MATTHEW11 Käkkä aa rin kuat kɔc ke dhiëëth Jethu thïn, kuat Bɛ̈nyŋaknhom Debit bɔ̈ cök tënë Abaram.2 Abaram ë ye wun Ithäk. Ithäk ë ye wun Jakop. Yen cï Juda bɛ̈n dhiëëth kek wämäthakën kɔ̈k. 3 Juda ë ye wun pandiɛɛt, Peredh ku Dhara ku manden ë cɔl Tamar, Peredh ë ye wun Ɣedhron ku Ɣedhron ë ye wun Ram. 4 Ram ë ye wun Aminadap, ku Aminadap ë ye wun Nacon, ku Nacon ë ye wun Thalmon. 5 Thalmon ë ye wun Boath, ku man ë cɔl Raɣäp. Boath ë ye wun Obet, ku man ë cɔl Ruth, ku Obet ë ye wun Jethe. 6 Ku Jethe ë wun Bɛ̈nyŋaknhom Debit, ku Debit ë ye wun Tholomon, ku man ëcï kaŋ aa tiŋ Uria. 7 Tholomon ë ye wun Raboam, ku Raboam ë ye wun Abija, ku Abija ë ye wun Atha. 8 Atha ë ye wun Jocapat, Jocapat ë ye wun Joram, ku Joram ë ye wun Udhia. 9 Udhia ë ye wun Jotham, Jotham ë ye wun Aɣath, ku Aɣath ë ye wun Ɣedhekia. 10 Ɣedhekia ë ye wun Manathe, Manathe ë ye wun Amon, ku Amon ë ye wun Jothia. 11 Jothia ë ye wun Jekonia, ku wämäthakën kɔ̈k, ku jɔl ke peec ku ɣɛ̈th ke Babilonia. 12 Wën cï ke ɣäth Babilonia aacï la dhiëth këlä, Jekonia acï Cealtiel la dhiëëth. Cealtiel ë ye wun Dherubabel. 13 Dherubabel ë ye wun Abiöt ku Abiöt ë ye wun Eliakim. Ku Eliakim ë ye wun Adhor. 14 Adhor ë ye wun Dhadok. Dhadok ë ye wun Acim, ku Acim ë ye wun Eliöt. 15 Eliöt ë ye wun Aliadhër ku Aliadhër ë ye wun Mathan. Ku Mathan ë ye wun Jakop. 16 Ku Jakop ë ye wun Jothep mony Maria, ku ë yen acï Jethu cɔl Raan cï lɔc ku dɔc bɛ̈n dhiëëth. 17 Këya, kuat Jethu ë kith, ee ye yic thiäär ku ŋuan jɔɔk Abaram ɣeet Debit, ku ben yic aa thiäär ku ŋuan ɣeet tɛ̈wäär cï ke pɛɛc Babilonia, ku ben yic aa thiäär ku ŋuan jɔɔk kɔc cï dhiëëth Babilonia ɣet dhiënh Jethu raan cï lɔc ku dɔc. 18 Dhiënh Jethu ë loi rot këlä. Maria ë wïc Jothep bï thiaak. Tɛ̈wën këc ye gam, ke yök ke cï liëc ë manh yök tënë Wëi Nhialic. 19 Jothep, raan awën wïc ye bï thiaak ë ye raan path, ku akëc wïc bï Maria yɔ̈ɔ̈r guɔ̈p, go wïc bï puɔ̈l ke cïn raan piŋ ye. 20 Tɛ̈wën wïc yen kënë bï looi, ka atuny Nhialic nyuth rot ye nyuɔ̈th yic ku lueel, “Jothep, manh Debit, duk riɔ̈c ba Maria cïï thiak, rin ë riɛl Wëi Nhialic yen ayök yen manh tɔ̈ yeyäc. 21 Yeen abï mɛnh moc dhiëëth, ku aba cäk ke cɔl Jethu rin yen ë raan bï kɔc wɛ̈ɛ̈r bei adumuɔ̈ɔ̈mken yiic.” 22 Kënë acï rot looi këya, bï wɛ̈t Nhialic cï raan käkke tïŋ lueel yenhom tiɛɛŋ. Ku wɛ̈t kënë ëcï lueel ëlä, 23 “Nyan bïm abï liëc, ku abï manh moc dhiëëth ku abï cɔl Emanuel. Ku wɛ̈tde yic, Nhialic atɔ̈ kek ɣook.” 24 Këya, Jothep acï kë cï atuny Nhialic lɛ̈k ye gam, ku ɣɛ̈th Maria baai. 25 Ku aa këc rëër cïmën tik ke moc ɣet tɛ̈ dhiëëth Maria wënde, ku ciɛ̈k Jothep ke cɔl Jethu. 21 Tɛ̈wën cï Jethu dhiëëth gen Bethalem pan Judia, wäär ye Ɣërot Bɛ̈ny. Ke bäny kɔ̈k ŋic käk Nhialic bɔ̈ piny ciëën ku ɣëëtkë Jeruthalem,2 ku thiëckë, “Tɔ̈ Bɛ̈nyŋaknhom kɔc Itharel puɔc dhiëëth tɛ̈no? Ciɛ̈ɛ̈rde acuk tïŋ piny ciëën, yen abï ɣok buk bɛ̈n door.” 3 Nawën piŋ Bɛ̈ny Ɣërot ë wɛ̈t kënë, ke jieth puɔ̈u, agut kɔcdït käk Nhialic Jeruthalem aya. 4 Go bänydït käk Nhialic, ku kɔc piööc lööŋ cɔɔl ëbën ku thiëëc ke, “Ye tɛ̈nɛn bï Raan cï lɔc ku dɔc dhiëëth thïn?” 5 Gokë lueel, “Abï dhiëëth gen Bethalem pan Judia, cït wɛ̈t cï raan käk Nhialic tïŋ gɔ̈t ëlä, 6 ‘Yïn Bethalem pan Judia, na cɔk alɔn koor yïn kam gɛɛthdït pan Judia, ke yïn abï bɛ̈ny mɛc thändiɛ̈n Itharel tuɔ̈l thïn.’ ” 7 Go Ɣërot bäny wën bɔ̈ ciëën cɔɔl ë röt, ku thiëëc ke aköl tïŋ kek ciɛ̈ɛ̈r panden. 8 Ku cɔl ke aa bɛr Bethalem ku thɔn ke ëlä, “Lak wiɛ̈ckë meth apɛi ku na yɔ̈kkë, ke we dhuk bäk bɛ̈n lɛ̈k ɣa, ba la aya, ba la door.” 9 Nawën cïk wɛ̈t Bɛ̈ny Ɣërot piŋ ë ke lööny dhöl, ku tïŋkë ciɛ̈ɛ̈r wäär cïk tïŋ ciëën panden ke wat kenhïïm, ku ler ku kɛ̈ɛ̈c ɣöt nhom, ɣön tɔ̈ meth thïn, 10 ku mitkë puɔ̈th apɛi. 11 Ku lek ɣöt ku yökkë meth kek man, ku gutkë kenhiɔl piny ku dorkë, ku liepkë jɔgɔɔken thook ku juërkë mïlɔ̈ɔ̈ŋthith, ku adöŋ ŋïr mit tuɔlde ku adöŋ kec. 12 Nawën ke nyuɔ̈th ku lëk ke bïk cïï dhuk tënë Ɣërot, gokë dhuk panden dhël dɛ̈t. 13 Wën cï kek jäl ka atuny ë Nhialic nyuth rot Jothep ku nyuɛ̈ɛ̈th ëlä, “Jɔt rot ku luɔɔc rot wei kek meth ku man ku lak Ijip, ku rɛ̈ɛ̈rkë thïn ɣet aköl bï ɣɛn we lɛ̈k bäk dhuk, rin Ɣërot awïc meth bï nɔ̈k.” 14 Go Jothep rot jɔt ku nyɛɛi meth kek man ë wɛ̈ɛ̈r kënë, ku lek Ijip. 15 Ku rëërkë thïn ɣet aköl thou Ɣërot, rin bï wɛ̈t raan käk Nhialic tïŋ, cï lueel thɛɛr ëlä yenhom tiɛɛŋ, “Ɣɛn abï Wëndiɛ̈ cɔɔl Ijip.” 16 Nawën tïŋ Ɣërot lɔn cï bäny ke bɔ̈ ciëën ye ruëëny, ke riääk puɔ̈u. Ku cɔl mïth röör aa nɛ̈k ëbën Bethalem, ku bɛ̈ɛ̈i kɔ̈k thiääk kek ye, mïth ye ruɔ̈nken rou, ayï mïth kɔ̈k këc run karou dööt, cït tɛ̈ ye täk ye tɛ̈wäär piŋ yen wɛ̈t tënë bäny ciëën. 17 Ku käk ke cï Jeremia raan käk Nhialic tïŋ lueel thɛɛr, aacï kenhïïm tiɛɛŋ thïn. Ku ëcï lueel ëlä, 18 “Dhiëëu ëcï piŋ gen Rama, dhiëëu ku kiɛɛu ë dït apɛi. Kɔc Itharel aake dhur miɛ̈thken, Ku aacïï wɛ̈c ë puɔ̈u ye gam, rin cï kek thou ëbën.” 19 Nawën cï Ɣërot thou, ka atuny Nhialic ben rot nyuɔ̈th Jothep pan Ijip, 20 ku lueel ëlä, “Jɔt rot, ku dhuɔ̈k meth kek man pan Itharel, rin kɔc wäär wïc ye bïk nɔ̈k aacï thou.” 21 Go Jothep rot jɔt, ku jiël kek meth ku man, ku dhuk pan Itharel. 22 Nawën piŋ lɔn ye Arkelao bɛ̈ny Judia nyin wun, go riɔ̈ɔ̈c bï la Judia, ku ben nyuääth, go muɔ̈l la Judia ku ler Galilia, 23 ku ler ku rëër gen cɔl Nadharet. Këya, wël ke cï raan käk Nhialic tïŋ lueel aacï kenhïïm tiɛɛŋ thïn, “Lɔn bï Jethu aa raan Nadharet.” 31 Ye nïnkä, Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm ëcï piɔ̈ɔ̈cde jɔɔk pan Judia, roor tɛ̈ cïï ceŋ, ku lëk kɔc ëlä,2 “Pälkë luɔi kärac rin Bääny Nhialic acï thiɔ̈k.” 3 Mony kënë, yen ëcï Ithaya raan käk Nhialic tïŋ jam riɛnke thɛɛr wäär lueel yen ye ëlä, “Raan käkkiɛ̈ tïŋ abï piŋ röl ke jam roor tɛ̈ cïï ceŋ, ‘Guiɛrkë dhël ë Bɛ̈ny, luɔikë dhɔ̈lke bïk la cök.’ ” 4 Joon ë ye ceŋ alɛ̈th cï looi nhiëm thɔ̈rɔ̈l, ku ceŋ gɔɔp ye aŋum, ku mïïth ke ye cam, aa kɔryɔm ku kiëc. 5 Kɔc Jeruthalem ku kɔc juëc pan Judia, ku lɔŋ Jordan ëbën aacï wɛt tënë ye, 6 ku lekkë adumuɔ̈ɔ̈mken, ku jɔl Joon ke muɔɔc nhïïm wär Jordan. 7 Wën tïŋ Joon kɔc juëc akut Parathï ku Thaduthï ke bɔ̈ tënë ye bï ke bɛ̈n muɔɔc nhïïm, ke lëk ke, “Awek dhiënh käpiɛny! Yeŋa lëk we bäk kat kërɛɛc bɔ̈? 8 Luɔikë käk ye nyooth lɔn cï wek muɔ̈l kärac yakë ke looi. 9 Ku duɔ̈kkë wepuɔ̈th tɔŋ ku luɛlkë ɣok aa mïth Abaram. Alɛ̈k we, lɔn alëu Nhialic bï aleelkä cɔl aaye mïth Abaram. 10 Ku ëmën yëp acï ther bï ke tiim yep, rin na ye tim cie luɔk mïth path, ka yep ku cuɛt ë mɛɛc. 11 Wek aa ya muɔɔc nhïïm ë pïu bäk luɔi kärac puɔ̈l, ku raan bɔ̈ ciëën ɣacök abï we muɔɔc nhïïm ë Wëi Nhialic ku mac. Yeen adït apɛi tënë ɣa, ku ɣɛn acïï path na cɔk a warke ka cä lëu ba ke dɔ̈k. 12 Yeen acït raan muk lɔk ë käm, ye rap kɔ̈ɔ̈m bï rap tek thook ke miël. Ku wiiu rap ku tɔ̈ɔ̈u ke. Ku yɔɔt miël many cie thou.” 13 Nawën ke Jethu jiël Galilia bï la Jordan bï Joon la muɔɔc nhom. 14 Go Joon them bï Jethu yenhom waar ku lëk ye, “Awiëc bï ya yïn muɔc ɣanhom. Yeŋö bïï yïn tënë ɣa?” 15 Go Jethu dhuɔ̈k ye, “Cɔl aloi rot këya. Ee tɛ̈de bï rot looi këlä rin bï ɣok kë wïc Nhialic tiɛɛŋ nhom.” Go Joon gam. 16 Kaam wën cï Jethu muɔɔc nhom, ke bɔ̈ bei wïïr ku tïŋ nhial ke liep rot, ku tïŋ Wëi Nhialic ke bɔ̈ yenhom kecït kuur ë dit. 17 Ku piŋ röl Nhialic nhial ke lueel, “Kënë ë manhdiɛ̈n nhiaar, ɣɛn amit puɔ̈u tënë ye.” 41 Kaam wën ke Wëi Nhialic la Jethu guɔ̈p, ku ɣɛ̈th roor tɛ̈ cïï ceŋ bï jɔŋrac la them.2 Ku jɔl miëth theek nïn thiärŋuan, aköl ku wɛ̈ɛ̈r go cɔk nɔ̈k. 3 Go jɔŋrac rot cuɔ̈t ye ku lueel, “Na ye Wën Nhialic, ke lɛ̈k aleelkä bïk röt wel bïk ya ayuɔ̈p.” 4 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Acï gɔ̈t thɛɛr ëlä, ‘Raan acie pïr ayup ë rot, ee pïr wël bɛ̈n bei ëbën Nhialic thok.’ ” 5 Go jɔŋrac ɣäth gendït ku tɛ̈ɛ̈u luaŋ Nhialic nhom, 6 ku lueel tënë ye, “Na ye wën Nhialic, ke yï cuɛt rot piny, rin ëcï gɔ̈t ëlä, ‘Nhialic abä atuɔ̈ɔ̈cke lɛ̈k bïk yï muk kecin, ba yïcök cïï deeny alɛl.’ ” 7 Go Jethu lɛ̈k ye, “Acï gɔ̈t ëlä aya, ‘Duk Nhialic Bänydu them ë path.’ ” 8 Go jɔŋrac bɛn ɣäth gɔn bär apɛi nhom, ku nyuth bɛ̈ɛ̈i pinynhom ëbën ke diɛɛkden. 9 Ku lueel tënë ye, “Käkkä ëbën aba yiëk yï tɛ̈ cuɛt yïn rot piny ku door ɣa.” 10 Go Jethu lɛ̈k ye, “Jälë, Jɔŋ ater, rin acï gɔ̈t ëlä, ‘Yïn abï Nhialic Bänydu door ku loi wɛ̈tde yetök!’ ” 11 Go jɔŋrac nyääŋ piny, ku bɔ̈ atuuc nhial ku konykë. 12 Nawën piŋ Jethu lɔn cï Joon dɔm, ke dhuk Galilia. 13 Ku jiël Nadharet gɛnden ku le rëër Kapernaum, gen thiääk kek wär Galilia, lɔŋ Dhebulun ku Naptalï. 14 Kënë ëcï rot looi, bï wɛ̈t cï Ithaya raan käk Nhialic tïŋ lueel yenhom tiɛɛŋ, 15 “Piny ë Dhebulun ku piny Naptalï, tɛ̈ la wïïr, wär Jordan alɔŋtui, Galilia, wun thäi juëc kuc Nhialic! 16 Kɔc ke rɛ̈ɛ̈r muɔ̈ɔ̈th yic aacï ruɛldït apɛi tïŋ. Ku kɔc ciëŋ piiny muɔ̈ɔ̈th yic tɛ̈n thou, ruɛl acï bɛ̈n.” 17 Ku ë nïnkä, Jethu acï piɔ̈ɔ̈cde jɔɔk, ku lëk kɔc ëlä, “Pälkë luɔi kärac, rin Bääny Nhialic acï thiɔ̈k.” 18 Tɛ̈wën kuɛny Jethu wär Galilia yɔu, ke tïŋ amɛ̈i karou, Thaimon, ku ë cɔl Pïtɛr aya, kek Andria wämënh ke dɔm rec buɔi. 19 Go lɛ̈k ke, “Biathkë ɣa ku wek aaba piɔ̈ɔ̈c bäk kɔc aa dɔm.” 20 Gokë biaiken nyääŋ piny nyin yic ku buɔthkë Jethu. 21 Wën jiël yen ë tɛ̈n, ke tïŋ Jemith ku Joon kek wunden Dhubedï riäi yic, ke guir biaiken. Go Jethu ke cɔɔl. 22 Gokë lööny dhöl nyin yic kek ye, ku nyiëëŋkë wunden piny riäi yic. 23 Ku jɔl Jethu pan Galilia kuany yic, ke ye piööc ɣɔ̈n amat yiic, ku lëk kɔc Wɛ̈t Puɔth Yam ë Bääny Nhialic, ku kony kɔc kuat tuaany ëbën bïk pial. 24 Go lɛcde thiëi piny pan Thiria ëbën, go kɔc ke tuany tuɛny juëc, kɔc ke rem gup apɛi, ku kɔc cï jakrɛc dɔm, ku kɔc la gup nok ku kɔc cï ruai, bɛ̈ɛ̈i tënë ye. Goke kony bïk pial. 25 Go kɔc juëc apɛi pan Galilia, ku gɛɛth kathiäär yiic, ku Jeruthalem ku Judia ku bɛ̈ɛ̈i kɔ̈k lɔŋ Jordan, buɔɔth. 51 Wën tïŋ Jethu kɔc juëc apɛi, go la tɛ̈thöny gɔt nhom. Ku nyuuc ku mɛ̈t kɔcken ye buɔɔth röt ye,2 go jam ku piööc ke ëlä, 3 “Kɔc mit gup aa kɔc ë lɛŋ kepuɔ̈th, rin ye Bääny pan Nhialic këden! 4 Kɔc mit gup aa kɔc dhuɔ̈ɔ̈r rin bï Nhialic ke waac puɔ̈th! 5 Kɔc mit gup aa kɔc lir puɔ̈th, rin bï kek kë cï Nhialic thɔn yök! 6 Kɔc mit gup aa kɔc nɛ̈k tuil puɔ̈n la cök, ku aabï kuɛth yeen! 7 Kɔc mit gup aa kɔc abiökruɛl, rin bï keek kony aya! 8 Kɔc mit gup aa kɔc ɣer puɔ̈th, rin bï kek Nhialic tïŋ! 9 Kɔc mit gup aa kɔc ë kɔc dɔ̈ɔ̈r, rin bï keek aa cɔl mïth Nhialic! 10 Kɔc mit gup aa kɔc ye jöör rin wɛ̈t path, rin ye pan Nhialic këden! 11 “Wek aa mit gup tɛ̈ lɛ̈ɛ̈t we ku näk we, ku tör kɔc kɔ̈k wegup wël lueth ë riɛnkiɛ̈. 12 Yakë puɔ̈th miɛt ku dalkë wepuɔ̈th, rin bï ariɔ̈pdun dït apɛi pan Nhialic. Yen ë tɛ̈wäär jöör kek kɔc käk Nhialic tïŋ thïn aya. 13 “Wek aa cït awai pinynhom. Ku na thöök kɔ̈u alɛ̈i, ke ben dhuɔ̈k thïn këdë? Awan cït kënë acie bɛn piath. Aye puɔ̈k wei bï ya dum kɔc cök. 14 Wek aa mermer pinynhom ëbën. Gen cï buth gɔt nhom acie thiaan. 15 Acïn raan mermer dɛ̈ɛ̈p ku kum nyin, aye tɔ̈ɔ̈u tɛ̈n ë yen ɣöt mer yic thïn tënë kɔc tɔ̈ ɣööt ëbën. 16 Këya, mermer adhil tïŋ kɔc ëbën, rin na tïŋkë luɔidun path la cök ka lec Wuurdun tɔ̈ nhial. 17 “Yakë tak lɔn cï ɣɛn bɛ̈n, ba löŋ Mothith ayï käk ye kɔc käk Nhialic tïŋ piɔ̈ɔ̈c bɛ̈n rac? Acie tɛ̈de, ɣɛn akëc bɛ̈n ba ke bɛ̈n rac, ɣɛn acï bɛ̈n ba ke bɛ̈n thääp. 18 Alɛ̈k we alanden, agut tɛ̈ bï nhial ku piny liu, acïn wɛ̈t koor ayï këthiin tɔ̈ löŋ yic, bï kaŋ määr ke këc guɔ̈t nhom. 19 Këya, raan dhoŋ lɔ̈ŋ tök kɔ̈u, cɔk a löŋ thin koor, ku piööc kɔc kɔ̈k bïk löŋ dhoŋ kɔ̈u aya, acïn tɛ̈pɛth bï yök pan Nhialic. Ku raan thek ke, ku ye ke piɔ̈ɔ̈c abï ya raandït apɛi pan Nhialic. 20 Alɛ̈k we, na cïï piathdun ku luɔidun la cök, abï luɔi kɔc piööc lööŋ Nhialic ku luɔi Parathï waan thok, ke wek aacïï la pan Nhialic alanaɣɔn. 21 “Acäk piŋ lɔn cï ye lɛ̈k wärkuan dït thɛɛr ëlä, ‘Duk raandä näk, ku na ye raan näk raan dɛ̈t ka bï luɔ̈k wei.’ 22 Ku wek aa lɛ̈k wɛ̈t kënë, raan la puɔ̈u agɔ̈th tënë raandä, abï luɔ̈k wei aya. Ku na ye raan lat wämënh, ‘Yïn acïn nhom!’ Ka tëm thou, ku na ye raan lat raan dɛ̈t, ‘Yïn acïn puɔ̈u,’ Ka bï ɣäth pan mac. 23 Na lɔ juar ariäk nhom, ku lɔ tak lɔn cï wämuuth puɔ̈u riääk tënë yï, 24 ke yï nyiëëŋ këdu ariäk lɔ̈ɔ̈m ku lɔɔr bäk kaŋ la dɔ̈ɔ̈r wek wämuuth, ku jɔl dhuk ba Nhialic la juɛ̈r. 25 “Lɔc wɛ̈t waar yic ku dɔ̈ɔ̈rkë wek raan ɣɛ̈th yï luk yic. Na cïï lɔc looi këlä, ka ɣɛ̈th yï luk yic tënë bɛ̈ny. Ku bɛ̈ny abï yï la thɔ̈n apuruuk, ku mac yï. 26 Yïn alɛ̈k yic, yïn acïï bï kaŋ lony ɣet tɛ̈ bï yïn këthiin kɔ̈ny tënë yï kaŋ cool. 27 “Acäk piŋ lɔn cï ye lueel thɛɛr ëlä, ‘Duk tiŋ raandä kɔr.’ 28 Ku alɛ̈k we, raan döt tik ku tuiil ye, kacït raan cï tik kɔɔr aya rin tɔ̈ yen yepuɔ̈u. 29 Këya, na ye nyindun cuëc yï cɔl aloi awuɔ̈c, ke ŋuët bei ku cuat wei! Aŋuɛ̈ɛ̈n ba cɔr nyiɛn tök, tɛ̈në lɔn bï yï cuat pan mac ëbën. 30 Ku na ye cindun cuëc yï cɔl aloi awuɔ̈c, ke tɛɛm wei. Aŋuɛ̈ɛ̈n ba la ciɛɛn tök, tɛ̈në lɔn bï yïn la pan mac. 31 “Acï lueel aya ëlä thɛɛr, ‘Raan päl tiɛŋde adhil athör ë liɔ̈ɔ̈i gɔ̈t tënë tik.’ 32 Ku alɛ̈k we, na ye raan cï tiɛŋde liɔ̈ɔ̈i ke këc wïc mony dɛ̈t, ka bï ye cɔl aloi adumuɔ̈ɔ̈m, ku raan thiak tiŋ cï liɔ̈ɔ̈i ka cä akɔr looi. 33 “Acäk piŋ aya lɔn cï ye lɛ̈k kɔckun thɛɛr ëlä, ‘Duk mël kuëŋ ë lueth, muk kuëëŋdun ca looi tënë Bɛ̈ny.’ 34 Ku alɛ̈k we, duɔ̈kkë mël kuëŋ, tɛ̈dë rin pan Nhialic tɛ̈dë rin ë Bäänyde, 35 tɛ̈dë rin piny, rin yen ë tɛ̈ mɛc Nhialic ku duk kuëëŋ Jeruthalem rin ë gen Bɛ̈nydït. 36 Duk kuëëŋ ë cɔ̈ɔ̈kdu rin acie yïn yï cak ye. 37 Jamdu ë lɔn bï yïn ye lueel amääth ë path, ‘Ee këya’ ku, ‘Acie këya,’ Kë ye juak thïn, ee bɛ̈n tënë jɔŋrac. 38 “Acäk piŋ aya ke cï lueel ëlä, ‘Na yup raan yï nyin ke yup nyin aya, na dhoŋ yïlëc ke dhoŋ lëc.’ 39 Ku wek alɛ̈k kënë, duk kërac col kërɛɛc dɛ̈t. Na gut raan gëmdun cuëc ke wɛ̈l gëm dɛ̈t aya. 40 Na wïc raan dɛ̈t bï këdun path tuɔ̈ɔ̈r nyin, ke mät këdun dɛ̈t puɔth nhiar aya. 41 Na cɔl raan yï ba këthiek muk tënë ye, ke ruac ba ɣäth tɛ̈mec. 42 Muɔc raan lim yï, ku na wïc raan këdäŋ tënë yï, ke gäm ye. 43 “Acäk piŋ ke cï lueel ëlä, ‘Nhiar kɔc määth kek yï ku man kɔc ater.’ 44 Ku alɛ̈k we, nhiarkë kɔc atɛrdun ku rɔ̈ɔ̈kkë rin kɔc jör we, 45 rin bï wek jäl ciɛ̈t mïth Wuurdun tɔ̈ nhial, rin ë piny cɔl abak tënë kɔc path ku kɔc rɛc kedhie, ku cɔl deŋ atueny tënë kɔc ë luui käpath ku kɔc luui kärac aya. 46 Na nhiar ke ë kɔc nhiar yï kepɛ̈c, ke ye rin ŋö bï Nhialic yï kony? Cïï kɔc kut ajuër ye looi këlä aya? 47 Na yeke muɔ̈ɔ̈th ë kɔc määth kek yï ë röt, ke la këpɛth ca looi wɛ̈r yïn kɔc kɔ̈k? Cïï kɔc cie kɔc Itharel këcït kënë ye looi aya? 48 Yïn adhil piath cïmën puɔth Wuur tɔ̈ nhial! 61 “Tiɛtkë röt bäk käpath cïï ye looi ë kɔc nhïïm rin bï we tïŋ. Na luɔikë këya, ka cïn ariöp bäk yök tënë Wuurdun tɔ̈ nhial.2 “Na le raan ŋɔ̈ŋ ca kony, ke yï duk nhiam ba ya cath ke luel cïmën kɔc alueth, ye looi tɛ̈n amat ku dhɔ̈l yiic, rin bï ke leec. Dɛtkë apath, kek ë kɔckä acïn ariöp dɛ̈t benkë yök. 3 Ku na gäm raan ŋɔ̈ŋ këdäŋ, ku cɔk a mäthdu ke duk cɔl aŋic. 4 Rin bï këdun cï yïn raandä kony cïï ŋic. Na loi këya, ke yïn abï Nhialic cuɔ̈ɔ̈t, raan yen këriëëc ëbën ŋic, agut kë cï moony. 5 “Ku tɛ̈ röök yïn, duk kɔc alueth kïït, anhiarkë bïk röök ke kääc tɛ̈n amat ku dhɔ̈l yöth, rin bï ke tïŋ. Ku alɛ̈k we, keek aacä ariɔ̈pden yök. 6 “Tɛ̈ röök yïn, ke yï la tɛ̈du ë rot, ku rɔ̈ɔ̈k tënë Wuur Nhialic cie tïŋ, rɛ̈ɛ̈r ë tɛ̈në, ku yen Wuur daai yï, yen abï cuɔ̈ɔ̈t. 7 “Ku tɛ̈ röök yïn, duk wël ye ber yiic ë path cïmën kɔc kuc wɛ̈t Nhialic, kɔc ye tak lɔn na luelkë wël juëc, ke yen bï Nhialic rɔ̈ɔ̈kken piŋ? 8 Duk rot loi ba ciɛ̈t ke, rin Nhialic ë kë tɔ̈ yïpuɔ̈u guɔ ŋic ke kɛ̈c cak thiëëc. 9 Këya, yïn adhil röök ëlä, ‘Wädan tɔ̈ nhial, bï riɛnku aleec, 10 bï bäänydu bɛ̈n ɣoyiic, bï wɛ̈tdu alooi piiny cïmën nhial. 11 Muɔc ɣook miëth yaköl. 12 Päl wɛ̈t piny tënë ɣook, cïmën ye ɣok ye puɔ̈l tënë kɔc rɛc ɣook. 13 Ku duk ɣook cɔl athem kërac, ku ba ɣook lac waar kërac yic.’ 14 “Rin na ye wɛ̈t päl piny tënë kɔc kɔ̈k, ke Nhialic abï wɛ̈t päl piny tënë yï aya. 15 Ku na cïï wɛ̈t ye päl piny tënë kɔc kɔ̈k, ke Nhialic acïï wɛ̈t pɛ̈l piny tënë yï. 16 “Tɛ̈ thëk yïn, duk rɛ̈ɛ̈r yï ŋɔ̈ŋ nyin cïmën ye kɔc ruëëny ye looi. Aake nyïn looi ŋuarar bïk nyuɔɔth lɔn thëk kek. Alɛ̈k we, keek aacä ariɔ̈pden yök. 17 Tɛ̈ thëk yïn, rɛ̈ɛ̈r ë path ku duk nyooth lɔn nɛ̈k cɔk yï, 18 bï ciɛ̈n raan ŋic ye lɔn thëk yïn, ku Nhialic Aciëŋ yen kë ye ŋɛk looi ë rot ŋic, yen abï yiëk ariɔ̈pdu. 19 “Duɔ̈kkë jak käk tɔ̈ pinynhom rin ye aruɔp ku keth ke rac, ku aaye cuɛ̈r kual aya. 20 Këya, apath bï ya jiɛɛk pan Nhialic yen wïc, yen acïn kë bï ye rac. 21 Rin piändu abï ya rëër akölaköl tɛ̈ tɔ̈ jaakdu thïn. 22 “Këya, puɔ̈n path acït nyin path, raan path nyin ee daai apath, acïï thöŋ kek raan cï cɔr. Raan la puɔ̈n ɣer acït raan path nyin, 23 ku raan ye ŋic këde ë rot, ee raan col puɔ̈u cït cɔr cie piny ë tïŋ! 24 “Acïn raan bäny karou luɔ̈ɔ̈i ë tök, tɛ̈dë ka man bäny tök ku nhiɛɛr bɛ̈ny dɛ̈ɛ̈të, tɛ̈dë ka thek raan tök ku dhɛ̈l raan dɛ̈t. Acïï raan lëu bï Nhialic ku jiɛɛk nhiaar kedhie. 25 “Këya, alɛ̈k we bäk cïï ye diɛɛr kë bäk cam, ku kë bäk dek, rin bï wek rëër we pïr, tɛ̈dë ke we diɛɛr käk bäk ceŋ. Wëi aŋuɛ̈ɛ̈n tënë miëth. Ku guɔ̈p raan cïï ŋuɛ̈ɛ̈n tënë alɛ̈th? 26 Daaikë diɛt ë pär nhial, aa cie pur, ku aa cïn mïïth yekë ke tɔ̈ɔ̈u, ee Wuur tɔ̈ nhial yen ë diɛɛr ë ke! Na week cäk ye kädït apɛi tënë ke? 27 Yeŋa kamkun na diir piɛ̈rde, ke juak ruɔ̈nke? 28 “Ku yeŋö ye wek diɛɛr käk bäk ceŋ? Tiɛ̈ŋkë yɔ̈k pɛth ë cil roor, aa cie luui ku aa cie alɛ̈th ë kɔɔc ë riɛnken. 29 Ku adhiɛl lɛ̈k we na cɔk a Bɛ̈nyŋaknhom Tholomon wäär ë jaakde yic, ee cïï cït ke. 30 Ku na ye Nhialic wɛl tɔ̈ roor cɔl adhëŋ këya, wɛl tɔ̈ thïn ëmën, ku na nhiäk nïn lik ke ril wei ku took ke mac, ke yeen cïï we bï kuɛ̈ɛ̈c nhïïm? Ye gam thiin koor ŋö be rëër kek we këya! 31 “Duɔ̈kkë ye diɛɛr ku luɛlkë, ‘Yeŋö buk cam? Yeŋö buk dek? Buk kë ceŋku yök tɛ̈no?’ 32 (Aa kɔc kuc wɛ̈t Nhialic kek aa kepuɔ̈th yiëk ë käkkä.) Ku aŋic Wuurdun tɔ̈ nhial lɔn wïc wek käkkä ëbën. 33 Yakë wepuɔ̈th wɛ̈l bäänyde kek käk wïc ke tënë we, käjuëc wiɛ̈ckë ke aabï yiëk we. 34 Këya duɔ̈kkë ye diɛɛr ë nhiäk, nhiäk abï bɛ̈n kek käkke. Akɔ̈l ëbën ala yic këraacde ë rot. 71 “Duk kɔc kɔ̈k ye nyieeny kärac cïk looi käk ye ke looi aya, rin bï yï cïï gut nyin,2 rin tɛ̈ ye luɔ̈k kɔc kɔ̈k, yen ë tɛ̈ bï Nhialic yï luɔ̈k thïn aya. 3 Yeŋö, ye yïn kërɛɛc dït ye looi kuc, ku ye tïŋ kërɛɛc koor ye wämuuth looi? 4 Ye këdë bï yïn ke mɛnhkui dɔk kärac ye looi, ku keek aaye looi aya? 5 Awëëŋkui! Kaŋkë kärac yakë ke looi puɔ̈l, yen abï wek ye lëu bäk miɛ̈thakun jäl wɛ̈ɛ̈t. 6 “Duk jɔ̈k gɛ̈m kënë Nhialic, ku duk rot gɔ̈u ba wɛ̈t lëk kɔc cïï ye bï gam, tɛ̈dë aabï kuec ku näkkë yïïn. 7 “Thiëc, ku abï gäm yï, wïc ku aba yök, gut ɣöt thok ku abï ŋaany thok tënë yï. 8 Raan ë thiëc, aye gäm këdäŋ, ku raan wïc këdäŋ, ee kë wïc yök, ku raan ɣöt tɔɔŋ thok aye ŋäny thok ye akölaköl. 9 Nadë le raan kamkun gɛ̈m manhde dööt tɛ̈ wïc yen miëth? 10 Nadë, ke gɛ̈m këpiny, tɛ̈ cï yen ye thiëëc ë rɛ̈c? 11 Na yakë ŋic wek kɔc cïï path bäk miɛ̈thkun aa gäm käpath wïckë ke, ke Wuur tɔ̈ nhial cïï käjuëc path bï gäm kɔc ye thiëëc! 12 “Loi käpath tënë kɔc kɔ̈k, cïmën nhiɛɛr yïn ye bïk käpath looi tënë yï aya, käkkä kek aacï lueel thɛɛr athör Nhialic yic. 13 “Kuany dhël ye kɔc gum thïn yic, rin dhël cïï kɔc ye gum thïn, ee kɔc ɣäth pan mac, ku ë yen aye kɔc juëc mɛ̈r thïn.” 14 Ku dhël ye kɔc gum thïn yen ë la pan Nhialic, ku aa kɔc lik kek aaye kuany yic. 15 “Tiɛtkë röt kɔc piööc wël ë lueth, kɔc bɛ̈n tënë we ku luelkë wël puɔth cï la läiläi, ku käk rɛ̈ɛ̈r keyääc arac apɛi. 16 Aa bäk ŋic tɛ̈den ye kek luui thïn. Acïn mïth tim ye cam, ye bet tim dɛ̈t cie ye nhom. 17 Këya, tim ye miɛ̈thke cam ë luɔk mïth path, ku tim rac cïï miɛ̈thke ye cam, acïn kë ye yök tënë ye. 18 Tim pɛth ye miɛ̈thke cam acïï lëu bï dhiëth mïth rɛc, ku tim cïï miɛ̈thke ye cam acie kaŋ luɔk mïth ye cam. 19 Ku kuat tim cïn kë ye kuany tënë ye aye yep ku tok. 20 Abɛn lɛ̈k we, kɔc aa lueth, aa bäk ŋic tɛ̈den ye kek luui thïn. 21 “Acie kuat raan ɣa cɔɔl, ‘Bɛ̈ny, Bɛ̈ny,’ Yen bï la pan Nhialic, aa kɔc kë wïc Wä tɔ̈ nhial looi kek aabï Bääny Nhialic yök. 22 Tɛ̈ le aköl kënë bɛ̈n, abï kɔc juëc lueel tënë ɣa, ‘Bɛ̈ny, Bɛ̈ny! Ɣok aacï wɛ̈t Nhialic piɔ̈ɔ̈c ë riɛnku. Ku ɣok aacï jakrɛc cuɔp wei ë riɛnku, ku loiku käjuëc kɔc gɔ̈i!’ 23 Ku aba lɛ̈k ke, ‘Wek aa kɛ̈c kaŋ ŋic. Jälkë ɣalɔ̈ɔ̈m, kɔc ë luui kärac!’ 24 “Këya, kuat raan wëlkiɛ̈n kä piŋ, ku luui ë wëlkä, abï ciɛ̈t raan ŋic käŋ cï paande looi tɛ̈thöny. 25 Go deŋ tuɛny ku bɔ̈ aboor ku yomdït apɛi. Ku paande akëc wïïk rin cï ye buth tɛ̈thöny. 26 Ku kuat raan wëlkiɛ̈n kä piŋ ku cïï lui ë ke, abï ciɛ̈t raan abɛ̈ɛ̈l cï paande looi tɛ̈thuth. 27 Go deŋ tuɛny apɛi ku bɔ̈ aboor ku yomdït, go baai wïïk ëbën abï ciɛ̈n ɣön töŋ dɔ̈ŋ!” 28 Wën cï Jethu wël ke wïc bï keek lueel thöl, go thän awën tɔ̈ thïn gäi tɛ̈ cï yen ke piɔ̈ɔ̈c thïn, 29 rin Jethu acïï cït kɔcken piööc ë lööŋ, rin acï piööc ke la riɛl Nhialic. 81 Wën cï yen bɛ̈n piny gɔt nhom, ëcï kɔc juëc apɛi buɔɔth.2 Go raan cï tuet bɛ̈n tënë ye ku gut yenhiaal piny yenhom ku lueel, “Bɛ̈ny, na wïc ke yïn cɔl ë tuen kënë adem.” 3 Go Jethu yekök riny ku gɔɔt, ku lueel, “Ee yic awiëc, Piaalë!” Go tuet guɔ dɛm nyin yic. 4 Ku lëk Jethu ye, “Muk yïnhom apath duk kënë lëk raan dɛ̈t, lɔɔr ku nyuɔ̈th rot raan käk Nhialic bï caath, ku juar käŋ cït tɛ̈ ye löŋ Mothith ye luɛɛl thïn, bï kɔc ëbën ŋic lɔn cï yïn pial.” 5 Wën cï yen ɣet Kapernaum, ke bɛ̈ny mɛc apuruuk juëc bɔ̈ tënë ye ku lɛ̈ŋ, 6 “Bɛ̈ny, raan lui paandiɛ̈ atɔ̈ baai ke tuany, acïn tɛ̈ ye yen rot cak jɔt, adhɛ̈l apɛi.” 7 Go Jethu lueel. “Ɣɛn abï la ba kony bï pial.” 8 Go bɛ̈ny apuruuk bɛ̈ɛ̈r, “Bɛ̈ny, duk rot näk cäth, rin ɣɛn acie raan path nadë ke yï bɔ̈ atiɛ̈mdiɛ̈ yic, toc wɛ̈tdu ë path ku yeen abï pial. 9 Rin ɣɛn aya, ɣɛn arɛ̈ɛ̈r bänydït cök, ku ɣɛn ala apuruuk rɛ̈ɛ̈r ɣacök. Ku aya lɛ̈k ŋɛk. ‘Lɔɔr!’ Ka la, ku lɛ̈k ŋɛk, ‘Bäär tɛ̈n!’ Ka bɔ̈. Ku lɛ̈k raan lui paandiɛ̈, ‘Loi kënë!’ Ka looi.” 10 Kaam wën piŋ Jethu wël raan kënë ke gɛ̈i, ku lëk kɔc awën buɔth ye, “Alɛ̈k we ayic, acïn raan töŋ ca kaŋ yök Itharel ke la gamdït cït kënë. 11 Muɔ̈kkë kënë nhom, kɔc juëc aabï bɛ̈n pinynhom ëbën ku nyuuckë ë tök kek Abaram, ku Ithäk, ku Jakop yai yic bääny yic pan Nhialic. 12 Ku kɔc ke bï rëër bääny yic aabï ciɛɛc aɣeer muɔ̈ɔ̈th yic, tɛ̈ bï kek rëër thïn ke dhiau bïk kethook aa kac, ke cï nhïïm la cɔ̈t.” 13 Ku wël yethok bɛ̈ny apuruuk ku lueel, “Lɔɔr, dhuɔ̈k baai, yïn acï gam, ku kënë abï looi tënë yï.” Ku raanden luɔi acï guɔ pial ë tɛ̈n awën. 14 Tɛ̈wën le Jethu pan Pïtɛr, ke yök man tiŋ Pïtɛr piiny biöök yic ke cï juäi göök. 15 Go gɔɔt, go juäi jäl, ku jɔt rot ku looi miëth tënë ke. 16 Naɣɔn thëëi, ke kɔc juëc la gup jakrɛc bïï tënë ye. Go jakrɛc cuɔp wei kegup wɛ̈t thok ë path, ku kony kɔc tuany bïk pial. 17 Kënë acï rot looi rin bï wɛ̈t cï Ithaya lueel thɛɛr yenhom tiɛɛŋ, “Acï kuat arɛɛm ku tuaany ëbën jat yeyeth.” 18 Nawën tïŋ Jethu thändït apɛi yelɔ̈ɔ̈m, ke lëk kacke bïk teem wär alɔŋtui. 19 Go raan piööc lööŋ bɛ̈n tënë ye ku lueel, “Bänydiɛ̈, yïn aba biaath kuat tɛ̈ ler yïn thïn.” 20 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Luɔny roor aala ɣöötken yekë ke wuut, ku diɛt pär aala ɣɔ̈ɔ̈tken, ku Manh Raan acïn nhom baai pinynhom tɛ̈n.” 21 Go raan dɛ̈t kam kɔc ye buɔɔth lueel tënë ye, “Bɛ̈ny, cɔl ɣa akɔŋ wä la thiɔ̈k.” 22 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Buɔth ɣa, ku päl kɔc cït kɔc cï thou bïk kacken thiɔ̈k.” 23 Go Jethu la riäi yic, ku buɔɔth kɔcken ye buɔɔth. 24 Kaam awën, ke yomdït ril apɛi jɔt rot, ku loi atiaktiak rot bï riäi duër puk yic, ku Jethu ë nin. 25 Go kɔcken ye buɔɔth la tënë ye ku puɔ̈ckë ke dhiau, “Luäk ɣo, Bɛ̈ny, ɣok aa dïïr!” 26 Go lɛ̈k ke, “Wek kɔc koor gamdun, yeŋö ye wek riɔ̈ɔ̈c këlä?” Ku jɔt rot ku rël yom ku atiaktiak, gokë la dïl. 27 Go kɔc awën gäi ku thiëckë röt, “Ye raan la guɔ̈p ŋö kënë? Na cɔk a yom ku atiaktiak ë ke piŋ wɛ̈tde!” 28 Wën cï Jethu ɣet pan Gadara tɔ̈ wär alɔŋtui, ke räm kek röör karou ke bɔ̈ bei rɛ̈ŋ nhïïm. Ku röörkä aake la gup jakrɛc ë ke riir nhïïm apɛi, abï kɔc aa riɔ̈ɔ̈c ke, abï ciɛ̈n raan tëëk ë dhël kënë. 29 Gokë duɔɔt looi wën tïŋ kek Jethu, “Yeŋö wïc tënë ɣo Wën Nhialic? Ca bɛ̈n ba ɣo bɛ̈n tɛ̈m awuɔ̈c ke tën awuɔ̈c ŋoot?” 30 Ku duut dïr baai ë nyuäth tɛ̈thiɔ̈k. 31 Go jakrɛc Jethu lɔ̈ŋ, “Na wïc ba ɣo cuɔp wei ë röörkä gup, ke yï cop ɣo ë dïrkä gup.” 32 Go lëk ke, “Lak,” Gokë bɛ̈n bei ku lek ë dïr gup, ku tɛ̈n awën, ke duut diëër riŋ agör yic ku thootkë wïïr ku moukë ëbën. 33 Go röör ke biöök dïr kat ku riŋkë geeu, ku lek kë cï rot looi tënë dïr ku tënë röör awën karou la gup jakrɛc tɛ̈t kɔc. 34 Go kɔc juëc apɛi geeu la bïk rɔ̈m kek Jethu. Nawën tïŋkë, ke läŋkë bï jäl panden. 91 Go Jethu dhuk riäi yic, ku teem wär, ku ler gɛnden Kapernaum.2 Go kɔc kɔ̈k mony cï ruai bɛ̈ɛ̈i tënë ye ke ketkë, ke cï tɔ̈c biöök alom yic. Tɛ̈wën tïŋ Jethu gamdït tɔ̈ ke ke, ke lueel tënë mony aduany, “Dɛɛt yïpuɔ̈u manhdiɛ̈! Adumuɔ̈ɔ̈mku aacï päl piny.” 3 Tɛ̈wën piŋ kɔc piööc ë lööŋ ë wɛ̈t kënë, gokë jam kamken ëlä, “Mony kënë adhäl Nhialic!” 4 Go Jethu lɛ̈k ke wën ŋic yen kë yekë tak, “Yeŋö ye wek tak kärac cït käkkä? 5 Ëmën ye kënɛn puɔl yic käkkä yiic, ba lueel, ‘Adumuɔ̈ɔ̈mku aacï päl piny,’ Tɛ̈dë ke luɛɛl, ‘Jɔt rot ku cathë’? 6 Ku aba nyuɔ̈th we lɔn le Manh Raan riɛl pinynhom ba adumuɔ̈ɔ̈m päl piny.” Ku lëk mony aduany, “Jɔt rot ku kuany biɔ̈ŋdu ku lɔɔr baai!” 7 Go mony kënë rot jɔt ku dhuk baai. 8 Go thän awën riɔ̈ɔ̈c wën tïŋ kek mony kënë, ku leckë Nhialic rin cï yen riɛldïït cït kënë gäm raan ë path. 9 Tɛ̈wën jiël Jethu tɛ̈n awën, ke tïŋ mony ajuër kut cɔl Matheo ke rɛ̈ɛ̈r tɛ̈den luɔi, go lɛ̈k ye, “Buɔth ɣa.” Go Matheo rot jɔt ku buɔɔth. 10 Tɛ̈wën mïth Jethu pan Matheo kek kɔcken ye buɔɔth, ke kɔc ajuër kut, ku kɔc kɔ̈k la gup anyon, mɛ̈t röt ke bïk mïth ë tök. 11 Nawën tïŋ Parathï ë kënë, ke thiëc kɔcken ye buɔɔth, “Yeŋö ye raandun piööc mïth kek kɔc ajuër kut ku kɔc kɔ̈k la gup adumuɔ̈ɔ̈m?” 12 Go Jethu wɛ̈lken piŋ ku bëër, “Aacie kɔc puɔl kek la tënë akïïm, aa kɔc tuany. 13 Lak bäk wëlkä la deet yiic, kë wiëc ë ɣɛr puɔ̈u, acä wïc bï ɣa näk ɣɔ̈k. Ɣɛn akëc bɛ̈n ba kɔc path bɛ̈n cɔɔl, aa kɔc la gup adumuɔ̈ɔ̈m.” 14 Go kɔc Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm bɛ̈n tënë Jethu ku thiëckë, “Ɣook, ku kɔc Parathï ɣok aa thek buk cïï mïth, ku kɔckun yï buɔɔth aacie thek, yeŋö?” 15 Go Jethu lɔ̈ŋden bɛ̈ɛ̈r ëlä, “Yakë tak lɔn bï kɔc cï bɛ̈n ruääi yic rëër ke cïï mïth, ku ɣɛn athiëëk nhom ɣa rɛ̈ɛ̈r ke ke? Acie tɛ̈de! Aköl bï athiëëk dɔm ku nyɛɛi keyiic, yen aköl bï kek thek. 16 “Ɣɛn acï bɛ̈n ba we bɛ̈n lɛ̈k, lɔn nadë acïn raan bï abaŋ alanh rɛt wei alanh yam kɔ̈u bï la buɔ̈ɔ̈p ë dhiäth alath kɔ̈u. 17 Ku acïn raan bï muɔ̈n abiëc ë yam puɔ̈k töny thɛɛr yic, na looi këya, ke töny abï yic pät ku puɔ̈k mɔ̈u wei, ku riëëkkë kedhie. Muɔ̈n yam adhil puɔ̈k töny ë yam yic. Ku na ye muɔ̈n abiëc ë yam, ka ye tääu töny ë yam yic, ku keek ëbën aacïï bï riääk.” 18 Tɛ̈wën lëk Jethu ke ë wëlkä, ke bɛ̈ny tɛ̈n amat kɔc Itharel bɔ̈ tënë ye ku gut yenhiɔl piny yenhom ku lɛ̈ŋ, “Nyaandiɛ̈ apuɔc thou ëmën thiin, bäär ba yïcin la tääu yenhom bï bɛn pïr.” 19 Go Jethu rot jɔt kek kɔcken ye buɔɔth ku buɔthkë. 20 Nawën ke tiŋ tuany, cïï thɛ̈kde kɔ̈u ye tɛɛm ruɔ̈ɔ̈n thiäär ku rou, bɔ̈ Jethu kɔ̈u ciëën ku gɔɔt alanhde. 21 Rin ëcï jam yepuɔ̈u ëlä, “Na gaat alanhde ke ɣɛn abï pial.” 22 Go Jethu yenhom wel, ku tïŋ ku lueel tënë ye, “Dɛɛt yïpuɔ̈u nyaandiɛ̈, gamdu acï cɔl apuɔl.” Ku kaam awën ke riɛm kääc. 23 Tɛ̈wën cï Jethu ɣet pan bɛ̈ny tɛ̈n amat kɔc Itharel, ke yök kɔc ke näk röt ke dhiau apɛi, go lɛ̈k ke, 24 “Jälkë tɛ̈n! Nyanthiin kënë akëc thou, anin!” Gokë dɔl guɔ̈p. 25 Go la ɣöt wën cï kɔc la aɣeer ëbën, ku dɔm nyanthiin cin. Go rot jɔt. 26 Ku thiëi thoŋ kënë piny pan awën. 27 Wën cï Jethu jäl pan mony awën ke bɛr tueŋ, go cöör karou buɔɔth cök ke dhiau. “Yïn aŋɔ̈thku, kony ɣo Wën Debit.” 28 Nawën le ɣet ɣöt, ke buɔɔthkë thïn, goke thiëëc, “Yakë gam wepuɔ̈th lɔn bï ɣɛn kënë looi?” Gokë rek yic, “Bɛ̈ny, ayeku gam!” 29 Goke gɔɔt nyïn ku lueel, “Abï rot looi këya, cïmën cï wek ye gam!” 30 Gokë guɔ daai nyin yic, ku thɔn ke ëlä, “Duɔ̈kkë ë kënë lëk raan dɛ̈t!” 31 Nawën lek jäl tënë Jethu, ke la jam riɛnke baai yic ëbën. 32 Kaam wën puɔc kɔc awën karou jäl, ke mony la guɔ̈p jɔŋrac cie jam bïï tënë ye. 33 Ku kam thin cï Jethu jɔŋrac cuɔp wei yeguɔ̈p, go guɔ jam, go kɔc gäi ëbën ku luelkë, “Ɣok aa këc këcït kënë kaŋ tïŋ Itharel ë tɛ̈n!” 34 Go Parathï yɔ̈ɔ̈ŋ yic ku luelkë, “Ee bɛ̈ny jakrɛc yen ë ye yiëk riɛl bï ke aa cuɔp wei kɔc gup.” 35 Ku jɔl Jethu gɛɛth ku baai kuany yiic ke ye piööc tɛ̈n amat kɔc Itharel. Ku lëk kɔc Wɛ̈t Puɔth Yam rin bääny Nhialic, ku kony kɔc ë tuɛny yiic ëbën. 36 Nawën tïŋ thändïït guëër tënë ye, ke ŋɛɛr yic tënë ke, rin aacï tïŋ ke cïn raan piööc ke, kecït amɛ̈l pap cïn nhïïm abiöök. 37 Ku lueel tënë kɔcken ye buɔɔth, “Käk tem ajuëc ku kɔc luɔi aa lik. 38 Këya, rɔ̈ɔ̈kkë Bɛ̈ny la nhom käk tem, bï kɔc luɔi cɔl ajuak röt.” 101 Go Jethu kɔcken ye buɔɔth kathiäär ku rou cɔɔl, ku yïk ke riɛl bï kek jakrɛc aa cuɔp wei, ku konykë kɔc tuany bïk pial.2 Rin kɔc ke cï kuany aa kïk. Thaimon, cï Jethu bɛ̈n cäk ke cɔl Pïtɛr. Ku wämënh Andria ku wɛ̈ɛ̈t Dhubedï, Jemith ku Joon. 3 Pilipo ku Bartholomeo. Thomath ku Matheo raan ajuër kut. Jemith Alpawuth, Thadawuth, 4 Thaimon (raan la puɔ̈u ater) ku jɔl a Judath Ithkariöt raan wäär cï Jethu bɛ̈n luɔm bï dɔm. 5 Keek kathiäär ku rou aake cï Jethu tooc ku yöök ke ëlä, “Duɔ̈kkë bɛ̈ɛ̈i kɔc cie kɔc Itharel kɛ̈c yiic, ku duɔ̈kkë la gɛɛth Thamaria yiic. 6 Lakkë tënë kɔc Itharel kuc Wɛ̈t Puɔth Yam Nhialic. 7 Tɛ̈ le wek ke lɛ̈kkë ke, ‘Lɔn cï bääny Nhialic thiɔ̈k!’ 8 Kuɔnykë kɔc tuany bïk pial, ku calkë kɔc cï thou aa ben pïr, ku calkë kɔc la gup tuet aa dem, ku cuɔpkë jakrɛc wei kɔc gup. Duɔ̈kkë röt cɔl aye riɔp tɛ̈ looi wek käkkä, rin riɛl ye wek ke looi ë cäk ɣɔc. 9 Duɔ̈kkë muk wëëu ku duɔ̈kkë muk jɔkgɔɔ ye wek lim mïïth dhël yic. 10 Muɔ̈kkë alɛ̈th ku war cɛŋkë kepɛ̈c, ku wai tök ë path. Rin raan ë luɔi aye gäm këden cï yen luui. 11 “Kuat gɛu, ayï pan ye wek la thïn, yakë thiëc raan puɔth bï we lor, ku rɛ̈ɛ̈rkë kek ye ɣet aköl bï wek jäl. 12 Tɛ̈ ye wek la bɛ̈ɛ̈i yiic, yakë kɔc kaŋ tïŋ lɔn bï kek we lor ku nyuuckë we. 13 Ku na lor kɔc baai we, ke we rɛ̈ɛ̈r ku nyuɔ̈thkë ke Wɛ̈t Puɔth Yam, ku na cïk nyïn la we, ka cïn wɛ̈t lɛ̈kkë ke. 14 Ku na cïï kɔc baai, ayï kɔc gɛu we lor ku piŋkë wɛ̈t ciɛth wek, ke we jiël ku tɛŋkë wecök. 15 Ku wek aa lɛ̈k kënë! Aköl luŋdït, Nhialic abï kɔc rɛc pan Thodom ku Gomora ŋuään tënë ë kɔckä! 16 “Piɛŋkë kënë! Wek aa tuɔɔc bɛ̈ɛ̈i yiic cïmën amɛ̈l la gal yiic. Këya, cɔ̈kkë wepuɔ̈th ku luɔikë röt bäk aa kɔc path ŋic käŋ, ŋic luui. 17 Ku alɛ̈k we aya bäk ŋic lɔn bï we aa dɔm ku ɣɛ̈th we luk yic, ku thatkë we tɛ̈den amat. 18 Ku wek aabï kɔ̈ɔ̈c bäny nhïïm ë riɛnkiɛ̈, bäk Wɛ̈t Puɔth Yam lɛ̈k ke ku kɔc cie kɔc Itharel. 19 Ku tɛ̈ ɣɛ̈th kek we luk yic, duɔ̈kkë diɛɛr tɛ̈ bï wek la jiɛɛm thïn, rin wɛ̈t bäk lueel abï guɔ bɛ̈n wenhïïm tɛ̈ jiɛɛm wek. 20 Rin wël bäk lueel aacie wɛ̈lkun, aabï bɛ̈n tënë Wëi Nhialic yen bï jam wegup. 21 “Raan kek wämënh aabï röt gaany bïk röt cɔl aa näk, ku wärken mïth aabï miɛ̈thken luɔm, ku mïth aabï kɔc ke dhiëth ke luɔm bïk ke cɔl aa näk. 22 Kɔc ëbën aabï we maan riɛnkiɛ̈. Ku raan bï yepuɔ̈u dɛɛt ɣet tɛ̈ bï yen thou, abï pïr akölriëëc ëbën. 23 Na wïckë bïk we nɔ̈k gen cï wek la thïn, ke we riŋ gen dɛ̈t. Ku na näkkë we ë gen kënë aya, ke we riŋ gen dɛ̈ɛ̈të. Alɛ̈k we ayic, wek acï luɔidun bï thöl pan Itharel, ke Manh Raan këc bɛ̈n. 24 “Acïn manh piööc wär raan piööc ye, ku acïn alony dït tënë bänyde. 25 Këya, apath bï raan biöth ciɛ̈t raanden ë piööc, ku alony kecït bänyde. Na ye wun baai cɔɔl ke Beldhebul bɛ̈ny jakrɛc, ke kacke bï cɔɔl rin yïndë! 26 “Këya, duɔ̈kkë riɔ̈c ke. Rin käk ye moony ëmën aa ŋot ke bï ŋic aköldä, rin acïn kë ye thiaan bï cïï ŋic. 27 Yakë käk ya lɛ̈k we ë röt lueel kɔc nhïïm ëbën ke cïn riɔ̈ɔ̈c, ku luɛlkë käk ye ŋääi weyïth, bï kɔc kɔ̈k ke piŋ aya. 28 Duɔ̈kkë riɔ̈c kɔc we nɔ̈k, wɛ̈ikun aa liu kecin. Aŋuɛ̈ɛ̈n bäk riɔ̈ɔ̈c ë Nhialic, yen la riɛl we cɔl apïr pinynhom ku kony wɛ̈iku ë pan mac aköldä. 29 Acïn këthiin koor lëu bï määr ke kuc Wuur tɔ̈ nhial. Na cɔk ajïnh thin koor tɔ̈ baai ka ŋic. 30 Ku week aya, na cɔk a këthiin tɔ̈ wegup cïmën nhïm tɔ̈ wenhïïm, ka ŋic Wuur tɔ̈ nhial. 31 Këya, duɔ̈kkë riɔ̈c, wek aa wär käkkä ëbën! 32 “Na ye raan wɛ̈tdiɛ̈ piɔ̈ɔ̈c ku cïï guɔ̈p riɔ̈c, ke ɣɛn acïï guɔ̈p riɔ̈c ye ë Wä nhom nhial. 33 Ku na ye raan jɛi ɣa kɔc nhïïm lɔn cïï yen ye raandiɛ̈, ka ba jai aya ë Wä nhom nhial. 34 “Duɔ̈kkë ye tak lɔn cï ɣɛn bɛ̈n ba dɔ̈ɔ̈r bɛ̈n looi pinynhom. Ɣɛn akëc bɛ̈n ba käŋ bɛ̈n cɔl aa puɔl yiic, ee gum bï raan ëbën gum. 35 Rin ɣɛn acï bɛ̈n ba meth kek wun, ku nya kek man cɔl aman röt, ku man athiëëk kek tiŋ wënde aabï röt maan aya, 36 kɔc bï raan aa maan aa kɔcken rɛ̈ɛ̈r kek ye baai. 37 “Raan ye nhiaar bï aa kɔc ke dhiëth ye kek nhiɛɛr apɛi tënë ɣa, ka cie raandiɛ̈, ku na ye raan miɛ̈thke nhiaar apɛi tënë ɣa, ka cie raandiɛ̈ aya. 38 Raan cie kärac ye guum wɛ̈tdiɛ̈ ku looi wɛ̈tdiɛ̈ acie raandiɛ̈. 39 Raan ye wïc bï wɛ̈ike ŋiɛc muk pinynhom ë tɛ̈n, acïï pïr aköldä bï yök, ku raan bï gum ë wɛ̈tdiɛ̈, abï pïr akölriëëc ëbën yök. 40 “Raan we lor ë ɣɛn aye lor, ku kɔc ɣa lor, ee Wä raan toc ɣa yen ayekë lor. 41 Raan atuɔ̈nydiɛ̈ lor rin ŋic yen ye lɔn ë yen atuɔ̈nydiɛ̈, abï la abak ariöp bï yiëk atuuc yiic. 42 Muɔ̈kkë kënë na gɛm raan pïu col nyïn ë path tënë raan thiin koor kam kɔc ɣa buɔɔth, rin ye yen raan ɣa buɔɔth, ka bä ariɔ̈pde dhiɛl yök.” 111 Wën cï Jethu wëlkä jal lɛ̈k kɔcken ye buɔɔth kathiäär ku rou, ke jiël ë tɛ̈n bï la piööc ku le kɔc lɛ̈k gɛɛth Galilia yiic.2 Ee nïnkä, tɛ̈wën tɔ̈ Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm ɣööt ke mac, ke piŋ käk looi Jethu. Go kɔc abɛ̈k, kɔcken ye buɔɔth tuɔɔc tënë ye bïk la thiëëc wɛ̈t kënë. 3 “Ye yïn raan yï bï bɛ̈n, aye raan dɛ̈t yen buk tiit?” 4 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Dhuɔ̈kkë ku lɛ̈kkë Joon, käk cäk piŋ ku käk cäk tïŋ. 5 Cɔr acï bɛn daai ku aduany acï ya cath. Ku kɔc cï tuet aacï tuet jäl kegup. Ku miŋ acï ya piŋ ku kɔc cï thou aacï röt jɔt. Ku Wɛ̈t Puɔth Yam Nhialic alëk kɔc ŋɔ̈ŋ nyïn. 6 Raan mit guɔ̈p ë raan cie puɔ̈u ë rou wɛ̈tdiɛ̈ yic!” 7 Kaam wën jiël atuuc Joon, ke Jethu jam ku tët kɔc Joon, “Ye raan yïndë yen cï wek la ror cïï ceŋ bäk la tïŋ? Ye raan puɔl yic ye wel nhom ë path cïmën ye yom aruɔ̈ɔ̈r wel nhom? Acie tɛ̈de, acie yen kënë ler wek. 8 Ye raan yïndë yen lak tïŋ? Ye mony ceŋ alɛ̈th path? Aŋot cie tɛ̈de, kɔc ceŋ alɛ̈th dhëŋ aa kɔc tɔ̈ bɛ̈ɛ̈i bäny yiic! 9 Na cie këya, ke yeŋö yen ler wek? Ye raan käk Nhialic tïŋ? Ee yic, ku alɛ̈k we, yeen adït tënë raan käk Nhialic tïŋ. 10 Yen Joon, yen ë raan cï wël gɔ̈t ë riɛnke thɛɛr ëlä, ‘Ɣɛn abä atuɔ̈nydiɛ̈ tuɔɔc yïnhom tueŋ, ku yeen abï dhël la guiir tënë yï.’ 11 “Ku wek aba lɛ̈k yiny kënë, Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm aril, acïn raan kuat kɔc cï dhiëëth pinynhom dït tënë Joon. Ku raan koor bääny Nhialic yic adït tënë ye. 12 Tɛ̈wäär piööc Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm agut cït akölë, bääny Nhialic ala tueŋ, ku aye kɔc rɛc kɔ̈k la riɛl them bïk dhuɔ̈k ciëën. 13 Rin löŋ Mothith, ku kɔc ke käk Nhialic tïŋ ëbën agut tɛ̈ ɣëët yen Joon, aake ye jam rin bääny Nhialic, 14 ku na tɔ̈u wepuɔ̈th bäk wɛ̈tdiɛ̈ gam, ke yen Joon yen ë Elija wäär cï bɛ̈nde lɛ̈k thäi. 15 Piɛŋkë tɛ̈ le wek yïth! 16 “Yeŋö ba thɔ̈ŋ kek riëëc akölë? Aa cït mïth cï kenhïïm mat laar yic leŋ kegup, ye lueel ëlä, 17 ‘Ɣok aacï waak pɛth ye keek ket tɛ̈ looi ruääi ket, ku wek aa këc dier! Ku ɣok aacï käk ye keek looi thuɔɔu yic thɔ̈ɔ̈ŋ, ku wek aa këc dhiau!’ 18 “Rin Joon acï tuɔ̈l ku ëcie bɛ̈ɛ̈i kuany yiic ke mïth ku dëk, go raan ëbën lueel, ‘Joon ala guɔ̈p jɔŋrac!’ 19 Nawën bɔ̈ Manh Raan ku ye mïth ke kɔc ku dëk ke ke, gokë lueel, ‘Tiɛ̈ŋkë mony kënë! Yeen akok ku a dɛk määu, ku amääth kek kɔc ajuër kut ku kɔc la gup adumuɔ̈ɔ̈m!’ Ku luɔi puɔth Nhialic ë rot nyuɔɔth käk ya looi yiic.” 20 Tɛ̈wën, go Jethu puɔ̈u dak ku nyieeny kɔc gɛɛth cï yen käjuëc jäŋ gɔ̈i looi thïn, rin këc kek luɔi kärɛc puɔ̈l. 21 “Wek kɔc gen Koradhin! Ku Bethaida! Wek aa tiit kärac apɛi, rin käjuëc jäŋ gɔ̈i cäk tïŋ cï looi gɛɛthkun yiic, ku ke cï looi Tire ku Thidon gɛɛth wäär ceŋ kɔc rɛc, ŋuɔ̈t kɔc ë gɛɛthkä aacï kepuɔ̈th dhuɔ̈k ciëën thɛɛr ku pälkë luɔi kärac! 22 Ku wek aa lɛ̈k kënë, aköl luŋdït, Nhialic abï kɔc Tire ku Thidon ŋuään! 23 Ku wek kɔc gen Kapernaum! Yakë tak lɔn bï we jat nhial? Wek abï cuat pan mac. Rin käk jäŋ gɔ̈i cï looi wenyïn cäk ke tïŋ, ku ke cï looi Thodom, ŋuɔ̈t acïn kë cie rac agut ëmën! 24 Ku abɛn lɛ̈k we, käŋ aacïï yiic bï riɛl apɛi tënë ke aköl luŋdït, cïmën tɛ̈ bï kek yiic ril thïn tënë we!” 25 Ku ë tɛ̈n awën ke lueel Jethu, “Wä, Bɛ̈ny nhial ku piny! Yïn alɛɛc rin cï yïn käk ca thiaan tënë kɔc ŋic käŋ cï piöc, nyuɔ̈th kɔc kor këc piöc. 26 Ee yic Wä, yen ë kën yï yuum puɔ̈u. 27 “Këriëëc ëbën acï Wä gäm ɣa. Ku acïn raan ŋic Wënde, ee Wun ë rot, cïmën cïn yen raan ŋic Wun, ee Wënde ku kɔc cï Wënde lɔc bïk ŋic. 28 “Bäk tënë ɣa ëbën, wek kɔc cï jɔ̈t yiëth käthiek bäk ke ɣääc, wek aba cɔl alɔ̈ŋ. 29 Gamkë piɔ̈ɔ̈cdiɛ̈ bäk yith ŋic, rin ɣɛn acïï la ruathruath, ɣɛn alir puɔ̈u, ku wek aabï wɛ̈ikun pïr. 30 Rin piɔ̈ɔ̈cdiɛ̈ acïï ril, apuɔl yic.” 121 Naɣɔn akäl tök ë nïnkä, Jethu ë cath kek kɔcken ye buɔɔth, ke kuany dhël yic kam dum aköl lɔ̈ŋ. Ku kɔcken ye buɔɔth aake nɛ̈k cɔk, gokë rap lek cam dhoŋ.2 Nawën tïŋ kɔc akut Parathï, gokë Jethu thiëëc, “Tïŋ, kɔckun yï buɔɔth aa loi kë cie looi aköl lɔ̈ŋ!” 3 Go bɛ̈ɛ̈r ku lueel, “Kɛ̈ckë kë cï Debit looi thɛɛr kaŋ kueen, wäär nɛ̈k cɔk ye ke kɔcken cath kek ye? 4 Acï bɛ̈n la luaŋ Nhialic, ku ciɛm ayum yath cï tɔ̈ɔ̈u tënë Nhialic, kek kacke. Ayum kënë ëcïï Debit lëu bï cam kek kacke, aa kɔc käk Nhialic looi kek aake ye cam ë röt. 5 Dɛ̈t aya, kɛ̈ckë kueen löŋ Mothith yic lɔn aköl lɔ̈ŋ thok ëbën, kɔc käk Nhialic looi luaŋ Nhialic aa löŋ aköl lɔ̈ŋ dhoŋ kɔ̈u, ku aacïï ke ye nyieeny? 6 Ku Manh Raan jam kek we, adït tënë luaŋ Nhialic. 7 Na we cï wël cï gɔ̈t thɛɛr deet yiic, lɔn kë wïc Nhialic ë nhiɛ̈r ye kɔc röt nhiaar, aacie ɣɔ̈k ye näk ye, ŋuɔ̈t wek aa këc kɔc cïn awuɔ̈c cïk looi nyieeny, 8 rin Manh Raan adït tënë aköl lɔ̈ŋ.” 9 Naɣɔn aköl dɛ̈t ke Jethu jiël tënë awën ku ler tɛ̈n amat kɔc Itharel, 10 ku mony cï cin ruai ë tɔ̈ thïn. Ku kɔc kɔ̈k ke wïc Jethu bïk gaany kë cï wuɔ̈ɔ̈c, aake tɔ̈ tɛ̈n amat aya, gokë Jethu thiëëc. “Ye lɔ̈ŋda pëën bï raan kony aköl lɔ̈ŋ?” 11 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Na la raan tök kamkun ë tɛ̈n amäl tök, ku lööny yiith aköl lɔ̈ŋ, ke cïï bïï bei yiith? 12 Raan adït apɛi tënë lɛ̈i! Këya, lɔ̈ŋda acie ɣo ye pëën buk raan cïï kony aköl lɔ̈ŋ.” 13 Ku lëk mony wën cï cin ruai, “Nyoth yïcin.” Go yecin nyooth, go cin piath abï ciɛ̈t ciin këc ruai. 14 Go Parathï jäl tɛ̈n amat, ku lek mat tɛ̈ bï kek Jethu näk thïn. 15 Go Jethu kë loikë ŋic, ku jiël tɛ̈n awën, go kɔc juëc buɔɔth. Ku kony kɔc tuany bïk pial, 16 ku thɔn ke apɛi bïk cïï la lɛ̈k kɔc kɔ̈k, bï cïï ŋic. 17 Rin bï kë cï Ithaya lueel wäthɛɛr ëlä ë riɛnke yenhom tiɛɛŋ, 18 “Yen akïn yen alonydiɛ̈n ca lɔc, raan töŋ yen nhiaar, mit ɣɛn puɔ̈u tënë yeen. Ɣɛn abï Wɛ̈ikiɛ̈ cɔl alööny yeguɔ̈p, ku abï gam ë yic lɛ̈k thäi ëbën. 19 Acïï bï ya gɔ̈th ku rɛ̈ɛ̈m kɔc nhïïm wël cie yith, acïï bï ya piŋ röl ë dhɔ̈l yiic. 20 Acïn këthiin bï kaŋ tuɔ̈ɔ̈r nyin, cɔk ayiny kɔc kor ka cïï dhäl. Acïï bï kaŋ dhɔ̈r ɣet tɛ̈ bï yiɛnyde ŋic, 21 ku abï wuɔ̈ɔ̈t ëbën ŋɔ̈ɔ̈th.” 22 Nawën ke kɔc kɔ̈k bïï mony cï cɔr tënë Jethu, ku ëcie jam aya rin tɔ̈ jɔŋrac yeguɔ̈p. Go Jethu kony, ɣet bï jam ku dɛɛi. 23 Go kɔc awën tɔ̈ thïn gäi ëbën ku thiëckë röt. “Nadë ke bï ya Manh Debit?” 24 Nawën piŋ Parathï ë wɛ̈t kënë, ke luelkë, “Yeen ë jakrɛc cuɔp wei kɔc gup, rin ye bɛ̈ny jakrɛc, cɔl Beldhebul ye yiëk riɛl.” 25 Go Jethu kë takkë ŋic ku lueel, “Pan yeyic tek ku thär kɔc ë kamken, ë lac riääk. Ku na tek gɛn tök yeyic, ayï dhiënh tök ku tuumkë kenhïïm ku thɛ̈rkë, ka puɔ̈k. 26 Na ye jɔŋrac jɔŋrɛɛc dɛ̈t cuɔp wei, ka cï keyiic tek. Këya, lëu panden bï kɔ̈ɔ̈c këdë! 27 Ku na ye riɛl Beldhebul yen ye ɣɛn jakrɛc cuɔp wei, ke ye riɛl ŋa yen ye kɔckun yakë buɔɔth ke cuɔp wei? Calkë ke aa lëk we yic. 28 Ku na ye riɛl Wëi Nhialic yen ye ɣɛn jakrɛc cuɔp wei, ke ŋiɛckë lɔn cï bääny Nhialic bɛ̈n tënë we. 29 “Acïn raan lëu ye bï ɣön raan ril dhoŋ ku nyɛɛi käkke, akɔŋ raan ril kënë dɔm ku der, ku jɔl käk tɔ̈ baai nyaai. 30 “Raan këc rot mät ɣa acie raandiɛ̈, ku raan cïï ɣa kony bï kɔc lɛ̈k wɛ̈t Nhialic, ee kɔc thiɔ̈i. 31 Këya, wek aa lɛ̈k yic lɔn nadë adumuɔ̈ɔ̈m ë kɔc, ku kärac yekë ke lueel, aa lëu bï ke päl piny. Ku kuat raan kärɛc luɛɛl Wëi Nhialic guɔ̈p, acïï bï päl piny tënë ye. 32 Ku na ye raan lueel wɛ̈t rac Manh Raan guɔ̈p, ka pɛ̈l piny. Ku raan ye lueel lɔn ye Wëi Nhialic jɔŋrac, ka cïï kɔŋ päl piny acïn ëmën agut akölriëëc ëbën. 33 “Com tim tɛ̈path bï miɛ̈thke piath. Tɛ̈dë ke com tɛ̈rac bï miɛ̈thke rɛ̈ɛ̈c. Këya, tim aye ŋic miɛ̈thke. 34 Wek mïth käpiɛny, mïth kɔc cie yith ye gam, lɛ̈ukë bäk këpath lueel, ke we ye jakrɛc ëmëndun? Rin kë ye thok lueel ë bɛ̈n bei raan puɔ̈u. 35 Raan path ë luui käpath, rin käpuɔth tɛ̈ yepuɔ̈u. Ku raan rac ë luui kärac rin kärɛc tɔ̈ yepuɔ̈u. 36 “Alɛ̈k we, raan ëbën abï thiëëc aköl luŋdït ë wël rɛc cï lueel. 37 Rin wɛ̈lku kek aabï ɣäth tɛ̈path, ku aa kek aabï cɔl atëm awuɔ̈c aköl luŋdït.” 38 Go kɔc kɔ̈k piööc lööŋ ku Parathï lueel tënë ye, “Raan piööc awïcku ba kënë jäŋ gɔ̈i looi buk tïŋ.” 39 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Aa kɔc la gup anyon ku gam koor kek aa thiëc käk tïŋkë! Acïn kën jäŋ gɔ̈i bï nyuɔ̈th we, ee këwäär cï rot looi tënë Jona, raan käk Nhialic tïŋ yen abï rot looi. 40 Cïmën wäär cï Jona rëër akööl kadiäk ku wër kadiäk rɛ̈cdït apɛi yic, ke Manh Raan aya abï rëër nïn kadiäk ë raŋ yic. 41 Aköl luŋdït kɔc gen Ninibe, aabï we gɔ̈k rin cï kek kepuɔ̈th waar ku pälkë luɔi kärac wäär cï Jona ke lɛ̈k. Ku alɛ̈k we, ɣɛn jam kënë, ɣɛn adït tënë Jona! 42 Tiŋdït ë bɛ̈ny wäär jiël pan Athia bï la Jeruthalem, abï we gɔ̈k aköl luŋdït rin cï yen jäl tɛ̈mec apɛi bï wël puɔth bɛ̈nyŋaknhom Tholomon la piŋ, ku ɣɛn jam, ɣɛn adït tënë Tholomon! 43 “Tɛ̈ cï jɔŋrac jäl raan guɔ̈p, ee piny yɔ̈ɔ̈p tɛ̈dɛ̈t bï yen lɔ̈ŋ thïn. Na cïï yök, 44 ke lueel, ‘Ɣɛn abï dhuk tɛ̈wäär jiël ɣɛn thïn.’ Këya, ke dhuk ku yök tɛ̈n bï yen rëër thïn ke cïn raan tɔ̈ thïn, ku acï guiir. 45 Ku dhuk, ku le bɛ̈n kek jakrɛc apɛi kɔ̈k kadhorou wär ye, bïk bɛ̈n ceŋ baai. Ku pïr ë raan kënë ë jäl rɛ̈ɛ̈c apɛi tënë pïrden tueŋ. Yen ë tɛ̈n ben rot luɔɔi thïn aya tënë kuat akölë.” 46 Jethu ee ŋot jam kek kɔc tɛ̈wën ɣëët man kek wämäthakën. Ku kɛ̈ɛ̈ckë aɣeer, ku thiëckë bïk jam kek ye. 47 Go raan tök kam kɔc awën lëk ye, “Moor ku wämäthakui aa kääc aɣeer, ku awïckë bïk jam kek yï.” 48 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Yeŋa ë ma? Ku ye yïŋa paan ë ma?” 49 Ku nyooth kɔcken ye buɔɔth ku lueel, “Kɔckä! Kek aa ma ku wämäthakäi! 50 Kuat raan ë wɛ̈t Wä tɔ̈ nhial looi yen ë wämääth, ku nyankäi, ku ma.” 131 Ku aköl töŋ awën, ke Jethu jiël baai ku ler wär Galilia yɔu ku nyuuc, ku piööc.2 Ku gööm kɔc juëc apɛi, go la riäi yic ku nyuuc thïn, ku kääc thän awën ë pïu thook aɣeer. 3 Ku jɔl Jethu kɛ̈ŋ aa lueel bï yen kɔc piɔ̈ɔ̈c käjuëc. Ku lëk ke, “Raan puɔ̈r ëcï la dom bï la pur. 4 Tɛ̈wën yen rap wɛɛr dom, ke kɔ̈th abɛ̈k lööny dhël yic. Go diɛt bɛ̈n ku tetkë ke. 5 Ku lööny kɔ̈th kɔ̈k alɛl nhom, tɛ̈ koor tiɔp thïn. Gokë guɔ cil rin tiɔp ëcïï dït thïn. 6 Nawën la akɔ̈l ruɛl apɛi ke rap awën yuɔm, ku riɛɛukë rin këc mɛiken ɣet piny. 7 Ku lööny kɔ̈th abɛ̈k tɛ̈ ye yuɔ̈ɔ̈t lac dït thïn, nawën la yuɔ̈ɔ̈t dït ke näk rap. 8 Ku lööny kɔ̈th kɔ̈k ë tiɔm path yic, ku lokkë apath, kɔ̈k ke dït nhïïm ku kɔ̈k ke thööŋ röt ku kɔ̈k ke thoi nhïïm!” 9 Ku wit Jethu wɛ̈tde ëlä, “Piɛŋkë tɛ̈ le wek yïth!” 10 Nawën ke kɔcken ye buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku thiëckë, “Yeŋö ye yïn jam ë waal tënë ke?” 11 Go dhuk nhom ku lueel, “Ŋiɛ̈ɛ̈c käk bääny Nhialic acï gäm we ku akëc gäm ke. 12 Rin raan la këdäŋ abï bɛn muɔɔc bï käkke juëc apɛi, ku raan cïn këdäŋ, ke këthiin ye tak lɔn tɔ̈ yen tënë ye, abï nyaai aya. 13 Kënë ye ɣɛn jam waal tënë ke, rin keek aa daai ku acïn kë yekë tïŋ, aa piŋ ku aa cïn kë yekë piŋ, tɛ̈dë ke detkë yic. 14 Këya, wɛ̈t cï Ithaya raan käk Nhialic tïŋ lueel wäthɛɛr ë riɛnken ëlä atiiŋ yenhom, ‘Na cɔk alɔn ye kɔckä wɛ̈t piŋ ku benkë piŋ, ka cïk bï deet yic, na cɔk alɔn ye kɔckä daai, ku cockë keek ka cïï käŋ bï tïŋ, 15 rin cï kek kepuɔ̈th wɛl wei, ku aacï keyïth cuɔ̈k bïk cïï ye piŋ ku niinkë kenyïn. Na këckë looi këya, ŋuɔ̈t aa daai ku pïŋkë, ku detkë käŋ yiic, ku ŋuɔ̈t aacï röt thɔ̈n Nhialic, ku kony keek.’ 16 “Ku wekkä, wek aa mit gup, rin wek aa daai ku piɛ̈ŋkë. 17 Ku alɛ̈k we, acï kɔc juëc käk Nhialic tïŋ, ku kɔc path ŋic Nhialic wïc bïk tïŋ käk yakë tïŋ, ku aa këckë tïŋ, acïk wïc bïk piŋ käk yakë piŋ, ku aa këckë piŋ.” 18 Go Jethu lueel, “Ëmën piɛŋkë tɛ̈ teet ɣɛn kääŋ kënë yic thïn. 19 Kɔc ë wɛ̈t bääny Nhialic piŋ ku cïk det yic, aa cït kɔ̈th cï lööny dhël yic. Jɔŋrac ë bɛ̈n ku nyɛɛi wɛ̈t awën kepuɔ̈th. 20 Kɔ̈th cï lööny alɛl nhom aa cït kɔc wɛ̈t Nhialic gam nyin yic ku mitkë puɔ̈th. 21 Ku aacie kepuɔ̈th ye dɛɛt, aa löŋ Nhialic guɔ wai wei tɛ̈ looi aliääp rot, ku tɛ̈ nɛ̈k ke rin wɛ̈t Nhialic. 22 Kɔ̈th cï lööny tɛ̈ ye yuɔ̈ɔ̈t lac dït thïn, aa cït kɔc ë wɛ̈t Nhialic piŋ, ku käjuëc ke diir rin pïr pinynhom, ku nhiɛ̈r jiɛɛk aa bɛ̈n thïn, ku rɛckë löŋ Nhialic kepuɔ̈th. 23 Ku kɔ̈th cï puur tiɔm path yic, aa cït kɔc ë wɛ̈t Nhialic piŋ ku detkë yic apath, ku käjuëc aye yök tënë ke, cïmën rap cï ŋiɛc luɔk ke dït nhïïm, ku rap kɔ̈k thööŋ kenhïïm ku kɔ̈k ke thoi nhïïm.” 24 Ku ben Jethu ke lɛ̈k kääŋ dɛ̈t, “Bääny Nhialic acït raan cï kɔ̈th path com duɔmde. 25 Naɣɔn akɔ̈u ke raan ëbën nin, ke raan atɛrde bɔ̈ ku weer abaar rap cök ku jiël. 26 Nawën la rap cil ke abaar cil aya. 27 Go raan lui dom yic bɛ̈n tënë wun dom ku lueel, ‘Bɛ̈ny, wäär pur yïn, cie rap path kek ca wɛɛr dom yic? Na ye këya ka abaar kënë cil këdë dom yic?’ 28 Go bɛ̈ɛ̈r, ‘Ee raan man ɣa yen acï kënë looi,’ Go raan ë luɔi lueel, ‘Wïc buk abaar nyuän wei dom yic?’ 29 Go wun dom bɛ̈ɛ̈r, acie tɛ̈de, ‘Rin tɛ̈ nyuɛ̈n yïn abaar, ke yïn amɛt rap wei ke ke. 30 Cɔl rap ku abaar aa dït kedhie agut tɛ̈ bï kek luɔk, ku aba lɛ̈k kɔc tëm ëlä, kaŋkë abaar nyuɔ̈n ku duɔ̈tkë ke bï ke yɔɔt, ku jälkë rap tem ku tääukë ke kändiɛ̈ yic.’ ” 31 Ku benke lɛ̈k kääŋ dɛ̈t ëlä, “Bääny Nhialic acït käu koor nyin cï raan com duɔmde. 32 Yeen akoor nyin apɛi kam kɔ̈th ëbën. Ku na le dït ka wär tiim ëbën, ee la nhial ke loi kërdït apɛi abï diɛt ɣɔ̈ɔ̈tken aa yïk thïn.” 33 Ku ben lueel, “Bääny Nhialic acït luɔu cï tik puɔr ayumdït tet yic, na lä ke piäär ëbën.” 34 Këya, Jethu ë ye kɛ̈ŋ lueel ku bï yen kɔc lɛ̈k wɛ̈lke ëbën, acïn kë ye lueel ke cïï kääŋ thɔ̈th. 35 Ee ye looi këya rin bï wɛ̈t cï raan käk Nhialic tïŋ lueel thɛɛr yenhom tiɛɛŋ, “Ɣɛn abï jam kɛ̈ŋ tënë week, bï ɣɛn ke käk kuc tɛ̈wäär ciɛk nhial ku piny teet yiic.” 36 Go Jethu kɔc nyääŋ aɣeer ku ler ɣöt, go kɔcken ye buɔɔth bɛ̈n tënë ye ku luelkë, “Tɛ̈t ɣo kääŋ abaar yic.” 37 Go bɛ̈ɛ̈r, “Raan ë puɔ̈r cï kɔ̈th path wɛɛr dom, ee Manh Raan. 38 Dom ë pinynhom, ku kɔ̈th path aa kɔc ŋic Nhialic, ye bääny Nhialic këden, ku abaar aa kɔc ë jakrɛc, 39 ku raan cä abaar mat dom yic ë jɔŋrac. Ku tëmtëm ë thök ë piny, ku kɔc tëm atuuc Nhialic. 40 Këya, cïmën ye abaar nyuän wei dom yic ku yɔt, yen abï ya tɛ̈de aköl thöök piny. 41 Manh Raan abä atuuc Nhialic tooc, ku aabï kɔc rɛc ë kɔc ɣäth kärac yiic, ku kɔc luui kärɛc tɛ̈t bei kɔc path yiic, 42 ku cuɛt ke many dɛ̈p cï löklök apɛi, bï kek aa dhiau thïn ke ŋɛny kelec akölriëëc ëbën. 43 Ku kɔc path aabï ruɛl cïmën akɔ̈l bääny Wunden yic nhial.” Ku wit lɔ̈ŋde ëlä, “Piɛŋkë tɛ̈ le wek yïth!” 44 Ku thɔ̈th Jethu kääŋ dɛ̈t ëlä, “Bääny Nhialic acït jiɛɛk cï wɛc piny dom yic. Go raandä yök ku nyiɛɛi ku ben thiaan ku jiël ke cï puɔ̈u miɛt apɛi, ku le käkke ɣaac ëbën, ku ɣɔɔc dom wën, rin nhiɛɛr yen jiɛɛk kënë apɛi.” 45 Ku ben Jethu lueel, “Bääny Nhialic acït raan ɣöc, wïc käpath apɛi, 46 nawën yök këtööŋ path apɛi ke la käkke ɣaac wei ëbën ku ɣɔɔc kënë awën.” 47 “Bääny Nhialic aya, acït buɔn cï cuat wïïr ku dɔm kuat ë rɛ̈c ëbën. 48 Tɛ̈ cï yen thiäŋ, ke miit amɛ̈i agör nhom ku nyuuckë bïk rec kuany yiic, ku tɛ̈ɛ̈ukë rec path gäc yic, ku cuɛtkë rec cïï path wei. 49 Kënë, yen ë tɛ̈ bï yen rot luɔɔi thïn aköldä thöök piny. Atuuc Nhialic aabï tuɔ̈l ku kuënykë kɔc rɛc bei ë kɔc yiic, 50 ku cuɛtkë ke pan mac tɛ̈ bï kek dhiau thïn ke ŋɛny kelec akölriëëc ëbën.” 51 Ku thiëc Jethu ke, “Cäk wëlkä deet yiic apath?” Gokë gam. 52 Go lɛ̈k ke, “Na ye këya, ke raan piööc ë lööŋ cï piɔ̈ɔ̈c käk bääny Nhialic, acït raan baai käkken yam ku käthɛɛr bɛ̈ɛ̈i aɣeer ëbën paande.” 53 Wën cï Jethu thök luɛl ë kɛ̈ŋkä, ke jiël, 54 ku dhuk gɛnden. Ku piööc kɔc tɛ̈n amat, piööc cï kɔc ke tɔ̈ thïn bɛ̈n gɔ̈i ëbën ku luelkë, “Cï mony kënë käŋ bɛ̈n aa ŋic nɛn, ku yök riɛl ë yen käk jäŋ gɔ̈i looi tɛ̈nɛn? 55 Kënë, cie wën raan dhie ë guaŋ? Ku man cie tiŋ dhie cɔl Maria, ku yeen cie mɛ̈nh ë Jemith ku Jothep ku Thaimon ku Judath? 56 Ku nyiɛ̈rakën aya, cïk tɔ̈u ë tɛ̈n kek ɣo? Yök käkkä ëbën tɛ̈nɛn?” 57 Ku kueeckë ë ye. Go Jethu lueel tënë ke, “Raan cï Nhialic lööny yeguɔ̈p aye baai ëbën theek, ka kɔc gɛnden ku kɔc ruääi kek ye, kek aacie ye ye theek.” 58 Ku akëc käjuëc jäŋ gɔ̈i looi tɛ̈në rin cïn kek gam. 141 Tɛ̈wën ke bɛ̈nyŋaknhom Antipäth Ɣërot, bɛ̈ny Galilia ëcï wɛ̈t cï Jethu ŋic apɛi piŋ.2 Go lɛ̈k bänyken luk, “Kënë ë Joon raan kɔc muɔc nhïïm guɔ̈p, yen acï bɛn pïr. Ee yen le yen riɛl yen käkkä looi.” 3 Antipäth Ɣërot ëcï Joon cɔl adɔm ku rek ku mac, rin wɛ̈t Ɣërodia tiŋ Pilipo wämënh cï rum bï ya tiɛŋde. 4 Rin cï Joon ye lɛ̈k ye ëlä, “Acïï path ba tiŋ wämuuth rum ke pïr!” 5 Go Antipäth Ɣërot wïc bï Joon nɔ̈k, ku ë riɔ̈c kɔc Itharel, rin ŋic kek Joon ke ye raan käk Nhialic tïŋ. 6 Nawën aköl yan dhiëëth Antipäth Ɣërot, ke nyan Ɣërodia diër kɔc nhïïm, abï Antipäth Ɣërot puɔ̈u miɛt apɛi, 7 ku kuëëŋ lɔn bï yen ye gäm kuat këden bï wïc! 8 Go lɛ̈k ye tɛ̈ cït tɛ̈ cï man ye than thïn, “Yiëk ɣa nhom Joon ëmën ke cï tääu aduɔ̈k yic!” 9 Kënë ëcï bɛ̈ny rac puɔ̈u, ku rin cï yen kuëëŋ ë jɔ̈ɔ̈l nhïïm, acï gam bï nhom Joon gäm ye. 10 Ku cɔl Joon ala tök yeth tɛ̈wën mɛc yen thïn. 11 Ku bïï nhom ke cï tääu aduɔ̈k yic, ku gɛ̈m nya ku le gäm man. 12 Go kɔc Joon buɔɔth bɛ̈n ku nyɛɛikë guäpde, ku lek tɔ̈ɔ̈u, ku lek lɛ̈k Jethu. 13 Wën piŋ Jethu kë cï rot looi, go jäl ë riäi bï la tɛ̈de ë rot. Ku tɛ̈wën piŋ kɔc ë kënë, ke jiël gɛɛthken yiic kecök ku buɔthkë. 14 Nawën kɛɛc Jethu piny ë riäi yic, ke tïŋ kɔc juëc apɛi, go yic ŋɛɛr ë ke, ku kony kɔcken tuany. 15 Nawën col piny, ke kɔcken ye buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku luelkë, “Piny acï cuɔl, ku tɛ̈n ë ror cïn kë kuany thïn. Cɔl kɔc aa thiɛ̈i bïk la bɛ̈ɛ̈i yiic ku bïk röt la ɣɔ̈c miëthden.” 16 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Acïn tɛ̈ bï kek jäl, na le miëth ke gämkë ke!” 17 Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Käk mukku ëbën, aa ayuɔ̈p kadhiëc ku rec karou.” 18 Go Jethu lueel, “Bɛ̈ɛ̈ikë ke tɛ̈n tënë ɣa.” 19 Ku yöök kɔc bïk nyuc ë noon nhom, ku lööm ayuɔ̈p awën kadhiëc ku rec karou, ku döt nhial ku leec Nhialic. Ku bɛny ayuɔ̈p yiic, ku gɛ̈m ke kɔcken ye buɔɔth bïk ke tek agut rec, tënë thän awën. 20 Ku mïthkë ëbën abï miëth ke göök, ku jɔl kɔcken ye buɔɔth awuthueei ayuɔ̈p ku rec cï döŋ piny, kuany gääc kathiäär ku rou. 21 Kɔc ke cï mïth ëbën, röör röt aake ye tiim kadhiëc. 22 Ku kaam awën ke Jethu yöök kɔcken ye buɔɔth bïk la riäi yic, ku lek tueŋ yenhom agör alɔŋtui, ku cɔl thɛ̈i ajiël. 23 Wën cï yen kɔc cɔl athiɛ̈i, ke la gɔt nhom ë rot bï la röök. Nawën la thëi bɛ̈n, ke Jethu ë rɛ̈ɛ̈r ë tɛ̈ɛ̈n yetök, 24 ku riäi ke cï ɣet tɛ̈mec, ke cïï cath apath rin lor yen yom nhom. 25 Nawën bɛ̈ɛ̈k piny ke Jethu bɔ̈ tënë ke ke cath pïu nhïïm. 26 Nawën tïŋ kɔcken ye buɔɔth ke cath pïu nhïïm gokë riɔ̈ɔ̈c apɛi, ku luelkë, “Atïm raan cï thou,” ku dhiɛɛukë rin cï kek riɔ̈ɔ̈c. 27 Ku kaam awën ke lëk Jethu ke, “Dɛɛtkë wepuɔ̈th, ee ɣɛn Jethu, Duɔ̈kkë riɔ̈c!” 28 Go Pïtɛr lueel, “Bɛ̈ny, na ye yï ayic, ke yï yïk ɣa riɛl ba la tënë yï, ɣa cath pïu nhïïm.” 29 Go Jethu lueel, “Bäär!” Go Pïtɛr bɛ̈n bei riäi yic, ku ciɛth pïu nhïïm ke la tënë Jethu. 30 Ku wën tïŋ yen yom ke biök apɛi, go riɔ̈ɔ̈c ku duër dïïr, go dhiau, “Luäk ɣa Bɛ̈ny!” 31 Go Jethu dɔm nyin yic ku lueel, “Yïn raan la gam koor, yeŋö diiu yïn?” 32 Ku wën le kek riäi yic, ke yom kääc. 33 Go atuuc ke tɔ̈ riäi yic Jethu door ku luelkë, “Yïn ë Manh Nhialic alanden.” 34 Gokë wär teem ku lek Jenetharet. 35 Nawën ŋic kɔc Jenetharet Jethu, gokë kɔc thiääk ke ke lɛ̈k, ku ɣɛ̈thkë kɔc tuany ëbën tënë ye. 36 Ku läŋkë bïk gɔɔt, cɔk alanhde thok ë path, ku kuat raan cï ye gɔɔt ëbën ee pial. 151 Go Parathï ku kɔc piööc ë ciɛɛŋ kɔc Itharel bɔ̈ Jeruthalem la tënë Jethu ku thiëckë,2 “Yeŋö ye kɔckun yï buɔɔth ciɛɛŋ thɛɛr wärkuan dït dhɔ̈l yic? Keek aacie kecin ë lɔɔk tueŋ tɛ̈ mïth kek!” 3 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ku yeŋö ye wek kuec löŋ ë Nhialic, ku yakë buɔɔth yic ë ciɛɛŋdun thɛɛr? 4 Rin acï Nhialic lueel, ‘Thek wuur ku moor, ku raan wun ku man jääm guɔ̈p kärɛc ka dhil nɔ̈k bï thou.’ 5 Ku ayakë lueel aya lɔn na la raan kën bï yen wun ku man kony, ku lueel, ‘Acïn tɛ̈ kuɔ̈ny we, rin kë muɔ̈k kënë ë kën ë Nhialic,’ 6 ka këc wun ku man theek. Yen ë tɛ̈ ye wek wɛ̈t Nhialic dhäl yic thïn, ku ye ciɛɛŋdun thɛɛr yen biathkë yic. 7 Awëëŋ kui, Ithaya acï yic lueel ë riɛnkun wäär lueel yen wɛ̈t ëlä! 8 ‘Kɔckä, aa ɣa leec kethook ku aliu kepuɔ̈th. 9 Keek aa ɣa door ku acie duɔ̈ɔ̈r ë yic, rin keek aa kɔc piɔ̈ɔ̈c lööŋ ciɛɛŋ raan ciɛ̈t ke ye lɔ̈ɔ̈ŋkiɛ̈!’ ” 10 Go Jethu kɔc juëc bɛn cɔɔl ku lëk ke, “Piɛŋkë wɛ̈tdiɛ̈ wedhie ku dɛtkë yic. 11 Acie kë ye raan cam, yen ye cɔl aye raan rac, aa käk ye tak ku käk ye lueel, ku käk ye looi kek aaye cɔl aye raan rac.” 12 Nawën ke kɔcken ye buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku luelkë, “Ŋic lɔn cï Parathï puɔ̈th riääk wën piŋ kek kë ca lueel?” 13 Go bɛ̈ɛ̈r, “Kuat raan cïï wɛ̈t Wä tɔ̈ nhial loi, acïï pïr akölriëëc ëbën bï yök. 14 Duɔ̈kkë diɛɛr ë ke! Aa cït cöör thel röt, ku na thel cɔr, cɔr dɛ̈t, ka lööny adhuɔ̈m yic kedhie.” 15 Nawën cï lɔ̈ŋde wit, ke thiëëc Pïtɛr, “Tɛ̈t ɣo kääŋ kënë yic.” 16 Go Jethu lɛ̈k ke, “Cäk käŋ ye deet yiic aya? 17 Cäk ye tïŋ lɔn kë ye raan cam acie la yepuɔ̈u, ee la yeyäc ku le bɛ̈n bei? 18 Ku käk ye raan lueel aa bɛ̈n bei yepuɔ̈u, ku aa kek raan cɔl ala guɔ̈p adumuɔ̈ɔ̈m. 19 Rin puɔ̈u yen aye kärɛc ye raan looi bɛ̈n bei thïn, cïmën bal ku näk raan ë path ku kɔ̈r ë diäär, ku cuëër ku jam lueth. 20 Käkkä kek aa raan cɔl aloi kärɛc. Ku miëth ye raan mïth ke këc yecin lɔɔk acie adumuɔ̈ɔ̈m.” 21 Ku jɔl Jethu jäl ku ler wun dɛ̈t tɛ̈thiääk kek Tire ku Thidon. 22 Go tiŋ wun Kanaan ciëŋ ë tɛ̈në bɛ̈n tënë ye ku lɛ̈ŋ, “Bɛ̈ny, wën Debit, kony ɣa! Nyaandiɛ̈ acï jɔŋrac la yeguɔ̈p, ku yeen adhɛ̈l apɛi.” 23 Go Jethu wɛ̈tde cïï bëër. Go atuɔ̈ɔ̈cke bɛ̈n tënë ye ku läŋkë, “Gäm kë wïc ku cɔl ajiël! Abuɔth ɣo ke rɛ̈ɛ̈m ɣonhïïm tɛ̈thɛɛr awën!” 24 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ɣɛn acï tuɔ̈ɔ̈c tënë kɔc Itharel kuc Nhialic kepɛ̈c.” 25 Kaam wën ke tik bɔ̈ ku cuɛt rot piny yecök ku lɛ̈ŋ, “Kony ɣa Bɛ̈ny.” 26 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Acïï path bï miëth ë mïth gäm jɔ̈k.” 27 Go bɛ̈ɛ̈r, “Ee yic Bɛ̈ny, ku jɔ̈k rɛ̈ɛ̈r tɛ̈ mïth kɔc thïn awuthueei cï lööny piny kuany aya.” 28 Go Jethu lɛ̈k ye. “Yïn ee tiŋ la gam dït apɛi. Kë wïc abï looi tënë yï.” Ku kaam thiin awën ke nyaande pɛ̈l këdäŋ piny. 29 Go Jethu jäl ë tɛ̈në ke kuany wär Galilia kɔ̈u. Nawën ke la gɔt nhom ku nyuuc. 30 Go kɔc juëc kɔcken tuany bɛ̈ɛ̈i tënë ye, kɔc cï ŋɔl ku cöör ku kɔc cï ruai ë rɔ̈c piiny, ku miŋ cie jam ku kɔc juëc kɔ̈k. Ku nyuuckë ke yelɔ̈ɔ̈m, goke kony bïk pial. 31 Go thän awën gäi wën tïŋ kek miŋ ke jam, ku aduany ke cï la cök, ku ŋɔl ke cath path ku cɔr ke daai, ku leckë Nhialic Itharel. 32 Ku cɔl Jethu kɔcken ye buɔɔth ku lueel, “Ɣɛn acï guɔ̈p ŋɔ̈ŋ, rin kɔckä aacï rëër kek ɣɛn nïn kadiäk ëmën, ku acïn kë camkë. Ku acä wïc ba ke cɔl ajiël ke nɛ̈k cɔk, tɛ̈dë ka la wïïk dhël yic.” 33 Go kɔcken ye buɔɔth lɛ̈k ye, “Ye tɛ̈nɛn bï ɣok miëth yök thïn roor ë tɛ̈n bï kɔc juëckä cam?” 34 Go Jethu ke thiëëc, “Lak ayuɔ̈p kadë?” Gokë lueel, “Aa dhorou ku rec thii lik.” 35 Go lɛ̈k thän awën bïk nyuc piiny. 36 Ku lööm ayuɔ̈p awën kadhorou ku rec thii awën, ku röök Nhialic ku bɛny keyiic, ku gɛ̈m ke kɔcken ye buɔɔth bïk ke tɛ̈k kɔc. 37 Ku jɔlkë mïth ëbën bïk kuɛth. Ku kuɛny kɔc Jethu buɔɔth awuthueei ayuɔ̈p cï döŋ piny gääc kadhorou. 38 Kɔc ke cï mïth, röör ë röt aake ye tiim kaŋuan, ke diäär ku mïth këc mat thïn. 39 Ku jɔl Jethu kɔc cɔl ajiël, ku ler riäi yic ku ler wun cɔl Magadan. 161 Tɛ̈wën ke Parathï ku Thaduthï bɔ̈ tënë Jethu, ku wïckë bïk deep ë wɛ̈t, ku yöökkë bï kënë jäŋ gɔ̈i looi, bï nyuɔ̈th ke lɔn ye Nhialic wɛ̈lke gam.2 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ayakë lueel tɛ̈ lööny akɔ̈l piny. Abä aliir path bɛ̈ɛ̈i, akɔ̈l acï nyaany looi.” 3 Ku na ye nhiäknhiäk ka luɛlkë, Abï tuɛny akölë, rin acï piny dɔm bï la dïl ku looi luäät. Wek aa kë bï rot looi ŋic tɛ̈ tïŋ wek käkkä nhial, ku wek aacie käk loi röt ëmën ye ŋic! 4 Aa kɔc la gup anyon ku gam koor kek aa thiëc kë tïŋkë. Acïn kën jäŋ gɔ̈i bï nyuɔ̈th we, ee këwäär cï rot looi tënë Jona. Ku nyiëëŋ ke piny ku jiël. 5 Kaam wën ɣeet kek wär alɔŋtui, ke tɛk kɔcken ye buɔɔth lɔn cï kek nhïïm määr bïk miëth cïï muk. 6 Go Jethu lɛ̈k ke, “Tiëërkë nhïïm, ku tiɛtkë röt bäk cïï nhiam cïmën Parathï ku Thaduthï, nhiaamden ke cɔl ago puɔ̈ɔ̈r cïmën ayum cï yiëk yic luɔu.” 7 Gokë jam ë kamken, “Ee ɣo yɔ̈ɔ̈k këlä, rin cïn yen ayuɔ̈p cuk bɛ̈ɛ̈i.” 8 Go Jethu kë takkë guɔ ŋic ku lëk ke, “Wek kɔc koor gamdun! Yeŋö ye wek diɛɛr lɔn cïn wek miëth? Ŋot we cie käŋ ye deet? 9 Cäk lëu ku bäk tak yen tɛ̈wäär kueth ayuɔ̈p kadhiëc röör tiim kadhiëc, ku gääcdït cï bɛ̈n thiäŋ awuthueei cï döŋ piny? 10 Ku jɔl aa yuɔ̈p kadhorou wäär cï röör tiim kaŋuan cam bïk kuɛth, ku gääc thiäŋ awuthueei cäk bɛ̈n kuany? 11 Yeŋö këc wek ye deet yic, lɔn ɣɛn a ɣa cïï jam tënë we rin ayuɔ̈p? Kë ca lueel akïn, abɛn ber yic, tiɛtkë röt bäk cï nhiam cïmën Parathï ku Thaduthï!” 12 Go atuɔ̈ɔ̈cke jäl deet yic, lɔn acïï Jethu lëk ke bïk röt tiit lon dhie ye tääu ayup yic bï puɔ̈ɔ̈r, ee lɔn bï kek röt tiit piööc rɛɛc Parathï ku Thaduthï. 13 Wën cï Jethu ɣet Cetharia tɔ̈ Pilipi, ke thiëc kɔcken ye buɔɔth ëlä, “Ye jäŋ tak ye Manh Raan ŋa?” 14 Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Ayekë lueel lɔn ye yen Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm, ku lueel kɔc kɔ̈k lɔn ye yen Elija, ku aye kɔc kɔ̈k lueel lɔn ye yen Jeremia, tɛ̈dë ke ye raan töŋ kam kɔc käk Nhialic tïŋ.” 15 Goke thiëëc, “Na week, yakë tak lɔn ye ɣɛn ŋa?” 16 Go Pïtɛr bɛ̈ɛ̈r, “Yïn ë Raan cï lɔc ku dɔc, Manh Nhialic pïr.” 17 Go Jethu lueel, “Yïn acï Nhialic dɔɔc wën Jona, rin yic kënë ëcïï tak ë rot, ee Wä tɔ̈ nhial yen anyuth ye yï ba lueel këya. 18 Ku alɛ̈k yï ëmën. Yïn acɔl Pïtɛr, ku wɛ̈tde yic, alɛl, ku alel kënë nhom ɣɛn bï luaŋdiɛ̈ buth thïn, ku acïï riɛl ë jɔŋrac bï lëu bï thuɔ̈r piny. 19 Ku yïn aba gäm riɛl bääny pan Nhialic, kë cïï bï päl piny pinynhom acïï bï puɔ̈l nhial, ku kë ba puɔ̈l pinynhom abï puɔ̈l nhial aya.” 20 Ku yöök kɔcken ye buɔɔth bïk cïï lëk raan dɛ̈t, lɔn ye yen Raan cï lɔc ku dɔc. 21 Ku jɔl Jethu wɛ̈t agai yic tënë kɔcken ye buɔɔth, “Ɣɛn abï dhiɛl la Jeruthalem. Ku ɣɛn abï gum apɛi kɔcdït ë baai cin, ku kɔc käk Nhialic, ku kɔc piööc lööŋ cin aya. Ku ɣɛn abï nɔ̈k ba thou, ku na ye aköl ye nïn diäk ke ɣɛn abï bɛn pïr.” 22 Go Pïtɛr miɛɛt wei kɔc yiic, ku dɔk bï cïï ye jam këlä, ku lueel, “Bɛ̈ny, acïï Nhialic bï puɔ̈l bï rot looi. Kënë acïï rot bï dhiɛl looi tënë yï!” 23 Go Jethu yenhom wel ku lëk Pïtɛr, “Jäl ɣalɔ̈ɔ̈m jɔŋrac! Wïc ba kë cï Nhialic guiir riɛnkiɛ̈ waar yic. Käk ye tak aacie käk Nhialic aa wël raan ë path.” 24 Ku jɔl Jethu lɛ̈k kɔcken ye buɔɔth, “Na ye raan wïc bä buɔɔth, ka dhil nhom määr käpuɔth bï yök ë piɛ̈rde yic pinynhom ë tɛ̈n. Ku dhil puɔ̈u riɛl ku buɔɔth ɣa, cɔk alɔn wïc kɔc kɔ̈k ye bïk nɔ̈k ë riɛnkiɛ̈. 25 Rin raan wïc ye bï wɛ̈ike ë rot ŋiɛc muk pinynhom ë tɛ̈n, ka cïï pïr aköldä bï yök, ku na ye raan mär wɛ̈ike ë riɛnkiɛ̈, ku rin ë piɔ̈ɔ̈cdiɛ̈ ka bï wɛ̈ike muk akölriëëc ëbën. 26 Yeŋö bï raan yök thïn, tɛ̈ jiɛɛk yen apɛi pinynhom ë tɛ̈n ku mɛ̈r wɛ̈ike? Tɛ̈dë, ye këpiath ŋö bï yök bï yen wɛ̈ike waar? 27 Rin aköl bï Manh Raan bɛ̈n kek duaar ë Wun kek atuuc nhial, ke yeen abï raan ëbën yiëk ariöp thöŋ kek këden cï looi. 28 Ku le tueŋ ku lueel, wek aa lɛ̈k yic, ala kɔc kɔ̈k rɛ̈ɛ̈r ë tɛ̈n aacïï bï thou agut tɛ̈ bï kek Manh Raan tïŋ ke bɔ̈ ke ye Bɛ̈nyŋaknhom.” 171 Nawën nïn kadätem cök, ke Jethu cɔl Pïtɛr ku Jemith kek wämënh Joon, ku lek gɔn bär apɛi nhom kepɛ̈c.2 Tɛ̈wën rëër kek, ke Jethu waŋ rot, ku ɣer nyin cïmën akɔ̈l, ku jɔl aläthke ɣɛr apɛi bïk la diardiar. 3 Kaam awën ke Mothith ku Elija tul, ku jiɛɛmkë kek Jethu. 4 Go Pïtɛr lɛ̈k Jethu, “Bɛ̈ny, apath buk rëër ë tɛ̈n. Na wïc ke ɣɛn aloi duɛ̈l kadiäk ë tɛ̈n, tök kek yï, ku tök kek Mothith ku töŋ dɛ̈t kek Elija.” 5 Kaam wën ŋot jiɛɛm yen, ke këcït rur pat piny abï ciɛ̈n tɛ̈ yekë tïŋ, ku piŋkë Nhialic ke jam ëlä, “Kënë ë Wëndiɛ̈n nhiaar, mit ɣɛn puɔ̈u tënë ye piɛŋkë wɛ̈tde.” 6 Nawën piŋ kɔc Jethu buɔɔth wɛ̈t kënë, gokë riɔ̈ɔ̈c apɛi ku wïïkkë. 7 Go Jethu bɛ̈n tënë ke ku gɔɔt ke ku lueel, “Jatkë röt. Duɔ̈kkë riɔ̈c.” 8 Nawën jɔtkë kenyïn, ke cïn raan dɛ̈t tïŋkë, ke ye Jethu ë rot. 9 Tɛ̈wën dhuk kek piny ë gɔt nhom, ke lëk Jethu ke, “Duɔ̈kkë käk cäk tïŋ lëk raan dɛ̈t ɣet aköl bï Manh Raan jɔt raŋ yic.” 10 Go kɔcken ye buɔɔth thiëëc, “Yeŋö ye kɔc piööc lööŋ kɔc Itharel ye lueel, lɔn ë yen Elija yen bï kaŋ bɛ̈n tueŋ?” 11 Go bɛ̈ɛ̈r ëlä, “Ee yic Elija akɔŋ bɛ̈n rin bï yen dhël bɛ̈n guiir. 12 Ku alɛ̈k we lɔn cï Elija bɛ̈n thɛɛr, ku akëc kɔckä bɛ̈n ŋic ku luikë këden nhiarkë. Cït ëmën aya, Manh Raan abïk cɔl arem apɛi.” 13 Go kɔcken ye buɔɔth deet yic lɔn nadë ka jam tënë ke rin Joon raan kɔc muɔɔc nhïïm. 14 Nawën lek dhuk piny gɔt nhom, ke yök kɔc juëc ke tit ke. Go raan tök bɛ̈n ku gut yenhiɔl piny Jethu nhom, 15 ku lueel, “Bɛ̈ny, kony manhdiɛ̈. Ala guɔ̈p nok ku acï ye göök apɛi. Aye lac wiɛt mɛɛc, tɛ̈dë ke le wiɛt wïïr. 16 Ku ë ca bɛ̈ɛ̈i tënë kɔckun yï buɔɔth ku akëckë lëu bï pial.” 17 Go Jethu lɛ̈k ke, “Wek kɔc cie lac gam, yakë tak ba rëër kek we ɣet nɛn? Bɛ̈ɛ̈i dhɔ̈ŋ kënë tënë ɣa.” 18 Nawën lek bɛ̈ɛ̈i, ke Jethu rël jɔŋrac, go jäl meth guɔ̈p, ku go pial nyin yic. 19 Nawën ke kɔc Jethu buɔɔth bɔ̈ tënë ye ë rot ku thiëckë, “Yeŋö këc ɣok ye lëu buk jɔŋ kënë cuɔp wei?” 20 (20-21) Go lɛ̈k ke, “Ee rin koor gamdun,” Ku le tueŋ ku lueel, “Na we la gam cɔk kuur cïmën manh ŋaap koor nyin, ka lɛ̈kkë ë gɔn kënë, ‘Jälë ë tɛ̈n!’ Ka lëu bï jäl. Acïn kë dhal we bäk cïï loi.” Ku lëk ke, “Jɔŋ cït kënë ë ɣɛn alëu ye ba cuɔp wei, rin ye ɣɛn cool ë röök!” 21 (-) 22 Naɣɔn akäl tök, wën ŋoot kek Galilia, ke lëk Jethu ke, “Manh Raan abï thɔ̈n kɔc, 23 ku abïk nɔ̈k, ku na aköl ye nïn diäk, ka bï jɔt raŋ yic.” Gokë puɔ̈th dak apɛi. 24 Nawën cï Jethu kek atuɔ̈ɔ̈cke ɣet Kapernaum, ke kɔc ë kut ajuër luaŋ Nhialic bɔ̈ tënë Pïtɛr ku thiëckë, “Ye raandun piööc ajuër luaŋ Nhialic tääu piny?” 25 Go Pïtɛr bɛ̈ɛ̈r, “Aye tääu piny.” Ku le ɣöt bï la lɛ̈k Jethu. Go Jethu guɔ kaaŋ wei ku thiëëc, “Ye tak këdë Pïtɛr? Yeŋa bäny pinynhom juɛ̈r? Ye kɔcken baai aye kɔc thäi kɔ̈k?” 26 Go Pïtɛr bɛ̈ɛ̈r, “Aa kɔc ë thäi.” Go Jethu lueel, “Na ye këya ke kɔc baai aacie ajuër ë tääu piny. 27 Ku yen acuk wïc buk kɔckä rac puɔ̈th. Lɔr wïïr ku cuat bïdho, ku mïït rɛ̈c ba dɔm tueŋ bei ku ŋam thok, ku yïn abï wëëu lëu ajuerdiɛ̈ ku ajuërdu yök thïn. Ɣäth ke tënë ke ke ya ajuɛ̈rda ɣodhie.” 181 Kaam wën ke kɔc Jethu buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku thiëckë ëlä, “Yeŋa yen dït apɛi kam kɔc tɔ̈ bääny pan Nhialic yic?”2 Go Jethu meth cɔɔl, ku cɔl akääc kenhïïm, 3 ku lueel, “Wek alɛ̈k yic, na cäk röt war bäk ciɛ̈t mïth kor, ke wek aacïï bääny Nhialic bï kaŋ yök. 4 Këya raan rot dhuɔ̈k piny bï ciɛ̈t ë manh kënë yen adït apɛi pan Nhialic. 5 Ku raan manh koor cït manh kënë lor riɛnkiɛ̈, acä lor. 6 “Na ye raan wëŋ mɛnh tök kam ë mïthkä, ku bä maan ka ŋuɛ̈ɛ̈n tënë ë raan cït kënë diɛ̈t cï ruɔ̈k yeth aleldït tet, ku pïk wïïr bï mou. 7 Ye kërɛɛc yïndë pinynhom ye kɔc kɔ̈k kɔc wɛ̈ŋ kärɛc yiic. Käkkä aabï röt dhiɛl aa looi akölaköl, ku bï yiën dë tënë kɔc käkkä looi! 8 “Ku na ye ciɛɛndu ayï cɔ̈ɔ̈kdu yï cɔl aloi awuɔ̈c, ka tëëm bei ku cuat ke wei. Rin aŋuɛ̈ɛ̈n ba pïr pïr path ke yï ye ŋɔl, tɛ̈në tɛ̈ bï yïn la cin karou ku cök karou ku cuɛt yï many dɛ̈p yic akölriëëc ëbën. 9 Ku na ye nyiɛndu yï cɔl aloi adumuɔ̈ɔ̈m, ke ŋuët bei ku cuat wei. Rin aŋuɛ̈ɛ̈n ba pïr yök ke yï la nyiɛn tök, tɛ̈n tɛ̈ bï yïn la nyïn karou, ku bï yï la cuat pan mac. 10 “Duɔ̈kkë them bäk mïth thiikä bui. Alɛ̈k we bäk ŋic lɔn atuɔ̈ɔ̈cken nhial aa rëër Wä lɔ̈ɔ̈m akölaköl pan Nhialic. 11 Ku ɣɛn Manh Raan ɣɛn acï bɛ̈n ba kɔc cï määr bɛ̈n gäm pïr. 12 “Lɛ̈k ɣa yic. Na raan ala amääl buɔɔt ku mär amäl tök ke cïï thiärdhoŋuan ku dhoŋuan nyiëëŋ piny, ku le amäl kënë wïc? 13 Ku na le yök ka mit puɔ̈u apɛi, miɛt puɔ̈u wär miɛt puɔ̈u wäär tɔ̈ amɛ̈l kɔ̈k thïn. 14 Këlä aya, acïï Wuurdun tɔ̈ nhial nhiar, bï mɛnh tök kam ee mïth thiikä määr. 15 “Na loi wämuuth awuɔ̈c tënë yï, ke yï la tënë ye ku lɛ̈k kë cï wuɔ̈ɔ̈c tɛ̈dun wepɛ̈c. Na piŋ wɛ̈tdu, ke wek aacï dɔ̈ɔ̈r. 16 Na cïï wɛ̈tdu piŋ, ke yï cɔl raan tök ayï kɔc karou ku dhuɔ̈kkë tënë ye, ‘Rin bï awuɔ̈c cï looi tënë yï ŋic kɔc karou ayï diäk.’ 17 Na ŋot kuec bï wɛ̈tden cïï piŋ, ke lɛ̈k akut, ku na kueec bï wɛ̈t akut cïï piŋ aya, ke päl bï ciɛ̈t raan thäi ku raan ajuër kut, kɔc kuc wɛ̈t Nhialic. 18 “Ku wek aa lɛ̈k kënë, awuɔ̈c cäk bï päl piny pinynhom, acïï bï päl piny nhial, ku awuɔ̈c bäk päl piny ë tɛ̈n abï päl piny nhial. 19 “Ku abɛn lɛ̈k we, na mät kɔc karou kamkun pinynhom ë tɛ̈n, ku thiëckë kë wïckë ka gɛ̈m Wä tɔ̈ nhial ke. 20 Rin tɛ̈ ye kɔc karou ayï diäk kenhïïm mat ë wɛ̈tdiɛ̈ ke ɣɛn abï rëër kamken.” 21 Nawën ke Pïtɛr bɔ̈ tënë Jethu ku thiëëc, “Bɛ̈ny, ya arak dë lëu bï ɣɛn wɛ̈t päl piny tënë wämääth cä awuɔ̈c looi tënë ɣa? Ye arak dhorou?” 22 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Alɛ̈k yï, aca arak dhorou, ee thiärdhorou arak dhorou, 23 rin bääny Nhialic acït bɛ̈nyŋaknhom wïc ye bï käkke kuɛ̈ɛ̈n nyïn kek aluakke. 24 Kaam wën kuëën kek käŋ nyïn, ka aluaŋ tök cï wëëu juëc apɛidït muɔ̈r bïï tënë ye. 25 Ku yen ë cïn wëëu cool yen wëëu cï muɔ̈r, go bänyde lueel bï ɣaac wei kek tiɛŋde ku miɛ̈thke ku käkke ëbën bï käny cool. 26 Nawën piŋ ë wɛ̈t kënë ke läŋ bänyde apɛi ku lueel ëlä, ‘Päl ɣa kaam thin koor, ku ɣɛn abï käkkä cool bɛ̈ny.’ 27 Go bɛ̈nyŋaknhom tɛ̈ mɛɛm yen thïn tïŋ, ku pɛ̈l känyde tënë ye ku cɔl ajiël. 28 “Kaam wën le aluaŋ kënë aɣeer, ke räm kek aluaŋ dɛ̈t rëër kek baai kɔ̈ɔ̈ny wëëu reen lik. Go pac yeth ku yöök bï wɛ̈ɛ̈uke cool nyin yic. 29 Go lɔ̈ŋ apɛi ku lueel, ‘Päl ɣa kaam ku ɣɛn abï wɛ̈ɛ̈uku cool!’ 30 Go cïï gam, ku cɔl amac ɣet tɛ̈ bï yen wɛ̈ɛ̈uke cool. 31 Nawën tïŋ aluɛk kɔ̈k kë cï rot looi, ke riääk puɔ̈th apɛi ku lek tënë bänyden ku lëkkë këriëëc ëbën cï rot looi. 32 Go bɛ̈nyŋaknhom aluaŋ kënë cɔɔl ku lueel, ‘Yïn acïn puɔ̈u, ɣɛn acï wëëu juëc kääny ke tënë yï päl piny rin cï yïn ɣa lɔ̈ŋ. 33 Cïï lëu ba käny päl piny tënë raandun rëër wek, cïmën këwäär ca luɔ̈i yï?’ 34 Ku wën cï yen puɔ̈u riääk apɛi, ke cɔl amac ɣet tɛ̈ bï yen käny cool ëbën.” 35 Ku wit Jethu wɛ̈tde ëlä, “Yen ë tɛ̈ bï Wä tɔ̈ nhial luɔ̈i we, tɛ̈ cï wek awuɔ̈c ye päl piny kamkun puɔ̈u ëbën.” 191 Wën cï Jethu wɛ̈t wïc bï lueel thöl, go jäl Galilia ku ler Judia ku teem wär Jordan.2 Go kɔc juëc apɛi buɔɔth, goke kony. 3 Go Parathï kɔ̈k bɛ̈n tënë ye, ku wïckë bïk deep ë wɛ̈t ku thiëckë ëlä, “Ye lɔ̈ŋda raan puɔ̈l bï tiɛŋde liɔ̈ɔ̈i ë path?” 4 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Kɛ̈ckë kaŋ kueen athöör yic lɔn wär ciɛk Aciëk kɔc wäthɛɛr, aacï cak moc ku tik. 5 Ku lueel, ‘Rin ë wɛ̈t kënë yen abï raan wun ku man nyääŋ piny ku le ker kek tiɛŋde, ku keek karou aabï ya many tök.’ 6 Këya, aacïï ŋot ke ben aa rou, ee tök. Ku këya, na cï Nhialic ke puɔ̈l bï ya moc ku tik, ka cïn raan päl ŋɛk ë kamken.” 7 Go Parathï bɛn thiëëc, “Na ye këya, yeŋö pɛ̈l Mothith ye bï raan athör liɔ̈ɔ̈i gɔ̈t ku pɛ̈l tik?” 8 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Mothith acï wärkuan dït puɔ̈l bïk diäärken aa liɔ̈ɔ̈i rin aake cie yith ye lac gam. Ku ëcie këya wäthɛɛr ciɛk kɔc. 9 Ku aba lɛ̈k we ëmën, na ye mony liɔ̈i tiɛŋde, ke këc wïc mony dɛ̈t, ka cï kërac looi.” 10 Go kɔcken ye buɔɔth lɛ̈k ye ëlä, “Na ye yen tɛ̈n ye käŋ röt luɔi thïn kam moc ku tik akan, ka ŋuɛ̈ɛ̈n bï raan cïï thiëk.” 11 Go dhuɔ̈k ke ku lueel, “Acie raan ëbën yen bï kë ca lueel gam, aa kɔc ye Nhialic kuɔny. 12 Raan dɛ̈t aye dhiëëth ke ya aboi, na cɔk thiëëk tɛ̈ le yen dït ka cïï dhiëth, ku kɔc kɔ̈k aaye roc bïk cïï dhiëth tɛ̈ cɔk kek thiëëk. Ku kɔc kɔ̈k aacie thiëëk rin wïc kek ye bïk wɛ̈t Nhialic ɣäth tueŋ. Këya, na ye raan gam ë wɛ̈t kënë, ke gɛm ku piööc.” 13 Kɔc kɔ̈k aake cï mïth bɛ̈ɛ̈i tënë Jethu bï ke bɛ̈n dɔɔc, go kɔc Jethu buɔɔth kɔc läät. 14 Go Jethu lueel tënë ke, “Calkë mïth aabɔ̈ tënë ɣa, duɔ̈kkë ke pën. Raan wïc ye bï la pan Nhialic adhil gam cïmën ee mïth thiikä.” 15 Ku cɔɔl mïth yelɔ̈ɔ̈m ku tɛ̈ɛ̈u yecin kenhïïm, ku dɔɔc ke ku jiël. 16 Go mony dɛ̈t kaaŋ nhom ku thiëëc ëlä, “Raan piööc ye këpiath ŋö ba looi ba pïr akölriëëc ëbën yök?” 17 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Yeŋö ye yïn ɣa thiëëc këpath ba looi? Ee Nhialic rot yen apath. Na wïc ba pïr akölriëëc ëbën yök, ke yï thek lɔ̈ɔ̈ŋke.” 18 Go mony kënë Jethu bɛn thiëëc ëlä, “Ye lööŋ nɛn?” Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Duk raan näk, duk tiŋ raan dɛ̈t kɔr, duk cuëër, duk kuëëŋ wɛ̈t ë lueth. 19 Thek wuur ku moor, ku nhiar raan dɛ̈t cïmën nhiɛɛr yïn rot.” 20 Go riënythii awën dhuɔ̈k ye ku lueel ëlä, “Lööŋkä aaca muk nhïïm ëbën. Ye kë nɛn ba bɛn looi?” 21 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Na wïc ba la cök tënë Nhialic, ke yï la ba käkku la ɣaac ëbën, ku gam wëëu tënë kɔc ŋɔ̈ŋ, yïn abï jiɛɛk la yök pan Nhialic, ku bäär buɔth ɣa.” 22 Nawën piŋ ë wëlkä ke mɛɛn, ku jiël ke cï puɔ̈u dak rin ë la käjuëc apɛi. 23 Go Jethu yenhom wɛ̈l kɔcken ye buɔɔth ku lëk ke, “Abï riɛl tënë raan ajak bï la pan Nhialic. 24 Ku abɛn lɛ̈k we, apuɔl yic bï thɔ̈rɔ̈l bak with cök, tɛ̈në lɔn bï raan ajak la pan Nhialic.” 25 Nawën piŋ kɔcken ye buɔɔth ë kënë, ke gɛ̈i apɛi ku luelkë, “Na ye këya, ke yeŋa bï la pan Nhialic.” 26 Go Jethu ke döt ku bëër, “Acïï raan bï lëu ë rot, bï gam tɛ̈ këc Nhialic ye kony, rin Nhialic ë këriëëc ëbën lëu, acïn kë dhal ye.” 27 Go Pïtɛr rot jɔt ku lueel, “Na ɣook, ɣok kɔc cï käkkua ëbën nyääŋ piny ku buɔthku yï, yeŋö bï ya këda?” 28 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Wek alɛ̈k kënë, tɛ̈ le käŋ röt waar, ke Manh Raan abï nyuc thɔ̈nyde nhom ë diik yic pan Nhialic, ku week wathiäär ku rou, wek aabï nyuc thöc nhïïm aya bäk luŋ kuat Itharel kathiäär ku rou looi. 29 Ku kuat raan cï paande nyääŋ wei kek paan ë man ku nyiɛ̈rakën, ku wun ku man ku miɛ̈thke ku dum ë riɛnkiɛ̈, abï käjuëc yök arak buɔɔt, ku abï pïr akölriëëc ëbën yök aya. 30 Ku kɔc juëc tɔ̈ tueŋ ëmën aabï döŋ ciëën, ku kɔc kɔ̈k juëc tɔ̈ ciëën aabï la tueŋ.” 201 Ku ben Jethu bääny Nhialic thɔ̈ɔ̈ŋ ëlä, “Raan dom ëcï rial bï la wïc kɔc bï duɔmde bɛ̈n tem.2 Ku ciëk ariöp bï ya gäm ke akäl tök, ku tooc ke dom. 3 Nawën tɛ̈cït lunyluny ë ɣɔ̈k, ke la tɛ̈ ye kɔc ɣɔɔc thïn, go kɔc kɔ̈k tïŋ thïn ke kääc ke cïn kë loikë, 4 go lɛ̈k ke ëlä, ‘Lak dom yic aya bäk la tem, ku wek aaba yiëk ariöp thöŋ ke luɔidun.’ 5 Gokë la. Nawën akɔ̈l ciɛl yic, ku tääŋ akɔ̈l aya, ke la aɣeer ku le bɛ̈n ke kɔc kɔ̈k. 6 Naɣɔn thëëi ke la aɣeer ku yök kɔc kɔ̈k ke kääc ë path go lɛ̈k ke, ‘Yeŋö rëër wek tɛ̈wën aköl ke cïn kë luɔikë?’ 7 Gokë lɛ̈k ye ëlä, ‘Acïn raan cï ɣo cɔɔl buk la luui.’ Go lɛ̈k ke bïk la luui aya. 8 “Naɣɔn thëëi ke wun dom cɔl raanden kɔc dɔ̈m ku lueel, ‘Cɔl kɔc luɔi, ba ke dɔ̈m wɛ̈ɛ̈uken, ku jɔk kɔc ë ke bɔ̈ ciëën, bï jäl la thök kɔc wën anhiäk jɔk luɔi ë rial.’ 9 Go kɔc ke bɔ̈ luɔi yic ciëën bɛ̈n ku gɛ̈m ke wɛ̈ɛ̈uken. 10 Nawën la kɔc ke jɔk luɔi ë rial bɛ̈n bï ke bɛ̈n riɔp, ke takkë lɔn bï ke gäm wëëu juëc, ku keek aacï bɛ̈n riɔp wëëu cït wëëu cï gäm kɔc ke lök bɛ̈n luɔi yic ciëën. 11 “Gokë wëëu dɔm ke dak puɔ̈th, ku jiëëmkë wun dom guɔ̈p ëlä, 12 ‘Kɔc ke lök bɛ̈n ciëën, cïn luɔi dïït cïk looi, aaca thɔ̈ɔ̈ŋ nhïïm kek ɣo, ɣok kɔc cï luui akɔ̈l yic tɛ̈wën anhiäk agut tɛ̈ col piny cït ëmën!’ 13 “Go wɛ̈t raan tök bɛ̈ɛ̈r ëlä, ‘Mäthdiɛ̈, yïn acä jör, ciɛ̈t ɣo cï tɛ̈ bï ɣɛn yï riap thïn akäl tök cäk. 14 Dɔm ariɔ̈pdu ku jälë. Aca tak ba raan lök bɛ̈n ciëën gäm ariöp cït ariɔ̈pdu. 15 Cä la yic ba wɛ̈ɛ̈ukiɛ̈ gam tɛ̈cït tɛ̈ wiëc ye? Yeŋö ye tiɛɛl yï dɔm tɛ̈ muɔɔc ɣɛn kɔc?’ ” 16 Ku wit Jethu wɛ̈tde ëlä, “Këya, kɔc tɔ̈ ciëën aabï tɔ̈ tueŋ ku kɔc tɔ̈ tueŋ aabï tɔ̈ ciëën.” 17 Naɣɔn aköl dɛ̈t ke Jethu cath kek kɔcken ye buɔɔth ke la Jeruthalem, ke cɔɔl ke tɛ̈den ë röt ku lëk ke, 18 “Ëmën ɣok aala Jeruthalem, ku Manh Raan abï la dɔm ku ɣɛ̈th kɔc käk Nhialic nhïïm, ku kɔc piööc ë lööŋ. Ku abïk tɛ̈m thou, 19 ku thönkë bäny kɔc cie kɔc Itharel bïk läät ku thatkë ku piɛ̈ɛ̈tkë tim cï rïïu kɔ̈u. Ku na ye nïn kadiäk cök ka bï pïr ku jöt bei ë raŋ yic.” 20 Nawën ke man wɛ̈ɛ̈t Dhubedï bɔ̈ tënë Jethu kek wätke, ku gut yenhiaal piny ku thiëëc bï luɔ̈i kë wïc. 21 Go Jethu thiëëc, “Yeŋö wïc?” Go bɛ̈ɛ̈r ëlä, “Tɛ̈ nyuuc yïn thɔ̈nydu nhom bääny Nhialic yic aköldä, ke yï tɔŋ yïpuɔ̈u lɔn bï yïn wɛ̈tkiɛ̈n kë karou cɔl aa nyuc yïlɔ̈ɔ̈m, raan tök köŋ cuëc ku raan dɛ̈t köŋ ë cam.” 22 Go Jethu dhuɔ̈k ke ëlä, “Wek aakuc kë thiëckë, ɣɛn abï baŋ apɛi ë nïnkä ku ɣɛn abï nɔ̈k. Lɛ̈ukë bäk gum cïmëndiɛ̈?” Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Alëuku.” 23 Go Jethu lɛ̈k ke, “Na cɔkkë we nɔ̈k ayic ka lɛ̈ukë bäk gum, ku acie ɣɛn la riɛl ba raan bï nyuc köŋdiɛ̈n cuëc ku köŋdiɛ̈n cam kuany. Thöckä aa käk kɔc cï Wä guiër ke.” 24 Nawën le atuuc kɔ̈k kathiäär piŋ, ke riääk puɔ̈th tënë wɛ̈ɛ̈t Dhubedï. 25 Go Jethu ke cɔɔl ku lëk ke, “Aŋiɛckë lɔn kɔc cï gam bïk aa bäny kɔc cie kɔc Itharel aala riɛl kɔc nhïïm, ku acïï path bäk ciɛ̈t ke. 26 Ku kënë acïï rot bï looi kamkun. Raan wïc ye bï ya raandït kamkun, adhil rot dhuɔ̈k piny bï ya luui rin kɔc kɔ̈k, 27 ku na ye raan wïc ye bï ya bɛ̈ny wenhïïm, ka dhil ya aluaŋdun. 28 Cïmën Manh Raan aya akëc bɛ̈n bï kɔc bɛ̈n loony, acï bɛ̈n bï kɔc bɛ̈n kony, ku gɛm wɛ̈ike bï kɔc juëc waar thou yic.” 29 Tɛ̈wën jiël Jethu Jeriko kek kɔcken ye buɔɔth, ke buɔɔth kɔc juëc apɛi. 30 Ku kɔc cï cɔr karou aake rɛ̈ɛ̈r ë dhël këc. Nawën piŋkë lɔn cï Jethu ɣëët, ke cöt röldït, “Bɛ̈ny, Wën Debit, kony ɣo!” 31 Go kɔc kɔ̈k ke rɛ̈l ku yöökkë ke bïk biɛt. Gokë ŋot ke kiu apɛi, “Wën Debit! Kony ɣo.” 32 Go Jethu kɔ̈ɔ̈c ku cɔɔl ke, ku thiëëc ke, “Yeŋö wiɛ̈ckë ba looi tënë we?” 33 Gokë lɛ̈k ye, “Bɛ̈ny awïcku buk bɛn daai.” 34 Go Jethu gam, ku gɔɔt kenyïn, gokë daai nyin yic ku buɔthkë. 211 Tɛ̈wën cï kek thiɔ̈k kek Jeruthalem, ke bɔ̈ Bethpeec tɛ̈thiääk kek gɔn Olip, ke Jethu ëcï kɔcken ye buɔɔth karou tuɔɔc tueŋ,2 ku lëk ke, “Lak bɛ̈ɛ̈i tɔ̈ tueŋ yiic, ku wek aabä akaja yök ke mac ku manhde yelɔ̈ɔ̈m. Luɔnykë ke ku bɛ̈ɛ̈ikë ke tënë ɣa. 3 Na le raan thiëc we ke luɛlkë, keek aa wïc Bɛ̈ny ku aabï dhuk ëmën.” 4 Kënë acï rot looi këya rin bï wɛ̈t cï lueel ëlä thɛɛr raan käk Nhialic tïŋ yenhom tiɛɛŋ, 5 “Lëk kɔc Itharel, ëmën bɛ̈nyŋaknhom dun abɔ̈ tënë week! Alir puɔ̈u ee cath akaja, manh akaja.” 6 Go kɔc Jethu buɔɔth la ku loikë cïmën cï Jethu ye lɛ̈k ke, 7 ku bïïkë akaja ke manhde ku kumkë kekɔ̈th aläthken, ku nyuc Jethu manh akaja kɔ̈u. 8 Kɔc juëc aacä aläthken thiɛth dhël yic, ku kɔc kɔ̈k aacä ayɔ̈r tiim dhoŋ ku thiethkë ke dhël yic aya. 9 Go kɔc ke tɔ̈ tueŋ yenhom ku kɔc ke buɔth ye, yai looi ku yekë wak ëlä, “Lecku wën Debit! Bɛ̈ny dɔc raan bɔ̈ riɛnku lecku Nhialic Madhɔl!” 10 Nawën ɣeet geeu Jeruthalem, ke kɔc gɛ̈i apɛi ku yekë thiëc ëlä, “Yeŋa kënë?” 11 Ke bëër kɔc ŋic ye ku luelkë, “Yen ë raan käk Nhialic tïŋ cɔl Jethu pan Nadharet, wun Galilia.” 12 Nawën lek ɣet Jeruthalem ke Jethu la luaŋ Nhialic, ku cop kɔc käŋ ɣaac ku kɔc ɣööc aɣeer kal luaŋ Nhialic yic. Ku wel agen kɔc wëëu waar yiic piny, ku thöc kɔc ɣɔɔc wei ë kuɔ̈r. 13 Ku lëk ke, “Acï gɔ̈t ëlä athör thɛɛr wël Nhialic yiic, ‘Kal luaŋdiɛ̈ acï looi bï ya tɛ̈n ye kɔc wuɔ̈t ëbën röök thïn,’ ku yen acäk wel bï ya tɛ̈n cuɛ̈r.” 14 Kɔc cï cɔr ku kɔc cï duany aake cï bɛ̈n tënë ye kal yic luaŋ Nhialic, goke kony. 15 Kɔc dït käk Nhialic ku kɔc gɛ̈t lööŋ aake cï puɔ̈th dak tɛ̈wën tïŋ kek käpuɔth cï Jethu looi, ku wën ye mïth ket kal yic luaŋ Nhialic ëlä, “Lecku Wën Debit.” 16 Ku luelkë tënë Jethu, “Ye kë lueel ë mïthkä piŋ?” Go bɛ̈ɛ̈r, “Aya piŋ. Ku kɛ̈ckë kënë kaŋ kueen, ‘Yïn acï mïth agut mïth thii kor piɔ̈ɔ̈c bïk lɛc la cök aa lueel.’ ” 17 Kaam wën cï Jethu wëlkä lueel, ke jiël geeu ku ler Bethanï tɛ̈ cï yen bën anin thïn. 18 Naɣɔn nhiäk, tɛ̈wën dhuk kek geeu, Jethu ë nɛ̈k cɔk. 19 Nawën tïŋ tim cït ŋaap dhël yɔu, go la cɔl bï yök ke cï luɔk, go yök ke ayɔ̈r kepɛ̈c. Go Jethu lueel, “Yïn acïï mïth kɔŋ bɛn tïŋ athɛɛr!” Ku nyin yic tɛ̈wën ke tim riau. 20 Tɛ̈wën tïŋ kɔcken ye buɔɔth ë kënë, ke gɛ̈i apɛi, ku thiëckë röt, “Yeŋö cï tim kënë guɔ riau?” 21 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Na gamkë ke cïn diu, ka cie kë ca looi tënë ë tim kënë yen luɔikë ë rot, na cɔk a gɔn kënë yen yɔ̈ɔ̈kkë ëlä, ‘Jɔt rot ku cuat rot wïïr,’ ka loi rot. 22 Ku na lak gam, ke këriëëc ëbën yakë ke thiëëc tɛ̈ röök wek, aa yɔ̈kkë.” 23 Go Jethu bɛn dhuk kal yic luaŋ Nhialic, ku tɛ̈wën piööc yen, ke bänydït käk Nhialic ku kɔc baai bɔ̈ tënë ye ku thiëckë ëlä, “Ee yïn, ye riɛl ŋö tɔ̈ yïguɔ̈p ye yïn luui këlä? Ku yeŋa yïk yï ë riɛl kënë?” 24 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Wek aba thiëëc wɛ̈t tök aya, na bɛ̈ɛ̈rkë apath, ke wek aba lɛ̈k raan cä gäm riɛl ye ɣɛn käkkä looi. 25 Lɛ̈kkë ɣa, Joon yök riɛl yen kɔc gäm lɔ̈kwëi tɛ̈nɛn, ye tënë Nhialic aye riɛlde ë rot?” Gokë guëëk yic kamken ku luelkë, “Na luelku, ke yök tënë Nhialic, ka thiëc, ‘Aye ŋö këc wek wɛ̈tde gam?’ 26 Ku na luelku, ‘Ke riɛlde ë rot,’ ke ɣok aa jɔ̈ny ke rin cï raan ëbën ye gam.” 27 Gokë dhuɔ̈k Jethu, “Akucku.” Go Jethu lɛ̈k ke, “Na ye këya, ke wek aacä lëk riɛl ye ɣɛn käkkä looi.” 28 Ku ben Jethu ke thiëëc, “Yeŋö yakë tak wɛ̈t kënë yic? Monytui ë la dhäk karou. Go la tënë wëndït ku lëk ye, ‘Manhdiɛ̈ lɔr lui dom yic ya aköl.’ 29 Go bɛ̈ɛ̈r, ‘Ɣɛn acïï la,’ nawën ke ben yenhom waar ku ler. 30 Go bɛn la tënë wënden koor ku lëk wɛ̈t awën cï kaŋ lɛ̈k wëndït. Go gam ku cïï la. 31 Yeŋa kamken karou cï kë wïc wun looi?” Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Ee wëndït.” Go Jethu lɛ̈k ke, “Kɔc ajuër kut ku adëjök ë tɔ̈c kek kuat moc ë path, aa kek aabï röt kaŋ mat ë bääny Nhialic yic tënë we. 32 Rin Joon raan wäär kɔc muɔɔc nhïïm ëcï bɛ̈n tënë we bï we nyuɔ̈th dhël ë yic, ku wek aa këc wɛ̈tde gam. Nawën ke ye kɔc ajuër kut ku adëjök kek gam ye. Ku na cɔk awën cï wek käkkä tïŋ ke loi röt, ke wek aa këc wepuɔ̈th waar ku pälkë luɔi kärɛc ku gamkë wɛ̈tde.” 33 Ku ben Jethu jam waal ku lueel tënë kɔc man ye ëlä, “Monytui ëcï dom looi ku cum yic tiim luɔk ku rɔk. Ku wec tɛ̈ ye mïth tiim guɔ̈r thïn bïk ya miök, ku looi kät. Ku jɔl dom riɔ̈p yic kɔc kɔ̈k, ku le keny wun dɛ̈t. 34 Nawën le tɛ̈ cï tiim luɔk thɔ̈ɔ̈ŋ, ke tooc aluɔɔnyke tënë ke bïk la gäm abäkke. 35 Go kɔc awën cï riɔ̈p dom yic aloony dɔm, ku thatkë aluɔny tök, ku näkkë alony dɛ̈t ku biöökkë alony ye kek diäk aleel. 36 Go aloony juëc tënë aloony tueŋ bɛn tooc, ku ŋot ke looikë ke tɛ̈wäär. 37 Nawën ciëën ke wun dom jɔl wënde tooc, ku tɛk lɔn bï kek ye theek. 38 Go kɔc awën cï riɔ̈p dom yic lueel kamken wën tïŋ kek ye, ‘Kënë ee manh raan la dom, bï käŋ lɔ̈k thɔn aköldä. Bäk näkku ku käkke aabï dɔ̈ŋ ke ɣo.’ 39 Gokë dɔm ku thelkë aɣeer dom yic ku näkkë.” 40 Ku jɔl Jethu ke thiëëc, “Na bɔ̈ raan la dom ke loi ŋö tënë ke?” 41 Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Abï kɔckä nɔ̈k, ku riɔp dom yic wei tënë kɔc bï ye ayiëk abäkke tɛ̈ cï käŋ luɔk.” 42 Ku lëk Jethu ke, “Kɛ̈ckë wɛ̈t cï gɔ̈t athör thɛɛr wël Nhialic yic ëlä, kaŋ kueen? ‘Mën wäär yen cï atëët kuec yen acï bɛ̈n a mën ril apɛi, kënë ë ye luɔi Bɛ̈ny, ayeku tïŋ ke path ku dhëëŋ ɣonyïn!’ ” 43 Ku la Jethu tueŋ ku lueel, “Këya alɛ̈k we, bääny Nhialic abï nyaai tënë we ku gɛ̈m kɔc wuɔ̈t kɔ̈k bï wɛ̈tdiɛ̈ piŋ ku loikë. 44 Ku raan bï löny alel kënë nhom, ka duɔɔny bï ruɔ̈th, ku raan bï alel kënë lööny yenhom ka niɔɔn yic.” 45 Nawën piŋ kɔcdït käk Nhialic ku kɔc gɛ̈t lööŋ ë jam kënë, ke ŋickë lɔn jiɛɛm Jethu riɛnken, 46 ku na cɔk alɔn wïc kek ye bïk dɔm, ka ke cï riɔ̈ɔ̈c kɔc juëc tɔ̈ thïn ë Jethu tïŋ ke ye raan käk Nhialic tïŋ. 221 Go Jethu bɛn jam tënë ke ë waal ku lueel.2 “Bääny Nhialic ë duɛ̈r thöŋ kek yan thiëëk cï bɛ̈nyŋaknhom looi tënë wënde. 3 Ku tooc aluɔɔnyke bï kɔc cï cɔɔl la lɛ̈k bïk bɛ̈n yai yic. Gokë kuec ku cïk bɔ̈ yɛɛi. 4 Go aloony juëc bɛn tooc ku thɔnke ëlä, ‘Lak, lëkkë kɔc cï cɔɔl lɔn mïïth aacï thök ë guiër, muɔɔr ku nyök cuai aacï nɔ̈k, këriëëc ëbën acï guiir. Bäk yai yic!’ 5 Ku keek aake liu puɔ̈th thïn, ku puɔ̈kkë bï ŋɛk ala duɔmde, ku la raandä luɔide yic. 6 Ku dɔm kɔc kɔ̈k aloony bɛ̈nyŋaknhom, ku baŋkë ke ku näkkë ke. 7 Go bɛ̈nyŋaknhom puɔ̈u riääk apɛi, ku tooc apuruɔ̈ɔ̈kke ku lek kɔc awën näk aluɔɔnyke nɔ̈k, ku cuänykë gɛnden. 8 Ku cɔɔl aluɔɔnyke ku lëk ke, ‘Yai acï thök ë guiër, ku kɔc ke cï cɔɔl aa këc aa kɔc path, aacï kuec ë bɛ̈n. 9 Lak geeu ku calkë kuat kɔc bäk yök dhɔ̈l yiic bïk bɛ̈n yai yic.’ 10 Go aloony la dhɔ̈l yiic ku cɔlkë kuat raan cïk yök ëbën, abï yai thiäŋ apɛi. 11 “Nawën bɔ̈ bɛ̈nyŋaknhom bï thän cï guëër yɛɛi bɛ̈n tïŋ, ke tïŋ raan tök ke këc alɛ̈th yai ruɔ̈k. 12 Go bɛ̈nyŋaknhom lueel, ‘Mäthdiɛ̈, yï bɔ̈ tɛ̈n këdë ke yï cïï alɛ̈th yai ceŋ?’ Go mony awën biɛt ku cïï wɛ̈t bëër. 13 Go bɛ̈nyŋaknhom lɛ̈k aluɔɔnyke, ‘Dɛrkë cin ku cök ku cuatkë muɔ̈ɔ̈th yic aɣeer, tɛ̈ bï yen dhiau thïn ke ŋɛny yelec.’ ” 14 Ku wit Jethu wɛ̈tde ëlä, “Rin kɔc juëc aaye cɔɔl, ku aa kɔc lik kek aaye lɔc.” 15 Go Parathï la tɛ̈den ë röt bïk tɛ̈ bï kek Jethu dam thïn, wɛ̈tden bï lueel, la mat. 16 Ku toockë kɔcken abɛ̈k ke buɔɔth tënë ye, ku kɔc Antipäth Ɣërot bïk la wëëŋ bï wɛ̈t rac luɛɛl kegup bï ye dɔm. Ku bïk ku luelkë ëlä, “Raan piööc, aŋicku yïn ë raan la cök jam ë yith. Yïn ë kɔc piɔ̈ɔ̈c bïk käk wïc Nhialic looi dhël la cök, ke yï cïï diɛɛr käk ye kɔc kɔ̈k tak. Ku yïn acie diɛ̈tden ye kuɛ̈ɛ̈c nhom. 17 Lɛ̈k ɣo na ye täktäkdu, buk ajuër aa gam ɣok kɔc Itharel tënë Cithɛ̈r Bɛ̈nyŋaknhom, tɛ̈dë ke cuk bï ya gäm ye?” 18 Ku Jethu ëcï ruɛ̈ɛ̈nyden ŋic, ku bëër, “Yeŋö wïc wek ye bäk ɣa deep wɛ̈t? 19 Calkë ɣa atïŋ wënh yakë tääu piny ajuër!” Gokë yiëk wëëth. 20 Goke thiëëc, “Ye nhom ŋa, ku ye rin ŋa käkkä cï giɛɛt wëëth kɔ̈u?” 21 Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Aa käk Cithɛ̈r Bɛ̈nyŋaknhom.” Go Jethu lɛ̈k ke, “Na ŋiɛckë këya, gämkë Cithɛ̈r Bɛ̈nyŋaknhom këde, ku gämkë Nhialic këde.” 22 Gokë gäi, tɛ̈ cï Jethu wɛ̈t bɛ̈ɛ̈r thïn, ku nyiëëŋkë piny ku jiëlkë. 23 Aköl töŋ awën ke kɔc kɔ̈k akut Thaduthï, akut cïï ye ye gam lɔn bï Nhialic kɔc cï thou bɛn cɔl apïr, bɔ̈ tënë Jethu ku thiëckë ëlä, 24 “Raan piööc, acï Mothith lɛ̈k ɣo ëlä, Na thou raan ku nyiëëŋ tik piny ke cïn mïth, ke wämënh koor ala ɣöt tik bï mïth dhiëëth ɣön mɛ̈nhë. 25 Na thööŋku lɔn tɔ̈ mïth tik thïn kadhorou, ku thiëk wëndït ku thou ke cïn mïth, ku dɔ̈ŋ tiɛŋde ke wëmënh buɔth ye, 26 ku thou aya ke cïn mïth cï dhiëëth. Ku looi rot këya tënë raan ye kek diäk, agut wämënh kun ye kek dhorou. 27 Nawën ke tik thou aya.” 28 Ku lek tueŋ ku thiëckë, “Tɛ̈ le kɔc cï thou röt jɔt aköldä, bï ya tiŋ ŋa, rin cï yen rëër ke ke ëbën kadhorou?” 29 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Wek aa kɔc ril nhïïm cïn kë ŋiɛckë, rin cïï wek athör thɛɛr wël Nhialic cï gɔ̈t ye gam. Ku acäk ye gam aya lɔn bï Nhialic kë ye lueel ke bï looi, lëu bï looi. 30 Rin tɛ̈ le kɔc cï thou röt jɔt, aacïï bï thiëëk ku aacïï bï thiaak, aabï rëër kecït atuuc nhial. 31 Ku na ye rin wɛ̈t bï kɔc cï thou röt jɔt, ke we këc wɛ̈t cï Nhialic lɛ̈k we thɛɛr kueen? Acï lueel, 32 ‘Ɣɛn ë Nhialic Abaram ku Ithäk ku Jakop.’ Kɔc cï thou ke ŋic Nhialic, aa pïr alanden. Yeen ë Nhialic kɔc pïr, ku kɔc cï thou aya.” 33 Nawën piŋ thän tɔ̈ thïn wɛ̈t kënë, ke gɛ̈i ë piɔ̈ɔ̈cde. 34 Nawën piŋ Parathï lɔn cï Jethu Thaduthï thöl nhïïm, ke mat kenhïïm bïk Jethu thiëëc aya, 35 ku jɔl raan tök kamken, 36 raan piööc lööŋ, Jethu thiëëc, “Ye löŋ nɛn yen ril kam ë lööŋ?” 37 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Yïn adhil Bänydu Nhialic nhiaar piändu ëbën, ku wɛ̈iku ëbën, ku nhiamdu ëbën.” 38 Kënë, yen ë löŋ ril tueŋ. 39 Löŋ dɛ̈t ril ye kek rou thöŋ kek ë löŋ kënë akïn, yïn adhil raan dɛ̈t nhiaar cïmën nhiɛɛr yïn rot. 40 Lööŋkä karou kek aa ye lööŋ Mothith ëbën, ku lööŋ ye kɔc käk Nhialic tïŋ piɔ̈ɔ̈c, kɛ̈r bei thïn. 41 Kaam wën cï Parathï kenhïïm kut Jethu lɔ̈ɔ̈m ke thiëëc ke wɛ̈t kënë, 42 “Yakë tak Raan cï lɔc ku dɔc yeŋa? Ye wën ŋa?” Gokë lɛ̈k ye, “Ee wën Debit?” 43 Go dhuɔ̈k ke ku lueel, “Na ye këya, yeŋö ye Wëi Nhialic Debit yɔ̈ɔ̈k bï cɔɔl Bänydiɛ̈. Rin ëcï Debit lueel ëlä, 44 ‘Acï Nhialic lueel tënë Bänydiɛ̈, “Nyuc ë tɛ̈n köŋdiɛ̈n cuëc, ɣet tɛ̈ bï ɣɛn kɔc atɛrdu dhuɔ̈k ciëën yïcök.” ’ 45 “Na ye Debit cɔɔl, ‘Bänydiɛ̈,’ Ke lëu bï ya wënde këdë?” 46 Go ciɛ̈n mën raan töŋ bëër wɛ̈tde, ku wën akölë ɣet tueŋ acïn raan töŋ cïï yethok bɛn kuek bï thiëëc. 231 Ku jɔl Jethu lueel tënë kɔc juëc awën ku kɔcken ye buɔɔth.2 “Kɔc piööc lööŋ ku Parathï kek aatɔ̈ nyin Mothith. 3 Këya, aa dhiɛlkë ke theek ku luɔikë kë yekë lɛ̈k we, ku piɛŋkë kë yekë lɛ̈k we, ku duɔ̈kkë käkken yekë ke looi ye kiɛ̈ɛ̈t, rin aacie käk yekë lɛ̈k kɔc kek yekë ke looi. 4 Aa kɔc piɔ̈ɔ̈c käril yiic bï ke looi, ku aa cie kɔc ë kony bïk ke looi. 5 Këriëëc ëbën yekë ke looi, ayekë ke looi rin bï kek kɔc wëŋ. Aa cath ke muk athör thɛɛr wël Nhialic. Ku rukkë alɛ̈th path, ku mukkë athör kecin bïk nyuɔɔth lɔn ye kek kɔc path thek löŋ Mothith. 6 Ayekë nhiaar bïk nyuc tueŋ thöc kɔcdït tënë amat, ku ɣɔ̈n path aköl yai. 7 Ayekë nhiaar bï ke aa muɔ̈ɔ̈th athɛ̈ɛ̈k ɣɔ̈n ɣɔɔc yiic, ku yeke cɔɔl, ‘Kɔc piööc.’ 8 “Duɔ̈kkë röt cɔl aye cɔɔl, ‘Kɔc piööc,’ Rin wek aa ŋɛk ke wämënhë, ku wek aa la raan piööc tök. 9 Ku acïn raan dhiɛlkë cɔɔl pinynhom tɛ̈n, ‘Wä,’ Rin ë Nhialic tɔ̈ nhial yen ee Wuurdun yetök. 10 Ku duɔ̈kkë röt cɔl aye cɔɔl, ‘Kɔc piööc,’ Rin wek aa la raan piööc tök, ‘Raan cï lɔc ku dɔc.’ 11 Raandït apɛi kamkun adhil rot dhuɔ̈k piny bï luui riɛnkun. 12 Kuat raan rot ɣäth tueŋ ë rot abï dhuɔ̈k ciëën, ku raan lir puɔ̈u rot tɔ̈ɔ̈u ciëën, abï ɣäth tueŋ. 13 “Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï, Awëëŋkui! Ee kërac apɛi yen ayakë looi, rin ye wek kɔc piɔ̈ɔ̈c dhël cïï kek bï mɛt bääny Nhialic yic. Rin wek aacïï bï mɛt thïn aya. Na cɔk kɔc kɔ̈k wïc bïk mɛt thïn, ka yakë ke wel nhïïm ë piööcdun cïï la cök! 14 Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï, Awëëŋkui! Wek aa cath we rɔ̈ɔ̈k apɛi dhɔ̈l yiic bäk kɔc wëŋ lɔn ye wek kɔc path, ku wek aa bɛ̈ɛ̈i lër tuɔ̈ɔ̈r nyïn bïk aa käkkun. Wek aabï tɛ̈m awuɔ̈cdït tet apɛi rin kärɛc yakë looikä! 15 “Kɔc piööc ku wek Parathï, Awëëŋkui! Wek aa piny kuany yic rin bï la raan töŋ yɔ̈kkë bï piɔ̈ɔ̈cdun gam. Na yɔ̈kkë, ke tɛ̈ ye wek ye piɔ̈ɔ̈c thïn, ee ye cɔl aye raan pan mac, abï we duɛ̈r waan thook! 16 “Awëëŋkui, wek kɔc ë kɔc kɔ̈k wat nhïïm ke we ye cöör aya, ku luɛlkë, raan mël kuëëŋ rin luaŋ Nhialic, ke rot mac wɛ̈tde. 17 Wek aa muɔ̈ɔ̈l ku cöör! Yeŋö dït? Ye mïläŋ thith aye luak? 18 Ku bɛnkë lueel ëlä, raan mël kuëëŋ rin yïk ka cïn wɛ̈tde yic, ku na kuëëŋ mël rin ajuër cï tääu yenhom, ke rot mac wɛ̈tde. 19 Wek kɔc cï cɔr wepuɔ̈th! Yeŋö dït? Ye ajuër cï tääu yïk nhom aye yïk guɔ̈p ë loi bï ajuër cï tääu yenhom ya kën ë Nhialic? 20 Këya, tɛ̈ kuëëŋ raan yïk, ka kuëëŋ ye, ku käk cï juaar yenhom. 21 Ku tɛ̈ kuëëŋ raan luaŋ Nhialic ka kuëëŋ ye ku Nhialic yen rɛ̈ɛ̈r thïn, 22 ku tɛ̈ kuëëŋ raan pan Nhialic, ka kuëëŋ määcde, ku yenhom guɔ̈p. 23 “Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï! Awëëŋkui! Wek aa kälik käkkun cäk puur yiic juɛ̈r Nhialic, ku wek aacie käril ye löŋ lueel ye kuɛ̈ɛ̈c nhïïm, cïmën bï raan dhiɛl la cök ku lir puɔ̈u, ku kony kɔc kɔ̈k ku cïï kɔc ye ruëëny. Wek aa dhil käkkä muk nhïïm, ke we cïï mäl ë juɛ̈r käŋ aya tënë Nhialic. 24 Kɔc mär kɔc, wek aacie käk wïc Nhialic ye looi, ku aa käk puɔl yiic kek aa yakë ke kuɛ̈ɛ̈c nhïïm. 25 “Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï! Awëëŋkui! Wek aacïï puɔ̈th la cök, wek aa cït bïïny ku aduuk ye lɔɔk kɔ̈th, ku aa thiäŋ mïïth ye rum riɛl ku mïïth ye ke tuɔ̈ɔ̈r nyïn. 26 Wek kɔc Parathï cï cɔr wepuɔ̈th! Kaŋkë bïïny ku aduuk lɔɔk yiic, yen aabï kek kɔ̈th la wic aya! 27 “Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï! Awëëŋkui! Wek aa thöŋ kek rɛ̈ŋ cï buth, na tïŋ kekɔ̈th ke dhëŋ apɛi, ku keyiic alɔŋthïn aacï thiäŋ yom kɔc cï thou ku kärɛc kɔ̈k. 28 Këya, wek aa cït rɛ̈ŋkä aya. Wek aaye raan ëbën tïŋ we path gup aɣeer, ku piäthkun alɔŋthïn aacï thiäŋ ruëëny ku kärɛc kɔ̈k ëbën. 29 “Kɔc piööc lööŋ ku wek Parathï! Awëëŋkui! Wek aa rɛ̈ŋ buth tënë kɔc käk Nhialic tïŋ. Ku giɛtkë rɛ̈ŋ kɔc path bïk dhëŋ apɛi, 30 ku luɛlkë ëlä, na ɣo tɔ̈ thïn wäär nɛ̈k wärkuan dït kɔc käk Nhialic tïŋ, ŋuɔ̈t ɣok aa këc röt mat ë nääkden yic. 31 Këya, ayakë gam ayic lɔn ye wek mïth kɔc wäär näk kɔc käk Nhialic tïŋ! 32 Ku cït mënë ye wek kɔc ril nhïïm, cïn kë yakë gam, këriëëc ëbën atɔ̈ wecin, thääpkë kärɛc wäär cï wärkuɔ̈n dït jɔɔk! 33 Mïth käpiɛny! Yakë tak bäk poth la pan mac këdë? 34 Ku rin ë wɛ̈t kënë yen acï Wä we tuɔ̈c kɔc käk Nhialic tïŋ. Ku ë kɔckä yiic, kɔc kɔ̈k aa bäk nɔ̈k, ku piäätkë kɔc kɔ̈k tim cï rïïu kɔ̈u, ku thatkë kɔc kɔ̈k ɣɔ̈nkuɔ̈n amat yiic, ku yakë ke yɔ̈ɔ̈p gɛɛth yiic ëbën. 35 Ku tɛ̈dun ye wek luui thïn kënë, abï awuɔ̈c bï teem rin kɔc cï nɔ̈k lööny weyiëth, jɔɔk nääk wäär nɛ̈k Abel ɣet nääk Dhäkaria wën Barakia wäär näkkë luaŋ Nhialic. 36 Ku lëk Jethu ke, awuɔ̈c bï gam rin ë käkkä ëbën abï bɛ̈n ë riëëc kënë yeth. 37 “Wek kɔc gen Jeruthalem, wek aa kɔc käk Nhialic tïŋ nɔ̈k, ku biɔ̈ɔ̈kkë kɔc cï Nhialic tuɔ̈c we aleel. Aca wïc arak juëc, ba we kony cïmën dhie ye ajïth miɛ̈thke kuɔ̈m piny yewuk bï ke kony bï ke cïï gɔp, ku wek aacï kuec. 38 Ëmën abäk tïŋ ke Nhialic cï yecin miëët bei, ku nyiëŋ pandun we. 39 Ku ëmën alɛ̈k we, ‘Wek acïï ɣa bï bɛn tïŋ ɣet aköl bï wek röt guiir bäk ɣa lor tɛ̈ ben ɣɛn dhuk.’ ” 241 Tɛ̈wën jiël Jethu kal luaŋ Nhialic yic, ke kɔcken ye buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku luelkë, “Raan piööc, tïŋ, ye luaŋdïït dhëëŋ ŋö kënë!”2 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Alɛ̈k we, ɣööt dït yakë tïŋkä aabï thuɔ̈r piny ëbën ka cïn alel töŋ bï kɔ̈ɔ̈c alel dɛ̈t nhom.” 3 Tɛ̈wën rëër Jethu gɔn Olip nhom ë rot, ke kɔcken ye buɔɔth bɔ̈ tënë ye ku thiëckë, “Lɛ̈k ɣo ye nɛn bï käkkä röt looi, ku yeŋö bï tɛ̈ bï yïn dhuk pinynhom ku thök piny, nyuɔɔth?” 4 Go Jethu lɛ̈k ke, “Duɔ̈kkë röt cɔl aduɔ̈ŋ. 5 Rin kɔc juëc aabï bɛ̈n riɛnkiɛ̈, ku ye ŋɛk lueel, ‘Ke ɣɛn Raan cï lɔc ku dɔc.’ Ku aabï kɔc juëc duɔ̈ɔ̈ŋ. 6 Duɔ̈kkë diɛɛr tɛ̈ tïŋ wek tɔɔŋ ke loi röt, ku tɛ̈ piŋ wek tɔɔŋ kɔ̈k wuɔ̈t mec yiic. Käkkä aa dhil röt looi, ku acie yen bɛ̈n thök ë piny. 7 Rin wuɔ̈t aabï thɔ̈r kamken ku pan bɛ̈nyŋaknhom kek pan bɛ̈nyŋaknhom dɛ̈t aabï thɔ̈r aya. Cɔŋdït apɛi abï tɔ̈ thïn, ku ayiɛ̈ɛ̈kyiɛ̈ɛ̈k piny abï rot looi bɛ̈ɛ̈i juëc yiic. 8 Käkkä kek aa käk tueŋ. 9 “Ku dɛ̈t, wek aabï dɔm ku ɣɛ̈th we luk yic, ku wek aabï nɔ̈k. Ku wuɔ̈ɔ̈t ëbën aabï we maan riɛnkiɛ̈. 10 Ku ë tɛ̈ɛ̈n, kɔc juëc cï wɛ̈tdiɛ̈ gam aabï röt waar, ku kɔc kɔ̈k aabï ŋɛk raandä aluɔm ku man raandä ŋɛk. 11 Ku awëŋ juëc aabï tuɔ̈l aya, ku aabï kɔc juëc rac nhïïm. 12 Ku luɔi kärɛc abï rot juak apɛi, kɔc juëc aabï gamden wai wei. 13 Ku raan bï yepuɔ̈u dɛɛt ɣet tɛ̈ bï yen thou, abï pïr akölriëëc ëbën. 14 Ku Wɛ̈t Puɔth Yam kënë rin bääny Nhialic, abï kaŋ lɛ̈k kɔc ëbën pinynhom bïk piŋ, ku jɔl thök piny bɛ̈n. 15 “Ala aköl bï wek kërac apɛi tïŋ, këwäär cï Daniel raan käk Nhialic tïŋ jam ë ye.” (Raan kuën adhil kënë deet yic!) 16 “Kɔc rɛ̈ɛ̈r Judia, ku tïŋkë ë kënë, ka dhil riŋ gat nhïïm roor bïk la thiaan. 17 Ku na rɛ̈ɛ̈r raan aɣeer, ka cïï ben la ɣöt bï la guik kë muk. 18 Ku na tɔ̈ raan dom yic, ka cïï ben dhuk baai bä alanhde la lööm. 19 Diäär liɛc ku diäär muk mïthkor aabï gum apɛidït ye nïnkä. 20 Rɔ̈ɔ̈kkë bï rot cïï loi wiir yic rut, tɛ̈dë aköl cïï kɔc ye luui. 21 Kɔc aabï gum apɛi ye nïnkä, gum këckë kaŋ yök tɛ̈wäär ciɛk Nhialic kɔc agut cït ëmën. Ku acïï rot bï bɛn looi. 22 Na këc Nhialic looi bï nïnkä cɔl alik, ŋuɔ̈t acïn raan cï pïr. Ku rin kɔcken cï lɔc, acï nïn cɔl alik. 23 “Wek aa lɛ̈k, na le raan yöök we, ‘Tiɛ̈ŋkë Raan cï lɔc ku dɔc kïn, tɛ̈dë ke lueel, tiɛ̈ŋkë yen akan!’ Ke duɔ̈kkë gam. 24 Rin kɔc juëc aabï bɛ̈n ku lueel ŋɛk, ee ɣɛn Raan cï lɔc ku dɔc, ku lueel raan dɛ̈t, ee ɣɛn raan käk Nhialic tïŋ, ku loikë käril kɔc gɔ̈i, na lëukë, ke mär kɔc cï Nhialic kuany. 25 Tiɛtkë röt, këriëëc ëbën alɛ̈k we ëmën bäk nhïïm tïr kë bï bɛ̈n. 26 “Këya, na le raan lëk yï ëlä, ‘Yen akan atɔ̈ roor tɛ̈ɛ̈n!’ Ke yï duk la, tɛ̈dë, ‘Yen akïn acï thiaan tɛ̈n,’ Ke duk gam. 27 Rin tɛ̈ dhuk Manh Raan ka guɔkë ŋic. Abäk tïŋ cïmën bir deŋ dhie yen nhial reet yic, ku tïŋ lɔŋ ku lɔŋë. 28 “Dɛ̈t aya, abï ciɛ̈t mën dhie na cï cuɔr kenhïïm kut, ka la kë ŋuetkë. 29 “Awiëc ku bäk ŋic aya, ye nïnkä, tɛ̈ cï kɔc jäl gum apɛi, akɔ̈l abï kum nyin bï piny cuɔl, ku pɛɛi acïï bï ruɛl. Ku kuɛl aabï röt yääk ku löönykë. 30 Kë bï bɛ̈n Manh Raan cɔl aŋic abï tïŋ nhial, ku kɔc ëbën pinynhom aabï yiic ŋɛɛr käkken rɛc cïk looi. Ku keek aabï Manh Raan tïŋ ke bɔ̈ pial yiic nhial ke diik ku riɛldït apɛi. 31 Ku abä atuɔ̈ɔ̈cke tooc bïk këcït lɔ̈ɔ̈r yup yic, bï kek kɔcken cï lɔc kuɔ̈ɔ̈t yiic pinynhom ëbën. 32 “Ŋiɛckë ë kënë tim cït ŋaap, tɛ̈ looi yen yɔ̈ɔ̈k ku looi yïth, ke kër acï thiɔ̈k. 33 Këya, tɛ̈ tïŋ wek käkkä ke loi röt aya, ke ŋiɛckë lɔn cï yen thiɔ̈k apɛi. 34 Alɛ̈k we, wek aacïï bï määr tɛ̈ cɔk käkkä röt looi. 35 Nhial ku piny aabï liu, ku wɛ̈tdiɛ̈ acïï bï kaŋ määr. 36 “Acïn raan ŋic aköl bï käkkä röt looi. Na cɔk atuuc nhial, ayï Wënde, ka cïk ŋic. Ee Wä ë rot yen aŋic ye. 37 Bɛ̈n Manh Raan abï ciɛ̈t këwäär loi rot wäär pïïr Noa. 38 Ee nïnkä, aboordït nhom tueŋ, kɔc aake rɛ̈ɛ̈r ke mit puɔ̈th, ke ye luui ruɛ̈i ku yëi ɣet aköl le Noa riäi yic, 39 ku ë cïn kën ŋic ɣet tɛ̈ bïï aboor. Ku muɔu kɔc ëbën. Yen abï ciɛ̈t bɛ̈n Manh Raan aya. 40 Tɛ̈ɛ̈n na cɔk kɔc karou luui dom yic, ke raan tök yen abï nyaai ku nyiëëŋ raan dɛ̈t piny. 41 Ku diäär karou lui tɛ̈tök aabï ke tiɛŋ tök nyaai, ku nyiëëŋ tiŋ dɛ̈t piny. 42 “Këya, guiɛrkë röt ku tiëërkë nhïïm, rin wek aa kuc aköl bï Bänydun bɛ̈n. 43 Yen acït kën na raan la baai ŋic tɛ̈ bï cuär bɛ̈n thïn wakɔ̈u, ka rɛ̈ɛ̈r ke yiën, ku cïï cuär päl bï käkke nyaai. 44 Ke week aya, wek aa dhil rëër we tït, rin acäk ŋic ye nɛn bï Manh Raan bɛ̈n. 45 “Na ye këya, yeŋa alony path ku ŋic käŋ apɛi, bï bɛ̈ny nyääŋ paande, bï kacke aa gäm miëth akölaköl? 46 Alony mit guɔ̈p, alony bï bɛ̈ny yök ke loi luɔide apath tɛ̈ dhuk yen! 47 Alɛ̈k we, abï alony kënë tääu käkke yiic ëbën. 48 Ku alony cïï luɔide bï ŋiɛc looi, rin yen ye tak lɔn cïï bänyde bï lac dhuk, 49 ku kuc kɔc pan bɛ̈ny ciëëŋ, ku ye cool wiɛɛt kek kɔc dek ë määu, 50 ke bänyde abï la luät yeguɔ̈p aköl cïï ye tak lɔn yen aköl bï yen bɛ̈n. 51 Ku yeen abï bɛ̈ny tɛ̈m awuɔ̈cdït, ku mɛt tɛ̈ rëër kɔc rɛc thïn, ë tɛ̈ɛ̈n kɔc aa rëër ke dhiau ke ŋɛny kelec.” 251 Ku ben Jethu kääŋ dɛ̈t thɔ̈ɔ̈th, ku thööŋ bääny Nhialic ëlä, “Nyïïr kathiäär aake cï käkken ye kek mer lööm ku lek yan thiëëk yic.2 Kam ë nyïïrkä, nyïïr kadhiëc aake pel nyïn, ku nyïïr kadhiëc aa cïï nyïn pel. 3 Nyïïr aa bɛ̈lkä aake cï mermerken lööm ku cïk miök dït muk. 4 Ku nyïïr ŋic käŋ aake muk mermerken ku miök dït tet aya. 5 Nawën ka athiëëk gääu bï cïï lɔc bɛ̈n, gokë tɔ̈c bïk nin. 6 “Nawën wɛ̈ɛ̈r ciɛl yic, ke piŋ duɔɔt, ‘Athiëëk abɔ̈, bäk aɣeer ku luɔrkë!’ 7 Go nyïïr awën kathiäär röt jɔt kedhie ku dëëpkë mermerken. 8 Go mermer nyïïr aabɛ̈l cïï dɛ̈p apath rin cïn kek yiic miök. Gokë nyïïr kɔ̈kkä lim, ‘Miackë ɣo ë miök, mermerkua aacïï dɛ̈p.’ 9 Gokë bɛ̈ɛ̈r, ‘Miök acïï ɣo thöŋ, lak tɛ̈ ye miök ɣaac thïn bäk la ɣɔɔc miɔ̈kdun.’ 10 Go nyïïr aabɛ̈l la bïk la ɣɔɔc miök, ku go athiëëk guɔ lɔ̈k bɛ̈n kecök. Go nyïïr awën cï röt guiir la kal yic kek athiëëk tɛ̈wën dieer yai thïn, ku thiök kal thok. 11 “Nawën la nyïïr awën cï la ɣɔɔc miök dhuk ke cöt, ‘Bɛ̈ny, Bɛ̈ny, ŋäny ɣo kal thok!’ 12 Go athiëëk bɛ̈ɛ̈r, ‘Ye wek yïŋa?’ Wek aacä ŋic!” 13 Ku wit Jethu wɛ̈tde ëlä, “Rɛ̈ɛ̈rkë we cï röt guiir, rin wek aa kuc aköl bï ɣɛn bɛ̈n.” 14 Ku ben Jethu kääŋ dɛ̈t bɛn thɔ̈ɔ̈th ku lueel, “Bääny Nhialic abï thöŋ ke mony la keny wun dɛ̈t, cä aluɔɔnyke cɔɔl ku gɛ̈m ke wëëu bï kek lɔ̈k luui. 15 Ku yïk aluɔny tök tim buɔɔt. Ku gɛ̈m alony dɛ̈t tim thiärdhiëc, ku gɛ̈m alony ye kek diäk tim thiäär. Acï wëëu tek këya cït tɛ̈ ŋic ŋɛk luui thïn, ku jiël bï la keny. 16 Go alony cï yiëk tim buɔɔt, wɛ̈ɛ̈uke la luɔɔi ku yök tim buɔɔt dɛ̈t. 17 Ku lui alony cï gäm tim thiärdhiëc cïmën alony wën aya, ku yök tim thiärdhiëc dɛ̈t. 18 Ku la alony cï gäm tim thiäär wëëu bänyde la wuɔ̈ɔ̈t piny ëbën. 19 “Nawën ke bänyden jɔl dhuk, ku cɔɔl aluɔɔnyke bï wɛ̈ɛ̈uke bɛ̈n kuɛ̈ɛ̈n nyïn. 20 Go alony wäär cï gäm tim buɔɔt bɛ̈n ku lueel, ‘Bɛ̈ny, wäär yïn acä gäm tim buɔɔt, ku ëmën tïŋ, ɣɛn acï tim buɔɔt dɛ̈t juak thïn.’ 21 Go bänyde leec luɔiden pɛth cï looi ku lueel, ‘Yïn acï wëëu lik ŋiɛc muk apath ku juak keyiic, këya ëmën yïn aba tääu käjuëc yiic ba ke muk. Bäär rëërku ɣo mit puɔ̈th ɣodhie.’ 22 “Ku ben alony cï gäm tim thiärdhiëc bɛ̈n ku lueel, ‘Bɛ̈ny yïn acä yiëk tim thiärdhiëc wäär le yïn keny, ku ɣɛn acï lɔ̈k luui ku juak tim thiärdhiëc dɛ̈t thïn.’ 23 Go bɛ̈ny leec luɔiden cï ŋiɛc looi ku lueel, ‘Yïn alony puɔth käŋ tiit apath. Yïn acï kälik tiit apath, ku ëmën yïn abï tääu käjuëc nhïïm, bäär miɛt puɔ̈u ë bääny bäänydu yic.’ 24 “Go raan cï tim thiäär lööm bɛ̈n ku lueel, ‘Bɛ̈ny, aca piŋ lɔn ye yïn raan col puɔ̈u rap kɛ̈c puur tem, ku kuany käk ke këc ke wɛɛr piny. 25 Këya, ɣɛn acï riɔ̈ɔ̈c ku la wɛ̈ɛ̈uku wɛc piny. Ŋɔ̈! Wëëu wäär ca kuɛ̈i ɣa aa kïk.’ 26 Go bɛ̈ny lɛ̈k ye ëlä, ‘Alony rac, ku ye adak rot aya. Na ŋic lɔn ye ɣɛn rap tem, rap kɛ̈c puur, ku lɔn ye ɣɛn käŋ kuany, ku aa kɛ̈c pok. 27 Ŋuɔ̈t yïn acï wɛ̈ɛ̈ukiɛ̈ dhiɛl gäm raan ŋic luɔi wëëu, na la dhuk ciëën, ke ɣa yök wɛ̈ɛ̈ukiɛ̈ ke cï keyiic juak. 28 Nyaaikë wëëu tënë ye ku gämkë ke raan la tim buɔɔt. 29 Rin raan kälik ŋiɛc muk abï käkke juak yiic, ku raan cïï käŋ ye ŋiɛc muk, abï këden tɔ̈ thïn nyaai. 30 Ku cuatkë alony rɛɛc kënë muɔ̈ɔ̈th yic aɣeer, ku tɛ̈ɛ̈n dhiëëu abï tɔ̈ thïn, ke kac yelec.’ 31 “Aköl bï Manh Raan bɛ̈n ke duaar, ku atuuc nhial ëbën ke cath ke ye, abï nyuc thɔ̈nyde nhom ke duaar pan Nhialic, 32 ku thäi ëbën aabï guëër yenhom. Ku aabï tek yiic akuut karou, cïmën raan la thök, yen amɛ̈l ku apïyeem tek thook. 33 Ku tɛ̈ɛ̈u amɛ̈l köŋden cuëc ku apïyeem köŋ cam. 34 Ku Bɛ̈ny abï kɔc kääc lɔŋ cuëc lɛ̈k, ‘Bäk, kɔc cï Wä dɔɔc ku lɔ̈mkë bääny cï guiir tënë we tɛ̈wäär ciɛk piny. 35 Wën cï cɔk ɣa nɔ̈k, wek aacä muɔɔc këcam. Ku wën cï rou ɣa nɔ̈k wek aacä muɔɔc këdɛk, ku wën ye ɣɛn jäl, wek aacä lor pandun, 36 ku wën cïn ɣɛn lubo wek aacä ruɔ̈k kɔ̈u, ku wën tuɛɛny ɣa wek aacä la neem, ku wën cï ɣa mac, wek aacä bɛ̈n tïŋ.’ 37 “Ku kɔc wën aabï wɛ̈tde dhuk nhom ëlä, ‘Bɛ̈ny, yï cuk tïŋ nɛn yï nɛ̈k cɔk buk yï muɔɔc këcam? Ku nɛ̈k rou yï buk yï muɔɔc këdek, 38 ku cuk yï tïŋ nɛn ke yï bɔ̈ keny yic buk yï lor? Ku yïn acïn lubo goku yï ruɔ̈k kɔ̈u? 39 Yï cuk tïŋ nɛn ke yï tuany, ke yï cï mac buk yï la neem?’ 40 Ku abï Bɛ̈nyŋaknhom lɛ̈k ke, wɛ̈t yic alɛ̈k we, ‘Këriëëc ëbën cäk luɔ̈i raan tök kam wämäthkiɛ̈ thiikä, aa cäk luɔ̈i ɣa aya.’ 41 “Ku abï lɛ̈k kɔc lɔŋ cam, ‘Aa wek kɔc cï cieen, jälkë ë tɛ̈n bäk la many dɛ̈p yic akölriëëc ëbën, many cï guiir tënë jɔŋrac ku atuɔ̈ɔ̈cke ëbën. 42 Rin wäär nɛ̈k cɔk ɣa, wek aa këc ɣa muɔɔc këcam, ku nɛ̈k rou ɣa ku wek aa këc ɣa muɔɔc këdɛk. 43 Ku wäär ɣɛn ë jäl ku wek aa këc ɣa gɔɔŋ pandun, ku ɣɛn ɣa cïn kɔ̈u alath, wek aa këc ɣa ruɔ̈k kɔ̈u, ku ɣɛn a ɣa cï tuaany, ku mac ɣa ku wek aa këc bɛ̈n bäk ɣa neem.’ 44 Ku kɔckui aya aabï thiëc, ‘Bɛ̈ny, yï cuk tïŋ nɛn ke yï nɛ̈k cɔk ku rou, ku ye nɛn yï bɔ̈ keny yic, ku cïn alanh ceŋ, ku tuany yï ku mac yï ku yïn akëcku kony?’ 45 Ku abï bɛ̈ɛ̈r, tënë ke, ‘Wɛ̈t yic alɛ̈k we, këriëëc ëbën kɛ̈ckë luɔ̈i wämäthkiɛ̈ thiikä, ka kɛ̈ckë luɔ̈i ɣɛn aya.’ 46 Ku keek aabï la tɛ̈ bï ke reem thïn akölriëëc ëbën, ku kɔc path aabï la tɛ̈ bï kek pïr thïn akölriëëc ëbën.” 261 Nawën cï Jethu thök jam kek kɔcken ye buɔɔth, ke lëk ke,2 “Cïmën ŋic wek ye, Yan Ayum cïn yic luɔu abï yecök jɔɔk nïn karou bï bɛ̈n. Ku Manh Raan abï luɔm tënë kɔc rɛc bïk piäät tim cï rïïu kɔ̈u.” 3 Kaam awën ke kɔcdït käk Nhialic ku kɔcdït baai Itharel, aake mɛ̈t pan raandït käk Nhialic cɔl Kaipa, 4 ku guirkë tɛ̈ bï kek Jethu dam thïn ke cïï ŋic ku näk. 5 Ku luelkë, “Acuk dɔm aköl yai. Ɣok aabï tïït bï kɔc kaŋ jäl, rin na dɔmku, ke kɔc ŋoot yai yic, tɛ̈dë ke kɔc juëc aa thär kek ɣo.” 6 Tɛ̈wën rëër Jethu Bethanï pan raan atuet cɔl Thaimon, 7 ke tik bɔ̈ tɛ̈wën mïth yen, ke muk töny koor cï cuëëc tiɔm ril la yic miök ŋïr ye ɣɔɔc wëëu juëc apɛi, ku kuem thok ku luuŋ miök Jethu nhom ëbën. 8 Go kɔc Jethu buɔɔth puɔ̈th dak wën tïŋ kek kënë, ku jiɛɛmkë kamken, “Yeŋö tuuk yen miök ŋïr?” 9 “Miök ŋïr kënë ŋuɔ̈t acï ɣaac wëëu juëc ku gɛ̈m wëëu kɔc ŋɔ̈ŋ.” 10 Go Jethu kë luelkë ŋic, ku lueel tënë ke, “Pälkë, yeŋö nyieeny wek ye? Kë cï looi tënë ɣa yen tiŋ, ee këpath apɛi. 11 Kɔc ŋɔ̈ŋ aabï rëër kamkun akölaköl, ku ɣɛn acïï bï rëër kek we akölaköl. 12 Wën luuŋ tiŋ kënë miök ɣaguɔ̈p, ee looi këya bä tɔc bï guäpdiɛ̈ guiir bï jal thiɔ̈k. 13 Wek alɛ̈k yic, kuat tɛ̈ bï Wɛ̈t Puɔth Yam piɔ̈ɔ̈c thïn pinynhom, kë cï tiŋ kënë looi, abï ya lueel bï ye atak.” 14 Nawën ke raan tök kam atuuc kathiäär ku rou, cɔl Judath Ithkariöt la tënë kɔcdït käk Nhialic 15 ku lueel, “Yeŋö bäk yiëk ɣa tɛ̈ thɔ̈n ɣɛn we Jethu?” 16 Gokë gäm wëëu juëc. Ku jɔl tɛ̈ bï yen Jethu dɔm thïn wïc. 17 Nawën aköl tueŋ Yandït Ayum cïn yic luɔu, ke kɔc Jethu buɔɔth bɔ̈ tënë ye, ku thiëckë, “Ye tɛ̈nɛn wïc bï ɣok miëth yai guiir thïn tënë yï?” 18 Go bɛ̈ɛ̈r, “Lak geeu tënë ŋɛkdït ku lɛ̈kkë ye, ‘Aye Bänyda lueel, aköl bï luɔidiɛ̈ thök acï bɛ̈n. Ee paandu yen abï ɣɛn Yan Ayum cïn yic luɔu cam thïn kek kɔckiɛ̈n ɣa buɔɔth.’ ” 19 Go kɔc ë biööth kë cï Jethu lɛ̈k ke looi, ku guirkë miëth yai. 20 Nawën la thëi bɛ̈n ke Jethu nyuc kek kɔcken ye buɔɔth kathiäär ku rou bïk mïth. 21 Tɛ̈wën mïth kek ke lueel Jethu, “Wek alɛ̈k yic, raan tök kamkun abä luɔm.” 22 Gokë puɔ̈th riääk apɛi ku gɛ̈ikë, ku thiëckë tök-tök, “Makei! Ye yic? Ye ɣɛn Bɛ̈ny?” 23 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ee raan tök kamkun lut yecin kek ɣa aduɔ̈k yic, yen ë raan bï ɣa gaany. 24 Ee yic, Manh Raan abï nɔ̈k cït tɛ̈ cï gät ye riɛnke athör thɛɛr yiic. Ku raan bï ye luɔm abï gum apɛi! Ku aŋuɛ̈ɛ̈n tënë ye diɛ̈t këc kaŋ dhiëëth.” 25 Ku Judath aya, ëcï Jethu thiëëc, “Raan piööc, ye ɣa?” Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ee yï.” 26 Tɛ̈wën mïth kek, ke Jethu löm ayup ku dɔɔc ku bɛny yic, ku gɛ̈m kɔcken ye buɔɔth ku lueel, “Lɔ̈mkë kënë, ku camkë, kënë ee guäpdiɛ̈.” 27 Ku lööm aduŋ cï thiäŋ muɔ̈n abiëc, ku leec Nhialic ku gɛ̈m ke ku lueel, “Dɛ̈kkë thïn ëbën.” 28 “Kënë ë riɛmdiɛ̈, riɛm dɔ̈ɔ̈r kek Nhialic, bï kuër rin bï adumuɔ̈ɔ̈m kɔc ëbën päl piny. 29 Alɛ̈k we, ɣɛn acïï bï bɛn dek muɔ̈n abiëc pinynhom tɛ̈n kek we, ɣet aköl bï ɣok ye dek ɣodhie pan Nhialic.” 30 Nawën cïk jäl thök ke ket waak ku lek gɔn Olip cök. 31 Ku lueel Jethu tënë ke, “Wek kackiɛ̈, wek aabï kat ɣa ë wɛ̈ɛ̈r kënë cïmën këwäär cï gɔ̈t athör thɛɛr wël Nhialic yic ëlä, ‘Ɣɛn abä abiöök cɔl anäk ku amɛ̈l aabï wɛɛr.’ 32 Ku tɛ̈ cï ɣɛn rot jɔt raŋ yic, ke ɣɛn abï kaŋ la Galilia ba we la tiit thïn.” 33 Go Pïtɛr lueel tënë Jethu, “Ɣɛn acïï bï kat tɛ̈ cɔk kɔc ëbën kat yï!” 34 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Alɛ̈k yï, ee wɛ̈ɛ̈r kënë, ke thɔn ajïth këc kiu, yïn abä jai arak diäk.” 35 Go Pïtɛr dhuɔ̈k ye, “Na cɔk ɣa nɔ̈k kek yï, ke yïn acä bï kaŋ jai.” Ku lueel kɔcken kɔ̈k ye buɔɔth ëbën këya. 36 Kaam wën ke Jethu kek kɔcken ye buɔɔth la tɛ̈ cɔl Jethemani, ku lueel tënë ke, “Nyuɔ̈ɔ̈ckë tɛ̈n, ku yiënkë, ɣɛn ala tɛ̈ɛ̈n ba la röök.” 37 Ku cɔɔl Pïtɛr ku wɛ̈ɛ̈t Dhubedï karou, ku jɔl rëër ke nɛ̈k atiëël, ku dhiɛɛu apɛi yepuɔ̈u. 38 Ku lueel tënë ke, “Ɣɛn adhiau puɔ̈u apɛi, ee thou guɔ̈p. Rɛ̈ɛ̈rkë tɛ̈n ku yiënkë.” 39 Ku le tueŋ tɛ̈thin-nyɔɔt, ku rɛ̈ɛ̈ny rot piny ke gut yenhom piny ku röök ëlä, “Wä, na lëu rot ke yï cɔl kërɛɛc tit ɣa acïï bɔ̈. Ku acie wɛ̈t piändiɛ̈, ee wɛ̈t piändu.” 40 Nawën ke dhuk tënë ke kadiäk ku yök ke ke nin. Go lueel tënë Pïtɛr, “Niɛɛnkë! Cäk yiën tɛ̈thin-nyɔɔt? Yeŋö ye wek nin këlä? 41 Yiënkë ku rɔ̈ɔ̈kkë bï we cïï them jakrɛc. Puɔ̈u ë gam ku guɔ̈p acïn riɛl.” 42 Ku ben jäl ku le röök ëlä, “Wä, na cïï kërɛɛc kënë jiël, ke wɛ̈t piändu abï rot looi.” 43 Ku ben dhuk tënë ke, ku ben ke yök ke nin, rin cï nin ke göök apɛi. 44 Goke nyääŋ piny ku ben jäl, ku ben la röök cïmën awën, kën ye kek diäk. 45 Ku dhuk tënë kɔcken ye buɔɔth ku lueel, “Ŋot we nin! Lääŋkë? Tɛ̈n nin acï thök, tiɛ̈ŋkë Manh Raan acï luɔ̈m kɔc rɛc. Ëmën tɛ̈ bï ɣa jal thɔ̈n kɔc rɛc acï ɣëët. 46 Raan cä luɔm acï bɛ̈n. Jatkë röt, lokku buk rɔ̈m!” 47 Tɛ̈wën ŋot jiɛɛm yen, ku Judath raan töŋ kɔc atuuc kathiäär ku rou ɣëët. Ku yeen ë cath kek kɔc juëc muk paal ku atuel, ke cï kɔcdït käk Nhialic ku kɔcdït baai tooc. 48 Ku Judath acï kɔc awën cath kek ye, lɛ̈k tɛ̈ bï kek raan wïckë bïk bɛ̈n dɔm ŋiɛc thïn, ëlä, “Raan ba muɔ̈ɔ̈th ku ciɛɛm yen ë raan wiɛ̈ckë. Damkë ku kuathkë.” 49 Kaam wën ɣëët Judath, ke la tënë Jethu nyin yic ku lueel, “Bɛ̈ny,” ku muɔ̈ɔ̈th ku ciim. 50 Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Mäthdiɛ̈, loi kënë bï yïn ë tɛ̈n.” Go kɔc awën bɛ̈n ku dɔmkë Jethu ku derkë. 51 Go raan tök kam kɔc awën rɛ̈ɛ̈r kek Jethu palde miëët bei, ku tök alony lui pan raandït käk Nhialic yïc, abï tɛɛm yïc wei. 52 Go Jethu lɛ̈k ye, “Dhuɔ̈k paldu tɛ̈den awën, kɔc ye wïc bïk kɔc nɔ̈k, aabï thou aya këya. 53 Cäk ë tak lɔn nadë, ka lɛ̈u ba Wä thiëëc bï ɣa tuɔ̈c atuuc nhial juëc apɛi bïk ɣa bɛ̈n kony? 54 Ku na ye këya, ke wël athör thɛɛr Nhialic bï röt tiɛɛŋ, wël ye lueel ka dhil rot looi këlä?” 55 Ku kaam wën ke lueel Jethu tënë ke ëlä, “Cäk bɛ̈n we muk atuel ku paal bäk ɣa bɛ̈n dɔm, ciɛ̈t ɣa ye raan kɔc rum? Ɣɛn ee rëër kek we akölaköl ɣa piööc kɔc luaŋ Nhialic, ku wek aa këc ɣa dɔm. 56 Ku kënë acï rot looi bï kë cï gɔ̈t athör thɛɛr wël Nhialic yiic yenhom tiɛɛŋ.” Ku jɔl kɔcken ye buɔɔth ëbën nyääŋ piny ku kɛtkë. 57 Ku jɔl kɔc awën cï Jethu dɔm, Jethu ɣäth pan Kaipa luk yic, cï bäny käk Nhialic Itharel, ku kɔc piööc lööŋ kenhïïm mat thïn. 58 Ku Pïtɛr ë biöth, ke mec kɔc cök ciëën agut tɛ̈ ɣëët yen pan bɛ̈ny luk yic. Ku nyuuc kek kɔc bɛ̈ny tiit, ku jɔl rëër bï kë lui Jethu tïŋ. 59 Bäny luk ku kɔcdït käk Nhialic aake cï nyuc bïk Jethu wïc guɔ̈p awuɔ̈c cï looi, rin bï kek ye tɛ̈m thou. 60 Ku acïn awuɔ̈c cïï bɛ̈n yök, cɔk alɔn ye kɔc juëc ye luɔm lueth, ke wɛ̈lken akëc rɔ̈m. Nawën ke kɔc karou jɔt röt, 61 ku luelkë, “Acuk piŋ ke lueel, ‘Ɣɛn abï luaŋ Nhialic kënë thuɔ̈r piny, ku na ye aköl ye nïn diäk ke ɣɛn abï dɛ̈t buth nyiɛnde.’ ” 62 Go Kaipa raandït käk Nhialic rot jɔt ku thiëëc Jethu, “Cïn wɛ̈t dhuk nhom ë wël cï luɛɛl yïguɔ̈pkä yiic?” 63 Go Jethu biɛt. Go Kaipa bɛn lɛ̈k ye, “Yïn athiëëc rin Nhialic ba lɛ̈k ɣo lɔn ye yïn Raan cï lɔc ku dɔc, Manh Nhialic.” 64 Go Jethu lɛ̈k ye, “Ee yic, cït tɛ̈ ca luɛ̈l ye. Ku aŋot lɛ̈k we ëbën lɔn ëmën ɣet tueŋ, wek aabï Manh Raan jäl tïŋ ke cï nyuc cuëny Nhialic ŋic käŋ looi ëbën, ku bïï puɔl nhïïm nhial.” 65 Go Kaipa aläthke rɛt yiic yekɔ̈u ku lueel, “Acï Nhialic tɔɔn guɔ̈p. Yeŋö ŋot wïcku kɔc kɔ̈k bï bɛn jam käk cï looi ëmën? Ku wek aacï tɛ̈ tɔɔn yen Nhialic thïn piŋ. 66 Yeŋö yen wɛ̈tdun?” Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Ala guɔ̈p awuɔ̈c, adhil nɔ̈k.” 67 Ku jɔl kɔc kɔ̈k aa ŋuɔ̈ɔ̈t nyin ku guutkë kecin. Ku lëk kɔc kɔ̈k ye tɛ̈wën ye kek ye gut, 68 “Raan cï lɔc ku dɔc, mɛɛk raan yï gut?” 69 Kaam wën ŋot rëër Pïtɛr piiny kal yic pan bɛ̈ny, ke nyɛn lui pan Kaipa bɔ̈ tënë ye ku lueel, “Yïïn aya, yïn yï rëër kek Jethu raan Galilia.” 70 Go jai kenhïïm ëbën ku lueel ëlä, “Ɣɛn acïï raandun ye lueel ŋic diɛn. Ku kë ye lueel acä cak deet yic aya.” 71 Ku ler aɣeer. Go nyɛn dɛ̈t alony bɛ̈n ku lëk kɔc awën kääc thïn, “Mony kënë ë ye rëër kek Jethu raan Nadharet.” 72 Go Pïtɛr bɛn jai ku kuëëŋ ku lueel, “Ɣɛn akuc mony kënë.” 73 Ku kaam awën, ke lueel kɔc kääc thïn tënë Pïtɛr, “Ee yic, yïn ë raanden rin yïn ë raan Galilia, yïn ë jam cïmënden.” 74 Go Pïtɛr rot bɛn kuëëŋ, “Nhialic abä nɔ̈k tɛ̈ cïï ɣɛn yic luel! Ɣɛn akuc raan jiɛɛm wek riɛnke!” Nyin yic tɛ̈wën ke thɔn ajïth kiu. 75 Go Pïtɛr këwäär cï Jethu lɛ̈k ye tak. “Tueŋ ke thɔn ajïth këc kiu, ke yïn abä jai arak diäk.” Ku ler aɣeer ke cï guɔ̈p yär ku dhiɛɛu. 271 Naɣɔn nhiäk rial yic, ke bänydït käk Nhialic, ku kɔcdït baai mɛ̈t tɛ̈ bïk luɔ̈i Jethu ku bïk nɔ̈k.2 Gokë rek ku kuɛɛthkë tënë bɛ̈nydït Pilato, raan Roma. 3 Nawën le Judath, raan wäär gɔɔny Jethu tïŋ, lɔn cï Jethu tɛ̈m thou, ke riääk puɔ̈u apɛi ku dhuk wëëu ke cï ye riɔp ciëën tënë bäny luk. 4 Ku lueel, “Ɣɛn acï kërac looi rin cï ɣɛn raan cïn guɔ̈p awuɔ̈c luɔm ë lueth.” Gokë bɛ̈ɛ̈r, “Ee wɛ̈tdu, acïn këda thïn.” 5 Go Judath wëëu cuat kal luaŋ Nhialic yic, ku le rot nöök. 6 Go bäny käk Nhialic wëëu kuany ku luelkë, “Acïï path buk wëëukä mat wëëu ye juaar yiic ɣön Nhialic, rin ye kek wëëu ë riɛm.” 7 Ku jɔlkë tɛ̈ bï kek wëëu luɔɔi thïn guëëk yic. Nawën ke matkë yic bïk piny ye ke tiɔp wec thïn kɔc cuëc ë töny, ɣɔɔc ë wëëukä, ku bï ya tɛ̈ ye kɔc thäi cï thou Jeruthalem thiɔ̈k thïn. 8 Ku ë yen kë ye dom kënë cɔɔl, ke cɔl, “Tiɔm Riɛm,” agut ya akölë. 9 Ku kënë cï Jeremia, raan käk Nhialic tïŋ, lueel ëlä thɛɛr acï yenhom tiɛɛŋ, “Aacï wëëu lööm, wëëu kek ke cï kɔc Itharel gam bï ya kek ɣɔɔc yeen, 10 ku ɣɔɔc kek piny raan cuëc ë töny cïmën cï Bɛ̈ny ye lɛ̈k ɣɛn.” 11 Ku Jethu ë kääc Pilato nhom. Go Pilato thiëëc, “Ye yïn Bɛ̈nyŋaknhom kɔc Itharel?” Go Jethu bɛ̈ɛ̈r, “Ee ɣɛn, cït tɛ̈ ca luɛ̈l ye.” 12 Ku acïn wɛ̈t cï bɛ̈ɛ̈r wël juëc ke ye bäny Itharel luɛɛl yeguɔ̈p. 13 Go Pilato thiëëc, “Cïï käjuëc cï yï gaanykä ye piŋ?” 14 Go Jethu biɛt ke cï wɛ̈t Pilato bëër. Go Pilato gäi apɛi. 15 Ruɔ̈ɔ̈n ëbën, aköl Yan Ayum cïn yic luɔu, bɛ̈nyŋaknhom ee raan tök kam kɔc cï mac lony, tɛ̈ wïc kɔc baai ye bï lony. 16 Ku ë ruɔ̈ɔ̈n kënë raan cï kärɛc apɛi looi cɔl Barabath ë mac. 17 Nawën cï kɔc kenhïïm kut, ke thiëëc Pilato ëlä, “Yeŋa wiɛ̈ckë ba lony tënë we, ye Barabath aye Jethu, ye cɔl Raan cï lɔc ku dɔc?” 18 Rin ee ŋic Pilato lɔn ë yen tiɛɛl yen ë thön kek Jethu ye. 19 Tɛ̈wën cï Pilato nyuc thɔ̈nyde nhom luk yic, ke tuc tiɛŋde wɛ̈t, “Duk them ba yïthok mat raan cïn kë cï wuɔ̈ɔ̈c kënë guɔ̈p, këde ë bɛ̈n ɣanhom kecït nyuɔ̈th wën akɔ̈u bä pɛ̈n nïn.” 20 Ku kɔc ater Jethu aake kɔc kuɔ̈ɔ̈t thook bïk lɛ̈k Pilato bï ya Barabath yen lony, ku cɔl Jethu anäk. 21 Nawën thiëc Pilato ke, “Yeŋa kamken karou wiɛ̈ckë ba lony tënë we?” Gokë lueel, “Ee Barabath.” 22 Go Pilato ke thiëëc, “Yeŋö ba looi tënë Jethu raan ye lueel ka cï lɔc ku dɔc?” Gokë rek yic ëbën, “Apiëët tim cï rïïu kɔ̈u.” 23 Go Pilato ke bɛn thiëëc, “Yeŋö? Ye awäc ŋö cï looi?” Gokë bɛn rek yic röldït apɛi, “Apiëët tim cï rïïu kɔ̈u.” 24 Nawën tïŋ Pilato ke cïï bï lëu, ku tïŋ aya ka aliääp bï rot looi, ke cɔl pïu ku lɔɔk yecin kenhïïm ke dɛɛi kek ëbën ku lueel, “Thon ë raan kënë aliu ɣacin! Arɛ̈ɛ̈r wecin.” 25 Gokë dhuɔ̈k ye ëbën ke ke cï puɔ̈th dak, “Riɛmde abï täu ɣocin ku miɛ̈thkua cin aya.” 26 Go Pilato Barabath lony. Ku wën cï yen apuruuk yɔ̈ɔ̈k bïk that ku ŋakkë nhom kuɔɔth, ke gɛ̈m ke bïk la piäät tim cï rïïu kɔ̈u. 27 Go apuruuk Pilato, Jethu kuaath pan bɛ̈nyŋaknhom. Ku jɔl apuruuk ëbën gɔ̈ɔ̈m piny. 28 Ku dɛ̈kkë aläthke bei ku rukkë alanh thith lual yekɔ̈u. 29 Ku cuëckë kou ku ŋɛk kek yenhom, ku tɛ̈ɛ̈ukë wai ciinden cuëc. Ku gutkë kenhiɔl piny yenhom bïk nyuɔɔth ciɛ̈t leckë ku buikë, “Mädho Bɛ̈nyŋaknhom, Bɛ̈ny Itharel.” 30 Ku ŋuutkë guɔ̈p ku yuupkë nhom wai. 31 Wën cï kek ye jal bui këlä, ke dɛ̈k alanh wën bei, ku dhukkë aläthke yekɔ̈u. Ku kuathkë bïk la piäät tim cï rïïu kɔ̈u. 32 Tɛ̈wën le kek tɛ̈ ye kɔc la nɔ̈k thïn, ke räm kek mony cɔl Thaimon raan pan Thirene, gokë dɔm riɛl bï tim cï rïïu ket. 33 Ku ɣeetkë tɛ̈ cɔl Golgotha. (Ku wɛ̈tde yic, gɔn la gueŋ-ŋeŋ cït apen nhom raan.) 34 Ku gɛ̈mkë Jethu muɔ̈n abiëc cï liääp wäl kec cɔl gal bï dek, nawën thiëëp ke kuec ye. 35 Gokë piäät tim cï rïïu kɔ̈u, ku cuɛtkë gɛk bïk aläthke tek kamken. 36 Ku jɔlkë rëër bïk tiit. 37 Ku jɔlkë awuɔ̈c yekë tak ke cï Jethu looi gɔ̈t yenhom nhial tim cï rïïu kɔ̈u ëlä, “KËNË Ë JETHU BƐNYŊAKNHOM ITHAREL.” 38 Ku piɛ̈ɛ̈tkë cuɛ̈r karou kek Jethu tiim cï rïïu kɔ̈ɔ̈th aya, raan tök lɔŋ cuëc ku raan tök lɔŋ cam. 39 Ku jɔl kɔc ke ye tëëk tɛ̈wën, Jethu aa cuiit ku latkë ku luelkë, 40 “Cie yïn wäär ye lueel lɔn bï yïn luaŋ Nhialic thuɔ̈r piny ku buth nïn kadiäk! Kony rot tɛ̈ ye yïn Manh Nhialic! Bäär piny tim cï rïïu kɔ̈u!” 41 Ku bui kɔc käk Nhialic, ku kɔc gät lööŋ ku kɔcdït baai. 42 “Ee kɔc kɔ̈k kony ku cïï rot kony! Cie yen Bɛ̈nyŋaknhom Itharel? Cɔl abɔ̈ piny tim cï rïïu kɔ̈u ëmën, ku abuk jäl gam! 43 Yeen ë Nhialic ŋɔ̈ɔ̈th, cɔl ajɔl Nhialic kony ëmën tɛ̈ wïc yen ye. Rin aye lueel ëlä, ɣɛn ë Manh Nhialic.” 44 Agut cuɛ̈r awën cï piäät tiim kɔ̈ɔ̈th kek ye, ee yekë tɔɔn guɔ̈p aya. 45 Nawën akɔ̈l ciɛl yic ke muɔ̈ɔ̈th loi rot ɣet tääŋ akɔ̈l pan awën. 46 Nawën tääŋ akɔ̈l ke Jethu cöt röldït, “Eli, Eli, lama thabakthanï?” Ku wɛ̈tde yic, “Nhialicdiɛ̈, Nhialicdiɛ̈, yeŋö pɛ̈l yïn ɣa wei.” 47 Nawën piŋ kɔc kɔ̈k ke kääc ë tɛ̈në, ke luelkë, “Mony kënë acɔl Elija.” 48 Go raan tök kat ku lut alath muɔ̈n wac yic, ku tɛ̈ɛ̈u wai thok ku ɣɔɔk Jethu thok. 49 Ku lueel kɔc kɔ̈k, “Titku buk tïŋ lɔn bï Elija bɛ̈n bï bɛ̈n kony!” 50 Ku jɔl Jethu keŋ apɛi ku thou. 51 Kaam wën ka alanh ye gɛ̈ɛ̈ŋ bï luaŋ Nhialic tek yic alɔŋ thïn rɛɛt yic rou, jɔɔk nhial ɣeet piny. Ku loi ayiɛ̈ɛ̈kyiɛ̈ɛ̈k dït rot ku ɣɛr piny yic. 52 Ku ŋany rɛ̈ŋ kenhïïm, ku gup kɔc juëc, kɔc path wäär cï thou aacï bɛ̈n pïr ku jɔtkë röt. 53 Ku wën cï Jethu rot jɔt, ke jiël rɛ̈ŋ nhïïm ku lek Jeruthalem ku nyuthkë röt kɔc juëc. 54 Nawën tïŋ bɛ̈ny apuruuk ku apuruukken ke tit Jethu, ayiɛ̈ɛ̈kyiɛ̈ɛ̈k piny ku käk cï röt looi ëbën ke riɔ̈c apɛi, ku luelkë, “Yeen ë Manh Nhialic guɔ̈p alanden.” 55 Diäär juëc aake tɔ̈ thïn, ku keek aake daai tɛ̈mec. Wäär rëër Jethu Galilia, ë ye diäärkä buɔɔth bïk miëth aa looi tënë ye. 56 Kam ë diäärkä, Maria Magdalena ku Maria man Jemith ku Jothep, ku jɔl a man wɛ̈ɛ̈t Dhubedï aake tɔ̈ thïn aya. 57 Wën col piny, ke mony ajak gen Arimatheo cɔl Jothep cï wɛ̈t Jethu gam bɔ̈. 58 Ku ler tënë Pilato ku thiëëc guɔ̈p Jethu bï la thiɔ̈k. Go Pilato lɛ̈k apuruuk bïk gäm ye. 59 Go Jothep guɔ̈p Jethu bɛ̈ɛ̈i piny tim kɔ̈u ku der alanh ɣer, 60 ku tɛ̈ɛ̈u raŋ cï wec kuur yic. Ku lɔɔr kuur dïttet raŋ thok ku jiël. 61 Maria Magdalena ku Maria dɛ̈ɛ̈të aake cï nyuc ke cï kenhïïm wɛ̈l raŋ. 62 Nawën aköl Dätem aköl bɔ̈ aköl Dhiëc cök, ke kɔcdït käk Nhialic ku kɔc akut Parathï la tënë Pilato, 63 ku luelkë, “Bɛ̈ny, acuk tak, wäär pïr aluenh kënë ëcï lueel ëlä, ‘Ɣɛn abï bɛn pïr nïn kadiäk cök.’ 64 Këya, lɛ̈k apuruuk bïk raŋ tiit apath ɣet aköl ye nïn diäk, rin bï kɔcken ye buɔɔth guäpde cïï kual ku törkë tënë kɔc lɔn cï ye jɔt thou yic. Ku luenh ciëën abï dït apɛi tënë luenh tueŋ.” 65 Go Pilato lɛ̈k ke, “Calkë apuruuk bïk raŋ la tiit apath cït tɛ̈ wïc wek ye thïn.” 66 Gokë la ku buthkë raŋ thok ku thanykë thok ë kiɛ̈nden ku tɛ̈ɛ̈ukë apuruuk raŋ nhom bïk tiit. 281 Naɣɔn nhiäk rial aköl Nhialic ke Maria Magdalena ku Maria dɛ̈ɛ̈të, la bïk raŋ la neem.2 Ku kaam awën ka ayiɛ̈ɛ̈kyiɛ̈ɛ̈k piny dït apɛi loi rot, ku bɔ̈ atuny Nhialic ku lɔɔr alɛl wei raŋ thok, ku nyuuc yenhom, 3 ke ceŋ alɛ̈th ɣer apɛi la toptop, ku dɛ̈p nyin cït ye deŋ biɛr. 4 Go apuruuk puɔ̈th jiɛth ku riɔ̈ɔ̈ckë apɛi abïk ril wei ciɛ̈t kɔc cï thou. 5 Go atuny Nhialic jam tënë diäär ku lueel, “Duɔ̈kkë riɔ̈c, aŋiɛc wek aa wïc Jethu wäär cï piäät tim cï rïïu. 6 Aliu tɛ̈n, acï rot jɔt cït tɛ̈wäär cï luɛ̈l ye. Bäk, tiɛ̈ŋkë tɛ̈wäär cï ye tääu thïn. 7 Lackë la bäk la lɛ̈k kɔcken ye buɔɔth, ‘Lɔn cï yen rot jɔt raŋ yic ku ala Galilia bïk la rɔ̈m thïn.’ Lak lɛ̈kkë ke këya.” 8 Go diäär jäl raŋ nhom ke ban kekɔ̈ɔ̈th ke cï riɔ̈ɔ̈c, ku keek ke mit puɔ̈th aya, bïk thok riɛɛŋ tënë kɔcken ye buɔɔth. 9 Kaam awën ke Jethu räm ke ke ku lueel, “Bï dɔ̈ɔ̈r arëër kek we.” Gokë bɛ̈n tënë ye ku cuɛtkë röt piny yenhom ku dɔmkë cök ku dorkë. 10 Go Jethu lɛ̈k ke, “Duɔ̈kkë riɔ̈c,” “Lak lɛ̈kkë wämäthkiɛ̈ bïk lac la Galilia tɛ̈ bï ɣok la rɔ̈m thïn.” 11 Tɛ̈wën ŋoot diäär dhël yic ke la geeu, ka apuruuk abɛ̈k, apuruuk ke tit raŋ yiic, la geeu ku lek bäny lɛ̈k käk cï röt looi ëbën. 12 Go bäny Itharel amat cɔɔl. Nawën cïk kë cï rot looi jääm yic, ke matkë yic bïk apuruuk gäm wëëu juëc apɛi, 13 ku bïk lueel, “Lɔn ë niin kek nawën ke kɔc Jethu buɔɔth bɔ̈ wakɔ̈u ku kualkë guäpde ɣo nin. 14 Ku na piŋ Bɛ̈nyŋaknhom ë wɛ̈t kënë, ke ɣok aabï jam ke ye bï ciɛ̈n kërɛɛc yök we.” 15 Go apuruuk wëëu dɔm ku jɔlkë wɛ̈t awën cï bäny ke kuɔ̈ɔ̈t thook aa lueel. Ku jɔl wɛ̈tden thiëi kɔc Itharel yïth. Ku ë yen kë yekë lueel agut ya aköl. 16 Nawën ke kɔcken ye buɔɔth kathiäär ku tök lööny dhöl bïk la Galilia. Ku lek gɔt nhom tɛ̈ cï Jethu lɛ̈k ke bï kek la rɔ̈m thïn. 17 Tɛ̈wën tïŋ kek ye ke dorkë, ku kɔc kɔ̈k keyiic aake diu ciɛ̈t cie Jethu ayic. 18 Go Jethu rot cuɔ̈t ke ku lueel, “Ɣɛn acï yiëk riɛl nhial ku piny. 19 Lak pinynhom ëbën ku lɛ̈kkë kɔc wɛ̈tdiɛ̈. Ku miackë kenhïïm Rin Wun, ku Wënde ku Wëi Nhialic, 20 ku piɔ̈ɔ̈ckë ke bïk käjuëc ca lɛ̈k we gam. Ku muɔ̈kkë wenhïïm lɔn ɣɛn abï rëër kek we akölaköl ɣet thök ë piny.” |