgbaɣdʋ! Weyi ɛtɔŋ se ɛnʋ lɛ wiyaʋ sɔsɔ yɔ, ɛkɛ Room wiyaʋ sɔsɔ koyindu!» 13 Pilaatɩ nɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛlɩzɩ Yesu nɛ awayɩ nɛ piyele ɛcaɣ tɔm ɖɩhʋyɛ ɖenɖe payaɣ se Pɛɛ Đɩpɔyɛ yɔ. Payaɣ-ɖɩ nɛ Ebree taa se Gabata. 14 Kɩyakʋ ŋgʋ́ kɩɖɛɣaɣ se kife nɛ pɔtɔɔ Paska Kazandʋ yɔ, kɩ-wɩsɩ siɣu pɩlakaɣ ḿbʋ́. Alɩwaatʋ ńdʋ́ʋ́ Pilaatɩ heyi Yuda ñɩma se: «Ɩɩnaɣ mi-wiyaʋ sɔsɔ!» 15 Ɛlɛ́, pasʋʋ kubusi mabʋ yɔɔ se: «Kʋ-ɩ! Kʋ-ɩ! Kam-ɩ kaamaŋkaɣ yɔɔ!» Pilaatɩ pɔzɩ-wɛ se: «Pʋwɛɛ se manka mi-wiyaʋ sɔsɔ kaamaŋkaɣ yɔɔ yaa we?» Cɔjɔnaa sɔsaa cosi-i se: «Đɩfɛyɩnɩ wiyaʋ sɔsɔ nɔɔyʋ nɛ pɩtasɩnɩ Room wiyaʋ sɔsɔ.» 16 Peeɖe Pilaatɩ ɖʋzɩ Yesu pe-nesi taa se powoni-i paka kaamaŋkaɣ yɔɔ. Pʋ-yɔɔ pakpaɣ Yesu 17 nɛ palɩzɩ-ɩ nɛ tɛtʋ wayɩ nɛ pasʋʋ ɛ-maɣmaɣ kaamaŋkaɣ. Powokaɣnɩ-ɩ se pakam-ɩ ɖenɖe payaɣ se Ñʋmbɔɔyaɣ lone yɔ. Payaɣ peeɖe nɛ Ebree taa se Goligota. 18 Patanɩ-ɩ lɛ, sɔɔjanaa kam-ɩ kaamaŋkaɣ yɔɔ. Paakam ɖɔɖɔ ɛyáa naalɛ nabɛyɛ, paa weyi nɛ ɛ-kaamaŋkaɣ: lɛlʋ ɛ-nɩmɩyɛ yɔɔ nɛ lɛlʋ ɛ-nɩwaŋ yɔɔ nɛ Yesu wɛɛ pɛ-hɛkʋ taa. 19 Pɛtɛm Yesu kam lɛ, Pilaatɩ ha nɔɔ se pama kpata nakʋyʋ yɔɔ se: «Nazarɛɛtɩ tʋ Yesu weyi ɛkɛ Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ» yɔ nɛ paka kaamaŋkaɣ yɔɔ ɛ-ñʋʋ taa. 20 Yuda ñɩma sakɩyɛ kalɩ tɔm ńdʋ́. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, ɖenɖe pakam Yesu yɔ, pɩɩñɔtɩnɩ Yeruusalɛm tɛtʋ. Đɔɖɔ lɛ, paama-tʋ nɛ Ebree, Laatɛɛ nɛ Grɛɛkɩ kʋnʋmɩŋ taa. 21 Peeɖe cɔjɔnaa sɔsaa heyi Pilaatɩ se: «Pɩfɛyɩ se ŋyele tɔm ndʋ́ pama kpata yɔɔ se: ‹Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ› yɔ ḿbʋ́. Ɛlɛ́, pʋwɛɛ se ŋlɛɣzɩ se: ‹Abalʋ ɛnɛ, ɛtɔm se ɛnʋ lɛ Yuda ñɩma wiyaʋ sɔsɔ.› » 22 Pilaatɩ cosi-wɛ se: «Tɔm ndʋ́ mamawa yɔ, ńdʋ́ wɛɣnɩ kpata yɔɔ ḿbʋ́.» 23 Sɔɔjanaa tɛm Yesu kam lɛ, pakpaɣ e-wondu nɛ patayɩ tam naanza taa nɛ paa weyi ɛkpaɣ hɔɔlʋʋ. Pakpaɣ ɖɔɖɔ e-toko ŋgʋ́ kitiki-i camɩyɛ yɔ. Pɛtɛñɛyɩ-kʋ, ɛlɛ́, palʋ-kʋ kʋlʋʋ waaa. 24 Paaheyi ɖama se: «Đɩtaacɩyɩ-kʋ, ɛlɛ́, ɖɩɖʋ miika nɛ ɖɩna weyi ɛkpakɩɣ-kʋ yɔ.» Ḿbʋ́ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ, tɩlaba. Ńdʋ́ lɛ se: «Patayɩ ɖama mon-wondu nɛ paɖʋ miika mon-toko yɔɔ se pana se akpakɩɣ-kʋ.» Ḿbʋ́ ɖɔɖɔ sɔɔjanaa laba yɔ. 25 Yesu ɖoo nɛ e-ɖoo neu halʋ ñɩnʋ nɛ Kloopaasɩ halʋ Maarɩɩ nɛ Magdala Maarɩɩ paasɩŋ ɛ-kaamaŋkaɣ cɔlɔ. 26 Pɩkɛdaa lɛ, Yesu na e-ɖoo, ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi ɛkɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ, ɛsɩŋ ɛ-cɔlɔ. Peeɖe eheyi e-ɖoo se: «Mon-ɖoo! Kpaɣ-ɩ ɛzɩ ña-pɩyalʋ yɔ.» 27 Ɛlɛ́, eheyi tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ se: «Ña ñakpaɣ-ɩ ɛzɩ ño-ɖoo yɔ.» Pɩkpaɣ alɩwaatʋ ńdʋ́ lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ, ewoni Yesu ɖoo nɛ ɛwɛɛ ɛ-tɛ. 28 Yesu nawa se mbʋ́ pɩtɩŋa payɩ pɩɩwɛɛ se pɩla yɔ, pɩlaba lɛ, ɛtɔ se lɔkɔtʋ ɖɛ-m. Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ se pɩla ɛzɩ pamaʋ Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ. 29 Pɛʋ nakʋyʋ kɛwɛ peeɖe, kɩ-taa nɛ sʋlʋm kɩñɩŋɩm nabʋyʋ ɖo. Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, sɔɔjanaa kpaɣ kʋca pelii pɩ-taa nɛ patʋʋ tɩʋ ŋgʋ́ payaɣ se Iizoopu yɔ kɩ-ɖaʋ nɔɔ taa nɛ powoni ɛ-nɔɔ cɔlɔ se ɛmʋzɩ. 30 Ɛmʋzaa lɛ, ɛtɔ se: «Pɩtɩŋa payɩ pɩlaba!» Ɛlɛ́, ɛsɔ ñʋʋ nɛ ɛhɛɛ. 31 Yuda ñɩma ñʋndɩnaa taacaɣ se mbá pakam-wɛ yɔ, pɛwɛɛ kaamaŋkasɩ yɔɔ ḿbʋ́ nɛ kife kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ ŋ́gʋ́, kɩkɛ kɩyakʋ sɔsɔʋ. Pʋ-yɔɔ powobi Pilaatɩ tɛ se ɛha-wɛ nɔɔ nɛ pɛpɛlɩ pa-naŋgbanzɩ nɛ pasɩ lɔŋ nɛ petisi-wɛ. 32 Peeɖe ɛha-wɛ-kɛ nɛ sɔɔjanaa wolo pɛpɛlɩ mbá pakam pa nɛ Yesu yɔ, pa-naalɛ pa-naŋgbanzɩ. 33 Patalɩ Yesu lɛ, pamaɣnɩ ɛtɛm sɩbʋ. Pʋ-yɔɔ pɛtɛpɛlɩ ɛ-ñɩnzɩ. 34 Ɛlɛ́, pa-taa lɛlʋ pɩsɩnɩ kɩgbɛzɛŋ nɛ ɛsɔ ɛ-hʋyʋʋ taa nɛ pʋtʋlɩ nɛ lɩm nɛ calɩm pekpe. 35 Weyi ɛkɛdɩɣ-mɩ tɔm tʋnɛ yɔ, ɛna mbʋ́ pɩlaba yɔ nɛ ɛ-ɛsɛ, toovenim ɛyɔɔdʋʋ. Ɛnʋ lɛ, ɛnawa se ɛyɔɔdʋʋ toovenim. Ɛyɔɔdʋʋ ḿbʋ́ se mɩ ɖɔɖɔ itisi-tʋ. 36 Pɩlabɩ ḿbʋ́ se tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa yɔ, tɩla. Ńdʋ́ lɛ se: «Paakaɣ pɛlʋʋ ɛ-mɔɔyɛ naɖɩyɛ kaʋ.» 37 Pama ka-taa ɖɔɖɔ se: «Pɔkɔŋ cɔnaʋ weyi patʋlɩ ɛ-hʋyʋʋ taa yɔ.» 38 Pʋwayɩ lɛ, Ariimatee tʋ weyi payaɣ se Yozɛɛfʋ yɔ, ewolo Pilaatɩ cɔlɔ nɛ etendi-i se yee etisiɣ yɔ, ɛkpaɣ Yesu nɛ ewoni epi. Yozɛɛfʋ ɛnʋ, ɛkɛ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyʋ mɛsaɣ tɛɛ. Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, eseɣaɣ Yuda ñɩma ñʋndɩnaa. Ewoba lɛ, Pilaatɩ tisi. Peeɖe ewobi ɛkpaɣ Yesu. 39 Abalʋ weyi payaɣ se Niikodɛm nɛ eewobi ɖoó naayɛ taa nɛ ɛna Yesu yɔ, eewobi ɖɔɖɔ peeɖe. Esidi tɩlaaɖɩ ŋgʋ́ payaɣ se alowɛɛ yɔ nɛ ŋgʋ́ payaɣ kʋkʋ se miiri yɔ ɛzɩ kiiloonaa niidozo yɔ nɛ ɛkpɛndɩna. 40 Pa-naalɛ pakpaɣnɩ Yesu nɛ pɔhɔkɩ-ɩ pɩsaŋ taa nɛ pamɩzɩ tɩlaaɖɩnaa ndɩ ndɩ ɛzɩ Yuda ñɩma lakʋʋ sɩɖaa nɛ pʋcɔ pepiŋ-wɛ yɔ. 41 Kaɖaɣ nakɛyɛ kɛwɛ ɖenɖe pakam Yesu yɔ. Pɩlaʋ kɩfalʋʋ nakʋyʋ kɛwɛ ka-taa peeɖe, petepimdi nɔɔyʋ kɩ-taa. 42 Kɩ-taa pepim Yesu, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, pɔñɔɔzaɣ pa-tɩ se pʋcɔ kife pa-kɩyakʋ kɩhɛzʋʋ. Đɔɖɔ lɛ, kɩɩñɔtɩnɩ peeɖe kpam.

20

1 Kujuka wiye tanaŋ tɛɛ cu Magdala Maarɩɩ kʋyaa nɛ ewolo Yesu pɩlaʋ cɔlɔ nɛ pʋcɔ kalɩmaŋ koo. Ewoba lɛ, ɛmaɣnɩ patʋlɩ pɩyɛ kʋ-nɔɔ nɛ pasɩɩ-ɖɩ kɩjaʋ. 2 Peeɖe esewa nɛ ewolo Siimɔɔ Pɩyɛ nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ pɔ-cɔlɔ nɛ eheyi-wɛ se: «Palɩzɩ Kɩpaɣlʋ ɛ-pɩlaʋ taa nɛ ɖɩɩnaɣ ɖenɖe pasɩ-ɩ yɔ.» 3 Eheyi-wɛ ḿbʋ́ lɛ, paba kʋyɩ se powoki pɩlaʋ cɔlɔ. 4 Pɛɖɛɣaɣ lɛ, pakpaɣ seya nɛ tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛlɛyɩ Pɩyɛ talʋʋ. 5 Ɛtalaa lɛ, eluŋ nɛ ɛcɔnɩ pɩlaʋ taa nɛ ɛna pɩsaŋ weyi paahuuzi Yesu yɔɔ yɔ tataa. Ɛlɛ́, ɛtasʋʋ kɩ-taa. 6 Siimɔɔ Pɩyɛ ñatalɩ wayɩ wayɩ lɛ, ɛ́lɛ́ sʋʋ pɩlaʋ taa nɛ ɛmaɣnɩ pɩsaŋ weyi paahuuzi Yesu yɔɔ yɔ tataa. 7 Ɛna ɖɔɖɔ pɩsaʋ ŋgʋ́ paahɔkɩ ɛ-ñʋʋ yɔ. Pekpiyi-kʋ nɛ pasɩɩnɩ nɖeke. 8 Peeɖe tɔmkpɛlɩkɩyʋ lɛlʋ weyi ɛcalɩ talʋʋ yɔ, ɛsʋ kɩ-taa ɖɔɖɔ nɛ ɛna ḿbʋ́ nɛ etisi. 9 Ɛlɛ́, pataanɩdɩ tɔm ndʋ́ pama Ɛsɔtɔm Takayaɣ taa se pʋwɛɛ se Yesu ɛsɩ nɛ efe yɔ tɩ-tɔbʋʋ. 10 Pʋwayɩ lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa mbá pa-naalɛ papɩsɩ pɛ-tɛ. 11 Magdala Maarɩɩ ñaasɩŋ pɩlaʋ cɔlɔ nɛ ewiliɣ. Pɩkɛdaa lɛ, eluŋ nɛ wiluu se ɛcɔŋnɩ kɩ-taa. 12 Ɛcɔnaa lɛ, ɛna Ɛsɔ tiyiyaa naalɛ nabɛyɛ, posu wondu kʋhʋlʋmʋtʋ nɛ pacaɣ ɖenɖe paahɛzɩ Yesu yɔ: lɛlʋ ɛ-ñʋʋ ɖeɖe nɛ lɛlʋ ɛ-naŋgbanzɩ ɖeɖe. 13 Peeɖe pɔpɔzɩ-ɩ se: «Đɔ-kɔɔ! Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋwiliɣ ḿbʋ́?» Ecosi-wɛ se: «Palɩzɩ man-Kɩpaɣlʋ nɛ maanaɣ ɖenɖe pasɩ-ɩ yɔ.» 14 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, ekisi ɛ-wayɩ nɛ ɛna Yesu sɩŋaa. Ɛlɛ́, eteɖiɣzini se ɛnʋ. 15 Peeɖe ɛ́lɛ́ pɔzɩ-ɩ se: «Đɔ-kɔɔ! Pɩlabɩ ɛzɩma nɛ ŋwiliɣ ḿbʋ́? Anɩ ŋñɩnɩɣ?» Ɛmaɣzaɣ se kaɖaɣ yɔɔ cɔnɩyʋ pɔzʋʋnɩ-ɩ ḿbʋ́. Pʋ-yɔɔ eheyi-i se: «Đajaa! Yee ñalɩzɩnɩ-ɩ yɔ, ŋheyi-m ɖenɖe ŋsɩ-ɩ yɔ nɛ mowolo mankpaɣ-ɩ.» 16 Peeɖe Yesu ya-ɩ se: «Maarɩɩ!» Ɛlɛ́, ekisini ɛ-yɔɔ nɛ ɛsɛɛnɩ Ebree taa se: «Rabuunii!» Pʋ-tɔbʋʋ se Wɩlɩyʋ. 17 Yesu heyi-i se: «Taalaɣzɩ-m, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, mantakpadɩ man-Caa cɔlɔ. Ɛlɛ́, wolo ŋheyi mɛ-ɛgbaɣdɩnaa se mankpaɣ weyi ɛkɛ man-Caa nɛ ɛtɛ ɛkɛ mɛ-Ɛsɔ yɔ ɛ-cɔlɔ. Ɛnʋ ɖɔɖɔ lɛ mɩ-Caa nɛ mɩ-Ɛsɔ.» 18 Peeɖe Magdala Maarɩɩ ɛnʋ ewoba nɛ eheyi Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa se ɛna Kɩpaɣlʋ nɛ ɛkɛdɩ-wɛ ɖɔɖɔ ndʋ́ ɛ́lɛ́ keheyi-i yɔ. 19 Kujuka ŋ́gá ka-ɖanaɣ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa woba pekpeɣli kuduyuu nakʋyʋ tɛɛ. Paakaɖɩ pɔ-yɔɔ, mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, peseɣaɣ Yuda ñɩma ñʋndɩnaa. Pɩkɛdaa lɛ, Yesu lɩɩ pɛ-hɛkʋ taa yem nɛ ɛsɩŋ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa!» 20 Ɛyɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛwɩlɩ-wɛ e-nesi nɛ ɛ-hʋyʋʋ. Pana ḿbʋ́ lɛ, pa-taa hʋlʋmɩ siŋŋ se pana Kɩpaɣlʋ. 21 Peeɖe Yesu tasɩ yɔɔdʋʋ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa! Mentiyiɣ-mɩ ɖɔɖɔ ɛzɩ man-Caa tiyuu-m yɔ.» 22 Ɛtɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, efezi pɔ-yɔɔ fʋʋʋ nɛ ɛtɔ se: «Ɩmʋ maha-mɩ Fezuu Kiɖeɖeu! 23 Mbá ikpeɣiɣ-wɛ pa-kɩwɛɛkɩm yɔ, Ɛsɔ kpeɣiɣ-wɛ ɖɔɖɔ. Mbá iikpeɣiɣ paba yɔ, eekpeɣiɣ-wɛ ɖɔɖɔ.» 24 Yesu woba ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hɛkʋ taa ḿbʋ́ lɛ, Tomaa weyi ɛkɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa hiu nɛ naalɛ taa lɛlʋ nɛ payaɣ-ɩ se Đom yɔ, ɛtaawɛɛ. 25 Pʋ-yɔɔ tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛlaa heyi-i se: «Đɩna Kɩpaɣlʋ.» Ɛlɛ́, Tomaa heyi-wɛ se: «Yee mantana ñɩma pɔŋ e-nesi taa nɛ mɛlɛkɩ me-niye ɩ-taa nɛ mɛlɛkɩ ɖɔɖɔ me-nesi ɛ-hʋyʋʋ taa yɔ, maatisiɣ kaʋ.» 26 Kɩyakʋ sɩŋaa lɛ, Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa ɖaɣnɩ kpeɣluu kuduyuu ŋ́gʋ́ kɩ-tɛɛ. Puwiye ńɖɩ́ lɛ, Tomaa kɛwɛ pɔ-cɔlɔ. Paaɖɩɣ nɔnɔsɩ nɛ pakaɖɩ. Ɛlɛ́, Yesu ɖaɣnɩ lɩʋ pɛ-hɛkʋ taa yem nɛ ɛsɩŋ nɛ eheyi-wɛ se: «Ɩwɛɛ laŋhɛzɩyɛ taa!» 27 Pʋwayɩ lɛ, eheyi Tomaa se: «Cɔnɩ me-nesi taa, lɛkɩ ñe-niye, posi ñe-nesi nɛ ŋlɛkɩ ma-hʋyʋʋ taa. Yele ñɔ-hɔyɛ ɖoŋ nɛ ŋwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ.» 28 Peeɖe Tomaa cosi-i se: «Man-Kɩpaɣlʋ! Mɛ-Ɛsɔ!» 29 Ɛlɛ́, Yesu pɔzɩ-ɩ se: «Ŋna-m yɔɔ ŋwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ? Mbá patana-m nɛ pɛwɛnɩ lidaʋ mɔ-yɔɔ yɔ, pehiɣ pa-tɩ!» 30 Yesu kalabɩ hama lakasɩ lɛɛsɩ sakɩyɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɛsɩndaa, ɛlɛ́, patama sɩ-tɔm takayaɣ kanɛ ka-taa. 31 Piyele ndʋ́ tʋtʋ wɛ ka-taa yɔ, pama-tʋ se ɩwɛnɩ lidaʋ se Yesu lɛ Ɛsɔ Pɩyalʋ nɛ ɛtɛ ɛkɛ Weyi Ɛsɔ Lɩzaa Yɔ nɛ piyele pɩtɩŋnɩ ɛ-yɔɔ nɛ ihiɣ wezuu.

21

1 Pɩlabɩ kɩyakɩŋ cabɩ lɛ, Yesu tasɩ ɛ-tɩ wɩlʋʋ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa Tiberiyaadɩ teŋgu nɔɔ. Ɩna ɛzɩma ɛwɩlɩ-wɛ ɛ-tɩ yɔ: 2 Siimɔɔ Pɩyɛ nɛ Tomaa weyi payaɣ se Đom yɔ nɛ Nataanayɛɛlɩ weyi ɛwɛ Kana Galilee egeetiye taa yɔ nɛ Zebedee pɩyalaa nɛ Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛlaa naalɛ, paawɛ ɖoli kʋɖʋm. 3 Pɩkɛdaa lɛ, Siimɔɔ Pɩyɛ heyi-wɛ se: «Mowoki mankpa kpakpasɩ.» Ɛlɛ́, peheyi-i se: «Đa nɛ ŋ ɖiwolo.» Peeɖe pakʋyɩnɩ ɖoó pakpa kpɩyʋʋ taa nɛ powolo, ɛlɛ́, patakpa pʋyʋ. 4 Pɩwɩzɩ ñandʋʋ lɛ, Yesu lɩɩ teŋgu nɔɔ. Ɛlɛ́, tɔmkpɛlɩkɩyaa teɖiɣzini se ɛnʋ. 5 Pɩkɛdaa lɛ, ɛpɔzɩ-wɛ se: «Men-piya! Ɩkpa kpakpasɩ naa we?» Pocosi-i se: «Aayɩ.» 6 Ɛlɛ́, eheyi-wɛ se: «Ɩlɔ piyuu nɛ kpɩyʋʋ nɩwaŋ yɔɔ, ɩkpaɣ.» Peeɖe pɔlɔ-kʋ nɛ pakpa kpakpasɩ nɛ pusu kɩ-taa ɖo, halɩ paapɩzɩɣ se palɩzɩ-kʋ. 7 Peeɖe tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ, eheyi Pɩyɛ se: «Naze Kɩpaɣlʋ!» Siimɔɔ Pɩyɛ nɩwa se Kɩpaɣlʋ, ŋgʋ́, ɛɛhɔzɩ e-toko nɛ ɛsɩɩ. Pʋ-yɔɔ ɛkpaɣ-kʋ esuu nɛ ɛfalɩ lɩm taa se ewoki ɛ-cɔlɔ. 8 Pataakɩlɩ posinaʋ kidiiliŋ, pɩɩsɛɣ-wɛ ɛzɩ mɛtanaa mɩnʋʋ ḿbʋ́ yɔ. Lɛlaa talɩnɩ kpɩyʋʋ, pɔhɔŋaɣ piyuu, kɩ-taa su kpakpasɩ ɖo. 9 Petibini kpɩyʋʋ taa lɛ, pamaɣnɩ miŋ nɩɩyɩ, ɛ-yɔɔ nɛ kpakpasɩ nɛ tindine. 10 Ɛlɛ́, Yesu heyi-wɛ se: «Ɩkɔnɩ kpakpasɩ nzɩ́ ɩkpawa yɔ sɩ-taa nasɩyɩ.» 11 Ɛlɛ́, Siimɔɔ Pɩyɛ kpa kpɩyʋʋ taa nɛ ɛhɔ piyuu nɛ ɛpɛɖɩ tataa, kɩ-taa nɛ kpakpasɩ sɔsɔsɩ ɖo: sɩɩwɛ mɩnʋʋ nɛ nɩɩnʋwa nɛ naadozo. Sɩɩɖɔ piyuu taa siŋŋ, ɛlɛ́, kɩtacɩyɩ. 12 Peeɖe Yesu ya-wɛ se: «Ɩkɔɔ ɩtɔɔ.» Ɛlɛ́, pa-taa nɔɔyʋ tacazɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Ña anɩ?» Mbʋ́ pʋyɔɔ yɔ, paatɛm naʋ se ɛnʋ lɛ Kɩpaɣlʋ. 13 Ɛya-wɛ lɛ, ɛkpaɣ tindine ńɖɩ́ nɛ kpakpasɩ ńzɩ́ nɛ ɛcɛlɩ-wɛ. 14 Đooo Yesu fem nɛ ɛlɩɩnɩ sɩɖaa taa yɔ, tam naadozo ñɩmbʋ ɛwɩlɩ ɛ-tɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɛzʋnɔ yɔ. 15 Pɛtɛm tɔɔʋ lɛ, Yesu pɔzɩ Siimɔɔ Pɩyɛ se: «Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ Siimɔɔ! Ŋsɔɔlɩ-m nɛ pɩkɩlɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa lɛlaa sɔɔlʋʋ-m yɔ yaa we?» Ɛ́lɛ́ cosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩpaɣlʋ! Ŋnawa se mɔnsɔɔlɩ-ŋ.» Yesu heyi-i se: «Yee ḿbʋ́ cɔnɩ me-heɣsi yɔɔ camɩyɛ.» 16 Ɛlɛ́, ɛtasɩ-ɩ pɔzʋʋ se: «Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ Siimɔɔ! Ŋsɔɔlɩ-m yaa we?» Pɩyɛ cosi-i se: «Ɛɛɛ, Kɩpaɣlʋ! Ŋnawa se mɔnsɔɔlɩ-ŋ.» Ɛlɛ́, eheyi-i se: «Yee ḿbʋ́ cɔnɩ me-heŋ yɔɔ camɩyɛ.» 17 Yesu tasɩ-ɩ pɔzʋʋ tozo ɖeɖe se: «Yohanɛɛsɩ pɩyalʋ Siimɔɔ! Ŋsɔɔlɩ-m yaa we?» Ɛtasɩ Pɩyɛ pɔzʋʋ tozo ɖeɖe ḿbʋ́ lɛ, ɛ́lɛ́ laŋɩyɛ wɛɛkɩ nɛ ecosi-i se: «Kɩpaɣlʋ! Ŋsɩm pɩtɩŋa payɩ. Ŋna ḿbʋ́ se mɔnsɔɔlɩ-ŋ!» Peeɖe Yesu heyi-i se: «Yee ḿbʋ́ cɔnɩ me-heŋ yɔɔ camɩyɛ.» 18 Toovenim lɛ, meheyiɣ-ŋ se: «Ŋŋkɛ evebu lɛ, ŋñɔɔzaɣ ña-tɩ nɛ ŋwoki ɖenɖe ñe-liu wɛɛ yɔ. Ɛlɛ́, ŋkɔŋ ŋkpadɩyɩ lɛ, ŋposuu ñe-nesi nɛ nɔɔyʋ tɔɔlɩ-ŋ tambaɖɛ nɛ ewoni-ŋ ɖenɖe ñe-liu fɛyɩ yɔ.» 19 Tɔm tʋnɛ Yesu wɩlɩnɩ ɛzɩma mbʋ́ Pɩyɛ kɔŋ sɩbʋ nɛ Ɛsɔ hɩɖɛ sɛɛ yɔ. Ɛtɛm yɔɔdʋʋ ḿbʋ́ lɛ, eheyi Pɩyɛ se: «Tɩŋ ma-wayɩ.» 20 Yesu yɔɔdɩ ḿbʋ́ lɛ, Pɩyɛ kisi ɛ-wayɩ nɛ ɛna tɔmkpɛlɩkɩyʋ weyi Yesu kɩlɩ sɔɔlʋʋ yɔ, ewokaɣ pɔ-cɔlɔ. Ɛnʋ kɛwɛlɩnɩ ɛ-tɩ nɛ Yesu yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ́ pɔtɔkaɣ tɔɔnaɣ yɔ nɛ ɛpɔzɩ-ɩ se: «Kɩpaɣlʋ! Akɔŋ-ŋ ɖʋzʋʋ koyindinaa nesi taa?» 21 Pɩyɛ na-ɩ ḿbʋ́ lɛ, ɛpɔzɩ Yesu se: «Kɩpaɣlʋ! Nɛ ɛnɛ yɔ, ɛ́lɛ́ tɛŋnɩ we?» 22 Ɛlɛ́, Yesu pɩsɩnɩ-ɩ se: «Yee me-liu ɛwɛɛ se ɛcaɣ wezuu nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ́ manpɩsɩɣ mɔnkɔɔ yɔ lɛ, pɩna-ŋ nɛ we? Ña lɛ, tɩŋ-m!» 23 Pʋ-yɔɔ tɔm ńdʋ́ tɩyɛlɛ haɖaa ḿbá pa-taa se tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛɛsɩkɩ. Ŋgʋ́, Yesu taaheyi Pɩyɛ se: «Tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ ɛɛkaɣ sɩbʋ.» Ɛlɛ́, ɛɛpɔzɩ-ɩ se: «Yee me-liu ɛwɛɛ se ɛcaɣ wezuu nɛ pɩsɩɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ́ manpɩsɩɣ mɔnkɔɔ yɔ lɛ, pɩna-ŋ nɛ we?» 24 Tɔmkpɛlɩkɩyʋ ɛnʋ, ɛ-maɣmaɣ ɛlɩzɩnɩ aseɣɖe nɛ ɛma tɔm ndʋ́ tɩlabɩ ḿbʋ́ yɔ. Đa lɛ, ɖɩnawa se ɛ-aseɣɖe kɛ toovenim. 25 Mbʋ́ Yesu tasɩ labʋ yɔ, pʋɖɔ sakɩyɛ. Ɛlɛ́, yee paatɔm se pamaɣ pʋ-tɔm piye piye yɔ, takayɩsɩ nzɩ́ sɩ-taa pamaɣ-tʋ yɔ, sɩtaamaɣ kedeŋa kpeekpe yɔɔ.


AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE