Jakobu1 Baruwa ii ila kwangu mimi Jakobu. Mimi ni muhumiki wa Mulungu na pia ni muhumiki wa Bwana Jesu Masihi. Baruwa ii ninayandhikira ninwi at'u a mbari kumi na mbiri za Kiyahudi muriomukuluhira Jesu, na muriotsamuka kila hat'u. Vidze k'amuna ut'u? 2 Bai ndugu zangu kuna wakathi mundakirira mateso ga kumujeza. Vikara mundihokirira maut'u gago, h'aya be hendani raha. 3 Mana mujezwaho na mukienderera kukuluhira, mundakaza kupata nguvu za kuvumirira mateso. 4 Kuvumirira kuku nakuenderere kwenda thu, ili mwishowe mudime kukumala kahi za maut'u ga Mulungu, na mukale at'u mario kamili na masiotsowa kit'u. 5 Vikara chamba hana mut'u yoyosi ariye anatsowa ulachu wa kimulungu, naamuvoye ye Mulungu naye andamup'a ulachu uwo. Mulungu akimup'a mut'u kit'u, nikumup'a kwa unji, hasiho kumuchemera. 6 Ela bai, chamba mut'u iye anamuvoya Mulungu kit'u, naakuluhire, asikale na mioyo miri akaamba, "K'anji ndap'ewa, k'anji sindap'ewa." Mana mut'u wa mioyo miri k'ana musimamo bule, adzahalana na maimbi gafuswago ni lupeho. 7 Na mut'u dza iye asione kukala akimuvoya Bwana, andap'ewa kit'u. 8 Mana iye siku zosi ana mairi-mairi, rero a vino machero a virya. 9 Vikara ndugu yoyosi ariye ni masikini, anulwaho anav̱irya ahende raha. 10 H'aya, yuyahu ndugu ariye ni thajiri, wakathi andihotharamushwa, naahende raha pia, mana iye a here maluwa. Maluwa nikung'ala-ng'ala gonya gakabagarika gosi, iye naye maishage ni mafuti. 11 Dzuwa ni kuaka rikalaga zo ngala, na uwo udzowe ukagoma na zikabagarika. H'aya thajiri naye andakala mwenye a kahi za pirikapirika za kwakwe ahende kuona kifwa thiki kare. 12 Mut'u akiriraho mateso ga kumujeza, na agashinde, bai mut'u iye andahaswa. Andahaswa kwa kukala andihogonya kujezwa andapata iryahu zawadi ya uzima wa kare na kare, iriyo Mulungu wailaga kuap'a aryahu mamuhendzao. 13 Vikara mut'u akijezwa, asiambe kukala anajezwa ni Mulungu, mana Mulungu k'ajezwa, na k'ajeza mut'u. 14 Kimujezacho mut'u ni th'amaaze mwenye. 15 Th'amaa iyo ikienderera nikuzhala dambi. Na dambi iyo ikikumala nikuzhala kifwa. 16 Ndugu zangu ahendzwi, musikengwe! 17 Vigerwa zhosi vidzo na zawadi zosini zisizo kaila, vilaa kwa Baba Mulungu. Mulungu ndiye ariyeumba milangaza yosi ya ko dzulu mulunguni, naye k'agaluka-galuka here kivurivuri kihendazho. 18 Bai iye Mulungu wahuhendya huzhalwe lusha kukirira kwa ro neno ra ujeri ili kahi za zho zhumbezhe zhosi arizhoviumba, be siswi fukale a kwandza. 19 Vikara manyani vivi ndugu zangu ahendzwi! Mut'u asikale muharaka wa kunena kit'u, ela naakale muharaka wa kusirikiza thu. Pia mut'u asikale muharaka wa kutsukirwa. 20 Mana mut'u wa vitsukizi k'adima kuishi maisha ga kimulungu here ahendzazho ye Mulungu mwenye. 21 Kwa vizho bai, tokani na ukolo wosi, na garyahu mazowera mai mugariche. Riryahu neno ra Mulungu ambaro iye Mulungu warika kahi za mioyo yenu, rikubalini kwa kudzitsereza. Mana neno ra Mulungu ndiro ridimaro kumwakola ninwi. 22 Musikale at'u a kusirikiza neno ra Mulungu thu na kuno k'amurithuwa. Mukihenda vizho mundakala munadzikenga enye. Ela hendani here ro neno ra Mulungu riambazho. 23 Mut'u asirikizaye neno ra Mulungu, gonya akauka na gakwe, be adzahalana na mut'u adzilolaye na kilolo. 24 Agonyaho kudzilola iye ni kuuka na kuthuwa shuhulize, naye nikusahau kare zho adzizhodzona mo kiloloni. 25 Ela mut'u ailolayet'o yo sheria ya Mulungu idimayo kuahenda at'u makakala huru, na akale k'asirikiza gonya akauka na gakwe, ela anasirikiza na kuithuwat'o, bai mut'u iye andahaswa ni Mulungu kahi za kila kit'u andichohenda. 26 Mut'u adziambaye kukala ana dini na kuno ko k'azulia kanwake kasinene mai, mut'u iye anadzikenga na iyo diniye baha kihuhu. 27 Dini isiyo na kaila hedu nyenye yoyosi kwa Mulungu Baba, ni ii: Kuaviza ana k'iya na anaache magungu kahi za go mashaka gao. Hiri, ni kudziika kure na maut'u ga urumwengu. Jakobu 2 1 Ndugu zangu, musikale at'u murio munamukuluhira Jesu Masihi ariye ni Bwana wehu wa nguma, na kuno ko muna ubaguzi. 2 Kwa mufano kuhende siku kudze at'u airi kahi za muthunganano wenu. Mumwenga akale ni thajiri, adzavala p'ehe za dhahabu na nguwo za gali jeri-jeri, ye mungine ye akale ni masikini, adzavala matharutharu. 3 Vikara muive-ive na yuyahu adziyevalat'o, mumwihe mukamup'e kihi kidzo. Ye masikini ye mumwambe, "We, be si baha ukaima kare haho," hedu mumwambe, "keresi kare ho ts'i we." 4 Bai mukihenda vizho mundakala mudzaagazha kare o at'u kwa kuabagua na mundakala mu majaji enye malengo mai. 5 Sirikizani bai, ndugu zangu ahendzwi! Mulungu waatsagula aryahu at'u mario manaonewa kukala ni masikini haha dhuniani, makale mathajiri kahi za kukuluhira. Kidza waatsagula ili mangire kahi za uryahu uthawaliwe ariwoulaga kwa aryahu mamuhendzao. 6 Ela nwi vivi, munaadharau masikini. H'aya, samba o mathajiri ndio mamukeresizao mino! Zho mbai, samba o ndio mamusukumao kotini? 7 Ao vizho ndo mario mananena kufuru dzulu za riryahu dzina ra ishima ririro munaihirwa. 8 Bai mukiithuwa ii sheria bomu iriyo kahi za Maoro, iambayo, "Muhendze mwandziyo here udzihendzazho mwenye," mundakala munahenda kit'u kiricho ni karakara. 9 Ela chamba mundabaguana, h'aya be mumanye munahenda dambi na yo sheria idzamugwira na makosa. 10 Mut'u hatha akabanda sheria mwenga yenye, kidza yu karakara na mut'u adziyezibanda zosi. 11 Mana iye ariyeamba, "Usizinge," ndiye ariyeamba, "Usalage." Vikara kwa mufano ukale k'uzinga, ela ko unalaga at'u, undakala u mut'u uriye unabanda sheria. 12 Chamba munanena hedu munahenda ut'u, vihendeni kuno mukimanya kukala iryahu sheria ilazhayo uhuru ndo indiyomuhukumu. 13 Kwani yuyahu mut'u asiye mbazi na mut'u, iye naye andahukumiwa hasiho kuonerwa mbazi. Bai mbazi na hukumu, kishindacho mwandziwe ni mbazi. 14 Vikara ndugu zangu, mut'u akidziamba anamukuluhira Mulungu, ela k'aahendera at'u mahendo madzo, ro kuluhirore k'arifwaha kit'u. Kwani zho kare vinadima kumwakola zho? 15 Kwa mufano hakale hana ndugu ariye ana wira wa nguwo na hatha chakurya chenye kwakwe ni cha thabu-thabu. 16 Mut'u ye k'andamwaviza bule, hatha athuwe kumuricha vizho ahende kumwamba, "Mut'u uwe be enda na dheri, kavale nguwo za p'eho na urye tha wakuhe." H'aya vikara zho be vina mana yani? 17 Kwa vizho mut'u adziambaye anamukuluhira Mulungu, ela ko k'ana rorosi ridzo ahenderaro mut'u, kuluhirore k'arifwaha kit'u. 18 Ela mungine ye anadima kuamba, "Uwe, una kuluhiro, mino mi nina mahendo madzo." K'avina ut'u. Nanyesa viryahu udimazho kumukuluhira Mulungu bila mahendo madzo, nami nindakwanyesa viryahu nirizho ninamukuluhira Mulungu kwa mahendo gangu madzo. 19 Unaamba kukala unaamini kuna Mulungu mumwenga thu, ni karakara, ela o p'ep'o nao manaviamini vizho, na si kuviamini thu, ao hatha nikuthethema kamare. 20 H'aya, we ndiya, amba unamala kwanyeswa, kukala kumukuluhira Mulungu hasiho vihendo ni karakara na kihuhu. Ngoja nikwanyese. 21 Mukare wehu Burahemu k'akathalirwe kukala ni muhachi ni Mulungu kala si zho zha kukala wamuhala Isaka, mwanawe na akimulaza dzulu za kijaja amwamboze here sadaka. 22 Bai fukimulola yuyu Burahemu funaona kukala mahendoge na kuluhirore zhosi zhere vi hamwenga. Kwa ut'u wa vizho arizhohenda, kuko kukuluhirakwe kukikamilika. 23 Garyahu Maoro gaambago, "Burahemu wamukuluhira Mulungu, na kwa ut'u uwo Mulungu akimuhendya muhachi," gakithimira. Bai Burahemu akiifwa musena wa Mulungu. 24 Munaona vikara, mut'u athalwa muhachi kwa garyahu ahendago, si kumukuluhira Mulungu thu h'akeye. 25 Mufano mungine ni uryahu wa Rahabu. Rahabu were ni malaya, ela akithalwa kukala ni muhachi kwa kukala waap'a ndazi aryahu apelelezi a Kiyahudi, badaye akiagwiza ngira nyingine yenye. 26 Bai mwiri wa mut'u hasiho roho, ni kukala udzafwa, na vizho pia kuluhiro ra mut'u chamba k'arina mahendo madzo nikukala ridzafwa. Jakobu 3 1 Ndugu zangu, alimu k'amav̱irya kukala anji bule, mana wakathi Mulungu andihokala anahukumu at'u, iyo hukumu ya siswi alimu indakala k'ali kuriko ya at'u angine. 2 K'akuna mut'u ariye iye k'adima kuhenda kosa. Mut'u ariye chamba ananena k'adima kuhereza ludhimi na akanena kosa, be mut'u iye a kamili na anadima kudzizulia na chochosi. 3 Chamba funahendza farasi athuwe zho fuhendzazho, nifumufunge chuma ko kwa kanwa, naye funadima kumugaluza kuku na kuku here fuhendzazho. 4 H'aya, mufano mungine ni wa zhombo zha madzini. Zhombo zha madzini ni vibomu sana na nikuhirikwa ni lupeho lukali. Ela chamba ye dhereva anahendza chende upande fulani, nikuhumira kasukani kathithe kenye na kikenda kuko ahendzako chende. 5 Vikara vizho ndizho virizho lo ludhimi. Ludhimi ni kalungo kathithe sana ukihalanisha na wo mwiri wosi wa mudamu, ela bai lunadzionya na maut'u manji ga kwangalaza. Lola kamare, ts'ets'e mwenga yenye ya moho be inadima kugwiza ts'andzala bomu na ikaocha tsaka zima. 6 Bai lo ludhimi nalo ni here ts'ets'e ya moho, lu thele maut'u manji mai na nikumuhendya mut'u akanongeka-nongeka kamare. Ludhimi nikugwiza moho na kunonga-nonga maut'u manji ga mudamu. Nalo lupata uwo moho uwo kula Jehanamu. 7 Nyama osini, hariho a tsakani, a kubururuka, a kuhambala na makalao madzini, nikufugwa ni mudamu. 8 Ela k'akuna mudamu adimaye kulugwira ludhimi na kulufuga. Lu thele uthiriri usiwodimikika. Kidza lu thele shumu ya kwalaga. 9 Wakathi chamba funamulika Mulungu, ariye ni Bwana wehu na ni Babiyehu, nikuhenda vizho kwa kuhumira ludhimi. Wakathi chamba funaalomberera at'u mai, at'u marioumbwa kwa muhalano wa ye Mulungu mwenye, nikukala funahumira lo ludhimi vizho. 10 H'aya, ko kanwa kamwenga kanamboza maneno ga kumulika Mulungu na ga kulomberera at'u mai. Ndugu zangu, vizho sozho. 11 Vidze dzitso rinadima kwamboza madzi ga p'eho na ga munyu jumula? 12 Ndugu zangu, vidze mutini nikuzhala zeituni? Hedu hatha muzabibu kuzhala t'ini? Zho mbai, dzitso ra madzi ga munyu nikumboza madzi ga p'eho? 13 Mut'u ariye kahi zenu anadziamba kukala ni mulachu na anaelewa maut'u manji, bai vizho adziambazho na vithuwane na maishage madzo ga ishima. Ni ahende mahendo madzo kwa kuhumira ulachu wa kimulungu, hasiho kudzionya. 14 Ela chamba mu thele dzitso na munadzihendza ninwi enye kare, be musidzilike bule na mukakenga at'u na wo ujeri k'amuuthuwa. 15 Ulachu wa samupuli iyo, si wa Mulungu, ela ni wa kidhunia. U kishethani na k'aukiroho bule. 16 Mana hat'u hohosi hariho at'u manaonerana kidzitso na manadzihendza o enye kare, bai k'ahakosa h'uwoh'uwo na kila samupuli ya uthiriri. 17 Ela uryahu ulachu wa Mulungu, k'auna kaila kokosi na unareha dheri. Ulachu uwo nikuhenda at'u makahenda mbazi na andziyao na makakala ap'eho na mambirikao. Uwo vizho ni kuhenda at'u makahenda mahendo madzo bila kubaguana hedu kudzihendesha. 18 At'u mario ni kugwizanya at'u madziokosana, be ni here mario manalaya mbeyu za dheri, mana ao nao mandavuna hachi. Jakobu 4 1 Bai ni kit'u chani kino kitumacho hatha munanenezana na kugwadulana-gwadulana? H'aya, kit'u kirehacho maut'u gago ni kiki: Ninwi kahi za mioyo yenu munavufwa kuno na kuno ni th'amaa mbii zidzizomwadzala. 2 Munathamani vit'u na k'amuvipata, ndosa munalagana. Munamizira mahe vit'ungwa, ela k'amuvipata, ndosa munagwaga k'ondo na kuheha. Chausa kitumacho hatha k'amuna murizho ni kwamba k'amumuvoya Mulungu zho vit'u vizho. 3 Na hatha mumuvoyaho Mulungu, k'amupata kit'u, mana ninwi chamba munavoya nikukala mudzapanga kare mukipata zho vit'u mundavihumira kudzifwahiza enye. 4 Ii, hatha mu here azindzi t'i. Vino be k'amumanya kukala mukiugwira usena wo urumwengu mundakala mahadhui a Mulungu? Mut'u yoyosi augwiraye usena uu urumwengu kwa kuthuwa maut'uge, k'adima kukala musena wa Mulungu. 5 Samba munamanya kamare kukala Maoro gananena ujeri. Maoro ganaamba kukala, "Iye Roho wa Mulungu ariye ndani mwehu ana wivu, k'endzi mut'u mungine akale mo moyoni bule." 6 Ela bai Mulungu nikuhuonera mbazi sana, ndosa Maoro ganaamba, "Mulungu nikuapinga at'u madzionyao, ela nikuap'a nema at'u ap'ore." 7 Kwa vizho bai, dzitserezeni kwa Mulungu. Mupingeni Shethani naye andachimbira. 8 Musongerereni hehi Mulungu, naye andamusongerera hehi. Nwi enye dambi, h'aya gatsuseni maisha genu. Nwi murio muna mioyo miri-miri, h'aya itsuseni mioyo yenu mudime kuthuwa umwenga. 9 Shikithikani, na murire. Musipige kw'akw'a bule, ela rirani. Yo raha yenu naigaluke mukale na kigondzi! 10 Dzitserezeni kwa Bwana Mulungu naye andamwanula. 11 Ndugu zangu, musinenane bule. Kwani mut'u amunenaye vii mwandziwe hedu hatha kumwamboza makosa, be nikukala anainena vii yo sheria na kuyomboza makosa. Nawe chamba yo sheria unayomboza makosa, h'aya be kuithuwa bule, unayomboza makosa. 12 Alazhaye sheria ni mumwenga thu, naye ni Mulungu. Iye nde ariye anadima kuhukumu. Mulungu nde adimaye kumwakola mut'u hedu kumwanonga-nonga kare na kare. H'aya, we mudamu u h'ani hatha umuhukumu mwandziyo? 13 Vikara sirikizani ninwi at'u murio mudzazowera kuamba, "Vivi rero hedu machero fundauka fwende safari hatha mudzi fulani. Kuko, fundakukala mwaka muzima kuhenda biashara ya kwangiza p'esa." 14 Vidze munamanya machero mundalamuka azima? Ninwi mu here kunje thu. Kunje ni kugit'ana kwa muda, gonya ukahenda kuona ridzangamika kare. 15 K'amuona h'e, karakara mungaamba vivi, "Mulungu ahendzaho, chamba fu azima, fundahenda vivi na vivi." 16 Ela ninwi, so muhendazho, hat'uhe munadzihendya kumanya sana. Kudzionya kuku bai ni kui. 17 Mut'u yoyosi amanyaye riro ridzo av̱iryaro kuhenda, gonya ko k'andarihenda, nikukala anahenda dambi. Jakobu 5 1 Vikara ninwi mathajiri, rirani kisha rirani sana, mana gago gandigomupata gago, k'agana mwandziwe bule. 2 Wo uthajiri wenu be kala k'amumanya, udzaola na zo nguwo zenu zagonya kuriwa ni lutswa. 3 Yo dhahabu yenu, na yo fedha yenu, zhosi vina k'anga. K'anga iyo ndo indiyokala here ushahidhi na irye yo miri yenu kila hat'u dza here moho udimazho kuocha. At'u ninwi mwadziikira uthajiri munji siku zizi za mwisho. 4 H'aya lolani vikara, o at'u mariomuhendera kazi ko mindani kwenu be k'amuarihire kamare. Bai cho kiriro chao kidzamufikira ye Bwana wa majeshi. 5 Maisha genu haha dhuniani be mudzagaishi kithajiri thajiri na kudzirisa raha thu. Vivi be manyani mu here nyama madzionona na ma thayari kwendatsindzwa. 6 Mwahala at'u ahachi mukiapiga ulongo mukiakot'a, at'u mario were k'amana mukotse wa kudzihehera kamare. 7 Bai ndugu zangu, endererani kuvumirira muhaka Bwana andihouya. Wakathi mut'u alayaho vit'u mundani mwakwe, nikuvumirira muhaka v̱ula indihonya. Kidza nikuenderera kuvumirira muhaka ho mimeraye indihozhalira. 8 Vikara ninwi nanwi, vumirirani na musifwe moyo bule, kwani ye Bwana Jesu a hehi na kuuya. 9 Ndugu zangu, musianung'unike andziyenu, mana mukinung'unikana be Mulungu andamuhukumu, kwani lolani k'akure kaheri na kuuya. 10 Bai ndugu zangu, halirani mufano wa manabii. Ao mamboza unabii kwa dzina ra Bwana Mulungu na makivumirira shidha zosi zirizoapata. 11 Na lolani, at'u aa be funaamba, Mulungu waahasa kwa kukala mavumirira. Garyahu garigomupata Ayubu ninwi munagamanya na hatha munamanya viryahu arizhovumirira na mwishowe Bwana Mulungu akimuhasa zhomu zhenye. Bai Bwana Mulungu wahenda vivi kwa kukala ana mbazi na ana moyo mudzo sana. 12 Vikara zaidhi ya gosi nidzigonena ndugu zangu, namala niambe vivi, musiape bule. K'ahana cha mut'u kudziapira kwa kuhadza mulunguni hedu hatha kwa kuhadza ts'i hedu kit'u kingine chochosi. Chamba ndozho amba, "Ndozho," chamba sozho amba, "Sozho," ili musidze mukahukumiwa ni Mulungu. 13 H'aya, chamba hana mut'u kahi zenu ariye anakut'a mashaka, bai ni amuvoye Mulungu dzulu za kit'u kicho. Yuyahu ariye ana raha, naaimbe maira ga kumulika Mulungu. 14 Chamba hana mut'u ariye ni mukongo kahi zenu, bai naalagizize o azee a kanisa madze mamumwagire mafuha, mamuvoyere kwa dzina ra Bwana. 15 Bai go mavoyo gandigovoywa kwa kukukuluhira, gandamuhoza ye mukongo. Na Bwana Mulungu andamwangiza matsiya kaheri na chamba wahenda dambi, h'aya dambi ziryahu zindasamehewa. 16 Kwa vizho bai, chamba mut'u udzahenda dambi mwambire mwandziyo ili muvoye hamwenga na uhozwe. Mana mavoyo ga mut'u ariye ni muhachi mbere za Mulungu be gana nguvu sana na nikuhenda mabomu. 17 Halirani mufano wa nabii Elija. Elija were ni mut'u thu dza siswi, ela bai wavoya kwa chadi akiamba kusinye v̱ula na vikikala vizho zhenye. V̱ula k'ainyire kwa muda wa miaka mihahu na nusu. 18 Gonya badaye akimuvoya Mulungu kaheri, akiamba kunye v̱ula, na ko mulunguni kukigit'ana, na v̱ula voo ikinya na at'u makipata kilimo kaheri. 19 Vikara ndugu zangu, mut'u akikala wo ujeri k'authuwa kaheri, gonya hambole mwandziwe akamuadhe hatha amudzye, 20 bai manyani vivi, mut'u asaidhiaye mwenye dambi hatha amuuyire Mulungu kaheri, andakala adzamuthizha na kifwa na kumuhendya asamehewe dambize nyinji. |