Bambara

Jean


1

1 Fòlòfòlò, sani diɲè ka da, min bè wele Kuma, o tun bè yen. O Kuma tun bè Ala da fè, o Kuma tun ye Ala de ye. 2 O tun bè Ala da fè kabini fòlòfòlò. 3 Fèn bèè dara ale de fè. Fèn o fèn dara, o si ma da ni ale nò tè. 4 Ɲènamaya tun bè ale de la, o ɲènamaya tun ye mògòw ka kènè ye. 5 O kènè bè yeelen bò dibi la, nka dibi ma sòn a ma. 6 Ala ye cè dò ci, o tògò ko Yuhana. 7 O de nana ka kè seere ye ka o kènè seereya kè, walisa mògòw bèè ka dannaya kè a ka seereya barika la. 8 Ale yèrè tun tè o kènè ye, nka a nakun tun ye o kènè seereya de ye. 9 O kènè tun ye kènè sèbè ye, a nana diɲè la, a bè yeelen bò mògòw bèè ye. 10 O Kuma tun bè diɲè la. Diɲè dara a fè, nka diɲè ma ale dòn. 11 A nana a yèrè ka siya ma, nka a yèrè ka mògòw ma sòn a ma. 12 O bèè n'a ta, minnu sònna a ma ka da a la, a ye fanga di olu bèè ma ka kè Ala denw ye. 13 U ma bange mògò bange cogo la, wala Hadamaden sago barika la, wala cè sago barika la, Ala de ye u bange. 14 O Kuma kèra mògò ye ka sigi an cèma. An y'a nòòrò lajè, o nòòrò bè i ko Denkè kelenpe ta min bòra a Fa Ala la, a falen bè nèèma ni tiɲè la. 15 Yuhana y'a seereya kè, a pèrènna ko: «Ne kumana cè min ko la ko min bè na ne kò, o kèra ne ɲè, katuguni a tun bè yen sani ne ka bange, nin don.» 16 A falen bè min na, an bèè ye o dò sòrò, ani duba faralen duba kan. 17 Ala ye sariya di an ma Musa barika la, nka nèèma ni tiɲè nana Yesu Krisita de barika la. 18 Mògò si ma Ala ye abada. Denkè kelenpe min bè a Fa Ala la, ni Ala yèrè don, o de y'a cogo jira. 19 Yuhana ka seereya filè nin ye, Jerusalèm Yahutuw ye sarakalasebaa dòw ni Levite dòw ci a ma tuma min na k'a ɲininka ko: «I ye jòni ye?» 20 A ye tiɲè fò, a ma i dalacè a la, nka a y'a jira k'a jèya u bèè ɲè na, a ko: «Ne tè Krisita ye.» 21 U y'a ɲininka ko: «Ayiwa, a bè di? I ye Eli ye wa?» Yuhana ko: «Ayi, ne tè o ye.» U ko: «I ye o kira ye wa?» A ye u jaabi ko: «Ayi.» 22 U y'a fò a ye ko: «Ayiwa, i ye min ye, o fò an ye, walisa an ka jaabili lase an cibaaw ma. I bè mun fò i yèrè ko la?» 23 Yuhana ye u jaabi ko: « `Cè min bè pèrèn kungokolon kònò ko: A' ye Matigi ka sira latilen!' ne ye o tigi kan de ye,» i ko kira Esayi y'a fò cogo min na. 24 Minnu cira ka taa Yuhana fè, Farisièn dòw tun don, 25 olu y'a ɲininka ko: «Ni i tè Krisita ye, wala Eli, wala o kira, mun y'a to i bè batiseli kè?» 26 Yuhana ye u jaabi ko: «Ne kòni bè batiseli kè ji la, nka dò bè aw cèma, aw tè o tigi dòn. 27 Ale bè na ne kò, nka ne man kan ni a ka sabara juru fonili ye.» 28 O kow bèè kèra Bètani, Jurdèn ba kòfè, Yuhana tun bè batiseli kè yòrò min na. 29 O dugusajè, Yuhana ye Yesu natò ye a ma, a ko: «Ala ka Sagaden min bè diɲè ka jurumu ta k'a bò yen, o filè. 30 Ne kumana cè min ko la ko min bè na ne kò, o kèra ne ɲè, katuguni a tun bè yen sani ne ka bange, nin don. 31 Ne kòni tun ma ale dòn, nka ne nana batiseli kè ji la walisa a ka jira Israèl la.» 32 Yuhana ye seereya kè ko: «Ne ye Ni Senu jigintò ye ka bò sankolo la i ko jènèntuban, o nana sigi a kan. 33 Ne kòni tun ma ale dòn, nka Ala, o min ye ne ci ko ne ka batiseli kè ji la, o y'a fò ko, ne mana Ni Senu jigintò ye ka sigi cè min kan, o de bè batiseli kè Ni Senu la. 34 Ne y'a ye ka seereya kè ko, nin ye Ala Denkè de ye.» 35 O dugusajè, Yuhana ni a ka kalandenw la fila jòlen tun bè yen ko kura, 36 a ye Yesu tèmèntò ye. A ko: «Ala ka Sagaden filè!» 37 Yuhana ka o kalanden fila y'a ka kuma mèn minkè, u tugura Yesu nòfè. 38 Yesu y'i yèlèma ka u tugulen ye a nòfè, a y'u ɲininka ko: «Aw bè mun de ɲini?» U y'a fò a ye ko: «Rabi, (o kòrò, Karamògò,) i jiginnen bè min?» 39 A ye u jaabi ko: «A' ye na a filè.» U taara a fè, u y'a jiginyòrò ye, ka tile tò kè a fè yen. O y'a sòrò tile suma tuma tun don. 40 O kalanden fila minnu ye Yuhana ka kuma mèn ka tugu Yesu nòfè, u la kelen tun ye Andre ye, Simòn Pierè balimakè don. 41 Andre fòlò taara Simòn sègèrè k'a fò a ye ko: «An ye Masiya ye.» (O kòrò, Krisita.) 42 A ye Simòn ɲèminè ka taa Yesu yòrò. Yesu ye Simòn mafilè, a ko: «I ye Yuhana denkè Simòn ye, i tògò na da Sefas.» (O kòrò, Pierè wala farakurun.) 43 O dugusajè, Yesu y'a latigè ko a bè taa Galile jamana la. A ni Filipe bènna, a y'a fò o ye ko: «Tugu ne nòfè!» 44 (Filipe tun ye Bètisayidaka ye, Andre ni Pierè fana bòra o dugu la.) 45 O kò, Filipe ye Natanaèl ye k'a fò a ye ko: «Musa ye sèbènni kè min ko la sariya la, ni kiraw fana ye sèbènni kè a ko la, an y'o ye. Yusufu denkè Yesu don, ka bò Nazarèti.» 46 Natanaèl y'a fò a ye ko: «Fèn ɲuman bè se ka bò Nazarèti wa?» Filipe y'a jaabi ko: «Na a filè.» 47 Yesu ye Natanaèl natò ye a ma tuma min na, a ko: «Israèl mògò sèbè dò filè, nanbara si t'a la!» 48 Natanaèl y'a ɲininka ko: «I ye ne dòn yòrò jumèn?» Yesu y'a jaabi ko: «Ne ɲè tun b'i la k'i to torosun kòrò, sani Filipe ka i wele.» 49 Natanaèl y'a fò a ye ko: «Karamògò, i ye Ala Denkè ye, i ye Israèl ka masakè ye!» 50 Yesu y'a jaabi ko: «Ne y'a fò i ye ko ne ɲè tun b'i la k'i to torosun kòrò, o de kosòn i ye dannaya kè wa? I na kobaw ye ka tèmèn ninnu kan!» 51 A ko fana: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Aw na sankolo dayèlèlen ye, ka Ala ka mèlèkèw yèlèntò ni u jigintò ye Mògò Denkè kan!»



2

1 O kow kèli tile sabanan don, kòɲò dò kèra Kana, o ye Galile dugu dò ye. Yesu ba tun bè yen. 2 Yesu ni a ka kalandenw fana welelen tun bè o kòɲò la. 3 Diwèn dèsèra tuma min na, Yesu ba y'a fò a ye ko: «Diwèn tè u fè.» 4 Nka Yesu y'a jaabi ko: «Muso, i bè mun de ɲini ne fè? Ne ka waati ma se fòlò.» 5 Yesu ba y'a fò baaradenw ye ko: «A mana fèn o fèn fò aw ye, a' ye o bèè kè.» 6 Ayiwa, kaba daga wòòrò tun bè yen Yahutuw ka koli kama, ka kèɲè ni u ka saniyali laadaw ye. Filenba ɲè duuru wala wòòrò ji tun bè kè o dagaw bèè kelen-kelen kònò. 7 Yesu y'a fò baaradenw ye ko: «A' ye nin dagaw fa ji la.» Olu ye u fa fo u da la. 8 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye dò soli sisan, ka taa a di dumuni tilabaaw kuntigi ma.» U taara n'a ye. 9 Ji min yèlèmana ka kè diwèn ye, dumuni tilabaaw kuntigi y'o nènè. A ma o diwèn bò yòrò dòn, nka baaraden minnu ye ji soli, olu kòni tun b'a bò yòrò dòn. Dumuni tilabaaw kuntigi ye kòɲòcè wele 10 k'a fò a ye ko: «Mògòw bèè delila ka diwèn bèè la ɲuman di mògòw ma fòlò. Ni u ye caman min, o kò, diwèn min ka ɲi dòònin, o bè sòrò ka di u ma. E dun ye diwèn bèè la ɲuman mara fo sisan!» 11 O kèra Yesu ka taamashyèn kèlenw fòlò ye, a y'o kè Galile Kana k'a nòòrò jira. A ka kalandenw dara a la. 12 O kèlen kò, a taara Kapèrnaum, a ni a ba ni a balimakèw ani a ka kalandenw. U ye tile dama dò kè yen. 13 Yahutuw ka Tèmènkan seli surunyalen, Yesu taara Jerusalèm. 14 Mògò minnu tun bè misiw ni sagaw ani jènèntubanw feere, a ye olu sòrò Alabatosoba kònò, ani wari falennaw, u sigilen tun bè u ka tabaliw kòrò. 15 A ye jurukisèw kè gèɲè ye ka u bèè gèn ka bò Alabatosoba kònò, ani u ka sagaw ni u ka misiw. A ye wari falennaw ka wari fili duguma ka u ka tabaliw dabiri. 16 A y'a fò jènèntuban feerebaaw ye ko: «A' ye nin fènw bò yan! Aw kana ne Fa ka so kè jagokè yòrò ye!» 17 A ka kalandenw hakili jiginna Kitabu kuma la min b'a fò ko: «I ka so ko ka di ne ye haali, a hami bè ne la kosèbè.» 18 Yahutuw y'a ɲininka ko: «I bè se ka taamashyèn jumèn kè k'a jira an na ko jo bè i fè ka nin kow kè?» 19 Yesu ye u jaabi ko: «A' ye nin Alabatosoba ci, ne n'a jò ko kura tile saba kònò.» 20 Yahutuw y'a fò a ye ko: «San binaani ni wòòrò de kèra nin Alabatosoba jòli la, e dun bèna a jò ko kura tile saba kònò cogo di?» 21 Nka Yesu kan tun bè Alabatosoba min ma, o tun ye a yèrè farikolo de ye. 22 Yesu kununlen kò ka bò suw cèma, a ka kalandenw hakili jiginna a la ko a tun ye o kow fò, u dara Kitabu ni Yesu ka kuma fòlenw la. 23 Ka Yesu to Jerusalèm, Tèmènkan seli waati la, mògò caman y'a ka taamashyèn kèlenw ye minkè, u dara a la. 24 Nka Yesu m'a yèrè to u bolo, katuguni a ye u bèè dòn. 25 A mago tun tè ka ɲininkali kè mògò si ka koɲèw la, katuguni a yèrè bè mògò kònòna kow bèè dòn.



3

1 Farisièn dò tun bè yen, ko Nikodèmè, Yahutuw ka faama dò tun don. 2 O taara Yesu sègèrè don dò su fè k'a fò a ye ko: «Karamògò, an y'a dòn ko i ye karamògò ye min nana ka bò Ala la, katuguni i bè nin taamashyèn minnu kè, mògò si tè se ka olu kè, ni Ala tè o tigi fè.» 3 Yesu y'a jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò i ye ko: Ni mògò ma bange ko kura, a tè se ka Ala ka masaya ye.» 4 Nikodèmè y'a ɲininka ko: «Mògò min kòròla ka ban, o bè se ka bange ko kura cogo di? Mògò tè se ka kòsegin a ba kònò ko kura ka bange!» 5 Yesu y'a jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò i ye ko: Ni mògò ma bange ji ani Ni la, a tè se ka don Ala ka masaya la. 6 Min bangera farisogo la, o ye farisogo de ye. Min bangera Ni Senu la, o ye ni de ye. 7 I kana kabakoya a la ko ne y'a fò i ye ko, wajibi don aw ka bange ko kura. 8 Fiɲè bè ci yòrò min ka di a ye. I b'a mankan mèn, nka i m'a bò yòrò dòn, i m'a taa yòrò dòn. Mògò o mògò bangera Ni la, o bè ten.» 9 Nikodèmè y'a ɲininka ko: «O kow bè se ka kècogo di?» 10 Yesu y'a jaabi ko: «E min ye Israèl ka karamògò ye, i tè o kow dòn wa? 11 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò i ye ko: An bè min dòn, an bè kuma o de ko la. An ye min ye, an bè o de seereya kè, nka aw tè sòn an ka seereya ma. 12 Ni ne bè kuma aw fè dugukolo kan kow la, aw tè da olu la. Ni ne bè sankolo kow fò aw ye, aw na da olu la cogo di? 13 Mògò si ma yèlèn ka taa sankolo la, fò Mògò Denkè min jiginna ka bò sankolo la. 14 «Musa ye nsiranègè sa kòròta jiri la kungokolon kònò cogo min na, wajibi don Mògò Denkè ka kòròta ten dè, 15 walisa mògò o mògò dara a la, o ka ɲènamaya banbali sòrò. 16 K'a masòrò Ala ye diɲè kanu haali, fo a ye a Denkè kelenpe di, walisa mògò o mògò dara a Denkè la, o kana halaki, nka o ka ɲènamaya banbali sòrò. 17 Ala ma a Denkè ci ka na diɲè la ka kiri tigè diɲè kan, nka a y'a ci walisa diɲè ka kisili sòrò a barika la. 18 «Mògò min dara Ala Denkè la, o sen tè kiri la, nka min ma da a la, kiri tigèra o kan ka ban, katuguni a ma da Ala Denkè kelenpe tògò la. 19 O kiri sababu filè nin ye ko, kènè nana diɲè la, nka dibi diyara mògòw ye ka tèmèn kènè kan, katuguni u ka kèwalew ka jugu. 20 Mògò o mògò bè ko jugu kè, kènè man di o tigi ye fewu, o tè sòn ka na kènè la fana, walisa a ka kèwale juguw kana jira kènè kan. 21 Nka mògò min bè tiɲè kow kè, o bè na kènè la, walisa a ka kèwalew k'a jira ko u kèra ka kèɲè ni Ala sago ye.» 22 O kò, Yesu ni a ka kalandenw taara Jude jamana la. A tora u fè yen ka waatinin kè, a tun bè batiseli kè. 23 Yuhana fana tun bè batiseli kè Enòn, Salim kèrè fè, k'a masòrò ji caman tun bè o yòrò la. Mògòw tun bè taa a sègèrè, a tun bè u batise. 24 O y'a sòrò Yuhana tun ma bila kaso la fòlò. 25 Ayiwa, Yuhana ka kalandenw ni Yahutu dò ye ɲògòn sòsò u ka saniyali laada ko la. 26 U taara Yuhana yòrò k'a fò a ye ko: «Karamògò, cè min tun bè i fè Jurdèn ba kòfè, i ye o min seereya kè, a filè, o bè batiseli kè sisan, mògòw bèè bè taa a sègèrè!» 27 Yuhana ye u jaabi ko: «Mògò tè se ka foyi sòrò ni Ala ma o di a ma. 28 Aw yèrèw bè ne seereya kè ko ne y'a fò ko ne tè Krisita ye, nka ne cilen bè a ɲè. 29 Kòɲòmuso ye min ta ye, o de ye kòɲòcè ye, nka kòɲòcè terikè min jòlen bè a kèrè fè k'a lamèn, o bè ɲagali kosèbè kòɲòcè kumakan kosòn. Ne ka ɲagali ye o ɲògòn ye, a dafalen bè sisan. 30 Dò ka kan ka fara ale boɲali kan, dò ka kan ka bò ne ta la.» 31 Min nana ka bò san fè, o bè bèè kun na. Min bòra dugukolo la, o ye duguma ta ye, o bè kuma dugukolo cogo de la. Min nana ka bò sankolo la, o bè bèè kun na. 32 A ye min ye ka min mèn, a bè o de seereya kè, nka mògò si tè sòn a ka seereya ma. 33 Min bè sòn a ka seereya ma, o b'a jira ka jèya ko Ala ye tiɲè de ye, 34 katuguni Ala ye min ci, o bè Ala ka kumaw fò, k'a masòrò Ala ye a fa Ni Senu la. 35 Fa Ala bè a Denkè kanu, a ye fèn bèè don a bolo. 36 Min dara a Denkè la, ɲènamaya banbali bè o tigi fè. Min tè sòn ka Denkè kan minè, o tèna ɲènamaya sòrò, nka Ala ka diminya tolen bè o kan.



4

1 Farisiènw y'a mèn ko Yesu bè kalandenw sòrò ka u batise ka tèmèn Yuhana kan. 2 O bèè n'a ta, Yesu yèrè tun tè mògò si batise, a ka kalandenw de tun bè batiseli kè. 3 Yesu ye o dòn tuma min na, a bòra Jude jamana la ka kòsegin Galile jamana la. 4 A taatò, wajibi tun don a ka Samari jamana cètigè. 5 A sera Samari dugu dò la, o tògò ko Sikar. Yakuba ye foro min di a denkè Yusufu ma, a ka surun o la. 6 Yakuba ka kòlòn tun bè yen. Yesu sègènnen taama la, a y'i sigi o kòlòn da la. Tilegan tun don. 7 Samarika muso dò nana ji bò. Yesu y'a fò a ye ko: «Ji dò di ne ma, ne k'a min.» 8 O y'a sòrò a ka kalandenw tun taara dugu kònò ka dumuni san. 9 O Samarika muso y'a fò Yesu ye ko: «E Yahututò bè ne deli ji minta la cogo di? ne min ye Samarika muso ye.» (Katuguni Yahutuw tun tè sòn u ni Samarikaw ka jè foyi la.) 10 Yesu y'a jaabi ko: «Ni i tun ye Ala ka nilifèn dòn, ani min bè ji ɲini i fè k'a min, i yèrè tun na o deli, a tun na ji ɲènama di i ma.» 11 Muso y'a fò a ye ko: «Matigi, jurufilen tè i fè, kòlòn ka dun fana. I dun bè o ji ɲènama bò min? 12 An bènba Yakuba ye nin kòlòn di an ma. A yèrè ni a denw ni a ka baganw y'a ji min. E ka bon ni Yakuba ye wa?» 13 Yesu y'a jaabi ko: «Mògò o mògò bè nin kòlòn ji min, minnògò na o minè tun, 14 nka ne na ji min di mògò ma, ni a y'o min, minnògò tèna a minè abada, katuguni ne na ji min di, o na kè ji boyi ye a kònò min bè woyo fo ka taa bila ɲènamaya banbali la.» 15 Muso y'a fò a ye ko: «Matigi, o ji di ne ma, walisa minnògò kana ne minè, ne kana na ji ta yan tun.» 16 Yesu ko: «Taa i cè wele ka na.» 17 Muso y'a jaabi ko: «Cè tè ne fè.» Yesu y'a fò a ye ko: «I ye tiɲè fò ko cè tè i fè, 18 katuguni i sigira cè duuru kun. I bè min fè sisan, o tè i cè ye. I ye tiɲè fò.» 19 Muso y'a fò a ye ko: «Matigi, ne y'a kòlòsi ko e ye kira ye. 20 An Samarikaw, an bènbaw ye Ala bato nin kulu kan, nka aw Yahutuw b'a fò ko mògò ka kan ka Ala bato yòrò min na, ko o ye Jerusalèm de ye.» 21 Yesu y'a jaabi ko: «Da ne la, muso, waati bè na, aw na Fa Ala bato ni nin kulu tè, ni Jerusalèm fana tè. 22 Aw Samarikaw, aw bè min bato, aw ma o dòn. An Yahutuw bè min bato, an bè o dòn, katuguni kisili bòra Yahutuw de la. 23 Nka waati bè na, o waati sera ka ban, batobaa sèbèw na Fa Ala bato ni la ani tiɲè la, k'a masòrò Fa Ala bè o ɲògòn batobaaw de ɲini. 24 Ala ye Ni de ye. Minnu b'a bato, wajibi don olu k'a bato ni la ani tiɲè la.» 25 Muso y'a fò a ye ko: «Ne y'a dòn ko Masiya bè na, (o kòrò, Krisita). Ni ale nana tuma min na, a nafèn bèè fò an ye.» 26 Yesu y'a jaabi ko: «O ye ne de ye, ne min bè kuma i fè.» 27 O tuma la Yesu ka kalandenw kòseginna ka na a yòrò, u y'a ye ko a bè kuma muso dò fè, u kabakoyara, nka u si ma se k'a ɲininka ko: «I bè mun ɲini o fè, wala mun y'a to i bè kuma o muso fè?» 28 Muso kòni y'a ka jidaga to yen ka kòsegin dugu kònò k'a fò mògòw ye ko: 29 «A' ye na cè dò filè, a ye ne ka ko kèlenw bèè fò ne ye. Nin tè Krisita ye wa?» 30 Mògòw bòra dugu kònò ka taa Yesu sègèrè. 31 O waati la kalandenw tun bè Yesu deli ko: «Karamògò, dumuni kè.» 32 Nka Yesu ye u jaabi ko: «Dumuni dò bè ne fè k'a dun, aw tè o dòn.» 33 O de y'a to kalandenw tun bè ɲògòn ɲininka yala ni mògò dò nana ka dumuni di a ma. 34 Yesu y'a fò u ye ko: «Ka ne cibaa sago kè, a ye baara min di ne ma, ka o kè k'a dafa, o de ye ne ka dumunifèn ye. 35 Aw t'a fò ko kalo naani bè an ni suman tigè cè wa? Nka ne b'a fò aw ye ko aw ka aw ɲèw kòròta ka forow filè. Suman kògòra, a tigè tuma sera ka ban. 36 Min bè suman tigè, o bè a ka sara sòrò, a bè sumankisèw lajè ɲènamaya banbali kama, walisa min bè danni kè ani min bè suman tigè, olu ka ɲagali ɲògòn fè. 37 Nin kuma ye tiɲè ye min b'a fò ko: `Mògò dò bè danni kè, mògò wèrè bè a suman tigè.' 38 Aw ma foro min sènè, ne ye aw ci ka taa o suman tigè. Dò wèrèw ye o sènè, aw ye nafa sòrò u ka baara la.» 39 O dugu la Samarikaw caman dara Yesu la o muso ka seereya kosòn, a ko Yesu ye ale ka ko kèlenw bèè fò a ye. 40 Samarikaw taara Yesu sègèrè tuma min na, u y'a deli ko a ka to u fè. A tora yen ka tile fila kè. 41 Mògò caman wèrèw dara Yesu la a yèrè ka kuma kosòn. 42 U y'a fò muso ye ko: «Sisan kòni, an ma da a la i ka kuma dòròn kosòn, nka an yèrèw y'a lamèn, an y'a dòn ko nin ye diɲè Kisibaa yèrè de ye.» 43 Tile fila tèmènnen kò, Yesu bòra yen ka taa Galile, 44 k'a masòrò Yesu yèrè y'a fò ko: «Kira si tè bonya a yèrè ka jamana la.» 45 A sera Galile tuma min na, o jamana mògòw y'a minè koɲuman, katuguni olu fana tun taara seli la Jerusalèm. A ye ko minnu kè o tuma la, u ye olu bèè ye. 46 Yesu taara Galile Kana tun, a ye ji yèlèma ka kè diwèn ye dugu min na. Gòfèrènaman ka kuntigi dò tun bè yen, a denkè banalen tun bè u ka so Kapèrnaum. 47 O cè y'a mèn ko Yesu bòra Jude jamana la ka se Galile jamana la, a taara a sègèrè k'a deli ko a ka na Kapèrnaum k'a denkè kènèya, katuguni o tun bè ɲini ka sa. 48 Yesu y'a fò a ye ko: «Ni aw ma taamashyènw ni kabakow ye, aw tè sòn ka dannaya kè fewu!» 49 Kuntigi y'a jaabi ko: «Matigi, na ne ka so, sani ne den ka sa.» 50 Yesu y'a fò a ye ko: «Taa, i denkè ɲènama don.» O cè dara Yesu ka kuma la, a taara. 51 A taatò, a ka jònw nana a kunbèn k'a fò a ye ko: «I denkè ɲènama don!» 52 A y'u ɲininka ko a denkè fisayara waati jumèn, u y'a jaabi ko: «Kunuèo tile jèngènen dòònin, farigan y'a bila.» 53 A fa y'a dòn ko o waati yèrè la Yesu y'a fò a ye ko a denkè ɲènama don. A yèrè ni a ka so mògòw bèè ye dannaya kè Yesu la. 54 O kèra Yesu ka taamashyèn filanan ye, a ye min kè kabini a bòra Jude jamana la ka taa Galile jamana la.



5

1 O kò, Yahutuw ka seli dò kèra, Yesu taara Jerusalèm. 2 Dingè jimaba dò tun bè Jerusalèm, sagaw ka donda kèrè fè, heburukan na o tògò ko Bètèseda. Ga duuru tun bè yen. 3 Banabaatò caman dalen tun bè o gaw kòrò, fiyentòw ni senkelenw ni nabaraw. [U tun bè ji lamagali makònò, 4 k'a masòrò Matigi ka mèlèkè dò tun bè jigin o dingè jimaba kònò tuma dòw la ka ji lamaga. Banabaatò min fòlò tun bè jigin ji la o ji lamagalen kò, bana sifa o sifa b'a la, o tun bè kènèya.] 5 Cè dò tun bè yen, bana tun b'a la kabini san bisaba ni segin. 6 Yesu y'o dalen ye k'a dòn ko kabini tuma jan a man kènè, a y'o ɲininka ko: «I b'a fè ka kènèya wa?» 7 Banabaatò y'a jaabi ko: «Matigi, mògò si tè ne fè ka ne lajigin ji la a lamaga tuma la. Ni ne bè ne jija ko ne bè jigin tuma min na, mògò wèrè bè kòn ka jigin ne ɲè.» 8 Yesu y'a fò a ye ko: «Wuli ka i ka dalan ta ka taama.» 9 O yòrònin bèè, o cè kènèyara. A ye a ka dalan ta ka taama. O kèra lafiɲè don na, 10 o de y'a to Yahutuw y'a fò o cè kènèyalen ye ko: «Bi ye lafiɲè don ye, a ma daga i ye ka i ka dalan ta.» 11 A y'u jaabi ko: «Min ye ne kènèya, ale de y'a fò ne ye ko ne ka n'ka dalan ta ka taama.» 12 U y'a ɲininka ko: «Mògò jumèn y'a fò i ye ko i ka i ka dalan ta ka taama?» 13 Nka cè min kènèyara, o ma a kènèyabaa dòn, katuguni jama kosòn Yesu tun bòra yen ka ban. 14 O kò, Yesu ye o cè sòrò Alabatosoba kònò k'a fò a ye ko: «I kènèyalen filè sisan. I kana jurumu kè tun, walisa fèn min ka jugu ni bana ye, o kana i sòrò.» 15 O cè taara k'a fò Yahutuw ye ko Yesu de ye ale kènèya. 16 O de kosòn Yahutuw y'a daminè ka Yesu tòòrò, katuguni a ye o kow kè lafiɲè don na. 17 Nka Yesu ye u jaabi ko: «Ne Fa bè baara kè tuma bèè, ne fana bè baara kè.» 18 O kuma kosòn, Yahutuw tun bè cogo ɲini k'a faga ka tèmèn fòlò kan, lafiɲè don tiɲèni dama dòròn tè, nka a ko fana ko Ala ye ale Fa ye, o fè, u ko, a bè a yèrè ni Ala kèɲè. 19 O tuma la Yesu ye u jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Ala Denkè tè foyi kè a yèrè barika la, fò a bè min kètò ye a Fa fè. Fa bè fèn o fèn kè, a Denkè fana bè o yèrè de kè. 20 Fa Ala bè a Denkè kanu, a yèrè bè fèn o fèn kè, a bè o bèè jira a Denkè la. A na kèwalew fana jira a la minnu ka bon ni olu ye, walisa aw ka kabakoya. 21 Fa Ala bè mògò suw lakunun ka ɲènamaya di u ma cogo min na, o cogo la a Denkè b'a fè ka ɲènamaya di minnu ma, a b'a di olu ma. 22 Fa Ala tè kiri tigè mògò si kan, nka a ye kiri ko bèè di a Denkè ma, 23 walisa mògòw bèè ka Denkè bonya i ko u bè Fa bonya cogo min na. Min tè Denkè bonya, o tè a cibaa Fa Ala bonya. 24 «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Min ye ne ka kumaw lamèn ka da ne cibaa la, ɲènamaya banbali bè o tigi fè. O sen tè kiri la, nka a bòra saya la ka don ɲènamaya la. 25 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Waati bè na, o waati ye sisan de ye, mògò salenw na Ala Denkè kan mèn, a mènbaaw na ɲènamaya. 26 Katuguni Fa Ala ɲènama don a yèrè ma cogo min na, o cogo la a y'a di a Denkè ma a ka ɲènamaya a yèrè ma. 27 A ye fanga di a Denkè ma fana ka kiri tigè katuguni Mògò Denkè don. 28 Aw kana kabakoya o la, katuguni waati bè na, mògò salen minnu bè kaburuw kònò, olu n'a kan mèn. 29 U na bò yen. Koɲumankèlaw na kunun ɲènamaya kama, kojugukèlaw na kunun kiri kama. 30 «Ne tè se ka foyi kè ne yèrè barika la. Ne bè kiri tigè ka kèɲè ni ne ka ko mènnen ye Ala fè. Ne ka kiri tilennen don, katuguni ne tè ne yèrè sago ɲini, fò ne cibaa sago. 31 Ni ne bè ne yèrè seereya kè, ne ka seereya tè tiɲè ye. 32 Nka dò wèrè bè ne seereya kè, o bè ne seereya min kè, ne y'a dòn ko o ye tiɲè de ye. 33 Aw ye cidenw bila ka taa Yuhana fè, a ye tiɲè seereya kè. 34 Ne t'a ɲini mògò ka ne seereya kè, nka ne bè nin kow fò walisa aw ka kisi. 35 Yuhana kèra lanpa manalen ye min bè yeelen bò, a diyara aw ye ka waatinin kè ka ɲagali o kènèyeelen na. 36 Nka seereya dò bè ne fè min ka bon ni Yuhana ta ye. Ne Fa ye kèwale minnu di ne ma ko ne ka u kè ka dafa, ne bè o minnu kè, o kèwalew de bè ne seereya kè ko ne Fa ye ne ci. 37 Ne Fa min ye ne ci, o yèrè ye ne seereya kè. Aw m'a kumakan mèn tuma si, aw m'a cogo ye. 38 A ka kuma tolen tè aw kònò, katuguni a ye min ci, aw ma da o la. 39 Aw bè aw ɲèw jò Kitabu kumaw la, katuguni a bè aw kònò ko ɲènamaya banbali bè sòrò olu la. Olu de bè ne seereya kè! 40 Hali o, aw tè sòn ka na ne ma walisa aw ka ɲènamaya sòrò. 41 «Ne tè boɲali ɲini ka bò mògòw fè. 42 Nka ne bè aw dòn, ne y'a dòn ko Ala kanuya tè aw kònò. 43 Ne nana ne Fa tògò la, aw ma sòn ne ma. Ni mògò dò nana a yèrè tògò la, aw na sòn o de ma. 44 aw bè se ka dannaya kècogo di? Aw minnu bè ɲògòn ka boɲali ɲini, k'a sòrò boɲali min bè bò Ala kelenpe la, aw tè o ɲini. 45 A kana kè aw kònò ko ne na aw sendon ne Fa ɲè kòrò dè. Aw jigi bè Musa min kan, o de na kè aw sendonbaa ye. 46 Ni aw tun dara Musa la, aw tun na da ne fana la, katuguni ale ye sèbènni kè ne ko la. 47 Nka ni aw ma da ale ka Kitabu sèbènnenw la, aw na da ne ka kumaw la cogo di?»



6

1 O kò, Yesu taara Galile ba kò, o ye Tibèriyade ba ye. 2 Jamaba tugura a nòfè, katuguni a tun bè banabaatòw kènèya cogo min na, u tun bè o kabakow ye. 3 Yesu yèlènna kulu kan, a ni a ka kalandenw y'u sigi yen. 4 Yahutuw ka Tèmènkan seli surunyalen tun don. 5 Yesu y'a ɲè kòròta ka jamaba natò ye a yòrò. A y'a fò Filipe ye ko: «An bè nbuuru san min, walisa nin mògòw ka dumuni kè?» 6 A ye o fò ka Filipe dakòròbò, katuguni a tun bèna min kè, a yèrè ye o dòn ka ban. 7 Filipe y'a jaabi ko: «Hali ni wari dèɲè kèmè fila nbuuru sanna ka dòònin-dòònin di u ma, u bèè tèna dò sòrò o la.» 8 Simòn Pierè balimakè Andre, min tun ye a ka kalanden dò ye, o y'a fò a ye ko: 9 «Nbuurukun duuru ni jègè fila bè cènin dò bolo yan, nka o bè mun ɲè nin mògò caman ɲè?» 10 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye jama lasigi.» Bin caman tun bè o yòrò la. U y'u sigi, u tun bè cè waa duuru ɲògòn bò. 11 Yesu ye o nbuuru ta ka barika da Ala ye ka o nbuurukunw tilatila o mògò sigilenw cè. A ye jègè fana di u ma ten, bèè kelen-kelen ye u sagola ta sòrò. 12 U bèè falen kò dumuni la, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «A' ye nbuuru kunkurun tò tolenw cè walisa u si kana tiɲè.» 13 U ye o nbuurukun duuru tò tolenw cè ka segi tan ni fila fa, minnu tora dumunikèlaw kò. 14 Mògòw ye Yesu ka taamashyèn kèlen ye tuma min na, u ko: «kira min ka kan ka na diɲè la, nin cè yèrè don!» 15 Yesu y'a dòn ko u tun b'a fè k'a minè diyagoya la k'a kè masakè ye, o de y'a to a y'i mabò u la ka taa kulu kan ko kura a dan na. 16 Tilebin tuma la, Yesu ka kalandenw jiginna ka taa ba da la. 17 U donna kurun dò kònò ka ba tigè daminè ka taa Kapèrnaum fan fè. Dibi donna k'a sòrò Yesu tun ma na u fè fòlò. 18 Fiɲèba wulila baji kan fo ka ji lamaga kosèbè. 19 U taara ɲèfè ni kurun ye baji kan ka kilomètèrè duuru wala wòòrò ɲògòn kè. O tuma la u ye Yesu ye, a tun bè taama ji kan ka gèrè kurun la, u siranna. 20 Nka Yesu y'a fò u ye ko: «Ne don, aw kana siran.» 21 O tuma la a diyara u ye a ka don u fè kurun kònò. O yòrònin bèè, kurun sera u taa yòrò dankan na. 22 O dugusajè, jama min tora ba kòfè, olu y'a kòlòsi ko kurun kelenpe tun bè yen. U y'a dòn ko Yesu ma don o kurun kònò a ka kalandenw fè, nka kalandenw dama tun bòra yen. 23 O y'a sòrò Matigi ye barika da Ala ye ka nbuuru di u ma u k'a dun yòrò min na, kurun dò wèrèw sera o yòrò la ka bò Tibèriyade dugu la. 24 Jama y'a ye ko Yesu ni a ka kalandenw si tè yen, u donna o kurunw kònò ka taa Kapèrnaum ka Yesu ɲini. 25 U ye Yesu sòrò ba kò minkè, u y'a fò a ye ko: «Karamògò, i sera yan tuma jumèn?» 26 Yesu ye u jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Aw ye taamashyèn minnu ye, aw tè ne ɲini olu kosòn dè. Aw bè ne ɲini katuguni aw ye dumuni kè ka aw fa. 27 Dumuni min bè ban, aw kana baara kè o sòròli dòròn kosòn, fò dumuni min bè to badaa ka ɲènamaya banbali di. Mògò Denkè na o dumuni di aw ma, katuguni Fa Ala y'a ka taamashyèn da ale kan.» 28 U y'a ɲininka ko: «An ka kan ka mun kè walisa ka Ala sago kè?» 29 Yesu ye u jaabi ko: «Ala sago ye nin de ye, ko Ala ye min ci, aw ka da o la.» 30 U y'a ɲininka ko: «I bè se ka taamashyèn jumèn jira an na, walisa an ka da i la? I na kèwale jumèn kè? 31 An bènbaw ye manè dun kongokolon kònò, i ko a sèbènnen bè Kitabu la cogo min na ko: `A ye dumunifèn di u ma ka bò sankolo la.' » 32 Yesu ye u jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Musa ma dumunifèn di aw ma ka bò sankolo la, nka ne Fa bè dumunifèn sèbè di aw ma ka bò sankolo la. 33 Katuguni min jiginna ka bò sankolo la ka ɲènamaya di diɲè ma, o ye Ala ka dumunifèn ye.» 34 U y'a fò a ye ko: «Matigi, i ka o dumunifèn di an ma tuma bèè.» 35 Yesu y'a fò u ye ko: «Ne de ye ɲènamaya dumunifèn ye. Mògò min nana ne ma, kòngò tèna o minè fewu. Min dara ne la, minnògò tèna o minè abada. 36 Nka ne y'a fò aw ye ka ban ko, aw ye ne ye, hali o, aw ma dannaya kè. 37 Ne Fa bè minnu di ne ma, olu bèè bè na ne ma. Min mana na ne ma, ne tèna o tigi gèn ka bò kènèma fewu. 38 Katuguni ne ma jigin ka bò sankolo la ne yèrè sago kèli kama, fò ne cibaa sago. 39 Ne cibaa sago filè nin ye ko, a ye minnu di ne ma, olu si kana tunun ne ma, nka ne ka u lakunun ɲènamaya kama laban don na. 40 Ne Fa sago filè nin ye ko, mògò minnu ye a Denkè lajè ka da a la, olu ka ɲènamaya banbali sòrò, ne na u lakunun laban don na.» 41 Yahutuw ye dajukòrò kuma fò Yesu kama, katuguni ale tun y'a fò ko a ye dumunifèn ye min jiginna ka bò sankolo la. 42 U ko: «Nin tè Yusufu denkè Yesu ye wa, an bè min fa ni a ba dòn? Sisan a b'a fò cogo di ko a jiginna ka bò sankolo la?» 43 Yesu ye u jaabi ko: «A' ye dajukòrò kuma dabila. 44 Mògò si tè se ka na ne ma ni ne Fa min ye ne ci, ni o m'a sama. Ne na a lakunun laban don na. 45 Kiraw ye nin kuma sèbèn ko: `U bèè na kalan Ala fè.' Mògò o mògò ye ne Fa lamèn ka kalan a fè, o bè na ne ma. 46 A tè i ko mògò ɲè dara ne Fa kan. Min nana ka bò Ala la, o kelenpe ɲè dara ne Fa kan. 47 «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Min dara ne la, ɲènamaya banbali bè o tigi fè. 48 Ne de ye ɲènamaya dumunifèn ye. 49 Ka aw bènbaw to kungokolon kònò, u ye manè dun, u sara. 50 Nka dumunifèn min bè jigin ka bò sankolo la, nin don. Ni min ye o dun, o tèna sa. 51 Ne ye dumunifèn ɲènama ye min jiginna ka bò sankolo la, walisa ni mògò dò ye o dumunifèn dun, o ɲènama ka to badaa. Ne na dumunifèn min di, o ye ne farisogo ye, ne na o di walisa diɲè ka ɲènamaya.» 52 O kuma kosòn, sòsòliba wulila Yahutuw cèma. U tun b'a fò ko: «Nin cè bè se k'a farisogo di an ma cogo di, an k'a dun?» 53 Yesu y'a fò u ye ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Ni aw ma Mògò Denkè farisogo dun k'a joli min, ɲènamaya tè aw kònò fewu. 54 Min bè ne farisogo dun ka ne joli min, ɲènamaya banbali bè o tigi fè, ne n'a lakunun laban don na. 55 Katuguni ne farisogo ye dumunifèn sèbè ye, ne joli ye minnifèn sèbè ye. 56 Min bè ne farisogo dun ka ne joli min, o tolen bè ne la, ne tolen bè o la. 57 Ne Fa min ye ne ci, o ɲènama don cogo min na, ne bè ɲènamaya ale la, o cogo la min bè ne dun, o bè ɲènamaya ne la. 58 Dumunifèn min jiginna ka bò sankolo la, nin don. Aw bènbaw ye manè min dun ka sòrò ka sa, a ni o tè kelen ye. Min bè nin dumunifèn dun, o ɲènama na to badaa.» 59 Ka Yesu to Alabatoso kònò Kapèrnaum mògòw kalanni la, a ye o kumaw fò. 60 Yesu ka kalanden caman y'a ka kumaw mèn minkè, u ko: «Nin kuma ka gèlèn dè. Mògò jumèn bè se ka o minè?» 61 Yesu y'a dòn a yèrèma ko a ka kalandenw bè dajukòrò kuma fò o ko la, a y'a fò u ye ko: «O bè aw kunnatiɲè wa? 62 Mògò Denkè tun bè yòrò min na fòlò, ni aw ye a yèlèntò ye ka taa yen dun? 63 Ni de bè mògò ɲènamaya, farisogo tè foyi ɲè. Ne bè kuma minnu fò aw ye, olu ye Ni ni ɲènamaya de ye. 64 Nka dòw bè aw cèma minnu ma dannaya kè.» Mògò minnu ma dannaya kè ani min bè a don bolo la, Yesu ye olu bèè dòn kabini fòlò la. 65 A ye nin fana fò ko: «O de y'a to ne y'a fò aw ye ko, mògò si tè se ka na ne ma ni ne Fa ma o se di a ma.» 66 Kabini o tuma la, a ka kalanden caman seginna kò, u ma taama a fè tun. 67 Yesu y'a fò a ka kalanden tan ni fila ye ko: «Aw fana b'a fè ka segin wa?» 68 Simòn Pierè y'a jaabi ko: «Matigi, an na taa jòni yòrò? Ɲènamaya banbali kumaw bè sòrò e de fè. 69 Sisan an dara a la k'a dòn ko i ye Ala ka Senuma ye.» 70 Yesu ye u jaabi ko: «Ne ma aw tan ni fila ɲènatòmò wa? O bèè n'a ta, aw la kelen ye Sitanè ye!» 71 A tun bè kuma Simòn Isikariòti denkè Juda ko la, o de tun bèna Yesu don bolo la, a ka kalanden tan ni fila la kelen tun don.



7

1 O kò, Yesu tun bè yaalayaala Galile. A tun t'a fè ka yaala Jude, katuguni Yahutuw tun bè cogo ɲini k'a faga. 2 Yahutuw ka Gakòròsigi seli tun surunyara. 3 Yesu balimakèw y'a fò a ye ko: «I ka bò yan ka taa Jude, walisa i ka kalandenw fana ka i ka kèwale kètaw filè. 4 Mògò si tè i dogo ka ko kè, ni a b'a fè a ko ka dòn. Ni i bè nin kow kè, i ka u kè kènè kan k'i yèrè jira diɲè la.» 5 A balimakèw yèrè tun ma da a la. 6 Yesu y'a fò u ye ko: «Ne taa tuma ma se fòlò. Aw fè, tuma bèè ka ɲi. 7 Diɲè tè se ka aw koniya, nka a bè ne koniya, katuguni ne bè a seereya kè ko a ka kèwalew ka jugu. 8 Aw yèrèw ka taa nin seli la. Ne tèna taa nin seli la, katuguni ne taa tuma ma se fòlò.» 9 A ye o kow fò u ye, a tora Galile. 10 Yesu balimakèw taalen kò seli la, a yèrè fana taara, nka a ma i jira kènè kan, a taara mògòw ɲinèma. 11 Yahutuw tun b'a ɲini seli la, u tun bè ɲininkali kè ko: «A bè min?» 12 Dajukòrò kuma cayara jama cèma a ko la. Dòw ko: «Mògò ɲuman don.» Dò wèrèw ko: «Ayi, a bè jama lafili dè.» 13 O bèè n'a ta, mògò si ma kuma kènè kan a ta fan fè, katuguni u tun bè siran Yahutuw ɲè. 14 Seli tun bè a cèmancè la tuma min na, Yesu taara Alabatosoba kònò ka mògòw kalan. 15 Yahutuw kabakoyara, u y'a fò ko: «Nin cè bè Kitabu dòn cogo di? k'a sòrò a ma o kalan kè.» 16 Yesu ye u jaabi ko: «Ne bè mògò kalan min na, o tè ne ta ye, ne cibaa ta don. 17 Min b'a fè ka Ala sago kè, o n'a dòn yala ni o kalan bòra Ala la, wala ni ne bè kuma ne yèrè barika la. 18 Mògò min bè kuma a yèrè barika la, o bè a yèrèbonyali ɲini. Nka min bè a cibaa boɲali ɲini, o de ye tiɲètigi ye, tilenbaliya si tè a kònò. 19 Musa ma sariya di aw ma wa? Nka aw si tè taama ka kèɲè ni o sariya ye. Mun y'a to aw bè cogo ɲini ka ne faga?» 20 Jama y'a jaabi ko: «Jinè b'i la. Jòni bè cogo ɲini ka i faga?» 21 Yesu ye u jaabi ko: «Ne ye kèwale kelen de kè, aw bèè kabakoyara o la. 22 Musa ye bolokoli sariya di aw ma, o bèè n'a ta Musa ma o kèli daminè, a daminèna aw bènbaw fè, o sariya de kosòn aw bè sòn ka mògò boloko hali lafiɲè don na. 23 Ni aw bè denkè boloko lafiɲè don na walisa Musa ka sariya kana tiɲè, mun y'a to aw diminnen bè ne kòrò ko ne ye cè dò farikolo mumè bèè kènèya lafiɲè don na? 24 Aw kana kiri tigè ka kèɲè ni fènw kòkanna ye cogo ye. Aw ka kiri tilennen tigè.» 25 Jerusalèmka dòw y'a fò ko: «U b'a fè ka cè min faga, o tè nin ye wa? 26 A filè, a bè kuma jama ɲè na, u tè foyi fò a ye! An ka faamaw y'a dòn k'a jèya ko nin ye Krisita ye wa? 27 Nka ni Krisita nana tuma min na, mògò si tèna a bò yòrò dòn, k'a sòrò an ye nin cè bò yòrò dòn.» 28 Ka Yesu to mògò kalanni la Alabatosoba kònò, a pèrènna ko: «Aw ko aw bè ne dòn ka ne bò yòrò dòn! O bèè n'a ta, ne ma na ne yèrè barika la, nka ne cibaa ye sèbèma ye. Aw ma ale dòn. 29 Ne kòni b'a dòn katuguni ne nana ka bò ale la, ale de ye ne ci.» 30 O de y'a to u ye cogo ɲini ko u b'a minè, nka mògò si ma se k'a bolo da a kan, katuguni a ka waati tun ma se ban. 31 O bèè n'a ta, jama la mògò caman dara a la. U ko: «Ni Krisita nana tuma min na, a na taamashyèn caman kè ka tèmèn nin cè kan wa?» 32 Farisiènw ye jama ka dajukòrò kuma fòlenw mèn Yesu ta fan fè, o de kosòn, sarakalasebaaw kuntigiw ni Farisiènw ye garadiw bila ko u ka taa a minè. 33 Yesu y'a fò ko: «Ne bè aw fè ka waatinin kè fòlò, o kò, ne na taa ne cibaa ma. 34 Aw na ne ɲini, nka aw tèna ne ye, katuguni ne na kè yòrò min na, aw tè se ka taa yen.» 35 Yahutuw ye ɲògòn ɲininka ko: «Ale bè se ka taa yòrò jumèn, ni an tèna se ka a ye? Yahutu minnu jènsènnen bè Grèkiw cèma, a bè taa olu yòrò ka Grèkiw kalan wa? 36 A ye kuma minnu fò ko an n'a ɲini, nka an tèna a ye, katuguni a na kè yòrò min na, an tè se ka taa yen, o kòrò ye mun ye?» 37 Seli laban don na, seli donba kòni, Yesu y'i jò jama cèma ka pèrèn ko: «Minnògò bè min na, o ka na ne ma k'i min. 38 Mògò min dara ne la, baji ɲènamaw na woyo ka bò o dusukun na, i ko Kitabu y'a fò cogo min na.» 39 (Yesu tun bè kuma Ni ko la, a dannabaaw bèna min sòrò. O waati la Ni Senu tun ma di fòlò, katuguni nòòrò tun ma da Yesu kan fòlò.) 40 Jama la mògò dòw ye Yesu ka kumaw mèn, u ko: «Tiɲè la, nin cè ye o kira yèrè de ye!» 41 Dòw ko: «Krisita don!» Dò wèrèw ko: «Nka Krisita bè se ka bò Galile wa? 42 Kitabu m'a fò wa ko Krisita na bò Dawuda bònsòn na, ko a na bò Bètilèhèm, Dawuda tun sigira dugu min na?» 43 O de y'a to jamakan tilara Yesu ko la. 44 U dòw tun b'a fè k'a minè, nka mògò si ma se k'a bolo da a kan. 45 Garadiw kòseginna ka taa sarakalasebaaw kuntigiw ni Farisiènw yòrò, olu ye u ɲininka ko: «Mun y'a to aw ma na n'a ye?» 46 Garadiw ye u jaabi ko: «Mògò si ma kuma i ko nin cè abada!» 47 Farisiènw y'u ɲininka ko: «A ye aw fana lafili wa? 48 An ka faama kelen wala Farisièn kelen dara a la wa? 49 Nka nin jama tè sariya dòn, u dangalen bè.» 50 Nikodèmè min tun taara Yesu sègèrè, Farisiènw la kelen tun don, o y'a fò u ye ko: 51 «Ka kèɲè ni an ka sariya ye, an bè se ka kiri tigè mògò kan n'an m'a lamèn k'a ka ko kèlenw dòn wa?» 52 U y'a jaabi ko: «E fana bè bò Galile wa? I ka Kitabuw lajè, i n'a ye ko kira si ma deli ka bò Galile.» [ 53 O kò, u bèè kelen-kelen taara u ka so.



8

1 Nka Yesu taara Oliviye kulu kan. 2 O dugusajè sògòma da joona fè, a kòseginna Alabatosoba kònò, jama bèè gèrèla a la. A y'i sigi ka u kalan. 3 Sariya karamògòw ani Farisiènw nana ni muso dò ye a yòrò, u tun ye o minè jatòya la. U ye o muso jò jama bèè ɲè kòrò 4 k'a fò Yesu ye ko: «Karamògò, nin muso minèna jatòya yèrè la. 5 Musa y'a fò sariya la ko o ɲògòn musow ka bon ni kabakurunw ye ka u faga. E dun bè mun fò o ko la?» 6 U ye o fò k'a dakòròbò, walisa k'a sendon sababu sòrò. Nka Yesu y'i biri ka sèbènni kè duguma ni a bolonkòni ye. 7 U tora k'a ɲininka, Yesu wulila k'i jò k'a fò u ye ko: «Aw la mògò min ma jurumu kè, o fòlò k'a bon ni kabakurun ye.» 8 A y'i biri ko kura ka sèbènni kè duguma. 9 O kuma mènnen kò, u dusukun ye u kòròfò, u bèè taara kelen-kelen, k'a daminè cèkòròbaw la fo ka taa bila u kòmògòw la. Yesu kelen tora yen ani o muso, min jòlen tun bè a ɲè kòrò. 10 Yesu wulila k'i jò k'a fò a ye ko: «Muso, i sendonbaaw bè min? Mògò si ma i jalaki wa?» 11 Muso y'a jaabi ko: «Matigi, mògò si.» Yesu ko: «Ne fana tè i jalaki. Taa, i kana jurumu kè tun.»] 12 Yesu kumana jama fè ko kura ko: «Ne ye diɲè ka kènè de ye. Mògò min tugura ne nòfè, o tèna taama dibi la, nka o na ɲènamaya kènè sòrò.» 13 Farisiènw y'a fò a ye ko: «I bè i yèrè seereya kè, i ka seereya tè tiɲè ye.» 14 Yesu ye u jaabi ko: «Hali ni ne bè ne yèrè seereya kè, ne ka seereya ye tiɲè ye, katuguni ne bè ne bò yòrò dòn, ne bè ne taa yòrò dòn. Aw kòni tè ne bò yòrò dòn, aw tè ne taa yòrò dòn. 15 Aw bè kiri tigè Hadamadenya cogo la, ne kòni tè kiri tigè mògò si kan. 16 O bèè n'a ta, hali ni ne bè kiri tigè, ne ka kiri tilennen don, katuguni ne kelen tè o kiri tigèli la, nka min ye ne ci, o bè ne fè. 17 A sèbènnen bè aw ka sariya la ko: Ni mògò fila bènna seereya kelen na, o seereya ye tiɲè ye. 18 Ne bè ne yèrè seereya kè, ne Fa min ye ne ci, o fana bè ne seereya kè.» 19 U y'a ɲininka ko: «I Fa bè min?» Yesu ye u jaabi ko: «Aw ma ne dòn, aw ma ne Fa dòn. Ni aw tun ye ne dòn, aw tun na ne Fa fana dòn.» 20 Yesu ye o kumaw fò k'a to mògòw kalanni la Alabatosoba kònò, nilifènw tun bè bila minèn minnu kònò, a tun bè olu da fè. Mògò si m'a minè, katuguni a ka waati tun ma se fòlò. 21 Yesu y'a fò u ye tun ko: «Ne bèna taa. Aw na ne ɲini, nka aw na sa ka aw to aw ka jurumu la. Ne bè taa yòrò min na, aw tè se ka taa yen.» 22 Yahutuw y'a fò ɲògòn ye ko: «A bè a yèrè faga wa? K'a masòrò a ko a bè taa yòrò min na, an tè se ka taa yen.» 23 Yesu ye u jaabi ko: «Aw ye duguma taw ye, ne kòni ye sanfè ta ye. Aw ye nin diɲè taw ye, nka ne tè nin diɲè ta ye. 24 O de y'a to ne y'a fò aw ye ko, aw na sa ka aw to aw ka jurumuw la. Owò, ni aw ma da a la ko: `Ne ye ale de ye', aw na sa ka aw to aw ka jurumuw la.» 25 U y'a ɲininka ko: «I ye jòni ye?» Yesu ye u jaabi ko: «Ne ye o min fò aw ye kabini fòlò la. 26 Fèn caman bè ne fè k'a fò aw ye ani ka kiri tigè aw ko la. Nka min ye ne ci, o bè tiɲè fò. Ne ye min mèn ale fè, ne bè o de fò diɲè ye.» 27 U m'a faamu ko a tun bè kuma u fè a Fa ko la. 28 Yesu y'a fò u ye ko: «Ni aw ye Mògò Denkè kòròta tuma min na, aw n'a dòn ko `ne ye ale de ye'. Aw n'a dòn ko ne tè foyi kè ne yèrè barika la. Ne Fa ye ne kalan cogo min na, ne bè nin kow fò ka kèɲè ni o de ye. 29 Min ye ne ci, o bè ne fè. A ma ne to ne kelen na, katuguni ne b'a diyaɲeko kè tuma bèè.» 30 Yesu ye o kow fò tuma min na, mògò caman dara a la. 31 Yahutu minnu dara Yesu la, a y'a fò olu ye ko: «Ni aw ye ne ka kumakan minè ka to a kan, aw na kè ne ka kalandenw ye sèbè la. 32 Aw na tiɲè dòn, tiɲè na aw hòrònya.» 33 U y'a jaabi ko: «An ye Ibrahima bònsònw ye, an ma kè mògò si ka jònw ye abada. I b'a fò cogo di ko an na hòrònya?» 34 Yesu ye u jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Mògò o mògò bè jurumu kè, o ye jurumu ka jòn de ye. 35 Jòn tè so mògò ye tuma bèè, nka denkè kòni ye so mògò ye tuma bèè. 36 Ni Ala Denkè ye aw hòrònya, aw na kè hòrònw yèrè de ye. 37 Ne y'a dòn ko aw ye Ibrahima bònsònw ye, o bèè n'a ta aw bè cogo ɲini ka ne faga, katuguni aw ma sòn ne ka kuma ka sigi yòrò sòrò aw kònò. 38 Ne ye ko minnu ye ne Fa fè, ne bè kuma o kow la. Aw fana bè ko minnu mèn aw fa fè, aw bè olu de kè.» 39 U y'a jaabi ko: «An fa ye Ibrahima de ye.» Yesu y'a fò u ye ko: «Ni aw ye Ibrahima bònsònw ye, aw ka Ibrahima ka kèwalew kè. 40 Nka sisan, ne min ye tiɲè mèn Ala fè, ka o fò aw ye, aw bè cogo ɲini ka ne faga. Ibrahima ma o kè dè! 41 Aw bè aw fa ka kèwale ɲògònw kè.» U y'a jaabi ko: «An kòni ma bange jatòya la. Fa kelenpe de bè an fè, o ye Ala de ye.» 42 Yesu y'a fò u ye ko: «Ni Ala tun ye aw Fa ye, aw tun na ne kanu, katuguni ne bòra Ala la ka na. Ne ma na ne yèrè barika la, nka ale de ye ne ci. 43 Mun y'a to aw tè ne ka kuma faamu? Katuguni aw tè se ka ne ka kumaw lamèn. 44 Aw fa ye min ye, Sitanè don. Aw b'a fè ka aw fa diyaɲekow de kè. Ale kèra mògòfagala ye kabini fòlòfòlò. A ma to tiɲè kan, katuguni tiɲè si t'a kònò. Ni a bè nkalon tigè tuma min na, a bè kuma ka kèɲè ni a yèrè cogo ye, katuguni nkalontigèla don, nkalon fa yèrè don. 45 Ne kòni bè tiɲè fò, o de y'a to aw ma da ne la. 46 Aw la mògò jumèn bè jurumu sòrò ne la? Ni ne ka kumaw ye tiɲè ye, mun y'a to aw tè da ne la? 47 Min bòra Ala la, o bè Ala ka kumaw lamèn. Aw tè u lamèn, katuguni aw ma bò Ala la.» 48 Yahutuw y'a jaabi ko: «Jo tè an fè k'a fò ko i ye Samarika ye, ko jinè b'i la wa?» 49 Yesu ye u jaabi ko: «Jinè tè ne la dè, nka ne bè ne Fa bonya, aw dun bè ne dògòya. 50 Ne tè boɲali ɲini ne yèrè ye. Dò bè yen min b'a ɲini ne ye, o de bè kiri tigè. 51 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Min bè ne ka kumaw mara, o tèna sa abada.» 52 Yahutuw y'a fò a ye ko: «Sisan an b'a dòn k'a jèya ko jinè b'i la! Ibrahima sara, kiraw fana sara, e dun b'a fò ko, min bè i ka kuma mara, o tèna sa abada. 53 An fa Ibrahima sara, e ka bon o ye wa? Kiraw fana sara. I b'i yèrè kè jòni ye?» 54 Yesu ye u jaabi ko: «Ni ne bè ne yèrè bonya, o boɲali tè foyi ye. Min bè ne bonya, o ye ne Fa ye, aw b'a fò min ma ko o ye aw ka Ala ye, 55 nka aw m'a dòn. Ne kòni b'a dòn. Ni ne y'a fò ko ne m'a dòn, ne bè kè nkalontigèla ye i ko aw. Nka ne b'a dòn, ani ne bè a ka kumaw mara. 56 Aw fa Ibrahima ɲagalila ko a na ne ka tile ye. A y'a ye, a nisòndiyara.» 57 Yahutuw y'a fò a ye ko: «I ma hali san biduuru sòrò fòlò, i ko i ɲè dara Ibrahima kan wa?» 58 Yesu ye u jaabi ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Sani Ibrahima ka bange, o y'a sòrò ne bè yen.» 59 O kuma kosòn u ye kabakurunw ta ko u bè olu kè k'a bon, nka Yesu y'i dogo ka bò Alabatosoba kònò.



9

1 Yesu tèmèntò yòrò dò la, a ye cè dò ye, o fiyennen bangera. 2 Yesu ka kalandenw y'a ɲininka ko: «Karamògò, jòni ye jurumu kè, nin cè wa, wala a bangebaaw, fo a fiyennen bangera?» 3 Yesu y'u jaabi ko: «Nin cè ka jurumu nò tè, a bangebaaw ka jurumu nò tè. Nka o kèra walisa Ala ka sebaaya ka jira a ko la. 4 Wajibi don an ka ne cibaa ka kèwalew kè tile fè. Su bè ko. Ni su kora, mògò si tè se ka baara kè o tuma la. 5 Ka ne to diɲè la, ne ye diɲè ka kènè de ye.» 6 O kuma fòlen kò, Yesu ye daji tu duguma ka o bògò cè ka o mun fiyentò ɲèw la, 7 k'a fò a ye ko: «Taa i ɲè ko Siloè dingè jimaba la.» (Siloè kòrò ko ciden.) Fiyentò taara yen k'a ɲè ko. A ɲè yèlèlen kòseginna. 8 A kèrèfè mògòw ani minnu tun delila k'a ye saraka delili la ka kòrò, olu y'a daminè k'a fò ko: «Cè min sigilen tun bè saraka delili la, nin tè o ye wa?» 9 Dòw ko: «Ale don.» Dò wèrèw ko: «Ayi, ale tè, nka a bòlen bè o fè.» Nka cè yèrè ko: «Ne don.» 10 U y'a ɲininka ko: «I ɲè yèlèla cogo di?» 11 A y'u jaabi ko: «Cè min tògò ko Yesu, o ye bògò kè k'a mun ne ɲèw la, k'a fò ne ye ko ne ka taa Siloè la ka ne ɲè ko. Ne dun taara ka ne ɲè ko, ne ye yeli kè.» 12 U y'a ɲininka ko: «O cè bè min?» A y'u jaabi ko: «Ne m'a dòn.» 13 U taara ni o fiyentò kòrò ye Farisiènw yòrò. 14 Yesu ye bògò kè k'a ɲè yèlè don min na, o tun ye lafiɲè don de ye. 15 O de kosòn Farisiènw fana y'a ɲininka a ɲè yèlè cogo la. A y'a fò olu ye ko: «A ye bògò kè ne ɲèw la, ne ye ne ɲè ko, ne bè yeli kè sisan.» 16 Farisièn dòw ko: «O cè ma bò Ala la, katuguni a tè lafiɲè don bila.» Nka dò wèrèw ko: «Ni o cè ye jurumutò ye, a bè se ka nin ɲògòn kabakow kècogo di?» U kan tilara. 17 Farisiènw ye fiyentò kòrò ɲininka tun ko: «Min ye i ɲè yèlè, e bè mun fò o ta fan fè?» A ko: «Kira don.» 18 Nka Yahutuw tun ma da a la ko o cè tun ye fiyentò ye, ko a ɲè yèlèla, fo u ye a bangebaaw wele 19 ka u ɲininka ko: «Aw b'a fò ko aw denkè min fiyennen bangera, nin don wa? Ayiwa a bè yeli kè sisan cogo di?» 20 A bangebaaw ye u jaabi ko: «An y'a dòn ko an denkè don, ko a fiyennen bangera. 21 Nka a bè yeli kè sisan cogo min na, an ma o dòn. An tè a ɲè yèlèbaa fana dòn. Denmisèn tè tun, aw ka a yèrè ɲininka, a bè se ka o kow jèya aw ye.» 22 A bangebaaw kumana o cogo la, katuguni u siranna Yahutuw ɲè, k'a masòrò Yahutuw tun bènna a la ka ban ko, ni mògò min b'a fò ko Yesu ye Krisita ye, ko o na gèn ka bò Alabatoso jè la. 23 O de y'a to a bangebaaw y'a fò ko: «Denmisèn tè tun, aw ka a yèrè ɲininka.» 24 Farisiènw ye o fiyentò kòrò wele a siɲè filanan la k'a fò a ye ko: «I ka Ala bonya. An y'a dòn ko o cè ye jurumutò de ye.» 25 A y'u jaabi ko: «Ni jurumutò don wala ni jurumutò tè, ne ma o dòn. Ne bè ko kelenpe de dòn. Ne tun ye fiyentò ye, sisan ne bè yeli kè.» 26 U y'a ɲininka ko: «A ye mun kè i la? A ye i ɲè yèlè cogo di?» 27 A y'u jaabi ko: «Ne ye o fò aw ye ka ban, nka aw ma ne lamèn. Mun y'a to aw b'a fè k'a mèn tun? Aw fana b'a fè ka kè a ka kalandenw ye wa?» 28 U y'a neni k'a fò ko: «E de ye o cè ka kalanden ye. An kòni ye Musa ka kalandenw ye. 29 An b'a dòn ko Ala kumana Musa fè, nka o cè kòni, an t'a bò yòrò dòn.» 30 Fiyentò kòrò ye u jaabi ko: «Nin ye kabako ye dè. Aw m'a bò yòrò dòn, k'a sòrò a ye ne ɲè yèlè! 31 An y'a dòn ko Ala tè jurumutòw lamèn, nka mògò min bè siran a ɲè k'a sago kè, a bè o de lamèn. 32 A ma mèn abada ko mògò dò ye mògò fiyennen bangelen ɲè yèlè. 33 Ni nin cè tun ma bò Ala la, a tun tè se ka foyi kè.» 34 U ye o cè jaabi ko: «I jurumutò yèrè de bangera, i b'a fè ka an kalan wa?» O fòlen kò, u y'a gèn ka bò Alabatoso kònò. 35 Yesu y'a mèn k'u ye o fiyentò kòrò gèn. Yesu y'a kunbèn k'a fò a ye ko: «I dara Mògò Denkè la wa?» 36 A y'a jaabi ko: «Jòni don, Matigi, walisa ne ka da a la?» 37 Yesu y'a fò a ye ko: «I ɲè bè min na, ni a bè kuma i fè, o don.» 38 Cè ko: «Ne dara a la, Matigi.» A y'i biri a kòrò k'a bato. 39 O tuma la Yesu ko: «Ne nana nin diɲè la kiri de kama, walisa fiyentòw ka yeli kè, ani minnu bè yeli kè, olu ɲèw ka fiyen.» 40 Farisièn minnu tun bè Yesu fè yen, olu ye o kuma mèn minkè, u y'a ɲininka ko: «Ayiwa, an fana ye fiyentòw ye wa?» 41 Yesu y'u jaabi ko: «Ni aw tun ye fiyentòw ye, jurumu tun tèna ye aw la, nka aw ko aw bè yeli kè sisan, o de y'a to aw ka jurumuw tolen bè aw kun.



10

1 «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Min tè don sagabon da fè, nka a bè yèlèn fan wèrè fè ka don, nson don, binkannikèla don. 2 Nka min bè don sagabon da fè, o ye sagagènna de ye. 3 Dakòlòsibaa bè da yèlè o sagagènna ye. Sagaw b'a kan mèn. A bè a yèrè ka sagaw wele u tògòw la ka u labò kènèma. 4 Ni a ye u labò tuma min na, a bè taama u ɲè, sagaw bè tugu a nòfè, katuguni u b'a kan dòn. 5 U tè tugu dunan nòfè, u bè boli a ɲè yèrè, k'a masòrò u tè dunanw kan dòn.» 6 Yesu ye nin ntalen da u ye, nka a kumana ko min na, u ma o faamu. 7 Yesu y'a fò ko kura ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Ne ye sagabon da ye. 8 Minnu bèè nana ne ɲè, olu ye nsonw ni binkannikèlaw de ye, nka sagaw ma u lamèn. 9 Ne de ye da ye. Ni min donna ne fè, o na kisi. A na don ka bò ka dumunikè yòrò sòrò. 10 Nson tè na foyi kama fò sonyali ni fagali ni tiɲèni. Ne kòni nana walisa ne ka sagaw ka ɲènamaya sòrò, o ka caya u la ka ta'a fè. 11 «Ne ye sagagènna ɲuman de ye. Sagagènna ɲuman b'a ni di a ka sagaw kosòn. 12 Nka sara ɲinina, ni o tè sagagènna sèbè ye, ni sagaw tè a ta ye, o bè wara natò ye, a bè sagaw to yen ka boli. Wara bè saga dòw minè, u bè jènsèn. 13 O sara ɲinina bè boli katuguni sara ɲinina don, sagaw hami t'a la. 14 Ne ye sagagènna ɲuman de ye. Ne Fa bè ne dòn, ani ne bè ne Fa dòn cogo min na, o cogo la ne bè ne ka sagaw dòn, ani ne ka sagaw bè ne dòn. Ne bè ne ni di ne ka sagaw kosòn. 16 Saga wèrèw bè ne fè minnu tè nin sagabon kònò. Wajibi don ne ka na ni olu fana ye. U na ne kan mèn. U na kè kulu kelen ye, ani sagagènna kelen. 17 «Ne Fa bè ne kanu, katuguni ne bè ne ni di walisa k'a ta ko kura. 18 Mògò si tè ne ni minè ne la, nka ne yèrè b'a di. Se bè ne ye ka ne ni di, se bè ne ye ka a ta ko kura. O ci de fòra ne ye ne Fa fè.» 19 Yahutuw kan tilara ko kura a ka kuma fòlenw kosòn. 20 U caman ko: «Jinè b'a la, fa b'a la. Mun na aw b'a lamèn?» 21 Dò wèrèw ko: «Jinètò tè kuma tan dè. Jinè bè se ka fiyentòw ɲè yèlè wa?» 22 Yahutuw ka seli dò kèra Jerusalèm fonènè tuma la, o tògò ko Dedikase. 23 Yesu tun bè yaalayaala Solomani ka ga kòrò Alabatosoba du kònò. 24 Yahutuw y'a lamini k'a fò a ye ko: «I bè an hakili dulonnen to fo tuma jumèn? Ni i ye Krisita ye, o fò an ye k'a jèya.» 25 Yesu ye u jaabi ko: «Ne y'a fò aw ye ka ban, nka aw ma da a la. Ne bè kèwale minnu kè ne Fa tògò la, olu de bè ne seereya kè. 26 Nka aw ma dannaya kè, katuguni aw tè ne ka saga dòw ye. 27 Ne ka sagaw bè ne kan mèn, ne bè u dòn, u bè tugu ne nòfè. 28 Ne bè ɲènamaya banbali di u ma, u tèna halaki abada. Mògò si tèna u bòsi ka bò ne bolo. 29 Ne Fa min ye u di ne ma, o ka bon ni fèn bèè ye, mògò si tè se ka u bòsi ka bò ne Fa bolo. 30 Ne ni ne Fa ye kelen de ye.» 31 O tuma la Yahutuw ye kabakurunw ta ko kura ko u bè olu kè k'a bon ka a faga. 32 Yesu y'a fò u ye ko: «Ne ye kèwale ɲuman caman kè aw ɲè na ka bò ne Fa la. O kèwalew la jumèn kelen de b'a to aw bè kabakurunw kè ka ne bon ka ne faga?» 33 Yahutuw y'a jaabi ko: «Kèwale ɲuman kèli m'a to an bè kabakurunw kè ka i bon ka i faga, fò Ala tògò tiɲèni, ani e Hadamaden gansan bè i yèrè kè Ala ye!» 34 Yesu ye u jaabi ko: «A sèbènnen tè aw ka sariya la wa ko, `Ala ko: Aw ye alaw ye'? 35 An y'a dòn ko min fòra Kitabu la, o tè se ka yèlèma. Ala ka kuma sera minnu ma, a ye olu wele alaw. 36 O tuma la Ala ye min bila a yèrè ye k'a saniya ka a ci ka na diɲè la, ni o ye ne ye, aw dun b'a fò ne ma cogo di ko ne bè Ala tògò tiɲè, k'a masòrò ne y'a fò ko ne ye Ala Denkè ye? 37 Ni ne tè ne Fa ka kèwalew kè, aw kana da ne la. 38 Nka ni ne bè olu kè, hali ni aw ma da ne la, aw ka da o kèwalew la, walisa aw k'a dòn k'a jèya ko ne Fa bè ne la, ani ne bè ne Fa la.» 39 U y'a ɲini ko kura ko u b'a minè, nka u ma cogo sòrò a la, a taara. 40 Yesu taara Jurdèn ba kòfè ko kura, Yuhana tun bè batiseli kè yòrò min na fòlòfòlò, a y'i sigi yen. 41 Mògò caman taara a sègèrè. U ko: «Yuhana ma taamashyèn si kè, nka a ye ko minnu fò nin cè ta fan fè, o bèè ye tiɲè ye.» 42 Mògò caman dara Yesu la yen.



11

1 Cè dò tun bè Bètani, o tògò ko Lazarè, o banana. Bètani tun ye Mariyama ni Marte ka dugu ye. 2 (O Mariyama ye tulu suma duman yèlèma Yesu senw kan ka u jòsi ni a kunsigi ye. Lazarè min banana, o tun ye Mariyama balimakè ye.) 3 Balimamusow ye ci bila Yesu ma k'a fò a ye ko: «Matigi, i terikè banana.» 4 Yesu ye o kibaru mèn tuma min na, a ko: «Lazarè ka bana tè a faga bana ye, a kèra Ala boɲali kama, walisa Ala Denkè ka bonya o bana kosòn.» 5 Yesu tun bè Marte ni a balimamuso ani Lazarè kanu. 6 Kabini a y'a mèn ko Lazarè man kènè, a tun bè yòrò min na, a tora yen ka tile fila kè. 7 O kò, a y'a fò a ka kalandenw ye ko: «An ka kòsegin Jude jamana la.» 8 Kalandenw y'a fò a ye ko: «Karamògò, a ma mèn, Yahutuw tun b'a fè ka i bon ni kabakurunw ye ka i faga, i bè segin ka taa yen tun wa?» 9 Yesu ye u jaabi ko: «Lèrè tan ni fila tè tile kònò wa? Mògò min bè taama tile fè, o sen tè talon, k'a masòrò a bè nin diɲè kènè ye. 10 Nka min bè taama su fè, o sen bè talon, k'a masòrò yeelen t'a kònò.» 11 O kumaw fòlen kò, a y'a fò u ye ko: «An terikè Lazarè sunògòra, nka ne bè taa a lakunun.» 12 Kalandenw y'a fò a ye ko: «Matigi, ni a sunògòra, a na kènèya.» 13 Yesu tun kumana a saya ko la, nka kalandenw hakili la, a kumana sunògò yèrè ko la. 14 O tuma la Yesu y'a fò u ye k'a jèya ko: «Lazarè sara. 15 Ne tun tè yen, o diyara ne ye aw kosòn, walisa aw ka dannaya kè, nka a' ye na, an ka taa a yòrò.» 16 O tuma la Tòma min bè wele Filanin, o y'a fò kalanden tòw ye ko: «A' ye na, an fana ka taa walisa an ni a ka sa ɲògòn fè.» 17 Yesu sera yen tuma min na, a y'a sòrò Lazarè ye tile naani kè kaburu kònò ka ban. 18 Bètani ni Jerusalèm cè tun man jan, dòònin tun b'a jè kilomètèrè saba la, 19 o de kosòn Yahutuw caman tun taara Marte ni Mariyama ka so ka u balimakè sanga fo. 20 Marte y'a mèn tuma min na ko Yesu natò don, a bòra ka taa a kunbèn, nka Mariyama sigilen tora so kònò. 21 Marte y'a fò Yesu ye ko: «Matigi, n'i tun bè yan, ne balimakè tun tè sa. 22 Nka ne y'a dòn ko hali sisan, i mana min ɲini Ala fè, a na o di i ma.» 23 Yesu y'a fò a ye ko: «I balimakè na kunun.» 24 Marte y'a fò a ye ko: «Owò, ne y'a dòn ko a na kunun su kununli don na, laban don.» 25 Yesu y'a fò a ye ko: «Ne de ye su kununli ni ɲènamaya ye. Min dara ne la, hali ni o sara, a na ɲènamaya. 26 Min ɲènama don ni o dara ne la, o tèna sa abada. I dara o la wa?» 27 A y'a jaabi ko: «Owò, Matigi, ne dara a la ko i ye Krisita ye, Ala Denkè, min bè na diɲè la.» 28 O kuma fòlen kò, Marte y'i dogo ka taa a balimamuso Mariyama wele k'a fò a ye ko: «Karamògò bè yen, a b'i wele.» 29 Mariyama ye o mèn minkè, a wulila joona ka bò ka taa Yesu yòrò la. 30 Yesu tun ma don dugu kònò fòlò, nka Marte y'a kunbèn yòrò min na, a tun bè yen. 31 Yahutu minnu tun bè Mariyama fè so kònò sanga fo la, olu y'a ye tuma min na ko a wulila joona ka bò, u tugura a nòfè. A tun bè u kònò ko a bè taa kaburu yòrò la ka kasi yen. 32 Mariyama sera Yesu yòrò la k'a ye tuma min na, a y'i bi Yesu sen kòrò k'a fò a ye ko: «Matigi, n'i tun bè yan, ne balimakè tun tè sa.» 33 Yesu ye Mariyama kasitò ye, Yahutu minnu nana a fè, a ye olu fana kasitò ye minkè, a dusu kasira kosèbè, a ɲènasisira. 34 A ko: «A su donna min?» U y'a jaabi ko: «Matigi, na a filè.» 35 Yesu kasira. 36 Yahutuw ko: «A' y'a filè dè, a tun b'a kanu koyi.» 37 Nka u dòw ko: «Ale min ye fiyentò ɲè yèlè, a tun tè se k'a to Lazarè fana kana sa wa?» 38 Yesu dusu kasilen ko kura, a sera kaburu ma. Kuluwo tun don, a da tugulen tun bè ni kabakurun ye. 39 Yesu ko: «A' ye kabakurun bò yen.» Su balimamuso Marte y'a fò a ye ko: «Matigi, i b'a sòrò a suma bòra sa. Bi ye a tile naani de ye kaburu kònò.» 40 Yesu y'a fò a ye ko: «Ne m'a fò i ye ko, ni i bè dannaya kè, i na Ala ka sebaaya ye wa?» 41 U ye kabakurun bò yen. Yesu ye a ɲè kòròta san fè k'a fò ko: «Ne Fa, ne bè barika da i ye ko i ye ne lamèn. 42 Ne y'a dòn ko i bè ne lamèn tuma bèè, nka ne ye o fò ne laminijama kosòn, walisa u ka da a la ko e de ye ne ci.» 43 O kumaw fòlen kò, a pèrènna ni kanba ye ko: «Lazarè, bò kènèma.» 44 Su bòra, a senw ni a bolow melekelen tun don ni fini ye, kunnasiri tun bè a ɲèda la. Yesu y'a fò u ye ko: «A' y'a foni, k'a bila ka taa.» 45 Yahutu minnu taara Mariyama ka so ka Yesu ka ko kèlenw ye, u caman dara a la. 46 Nka u dòw taara Farisiènw sègèrè ka Yesu ka ko kèlenw lakali olu ye. 47 O tuma la Farisiènw ni sarakalasebaaw kuntigiw ye u ka kiritigè jamakulu bèè lajè k'a fò olu ye ko: «An na mun kè? k'a masòrò nin cè bè kabako caman kè. 48 Ni an y'a to ten, mògòw bèè na da a la, Romè fangatigiw bè na ka an ka Alabatosoba tiɲè, ka an siya halaki.» 49 U la kelen min tun bè wele Kayifè, o tun ye sarakalasebaaw kuntigi ye o san na, o y'a fò u ye ko: «Aw tè foyi dòn. 50 Aw m'a dòn ko a ka fisa aw ma cè kelen ka sa mògòw bèè nò na, walisa siya bèè kana halaki wa?» 51 (A ma o kuma fò a yèrè barika la, nka sarakalasebaaw kuntigi tun don o san na, o de y'a to a ye kiraya kuma fò ko Yesu bèna sa Yahutu siya kosòn. 52 O siya dama tè, nka walisa Ala den minnu jènsènna, a ka olu bèè lajè ka kè kelen ye.) 53 Kabini o don, Yahutuw ka kuntigiw bènna a la ko u bè Yesu faga. 54 O de y'a to Yesu ma to ka yaala Yahutu jama cèma tun. A taara kungokolon dafè dugu dò la, o tògò ko Efrayim, a ni a ka kalandenw y'u sigi yen. 55 Yahutuw ka Tèmènkan seli surunyalen, jamana mògò caman taara Jerusalèm sani Tèmènkan ka se, walisa u ka u saniya ka kèɲè ni u ka laada ye. 56 U tun bè Yesu ɲini. Ka u lajèlen to Alabatosoba kònò, u tun bè ɲògòn ɲininka ko: «Mun bè aw kònò? A bè na seli la wa, wala a tè na?» 57 Sarakalasebaaw kuntigiw ni Farisiènw ye ci fò mògòw ye ko mògò min bè Yesu yòrò dòn, o k'a fò u ye, walisa u ka a minè.



12

1 Tile wòòrò sani Tèmènkan seli ka se, Yesu taara Bètani. Yesu ye Lazarè min lakunun ka bò suw cèma, o sigilen tun bè yen. 2 U ye suròfana labèn Yesu ye yen. Marte tun bè dumuni tilatila u cè. Lazarè fana tun ye u dumunikèɲògònw la kelen ye. 3 Mariyama ye tulu suma duman litiri tilancè ta, nar tulu sèbè tun don, o sòngò tun ka gèlèn kosèbè, a ye o yèlèma Yesu senw kan ka a senw jòsi ni a kunsigi ye. So kònòla bèè fara o tulu suma duman suma la. 4 Yesu ka kalandenw la kelen, Juda Isikariòti, min bèna Yesu don bolo la, o y'a fò ko: 5 «Mun y'a to nin tulu suma duman ma feere wari dèɲè kèmè saba la ka o wari di faantanw ma?» 6 Juda tun tè o fò faantanw hami kosòn, nka a ye o fò katuguni nson tun don. Wari bilalan tun b'a bolo. Min tun bè bila o kònò, a tun bè o ta. 7 Nka Yesu ko: «A to yen. A ka o mara ne kasanke don ɲè. 8 Faantanw bè aw cèma tuma bèè, nka ne kòni tèna kè aw cèma tuma bèè.» 9 Yahutuw y'a mèn ko Yesu bè Bètani tuma min na, u jamaba taara yen, Yesu yeli dòròn tè, nka walisa u ka Lazarè fana ye, Yesu ye min lakunun ka bò suw cèma. 10 O de kosòn sarakalasebaaw kuntigiw y'a latigè ko u bè Lazarè fana faga, 11 katuguni ale de kosòn Yahutuw caman taara ka da Yesu la. 12 O dugusajè, jamaba min tun nana Tèmènkan seli la, olu y'a mèn ko Yesu natò don Jerusalèm. 13 U ye ntamaro bolow ta ka taa a kunbèn, u tun bè pèrèn ko: «Tanuli ka kè Ala ye! Min natò don Matigi tògò la, Israèl ka masakè, o ye dubaden ye.» 14 Yesu ye faliden dò sòrò ka yèlèn o kan, i ko a sèbènnen bè Kitabu la cogo min na ko: 15 «Sion denmuso, i kana siran! I ka masakè natò filè, a sigilen bè faliden kan.» 16 A ka kalandenw ma o kow faamu u kè tuma la, nka Yesu donna a nòòrò la tuma min na, u hakili jiginna a la ko o kow tun sèbènna Kitabu la a ta fan fè, ko mògòw ye o kow kè a ye k'a bonya o cogo la. 17 Jama min tun bè Yesu fè, a ye Lazarè wele ka bò kaburu kònò k'a lakunun ka bò suw cèma tuma min na, olu tun bè o kow seereya bò. 18 O de y'a to jamaba bòra ka taa Yesu kunbèn, katuguni u y'a mèn ko Yesu ye o kabako kè. 19 Farisiènw y'a fò ɲògòn ye ko: «Aw tè se foyi la. A filè, diɲè bèè taalen filè a nòfè!» 20 Mògò minnu taara Jerusalèm walisa u ka batoli kè seli tuma la, Grèki dòw tun bè olu cèma. 21 Filipe min bòra Galile Bètisayida, u gèrèla o la k'a fò a ye ko: «Cèmògò, an b'a fè ka Yesu ye.» 22 Filipe taara o fò Andre ye, o kò, u fila bèè taara o fò Yesu ye. 23 Yesu ye u jaabi ko: «Nòòrò bè da Mògò Denkè kan waati min na, o sera. 24 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Ni ɲòkisè ma dan dugukolo la ka sa, a bè to a kelen na, nka ni a sara, a bè ɲòkisè caman kè. 25 Mògò min bè a ni kanu, o na bònè a la, nka min bè a ni koniya k'a to nin diɲè la, o na a mara ɲènamaya banbali kama. 26 Mògò min b'a fè ka baara kè ne ye, o ka tugu ne nòfè. O cogo la ne bè yòrò min na, ne ka baaraden fana na kè yen. Min bè baara kè ne ye, ne Fa na o tigi bonya. 27 «Ne dusu tòòròlen don sisan. Ne na mun fò? Ne n'a fò ko, ne Fa, ne kisi nin waati tòòrò ma wa? Nka ne nana nin waati la o yèrè de kosòn. 28 Ne Fa, i tògò bonya.» O tuma la kumakan dò bòra sankolo la k'a fò ko: «Ne y'a bonya, ne n'a bonya ko kura.» 29 Jama min tun bè yen, ni u ye o kan mèn, olu ko: «San kulula.» Dò wèrèw ko: «Mèlèkè dò kumana a fè.» 30 Nka Yesu y'a fò u ye ko: «O kumakan ma bò ne kosòn, a bòra aw kosòn. 31 Kiri bè tigè nin diɲè kan sisan. Nin diɲè kuntigi na gèn ka bò kènèma sisan. 32 Ne kòni, ni ne kòròtara ka bò duguma tuma min na, ne na mògòw bèè sama ka na ne ma.» 33 A ye o kumaw fò, walisa a yèrè bèna sa cogo min na, a ka o jira. 34 Jama y'a jaabi ko: «An y'a kalan an ka sariya sèbènnenw la ko Krisita ɲènama bè to badaa. Ayiwa, i b'a fò cogo di ko wajibi don Mògò Denkè ka kòròta? O Mògò Denkè ye jòni ye?» 35 Yesu y'a fò u ye ko: «Kènèyeelen bè aw cèma fòlò, nka a tèna mèn. Kènèyeelen bè aw fè tuma min na, aw ka taama o tuma la, walisa dibi kana don aw la, katuguni min bè taama dibi la, o tè a taa yòrò dòn. 36 Kènèyeelen bè aw fè tuma min na, aw ka da o la, walisa aw ka kè kènèyeelendenw ye.» O kumaw fòlen kò, Yesu taara ka i dogo u la. 37 Hali k'a sòrò a ye taamashyèn caman kè u ɲè na, u ma dannaya kè a la, 38 o kèra walisa kira Esayi ka kuma ka dafa ko: «Matigi, jòni dara an ka kibaru fòlen na? Matigi ye a ka sebaaya jira jòni la?» 39 O de kosòn u tun tè se ka dannaya kè, katuguni Esayi y'a fò fana ko: 40 «Ala ye u ɲèw fiyen, a ye u hakili goya, walisa u ɲèw kana na yeli kè, u hakili kana na faamuli kè, u kana na u yèlèma a fan fè, ani ale kana na u kènèya.» 41 Esayi ye o fò, katuguni a ye Yesu nòòrò ye ka kuma a ko la. 42 O bèè n'a ta, Yahutuw ka kuntigiw caman dara Yesu la, nka u tun tè jò a la Farisiènw ɲèsiran kosòn, walisa u kana gèn ka bò Alabatoso jè la. 43 U tun bè mògòw ka boɲali fè ka tèmèn Ala ta kan. 44 Yesu pèrènna k'a fò ko: «Mògò min dara ne la, o ma dannaya kè ne dama la, nka o dara ne cibaa fana la. 45 Min ɲè dara ne kan, o ɲè dara ne cibaa fana kan. 46 Ne kòni nana diɲè la i ko kènèyeelen, walisa mògò o mògò dara ne la o kana to dibi la. 47 Ni mògò dò ye ne ka kumaw mèn, ni a tè u mara, ne tèna kiri tigè o kan, katuguni ne ma na kiri tigè diɲè kan, ne nana walisa diɲè ka kisi. 48 Min b'i ban ne la, ni a tè sòn ne ka kumaw ma, o ka kiritigèla bè yen. Ne ye kuma min fò, o de na kiri tigè o tigi kan laban don na. 49 Katuguni ne ma kuma ne yèrè barika la, nka ne ka kan ka min fò, ne Fa min ye ne ci, ne ye o sòrò ale fè. 50 Ne y'a dòn ko ci min bòra ne Fa fè, o ye ɲènamaya banbali de ye. O de y'a to ne bè min fò, ne bè o fò ka kèɲè ni ne Fa ka ci fòlen ye ne ye.»



13

1 Tèmènkan seli surunyalen, Yesu y'a dòn ko a ka waati sera ka bò nin diɲè la ka taa a Fa fè. Ayiwa, a yèrè ka mògò minnu bè diɲè la, a tun ye minnu kanu, a ye olu kanu fo a laban. 2 Yesu ni a ka kalandenw tun bè suròfana dumuni la. Sitanè tun ye miirili don Simòn Isikariòti denkè Juda dusukun na ko a ka Yesu don bolo la. 3 Yesu y'a dòn ko Ala ye se di a ma fèn bèè kan, ko a nana ka bò Ala la, ko a bè kòsegin ka taa Ala fè. 4 A wulila ka bò tabali kòrò k'a ka dulòkiw bò, ka fini dò ta k'a cèsiri. 5 O kò, a ye ji kè minèn dò kònò k'a ka kalandenw sen koli daminè, ka u jòsi ni a cèsiri fini ye. 6 A sera Simòn Pierè ma tuma min na, o y'a fò a ye ko: «Matigi, e de bè ne senw ko wa?» 7 Yesu y'a jaabi ko: «Ne bè min kè, i tè o dòn sisan, nka i na o faamu kòfè.» 8 Pierè y'a fò a ye ko: «Ayi, i tèna ne senw ko abada!» Yesu y'a jaabi ko: «Ni ne ma u ko, i tèna niyòrò si sòrò ne la tun.» 9 Simòn Pierè y'a fò a ye ko: «Matigi, ne sen dama tè, nka ne bolo ni ne kunkolo fana!» 10 Yesu y'a fò a ye ko: «Mògò min kora ka ban, o mago tè koli wèrè la fò ka a sen ko, k'a masòrò a saniyalen don. Aw kòni saniyalen bè, nka aw bèè tè.» 11 (Min tun bèna Yesu don bolo la, a ye o dòn, o de y'a to a ko: «Aw bèè saniyalen tè.») 12 Yesu ye u sen ko ka ban tuma min na, a ye a ka dulòkiw don k'i sigi tabali kòrò k'a fò u ye ko: «Ne ye min kè aw la, aw ye o faamu wa? 13 Aw bè ne wele Karamògò ani Matigi, aw ye tiɲè fò, katuguni ne y'o ye. 14 Ne min ye Matigi ni Karamògò ye, ni ne ye aw sen ko, aw fana ka kan ka ɲògòn sen ko. 15 Ne ye cogo jira aw la walisa ne ye min kè aw la, aw fana ka o ɲògòn kè. 16 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Baaraden si man bon ni a kuntigi ye, ciden si man bon ni a cibaa ye. 17 Sisan aw bè o kow dòn. Ni aw ye o kow kè, aw na kè dubadenw ye. 18 «Ne tè kuma aw bèè ta fan fè. Ne ye minnu ɲènatòmò, ne bè olu dòn. Nka wajibi don Kitabu kuma fòlen ka dafa ko: `Mògò min tun bè dumuni kè ne fè, o ye ne tan ni a sen ye.' 19 Kabini sisan ne bè o fò aw ye sani a ka se, walisa ni a sera tuma min na, aw ka da a la ko `ne ye ale de ye'. 20 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Mògò min bè ne ka ciden minè koɲuman, o bè ne minè koɲuman. Min bè ne minè koɲuman, o bè ne cibaa minè koɲuman.» 21 O kumaw fòlen kò, Yesu dusu tòòròla kosèbè, a ye seereya kè ko: «Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Aw la mògò kelen na ne don bolo la.» 22 Kalandenw ye ɲògòn mafilè. A tun bè kuma kalanden min ko la, u kònònafililen tun bè o la, katuguni u tun tè o tigi dòn. 23 Kalandenw la kelen, Yesu tun bè min kanu, o sigilen tun bè Yesu kèrè fè. 24 Simòn Pierè y'a kun kòmi o ye ko a ka Yesu ɲininka yala ni a bè kuma min ko la. 25 O kalanden y'i jèngè Yesu fan fè k'a ɲininka ko: «Matigi, jòni don?» 26 Yesu y'a jaabi ko: «Ne bè lògòma su k'a di min ma, o don.» Yesu ye lògòma ta k'a su k'a di Simòn Isikariòti denkè Juda ma. 27 Kabini Juda ye lògòma minè, Sitanè donna a la. Yesu y'a fò Juda ye ko: «I b'a fè ka min kè, o kè joona!» 28 (Yesu ye o fò sababu min na, mògò minnu tun bè dumuni la, u si ma o dòn. 29 Wari bilalan tun bè Juda bolo, o de y'a to a tun bè u caman kònò ko Yesu y'a fò ko, a ka u mago fènw san seli kama, wala a ka fèn dò di faantanw ma.) 30 Juda kòni ye lògòma minè, o yòrònin bèè a bòra. O y'a sòrò su kora. 31 Juda bòlen kò, Yesu y'a fò ko: «Sisan, nòòrò dara Mògò Denkè kan, nòòrò dara Ala fana kan a ko la. 32 Ayiwa, ni nòòrò dara Ala kan a ko la, Ala na nòòrò da a Denkè kan a yèrè ko la, a na o kè sòòni. 33 Ne ka denmisènw, ne bè dòònin kè aw fè yan fòlò. Aw na ne ɲini, nka ne ye min fò Yahutuw ye, ne bè o fò aw ye sisan ko, ne bè taa yòrò min na, aw tè se ka taa yen. 34 Ne bè ci kura fò aw ye ko, aw ka ɲògòn kanu. A' ye ɲògòn kanu i ko ne ye aw kanu cogo min na. 35 Ni aw bè ɲògòn kanu, mògòw bèè n'a dòn o de fè ko aw ye ne ka kalandenw ye.» 36 Simòn Pierè y'a ɲininka ko: «Matigi, i bè taa min?» Yesu y'a jaabi ko: «Ne bè taa yòrò min na, i tè se ka tugu ne nòfè ka taa yen sisan, nka nin kò, i na tugu ne nòfè.» 37 Pierè y'a fò a ye ko: «Matigi, mun b'a to ne tè se ka tugu i nòfè sisan? Ne labènnen don ka ne ni di i kosòn!» 38 Yesu y'a jaabi ko: «Sèbè la, i labènnen bè ka i ni di ne kosòn wa? Tiɲè tiɲè la ne b'a fò i ye ko: Sani donon ka kasi, i na i dalacè ne la siɲè saba ko i ma ne dòn.»



14

1 Yesu ko: «Aw hakili kana ɲaami. A' ye da Ala la, a' ye da ne fana la. 2 Sigi yòrò caman bè ne Fa ka du kònò. Ni o tun tè tiɲè ye, ne tun tèna o fò aw ye. Ne bè taa yòrò labèn aw ye yen. 3 Ni ne taara yòrò labèn aw ye, ne bè na ko kura ka aw ta, walisa ne bè yòrò min na, aw fana ka kè yen. 4 Ne bè taa yòrò min na, aw bè o sira dòn.» 5 Tòma y'a fò a ye ko: «Matigi, an ma i taa yòrò dòn. An dun b'a sira dòn cogo di?» 6 Yesu y'a jaabi ko: «Ne de ye sira ye, ani tiɲè, ani ɲènamaya. Mògò si tè na ne Fa ma, ni a ma tèmèn ne fè. 7 Ni aw tun ye ne dòn, aw tun na ne Fa fana dòn. Kabini sisan, aw b'a dòn, aw y'a ye.» 8 Filipe y'a fò a ye ko: «Matigi, i Fa jira an na, o na an bò.» 9 Yesu y'a jaabi ko: «Filipe, bi ma ne ni aw bila ɲògòn fè, halibi i ma ne dòn wa? Min ɲè dara ne kan, o ɲè dara ne Fa kan. I dun b'a fò cogo di ko ne ka ne Fa jira aw la? 10 I ma da a la ko ne bè ne Fa la, ko ne Fa bè ne la wa? Ne bè kuma minnu fò aw ye, ne tè olu fò ne yèrè ma, nka ne Fa min bè ne la, o de bè a ka kèwalew kè. 11 A' ye da ne la, ko ne bè ne Fa la, ko ne Fa bè ne la, wala a' ye dannaya kè o kèwalew yèrè de kosòn. 12 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Min bè da ne la, ne bè kèwale minnu kè, o fana na olu ɲògòn kè, ka kèwale dòw kè minnu ka bon ni olu ye, katuguni ne bè taa ne Fa ma. 13 O cogo la, aw mana fèn o fèn deli ne tògò la, ne na o kè, walisa nòòrò ka da ne Fa kan a Denkè ko la. 14 Ni aw bè fèn dò deli ne tògò la, ne na o di aw ma. 15 «Ni aw bè ne kanu, aw na ne ka ci fòlenw mara. 16 Ne na ne Fa deli, a na Dèmèbaa wèrè di aw ma, walisa o ka to aw fè tuma bèè. 17 O ye tiɲè Ni ye. Diɲè tè se ka o sòrò, katuguni u t'a ye, u t'a dòn. Aw kòni b'a dòn, katuguni a sigilen bè aw fè, ani a na kè aw kònò. 18 «Ne tèna aw to falatòw ye, ne bè na aw yòrò. 19 Sòòni diɲè tè ne ye tun, nka aw kòni na ne ye. Ne ɲènama don, o de kosòn aw fana na ɲènamaya. 20 Ni o don sera tuma min na, aw n'a dòn ko ne bè ne Fa la, ko aw bè ne la, ko ne bè aw la. 21 «Ne ka ci fòlenw bè min kònò, ni a bè u kè, o de bè ne kanu. Min bè ne kanu, ne Fa na o kanu, ne fana na o kanu, ka ne yèrè jira a la.» 22 Jude, (min tè Juda Isikariòti ye,) o y'a fò a ye ko: «Matigi, mun kosòn i na i jira an na, k'a sòrò i tè i yèrè jira diɲè la?» 23 Yesu y'a jaabi ko: «Min bè ne kanu, o na ne ka kuma mara. Ne Fa na o kanu, ne ni ne Fa bè na o ma ka sigi o fè. 24 Min tè ne kanu, o tè ne ka kuma mara. Aw bè kuma min mèn ne da la, o ma bò ne la. Ne Fa min ye ne ci, a bòra o de la. 25 «Ne ye nin kow fò aw ye ka ne to aw cèma. 26 Nka ne Fa na Dèmèbaa min ci ne tògò la, Ni Senu kòni, o na aw kalan fèn bèè la. Ne ye ko minnu fò aw ye, o na aw hakili jigin olu bèè la. 27 «Ne bè dusu suma to aw fè. Ne bè ne yèrè ka dusu suma di aw ma. Diɲè b'a di cogo min na, ne t'a di aw ma ten dè. Aw hakili kana ɲaami, aw kana siran. 28 Aw y'a mèn ko ne y'a fò aw ye ko, ne bè taa, nka ne bè kòsegin ka na aw yòrò. Ni aw tun bè ne kanu, aw tun na ɲagali ko ne bè taa ne Fa ma, katuguni ne Fa ka bon ni ne ye. 29 Ne ye o fò aw ye sisan, sani o kow ka se, walisa ni u sera tuma min na, aw ka dannaya kè. 30 Ne tèna kuma caman fò aw ye tun, katuguni nin diɲè kuntigi bè na, se si t'a ye ne kan, 31 nka nin diɲè ka kan k'a dòn ko ne bè ne Fa kanu, ani ne Fa ye ci min fò ne ye, ne bè o de kè. A' ye wuli, an ka taa ka bò yan.



15

1 «Ne ye rezènsun sèbè de ye, ne Fa ye a sènèkèla ye. 2 Bolo o bolo bè ne la, ni o tè den, a bè o tigè. Bolo o bolo bè den, a bè o kèrèlabolow tigè walisa a ka den ka tèmèn fòlò ta kan. 3 Ne ye kuma min fò aw ye, aw saniyalen bè ka ban o de barika la. 4 A' ye to ne la, ne ka to aw la. Jiribolo tè se ka den a yèrè ma ni a ma to a sun na, o cogo la aw tè se ka den, ni aw ma to ne la. 5 «Ne ye rezènsun de ye, aw ye a bolow ye. Min tolen bè ne la, ni ne tolen bè o la, o bè den caman kè, katuguni aw tè se ka foyi kè ne kò. 6 Min tè to ne la, o bè fili kènèma i ko jiribolo, a bè ja. O bolo jalenw bè cè ka u fili tasuma la, u bè jeni. 7 Ni aw bè to ne la, ni ne ka kumaw bè to aw kònò, aw bè fèn o fèn fè, a' ye o deli, aw na o sòrò. 8 Ni aw bè den caman kè, nòòrò bè da ne Fa kan o de la. O cogo la aw n'a jira ko aw kèra ne ka kalandenw ye. 9 Ne Fa ye ne kanu cogo min na, ne ye aw kanu ten dè. A' ye to ne ka kanuya la. 10 Ni aw bè ne ka ci fòlenw kè, aw na to ne ka kanuya la, i ko ne ye ne Fa ka ci fòlenw kècogo min na, ka to a ka kanuya la. 11 «Ne ye o kow fò aw ye walisa ne ka ɲagali ka kè aw kònò, ani aw ka ɲagali ka dafa. 12 Ne ka ci fòlen filè nin ye ko: Aw ka ɲògòn kanu i ko ne ye aw kanu cogo min na. 13 Kanuya si tè yen min ka bon ka tèmèn nin kan ko, mògò ka a ni di a teriw kosòn. 14 Ni aw bè ne ka ci fòlenw kè, aw ye ne teriw ye. 15 Ne tè aw wele jònw tun, katuguni jòn tè a makè ka kèta dòn. Ne bè aw wele ne teriw, katuguni ne ye fèn o fèn mèn ne Fa fè, ne ye o bèè jira aw la. 16 Aw ma ne ɲènatòmò, nka ne de ye aw ɲènatòmò, k'a fò ko aw ka taa ka den, ani aw den ka to. O cogo la ni aw ye fèn o fèn deli ne Fa fè ne tògò la, a na o di aw ma. 17 Ne bè ci min fò aw ye, o filè nin ye ko, aw ka ɲògòn kanu. 18 «Ni diɲè ye aw koniya, aw k'a dòn ko a ye ne koniya aw ɲè dè. 19 Ni aw tun ye diɲè taw ye, diɲè tun na aw kanu, i n'a fò a yèrè taw. Nka ne ye aw ɲènatòmò ka bò diɲè la, aw tè diɲè taw ye, o de y'a to diɲè bè aw koniya. 20 Ne ye kuma min fò aw ye, aw ka aw hakili jigin o la ko: Jòn man bon ni a makè ye. Ni u ye ne tòòrò, u na aw fana tòòrò. Ni u ye ne ka kuma mara, u na aw fana ta mara. 21 Nka u na o kow bèè kè aw la ne tògò kosòn, katuguni u tè ne cibaa dòn. 22 Ni ne tun ma na ka kuma u fè, jurumu tun tèna sòrò u la. Nka sisan, jo si tè u fè u ka jurumu ko la. 23 Mògò min bè ne koniya, o bè ne Fa fana koniya. 24 Mògò wèrè si ma kèwale minnu kè, ni ne tun ma olu kè u cèma, jurumu tun tèna sòrò u la. Nka sisan, u ye ne ka kèwalew ye, u ye ne koniya ka ne Fa fana koniya. 25 Nka o kèra walisa kuma min sèbènnen bè u ka sariya la, o ka dafa, ko: `U ye ne koniya, sababu t'a la.' 26 «Dèmèbaa bè na, o ye tiɲè Ni ye, min bè bò ne Fa la. Ne na o ci aw ma ka bò ne Fa fè. O Dèmèbaa mana na, a na ne seereya kè. 27 Aw fana na ne seereya kè, katuguni aw kèra ne fè kabini fòlò la.



16

1 «Ne ye o kow suda aw la walisa u mana se, u kana kè aw kunnatiɲèni sababu ye. 2 U na aw gèn ka bò Alabatoso jè la. Waati bè na, mògò minnu bè aw faga, a na kè olu kònò ko u bè baara kè Ala ye. 3 U na o kè katuguni u ma ne Fa dòn, u ma ne dòn. 4 Nka ne ye o fò aw ye walisa ni o waati sera, aw hakili ka jigin a la ko ne tun ye o suda aw la. «Ne ma nin kow fò aw ye kabini fòlò la, katuguni ne tun bè aw fè yan. 5 Sisan ne bè taa ne cibaa ma, aw si ma ne ɲininka ko ne bè taa min? 6 Nka aw ɲènasisira kosèbè, katuguni ne ye o fò aw ye. 7 O bèè n'a ta, ne bè tiɲè fò aw ye ko, a ka fisa aw ma ne ka taa, katuguni ni ne ma taa, Dèmèbaa tèna na aw ma. Nka ni ne taara, ne na o ci aw ma. 8 Ni o nana tuma min na, a na diɲè mògòw ka jurumu jira u la, ani tilennenya ko, ni Ala ka kiri ko. 9 A na u ka jurumu jira u la, katuguni u ma da ne la. 10 A na tilennenya ko jira u la, katuguni ne bè taa ne Fa ma, ani aw tè ne ye tun. 11 A na Ala ka kiri ko jira u la, katuguni kiri tigèra nin diɲè kuntigi kan ka ban. 12 «Fèn caman bè ne fè k'a fò aw ye, nka aw tè se olu kòrò sisan. 13 Ni tiɲè Ni nana tuma min na, o na aw ɲèminè tiɲè sira bèè la. A tèna kuma a yèrè barika la, nka a na min bèè mèn, a na o fò, ani a na ko nataw fò aw ye. 14 A na nòòrò da ne kan, katuguni a na ne taw ta ka olu fò aw ye. 15 Ne Fa ta bèè ye ne ta ye, o de y'a to ne y'a fò ko Ni Senu na ne taw ta ka olu fò aw ye. 16 «Sòòni aw tèna ne ye, o kò sòòni, aw na ne ye tun.» 17 A ka kalanden dòw y'a fò ɲògòn ye ko: «O kòrò ye mun ye? A b'a fò an ye ko, sòòni an tèna a ye, o kò sòòni, an na a ye tun, ani a ko katuguni a bè taa a Fa fè.» 18 U ko: «A bè sòòni min ko fò, o kòrò ye mun ye? A bè kuma min fò, an tè o kòrò dòn.» 19 Yesu y'a dòn ko u tun b'a fè ka a ɲininka, a ko: «Ne y'a fò aw ye ko, sòòni aw tèna ne ye, o kò sòòni, aw na ne ye tun. Aw bè ɲògòn ɲininka o la wa? 20 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Aw na kasi ka kulo, nka diɲè na ɲagali. Aw na ɲènasisi, nka aw ka ɲènasisi na yèlèma ka kè ɲagali ye. 21 Ni muso bè tin na tuma min na, a bè ɲènasisi, katuguni o waati sera, nka ni den bangera tuma min na, a hakili tè to o tòòrò la tun, katuguni a bè ɲagali ko mògò bangera diɲè la. 22 O cogo la, aw fana ɲènasisilen bè sisan, nka ne na aw ye tun, ani aw dusu na ɲagali. Mògò si tèna se ka aw ka ɲagali bò aw kònò. 23 «Ni o don sera tuma min na, aw tèna ne ɲininka foyi la tun. Tiɲè tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Aw mana min deli ne Fa fè ne tògò la, a na o di aw ma. 24 Fo ka na se sisan ma, aw ma foyi deli ne tògò la. A' ye delili kè, aw na sòròli kè, o cogo la aw ka ɲagali na dafa. 25 «Ne ye o kow fò aw ye ntalenw de la, nka waati bè na, ne tèna kuma aw fè ntalenw la tun, nka ne na ne Fa ko fò aw ye k'a jèya. 26 Ni o don sera, aw na ne Fa deli ne tògò la. Ne t'a fò aw ye ko ne na a deli aw ye, 27 k'a masòrò ne Fa yèrè bè aw kanu. A bè aw kanu, katuguni aw ye ne kanu, ani aw dara a la ko ne nana ka bò Ala la. 28 Ne bòra ne Fa la ka na diɲè la. Sisan ne bèna bò diɲè la ka taa ne Fa fè.» 29 A ka kalandenw y'a fò a ye ko: «Sisan kòni, i tè ntalen si fò, nka i bè kuma k'a jèya. 30 An y'a dòn sisan ko i bè fèn bèè dòn, ani i mago t'a la mògò ka i ɲininka. O de y'a to an dara a la ko i nana ka bò Ala la.» 31 Yesu ye u jaabi ko: «Aw ye dannaya kè sisan wa? 32 A filè, waati bè na, o waati sera yèrè, ko aw bèè na jènsèn ka taa aw ka yòròw la, aw na ne to ne kelen na. Nka ne tè ne kelen na, katuguni ne Fa bè ne fè. 33 Ne ye o kow fò aw ye walisa aw ka hèrè sòrò ne fè. Aw na tòòrò sòrò diɲè la, nka a' ye aw ja gèlèya, ne ye se sòrò diɲè kan!»



17

1 O kumaw fòlen kò, Yesu y'a ɲè kòròta san fè k'a fò ko: «Ne Fa, waati sera. Nòòrò da i Denkè kan, walisa i Denkè fana ka nòòrò da i kan, 2 k'a masòrò i ye fanga di a ma Hadamadenw bèè kan, walisa i ye minnu di a ma, a ka ɲènamaya banbali di olu bèè ma. 3 Ɲènamaya banbali ye nin de ye ko, u bè e dòn ko i ye Ala sèbè kelenpe ye, ka Yesu Krisita dòn, i ye o min ci. 4 Ne ye nòòrò da i kan ka ne to dugukolo kan. I ye baara min di ne ma ko ne k'a kè, ne y'o kè k'a dafa. 5 Sisan, ne Fa, nòòrò min tun bè ne kan i fè sani diɲè ka da, o nòòrò da ne kan i yèrè da fè. 6 «I ye mògò minnu di ne ma ka bò diɲè la, ne ye i tògò jira olu la, walisa u ka i dòn. E taw tun don, i ye u di ne ma, u ye i ka kuma mara. 7 Sisan u y'a dòn ko i ye fèn minnu di ne ma, olu bèè bòra e de la, 8 katuguni i ye kuma minnu fò ne ye, ne ye olu bèè fò u ye, u sònna olu ma. U y'a dòn k'a jèya ko ne bòra e de la, u dara a la ko i ye ne ci. 9 «Ne bè i deli olu de ye. Ne tè i deli diɲè ye, nka i ye minnu di ne ma, ne bè i deli olu ye, katuguni olu ye i taw ye. 10 Ne ta bèè ye i ta ye, i ta bèè ye ne ta ye, nòòrò dara ne kan u ko la. 11 Ne tè to diɲè la tun, nka ninnu kòni bè diɲè la, ne bè taa i fè. Ne Fa senuma, i ye tògò min di ne ma, ne ye u mara o barika la, walisa u ka kè kelen ye, i ko e ni ne ye kelen ye cogo min na. 12 Ka ne to u fè, i ye tògò min di ne ma, ne ye u mara o barika la. Ne ye u mara, u si ma halaki, fò halakiden, o kèra walisa Kitabu kuma ka dafa. 13 Nka sisan, ne bè taa i fè, ne bè nin kow fò ka ne to diɲè la fòlò, walisa ne ka ɲagali dafalen ka sòrò u kònò. 14 Ne ye i ka kuma fò u ye, diɲè ye u koniya, katuguni u tè diɲè taw ye, i ko ne tè diɲè ta ye cogo min na. 15 Ne tè i deli ko i ka u bò diɲè la, nka i ka u tanga Sitanè ma. 16 U tè diɲè taw ye i ko ne tè diɲè ta ye cogo min na. 17 U bila i yèrè ye ka u saniya tiɲè sira la. I ka kuma ye tiɲè ye. 18 Ne ye u ci diɲè la, i ko i ye ne ci diɲè la cogo min na. 19 Ne bè ne yèrè bila i ye ka ne saniya u kosòn, walisa u fana ka bila i ye ka saniya tiɲè la. 20 «Ne tè i deli ninnu dama ye. Minnu na da ne la u ka kuma kosòn, ne bè i deli olu fana ye, 21 walisa u bèè ka kè kelen ye, ne Fa, i ko e bè ne la ani ne bè i la cogo min na, u fana ka kè an na, walisa diɲè ka da a la ko i ye ne ci. 22 I ye nòòrò min di ne ma, ne ye o di u ma, walisa u ka kè kelen ye i ko e ni ne ye kelen ye cogo min na. 23 Ne bè u la, i bè ne la, walisa u ka dafa kelenya la, walisa diɲè k'a dòn ko i ye ne ci, ani i ye u kanu i ko i ye ne kanu cogo min na. 24 «Ne Fa, i ye minnu di ne ma, ne bè yòrò min na, ne b'a fè olu fana ka kè ne fè yen, walisa i ye nòòrò min di ne ma, u ka o ye, katuguni i ye ne kanu sani diɲè ka da. 25 Ne Fa tilennen, diɲè ma i dòn, nka ne ye i dòn, ninnu fana y'a dòn ko i ye ne ci. 26 Ne ye i tògò jira u la, walisa u ka i dòn. Ne n'a jira u la tun, walisa i ye ne kanu kanuya min na, o ka kè u la, ani ne fana ka kè u la.»



18

1 Yesu tilalen kò o kumaw la, a ni a ka kalandenw taara ka Sedròn kò tigè. Nakò dò tun bè yen, Yesu ni a ka kalandenw donna o kònò. 2 Juda min tun bèna a don bolo la, o fana tun bè o nakò yòrò dòn, katuguni Yesu ni a ka kalandenw tun delila ka taa yen. 3 O de kosòn Juda taara o nakò la, ani sòròdasikulu ni garadi minnu cilen tun don sarakalasebaaw kuntigiw ni Farisiènw fè. U labènnen tun bè ni kèlèkè minènw ni lanpaw ani kalamòɲònw ye. 4 Ko min bèna kè Yesu la, a yèrè ye o bèè dòn, a taara u kunbèn ka u ɲininka ko: «Aw bè jòni ɲini?» 5 U y'a jaabi ko: «Yesu Nazarètika.» Yesu y'a fò u ye ko: «Ne don.» Juda min b'a don bolo la, o jòlen tun bè u fè. 6 Yesu y'a fò u ye tuma min na ko: «Ne don,» u seginna kòfè ka bi duguma. 7 Yesu ye u ɲininka ko kura ko: «Aw bè jòni ɲini?» U y'a jaabi ko: «Yesu Nazarètika.» 8 Yesu ye u jaabi ko: «Ne y'a fò aw ye ko ne don. Ni aw bè ne ɲini, a' y'a to ninnu ka taa.» 9 O kèra walisa o kuma ka dafa, a tun ye min fò ko: «Ne Fa, i ye minnu di ne ma, olu si ma tunun ne bolo.» 10 Npan dò tun bè Simòn Pierè fè, o y'o foosi ka sarakalasebaaw kuntigi ka jònkè kinin fè tulo caron. (O jònkè tògò ko Malkus.) 11 Nka Yesu y'a fò Pierè ye ko: «I ka npan don a tan la. Ne Fa ye tòòrò jifilen min di ne ma, ne man kan ka minni kè o la wa?» 12 O tuma la sòròdasikulu ni u ka kuntigi ani Yahutuw ka garadiw ye Yesu minè k'a siri. 13 U taara n'a ye Anè fè fòlò. Kayifè min tun ye sarakalasebaaw kuntigi ye o san na, Anè tun ye o birankè ye. 14 Ayiwa Kayifè min tun ye Yahutuw laadi ko: «A ka fisa cè kelen ka sa mògòw bèè nò na,» o Kayifè tun don. 15 Simòn Pierè ni Yesu ka kalanden dò wèrè tugulen tun bè Yesu nòfè. O kalanden tun ye sarakalasebaaw kuntigi dònbaa ye. Yesu donna sarakalasebaaw kuntigi ka du kònò tuma min na, ale fana donna. 16 Nka Pierè jòlen tora kènèma donda kèrè fè. Kalanden min tun ye sarakalasebaaw kuntigi dònbaa ye, o bòra. Muso min tun bè da kòlòsi, a kumana o fè ka Pierè ladon. 17 Baarakèmuso min tun bè da kòlòsi, o y'a fò Pierè ye ko: «E fana tè nin cè ka kalanden dò ye wa?» A y'a jaabi ko: «Ayi, ne tè o ye.» 18 Nènè tun bè, o de kosòn baaradenw ni garadiw tun ye tasuma mana ni finfin ye, u jòlen tun bè o kòrò ka u laja. Pierè fana jòlen tun bè u kèrè fè k'i laja. 19 Sarakalasebaaw kuntigi ye Yesu ɲininka a ka kalandenw ni a ka kalan ko la. 20 Yesu y'a jaabi ko: «Ne kumana diɲè bèè ɲè na kènè kan. Tuma bèè ne ye mògòw kalan Alabatosow ani Alabatosoba kònò, Yahutuw bèè bè lajè yòrò minnu na. Ne ma foyi fò dogo la. 21 Mun y'a to i bè ne ɲininka? Minnu ye ne lamèn, olu ɲininka ne ka fòlenw la. Ne ye min fò, olu bè o dòn.» 22 Yesu ye o kumaw fò tuma min na, garadiw la kelen min jòlen tun bè a kèrè fè, o ye tègè ci a ɲè kan k'a fò ko: «I bè sarakalasebaaw kuntigi jaabi ten wa?» 23 Yesu y'a jaabi ko: «Ni ne ye kuma jugu fò, o kuma jugu seereya kè, nka ni ne ye kuma ɲuman fò, mun y'a to i bè ne gosi?» 24 O tuma la Anè ye Yesu sirilen bila ka taa sarakalasebaaw kuntigi Kayifè fè. 25 O waati la Simòn Pierè jòlen tun bè yen k'i laja. U y'a ɲininka ko: «E fana tè nin cè ka kalanden dò ye wa?» Nka Pierè y'i dalacè a la ko: «Ayi, ne tè o ye.» 26 Pierè ye cè min tulo caron, o balimakè tun ye sarakalasebaaw kuntigi ka baaraden dò ye, o y'a fò Pierè ye ko: «Ne ma i ye a fè nakò la wa?» 27 Nka Pierè y'i dalacè a la ko kura, o yòrònin bèè, donon kasira. 28 O kò, u taara ni Yesu ye ka bò Kayifè ka so, ka taa gòfèrènèrè ka so. Sògòma da tun don. Nka Yahutuw ma don gòfèrènèrè ka so kònò, walisa u nògòbali ka se ka Tèmènkan seli dumuni kè. 29 O de kosòn gòfèrènèrè Pilate bòra ka taa u yòrò. A y'u ɲininka ko: «Aw bè nin cè sendon mun kosòn?» 30 U y'a jaabi ko: «Ni nin cè tun tè kojugukèla ye, an tun tèna a don i bolo.» 31 Pilate y'a fò u ye ko: «Aw yèrèw k'a ta ka kiri tigè a kan ka kèɲè ni aw ka sariya ye.» Yahutuw y'a jaabi ko: «A ma daga an ye ka mògò si faga.» 32 O kèra walisa Yesu tun ye kuma min fò k'a saya cogo jira, o ka dafa. 33 O tuma la Pilate donna so kònò ka Yesu wele k'a ɲininka ko: «I ye Yahutuw ka masakè ye wa?» 34 Yesu y'a jaabi ko: «I bè o fò i yèrè ma wa, wala dò wèrèw y'a fò i ye ne ko la?» 35 Pilate y'a jaabi ko: «Ne ye Yahutu ye wa? I yèrè ka siya mògòw ani sarakalasebaaw kuntigiw de ye i don ne bolo. I ye mun kè sa?» 36 Yesu y'a jaabi ko: «Ne ka masaya tè nin diɲè ta ye. Ni ne ka masaya tun ye nin diɲè ta ye, ne ka baarakèlaw tun na kèlè kè walisa ne kana don Yahutuw bolo, nka sisan, ne ka masaya tè nin diɲè ta ye.» 37 Pilate y'a fò a ye ko: «Ayiwa, i ye masakè ye wa?» Yesu y'a jaabi ko: «Ne ye masakè ye. Ne bange kun ani ne nakun diɲè la, o ye tiɲè seereya kèli de ye. Mògò o mògò ye tiɲè ta ye, o bè ne ka kuma lamèn.» 38 Pilate y'a fò a ye ko: «Tiɲè ye mun ye?» O kumaw fòlen kò, Pilate bòra ko kura ka taa Yuhutuw yòrò, k'a fò u ye ko: «Ne ma jalaki yòrò si ye nin cè la. 39 Nka ka kèɲè ni aw ka laada ye, ne bè kasolamògò kelen bila Tèmènkan seli waati la san o san. Aw b'a fè ne ka Yahutuw ka masakè bila wa?» 40 O tuma la u pèrènna ko kura ko: «Ayi, nin cè tè! Barabasi de ka bila.» K'a sòrò Barabasi tun ye binkannikèla de ye.



19

1 O tuma la Pilate ko u ka Yesu minè k'a gosi ni gèɲè ye. 2 Sòròdasiw ye èòni dèfè ka o kè jalamugu ye k'a don Yesu kun na, ka lomaasa fini don a kan na. 3 U gèrèla a la k'a fò a ye ko: «I ni sè, Yahutuw ka masakè!» U ye u tègèw ci a tulo kòrò. 4 Pilate bòra ko kura k'a fò jama ye ko: «A filè, ne n'a labò aw ye kènèma, walisa aw k'a dòn ko ne ma jalaki yòrò si ye nin cè la.» 5 Yesu bòra kènèma, èòni melekelen tun bè a kun na, lomaasa fini tun b'a kan na. Pilate y'a fò u ye ko: «O cè filè!» 6 Sarakalasebaaw kuntigiw ni garadiw y'a ye tuma min na, u pèrènna ko: «A gengen jiri la! A gengen jiri la!» Pilate y'a fò u ye ko: «Aw yèrèw k'a ta k'a gengen jiri la, katuguni ne ma jalaki yòrò si ye a la.» 7 Yahutuw y'a jaabi ko: «Sariya dò bè an fè, ka kèɲè ni o sariya ye, a ka kan ka faga, katuguni a y'a fò ko ale ye Ala Denkè ye.» 8 Pilate y'o mèn tuma min na, a siranna ka tèmèn fòlò kan. 9 A donna so kònò ko kura ka Yesu ɲininka ko: «I bòra min?» Nka Yesu m'a jaabi. 10 O tuma la Pilate y'a fò a ye ko: «I tè kuma ne fè wa? I m'a dòn ko se bè ne ye ka i bila, ani se bè ne ye ka i gengen jiri la wa?» 11 Yesu y'a jaabi ko: «Se si tè i ye ne kan, fò ni Ala ye min di i ma ka bò san fè. O de y'a to min ye ne don i bolo, o ka jurumu ka bon i ta ye.» 12 Kabini o tuma la, Pilate tun bè cogo ɲini ka Yesu bila, nka Yahutuw pèrènna ko: «N'i ye nin cè bila, i tè Romè masakè terikè ye. Mògò o mògò b'a yèrè kè masakè ye, o ye Romè masakè jugu de ye!» 13 Pilate y'o mèn tuma min na, a ye Yesu labò kènèma. A y'i sigi kiritigè yòrò la min tògò ko Pave, o kòrò, Yòrò dilalen, (heburukan na, a tògò ko Gabata). 14 O kèra Tèmènkan seli ɲèsigi don na, tilegan fè. Pilate y'a fò Yahutuw ye ko: «Aw ka masakè filè!» 15 U pèrènna ko: «A bò yan! A bò yan! A gengen jiri la!» Pilate y'a fò u ye ko: «Ne ka aw ka masakè gengen jiri la wa?» Sarakalasebaaw kuntigiw y'a jaabi ko: «Masakè wèrè tè an fè Romè masakè kò.» 16 O tuma la Pilate ye Yesu don u bolo, a ka gengen jiri la. U ye Yesu minè ka taa n'a ye. 17 Yesu y'a gengenjiri ta ka bò dugu kònò ka taa yòrò dò la, o tògò ko Kunkolo yòrò, (heburukan na, a tògò ko Golgota). 18 Sòròdasiw ye Yesu gengen jiri la o yòrò la, ani mògò fila wèrèw, kelen tun bè Yesu kèrè la, kelen tun bè a kèrè dò la, Yesu tun bè u cèmancè la. 19 Pilate ye sèbènni dò kè k'a nòrò Yesu gengenjiri la. Min tun sèbènna a kan, o filè nin ye: «Yesu Nazarètika, Yahutuw ka masakè.» 20 Yahutuw caman ye o sèbèn kalan, katuguni u ye Yesu gengen jiri la yòrò min na, o yòrò tun ka surun dugu la, o sèbèn tun kèra heburukan na ani Romèkan na ani grèkikan na. 21 Yahutuw ka sarakalasebaaw kuntigiw y'a fò Pilate ye ko: «I kana a sèbèn ko: `Yahutuw ka masakè,' nka i k'a sèbèn ko, `A ko ale ye Yahutuw ka masakè ye.' » 22 Pilate ye u jaabi ko: «Ne ye min sèbèn, o sèbènna ka ban.» 23 Sòròdasiw ye Yesu gengen jiri la minkè, u ye a ka finiw ta ka u tila naani ye, sòròdasi kelen, tila kelen. U y'a ka forokiya ta, kalasira tun tè o la, nka a dara ka kè kònò kelen ye k'a daminè san fè fo ka se duguma. 24 Sòròdasiw y'a fò ɲògòn ye ko: «An kana o forokiya fara, nka an ka kala da a kan ka a sòròbaa dòn.» O kèra walisa Kitabu kuma ka dafa min y'a fò ko: «U ye ne ka finiw tila u cè, ka kala da ne ka dulòki kan.» Sòròdasiw de ye o kow kè. 25 Yesu ba ni a ba balimamuso ani Klopasi muso Mariyama ni Magadala Mariyama, olu jòlen tun bè Yesu gengenjiri da fè. 26 Yesu ye a ba ye ani a tun bè kalanden min kanu, a ye o fana jòlen ye a ba kèrè fè. A y'a fò a ba ye ko: «Muso, i denkè filè.» 27 O kò, a y'a fò o kalanden ye ko: «I ba filè.» Kabini o tuma la, o kalanden taara ni Yesu ba ye a yèrè ka so. 28 O kò, Yesu y'a dòn ko fènw bèè kèra ka dafa tuma min na, a ko: «Minnògò bè ne la.» A y'o fò walisa Kitabu kuma ka dafa. 29 Minèn dò tun bè yen, o falen tun bè diwèn kumu la. Sòròdasiw ye fu dò su o diwèn kumu la k'a siri hisopè jiribolo kun na, k'a da Yesu da la. 30 Yesu ye diwèn kumu sòrò tuma min na, a ko: «A dafara!» O kò, a y'a kun majigin k'a ni bila. 31 Tèmènkan seli ɲèsigi don tun don. Yahutuw tun t'a fè mògòw suw ka to gengenjiriw la ka lafiɲè don kè, katuguni o lafiɲè don tun ye donba ye. O de kosòn u ye Pilate deli ko mògò gengennenw senkalaw ka kari, u suw ka bò jiriw la. 32 Sòròdasiw sera Yesu gengenɲògòn dò ma fòlò, ka o senkalaw kari, o kò, ka se dò fana ma, ka o taw kari. 33 U sera Yesu ma tuma min na, u y'a ye ko a sara ka ban, o de kosòn u ma ale senkalaw kari. 34 Nka sòròdasiw la kelen y'a kèrè sògò ni tama ye, o yòrònin bèè joli ni ji bòra. 35 Min y'a ye, o yèrè ye seereya kè, a ka seereya ye tiɲè ye. O y'a dòn ko a bè tiɲè fò, walisa aw fana ka dannaya kè. 36 O kow kèra ten walisa Kitabu kuma ka dafa ko: «A kolo si tèna kari.» 37 Kitabu kuma wèrè b'a fò ko: «U ye min sògò, u ɲèw na da o kan.» 38 O kò, Arimate Yusufu ye Pilate deli ko a bè Yesu su ta. (Yusufu tun ye Yesu ka kalanden dò ye, nka a y'o ko dogo Yahutuw ɲèsiran kosòn.) Pilate sònna. Yusufu taara ka Yesu su ta. 39 Nikodèmè min tun taara Yesu sègèrè don dò su fè, o fana nana ni mirè ni aloès tulu suma duman kolonsolen kilo bisaba ɲògòn ye. 40 O mògò fila ye Yesu su ta ka lenfu fini meleke a la, ka o tulu suma dumanw kè a la, ka kèɲè ni Yahutuw ka sudon cogo ye. 41 Yesu gengenna jiri la yòrò min na, nakò dò tun bè yen, kaburu kura dò tun bè o nakò kònò, mògò si su tun ma don o kònò fòlò. 42 U ye Yesu su don yen, k'a masòrò Yahutuw ka lafiɲè don ɲèsigi don tun don, o kaburu tun ka surun yen na.



20

1 Dògòkun don fòlò sògòma da joona fè, k'a sòrò kènè ma tigè, Magadala Mariyama taara kaburu la. A y'a ye ko kabakurun bòlen tun bè kaburu da la. 2 A bolila ka taa Simòn Pierè fè ani Yesu tun bè kalanden min kanu, k'a fò olu ye ko: «U ye Matigi bò kaburu kònò, an m'a bila yòrò dòn u fè.» 3 Pierè ani o kalanden ye sira minè ka taa kaburu la. 4 U fila bèè tun bè boli ɲògòn fè, nka o kalanden bolila ka Pierè dan, a fòlò sera kaburu la. 5 A y'i biri k'a filè, a ye lenfu finiw dalen ye duguma, nka a ma don. 6 Simòn Pierè min tugulen tun bè a kò, o selen, o donna kaburu kònò. A ye lenfu finiw dalen ye duguma, 7 ani kunnasiri min tun bè Yesu kun na. Kunnasiri ani lenfu fini tun tè ɲògòn na, nka kunnasiri kurulen tun bè ka bila a dan na. 8 O tuma la, kalanden min fòlò tun sera kaburu la, o fana donna. A ye o fènw ye ka dannaya kè. 9 (O y'a sòrò kalandenw tun ma Kitabu kuma dòn fòlò, min b'a fò ko Yesu ka kan ka kunun ka bò suw cèma.) 10 O kò, o kalandenw kòseginna u ka so. 11 Mariyama kòni jòlen tun bè kaburu da fè kènèma, a tun bè kasi. K'a to kasi la, a y'i biri ka kaburu kònò lajè. 12 A ye mèlèkè finijètigi fila ye. Yesu su tun dara yòrò min na, u sigilen tun bè yen, kelen tun bè a kun yanfan fè, dò tun bè a sen yanfan fè. 13 Mèlèkèw ye Mariyama ɲininka ko: «Muso, mun na i bè kasi?» A y'u jaabi ko: «U ye ne Matigi ta, ne m'a bila yòrò dòn u fè.» 14 O kumaw fòlen kò, a y'i yèlèma k'a kò filè, a ye Yesu jòlen ye yen, nka a tun m'a dòn ko Yesu don. 15 Yesu y'a ɲininka ko: «Muso, mun na i bè kasi? I bè jòn ɲini?» A tun bè Mariyama kònò ko nakòtigi don, o de kosòn a y'a fò a ye ko: «Cèmògò, ni e de y'a ta, i k'a bila yòrò fò ne ye, ne na taa k'a ta.» 16 Yesu ko: «Mariyama!» Mariyama y'i yèlèma a fan fè k'a fò a ye heburukan na ko: «Raboni!» (O kòrò, Karamògò.) 17 Yesu y'a fò a ye ko: «Ne bila fòlò, katuguni ne ma yèlèn ka taa ne Fa yòrò fòlò. Nka taa ne balimaw yòrò k'a fò u ye ko ne bè yèlèn ka taa ne Fa ni aw Fa fè, ka taa ne ka Ala ni aw ka Ala fè.» 18 Magadala Mariyama taara k'a fò kalandenw ye ko a ye Matigi ye. Yesu ye min fò a ye, a ye o lakali u ye. 19 O don yèrè, dògòkun don fòlò wula da fè, kalandenw lajèlen tun bè so dò kònò ka so daw sògò Yahutuw ɲèsiran kosòn. Yesu nana k'i jò u cèma k'a fò u ye ko: «Hèrè ka kè aw ye!» 20 O fòlen kò, a y'a tègèw ni a kèrè jira u la. Kalandenw ye Yesu ye minkè, u ɲagalila kosèbè. 21 Yesu y'a fò u ye ko kura ko: «Hèrè ka kè aw ye! Ne Fa ye ne ci cogo min na, ne fana bè aw ci ten dè.» 22 O kumaw fòlen kò, a y'a da fiɲè kè u kan k'a fò u ye ko: «A' ye Ni Senu minè! 23 Aw mana mògò o mògò ka jurumuw yafa a ma, o na yafali sòrò. Ni aw ma sòn ka minnu ka jurumuw yafa u ma, olu tèna yafali sòrò.» 24 O y'a sòrò Tòma min bè wele Filanin, ni Yesu ka kalanden tan ni fila la kelen tun don, o tun tè u fè yen Yesu na tuma la. 25 Kalanden tòw y'a fò Tòma ye ko: «An ye Matigi ye!» Nka Tòma y'u jaabi ko: «Ni ne ma gengen nègèw nò ye a tègèw la, ka ne bolonkòni don o nègèw nò la, ka ne bolo da a kèrè la, ne tèna dannaya kè fewu.» 26 O don kunɲògòn, Yesu ka kalandenw lajèlen tun bè so kònò ko kura, Tòma tun bè u fè yen. So daw sògòlen tun don, nka Yesu nana k'i jò u cèma k'a fò ko: «Hèrè ka kè aw ye!» 27 O kò, a y'a fò Tòma ye ko: «I bolonkòni don yan ka ne tègèw filè, i bolo mòònòbò k'a da ne kèrè la. I ka fara dannabaliya la ka dannaya kè.» 28 Tòma y'a jaabi ko: «Ne Matigi ni ne ka Ala!» 29 Yesu y'a fò a ye ko: «I ye ne ye, o de kosòn i ye dannaya kè wa? Minnu bè dannaya kè k'a sòrò u ma ne ye, olu ye dubadenw ye!» 30 Yesu ye taamashyèn caman wèrèw kè a ka kalandenw ɲè na minnu ma sèbèn nin kitabu kònò. 31 Nka nin kow sèbènna walisa aw ka da a la ko Yesu ye Krisita ye, Ala Denkè, ani walisa aw ka ɲènamaya sòrò ale tògò la o dannaya fè.



21

1 O kò, Yesu y'i jira a ka kalandenw la ko kura, o kèra Tibèriyade ba da la. A y'i jira nin cogo la. 2 Simòn Pierè ni Tòma min bè wele Filanin, ani Natanaèl ka bò Galile Kana ani Zebede denkèw, ani Yesu ka kalanden fila wèrèw, olu tun bè ɲògòn fè. 3 Simòn Pierè y'a fò tòw ye ko: «Ne bè taa mònni kè.» U y'a fò a ye ko: «An fana bè taa i fè.» O tuma la u wulila ka taa ka don kurun kònò. U ma foyi minè o su fè. 4 Dugujè da fè, Yesu jòlen tun bè ba da la, nka kalandenw tun m'a dòn ko Yesu don. 5 Yesu y'a fò u ye ko: «Denmisènw, aw ye jègè sòrò wa?» U y'a jaabi ko: «Ayi.» 6 A y'a fò u ye ko: «A' ye jò fili kurun kinin yanfan fè, aw na dò sòrò.» U ye jò fili, jò fara jègè la fo u ma se ka a sama ka bò ji la. 7 O tuma la Yesu tun bè kalanden min kanu, o y'a fò Pierè ye ko: «Matigi don!» Simòn Pierè y'a mèn tuma min na ko Matigi don, a y'a ka dulòki don k'a cèsiri, katuguni a tun ye a ka finiw bò, a ye i fili ji la. 8 Kalanden tòw nana kurun kònò. Jò min falen tun bè jègè la, u tun bè o sama. O yòrò tun man jan dankan na, mètèrè kèmè ɲògòn tun don. 9 U sera dankan na tuma min na, u ye takami ye yen ka jègè dalen ye a kan ani nbuuru dò. 10 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye na ni aw ka jègè minèlen dòw ye.» 11 Simòn Pierè donna kurun kònò ka jò sama ka taa gele kan, o falen tun bè jègè kunbabaw la, u bèè lajèlen kèra jègè kèmè ni biduuru ni saba ye. Jègè n'a caya bèè, jò ma fara. 12 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye na dumuni kè.» Kalanden si ma se k'a ɲininka ko: «I ye jòn ye?» katuguni u y'a dòn ko Matigi don. 13 Yesu gèrèla ka nbuuru ta k'a di u ma, ka jègè fana di u ma. 14 Nin tun ye Yesu jirali siɲè sabanan de ye a ka kalandenw la, a kununlen kò ka bò suw cèma. 15 Dumuni kèlen kò, Yesu y'a fò Simòn Pierè ye ko: «Yuhana denkè Simòn, ne kanuya bè i kònò ka tèmèn ninnu kan wa?» A ko: «Owò, Matigi, i y'a dòn ko ne b'i kanu.» Yesu y'a fò a ye ko: «Dumuni di ne ka sagadenw ma.» 16 A y'a fò a ye a siɲè filanan la ko: «Yuhana denkè Simòn, i bè ne kanu wa?» Pierè y'a jaabi ko: «Owò, Matigi, i y'a dòn ko ne b'i kanu.» Yesu y'a fò a ye ko: «Ne ka sagaw kòlòsi.» 17 Yesu y'a fò a ye a siɲè sabanan la ko: «Yuhana denkè Simòn, i bè ne kanu wa?» Pierè ɲènasisira katuguni Yesu y'a ɲininka a siɲè sabanan la yala ni a b'a kanu. A y'a jaabi ko: «Matigi, i bè fèn bèè dòn, i b'a dòn ko ne b'i kanu!» Yesu y'a fò a ye ko: «Dumuni di ne ka sagaw ma. 18 Tiɲè tiɲè la ne b'a fò i ye ko: K'i to denmisènya la, i yèrè tun bè i cèsiri ka taa i sagola yòròw la, nka n'i kòròla tuma min na, i na i bolo kòròta, mògò wèrè na i cèsiri ka taa n'i ye i goyaɲe yòrò la.» 19 (Pierè na sa cogo min na ka nòòrò da Ala kan, Yesu tun bè o jira o kumaw de fè.) O kò, Yesu y'a fò a ye ko: «Tugu ne nòfè!» 20 Pierè y'i yèlèma, Yesu tun bè kalanden min kanu, a ye o natò ye u kòfè, o kalanden tun y'i jèngè Yesu fan fè suròfana dun tuma la k'a ɲininka ko: «Matigi, min bèna i don bolo la, jòni don?» 21 Pierè ye o kalanden ye k'a fò Yesu ye ko: «Matigi, nin dun, mun bèna kè o la?» 22 Yesu y'a jaabi ko: «Ni ne b'a fè a ɲènama ka to fo ne ka na tun, i ka mun bè o la? E kòni ka tugu ne nòfè.» 23 O de y'a to o kuma jènsènna balimaw cèma ko o kalanden tèna sa. O bèè n'a ta, Yesu m'a fò Pierè ye ko a tèna sa, nka a y'a fò ko: «Ni ne b'a fè a ɲènama ka to fo ne ka na tun, i ka mun bè o la?» 24 O kalanden bè o kow seereya kè, a ye u sèbèn, an y'a dòn ko a ka seereya ye tiɲè de ye. 25 Yesu ye ko caman wèrèw kè. Ni u bèè kelen-kelen tun sèbènna, a bè ne kònò ko o kitabu sèbènnenw tun tèna kun diɲè yèrè la.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE