Bimoba of Ghana
Jɔɔnn1 Sintansimm dinn ki sɔɔ ki siar daa din kaa na, ŋaan wunba ki bi yiu Yennu Mɔb na ŋarin poŋ din be-e, ki Yennu Mɔb maŋ taa nan Yennu. Ŋɔɔe bia tee Yennu. 2 Yennu Mɔb maŋe din be nan Yennu sinsinn, 3 ki u nie ki Yennu nan bont kur, ki siar din kaa ki Yennu nan ki li ki nyii u ni, 4 ki u nie biak ki manfoor be, ki u jikit teen niib, ki manfoor maŋe teen niib yentu, 5 ki yentir bunbɔnn, ki bunbɔnn na ki fit kpeent yentu maŋi. 6 Jasɔɔ nna din be ki u sann yi Jɔɔnn, wunba wuur niib Yennu nyunwuru na, ki Yennu tumɔ 7 a wun baar ki tan mɔɔnt yentu na po, ki bin gbat ki teen yada. 8 Ŋaan Jɔɔnn maŋ kaa din tee yentu na. Ŋɔɔ kpan din baar a wun bet niib yentu maŋ poe. 9 Yiisae tee barmɔnii yentu nba din baar tingbouŋ na ni, ki yentir niib kur ni. 10 Waa din baar tingbouŋ na ni na, ŋaan tingbouŋ na ŋaateeb lek din ki bannɔ, ŋaan u nie setik ki Yennu din nan tingbouŋ na. 11 Waa din baar tingbouŋ na ni, u din be u tiɔŋ niib Israel teeb nie, ŋaan bi lek din ki gaarɔ. 12 Ŋaan binba kur gaarɔ ki teenɔ yada ki jii bi mɔŋ ki turɔ, ŋamme ki u chabib yaak ki bi ji teen Yennu waas. 13 Yennu nba din turib u manfopaann na paak ki bi teen Yennu waas. Li ki tee nisaarii kaa din turib li manfoor, baa marib yoo nba na, ŋaan li din tee Yennue. 14 Yoo nba ki Yennu Mɔb maŋ din baar ki tee nisaarik na, u din be nant tingbouŋ na ni, ki gbee nan ninbatinu, nan barmɔnii wannu, ki timm nba din be nanɔ na laat u yentsaakar, ki li yentsaakar nyii u Baa Yennu boor, kimaan u tee u Biyenne. 15 Yoo nba ki Jɔɔnn nba din wuur niib Yennu nyunwuru na tan lau, ki u nyinn u siara ki yikin sanpaapowa a, "Daanɔ nba ki n daan beeri ki yaa u tan saa baar ki cheen, ki poŋ din beewa ki bi tan marin na, ŋɔɔe na jik." 16 Tɔn, waa gbee nan ŋant biaŋinba na, ki ti kur la u ŋant maŋ, ki bia laat sommir yoo kur. 17 Moses din turit Yennu sennue, ŋaan Yiisa Masia ŋarin din baar nan ninbatinue ki turit, ki bia wannit barmɔnii wannu. 18 Sɔɔ kaa ki mi la Yennu; u mɔŋ biyenn nba mantik kpiau ki bia jan nanɔ na, ŋɔɔe fiitɔ ki turit. 19 Tɔn, ki Juu teeb yudamm nba din be Jerusalem na tun Yennu jiantu yudamm nan Liifai teeb Jɔɔnn boor, a bin boiɔ a, "A tee ŋmee?" 20 Ki Jɔɔnn mun din ki y‡t jiinu, ŋaan pak yentib paanu ni a, "Min kaa tee Yennu Niganntɔɔ Masia." 21 Ŋanne ki bi boiɔ a, "Ki a tee ŋmee? A tee Elaijae?" Ki u jiin a, "N ki tee ŋɔɔ kaa." Ki bi bia boiɔ a, "Ki a tee sɔkinii nba nae-e?" Ki u jiin a, "N ki tee ŋɔɔ kaa biaki." 22 Ŋanne ki bi boiɔ a, "Ki a tee ŋmee? Wantit faa tee wunba ki tin ŋmat saa bet binba tunt na. A yaa mɔŋ po, a tee ŋmee?" 23 Ki Jɔɔnn yaa: "Mine tee kunkɔr nba be muuk ni na, ki hoot a: Teent ti Yomdaanɔ baaru siir na." Jɔɔnn din jii Yennu sɔkinii Aisaya gbouŋ ni maame, ki pak na ki wann waa tee wunba. 24 Tɔn, niib maŋ din nyii Farisiinba a boor nie. 25 Bi bia din boi Jɔɔnn a, "Li-i tee ki a ki tee Masia, ki bia ki tee Elaija, ki bia mun ki tee sɔkinii nba na, ki li teen nlee ki a wuur niib Yennu nyunwuru?" 26 Ki Jɔɔnn yaa, "Min ŋarin wuur niib nyume, ŋaan sɔɔ be i sinsuuk ni na ki i ki miu. 27 Ŋɔɔe tee wunba yaa wun wei n poor, ŋaan n ki jaŋ nan ki n lot u taasaŋmii gbaa." 28 Tɔn, bi din boiɔ buboit na doo nba sann yi Betani, ki be Jɔɔdann mɔk-pootir na nie. Leŋe ki Jɔɔnn din wuur niib Yennu nyunwuru. 29 Laa yent sanyiɔk, ki Jɔɔnn maŋ la Yiisa ki u baat, ki u bet niib na a, "Gotir man! Yennu maruŋ Peganne na. Ŋɔɔe saa nyinn tingbouŋ na ŋaateeb biit. 30 Ŋɔɔe tee daanɔ nba ki n won beeri a u tan saa wei n poor kii tuun Yennu toona, ŋaan bia chee-n na. U poŋ din beewa ki bi tan marin. 31 N tuu ki bann a ŋɔɔe na, ŋaan n daan baar maa n wur niib Yennu nyunwurue, ki lin wann Israel teeb waa tee wunba." 32 Ki Jɔɔnn bia yet niib na a, "Maa daan daa ki bann waa tee wunba maŋ, ki Yennu nba tumin a n tan wur niib u nyunwuru na betin a 'Daanɔ nba ki a tan la ki n Seyeeŋ siik ki tan tɔɔn u paak ki biar be nanɔ, fan bann nan ŋɔɔe tee wunba saa jii n Seyeeŋ ki wuur niib para.' Ki n set la Yennu Seyeeŋ, ki u nyii Yendɔuŋ ni ki siik, ki naan ŋmann, ki tan tɔɔn Yiisa paak ki biar be nanɔ. 34 N set la nna, ki beeri nan ŋɔɔe tee Yennu Bija." 35 Laa bia yent, ki Jɔɔnn see nan u poorpoweiteeb na banlee, 36 ki tan la Yiisa gaar, ki u yet a, "Gotir man, Yennu maruŋ Pegann nae na!" 37 Jɔɔnn poorpoweiteeb banlee na nba gbat ki Jɔɔnn yet nna maŋ, ki bi nyikɔ, ŋaan waa Yiisa. 38 Ki Yiisa saa jiant ki la ki bi waau, ki u boib a, "I loon bee?" Ki bi jiin a, "Wanntɔɔ, ti loon ki ti bann faa be siame." 39 Ki Yiisa yetib a, "Yii waa man ki saa la maa be siaminba." Li din tee kut munna yooe jayenn, ki bi weiɔ ki saa la waa be siaminba, ki ji biar be nanɔ daar maŋ ni. 40 Bi banlee maŋ nba din dɔŋ gbat Jɔɔnn nba yet linba, ki waa Yiisa na, bi yenɔe din tee Andru, wunba tee Simonn Piita waarɔ na. 41 Waa din nyii Yiisa boor na poorpoe, ki u saan yiama ki saa lon u yɔɔrɔ Simonn boor, ki betɔ a, "Ti la Masia nawa," (ki Masia paak tee Yennu Niganntɔɔ,) 42 ŋaan baar nanɔ Yiisa boor. Ki Yiisa gotɔ sirrr, ki tan betɔ a, "Fine tee Simonn, wunba tee Jɔɔnn bija, ŋaan a sann bia sii yi Siifase." (Siifas nan Piita tee yomme, ki li paak tee tann.) 43 Li sanyafannuko ki Yiisa loon wun saan Galilii, ki la Filip ki betɔ a, "I waa-n." 44 Filip din nyii Befsaidae. Leŋe tee doo nba ki Andru nan Piita mun din nyii na. 45 Ki Filip mun saan ki saa lon Natanael boor ki betɔ a, "Ti la wunba ki Moses din sɔb u po Yennu sennu gbouŋ ni, ki sɔkiniinba bia din sɔb u po, ki pak a u saa baar na. Ŋɔɔe tee Yiisa, wunba tee Joosef bija, ki u nyii Nasaref na." 46 Ki Natanael yetɔ a, "Nasarefi? Bonŋann saa fit nyi Nasarefa?" Ki Filip betɔ a, "A mɔŋ mɔŋ mun n baar ki tan got." 47 Yiisa nba la Natanael baat u peŋ na, ki u pak u po a, "Israel nimɔnɔe na, kimaan u tee burchimɔe." 48 Ki Natanael boiɔ a, "A teen nlee ki mimi?" Ki Yiisa yetɔ a, "Filip nba daa bo ki baar ki yiina na, ŋaan sɔɔ ki n poŋ la-awa, ki a kar kinkaŋ nyakir." 49 Ki Natanael yetɔ a, "Wanntɔɔ, a tee Yennu Bijae, ki bia tee Israel teeb kpanbar." 50 Ki Yiisa boiɔ a, "Maa yet a n la-a ki a kar kinkaŋ nyakir nae, ki a teenin yada-a? ŋaan a sii laat toonjaana ki lin gar linba na paak. 51 Barmɔniie ki n beeri na, i saa la sanpaapo loot, ki Yennu malakanba siik Nisaarik Bik na paak, ki ŋmat do sanpaapo." 1 Li daa ŋantaa daar, ki poochiann be doo nba sann tee Keena, ki be Galilii tiŋ ni na. Ki bi poi Yiisa naa, 2 ŋaan mun bia yiin Yiisa nan u poorpoweiteeb, a bin baar. 3 Tɔn, ki tilɔɔna daan nba ki bi din nyu na tan gbenn. Ki Yiisa naa baar bet Yiisa a, "Poochiann daan na gbenna." 4 Ki Yiisa betɔ a, "N naa, ki a yaa n teen nlee? N yoo daa ki baari." 5 Ŋanne ki u naa maŋ bet toontunna na a, "Linba ki u beti a i tun, yin tun nna." 6 Tɔn, ki bui ŋanloob see leŋ, linba ki Israel teeb tuu tee nyun ki fini nit, nan bi jiantu nba tee biaŋinba na, li bui din fit kɔɔ nyun galint nan piinlee-lee koo piintaa-taa nawa. 7 Ki Yiisa bet toontunna na a, "Gbeent bui na nyun." Ki bi gbeen nan mɔgbanawa. 8 Ki u ji betib a, "Durin nyun maŋ, ki saan tur jaamm na saakɔɔ." Ki bi jii saan turɔ. 9 Ki u gaar lemm ki sɔɔ ki li kpant daama, ŋaan ki u ki mi daan na nba nyii siami, ŋaan toontunna nba dur nyun bui na ni ŋarin mi. Ŋanne ki saakɔɔ na yiin poo na sɔrɔ 10 ki betɔ a, "Sɔɔ kur tuu tor damamm sin-sinnewa. Li-i tee ki bi nyuu saama, wun ji tor linba ki man fanu na, ŋaan yimm ŋarin ŋmina, ki ji tan joont toor daan nba man ki gar siar kur na!" 11 Tɔn, Yiisa nba din tun toonjaann maŋ Keena nba be Galilii tiŋ ni na, ŋanne din tee u sinsinn nyinn, ki li wann niib waa mɔk Yennu yiikoo biaŋinba; ki u poorpoweiteeb na teenɔ yada. 12 Li poorpo ki Yiisa nan u naa nan u waarii nan u poorpoweiteeb na saan Kapenaum, ki saa be leŋ daa ŋanlee nna. 13 Ŋanne ki Israel teeb yukitgar b tiaru jaamm tan per, ki Yiisa saan Jerusalem, a wun saa di jaamm maŋ. 14 Waa baar Jerusalem yoo nba ki u kɔɔ Yennu jiantu ŋasaakak na ni, ki la jab ki bi kɔi nei nan pei nan ŋmana, ki bia la likkpenta ki bi kar kpentir likirii. 15 Ki u jii ŋmiit ki pian kpaasir, ki ber bonkobit na kur, ki nyinnib Yennu jiantu ŋasaakak maŋ ni, ŋaan tut tut likkpenta teebura na ki lu, ki likirii na baa yat; 16 ŋaan bia bet binba kɔi ŋmana na a bin nyinn ŋmana maŋ, ki bia yetib a, "I daa tee n Baa ŋaak kpinkpent boori." 17 Li yoo na ki u poorpo-weiteeb na ji tiar Yennu gbouŋ nba yet biaŋinba na a, "N numm mɔn n Baa jiantu ŋasaakak na paak bonchiann." 18 Ŋanne ki Juu teeb yudamm na boi Yiisa a, "A saa tun nyinlannpoe ki wannit nan a mɔk yiikooe ki tun linba na?" 19 Ki Yiisa jiin a, "Tɔn, yi yeer Yennu jiantu diiuk na, ŋaan n saa jii daa ŋantaae ki maar." 20 Ki bi yet a, "Waa! Bi jii bina piinna nan ŋanloobo ki maa Yennu jiantu ŋasaakak na, ŋaan ki fin tan yaa a saa jii daa ŋantaa kuukɔɔe ki maa!" 21 Yennu diiuk nba ki Yiisa din pak na tee u mɔŋ gbanante. 22 Yennu nba din fiinɔ kuun ni na poorpoe, ki u poorpoweiteeb tiar linba ki u daan yet na, ki ji teen Yennu gbouŋ nba want Yiisa kuunfiiru po na yada, ki bia teen Yiisa maan na yada. 23 Yukitgar tiaru jaamm na yooe ki Yiisa din be Jerusalem, ki tuun bakitnauŋ toona, ki niib bonchiann la ki teenɔ yada, 24 ŋaan Yiisa din ki jii u mɔŋ ki chabibi, kimaan u mi sɔɔ kur nba tee wunba. 25 U din mi niib dudukit bonŋann. Li paak u din ki loon sɔɔ n wannɔ nisaarik binbeŋ-i. 1 Jɔɔ nna din be ki u sann tee Nikodemus. U din tee Juu teeb yudaanɔe, ki bia tee Farisii nirɔ; 2 ki nyɔsiɔk ki u tan baar Yiisa boor, ki yetɔ a, "Chanbaa, ti mi nan a tee wanntɔɔ nba nyii Yennu boore, kimaan sɔɔ kan fit tun toonjaana nba ki a tuun na booru, ki li ki tee Yennu be nanɔ." 3 Ki Yiisa betɔ a, "Barmɔniie ki n beera na, sɔɔ kan fit kɔɔ Yennu naan ni, bii kii ŋamm marɔ-i kaa." 4 Ki Nikodemus boiɔ a, "Nlee ki bi saa ŋamm mar nirɔ nba ki tee biki? Kimaan u ji kan fit ŋmat kɔɔ u naa poor ni, ki wun marɔ." 5 Ki Yiisa yetɔ a, "Barmɔniie ki n beera na, sɔɔ kan fit kɔɔ Yennu naan ni, see ki u la maaru munlee, ki li tee Yennu Seyeeŋ nan Yennu nyunwuru. 6 Nisaarik ŋarin maar nisaarike, ŋaan Seyeeŋ na maar Seyeeŋ yɔɔe. 7 Li paak, a daa te ki li teea bakitnauŋ nan maa yaa 'See ki bi ŋamm mari na.' 8 Wouŋ da ki saa laa loon siaminbae, ki a ki mi waa nyi sian ki da. A bia ki mi waa saa siami, ŋaan a gbia ki u dae. Li mun bia tee nnae ki tur sɔɔ kur nba ki Yennu Seyeeŋ marɔ." 9 Ki Nikodemus boiɔ a, "Nlee ki li saa teen nna?" 10 Ki Yiisa jiinɔ a, "A tee daanɔ nba want Israel teeb Yennu maame, ŋaan tan ki mi linba na paakii? 11 Barmɔniie ki n beera na, ti beeri linba ki ti mi, nan taa bia la linbae, ŋaan ki i ki gaan ti maami. 12 Li-i tee ki i ki teenin yada, nan maa beeri tingbouŋ na bona po na, li-i tee ki n beti Yendɔuŋ ni bona po, nlee ki i ji saa teenin yada? 13 Sɔɔ kaa ki mi doo Yendɔuŋ ni see min Nisaarik Bik nba nyii Yendɔuŋ ni na." 14 Moses nba din jii kut waauk ki fin daauk paak ki donnɔ muuk ni biaŋinba na, li mun bia tee nnae ki bi tan saa jii Nisaarik Bik ki donnɔ sanpaapo, 15 ki wunba teenɔ yada, u saa la manfoor nba kaa gbennu. 16 Kimaan Yennu mantik loon tingbouŋ na bonchiann; li paak, ki u turit u Bijayemmir, ki wunba teen u Bija maŋ yada u tan kan kɔɔ muu ni, ŋaan u sii mɔk manfoor nba kaa gbennue, 17 kimaan Yennu nba din tun u Bija tingbouŋ na ni, u din ki tumɔ a wun tan bu tingbouŋ na niib buut ki biirib kaa, ŋaan u din yaa wun tinnibe. 18 Ki daanɔ nba teen Yennu Bija maŋ yada, Yennu kan bu u buut ki biirɔ, ŋaan wunba ki teenɔ yada, Yennu poŋ bu u yaa buut ki biirɔwa, kimaan waa ki teen ŋɔɔ Yennu Bijayemmir maŋ yada na. 19 Linba paak te ki Yennu bu bi buut ki biirib maŋ tee nnae: Yennu Bija na din baar tingbouŋ na ni a wun yent tingbouŋ na niib numpoe, ŋaan ki nisaarii loon bunbɔnn ki gar yentu, kimaan bi toona nba bi biaŋinba na paak. 20 Daanɔ nba kur tuun toonbiit, u nƒn yentue, ki ki loon wuu nakiir, kimaan u ki loon u toonbiit na n nyi paanu. 21 Ŋaan wunba waa Yennu barmɔnii wannu na ki bia tuun li biaŋ, ŋɔɔe baat yentu boor, a sɔɔ kur n bann nan Yennu be u toona kur ni. 22 Li poorpoe ki Yiisa nan u poorpoweiteeb din nyii leŋ ki saan Judea siar po, ki saa be leŋ nan daa ŋaŋŋa na, ki wuur niib Yennu nyunwuru. 23 Li yoo na ki sɔɔ Jɔɔnn nba wuur niib Yennu nyunwuru na daa ki kɔɔ dansariki, ki be Enonn, siaminba ki nyun din yab na, ki niib din tuu baat u boor, ki u wuurib Yennu nyunwuru. Enonn din ki fɔk nan Salimi. 25 Ŋanne ki mɔniɔk tan fiir Jɔɔnn maŋ poorpoweiteeb nan Juu nirɔ nna sinsuuk ni ki jiin Yennu nyunwuru po. 26 Ki Jɔɔnn poorpoweiteeb na saan u boor, ki saa betɔ a, "Chanbaa, nirɔ nba ki a daan be nanɔ Jɔɔdann mɔk-pootir, ki yaa u tee Yennu Niganntɔɔ na, ti gbat ki u wuur niib Yennu nyunwuru, ki sɔɔ kur saa u boor ki u wuurib." 27 Ki Jɔɔnn betib a, "Yennue nyint sɔɔ kur nan u toona. Nirɔ kan fit tun siar ki li ki tee Yennu nyinnɔ. 28 I mɔŋ poŋ mi gbat ki n yet maa min kaa tee Yennu Niganntɔɔ Masia, ŋaan min ŋarin, Yennu dɔŋ tumime, a n tan teen u baaru siir. 29 Poosɔrɔe tee wunba yen pooyookir. Wunba tee poosɔrɔ na yɔɔk, ki be u boor ki gbiin na, ŋɔɔe mɔk parpeenn yoo nba ki u gbat poosɔrɔ na kunkɔr. Nnae ki n mun set mɔk parpeenn bonchiann Masia paak. 30 "Li kpaa talas ŋɔɔ Masia sannii yabitir, ŋaan ki n sannii waabit." 31 Wunba nyii sanpaapo, ŋɔɔe chee sɔɔ kur; ŋaan binba nyii tingbouŋ na ni, ŋamm tee tingbouŋ na teebe, ki bia piak nisaarii maan. Wunba nyii Yendɔuŋ ni, ŋɔɔe chee sɔɔ kur, 32 ki bia jenna ki beer niib linba ki u la ki bia gbat, ŋaan sɔɔ ki gaan u maami. 33 Ki wunba gaar u maan maŋ, li want nan ŋɔɔe sak nan Yennu maan tee barmɔnii. 34 Yennu Bija nba ki u tumɔ na piak Yennu maame, kimaan Yennu tur u Bija maŋ Seyeeŋ nba yab ki kaa bikinu. 35 Yennu loon u Bija, ki kubin bona kur u nuu ni. 36 Daanɔ nba teen Yennu Bija yada, u sii mɔk manfoor nba kaa gbennu, ki daanɔ nba mun ki saak Yennu Bija na mɔb kan la manfoor maŋi, ŋaan Yennu wutoor saa do u paak ki kan gbenni. 1 Tɔn, ki Farisiinba din gbat a Yiisa daak niib ki wuurib Yennu nyunwuru ki bi tee u poorpoweiteeb, ki yab gar Jɔɔnn yab. 2 Barmɔnii ŋarime, Yiisa din ki wur niib u mɔŋi, ŋaan u poorpoweiteebe din wuurib. 3 Yiisa nba bann nan Farisiinba na gbat nna maŋ, ki u nyii Judea tiŋ ni ki ŋmat saa Galilii tiŋ ni. 4 Ki u sɔnu maŋ ni, ki li tee talase nan wun gar Samaria tiŋ ni. 5 Ki yensuuk ni, waa din tan per Samaria teeb digbansiar ki bi yir Saika, ki u baar Jakɔb bunbunn boor. Leŋ din ki fɔk nan kpaab nba ki Jakɔb tur u bik Joosef na. Waa din baar bunbunn na boor, ki bakint ji soorɔ kimaan sommir na paak, ki u biar kar bunbunn na nyakir. 7 Ŋanne ki Samaria poosɔɔ tan baar bunbunn maŋ boor, a wun luun nyun. Ki Yiisa yetɔ a, "Turimin nyun ki n nyu." 8 Li yoo na ki sɔɔ ki u poorpoweiteeb poŋ saan doo niwa, a bin saa daa jeet, ŋaan ki u biar u kuukɔɔ. 9 Juu teeb na din tuu siŋ Samaria teebe, ki ki loon bii taant nammi. Li paak, ki poo na boiɔ a, "A tee Juu nirɔe, ki n mun tee Samaria poo, ki li teen nleewa ki a tan mein nyumi?" 10 Ki Yiisa jiinɔ a, "Li-i tee ki a bo mi bakitnauŋ piinii nba ki Yennu loon wun pia na, ki bia mi maa tee wunba ki meia nyun na, a bo saa boin a n tura manfoor nyun, ki n set bo saa turawa." 11 Ki poo na yetɔ a, "Chanbaa, bunbunn na sumii hei, ki a mun bia ki mɔk gooka. Lee ki a saa luun manfoor nyun maŋi? 12 Ti yeeja Jakɔbe din lukir bunbunn na, ki ŋɔɔ nan u waas nan u bonkobit kur nyu leŋ. A dukii nan a gar Jakɔba koo?" 13 Ki Yiisa yetɔ a, "Wunba nyuu bunbunn na nyun, nyun-nyukiru tan saa ŋamm soorɔwa, 14 ŋaan mi-i tur wunba n nyun na ki u nyuu, nyunnyukiru kan mi soorɔ, kimaan mi-i tur wunba n nyun na, li sii bunii manfoor nyume u ni, ki bia turɔ manfoor nba kaa gbennu." 15 Ki poo na yetɔ a, "Chanbaa, turimin li nyun, ki nyunnyukiru ji daa mi somi, ki n bia ji daa mi ki baat nna ki tan lu nyumi." 16 Ki Yiisa betɔ a, "I saa ki yiin a sɔrɔ ki jen nanɔ na." 17 Ki u betɔ a, "N ki mɔk sɔrɔ." Ki Yiisa jiinɔ a, "Faa yaa a ki mɔk sɔrɔ na, ŋann a mɔk mɔnii, 18 kimaan a poŋ kun jab baŋŋmuwa, ki jɔɔ nba ki a daa be nanɔ mɔtana na ki tee a sɔrɔ kaa. A set pak mɔniie." 19 Ki poo na yetɔ a, "Chanbaa, n ji bann nan a tee Yennu sɔkiniie. 20 Timm Samaria teeb yeejamm din jiantir Yennu jɔɔr na paake, ŋaan ki yimm Juu teeb ŋarin yaa Jerusaleme tee siaminba ŋan nan Yennu jiantu." 21 Ki Yiisa betɔ a, "N niipoo, teent n maan yada, yoo baat ki niib tan kii jiantir ti Baa Yennu jɔɔr na paaki, ki bia tan kii jiantirɔ Jerusalemi. 22 Yimm Samaria teeb ki mi yaa jiantir wunba, ŋaan timm Juu teeb ŋarin mi taa jiantir wunba, kimaan tinnu labaar nyii Juu teeb nie. 23 Ŋaan yoo baat, ki poŋ set baara, ki binba jiantir ti Baa Yennu nan barmɔnii na sii jiantirɔ u Seyeeŋ paŋ nie ki mi waa tee wunba, kimaan li niboorue ki Yennu loon bii jiantirɔ nna. 24 Yennu tee Seeke, ki binba jiantirɔ na, li kpaa talase bii jiantirɔ nan barmɔnii, u Seyeeŋ paŋ ni." 25 Ki poo na yetɔ a, "N mi nan Masia nba ki bi yiu Yennu niganntɔɔ na tan saa baara. U-u taŋŋi baar yoo nba, u saa betit barii kura." 26 Ki Yiisa jiinɔ a, "Mine na, min nba piak nana na." 27 Li yoo maŋe ki Yiisa poorpoweiteeb jen, ki li teemm bakitnauŋ nan Yiisa nba piak nan poo na, ŋaan bi sɔɔ ki boi poo na a u loon bee, ki bia ki boi Yiisa a bee ki u piak nanɔ. 28 Ŋanne ki poo na nyik u nyunsɔɔr na, ŋaan ŋmat saan doo na ni, ki saa yet niib a 29 "Baat man, ki tan got jɔɔ nba betin bonsiar kur nba ki n poŋ mi tun. I dukii nan ŋɔɔe tee Yennu Niganntɔɔ Masia na-a?" 30 Baa gbat nna yoo nba ki bi nyii doo na ni ki saan Yiisa peŋ. 31 Li yoo maŋ, ki Yiisa poorpoweiteeb barimɔ, ki yeen a, "Chanbaa, dimin jeet." 32 Ki Yiisa jiimm a, "Min mɔk jeet nba ki n saa di, ŋaan ki i ki mi li po." 33 Ki u poorpoweiteeb na ji boi bi leeb a, "I mi sɔɔ tan sii turɔ jeeti?" 34 Ki Yiisa jiimm a, "Min yaa jeet tee ki mii tuun Yennu nba tumin na yanbɔɔtoonae ki gbenn. 35 "I tuu yaa li tenn ŋmaarii ŋannae nan bin jaan dii. Ŋaan n beeriie, gotir kpaant man, jeet na poŋ teen siir nan jaamuwa. 36 Ki dijaara tan saa gaar bi paauk, ki dii nba ki bi jaan na mun, ŋamme tee niib nba tan saa la manfoor nba kaa gbennu, ki damm nba buur nan binba jaan, bi kur tan sii mɔk parpeenn dii maŋ paak. 37 Ti mɔk barjouk a, 'Yenɔe buur, ki lɔɔ jaan,' ki li set tee mɔnii. 38 N te ki i jaan siaminba ki i ki kooe. Siabe poŋ koowa, ki bi konu maŋ sommii ki i la dii." 39 Ŋanne ki Samaria doo ni niib bonchiann gbat poo na nba beerib a, "Yiisa betin bonsiar kur nba ki n poŋ mi tun," ki bi teen Yiisa yada, 40 ki saan bunbunn na boor Yiisa peŋ, ki barimɔ a wun biar kii be namm. Ki Yiisa sak ki biar be namm daa ŋanlee, 41 ki piak u maan ki teemm. Baa din gbat nna ki bi bonchiann teenɔ yada. 42 Li yoo na ki bi ji bet poo na a, "Taa teenɔ yada mɔtana na, li ki tee faa betit u po na kuukɔɔ kaa, ŋaan taa gbat u mɔŋ mɔb ni na paak ki ti teenɔ yada, ki bann nan ŋɔɔe set tee tingbouŋ na Tinntɔɔ." 43 Li daa ŋanlee poorpoe ki Yiisa nyii leŋ ki saan Galilii tiŋ ni, 44 kimaan u mɔŋ poŋ yet a, "Yennu sɔkinii kan la baakir u mɔŋ doo ni." 45 Ŋaan waa baar Galilii yoo nba, ki niib na gaarɔ, kimaan baa daan saan yukitgar tiaru jaamm Jerusalem na, bi daan la linba kur ki u tun Jerusalem jaamm yoo nawa. 46 Waa din lin Galilii tiŋ ni na, ki u saan Keena, siaminba ki u din te ki nyun kpant tilɔɔna daan na. Ki yudaansɔɔ din be Kapenaum, ki u bija yiar. 47 Ki u gbat a Yiisa nyii Judea ki baar Galilii tiŋ ni. Ki u baar u peŋ, ki barimɔ a wun baar Kapenaum, ki te ki u bija n la laafia, kimaan u yaa wun kpoe. 48 Ki Yiisa betɔ a, "Li-i tee ki i ki la nyina nan bakitnauŋ toonjaana, i kan teenin yada." 49 Ki yudaanɔ na jiin a, "Chanbaa, ŋaant tin saan, ki n bik maŋ daa ki kpo na." 50 Ki Yiisa betɔ a, "I kun. A bija na paaka." Ŋanne ki yudaanɔ na teen yada nan Yiisa nba pakɔ linba maŋ, ki ji ŋmat kun. 51 U be sɔnu nie ki u toontunna chetɔ nan labaar a, "A bik na paaka." 52 Ki u boib a, "Nlee yooe ki bik maŋ paaki?" Ki bi yetɔ a, "Wonn, kut youŋ yenlekire ki u gbanu won maak." 53 Ki jɔɔ na tiar nan li yooe ki Yiisa won betɔ a, "A bija na paaka." Li paak ki ŋɔɔ nan u ŋaateeb kura teen Yiisa yada. 54 Yiisa nba din tun toonjaann maŋ na, li din tee toonjaann nba ki u tun pukin ŋanlee-e yoo nba ki u nyii Judea tiŋ ni ki baar Galilii tiŋ ni na. 1 Li poorpoe ki Juu teeb jaansiar tan baar, ki Yiisa saan Jerusalem. 2 Leŋe ki kukintuk dɔɔ nan nyun, ki lanbont ŋaŋŋmu chaan linta, ki Juu teeb maan ni, ki bi yir Befsata, ki li kpia Pei Tammɔb. 3 Ki baatib bonchiann din tuu dɔɔ leŋ, ki siab tee jɔɔnii, ki siab tee dianii, ki siab mun tee gbanankpeena damm. [Bi tuu dɔɔ ki guu nyun na dammue. 4 Yosau Yennu malakasɔɔ tuu sike ki damm nyun maŋ. Yoo nba ki u damm nyun na, ki baatɔɔ nba sint sik li ni, u yiaru tuu gbenne.] 5 Tɔn, jasɔɔ din be leŋ, ki yiar bina piintaa nan ŋanniin. 6 Ki Yiisa tan baar la ki u dɔɔ leŋ, ki u bann nan jɔɔ maŋ yiaru yukira, ki u boiɔ a, "A loon ki a la laafia-a?" 7 Ki baatɔɔ na jiin a, "Chanbaa, nyun na-i damm yoo nba, n ki mɔk wunba saa jiin sikinin li ni. Ki mi-i yaa n sik, sɔɔ tuu dɔŋ sike, ŋaan nyikin." 8 Ki Yiisa betɔ a, "Fiit, ki jii a dɔɔnu kii somm." 9 Li taakpaak ni ki jɔɔ na paak, ki fiir ki jii u dɔɔnu ki ji somm. Daar nba ki jɔɔ na la laafia na din tee foon daare. 10 Li paake teen ki Juu teeb yudamm din betɔ a, "Dinna tee foon daare. Ti sennu ki chab nan fan jii a dɔɔnu kii somm nanni." 11 Ki u jiin a, "Jɔɔ nba te ki n paak na, ŋɔɔe yetin a n jii n dɔɔnu kii saa nann." 12 Ki bi boiɔ a, "Jalanɔpoe yeta a a jii a dɔɔnu kii saa nanni?" 13 Ŋaan jɔɔ na ji din ki mi wunba te ki u paaki kimaan Yiisa ji din nyii leŋa, kimaan niib bonchiann nba din tikir leŋ na paak. 14 Li poorpoe ki Yiisa tan lau Yennu jiantu ŋasaakak ni, ki betɔ a, "Gotir, a la laafiawa, ŋaan a ji daa mi tuun toonbiiti, ki bonbisiar tan saa kpet baara ki gar na." 15 Yiisa nba pak nan jɔɔ na ki gbenn yoo nba, ki jɔɔ na nyii ki saan Juu teeb yudamm na boor ki saa betib a, "Yiisae te ki n paak." 16 Ki yudamm maŋ ji piin Yiisa mukisuk, kimaan waa te ki jɔɔ na paak foon daar na. 17 Ki Yiisa betib a, "N Baa Yennu yɔɔ tuume, ki n mun tuun nnae." 18 Yiisa nba yet nna yoo nba ki Juu teeb maŋ ŋamm donn wutoor, ki loon bin kpiu ki gar sinsinn na, kimaan li ki tee waa biir foon daar sennu na kuukɔɔ paak kaa, ŋaan waa bia yaa Yennu tee u Baa ki yek u mɔŋ nan Yennu na paak. 19 Ŋanne ki Yiisa betib a, "Barmɔniie ki n beeri na, min Yennu Bija laat n Baa Yennu nba tuun linbae ki mun tuun. N kan fit tun siar nan n mɔŋ yiikoo. N Baa maŋ nba tuun linba, n mun tuun ŋanne, 20 kimaan n Baa maŋ loonin, maa tee u Bija na, ki u wantin linba kur ki u mɔŋ mɔŋ tuun. Ki bia jenna, u saa wannin toonjaana mii tuun, ki lin gar linba na, ki li saa teeni bakitnauŋ. 21 N Baa nba fiint kpeemm ki teemm manfoa biaŋinba na, nnae mun, ki min nba tee u Bija na mun saa tur binba ki n gann na manfoa. 22 "N Baa ki bu sɔɔ buuti, ŋaan u chab min, u Bijae, a mii bu niib buut, 23 a ki sɔɔ kur-ii teenin baakir nan baa teen n Baa Yennu baakir biaŋinba na. Wunba ki teenin baakir, li want nan u ki teen n Baa Yennu nba tumin na baakiri. 24 "Barmɔniie ki n beeri na, daanɔ nba gbat n maan na, ki bia teen wunba tumin na yada, ŋɔɔe mɔk manfoor nba kaa gbennu; ki Yennu kan bu u buut ki biirɔ. U bia poŋ nyii kuun nuu niwa, ki be manfoor maŋ nie. 25 "Barmɔniie ki n beeri na, yoo baat, ki poŋ baara, ki kpeemm tan saa gbat min Yennu Bija kunkɔr, ki binba gbat n kunkɔr maŋ saa la manfoor nba kaa gbennu. 26 N Baa nba yen manfoor ki teen niib na, nnae mun ki u te ki min u Bija mun yen manfoor ki teen niib, 27 ki u bia turin yiikoo a mii bu niib buut, kimaan n tee Nisaarik Bike. 28 I daa te ki li teei yaarlituku. Yoo baat ki niib nba kur poŋ kpowa na tan saa gbat n kunkɔr, 29 ki fiir kuun ni; ki binba tun bonŋann tan saa fiir ki be bi manfoa nba ki mɔk gbennu na ni, ki binba mun tun toonbiit na tan saa fiir, ki n bu bi buut ki biirib. 30 "N kan fit tun siar nan n mɔŋ yiikoo. Mi-i bu nirɔ buut biaŋinba, Yennue tuu betin a n bu nna. Li paak teen ki n buut took, kimaan n ki loon ki n tun n mɔŋ yanbɔɔtoona kaa, ŋaan n tuun Yennu nba tumin na yanbɔɔtoonae. 31 "N pinpauk na-i want maa tee wunba, ŋann niib kan gaar n tiɔŋ maan maŋi. 32 Ŋaan sɔɔe bewa ki piak linba want niib maa tee wunba. Ŋɔɔe tee Yennu; ki n mi nan waa piak linba n po maŋ na tee barmɔniie. 33 "Tɔn, i tun i niib Jɔɔnn nba daan wuur niib Yennu nyun-wuru na boor, a yin gbiint u maan, ki waa daan piak linba ki teen niib n po na, li tee barmɔniie. 34 Li ki kpaa talas kaa nan nirɔ n pak n po, ŋaan n beeri linba na a yin la tinnue. 35 Jɔɔnn maŋ daan tee nan fitir nba ki bi tuu joo, ki li yentu nyɔkit nae, ki i daan jii yoo waaminna ki nian u yentu maŋ. 36 "Bakitnauŋ toonjaana nba ki n tuun na, ŋanne want n siara ki chee Jɔɔnn siara na. Ki bia jenna, toonjaana nba ki n tuun na, n Baae yaa mii tuun, ki toona maŋ tee siara nan n Baa Yennue tumin. 37 "Ki bia jenna, n Baa Yennu nba tumin nae mun tee n siara. I ki mi gbat u kunkɔri, ki bia ki mi lau nan i ninbina. 38 Ki u tumin i boor, ŋaan ki i ki teenin yada; ŋanne want nan u maan kaa i para ni. 39 "Tɔn, i tuu karin Yennu gbouŋ, kimaan i mi nan i saa la manfoor nba kaa gbennu leŋe, ki Yennu gbouŋ maŋ want n poe, 40 ŋaan ki i lek y‡t yin baar n peŋ ki n turi manfoor maŋ. 41 "N ki loon dontir nisaarii boor. 42 N poŋ mi nan i ki loon Yennu i yan ni faba. 43 N baar n Baa Yennu sann nie, ki i ki gaarimi. Ŋaan li-i tee ki sɔɔ baar u mɔŋ sann ni, i tuu gaarɔe. 44 I loon ki yii laat dontir i leeb boor, ŋaan i ki fiin nan ki i la dontir ŋɔɔ Yennu nba tee Yen-yemmir na boori. Li paak mune te ki i set kan fit teenin yada. 45 I daa dukii nan n saa pak maan ki biiri n Baa Yennu boori. Daanɔ nba saa pak biiri, ŋɔɔe tee Moses nba ki i teenɔ yada na. 46 I setikii bonni teen Moses sɔbu na yada, i bo saa teenin yadawa mun, kimaan u din sɔb ki pak n poe. 47 Ŋaan yaa ki teen waa sɔb linba maŋ yada na, nlee ki i ji saa teen n mɔmaan na yada?" 1 Li poorpo ki Yiisa ŋmat poot Galilii mɔkgbeŋŋir nba ki bi bia yi Taiberias na. 2 Ki nibur waa u poor po, kimaan bi din la u bakitnauŋ toonjaana nba ki u tuun ki te ki baatib paakit na. 3 Ki ŋɔɔ nan u poorpoweiteeb doo jɔɔr paak ki saa kar. 4 Li yoo ki sɔɔ Juu teeb yukitgar tiaru jaamm pera. 5 Yiisa nba din kar maŋ na, ki u tan la ki nibur baat u peŋ. Ki u boi Filip a, "Ti saa la jeet lee ki daa, ki dinn niib na kuri?" 6 U din boi nna maŋ ki loon wun bikin Filipe, ŋaan ŋɔɔ ŋarin poŋ din mi waa saa tun linba. 7 Ki Filip jiin a, "Ti-i yaa ti daa boroboro ki tur niib na, li saa gar nan salimpeena c kobii ŋanlee nawa, ki sɔɔ kur n fit la waan." 8 Ki u poorpoweiteeb na yenɔ nba ki bi yiu Andru, ki u tee Simonn Piita waarɔ na, yet Yiisa a 9 "Bisiake be nna ki mɔk boroboro kunbis ŋaŋŋmu nan janbis ŋanlee. Ŋaan li mun kan jaŋ niib na kuri." 10 Ki Yiisa betib a, "Ŋaant man ki niib maŋ n kar." Mɔpaauŋ bonchiann din be leŋ, ki bi kar, ki jab tee tusaa ŋaŋŋmu. 11 Ki Yiisa jii boroboro na, ki tur Yennu niipoouk, ŋaan te ki bi tor niib nba kar maŋ; ki u bia jii janii na ki teen nna, ki bi kura dii ki saa jaŋ baa loon biaŋinba. 12 Baa gboo yoo nba ki u yet u poorpoweiteeb na a bin lakin jeet nba tenn na, ki li daa biiri. 13 Ki bi lakin baa dii boroboro kunbis ŋaŋŋmu na ŋaan tenn linba na, ki li gbee kpanchubit piik nan ŋanlee. 14 Niib maŋ nba la bakitnauŋ toonjaann nba ki Yiisa tun na, ki bi yet a, "Barmɔniie setik, nirɔ nae tee Yennu sɔkinii nba yaa wun baar tingbouŋ na ni na." 15 Ki Yiisa ji bann nan bi yaa bin soorɔ ki dinnɔ naame. Li paake te ki u din nyikib ŋaan ŋmat jɔɔr paak ki saa be u kuukɔɔ. 16 Daajoouk nba tan baar, ki Yiisa poorpoweiteeb sik mɔkgbeŋŋir na ni, 17 ki saan kɔɔ burgbetir ki kan saa a bin poot mɔkgbeŋŋir na, ki took Kapenaum. Ki li din tan bɔnn, ki sɔɔ Yiisa daa ki baar bi boori. 18 Ki wonpaaruk tan fikit ki da nyun na paak. 19 Yoo nba ki u poorpoweiteeb kan saan nan maar ŋantaa koo ŋanna na, ki bi la Yiisa somm nyun paak ki tookit burgbetir maŋ, ki jaŋmaanii ji soorib. 20 Ki Yiisa betib a, "I daa tiin jaŋmaanii mani. Li tee mine." 21 Baa bann nan Yiisae na, ki bi ji mɔk parpeenn nan wun kɔɔ burgbetir na ni. Li taakpaak ni ki burgbetir na baar siaminba ki bi saa na. 22 Niib nba din biar mɔk-pootir po na, ki li ji din tan yent sanyiɔk ni, ki bi la burgbetyennkɔɔ biar see leŋ, ki bi bann nan Yiisa won ki kɔɔ burgbetir na ki wei u poorpoweiteebi, kimaan baa won saa na, Yiisa won kaa bi ni. 23 Ki burgbetlia bia nyii Taiberias ki baat ki per siaminba niib won dii jeet nba ki Yiisa won tur Yennu niipoouk li paak na. 24 Nibur na nba la nan Yiisa kaa leŋ, ki u poorpoweiteeb bia kaa na, ki bi saan kɔɔ burgbeta na ni, ki saan Kapenaum, a bin lomɔ. 25 Niib na nba din poot mɔkgbeŋŋir maŋ na, ki bi la Yiisa, ki boiɔ a, "Chanbaa, a baar nna nlee yooe?" 26 Ki Yiisa yetib a, "Barmɔniie ki n beeri na, maa won turi jeet ki i dii gboo nae te ki i loonin na, ŋaan li ki tee yaa la n bakitnauŋ toonjaana na kaa. 27 I daa tuun toonn jeet nba biir paaki, ŋaan yii tuun toonn jeet nba mɔk manfoor nba kaa gbennu na paak. Min Nisaarik Bik saa turi li jebooru, kimaan n Baa Yennue turin yiikoo na a mii teeni, kimaan u numm gbooma." 28 Ŋanne ki bi boiɔ a, "Ti sii tuun bee ki li tee Yennu toona?" 29 Ki Yiisa jiimm a, "Toonn nae ki Yennu loon yii tuun: I teen wunba ki u tumɔ na yada." 30 Ki bi bia boiɔ a, "Toonjaanlannpoe ki a saa tun ki tin la ki teena yada? A saa tun bee? 31 Ti yeejamm nba din be muuk ni yoo nba na, bi din tuu di jeet nba ki bi yi mana na, nan laa sɔb Yennu gbouŋ ni biaŋinba na, a 'Moses din teemm jeet nba nyi Yendɔuŋ ni na a bii di.'" 32 Ki Yiisa yetib a, "Barmɔniie ki n beeri na, li ki tee Moses kaa din teeni jeet maŋi, ŋaan li din tee n Baa Yennue. Ki mɔtana ki u ji loon wun turi jeet nan mɔnii nba nyi u boor ni. 33 Jeet nba ki Yennu teeni maŋ, ŋanne tee wunba nyii Yendɔuŋ ni ki teen tingbouŋ na ŋaateeb manfoor." 34 Ki bi yetɔ a, "Chanbaa, i teent jeet maŋ daar kur." 35 Ki u betib a, "Mine tee manfoor jeet maŋ. Daanɔ nba baar n boor, kon kan mi soorɔ, ki wunba teenin yada, nyunnyukiru kan mi soorɔ. 36 "N poŋ beti nan i lama, ŋaan ki teenin yada. 37 Ŋaan wunba kur ki n Baa Yennu jiiu ki turin, u saa baar n boor ki teenin yadawa. N kan mi y‡t wunba baar n boori, 38 kimaan n nyii Yendɔuŋ ni ki sik maa n tun Yennu nba tumin na yanbɔɔ-toonne, ŋaan li ki tee n mɔŋ yanbɔɔt kaa. 39 Ŋɔɔ Yennu nba tumin na, u loomm tee a n daa boont binba ki u turin nae nan yenɔ kɔɔwa, ŋaan tan fiimm kuun ni durinya gbennu daar. 40 Nnae ki n Baa Yennu loon, a sɔɔ kur nba bann min, u Bija, ki teenin yada, u saa la manfoor nba kaa gbennu; ki n tan saa fiimm kuun ni durinya gbennu daar." 41 Ŋanne ki Juu teeb maŋ ji burin nan leeb, waa yaa ŋɔɔe tee jeet nba nyii Yendɔuŋ ni na paak. 42 Ki bi boi leeb a, "Yiisa nba tee Joosef bija na kaa na-a? Ti mi u baa nan u naa. Nlee ki u yaa u nyii Yendɔuŋ ni?" 43 Ki Yiisa betib a, "I daa burin nan leeb maa pak linba na paaki. 44 Sɔɔ kan fit baar n boor ki teen n yɔɔ, ki li ki tee ki n Baa Yennu nba tumin na kaa te ki u baari, ki n tan saa fiin li daanɔ kuun ni durinya gbennu daar. 45 Yennu sɔkiniinba din sɔb Yennu gbouŋ ni a 'Yennu saa wann sɔɔ kur.' Sɔɔ kur nba gbiintir n Baa Yennu ki bia gaan u maan, ŋɔɔe saa baar n boor ki kpant n yɔɔ. 46 Ŋaan sɔɔ daa ki mi la n Baa Yennu maŋi, see min nba nyii u boor na kɔɔe laatɔ. 47 "Barmɔniie ki n beeri na, daanɔ nba teenin yada, ŋɔɔe mɔk manfoor nba kaa gbennu. 48 Mine tee manfoor jeet na. 49 Yoo nba ki i yeejamm din be muuk ni na, bi din tuu di mana maŋe, ŋaan bi kpowa. 50 Ŋaan jeet nba nyi Yendɔuŋ ni na, wunba diir, u kan kpo. 51 Mine tee manfoor jeet nba nyii Yendɔuŋ ni na. Wunba dii jeet maŋ sii be nan yoo nba kaa gbennu, ki jeet nba ki n saa turɔ na tee n gbanante, ki n tan saa jii n gbanant maŋ ki chab, ki tingbouŋ na ŋaateeb n fit la manfoor maŋ." 52 Ŋanne ki mɔniɔk fiir Juu teeb maŋ sinsuuk ni ki jiin Yiisa nba pak linba na po, ki bi boi bi leeb a, "Nlee ki jɔɔ na saa turit u gbanant ki tin di?" 53 Ki Yiisa betib a, "Barmɔniie ki n beeri na, see ki i ŋman min Nisaarik Bik gbanant, ki bia nyuu n sɔn. Nna-i kaa, i kii mɔk manfoor maŋ i ni. 54 Ki daanɔ nba ŋman n gbanant ki bia nyuu n sɔn, u mɔk manfoor nba kaa gbennu, ki n tan saa fiinɔ kuun ni durinya gbennu daar. 55 Kimaan n gbanante tee jeet nan mɔnii, ki n sɔn mun tee bonnyukar nan mɔnii; 56 ki daanɔ nba ŋman n gbanant, ki bia nyuu n sɔn, ŋɔɔe be n ni, ki n mun be u ni. 57 "N Baa Yennu nba yen manfoor nae tumin, ki u paake ki n mun mɔk manfoor. Li mun bia sii tee nnae, wunba ŋman n gbanant, n paak u sii mɔk manfoor. 58 Mine tee jeet nba nyii Yendɔuŋ ni ki sik. Ki wunba dii jeet na, u sii yɔɔ be nan yoo nba kaa gbennu; ki jeet maŋ ki tee nan jeet nba ki i yeejamm din dii ki tan kpo na kaa." 59 Yiisae din pak linba na, waa daa din be Kapenaum, Yennu jiantu diiuk ni, ki want niib na. 60 Yiisa poorpoweiteeb bonchiann nba din gbat u wannu maŋ, ki bi yeen bi leeb a, "Wannu na paar ki turit. Ŋmee saa sak linba na?" 61 Sɔɔ din ki wann Yiisa ŋarimi, ŋaan u din bann nan u poorpoweiteeb na mɔk bunburimii u wannu maŋ paak. Ki u boib a, "Maan nae te ki i birisimii? 62 Li-i tee ki i la min Nisaarik Bik do Yendɔuŋ ni siaminba ki n din tuu be na, i ji sii dukii nlee? 63 Yennu Seyeeŋe teen niib manfoor; ŋaan gbanant na tee yanne. Mɔmaan nba ki n pak turi nae baat nan Yennu Seyeeŋ nba teen niib manfoor maŋ. 64 Ŋaan i siab lek ki teenin yada." Yiisa din pakib linba na, kimaan sinsinn u poŋ mi binba tan kan teenɔ yada, nan wunba mun tan saa nyi u poor. 65 Ki u bia ŋamm yet a, "Li paake te ki n beti a sɔɔ kan fit baar n boor ni ki teen n yɔɔ, see ki n Baa Yennue te ki u baar." 66 Li paake te ki u poorpoweiteeb bonchiann din ŋmat poor, ki ji ki tɔkii nanɔ. 67 Ŋanne ki u din boi u poorpoweiteeb piik nan banlee na a, "Ki i mun saa nyikimaa?" 68 Ki Simonn Piita jiinɔ a, "Ti Yomdaanɔ, ti mun ji saa nyika ŋaan saan ŋmee boori? Fine mɔk manfoor nba kaa gbennu wannu. 69 Ki mɔtana ti teena yadawa ki mi nan fine tee Yennu popeendaanɔ." 70 Ki Yiisa yetib a, "Yimm jab piik nan banlee na, mine ganni, ŋaan ki i ni yenɔ tee Sintaanii yɔɔ." 71 U din yet ki jiin Judas nba tee Simonn Iskariot bik na poe; ŋɔɔe din tee u poorpoweiteeb piik nan banlee na yenɔ, ŋaan lek yaa wun nyi u poor. 1 Li poorpoe ki Yiisa ji din be Galilii tiŋ ni, ki lin leŋ digbana ni. U din ki loon wuu be Judea tiŋ ni, kimaan Juu teeb yudamm nba be leŋ na loon bin kpiue. 2 Ki Juu teeb jaamm nba ki bi yi lanbont jaamm na tan per. 3 Ŋanne ki Yiisa waarii yetɔ a, "Nyikin nna, ŋaan saan Judea tiŋ ni, ki a poorpoweiteeb nba be leŋ na n la toona nba ki a tuun na. 4 Li-i tee ki nirɔ loon wun wann u mɔŋ nan u tee sɔɔ, li ki ŋan ki wun bɔr toona nba ki u tuumi. Li-i tee ki a tuun toonjaana, fan wann niib paanu ni nan a set tee li daanɔe." 5 U waarii na lek daa din ki teenɔ yada; li paak ki bi pakɔ nna maŋ. 6 Ki Yiisa jiimm a, "N yoo daa ki baari. Yimm ŋarin, yoo kur ŋane ki turi, 7 kimaan tingbouŋ na ŋaateeb ki namiini, ŋaan min ŋarin bi namin, kimaan maa beerib a bi sɔnii ki ŋan na paak. 8 Tɔn, yimm-ii saa jaamm maŋ, ŋaan min ŋarin daa ki saa, kimaan n yoo daa ki baari." 9 U din betib nnae, ŋaan biar be Galilii. 10 Yiisa waarii na din saan jaamm naewa, ki Yiisa tan wei. U din ki saan paanu ni kaa, ŋaan u din bɔre ki saan. 11 Ki Juu teeb yudamm din lin loonɔ jaamm maŋ ni, ki boi niib a, "U be lee?" 12 Ki niib bonchiann nba be leŋ na burin bonchiann ki jiin u po; ki siab yaa, "U tee niŋanɔe," ki leeb yaa, "Aaii, u kpann niibe;" 13 ŋaan sɔɔ din ki pak u po paanu ni, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jaŋmaaniie. 14 Baa dii jaamm na ki kɔɔ sinsuuk ni yoo nba, ki Yiisa saan kɔɔ Yennu jiantu ŋasaakak ni, ki piin want niib Yennu maan. 15 Juu teeb nba gbiintirɔ yoo nba ki li teemm bakitnauŋ; ki bi boi a, "Nlee ki nirɔ na jia mi gbouŋ nna, ŋaan ki kɔɔ ti sakursaakari?" 16 Ki Yiisa yetib a, "Maa want wannu nba na, li ki tee n mɔŋ wannu kaa, ŋaan li nyii Yennu nba tumin na boore. 17 Wunba loon wun tun Yennu yanbɔɔtoona, ŋɔɔe saa bann nan linba ki n piak ki want na nyii Yennu boor koo n boore. 18 Daanɔ nba piak u mɔŋ wannu, ŋɔɔ loon baakir ki teen u mɔŋe. Ŋaan wunba loon niib-ii baakit wunba tumɔ na, ŋɔɔe tee popeendaanɔ, ki ki mɔk biiti. 19 "Moses kaa din turi sennu na-a? Ŋaan i sɔɔ ki dia sennu maŋi. Ki bee ki i loon yin kpimi?" 20 Ki niib na yetɔ a, "Narinbiiuk be a ni! Ŋmee yaa wun kpiani?" 21 Ki Yiisa betib a, "N tun toonjaann foon daar ki te nirɔ la laafia, ki toonn maŋ teen i kura bakitnauŋ. 22 Ŋaan li-i tee ki i pot bonjabik foon daar, i mun tun toonn foon daare na. Mosese din senn a yii porii bonjabis, ŋaan i yeejamme din piin punpotu sinsinn. 23 Tɔn, li-i tee ki i porii bonjabis foon daar, a i daa kpet Moses sennuie, bee ki i donn wutoor n paak maa te ki baatɔɔ paak foon daar na? 24 Daa gorii nirɔ nanyer po binbeŋ ki bu u buuti, ŋaan i tuu dukin fanuwa ki la li barmɔnii." 25 Ŋanne ki Jerusalem nisiab boi bi leeb a, "Nirɔ nba nae ki bi yiab a bin kpiu na-a? 26 Gotir, u piak paanu nie ki sɔɔ mun bia ki pak siar a wun tiau. Li pasiar ti yudamm dukii a u tee Yennu Niganntɔɔ Masia nae. 27 Ti mi jɔɔ na nba nyii siaminba, ŋaan Yennu Niganntɔɔ Masia na-i taŋŋi baar, sɔɔ kan bann waa nyii siami." 28 Yiisa nba want niib Yennu jiantu ŋasaakak ni na, ki u tan pak sanpaapo ki yetib a, "I dukii nan i min bonŋann, ki bia dukii a i mi maa nyii sian. N ki baar n mɔŋ baaru kaa. Daanɔ nba tumin na, ŋɔɔe tee barmɔnii; ki i ki miu. 29 Ŋaan min miu, kimaan n nyii u boore, ŋɔɔe tumin." 30 Ŋanne ki bi ji yiab a bin soorɔ, ŋaan bi sɔɔ ki soorɔ, kimaan u sooru yoo daa din ki baari. 31 Nibur na ni bonchiann din teenɔ yada, ki boi bi leeb a, "Yennu Niganntɔɔ Masia na-i taŋŋi baar, u saa tun toonjaana ki gar jɔɔ na yara?" 32 Ki Farisiinba na gbat niib na burin ki jiin Yiisa po, ki ŋamm nan Yennu jiantu yudamm tun Yennu jiantu ŋasaakak guura a bin saan ki soor Yiisa. 33 Ŋaan ki Yiisa bet nibur na a, "N sii be nani yoo waaminnae, ki li poorpo ki n ŋmat ki saan wunba tumin na peŋ. 34 I tan saa lon n boor, ŋaan kan lami, kimaan siaminba ki n tan sii be na, i kan fit baar leŋi." 35 Ki Juu teeb na boi bi leeb a, "U yaa wun tan saan lee, ki ti kan lau? U yaa wun tan saan Griik doi ni, siaminba ki Juu teeb be na, kii sakii want Griik teeb na amii? 36 Waa yet a ti tan saa lon u boor ŋaan kan lau, ki bia tan kan fit saan siaminba ki u sii be na, li paak tee bee?" 37 Tɔn, jaamm maŋ gbennu daar din tee dajaanne. Li daar maŋe ki Yiisa fiir set ki pak sanpaapowa a, "Wunba ki nyun-nyukiru gbatɔ, wun baar n boor ki tan nyu, 38 kimaan Yennu gbouŋ yet a 'Wunba teenin yada, manfoor nyun sii tɔ nyun-kpanae ki nyi u par ni.'" 39 Yiisa nba din piak na, u din want Yennu Seyeeŋ poe; ki binba teen Yiisa yada na yaa bin tan la Seyeeŋ maŋ. Li yoo na Yennu daa din ki tur niib Seyeeŋ maŋi, kimaan u daa din ki donn Yiisa. 40 Niib bonchiann nba din be nibur na ni ki gbat ki u yet nna maŋ, ki bi yet a, "Jɔɔ na set tee Yennu sɔkiniie nan barmɔnii," 41 ki siab yaa, "U tee Yennu Niganntɔɔ Masiae," ki leeb mun yaa, "Yennu Niganntɔɔ Masia na kan nyi Galilii. 42 Yennu gbouŋ wann a Masia na tan sii tee Defid yaaboonne, ki bi bia tan saa marɔ Betlehem doo nba tee ŋɔɔ Defid doo na nie." 43 Ki niib na ji mɔk dudukit jiak jiak ki jiin Yiisa po. 44 Ki siab bia loon bin soorɔ, ŋaan ki bi sɔɔ ki soorɔ. 45 Li poorpoe ki guura na ji ŋmat Yennu jiantu yudamm nan Farisiinba na boor; ki bi boib a, "Bee teen ki i ki jen nanɔ?" 46 Ki guura na jiin a, "Sɔɔ daa ki mi pak mabooru nba ki jɔɔ na piak na." 47 Ki Farisiinba na boib a, "Ki u kpannii mune? 48 I tan mi la ki ti yudamm koo Farisiinba sɔɔ teenɔ yada-a? 49 Ŋaan nigbouŋ na nba ki mi Yennu sennu na, mɔpor be bi paak." 50 Ki Farisiinba maŋ ni yenɔe tee Nikodemus. Ŋɔɔe tee daanɔ nba din saan a wun saa la Yiisa na; ki u betib a 51 "Ti sennu ki wann nan ti bu nirɔ buut ki biirɔ, ŋaan daa ki gbat u mɔb ni ki bann waa tun linba." 52 Ki bi boiɔ a, "A mun tee Galilii nirɔ-ee? Gotir Yennu gbouŋ ni. A saa la nan Yennu sɔkinii ki mi nyii Galilii tiŋ ni." 1 [Li poorpoe ki sɔɔ kur kun, ŋaan ki Yiisa doo Olif Tiinii kunkonn na paak. 2 Ki li yent sanyapob ni, ki u ŋmat kɔɔ Yennu jiantu ŋasaakak na ni; ki niib bonchiann tikir baar lintɔ, ki u kar ki wantib. 3 Ŋanne ki sennu wannteeb nan Farisiinba baar nan poo nba tun bonchonchontoonn, ki te ki u set Yiisa tɔɔnn, 4 ŋaan ki bi yet Yiisa a, "Wanntɔɔ, ti la poo na, ki u tuun chonchonn toonne, ki ti soorɔ li yoo na. 5 Ti sennu ni, Moses din senn a li poobooru ŋan ki bin jaatɔ tanae ki kpiu, ki fin ŋarin yaa bia?" 6 Bi din yet nna, ki loon bin kpar Yiisae, ki fit lian la u biit. Ki Yiisa tibin ki jii niibir ki sɔb tiŋ ni. 7 Baa bia lek see ki boiɔ buboit yoo nba na, ki u tibit ki betib a, "Wunba ki mi tun toonbiit, li yɔɔ n sint jaau tann," 8 ŋaan ŋamm tibin ki sɔbin tiŋ ni. 9 Baa gbat ki u yet nna maŋ, ki bi yat yenɔ yenɔ, ki nikpera na dɔŋ yaat. Ki Yiisa biar, ki poo na bia daa see u tɔɔnn. 10 Ki u tibit boiɔ a, "N niipoo, bi be lia? Sɔɔ ki biar a wun pak biiranii?" 11 Ki u jiin a, "Chanbaa, sɔɔ ki biari." Ki Yiisa yetɔ a, "N mun kan pak biirani. I kun. A ji daa mi tuun toonbiiti."] 12 Ŋanne ki Yiisa bia ŋamm pak nan niib Yennu jiantu ŋasaakak ni a, "Mine tee tingbouŋ na niib yentu, ki daanɔ nba waan, ŋɔɔe sii mɔk yentu nba yentir u binbeŋ, ki u kii turin bunbɔnn ni." 13 Ki Farisiinba na bia yetɔ a, "Faa piak ki want a mɔŋ po na, ŋaan li tee yanne." 14 Ki Yiisa betib a, "Mi-i lekii piak ki want n mɔŋ poie, ŋaan maa yeen linba, li tee mɔniie, kimaan min mi maa nyii siaminba, ki bia mi maa saa siaminba. Yimm ŋarin ki mi maa nyii siami, ki bia ki mi maa saa siami. 15 Yimm gorii nirɔ nanyer poe ki bu u buut, ŋaan min ŋarin ki bu sɔɔ buuti. 16 Mi-i poŋii yaa n bu nirɔ buut gbaa, n saa bu u buut nan barmɔniie, kimaan n ki bu buut n kuukɔɔ kaa, ŋaan n Baa nba tumin nae be nanin. 17 Tɔn, li poŋ sɔb i sennu ni a niib banlee siara-i jamii, ŋanne tee barmɔnii. 18 N piak want n mɔŋ po, ki n Baa nba tumin na mun bia piak want n po nnae." 19 Ki bi boiɔ a, "A baa maŋ be lee?" Ki Yiisa jiimm a, "I ki mimi, ki tan boi n Baa. I-i bonni mimie, i bia bo sii mi n Baa." 20 Yiisa din pak maan na yoo nba ki u din want niib; ki bi din be Yennu jiantu ŋasaakak ni siaminba ki bi sent Yennu piinii lakir nae; ŋaan sɔɔ ki soorɔ, kimaan u sooru yoo daa ki baari. 21 Ki Yiisa bia ŋamm yetib a, "N saa yaata, ki i tan saa lomin ki kan lami. I tan saa kpo ŋaan poŋ ki la nyikinchabi; i bia tan kan fit saan maa saa siami." 22 Ŋanne ki Juu teeb na yet a, "U yaa ti kan fit saan waa saa siami. U yaa wun kpi u mɔŋe?" 23 Ki Yiisa jiin a, "Yimm tee tiŋ na ni yabe, ŋaan min tee sanpaapo yɔɔe; yimm nyii tingbouŋ na nie, ŋaan min ki nyii tingbouŋ na ni kaa. 24 Li paake te ki n yeti maa i saa kpo ŋaan poŋ kan la nyikinchab na; ki li-i tee ki i ki teen yada nan n tee maa tee wunbae, i set saa kpo ŋaan poŋ ki la nyikinchabi." 25 Ki bi boiɔ a, "A tee ŋmee munii?" Ki u jiimm a, "N tee wunba ki n tuu yɔɔ beeri nae. 26 N bo sii fit piak maan bonchiann ki biiri; ŋaan wunba tumin nae tee barmɔnii daanɔ; ki n beer tingbouŋ na niib linba ki n gbia u boor nae." 27 Ŋaan niib na din ki mi nan u piak u Baa Yennu poe. 28 Li paak ki Yiisa betib a, "Yoo nba ki i saa jii min Nisaarik Bik ki donn sanpaapo na, li yooe ki i tan saa bann nan n tee maa tee wunbae, ki i bia saa bann nan n ki tuun siar nan n mɔŋ yiikoo, ŋaan n bia yeen linba ki n Baa wannin a n yete. 29 Ŋɔɔ nba tumin nae be nanin. U ki nyikitin, kimaan n tuun linba gboot u numme." 30 Niib bonchiann nba din gbat ki Yiisa pak nna maŋ, ki bi teenɔ yada. 31 Ŋanne ki Yiisa yet Juu teeb nba teenɔ yada na a, "Li-i tee ki i saak n mɔmaan, i set tee n poorpoweiteeb nan barmɔniie, ki i bia saa bann barmɔnii wannu, 32 ki barmɔnii wannu maŋ saa nyinni daabsin ni." 33 Ki bi yetɔ a, "Ti tee Abraham yaa-boonae, ti ki mi teen sɔɔ daaba. Nlee ki a yaa ti tan saa nyi daabisin ni?" 34 Ki u yetib a, "Barmɔniie ki n beeri na, sɔɔ kur nba tuun toonbiit, u tee biit daabire. 35 Daabir ki tee ŋaak yɔɔ kaa, ŋaan ŋaak bik ŋarin tee ŋaak yɔɔe yoo kur. 36 Li-i tee min Yennu Bija nyinti daabisin niie, i set saa nyi nan barmɔniiwa. 37 N mi nan i tee Abraham yaaboonae, ŋaan ki i lek yiab a yin kpin, kimaan n maan maŋ ki kɔɔ i tuba ni. 38 Maa tuu be n Baa peŋ ki laat linba, ŋanne ki n piak, ŋaan yimm tuun linba ki i baa beti a yii tuun nae." 39 Ki bi jiinɔ a, "Ti baa tee Abrahame." Ki Yiisa betib a, "Li-i tee ki i bo tee Abraham waas nan mɔniie, i bo sii tuun Abraham toonbooru nae, 40 ŋaan ki mɔtana ki i yiab a yin kpin, ŋaan ki n tee nirɔ nba beeri barmɔnii nba ki n gbat Yennu boor na. Abraham ŋarin din ki teen nna. 41 Ŋaan yimm tuun i baa nba tuun biaŋinbae." Ki bi jiin a, "Timm ki tee kpenŋmia kaa. Ti mɔk baa yenɔ-kɔɔe, ki ŋɔɔe tee Yennu." 42 Ki Yiisa betib a, "Li-i bonni tee ki Yennu mɔŋ tee i baa, i bo sii loonima, kimaan n nyii ŋɔɔ Yennu peŋe ki baar nna. N bia ki baar nan n mɔŋ yaak kaa, ŋaan ŋɔɔe tumin. 43 Bee teen ki i ki bann n maan na paaki? kimaan yaa ki fit gbiin n maan maŋ na. 44 I tee i baa Sintaanii waase, ki loon yii tuun i baa maŋ yanbɔɔtoona. Pinpiik niwa u poŋ tee nikpiiruko, ki bia fɔk nan barmɔnii, kimaan barmɔnii kaa u ni nan waama. Ki wuu faar faak li poŋ tee u toonkpere, kimaan waa tee faak daanɔ na. Fai kur nyi u boore. 45 Maa beeri barmɔnii nae te ki i ki teenin yada. 46 I ŋmee saa fit wann n biiti? Aaii, sɔɔ kaa. Maa beeri barmɔnii biaŋinba na, bee teen ki i ki teenin yada? 47 Wunba nyii Yennu boor, ŋɔɔe gbia Yennu maan; ŋaan yaa ki nyii Yennu boor na, li paake ki i ki gbia Yennu maan maŋi." 48 Ŋanne ki Juu teeb na yet Yiisa a, "Taa yet a, 'Fin Samaria nirɔ na, narinbiiuk be a ni' na, li ki tee nna?" 49 Ki Yiisa jiin a, "Narinbiiuk kaa n ni. Min baakit n Baa Yennu, ŋaan ki yimm ŋarin sianin. 50 Min kaa loon baakir ki teen n mɔŋi. Yennue loon ki niib n turin baakir, ki ŋɔɔe tee buut daanɔ. 51 Barmɔniie ki n beeri na, daanɔ nba saak n maan, u kan mi kpo." 52 Ki Juu teeb na betɔ a, "Mɔtana ti set bann nan narinbiiuk be a ni. Abraham din kpowa, ki Yennu sɔkiniinba bia kpowa, ŋaan ki a yaa daanɔ nba saak a maan kan mi kpo. 53 Ti chanbaa Abraham nba din kpo na, a mi a a cheeu-ee? Yennu sɔkiniinba bia din kpowa. I got! Fin mi a a tee ŋmee?" 54 Ki Yiisa jiimm a, "Mi-i bonni dontir n mɔŋie, li bo sii tee yanne, ŋaan wunba dontirin nae tee n Baa. Ŋɔɔe tee daanɔ nba ki i yaa u tee i Yennu na. 55 I ki miu, ŋaan min ŋarin miu. Li-i bonni tee ki n yaa n ki miu, n bo saa teen faak daanɔ nan yimm nawa. Ŋaan n miu, ki bia saak u maan. 56 I chanbaa Abraham din mɔk parpeenn bonchiann, nan waa yaa wun tan la yoo nba ki n saa sik tingbouŋ na ni; ki u set tan la yoo maŋa, ki li maŋɔ." 57 Ki Juu teeb na boiɔ a, "A daa ki baar binpiiŋŋmu, ŋaan din la Abrahamii?" 58 Ki Yiisa jiin a, "Barmɔniie ki n beeri na, baa din tan maar Abraham na, ŋaan sɔɔ ki min ŋarin kpan be-e." 59 Ŋanne ki bi ji tɔkii tana a bin jaatɔ ki kpiu; ki u lir ki nyii Yennu jiantu ŋasaakak na ni. 1 Li poorpoe ki Yiisa din gɔrin saa, ki tan la jɔɔ nna, ki u tee jɔɔŋ u maaru niwa. 2 Ki u poorpoweiteeb boiɔ a, "Chanbaa, ŋmee toonbiite te ki bi mar jɔɔ na jɔɔŋi? Li daa tee u mɔŋ toonbiit amii u damme?" 3 Ki u jiimm a, "U toonbiit paak kaa te ki u jɔɔni. Li mun bia ki tee u damm toonbiit paak kaa, ŋaan u jɔɔn a Yennu n te ki wun nyɔɔnte, ki niib n la Yennu toonjaann. 4 Yoo nba ki yentu daa be na, li kpaa talase ki tii tuun wunba tumin na toona, kimaan nyiɔk baat, ki sɔɔ tan kan fit tun toonni. 5 Maa daa be tingbouŋ ni na, n tee tingbouŋ na niib yentue." 6 Waa yet nna maŋ poorpoe ki u siir mɔsant tiŋ ni, ki buun tant, ki pɔr jɔɔŋ na ninbina, 7 ŋaan betɔ a, "I saa Siloam biɔŋ ni ki saa yibir." (Siloam d paak tee "Te.") Ki u saan ki saa yibir, ki nyɔɔnt, ki kun. 8 Ŋanne ki u leeb nan niib nba tuu laatɔ ki u tee miatɔ na boi bi leeb a, "Jajɔɔŋ nba tuu mei na kaa na-a?" 9 Ki siab yaa, "Ŋɔɔe," ki leeb yaa, "Aaii, ŋɔɔ kaa. U naanɔe." Ŋanne ki jɔɔ maŋ tiɔŋ yet a, "Mine na." 10 Ki bi boiɔ a, "A teen nlee ki tan nyɔɔnti?" 11 Ki u jiimm a, "Jɔɔ nba ki bi yiu Yiisa na, ŋɔɔe buun tant ki pɔr n ninbina, ŋaan betin a mii saa Siloam biɔŋ ni ki saa yibir; ki n saan ki saa yibir ki nyɔɔnt." 12 Ki bi boiɔ a, "U be lee?" Ki u yetib a, "N ki mi." 13 Ŋanne ki bi jii jɔɔ maŋ ki saan nanɔ Farisiinba boor. 14 Daar nba ki Yiisa buun tant ki nyɔɔnt jɔɔŋ na din tee foon daare. 15 Ki Farisiinba na bia ŋamm boi jɔɔ na a u teen nlee ki nyɔɔnti. Ki u betib a, "Yiisae buun tant ki pɔr n ninbina, ki n yibir ki nyɔɔnt." 16 Ki Farisiinba na siab yet a, "Yiisa ki nyii Yennu boor kaa, kimaan u tuun toonn foon daar. Ŋanne want nan u ki dia foon daar sennu." Ki bi siab mun boi a, "Nlee ki biitdaanɔ sii fit tuun toonjaana na booru?" Ki bɔkitu baar Farisiinba na sinsuuk ni. 17 Li paak ki bi ŋamm boi jɔɔ na a, "Jɔɔ na nba nyɔɔnta na, a dukii nlee u po?" Ki u bia jiimm a, "U tee Yennu sɔkiniie." 18 Ki li lek paar nan Juu teeb yudamm na n teen yada nan bi marɔ jɔɔŋe ki u tan nyɔɔnt. Ŋanne ki bi yiin u damm, 19 ki tan boib a, "U tee i bijae-ee? I set yaa i marɔ jɔɔŋe? Ki li teen nlee ki u ji laat mɔtana?" 20 Ki bi jiin a, "Ti mi nan u tee ti bija ŋarime, ki ti bia mi nan ti marɔ jɔɔŋe. 21 Ŋaan ti ki mi laa teen biaŋinba ki u tan nyɔɔnt, ti bia ki mi wunba nyɔɔntɔ. U mɔŋ ji ki tee bik kaa. Boimɔ man. U saa fit pak u mɔŋ paaka." 22 U damm din yet nna maŋ, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jaŋmaanii, kimaan yudamm maŋ poŋ taan mɔb ki yet a wunba yaa Yiisae tee Yennu Niganntɔɔ Masia, see ki bi nyinnɔ bi Yennu jiantu ni. 23 Li paak te ki u damm din yaa u ki tee bik kaa, a bin boi u mɔŋ. 24 Li taar munlee nie ki bi bia ŋamm yiin jɔɔ nba tuu tee jɔɔŋ ŋaan tan nyɔɔnt na, ki tan betɔ a, "I teen Yennue baakir nan niipoouk; kimaan ti mi nan Yiisa ŋarin tee biitdaanɔe." 25 Ki jɔɔ na yetib a, "Waa tee biitdaanɔ koo waa ki tee, n ki mi. Ŋaan bonyennkɔɔe ki n mi: n tuu tee jɔɔŋe, ŋaan mɔtana n ji laat." 26 Ki bi ŋamm bia boiɔ a, "U teen nlee ki nyɔɔntani?" 27 Ki u jiimm a, "N poŋ betiiwa, ŋaan ki i ki gbati. Bee ki i jin loon ki n betiini? I mun loon ki i teen u poorpoweiteebe?" 28 Ŋanne ki bi wutoor ji doo, ki bi sukiiɔ, ŋaan betɔ a, "Fine tee nirɔ maŋ poorpoweitɔɔ, ŋaan timm ŋarin tee Moses poorpoweiteebe. 29 Ti mi nan Yennu din piak nan Moses, ŋaan nirɔ na ŋarin, ti ki mi waa nyii siami." 30 Ki jɔɔ nba nyɔɔnt maŋ yetib a, "Bee paruko mani, ki i tan yaa i ki mi waa nyii siami, ŋaan u nyɔɔnt n nuniiwa. 31 Ti mi nan Yennu ki gbia biitdamm miaru, ŋaan gbia damm nba jiantirɔ ki tuun waa loon biaŋinbae. 32 Laa nyii durinya piinu niwa, ti daa ki mi gbat a sɔɔ nyɔɔnt wunba ki bi marɔ jɔɔŋi. 33 Li-i bonni tee ki jɔɔ maŋ ki nyii Yennu boori, u bo kan fit tun bakitnauŋ toonn na booru." 34 Ki bi jiin a, "Fin nba ki bi mara nan biit na po, a tee ŋmee ki want timmi?" Ki bi nyinnɔ bi Yennu jiantu ni. 35 Yiisa nba gbat a bi nyinnɔ bi Yennu jiantu ni na, ki u lomɔ ki tan lau, ki boiɔ a, "A teen Nisaarik Bik na yadawa-a?" 36 Ki u boiɔ a, "Chanbaa, ŋmee tee Nisaarik Biki? Betirin waa tee wunba, ki n teenɔ yada." 37 Ki Yiisa betɔ a, "A poŋ lauwa. Ŋɔɔe tee min nba piak nana na." 38 Ki jɔɔ na yetɔ a, "N Yomdaanɔ, n teena yadawa," ŋaan gbaan u tɔɔnn ki jiantɔɔ. 39 Ŋanne ki Yiisa yet a, "N baar tingbouŋ na ni a n bu niib buut, ki bia yent binba ki mɔk ninyentir na numm poe, ŋaan dɔkin binba mɔk ninyentir numm po." 40 Ki Farisiinba siab nba be leŋ na gbat ki u yet nna, ki bi boiɔ a, "A yaa ti mun ki mɔk ninyentire?" 41 Ki u jiimm a, "Li-i bonni tee ki i ki mɔk ninyentiri, i bo kii mɔk biiti, ŋaan yaa sat yaa i mɔk ninyentir na, i mɔk biit." 1 Ki Yiisa ŋamm yetib a, "Barmɔniie ki n beeri na, nirɔ nba ki tɔkin pelook tammɔb ki kɔɔ, ŋaan doo joonn ki kɔɔ, li yɔɔe tee nanyukɔɔ. 2 Ŋaan nirɔ nba tɔkin pelook na tammɔb ki kɔɔ, li yɔɔe tee pei maŋ kpaarik. 3 U-i taŋŋi baat a wun kɔɔ, tammɔguurɔ na saa loote, ki wun kɔɔ; ki u yi u mɔŋ pei na sana, ki bi gbia u mɔb, ki u nyintib. 4 Wuu nyinn u mɔŋ pei kur yoo nba, u tuu gar bi tɔɔnne, ki bi waa u poor, kimaan bi mi u kunkɔr. 5 Ŋaan bi kan wei saamɔ ŋarimi, see ki bi chiar, kimaan bi ki mi u kunkɔri." 6 Yiisa din yimm barjouk na, ŋaan ki bi ki bann li paaki. 7 Li paak, ki u bia ŋamm betib a, "Barmɔniie ki n beeri na, mine tee pelook na tammɔb. 8 Binba kur gar n tɔɔnn ki baar na tee nanyukibe nan fatiteeb, ki pei na ki gbia bi mɔbu. 9 Mine tee tammɔb na, ki daanɔ nba tɔkin n ni ki kɔɔ, ŋɔɔe saa la tinnu, ki sii yɔɔ gaar kɔɔ, ki ŋmat nyi, ki laat jeŋant. 10 Nanyukɔɔ ŋarin baat a wun tan jan pei nae, ki bia kpib, ki bia biirib. Mine baar a bin la manfoor nba tee manfoor nan barmɔnii. 11 "Mine tee pekpaaŋaŋ, ki pekpaaŋaŋe kpenn u pei paak. 12 Ŋaan wunba kpaar pei likirii paak, ki ki tee pekpaarik nan mɔnii, ki bia ki yen pei na, li-i tee ki u la kinkatir baat yoo nba, see ki u chiar ŋaan nyik pei na; ki kinkatir na n ji baar ki soorib, ki binba tenn na n yat. 13 U tuu chiare, kimaan u kpaar pei na likirii paake, ki u baka kaa pei na po. 14 Mine tee pekpaaŋaŋ. N Baa Yennu nba mi-n, ki n mun miu na, li mun bia tee nnae ki n mi n pei, ki bi mun mi-n, ki n saa chibin n saaŋmaŋ bi paak. 16 Pelei be ki tee n yab, ŋaan ŋamm ki tee pelook na ni yabi. See ki n baar nan ŋamm mun biak, ki bi saa sak n mɔb, ki bi kur ji sii tee pebooryeŋ, ki mɔk pekpaaryeŋ kɔɔ. 17 "N Baa Yennu loonin, kimaan n yaa n nyinn n manfoore, ki lin te man ŋamm lar li poor po. 18 Sɔɔ kaa ki saa nyinn n manfoor maŋi, ŋaan n mɔŋe yaa n nyinnir, kimaan n mɔk yiikoo ki saa nyinnir, ki bia mɔk yiikoo ki tan saa lar. Nnae ki n Baa betin a n tun." 19 Waa yet nna yoo nba ki Juu teeb yudamm na bia ŋamm bɔkit; 20 ki bi bonchiann yaa, "Narinbiiuk be u ni, ki waatuk bia mɔkɔ; ki bee teen ki i gbiintir u maami?" 21 Ki leeb mun yaa, "Nirɔ nba ki narinbiiuk be u ni kii piak nna. Nlee ki nirɔ nba ki narinbiiuk be u ni saa fit nyɔɔnt jɔɔŋi?" 22 Li poorpoewa ki bi tan mɔk bi jaamm nba ki bi teen Yennu niipoouk bi jiantu ŋasaakak paak na. Jaamm maŋ din be Jerusaleme. Li yoo din tee waat yooe; 23 ki Yiisa din somm lin barintir nba ki bi yir Solomonn barintir na ni, ki li be Yennu jiantu ŋasaakak ni. 24 Ki Juu teeb yudamm din baar ki tikir lintɔ, ŋaan boiɔ a, "A yaa lin yukir nleewa, ki tin tan bann nan a tee Yennu Niganntɔɔ Masia? Li-i tee ki a tee ŋɔɔie, fan betit barmɔnii." 25 Ki Yiisa jiimm a, "N poŋ daan betiiwa, ŋaan ki i ki teenin yada. Toona nba ki n tuun n Baa Yennu yiikoo ni nae want maa tee wunba. 26 Ŋaan yaa ki tee n pei na paak ki i ki teenin yada. 27 N pei saak n mɔb, ki n mib, ki bi waan, 28 ki n teemm manfoa nba kaa gbennu, ki bi kan mi kpo, ki sɔɔ bia kaa ki saa fit fatib n nuu ni. 29 N Baa nba jiib ki teen n nuu ni na, ŋɔɔe gar sɔɔ kur. Li paak ki sɔɔ kan fit fatib n Baa maŋ nuu ni. 30 Min nan n Baa maŋ tee yomme." 31 Li yoo na ki Juu teeb yudamm na tɔkii tana a bin jaatɔ ki kpiu. 32 Ki Yiisa yetib a, "I poŋ la ki n tun toonŋana bonchiann, linba ki n Baa Yennu yaa n tun, ki toonŋana maŋ ni, lann paake te ki i ji yaa i jaatimi?" 33 Ki bi jiin a, "Ti ki loon ki tin jaata tana toonŋansiar paak kaa, ŋaan faa jikit a mɔŋ ki yek nan Yennu na paak. A kpan tee nirɔe, ŋaan yi a mɔŋ Yennu, li tee bonbilankante." 34 Ki Yiisa yetib a, "Li sɔb i mɔŋ sennu nba be Yennu gbouŋ ni na a ŋɔɔ Yennu yet a barbuura na tee u waase, 35 ki ti mun mi nan Yennu gbouŋ kan faar faak faba; ki ŋɔɔ Yennu yib u waas, kimaan ŋamme tee niib nba ki u din pak u maan ki turib na. 36 Ŋaan min ŋarin, n Baa Yennue gannin ki tumin tingbouŋ na ni; ki maa yet a n tee Yennu Bija na, nlee ki i yaa li tee bonbilankanti? 37 Li-i tee ki n ki tuun n Baa Yennu toonaie, ŋann i daa tee-n yada. 38 Ŋaan li-i tee ki n tuun ŋɔɔ Yennu toona maŋie, li-i lekii tee ki i ki teenin yada, ŋaan yin teen n toona maŋ yada. Ŋanne ki i saa bann barmɔnii nan n Baa Yennu be n ni, ki n mun bia be u ni." 39 Ŋanne ki Juu teeb na yaa bin soorɔ; ki u buut nyii, 40 ki ŋmat poot Jɔɔdann mɔk-pootir, ki saa be siaminba ki Jɔɔnn din tuu wuur niib Yennu nyunwuru na. 41 Niib bonchiann din baar Yiisa peŋ, ki piak nan bi leeb a, "Jɔɔnn ŋarin din ki tun toonjaansiari, ŋaan linba kur ki u din piak ki jiin Yiisa po na tee barmɔniie." 42 Ki niib bonchiann din teen Yiisa yada leŋ. 1 Tɔn, jasɔɔ din be Betani, ki u sann tee Lasarus, ki din tan yiar. Betani din tee Meeri nan u yɔɔrɔ Maata dooe. 2 Meerie din tee daanɔ nba but tulaarii Yiisa taa paak, ŋaan jii u yut ki fiar na. Ki Meeri maŋ naabik Lasarus yiar. Waa yiar na, 3 ki u niipoob Meeri nan Maata tun toomii, a wun saan ki bet Yiisa a, "Ti Yomdaanɔ, a naasinyɔɔk nba ki a mantik loonɔ na yiare." 4 Yiisa nba gbat nna yoo nba ki u yet u poorpoweiteeb na a, "Lasarus nba yiar na, yiaru maŋ ki tee u manfoor terik kaa na, ŋaan li tee linba ki niib saa dont Yennu sann li paake, ki bia saa dont min Yennu Bija sann mun." 5 Tɔn, Yiisa lek din loon Maata nan Meeri nan Lasarus, 6 ŋaan waa gbat a Lasarus yiar na, ki u biar daa ŋanlee ki daa be leŋ. 7 Li poorpoe ki u tan bet u poorpoweiteeb na a, "Ŋaant man ki tin ŋmat saan Judea." 8 Ki bi yetɔ a, "Chanbaa, daa ŋanlelee nae ki Juu teeb yudamm na daan yaa bin jaata tana, ŋaan ki a bia yaa ti ŋmat leŋii?" 9 Ki Yiisa betib a, "Yentu tuu be sanyiɔk nie ki saa tuu daajoouk. Li-i tee ki nirɔ somm yonnu ni, u kan gbiati, kimaan waa laat tingbouŋ na yentu na. 10 Ŋaan wu somm nyiɔk, u gbiatire, kimaan yentu kaa." 11 Yiisa din yet nnae, ŋaan bia yet a, "Ti yɔɔk Lasarus gɔɔnte, ŋaan n saa saan fiinɔwa." 12 Ki u poorpoweiteeb na yetɔ a, "Ti Yomdaanɔ, li-i tee ki u gɔɔntie, u saa la laafiawa." 13 Yiisa din want nan Lasarus kpoe, ŋaan ŋamm din mi a u want a Lasarus gɔɔnte. 14 Li paak din te ki u ji betib gbenn a, "Lasarus kpowa, 15 ŋaan i paak n mɔk parpeenn nan maa daan kaa u boor na, kimaan ŋanne saa te ki i teenin yada. Ŋaant tin saan u peŋ man." 16 Ki Tomas, wunba ki bi yiu Jaak na yet u leeb maŋ a, "Ŋaant ki ti saan man. Li-i sakii tee kuun, timm nan ŋɔɔ n kpo." 17 Yoo nba ki bi tan per Betani na, ki u gbat a baa pii Lasarus, li daa ŋannae na. 18 Betani din ki fɔk nan Jerusalemi; li fɔkint din tee nan maar ŋanlee nae. 19 Li paak teen ki Juu teeb bonchiann din baar Maata nan Meeri peŋ, a bin maan bi para, kimaan bi naabik na kuun paak. 20 Maata nba tan gbat a Yiisa baat yoo nba ki u nyii chetɔ, ŋaan ki Meeri ŋarin biar be ŋaak ni. 21 Ki Maata bet Yiisa a, "N Yomdaanɔ, li-i tee ki a daan bo be nna na, n naabik na daan bo kan kpo. 22 Ŋaan n mi nan mɔtana gbaa, li-i tee ki a miar Yennu linba kur po, u saa turawa." 23 Ki u betɔ a, "A naabik na saa fiir kuun niwa." 24 Ki Maata jiinɔ a, "N mi nan u tan saa fiir kuun ni durinya gbennu daar, daar nba ki kpeemm tan saa fiir kuun ni na." 25 Ki Yiisa betɔ a, "Mine fiint kpeemm ki teemm manfoa. Daanɔ nba teenin yada, ŋɔɔe sii mɔk manfoor, wu lekii kpo gbaa; 26 ki daanɔ nba mɔk manfoor ŋaan teenin yada, u kan mi kpo. A teen yada nan linba nawa-a?" 27 Ki u jiin a, "N Yomdaanɔ, nn, n teen yada nan fine tee Yennu Niganntɔɔ Masia, ki bia tee ŋɔɔ Yennu Bija, wunba ki ti tuu daan u baaru na." 28 Maata nba yet nna maŋ, ŋaan ŋmat kun, ki saa yiin u waarɔ Meeri soon nna, ki betɔ a, "Wanntɔɔ na be nawaa, ŋaan yiia." 29 Meeri nba gbat nna yoo nba ki u fiir yiama, ki saan u boor. 30 Ki sɔɔ Yiisa daa ki baar digbanbik maŋi, ŋaan daa be siaminba ki Maata chetɔ na. 31 Ki Juu teeb nba be nan Meeri ŋaak ni ki maant u par na nba la ki u nyii yian na, ki bi mun wei nyii, kimaan bi mi a u saa kaauk boore a wun saa bui kpemɔnii. 32 Meeri nba baar Yiisa boor ki lau yoo nba ki u gbaan u tɔɔnn, ŋaan yetɔ a, "N Yomdaanɔ, li-i tee ki a daan bo be nna na, n naabik na daan bo kan kpo." 33 Ki Yiisa la ki u mɔ, ki Juu teeb nba weiɔ ki baar na mun mɔ, ki ninbaauk soor ŋɔɔ Yiisa bonchiann, ki u kurii u par ni, 34 ki tan boib a, "I piiu liapoe?" Ki bi betɔ a, "Ti Yomdaanɔ, baat ki tan got." 35 Ki Yiisa bui. 36 Ki Juu teeb na yet a, "Gotir man waa jia loon Lasarus biaŋinba." 37 Ki siab yaa, "Daanɔ nba daan nyɔɔnt jɔɔŋ na, u daan bo kan fit te ki Lasarus daa kpennii?" 38 Ki Yiisa par biir bonchiann, ki u saan kaauk na boor. Kaauk na din tee tanfiɔko, ki katanu bii li mɔb. 39 Ki Yiisa betib a, "Biitir kaauk maŋ man." Ki Maata, wunba tee kpeemɔ na niipoo na, yetɔ a, "N Yomdaanɔ, li sii pɔi hei, kimaan baa piiu, daa ŋannae na." 40 Ki Yiisa boiɔ a, "N bo ki beta a li-i tee ki a teenin yada, a saa la Yennu nba mɔk panchiɔŋ biaŋinba-a?" 41 Ŋanne ki bi biit kaauk na. Ki Yiisa gokit sanpaapo, ŋaan yet a, "N Baa Yennu, n teena niipoouk nan faa sak n miaru na. 42 N mi nan yoo kur a saak n miaru, ŋaan n yet nna, kimaan n loon nibur nba be nna na n gbat ki teen yadae nan fine tumin." 43 Waa yet nna maŋ, ki u yiin sanpaapowa a, "Lasarus, nyimin na." 44 Ki kpeemɔ na nyii; ki katiŋ fin u taa nan u nii, ki chinchenbik boob u numm po. Ki Yiisa betib a, "Fintir katiŋ maŋ ki ŋaau." 45 Ki Juu teeb bonchiann nba din baar a bin maan Meeri par na nba la linba ki Yiisa tun na, ki bi teenɔ yada. 46 Ŋaan ki bi siab saan Farisiinba peŋ, ki saa betib linba Yiisa tun. 47 Li paak ki Farisiinba maŋ nan Yennu jiantu yudamm yiin tintaankaanu, ki bi tikir ki boi leeb a, "Jɔɔ na tuun toonjaana bonchiann. Ti saa teen nlee? 48 Ti-i ŋaan ki u ŋammit tuun nna ki pukii, sɔɔ kur saa teenɔ yadawa, ki Rom teeb n baar ki yeer Yennu jiantu ŋasaakak na, ŋaan bia boont ti niib." 49 Ki bi yenɔ nba ki bi yiu Kayafas, ki u tee Yennu jiantu yudaanɔ li binn ni na, yetib a, "Yimm ŋarin ki mi siari. 50 I ki mi nan li ŋan ki niyenɔkɔɔ n gaar niib na kur paak ki kpo, ki gar ti niib kur n tan boontii?" 51 U din ki pak linba na nan u yan kaa, ŋaan waa din tee Yennu jiantu yudaanɔ binn maŋ ni na paak, ki Yennu te ki u pak masɔkinkar na, a Yiisa tan saa gaar Juu teeb paak ki kpo. 52 Ŋaan li ki tee Juu teeb kuukɔɔ kaa ki u tan saa gaar bi paak ki kpo, ŋaan nan binba kur tee Yennu niib ki yat be tingbouŋ na ni nae ki u saa gaar bi paak ki kpo, ki bin taan leeb kii tee yomm. 53 Laa nyii li daar ki saa ki Juu teeb yudamm na lor a bin kpi Yiisa. 54 Li paak ki u ji din ki somm paanu ni Juu teeb tiŋ ni, ŋaan tan yaat saan doo nba ki bi yi Efraim, ki li kpia kunkoouk na; ki ŋɔɔ nan u poorpoweiteeb ji be leŋ. 55 Tɔn, ki Juu teeb yukitgar tiaru jaamm tan per, ki niib bonchiann nyii digbana ki baar Jerusalem, a bin daa ŋamm bi mɔŋa, ki fit lian teen siir ki di jaamm na. 56 Ki niib na nba tikir Yennu jiantu ŋasaakak ni yoo nba ki bi loon Yiisa ki boi bi leeb a, "I dukii nlee? U set kan baar jaamm na-a?" 57 Ki Yennu jiantu yudamm nan Farisiinba na tur mɔb a, "Wunba mi u boor, wun baar ki tan ŋmaat taar ki tin soorɔ." 1 Tɔn, daa ŋanloob din biar nan yukitgar tiaru jaamm n di, ki Yiisa nan u poorpoweiteeb saan Betani, doo nba ki Lasarus be na. Ŋɔɔe ki Yiisa din fiinɔ kuun ni na. 2 Leŋe ki bi din teen jeet, ki Maata jii baar nann ki tan turib; Lasarus din tee bi ni yenɔ nba kar ki di namme. 3 Ki Meeri jii tulaarii saama, linba daauk paar bonchiann. Bi din jii faat nba ki bi yir naade ki teen tulaarii maŋ; ki u jiir ki but Yiisa taapant paak, ŋaan soor u mɔŋ yut ki fiar fiar; ki ŋaak na ji nubir tulaarii na gbimm. 4 Ki Yiisa poorpoweiteyenɔ nba ki bi yiu Judas Iskariot, (ŋɔɔe din tee wunba yaa wun nyi Yiisa poor na,) yet a 5 "Bee teen ki bi bo ki kɔi tulaarii maŋ salimpeena e kobii ŋantaa ki jii li likirii ki tur talasdammi?" 6 Waa din yet nna maŋ, li din ki tee a u baka be talasdamm na ni kaa, ŋaan u din tee nanyukɔɔe. Ŋɔɔe din tee wunba dia likirii pakir ki tuu jaan. 7 Ki Yiisa yetɔ a, "Ŋaantɔ! U teen nna ki guun n piinu daare. 8 Talasdamm sii yɔɔ be nani yoo kura, ŋaan min ŋarin kii yɔɔ be nna kaa." 9 Ŋanne ki Juu teeb bonchiann gbat a Yiisa be Betani, ki bi saan leŋ. Bi din ki saan Yiisa kuukɔɔ paak kaa, ŋaan bi din loon bin saa la Lasaruse mun, wunba ki Yiisa fiinɔ kuun ni na. 10 Li paake ki Yennu jiantu yudamm din lorin a bin kpi Lasarus mun biak. 11 Li din tee Lasarus kuun fiiru paake ki Juu teeb bon-chiann nyik Yennu jiantu yudamm maŋ, ŋaan teen Yiisa yada, ki waau. 12 Li yent sanyiɔko ki nibur nba baar Jerusalem a bin di yukitgar tiaru jaamm na gbat a Yiisa baat. 13 Ki bi ji ŋat biabfaat ki che a bin tookɔ, ki yikin sanpaapowa a, "Hosaana, f Yennu mɔsoŋŋann-ii be daanɔ nba baat Yennu sann ni na paak. Yennu n teen u mɔsoŋŋann timm Israel teeb kpanbar paak." 14 Yiisa poŋ din te ki bi lon boŋewa ki u jak ki baat, nan laa sɔb Yennu gbouŋ ni biaŋinba na a: 15 "Sayɔnn doo teeb, i daa tiin jaŋmaanii. Gotir, i kpanbar jak bonpaaŋe ki baat." 16 Ki u poorpoweiteeb daa ki bann linba na paak li yoo maŋi. Ŋaan Yennu nba din tan donn Yiisa sanpaapo na, ŋanne ki bi ji din tiar nan linba na sɔb Yennu gbouŋ ni ki jiin u po, ki bia tiar nan niib na mun set din teenɔ nnae. 17 Nibur nba din be Yiisa boor Betani, yoo nba ki u yiin Lasarus a wun nyi kaauk ni, ki fiinɔ kuun ni na, din la ki mɔɔnt li barii. 18 Li paak niib bonchiann din chetɔ, kimaan baa gbat ki u tun toonjaann maŋ na paak. 19 Ŋanne ki Farisiinba na yeen bi leeb a, "Ti ji kan fit teen siari. Gotir, tingbouŋ na niib kura waaue." 20 Niib nba din saan Jerusalem a bin saa di yukitgar tiaru jaamm na, Griik siab din be bi ni; 21 ki bi tan saan Filip peŋ, wunba nyii Befsaida nba be Galilii tiŋ ni na; ki yetɔ a, "Chanbaa, ti loon ki ti la Yiisae." 22 Ki Filip mun saan ki saa bet Andru, ki Andru nan Filip ji saan ki bet Yiisa. 23 Ki Yiisa betib a, "Yoo nba ki Yennu saa donn Nisaarik Bik na sanpaapo na baara. 24 Barmɔniie ki n beeri na, li-i tee ki bi bur dibinn tiŋ ni, li tuu piae, ŋaan ki kpensook na n kpo. Li poorpo ki dib na n kpaat, ŋanne ji tuu te ki lin nan dii bonchiann. Ŋaan li-i tee ki bi ki bur dibinn maŋ, li kan kpo, ki bia kan nan; li sii yɔɔ tee dibinyenne. 25 Tɔn, daanɔ nba loon u manfoor ki gar waa loon min Yiisa biaŋinba, u saa kɔŋ u manfoore; ŋaan daanɔ nba loonin ki gar waa loon u manfoor biaŋinba tingbouŋ na ni, ŋɔɔe kan boon u manfoori; li tan sii tee manfoor nba kaa gbennue. 26 Daanɔ nba loon wuu tuun n toonn, see ki u waan, ki maa tan sii be siaminba, ki n toontunnɔ mun tan sii be leŋ. Ki bia jenna, daanɔ nba tuun n toonn, n Baa Yennu tan saa donnɔwa." 27 Ŋanne ki Yiisa yet a, "N mɔk parbiir bonchiann, ki ki mi maa saa teen biaŋinba. N nɔk boi n Baa Yennu ki wun nyinnin biak nba baat n paak na ni-i?" Ŋaan bia yaa, "Aaii, kimaan n baar tingbouŋ na ni maa n tan di biak maŋe," 28 ŋaan miar Yennu a, "N Baa, ŋaant ki a sann n la dontir." Ŋanne ki kunkɔr pak sanpaapo a, "N sann poŋ la dontira, ki bia saa ŋamm la dontir ki pukin." 29 Niib bonchiann nba din see leŋ na din gbat kunkɔr nba pak sanpaapo na, ki siab yaa, "Li tee satianiie," ki leeb yaa, "Malakae piak nanɔ." 30 Ŋaan ki Yiisa betib a, "Li ki tee n mɔŋ paak kaa ki kunkɔr na paki, ŋaan li tee i paake. 31 Yoo nba ki Yennu yaa wun tan bu tingbouŋ na ŋaateeb buut na, li yoo baat; ki u bia saa biir tingbouŋ na yudaanɔ Sintaanii paŋ. 32 Bi-i taŋŋi jii-n ki donnin sanpaapo yoo nba, n saa dak niib kur ki bin baar n peŋ." 33 U maan na din want waa tan saa kpo biaŋinbae. 34 Ki nibur na yetɔ a, "Yennu gbouŋ wantit a u niganntɔɔ Masia na sii mɔk manfoor nba kaa gbennue. Bee ki a yet a bi saa jii Nisaarik Bik na ki donnɔ? Ŋmee tee Nisaarik Bik maŋi?" 35 Ki u jiin a, "Min nba tee yentu na sii be i boor waaminnae. Li paak, i somm man yentu maŋ ni, laa daa be na, ki bunbɔnn daa baati, kimaan wunba somm bunbɔnn ni, u ki mi waa saa siaminba po. 36 Tɔn, min nba tee yentu na nba daa be na, teentin yada, ki i sii tee niib nba ki n yentu sii yentiri ni." Yiisa nba din yet nna maŋ poorpoe ki u nyii niib na ni, ki saan bɔr. 37 U lek din tun toonjaana bonchiann bi numm ni, ŋaan bi ki teenɔ yada. 38 Baa din ki teenɔ yada na, ŋanne te ki Yennu sɔkinii maan na ji fit gbee a: "Ti Yomdaanɔ, ŋmee gaar ti maami? Ŋmee ki Yennu fiit u paŋ ki wannɔ?" 39 Bi din ki fit teenɔ yada kimaan Yennu sɔkinii Aisaya mun bia yet a: 40 "Min Yennue teemm jɔɔnii, ki bia te ki bi gbar bannu, a bi numpo daa yentiri, ki bi bia daa bant li paaki, li paak bi kan fit baar n boor, ki n tan tinnibi." 41 Aisaya din yet nna, kimaan u din la Yiisa yentchiɔŋ, ki pak jiin u po. 42 Tɔn, Juu teeb yudamm gbaa bonchiann din teen Yiisa yadawa, ŋaan bi ki nyinn bi mɔŋ paanu, kimaan bi tiin jaŋmaanii a Farisiinba na saa nyinnib bi Yennu jiantu ni. 43 Linba na wann nan Juu teeb yudamm maŋ din loon niib n pakibe, ki gar Yennu n pakib. 44 Ŋanne ki Yiisa tan pak sanpaapowa a, "Daanɔ nba teenin yada, u ki teen min kɔɔ kaa yada, ŋaan u teen Yennu nba tumin nae yada. 45 Ki bia jenna, wunba laatin, u ki laat min kɔɔ kaa, ŋaan u laat Yennu nba tumin nae mun. 46 N baar tingbouŋ na ni a mii tee yentue ki tur niib, ki daanɔ nba teenin yada, u kan biar bunbɔnn ni. 47 Ki bia jenna, wunba gbat n maan na, ŋaan ki saki, min kaa saa bu u buut, kimaan n ki baar tingbouŋ na ni a man bu niib buut kaa, ŋaan n baar man tinnibe. 48 Ki wunba y‡enin ki ki saak n maan na, barbuurɔ be ki saa bu u buut; maan nba ki n pak ki u ki saak nae tan saa bu nanɔ durinya gbennu daar. 49 Ki bia jenna, maan nba ki n pak na, li ki tee n tiɔŋ maan kaa, ŋaan maa pak linba maŋ, li tee n Baa Yennu nba tumin nae betin a mii want. 50 Ki u maan maŋ teen niib manfoor nba kaa gbennu. Maa pak linba na, ŋanne ki n Baa Yennu yaa n pak." 1 Yoo nba ki yukitgar tiaru jaamm daa ki piin na, ŋaan ki Yiisa mi nan u yoo baara, ki u saa nyi tingbouŋ na ni, ki ŋmat u Baa peŋ. U din loon u tiɔŋ poorpoweiteeb nba be tingbouŋ na ni na, ki ji yaa wun wannib biaŋinba ki u mantik loomm. 2 Li yoo na ki ŋɔɔ nan u poorpoweiteeb di jeet; ki Sintaanii poŋ dɔŋ te ki Judas Iskariot nba tee Simonn bija na dukin a wun nyi Yiisa poora. 3 Ŋaan Yiisa ŋarin din mi nan u Baa Yennu teen bont kur u nuu niwa, ki bia mi nan u nyii u Baa Yennu boore, ki saa ŋmat u peŋa. 4 Ŋanne ki u fiir jeet na paak, ki liat u liatir ki bir, ŋaan jii nunfiaŋ, ki gbab siak ni, 5 ki jii nyun ki wat teen tatilaauk ni, ki piin wu u poorpoweiteeb taapant, ŋaan tuu soor nunfiaŋ nba ki u gbab na ki fiar, 6 ki tan baar Simonn Piita boor. Ki Piita boiɔ a, "N Yomdaanɔ, a yaa a wuur n taapante?" 7 Ki Yiisa betɔ a, "Mɔtana, a daa ki bann maa tuun linba na paaki, ŋaan li poor po a saa banna." 8 Ki Piita betɔ a, "Min ŋarin, a kan wuur n taapant faba." Ki Yiisa betɔ a, "Mi-i kii wuur a taapant, a ji kan mi teen n yɔɔ." 9 Ŋanne ki Simonn Piita ji betɔ a, "N Yomdaanɔ, daa wu n taapant kɔɔ kaa, ŋaan wuut n nii nan n yur kura." 10 Ki Yiisa betɔ a, "Daanɔ nba poŋ wur, li yɔɔ ji ki mɔk jakinti. Li paak, li ki kpaa talas wun ŋamm ki wuri, see wun wuur u taapante. I kura ji ki mɔk jakinti, ŋaan yenɔ kuukɔɔe mɔk jakint." 11 Yiisa poŋ din mi wunba saa nyi u poor na. Li paake ki u din yet a, "Yenɔ kuukɔɔe mɔk jakint." 12 Yiisa nba wuur bi taapant ki gbenn yoo nba, ki u ji jii u liatir na ki lia, ki jen kar jeet na boor, ŋaan boib a, "I mi maa tun linba ki turi na paakii? 13 I yi-n Wanntɔɔe, nan i Yomdaanɔ. Li set ŋan nan yaa yi-n biaŋinba na, kimaan n set tee nnae. 14 Tɔn, ki min nba tee i Yomdaanɔ nan i Wanntɔɔ, ŋaan tan wuur i taapant na, li mun ŋan ki yii wu i leeb taapant; 15 kimaan n wanni nyinne na, ki yii mun-ii tuun nna man nan maa tun biaŋinba ki turi na. 16 Barmɔniie ki n beeri na, daabir ki chee u daanɔ, ki toomu mun ki chee wunba tumɔ na. 17 Mɔtana i ji mi linba na, ki li-i tee ki i tuun nna, parpeenn tee i yare. 18 "N ki piak i kura po kaa. N mi yimm nba ki n ganni na para ni. Li sɔb Yennu gbouŋ ni a 'Daanɔ nba ki min nan ŋɔɔ lakin di na, ŋɔɔe yaa wun nyi n poor.' See ki sɔbu na fabir gbee nan mɔnii. 19 N beeri labaar maŋe mɔtana na, ki li set tan saa teen, ki li-i taŋŋi tun gbenn yoo nba, yin teen yada nan n set tee maa tee wunbae. 20 "Barmɔniie ki n beeri na, daanɔ nba gaar n toomu, u gaar mine, ki wunba gaarin, u gaar Yennu nba tumin nae mun." 21 Yiisa nba yet nna poorpoe ki parbiir baarɔ bonchiann; ki u betib a, "Barmɔniie ki n beeri na, i ni yenɔ yaa wun nyi n poore." 22 Ki li ŋmat bi yan nan waa yeen wunbaie; ki bi jiantir gorii leeb. 23 Ki bi ni yenɔ nba ki Yiisa mantik loonɔ na kar kpiau. 24 Ki Simonn Piita kabintɔ, ki betɔ a, "Boimɔ ki laan u yeen ŋmapoe." 25 Ki u poorpoweitɔɔ maŋ dɔnn nakinɔ, ki boiɔ a, "N Yomdaanɔ, li tee ŋmee?" 26 Ki Yiisa jiin a, "Mi-i taŋŋi ŋmit boroboro ki suk kpint ki tur wunba, yin bann nan li yɔɔe na." Ŋanne ki u ŋmit boroboro na ki suk kpint ki jii tur Judas nba tee Simonn Iskariot bija na. 27 Judas nba gaar boroboro maŋ yoo nba, ki Sintaanii kɔɔ u ni. Ki Yiisa ji betɔ a, "Teent faa yaa a teen linba na yian." 28 Ŋaan bi sɔɔ din ki bann linba ki Yiisa pakɔ na paaki. 29 Kimaan Judas nba din tuu dia likirii pakir na, ki bi siab mi a Yiisa tumɔ a wun saan daa jaamm na jeete, koo u betɔ a wun saan tur talasdamme likirii. 30 Judas nba din gaar boroboro na, li tonton na ki u fiir nyii. Li din tee nyiɔko. 31 Judas nba din nyii na poorpo, ki Yiisa bet u poorpo-weiteeb a, "Mɔtanae ki min Nisaarik Bik saa la dontir, ki n nie Yennu mun saa la dontir. 32 Li-i tee ki Yennu la dontir n ni, li kan yukiri ki u mun saa te ki min Nisaarik Bik n la dontir u ni. 33 "N waas, n ji kan yukir nani bonchianni. I tan saa lomin, ŋaan kan lami, nan maa bet Juu teeb yudamm biaŋinba na, n bia beeri ŋanne na, a i kan fit baar siaminba ki n saa na. 34 "Mɔtana n teenii sennpaanne: a yii loon i leeb. Maa looni biaŋinba na, yii mun-ii loon i leeb nna. 35 Li-i tee ki i loon i leeb, sɔɔ kur saa bann nan i tee n poorpoweiteebe." 36 Ŋanne ki Simonn Piita boiɔ a, "N Yomdaanɔ, a yaa a tan saan lee?" Ki Yiisa jiin a, "Maa tan saa saan siaminba, i kan fit wei mɔtana, ŋaan li poorpo i saa weina." 37 Ki Piita bia boiɔ a, "N Yomdaanɔ, bee teen ki n kan fit weia mɔtana? Min ŋarin poŋ teen siir nan ki n gaar a paak ki kpowa." 38 Ki Yiisa boiɔ a, "A set teen siir nan mɔnii nan ki a gaar n paak ki kpo-o? Barmɔniie ki n beera na, kojouk daa kan bui kaawa, ki a saa nɔi taar muntaa a a ki mimi." 1 Li yoo na ki Yiisa betib a, "I daa mɔk parbiiri. Teent Yennu yada, ki mun teenin yada. 2 Diit bonchiann be n Baa Yennu ŋaak, ki n kun maa n saa teen i diit siir. Li-i bonni kii tee barmɔnii, n bo kan betiini. 3 Ki mi-i kun ki saa teen diit na siir ki gbenn, n bia saa jenna ki tan jii-i, ki i tan sii be siaminba ki n be na. 4 Ki bia jenna, i poŋ mi maa saa siaminba, ki bia mi sɔnu nba saa leŋ." 5 Ki Tomas boiɔ a, "N Yomdaanɔ, ti ki mi faa saa siami. Nlee ki ti saa bann sɔnu nba ki ti saa saan leŋi?" 6 Ki Yiisa betɔ a, "Mine tee sɔnu na, ki bia tee mamɔmm, ki bia tee manfoor. Sɔɔ kaa ki saa baar n Baa Yennu boor, ki li ki tee ki u sint baarimi. 7 Li-i bonni tee ki i min, i bia bo sii mi n Baa nawa; ŋaan laa nyii mɔtana ki saa, i ji miu ki bia laatɔ." 8 Ki Filip yetɔ a, "N Yomdaanɔ, wantit a Baa maŋ, taa loon linba kure na." 9 Ki Yiisa jiin a, "Filip, n poŋ be nani ki li yukira, ŋaan ki a daa ki bannimii? Wunba lan, u set la n Baa maŋe na. Ki bee ki a yaa n wanni n Baa maŋi? 10 N be n Baa nie, ki n Baa mun be n ni; i ki teen linba na yada-a? Maan nba ki n pak ki turi na, li ki nyii n ni kaa, ŋaan li nyii n Baa Yennu boore. Ŋɔɔe be n ni ki tuun u toona maŋ. 11 Li paak, teentin yada nan n be n Baa Yennu ni, ki n Baa Yennu mun be n ni. Li-i kii tee nna biaki, yin teen bakitnauŋ toona nba ki n tuu tuun na yada. 12 "Barmɔniie ki n beeri na, daanɔ nba teenin yada, u sii tuun toonjaana nan maa tuun biaŋinba nae, ki u toonjaana maŋ gbaa saa gar n yara, kimaan n saa n Baa Yennu boore. 13 Ki linba kur ki i sii meiɔ n sann ni, n saa tuma, ki ŋɔɔ Yennu n la dontir n paak. 14 Ki li-i tee ki i meiɔ g linba kur po n sann ni, n saa tuma. 15 "Li-i tee ki i loonin, i sii saak n mɔb, 16 ki n saa miar n Baa Yennu, ki u saa turi Sommtɔlɔɔ. Ŋɔɔe tee u Seyeeŋ nba want barmɔnii wannu, ki sii be nani yoo nba kaa gbennu. 17 Ki tingbouŋ na ŋaateeb kan fit gaarɔ, kimaan bi ki miu, ki bia ki mi nan u be. Ŋaan yimm ŋarin miu, kimaan u be nani, ki bia sii yɔɔ be i ni. 18 "Mi-i taŋŋi yaat saan, ŋaan n kan nyiki yann ki sɔɔ ki goriini, kimaan n saa jen i peŋ na. 19 Ki li-i yann waaminna, tingbouŋ na ŋaateeb ji kan lami, ŋaan yimm ŋarin bia saa lama. Tɔn, maa saa jen n manfoor ni na, i mun tan saa jen i manfoa niwa. 20 Ki bia jenna, mi-i taŋŋi jen n manfoor ni yoo nba, i saa bann nan n be n Baa Yennu nie, ki i mun bia be n ni, ki n mun be i ni. 21 "Daanɔ nba bant n sennii ki bia saakir, li daanɔe loonin. N Baa Yennu sii loon ŋɔɔe, ki n mun sii loonɔ, ki saa fiit n mɔŋ ki wannɔ." 22 Ki Judas, (wunba ki tee Judas Iskariot na) boiɔ a, "N Yomdaanɔ, bee teen ki a saa fiit a mɔŋ ki wannit, ŋaan kan fiit a mɔŋ ki wann tingbouŋ na ŋaateebi?" 23 Ki Yiisa jiin a, "Daanɔ nba loonin, u sii saak n maan, ki n Baa Yennu sii loonɔ, ki min nan n Baa Yennu saa baar u boor ki sii yɔɔ be u ni. 24 Ŋaan daanɔ nba ki loonin, u ki saak n maami, ki yaa gbat maan nba na, li ki tee n yar kaa, ŋaan li tee n Baa Yennu nba tumin na yare. 25 "Maa daa be nani nae ki n beeri maan nba na. 26 Ŋaan n Baa Yennu saa tun Sommtɔɔ i boor, n sann ni. Li Sommtɔɔe tee u Seyeeŋ na; ŋɔɔe saa wanni barii kur, ki bia saa tiari linba kur ki n poŋ beti. 27 "Mi-i yaa n saan, n saa pi-i piinii nba tee n parmaasir na. Li ki tee tingbouŋ na parmaasir na booru kaa. I daa mɔk parbiiri. I bia daa tiin jaŋmaanii. 28 I poŋ gbat ki n yeti a 'N nyikitie, ŋaan n bia saa jen i boor niwa.' Ki li-i tee ki i loonimie, i sii mɔk parpeenn nan maa saa n Baa Yennu boor na, kimaan u cheen. 29 "N daa beeri linba tan saa tume, ki yoo nba ki li tan tumi, yin teen yada. 30 N kan pak nani ki yukiri, kimaan tingbouŋ na yudaanɔ Sintaanii baat, ŋaan u ki mɔk n yaaki. 31 N loon tingbouŋ na teebe n bann nan n loon n Baa Yennu nan mɔnii; li paake teen ki n tuu tuun linba ki u betin a n tun. "Ŋaant ki tin fiir yaat man." 1 Li poorpoe ki Yiisa yet a, "Mine tee tilontik nan mɔnii, ki n Baa Yennu tee li ŋammtɔɔ; 2 ki u tuu chɔɔ yiinu nba kur gaa n paak ŋaan ki loon lɔɔna nae. Ŋaan yiinu nba kur ŋarin loon lɔɔna, u tuu gbat gbate, ki lin ŋamm lon lɔɔna bonchiann. 3 Mɔtana, yimme tee niŋamm, maan nba ki n pak ki turi na paak. 4 Yii gaa n paak man, ki n sii be i ni. Yiinu kan fit lon lɔɔna, see ki u gaa tiik paak. Li mun bia tee nnae, i kan fit lon lɔɔna, see ki i gaa n paak. 5 "Mine tee tilontik maŋ, ki i tee li yiinii. Wunba gaa n paak, ki n mun be u ni, ŋɔɔe sii loon lɔɔna bonchiann, kimaan mi-i kaa i ni, i kan fit tun siari. 6 Ki jenna, wunba ki yɔɔ gaa n paaki, Yennu saa chɔɔue ki lu, nan baa tuu chɔɔ yiinu lu ki lin koor na. Li yiinboorue ki bi tuu tikir ki joo muu. 7 Ki bia jenna, li-i tee ki i yɔɔ gaa n paak, ki n maan na be i ni, miat Yennu linba kur ki i loon, ki i saa lawa. 8 Li-i tee ki i loon lɔɔna bonchiann, ŋanne saa wann nan i set tee n poorpoweiteeb nan barmɔnii, ki n Baa Yennu saa la dontir. 9 "N Baa Yennu nba loonin biaŋinba na, n mun looni li biaŋe. Yii gaa n paak, ki n lomm sii be i ni. 10 Li-i tee ki i saak n mɔb, n lomm sii be i nie nan maa saak n Baa Yennu mɔb, ki u lomm be n ni na. 11 "N pak na ki turi a n parpeenn na boorue i be i ni, ki yin gbee nan parpeenn. 12 Nae tee n sennu ki n senn turi, maa yii loon i leeb nan maa loonii biaŋinba na. 13 Lonjaansiar kaa ki gar nirɔ n sak gaar u yɔɔsinba paak ki kpo. 14 "Li-i tee ki i tuun maa beti linba na, i tee n yɔɔsinbae. 15 N ji kan yiini daaba, kimaan daabir ki mi u yomdaanɔ dudukiti. Maa yi-i n yɔɔsinba na, kimaan labaar kur nba ki n gbat n Baa Yennu boor, ŋanne ki n wanni. 16 Yimm kaa gannimi, ŋaan mine gannii, ki turi toona maa yii saa kii loon lɔɔna bonchiann, lɔɔna nba sii be mɔkmɔk nan mɔkmɔk, a n Baa Yennu n turi linba kur ki i miarɔ n sann ni. 17 Linba nae ki n sennii, maa yii loon i leeb. 18 "Tɔn, li-i taŋŋi tee ki tingbouŋ na ŋaateeb nami, yin bann nan bi poŋ nan minewa. 19 Li-i bonni tee ki i tee tingbouŋ na ŋaaniibie, tingbouŋ na ŋaateeb bo sii looni nan baa loon bi mɔŋ niib biaŋinba nae. Ŋaan n ganni ki nyinni tingbouŋ na niib niwa, ki i ji ki tee tingbouŋ na ŋaateeb yabi; li paake teen ki bi nami. 20 Yii tian maan nba ki n paki na man, a 'Daabir kaa ki chee u yomdaanɔ.' Tɔn, bi-i mukisin, bi mun saa mukisiiwa; ki bi-i saak n maan, bi mun bia saa sak i maama. 21 Bi set saa mukisiiwa, kimaan yaa tee n yab na, ki jenna, baa ki mi Yennu nba tumin na paak. 22 "Mi-i diŋŋi kii baar ki tan pak turibi, bi bo kii mɔk biiti. Ŋaan maa sat baar pak turib na, sɔnsau ji kaa ki bi saa fit bɔr bi biiti. 23 Ŋaan wunba namin, u nan n Baa Yennue mun. 24 Mi-i bonni kii tuun toonjaana nba ki sɔɔ daa ki mi tun na bi boori, bi bia bo kii mɔk biiti. Bi lek la toonjaana nba ki n tuu tuun nawa, ŋaan nan min nan n Baa Yennu. 25 Linba na teen nnae, a baa din sɔb linba n po bi sennu ni na n fit teen mɔnii a: 'Bi namin, ki li ki mɔk paaki.' 26 "Tɔn, n saa tun Sommtɔɔ i peŋ, wunba tee Yennu Seyeeŋ ki want barmɔnii wannu na. U saa nyi n Baa Yennu boore ki baar i peŋ; ki pak n po. 27 Ki i mɔŋ mɔŋ sii piak n po ki teen niib, kimaan i poŋ yɔɔ be nanime, laa nyii yoo nba ki n din piin ki tuun n toonn nawa. 1 "N poŋ mi paki mukisuk na poewa, a i tan daa nyikit n weiu. 2 Bi tan saa yɔɔ nyinni Yennu jiantu ni. Ki yoo baat ki wunba tan kpi-i, u sii mi a u tuun nna ki teen Yennue. 3 Bi tan saa tun linba na ki turiiwa, kimaan bi ki mimi, ki bia ki mi n Baa. 4 Ŋaan n beeri linba na mɔtana, a li yoo-i taŋŋi baar, i ji saa tiar maan nba ki n paki na. "N din ki beti linba na sinsinni, kimaan min nan yimme tuu be. 5 Mɔtana n saa Yennu nba tumin na peŋe. Ŋaan i sɔɔ ki boin ki laan n saa lee. 6 Ki maa beti linba mɔtana na, ki i ji mɔk parbiir bonchiann. 7 N beeri barmɔniie, nan li sii ŋan turii nan ki n yaat saan, kimaan mi-i kii saani, Sommtɔɔ na kan baar i peŋi. Ŋaan mi-i taŋŋi saan, n saa tumɔ i peŋ na. 8 "Wuu taŋŋi baar yoo nba, u saa wann tingbouŋ na ŋaateeb a bi mɔk biit. U bia saa wannib yentinu nba tee biaŋinba, ki bia wannib Yennu barbuut nba tan sii tee biaŋinba. 9 U saa wannib a bi mɔk biit, kimaan bi ki teenin yada. 10 Ki jenna, u saa wannib yentinu nba tee biaŋinba, kimaan n saa saan n Baa Yennu boor, ki i ji kan lami. 11 Ki bia jenna, u saa wannib Yennu barbuut nba tan sii tee biaŋinba, kimaan u poŋ bu tingbouŋ na teeb yudaanɔ Sintaanii buut ki biirɔwa. 12 "Maan be bonchiann ki n bo saa paki, ŋaan i kan fit gaar mɔtana. 13 Yennu Seyeeŋ nba want barmɔnii na, wuu taŋŋi baar yoo nba, u saa wanni barmɔnii kura. U tan kii piak u mɔŋ mɔŋ maan kaa, ŋaan u tan sii wanti linba ki u gbia Yennu boore, ki bia sii beeri linba tan saa teene. 14 Ki jenna, u bia tan sii dont n sann, kimaan u tan sii jikit n labaare ki fiitir ki wanti. 15 Linba kur ki n Baa Yennu mɔk, li tee n yare. Li paake teen ki n yet a Yennu Seyeeŋ sii jikit n labaar ki wanti. 16 "Li-i yann waaminna, i ji kan lami, ŋaan li-i biakii yann waaminna, i saa lama." 17 Ki u poorpoweitesiab boi bi leeb a, "Linba na paak tee bee? U yaa li-i yann waaminna, ti kan lau, a ŋaan li-i biakii yann waaminna, ti saa lauwa, ki bia yaa kimaan u saa u Baa peŋe. 18 'Li-i yann waaminna' paak tee bee? Ti ki bann waa piak linba na paaki." 19 Ki Yiisa bann nan bi yaa bin boiɔ buboite. Li paake ki u boib a, "Maa yaa li-i yann waaminna, i kan lami, ki bia yaa li-i bia yann waaminna, i saa lama na, i boi i leeb a i bann li paake? 20 Barmɔniie ki n beeri na, i tan sii mɔ fabin, ŋaan tingbouŋ na ŋaateeb ŋarin tan sii mɔk parpeenne. I sii mɔk parbiir, ŋaan li poorpo ki i parbiir maŋ saa tunn ki teen parpeenn. 21 "Li tee nan poo nba tuu yaa wun mar, ki mɔk parbiir nae, kimaan u biak yoo baara, ŋaan wuu taŋŋi mar bik yoo nba, u ji tuu tamm u biak na poe, ki ji mɔk parpeenn nan waa mar bik tingbouŋ ni na paak. 22 Li tan sii tee i mun nnae; mɔtana yaa mɔk parbiir na, ŋaan n bia tan saa laiwa, ki i para tan saa penn bonchiann, ki sɔɔ kaa ki tan saa nyinn parpeenn maŋ i ni. 23 "Li yoo-i taŋŋi baar, i tan kan boin buboiti, kimaan i tan sii mi li paak. Barmɔniie ki n beeri na, linba kur ki i miar n Baa Yennu n sann ni, u saa turiiwa. 24 Ŋaan nan mɔtana, i daa ki mi miarɔ bonsiar n sann ni. Yi miarɔ, ki i saa la, ki gbee nan parpeenn. 25 "N poŋ tuu yiini barjokite, yoo baat ki n ji kii yiini barjokiti, ŋaan n tan sii piak ki yentir i numm poe ki jiin n Baa Yennu po. 26 Li yoo-i taŋŋi baar, i tuu saa miarɔ n sann ni. Li bia tan kan kpaa talas nan ki n gaar i paak ki miarɔ ki turiini, 27 kimaan n Baa Yennu mɔŋ mɔŋ looni; waa looni linba paak tee nnae, kimaan yaa loonin ki bia teen yada nan n nyii n Baa maŋ boore na. 28 N din nyii n Baa maŋ peŋe ki baar tingbouŋ na ni, ki mɔtana n ji nyikit tingbouŋ maŋe na, ŋaan ŋmat u peŋ." 29 Ŋanne ki u poorpoweiteeb na yetɔ a, "Mɔtana a ji kpan piak yentir ti numm poe. A ki yiint barjokit kaa. 30 Mɔtana ti ji bann nan a mi bonsiar kur, ki poŋ bia mi ti buboit ŋaan ki ti daa ki boia. Li paake ki ti teen yada nan a nyii Yennu peŋe." 31 Ki Yiisa boib a, "I ji teenin yada mɔtanawa-a? 32 Yoo baat, ki poŋ baar gbenna, ki i kur tan saa yat kun, ŋaan ki n biar n kuukɔɔ. Ŋaan li set ki tee n tan sii be n kuukɔɔ kaa, kimaan min nan n Baa Yennue tan sii be. 33 N beti biak na baaru po a yin tan fit la parmaasire, kimaan yaa gaa n paak na. I tan saa di biak tingbouŋ na ni. Ŋaan yii mɔk parcheenn man, kimaan n nyann tingbouŋ nawa." 1 Yiisa nba din pak nna maŋ, ŋaan gokit got sanpaapo, ki yet a, "N Baa, yoo maŋ baara. Ŋaant ki min a Bija n la dontir, ki lian te ki a mun la dontir, 2 kimaan fine turin yiikoo niib kur paak, a man fit tur niib kur nba ki a turin maŋ manfoor nba kaa gbennu. 3 Ki manfoor maŋe tee niib n bann fin nba tee Yennu nan barmɔnii, ki sɔɔ ji kaa; ki bia mun saa bann min Yiisa Masia nba ki a tumin na. 4 Toona nba ki a turin a n tun na, n tun gbenna, ki dont a sann tingbouŋ na ni. 5 N Baa, turimin dontir a boor mɔtana, dontbooru nba ki n din laat, maa din be a boor ki a daa ki nan durinya na. 6 "Niib nba ki a din gann ki turin na, n te ki bi bannawa. Bi din tee a yabe, ki a jiib ki turin, ki bi mun sak a maama. 7 Ki mɔtana bi mi nan bonsiar kur nba ki a turin na nyii a boore, 8 kimaan n pakib maan nba ki a turin nawa, ki bi mun gaara, ki mɔtana bi ji bann nan n set nyii a peŋe nan mɔnii, ki bi teen yada nan fine tumin. 9 "Tɔn, mɔtana n ji meia bi paake. N ki meia tingbouŋ na niib kur paak kaa, ŋaan n meia binba ki a turin na paake, kimaan bi tee a yabe. 10 N yab kur tee a yabe; ki a yab kur mun tee n yab; ki bi dont n sann. 11 Ki mɔtana n ji baat a boor nie na; n ji kii be tingbouŋ na ni, ŋaan ŋamm ŋarin daa saa biar tingbouŋ na niwa. Tɔn, n Baa, Popeendaanɔ, i diab fanu a sann ni, sann nba ki a din purin na, ki bin taan yomm nan min nan fin nba tee yomm na. 12 Maa daa be namm na, n diab fanu nan a sann nba ki a din purin na ni. N baak bi paak, ki bi ni sɔɔ ki teen yanni, see wunba tee Sintaanii yɔɔ na. Waa teen yann na, li teen nan laa sɔb fin Yennu gbouŋ ni biaŋinba nae. 13 Ki mɔtana n baat a peŋe; ki maa daa be tingbouŋ na ni na, n piak linba nae ki teemm, a bi para n gbee nan parpeenn nba ki n mɔk na. 14 "N pak a maan na turiba. Li paak ki tingbouŋ na ŋaateeb namm, kimaan bi ki tee tingbouŋ na ni yabi, nan maa mun ki tee tingbouŋ na ni yɔɔ na. 15 N ki meia maa a nyinnib tingbouŋ na ni kaa, ŋaan n meia maa fii baak bi paake fanu, ki bonbiiuk daanɔ Sintaanii daa baat ki biiribi. 16 Maa ki tee tingbouŋ na yɔɔ na, bi mun ki tee tingbouŋ na yabi. 17 "Wantib a maan nba set tee barmɔnii na, ki lin teemm popeendamm. 18 Faa din tumin tingbouŋ na ni biaŋinba na, nnae ki n mun tumm tingbouŋ na ni. 19 Ki bi paake ki n jikit n mɔŋ ki teena na, a bin teen a tiɔŋ yab nan barmɔnii. 20 "N ki meia ki teen ŋamm kuukɔɔ kaa; n meia ki teen nan binba tan saa teenin yada bi mɔɔntii paak naewa. 21 N bia meia maa bi kura n taan mɔyomme. N Baa, faa be n ni, ki n mun be a ni biaŋinba na, ŋaant ki bi mun n taan nant mɔyomm nna; ŋanne saa te ki tingbouŋ na ŋaateeb n teen yada nan fine tumin. 22 Popeenn binbeŋ nba ki a turin na, n mun turiba, ki bi saa taan mɔyomm, nan min nan fin nba taa mɔb biaŋinba na. 23 N be bi ni, ki a mun be n ni, a bin fit lian taan mɔb chib. Ŋanne saa te ki tingbouŋ na ŋaateeb n bann nan fine tumin, ki bi saa bann nan a loonib nan faa loonin biaŋinba na. 24 "N Baa, a turib mine, ki n loon bii taŋŋi be maa tan sii be siaminba, ki bin la faa dont n sann biaŋinba, kimaan a din loonime yoo nba ki a daa ki nan durinya na. 25 N Baa, Popeendaanɔ, tingbouŋ na ŋaateeb ŋarin ki miani, ŋaan min ŋarin mia, ki n poorpoweiteeb na mi nan fine tumin nna. 26 N fiit a binbeŋ ki wanniba, ki bia sii ŋammit fiitir a binbeŋ ki wantib, ki bii mɔk lomm nba ki a loonin na booru, ki n mun sii be bi ni." 1 Yiisa nba din miar Yennu ki gbenn na poorpo, ki ŋɔɔ nan u poorpoweiteeb yaat saa, ki saa poot kpenu nba ki bi yi Kidronn na. Kpaab nna din be leŋ; ki bi saan kɔɔ kpaab maŋ ni. 2 Tɔn, Judas, wunba din nyii Yiisa poor na din mi kpaab maŋ boor, kimaan yoo kur Yiisa din tuu saa nan u poorpoweiteeb leŋe. 3 Ŋanne ki Judas tan baar kpaab maŋ ni nan kunkɔnkɔnna, nan Yennu jiantu yudamm nan Farisiinba toontunna; ki bi dia jatiat nan fita nan mulanbaabii. 4 Yiisa ŋarin din mi bonsiar kur nba yaa lin teenɔ, ŋanne ki u nyii tɔɔnn, ki boib a, "I loon ŋmee?" 5 Ki bi jiin a, "Yiisa nba tee Nasaref nirɔ na." Ki u betib a, "Mine na." Ki Judas, wunba nyii u poor na, see namm leŋ. 6 Yiisa nba ŋarin yet a, "Mine na" yoo nba, ki bi ŋmat potuntuna, ki baa baa tiŋ ni. 7 Ki Yiisa ŋamm boib a, "I loon ŋmee?" Ki bi bia yet a, "Yiisa nba tee Nasaref nirɔ na." 8 Ki Yiisa betib a, "N poŋ beti a mine na. Li-i tee ki i loon minie, yin ŋaan ki binba be nna-i saa." 9 U din yet nna maŋ, a waa poŋ yet Yennu linba a, "Faa turin binba kur na, bi sɔɔ ki teen yann," na n teen mɔniie. 10 Li yoo maŋ ki Simonn Piita dia jukbanjiak, ki nɔɔt chɔɔ Yennu mannteeb yudaanɔ daabir niidiitu po tubir ki pot. Daabir maŋ sann din tee Malkuse. 11 Ki Yiisa bet Piita a, "Jiint a jukbanjiak maŋ ki nɔɔn. A mi a biak nba ki n Baa turin na, n kan di-i?" 12 Ŋanne ki kunkɔnkɔnna nan bi yudaanɔ nan Juu teeb yudamm toontunna na ji soor Yiisa, ki lorɔ, 13 ki jiiu ki saan nanɔ Annas boor sinsinn. Annas din tee Kayafas diamme, ki Kayafas tee Yennu mannteeb yudaanɔ li binn. 14 Kayafas maŋe din bet Juu teeb yudamm a li ŋan ki niyenɔkɔɔ n gaar niib kur paak ki kpo, a ŋanne chee nan sɔɔ kur n kpo. 15 Baa din saa nan Yiisa na ki Simonn Piita nan Yiisa poorpoweitɔlɔɔ waa; ki poorpoweitɔɔ maŋ tee daanɔ nba ki Yennu jiantu yudaanɔ na miu. Li paak, ki u baar kɔɔ Yennu jiantu yudaanɔ na ŋaadindouŋ ni, siaminba ki Yiisa be na. 16 Ŋaan ki Piita ŋarin biar see nanyer po yaŋŋir tammɔb ni, ki poorpoweitɔlɔɔ nba ki Yennu jiantu yudaanɔ na miu na ŋmat yaŋŋir tammɔb na ni, ki pak nan sapaamɔ nba guu tammɔb na, ki u kɔɔn Piita dundouŋ na ni. 17 Ki sapaamɔ maŋ boi Piita a, "A ki tee jɔɔ na poorpoweiteyenɔ kaa-a?" Ki Piita jiinɔ a, "Aaii! N ki tee u poorpoweiteyenɔ kaa." 18 Waat din be li yoo, ki toontunna na nan kunkɔnkɔnna na joo sankɔɔna muu, ki see nanii, ki Piita tan saan taamm ki bi nanii. 19 Ŋanne ki Yennu jiantu yudaanɔ na boi Yiisa u poorpo-weiteeb nan u wannu na po. 20 Ki Yiisa betɔ a, "N poŋ tuu piak yeenin ni ki teen sɔɔ kur, ki ki bɔri n wannu kur nba ki n tuu wanti. N tuu want niib Yennu jiantu diit ni nan Yennu jiantu ŋasaakak ni, siaminba ki Juu teeb kur tuu baat lakint na. Min ŋarin ki mi pak siar ki wooni. 21 Ki bee teen ki a boimi? Boin binba gbat linba ki n tuu beerib na. Ŋamme mi maa tuu yeen linba." 22 Yiisa nba yet nna maŋ, ki kunkɔnkɔnna na yenɔ pebɔ tanpak, ŋaan boiɔ a, "Bi piak jiint Yennu jiantu yudaanɔ nnae?" 23 Ki Yiisa betɔ a, "Mi-i pak bonbisiarie, fan bet sɔɔ kur laa tee linba. Ŋaan mi-i pak linba tokinie, bee teen ki a ji pebimi?" 24 Li yooe ki Annas te ki bi jii Yiisa ki saan nanɔ Kayafas, wunba tee Yennu jiantu yudaanɔ na peŋ; ki Yiisa bia lek daa lor ŋmiit. 25 Piita nba din see ki nanii muu na, leŋ maŋ ki bi boiɔ a, "A ki tee u poorpoweiteyenɔ kaa-a?" Ki Piita nɔi, ki yetib a, "Aaii, n ki tee u poorpoweiteyenɔ kaa." 26 Ki Yennu jiantu yudaanɔ daabiyenɔ, wunba ninja ki Piita chɔɔ u tubir ki pot na boiɔ a, "N bo ki la ki a be nan Yiisa kpaab na ni-i?" 27 Ki Piita bia nɔi. Li taakpaak ni ki kojouk bui. 28 Kayafas nba din boi Yiisa buboit ki gbenn na poorpoe, ki Juu teeb yudamm jiiu ki saan nanɔ tiŋ na yudaanɔ nba ki bi yiu Pailat na ŋaak. Li din tee sanyapob nie. Juu teeb yudamm maŋ din ki loon bin kɔɔ ŋaak i maŋ ni, kimaan bi loon bin dia bi mɔŋe bonŋann Yennu boor, ki tan fit di yukitgar tiaru jaamm na. 29 Li paak ki Pailat nyii nanyer bi boor, ki boib a, "Jɔɔ na teen bee ki i biirɔ?" 30 Ki bi yaa, "Wuu bonni kii tun bonbiir, ti bo kan baar nanɔ a boori." 31 Ki Pailat betib a, "I mɔŋ n jiiu ki bu nanɔ, i sennu nba want biaŋinba." Ki Juu teeb yudamm maŋ yaa, "Ti ki mɔk yaak ki saa kpi nirɔ." 32 Yiisa nba din yaa kubooru nba ki u tan saa kpo na, li set tan teen nnae, ki fit gbee. 33 Ki Pailat ŋmat kɔɔ ŋaak na ni, ŋaan yiin Yiisa, ki boiɔ a, "A tee Juu teeb kpanbare?" 34 Ki Yiisa jiin boiɔ a, "Fine daa boin buboit na koo siabe beta n po?" 35 Ki Pailat boiɔ a, "N tee Juu nirɔ-ee? A mɔŋ niib nan Yennu jiantu yudamme jiia ki tan turin. A jia biir bee?" 36 Ki Yiisa yetɔ a, "N naan ki tee tingbouŋ na ni yar kaa. N naam-i bonni tee tingbouŋ na ni yarie, n poorpoweiteeb bo saa kɔn n paaka, ki Juu teeb yudamm bo kan soorimi. Aaii, n naan ki tee tingbouŋ na ni naami." 37 Ki Pailat boiɔ a, "A set tee kpanbare?" Ki Yiisa jiin a, "Nn, fine yet a n tee kpanbar. Bi din marin a n wann niib barmɔnii wannue. Li paake ki n baar tingbouŋ na ni; ki sɔɔ kur nba waa barmɔnii wannu maŋ gbia n maan." 38 Ki Pailat boiɔ a, "Bee tee barmɔnii?" ŋaan ŋmat nyii nanyer Juu teeb yudamm na boor ki betib a, "N ki la jɔɔ na biit ki saa biirɔ. 39 I mɔk siar ki tuun binn kur ni, ki n tuu nyinn dansarkɔɔyenɔ yukitgar tiaru jaamm yoo ki turi. I loon ki n nyinn Juu teeb kpanbar na ki turiinii?" 40 Ki bi tian ki yeen a, "Ti ki loon jɔɔ na kaa. Ti loon ki a nyinn Barabase ki turit." Barabas din tee fatitɔɔe. 1 Li yoo na ki Pailat te ki bi boo Yiisa kpaasir. 2 Ki kunkɔnkɔnna na luu kunkonii fokirik ki yirimɔ, ki lannɔ baanmuŋ nna, 3 ki nyi baat ki gbaa u tɔɔnn, ki yeen a, "Juu teeb kpanbar, ti foonta," ŋaan pebitɔ tanpakii. 4 Ŋanne ki Pailat bia ŋamm nyii nanyer ki bet yudamm na a, "Gotir man, n baat nanɔ i boore, a yin bann nan n ki la u biiti." 5 Ŋanne ki bi baar nan Yiisa, niib na boor, ki u yir kunkonii fokirik ki bia lia baanmuŋ na. Ki Pailat betib a, "Gotir, nirɔ maŋe na." 6 Yennu jiantu yudamm nan bi toontunna nba lau yoo nba, ki bi tian a, "Kpaamɔ dapunpunn paak! Kpaamɔ dapunpunn paak!" Ki Pailat betib a, "I mɔŋ n jiiu ki kpaau dapunpunn paak, kimaan min ki la u biiti." 7 Ki Juu teeb yudamm na jiin a, "Ti mɔk sennsau, ki sennu maŋ want nan u kpan lek tee wun kpoe, kimaan u yaa u tee Yennu Bijae." 8 Pailat nba gbat nna maŋ, ki jaŋmaanii ji soorɔ bonchiann; 9 ki u ŋmat kɔɔ ŋaan yiin Yiisa, ki tan boiɔ a, "A nyii lee?" Ŋaan Yiisa din ki jiinɔ siari. 10 Ki Pailat bia boiɔ a, "A kan pak jiinimii? A ki mi nan n mɔk yiikoo ki saa te bin ŋaa-a, ki bia mɔk yiikoo ki saa te ki bin kpaa-a dapunpunn paaki?" 11 Ki Yiisa ji jiinɔ a, "Yennu-i bonni kii chaba yiikoo, a bo kii mɔk n paak yiikoo. Li paak, daanɔ nba soorin ki jiin kubina na, u biit yab ki gar a yara." 12 Pailat nba gbat nna maŋ, ki u lek ji loon ki wun ŋaau nan ninmɔnn, ŋaan ki Juu teeb yudamm na yakii ki yaa, "Li-i tee ki a ŋaau, ŋann a ji ki tee kpanbara yudaanɔ Siisa yɔɔk kaa, kimaan daanɔ nba pur u mɔŋ kpanbar, u tee kpanbara yudaanɔ na dataake." 13 Pailat nba gbat nna, ki u nyii nan Yiisa nanyer po, ki kar u buut kaanu paak, ki bi yir Tann Binbintir. (Juu teeb maan ni, bi yir Gabatae.) 14 Li din tee yonsuuk nie, ki li saa yent ki yukitgar tiaru jaamm n di. Ki Pailat yet Juu teeb yudamm na a, "I kpanbare na!" 15 Ki bi yakii ki yaa, "Kpimɔ! Kpimɔ! Kpaamɔ dapunpunn paak." Ki Pailat boib a, "I loon ki n kpaa i kpanbar dapunpunn paakii?" Ki Yennu jiantu yudamm na jiin a, "Ti ki mɔk kpanbarsɔɔ see kpanbara yudaanɔ Siisa kuukɔɔ." 16 Ki Pailat ji chab a bin kpaa Yiisa dapunpunn paak. Ŋanne ki Rom teeb kunkɔnkɔnna na ji gaar Yiisa, 17 ki nyii nanɔ doo na kpiŋ; ki u jii u kuun dapunpunn. Ki bi saa baar siaminba ki bi yir "Yukpabuk" na. (Juu teeb maan ni, bi yi leŋe "Golgota".) 18 Leŋe ki bi kpaau dapunpunn paak; ki bia kpaa niib banlee dapunpuna paak ki pukin Yiisa po, ki yenɔ be chianu ki lɔɔ mun be chianu, ŋaan ki Yiisa be sinsuuk ni. 19 Ki Pailat sɔb sɔbinii ki bi tabin Yiisa dapunpunn na paak, ki li yaa, "Nasaref nirɔ Yiisa nba tee Juu teeb kpanbare na." 20 Juu teeb bonchiann din karin sɔbu maŋa, kimaan siaminba ki bi din kpaa Yiisa dapunpunn paak na din ki fɔk nan Jerusalemi. Sɔbinii na din sɔb Juu teeb nan Rom teeb nan Griik teeb maan nie. 21 Ŋanne ki Juu teeb Yennu jiantu yudamm saan Pailat boor, ki saa betɔ a, "Li bo ki ŋan ki a sɔb a 'Juu teeb kpanbare na.' Li bo ŋan ki a sɔb a 'Jɔɔ na pur u mɔŋ Juu teeb kpanbare.'" 22 Ki Pailat jiin a, "Maa sat sɔb linba na, n sɔbe." 23 Kunkɔnkɔnna na nba kpaa Yiisa na poorpoe, ki bi jii u tiat ki chentir taar munna, ki kunkɔnkɔnnɔ kur gaar tor. Li poorpoe biak ki bi jii u tiŋ po liatfoouk, linba ki bi luur bonmunn, ki li ki mɔk nyarmu na; 24 ki yet bi leeb a, "I daa pati. Ŋaant ki ti tɔ tiatia ki laan wunba saa yentir." Li din teen nna, a Yennu gbouŋ nba din yet linba na n fit gbee-e a: "Bi chent n tiat, ki bia tɔ tiatia n tiŋ po liatfoouk na paak." Nnae ki kunkɔnkɔnna na set din tun. 25 Yiisa naa din see kpia u dapunpunn nae; ŋɔɔ nan u niipoo, ki bi yiu Meeri wunba tee Klopas ŋaapoo, nan Meeri Magdaliinn. 26 Ki Yiisa la u naa, ki bia la u poorpoweitɔɔ nba ki u mantik loonɔ na, ki u mun see leŋ, ki Yiisa yet u naa a, "N naa, a bijae na jik," 27 ŋaan bet u poorpoweitɔɔ maŋ a, "A mun, a naae na jik." Laa din nyii li yoo, ki poorpoweitɔɔ na ji jii Yiisa naa ki kun nanɔ u ŋaak ni. 28 Li poorpo, Yiisa din mi nan bonsiar kur nba ki u din tuun na ji gbenna, ki u yet a, "Nyunnyukiru mɔkin." U yet nna a lin gbeen linba sɔb Yennu gbouŋ ni nae. 29 Ŋmaŋ din see leŋ nan damiituk, ki bi jii saapo ki tun damiituk maŋ ni, ki jii daauk ki fin saapo na, ki teen u mɔb ni, 30 ki u fɔɔnt ki nak, ŋaan yet a, "Li gbenna," ki tibin ki chab Yennu u seek, ki kpo. 31 Tɔn, Juu teeb yudamm na din ki loon niib na-i be dapunpuna paak foondaari; laa saa yent ki tee foon daar na. Foondaar nba din saa yent maŋ din tee dajaanne. Li paak, ki bi din saan Pailat boor, a wun chab ki bin kɔnn kɔnn niib na taa, ki bin kpo yian, ki bin fit kpaatib dapunpuna maŋ paak. 32 Li paak, ki kunkɔnkɔnna na saan ki saa kɔnn binba lakin kpaa nan Yiisa na taa, 33 ŋaan baar Yiisa boor, ki sɔɔ ki u kpowa. Li paak bi din ki kɔnn u taa. 34 Ki kunkɔnkɔnna na yenɔ jii kpann ki ŋmuu Yiisa lokir ni. Li taakpaak ni ki sɔn nan nyun nyii. 35 Min nba sɔbin gbouŋ nae la baa teen biaŋinba nan n mɔŋ ninbina, ki teen siara, ki mi nan n siara maŋ tee barmɔniie, ki n sɔbin linba tee barmɔnii na a yin fit lian teen yada. 36 Li din teen Yiisa nna a lin gbeen linba sɔb Yennu gbouŋ ni a, "Bi kan kɔnn u kpabir nan yennkɔɔwa." 37 Ki Yennu gbouŋ bia yet siar boor a, "Niib tan sii gorii baa ŋmuu wunba kpann na." 38 Li poorpoe ki Joosef, wunba tee Arimatea nirɔ na, saan Pailat boor, ki saa miarɔ Yiisa gbanant. Joosef din tee Yiisa poorpoweitɔɔe, ŋaan u din waau woonin nie, kimaan u tiin Juu teeb yudamme jaŋmaanii. Ki Pailat chabɔ; ki u saan ki saa kpaat Yiisa ki jiiu. 39 Ki Nikodemus, wunba poŋ mi baar Yiisa boor nyiɔk na mun baar ki dia bonnunubit nba saa teen Yiisa gbanant, ki li tee nan bɔrikgbina piik nan ŋaŋŋmu na. (Bi din jii bona nba ki bi yir mir nan alos nae ki ŋmat ki teen bonnunubit maŋ.) 40 Ki bi jii Yiisa ki pɔbinɔ chinchenŋana ni nan bonnunubit na, nan Juu teeb kupiinu kaar nba tee biaŋinba na. 41 Baa din kpaa Yiisa siaminba na, kpaab din be leŋ, ki kapaauŋ poŋ be leŋ, ki bi din daa ki pii sɔɔ kaauk maŋ ni. 42 Juu teeb foon daar nba per na, ki kaauk na boor bia ki fɔk na, ki bi pii Yiisa leŋ. 1 Ki Juu teeb foon daar tan gar, ki lasir daar sanyapob ni ki sɔɔ li daa bɔn, ki Meeri Magdaliinn saan Yiisa kaauk boor, ki la ki bi birint katanu kaauk maŋ mɔb paaka; 2 ki u chiar saan Simonn Piita nan Yiisa poorpoweitelɔɔ nba ki Yiisa mantik tuu loonɔ na peŋ, ki betib a, "Bi piit ti Yomdaanɔ kaauk na niwa, ki ti ki mi baa birɔ siaminba." 3 Ŋanne ki Piita nan Yiisa poorpoweitelɔɔ na nyii ki tiin saa, 4 ki Yiisa poorpoweitelɔɔ na tin paak Piita, ki saa dɔŋ baar kaauk maŋ boor, 5 ŋaan ki kɔɔ. U din tibine ki la katiŋ na. 6 Ki Simonn Piita tan yɔɔnt baar ki kɔɔ, ki la ki katiŋ na dɔɔ, 7 ki bia la chinchenbik nba ki bi daan fin Yiisa yur na, ki ŋann fin li biaŋ ki dɔɔ li kuukɔɔ. 8 Ŋanne ki Yiisa poorpoweitelɔɔ nba din dɔŋ baar na mun kɔɔ ki ji la li biaŋ, ki teen yada nan Yiisa fiir kuun nie. 9 Ŋaan bi daa din ki bann linba sɔb Yennu gbouŋ ni na paaki, a Yiisa saa fiir kuun ni na. 10 Ki bi ŋmat kun. 11 Meeri ŋarin din biar see kaauk maŋ boor nie ki mɔ, ki tan tibin ki got kaauk na ni, 12 ki la malakanba banlee lia tapeenii, ki yenɔ kar siaminba ki bi daan bir Yiisa na yur po, ki lɔɔ na mun kar li taa po. 13 Ki bi boiɔ a, "Poo na, bee ki a mɔ?" Ki u jiin a, "Bi piit n Yomdaanɔe, ki n ki mi baa teenɔ siami." 14 Waa yet nna, ki u ŋmant la ki Yiisa see, ŋaan ki u ki bann nan Yiisae na. 15 Ki Yiisa boiɔ a, "N niipoo, bee ki a mɔ? A loon ŋmee?" Meeri ŋarin din mi a u tee kpaab na toontunnɔe, ki u yetɔ a, "Li-i tee ki a jiiuie, fan betin faa teenɔ sian, ki n saan ki saa jiiu." 16 Ki Yiisa yiinɔ a, "Meeri." Ki u ŋmant ki tokinɔ, ki yiinɔ Juu teeb maan ni a, "Raboni!" (Li paak tee a, "Wanntɔɔ.") 17 Ki Yiisa betɔ a, "Daa somi, kimaan n daa ki doo sanpaapo n Baa boori; ŋaan i saa n naa waas boor, ki saa betib a n saa do sanpaapo, wunba tee n Baa nan i Baa na boora; ŋɔɔe bia tee n Yennu nan i Yennu na." 18 Ki Meeri Magdaliinn ŋmat Yiisa poorpoweiteeb peŋ ki saa betib a, "N la ti Yomdaanɔ nawa," ŋaan yetib waa betɔ linba. 19 Lasir daar maŋ nyiɔko, ki Yiisa poorpoweiteeb na tan lakin leeb ki be diiuk ni, ŋaan kpar gann, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jaŋmaanii, ki tan sɔɔ Yiisa see bi sinsuuk ni, ki betib a, "Parmaasir-ii be i paak." 20 Waa yet nna poorpoe, ki u wannib u niipant ni fɔna nan u lokir ni fɔnn na. Ki u poorpoweiteeb nba lau maŋ, ki bi ji mɔk parpeenn bonchiann. 21 Ki Yiisa bia ŋamm yetib a, "Parmaasir-ii be i paak. N Baa nba tumin biaŋinba na, n mun yaa n tumi li biaŋe." 22 Li poorpoe ki u foont bi paak ŋaan yetib a, "Gaat Yennu Seyeeŋ man. 23 Li-i tee ki i nyik chab sɔɔ biit, u set la nyikinchab u biit maŋ paaka; ŋaan li-i tee ki i ki nyik chab sɔɔ biiti, u kan la nyikinchabi." 24 Ŋaan u poorpoweiteyenɔ nba tee Tomas, ki bi yiu Jaak na, din kaa yoo nba ki Yiisa baar bi boor na. 25 Ki Yiisa poorpowei-teleeb na betɔ a, "Ti la ti Yomdaanɔwa." Ki Tomas yetib a, "Min ŋarin, li-i kii tee ki n tan lau nan u niipant ni fɔna na, ki jii n niibir ki tun siaminba ki bi kpaa kpai na, ki bia jii n nuu ki tun u lokir na ni-i kaa, n kan teen yada." 26 Li daa ŋanniin daare ki Yiisa poorpoweiteeb na bia lakin leeb ki be diiuk ni, ki Tomas ji be bi ni, ki bi yaan kpar gann; ki Yiisa tan baar see bi ni, ki betib a, "Parmaasir-ii be i paak," 27 ŋaan bet Tomas a, "Jiin a niibir ki tun n niipant ni, ŋaan bia tant a nuu ki tun n lokir ni, ki ji daa birisi, ŋaan teenin yada." 28 Ki Tomas yetɔ a, "Fine tee n Yomdaanɔ ki bia tee n Yennu." 29 Ki Yiisa boiɔ a, "Faa ji lan na paake ki a teenin yada-a? Binba ki lan ŋaan teenin yada na, parpeenn tee bi yare." 30 Yiisa din tun bakitnauŋ toonjaana bonchiann u poorpoweiteeb peŋ, ŋaan li kur ki sɔb gbouŋ na ni. 31 Linba sɔb ki be gbouŋ na ni, bi sɔb a yin teen yada nan Yiisae tee Yennu Niganntɔɔ Masia, ki bia tee Yennu Bija. Li-i tee ki i teenɔ yada, u paake ki i saa la manfoor nba kaa gbennu. 1 Li poorpoe ki Yiisa ŋamm dɔkit u poorpoweiteeb paak, mɔkgbeŋŋir nba ki bi yir Taiberias j na ni. Waa dɔkit biaŋinbae na: 2 Simonn Piita nan Tomas (wunba ki bi din yiu Jaak na) nan Natanael (ŋɔɔe din nyii Keena nba be Galilii tiŋ ni na), nan Sebedii waas, nan Yiisa poorpoweiteleeb banlee, din lakin be Taiberias mɔkgbeŋŋir maŋ ni. 3 Ki Simonn Piita tan bet u leeb na a, "N saa sik jansooruwa." Ki bi betɔ a, "Timm nan fine saa sik." Ki bi saan kɔɔ burgbetir ni, ki lubin bi janlaauŋ nyun na ni, ŋaan li nyiɔk bi din ki soor siari. 4 Li din tan yent saanyapob ni ki Yiisa see nyunkpiŋ, ŋaan ki u poorpoweiteeb ki mi a ŋɔɔe. 5 Ki u boib a, "Ŋaajab, i ki soor siarii?" Ki bi jiin a, "Nn." 6 Ki u betib a, "Lumin i janlaauŋ i diitu po, ki i saa soor janii." Ki bi lu janlaauŋ na, ki ji gbar donnu, kimaan janii nba ki bi soor na kpiatu din paaka. 7 Ŋanne ki Yiisa poorpoweitɔɔ nba ki u mantik loonɔ na yet Piita a, "Ti Yomdaanɔe!" Simonn Piita nba gbat a bi Yomdaanɔe na, ki u lia u liatir nba ki u bo liat bir na, ki yukir sik nyun ni ki baar Yiisa boor. 8 Leŋ din ki fɔk nan nyunkpiŋi; li fɔkint din tee nan taapauŋ kobii ŋantaa nae; ki Yiisa poorpoweiteleeb ji kan burgbetir na ki li daar janlaauŋ na, ki li gbee nan janii, ki baar nann nyunkpiŋ. 9 Baa nyii burgbetir na ni yoo nba ki bi la boroboro nan sankɔɔna muu, ki jaŋ paa muu na paak ki beet. 10 Ki Yiisa betib a, "Jiin janii nba ki i soor na waan, ki baar nann nna." 11 Ki Simonn Piita kɔɔ burgbetir na ni, ki dat janlaauŋ na ki donn kunkonn, ki li gbee nan jangbeŋŋa; ki bi kan, ki li tee janii kobik nan piiŋŋmu nan ŋantaa. Li din yab bonchiann, ŋaan janlaauŋ na lek ki pati. 12 Ŋanne ki Yiisa betib a, "Saana man ki tan ŋman." Ŋaan nan bi yenɔkɔɔwa lek ki mɔk parcheenn nan wun boiɔ a u tee ŋmee, kimaan bi mi nan u tee Yomdaanɔ nae. 13 Ki Yiisa jii boroboro na ki turib, ki bia jii jaŋ na ki turib. 14 Linba nae din tee taar muntaa ni ki Yiisa jii u mɔŋ ki wann u poorpoweiteeb, Yennu nba din fiinɔ kuun ni na poorpo. 15 Baa din dii jeet maŋ poorpoe, ki Yiisa boi Simonn Piita a, "Simonn, fin Jɔɔnn bija, a loonin ki gar linba nawa-a?" Ki u jiin a, "Nn, n Yomdaanɔ, a mi nan n loona." Ki u yetɔ a, "I dint n pebis." 16 Ki Yiisa bia boi Simonn Piita taar munlee ni a, "Simonn, Jɔɔnn bija, a loonimii?" Ki u jiin a, "Nn, n Yomdaanɔ, a mi nan n loona." Ki u betɔ a, "I kpaar n pei." 17 Ki taar muntaa ni ki Yiisa boiɔ a, "Simonn, fin Jɔɔnn bija, a loonimii?" Ki Piita par ji biir, kimaan Yiisa nba boiɔ taar muntaa a, "A loonimii?" na. Ki u yetɔ a, "N Yomdaanɔ, a mi bonsiar kur. A mi nan n loona." Ki Yiisa betɔ a, "I dint n pei. 18 Barmɔniie ki n beera na, faa din tee naasimɔ na, a din tuu bob a gbanne, ki saa siaminba ki a loon; ŋaan a-i taŋŋi kpet yoo nba, a saa tant a nii, ki sɔɔ saa lora gbann, ki mukisa ki saan nana siaminba ki a ki loon." 19 Yiisa nba yet linba na din want biaŋinba ki Piita tan saa kpo ki te Yennu sann n la dontire. Li poorpo ki Yiisa yetɔ a, "I waa-n." 20 Ki Piita tan jiant ki la Yiisa poorpoweitelɔɔ nba ki u mantik loonɔ na ki u waa; ŋɔɔ maŋe din kar ki kpia Yiisa yoo nba ki bi lakin di jeet, ki dɔnn boiɔ a, "Ŋmee yaa wun nyi a poor na?" 21 Piita nba lau yoo nba, ki u boi Yiisa a, "N Yomdaanɔ, ŋaan jɔɔ na ŋarimi?" 22 Ki Yiisa yetɔ a, "Mi-i loon ki wuu be nan maa tan saa jen, li ki laani. Fin-ii waan." 23 Li paake teen ki Yiisa poorpoweiteeb na din yeen a Yiisa poorpoweitɔɔ maŋ kan kpo. Ŋaan Yiisa din ki pak a u kan kpo kaa. U din yet a, "Mi-i loon wuu be nan maa tan saa jen, li ki laani." 24 Tɔn, Yiisa poorpoweitɔɔ maŋe tee wunba yeen niib barii maŋ, ki bia sɔbir gbouŋ na ni; ki ti mi nan waa yeen linba na tee barmɔniie. 25 Ŋaan bona bonchiann be ki Yiisa din tun ki pukin linba sɔb gbouŋ na ni paak. Bi-i bonni sɔb linba kur ki u din tun maŋ, n dukin nan gbant nba ki bi bo saa sɔb na bo kan la yiar tingbouŋ na ni kii be.
|