JOHN

1

1 Fɔlɔfɔlɔ, sanni diɲɛ ka dan, Kuma tun be yen. O Kuma nin tun be ni Ala ye, o Kuma nin tun ye Ala ye. 2 A tun be ni Ala ye fɔlɔfɔlɔ. 3 Fɛɛn bɛɛ danna ale barika la. Fɛɛn si te yen min ma dan a barika la. 4 Nii tun be sɔrɔ ale barika la. Ale tun be yeelen bɔ adamadenw ye. 5 O yeelen nin bɔra dibi la. Nga dibi ma sɔn a ma. 6 Ala ye cɛɛ dɔ ci min tɔgɔ tun ko Zan. 7 Ale nana waasa ka kɛ yeelen nin seere ye k'a koo fɔ mɔgɔw ye janko u bɛɛ ka la yeelen nin na ale sababu la. 8 Ale Zan tun te yeelen nin ye, nga a nana waasa ka yeelen le koo fɔ. 9 O yeelen nin tun ye yeelen yɛrɛ yɛrɛ ye, min nana diɲɛ na ka kɛnɛ bɔ mɔgɔw bɛɛ ye. 10 A tun be diɲɛ na, ale lo ye diɲɛ dan, nga diɲɛ mɔgɔw bann'a la. 11 A nan'a ka siya mɔgɔw fɛ, a ka siya mɔgɔw bann'a la. 12 Nga minw sɔnn'a ma, ka l'a la, a ye see di olu ma ka kɛ Ala deenw ye. 13 O deen nunu ma sɔrɔ adamadenw sago la. Nga u sɔrɔla Ala ka sebagaya le la. 14 O kuma nin kɛra mɔgɔ ye, ka na sigi n'an ye. An y'a ka nɔɔrɔ ye, dencɛ kelen be min sɔrɔ a Faa fɛ. Ale lo ye tiɲɛtigi ni nɛɛmatigi ye. 15 Zan y'a koo fɔ ko: «Ne tun ye min koo fɔ ko a bena na ne kɔfɛ, ale lo ye nin ye. A ka bon ni ne ye, bari sanni ne ka wolo, ale tun be yen.» 16 Anw bɛɛ ye duba caaman sɔrɔ a ka nɛɛma barika la. 17 Ala ka sariya sɔrɔla Musa sababu la. Nga Yezu Krista le nana ni Ala ka nɛɛma, n'a ka tiɲɛ ye. 18 Mɔgɔ si ma deli ka Ala ye abada, nga a Deen kelenpe, min fana ye Ala ye, ale n'a Faa Ala be ɲɔgɔn fɛ, ale lo nana Ala cogo yira an na. 19 Zuwifuw tun ye sarakalasebaga dɔw ni Levi kɔmɔgɔ dɔw ci ka bɔ Zeruzalɛmu ka taga Zan sɛgɛrɛ tuma min na, u y'a ɲininga ko: «E ye jɔn ye?» Zan y'u jaabi. 20 A ma sigasiga, a y'a fɔ ka gwɛ u ye ko: «Ne te Ala ka Mɔgɔ wolomanin ye dɛ.» 21 U y'a ɲininga ko: «O tuma na, e ye jɔn ye? E ye Eli ye wa?» A y'u jaabi ko: «Ne te Eli ye.» U ko: «E ye kiraba nin ye wa?» A ko ayi. 22 O tuma na, u y'a fɔ a ye ko: «E ye mɔgɔ min ye, o fɔ an ye, waasa an ka se ka taga o fɔ an cibagaw ye. Ɔnhɔn. O tuma na, e ye jɔn ye?» 23 A ye kira Ezayi ka kuma ta k'u jaabi ko: «Mɔgɔ min be pɛrɛnna kongokolon kɔnɔ ko: ‹Aw ka siratilennin labɛn Matigi ye,› » a ko o y'ale Zan ye. 24 Ciden nunu tun ye Fariziɲɛw ye. 25 U ye Zan ɲininga tugu ko: «Ni e te Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, ni e te Eli ye, walima kiraba, e do be mɔgɔw batize mun na?» 26 A y'u jaabi ko: «Ne kɔni be mɔgɔw batize jii la. Nga mɔgɔ dɔ b'aw cɛma, aw t'ale lɔn, 27 ale be na ne kɔ, ne ka dɔgɔ k'a ka sanbara juru foni.» 28 O koo nunu bɛɛ kɛra Betani faan fɛ Zurudɛn baji kɔfɛ, Zan tun be mɔgɔw batizera yɔrɔ min na. 29 O dugusagwɛ, Zan ye Yezu natɔ ye a fɛ, a y'a fɔ ko: «Ala ka Sagaden filɛ min be mɔgɔw ka hakɛw ban. 30 N tun be ale lo koo fɔra ko mɔgɔ dɔ bena na ne kɔ min ka bon ni ne ye, bari sanni ne ka wolo, ale tun be yen. 31 Ne yɛrɛ tun t'a lɔn, ne nana ka to ka mɔgɔw batize jii la, waasa Isirayɛlidenw k'a lɔn.» 32 Zan y'a fɔ tugu ko: «Ne ye Nii Senuman jigitɔ ye a kan ka bɔ sankolo la, i n'a fɔ tuganin, ka to a kan. 33 Ne tun t'a lɔn, nga min ye ne ci ka na mɔgɔw batize jii la, ale y'a fɔ n ye ko ni ne ye Nii Senuman jigitɔ ye ka sigi min kan, k'o tigi lo bena mɔgɔw batize ni Nii Senuman ye. 34 Ne y'o ye, o la ne ko ale lo ye Ala Deen ye.» 35 O dugusagwɛ, Zan tun b'o yɔrɔ kelen nin na, n'a ka kalandenw mɔgɔ fila ye. 36 A ye Yezu tɛmɛtɔ ye, a y'a fɔ ko: «Ala ka Sagaden filɛ nin ye.» 37 A ka kalanden fila nunu y'o mɛn minkɛ, u tugura Yezu kɔ. 38 Yezu y'a ɲaa yɛlɛma k'u ye a kɔ, a y'u ɲininga ko: «Aw be mun le ɲinina?» U y'a jaabi ko: «Arabi, e ka yɔrɔ be min?» (Arabi kɔrɔ ko karamɔgɔ.) 39 A ko: «Aw ye na, aw ben'a ye.» U tagara n'a ye k'a ka yɔrɔ ye. Wuladafɛ tun lo. U tora n'a ye o loon na. 40 Mɔgɔ fila minw tun ye Zan ka kuma mɛn ka tugu Yezu kɔ, u kelen tun ye Simɔn Piyɛri dɔgɔcɛ Andere ye. 41 A sinna ka taga fɔ a kɔrɔcɛ Simɔn ye ko: «Anw ye Krista ye», o kɔrɔ ko Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin. 42 U tagara Yezu fɛ. Yezu y'a filɛ furututu k'a fɔ a ye ko: «E ye Zan dencɛ Simɔn ye. An bena i wele ko Sefasi», girɛkikan na, o ye Piyɛri ye. 43 O dugusagwɛ, Yezu y'a ŋaniya ta ko a be taga Galile mara la. A ye Filipu ye, k'a fɔ a ye ko: «Tugu ne kɔ.» 44 Filipu ni Andere ani Piyɛri nunu bɛɛ tun ye Bɛtisayidakaw ye. 45 Filipu ye Natanayɛli kunbɛn k'a fɔ a ye ko: «Mɔgɔ min koo fɔnin be Musa ka sariya sɛbɛ ni kiraw ka sɛbɛw kɔnɔ, anw y'a ye. Nazarɛtika Yezu lo, Yusufu dencɛ.» 46 Natanayɛli ko: «Ka bɔ Nazarɛti? Fɛnɲuman be se ka bɔ Nazarɛti wa?» Filipu y'a jaabi ko: «E ka na sa, e ben'a ye.» 47 Yezu ye Natanayɛli natɔ ye a fɛ, a y'a fɔ ko: «Nin ye Isirayɛliden yɛrɛ ye tigitigi. Namaramɔgɔ tɛ.» 48 Natanayɛli ko: «I ye ne lɔn min?» Yezu y'a jaabi ko: «Sanni Filipu k'i wele, ne ɲaa tun b'i la torosun kɔrɔ.» 49 Natanayɛli y'a jaabi ko: «Karamɔgɔ, i ye Ala Deen ye, i ye Isirayɛli ka masa ye.» 50 Yezu ko a ma: «Ne y'a fɔ ko ne y'i ye torosun kɔrɔ minkɛ, o la, i lara ne la kɛ. I bena fɛɛn wɛrɛw ye minw bena tɛmɛ nin kan.» 51 Yezu y'a fɔ tugu ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, aw bena sankolo dayɛlɛnin ye ka Ala ka mɛlɛkɛw yɛlɛtɔ n'u jigitɔ ye Mɔgɔ Dencɛ kan.»

2

1 Tile fila tɛmɛnin kɔ, kɔɲɔya dɔ tun be kɛra Kana, Galile mara la. Yezu bamuso tun be yen. 2 Yezu n'a ka kalandenw fana tun welela yen. 3 Duvɛn banna minkɛ, Yezu baa tagar'a fɔ a ye ko: «U ka duvɛn banna.» 4 Nga Yezu y'a jaabi ko: «Muso! E ko ne ka mun kɛ? Ne ka waati ma se fɔlɔ.» 5 A baa tagar'a fɔ baaradenw ye ko: «N'a ye fɛɛn o fɛɛn fɔ aw ye, aw k'o kɛ.» 6 Daga wɔɔrɔ tun be o yɔrɔ la, olu bilanin tun be zuwifuw ka yɛrɛ saniyali kosɔn ka kɛɲɛ n'u ka landa ye, o kelen kelen bɛɛ be litiri kɛmɛ ɲɔgɔn bɔ. 7 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw ka daga nunu fa jii la.» U y'u fa. 8 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw ka dɔ bɔ sisan ka taga di ɲamɔgɔ ma.» U ye dɔ bɔ ka taga d'a ma. 9 A ye jii nin nɛnɛ, jii min tun yɛlɛmana ka kɛ duvɛn ye. Cɛɛ m'o duvɛn bɔyɔrɔ lɔn. Nga baaradenw kɔni tun b'a lɔn, bari olu yɛrɛw le tun ye dagaw fa jii la. Ɲamɔgɔ ye kɔɲɔcɛ wele 10 k'a fɔ a ye ko: «O ɲɔgɔn na, mɔgɔ bɛɛ be bɔ ni duvɛn diman le ye fɔlɔ. Ni mɔgɔ weleninw be ɲini ka fa tuma min na, u be sɔrɔ ka bɔ ni duvɛn kumunin ye. Nga ele kɔni ye duvɛn diman mara fɔɔ sisan!» 11 Yezu y'a ka kabako fɔlɔ kɛ ten le Kana, Galile mara la. A y'a ka sebagaya yira ten a ka kalandenw na, u lar'a la. 12 O kɔ, a tagara Kafaranamu n'a bamuso, n'a dɔgɔninw n'a ka kalandenw ye. Nga u ye tile damani dɔrɔn le kɛ yen. 13 Zuwifuw ka Hɔrɔnya ɲanagwɛ tun surunyana, Yezu tagara Zeruzalɛmu. 14 A donna Alabatosoba kɔnɔ ka misiw ni sagaw ni tuganin feerebagaw, ani warifalenbagaw sɔrɔ yen. 15 A ye juru kɛ busan ye k'u bɛɛ gwɛn ka bɔ Alabatosoba kɔnɔ, misiw ni sagaw bɛɛ. A ye warifalenbagaw ka tabaliw ɲɔti k'u benben k'u ka wariw yɛrɛkɛ! 16 A y'a fɔ tuganin feerebagaw ye ko: «Aw ye nunu ta ka bɔ yan! Aw kana n Faa ka soo kɛ jago kɛyɔrɔ ye.» 17 O la, a ka kalandenw hakili jigira a la ko a fɔra Ala ka kuma na ko: «E ka soo hami be ne tɔɔrɔ n dusu la kosɔbɛ.» 18 O tuma na, zuwifuw y'a ɲininga ko: «I ye koo min kɛ sisan, i be se ka kabako jumɛn kɛ min b'a yira an na ko i ka kan ka nin kɛ?» 19 Yezu y'u jaabi ko: «Aw ka Alabatosoba nin ci, ne ben'a lɔ tile saba kɔnɔ.» 20 Zuwifuw y'a jaabi ko: «I ko di? Soo nin lɔra saan bi naani ni wɔɔrɔ kɔnɔ, e ko i bena o lɔ tile saba kɔnɔ kɛ!» 21 Yezu tun be Alabatosoba min ma, o tun ye a yɛrɛ ye. 22 Yezu sara ka kunun tuma min na, a ka kalandenw hakili sɔrɔla ka jigi a ka kuma fɔnin na. O tuma na, u lara Ala ka kuma na, ka la Yezu ka kuma fɔninw fana na. 23 Ka Yezu to Zeruzalɛmu Hɔrɔnya ɲanagwɛ la, a ye kabako minw kɛ mɔgɔw ɲana, caaman lara a la olu kosɔn. 24 Nga Yezu kɔni tun ma la olu la, bari a tun b'u bɛɛ kɔnɔnakow lɔn. 25 Ka mɔgɔw ka koo ɲafɔ a ye, a mako tun te o la, bari a be adamaden n'a kɔnɔnako bɛɛ lɔn.

3

1 Fariziɲɛ dɔ tun be yen, a tɔgɔ ko Nikodɛmu. Zuwifuw ka mɔgɔbaba dɔ tun lo. 2 Ale nana Yezu sɔrɔ sufɛ k'a fɔ a ye ko: «Karamɔgɔ, anw y'a lɔn ko Ala le y'i ci. Bari i be kabako minw kɛ, ni Ala te e mɔgɔ min fɛ, e te se k'o kɛ.» 3 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ i ye ko ni mɔgɔ min ma segi ka wolo tugu, o tigi te se ka don Ala ka masaya la.» 4 Nikodɛmu ko: «Ni mɔgɔ kɔrɔla ka ban, o tigi be se ka segi ka wolo tugu cogo di? A be se ka segi ka don a baa kɔnɔ ka wolo tugu wa?» 5 Yezu y'a jaabi ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ i ye ko ni mɔgɔ min ma wolo jii, ani Nii Senuman barika la, o tigi te se ka don Ala ka masaya la. 6 Mɔgɔ min wolola adamaden barika la, o tigi ye adamaden ye. Mɔgɔ min wolola Nii Senuman barika la, o tigi ye Ala deen ye. 7 Ne y'a fɔ ko fɔɔ mɔgɔ ka segi ka wolo, e kan'a to o b'i dabari ban. 8 Yɔrɔ min ka di fɔɲɔ ye, a be taga o yɔrɔ la. I b'a mankan mɛn, i t'a bɔyɔrɔ n'a taayɔrɔ lɔn. Ala ka baara lo, adamaden te se ka min faamu. Mɔgɔ min wolola Nii Senuman barika la, o fana be ten.» 9 Nikodɛmu y'a fɔ ko: «Uun! O koow be se ka kɛ cogo di?» 10 Yezu y'a jaabi ko: «E min ye Isirayɛli karamɔgɔ dɔ ye, e ma o lɔn wa? 11 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ i ye ko an be koo min lɔn, an b'o le fɔ. An ye koo min ye, an be lɔ n'o le seereya ye. Aw do te sɔn o ma. 12 Ne be diɲɛ koow fɔra aw ye, aw te lara o la. Ni ne ye arijana koow fɔ aw ye, aw bena la o la cogo di? 13 Mɔgɔ si ma yɛlɛ ka taga arijana na fɔɔ Mɔgɔ Dencɛ min bɔra o yɔrɔ la. 14 «Musa ye saa nigɛlaman kɔrɔta sanfɛ lɔgɔ kan cogo min na kongokolon kɔnɔ, fɔɔ Mɔgɔ Dencɛ fana kɔrɔ ka ta ten, 15 waasa ni mɔgɔ min y'a jigi la a kan, o tigi ka nii banbali sɔrɔ. 16 Ala ye diɲɛ kanu haali, fɔɔ a y'a Deen kelenpe ci mɔgɔw ma, waasa ni mɔgɔ min y'a jigi la a kan, o tigi kana halaki, nga o ka nii banbali sɔrɔ. 17 Ala m'a Dencɛ ci diɲɛ na waasa ka mɔgɔw jalaki, nga waasa k'u kisi. 18 Ni mɔgɔ min y'a jigi la a kan, o tigi kisira kiti ma, nga ni min m'a jigi la a kan, o tigi jalakira ka ban bari a ma sɔn ka la Ala Dencɛ kelenpe la. 19 U jalakira ka ban bari yeelen bɔra diɲɛ mɔgɔw ye. O bɛɛ n'a ta, dibi koo diyara u ye ka tɛmɛ yeelen kan. Bari u ka kɛwaliw ma ɲi. 20 O ye wajibi ye, yeelen koo man di kojugukɛla ye, a be siran k'a ka kɛwaliw kɛ kɛnɛ kan, bari, u ben'a ye. 21 Nga mɔgɔɲuman b'a ta kɛ yeelen na, waasa mɔgɔw k'a ka kɛwaliɲumanw ye, a be minw kɛ Ala sago la.» 22 O tɛmɛnin kɔ, Yezu n'a ka kalandenw nana to Zude mara la. A tun be mɔgɔw batize. 23 Zan fana tun be mɔgɔw batizera Ayinɔn, o ni Salimu man jan. Jii tun ka ca o yɔrɔ la. Mɔgɔw tun be na batize yen. 24 O y'a sɔrɔ u ma Zan minɛ k'a don kaso la fɔlɔ. 25 Loon dɔ la, sɔsɔli wilila Zan ka kalanden dɔw ni zuwifu dɔ cɛ ka taga saniyako faan fɛ ka kɛɲɛ ni landa ye. 26 U tagara Zan sɛgɛrɛ k'a fɔ a ye ko: «Karamɔgɔ, cɛɛ min tun be n'i ye Zurudɛn baji kɔfɛ, fɔɔ e tun ye min koo fɔ, a b'a la fana ka mɔgɔw batize, bɛɛ be tagara ale kɔ.» 27 Zan y'u jaabi ko: «Adamaden te se ka foyi sɔrɔ ni Ala m'a d'a ma. 28 Ne y'a fɔ tuma min na ko ne te Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, ko ne cira a ɲa le, aw ye ne seerew ye. 29 Kɔnyɔmuso ye kɔɲɔcɛ ta le ye. Nga kɔɲɔcɛ tericɛ be lɔ gɛrɛfɛ, ka to ka mɛnni kɛ a fɛ. A nisɔn be diya bari a be mɛnni kɛra kɔɲɔcɛ fɛ. O nisɔndiya ɲɔgɔn le be n na. N nisɔn ka di kosɔbɛ. 30 Wajibi lo, ale ka kunkɔrɔta sɔrɔ, ne ka dɔgɔya. 31 «Mɔgɔ min bɔra sankolo la, o tigi be fɛɛn bɛɛ kunna. Min be dugukolo kan, o ye diɲɛ mɔgɔ le ye, o be diɲɛ koow le fɔ. Mɔgɔ min bɔra arijana na, 32 a ye min ye, ka min mɛn, a b'o le fɔ. Nga adamadenw te sɔn o le ma. 33 Ni mɔgɔ min lara a ka kuma fɔninw na, o tigi b'a yira ko Ala ye tiɲɛtigi ye. 34 Ala ye mɔgɔ min ci, o tigi be Ala ka kuma yɛrɛ le fɔ bari Ala be Nii Senuman d'a ma, daan te min dili la. 35 Faa b'a Deen kanu fɔɔ a ye fɛɛnw bɛɛ don a bolo. 36 Ni mɔgɔ min y'a jigi la Ala Deen kan, o tigi ye nii banbali sɔrɔ ka ban. Nga ni mɔgɔ min ma sɔn k'a jigi la a Deen kan, o tigi tena nii banbali sɔrɔ, Ala ben'a tɔɔrɔ kosɔbɛ.»

4

1 Yezu bɔra a kala ma ko Fariziɲɛw y'a mɛn ko ale ye kalanden caaman sɔrɔ ka tɛmɛ Zan kan ani ka to ka mɔgɔw batize ka tɛmɛ a kan fana. 2 K'a sɔrɔ Yezu yɛrɛ tun te mɔgɔw batizera. A ka kalandenw le tun be mɔgɔw batize. 3 O la, Yezu bɔra Zude mara la ka segi ka taga Galile. 4 Sanni a ka se Galile mara la, fɔɔ a ka Samari mara cɛtigɛ. 5 A sera Samari dugu dɔ la min tɔgɔ ko Sikari. Yakuba tun ye foro min di a deen Yusufu ma, o n'o dugu nin man jan. 6 Yakuba ka kɔlɔn tun b'o yɔrɔ la. Yezu sigɛnna taama fɛ, a tagara sigi o kɔlɔn nin daa la. O y'a sɔrɔ tile tun gwanna. 7 Samari muso dɔ nana jii bɔyɔrɔ, Yezu y'a fɔ a ye ko: «N sɔn jii la n b'a min.» 8 O y'a sɔrɔ a ka kalandenw tun tagara dumuni sanyɔrɔ la dugu kɔnɔ. 9 Muso nin y'a jaabi ko: «Uun! E min ye zuwifu ye, i be sɔn ka jii daali ne Samarika fɛ wa?» Tiɲɛ na, bɛɛn tun te Samarikaw ni zuwifuw cɛ. 10 Yezu y'a jaabi ko: «Ala be min di mɔgɔ ma, n'i tun be o lɔn, ani mɔgɔ min ko i k'ale sɔn jii la, n'i tun b'o fana lɔn, e yɛrɛ le tun bena kɔn k'ale daali. A tun bena jii d'i ma min bena nii banbali d'i ma.» 11 Muso y'a jaabi ko: «Juru t'i bolo, kɔlɔn fana ka dun. I bena o jiɲuman nin bɔ min? 12 O tuma na, an bɛma Yakuba min ye kɔlɔn nin sogi an ye, e ka fisa o ye wa? Ale n'a deenw n'a ka begɛnw bɛɛ y'a jii min.» 13 Yezu y'a jaabi ko: «Ni mɔgɔ o mɔgɔ ye kɔlɔn nin jii min, minnɔgɔ bena o tigi minɛ tugu. 14 Nga jii min be ne fɛ, ni ne y'o di mɔgɔ min ma k'a min, minnɔgɔ tena o tigi minɛ tugu fewu. Ne bena jii min d'o tigi ma, o bena kɛ jii woyota ye min bena woyo a kɔnɔ tuma bɛɛ, min be nii banbali di.» 15 Muso nin y'a fɔ a ye ko: «Matigi, o jii nin di ne ma waasa minnɔgɔ kana n minɛ tugu ani n kana na yan jita kama tugu.» 16 Yezu y'a fɔ muso nin ye ko: «Taga i cɛɛ wele ka na.» 17 Muso y'a jaabi ko: «Cɛɛ te n fɛ.» 18 Yezu ko: «I ye tiɲɛ fɔ ko cɛɛ t'i fɛ. Bari i furula cɛɛ duuru fɛ ka tɛmɛ. E ni min be ɲɔgɔn fɛ sisan, i cɛɛ tɛ, o ye tiɲɛ ye.» 19 Muso ko: «Matigi, ne y'a lɔn, i ye kira le ye. 20 An faaw ye Ala bato kulu nin kan, nga aw zuwifuw ko fɔɔ Zeruzalɛmu.» 21 Yezu y'a jaabi ko: «Muso, la a la ko loon bena se, mɔgɔw tena na Faa Ala bato kulu nin kan ani Zeruzalɛmu tugu. 22 Aw be min batora, aw t'o lɔn. Nga anw b'an ka batofɛn lɔn, bari Kisibaga bena bɔ an zuwifuw le cɛma. 23 Ayiwa, loon bena se, a yɛrɛ sera ka ban. Ala batobagasɔbɛw bena na Faa Ala bato u dusu la ni tilenninya ye. Bari Faa b'o mɔgɔw ɲɔgɔn le fɛ. 24 Ala ye Nii le ye, mɔgɔ minw b'a bato, u ka kan k'a bato n'u dusu bɛɛ ye tilenninya la.» 25 Muso ko: «Ne y'a lɔn ko Ala ka Mɔgɔ wolomanin ka kan ka na, min be wele ko Krista. N'ale nana, a bena koo bɛɛ fɔ an ye.» 26 Yezu y'a jaabi ko: «Ale lo be kumana n'i ye ten.» 27 K'u to kuma na, a ka kalandenw sera. Olu kabakoyara ka Yezu barokɛtɔ ye ni muso ye. Nga u si ma se k'a ɲininga ko: «A kɛra di?» Walima ko: «Mun na i be kuma a fɛ?» 28 Muso y'a ka duun filinin to o yɔrɔ la ka boli ka n'a fɔ dugu kɔnɔ ko: 29 «Ee! Aw ye bɔ ka na cɛɛ dɔ filɛ! N ye koo minw bɛɛ kɛ n sii la, a y'a bɛɛ fɔ n ye. N'a sɔrɔ Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin lo!» 30 Mɔgɔw bɔra dugu kɔnɔ n'u be tagara Yezu sɛgɛrɛ. 31 O tuma na, a ka kalandenw y'a daminɛ k'a daali ko a ka dumuni kɛ. U tun b'a fɔ ko: «An karamɔgɔ, sabali ka dumuni kɛ sa.» 32 Nga a y'u jaabi ko: «Dumuni be ne fɛ aw te min lɔn.» 33 A ka kalandenw tora ka ɲɔgɔn ɲininga ko: «Mɔgɔ dɔ nana dumuni d'a ma le wa?» 34 O la, Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ka n cibaga sago kɛ, o le ye n ka dumuni ye. Ne ka kan k'a ka baara kɛ fɔɔ ka se a daan na. 35 N ko aw be to k'a fɔ ko yanni kalo naani ko suman tigɛtuma be se. Ayiwa, ne b'a fɔ aw ye ko aw k'aw kuun kɔrɔta ka filɛli kɛ. Sumanw mɔnin lo kongo kɔnɔ. 36 Mɔgɔ min y'o tigɛbaga ye, o tigi be sumankisɛ lajɛn sini kama. A b'a ka sara sɔrɔla ka ban. Min ye nii banbali ye. O be kɛ, waasa sumantigi ni sumantigɛbaga bɛɛ ka jɛn ka nisɔndiya ɲɔgɔn fɛ. 37 Talen dɔ ko: ‹Dɔ be suman dan, dɔ wɛrɛ b'a tigɛ.› O ye tiɲɛ yɛrɛ le ye. 38 Ne y'aw ci ko aw ka taga suman tigɛ foro dɔ la aw ma min sɛnɛ. Dɔw le sigɛnna a sɛnɛ na, aw ye nafa sɔrɔ olu barika la.» 39 Dugu nin mɔgɔw caaman lara Yezu la. Bari muso nin tun y'a fɔ u ye ko ale ye koo min bɛɛ kɛ a sii la, ko a y'o bɛɛ fɔ ale ye. 40 O Samarika nunu nana se Yezu fɛ fana, u y'a daali ko a ka to n'u ye. A ye tile fila kɛ u fɛ. 41 Mɔgɔ caaman lar'a la a ka kuma kosɔn ka tɛmɛ muso ta kan. 42 U tora k'a fɔ muso nin ye ko: «K'i ka kuma yɛrɛ bɔ a la, anw lara a la bari an y'a yɛrɛ lamɛn. An lanin b'a la ko nin le ye diɲɛ kisibaga yɛrɛ yɛrɛ ye.» 43 Tile fila tɛmɛnin kɔ, Yezu bɔra o yɔrɔ la ka taga Galile mara la. 44 A yɛrɛ tun y'a fɔ ka kɔrɔ ko kira si te boɲa sɔrɔ a yɛrɛ ka dugu la. 45 A sera Galile tuma min na, u y'a minɛ ka ɲa. Bari a ye koo minw bɛɛ kɛ ɲanagwɛ tuma na Zeruzalɛmu, u y'o bɛɛ ye, bari u bɛɛ tun tagara yen ɲanagwɛ la. 46 Yezu tun ye jii yɛlɛma k'a kɛ duvɛn ye dugu min na n'o ye Kana ye Galile mara la, a segira ka taga yen. Masacɛ ka baarakɛlaw kuntigi dɔ tun be yen, a deen tun man kɛnɛ Kafaranamu. 47 A y'a mɛn ko Yezu segira ka bɔ Zude ka na minkɛ, a tagara bɔ a fɛ k'a daali ko a ka sabali ka taga ale deen kɛnɛya, ko a be ɲini ka sa. 48 Yezu y'a fɔ a ye ko: «N'aw ma kabakobabaw kɛnin ye, aw te la ne la fewu.» 49 Cɛɛ ko: «Matigi, an ka taga ni n deen ma sa.» 50 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Taga, i deen kɛnɛyara.» Cɛɛ lara Yezu ka kuma na, a ye sira ta. 51 K'a to sira kan, a ka baaradenw tun y'a kɔɔ gwɛn, u nan'a kunbɛn sira kan k'a fɔ a ye ko a deen kɛnɛyara. 52 A y'u ɲininga ko a nɔgɔyara waati jumɛn. U ko kunun tilefɛ lo, a ka farigwan banna. 53 Cɛɛ y'a ye k'o waati yɛrɛ lo Yezu tun y'a fɔ ale ye ko: «Taga, i deen kɛnɛyara.» O la, ale n'a ka somɔgɔw bɛɛ lara Yezu la. 54 Yezu y'o kabako filanan nin kɛ Galile mara la, a seginin kɔ ka bɔ Zude mara la.

5

1 O tɛmɛnin kɔ, zuwifuw ka ɲanagwɛ dɔ tun be kɛra Zeruzalɛmu. Yezu tagara yen. 2 O be don ni sagaw ye daa min fɛ dugu kɔnɔ, o gɛrɛfɛ, jii lɔyɔrɔ dɔ tun be yen, o b'o yɔrɔ nin wele eburukan na ko Bɛtizata. O y'a yɔrɔ nin lɔ ka bulonda duuru kɛ a la. 3 O bulon nunu kɔnɔ, banabagatɔw tun be la yen caaman: fiɲɛntɔw, senkelenninw, ani murukuw. [U tun be la yen ka jii magamagatuma kɔnɔ. 4 Bari tuma dɔ, Matigi ka mɛlɛkɛ dɔ tun be jigi ka jii lamaga. Ni banabagatɔ min kɔnna ka jigi jii la a lamaganin kɔ, o tigi be kɛnɛya, hali n'a ka bana tun be cogo o cogo.] 5 Cɛɛ dɔ tun be yen, ale saan bi saba ni seegi tun lo a ka bana na. 6 Yezu ye cɛɛ lanin ye, k'a lɔn ko a banatuma mɛnna kosɔbɛ. A y'a ɲininga ko: «I b'a fɛ ka kɛnɛya wa?» 7 A y'a jaabi ko: «Matigi, mɔgɔ te n fɛ n'a be n ta ka n jigi jii la a magamagawaati la. Sanni ne b'a fɔ ko n be dɛmɛdɛmɛ ka jigi, dɔ be kɔn ka jigi ne ɲa.» 8 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Wili k'i ka dilan ta ka taama.» 9 O yɔrɔnin bɛɛ, cɛɛ kɛnɛyara, a wilila k'a ka dilan ta ka to ka taga. O loon nin tun ye lafiɲɛlon ye. 10 O la, zuwifuw y'a fɔ cɛɛ ye ko: «Cɛɛ, bii ye lafiɲɛlon ye, a ma daga k'i ka dilan ta ka taga.» 11 Nga a y'u jaabi ko: «Cɛɛ min ye ne kɛnɛya, ale lo ko ne ka n ka dilan ta ka taga dɛ!» 12 U y'a ɲininga ko: «Jɔn le y'a fɔ i ye ko i k'i ka dilan ta ka taga?» 13 Nga mɔgɔ min tun ye cɛɛ kɛnɛya, a tun m'o lɔn. Bari Yezu yɔrɔ tun janfara o yɔrɔ jama na. 14 O kɔ, Yezu ye cɛɛ kunbɛn Alabatosoba kɔnɔ, a y'a fɔ a ye ko: «Ayiwa, i kɛnɛyara sisan, i kana kojugu wɛrɛ kɛ tugu waasa o sara kana juguya ni fɔlɔta ye.» 15 Cɛɛ tagar'a fɔ zuwifuw ye ko a kɛnɛyabaga ye Yezu le ye. 16 Kabini o tuma na, zuwifuw tun be Yezu darabɔ, bari a tun ye koo nin kɛ lafiɲɛlon na. 17 Nga Yezu y'a fɔ u ye ko: «N Faa be baara la halibi, o la, ne fana b'a kɛ.» 18 O kama, zuwifuw tun b'a ɲini jagoya la janko k'a faga. Lafiɲɛlon batobaliya dama tun t'a kuun ye. Nga u ko a be Ala wele ko a Faa, ani ko a b'a yɛrɛ suma ni Ala ye. 19 O la, Yezu ye kuma ta k'a fɔ u ye ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko Deen te se ka foyi kɛ a yɛrɛ ma. A b'a Faa ka kɛta le filɛ. Ni Faa ye fɛɛn o fɛɛn kɛ, Deen fana b'o ɲɔgɔn kɛ. 20 Bari Deen koo ka di a Faa ye, o la a b'a ka koo kɛta bɛɛ yira a la. A bena dɔ wɛrɛw yɛrɛ yira a la minw be tɛmɛ nunu kan fɔɔ aw yɛrɛ bena kabakoya. 21 N Faa be suuw kunun ka nii di u ma cogo min na, o cogo kelen na, a Deen fana be nii di a diyanamɔgɔw ma. 22 N Faa tena mɔgɔ si kiti. Bari a ye kitiko bɛɛ to a Deen bolo, 23 waasa bɛɛ k'a Deen boɲa i n'a fɔ u be Faa boɲa cogo min na. Ni mɔgɔ min m'a Deen boɲa, o tigi ma Faa fana boɲa, min y'a cibaga ye. 24 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni mɔgɔ min ye n ka kuma lamɛn ka la n cibaga la, o tigi ye nii banbali sɔrɔ. A tena kiti, a niin bɔra saya la ka don hɛrɛ la ka ban. 25 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko waati dɔ bena se. A yɛrɛ sera ka ban. Suuw bena mɛnni kɛ n fɛ. N'o minw ye n ka kuma mɛn, Ala bena nii d'u ma. 26 N Faa ye nii tigi ye, o la, a ye nii diko see di a Dencɛ fana ma. 27 A ye kiti tigɛko see d'a ma, bari Mɔgɔ Dencɛ lo. 28 Ayiwa, o kana aw kabakoya. Waati dɔ bena se, suuw bena ne kaan mɛn. 29 U bena kunun. Minw tun be ɲuman kɛ, olu bena kunun ka balo banbali sɔrɔ. Kojugukɛlaw bena kunun kiti kama. 30 Ne te se ka foyi kɛ n yɛrɛ ma. Ne be min mɛn, ne be kiti tigɛ ka kɛɲɛ n'o le ye. Ne ka kiti fana tilennin lo. Bari ne te n yɛrɛ sago kɛra fɔɔ ne cibaga sago.» 31 Yezu y'a fɔ ko: «N'a tun kɛra ko ne yɛrɛ le be n yɛrɛ koo fɔra, o tiɲɛ yɔrɔ tun te lɔn. 32 Nga mɔgɔ wɛrɛ le ye ne seere ye. Ale be min fɔ n ka koo la, o ye tiɲɛ yɛrɛ le ye. 33 Aw tun ye mɔgɔw ci Zan fɛ k'a ɲininga. A ye tiɲɛ fɔ aw ye ne ka koo la. 34 A ma kɛ ko ne mako be adamaden ka seereya la. Nga ne be kuma ten waasa aw ka kisi. 35 Zan kɛra fitinɛ ye min be yeelen bɔ. Aw tun b'a fɛ ka nisɔndiya a ka yeelen fɛ waatinin kɔnɔ. 36 Ayiwa, seere wɛrɛ be ne la, min ka seereya ka bon ni Zan ta ye. N Faa ye baara minw di ne ma, ne be minw kɛ, o le b'a yira ko Faa ye ne ci. 37 N Faa min ye n ci, ale fana be ne koo fɔ. Nga aw ma deli k'a kumakan lamɛn, ani min b'a yira aw la, aw t'o lɔn. 38 A ka kuma sigiyɔrɔ te aw dusu la fana, bari a ye min ci, aw lanin te ale la. 39 Aw be Ala ka kuma kalan kosɔbɛ bari aw be miiri ko aw bena nii banbali sɔrɔ o kalan fɛ. K'a sɔrɔ o kuma nunu be ne le koo fɔ. 40 Aw do t'a fɛ ka la ne la waasa ka nii sɔrɔ. 41 Ne ka boɲa sɔrɔ, o te bɔ adamadenw fɛ. 42 Ne b'aw lɔn, aw te Ala kanu. 43 Ne nana n Faa Ala tɔgɔ la, nga aw ma sɔn ne ma. Ni mɔgɔ dɔ nana a yɛrɛ tɔgɔ la sisan, aw be sɔn ale ma. 44 Aw be se ka la ne la cogo di? Aw minw b'aw ka boɲa sɔrɔ aw adamaden ɲɔgɔnw fɛ, sanni aw k'o ɲini Ala kelen fɛ. 45 Aw kan'a miiri ko ne lo bena aw jalaki kiti tigɛlon na n Faa ɲakɔrɔ dɛ! Aw jalakibaga ye Musa le ye, aw y'aw jigi la min kan. 46 N'aw tun lara Musa la, aw tun bena la ne la. Bari Musa ye ne le koo fɔ a ka sɛbɛ kɔnɔ. 47 A ye min sɛbɛn, n'aw ma la o la, ne be min fɔra, aw bena se ka la o la cogo di?»

6

1 O kɔ, Yezu tɛmɛna Galile baa faan dɔ fɛ, min be wele fana ko Tiberiyadi baa. 2 Jamaba tugur'a kɔ bari u tun b'a ye n'a be kabakow kɛ ka banabagatɔw kɛnɛya. 3 O la, Yezu yɛlɛla kulu kan ka sigi n'a ka kalandenw ye. 4 O y'a sɔrɔ Hɔrɔnya ɲanagwɛ tun surunyana, min ye zuwifuw ka ɲanagwɛ ye. 5 Yezu ko a be filɛli kɛ, a ye jamaba natɔ ye a fɛ. A y'a fɔ Filipu ye ko: «Filipu, an bena taga dumuni san min k'a di jama nin ma waasa u bɛɛ ka se ka fa?» 6 A kumana ten waasa ka Filipu kɔrɔbɔ. N'o tɛ, ale tun bena min kɛ, a tun b'o lɔn. 7 Filipu y'a jaabi ko: «Hali n'an tagara kalo seegi baara wari buru san, u bɛɛ tena dɔɔni dɔɔni sɔrɔ.» 8 Simɔn Piyɛri dɔgɔcɛ Andere a ka kalandenw dɔ, ale y'a fɔ a ye ko: 9 «Cɛdennin dɔ be yanni burukun duuru ni jigɛ deen fila ye. Nga o be mun ɲa nunu ma?» 10 Yezu y'a fɔ a ka kalandenw ye k'u k'a fɔ mɔgɔw ye u ka sigi. Biin tun ka ca yɔrɔ nin la. U sigira, cɛɛw tun ye mɔgɔ waa duuru ɲɔgɔn ye. 11 O tuma na, Yezu ye buru nunu ta ka barika la Ala ye k'u tilan mɔgɔw cɛ. A ye jigɛ nunu fana kɛ ten. U bɛɛ ye sɔrɔli kɛ fɔɔ ka wasa. 12 U bɛɛ fara minkɛ, Yezu y'a fɔ a ka kalandenw ye ko: «Aw ye buru tɔɔ bɛɛ tɔmɔ a si kana cɛn.» 13 O la, u ye buru tɔɔ cɛ ka segi tan ni fila fa n'o ye. 14 Mɔgɔw y'o kabako nin ye minkɛ, u ko: «Kiraba min ka kan ka na diɲɛ na dɛ, nin yɛrɛ lo!» 15 Nga, Yezu y'a lɔn k'u b'a fɛ k'ale minɛ ka sigi masaya la minkɛ, a dogora ka segi ka yɛlɛ kulu kan a kelen. 16 Suu kora, Yezu ka kalandenw jigira jida la. 17 U ye kurun dɔ ta k'u kuun sin Kafaranamu faan fɛ. Suu tun kora ka ban nga Yezu tun ma kɔsegi u fɛ. 18 Fɔɲɔba dɔ wilila, jii tora ka kurukuru. 19 U tun ye kilo duuru, walima wɔɔrɔ ɲɔgɔn taama ka ban ni kurun ye. U ye Yezu taamatɔ ye jii kan ka gwɛrɛ u ka kurun na. U siranna kosɔbɛ. 20 Nga Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw kana siran, ne lo.» 21 U k'u b'a ta dɔrɔn, u y'a ye k'u sera baa dakun na u tun be tagara yɔrɔ min na. 22 O dugusagwɛ, ka jama to baa kɔ, u nana bɔ a kala ma ko kurun kelen dama le tun be yen, kalandenw dɔrɔn le tun donna o kɔnɔ ka taga. Yezu tun ma taga n'u ye. 23 Matigi ye barika la Ala ye ka buru caya k'a di mɔgɔw ma yɔrɔ min na, kurun dɔw bɔra Tiberiyadi ka na se o yɔrɔ. 24 Jama nan'a ye ko Yezu n'a ka kalandenw si te o kurun nunu kɔnɔ. O la, u donna u kɔnɔ ka taga Yezu yɔrɔ ɲini Kafaranamu. 25 U tagar'a ye baa kɔ tuma min na, u y'a ɲininga ko: «Karamɔgɔ, i sera yan tuma jumɛn?» 26 Yezu y'u jaabi ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ne ye kabako minw kɛ aw ɲana, aw te ne yɔrɔ ɲinina olu kosɔn, nga aw be ne yɔrɔ ɲinina bari aw ye buru sɔrɔ k'a ɲimi fɔɔ ka fa a la. 27 Aw kana baara kɛ dumuni tolita kosɔn dɛ! Nga dumuni min te cɛn, aw ye baara kɛ o le kosɔn, min be nii banbali di. O dumuni nin, Mɔgɔ Dencɛ bena o d'aw ma. A Faa Ala y'a ka taamasiɲɛ bila ale kan.» 28 U y'a ɲininga ko: «An ka kan ka mun le kɛ, waasa ka Ala sago kɛ?» 29 Yezu y'u jaabi ko: «Ala ye min ci, fɔɔ aw ka la ale la. O le ye Ala sago ye.» 30 Olu y'a ɲininga ko: «I be se ka kabako jumɛn kɛ k'a yira an na, waasa an be la i la? I bena mun kɛ? 31 An faaw ye maanɛ dumu kongokolon kɔnɔ, i ko a fɔra Ala ka kuma na cogo min na ko: ‹A ye dumuni di u ma ka bɔ sankolo la.› » 32 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko min ye dumuni di aw ma ka bɔ sankolo la, o te Musa ye. N Faa le b'a yɛrɛ yɛrɛ di aw ma ka bɔ sankolo la. 33 Bari Ala be dumuni min di, o bɔra sankolo la ale lo be nii kura don diɲɛ mɔgɔw la.» 34 U y'a fɔ Yezu ye ko: «Matigi, to k'o dumuni nin di an ma tuma bɛɛ kɛ!» 35 Yezu ko u ma: «Ne le ye dumunifɛn ye min be nii kura don mɔgɔ la. Ni mɔgɔ min sɔnna ne ma, kɔngɔ t'o tigi minɛ tugu. Ni min lara ne la, minnɔgɔ t'o tigi minɛ tugu. 36 Ne tun kɔnna k'a fɔ aw ye, aw y'a ye nga aw ma la ne la. 37 Ni n Faa ye mɔgɔ o mɔgɔ di ne ma, o bena la ne la, ne fana tena ban o tigi la. 38 Ne bɔra sankolo la ka na diɲɛ na n cibaga sago kɛli kama, n'o tɛ ne ma na n yɛrɛ sago kama. 39 Ne cibaga sago ye jumɛn ye? A ye mɔgɔ minw di ne ma, ne kan'a to u si ka tunu. Nga ko ne k'u bɛɛ kunun diɲɛ labanlon na. 40 N Faa ko ni mɔgɔ o mɔgɔ ye ne ye k'a jigi la ne kan, k'o tigi bena nii banbali sɔrɔ. Ne fana ben'a kunun labanlon na.» 41 K'a ta o tuma na, zuwifuw tora ka ŋunuŋunu a ka koo la, bari a tun ko ale ye dumunifɛn ye min bɔra sankolo la. 42 U tora k'a fɔ ko: «O tuma na, Yusufu dencɛ Yezu tɛ wa? An b'a faa lɔn, k'a baa lɔn! A be se k'a fɔ sisan cogo di ko ale bɔra sankolo la?» 43 Yezu ye kuma ta tugu k'a fɔ u ye ko: «Aw ye ŋunuŋunu dabila aw ni ɲɔgɔn cɛ. 44 Mɔgɔ si te se ka sɔn ne ma ni n Faa sababu tɛ. Ne fana bena o tigi kunun labanlon. 45 A sɛbɛnnin be kiraw ka kitabuw kɔnɔ ko: ‹Ala bena u bɛɛ ladi.› Ayiwa, mɔgɔ o mɔgɔ ye mɛnni kɛ Faa Ala fɛ ka sɔn a ta ma, olu bɛɛ be la ne la. 46 Mɔgɔ si ɲaa ma deli ka la Faa Ala kan, fɔɔ min bɔr'a fɛ ka na, ale lo y'a ye. 47 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni min lara ne la, o tigi ye nii banbali sɔrɔ. 48 Ne ye dumunifɛn ye min be nii banbali di mɔgɔw ma. 49 Aw faaw ye maanɛ dumu kongokolon kɔnɔ, u bɛɛ ma sa wa? 50 Nga dumuni min be bɔ sankolo la, ni min y'o dumu, o tigi te sa abada. 51 «Dumuni ɲanaman min bɔra sankolo la, ne lo. Ni min y'o dumu, o tigi be to nii na tuma bɛɛ. Ne bena dumuni min di, o ye ne fari yɛrɛ le ye. Ne be n yɛrɛ di waasa diɲɛ ka se ka nii banbali sɔrɔ.» 52 Zuwifu nunu tora ka ɲɔgɔn sɔsɔ kosɔbɛ ka to k'a fɔ ko: «Nin be se k'a fari di anw ma cogo di k'a dumu?» 53 O tuma na, Yezu y'a fɔ u ye ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko n'aw ma Mɔgɔ Dencɛ farisogo dumu k'a joli min, aw tena nii banbali sɔrɔ. 54 Ni mɔgɔ min ye ne farisogo dumu ka ne joli min, o tigi bena nii banbali sɔrɔ, ne b'o tigi kunun labanlon na. 55 Bari ne farisogo ye dumunifɛnsɔbɛ ye, ne joli ye minnifɛnsɔbɛ ye. 56 Ni mɔgɔ min ye ne farisogo dumu ka ne joli min, ne be to o tigi fɛ, o tigi fana be to ne fɛ. 57 N Faa ye n ci, ale ye nii tigi ye, ne be nii na ale barika la, o la, ni min ye ne dumu, o tigi fana bena to nii na ne barika la. 58 Dumuni min bɔra sankolo la, ne lo. Aw faaw ye dumuni min kɛ kongokolon kɔnɔ, u bɛɛ nana sa, ne n'olu ta te kelen ye. Ni min ye ne dumu, o tigi be to nii na tuma bɛɛ.» 59 Yezu ye mɔgɔw kalan ni kuma nunu ye kalanso dɔ kɔnɔ Kafaranamu. 60 O kuma nunu mɛnnin kɔ, a ka kalandenw caaman y'a daminɛ k'a fɔ ko: «A ka kuma nunu ka gwɛlɛ dɛ! Jɔn be se ka sɔn o ma?» 61 Yezu y'a lɔn ko a ka kalandenw be ŋunuŋununa a ka kuma la minkɛ, a y'u ɲininga ko: «O ka gwɛlɛ aw fana ma wa? 62 Aw bena kɛ cogo di n'aw ye Mɔgɔ Dencɛ yɛlɛtɔ ye a bɔyɔrɔ la? 63 Nii Senuman le b'a to mɔgɔ be barika sɔrɔ, n'o tɛ, n'a danna farisogo ta ma, o te foyi ye. Ne ye kuma minw fɔ aw ye, o be bɔ Nii Senuman fɛ ka nii don mɔgɔ la. 64 Nga dɔw be aw cɛma minw te lara ne la.» Kabini koow daminɛwaati la, Yezu tun b'o tigiw lɔn. Min tun ben'a don mɔgɔjuguw bolo fana, a tun b'o fana lɔn ka ban. 65 Yezu y'a fɔ tugu ko: «O le y'a to ne tun y'a fɔ aw ye ko mɔgɔ si te se ka sɔn ne ma ni n Faa sababu tɛ.» 66 Kabin'o tuma, a ka kalandenw caaman segira kɔ, u tun te tugur'a kɔ tugu. 67 O la, a y'a ka ciden tan ni fila nunu ɲininga ko: «Aw fana b'a fɛ ka taga wa?» 68 Simɔn Piyɛri y'a jaabi ko: «An bena taga jɔn fɛ? Mɔgɔ be nii banbali sɔrɔ ele ka kuma barika la. 69 Anw kɔni lara e la, an y'a lɔn fana ko i ye Ala ka mɔgɔɲuman ye a ye min ci.» 70 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ne m'aw mɔgɔ tan ni fila woloma wa? O bɛɛ n'a ta, mɔgɔ kelen b'aw cɛma min ye Sutana ye.» 71 O kuma nin ɲasinnin tun be Simɔn Isikariyɔti deen Zuda le ma, ale min tun ye ciden tan ni fila nunu dɔ ye, min tun bena Yezu don mɔgɔjuguw bolo.

7

1 O kɔ, Yezu tora ka Galile mara yaalayaala. A tun t'a fɛ ka taga Zude mara yaala, bari o yɔrɔ zuwifuw tun b'a fɛ k'a faga. 2 O bɛɛ n'a ta, zuwifuw ka Sumanladon ɲanagwɛ tun surunyana ka ban, 3 a dɔgɔninw y'a fɔ a ye ko: «Bɔ yan ka taga Zude, waasa i ka kalandenw k'i ka kabako kɛtaw ye fana. 4 N'i b'a fɛ mɔgɔw k'i lɔn, e t'i ka kɛwaliw kɛ dogo la. I be kabakow kɛ cogo min na, taga i yɛrɛ yira diɲɛ na.» 5 O y'a sɔrɔ a dɔgɔninw yɛrɛ tun ma la a la. 6 Yezu y'u jaabi ko: «Ne ka waati ma se ban. Aw kɔni, waati bɛɛ ka ɲi aw fɛ. 7 Adamadenw kɔni te se k'aw kɔniya. Nga u be ne kɔniya, bari ne be to k'a fɔ k'u ka kɛwaliw ka jugu. 8 Aw yɛrɛ ka taga o ɲanagwɛ nin na, ne kɔni tena taga, bari ne ka waati ma se fɔlɔ.» 9 A y'o kuma nunu fɔ ka ban, a tora Galile. 10 Nga a dɔgɔninw taanin kɔ ɲanagwɛ la Zude, a fana ye sira ta, a ma sɔn mɔgɔ k'a ye. A tagara dogo la. 11 Zuwifuw tun be Yezu yɔrɔ ɲinina ɲanagwɛ tuma na. U tun b'a fɔ ko: «A yɛrɛ be min le sa?» 12 Mɔgɔw tun be ɲɔgɔn sɔsɔra kosɔbɛ a ka koo la. Dɔw ko mɔgɔɲuman lo, nga dɔw ko jama kunnacɛnbaga lo. 13 Nga mɔgɔ si tun te se k'a koo fɔ u kunfɛ ten, bari u tun be siran zuwifuw ɲa. 14 K'u to ɲanagwɛ la a tile naaninan ɲɔgɔn, Yezu tagara Alabatosoba kɔnɔ k'a daminɛ ka mɔgɔw kalan. 15 Zuwifuw kabakoyara kosɔbɛ, u tora k'a fɔ ko: «A kɛra cogo di ka kɛ lɔnnikɛla ye ten, a do ma kalan mɔgɔ si fɛ.» 16 Yezu y'u jaabi ko: «Ne be mɔgɔw kalan koo minw na, u ma bɔ ne fɛ, u bɔra ne cibaga le fɛ. 17 Mɔgɔ min b'a fɛ ka Ala sago kɛ, o tigi ben'a lɔn ko ne ka kalan be bɔ Ala fɛ, ko ne yɛrɛ ka kuma tɛ. 18 Mɔgɔ min b'a yɛrɛ koo fɔ, o b'a yɛrɛ tanuyɔrɔ le ɲini. Nga min b'a cibaga koo fɔ, janko ka boɲa l'a kan, ale ye tiɲɛfɔla ye, dibidibi foyi t'o tigi ka kuma na. 19 Musa le ma sariya di aw ma wa? K'a sɔrɔ aw si t'o sariya bato. Mun na aw b'a fɛ ka ne faga?» 20 Mɔgɔw y'a jaabi ko: «E ye jinatɔ le ye. Jɔn le b'a fɛ k'i faga?» 21 Yezu y'u jaabi ko: «Ne ye koo kelen kɛ, o y'aw bɛɛ dabari ban. 22 Musa ye kɛnɛkɛnɛ sariya fɔ aw ye (k'a sɔrɔ a ma daminɛ ale ma, nga a bɔra an faaw le la). Ayiwa, aw be deenw kɛnɛkɛnɛ lafiɲɛlon na. 23 Ka mɔgɔ kɛnɛkɛnɛ lafiɲɛlon na, n'o te Musa ka sariya cɛn, mun na aw be dimi ne kɔrɔ ko ne ye mɔgɔ kɛnɛya lafiɲɛlon na? 24 Aw kana koo yeta dama filɛ ka mɔgɔ jalaki. Nga, aw k'o kɛ ni tilenninya ye.» 25 Zeruzalɛmuka dɔw tun b'a fɔra ko: «U te cɛɛ nin le fagayɔrɔ ɲinina wa? 26 A ye n'a be kumana kɛnɛ kan u do te foyi fɔra a ye. Yala an ka siya ɲamɔgɔw y'a lɔn sisan ko ale lo ye Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye wa? 27 Anw kɔni be nin bɔyɔrɔ lɔn. K'a sɔrɔ ni Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin nana, mɔgɔ ten'a bɔyɔrɔ lɔn.» 28 O y'a sɔrɔ Yezu tun be mɔgɔw kalanna Alabatosoba kɔnɔ, a y'u jaabi ko: «Tiɲɛ na, aw be ne lɔn, aw be n bɔyɔrɔ fana lɔn! K'a sɔrɔ ne ma na n yɛrɛ ma. Ne cibaga ye tiɲɛtigi ye, aw te ale lɔn. 29 Nga ne be ale lɔn bari n bɔra ale lo fɛ, ale lo ye ne ci fana.» 30 O tuma na, u tun b'a fɛ k'a minɛ, nga mɔgɔ si ma se ka maga a la, bari a ka waati tun ma se fɔlɔ. 31 O bɛɛ n'a ta, jama cɛma, caaman lar'a la, u tora k'a fɔ ko: «Ni Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin nana tuma min na, yala a bena kabako dɔ wɛrɛw kɛ ka tɛmɛ cɛɛ nin ta kan wa?» 32 Mɔgɔw tun be Yezu ka koo ŋunuŋununa jama cɛma fɔɔ ka taga bila Fariziɲɛw tulo la. Olu ni sarakalasebagaw kuntigiw ye Alabatosoba kɔlɔsibagaw ci k'u ka taga Yezu minɛ. 33 Yezu y'a fɔ jama ye ko: «Waati dɔɔni le tora ne bena min kɛ n'aw ye, o kɔ, ne be segi n cibaga fɛ. 34 Aw bena ne yɔrɔ ɲini ka dɛsɛ, aw tena ne ye. Bari ne bena to yɔrɔ min na, aw tena se ka na yen.» 35 Zuwifuw tora k'a fɔ u ni ɲɔgɔn cɛ ko: «Nin bena se ka taga yɔrɔ jumɛn n'anw ben'a yɔrɔ ɲini ka dɛsɛ? An ka siya minw jɛnsɛnnin be siya wɛrɛw cɛma, a bena taga olu le fɛ ka siya wɛrɛw kalan wa? 36 A y'a fɔ ko an bena ale yɔrɔ ɲini ka dɛsɛ, ko an tena ale ye. Ani ko ale bena to yɔrɔ min na, ko an tena se ka taga yen. O kɔrɔ ye mun ye?» 37 Sumanladon ɲanagwɛ labanlon na, n'o y'a lonba ye, Yezu lɔra k'a fɔ jama ye ko: «Ni minnɔgɔ be mɔgɔ min na, o tigi ka na ne fɛ ka jii min. 38 Ni mɔgɔ min lara ne la, o tigi bena kɛ jiɲuman buyiyɔrɔ ye i ko a fɔra Ala ka kuma na cogo min na.» 39 Mɔgɔ minw bena la a la, olu bena Nii Senuman min sɔrɔ, a tun be o le koo fɔra ten. Nii Senuman tun ma di fɔlɔ bari Yezu tun ma boɲa sɔrɔ fɔlɔ. 40 Dɔw ye Yezu ka kuma nunu mɛn minkɛ, u tora k'a fɔ jama cɛma ko: «Tiɲɛ na, nin le ye kiraba nin ye.» 41 Dɔw ko: «Ala ka Mɔgɔ wolomanin lo.» Nga dɔw ko: «A ka kan ka bɔ Galile wa? 42 A ma fɔ Ala ka kuma na ko Ala ka Mɔgɔ wolomanin buruju bena bɔ masacɛ Dawuda la wa? N'o ka dugu ye Bɛtilehɛmu ye.» 43 Jama daa fɔnna ɲɔgɔn kɔ Yezu kosɔn. 44 U dɔw tun b'a fɛ k'a minɛ, nga o si ma se ka maga a la. 45 Alabatosoba kɔlɔsibaga nunu kɔsegira ka taga sarakalasebagaw kuntigiw ni Fariziɲɛw fɛ. U y'u ɲininga ko: «Mun na aw ma na n'a ye?» 46 U y'u jaabi ko: «Ii! Mɔgɔ ka kuma te ɲa ka tɛmɛ nin ta kan!» 47 Fariziɲɛw y'u ɲininga ko: «Aw fana y'a to a sera aw kɔrɔ kɛ? 48 An ka siya ɲamɔgɔw, walima Fariziɲɛw cɛma, jɔn le lar'a la? 49 Ni jama nin tɛ, olu te Musa ka sariya lɔn do! U danganinw lo.» 50 Nikodɛmu min tun tagara Yezu fɛ loon dɔ, n'ale ye Fariziɲɛ nunu dɔ ye, ale y'a fɔ ko: 51 «Ka kɛɲɛ ni sariya ye, an be se ka mɔgɔ jalaki n'a tigi darakan ma mɛn wa? N'a ka kɛwali ma lɔn wa?» 52 U y'ale jaabi ko: «E fana ye Galileka ye wa? Ala ka kuma sɛgɛsɛgɛ kosɔbɛ, i ben'a ye ko kira si te bɔ Galile mara la.» [ 53 Mɔgɔ nunu bɛɛ tɛmɛna k'u ka soo siraw ta.

8

1 O kɔ, Yezu tagara Olivuyirikulu kan. 2 Sɔgɔmada joona dɔrɔn, a segira ka na Alabatosoba kɔnɔ. Jama tun be nan'a fɛ minkɛ, a sigira ka to k'u kalan. 3 Sariya karamɔgɔw ni Fariziɲɛw ye muso dɔ minɛ kakalaya kɛyɔrɔ la ka na n'a ye k'a lɔ jama cɛma 4 ka Yezu ɲininga ko: «Karamɔgɔ, muso nin minɛna kakalaya la ni cɛɛ dɔ ye. 5 Sariya la, Musa y'a fɔ an ye ko an k'o muso sugu bon k'a faga ni kabakuruw ye. Ele do, e ko di?» 6 U ye jaan la n'u ka kuma ye waasa ka se ka Yezu jalaki. Nga Yezu birila ka to ka sɛbɛnni kɛ duguma n'a bolokunnaden ye. 7 U tora k'a ɲininga minkɛ, Yezu wilila k'a fɔ u ye ko: «Mɔgɔ min b'aw cɛma n'a ma hakɛ kɛ ka ye, o tigi ka kɔn ka muso nin bon.» 8 A birila tugu ka to ka sɛbɛnni kɛ duguma. 9 O fɔra u ye minkɛ, u bɛɛ bɔra kelen kelen, fɔɔ ka taga ban, k'a daminɛ u bɛɛ kɔrɔw ma, ka muso nin to a kelen ni Yezu ye. 10 Yezu wilila, k'a fɔ a ye ko: «Muso, u be min do? Mɔgɔ si m'i jalaki kɛ?» 11 A y'a jaabi ko: «Mɔgɔ si, Matigi.» Yezu ko: «Ne fana tena i jalaki. Taga, nga i kana hakɛ kɛ tugu.»] 12 Yezu kumana jama fɛ tugu ko: «Ne ye diɲɛ ka yeelen ye. Ni mɔgɔ min sɔnna ne ma, o tigi tena taama dibi la. A bena to yeelen na min be taga don sini hɛrɛ yɔrɔ la.» 13 O la, Fariziɲɛw y'a fɔ a ye ko: «E b'i yɛrɛ koo fɔra sisan kɛ, tiɲɛ te i ka fɔta nin na.» 14 Yezu y'u jaabi ko: «Ayiwa, ne be n yɛrɛ koo fɔ, ne be tiɲɛ le fɔra, bari ne be n bɔyɔrɔ lɔn ka n taayɔrɔ lɔn. K'a sɔrɔ aw te ne bɔyɔrɔ lɔn, aw te n taayɔrɔ lɔn fana. 15 Aw kɔni be mɔgɔw jalaki ka kɛɲɛ ni adamadenya ye. Ne te mɔgɔ si jalaki. 16 Nga ni ne be mɔgɔ jalaki, n b'a kɛ ni tilenninya ye. Bari ne kelen t'o kɛ. Ne ni n cibaga le b'o kɛ. 17 A yɛrɛ fɔra aw ka sariya la ko ni mɔgɔ fila ka seereya bɛnna ɲɔgɔn ma, o ye tiɲɛ tigitigi ye. 18 Ne be n yɛrɛ koo fɔ, ani Faa min ye ne ci, ale ye ne seere ye fana.» 19 U y'a ɲininga ko: «E Faa nin be min?» Yezu y'u jaabi ko: «Aw te ne lɔn, aw te n Faa fana lɔn. N'aw tun be ne lɔn, aw tun bena n Faa fana lɔn.» 20 Alabatosoba yɔrɔ min be wele ko Nafolo marayɔrɔ, a ye kuma nunu fɔ o yɔrɔ le la, o y'a sɔrɔ a be mɔgɔw kalanna. Mɔgɔ si ma se ka maga a la, bari a ka waati tun ma se fɔlɔ. 21 Yezu y'a fɔ jama ye tugu ko: «Ne be taga, aw bena ne yɔrɔ ɲini ka dɛsɛ, aw bena sa aw ka hakɛw la. Ne be tagara yɔrɔ min na, aw te se ka taga yen.» 22 O la, zuwifuw y'a fɔ ko: «N'a sɔrɔ a b'a fɛ k'a yɛrɛ faga le, bari a b'a fɔra ko ale bena taga yɔrɔ min na, ko an te se ka taga yen.» 23 Yezu y'u jaabi ko: «Aw ye dugukolo kan mɔgɔw ye, nga ne bɔra sankolo la. Aw ye diɲɛ nin mɔgɔw ye. Nga, ne te yan mɔgɔ ye. 24 O kama lo ne y'a fɔ aw ye ko aw bena sa aw ka hakɛw la. Ne ko ne ye min ye, n'aw ma la o la, aw bena sa aw ka hakɛw la sɔbɛ la.» 25 O la, u y'a ɲininga ko: «E ye jɔn ye?» Yezu y'u jaabi ko: «Kabini a daminɛ na, n m'o fɔli dabila. 26 Kuma caaman be n fɛ k'o fɔ aw ka koo la, k'aw jalaki. Ne cibaga ye tiɲɛtigi ye, ne ye min mɛn ale fɛ, ne b'o le fɔ mɔgɔw ye.» 27 U ma se k'a faamu ko a be Faa Ala le koo fɔra u ye. 28 O la, Yezu y'a fɔ u ye ko: «N'aw ye Mɔgɔ Dencɛ kɔrɔta sanfɛ ka ban tuma min na, ne ye min ye, aw bena o lɔn, ko ne te foyi kɛ n yɛrɛ ma. N Faa ye min fɔ n ye, ne b'o le fɔ. 29 Ne cibaga be ni ne ye. A ma ne to n kelen, bari min ka d'a ye, ne be o le kɛ tuma bɛɛ.» 30 A tun be kumana ten minkɛ, mɔgɔ caaman lara a la. 31 Zuwifuw ɲamɔgɔ minw lara Yezu la, a y'a fɔ olu ye ko: «N'aw ye ne ka kuma bato, aw be kɛ n ka kalandenw ye tiɲɛ na. 32 O la, aw bena tiɲɛ lɔn, o tiɲɛ le bena aw kɛ hɔrɔnw ye.» 33 U y'a jaabi ko: «Anw ye Ibrayima deenw ye. An ma deli ka kɛ mɔgɔ si ka jɔɔn ye. I be se k'a fɔ cogo di ko an bena kɛ hɔrɔnw ye?» 34 Yezu y'u jaabi ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, mɔgɔ o mɔgɔ be hakɛ kɛ, o tigi ye hakɛ ka jɔɔn le ye. 35 Jɔɔn te jati a kuntigi ka somɔgɔw dɔ ye, nga a kuntigi deen jatinin lo tuma bɛɛ. 36 Ayiwa, n'o Deen nin y'aw hɔrɔnya, a be kɛ hɔrɔnya dafanin ye. 37 Ne y'a lɔn ko aw ye Ibrayima deenw ye. Nga ne ka kuma te donna aw dusu la, o kama aw be ne fagayɔrɔ ɲinina. 38 Ne ye min ye n Faa Ala fɛ, ne b'o le fɔ. K'a sɔrɔ aw ye min mɛn aw faa fɛ, aw b'o le kɛ.» 39 U y'a jaabi ko: «Anw faa ye Ibrayima le ye.» Yezu y'a fɔ u ye ko: «N'aw faa ye Ibrayima ye, aw k'a ka kɛwaliw ɲɔgɔn kɛ. 40 Aw t'o kɛ. Ne ye tiɲɛkuma min mɛn Ala fɛ, ne y'o bɛɛ fɔ aw ye. Nga aw be ne fagayɔrɔ le ɲini, k'a sɔrɔ Ibrayima m'o ɲɔgɔn kɛ. 41 Aw b'aw faa ka kɛwaliw le kɛ.» U y'a jaabi ko: «A ma kɛ i n'a fɔ ko anw ye ɲamɔgɔdenw ye dɛ! Faa kelen le be an fɛ: o ye Ala ye.» 42 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ni Ala tun ye aw Faa ye, ne koo tun bena diya aw ye, bari ne bɔra Ala le fɛ ka na. Ne ma na n yɛrɛ ma. Ale lo ye ne ci. 43 Ne be minw fɔ aw ye, mun na aw t'o faamu? Bari aw ma sɔn ka mɛnni kɛ. 44 Aw faa ye Sutana le ye. Aw do b'a fɛ k'ale sago le kɛ. Kabini diɲɛ daminɛtuma na, ka mɔgɔ nii bɔ, o le kɛra a sago ye. A ma sɔn ka tiɲɛ fɔ ka ye, bari tiɲɛtigi tɛ. N'a be kuma o kuma fɔ, o bɛɛ be kɛ galon ye, bari, ale yɛrɛ le ye galon faa ye. 45 Ne kɔni, ne be tiɲɛ fɔra minkɛ, o kama lo aw te lara ne la. 46 Aw la jɔn be se k'a disi gosi ko ne ye hakɛ kɛ? Ne be tiɲɛ fɔ aw ye, mun na aw te la ne la? 47 Mɔgɔ min ye Ala ka mɔgɔ ye, o tigi be mɛnni kɛ Ala fɛ. Aw te Ala ka mɔgɔw ye minkɛ, o kama aw te sɔn ka mɛnni kɛ ne fɛ.» 48 Zuwifu nunu y'a jaabi ko: «An ye min fɔ, tiɲɛ yɛrɛ lo. I ye Samarika ye, i ye jinatɔ ye.» 49 Yezu y'u jaabi ko: «Ne te jinatɔ ye dɛ, ne be kunkɔrɔta di n Faa le ma, k'a sɔrɔ aw b'a la ka ne dɔgɔya. 50 O n'a ta bɛɛ, ne te n yɛrɛ ka boɲa ɲinina. Ne boɲabaga be yen, min be boɲa la ne kan, a be kiti tigɛ fana. 51 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni mɔgɔ min ye ne ka kuma bato, o tigi te sa abada!» 52 O la, zuwifuw nunu y'a fɔ a ye ko: «Sisan kɔni, an y'a lɔn ko i ye jinatɔ ye tiɲɛ na! Ibrayima sara, kiraw fana sara. E ko ni mɔgɔ min ye ele ka kuma bato, k'o tigi tena sa abada! 53 An faa Ibrayima min sara, e ka fisa n'o ye wa? Kiraw fana sara. E b'i yɛrɛ jati mun le ye?» 54 Yezu y'u jaabi ko: «Ni ne be n yɛrɛ tanu, o tanuli nin te foyi ɲa. Ne Faa le be n tanu. Aw k'o min y'aw ka Ala ye. 55 K'a sɔrɔ aw do t'a lɔn. Ne kɔni b'a lɔn. Ni ne y'a fɔ ko n t'a lɔn, an bɛɛ be kɛ kelen ye, ne fana be kɛ galontigɛla ye. Nga, ne b'a lɔn, n b'a ka kuma bato fana. 56 Aw faa Ibrayima nisɔn tun diyara, bari a miirila ko a bena ne ka tile ye. A do y'a ye, o nisɔndiya nin y'a wasa.» 57 Zuwifu nunu ko: «E yɛrɛ sii ma saan bi duuru bɔ fɔlɔ, e ko i ye Ibrayima ye!» 58 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko sanni Ibrayima ka wolo, ne tun be yen.» 59 O la, u ye kabakuruw cɛ k'u be Yezu bon, nga a dogora ka bɔ Alabatosoba kɔnɔ.

9

1 Yezu tɛmɛtɔ ye cɛɛ dɔ ye min fiɲɛntɔman wolola. 2 Kalandenw ye Yezu ɲininga ko: «Karamɔgɔ, mun na cɛɛ nin fiɲɛntɔman wolola? Ale yɛrɛ ka hakɛ kosɔn wa, walima a wolobagaw ta?» 3 Yezu y'u jaabi ko: «Ale ka koo tɛ, a somɔgɔw fana ka koo tɛ. Nga nin kɛra, waasa Ala ka sebagaya ka yira o sababu la. 4 Tile be yen tuma min na, an ka kan ka n cibaga ka baara kɛ o waati la le. Yanni dɔɔni, ni suu kora, baara te se ka kɛ tugu. 5 Ka ne to diɲɛ na, ne le ye diɲɛ ka yeelen ye.» 6 Yezu y'o kuma nunu fɔ ka ban minkɛ, a y'a daji tu duguma ka bɔgɔ nɔɔni n'o ye k'a mɔ fiɲɛntɔcɛ ɲaa na 7 k'a fɔ a ye ko: «Taga ko Silowe jii la.» (Silowe kɔrɔ ko ciden.) Fiɲɛntɔ nin tagara ko yen, a kɔsegitɔ, a tun be yeli kɛra. 8 A sigiɲɔgɔn minw tun b'a lɔn ka kɔrɔ saraka daali la, olu nan'a ye, u y'a fɔ ko: «Min tun be sigi yan ka daalili kɛ, ale tɛ wa?» 9 Dɔw ko ale yɛrɛ lo. Dɔw ko ale tɛ, ko u bɔra ɲɔgɔn ma le. Nga cɛɛ ko: «Ne yɛrɛ yɛrɛ lo.» 10 U y'a ɲininga ko: «Ɔnhɔn, i ɲaa do yɛlɛla cogo di?» 11 A y'u jaabi ko: «U be cɛɛ min wele ko Yezu, ale lo ye bɔgɔ kɛ ka n ɲaa mɔ n'a ye ko n ka taga ko Silowe jii la. Ne tagara ko, ne ɲaa yɛlɛla.» 12 U y'a ɲininga ko: «A be min?» A y'u jaabi ko ale m'a lɔn. 13 Cɛɛ min tun ye fiɲɛntɔ ye, u y'ale minɛ ka taga n'a ye Fariziɲɛw fɛ. 14 K'a sɔrɔ lafiɲɛlon tun lo Yezu ye bɔgɔ nɔɔni ka cɛɛ ɲaa yɛlɛ n'a ye. 15 Fariziɲɛw fana ye cɛɛ ɲininga ko a ɲaa yɛlɛla cogo di. A y'u jaabi ko: «A ye bɔgɔ mɔ n ɲaa na, n ye n ɲaa ko, n be yeli kɛ sisan.» 16 Fariziɲɛ nunu dɔw y'a fɔ ko: «Ale cɛtɔgɔ nin te lafiɲɛlon bato. O tuma na, a ma bɔ Ala fɛ.» Nga dɔw ko: «Hakɛkɛla be se ka kabako nin ɲɔgɔn kɛ wa?» O yɔrɔ la, u daa fɔnna ɲɔgɔn kɔ. 17 U ye cɛɛ ɲininga tugu ko: «Cɛɛ min y'i ɲaa yɛlɛ nin, ele be mun le fɔ a ka koo la?» A y'u jaabi ko: «Cɛɛ nin ye kira le ye.» 18 O bɛɛ n'a ta, zuwifuw ma sɔn ka l'a la ko cɛɛ nin tun ye fiɲɛntɔ ye ka kɔrɔ, fɔɔ u y'a ka somɔgɔw le wele 19 k'u ɲininga ko: «Cɛɛ nin y'aw ka woloden ye wa? Aw ko a fiɲɛntɔman le wolola! A do kɛra di a be yeli kɛ sisan?» 20 A wolobagaw y'u jaabi ko: «Anw kɔni y'a lɔn ko an deen lo, a fana fiɲɛntɔman le wolola. 21 A ɲaa yɛlɛko, an te dɔ lɔn o la. Aw k'a yɛrɛ ɲininga o la, denmisɛn tɛ, a ka kan ka se k'o ɲafɔ aw ye.» 22 A wolobagaw y'o fɔ bari u tun be siran u ka siya ɲamɔgɔw ɲa. U bɛnnin tun b'a la ko ni mɔgɔ o mɔgɔ y'a fɔ ko Yezu ye Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, k'o tigi seen tena don kalanso kɔnɔ tugu. 23 O kama, a wolobagaw y'a fɔ k'u k'a yɛrɛ ɲininga, ko denmisɛn tɛ. 24 Fariziɲɛw ye cɛɛ wele tugu k'a fɔ a ye ko: «Anw y'a lɔn ko i ɲaa yɛlɛbaga nin ye hakɛkɛla ye. Tiɲɛ fɔ an ye Ala kama.» 25 A y'u jaabi ko: «Ne kɔni m'a lɔn ni hakɛkɛla lo dɛ! Ne be koo kelen dama lɔn, ne tun ye fiɲɛntɔ ye, nga sisan ne be yeli kɛ.» 26 U y'a ɲininga ko: «A ye mun le kɛ i la? A y'i ɲaa yɛlɛ cogo di?» 27 Cɛɛ y'u jaabi ko: «Ne tun kɔnna k'o ɲafɔ aw ye, aw m'aw tulo malɔ n fɛ. Mun na aw b'a fɛ k'o kuma kelen nin lamɛn tugu? Kɔni aw fana t'a fɛ ka kɛ a ka kalandenw ye dɛ!» 28 Fariziɲɛw y'a daminɛ ka cɛɛ nɛni, u y'a fɔ a ye ko: «E le y'a ka kalanden ye. Anw kɔni ye Musa ka kalandenw ye. 29 An y'a lɔn ko Ala kumana Musa fɛ. Nga nin do, an t'a bɔyɔrɔ lɔn.» 30 Cɛɛ y'a fɔ u ye ko: «Aa, nin le ye kabako nin ye. Aw m'a bɔyɔrɔ lɔn k'a sɔrɔ a ye ne ɲaa yɛlɛ. 31 An kɔni b'a lɔn ko Ala te hakɛkɛla ka daalili jaabi. Nga mɔgɔ min be siran Ala ɲa n'a b'a sago kɛ, a b'ale lo jaabi. 32 An m'a mɛn ka ye fɔlɔ ko mɔgɔ min fiɲɛntɔman wolola, ko dɔ y'o ɲaa yɛlɛ. 33 Ni cɛɛ nin tun ma bɔ Ala fɛ, a tun tena se ka foyi kɛ.» 34 U y'a fɔ a ye ko: «Ele ye hakɛkɛla ye kabini e wolotuma, e be na lɔ yan ko i b'an kalan!» U y'a gwɛn ka bɔ kɛnɛma. 35 Yezu y'a mɛn k'u y'a gwɛn minkɛ, a nan'a kunbɛn. A y'a ɲininga ko: «I lara Mɔgɔ Dencɛ la wa?» 36 Cɛɛ y'a jaabi ko: «Kɔrɔ, jɔn lo, waasa ne ka l'a la?» 37 Yezu ko: «I y'a ye ka ban. Ale lo be kumana i fɛ ten jaati.» 38 Cɛɛ ko: «Ne lara e la Matigi.» A y'a kunbiri gwan Yezu kɔrɔ. 39 O kɔ, Yezu ko: «Ne nana diɲɛ nin na kiti le kama. O la, minw ɲaa te yeli kɛ, olu ɲaa ka yɛlɛ. Minw be yeli kɛ, olu ka fiɲɛn.» 40 Fariziɲɛ minw tun be n'a ye o yɔrɔ la k'a ka kuma nin mɛn, olu y'a ɲininga ko: «Anw fana ye fiɲɛntɔw ye wa?» 41 Yezu y'u jaabi ko: «N'aw tun fiɲɛnnin lo, hakɛ tun tena sɔrɔ aw kan. Nga aw b'a fɔ minkɛ ko aw be yeli kɛ, o kama, aw ka hakɛ b'aw kan.»

10

1 Yezu ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni mɔgɔ min ma don ni wɛɛrɛ daa ye, fɔɔ ka pan ka don ni faan wɛrɛ ye, o tigi ye soon ye, benkannikɛla lo. 2 Nga min be don ni wɛɛrɛ daa ye, ale lo ye saga nunu dɛndɛbaga ye. 3 Daa kɔlɔsibaga be daa yɛlɛ a ye. Sagaw be mɛnni kɛ a fɛ, minw y'a taw ye, a b'u tɔgɔw wele kelen kelen ka bɔ n'u ye kɛnɛma. 4 N'a bɔra n'a ta nunu bɛɛ ye kɛnɛma ka ban, a be bila u ɲa, u be tugu a kɔ, bari u b'a kaan lɔn. 5 U tena tugu mɔgɔ wɛrɛ kɔ fewu, u bena boli a ɲa yɛrɛ, bari u te ale kaan lɔn.» 6 Yezu y'o talen nin la u ye. Nga, u m'a famu. 7 Yezu y'a fɔ tugu ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko sagaw be don ni daa min ye wɛɛrɛ kɔnɔ, ne lo. 8 Minw bɛɛ kɔnna ne ɲa, olu bɛɛ ye soonw ni benkannikɛlaw le ye. Nga sagaw ma mɛnni kɛ u fɛ. 9 Ne le ye donda ye. Ni mɔgɔ min donna n'o daa ye, o tigi bena kisi. A bena don, ka bɔ, k'a ka dumuni sɔrɔ. 10 Soon kɔni te na foyi kama ni soɲali ni fagali ni cɛnni tɛ. Ne nana waasa mɔgɔw ka kisi ani u ka hɛrɛ ka sabati. 11 Ne ye sagaw dɛndɛbagaɲuman ye. Sagaw dɛndɛbaga ɲanaman b'a nii di a ka sagaw kosɔn. 12 Nga min b'u dɛndɛ a yɛrɛ ka nafa kosɔn n'a ta te sagaw ye, n'ale ye wara natɔ ye, a be sagaw to, ka boli. Wara be minɛni kɛ, sagaw be jɛnsɛn. 13 A be boli bari wariɲinila dama lo, a mako te sagaw fagako la. 14 Ne ye sagaw dɛndɛbaga ɲanaman ye. Ne be n ka sagaw lɔn, n ka sagaw fana be n lɔn. 15 O la, ne be n Faa lɔn, n Faa fana be n lɔn. Ne be n nii di n ka sagaw kosɔn. 16 Saga dɔ wɛrɛw be ne fɛ minw te wɛɛrɛ nin kɔnɔ. Fɔɔ n ka na n'u ye. U bena na n kaan mɛn. U bɛɛ be kɛ kulu kelen ye, ani dɛndɛbaga kelen u kɔ. 17 N Faa be n kanu, bari, ne be n nii saraka janko ka tila k'a sɔrɔ tugu. 18 Mɔgɔ si te ne nii bɔ dɛ, ne yɛrɛ le b'a di. See be ne ye k'a di, see be ne ye k'a minɛ tugu. N Faa y'o le ɲini n fɛ.» 19 O kuma nunu nana ni farali ye zuwifuw cɛma tugu. 20 U caaman tun b'a fɔra ko: «Jinatɔ lo, a kuun wilila, a lamɛnkun?» 21 Dɔw ko: «A ka kuma nunu te jinatɔ kumaw ye han! Jina be se ka fiɲɛntɔ ɲaa yɛlɛ wa?» 22 Alabatosoba saniya ɲanagwɛ tun be kɛra Zeruzalɛmu, nɛnɛ tuma na. 23 Alabatosoba donda yɔrɔ min be wele ko Solomani ka bulonda, Yezu tun be yalaya la yen. 24 Zuwifuw tagar'a lamini k'a ɲininga ko: «I be waati jumɛn le kɔnɔ ka sɔrɔ ka tiɲɛ fɔ an ye? N'o y'a sɔrɔ i ye Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, a fɔ an ye ka gwɛ.» 25 Yezu y'u jaabi ko: «Ne y'a fɔ aw ye ka ban, nga aw te lara ne la. O bɛɛ n'a ta, ne be kɛwali minw kɛ n Faa tɔgɔ la, o be ne ka koo yira fana. 26 Aw te la ne la bari aw te n ka sagaw dɔw ye. 27 Ne be n ka sagaw lɔn, u be mɛnni kɛ n fɛ, u be tugu n kɔ. 28 Ne fana be nii banbali di u ma. U tena halaki abada, mɔgɔ si fana te se k'u bɔsi n na. 29 N Faa min y'u di n ma, ale ka bon ni fɛɛn bɛɛ ye. Mɔgɔ te yen min be se ka fɛɛn bɔsi n Faa bolo. 30 Ne ni n Faa ye kelen ye.» 31 Zuwifu nunu wilila tugu ka kabakuruw cɛ k'u b'a bon. 32 O la, Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ne ye koɲuman caaman kɛ n Faa barika la, aw y'u ye. Aw b'a fɛ ka ne bon olu jumɛn lo kama?» 33 U y'a jaabi ko: «Anw m'a fɔ ko an b'i bon koɲuman kɛnin kama, nga anw b'a fɛ k'i bon bari i ye kuma fɔbali fɔ. Ele adamadentɔ, i b'a fɔ ko i ye Ala ye!» 34 Yezu y'u jaabi ko: «Ala ko: ‹Aw ye batofɛn dɔw ye.› O ma sɛbɛn aw ka sariyasɛbɛ kɔnɔ wa? 35 Ala ye min fɔ, o ye kuma yɛlɛmabali ye. A tun be kumana mɔgɔ le fɛ, n'a y'a fɔ u ye ko: ‹Aw ye ala dɔw ye.› 36 Ala ye mɔgɔ min woloma k'a ci diɲɛ na, aw ko ale ma: ‹I ye kuma fɔbali fɔ.› Bari ne y'a fɔ ko ne ye Ala Deen ye. 37 N'o y'a sɔrɔ ni ne te n Faa ka kɛwaliw kɛ, aw kana la ne la. 38 Nga ne b'o kɛra, o bɛɛ n'a ta, aw te lara ne la. Ayiwa, n be baara minw kɛra, aw ye la olu la, janko aw ka se k'a lɔn ko n Faa be ni ne ye, ko ne be ni n Faa ye.» 39 O la, u tun b'a fɛ k'a minɛ tugu nga a sera k'a yɛrɛ bɔsi u bolo. 40 Zan tun ye mɔgɔ batizeli daminɛ Zurudɛn baji kɔ yɔrɔ min na, Yezu segira ka taga to o yɔrɔ la. 41 Mɔgɔ caaman tagar'a fɛ. U tun be to k'a fɔ ko: «Zan kɔni ma kabakow kɛ, nga a ye min bɛɛ fɔ cɛɛ nin ka koo la, a bɛɛ kɛra tiɲɛ ye.» 42 Mɔgɔ caaman y'u jigi la Yezu kan o yɔrɔ la.

11

1 Cɛɛ dɔ bananin tun be Betani, Mariyamu n'a kɔrɔmuso Marita ka dugu la, a tɔgɔ ko Lazari. 2 Ale Mariyamu le tun ye tulu kasadiman bon Matigi seen kan ani k'a kunsigi kɛ k'a jɔsi, ale balimacɛ Lazari le tun man kɛnɛ. 3 U ye mɔgɔ bila ka taga fɔ Yezu ye ko: «Matigi, i tericɛ man kɛnɛ.» 4 Yezu y'u ka kuma mɛn ka ban tuma min na, k'a fɔ ko: «Bana nin t'a fagata ye, nga a kɛra janko boɲa ka la Ala n'a Dencɛ kan.» 5 Marita, n'a dɔgɔmuso, ni Lazari koo tun ka di Yezu ye. 6 A ye Lazari ka bana koo mɛn tuma min na, a tun be yɔrɔ min na, a ye tile fila kɛ yen. 7 O kɔ, a y'a fɔ a ka kalandenw ye k'u ka to u be kɔsegi Zude mara la. 8 A ka kalandenw y'a fɔ a ye ko: «Karamɔgɔ, zuwifuw tun b'a fɛ k'i bon ni kabakuru ye a ma mɛn, e do ko an ka segi ka taga Zude mara la.» 9 Yezu y'u jaabi ko: «Lɛrɛ tan ni fila te tile kelen kɔnɔ wa? Ni mɔgɔ min be taama tilefɛ, a te talon, bari a be yeli kɛ tile barika la, 10 nga, ni mɔgɔ dɔ be taama sufɛ, a be talon, bari yeelen te yen.» 11 O kuma bɛɛ fɔnin kɔ, a y'a fɔ u ye ko: «An tericɛ Lazari be sinɔgɔra, nga ne be taga kunun.» 12 Kalandenw y'a fɔ a ye ko: «Matigi, n'a be sinɔgɔra, o kɔrɔ ko a bena kɛnɛya.» 13 Yezu tun be Lazari ka sayako le fɔra, nga kalandenw tun b'a miiri ko a tun be kumana sinɔgɔ yɛrɛ koo la. 14 O kɔ, Yezu y'a fɔ k'a gwɛ u ye ko: «Lazari sara. 15 Ne tun te yen minkɛ, o diyara ne ye, aw kosɔn, janko aw ka se ka jigi sɔrɔ. An ka taga fɛ.» 16 O la, Toma min tɔgɔ ko Filanin, ale y'a fɔ kalanden tɔ nunu ye k'u k'a to u be taga yen u bɛɛ ka sa ɲɔgɔn fɛ. 17 Yezu sera tuma min na, o y'a sɔrɔ Lazari suu tun ye tile naani kɛ kaburu la. 18 Betani ni Zeruzalɛmu furancɛ tun te tɛmɛ kilo saba ɲɔgɔn kan. 19 Zuwifu caaman tun tagara Betani janko u ka se ka Marita ni Mariyamu jigi tugu u balimacɛ ka sayako la. 20 Marita y'a mɛn tuma min na ko Yezu be nana, a tagar'a kunbɛn. O y'a sɔrɔ Mariyamu tun siginin be soo kɔnɔ. 21 Marita y'a fɔ Yezu ye ko: «Matigi, ni e tun be yan, ne balimacɛ tun tena sa. 22 Nga hali sisan ne lanin b'a la ko e mana fɛɛn o fɛɛn daali Ala fɛ, a bena o kɛ e ye.» 23 Yezu y'a jaabi fana ko: «I balimacɛ bena kunun.» 24 Marita y'a fɔ a ye tugu ko: «Ne y'a lɔn ko a bena kunun diɲɛ labanlon na.» 25 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ne le be suuw kunun, ne be nii di, ni mɔgɔ min lara ne la hali n'o tigi sara, a bena kunun. 26 Ani ka mɔgɔ o mɔgɔ to nii na, n'a lara ne la, a tena sa fewu. I lara o la wa?» 27 A y'a jaabi ko: «Ɔnhɔn Matigi, ne lanin b'a la ko e le ye Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, Ala Dencɛ, min ka kan ka na diɲɛ na.» 28 A y'o kuma nunu fɔ ka ban dɔrɔn, a tagara Mariyamu wele dogo la k'a fɔ ale ye ko: «Karamɔgɔ nana, a ko i ka na.» 29 Mariyamu y'o mɛn dɔrɔn, a sinna ka wili ka taga Yezu fɛ. 30 O y'a sɔrɔ Yezu ma don dugu kɔnɔ fɔlɔ. Marita tun y'a kunbɛn yɔrɔ min na, a tun b'o yɔrɔ la halibi. 31 Zuwifu minw tun be ni Mariyamu ye soo kɔnɔ k'a jigi tugu, olu y'a ye a sinna ka wili ka bɔ dɔrɔn, olu tugura a kɔ. U tun b'a miiri ko a be tagara kaburu yɔrɔ la ka kasi. 32 Mariyamu sera Yezu fɛ dɔrɔn, a y'a kunbiri gwan a kɔrɔ k'a fɔ a ye ko: «Matigi, ni e tun be yan, ne balimacɛ tun tena sa.» 33 Yezu y'ale ni zuwifuw kasitɔ ye, o y'a dusu kasi, u makari y'a minɛ. 34 A y'u ɲininga ko: «Aw y'a suu don yɔrɔ jumɛn?» U ko: «Matigi, na taga o yɔrɔ filɛ.» 35 Yezu kasira. 36 O la, zuwifu minw tun be yen, olu y'a fɔ ko a koo tun ka d'a ye dɛ. 37 Nga dɔw y'a fɔ ko: «Ale min tun ye fiɲɛntɔ ɲaa yɛlɛ, a tun te se ka Lazari bali saya ma wa?» 38 Yezu dusu kasira tugu, a tagara kaburu yɔrɔ la. Kaburu nin tun ye farawo ye, u ye kabakuru kɛ k'a datugu. 39 Yezu y'a fɔ ko u ka kabakuru bɔ kaburuda la. Cɛɛ min banna, ale balimamuso Marita y'a fɔ a ye ko: «Matigi, a kasa ka kan ka bɔ sisan, bari a suu donna bii y'a tile naani ye.» 40 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ne tun m'a fɔ i ye ko ni lanaya b'i la, ko i bena Ala ka sebagaya ye wa?» 41 U ye kabakuru bɔ yen, o kɔ Yezu y'a ɲaa kɔrɔta sanfɛ k'a fɔ ko: «N Faa, ne be barika la i ye bari i ye ne jaabi. 42 Ne y'a lɔn ko i be ne jaabi tuma bɛɛ, nga ne b'o fɔra janko mɔgɔ minw be ne lamini na, olu ka l'a la ko ele le ye ne ci.» 43 A y'o kuma fɔ ka ban tuma min na, a pɛrɛnna ko: «Lazari, wili ka bɔ.» 44 Lazari min tun sara, a kununna ka bɔ kaburu la. Fani melekenin tun b'a bolo n'a seen na, ani dɔ tun kɛnin be k'a ɲaa siri. Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw k'a foni k'a to a ka taga.» 45 Zuwifu minw tun nana Mariyamu fɛ, u ye Yezu ka koo kɛnin ye minkɛ, u caaman lara a la. 46 Nga dɔw tagara Fariziɲɛw fɛ, Yezu ye koo min kɛ, k'o lakali u ye. 47 Sarakalasebagaw ni Fariziɲɛw ye ɲɔgɔnye kɛ k'a fɔ ko: «An bena mun le kɛ? Bari cɛɛ nin be kabako caaman kɛ. 48 N'an y'a to n'a tagara ɲa, mɔgɔ bɛɛ bena l'a la, o seen fɛ, Ɔrɔmukaw bena na k'an ka yɔrɔ senuman n'an ka siya halaki.» 49 Sarakalasebagaw kuntigiba min tun be yen o saan na, a tɔgɔ ko Kayifu, ale y'a fɔ u ye ko: «Aw te foyi faamu. 50 Aw fana m'a lɔn ko mɔgɔ kelen ka sa jama kosɔn janko an ka siya bɛɛ kana halaki, k'o ka fisa wa?» 51 O kuma nin ma bɔ a yɛrɛ la, o saan nin na, ale lo tun ye sarakalasebagaw kuntigiba ye, a tun ye kirayakuma le fɔ ten ko Yezu ka kan ka sa zuwifu siya kosɔn. 52 O fana tun te kɛ u ka siya dama kosɔn, nga Ala deenw minw jɛnsɛnnin be, a ka se k'olu lajɛn. 53 Kabini o loon, u bɛnn'a la k'u ben'a faga. 54 O le kosɔn Yezu tagara kongokolon faan fɛ dugudennin dɔ la min tɔgɔ ko Efarayimu. A n'a ka kalandenw tora o yɔrɔ la. A tun te sɔn ka taga zuwifuw cɛma tuma bɛɛ. 55 O waati la, zuwifuw ka Hɔrɔnya ɲanagwɛ loon tun sera ka ban. A tɔɔ tun tora tile damani, mɔgɔ caaman tun be bɔ dugudenninw na ka na Zeruzalɛmu janko k'u yɛrɛ saniya ka kɛɲɛ n'u ka landa ye. 56 Olu tun be Yezu yɔrɔ yaalala. K'u to Alabatosoba kɔnɔ, u b'a fɔra ɲɔgɔn ye k'o tuma na, a tena na ɲanagwɛ nin na wa? 57 Sarakalasebagaw ni Fariziɲɛw tun y'a fɔ ko ni mɔgɔ min ye Yezu yɔrɔ lɔn, k'u k'a yɔrɔ yira olu la, u be taga minɛ.

12

1 Hɔrɔnya ɲanagwɛ tun tora tile wɔɔrɔ, Yezu tagara Betani, Lazari ka dugu la a tun ye Lazari min sanin kunun. 2 O yɔrɔ la, u ye dumuni labɛn Yezu ye. Marita le tun be dumuni dira u ma. Lazari fana tun be dumunikɛlaw cɛma. 3 Mariyamu ye daganin dɔ ta, o fanin tun be tulu kasadiman ɲanaman na, min sɔngɔ ka gwɛlɛ kosɔbɛ. A y'o bɔn Yezu seenw kan ka tila k'a kunsigi kɛ k'a seenw jɔsi, soo bɛɛ fara a kasa la. 4 Zuda Isikariyɔti, n'o ye kalandenw la dɔ ye, ale min ben'a don bolo la, ale y'a fɔ ko 5 mun na u ma tulu kasadiman nin feere warigwɛ deen kɛmɛ saba la, janko k'o wari di fantanw ma. 6 A tun y'o kuma nin fɔ, a ma kɛ ko fantanw makari le tun b'a la dɛ, nga soon tun lo. Ale lo tun b'u ka wari mara, ni wari min dira a ma ko a k'a mara, a b'o dumu. 7 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Muso nin to ɲasuma na, a ye tulu kasadiman nin kɛ ne kan, ne suu donlon kama. 8 Aw bena to ni fantanw ye tuma bɛɛ, nga ne tena kɛ n'aw ye tuma bɛɛ.» 9 Zuwifuw caaman tun y'a mɛn ko Yezu be Betani minkɛ, u y'a daminɛ ka na yen, u tun te na Yezu dama kama, nga Lazari fana kama, a tun ye min kunun. 10 O la, sarakalasebagaw y'a latigɛ ko Lazari fana ka kan ka faga. 11 Bari Lazari kosɔn zuwifuw caaman bɔra olu kɔ ka la Yezu la. 12 O dugusagwɛ, jamaba min tun nana ɲanagwɛ nin na, olu y'a mɛn ko Yezu be nana Zeruzalɛmu. 13 U ye tenfuraburuw tigɛ ka bɔ ka taga kunbɛn, u tun be pɛrɛn k'a fɔ ko: «An b'i tanu! E min be nana Matigi tɔgɔ la, Isirayɛli ka masacɛ, Ala ka barika don i la.» 14 Yezu ye faliden dɔ sɔrɔ ka yɛlɛ o kan i ko a fɔra Ala ka kuma na cogo min na ko: 15 «Siyɔnkaw, aw kana siran, aw ka masacɛ natɔ filɛ, a be faliden kan.» 16 O koo nin kɛtuma na, kalandenw tun ma kɔn k'o faamu, nga Ala ye Yezu boɲa tuma min na, u hakili sɔrɔla ka jigi a la k'o kuma nunu tun sɛbɛnna ale lo koo la. O fana le kɛra a ye. 17 Yezu ye Lazari kunun k'a wele ka bɔ kaburu kɔnɔ jama min ɲana, olu y'a koo fɔ mɔgɔw ye. 18 Jama tun b'a kunbɛnna bari u tun y'a mɛn ko a y'o kabako kɛ. 19 Fariziɲɛw tora k'a fɔ ɲɔgɔn ye ko u tena se ka foyi ɲa tugu, ko mɔgɔ bɛɛ le be tugur'a kɔ. 20 Girɛki dɔw tun nana ɲanagwɛ nin seen fɛ janko u ka Ala bato. 21 U tagara Filipu fɛ min be bɔ Bɛtisayida, Galile mara la, k'a fɔ a ye ko: «N tericɛ, an b'a fɛ ka Yezu ye.» 22 Filipu tagar'a fɔ Andere fana ye, u fila bɛɛ jɛnna ka ta'a fɔ Yezu ye. 23 Yezu y'u jaabi ko: «Mɔgɔ Dencɛ ka kan ka boɲa sɔrɔ waati min na, o le sera sisan. 24 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni sumankisɛ ma toli dugukolo la, a be to a kelen, nga n'a tolila, o tuma na a be se ka kisɛ caaman kɛ. 25 Mɔgɔ min b'a fɛ k'a nii kisi, o tigi bena bɔnɔ, ni mɔgɔ min t'a nii jati diɲɛ kɔnɔ, o tigi bena nii banbali sɔrɔ. 26 Ni mɔgɔ min b'a fɛ ka baara kɛ ne ye, o tigi ka tugu ne kɔ, ne be yɔrɔ min na, ne ka baarakɛlaw fana bena kɛ o yɔrɔ le la. Ni mɔgɔ min be baara kɛ ne ye, n Faa bena boɲa la o tigi kan. 27 Sisan ne nii tɔɔrɔnin lo, ne bena mun le fɔ? N Faa, k'a fɔ ko i ka ne kisi nin waati tɔɔrɔ ma wa? Nga ne nakun le y'o ye. 28 N Faa, i k'i yɛrɛ tɔgɔ boɲa!» O waati yɛrɛ la, kumakan dɔ bɔra sankolo la, k'a fɔ ko: «Ne y'a boɲa, ne bena tila k'a boɲa tugu.» 29 Jama min tun be yen, olu y'a fɔ ko saan le pɛrɛnna, dɔw ko mɛlɛkɛ dɔ le kumana a fɛ. 30 Yezu y'a fɔ u ye tugu ko: «Kumakan min mɛnna, o ma kɛ ne kosɔn, a kɛra aw le kosɔn. 31 Diɲɛ kitiwaati sera sisan yɛrɛ, diɲɛ nin kuntigi bena gwɛn ka bila kɛnɛma. 32 Ne kɔni, ni ne kɔrɔtara sanfɛ tuma min na, ne bena mɔgɔ bɛɛ sama ka na n fɛ.» 33 A tun b'a yɛrɛ ka sacogo le fɔra o kuma nin na. 34 Jama y'a fɔ a ye ko: «An y'a mɛn sariya la ko Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin bena to yen kudayi, e do b'a fɔ cogo di ko Mɔgɔ Dencɛ ka kan ka kɔrɔta sanfɛ? Jɔn le y'o Mɔgɔ Dencɛ ye?» 35 Yezu y'u jaabi ko: «Yeelen b'aw cɛma yanni dɔɔni halibi. Tuma min na o yeelen b'aw cɛma, aw ka banba ka taama o yeelen nin na, janko suu kana ko ka bali aw la, bari mɔgɔ min be taama dibi la, o tigi t'a taayɔrɔ lɔn. 36 Tuma min na yeelen b'aw cɛma, aw k'aw jigi la a kan, janko aw ka se ka kɛ mɔgɔ kɔnɔgwɛninw ye.» Yezu y'o kuma nunu fɔ u ye ka ban tuma min na, a bɔra u cɛma ka taga yɛrɛ dogo u la. 37 Yezu ye kabako caaman kɛ u ɲana, o bɛɛ la u ma l'a la. 38 O cogo la, kira Ezayi ye kuma min fɔ, o kɛra. A tun ko: «Matigi, jɔn le lara an ka fɔta la? Matigi y'a ka sebagaya yira jɔn na?» 39 U tun te se ka l'a la kuun min na, Ezayi y'o fɔ fana ko: 40 «Ala y'u kɛ fiɲɛntɔw ye janko u kana yeli kɛ. A y'u kɛ hakilitanw ye janko u kana faamuli kɛ. O la, Ala ko: ‹U te nimisa ka faran u ka kojuguw la, ne k'u kɛnɛya.› » 41 Ezayi y'o kuma fɔ bari a tun ye Yezu ka nɔɔrɔ ye, o la a kumana ale koo la. 42 O bɛɛ n'a ta, kuntigi caaman lara a la, nga Fariziɲɛw ɲasiran kosɔn u tun te sɔn k'u yɛrɛ yira, u tun be siran ko u bena u niin bɔ kalanso koo la. 43 Bari u mako tun be adamaden ka boɲa la ka tɛmɛ Ala ta kan. 44 O tuma na, Yezu pɛrɛnna ko: «Ni mɔgɔ min lara ne la, o tigi ma la ne dama na, nga Ala min ye n ci, a lara ale la, 45 ani mɔgɔ min ye ne ye, o tigi ye n cibaga fana ye. 46 Ne nana diɲɛ na i n'a fɔ yeelen, janko mɔgɔ o mɔgɔ lara ne la, o tigi kana to dibi la. 47 Ni mɔgɔ min ye ne ka kuma mɛn, n'a ma sɔn k'o bato, a ma kɛ ko ne le b'o tigi kitira, bari n ma na janko ka adamadenw kiti, nga waasa k'u kisi. 48 Mɔgɔ min banna ne la ani a ma sɔn n ka kuma ma, o tigi kitibaga be yen, n ye kuma min fɔ, o le ben'a tigi kiti diɲɛ labanlon na. 49 Ne ma kuma n yɛrɛ ma, nga n Faa min ye n ci ka na, ne ka kan ka kuma minw fɔ, ale lo y'o fɔ n ye. 50 Ani ne b'a lɔn ko nii banbali be sɔrɔ o kuma nin barika la. O le y'a to n Faa ye koo nunu fɔ n ye cogo min na, n fana b'o fɔ ten.»

13

1 Hɔrɔnya ɲanagwɛ tun ma se fɔlɔ, Yezu tun y'a lɔn ko ale ka bɔwaati sera diɲɛ na ka ta'a Faa fɛ. A ka mɔgɔ minw tun be diɲɛ na, olu koo tun ka d'a ye, a y'u kanu fɔɔ ka taga se a daan na. 2 K'u to dumuni na, ale n'a ka kalandenw, o y'a sɔrɔ Sutana tun ye Simɔn deen Zuda Isikariyɔti kɔnɔ fa ka ban ni Yezu janfako ye. 3 Yezu tun y'a lɔn ko a Faa ye koo bɛɛ don ale bolo, ani ko ale bɔra Ala fɛ, ani a ka kan ka segi Ala fɛ tugu. 4 A wilila ka bɔ dumuni kunna k'a ka foroca bɔ, ka fani wɛrɛ ta k'a cɛɛ siri n'o ye. 5 O kɔ, a ye jii don minan dɔ kɔnɔ, k'a daminɛ k'a ka kalandenw seen ko, k'a cɛsirifani kɛ k'u jɔsi. 6 A sera Simɔn Piyɛri ma tuma min na, Piyɛri y'a fɔ a ye ko: «Matigi, ele bena ne seen ko wa?» 7 Yezu y'a jaabi ko: «Ne be koo min kɛra ten, e t'o faamuna sisan, nga kɔfɛ, i bena o faamu.» 8 Piyɛri y'a fɔ a ye ko: «E tena ne seen ko abada!» Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ni ne m'i seen ko, i tena niyɔrɔ sɔrɔ ne fɛ.» 9 A y'a fɔ Yezu ye ko: «A kana dan n seen dama ma, nga n bolo ni n kuun fana ko.» 10 Yezu y'a fɔ a ye tugu ko: «Ni mɔgɔ min kora ka ban, o tigi mako t'a la ka ko tugu fɔɔ k'a seen dama le ko, bari a fari saniyanin lo ka ban. Aw gwɛnin lo, nga aw bɛɛ tɛ.» 11 Mɔgɔ min tun ben'a don mɔgɔjuguw bolo, a tun b'o tigi lɔn. O le y'a to a ko: «Aw bɛɛ gwɛnin tɛ.» 12 A y'u seen ko ka ban tuma min na, a y'a ka faniw ta k'u don ka sigi dumuni kunna tugu k'a fɔ u ye ko: «Ne ye koo min kɛ aw ye, aw y'o faamu wa? 13 Aw be ne wele ko karamɔgɔ ani Matigi, o bɛnnin lo, bari ne y'o le ye. 14 Ni ne y'aw seen ko, ne min ye aw ka Matigi ni karamɔgɔ ye, aw fana ka kan ka ɲɔgɔn seen ko ten. 15 Ne y'o kɛ janko k'o ɲaa yira aw la. Ne ye fɛɛn min kɛ aw ye, aw k'o ɲɔgɔn kɛ aw mɔgɔɲɔgɔnw ye. 16 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko baaraden man fisa n'a kuntigi ye, walima ciden man fisa n'a cibaga ye. 17 Sisan aw y'o koo lɔn, n'aw y'o koo nin kɛ, aw dagamuna. 18 Ne te kumana aw bɛɛ koo la dɛ. Ne ye minw woloma, ne be olu lɔn, nga min fɔra Ala ka kuma na, fɔɔ o ka kɛ. A tun fɔra ko: ‹Min tun be dumuni kɛ ni ne ye, ale lo wilila ne kama.› 19 Ne be kɔn k'o fɔ aw ye yann'o ka se, janko n'o kɛra loon min na, ne ko ne ye min ye, aw ka l'a la ko ne y'o le ye. 20 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni mɔgɔ min ye ne ka ciden minɛ ka ɲa, o tigi ye ne le minɛ ka ɲa. Ni min ye ne minɛ ka ɲa, o tigi fana ye ne cibaga le minɛ ka ɲa.» 21 Yezu y'o kuma nunu fɔ ka ban dɔrɔn, a hakili ɲagamina kosɔbɛ, a y'a fɔ ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko, aw dɔ bena ne don mɔgɔjuguw bolo.» 22 Kalandenw tora ka ɲɔgɔn filɛfilɛ, u tun m'a lɔn ko a be mɔgɔ min koo fɔra. 23 Kalanden nunu cɛma, min koo tun ka di Yezu ye kosɔbɛ, ale tun siginin b'a gɛrɛfɛ. 24 Simɔn Piyɛri y'a bolo kɛ k'a fɔ ale ye ko a k'a ɲininga ni mɔgɔ min lo. 25 O kalanden nin y'a yɛrɛ jɛngɛ Yezu faan fɛ, k'a ɲininga ko: «Matigi, jɔn lo?» 26 Yezu y'a jaabi ko: «Ne bena lɔgɔma nin sun k'a di mɔgɔ min ma, ale lo.» A ye lɔgɔma nin sun k'a di Simɔn deen Zuda Isikariyɔti ma. 27 A ye lɔgɔma nin di tuma min na, o waati yɛrɛ la Sutana y'a daminɛ ka baarajugu kɛ Zuda dusu la. Yezu y'a fɔ a ye ko: «E b'a fɛ ka fɛɛn min kɛ, i ka banba k'o kɛ.» 28 Kalanden tɔw si ma kuma nin kuun lɔn. 29 Dɔw tun b'a miiri ko Yezu y'a fɔ a ye ko a k'u ka makoyafɛn dɔ san ɲanagwɛ kama, walima ko a ka taga fɛɛn dɔ di fantanw ma, bari ale lo tun y'u ka warimarabaga ye. 30 Zuda y'o lɔgɔma nin minɛ k'a dumu ka ban tuma min na dɔrɔn, a wilila ka bɔ, o y'a sɔrɔ suu tun kora kosɔbɛ. 31 Zuda bɔra ka ban dɔrɔn, Yezu y'a fɔ ko: «Sisan kɔni Mɔgɔ Dencɛ ye boɲa sɔrɔ, Ala fana ye boɲa sɔrɔ a barika la. 32 Ni Ala ye boɲa sɔrɔ a barika la, Ala fana ben'a kɛ a be boɲa sɔrɔ, a bena o kɛ sisan yɛrɛ. 33 Ne deenw, ne be n'aw ye yanni waati dɔɔni dɔrɔn. O kɔ, aw bena ne yɔrɔ ɲini. Ne tun kɔnna k'a fɔ zuwifuw ye cogo min na k'u tena se ka na ne taayɔrɔ la, ne b'o koo kelen le fɔ aw ye fana. 34 «Ne be cikura di aw ma ko: aw ka ɲɔgɔn kanu, ne y'aw kanu cogo min na, aw fana ka ɲɔgɔn kanu ten. 35 Mɔgɔ bɛɛ ben'a lɔn o seen fɛ ko aw kɛra ne ka kalandenw ye, ni aw be ɲɔgɔn kanu.» 36 Simɔn Piyɛri y'a ɲininga ko: «Matigi, i be taga min?» A y'a jaabi ko: «Ne be taga yɔrɔ min na, e te se ka tugu ne kɔ ka taga o yɔrɔ la fɔlɔ, nga yanni waati dɔ, e bena se ka tugu ne kɔ.» 37 Piyɛri y'a fɔ a ye tugu ko: «Mun na ne te se ka tugu i kɔ sisan? Ne bena n nii d'i kosɔn.» 38 Yezu y'a jaabi ko: «I bena i nii di ne kosɔn. Nga tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ i ye ko sanni dondo ka kasi, i ben'a fɔ siɲɛ saba ko i te ne lɔn.»

14

1 Yezu y'a fɔ a ka kalandenw ye ko: «Aw hakili kana ɲagami. Aw lara Ala la, aw ye la ne fana na. 2 Boon caaman be n Faa ka luu kɔnɔ, n'o te ne tun ten'a fɔ ko ne be taga yɔrɔ labɛn aw ye. 3 Ni n tagar'a labɛn ka ban, n bena kɔsegi ka n'aw ta ka taga n'aw ye, janko ne be yɔrɔ min na, aw fana ka kɛ yen. 4 Aw be ne taayɔrɔ sira lɔn.» 5 Toma y'a fɔ a ye ko: «Matigi, an t'i taayɔrɔ lɔn, an fana bena kɛ di k'a sira lɔn?» 6 Yezu y'a jaabi ko: «Ne le ye sira, ni tiɲɛ, ani nii dibaga ye. Mɔgɔ si te se n Faa fɛ ni ne sababu tɛ. 7 N'aw be ne lɔn, aw bena n Faa fana lɔn, sisan aw yɛrɛ y'a lɔn ka ban, aw y'a ye fana.» 8 Filipu y'a fɔ a ye ko: «I Faa yira an na, o b'an wasa.» 9 Yezu y'a fɔ Filipu ye ko: «Ne be n'aw ye kabini tumajan, o bɛɛ n'a ta, e ma ne lɔn wa Filipu? Ni mɔgɔ min ɲaa lara ne kan, o tigi ye n Faa fana ye, mun na e b'a fɔ ko ne ka n Faa yira aw la? 10 I lanin t'a la ko ne ni n Faa bɛɛ ye kelen ye wa? Ne be kuma minw fɔ, ne t'o fɔ n yɛrɛ ma, n Faa min ni ne ye kelen ye, ale lo b'a ka baara kɛ. 11 Aw ye la ne la, ne ni n Faa bɛɛ ye kelen ye. N'aw ma la ne ka kuma na, aw ka la u la kɛwali nunu kosɔn. 12 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko mɔgɔ min lara ne la, o tigi bena se ka ne ka kɛwaliw ɲɔgɔn kɛ. A yɛrɛ bena koo dɔw kɛ minw ka bon ni ne taw ye, bari ne be taga n Faa fɛ. 13 Aw mana fɛɛn o fɛɛn daali ne tɔgɔ la, ne bena o kɛ, janko ka boɲa la Faa kan, a Dencɛ barika la. 14 N'aw ye fɛɛn min ɲini ne tɔgɔ la, ne bena o kɛ.» 15 «N'aw be ne kanu, aw bena ne ka kuma bato. 16 Ne bena n Faa Ala daali a be dɛmɛbaga wɛrɛ ci aw ma, janko ale ka to ni aw ye tuma bɛɛ. 17 Ale lo ye Nii Senuman ye, Tiɲɛtigi. Diɲɛ mɔgɔw te se ka sɔn a ma bari u t'a yera, u fana m'a lɔn. Aw kɔni b'a lɔn, bari a be n'aw ye, a bena sigi aw kɔnɔ. 18 Ne tena aw to aw kelen na, ne bena segi ka na aw fɛ. 19 Yanni waati dɔɔni diɲɛ mɔgɔw tena ne ye tugu, nga aw bena ne ye. Ne be nii na min kɛ, o la, aw fana bena to nii na. 20 O loon na, aw ben'a lɔn ko ne ni n Faa bɛɛ ye kelen ye, ko aw ni ne fana ye kelen ye. 21 Mɔgɔ min ye ne ka kuma mɛn k'a bato, o tigi le be ne kanu. Mɔgɔ min be ne kanu, n Faa fana bena o tigi kanu, ne fana bena o tigi kanu ka ne yɛrɛ yira a la.» 22 Zude, min be danna Zuda Isikariyɔti la, ale y'a fɔ Yezu ye ko: «Matigi, mun na e bena i yɛrɛ yira anw dama na n'i t'i yɛrɛ yira mɔgɔ tɔw la?» 23 Yezu y'a jaabi ko: «Ni mɔgɔ min be ne kanu, o tigi bena ne ka kuma bato, n Faa bena o tigi kanu fana, anw bena na o tigi fɛ ka to n'a ye. 24 Mɔgɔ min te ne kanu, o tigi fana te ne ka kuma bato. Aw be kuma min mɛnna ne fɛ, o tɛ ne yɛrɛ ka kuma ye, nga n Faa min ye n ci, ale ta lo. 25 Ne y'o koo bɛɛ fɔ aw ye ka ne to aw cɛma. 26 Nga Dɛmɛbaga, min ye Nii Senuman ye, n Faa bena min ci n tɔgɔ la, ale ben'aw kalan koo bɛɛ la, ani ne ye koo minw bɛɛ fɔ aw ye, a ben'aw hakili jigi o bɛɛ la. 27 Ne be hɛrɛ le di aw ma, hɛrɛ min be bɔ ne fɛ, ne be o le di aw ma, ne t'a dira i n'a fɔ diɲɛ mɔgɔw b'a kɛ cogo min na. Aw hakili kana ɲagami, aw kana siran. 28 Aw y'a mɛn ka ban ne fɛ ko ne be taga, o kɔ n bena kɔsegi ka na aw fɛ. N'aw tun be ne kanu, aw tun bena nisɔndiya, bari ne be taga n Faa fɛ, ale ka bon ni ne ye. 29 Ne y'o fɔ aw ye kabini sisan, n'o ma kɛ fɔlɔ, janko n'o kɛra tuma min na, aw ka la ne la. 30 K'a ta sisan ma, ne tena kuma caaman fɔ aw ye tugu, bari diɲɛ nin kuntigi be nana. A te se ne kɔrɔ. 31 Nga diɲɛ mɔgɔw ka kan k'a lɔn ko ne be n Faa kanu, o la, a ye min fɔ ne ye, ne b'o le kɛ. Aw ye wili an ka bɔ yan.»

15

1 A y'a fɔ tugu ko: «Ne le ye ɛrɛzɛnsunsɔbɛ ye, n Faa le y'a tigi ye. 2 Bolo minw bɛɛ te deen kɛ, a bena olu tigɛ k'o bɔ yen. Ni bolo min be deen kɛ, a bena olu gɛrɛfɛ bolo misɛmanw bɔ, janko a ka se ka deen caaman kɛ ka tɛmɛ fɔlɔ kan. 3 Aw saniyara ka ban ne ka kuma kosɔn ne ye o min fɔ aw ye. 4 Aw ye to ni ne ye i n'a fɔ ne be n'aw ye cogo min na. Yiribolo te se ka tigɛ ka to a kelen na ka se ka deen kɛ cogo min na a yɛrɛ ma, o cogo kelen na fana, n'aw ma to ne fɛ, aw te se ka foyi kɛ. 5 Ne ye ɛrɛzɛnsun ye, aw y'a bolow ye. Ni mɔgɔ min tora ne fɛ, ni ne fana be a tigi fɛ, o tigi bena se ka baara caaman kɛ. Ala ye, bari ni ne sababu tɛ, aw te se ka foyi kɛ aw yɛrɛ ma. 6 Ni mɔgɔ min ma sɔn ka to ne fɛ, o tigi kɛra i n'a fɔ yiribolo tigɛnin, u b'a fili kɛnɛma a be ja, u b'a ta k'a don tasuma na a be jɛni. 7 N'aw tora ne fɛ, ani ne ka kuma tora aw kɔnɔ, aw be fɛɛn min fɛ, aw k'o daali aw bena o sɔrɔ. 8 Ni aw ye baara caaman kɛ, o le ben'a to n Faa be boɲa sɔrɔ, ani aw fana be kɛ ne ka kalandenw ye. 9 N Faa ye n kanu cogo min na, ne fana ye aw kanu ten. Aw ye to o kanuya kelen na. 10 N'aw be ne ka ciiw bato, aw fana be to ne ka kanuya la, i n'a fɔ ne be n Faa ka ciiw bato cogo min na ka to a ka kanuya la. 11 Ne y'o koo nunu fɔ aw ye janko aw ka nisɔndiya sɔrɔ ne fɛ, ani aw ka nisɔndiya kosɔbɛ. 12 «Ne ka cii ye nin ye, aw ka ɲɔgɔn kanu i n'a fɔ ne y'aw kanu cogo min na. 13 K'i yɛrɛ nii di i teriw kosɔn, kanuya wɛrɛ te yen min ka fisa n'o ye. 14 Aw ye ne teriw ye ni aw be sɔn ka ne ka cii bato. 15 Ne t'aw wele tugu ko baaradenw, bari baaraden t'a kuntigi ka koo kala ma. Ne b'aw wele n teriw, bari ne ye fɛɛn min bɛɛ mɛn n Faa fɛ, ne y'o bɛɛ yira aw la. 16 A ma kɛ ko aw le ye ne woloma, ne le y'aw woloma k'aw bila janko aw ka taga baara caaman kɛ, ani o baara nafa ka to, janko aw mana fɛɛn o fɛɛn daali n Faa fɛ ne tɔgɔ la, a k'o di aw ma. 17 Ne be min ɲini aw fɛ o ye nin ye: aw ka ɲɔgɔn kanu.» 18 «N'aw y'a ye ko diɲɛ mɔgɔw b'aw kɔniya, aw ka l'a la ko u kɔnna ka ne le kɔniya. 19 N'aw tun ye diɲɛ ta ye, diɲɛ mɔgɔw tun bena aw kanu, nga aw te diɲɛ ta ye. Ne le y'aw woloma ka bɔ diɲɛ mɔgɔw la, o le kama, diɲɛ mɔgɔw b'aw kɔniya. 20 Aw y'aw hakili jigi ne ka kuma nin na. N tun y'a fɔ aw ye ko baaraden man fisa n'a kuntigi ye. N'u ye ne tɔɔrɔ, u bena aw fana tɔɔrɔ. N'u ye ne ka kuma bato, u bena aw fana ta bato. 21 U bena o bɛɛ kɛ aw la ne kosɔn bari u ma ne cibaga lɔn. 22 Ni ne tun ma na ka kuma u fɛ, u tun tena jati hakɛkɛlaw ye, nga sisan yɛrɛ u ka hakɛ jatira ka ban. 23 Mɔgɔ min be ne kɔniya, o tigi be n Faa fana kɔniya. 24 Mɔgɔ wɛrɛ ma se ka koo minw kɛ, ni ne tun ma na k'o ɲɔgɔn kɛ u cɛma, u ka hakɛ tun tena kɛ u kunna, nga u y'o bɛɛ ye, o bɛɛ n'a ta, u be ne ni n Faa kɔniya tugu. 25 Nga kuma min fɔra u ka sariyasɛbɛ kɔnɔ, fɔɔ o ka kɛ. A fɔra ko: ‹U ye ne kɔniya ni kuun t'a la.› 26 Ne bena Dɛmɛbaga min sɔrɔ n Faa fɛ k'a ci aw ma, ale min ye Tiɲɛtigi ye, n'a nana tuma min na, a bena ne koo fɔ aw ye. Nii min be bɔ Ala fɛ. 27 Aw fana, aw bena ne koo fɔ, bari aw tun be ni ne ye kabini ne ka baara daminɛ na.

16

1 Ne ye koo bɛɛ fɔ aw ye janko aw kunna kana cɛn. 2 U bena aw gwɛn ka bɔ kalansow kɔnɔ, waati dɔ bena se, mɔgɔ minw bena aw faga, olu bena miiri k'u ye Ala sago le kɛ. 3 U bena o baara sugu nunu kɛ bari u te ne lɔn, u te n Faa fana lɔn. 4 Ne y'o koo fɔ aw ye janko, n'a waati mana se, aw hakili ka jigi a la ko ne tun y'o fɔ aw ye ka kɔrɔ. Ne ma kɔn k'o fɔ aw ye kabini a daminɛ, bari ne tun be n'aw ye. 5 «Sisan ne be taga ne cibaga fɛ, aw si ma ne ɲininga ko ne be taga min. 6 Aw hakili ɲagamina ne ka kuma nin kosɔn. 7 Nga ne ye tiɲɛ le fɔ aw ye. Aw kama lo ne be taga, ni ne ma taga, Dɛmɛbaga tena na aw fɛ, nga ni ne tagara, ne ben'a ci aw ma. 8 Ni ale nana tuma min na, a bena hakɛko ni tilenninyako, ani Ala ka kitiko gwɛya diɲɛ mɔgɔw ye, k'a yira u la k'u filila o koo nunu na. 9 Min ye hakɛ ye, u filila bari u ma la ne la. 10 Min ye tilenninyako ye, u filila, bari ne be taga n Faa fɛ aw tena ne ye tugu. 11 Min ye kitiko ye, a ben'a yira u la ko Ala ye diɲɛ nin kuntigi kiti ka ban. 12 Koo caaman be ne fɛ k'o fɔ aw ye, nga aw tena se k'o bɛɛ faamu sisan. 13 Nii Senuman min be Ala ka tiɲɛ yira mɔgɔw la, n'ale nana tuma min na, a ben'a to aw be tiɲɛ bɛɛ lɔn, bari a tena kuma a yɛrɛ barika la. Nga a mana fɛɛn o fɛɛn mɛn, ani koo min bɛɛ bena kɛ, a bena o fɔ aw ye fana. 14 A bena boɲa la ne kan, bari a mana fɛɛn min sɔrɔ ne fɛ, a bena o le fɔ aw ye. 15 Fɛɛn min ye n Faa ta ye, o bɛɛ ye ne ta ye fana, o la ne y'a fɔ ko a mana fɛɛn min sɔrɔ ne fɛ, a bena o le fɔ aw ye.» 16 «Yanni waati dɔɔni aw tena ne ye, o kɔ waati dɔɔni tugu aw bena tila ka ne ye.» 17 A ka kalanden dɔw tun be ɲɔgɔn ɲininga ko: «A tun b'a fɛ ka mun le fɔ an ye? Ko yanni waati dɔɔni an ten'a ye, o kɔ waati dɔɔni tugu an bena tila k'a ye. A ko tugu ko ale be ta'a Faa fɛ.» 18 U y'a fɔ k'olu ma yanni waati dɔɔni kɔrɔ faamu, a k'o kɔfɛ waati dɔɔni tugu. K'olu m'a lɔn n'a tun b'a fɛ ka fɛɛn min fɔ. 19 Yezu tun y'a lɔn k'u b'a fɛ k'ale ɲininga minkɛ, a y'a fɔ u ye ko: «Aw be ɲɔgɔn ɲiningana ne ka kuma le kɔrɔ la wa? Ne y'a fɔ minkɛ ko yanni waati dɔɔni aw tena ne ye, ani ko yanni waati dɔɔni tugu aw bena ne ye. 20 Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko, aw bena kasi fɔɔ ka kɛ makaritɔw ye, k'a sɔrɔ diɲɛ mɔgɔw be nisɔndiya la. Aw dusu bena kasi nga, aw ka dusukasi bena yɛlɛma ka kɛ nisɔndiya ye. 21 Ni muso be jigira deen na tuma min na, a nii be tɔɔrɔ, bari a ka tɔɔrɔwaati le sera, nga n'a jigira ka ban, a hakili te to o tɔɔrɔ la tugu deen sɔrɔ nisɔndiya fɛ. 22 Aw dusu kasinin be sisan fana, nga an bena ɲɔgɔn ye tugu, o tuma na aw bena nisɔndiya, mɔgɔ si te se ka nisɔndiya nin cɛn aw fɛ. 23 O loon yɛrɛ la, aw tena ne ɲininga foyi si la tugu. Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ aw ye ko ni aw ye fɛɛn dɔ daali n Faa fɛ ne tɔgɔ la, a bena o di aw ma. 24 Fɔɔ ka na se sisan ma, aw ma foyi daali ni ne tɔgɔ ye fɔlɔ. Aw ka daalili kɛ, aw bena sɔrɔli kɛ, janko aw ka nisɔndiya ka dafa.» 25 «Ne kumana aw fɛ talenw na, waati dɔ be na se, ne tena kuma aw fɛ talenw na tugu, nga ne bena n Faa koo fɔ aw ye kuma gwɛninw na. 26 O loon na, aw bena Ala daali ni ne tɔgɔ ye, nga ne m'a fɔ aw ye ko ne ben'a daali aw ye dɛ. 27 N Faa yɛrɛ fana b'aw kanu, bari aw ye ne kanu, ka l'a la ko ne bɔra Ala fɛ. 28 Ne bɔra Faa fɛ ka na diɲɛ na, sisan fana ne be segira n Faa fɛ tugu.» 29 A ka kalandenw y'a fɔ a ye ko: «Ɔnhɔn, sisan, e be kuma gwɛnin fɔra an ye, i te kumana an fɛ talen na tugu. 30 Sisan, an y'a lɔn ko i be koo bɛɛ lɔn ka ban, bari hali ni mɔgɔ m'a kɔnɔnako fɔ i ye, i b'o lɔn. O le y'a to an lar'a la ko i bɔra Ala fɛ.» 31 Yezu y'u jaabi ko: «Aw lara ne la sisan wa? 32 Ayiwa, waati dɔ bena se, o waati nin yɛrɛ sera ka ban, aw bena jɛnsɛn, bɛɛ n'a taayɔrɔ, ka ne kelen to, nga ne tena to n kelen bari n Faa be ni n ye. 33 Ne y'o fɔ aw ye janko aw ka to ni ne ye ka hɛrɛ sɔrɔ. K'aw to diɲɛ na, dusukasi le be aw kan, nga aw k'aw jaa gwɛlɛya, ne ye see sɔrɔ diɲɛ kan ka ban.»

17

1 Yezu y'o kuma nin fɔ ka ban dɔrɔn, a y'a ɲaa kɔrɔta sanfɛ k'a fɔ ko: «N Faa, waati sera sisan i ka boɲa la i Deen kan, janko ne fana ka boɲa la e kan, 2 bari i ye kuntigiya di ne ma adamaden bɛɛ kan, ka nii banbali di ne ka mɔgɔw bɛɛ ma i ye minw di ne ma. 3 Nii banbali sɔrɔko be bɔ ele lɔnko la, e min ye Ala kelenpe ye, ani ka ne Yezu Krista lɔn, e ye ne min ci. 4 Ne y'i boɲa ka ban dugukolo kan, i tun ye baara minw di ne ma, ne y'olu bɛɛ kɛ ka ban. 5 Sisan n Faa, boɲa min tun be ne kan i gɛrɛfɛ fɔlɔfɔlɔ sanni diɲɛ ka dan, i k'o ɲɔgɔn la ne kan ne ka to i gɛrɛfɛ tugu. 6 I ye mɔgɔ minw woloma k'u bɔ diɲɛ mɔgɔw cɛma k'u di ne ma, ne y'i ka koo yira u la. U tun y'i taw ye, e tun y'u di ne ma, olu fana y'i ka kuma bato. 7 Sisan u y'a faamu ko i ye fɛɛn minw di ne ma, k'u bɛɛ bɔra ele fɛ, 8 ne ye kuma min bɛɛ fɔ u ye, u lara o la ko ele le y'o fɔ ne ye, u sɔnna o ma, u fana y'a faamu sɔbɛ la ko ne bɔra e fɛ, u lar'a la ko ele le ye ne ci. 9 Ne t'i daali diɲɛ mɔgɔw bɛɛ ye dɛ. Nga i ye minw di ne ma, ne b'i daali olu le ye, bari u kɛra i ta ye. 10 Fɛɛn o fɛɛn ye ne ta ye, o fana ye ele ta ye i n'a fɔ min ye i ta ye, o ye ne ta ye cogo min na, ne ye boɲa sɔrɔ olu sababu la. 11 Ne tena to diɲɛ kɔnɔ tugu. Olu bena to diɲɛ na, ne do be tagara e fɛ. N Faɲuman, ne b'i daali i k'u mara i tɔgɔ kosɔn i ye min di ne ma, janko u ka se ka kɛ kelen ye i n'a fɔ ne ni ele ye kelen ye cogo min na. 12 Ka ne to n'olu ye yan, i ye minw woloma k'o di ne ma, ne y'o bɛɛ mara i barika la, k'u tanga juguman ma, fɔɔ min tun latigɛra halaki ma. O fana kɛra janko min fɔra i ka kuma na, o ka kɛ. 13 Sisan ne be tagara e fɛ, ne be nin kuma nin fɔ u ye diɲɛ na, janko u ka ne ka nisɔndiya dafanin sɔrɔ. 14 Ne ye i ka kuma fɔ u ye, o la diɲɛ mɔgɔw be u kɔniya, bari u te diɲɛ mɔgɔw ye, i n'a fɔ ne fana te diɲɛ mɔgɔ ye cogo min na. 15 Ne te i daali ko i k'u ta ka bɔ diɲɛ na, nga i k'u tanga juguman ma. 16 U te diɲɛ mɔgɔw ye i n'a fɔ ne fana te diɲɛ mɔgɔ ye cogo min na. 17 I k'o saniya i ka tiɲɛ barika la. I ka kuma le ye tiɲɛ ye. 18 E ye ne ci diɲɛ na cogo min na, o cogo la fana ne b'u ci diɲɛ kɔnɔ. 19 Ne fana be ne yɛrɛ di u kosɔn, janko u fana ka se k'u yɛrɛ d'i ma sɔbɛ la. 20 Ne t'i daali olu dama ye dɛ, nga minw bena la ne la u ka kuma barika la, ne b'i daali olu fana ye, 21 janko u bɛɛ ka kɛ kelen ye, n Faa, i n'a fɔ ne ni e ye kelen ye cogo min na. Olu fana ka kɛ kelen ye ten n'an ye, janko diɲɛ mɔgɔw ka l'a la ko e ye ne ci. 22 I ye boɲa min di ne ma, ne y'o di u ma, janko u ka se ka kɛ kelen ye i n'a fɔ an fana ye kelen ye cogo min na. 23 Ne ka to u fɛ, i n'a fɔ e be ne fɛ cogo min na, janko u ka se ka bɛn ka kɛ kelen ye, ani diɲɛ mɔgɔw k'a lɔn ko e ye ne ci ani ko i y'u kanu i n'a fɔ i ye ne kanu cogo min na. 24 N Faa, e ye minw woloma k'o di ne ma, ne b'a fɛ ne be yɔrɔ min na, olu fana ka kɛ o yɔrɔ la, i ye boɲa min la ne kan, u ka se k'o ye, bari e ye ne kanu kabini fɔlɔfɔlɔ sanni diɲɛ ka dan. 25 N Faa, e min ka ɲi, diɲɛ mɔgɔw ma e lɔn, ne y'i lɔn. Nunu fana y'a lɔn ko e lo ye ne ci. 26 Ne y'i koo fɔ u ye, ani n bena tila k'a fɔ u ye tugu, janko i ye ne kanu cogo min na, o kanuya ɲɔgɔn ka don u dusu la, ani ne fana ka kɛ olu fɛ.»

18

1 Yezu y'o kuma nunu fɔ ka ban tuma min na, a n'a ka kalandenw tagara Sedirɔn kɔɔ kɔfɛ, nankɔ dɔ tun b'o yɔrɔ la, u donna o kɔnɔ. 2 Zuda, min tun ben'a janfa, ale tun b'o nankɔ nin yɔrɔ lɔn, bari Yezu n'a ka kalandenw tun be deli ka ɲɔgɔn lajɛn yen tuma caaman. 3 Sarakalasebagaw kuntigiw ani Fariziɲɛw ye Alabatosoba kɔlɔsibaga dɔw ni sɔlidasi dɔw ci. Zuda bilara u ɲa ka taga, fitinɛ ni kala mananinw ani kɛlɛkɛminanw tun b'u fɛ. 4 Koo minw tun bena kɛ, Yezu tun b'o bɛɛ lɔn minkɛ, a gwɛrɛla u la k'a fɔ u ye ko: «Aw be jɔn le yɔrɔ ɲinina?» 5 U y'a jaabi ko Nazarɛtika Yezu lo. Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ne lo.» Zuda, min tun b'a donna mɔgɔjuguw bolo la, ale tun be n'u ye. 6 Yezu y'a fɔ u ye tuma min na ko: «Ne lo,» u girinna ka taga kɔfɛ, u bɛɛ benna duguma. 7 O kɔ, a y'u ɲininga tugu ko: «Aw be jɔn le yɔrɔ ɲinina?» U y'a jaabi ko Nazarɛtika Yezu. 8 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Ne y'a fɔ aw ye ko ne lo. N'aw be ne le yɔrɔ ɲinina, aw ye nunu to u ka taga.» 9 A y'o fɔ janko a tun ye kuma min fɔ, o ka kɛ. A tun ko: «E tun ye minw bɛɛ di ne ma, ne ye olu bɛɛ mara, o si kunna ma cɛn.» 10 Murujan tun be Simɔn Piyɛri fɛ, a y'o bɔ ka sarakalasebagaw kuntigiba ka baaraden kinibolo tulo caron. O baaraden nin tɔgɔ tun ko Malikusi. 11 O la, Yezu y'a fɔ Piyɛri ye ko: «I ka murujan don a foroko la yen. N Faa ye tɔɔrɔ min latigɛ ne ye, ne bena ban o la wa?» 12 Sɔlidasi nunu n'u kuntigi ani Alabatosoba kɔlɔsibagaw zuwifuw tun ye minw ci, olu ye Yezu minɛ k'a siri. 13 U tagara n'a ye Anɛ fɛ, ale tun ye Kayifu birancɛ ye, Kayifu le tun ye sarakalasebagaw kuntigiba ye o saan na. 14 Ale Kayifu le tun y'a fɔ zuwifuw ye ko a ka fisa mɔgɔ kelen ka sa mɔgɔ bɛɛ kosɔn. 15 Simɔn Piyɛri ni kalanden wɛrɛ tun tugura Yezu kɔ. Sarakalasebagaw kuntigiba tun be o kalanden nin lɔn, ale ni Yezu donna sarakalasebagaw kuntigiba ka luu kɔnɔ. 16 Nga Piyɛri tora luda la. Sarakalasebagaw kuntigiba tun be kalanden min lɔn, ale kɔsegira ka bɔ ka kuma luda kɔlɔsibaga fɛ, Piyɛri donna. 17 Muso min tun be luda kɔlɔsira, ale y'a fɔ Piyɛri ye ko: «E fana te cɛɛ nin ka kalanden dɔ ye fewu?» A y'a jaabi ko: «Ne t'u dɔ ye.» 18 Baarakɛlaw ni sɔlidasiw tun ye tasuma mana luu kɔnɔ, bari nɛnɛ tun be yen, u tun b'u yɛrɛ jara. Piyɛri fana tun lɔra u cɛma n'a b'a yɛrɛ jara. 19 Sarakalasebagaw kuntigiba ye Yezu ɲininga a ka kalandenw ka koo la ani a ka kalan la. 20 Yezu y'a jaabi ko: «Ne kumana mɔgɔw fɛ kɛnɛ kan, ne ye mɔgɔw kalan kalansow kɔnɔ ani Alabatosoba kɔnɔ, zuwifu bɛɛ be ɲɔgɔn lajɛn yɔrɔ minw na, ne ma foyi fɔ dogo la. 21 Mun na i be ne ɲininga o la? Mɔgɔ minw tun ye ne lamɛn i ka olu ɲininga ne ye fɛɛn min fɔ, u b'o lɔn.» 22 Yezu ye o kuma fɔ dɔrɔn, sɔlidasicɛ dɔ y'a tulo ci, k'a fɔ a ye ko: «E be sarakalasebagaw kuntigiba le jaabi ten wa?» 23 Yezu y'a fɔ o sɔlidasicɛ nin ye ko: «Ni ne ye kumajugu fɔ, i ka ne ka kuma nin juguyayɔrɔ fɔ. N'o tɛ, mun na i be ne bugɔ?» 24 Anɛ y'a sirinin to k'a ci sarakalasebagaw kuntigiba Kayifu ma. 25 O y'a sɔrɔ, Simɔn Piyɛri tun b'a yɛrɛ jara tasuma kɔrɔ. Dɔ y'a fɔ a ye ko: «E fana te a ka kalandenw dɔ ye fewu?» Piyɛri ko ale te u dɔ ye. 26 Piyɛri tun ye sarakalasebagaw kuntigiba ka baaraden min tulo kelen caron Yezu minɛtuma na, ale balimacɛ dɔ y'a fɔ Piyɛri ye ko: «Ne m'i ye nankɔ kɔnɔ ni Yezu ye wa?» 27 Piyɛri y'a fɔ tugu ko ale t'a lɔn. O yɔrɔnin bɛɛ, dondo kasira. 28 O kɔ, u bɔra ni Yezu ye Kayifu fɛ ka taga n'a ye, lasigiden ka luu kɔnɔ. O y'a sɔrɔ dugu tun gwɛra. U yɛrɛ ma sɔn ka don luu kɔnɔ, janko u kana u yɛrɛ nɔgɔ ka kɛɲɛ ni landa ye, u ka se ka Hɔrɔnya ɲanagwɛ dumuni dumu. 29 Pilati bɔra ka taga u fɛ k'u ɲininga ko: «Aw be cɛɛ nin jalaki mun le kama?» 30 U ye Pilati jaabi ko: «N'a tun te kojugukɛla ye, an tun ten'a minɛ ka na n'a ye e fɛ.» 31 O la, Pilati y'a fɔ u ye ko u k'a minɛ ka taga n'a ye k'a kiti u yɛrɛ ma ka kɛɲɛ ni zuwifuw ka sariya ye. U ye Pilati jaabi ko sira ma di u ma ka mɔgɔ faga. 32 Nin bɛɛ kɛra janko Yezu tun y'a ka sayako fɔ cogo min na, o ka kɛ. 33 Pilati donna luu kɔnɔ ka Yezu wele k'a ɲininga ko: «E le ye zuwifuw ka masacɛ ye wa?» 34 Yezu y'a jaabi ko: «Nin kuma nin bɔra e yɛrɛ le la wa? Walima i y'o mɛn mɔgɔ dɔw le fɛ?» 35 Pilati y'a jaabi tugu ko: «Ne ye zuwifu ye wa? E ka siya n'u ka sarakalasebagaw kuntigiw le nana n'i ye ne fɛ, i ye mun le kɛ?» 36 Yezu y'a jaabi ko: «Ne ka masaya te diɲɛ nin ta ye. Ni ne ka masaya tun ye diɲɛ ta ye, ne kɔmɔgɔw tun bena kɛlɛ kɛ ne kosɔn, janko zuwifuw kana ne minɛ, nga ne ka masaya te diɲɛ nin ta ye.» 37 Pilati y'a fɔ a ye ko: «E ye masa ye kɛ?» Yezu y'a jaabi ko: «Ele lo b'a fɔra ko ne ye masa ye. Ne wolola o le kama. Kana diɲɛ na janko ka tiɲɛ fɔ. Mɔgɔ o mɔgɔ, min lɔnin be tiɲɛ kan, o tigi be mɛnni kɛ ne fɛ.» 38 Pilati y'a fɔ a ye ko: «Mun le ye tiɲɛ ye?» Pilati y'o kuma fɔ ka ban tuma min na, a kɔsegira ka bɔ zuwifuw fɛ, k'a fɔ u ye ko: «Ne ma jalakiyɔrɔ ye cɛɛ nin na. 39 Nga a do kɛra delinako ye aw fɛ ne be to ka mɔgɔ kelen labila aw ye Hɔrɔnya ɲanagwɛ la, aw b'a fɛ ne ka zuwifuw ka masacɛ le labila wa?» 40 U tora ka pɛrɛn ko: «Ayi, kana ale bila, nga i ka Barabasi labila.» K'a sɔrɔ Barabasi tun ye benkannikɛla ye.

19

1 Pilati ye Yezu di k'u k'a bugɔ. 2 Sɔlidasiw ye ŋɔni tigɛ k'o meleke k'o kɛ i n'a fɔ masafugulan ye, k'o biri a kuun na, ka faniba wuleman biri a kan, 3 ka to ka gwɛrɛ k'a fɔ a ye ko: «I ni sɛ zuwifuw ka masacɛ.» U tun be to k'a bugɔ. 4 Pilati kɔsegira ka bɔ tugu k'a fɔ zuwifuw ye ko ale bena bɔ n'a ye kɛnɛma janko u k'a faamu ko ale ma jalakiyɔrɔ ye cɛɛ nin na. 5 Yezu bɔra kɛnɛma tuma min na, o ŋɔni fugulan tun birinin be a kuun na, ani faniwulen nin fana tun birinin be a kan. Pilati y'a fɔ zuwifuw ye ko: «Cɛɛ filɛ nin ye.» 6 Sarakalasebagaw kuntigiw n'u ka mɔgɔw y'a ye dɔrɔn, u y'a daminɛ ka pɛrɛn ko: «A ka gwengwen lɔgɔ kan! A ka gwengwen lɔgɔ kan!» Pilati y'a fɔ u ye ko: «Aw yɛrɛ k'a minɛ k'a gwengwen, ne kɔni ma jalakiyɔrɔ si ye a la.» 7 Zuwifu nunu y'a fɔ ko sariya be olu fɛ, k'olu ka sariya la a ka kan ka faga, bari a y'a yɛrɛ kɛ Ala Deen ye. 8 Pilati y'o kuma mɛn tuma min na, a siranna kosɔbɛ. 9 A kɔsegira ka don ka Yezu ɲininga ko a bɔra min. Nga Yezu m'a jaabi. 10 Pilati y'a fɔ a ye ko: «I te ne jaabi wa? I m'a lɔn ko ne be se k'i gwengwen lɔgɔ kan, walima k'i labila wa?» 11 Yezu y'a jaabi ko: «See min b'i fɛ k'a yira ne la, i m'o sɔrɔ i yɛrɛ ma, Ala le ye o see d'i ma, o la do, mɔgɔ min ye ne don i bolo, o tigi le ye hakɛba kɛ ka tɛmɛ e kan.» 12 Pilati y'o kuma mɛn dɔrɔn, a tun be cogo ɲinina ka Yezu labila, nga zuwifuw tora ka pɛrɛn ko: «N'i y'a bila, i te Ɔrɔmu masacɛ teri ye tugu. Bari mɔgɔ min b'a yɛrɛ kɛ masa ye, o tigi be wili masacɛ le kama.» 13 Pilati y'o kuma nunu mɛn tuma min na, a ko u ka bɔ ni Yezu ye luu kɔnɔ ka taga sigi kiti tigɛyɔrɔ la, min dilanna ni kabakuru ye n'a be wele Gabata eburukan na. 14 O tun ye Hɔrɔnya ɲanagwɛ labɛnlon ye. Tilegwan tuma na, Pilati y'a fɔ zuwifuw ye ko: «A ye aw ka masacɛ filɛ.» 15 Nga u y'a jaabi ko a ka faga, a ka faga lɔgɔ kan! Pilati y'a fɔ u ye ko: «Ne k'aw ka masacɛ faga lɔgɔ kan wa?» Sarakalasebagaw kuntigiw y'a jaabi ko masacɛ wɛrɛ te olu fɛ Ɔrɔmu masacɛ kɔ. 16 A ye sira di k'u ka taga Yezu gwengwen lɔgɔ kan, u y'a minɛ ka taga n'a ye. 17 Yezu y'a ka gwengwenlɔgɔ ɲun. U tagara se yɔrɔ dɔ la min tɔgɔ ko Kungolo yɔrɔ, u b'a wele eburukan na ko Gɔligota. 18 O yɔrɔ la, u y'a gwengwen ani mɔgɔ fila wɛrɛ fana, kelen a kinibolo fɛ, kelen a numanbolo fɛ, Yezu tora cɛmancɛ la. 19 Pilati tun ye sɛbɛ dɔ kɛ k'o gwengwen Yezu kuun sanfɛ, a sɛbɛnnin tun be ko: «Nazarɛtika Yezu, zuwifuw ka masacɛ.» 20 Zuwifu caaman tun ye o sɛbɛ nin kalan, bari Yezu tun gwengwenna yɔrɔ min na, o yɔrɔ tun man jan dugu la, ani o kuma nin tun sɛbɛnna eburukan na, ni latɛnkan, ani girɛkikan na. 21 Sarakalasebagaw y'a fɔ Pilati ye ko a kan'a sɛbɛn «Zuwifuw ka masacɛ», nga a k'a sɛbɛn ko «Cɛɛ nin ko ale ye zuwifuw ka masacɛ ye.» 22 Pilati y'a fɔ u ye ko ale ye min sɛbɛn ka ban, ko ale y'o sɛbɛn. 23 Sɔlidasiw ye Yezu gwengwen ka ban tuma min na, u y'a ka faniw tilan sigiyɔrɔ naani, u kelen kelen bɛɛ n'u ta. O kɔ, u y'a ka foroca ta, kalannɔ tun te min na, 24 k'a fɔ ɲɔgɔn ye ko: «An kan'a faran, an ka kala la n'a bena kɛ mɔgɔ min ta ye, o ka lɔn.» O kɛra janko min fɔra Ala ka kuma na, o ka kɛ. A ko: «U ye ne ka faniw tilan ɲɔgɔn cɛ, u ye kala la janko ka ne ka foroca sɔrɔbaga lɔn.» Sɔlidasiw y'o le kɛ. 25 Yezu bamuso, n'a bamuso dɔgɔmuso, ani Kulopasi ka muso Mariyamu, ni Magidala Mariyamu, olu lɔnin tun be Yezu ka gwengwenlɔgɔ gɛrɛfɛ. 26 Yezu y'a bamuso, n'a ka kalanden dɔ nin ye, min koo tun ka d'a ye, u tun be ɲɔgɔn kɔrɔ. A y'a fɔ a bamuso ye ko: «Muso, i deen filɛ nin ye.» 27 O kɔ, a y'a fɔ kalanden nin fana ye ko: «I bamuso filɛ nin ye.» K'a ta o waati ma, kalanden nin y'a ladon a fɛ. 28 O bɛɛ kɛnin kɔ, Yezu tun y'a lɔn ko koo bɛɛ dafara, ani janko min fɔra Ala ka kuma na, o ka kɛ, a y'a fɔ ko: «Minnɔgɔ be ne la.» 29 Daga dɔ tun be yen, min fanin be vinɛgiri la. Dɔ ye fuu ta k'o don vinɛgiri nin na, k'a siri izɔpikala dɔ la, k'o wili k'a gwɛrɛ Yezu daa la. 30 Yezu ye vinɛgiri nin nɛnɛ tuma min na, a y'a fɔ ko: «Koo bɛɛ dafara.» O kɔ, a y'a kuun biri duguma, a nii bɔra. 31 O kɛra Hɔrɔnya ɲanagwɛ labɛnlon na minkɛ, zuwifuw tun be siran ko mɔgɔ minw gwengwenna, k'u suuw kana to lɔgɔ kan fɔɔ ka se lafiɲɛlon ma, o lafiɲɛlon ni tɔɔ nunu fana tun te kelen ye. O la, u tagar'a ɲini Pilati fɛ, ko a ka sira d'u ma ka mɔgɔ nunu seenw karikari k'u jigi ka bɔ yen. 32 Sɔlidasiw nana mɔgɔ kelen nin seenw kari, ka kelen dɔ nin fana ta kari. 33 U sera Yezu ma, u y'a ye ko a sara ka ban, o la, u m'ale seenw kari tugu. 34 Nga sɔlidasicɛ kelen y'a gɛrɛn sɔgɔ ni taman ye, joli ni jii bɔra ka woyo. 35 Mɔgɔ min y'o ye, ale lo b'o seereya fɔra, ani a ka seereya ye tiɲɛ ye. A fana lanin b'a la, ko ale be min fɔ, k'o ye tiɲɛ ye, janko aw fana ka se ka l'a la. 36 O koo nunu bɛɛ kɛra, janko min fɔra Ala ka kuma na, o ka dafa. A tun fɔra ko: «A kolo si tena kari.» 37 A fɔra Ala ka kuma na fana ko: «U ye min sɔgɔ, u bena ale filɛ.» 38 O koo nunu bɛɛ kɛra ka ban tuma min na, Yusufu min tun bɔra Arimate, ale fana tun ye Yezu ka kalanden ye dogo la, bari a tun be siran zuwifuw ɲa. Ale tagara Yezu suu daali Pilati fɛ, Pilati ye sira d'a ma, a nana Yezu suu jigi ka bɔ lɔgɔ kan. 39 Nikodɛmu min tun tagara Yezu fɛ loon dɔ sufɛ, ale fana nana ni tulu kasadiman ɲagaminin ye, min tun be se kilo bi saba ma. 40 U ye Yezu suu meleke fani na, ani ka wusulan kɛ a kan ka kɛɲɛ ni zuwifuw ka suu doncogo ye. 41 Yezu tun gwengwenna yɔrɔ min na, nankɔ dɔ tun be yen. Kaburukura dɔ tun b'o kɔnɔ, mɔgɔ si suu tun ma don ka ye o kɔnɔ fɔlɔ. 42 U ye Yezu suu don o kaburu nin kɔnɔ, bari zuwifuw tun be lafiɲɛlon labɛnna, ani kaburu nin fana yɔrɔ tun ka surun.

20

1 Lɔgɔkun loon fɔlɔ, Mariyamu ka bɔ Magidala wilila sɔgɔmada joona, mɔgɔ tun te yeli kɛ kosɔbɛ fɔlɔ, ka taga kaburu yɔrɔ la, a tagar'a sɔrɔ kabakuru tun te kaburu daa la tugu. 2 A kɔsegira ka boli ka na Simɔn Piyɛri ni kalanden dɔ nin fɛ, min koo tun ka di Yezu ye. A y'a fɔ olu ye ko: «U ye Matigi suu bɔ kaburu kɔnɔ, an m'a bilayɔrɔ lɔn.» 3 Piyɛri ni kalanden dɔ nin bɔra ka taga kaburu yɔrɔ la. 4 U mɔgɔ fila ye boli ta ɲɔgɔn fɛ, nga kalanden dɔ nin seen teliyara ka tɛmɛ Piyɛri ta kan, ale kɔnna ka se kaburu daa la. 5 A y'a kuun biri ka filɛli kɛ kaburu kɔnɔ ka fani nunu bilanin ye, nga a ma don. 6 Simɔn Piyɛri sera dɔrɔn, a donna kaburu kɔnɔ, a ye fani nunu ye duguma. 7 U tun ye fani min meleke Yezu kuun na, ale melekenin tun lo ka bila danna, a tun ma fara fani dɔ nin kan. 8 Kalanden min kɔnna ka se, ale fana donna kaburu kɔnɔ, a y'u bɛɛ ye, a lar'a la. 9 O y'a sɔrɔ, min tun fɔra Ala ka kuma na Yezu ka kununko la, u tun ma o faamu fɔlɔ. 10 Kalanden nunu kɔsegira ka taga u ka yɔrɔ la. 11 Nga Mariyamu lɔnin tora kɛnɛma kaburu daa la n'a be kasira. K'a to kasi la, a ko a be biri ka filɛli kɛ kaburu kɔnɔ. 12 A ye mɛlɛkɛ fila ye fani gwɛman b'u kaan na, u tun siginin be Yezu suu layɔrɔ la. Kelen tun sigira a kuun layɔrɔ la, kelen b'a seen layɔrɔ la. 13 Mɛlɛkɛ nunu y'a ɲininga ko: «Muso, mun na i be kasira?» A y'u jaabi ko: «Dɔw ye ne Matigi suu ta ka bɔ a layɔrɔ la, ne m'a lɔn u y'a bila yɔrɔ min na.» 14 K'a to o kuma na, a ko a be yɛlɛma ka filɛ, a ye Yezu lɔnin ye, nga a tun m'a lɔn ko ale lo. 15 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Muso, mun na i be kasira? I be jɔn le yɔrɔ ɲinina?» Mariyamu tun be miiri ko nankɔ kɔlɔsibaga lo, o la a y'a fɔ a ye ko: «Baba, ni ele lo y'a ta, e k'a bilayɔrɔ fɔ n ye n be taga ta.» 16 Yezu y'a wele ko: «Mariyamu!» A y'a ɲaa yɛlɛma, k'a fɔ Yezu ye eburukan na ko: «Arabuni,» o kɔrɔ ko karamɔgɔ. 17 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Kana maga ne la, bari ne ma yɛlɛ n Faa fɛ fɔlɔ, nga i ka taga ne balimaw fɛ, k'a fɔ u ye ko ne be yɛlɛ n Faa, ni n ka Ala fɛ, a fana y'aw Faa n'aw ka Ala ye.» 18 Mariyamu ka bɔ Magidala tagara kalandenw fɛ, k'a fɔ u ye ko ale ye Matigi ye, ko a ye nin le fɔ ale ye. 19 O loon kelen wulafɛ, min tun ye lɔgɔkun daminɛlon ye, zuwifuw ɲasiranya kosɔn, kalandenw tun be boon min kɔnɔ, u tun y'o daaw tugu k'u sɔgɔ. K'o daa nunu sɔgɔnin to, Yezu nana lɔ u cɛma k'a fɔ u ye ko: «Hɛrɛ ka kɛ aw ye.» 20 K'a to o kuma na, Yezu y'a tigɛ n'a gɛrɛn yira u la. Kalandenw y'a lɔn tuma min na, u nisɔn diyara kosɔbɛ. 21 Yezu y'a fɔ u ye tugu ko: «Hɛrɛ ka kɛ aw ye. N Faa ye ne ci cogo min na, ne fana be aw ci o cogo kelen le la.» 22 A ye o kuma nunu fɔ ka ban tuma min na, a y'a dafiɲɛ kɛ u kan k'a fɔ u ye ko: «Nii Senuman ka to aw fɛ. 23 Aw mana mɔgɔ minw ka hakɛw yafa, o tigiw ka hakɛ bena yafa, aw mana ban ka minw ta yafa, o tigiw ta fana tena yafa.» 24 Yezu tun nana kalandenw fɛ tuma min na, Toma min be wele Filanin, ni ale tun ye kalanden tan ni fila nunu dɔ ye, ale tun te yen. 25 Kalanden tɔw y'a fɔ a ye k'olu ye Matigi ye. Nga a y'a fɔ u ye ko n'ale ma puwɛnti nɔɔ ye a tigɛ la, k'a bolokunnaden don o woo la, k'a don a gɛrɛn ta la, ko ale tena la o la. 26 Lɔgɔkun kelen o kɔ, Yezu ka kalandenw tun be soo kɔnɔ, o loon na, Toma tun be n'u ye. U tun ye daaw bɛɛ tugu k'u sɔgɔ, o bɛɛ n'a ta, Yezu nana lɔ u cɛma k'a fɔ u ye ko: «Hɛrɛ ka kɛ aw ye.» 27 O kɔ, a y'a fɔ Toma ye ko: «N tigɛ mɔmɔ k'a filɛ, an'i bolo don n gɛrɛn na, i kana sigasiga tugu, nga i ka la ne la.» 28 Toma y'a fɔ a ye ko: «Ne Matigi ni n ka Ala!» 29 Yezu y'a fɔ a ye ko: «I ye ne ye, o le y'a to i lar'a la. Mɔgɔ minw ma ne ye, ani u fana be l'a la, olu dagamuna.» 30 Yezu ye kabako caaman wɛrɛw kɛ a ka kalandenw ɲana, minw ma sɛbɛn yan. 31 Nga minw sɛbɛnna, olu sɛbɛnkun ye nin ye, janko aw ka se ka l'a la ko Yezu ye Ala ka Mɔgɔ wolomanin nin ye, Ala Dencɛ, n'aw lara o la, aw ka se ka nii banbali sɔrɔ a barika la.

21

1 O kɔ fana, Yezu y'a yɛrɛ yira a ka kalandenw na tugu, Tiberiyadi bada la. A y'a yɛrɛ yira cogo min na, o filɛ. 2 Simɔn Piyɛri ni Toma min tɔgɔ ko Filanin, ani Natanayɛli ka bɔ Kana, Galile mara la, ni Zebede deenw, ani Yezu ka kalanden mɔgɔ fila wɛrɛw, u tun be ɲɔgɔn fɛ. 3 Simɔn Piyɛri y'a fɔ u ye ko ale be taga mɔni kɛ. Olu y'a fɔ fana k'olu be taga n'a ye. U bɔra ka taga don kurun kɔnɔ, u y'o suu nin bɛɛ kɛ u ma jigɛ si minɛ. 4 Dugu gwɛra tuma min na, Yezu nana bada la, nga kalanden nunu tun m'a lɔn. 5 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Hee! N teriw, jigɛ te aw fɛ wa?» U y'a jaabi ko ayi. 6 A y'a fɔ u ye ko: «Aw ka jɔɔ fili kurun kinibolo fɛ, aw bena sɔrɔli kɛ.» U y'a fili yen, u yɛrɛ tun te se k'u ka jɔɔ sama jigɛ cayakojugu fɛ. 7 Kalanden min koo tun ka di Yezu ye, ale y'a fɔ Piyɛri ye ko: «Matigi lo!» Kabini Simɔn Piyɛri y'a mɛn ko Matigi lo, a y'a ka fani ta k'a don ka sɔrɔ ka jigi jii kɔnɔ ka taga. 8 Kalanden tɔw tun be nana ni kurun ye n'u be jɔɔ nin samana a fanin jigɛ la, bari u yɔrɔ tun man jan baa dakun na, u furancɛ tun be ɲini ka mɛtɛrɛ kɛmɛ bɔ. 9 U bɔra baa kɔnɔ tuma min na, u ye tasuma mananin sɔrɔ yen ni jigɛ lanin b'a kan, ani buru. 10 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw ye jigɛ minw sɔrɔ sisan sisan, aw ye na n'u ye.» 11 Simɔn Piyɛri donna kurun kɔnɔ, ka jɔɔ sama ka na n'a ye bada la. A tun fanin be jigɛbaba kɛmɛ ni bi duuru ni saba la, jɔɔ n'a fako bɛɛ, a ma faran. 12 Yezu y'a fɔ u ye ko: «Aw ye na an ka dumuni kɛ.» Kalanden si ma se k'a ɲininga ko ale ye jɔn le ye. U tun b'a lɔn ko Matigi lo. 13 Yezu gwɛrɛla ka buru ta, ka dɔ di u ma, a ye jigɛ fana di u ma. 14 O le tun kɛra Yezu siɲɛ sabanan ye n'a b'a yɛrɛ yira a ka kalandenw na kabini a kununna ka bɔ suuw cɛma. 15 U ye dumuni kɛ ka ban tuma min na, Yezu y'a fɔ Simɔn Piyɛri ye ko: «Zan dencɛ Simɔn, i be ne kanu ka tɛmɛ nunu kan wa?» A y'a jaabi ko: «Ɔnhɔn Matigi, e yɛrɛ y'a lɔn ko ne b'i kanu.» Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ne ka sagaw dɛndɛ.» 16 O kɔ, a y'a fɔ a ye tugu a siɲɛ filanan na ko: «Zan dencɛ Simɔn, ne koo ka di i ye wa?» Piyɛri y'a fɔ a ye ko: «Ɔnhɔn Matigi, e yɛrɛ y'a lɔn ko ne b'i kanu.» Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ne ka sagaw kɔlɔsi.» 17 O kɔ, a y'a fɔ a ye a siɲɛ sabanan na ko: «Zan dencɛ Simɔn, ne koo ka d'i ye wa?» Piyɛri hakili ɲagamina bari Yezu y'a ɲininga fɔɔ siɲɛ saba ko ale koo ka d'a ye wa. A y'a jaabi ko: «Matigi, e yɛrɛ be koo bɛɛ lɔn, e b'a lɔn ko e koo ka di ne ye.» Yezu y'a fɔ a ye ko: «Ne ka sagaw dɛndɛ.» 18 A ko: «Tiɲɛ tiɲɛ na, ne b'a fɔ i ye ko e tun ye kanbelen ye tuma min na, e tun b'i yɛrɛ cɛɛ siri. N'i tun b'a fɛ ka taga yɔrɔ min na, i tun be taga yen. Nga i mana kɛ mɔgɔkɔrɔba ye tuma min na, i bena i bolo jan mɔgɔ wɛrɛ bena i cɛɛ siri, ka taga n'i ye yɔrɔ la i t'a fɛ ka taga yɔrɔ min na.» 19 Piyɛri tun bena sa cogo min na ka boɲa la Ala kan, a tun b'a fɛ k'o le fɔ a ye. O kɔ, a y'a fɔ a ye ko: «Tugu ne kɔ.» 20 Piyɛri y'a ɲaa yɛlɛma, kalanden min koo tun ka di Yezu ye kosɔbɛ, a y'o ye, min tun y'a yɛrɛ jɛngɛ ka la Yezu disi kan dumuni tuma na, k'a ɲininga ko: «Matigi, jɔn le b'i donna bolo la?» 21 Piyɛri y'ale ye tuma min na, a ye Yezu ɲininga ko: «Nin do Matigi, mun le bena kɛ ale la?» 22 Yezu y'a fɔ a ye ko: «Hali ni ne b'a fɛ ale ka to yen fɔɔ ne ka kɔsegi ka na, e ka mun le b'o la? Ele kɔni, e ka tugu ne kɔ.» 23 O kuma le kosɔn, kalandenw tora k'a fɔ ɲɔgɔn ye k'o kalanden nin tena sa tugu, nga Yezu tun m'a fɔ ko kalanden nin tena sa. A tun ko: «Hali ni ne b'a fɛ a ka to yen fɔɔ ne ka kɔsegi ka na, e ka mun le b'o la?» 24 O kalanden kelen kelen le b'o koo nin fɔra aw ye, ale fana le y'o sɛbɛn. An fana do y'a lɔn ko a ka fɔta nunu ye tiɲɛ ye. 25 Yezu ye koo caaman dɔ wɛrɛw kɛ, n'u kelen kelen bɛɛ tun sɛbɛnna, ne ma l'a la k'o sɛbɛ nunu marayɔrɔ tun be sɔrɔ diɲɛ na.