Luke


1

1 Chanbaa Teofilus: N loon ki a bann nan maan nba ki bi po daan wanna na, li tee barmnii mniie. Li piinu ni, nisiab din la linba tun ti leeb sinsuuk ni na, nan bi ninbina. /Namme tee binba din mntir maan ma, ki niib bonchiann kot bi m paak ki sb linba ki bi wannib na. Li paak, n m m boi ki fiitir bonann ki la nan li bonsiar kur nba tee biainba li piinu ni, nan laa saa biainba, ki n dukin nan li an nan ki n sb ki lii tk snu, ki tura. 5 Yoo nba ki Herod din tee Judea yent batsaak na, ki Yennu mannts be ki u sann tee Sekaria, ki u tee mannt Abija paabu ni nir, ki u aapoo tee mannt Aarnn yaaboonn, ki u sann tee Elisabef. 6 Bi banlee ma binbe din an Yennu boor, ki bi sak u wannu nan sennu kur nyiknyik; 7 aan bi din ki mk biki, kimaan Elisabef din tee pookanmatire, ki bi kur bia po gar nan matuk. 8 /Nanne dasiar ki Sekaria paabu ni toontun-yoo tan baar, ki u din tan yaa wun tun u toonn ki tur Yennu, nan waa tuu tuun ki teen biainba na. 9 Li yoo na ki bi t naatt nan bi mannteeb kaar nba tee biainba, a bin gann wunba sii k Yennu asaakak na ni kii wubint bonnunubit. Baa t, Sekaria din dii. Li paak ki u tan saan k aak ma ni, 10 aan ki nibur na kur biar see nanyer ki mei Yennu, yoo nba ki u wubint bonnunubit na. 11 Li yooe ki Yennu malaka dkit Sekaria paak, ki set bonnunubit binbintir na diitu po. 12 Sekaria nba din tan lau yoo nba, ki u yan put mat, ki jamaanii soor. 13 Ki malaka ma bet a, “Sekaria, daa tiin jamaanii. Yennu po gbat a miaruwa, ki a aapoo Elisabef tan saa mar bonjak ki tura, ki a saa pur u sann Jnn. 14 Ki li tan saa maa ki a par n penn, ki niib bonchiann para mun tan saa penn u maaru ma paak. 15 U tan sii tee nijaanne Yennu tnn, ki bia tan kii nyu dabooru kur. U tan saa gbee nan Yennu Seyee u matuk yooewa. 16 U tan saa te ki Israel teeb bonchiann n jen bi Yomdaan Yennu boor. 17 U sii mk Yennu Seyee nan pa, nan Yennu skinii Elaija nba din mk biainba na, ki tan saa d liit ti Yomdaan, ki tunn mtana nigbou na yan, ki te ki waas nan bibaanba n amm taan kii mk dudukant, ki bia tunn my^etdamm yan ki bin bann yentinbinbe, ki u bia tan saa te ki niib n teen siir kii guu bi Yomdaan.” 18 Ki Sekaria bet malaka ma a, “N saa teen nlee ki bann nan linba na tee mnii? Kimaan n kpeta, ki n aapoo mun bia kpeta.” 19 Ki malaka ma jiin a, “Mine tee Gabriel wunba be Yennu tnn na; ki u tumin a boor, a n tan pak nana ki wanna baranii na. 20 /Naan a saa muu nan li yoo nba tan saa baar ki lin teen mnii, kimaan a ki teen n maan nba saa teen mnii na yada.” 21 Tn, niib nba biar see nanyer ki guu Sekaria na, li din bakitib kimaan waa yukir Yenjiantu asaakak ni biainba na. 22 Waa ji din tan nyii yoo nba, u din ki fit piaki, ki bi ji bann nan u la yirintue Yenjiantu asaakak na ni; ki u ji piak muutir ki labin nii ki teemm. 23 Yoo nba ki u toona din tan gbenn Yenjiantu asaakak ni na, ki u kun aak ni. 24 Li poorpoe ki u aapoo Elisabef din soor poor, aan brii u m aak ni tatata nan maarii anmu, 25 ki din tan yet u m a, “Linba nae ki Yennu tun turin ki tinin ninbaauk ki nyinnin fei ni.” 26 Tn, Elisabef poor sooru maarii anloob nie, ki Yennu tun u malaka Gabriel a wun saan doo nba be Galilii yent ni, ki bi yi doo ma Nasaref na, 27 ki saa pak tur sapaanmunn nba ki u sann tee Meeri na. Sapaam ma din tee jas sarkpee, ki u sann tee Joosef. Joosef din tee kpanbar Defid yaaboonne. 28 Ki malaka na tan baar Meeri boor ki yet a, “N foonta. Yennu par mei a paak, ki u bia be nana.” 29 Waa yet biainba na, ki Meeri yan ji put ki saa baa nk ni, ki u ji dukii maan ma paak. 30 Ki malaka na bia bet a, “Meeri, daa tiin jamaanii, kimaan Yennu par mei a paak. 31 A tan saa soor poor ki mar bonjak, ki tan saa pur u sann Yiisa. 32 U tan sii tee nijaanne, ki bi yiu Yabint Yennu Bija. Ti Yomdaan Yennu saa te ki wun di u yeeja Defid naan, 33 ki u sii tee Jakb yaaboona ni kpanbar mkmk nan mkmk, ki u naan bia kan mi gbenni.” 34 /Nanne ki Meeri boi malaka ma a, “N tee sapaanmunne, ki nlee ki n saa soor poori?” 35 Ki malaka na yet a, “Yennu Seyee saa sik a ni, ki Yabint Yennu ma pa n bakin a paak; li paak, bik nba ki a tan saa mar ma sii tee popeendaane, ki bi yiu Yennu Bija. 36 /Naan bant nan a niipoo Elisabef, wunba kpeta na, mtana u soor poora ki saa mar bonjak. U maarii anloobu na, nba ki bi din yiu pookanmatir na; 37 kimaan siar kaa ki Yennu kan fit tumi.” 38 Ki Meeri bet a, “Tn, n tee Yennu daabire. /Naant ki lin teen nan faa betin biainba na.” Ki malaka na ji yaat nyik. 39 Li poorpo ki Meeri fiir yiama ki saan Juda yent nba mk kunkona na dosau ni, 40 ki k Sekaria aak ki foont Elisabef. 41 Yoo nba ki Elisabef gbat Meeri foontii na, ki bik nba daa be Elisabef poor ni na ji kpir kutib. Li yoo na ki Yennu Seyee gbee Elisabef, 42 ki u yikin sanpaapowa a, “Wuya, wuya, Yennu piisin be a paak ki gar pooleeb kura, ki u piisin bia be bik nba be a poor ni na paak. 43 Bee ki li teenin nna ki n Yomdaan naa tan baar n boori? 44 Maa gbat a foontii yoo nba, ki bik nba be n poor ni na ji kutib nan parpeenn. 45 Faa teen yada nan Yennu maan nba ki u pak tura na tan saa teen mnii na, parpeenn tee a yare.” 46 /Nanne ki Meeri ji din yet a “N piak Yennu n par ni, 47 ki mk parpeenn, Yennu nba tee n Tinnt na paak, 48 kimaan u tin min nba tee u sapaandaabir na ninbaauk, aan ki n po ki tee siari. Laa jii dinna ki saa, nigbou kur tan sii yeen a n tee parpeenn daane, 49 kimaan pa daan Yennu tun toonjaana ki turin, ki u sann tee kasii. 50 U bia mk ninbatinu nan nigbou kur nba tiin. 51 U tant u nuu ki tun pa toona, ki yat karinbaandamm ki biir bi lora, 52 ki liat kpanbara, aan donn tatimm, 53 ki gboon komma jeant, aan te ki mkita mat niikoonii. 54 Waa din senn msonn ki tur ti yeejamm Israel teeb nba tee u toontunna na, u tian li po ki sommitib. 55 U bia tian ki tiin Abraham nan u yaaboona ninbaauk 56 Tn, li din teen nan maarii antaa na ki Meeri daa be Elisabef boor, ki tan mat kun. 57 Li poorpoe ki Elisabef matuk yoo tan baar, ki u mar bonjak. 58 Ki bi akpiasnba nan u ninjamm din gbat biainba ki Yennu tin ninbaauk bonchiann na, ki bi kur ji mk parpeenn nan. 59 Tn, ki li daa anniin daare ki bi baar a bin pot bik ma punn, ki loon bin jii u baa sann ki pur; 60 aan ki u naa gatib a, “Aaii, u sanne tee Jnn.” 61 Ki bi yet a, “/Naak na ni, s sann ki yi Jnn-i.” 62 /Nanne ki bi pak muutir nan bik ma baa, a bin boi ki laan u loon bii yi u bik ma bee; 63 ki u wann muutir ni a bin jii dapuk tur. Baa jii ki tur ki u sb a, “Bik ma sanne tee Jnn.” Ki li ji bakit bi kura. 64 Li taakpaak ni ki Sekaria muut, ki ji piin maan paku ki piak Yennu. 65 Ki jamaanii soor bi doo niib kura. Ki labaar na mnt yat Juda yent nba mk kunkona na kur po, 66 ki li tur binba kur gbat nna ma dudukit, ki bi boi bi leeb a, “Bik na tan sii tee niboorbee?” kimaan bi po la nan Yennu pa be nan. 67 Li yoo na ki Yennu Seyee din gbee Jnn baa Sekaria, ki u skint Yennu maan ki yet a: 68 “/Naant man ki tin pak timm Israel teeb Yomdaan Yennu, kimaan u baar a wun somm u niib ki fat aabe. 69 U turit Tinnt nba mk pa ki tee Yennu toontunn Defid yaaboonn. 70 Yaayoo ni, Yennu din pak nan u popeenn skiniinba ki turit, 71 ki yet a u tan saa nyinnit ti datai nii ni, ki bia tan saa nyinnit binba kur namit na nii ni. 72 U bia yet a u sii mk ninbatinu nan ti yeejamm, ki kan mi tamm u popeenn msonn 73 nba ki u din senn ki tur ti yeeja Abraham na. 74 U din senn a u saa nyinnit ti datai nii ni, ki tin fit jiant ki jamaanii daa mkiti, 75 ki ti sii tee popeendamm nan burchimm u boor nan ti manfoa gbennu. 76 N bik, bi tan sii yia, ‘Yabint Yennu skiniie.’ A saa gar ti Yomdaan tnne ki amm u snii ki tur, 77 ki wann u niib ki bin bann nan u tan saa tinnib yoo nba ki u nyik chab bi biit na. 78 Barmniie, Yennu mk ninbatinu nan burchint, ki ti tinnu daar ma tan sii tee nan yondoor nae, 79 ki li tan saa yent sanpaapo ki tur binba be kuun bunbnn ni na; ki bia yent ti taa ni ki tin tkin parmaasir snjouk na.” 80 Bik ma din kpaatire ki pukii nan Yennu bannu, ki k muuk ki saa be tatata nan yoo nba tan baar nan wun dkit Israel teeb paak.



2

1 Li yoo na ki kpanbara yudaan /Cgustus tur mb u yent ni a bin sb s kur sann nikant ni. 2 /Nanne tee sinsinn nikant sbu, ki Kirinius tee Siria ti yudaan li yoo. 3 Li paak, s kur din kun u doo ni a bin saa sb u sann, 4 ki Joosef mun din nyii Nasaref nba be Galilii yent ni na, ki saan Judea yent ni, ki kun kpanbar Defid doo Betlehem, kimaan u din tee Defid yaaboonne. 5 Tn, ki u kpen a bin sb nan u sarkpe Meeri sana; li yoo, ki Meeri mk poor. 6 Baa din daa be Betlehem na, ki Meeri maaru yoo tan ja, 7 ki u mar u sapaanmar bonjak, ki jii tana ki bobin, ki bir bonkobit burgbetir ni, kimaan saamm diiuk na ji din ki mk yiar nba ki bi saa dri. 8 Pekpaarii mun din be doo ma ni ki kpaar pei nyik, muuk ni. 9 Ki Yennu malaka tan dkit bi paak, ki Yennu ma yentsaakar yent lintib. Ki jamaanii soorib bonchiann. 10 /Naan ki malaka na betib a, “Daa tiin jamaanii man, kimaan n baar nan baraniie maa n wanni, linba saa tur niib kur parpeenn. 11 Dinna nyik na bi mar i Tinnt, wunba tee Yennu Nigannt Masia na. Bi mar Defid doo nie. 12 I saa la sanpantik na boob tana ki d bonkobit burgbetir ni; linba nae sii tee nyinn ki turi.” 13 Li yoo na ki Yendu ni malakanba bonchiann dkit ki pukin malaka na po, ki yiin piak Yennu a: 14 “Dont Yennu sann sanpaapo man; parmaasir-ii be u nigannkab paak, tingbou na ni.” 15 Ki malakanba na tan nyik pekpaarii na, aan mat doo Yendu ni. Ki bi yet bi leeb a, “/Naant man ki tin saan Betlehem ki saa got linba tun, ki ti Yomdaan Yennu betit na.” 16 /Nanne ki bi fiir saan yian yian ki saa baar ki la Meeri nan Joosef; ki sanpantik ma d bonkobit burgbetir ni. 17 Baa baar lau yoo nba, ki bi mnt linba ki malaka na betib ki jiin bik ma po. 18 Ki binba gbat pekpaarii na nba mnt linba na, ki li bakit bi kur. 19 /Naan Meeri din tian linba tun na kur, ki dukii li po u par ni bonchiann. 20 Li poorpoe ki pekpaarii na mat bi pei boor muuk ni. Baa saa na, ki bi piak dont Yennu sann, linba kur ki bi gbat ki la na paak; ki li set tee nan malaka nba betib biainba na. 21 U maaru daa anniin nie ki bi din pot u punn ki pur u sann Yiisa, sann nba ki malaka din pur aan ki u poor daa ki soor na. 22 Tn, li din tan ja nan Joosef nan Meeri n tun nan Moses sennu nba wann biainba, ki mann maru ki amm bi m Yennu boor na. /Nanne ki bi ji din jii bik na ki saan nan Jerusalem, a bin saa jiiu ki tur Yennu, 23 nan laa sb Yennu sennu ni na a, “Bikperik kur nba tee bonjak sii tee Yennu ye.” 24 Ki bi bia mann maru nan Yennu nba din senn biainba na a, “Bin lon lanjerii banlee koo manbira banlee ki mann.” 25 Li yoo na ki jas nna be Jerusalem, ki u sann tee Simeonn. U din tee burchim nan yentinne, ki Yennu Seyee be u ni, ki u guu yoo nba ki Yennu tan saa tinn Israel teeb. 26 Yennu Seyee ma po din fiit ki wann a u kan kpo see ki u tan la Yennu Nigannt Masia, wunba ki u din senn msonn a u saa tum na. 27 Li yoo na ki Yennu Seyee ma te ki Simeonn k Yenjiantu asaakak ni, ki saa la Yiisa baa nan u naa ki bi baar nan a bin teen nan sennu nba wann biainba na. 28 Ki Simeonn gaar bik ma aan pak Yennu ki yet a: 29 “N Yomdaan, min nba tee a daabir na, aant ki n saan nan parmaasir nan faa po din betin biainba na, 30 kimaan n m m ninbinn la Tinnt nba ki a tum nawa, 31 wunba ki a gann ki senn ki tur nibooru kura. 32 U sii tee yentu ki fiit a snu ki wann binba ki tee Israel teeb na, ki bia baar nan dontir ki tur a niib Israel teeb.” 33 Tn, Simeonn nba pakib ki jiin bik ma po biainba na, ki li bakit bik na baa nan u naa bonchiann. 34 Ki Simeonn sat Yennu piisin bi paak, aan bet bik na naa Meeri a, “Nnara, Yennu nyinn bik na ki senn a Israel teeb bonchiann n baa yann u paak; ki leeb bonchiann mun bia tan saa tinn u paake. /Ne tan sii tee nyinn nba ki niib bonchiann saa pak ki biir na; 35 linba na saa te ki bi woonin ni dudukit n nyi paanu. /Naan bonsiar tan saa tun ki biir a m m par bonchiann.” 36 Tn, ki Yennu skiniil mun be le ki tee poo, ki u sann tee Anna, wunba tee Fanuel bik, ki bia tee Aser booru ni nir, ki din tee pookperchianwo, wunba din yoo bina anlore, 37 ki u sr kpo aan nyik pakk ki u ji tee binpiinniin nan anna; aan u din tuu ki nak Yenjiantu asaakak na ni yonnu nan nyik, ki jiantir Yennu ki lorin mb ki mei. 38 Li yoo na ki u baar ki lab ki teen Yennu niipoouk, ki din piak bik na po ki teen binba kur din guu yoo nba ki Yennu yaa wun tinn Jerusalem teeb na. 39 Ki Joosef nan Meeri nba din tun gbenn Yennu sennu nba wann biainba na, li yoo ki bi mat kun Nasaref nba be Galilii yent ni na. 40 Ki bik na tan kpaat nan pa nan subinii bonchiann, ki Yennu par mei u paak. 41 Tn, binn kur ki Yiisa baa nan u naa tuu saan Jerusalem ki saa di yukitgar tiaru jaamm. 42 Yoo nba ki Yiisa din tan baar binpiik nan anlee na, ki bi saan a bin saa di jaamm ma nan biainba ki bi tuu tee na. 43 Jaamm daa ma nba din tan gbenn yoo nba, ki bi ji piin kunu, aan Yiisa biar be Jerusalem, ki u damm ki mi nan u biari. 44 Bi din dukii a u be nibur na nie, ki bi somm daar ma kur; anne ki bi ji loon bi niib ni nan bi leeb ni, 45 aan ki ki lau. Ki bi din mat saan Jerusalem ki saa loon le. 46 Daa antaa daar ki bi tan lau Yenjiantu asaakak ni, ki u lakin kar nan wannteeb yudamm ki gbiintir bi maan aan bia boib buboit. 47 Ki li bakit binba kur gbiintir na, nan waa teen biainba ki mk bannu ki piak ki jiintib na. 48 Ki u baa nan u naa nba lau le na, ki li bakitib bonchiann; ki u naa ji boi a, “N bik, bee ki a teent nna? A ki mi a min nan a baa la parbiir hei ki loomani-i?” 49 Ki u jiin ki boib a, “Bee ki i loonimi? I ki mi nan n saa fabir kii be n Baa toona nie-e?” 50 /Naan bi din ki bann u maan ma paaki. 51 /Nanne ki bi din mat nan Yiisa ki sik Nasaref, ki u saak bi mb. Ki u naa tian linba tun na kur u par ni. 52 Ki Yiisa kpaatir ki pukii nan subinii, ki Yennu nan nisaarii para mei u paak.



3

1 Kpanbara yudaan Taiberias nba din dii naan bina piik nan anmu ni, ki Ponsius Pailat mun tee Judea yudaan, ki Herod mun tee Galilii batsaak, ki u waar Filip mun tee Iturea nan Trakonitis batsaak, ki Laisanias tee Abilene batsaak, 2 ki Annas nan Kayafas mun tee mannteeb yudamm, li yoo na ki Yennu jii u maan ki tur Jnn nba tee Sekaria bija na; ki u din be muuk ni. 3 /Nanne ki Jnn din lin Jdann mkir po kur, ki mntir ki teen niib a bin nyik bi toonbiit ki wun wurib Yennu nyunwuru, ki Yennu n nyik chabib. 4 Linba na tee nan Yennu skinii Aisaya nba din sb Yennu gbou ni biainba nae a: “Nis be muuk ni ki hoot a: ‘/Nammit man ti Yomdaan baaru snu ki tur, ki amm u snii ki lii took. 5 Baat kur saa gbee ki naa; ki jt nan kunkona kur saa bit ki naa. Snu nba mar siaminba kur, li saa sont fanu; snboota saa piin ki lat naa, 6 ki tingbou niib kur saa la biainba ki Yennu saa tinnib.’ ” 7 /Nann mae ki niib bonchiann din baar Jnn boor a wun wurib Yennu nyunwuru; ki u betib a, “Yimm waalabirii na. /Nmee kpaani a yin tin nyi Yennu wutoor nba yaa lin baar i paak na ni? 8 Ii tuun man linba saa wann nan i set nyik i toonbiita. I daa daan i para ni nan Abraham tee i yeeja. N beerie, Yennu saa fit fiin tana nba na ki lin kpant Abraham yaaboona. 9 Pajar po teen siira a wun ch tiinii; ki tiik nba kur ki loon lnana, bi saa chre ki lu muu ni.” 10 Ki nibur ma din boi a, “Ki ti ji saa teen nlee?” 11 Ki u jiin a, “Wunba mk liata anlee, see ki u paat yenn ki tur wunba ki mki, ki wunba mk jeet, wun wat tur wunba ki mki.” 12 /Nanne ki lampogaartesiab mun baar a wun wurib Yennu nyunwuru, aan boi a, “Chanbaa, timm saa teen nlee?” 13 Ki u betib a, “I daa gaan likirii ki gaar baa senni biainba na.” 14 Ki kunknknna mun baar ki tan boi a, “Ki timm muni, ti saa teen nlee?” Ki u betib a, “I daa mukisir s ki gaan siari, koo ki fa faak ki paa niib; i numm n gboo i paauk nba ki i gaan na.” 15 Tn, ki niib ji piin ki dukii dudukit bi para ni ki mk dindann Jnn po, a li pasiar u sii tee Yennu Nigannt Masia-e. 16 Li yoo ma ki Jnn bet bi kur a, “Min arin wuuri nyume, aan wunba cheen baat. N ki an nan ki n lot u taasamii. /Ne saa jii Yennu Seyee nan muu ki wuur i para. 17 U dia dilenn manii a wun lenn bonann, ki nyinn dibin ki wuun u br ni, aan lu fou na muu nba kan mi kpeen ni.” 18 Jnn nba din mntir baranii ma ki teen niib na, u din pak pinpakbooru booru ki kpaamm. 19 U bia din kpaan batsaak Herod, kimaan u din fat u m waar aapoo Herodias ki kn, ki bia tun toonbiit bonchiann ki pukin. 20 Li poorpoe ki u tan kn Jnn dansarik, ki li mantik tee bonbiir. 21 Yoo nba ki Jnn din wur niib na kur Yennu nyunwuru na, ki Yiisa tan baar u boor, ki u wur u mun Yennu nyunwuru. Le mae ki Yiisa mei Yennu, ki sanpaapo tan loot, 22 ki Yennu Seyee sik u paak ki tee nan mann na, ki kunkr nyii sanpaapo ki yet a, “Fine tee n Bilonkak; fine ki n numm gboo.” 23 Yoo nba ki Yiisa din piin Yennu toonn na, ki u tee nan bina piintaa na. Niib din mi a u tee Joosef bijae. Joosef baa din tee Heli-e, 24 ki Heli baa tee Matat, ki Matat baa tee Liifai, ki Liifai baa tee Melki, ki Melki baa tee Janai, ki Janai baa tee Joosef, 25 ki Joosef baa tee Matatias, ki Matatias baa tee Amos, ki Amos baa tee Nahum, ki Nahum baa tee Esli, ki Esli baa tee Nagai, 26 ki Nagai baa tee Maat, ki Maat baa tee Matatias, ki Matatias baa tee Semeinn, ki Semeinn baa tee Josek, ki Josek baa tee Joda, 27 ki Joda baa tee Joanann, ki Joanann baa tee Resa, ki Resa baa tee Serubabel, ki Serubabel baa tee Sealtiel, ki Sealtiel baa tee Neri, 28 ki Neri baa tee Melki, ki Melki baa tee Adi, ki Adi baa tee Kosam, ki Kosam baa tee El-madam, ki El-madam baa tee Er, 29 ki Er baa tee Joosua, ki Joosua baa tee Elieser, ki Elieser baa tee Jorim, ki Jorim baa tee Matat, ki Matat baa tee Liifai, 30 ki Liifai baa tee Simeonn, ki Simeonn baa tee Juda, ki Juda baa tee Joosef, ki Joosef baa tee Joonam, ki Joonam baa tee Elayakim, 31 ki Elayakim baa tee Melea, ki Melea baa tee Menna, ki Menna baa tee Matata, ki Matata baa tee Natann, ki Natann baa tee Defid, 32 ki Defid baa tee Jese, ki Jese baa tee Obed, ki Obed baa tee Boas, ki Boas baa tee Salmonn, ki Salmonn baa tee Nasonn, 33 ki Nasonn baa tee Aminadab, ki Aminadab baa tee Adminn, ki Adminn baa tee Arni, ki Arni baa tee Hesronn, ki Hesronn baa tee Peres, ki Peres baa tee Juda, 34 ki Juda baa tee Jakb, ki Jakb baa tee Aisak, ki Aisak baa tee Abraham, ki Abraham baa tee Tera, ki Tera baa tee Nahor, 35 ki Nahor baa tee Serug, ki Serug baa tee Reu, ki Reu baa tee Peleg, ki Peleg baa tee Eber, ki Eber baa tee Sela, 36 ki Sela baa tee Kainann, ki Kainann baa tee Afaksad, ki Afaksad baa tee Sem, ki Sem baa tee Nowa, ki Nowa baa tee Lamek, 37 ki Lamek baa tee Metusela, ki Metusela baa tee Enok, ki Enok baa tee Jared, ki Jared baa tee Mahalaleel, ki Mahalaleel baa tee Kainann 38 ki Kainann baa tee Enos, ki Enos baa tee Sef, ki Sef baa tee Adam, ki Adam baa tee Yennu.



4

1 Li yoo na ki Yiisa nyii Jdann mkir po, ki gbee nan Yennu Seyee, ki Seyee ma te ki u k muuk ni, 2 ki be le daa piinna, ki Sintaanii jamm. Ki u ki dii siar daa ma ni; ki kon ji din tan soor. 3 Ki Sintaanii yet a, “Li-i tee ki a set tee Yennu Bijaie, fan yet tann na ki lin kpant jeet.” 4 Ki Yiisa yet a, “Li sb Yennu gbou ni a, ‘Jeet kuuk kaa te ki nir be.’ ” 5 Li poorpoe ki Sintaanii ji jiiu ki doo nan sanpaapo, ki saa wann tingbou na yent kur yiama, 6 aan bet a, “N bo saa tura pa nan mkint na kur. Bi din tur mine pa nan mkint ma, ki n mun saa fit tur wunba ki n loon. Li-i tee ki a bo saa gbaan ki jiantin, li kur bo sii tee a yare.” 8 Ki Yiisa bet a, “Li sb Yennu gbou ni a, ‘Nir-ii jiantir u Yomdaan Yennu kuuke, kii bia kii waa kuuk.’ ” 9 /Nanne ki Sintaanii bia jiiu ki saan nan Jerusalem, ki saa doo nan Yenjiantu asaakak mpin-yerik paak, aan bet a, “Li-i tee ki a set tee Yennu Bijaie, fan yukir ki sik, 10 kimaan li sb Yennu gbou ni a, ‘U saa te ki u malakanba-ii guua fanu.’ 11 Li bia sb a, ‘Bi sii dia-a nan bi nii ki a taar kan gbiat tann gbaa.’ ” 12 Ki Yiisa yet a, “Yennu gbou bia yet a, ‘S daa bikii u Yomdaan Yennu.’ ” 13 Sintaanii nba jamm Yiisa ki tan goo na, ki u daa nyik. 14 Yiisa din gbee nan Yennu Seyee pa, ki tan mat saan Galilii. Ki bi mnt u labaar ki li yat ti ma kur po. 15 U din wantib Yennu maan, bi Yenjiantu diit ni; ki niib kur piak. 16 Li poorpoe ki Yiisa din saan Nasaref, siaminba ki u din tan mant nir na. Ki foon daar ki u tan k Yenjiantu diiuk ni, nan waa po din tuu k biainba na, ki tan fiir a wun karin Yennu gbou. 17 Ki bi jii gbou nba ki Yennu skinii Aisaya din sb na ki tur; ki u pint gbou na ki la siaminba ki li sb a: 18 “Yennu Seek be n ni, ki u gannin a n mnt baranii ki tur tatimm. U tumin a n tan bet yommii a n saa nyinnib yann, ki bia bet jnii ki bin nynt, ki bia fat binba be biak ni ki lub yann, 19 ki bia mnt a li ja nan Yennu n tinn u niiba.” 20 Yiisa nba karin gbenn yoo nba, ki u pin gbou na ki jiin tur Yenjiantu diiuk toontunn, aan kar. Ki niib kur nba be diiuk na ni ji gorii. 21 Ki u piin piak ki teemm a, “Maan nba ki n karin Yennu gbou ni na, li teen barmnii dinna, laa baa i tuba ni na.” 22 Ki bi kur ji piak; ki li bakitib nan mamamm nba ki u pak na, ki bi ji boi bi leeb a, “Joosef bija na kaa na-a?” 23 Li yoo na ki u betib a, “N kan biris nan i tan saa betin barjouk nae a, ‘Fin tebt, tebin a m m,’ ki bia tan saa betin a n tun bakitnau toonjaana n m doo ni, nan biainba ki i gbat ki n tun Kapenaum na. 24 Barmniie ki n beeri na, niib kan gaar Yennu skinii u m m doo ni. 25 Barmniie, paki bonchiann din be Israel ti ni, yoo nba ki Elaija daa din be na. Yoo ma ni, saak din ki baa bina antaa nan maarii anloob, ki kon din tan baa bonchiann ti ma kur po, 26 aan Yennu din ki tun Elaija s boor faba ti ma ni; u din tum pakk nba din be Sarefaf doo nba be Sidonn ti ni na boore. 27 Yoo nba ki Elaisa daa din be na, gbaata bonchiann din be Israel ti ni, aan bi s din ki la laafia ti ma ni; Naamann nba din tee Siria j na, kuuke din la laafia.” 28 Ki niib kur nba be Yenjiantu diiuk ma ni nba gbat Yiisa maan ma na, ki bi ji donn wutoa u paak, 29 ki fiir ber nyinn doo na ni, ki saa nan kunkonn nba ki bi maa bi doo na kpi, a bin lu-u baauk ni, 30 aan ki u buut bi ni ki yaat. 31 Li poorpo ki Yiisa sik Kapenaum nba be Galilii yent ni na. Foon daar ki u k Yenjiantu diiuk ni ki want niib Yennu maan; 32 ki u wannu ma bakitib bonchiann, kimaan u maan na din mk pa. 33 Ki jas nba ki narinbiiuk be u ni na din be Yenjiantu diiuk na ni ki tian sanpaapo a 34 “Fin Yiisa nba tee Nasaref nir na, timm nan fin, nlee mantiki? A baar a a tan biirite-e? N mi faa tee wunba; a tee Yennu popeendaan nae.” 35 Ki Yiisa yakii nan narinbiiuk ma a, “/Nminin fuut, aan nyi j na ni.” Ki narinbiiuk na lu j na ti ni, bi sinsuuk ni, aan nyii u ni; waa lek lu-u ti ni na, aan u ki paan dai. 36 Ki li teen s kur yaarlituk, ki bi boi bi leeb a “Mbonboor-bee na? U mk yiikoo nan pa ki teen narinbiit mb, ki bi nyi niib ni.” 37 Li paak, ki bi din mnt Yiisa sann ti ma kur po. 38 Li yoo na ki Yiisa nyii Yenjiantu diiuk na ni ki saan Simonn aak, ki saa la Simonn dianpook yiar yiaru nba paar, ki bi fabin tur Yiisa ki jiin poo na po. 39 Ki Yiisa baar ki set waa d siaminba na, aan tur yiaru na mb, ki li gbenn; ki poo na fiir yiama ki teemm saau. 40 Yonnu nba tan baa yoo nba, ki binba kur mk baatib bi ei ni na jiib ki baar namm Yiisa boor; ki bi yiar yiarbooru booru. Ki u yii yii u nii baatib na kur paak ki te ki bi la laafia. 41 U bia din te ki narinbiit nyii niib bonchiann ni. Baa nyi yoo nba, ki bi tian sanpaapo a, “A tee Yennu Bijae.” /Naan ki u din ki sak ki bi pak jikii, kimaan bi mi nan u tee Yennu Nigannt Masia-e. 42 Laa din yent ki Yiisa nyii doo na ni ki saan muuk ni; ki niib na din tan lin loon ki saa lau. Baa lau yoo nba, ki bi ji gr a u daa yaatir aan nyikitibi. 43 Ki u betib a “See ki n saan digbanlia biak kii sakii mntir baranii nba jiin Yennu naan po, kimaan li paake ki Yennu tumin.” 44 /Nanne ki u lin Judea digbana ki k Yenjiantu diit ni ki want niib barii ma.



5

1 Dasiar ki Yiisa din see Genesaret mkgbeir boor ki want niib Yennu maan; ki nibur tut baat a bin gbiint u maan ma. 2 Ki burgbeta anlee be mkgbeir ma gbingbann, ki jansoorteeb nyikir aan chat saan a bin wuur bi janlaant. Yiisa nba din la burgbeta ma yoo nba, 3 ki u k Simonn yar ni, aan bet a wun chatir waan ki sikin nyun ni. Waa chat sikin na, ki Yiisa kar burgbetir ma ni, aan want nibur na Yennu maan. 4 Waa din wann niib na ki gbenn yoo nba, ki u bet Simonn a “Jirin nyunsunsu po ki lu i janlaant ki soor janii.” 5 /Naan ki Simonn jiin a, “Chanbaa, wonn nyik munna ti won yabir a ti soor janii, aan ki fit soor siari. Tn, faa pak linba na, ann n saa lu ki got.” 6 Ki Simonn nan u leeb na ji lu bi janlaant na ki soor janii bonchiann; ki bi janlaant ji yaa lin pat. 7 Li paak, ki bi kabint bi leeb nba be burgbetleer na ni a bin baar ki sommib. Baa baar yoo nba, ki bi donn janii na ki tan gbeen bi burgbeta anlee na kur, ki li din kpiak ki ji yaa lin kpii nyun ni. 8 Ki Simonn Piita nba la linba tun na, ki u gbaan Yiisa tnn aan yet a “N Yomdaan, n tee biitdaane. N ki an nan ki n nakinani. Nyikimin aan kii saa,” 9 kimaan baa soor janii bonchiann biainba na, ki li bakit Simonn Piita nan u naasinysnba na kur, 10 nan u leeb, Jeems nan Jnn nba din tee Sebedii waas na. Ki Yiisa bet Simonn a “Daa tiin jamaanii. Laa jii dinna ki saa, a saa saan kii daak niib kii baat namm n boor.” 11 /Nanne ki bi ji din tut bi burgbeta ma ki donn gbingbann, ki nyik bi bont kur le aan waa Yiisa. 12 Sianyoo ki Yiisa be dosau nna ni, ki gbaatir be le, ki yiaru na be u paak bonchiann. Waa din tan la Yiisa yoo nba, ki u baar ki fabin u tnn ki miar a “N Yomdaan, li-i tee ki a loon, a saa fit te ki n aauk na n gbenna.” 13 Ki Yiisa tant nuu ki siiu, ki yet a “N loon nna. A aauk ma n gbenn.” Li taakpaak ni ki u aauk na set gbenn. 14 /Naan ki Yiisa kpaan a “Daa piak s barii na. Ii saa Yennu mannt boor ki jii a m ki wann, ki bia mann maru ki tur Yennu, nan Moses nba din senn ki jiin gbaata laafia lanu po na, ki s kur n bann nan a aauk ma set gbenna.” 15 Barmnii, Yiisa sann set din doo bonchiann ki gar sinsinn yoo na, ki nibur din lakin u boor a bin gbiint u maan, ki baatib nba be le na bia loon bii laat laafia. 16 U din tuu nyie ki saa muuk ni ki mei Yennu. 17 Sianyoo ki Farisiinba nan sennu wannteeb mun din nyii Galilii doi kur ni, nan Judea doi kur ni, nan Jerusalem doo ni, ki baar Yiisa boor. Li daar ki Yiisa want niib Yennu maan asiak nna diiuk ni, ki Farisiinba nan sennu wannteeb ma kar le, ki Yennu pa din be Yiisa ni a wun te ki niib n la laafia. 18 Ki nisiab tan baat ki jii baat lia paak, wunba ki u gbanant kpowa, ki bi koor a bin k nan diiuk ma ni ki bir Yiisa tnn, 19 aan bi din ki la yiar nba saa k, kimaan niib din yab bonchiann. Li paak ki bi jiiu ki doo nan diiuk na yur paak, ki ch loot, ki sikin nan lia na ki tan bir Yiisa tnn, niib na sinsuuk ni. 20 Yiisa nba la baa teen yada biainba na, ki u bet j na a “N yk, n nyik chab a biita.” 21 Ki sennu wannteeb nan Farisiinba na ji dukii bi para ni a “Nilanpoe mun piak nna ki yekint u m nan Yennu? /Nmee saa fit nyik chab nir biiti, ki li ki tee Yennu kuuk kaa?” 22 Yiisa arin din mi baa dukii biainba, ki u boib a “Bee ki i dukii nna? 23 Maa yet baat na a ‘N nyik chab a biit,’ koo maa saa yet a ‘Fiit kii somm na,’ maan munlee na lannpoe paari? 24 N ji saa wanni nan min nisaarik Bik mk yiikoo tingbou na ni ki saa nyik chab niib bi biit.” /Nanne ki u bet j nba ki u gbanant kpo na a “Fini, fiit ki jii a lia kii kun a aak ni.” 25 Li taakpaak ni ki j ma fiir set bi numm po, ki jii u lia ma, ki kun. Waa saa na ki u piak dontir Yennu. 26 Ki li bakit bi kura, ki jamaanii bia soorib; ki bi piak dont Yennu ki yeen a “Dinna ti jia la durinya-a.” 27 Li poorpoe ki Yiisa din nyii aak ma ni ki saa, ki saa la lampogaart, ki u sann tee Liifai, ki u kar u toonn paak, lampogaar-diiuk ni; ki Yiisa bet a “Fiit kii waan.” 28 Ki u nyik bont kur aan fiir ki waau. 29 /Nanne ki u tan teen jaangbeir u aak ni ki tur Yiisa; ki lampogaarteeb nan niib bonchiann din baar ki lakin dii namm. 30 Ki Farisiinba siab nan sennu wannteeb nba tee Farisiinba na baar ki burin nan Yiisa poorpoweiteeb a, “Bee ki i di ki nyu nan lampogaarteeb nan biitdammi?” 31 Ki Yiisa gatib a “Binba mk laafia ki loon tebt; binba yiar, amme loon. 32 N ki baar a n yiin popeenn damm kaa, aan n baar maa n bet biitdamme a bin nyik bi toonbiit.” 33 /Nanne ki nisiab din yet Yiisa a “Jnn poorpoweiteeb y lorin mi ki mei Yennu, ki Farisiinba poorpoweiteeb mun bia tee nna, aan a poorpoweiteeb arin di ki nyu.” 34 Ki u boib a, “Poochiann-i be, s saa fit ki te ki saamm n lor mi, yoo nba ki pooyookir sr daa be bi boor ni nawa-a? Aaii. 35 /Naan yoo baat, ki bi tan saa nyinn pooyookir sr na bi boor; li yooe ki bi saa lor mi.” 36 Yiisa din yimm barjouk biak a “S kan pat tapaann chabir ki lik takperi. Li-i tee ki u teen nnaie, u saa biir tapaann mae, aan chabpaann nan takper ma bia lek kii jami. 37 Nnae mun ki s kan jii dapaanin ki liak krkper ni. Li-i tee ki u teen nnaie, dapaanin na-i m yoo nba, li saa put kruk nae, ki daan ma n mn yann, ki kruk na n mun biir. 38 See ki a jii dapaanin ki liak krpaann ni. 39 Wunba nyu dakper, u-i la dapaanin, u ki loonir. U saa yet a ‘Dakper nae man.’ ”



6

1 Tn, foon dasiar ki Yiisa nan u poorpoweiteeb din gaar dii kpaab ni, ki u poorpoweiteeb na din somm knii dikara ki pinii man. 2 Ki Farisiinba siab boib a “Bee ki i tuun linba ki ti sennu want nan ti daa tuun foon daari?” 3 Ki Yiisa jiin boib a “I ki mi karin Yennu gbou ni, Defid nba din tun biainba na-a? Kon nba din mk nan u jmu na, 4 ki u din k Yenjiantu aak ni ki saa jii Yennu boroboro ki man, ki bia tur u jmu na, aan sennu na din ki chab nan s n di boroboro ma see mannteeb kuuk.” 5 Ki Yiisa bia betib a “Min nisaarik Bike yen foon daar.” 6 Foon daleer ki Yiisa k Yenjiantu diiuk ni ki wann niib Yennu maan, ki jas be le ki u niidiitu kpo. 7 Ki sennu wannteeb nan Farisiinba siab mun din be le, ki gorii Yiisa a bin laan u saa tur laafia foon daari, kimaan bi din loon bin la linba ki bi saa biire. 8 /Naan Yiisa din mi linba be bi dudukit ni, ki bet j nba ki u nuu kpo na a “Fiit ki set tnn po.” Ki j ma fiir set. 9 Ki Yiisa yetib a “N yaa n boi-ie ki laan ti sennu sak nan ti somm niib foon daar koo ti biiribi? Ti tinn niib koo ti kpibi?” 10 /Nanne ki u got lint niib ma kura aan bet nuukpeenn daan na a, “Tantir a nuu ma.” Ki u tant, ki li la pa. 11 Ki sennu wannteeb nan Farisiinba na ji din yaa bin put nan wutoa, ki ji piin beer leeb baa saa teen Yiisa biainba. 12 Li daa nba tan gar ki Yiisa doo kunkonn paak a wun saa miar Yennu, ki din saa mei Yennu nyik nan laa tan yent. 13 Ki sanyik ni ki u yiin u poorpoweiteeb ki tan gann piik nan banlee ki yib toomiinba. 14 U din gann Simonn (wunba ki u din pur Piita na) nan Simonn waar Andru, nan Jeems nan Jnn, nan Filip nan Batolomiu, 15 nan Matiu nan Tomas, nan Jeems nba din tee Alfeus bija na, nan Simonn (wunba ki bi din yiu Nikakitik na), 16 nan Judas nba din tee Jeems bija na, nan Judas Iskariot (wunba din tan nyii Yiisa poor na). 17 Yiisa nba din nyii kunkonn na paak ki sik namm yoo nba, ki u saan set paanu ni; ki u poorpojmu lakin bonchiann; ki niib bonchiann mun d nyii Judea nan Jerusalem ki pukin Taya nan Sidonn doi kur nba kpia mkgbeir na, 18 ki baar a bin gbiint u maan, ki bia loon wun te ki bin la laafia. Binba ki narinbiit daamiib na mun din baar, ki u te ki bi la laafia. 19 Ki s kur nba yiar loon wun sii Yiisa, kimaan pa din nyi u nie ki te ki bi kur laat laafia. 20 Li yoo na ki Yiisa got u poorpoweiteeb na aan yet a “Yimm tatimm, parpeenn tee i yare, kimaan Yennu naan tee i yare. 21 Yimm nba ki kon mki mtana, parpeenn tee i yare, kimaan i tan saa gboowa. Yimm nba m mtana, parpeenn tee i yare, kimaan i tan sii laae. 22 “Niib-i nami ki bkitiri, ki sukii-i ki biir i sana, kimaan yaa waa min nisaarik Bik na paak, parpeenn tee i yare. 23 Ii mk parpeenn kii kpamm, kimaan i nyt tan sii yab Yendu ni; bi yeejamm mun din tee Yennu skiniinba na nnae. 24 “Yimm mkita, li sii bi i paak, kimaan i d la i yanbta. 25 “Yimm nba gboo mtana, li sii bi i paak, kimaan kon tan saa gbatiwa. “Yimm nba laa mtana, li sii bi i paak, kimaan i tan sii fabin ki m. 26 “Yimm nba ki niib kur piaki, li sii bi i paak; bi yeejamm mun din piak faak skiniinba na nnae. 27 “Yimm nba gbiintir n maan na, n beerie, ii mk lomm nan i datai, kii tuun linba an kii teen binba nami na. 28 Binba porintiri mpora, yin jiimm a ‘Yennu piisin-ii be i paak.’ Binba sarikiti, ii mei Yennu kii teemm. 29 Wunba peba tanpak, fan mant leer po ki wun peb. Wunba jii a liatir, fan aan ki wun gaar a soot pukin. 30 Wunba kur miara siar, fan tur. Wunba fat a bona, a ji daa waa gaani. 31 Biainba ki i loon niib-ii tuun kii teeni na, ii muni tuun nna kii teemm. 32 “Li-i tee ki i loon binba looni na kuukie, nlee ki Yennu saa pukinini? Biitdamm mun loon binba loomm na gbaa. 33 Li-i tee ki i tuun linba an ki teen binba tuun linba an ki teeni na, nlee ki Yennu saa pukinini? Biitdamm mun tuun linba na gbaa. 34 Li-i tee ki i kpentir ki teen binba ki i daan nan i tan saa gaar, nlee ki Yennu saa pukinini? Biitdamm mun kpentir nnae, ki teen bi leeb, ki bia tuu tan gaar bi bont bia. 35 “Li paak, ii mk lomm nan i datai man, kii tuun linba an kii teemm. Li-i tee ki i kpent nir ki li yukir, yaa daa biir i para li paaki, kimaan i nyt tan sii yab, ki i bia tan sii tee Yabint Yennu waas, kimaan e tuun linba an ki teen binba ki teen niipoouk, nan binba tee biitdamm na. 36 Ii mk ninbatinu man nan i Baa Yennu nba mk ninbatinu biainba na. 37 “I daa bu leeb buuti, ki Yennu kan bu i buuti. Daa piak biir nir ki gbent, ki Yennu kan biir ki gbenniini. Nyikin chab niib, ki Yennu saa nyik chab i mun. 38 Ii teen niib, ki Yennu mun sii teeni. Li sii tee nan Yennu nba saa jii u manba ki chaat dii, ki lin tan gbee nan mgbana, ki wun ji dinn ki lin tan gbee ki saa m, ki jii turi biainba ki i saa fit dia nae. Yaa jikit manba ki chaatir bont biainba ki teen niib na, Yennu mun saa chaat nnae ki turi.” 39 Li poorpo ki Yiisa yimm barjouk na a, “J ki fit daar u l. Bi kur saa baa bootuk nie. 40 Tumiit ki gar u wannt; ki tumiit-i bann gbenn, aan nan u wannt sii jame. 41 “Bee ki a laat mnu nba be a l ninbinn ni, aan ki ki la dajinn nba be a m m ninbinn ni na? 42 Nlee ki a saa bet a l a ‘N yk, aant ki n nyinn mnu nba be a ninbinn ni na,’ aan ki ki laat dajinn nba be a m ninbinn ni na? Fin kpinkpannii daan na, nyint dajinn nba be a ninbinn ni na sinsinn, ki ji fit la fanu ki nyinn mnu nba be a l ninbinn ni na. 43 “Tia kan lon lnbiiti, ki tikpeeu mun kan lon lnana. 44 Tiik lna nie ki bi bant. Bi ki p kinkana kunko paak ki bia ki p gaa jagotuk paaki. 45 Niane tuun toonana, kimaan u par ni an; ki nibiiuk mun tuun toonbiit, kimaan u par ni bi. Linba be nir par ni, anne ki u piak. 46 “Bee ki i yin i Yomdaan aan ki tuun maa loon biainba? 47 Wunba kur baat n boor ki gbiintir n maan ki saak ki tuun li bia, n saa wanni waa naan wunba; 48 u naan j nba din maa u aak nae. Sinsinn u din gbiir fiakir ki li su, ki saa tuu tanpiiuk, ki u ji fkin fiakir ma li paak. Li poorpo ki saak tan baa bonchiann, ki kpenu gbee, ki nyunmnn doo ki yir aak ma, aan ki li ki baa, kimaan u din maar bonanne. 49 /Naan wunba gbiintir n maan aan y^et li weiu, u naan nan j nba mun din maa u aak tanbiinii ni, aan ki ki gbiir fiakir nae, ki nyunmnn din tan gbee ki saa doo ki yir aak ma, ki li baa yiama. Bia ninbe na jiaki.”



7

1 Yiisa nba din wann niib bont na kur ki gbenn yoo nba, ki u ji gar saan Kapenaum. 2 Ki Rom ti kunknknna yudaans be le ki mk u daabilonkak, ki yiaru soor, ki u per kuuma. 3 Li yoo ma ki kunknknna yudaan na gbat Yiisa po, ki tun Juu teeb saakab u boor, a bin saan ki saa barim ki wun baar ki tan te ki u daabir na n la laafia. 4 Ki bi saan Yiisa boor ki saa barim bonchiann ki yet a, “J ma ja nan fan sommwa, 5 kimaan u loon ti niib. U bia maa Yenjiantu diiuk ki turita gbaa.” 6 /Nanne ki Yiisa weib saan. Waa saa per aak ma yoo nba, ki kunknknna yudaan ma tun u ysnba ki betib a bin yet Yiisa a, “N Yomdaan, daa bakint a m ki baati, kimaan n ki an nan fan baar k n aak ni. 7 N bia ki an nan ki n nakin a boori. /Naan pakin mbonne, ki n daabir n la laafia, 8 kimaan n mk binba garin ki yenin, ki n mun dia kunknknna ki yemm, ki fit tian yen paak a ‘Baat,’ ki u baat; ki tian l paak a ‘Saant,’ ki u saa; ki bia te ki n daabir tuun maa loon biainba.” 9 Yiisa nba din gbat linba na, ki li yaar lit, ki u jiant ki got nibur nba waa u poorpo na ki betib a “N beerie, n daa ki mi la s ki u teenin yada na booru, yimm Israel teeb booru ni gbaa.” 10 Li yoo mae ki kunknknna yudaan ma ysnba na mat saan u aak ni, ki saa baar s daabir ma la laafiawa. 11 Li poor po ki Yiisa saa doo nba ki bi yi Neenn na, ki u poorpoweiteeb nan nibur waau. 12 Waa din saa baar doo ma tammb ni yoo nba, ki u la ki niib bonchiann nyii doo ma ni ki jii kuun a bin saan pii. Kpeemm ma naa din tee pakke; e tee u bijayemmir. 13 Yiisa nba la pakk na, ki ninbaauk soor, ki u yet a “Daa m,” 14 aan saan sii kuun na lia, ki binba jiiu na set. Ki Yiisa yet a “Naasim, fiit.” 15 Ki kpeemm ma manfoor jen, ki u fiir kar, ki piin piak. Ki Yiisa jiiu ki kubin u naa. 16 Ki jamaanii ji soor niib nba be le na kur, ki bi dont Yennu sann. Bi din yeen leeb a “Yennu skiniijaann be ti sinsuuk ni. Yennu-e sik a wun somm u niib.” 17 Yiisa labaar na din yat Judea yent nan digbankpinii nba kpia le ma kur. 18 Li poorpoe ki Jnn nba wuur niib Yennu nyunwuru na poorpoweiteeb din saan ki saa bet li labaar kur; ki u tan yiin u poorpoweiteeb banlee, 19 ki tumm Yiisa boor, a bin saa boi a “Fine tee wunba yaa wun tan baar na, koo tii daa kii guu s?” 20 Ki bi din saan Yiisa pe ki saa bet a “Jnn nba wuur niib Yennu nyunwuru nae tunt a pe a ti tan boia ki laan fine tee wunba yaa wun tan baar na koo tii daa kii guu s?” 21 Li yoo mae ki Yiisa din te ki baatib nan baatpaaruk damm bonchiann la laafia, ki u bia nyinn narinbiit siab ni, ki nynt jnii bonchiann. 22 Ki u ji bet Jnn toomii na a, “Ii mat man ki saa bet Jnn linba ki i la ki bia gbat na; a i la ki jnii nyntir, ki wbii taa naatir ki bi somm, ki gbaata aat gbent, ki tuukpaa ji gbia, ki kpeemm fi kuun ni, ki talasdamm gbiintir baranii na mntii. 23 Parpeenn be wunba ki birisin na paak.” 24 Jnn toomiinba na nba din mat na poorpoe ki Yiisa ji piin ki boi niib buboit ki jiin Jnn ma po a “Yaa daan saan Jnn pe muuk ni na, i daan dukii a i saa la bee? I daan mi a i saa la muuk nba ki wou damm nae-e? 25 I mantik jia daan saan a i saa la bee? Nir ki u lia taanti-i? Niib nba lia taant ki be bi yamani na be kpanbara ei nie. 26 Tn, wantin man nibooru nba ki i daan saan muuk na ni a i saa la. I daan dukii a i saa la Yennu skiniie-e? Barmniie ki n beeri na, Jnn arin gar skiniiwa. 27 U poe ki li sb Yennu gbou ni a, ‘N saa tun n toomu ki wun liit a tnn, ki amm a baaru snu.’ ” 28 Ki Yiisa bia yetib a “N beerie, bi daa ki mi mar s ki u chee Jnn-i, aan wunba joont tarik Yennu naan ni chee Jnn.” 29 Ki niib kur nan lampogaarteeb din sak a Yennu an, kimaan bi din gbat Jnn mntii, ki te ki u wurib Yennu nyunwuru, 30 aan ki Farisiinba nan sennu wannteeb na ki gaar linba ki Yennu lor turib na, kimaan bi din ki sak Jnn n wurib Yennu nyunwuru. 31 Ki Yiisa bia yetib a “Yimm mtana nigbou na, n saa bikini nan bee na? N mi i taan tee niboorbee na? 32 I naan nan waas nba tuu tikir kar daak ni ki tian leeb paak nae a ‘Ti peeb yerii ki teeni, aan ki i ki waa. Ti m kpemnii ki teeni, aan ki i ki fabini.’ 33 Yimm mtana nigbou na naan waas mae, kimaan Jnn din baar ki ki di jemnti, ki bia ki nyu daami, ki i yaa u waate; 34 ki min nisaarik Bik mun tan baar ki di ki nyu, ki i bia yaa ‘Gotir man, u tee podaan nan danyuuruko; ki bia tee lampogaarteeb nan biitdamm yk.’ 35 Tn, binba gaar Yennu bannu nae want nan bannu ma tee barmnii.” 36 Farisiis din be, ki tan yiin Yiisa a wun baar ki di jeet u aak ni; ki Yiisa saan j ma aak, ki bi saa lakin kar ki dii. 37 Poos mun din be doo ma ni ki tee bonchonchonn. Waa tan gbat a Yiisa di jeet aak ma ni na, ki u baar nan salenann nba gbee nan tulaarii, 38 ki din set Yiisa poor po, u taapant boor, aan m; ki u ninnyuut baa Yiisa taapant paak ki tan matik; ki u jii u yut ki fiar Yiisa taapant, ki mtir u taapant ma, ki tan but tulaarii na li paak. 39 Ki Farisii nir nba yiin Yiisa na nba la linba na, ki u dukin u par ni a “J na-i tee Yennu skiniie nan barmnii, u bo saa bann poo nba siin na nba tee wunbawa. U bo saa bann nan u tee biitdaane.” 40 /Nanne ki Yiisa yet Farisii ma a “Simonn, n mk mbonsiar ki yaa n beta.” Ki Simonn jiin a, “Wannt, betirin.” 41 Ki Yiisa yet a “Jab banlee din be ki mk lik-kpentit pann. Yen din mk u pann salimpeena kobii anmu, ki l na mun mk u pann salimpeena piinmu. 42 Bi banlee ma s din ki fit pa. /Nanne ki u chab bi kura a bii saa. Tn, a dukii nan mee mantik sii loon lik-kpentit mai?” 43 Ki Simonn jiin a, “N dukin nan li sii tee wunba pann yab ki u chab nae.” Ki Yiisa yet a “A mk mnii,” 44 ki din jiant got poo na, aan bet Simonn a, “A la poo na-a? N k a aak nna, ki a ki turin nyun ki n wuur n taapant, aan poo na arin wuur n taapant nan u ninnyuut, ki bia jii u yut ki fiarin. 45 Fin arin ki mt n tankpinii, aan arin ki nyik n taapantmtu, maa baar yoo nbawa nan mtana. 46 A bia ki sr n yut kpami, aan poo ma bia jii tulaarii ki sr n taapanta. 47 N beerae, n nyik u biit nba yab ki chabwa, li paake ki u mantik loonin. /Naan wunba ki n nyik chab u biit waaminna, u mun loonin waaminnae.” 48 /Nanne Yiisa jiant ki yet poo na a “N nyik a biit ki chabawa.” 49 Ki niib nba kar ki di na ji piin boi bi leeb a “Wuya, mapoe saa fit nyik chab nir biiti?” 50 Ki Yiisa bet poo na a, “Faa teenin yada na, a la tinnuwa. Li paak, ii saa nan parmaasir.”



8

1 Li poorpoe ki Yiisa din lin digbansaakara ni nan digbanbis ni, ki mntir Yennu naan baaru po, ki u poorpoweiteeb piik nan banlee na waau. 2 Poob nba ki u din nyinn narinbiit bi ni, ki bia te ki bi yiarii gbenn na mun din be le ma ki waau. Yen din tee Meeri (wunba ki bi din yiu Magdaliinn na). /Ne tee wunba ki Yiisa din nyinn narinbiit banlore u ni na; 3 ki leeb mun tee Chusa aapoo Joana (Chusa din tee Herod aatoontunna saake), nan Susaana, nan pooleeb bonchiann. Ki bi kur din jikit bi m m bona ki teen Yiisa, ki sommit nan u poorpoweiteeb na. 4 Niib din nyi digbana ki baat Yiisa boor. Baa tan yabit yoo nba, ki Yiisa yimm barjouk a: 5 “Jas din doo kpaab a wun bur tan. Waa din buur yoo nba, ki bonboorii na yenn-nba yat baa snjouk ni; ki niib gaar maat li paak, ki nnii bia tkii ki di. 6 Ki leer mun baa tanpuut paak. Bonboorii ma nba din tan pia yoo nba, ki li kpo, kimaan li din ki baa maatuk ni. 7 Ki leer mun baa kunkonii jiina ni, ki tan lakin pia ki kpaat namm, ki kunkonii na mabirir. 8 /Naan ki leer mun baa tina ni, ki pia kpaat bonann, ki tan nan nyik nyik nyik.” Yiisa nba yimm barjouk ma ki gbenn yoo nba, ki u yet a “Wunba mk tuba ki saa gbat, wun gbiint.” 9 Li poorpoe ki u poorpoweiteeb na boi a “Barjouk na paaki-i?” 10 Ki u jiin a “Yimm arin, Yennu chab a yin bann woonin ni barii ki jiin u naan po, aan nileeb arin, u yiimm barjokite, a bin got aan daa laati, ki bia gbiint, aan daa bant li paaki.” 11 “Barjouk na paak tee nnae: Bonboorii nae tee Yennu maan. 12 Ki linba baa snjouk ni na naan niib nba ki n maan k bi tuba ni, aan ki Sintaanii baar ki nyinnir bi para ni, a bi ji daa tee-n yada ki laat tinnu na. 13 Ki linba mun baa tanpuut paak na naan binba gbat n maan nan parpeenn, aan ki li daa ki sik bi para ni fanu, ki bi tuu teenin yada yoo waaminna, aan yoo nba ki jinjammii baarib, bi tuu y^et n weiue. 14 Ki linba mun baa kunkonii ni na naan binba gbat n maan ma, aan binbe na daamii nan mkint lomm nan nianbiiuk nba be tingbou na ni tuu nyakin maan ma bi para ni, ki lin akit. 15 Ki linba mun baa tina ni na arin naan nan popeendamm nba gbat n maan ma, ki bi para ni be fanu, ki bi dia maan na kenken, ki bia mk sukuru, ki nan bonann nae. 16 “S kan joo fitir aan likin ma li paaki, koo ki gurir gado lu ni. See ki u jiir tn bont nba dkii paak, ki niib-i jiki k yoo nba, bii laat yentu na. 17 Barii nba kur woo, see ki li tan nyii paanu; ki linba mun liik, see ki li likit. 18 “Li paak, ii mi man yaa gbiintir Yennu maan biainba. Tn, wunba gbat ki gaar bonann, u saa amm gaar ki pukin, aan wunba ki gbiintir, u saa k linba ki u dukii a u mk nawa gbaa.” 19 Li yoo na ki Yiisa waarii nan u naa baar, aan ki ki fit la snu nba ki bi saa nakin, kimaan niib din yabita. 20 Ki s tan bet a “A naa nan a waarii be nanyer po ki loon bin la-a.” 21 /Nanne ki u yetib a “Binba gbia Yennu maan ki saak ki bia tuun li bia, amme tee n naa nan n waarii.” 22 Dasiar ki Yiisa nan u poorpoweiteeb din k burgbetir ni; ki u betib a, “/Naant man ki tin poot mkgbeir na gbingbanleer po.” Ki bi piin saanu. 23 Baa saa yoo nba, ki Yiisa dr gn. Ki wonpaaruk tan fikit ki da mkgbeir ma paak, ki nyunpana pir ki k burgbetir na ni ki tan yaa lin gbee, ki bi ji k ninb ni. 24 Ki u poorpoweiteeb na baar ki fiint ki yi a “Chanbaa, chanbaa, ti be kuun nie.” Ki u fiir ki tian wou nan nyunpana na paak a bin min, ki li ji din maak ki min soon. 25 Ki u jiant boi u poorpoweiteeb na a, “I ki teenin yada-a?” Ki jamaanii din soorib, ki li bia yaar litib, ki bi boi bi leeb a “Jaboor bee na? Ki u yeen ki wou nan nyunpana saak u mbu.” 26 Ki bi tan baar Gerasa ti ni, ki set, aan ki Galilii yent biar pootir po. 27 Yiisa nba nyii burgbetir ni na, ki Gerasa j nba ki narinbiit be u ni na chet. U din ki lia siar ki li yukir hei. U bia din ki saak kaar aak ni, aan d kaat ni. 28 Yoo kur narinbiit ma din tuu fiir u nie, ki u doo ni teeb tuu guu-u, ki baan u nii nan u taa jarit, aan wun yan jarit na; ki narinbiit ma beer ki knt muuk. Waa din la Yiisa yoo nba, ki u yikin sanpaapowa, aan gbaan Yiisa tnn ki tian yet a “Yiisa, wunba tee Yabint Yennu Bija, min nan fin, nlee mantiki? N barimae, a daa mukisirimi.” U din yet nna kimaan Yiisa po yakii nan narinbiiuk naewa a wun nyi j na ni. 30 Ki Yiisa boi a, “A sanni-i?” Ki u jiin a “N sann tee bure;” li paak tee narinbiit bonchianne be u ni. 31 Li yoo na ki narinbiit ma ji barin Yiisa a u daa te ki bi saa bootsunsu na ni. 32 Doorii bonchiann din be kunkonn na paak ki di; ki narinbiit na barin Yiisa a wun chabib ki bin saan k doorii ma ni; ki Yiisa chabib snu. 33 /Nanne ki narinbiit na nyii j na ni ki saan k doorii na ni; ki doorii na kur tin burburbur, ki nyii kunkonn na paak, ki sik ki saa baa mkgbeir na ni, ki dii nyun. 34 Dookpaarii na nba din la linba teen ma, ki bi chiar li yoo na, ki saan mnt li labaar, doo ni nan kpaant ni. 35 Ki niib baar a bin la linba tun na, ki baar Yiisa boor, ki s j nba ki narinbiit po nyii u ni na kar Yiisa boor, ki mk laafia nan u dudukit kura fanu, ki ji lia tiat; ki jamaanii soor niib na. 36 Ki binba lar nan bi nunii na betib biainba ki Yiisa te ki j na la laafia. 37 /Nanne ki Gerasa ti ni niib kur baar Yiisa boor ki barim a wun seet kii saa, kimaan jamaanii soorib hei. Ki Yiisa ji k burgbetir na ni a wun mat poot; 38 aan waa din yaa wun mat yoo nba na, ki j nba ki narinbiit nyii u ni na barim ki yeen a “/Naant ki min nan fin n lakin saan.” Ki Yiisa te ki u nyik aan bet a, 39 “Ii mat kii kun a aak ni ki saa mnt toonjaann nba ki Yennu tun ki tura na.” Ki u mat ki lin doo na kur po, ki mntir toonjaann nba ki Yiisa tun ki tur na. 40 Yoo nba ki Yiisa mat ki saa poot mkgbeir na, ki s ki nibur tookit nan parpeenn, kimaan bi kur po din guu u baarue. 41 Jas din be le ki bi yiu Jairus; ki u tee Yenjiantu diiuk saak; ki u tan baar ki gbaan Yiisa tnn ki barim a wun baar u aak ni, 42 kimaan u bonpoyemmir nba tee bina piik nan anlee nae yiar, ki per kuuma. /N nan Yiisa nba tk saa na ki nibur na mun waau ki gbin muk ki tut. 43 Ki poos mun be le, ki tee wunba siik fabou ki tan ja bina piik nan anlee, ki din yat u bont kur ki tur tebteeb, aan bi s ki fit teb ki u la laafia. 44 Ki u tan baar Yiisa poor po ki sii u liatir mgbann. Li taakpaak ni, ki u fabou na ji jit. 45 Ki Yiisa boi a “/Nmee siimi?” Ki s kur nba be le na yeen a “Min kaa, min kaa.” Ki Piita tan boi a “Chanbaa, a ki la niib nba muki-i?” 46 /Naan ki Yiisa yet a “S siima, kimaan n bann nan pa nyii n niwa.” 47 /Nanne ki poo na ji bann nan u kan fit br u m Yiisa boori, ki ji din nyii paanu ki jekir, ki tan gbaan Yiisa tnn, aan yet s kur numm ni linba paak ki u siiu, nan biainba ki u la laafia yiama na. 48 Ki Yiisa bet a, “N niipoo, faa teenin yada na paake ki a la laafia. Ii saa nan parmaasir.” 49 Yoo nba ki Yiisa daa din see ki piak na, ki toomu nyii saak ma aak ni ki baar yet a “A bonpobik na taan kpowa; ki a ji daa bakint Wannt.” 50 /Naan ki Yiisa gbat nna ki jiant bet saak na a “Daa tiin jamaanii; teent yada kuuk, ki u saa la laafia.” 51 Yiisa nba baar k aak ma ni yoo nba, ki u la nibur be le ki bui kpemnii ki fabin bik ma kuun paak. Ki Yiisa betib a “I daa m man; bik na ki kpo kaa, u gnte.” /Naan ki bi laau, kimaan bi mi nan bik na po kpowa. Li yoo na ki u ki sak ki s n wei ki k kpediiuk na ni, see Piita nan Jnn nan Jeems, ki pukin bik na baa nan u naa. 54 Yiisa din soor bik na nuue aan yiin a “N bik, fiit.” 55 Ki u manfoor jen, ki u fiir yiama. Ki li ji bakit u baa nan u naa bonchiann. Ki Yiisa betib a bin tur bik na jeet ki wun di; aan bia kpaamm a bii mi ki bin bet s linba tun na.



9

1 Li poorpo ki Yiisa din tan yiin u poorpoweiteeb piik nan banlee na ki lakimm, ki turib yiikoo nan pa nba ki bi sii nyint narinbiit kur, ki bia te ki baatib-ii laat laafia. 2 U din yetib a bin yat kii lin kii mntir Yennu naan po, ki bia te ki baatib-ii laat laafia, 3 ki bia betib a “I daa jikit siar ki saa nanni; i daa dia patii, koo miat-kra, koo jeet, koo likirii, koo liata anlelee. 4 /Naak nba ki i saa k, yin biar le nan yaa tan saa nyi doo ma ni. 5 Siaminba kur ki niib ki tooki nan parpeenni, ii nyii doo ma ni ki pit i taapant ni tant ki bir li doo ni, ki lin wannib nan bi mk biit.” 6 /Nanne ki u poorpoweiteeb na nyii lin digbanbis kur ni, ki mntir Yennu baranii, ki bia te ki baatib laat laafia. 7 Galilii batsaak Herod din tan gbat linba tun na kur, ki li mat u yan, kimaan siab din yaa Jnn-e fiir kuun ni, 8 ki leeb yaa Yennu skinii Elaija-e dkit, ki leeb mun yaa yaayoo ni skiniinba yene fiir kuun ni. 9 Ki Herod yet a “N daan te ki bi pot Jnn yura, aan mee ki n gbia u po na muni?” Ki u ji din koor li yoo na a wun la Yiisa. 10 Li poorpoe ki toomiinba ma tan jen ki bet Yiisa linba ki bi saan tun. Ki u ji jiib ki bi saan dosau nba ki bi yi Bef-saida na, bi kuuk. 11 Nibur na nba din gbat nna ma, ki bi wei Yiisa ki saan. Waa la ki bi baat yoo nba, ki u tookib nan parpeenn, ki wannib Yennu naan po, ki bia te binba yiar na la laafia. 12 Yonnu nba din tan maakit yoo nba, ki u poorpoweiteeb piik nan banlee na baar u boor ki yet a “/Naant ki nibur na n saan digbanbis nan kpaant nba kpia na ni ki la jeet nan dindboa, kimaan nna na tee muuk nie.” 13 Ki u jiin a, “I m n turib jeet ki bin di.” Ki bi yet a “Ti ki mk siar ki pukin boroboro kuna anmu nan janii anlee po, nkira ki ti saan saa daa jeet ki tan dinn nibur na.” 14 (Jab nba din be le na teen nan tusaa anmu nawa.) Ki u bet u poorpoweiteeb na a, “/Naant ki niib na n bkit kar piinmumu.” 15 Ki u poorpoweiteeb na te ki bi kur bkit kar paabu paabu. 16 Ki u jii boroboro kuna anmu nan janii anlee na, ki yaat got sanpaapo, ki tur Yennu niipoouk jeet na paak, ki ji mit mit ki tur u poorpoweiteeb na, a bii toor niib na. 17 Ki bi kur dii ki tan gboo. Ki u poorpoweiteeb na tikir jeet nba ki niib na dii ki tenn na, ki li gbee kpanchibit piik nan anlee. 18 Sianyoo Yiisa din mei Yennu u kuuk, ki u poorpoweiteeb tan baar u boor li yoo na; ki u boib a “Niib yaa n tee mee?” 19 Ki bi jiin a, “Siab yaa a tee Jnn nba din wuur niib Yennu nyunwuru nae, ki leeb yaa a tee Elaija-e, ki siab mun yaa yaayoo ni skiniinba yene fiir kuun ni.” 20 Ki u boib a “Ki yimm arin yaa n tee mee?” Ki Piita jiin a, “Fine tee Masia, wunba ki Yennu gann na.” 21 /Nanne ki Yiisa kpaamm nan ninmnn a bi daa beer s labaar mai, 22 ki bia yetib a “Li kpaa talas nan min nisaarik Bik n di biak bonchiann; ki ti ti ni saakab nan Yennu mannteeb yudamm nan sennu wannteeb saa y^etin, ki bia kpima, aan li daa antaa daar, Yennu saa fiinin kuun ni.” 23 /Nanne ki u yet bi kur a “Wunba-i loon wun wein, see ki u likin u saama ki jii u kuun dapunpunn daar kur kii waa-n. 24 Wunba ki sak wun jii u manfoor ki turin, e tan saa k u manfoor, aan wunba likin u saama n paak, e tan saa la u manfoor nan barmnii. 25 Nir-i la tingbou na mkint kur, aan biir u m binbe ki k u manfoor, nylannpoe ki u saa la? 26 Wunba tiin fei ki jiin min nan n wannu na po, min nisaarik Bik-i tai jen nan n yentsaakar, nan n Baa Yennu nan u malakanba yentsaakar, li yoo ma n tan saa tin fei nan man jii li daan ki pukin n niib niwa. 27 Barmniie ki n beeri na, siab be nna ki kan kpo see ki bi tan la Yennu naan baaru yoo.” 28 Waa din pak nna poorpoe, ki li teen nan daa anniin na, ki u jii Piita nan Jnn nan Jeems, ki doo namm kunkonn paak a wun saa miar Yennu. 29 Waa din mei Yennu na ki u numm po tan kpint, ki u tiat penn ki nyirik. 30 Li yoo na ki jab banlee nna lekit le, ki bi tiat nan bi gbanant nyirii. Jab ma din tee Moses nan Elaija-e, ki bi piak nan Yiisa ki jiin u kuun po, nan biainba ki u saa kpo Jerusalem ki gbeen Yennu loomm na. 32 /Naan gn din soor Piita nan u leeb na bonchiann, ki bi gn ki tan yerik, ki la ki yentsaakar yent ki lint Yiisa, ki bia la jab banlee nba see u boor na. 33 Jab ma nba din tan nyikit Yiisa na, ki Piita yet a “Chanbaa, li an nan taa be nna na. Ti saa faa lanbont antaae, ki yenn-ii tee a yar, ki leer-ii tee Moses yar, ki leer mun-ii tee Elaija yar.” Piita nba din pak linba ma, u kpan din gbia u pake. 34 Waa din daa piak nna ma, ki sanpagbou dkit ki piimm, ki jamaanii soor nan u leeb na nan sanpagbou nba dkit ki piimm na. 35 Ki bi gbat kunkr sanpagbou na ni, ki li yet a “N Bija nba ki n ganne na. Gbiintir u mb man.” 36 Kunkr na nba din pak gbenn yoo nba, ki bi ji la Yiisa ke biar see. Ki bi ji din biar min ki jiin baa la linba na po, ki ki kumii s labaar ma, ki li yoo tan gar. 37 Li din tan yent ki Yiisa nan u poorpoweiteeb bantaa na nyii kunkonn na paak ki sik, ki nibur took. 38 Jas din be nibur na ni, ki tian yiin Yiisa a “Wannt, n barimae, tan gotir n bija na; kimaan e kpan tee n biyemmir, 39 ki narinbiiuk tuu fiir u ni ki te wun yikin ki baa gbitgbiir ki tabit, ki msankunkou nyi u mb ni, ki li ammit fi u ni ki gbiau, ki tuu tan barik waaminna, aan ki ki nyikit. 40 Ki n barin a poorpoweiteeb a bin nyinn narinbiiuk na, aan ki bi gbar.” 41 Ki Yiisa yetib a “Yimm mtana niib nba kaa yada, ki bia ki waa Yennu fanu na, n saa yukir nani nlee ki di sukuru nani mantiki?” U bia din bet j ma a “Baat nan a bija ma.” 42 Ki bik na nba baat Yiisa boor yoo nba, ki narinbiiuk na libir nan ti gbakit, ki u d tabit. Li yoo mae ki Yiisa tian narinbiiuk na paak, ki te ki bik na la laafia, ki u jiiu ki tur u baa. 43 /Nanne ki li yaar lit niib na kur nan Yennu pa nba yab biainba. Li daa din bakit nibur nae nan waa tuun linba kur na, ki Yiisa mat bet u poorpoweiteeb na a, 44 “Lootir i tuba man ki gbat linba ki n yaa n paki na fanu. Bi tan saa jii min nisaarik Bik ki kubin niib nuu ni.” 45 /Naan bi lek din ki bann li paaki, kimaan Yennu dkin bi yame a bi daa banti; ki bi bia tiin jamaanii nan bin boi li maan paak. 46 Li poorpoe ki mnik tan baar u poorpoweiteeb na sinsuuk ni, ki bi ni ki yaa, “/Nmee tee nijaann ti sinsuuk ni na?” 47 Ki Yiisa bann baa dukii biainba. /Nanne ki u jii bik nna ki senn u numm ni, 48 aan betib a “Wunba gaar bik nba na n sann paak, u gaar mine; ki wunba mun sak ki gaarin, u gaar wunba tumin nae mun. Ki wunba mun tee tarik i ni, e tee nijaann ki gar i kura.” 49 /Nanne ki Jnn bet a “Chanbaa, ti daan la jas ki u taan a sann ki nyint narinbiit niib ni, ki ti bet a wun nyik, kimaan u ki tee ti ni yen.” 50 Ki Yiisa yet a, “I daa beer mani, kimaan wunba kur ki kn nani, u see i poore.” 51 Tn, yoo nba din tan per nan Yiisa n do Yendu ni na, ki u faa par ki soor snu a wun saan Jerusalem, 52 aan tur mb a bin gar ki saa yet a u be snu, ki bin teen siir ki s ki u baar, ki bi d gar ki saa baar Samaria teeb digbanbik nna ni; 53 ki le niib na ki sak u baaru mai, kimaan bi din mi nan u saa Jerusalem-e. 54 Ki u poorpoweiteeb Jeems nan Jnn nba gbat nna ma, ki bi boi a “Ti Yomdaan, a loon ki ti te ki muu n nyi sanpaapo ki sik di biiribi-i?” 55 Ki Yiisa jiant ki gaar jat bi paak. 56 Ki nan u poorpoweiteeb saan digbanleer ni. 57 Yoo nba ki bi din saa na ki jas tan yet Yiisa a “N saa weia siaminba kur ki a saa.” 58 Ki Yiisa yet a “Lunlona mk frii, ki nnii mun bia mk tiat, aan min nisaarik Bik ki mk dindboori.” 59 Ki u tan yet jal a “Ii waa-n.” Ki j ma bet a “N Yomdaan, aant ki n saan ki pii n baa sinsinna.” 60 Ki Yiisa bet a, “/Naant ki kpeemm-ii pii bi kpeenleeb. Fin, ii saawa kii sakii mntir Yennu naan po kii teen niib.” 61 Ki l mun yet a “N Yomdaan, n saa weiawa, aan aant ki n kun ki saa chab n aateeb sinsinna ki lian weia.” 62 Ki Yiisa bet a “S kan fit dia naask ki ko aan gorii poor po. Li-i tee wunba gorii nna ma, u ki an wun teen Yennu naan na toontunn.”



10

1 Li poorpoe ki ti Yomdaan amm gann jaleeb piinlore nan banlee ki yaa wun tumm banlee-lee ki bin d gar doi ni, siaminba po kur ki u saa baar. 2 /Nanne ki u betib a “Dii na beer yaba, aan ki dijaara waar. Li paak, ii mei man dii na daan ki wun amm pukin dijaara, ki te bin jaan dii ma. 3 Ii saa man. N tuumiie, ki i sii tee nan pebis na kinkata sinsuuk ni. 4 /Naan i daa jikit likbrii koo miat-manii koo taasaati. I bia daa see snu ni ki foont s. 5 /Naan aak nbae ni ki i saa k, yin d yet a ‘Parmaasir-ii be aak na niib paak.’ 6 Ki aadaan ma-i loon parmaasir, u saa gaarir. Li-i kii tee nna, parmaasir ma bia saa jen i paaka. 7 Li-i tee ki i k aak nbae ni, ii be le kii di kii nyu linba ki bi teeni, kimaan toontunn an ki wun gaar u paauko. I daa lin ln ei ki d. 8 Li-i tee ki i baar doo nbae ni ki bi tooki nan parpeenn, ki turi jeet nba, yin di; 9 aan bia te ki baatib-ii laat laafia doo ma ni, kii beer niib ma a ‘Yennu naan nakiniiwa.’ 10 Li-i tee ki i baar doo nbae ni, ki niib na ki gaari, yin nyi set snii ni aan kii yeen a 11 ‘Ti taapant nba tab i doo na tanbiinii nba na, ti pit anne ki lubin ki chabiti. Ii mi man nan Yennu naan po baar ki nakiniiwa.’ 12 N beerie nan buut daar, doo ma niib tubdatu tan saa gar Sodom teeb yara.” 13 “Li sii bi yimm Korasinn teeb paak; li sii bi yimm Bef-saida teeb mun yaa paak; kimaan mi-i bonni tun bakitnau toonjaana Taya nan Sidonn doi ni nan maa daan tun i doi ni na, bi bo saa nyik bi toonbiite yiama, ki lia soot nba tee bonsisik, ki puk bi m tanpent, a lin wann nan bi nyik bi toonbiit tumue. 14 Daar nba ki Yennu tan saa bu niib buut na, i tubdatu saa gar Taya nan Sidonn teeb yarawa. 15 Yimm Kapenaum teeb, Yennu saa donni sanpaapowa-a? Aaii, u tan saa sikini kpeen tie.” 16 Li yoo na ki u bet u poorpoweiteeb a “Wunba gbia i maan, u gbia n maame; aan wunba y^eti, u y^et mine; ki wunba y^et min, u y^et Yennu nba tumin nae mun biak.” 17 /Nanne ki Yiisaweira piinlore nan banlee na din tan jen nan parpeenn ki bet a “Ti Yomdaan, a sann pa nie ki narinbiit gbaa saak ti mi.” 18 Ki u betib a “N la Sintaanii nyii sanpaapo nan sanyikintii na ki tan baa. 19 Gbiintir man, n po turi yiikoo nba ki i sii maat wai nan nanii, kii nyant i dataak Sintaanii pa kur; ki siar kan teeni. 20 /Naan i daa mk parpeenn nan narinbiit nba saak i mi na kuuk paak kaa, aan kii biaki mk parpeenn nan baa po sb i sana Yendu ni na.” 21 Li yoo ma ki Yennu Seyee te ki Yiisa mk parpeenn hei, ki ji yet a “N Baa Yennu, wunba tee sanpaapo nan tingbou na Yomdaan, n piaka, kimaan a br labaar ma subindamm nan bannteeb, aan fiit wann waase; nnae ki a loon ki tun.” 22 Ki Yiisa amm yet a “N Baa Yennu-e wannin barii na kura; ki s ki mi maa tee wunba see n Baa ma, aan s mun bia ki mi n Baa ma nba tee wunba, see min u Bija na, nan binba ki n loon ki n fiit wannib na.” 23 Li yoo na ki Yiisa ji mat got u poorpoweiteeb aan br betib a, “Parpeenn tee i yare nan yaa laat linba na. 24 N beerie nan Yennu skiniinba nan kpanbara bonchiann din loon bin la linba ki i laat na, aan ki la, ki bia din loon bin gbat labaar nba ki i gbia na, aan ki gbati.” 25 Sennu wannts din fiir set ki loon wun bikin Yiisa, ki boi a “Wannt, n saa teen nlee ki la manfoor nba kaa gbennu?” 26 Ki Yiisa mat boi a “Li sb nlee Yennu sennu gbou ni? A karin ki laat nlee?” 27 Ki j na jiin a “Ii loon a Yomdaan Yennu; kii mantik kii loon nan a par kur, kii bia kii loon nan a seek kur, nan a pa kur, nan a dudukit kur, kii bia kii loon a l nan faa loon a m biainba na.” 28 Ki Yiisa yet a “A jiinu na an. Ii tuun nna ki tan la manfoor ma.” 29 /Naan ki sennu wannt na lek loon wun wann nan u ki mk biit ki jiin sennu na po, ki boi Yiisa a “Tn, ki mee tee n l?” 30 Ki Yiisa jiin a, “Jas din nyii Jerusalem ki siik Jeriko; ki fat-teeb tan pikin ki liat u tiat ki fat, ki boou bonchiann, ki tan tenn u kuun darik darik nna, aan nyik. 31 Li poor po ki Yennu mannt nna mun tk li snu ki siik, ki tan la j na d, ki u lk gar aan nyik. 32 /Nanne na biak, ki Liifai jas mun baat ki tan la j ma ki bia lk gar aan nyik. 33 Ki Samaria jas mun tk li snu ki baat, ki tan dkit j ma paak. Waa lau yoo nba, ki ninbaauk soor bonchiann, 34 ki u baar ki jii kpan nan daan ki ba u fiat na aan fin tana, ki jiiu paan u bo paak, ki saan nan saamm aak ni ki saa got. 35 Laa tan yent yoo nba, ki u jii salimpeena anlee ki tur wunba gorii saamm aak na, aan bet a, ‘Ii gorii j na, ki mi-i tai jen daar nba, n saa pa-a linba ki a dinn ki pukin na paak.’ ” 36 Yiisa nba pak nna ki gbenn, ki u boi sennu wannt na a “Jab bantaa na ni, mee want nan u tee wunba ki fat-teeb fat na l? A dukii nlee?” 37 Ki u jiin a “Wunba tin ninbaauk na.” Ki Yiisa yet a “Tn, ii saa kii tuun li bia mun.” 38 Li poorpoe ki Yiisa nan u poorpoweiteeb din saa bi snu, ki saa baar digbanbik nna ni; ki poos be le ki bi yiu Maata, ki u gaar Yiisa nan parpeenn u aak ni. 39 U din mk u niipowaarik, ki u sann tee Meeri; ki Meeri ma baar ki tan kar ti ni, ki nakin Yiisa taa po ki gbiintir u maan. 40 /Naan ki Maata mun gbaa nan saau kur kur, ki tan baar bet Yiisa a “N Yomdaan, maa gbaa nan saau, n kuuk, aan ki n naa bik na ki sommitin na, a baka kaa li po-o? Betir ki wun baar ki tan sommin.” 41 Ki Yiisa jiin a “Maata, n mi nan a gbaa nan bona bonchiann, ki li mukisa ki biir a par, 42 aan bonyennke kpaa talas. Meeri arin gann linba ane, ki s kan nyinnir u ni.”



11

1 Yiisa din be siarpo ki mei Yennu. Waa miar gbenn yoo nba, ki u poorpoweiteeb yen tan bet a, “Ti Yomdaan, wantit taa sii mei Yennu biainba, nan Jnn nba din wann u poorpoweiteeb na.” 2 Ki Yiisa betib a “Yaa sii mei Yennu biainbae na: Ti Baa, aant ki a sann n la baakir. /Naant ki a naan n baar. 3 Luunt dinna mann. 4 Nyikin chab ti biit nan taa mun nyikit ki chabit binba tuumit biit biainba na. A daa te ki ti k jinjammii ni.” 5 Li yoo ma ki Yiisa bia betib a “Li-i tee ki saam baar a aak ni nyik, ki a ki mk jeet ki saa tur, aan ki a mun mk a yk ki saan u aak ni tansuunii na, ki bet a wun kpenta boroboro kuna antaa, a ki saam baar a aak ni; a yk sii be u diiuk ni aan beta a ‘Daa mukisimi; n po kpar ganna; min nan n waas bia dra; n kan fit fiir turani.’ 8 Barmnii, u kan sak fiir ki tura jeet ma, a faa tee u yk na paaki; aan li-i tee ki a ki tiin fei ki bia mei, see ki u tan tat fiir ki tura biainba ki a loon. 9 “Li paak, n beerie, miat Yennu man, ki u saa turi; lomin man, ki i saa lawa; kpaan gann man, ki u saa loot ki turi; 10 kimaan wunba kur mei Yennu, u gaane; ki wunba mun loon, u laate; ki wunba kpaan gann, bi lootir teen. 11 Yimm baanba, i mee ki u bija saa miar ja ki wun jii waauk ki tur? 12 koo mee ki u saa miar jenn ki wun jii na ki tur? 13 Ki li-i tee yimm nba tee biitdamm na mi biainba ki i saa tur i waas bonana, i Baa Yennu nba be sanpaapo na mantik kan jii u Seyee ma ki tur binba mei li po na-a?” 14 Tn, j nba ki narinbiiuk teen muuk na din be le. Ki Yiisa nyinn narinbiiuk ma j na ni; ki u muut, ki ji fit piak. Ki li bakit nibur na bonchiann. 15 /Naan ki yemm din yet a “Narinbiit bat Beelsebul-e teen Yiisa yiikoo a wuu nyint narinbiit niib ni.” 16 /Naan ki siab mun din loon bin bikin Yiisa, ki yaa wun tun nyinn ki lin wann nan Yennu set mi u po. 17 Ki Yiisa bann baa dukii linba, ki betib a “Naan niib-i mat ki kn tookit bi leebi, bi naan ma saa biira; ki aak niib-i munii mat kn nan leebi, li kan seti. 18 Nnae mun biak, li-i tee ki Sintaanii yent bkitir u m ki kn nan leeb, nlee ki li saa seti? 19 I yaa Beelsebul-e teenin yiikoo a mii nyint narinbiit niib ni; ki yimm muni, mee chab i niib a bii nyint narinbiiti? I m niib ma toonae want nan i ki mk mnii. 20 Tn, min arin, Yennu pa nie ki n nyint narinbiit niib ni; anne mun bia want nan Yennu naan po baar i boor niwa. 21 “Jawakitir nba teen siir nan u jatiat ki guu u aak, s kan fit fat u siari, 22 aan u paar mun-i tai pikin ki paak, u saa fat u jatiat nba ki u maa li paak nae, ki bia jii u mkint na ki tor niib. 23 “Wunba ki see n poor, u kn nanime; ki wunba mun ki tikii niib ki teenimi, u yatibe. 24 “Li-i tee ki narinbiiuk tan nyii nir ni, u tuu yeeke ki lin kunkoouk paak, ki loon foon boor, aan ki ki laati; li paak, u tuu tan yet u me a ‘N saa mat saan aak nba ki n daan nyii na nie;’ 25 wu ji kii mat baar, wun la ki bi piar ki amma, 26 u tuu mat nyie ki saa yiin narinbileeb banlore nba bi ki cheeu, ki baar namm, ki bin k ki lakin be; ki nir ma binbe sii bi bonchiann ki gar waa tuu be sinsinn biainba na.” 27 Yiisa nba pak nna ma, ki poos be nibur na ni ki yet sanpaapowa a “Poo nba mara ki mna na, parpeenn tee u yare.” 28 Ki Yiisa jiin a, “Binba gbia Yennu maan ki saakir na, amme ki parpeenn tee bi yar.” 29 Nibur nba din gbin Yiisa boor yoo nba na, ki u yetib a “Mtana nigbou na tee biitdamme, kimaan bi loon bin la nyinn, aan n kan mi wannib nyinsiari; Jona nyinbooru na kuuke ki n saa wannib. 30 Biainba ki Jona din tee nyinn ki kpaan Ninefe teeb na, li biae mun ki min nisaarik Bik saa teen nyinn ki kpaan mtana nigbou na. 31 Buut daar, poobat nba din nyii diitu po na tan saa set wann nan mtana nigbou na mk biit, kimaan u din nyii digbanbanfkirewa ki tan baar a wun gbiint Bat Solomonn yanfoon na pinpauk; ki gotir mani, wunba chee Solomonn be nna. 32 Buut daar, Ninefe teeb tan saa set wann nan mtana nigbou na mk biit, kimaan Jona nba din mnt Yennu maan ki turib na, bi din nyik bi biite; ki gotir mani, wunba chee Jona be nna.” 33 “S kan joo fitir aan jii ki teen woonin ni, koo ki likin ma li paaki. See ki u jiir ki tn bont nba dokii paak ki lin yent, ki niib-i jiki k yoo nba, bii laat yentu na. 34 A ninbinae tee a gbanant fitir; a ninbina-i ani, a gbanant kur sii mk yentue; aan a ninbina-i kii ani, a gbanant kur sii be bunbnn nie. 35 Ii mi man ki yentu nba be i ni na daa tee bunbnni. 36 Tn, a gbanant kur-i yeen bonann ki siar po ki bni, li sii yeene ki nyirii pirpirpir, ki naan fitir nba yeen ki teena yeenanu na.” 37 Yoo nba ki Yiisa pak gbenn na, ki Farisiis bet a wun wei ki bin saa di jeet. Ki u din wei saan ki saa k kar a wun di. 38 Ki li teen Farisii nir na bakitnau nan Yiisa nba ki nit aan yaa wun di ma. 39 Ki ti Yomdaan ma yet a “Yimm Farisiinba, i sokii manii nan senii poorpo kuuke; aan ki i para ni gbee nan fatu nan bonbiir. 40 Yimm jatit na! Yennu nba din nan nanyer po na, kaa din nan nk ni-i? 41 Turin talasdamm linba be i manii ni nan i senii ni, ki i nanyer po nan i nk ni kur sii yeen. 42 “Yimm Farisiinba, li sii bi turi. I jikit baarii nan nanjoi nan li bonlia piik nk ni yennk, ki teen Yennu, aan bakin buut bunu nba took, ki bia ki loon Yennu. Linba na nbae an ki yii tuun, ki daa nyikit li yenn-nba tumu. 43 “Yimm Farisiinba, li sii bi turi, kimaan i loon nijaana kaanii boa Yenjiantu diit ni, ki bia loon niib-ii foonti baakir foontii dai ni. 44 Li sii bi turi. I tee nan kaat nba ki niib tuu somm li paak aan ki laatir nae.” 45 /Nanne ki sennu wanntyen bet a, “Wannt, faa yet nna na, ann a sukiite na mun.” 46 Ki Yiisa yet a “Yimm sennu wannteeb, li sii bi turi mun, kimaan i jint niib jik-kpiata nba paar nan bin jii, aan i m ki saak ki siin jika ma kii sommitibi. 47 Li sii bi turi, kimaan i maa skiniinba kaat ki sent bonann; amm mae tee skiniinba nba ki i yeejamm din kpiib na. 48 Yaa tuun nna na, anne want niib nan i set sak i yeejamm nba din tun biainba nawa. /Namme din kpii skiniinba ma, aan ki i mun saan ki maa bi kaat na. 49 Li paak, ki Yandaan Yennu yet a ‘N saa tun skiniinba nan toomiinba bi boor; ki bi saa kpi siab aan mukis leeb,’ 50 a mtana nigbou n tan la tubdatu skiniinba kur kpinu na paak. Kpinu ma din piin durinya namu yooewa, 51 baa din kpii Abel yoo nba na, ki tan tuu Sekaria kpinu, wunba ki bi din kpiiu Yennu maru binbintir nan jiantu asaakak sinsuuk ni na. N beeri barmniie, mtana nigbou na tan saa la tubdatu skiniinba kur kpinu na paaka. 52 “Yimm sennu wannteeb, li sii bi turi, kimaan i dkin Yennu maan, a niib daa bant li paak. I m y^et li bannue, ki bia dk binba koor a bin bannir na.” 53 Yiisa nba seet le na, ki sennu wannteeb nan Farisiinba wutoa ji doo bonchiann, ki bi ji piin boi buboit ki jiin labaar bonchiann po, 54 ki lek koor a bin la u mbonkpetir ki fit biir.



12

1 Li yoo ma ki niib tusaa tusaa din lakin leeb ki muk, ki tan maat leeb taagbina, ki Yiisa din pak nan u poorpoweiteeb sinsinn ki yaa, “Ii mi man Farisiinba binbe po, kimaan bi tee kpinkpannii damme. 2 Barsai kaa ki dk ki tan kan nyi paanu; siar mun ki be woonin ni ki bi tan kan banniri. 3 Li paak, labaar nba ki i pak woonin ni, aan see ki li tan nyii paanu; linba ki i lek lkin diit ni gbaa, aan li tan saa woot ki nyiwa.” 4 “N ysnba, gbiintir, i daa tiin niib jamaanii man, kimaan bi saa fit kpi i gbanant kuuke; aan i kuun poorpo bi ji kan fit teeni siari. 5 N yaa n wanni wunba ki i sii tiine. Tinin Yennu, wunba saa fit kpi ki bia mk yiikoo nba saa lui muu nba kan mi kpeen na ni. N beerie, tinin e man.” 6 “Bi ki jinjera banmu kobu kuuke, aan Yennu ki mi tamm bi yenk po. 7 Yennu mi i yura paak yut kann gbaa. Li paak, i daa tiin jamaanii, kimaan i mk nyt ki gar jinjera bonchiann. 8 “Wunba nyint u m paanu niib boor nan u tee n weire, min nisaarik Bik mun tan saa nyinn paanu Yennu malakanba boor, 9 aan wunba yaa u ki tee n weir, niib ni, min nisaarik Bik mun tan saa yet a n ki miu, Yennu malakanba boor. 10 “Wunba pak mbonn ki biir min nisaarik Bik, Yennu saa fit nyik chab; aan wunba sukii Yennu Seyee, Yennu kan nyik chab li daan. 11 “Bi-i soori ki baar nani Yenjiantu diit ni, koo kpanbara boor, koo ti yudamm boor, i daa te ki li daamii-i nan yaa saa pak jiin biainba, koo yaa saa pak linba, 12 kimaan li yooe ki Yennu Seyee saa wanni biainba ki i saa pak.” 13 Li yoo ma ki jas be nibur na ni ki yet Yiisa a “Wannt, betir n yr na ki wun bkit ti baa faar ki turin.” 14 Ki Yiisa yet a “Li ki lami nan ki n teen i barbuur ki bkit i faar ki turi.” 15 /Nanne ki Yiisa amm pak nibur na a “Ii mi man mkint lonchi po. Mkint bonchiann kaa saa te ki nir-ii mk manfoori.” 16 /Nanne ki u yimm barjouk na a, “Mkits din be ki mk kpaab, ki u kpaab na teen jeet bonchiann; 17 ki u tan dukin dudukit a ‘N saa teen nlee, kimaan n ki mk yiar nba ki n ji saa teen n jeet na kur lei.’ 18 Li poor po ki u yet a, ‘N saa teen nnae; n saa yeer n bkpera nae aan amm maa bsaakara. Lee ki n ji saa teen n dii nan n bonkokoot kura. 19 N ji saa yet n m a: N mk jeet nba saa jain bina bonchiann; n ji sii foie ki di ki nyu ki mk parpeenn.’ 20 /Nanne ki Yennu yet a, ‘Jajatuk na! Nyik na, a manfoor saa kat. Ki laan a mkint nba ki a mk na, mee saa yenti?’ 21 “Tn, wunba kur tikii mkint ki teen u m, aan ki mk mkint Yennu boori, u mun tee nan jajatuk na nae.” 22 /Nanne ki Yiisa yet u poorpoweiteeb a, “Li paak ki n beeri, i daa te ki li mukisi i binbe po nan yaa saa di linba, ki bia daa te ki li mukisi i gbanant po nan yaa saa lia linba, 23 kimaan manfoor gar jeeta, ki gbanant mun gar tiata. 24 Gotir nnii: bi ki buur jeeti, ki bia ki jaami, ki bia ki mk dii naapaat koo suka, aan Yennu dintib; i ki mk nyt bonchiann ki gar nnii-i? 25 I mee saa fit fkin u manfoor u dudukit nba mukis na paaki? 26 Yaa ki fit tun bonmintik na, bee ki li sii daamii-i nan bonlia mai? 27 Gotir man puuk nan li ant. Bi ki tuun toona koo ki luu bi m chinchena; aan n beerie, kpanbar Solomonn nba lek din mk taant biainba, u din ki mi lia tiat ki li an nan puuk na gbaa. 28 Mt nba be dinna, aan wonn ki bi joo muuwa na, Yennu nba faitir biainba na, u kan lannini-i? Yimm yadkanpna damm na! 29 “I daa gbaa nan yaa saa di linba koo yaa saa nyu linba, ki bia daa mukis i dudukit, 30 kimaan durinya na aateeb tuu mukis bi dudukit linba na paake. /Naan yimm arin, i Baa Yennu po mi nan i loon linba na. 31 Li paak, aant ki i baka-ii be Yennu naan ni, ki u saa jii bona nba na ki turi. 32 “Yimm n niib nba ki yab na, i daa tiin jamaanii, kimaan i Baa Yennu-e yaa wun dinni naan, ki bia mk parpeenn nan waa saa dinni na paak. 33 Li paak, kin i bona nba ki i mk, ki jii li likirii ki tur talasdamm, ki i tan saa la mkint nba ki mk gbennu. Mkint ma sii be Yendu ni, ki kan wati, kimaan nanyuk kan kpian lei, ki bonmimabit bia kan mamiri. 34 Siaminba ki a mkint be na, a dudukit mun be lee. 35 “Teent siir man ki daa yokitir i tiati, ki aan ki i fita-ii di, 36 kii tee nan niib nba tuu guu bi chanbaa nba saa nyi poochiann ki kpent, ki tan baar yiin, ki bin loot yiama na. 37 Daaba nba ki bi chanbaa kpen ki lab ki bi guu u kpenu, parpeenn tee bi yare. Barmniie ki n beeri na, bi chanbaa na saa te ki u daaba ma n kar ki wun baar nan jeet ki turib ki bin di. 38 Li-i tee ki bi chanbaa tan kpen tansuunii koo kojomk, ki la ki bi guu-u, parpeenn sii tee daaba ma yare. 39 “Nnara, li-i tee ki aadaan po mi yoo nba ki nanyuk saa baarie, u kan aan ki wun k; u sii guue. 40 Yimm mun-ii teen siir kii guu, kimaan min nisaarik Bik tan saa jen yoo nba ki i ki daanime.” 41 /Nanne ki Piita boi Yiisa a “N Yomdaan, a yiin timme barjouk na amii s kure?” 42 Ki Yiisa jiin a, “Daabilane tee yandaan ki tuun u chanbaa nba want biainba? /Ne tee wunba ki u chanbaa saa teen daabiyudaan, ki wuu gorii daaba kur nba be u aak ni, kii teemm mann yoo nba ja. 43 Li-i tee ki u chanbaa tan kpen ki la ki u tuun nna, parpeenn sii tee daabir ma yare. 44 Barmniie ki n beeri na, u chanbaa ma saa jii u mkint kur ki teen daabir ma nuu nie a wuu goriir. 45 /Naan li-i tee ki daabir ma yet u m a u chanbaa kan jen yiami, ki ji piin boo daabilia na, li jab nan poob, ki bia di ki nyu daan ki yib, 46 u chanbaa tan saa jen daar nba nan yoo nba ki daabir ma ki daan nan u saa jene. U chanbaa na saa dat u tubir bonbiir, ki teen nan baa tuu teen my^etdamm biainba na. 47 “Daabir-i mi linba ki u chanbaa loon wun tun, aan ki teen u m siiri, ki bia ki tumi, bi saa boou kpaasir bonchiann. 48 Daabir-i kii mi linba ki u chanbaa loon wun tun, ki kpet tun bonkpetir nba ja nan boot, bi saa boou waaminnae aan aau. “Wunba ki bi tur ki li yab, e ki bi tan saa boi gaar linba yab; aan wunba ki bi tur ki li yab bonchiann na, e ki bi tan saa boi ki gaar bonchiann mun. 49 “N baar maa n lu muue tingbou na ni, aan n sunman ki li po yinna. 50 Bi saa te ki n sik nyun yiaka. Li turin parbiir bonchiann mkmk nan laa tan saa tun ki gbenn. 51 I dukii nan n baar nan parmaasire tingbou na ni-i? Aaii. N beerie, n baar nan bkitue. 52 Laa jii dinna ki saa, niib banmu-i tai be aak ni, bi tan saa bkit; ki bantaa sii biir banlee, ki banlee na mun biir bantaa ma. 53 Baanba tan sii biir bi waas, ki waas mun biir bi baanba; ki naanba tan sii biir bi bonpoi, ki bonpoi mun biir bi naanba; ki siponaanba tan sii biir bi sipoi, ki sipoi na mun biir bi siponaanba.” 54 Li yoo ma ki Yiisa pak tur nibur na a, “Yoo nba ki i tuu tan la sanpagbant do yonbaa po na, i tuu yete yiama a saak saa baawa, wun set tan baa. 55 Yoo nba ki i laat wou nyi diitu po ki da na, i tuu yaa naauk sii be, ki lin set tan to. 56 Yimm kpinkpannii damm na, i fit bukitir saak nan naauk baaru yoo, aan bee teen ki i kan fit bann mtana yoo na paaki? 57 “Bee teen ki i kan fit dukin ki bann linba tooki? 58 Li-i tee ki fin nan s mk maan kii saa nan maan ma bat boor, yaa daa be snu paak ki saa na, li bo an ki i kot ki amm maan ma. Li-i kii tee nnai kaa, u saa dat baar nana barbuur boor, ki barbuur na mun saa jiia ki teena dansarguut nuu ni, ki dansarguut na mun saa kna dansarik. 59 N beerie, bi kan mi aa-ani, see ki a tan pa likirii nba ki bi jiiara na kur, nan jinjema kan tenni.”



13

1 Li yoo na ki nisiab baar ki yet Yiisa ki jiin Galilii teeb kpinu po, binba ki Pailat din kpiib, yoo nba ki bi mann maru ki teen Yennu na. 2 Ki Yiisa boib a, “Galilii teeb nba la biak ma biainba na, i dukii a bi mantik din tee biitdamm ki gar bi leeb kure-e? 3 Aaii; aan n beerie, li-i tee ki i ki nyik i toonbiit, i kur mun tan saa kpo nnae. 4 Dnfoouk nba din be Siiloam ki tan baa ki nyak niib piik nan banniin ki kpiib na, i dukii a niib ma din jia mantik tee biitdamm ki gar leeb nba kur be Jerusalem nae-e? 5 Aaii; aan n beerie, li-i tee ki i ki nyik i toonbiit, i kur mun tan saa kpo nnae.” 6 /Nanne ki Yiisa yimm barjouk a, “Jas din mk tilontik u kpaab ni, ki tan baar a wun pr lna, aan ki la siari. 7 /Nanne ki u bet u kpaguur na a ‘Nnara, bina antaae na ki n y baat tiik na boor maa n pr lna, aan ki ki laat siari. Chm lu. Bee ki li sii see biir ti yanni?’ 8 Ki u kpaguur na yet a, ‘Chanbaa, daa nyikin binn na, ki n gbiir li nyakir ni ki pii lulin, 9 ki tin got laan li saa lon lna binn po-o? Li-i tee ki li ki lonie, fan ji aan bin chu.’ ” 10 Foon dasiar ki Yiisa din want niib Yennu maan, Yenjiantu diiuk ni; 11 ki poos be diiuk ma ni, ki narinbiiuk be u ni, ki teen yiaru binpiik nan anniin, ki ji tan teen waagorik, ki u ki fit naatir faba. 12 Yiisa nba tan lau, ki u yiin a wun baar, ki yet a “A yiaru ma aawa,” 13 aan jii u nii ki yii poo ma paak. Li taakpaak ni ki u naat u m ki ji piak Yennu. 14 /Nanne ki Yenjiantu diiuk yudaan wutoor doo, kimaan Yiisa nba te ki nir la laafia foon daar na paak; ki u bet niib na a “Daa anloobe baki nk ni ki ti tuu sii tuun toonn. Ii tuu baar li daa ni kii laat laafia, aan i daa baat foon daar ki loon laafia.” 15 Ki Yiisa gat a “Yimm kpinkpannii damm na, i kur tuu lootir i nei nan bonii bonkob-loi ni ki saa namm ki nyuntib foon daa. 16 Ki poo nba tee Abraham yaaboonn na, e ki Sintaanii teen yommik binpiik nan anniin, li ki ja nan ki n nyinn yommisin ni foon daari-i?” 17 Yiisa nba pak linba na yoo nba, ki u datai na kur ji dii fei; ki nibur na ji mk parpeenn nan waa tuun bakitnau toona nba kur na. 18 Li poorpo ki Yiisa boi niib ma a, “N saa bikin Yennu naan nan lannpoe? N saa nannir nan bee na? 19 Li naan nan kanperik binn nba ki nir tuu jii ki bur u kpaab ni, ki lin kpaat ki teen tiik, ki nnii baat ki tia tiat li yiinii paak nae.” 20 Ki Yiisa bia amm boib a, “N saa bikin Yennu naan nan lannpoe? 21 Yennu naan tee nan dati nba ki poo tuu jii ki mat nan boroboro yon nba yab, ki lin tan miik ki ji fuut do nae.” 22 Yoo nba ki Yiisa din be snu paak ki saa Jerusalem na, u din gaar digbangbea nan digbanbis ni, ki want niib Yennu maan; 23 ki s tan boi a, “Chanbaa, niib nba tan saa la tinnu na, bi tan sii tee waaminna amii bi sii yaba?” Ki Yiisa yetib a 24 “See ki i yabir i m ki k tammyebik na ni. N beerie, niib bonchiann tan sii loon bin k le, aan gbar knu. 25 /Naadaan-i tai fiir ki loon tammb na, aan ki i biar see nanyer po, ki kpaan tammb ki yi ki yaa, ‘Chanbaa, lootir turit,’ aan li yoo, u tan saa jiini a, ‘N ki miini; i nyii lee?’ 26 Ki i tan saa jiin a, ‘Ti din tuu di ki nyu nana; ki a wantit Yennu maan ti doi ni.’ 27 Ki u bia saa jiin ki beti a ‘N ki mi yaa nyii siami, yimm biitdamm na kur, seetir nna man.’ 28 Ki u tan saa jii-i ki lui nanyer; aan ki i gorii Abraham nan Aisak nan Jakb nan Yennu skiniinba kura, ki bi be Yennu naan ni; aan ki i m fabin ki man nyana. 29 Niib tan saa nyi yondo po nan yonbaa po nan diitu po nan ga po, ki tan k Yennu naan ni ki kar ki di jeet. 30 Nisiab nba joont tan saa d liik, ki siab nba mun d liik na tan saa joont.” 31 Li yoo na ki Farisiinba siab baar Yiisa boor, ki yet a, “See ki a nyii nna ki saan siar po, kimaan Herod loon wun kpiae.” 32 Ki Yiisa betib a “/N lunlonn, ii saa man, ki saa yet a ‘Gotirii, dinna nan wonne ki n sii beer narinbiit niib ni aan bia te ki niib-ii laat laafia, ki daa antaa daar n saa gbenn n toonn.’ 33 Laa jii dinna nan wonn ki saa, see ki n lek fabir somm n somma. Bi kan kpi Yennu skinii siar po, li-i kii tee Jerusalem-i kaa. 34 “Jerusalem teeb, nbaayoo-o, yimm nba kpi Yennu skiniinba, ki bia jaat u toomiinba nba ki u tumm i boor ni na tana, bikinu taar munaae ki n gbaa maa n lakini yomm, nan korik nba tuu lakin u kobis u kpinkpant ni na, ki i ki saki. 35 Gotir man, Yennu nyik i jiantu asaakak nawa. N beerie, laa nyii dinna ki saa, i ji kan mi lan ki saa tuu daar nba ki i tan saa yet a ‘Piisin be wunba baat Yennu sann ni na paak.’ ”



14

1 Tn, foon dasiar ki Yiisa din tan k Farisiinba yudaans aak, a wun di jeet; ki binba be le ma diisir. 2 Li yoo na ki baats baar u tnn, wunba ki bonwuunkar wuun. 3 /Nanne ki Yiisa boi sennu wannteeb nan Farisiinba a “Ti sennu sak a nir n te ki baat n la laafia foon daari-i?” 4 Ki bi mina. Ki Yiisa te ki baat na baar u boor, ki u te ki u la laafia. Li poorpo ki u chab a wuu saa, 5 aan betib a “I yen-i mk bik koo naab ki u tan kpet baa bunbunn ni foon daar, u kan donn foon daar mai-i?” 6 Ki bi ki fit jiin siari. 7 Li yoo na ki Yiisa la binba tikir na loon bin gann yudamm kaanii boa ki kar. Li paak, ki u yimm barjouk na a: 8 “Bi-i yiina poochiann ki a baar, faa daa kaar yudamm kaanii boori, li pasiar bi po bo yiin sewa, wunba cheea, 9 ki yiint ma saa baar a boor ki tan yeta a, ‘Fiit aan tur kaanu.’ Li yoo na, ki fan ji di fei ki fiir ki saan kar kpi. 10 Tn, bi-i yiina poochiann ki a baar, fan kar kpi; ki yiint n tan fit baar ki yiina a, ‘N yk, baat ki tan kar yudamm kaanii boor.’ Li yoo na ki a saa la baakir a leeb boor. 11 Kimaan wunba kur dont u m, Yennu tan saa sikin; aan wunba sikint u m, Yennu tan saa donn.” 12 /Nanne ki Yiisa bia yet wunba yiin na a “Li-i tee ki a yiin jaamm, faa daa yi a ysnba, koo a yrib, koo a ninjamm, koo a mkitleebi, kimaan amm tan saa jiinawa, ki a gaar a pann. 13 Li-i tee ki a yiin jaamm, fan yiin talasdamm nan wbii nan dianii nan jnii, 14 ki Yennu saa pukina, kimaan bi kan fit jiina baa dii linba na. Yennu-e tan saa jiina, daar nba ki burchimm tan saa fiir kuun ni na.” 15 Binba din di nan Yiisa na yen nba gbat linba ki u pak na, ki u yet a “Binba tan saa di jaamm Yendu naan ni na, parpeenn tee bi yare.” 16 Ki Yiisa yet a “Jas din be ki tan yaa wun di jaangbeir, ki poi niib bonchiann. 17 Jaamm na yoo nba tan baar, ki u tun u daabir a wun yiin niib nba ki u daan poib na, ki jeet na kur teen siira. 18 Ki bi kur piin ki loon snu nba ki bi saa y^et saanu: Ki sinsinn y na bet daabir na a, ‘N daa kpapaa, li paak, chabimin ki n saan saa got;’ 19 ki l bet a ‘N daa naakookii piik, li paak, chabimin ki n saan bikimm;’ 20 ki l na mun bia bet a ‘N daa yonn poopaae, li paake ki n kan fit baari.’ 21 /Nanne ki daabir ma mat ki saa bet u chanbaa linba na kur. Ki u chanbaa na wutoor doo bonchiann, ki u bet daabir na a, ‘Nyimin ki saan doo ni yian yian, ki saa got snii ni, ki yiin talasdamm nan wbii nan dianii nan jnii ki jen namm na.’ 22 Li poorpoe ki u daabir na saan ki jen yet a ‘Chanbaa, n tun faa yet linba nawa, aan ki yiar bia tenn.’ 23 /Nanne ki u chanbaa na yet a, ‘Nyimin biak ki saan digbankpinii ki saa got pana paak nan snjobis ni, ki te niib n baar, ki n aak na n gbee. 24 /Naan binba ki n daan yiimm, ki bi y^et baaru na, bi s po kan lemm n jaamm jeet na kaawa.’ ” 25 Sianyoo ki nibur waa Yiisa; ki u tan jiant yetib a 26 “Wunba loon wuu be nanin, see ki u loonin ki gar waa loon u baa, nan u naa, nan u poo, nan u waas, nan u yrib, nan u waarii, nan u m manfoor biainba na. Li-i kii tee nnai kaa, u kan fit teen n poorpoweit. 27 Wunba ki likin u saama ki jii u kuun dapunpunn ki waami, u kan fit teen n poorpoweit. 28 “Wunba loon wun maa du, see ki u kar sinsinn, ki dukin waa saa teen biainba ki soor li mb, ki laan u likirii saa ja koo li kan jai; 29 kimaan li-i kii jai, aan ki u fkin fiakir ki tan ki fit kaar maaru mai, ki niib tan la nan u ki fit kaar du mai, bi ji sii laaue ki sarikit. 30 Bi ji sii yeen a ‘J na daan fkin u du aan tan gbar kaaruwa.’ 31 “Kpanbar-i mk niib tusaa piinlee ki saan namm a wun kn nan kpanbar l nan u niib tuspiik mun, nlee ki kpanbar nba mk niib tuspiik na saa teeni? See ki u kar sinsinn ki dukin ki bann baa saa ja nan baa kan ja nan u tooku. 32 Bi-i kii jaie, see ki u tun toomii ki bi ak faauk, waa daa be banfkira na. 33 “Tn, nir-i kii nyik u mkint kuri, u kan fit teen n poorpoweit. 34 “Yaarin man; aan li manu-i tai saat, nlee ki li ji sii mani? 35 Li lek ki an ki a jiir ki pak kpaab ni, ki bia ki an ki a pukin lulin po. See ki a lu. Wunba mk tuba, wun gbiint.”



15

1 Sianyoo ki lampogaarteeb nan biitdamm bonchiann din baat Yiisa boor ki gbiintir u maan. 2 Ki Farisiinba nan sennu wannteeb burin ki yeen a “J na gaan biitdamm ki bia di namm.” 3 Li paak, ki Yiisa yimm barjouk na a 4 “I yen-i mk pei kobik, ki yen tan boti, u saa teen nlee? See ki u nyik pei piinyia nan banyia na muuk ni, aan saan lon peeuk nba bot na nan waa tan saa lau. 5 Wuu lau yoo nba, ki u ji mk parpeenn. Li yoo wun jiiu ki buk bpiat paak, 6 ki kun aak ni, ki yiin u ysnba nan akpiasnba ki lakimm ki yet a, ‘Ii mk parpeenn man, kimaan n la n pebotikauk nawa.’ ” 7 Ki Yiisa bia yet a, “/Nanne mun ki n beeri, biitdaanyen-i nyik u biit, parpeenn sii be Yendu ni ki jiin li daan po, ki gar laa sii be biainba niburchimm piinyia nan banyia nba li ji ki kpaa talas bin lebit na po. 8 “Ki poo mun-i mk likbina piik, ki yenn tan boti, u saa teen nlee? See ki u joo fitir ki piar u diiuk, ki lon fanu nan waa tan saa lar. 9 Wuu jiki lar yoo nba, wun yiin u ysnba nan akpiasnba ki lakimm ki yet a ‘Ii mk parpeenn man, kimaan n laa n likbinn nawa.’ ” 10 Ki Yiisa bia yet a, “/Nanne mun ki n beeri, li-i tee ki biitdaanyen nyik u biit tumu, Yennu malakanba sii mk parpeenn ki jiin u po.” 11 /Nanne ki Yiisa amm yet a “Jas din mk bonjai banlee, 12 ki waar po tan yet u baa a ‘N baa, n loon ki a jii faar nba ki n tan saa gaar nae ki turin.’ /Nanne ki u baa bkit faar ma ki tur. 13 Li ki yukiri ki waar po na jii u mkint kur ki yaat saan digbann banfkir. 14 Waa saa be doo na ni, ki u teen yana yana ki biir u likirii kur. Likirii na nba gbenn yoo nba, ki kon baa ti ma ni bonchiann, ki gbat hei. 15 /Nanne ki u ji saan be jas aak, doo ma ni, ki u tuum u kpaab ni ki u dint doorii. 16 Ki u tuu loon wun di doorii jeet na; aan ki s ki teen jesiati. 17 Li poorpo ki u subir, ki yet a ‘N baa toontunna kura laat jeet di ki li jaitib, ki bia tent, aan ki n tan kpenn kon nna na. 18 Laa ji be na, n saa kun n baa boore ki saa yet a, Chanbaa, n tun bonbiir ki biir Yennu nanawa. 19 N ji ki an nan ki a yiinin a bija. Teentin a toontunna na yen.’ 20 /Nanne ki u ji fiir ki mat kun u baa boor. “Yoo nba ki u daa be banfkir ki kpent na, ki u baa lau; ki ninbaauk soor bonchiann, ki u chiar ki baar puur wb ki mt u tankpin. 21 /Nanne ki bik na yet a, ‘N baa, n tun bonbiir ki biir Yennu nanawa. N ji ki an nan ki a yiinin a bija.’ 22 /Naan ki u baa yet u daaba na a, ‘Teent yiama ki jii taant, nan ba, nan taasaat, ki lann, ki bia pirim ba nan taasaat na, 23 aan kii saa man ki saa soor naajakpammir na ki kpiu ki tin teen jaamm. 24 N tuu mi a n bija na kpoe, aan ki u be; ki bia mi a u bote, aan ki u tan jenna.’ /Nanne ki bi ji piin bi jaamm dinu ki mk parpeenn. 25 “Li yoo na ki u bijakper na daa be kpaab ni, ki ji tan kpent ki per aak ki gbat fuut, ki jeruk jerin ki siak waa. 26 Ki u yiin u baa toontun-yen ki tan boi a, ‘Bee fuute fu aak ni na?’ 27 Ki toontunn na yet a ‘A waar nae kpen, ki a baa te ki bi kpii naajakpammir, kimaan u jen nan laafiae.’ 28 /Nanne ki u yr ma wutoor ji doo hei, ki u y^et aak na ni knu. Ki u baa nyii ki barim a wun k. 29 /Naan ki u yet u baa a, ‘Barmnii, mine tuuma bina bonchiann. N bia ki mi y^et a mbu, aan a po taan ki mi turin buuk ki n kpii ki yiin n ysnba, ki ti dii ki mk parpeenni. 30 A bija nae biir a faar kur, ki wei poochonchona. Waa tan jen yoo nba, ki a bia kpii naajakpammir ki tur.’ 31 Ki u baa yet a ‘N bik, fin arin po tuu be nanin yoo kure; ki linba kur ki n mk, li tuu tee a yare. 32 Li an nan tin teen jaamm kii mk parpeenn, kimaan n tuu mi a a waar na kpoe, aan ki u be; ki bia mi a u bote, aan ki u tan jenna.’ ”



16

1 Ki Yiisa yet u poorpoweiteeb a “Mkits din be ki mk u toona saak, ki bi din tan kumii mkit na a u toona saak na biir u likirii nan u bona. 2 /Nanne ki mkit na yiin ki tan boi a, ‘Bee teen ki n gbia a po nna? A ji kan mi teen n toona saak. Ii saa ki sb faa mk n bona nba ki tan turin.’ 3 Ki toona saak ma ji dukin dudukit a ‘N chanbaa yaa wun berin u toonn nie na. N saa teen nlee? N ki mk pa nba saa ko, ki n bia tiin fei nan mii mei. 4 N mi maa saa teen biainba ki niib n gaarin bi ei ni, yoo nba ki n chanbaa nyikin ki gbenn na.’ 5 /Nanne ki u yiin u chanbaa pandamm na kur yen yen; ki boi sinsinn y a, ‘A mk n chanbaa pann yinae?’ 6 Ki u jiin a, ‘Kpaboba kobike.’ Ki u bet a, ‘Jiin kadaauk ki saan kar yian ki sb kpaboba piinmu.’ 7 Ki u bia yiin l ki tan boi a, ‘Fini, yinae ki a mk n chanbaa panni?’ Ki u jiin a ‘Dii bootii kobike.’ Ki u yet a ‘Jiin kadaauk ki sb dii bootii piinniin.’ 8 Tn, yoo nba ki u chanbaa na gbat u toona saak fobdiir na nba tun biainba na, ki u kpakit, a u tun nan yame.” Ki Yiisa amm yetib a “Binba waa tingbou na snue mk yan bi m niib sinsuuk ni ki gar binba waa yentu snu na. 9 Mine beeri na, ii dia tingbou na likirii kii sommit niib; ki likirii na-i tai gbenn yoo nba, Yennu saa gaari Yendu ni, ei nba sii y be na ni. 10 Wunba tuun toonbik fanu, u bia saa tun toongbeir fanue. Wunba di fobit nan likmintik, u bia saa di fobit nnae nan likchi. 11 Li-i tee ki a di fobit tingbou na ni, Yennu saa jii sanpaapo mkint ki teen a nuu niwa-a? 12 Li-i tee ki a di leeb yar fobit, mee saa tura a yari? 13 “Tn, daabir kan fit tun ki tur chanbaanba banlee. U sii nan yene aan loon l; koo u sii chrin yene aan sian l na. A kan fit waa Yennu ki bia waa likirii.” 14 Yoo nba ki Farisiinba gbat linba na, ki bi ji daan Yiisa nyatuk, kimaan bi din tee liklonnae. 15 Ki Yiisa yetib a “Yimm nba want i m nan i tee burchimme na, aan Yennu mi i para ni. Linba ki nir dukii nan li tee bonjaanne, aan li ki mk nyt Yennu boor. 16 “Moses sennu nan Yennu skiniinba sbu din mk pa mkmk nan Jnn nba din tan baar. Laa nyii Jnn baaru yoowa, ki bi mntir Yennu baranii ki jiin Yennu naan po, ki s kur mukis u m a wun k Yennu naan ma ni. 17 Sanpaak nan ti tan saa gbenn, aan Yennu sennu nan bonmintika kan gbenni. 18 “Wunba y^et u aapoo aan kn poogan, anne tee bonchonchontoonn; ki wunba mun kn poo nba ki u sr y^et na, u mun bia tee bonchonchonne.” 19 Yiisa bia din yetib a “Mkits din be, ki daaryeejaaakur ki u lia taant, ki be u yamani nan parpeenn. 20 Ki talasdaans mun din be, ki u sann tee Lasarus, ki u mk fiat hei. Ki bi tuu baar nan ki wun kar mkit na aatammb ni, 21 ki tuu loon wun di mkit na jebura nba baa na; ki bi tuu baar gbaa ki lenii u fiat na. 22 “Li poorpoe ki talasdaan na tan kpo, ki Yennu malakanba jiiu ki saan nan Abraham boor Yendu ni. Ki mkit na mun tan kpo, ki bi piiu; 23 ki u be kpeenti biak boor, ki li mukis bonchiann. Ki u tan yaat got ki la Abraham banfkira, ki Lasarus be u boor. 24 /Nanne ki mkit na yiin sanpaapo a, ‘Chanbaa Abraham, tinimin ninbaauk, ki tun Lasarus ki wun pak u niibir nyun, ki tan teen n jerinn paak ki lin maak, kimaan n di biake muu ni na.’ 25 /Naan ki Abraham yet a ‘N bik, tiat faa tuu be a manfoor ni na, a tuu mk bonanae, aan Lasarus mun mk bonbiit. Mtana u be u yamanie nna na, aan fine ji be biak ni na. 26 Ki linba pukin, Yennu bir bootsunsu timm nan fin sinsuuk ni, ki s kan fit nyi ki lr saan a boor ni, ki s mun kan fit nyi a boor ki lr ti boor ni na.’ 27 /Nanne ki mkit na yet a ‘Chanbaa, li-i tee nnaie, n barimae, tumin Lasarus n baa aak, 28 ki wun saan kpaan n waarii banmu nba biar na, ki bi ji tan daa baat biak boor na ni.’ 29 Ki Abraham yet a ‘A waarii mk Moses nan Yennu skiniinba gbou. Bin gbiint bi maan.’ 30 Ki mkit na yet a ‘Chanbaa Abraham, aaii, nna kan saki; s-i fiir kuun ni ki saan bi boori, anne ki bi saa nyik bi toonbiit.’ 31 Ki Abraham yet a ‘Bi-i kii gbiint Moses nan Yennu skiniinba maan, nir-i lekii fiir kuun ni gbaa, aan bi kan sak u mbi.’ ”



17

1 Li yoo ma ki Yiisa yet u poorpoweiteeb a “I daa dukii nan jinjammii kan baari; aan li sii bi ki teen wunba te niib tuun biit na. 2 Bi-i bonni jii naar ki lann, ki lu-u mkir ni, li bo sii s nan wun te waas na yen n tun toonbiit. 3 Soot i m! “A naa bik-i tuma bonbiir, fan kpaan; ki li-i tee ki u yaa u biira, fan nyik u biit ki chab. 4 Li-i tee ki u tun ki biira taar munlore daar nk ni, aan tuu baar a boor taar munlore ki yaa u biira, fan nyik chab.” 5 Li yoo ma ki Yiisa toomiinba yet a “Pukint ti yada.” 6 Ki u yetib a, “Li-i tee ki i bo mk yada ki li yab ki baar nan kanperik binn na, i bo tuu saa fit yet kpiik na a, ‘/Nabit ki saan wuu mkgbeir ni,’ ki kpiik ma saa sak i mb ki set abir. 7 “Tn, i yen-i mk daabir ki u ko tanmnn koo ki kpaar pei, ki daabir na-i nyii kpaab ki kpen, a kan yet a ‘Baat yian ki tan kar ki di jeeti.’ 8 See ki a bet a ‘Liatir a kpakoliant, aan lia tayeenii, ki teen jeet ki sennin ki n baar ki di ki nyu. Li poorpo ki a mun di ki nyu.’ 9 Chanbaa ma saa tur u daabir na niipoouk kimaan waa sak u mb na paaka-a? Aaii. 10 Li mun bia tee nnae i boor. Yoo nba ki i tun toonn nba ki Yennu turi na ki gbenn, yin yet a ‘Ti tee daabiyoonae. Ti kpan tun linba tee tin tun na ke.’ ” 11 Yiisa nba din saa Jerusalem yoo nba na, ki u gar Samaria nan Galilii sinsuuk ni, 12 ki tan baar digbansiar; ki gbaata piik chet le, ki set banfkira, 13 aan yiin sanpaapowa a “Chanbaa Yiisa, tinimit ninbaauk.” 14 Yiisa nba lab yoo nba, ki u yetib a, “Ii saa man Yennu mannteeb boor ki bin bikini got.” Ki bi mat saa Yennu mannteeb boor; ki bi aat ma ji saa gbenn snu ni. 15 Ki bi yen jen Yiisa pe ki pak Yennu nan kunksaakar, kimaan waa bann nan u aauk gbenn na. 16 U din baa finfabir Yiisa tnn ki tur niipoouk. J ma din tee Samaria nire. 17 Ki Yiisa boi a “Niib piik kaa bo la laafia-a? Ki banyia na be lia? 18 Bi s ki jen a wun tur Yennu niipoouk see boorganu na ke-e?” 19 aan bet j ma a “Fiit kii saa. Faa teenin yada na paake te ki a la laafia.” 20 Tn, ki Farisiinba na boi Yiisa a, “Yennu naan saa baar nlee yooe?” /Nanne ki u betib a “Li ki tee i saa got la Yennu naan nba saa baar biainba kaa. 21 S kan yet a ‘Gotir, anne na,’ amii ‘Li be nawa,’ kimaan Yennu naan na be i ni.” 22 /Nanne ki u bet u poorpoweiteeb na a, “Yoo baat ki i tan sii sunman ki i la min nisaarik Bik baaru, aan kan la. 23 Bi tan saa beti a, ‘Gotir, u be le,’ koo ‘Gotir, u be nna na.’ I daa saa gorii, ki bia daa waabi, 24 kimaan min nisaarik Bik baaru tan sii tee nan sanyikintii nba tuu nyikint ki yent sanpaapo kur nae. 25 /Naan sinsinn n tan saa di biak bonchiann; ki mtana nigbou na bia tan saa y^etin. 26 Nowa yoo nba din tee biainba na, li mun bia tan sii tee nnae min nisaarik Bik baaru yoo. 27 Nowa yoo, bi din di jeet ki nyu, ki knt poob, ki jikit bi waas ki teemm jab, ki tan tuu daar nba ki Nowa k aringbeir ni aan nyikib; ki nyunchi baar ki dii bi kur na. 28 Lot yoo mun bia din tee nnae; ki bi di ki nyu, ki daa bona ki ki bonkukit, ki buur tan, ki maa ei; 29 aan daar nba ki Lot din nyii Sodom, ki sarwuuta nan muu nyii sanpaapo ki tan baa ki dii bi kur. 30 Daar nba ki min nisaarik Bik tan saa dkit, li mun tan sii tee nnae. 31 “Li daar ma, j nba be aak yur paak, u daa siik ki k u diiuk ni a wun jii u bona; ki wunba mun bia be kpaab ni, u daa mat jikin siari. 32 Tiat Lot aapoo labaar na po. 33 Tn, wunba ki sak wun likin u saama n paak, u tan saa k u manfoor; aan wunba likin u saama n paak, e tan saa la barmnii manfoor. 34 N beerie, yoo nba ki n saa baar na, niib banlee tan sii d dnu ni, ki n tan saa jii yen aan nyik l. 35 Poob banlee tan sii be ki naan dii, ki n tan saa jii yen aan nyik l. 36 Jab banlee mun tan sii be kpaab ni, ki n tan saa jii yen aan nyik l.” 37 Ki u poorpoweiteeb na boi a “Ti Yomdaan, lia ni?” Ki u jiin a, “Siaminba ki bonkpeenn be, lee juut tikii.”



18

1 Li yoo na ki Yiisa yimm barjouk a wun wannib nan li an ki bii mei Yennu yoo kura, ki daa mk kpinkpangbatuku, ki betib a 2 “Barbuur din be dosau nna ni, ki ki tiin Yennu ki boi wun baakit nir. 3 Pakk mun din be doo ma ni, ki y baat u boor, ki yeen a ‘Bumin n maan na ki turin, ki n nyi nir nba mukisirin na nuu ni.’ 4 /Naan ki barbuur na tuu y^et. Li poorpo ki u tan dukin a, ‘N po taan ki tiin Yennu, ki bia ki baakit nir gbaa, 5 aan pakk na daamii paak, n saa tat bu u maan mae ki tur, nna-i kaa, u baaru saa turin bakinta.’ ” 6 Ki Yiisa amm yetib a “Gotir barbubiiuk daan na nba dukin biainba. 7 Waa yaa u saa tur mnii na, ki Yennu nigannkab nba mei yonnu nan nyik na, Yennu kan bu ki turibi-i? U saa taantira-a? 8 N beerie, u saa bu ki turibe yian. /Naan min nisaarik Bik-i baar yoo nba, n saa la niib nba teenin yadawa-a?” 9 /Nanne ki Yiisa yin barjouk na ki tur binba dukii bonann bi m po, aan sian bi leeb na a: 10 “Jab banlee din saan k Yenjiantu asaakak ni a bin miar Yennu, ki yen tee Farisii nir, ki l mun tee lampogaart. 11 Ki Farisii nir na set aan miar u m dudukit ni ki yet a, ‘Yennu, n teena niipoouk, kimaan n ki tee biitdaan nan leeb na. N ki tee ninfkdaan, ki bia ki di fobiti, ki bia ki tee bonchonchonne. Niipoouk nan maa ki tee nan lampogaart na na. 12 N lorin mb taar munlee daa anlore nk ni; maa tuu la linba, n bia teena yennk piik nk ni.’ 13 Ki lampogaart na arin set dannuwa, ki ki loon wun yaat got sanpaapo, aan pak yur ki yet a ‘Yennu, tinimin ninbaauk, kimaan n tee biitdaane.’ ” 14 Ki Yiisa amm yetib a “N beerie, lampogaart nae, li ki tee Farisii nir na kaa, ki Yennu din sak u miaru ki gaar, ki u ji kun. Wunba kur dont u m, Yennu saa sikin; aan wunba mun sikint u m, Yennu tan saa donn.” 15 Tn, nisiab din baat nan bi waas Yiisa boor, a wun yii u nii bi paak. Ki u poorpoweiteeb nba la ki bi baat nan waas ma na, ki bi tian bi paak. 16 /Naan ki Yiisa yiin waas ma a bii baat u boor na, ki yet u poorpoweiteeb na a “/Naant ki waas ma-ii baat n boor na man, ki daa tiammi, kimaan bi boorue yen Yennu naan. 17 Barmniie ki n beeri na, wunba ki gaar Yennu naan na, nan u tee bik na, u kan mi k li ni faba.” 18 Li yoo na ki yudaans baar Yiisa boor ki tan boi a, “Wanntan, n saa teen nlee ki la manfoor nba kaa gbennu?” 19 Ki Yiisa mat boi a, “Bee ki a yin nian? Nians kaa see Yennu kuuk. 20 A po mi Yennu sennu. /Nanne tee: Daa chommi, daa kpi nir, daa jaami, daa di faak siara ki biir a l, turin a baa nan a naa baakir.” 21 Ki j ma jiin a, “N po sak linba na kur n bisin niewa.” 22 Yiisa nba gbat u jiinu na ki u bet a “Bonyennke pta; kin linba kur ki a mk ki jii li likirii ki tur talasdamm, kii mk mkint Yendu ni, ki ji kii waan.” 23 Waa gbat linba na, ki u par ji biir, kimaan u din mk mkint bonchiann. 24 Yiisa nba bann nan u la parbiir na, ki u yet a “Li paar nan mkita n k Yennu naan ni. 25 Li mantik paar nan mkit n k Yennu naan ni ki gar laagumii n kuut kparpeenu miar ni.” 26 Niib na nba gbat waa piak biainba na ki bi boi a, “Li-i tee nnaie, mee ji saa fit la tinnu?” 27 Ki u betib a, “Linba ki nir kan fit tumi, aan Yennu saa fit tuma.” 28 Ki Piita yet a, “Gotir, timm arin nyik linba ki ti mk nae aan waa-a.” 29 Ki Yiisa betib a, “Barmniie ki n beeri, wunba kur nyik u aak, koo u baa, koo u naa, koo u poo, koo u waas, koo u yrib, koo u waarii, Yennu naan paaki, 30 u saa la li booru tingbou na ni, ki lin gar waa nyik linba na; ki yoo nba baat na, u bia tan saa la manfoor nba kaa gbennu.” 31 Li yoo na ki Yiisa yiin u poorpoweiteeb na ki nyii namm kpi ki saa betib a “Gotir man, ti saa Jerusalem-e, lee ki bi saa teen min nisaarik Bik linba kur ki Yennu skiniinba din sb ki jiin n po na, 32 kimaan bi tan saa soorin ki teenin binba ki tee Juu teeb na nuu ni, ki bi tan saa daanin nyatuk ki sukiin ki siin msant n paak, 33 ki boon kpaasir, ki bia tan kpin; aan daa antaa daar ki n saa fiir kuun ni.” 34 /Naan u poorpoweiteeb na din ki bann barii na paaki, kimaan Yennu-e din dkin bi yan, ki bi ki bann linba ki Yiisa pak na paaki. 35 Yiisa nba din tan per Jeriko na, ki jns kar snjokpi, ki mei, 36 ki tan gbat ki nibur gaar, ki u boi a “Bee tee?” 37 Ki bi bet a “Yiisa nba tee Nasaref nir nae gaar.” 38 Ki u yiin sanpaapowa a “Yiisa, Defid yaaboonn, tinimin ninbaauk.” 39 Ki snliita na tian u paak a wun min; aan ki u bia amii yi sanpaapo a “Defid yaaboonn, tinimin ninbaauk.” 40 Ki Yiisa set, aan betib a bin dat j ma ki baar nan u boor. Waa baar kpian Yiisa yoo nba, ki Yiisa boi a 41 “A loon ki n tun bee ki turani?” Ki u jiin a, “N Yomdaan, n loon ki a nynt n ninbinae.” 42 Ki Yiisa bet a “Nyntir! Faa teenin yada nae te ki a ninbina na la laafia.” 43 Li taakpaak ni ki u ninbina nynt ki u ji laat, ki waa Yiisa ki saa, ki dontir Yennu sann. Niib na nba la nna ma, ki bi kura ji piak Yennu.



19

1 Li poorpoe ki Yiisa din baar Jeriko ki gaar. 2 Ki jas be le ma ki tee lampogaarteeb yudaan, ki u sann tee Sakeus; ki u mk mkint bonchiann. 3 U din koor a wun la Yiisa nba tee wunba, aan ki fit lau. Niib din yabit nan wun lauwa, kimaan u din tee nijinjie. 4 Li paak ki u chiar ki gar tnn po ki saa doo sinsabik a wun la Yiisa, kimaan u yaa wun gar lee. 5 Yiisa nba tan baar sinsabik ma boor, ki u yaat got ki yet a “Sakeus, kakitir sik na. See ki n dii a aak ni dinna.” 6 Ki Sakeus kakit sik ki foont nan parpeenn, ki bi tk saan u aak ni. 7 Niib na nba din la linba na ki bi ji burin ki yeen a “J na saan k biitdaan aak nie.” 8 Li poorpo ki Sakeus fiir set ki yet Yiisa a, “N Yomdaan, gotir, n saa bkit n mkint kur ki tur talasdamm, ki wunba ki n mi diiu fobit, n saa jiin taar munna.” 9 Ki Yiisa yet a “Tinnu baar a aak na niib paak dinnawa, kimaan a mun tee Abraham yaaboonne. 10 Min nisaarik Bik baar a n lon binba bot nae ki lab ki tinnib.” 11 /Nanne ki Yiisa yin niib nba gbiintir maan ma na barjouk, kimaan bi dukii a Yiisa nba per Jerusalem na, li paak Yennu naan saa baar yiame. 12 Ki u yetib a, “Nijaans din be ki tan nyii saan digbann banfkira, a bin dinn naan, li poorpo ki wun jen kpen aak ni. 13 Waa daa din ki saan yoo nba na, ki u yiin u daaba piik ki turib salinkuna yenn yenn, ki betib a, ‘Ii saa man kii kpentir kpinkpou nan likirii ma nan maa tan saa jen.’ 14 /Naan ki u doo ni niib na ki loon u maan. Waa saan yoo nba, ki bi tun toomii kpanbar na boor, a bi ki sak ki j na n teen bi bati. 15 “Tn, ki nijaann na saan ki saa dii naan ma ki jen. Waa jen yoo nba, ki u te ki bi yiin u daaba nba ki u daan turib likirii na, a u loon wun bann nyt nba ki bi la likirii nba ki u daan turib na ni. 16 Ki sinsinn y na baar u boor ki tan yet a ‘Chanbaa, salinkunn nba ki a daan turin na, n kpent kpinkpou ki la salinkuna piik.’ 17 Ki u chanbaa ma yet a ‘N faan, a tee daabiane. Faa fit dia bonmintik fanu biainba na, li paak, n saa tura doi piik yudant.’ 18 Ki wunba mun paa u paak na baar u chanbaa na boor ki tan yet a ‘Chanbaa, salinkunn nba ki a daan turin na, n kpent kpinkpou ki la salinkuna anmue.’ 19 Ki u chanbaa na yet a ‘N saa tura doi anmu yudante.’ 20 “Ki l mun bia baar ki tan yet a ‘Chanbaa, gotir a salinkunn nae na. N daan gbin n ninfia nie ki br, 21 kimaan n tiina, a tonu na paake. A tuu jikit linba ki tee a yar, ki bia jaan linba ki a ki buri.’ 22 Ki u chanbaa na yet a ‘Fin daabibiiuk na, n saa jii a m m mmaame ki pak biira. A po mi nan n tuu tee nitouo, ki tuu jikit linba ki tee n yar, ki bia jaan linba ki n ki buri. 23 Bee teen ki a ki kpent niib n likirii ma, ki bin tan paanin nyti? Maa bo tan jen na, n bo saa la n likirii nyta.’ 24 /Nanne ki u yet binba see le na a ‘Gaat salinkunn ma u nuu ni, ki tur wunba mk salinkuna piik na.’ 25 Ki bi bet a ‘Chanbaa, u po mk salinkuna piik.’ 26 Ki u jiimm a ‘N beerie, wunba mk bona, bi saa pukin; aan wunba k bont, bi bia saa tont bonmintik nba ki u mk nae. 27 Tn, n datai na nba ki loon ki n teen bi bat na, ann baat namm nna na, ki tan kpib n numm ni na.’ ” 28 Yiisa nba pak ki gbenn na ki u gar bi tnn, ki bi saa Jerusalem. 29 Ki bi tan per Bef-fej nan Betani doi nba kpia kunkonn nba ki bi yir Olif Tiinii kunkonn na; ki Yiisa tun u poorpoweiteeb na banlee, 30 ki betib a “Ii saa digbanbik nba be i tnn po na ni. I-i saki baar, i saa la bonjak lor, ki s daa ki mi jak. Yin lot ki baar nan; 31 ki wunba-i boi-i a ‘Bee teen ki i lot?’ yin bet a ‘Ti Yomdaane loon.’ ” 32 Ki bi saan la bont kur nan Yiisa nba pakib biainba na. 33 Baa saan ki saa lot bo ma yoo nba, ki bondamm lab ki boib a “Bee ki i lot bo mai?” 34 Ki bi jiin a, “Ti Yomdaane loon,” 35 aan dat bo ma ki baar nan Yiisa boor. U poorpoweiteeb na din jii bi liant, ki paan bo na paak ki jakin Yiisa. 36 Waa jak bo na yoo nba, ki nisiab jikit bi chinchena nan bi liata ki lat snu ni. 37 Waa tan per Jerusalem ki baar snsinsikir nba nyi Olif Tiinii kunkonn paak na, lee ki u poorpojmu na bonchiann piin ki piak Yennu nan kpianpaarii, ki mk parpeenn, kimaan baa din la bakitnau toonjaana nba kur ki Yiisa tun na. Ki bi yeen a: 38 “Piisin be kpanbar nba baat Yennu sann ni na paak. Parmaasir be Yendu ni; ii dontir Yennu sann sanpaapo man.” 39 /Nanne ki Farisiinba siab nba be nibur na ni yet Yiisa a, “Wannt, betir a poorpojmu na ki bin min.” 40 Ki Yiisa yetib a “N beerie, niib ma-i min, aan tana gbaa sii yikin piak Yennu-e.” 41 Waa din per Jerusalem na, ki u gotir ki m doo na teeb paak, 42 ki yet a “Li-i bonni tee ki i bann parmaasir snu dinna, li bo sii an turi. /Naan mtana li liir i yan, ki i ki fit banni. 43 Yoo baat ki i datai tan saa baar, ki maa joonjouk ki lint i doo ki loon i paak lokir kur po, 44 ki libit i kur nan ti ki kpi-i perrr. Bi tan saa biir i ei mae chain, ki tangbiinn gbaa kan tenni. Mukisuk na kur tan saa tun, kimaan yaa ki bann Yennu tinnu yoo na paak.” 45 Li poorpoe ki Yiisa saan k Yenjiantu asaakak ni, ki ber binba ki bonkobit na, ki nyinnib, 46 aan yetib a “Li sb Yennu gbou ni a ‘N aak sii tee Yenmiaru aake,’ aan yimme kpintir ki teen fat-teeb kinkarboor.” 47 Tn, daar kur ki Yiisa be Yenjiantu asaakak ni ki want niib Yennu maan. Ki mannteeb yudamm nan sennu wannteeb nan ti ma yudamm loon bin kpiu, 48 aan ki fit la snu nba ki bi saa kpiu, kimaan niib na kur din chaa tubae ki gbiin u maan.



20

1 Dasiar Yiisa nba be Yenjiantu asaakak ni ki mntir Yennu baranii ki want niib li paak na, ki mannteeb yudamm nan sennu wannteeb nan saakab baar u boor 2 ki tan yet a “Betirit, yiikolannpoe ki a mk ki tuun linba na? /Nmee chaba yiikoo mai?” 3 Ki u jiin a “N mun mk buboit ki saa boi-i. Betirin man, 4 Jnn nba din tuu wuur niib Yennu nyunwuru na, Yennu-e chab li yiikoo amii nisaarike?” 5 Ki bi mant faa leeb baann ki yeen a “Ti-i yet a Yennu-e chab li yiikoo, u saa boit a bee teen ki ti ki teen yada. 6 Ki ti-i biaki yet a nisaariie chab, niib na kur saa jaatit tanawa, kimaan bi teen yada nan Jnn din tee Yennu skiniie.” 7 Li paak, ki bi yet Yiisa a bi ki mi u yiikoo nba nyii siami. 8 Ki Yiisa betib a “Tn, n mun kan beti wunba chabin yiikoo ki n tuun linba na.” 9 Li yoo na ki Yiisa yin niib na barjouk a, “Jas din koo tilontii kpaab, ki jii kpaab na ki teen toontunna nii ni a bii gorii, ki tan yaat saan siar po ki saa yukir. 10 Ki punpr yoo tan baar ki u tun u daabir a wun saan toontunna na boor ki bin tur tilna na waan. Ki toontunna na saa boo daabir na ki jiin yann. 11 /Nanne ki u bia tun daabil; ki toontunna na saa boo u mun, ki dinn fei, ki bia jiin yann. 12 Ki kpadaan ma bia tun daabil; ki bi saa paan da ki jiiu lu. 13 /Nanne ki kpadaan na yet a ‘N saa teen nlee na? Laa ji be na, n saa tun n m m bilonkake. /N arin, li pasiar bi saa tur baakira.’ 14 /Naan toontunna na nba tun ninbinn ki la bik na baat na, ki bi bet bi leeb a ‘Kpadaan ma fadiire na. /Naant tin kpiu man, ki u faar ma n ji teen ti yar.’ 15 Ki bi soor ki nyii nan kpaab na kpi ki saa kpiiu. “Tn, toontunna ma nba tun biainba na, kpadaan na saa teemm nlee? 16 U saa baar ki kpibe, aan bia jii kpaab ma ki tur siab.” Niib ma nba gbat linba na, ki bi yet a “Yennu n br ann.” 17 Ki Yiisa gotib aan yet a “Li sb Yennu gbou ni a ‘Tann nba ki tanmaara y^etir na, anne tan tee ltik ni tanann.’ Maan na paak tee bee? 18 Tn, wunba kur baa tann ma paak saa but bute; aan tann ma-i baa wunba paak, see ki li nann buk buk nan yon na.” 19 Ki sennu wannteeb nan mannteeb yudamm bann nan Yiisa nba yin barjouk nba na saan gaan bi poe; li paak, ki bi ji din koor a bin soor li tonton na, aan tiin niib na jamaanii. 20 Li paak, ki bi ji waa pikii, aan bia tun pikiiteeb nba kpann a bi tee popeendamme, a bin la u mbonkpetir, ki fit soor ki teen ti yudaan nuu ni. 21 Ki pikiiteeb ma tan baar bet Yiisa a “Wannt, ti mi nan faa yeen linba ki bia want na an. A bia ki tee lukitindaan, aan fine bia want Yennu snu nan barmnii. 22 Tn, ti sennu chabit nan tii pa lampo kii teen Rom ti kpanbar Siisa amii ti daa pa?” 23 Ki Yiisa bann ser nba ki bi tee na, ki yetib a, 24 “Wantin likirib. Tn, ki mee naau nan sanne be likirib na paaki?” Ki bi yet a “Kpanbar Siisa yare.” 25 Ki Yiisa betib a “Tn, ii yenn-ii pa kii teen Siisa linba tee u yar, aan mun-ii pa kii teen Yennu linba tee Yennu yar.” 26 Ki pikiiteeb na lek ki la u mbonkpetir niib na tnni; Yiisa jiinu ma din teemm yaarlituko, ki bi ji min. 27 Ki Sajusiinba siab baar Yiisa boor, amme din tuu yaa niib tan kan fiir kuun ni na. Bi din bet a, 28 “Wannt, Moses din sb sennu ki yet a ‘Nir-i kn poo ki ki mar waas aan kpo, li an ki u naa bik n faar pakk na ki mar waas ki tur kpeemm na.’ 29 Tn, jab banlore din be ki tee naank, ki saak po tan kn poo, ki ki mar waasi, aan kpo; 30 ki wunba mun paa u paak na faar poo ma, ki mun bia ki mari, aan kpo; 31 ki binba biar na kura tan faar poo na, ki ki mari, aan mun tan kpo. 32 Li poor po ki poo ma mun tan kpo. 33 Ki laa ji be na, kuun fiiru daari, bi mee tan sii yen poo mai? kimaan bi banlore na kur knwa.” 34 Ki Yiisa yetib a “Tingbou na niib knt poob ki bia teen bi waas jab, 35 aan binba an nan kuun fiiru ki tan saa fiir kii be durinya paann ni na, tan kii knt poobi, bi bia kii teen bi waas jabi, 36 kimaan bi ji kan mi kpo; bi sii tee nan malakanba nae, ki bia tee Yennu waas, kimaan bi fiir kuun niwa. 37 Tn, Moses-e din wann nan kpeemm tan saa fiir kuun niwa. Moses nba din sb ki jiin tibik nba di muu po na, u din yi Yennu a, ‘Abraham Yennu, nan Aisak Yennu, nan Jakb Yennu.’ 38 Niib ma nba din kpowa na, aan bi bia lek daa fo, kimaan Yennu ki tee kpeemm Yennu kaa, u tee footib Yennu-e, kimaan u tnn, bi kur tee footibe.” 39 /Nanne ki sennu wanntesiab yet Yiisa a “Wannt, a jiin bonanna.” 40 Ki bi ji din jee nan bin boi Yiisa buboisiat. 41 /Nanne ki Yiisa boib a “Nlee ki bi yeen a Yennu Nigannt Masia tee Defid yaaboonni? 42 Kimaan Defid m m sb Ya gbou na ni a ‘Yennu din yet n Yomdaan a, Karin n niidiitu po 43 mkmk nan maa tan saa jii a datai ki teemm a taakpakta.’ 44 Defid nba din yiin Masia a ‘Yomdaan’ na, nlee ki Masia tee Defid yaaboonni?” 45 Niib na kur numm ni ki Yiisa din yet u poorpoweiteeb a 46 “Soot i m man nan sennu wannteeb; amme loon bii lia liatbaant, kii lin kii somm, kii bia kii gaan burchinfoontii dai ni; bi-i k Yenjiantu diit ni, bi loon bii kaar nijaana kaanii nie; bi-i saan jaamm ni, bi bia loon yudamm kinkaanii boae; 47 amme bia di paki fobit; aan ji tuu jenna ki mei Yennu ki yukii, a bin kpann niib nan bi tee yentinnae. Bi tubdatu tan sii bi bonchiann.”



21

1 /Nanne ki Yiisa got lint ki la mkita kpeent likirii Yennu piinii lakir ni; 2 ki u bia la paktalasdaan mun kpeen likbina anlee Yennu piinii lakir na ni. 3 Ki Yiisa yet a “Barmniie ki n beeri na, paktalasdaan na kpeen ki gar s kura, 4 kimaan bi kur paat bi likchiant na nie, aan paktalasdaan na kpan jii linba ki u yaa wun di na kure ki kpeen.” 5 /Nanne ki siab din piak Yenjiantu asaakak na po, ki yeen baa fair nan tanana nan piinii nba ki bi tur Yennu na biainba. Ki Yiisa yetib a 6 “Yaa laat linba kur na, aan yoo baat ki bi tan saa tut li kur ki lu ti ni, ki li tanyennk kan tenn ki paa leer paaki.” 7 Waa pak nna mae, ki bi boi a “Wannt, bee yooe ki linba na tan sii tee? ki li nyinn tan sii tee nlee, li-i yaa lin teeni?” 8 Ki u yetib a “Ii mi man ki bi tan saa kpanni. Niib bonchiann tan saa jii n sann ki yeen a ‘Mine tee Masia,’ koo ‘Masia yent yoo pera.’ Li nibooru, i daa waabi. 9 I saa gbat tbii nan kunkna po, aan i daa te ki li mki jamaansooruku, kimaan li kpaa talas nan linba na kur n tun sinsinna, aan li ki wann nan durinya gbennu baat li tonton nae.” 10 Ki u amm yetib a “Nibooru nan nibooru tan saa kn nan leeb, ki kpanbar nan kpanbar mun tan saa took ki kn nan leeb. 11 Ti jijek-jaana nan nikuuk nan kon tan saa baa tingbou na lokir kur po. Niib bia tan sii laat nyinsaakara nan linba sii mkib jamaansooruk sanpaapo. 12 /Naan linba na kur kan teen daann kaawa, ki bi saa soori ki dinni biak, ki kubini Yenjiantu diit yudamm nii ni, ki kni dansarii; ki bi tan saa saan nani kpanbara nan ti yudamm boor ki bin bu i buut, kimaan yaa waan na paak. 13 /Nanne tan saa te ki i la yaak nba saa pak n po ki turib. 14 Li paak, ii tan soor i m man, ki daa te ki li daamii nan yaa saa pak jiin biainba buut ma yoo, 15 kimaan li yooe ki n saa turi yan nan mbona nba ki i tan saa pak, ki i datai kan fit nyann i mbona koo ki nini. 16 /Naan i baanba nan i naanba, nan i yrib, nan i waarii, nan i aateeb, nan i ysnba m tan saa nyi i poor ki fikisiri; ki bi tan saa kpi i siab. 17 Ki s kur tan sii nami, kimaan yaa waa-n na paak. 18 /Naan i yut yennk gbaa kan guti. 19 I-i kii nyik n weiu, i tan saa la manfoor nba kaa gbennuwa. 20 “/Naan yoo nba ki i tan la kunknknna lint Jerusalem, yin bann nan li yaa lin biire na. 21 Li yoo ma, binba tan be Judea yent ni, bin chiar ki do kunkona; ki binba mun be Jerusalem, bin nyi ki yaat; ki binba mun be digbankpinii-kpinii na ji daa baat doo ma ni, 22 kimaan li yoo tan sii tee tubdatu yooe. Linba na kur tan saa teen nan laa sb Yennu gbou ni biainba nae. 23 Yoo ma ni, li tan sii bi ki teen podamm nan binba dia walai, kimaan biak bonchiann tan saa baar ti na paak, ki Yennu wutoor tan saa do niib ma paak. 24 Ki kunknknna tan saa baar ki kpi bi siab nan jukbanjai, ki bia tan saa soor siab ki saan namm tinii kur po, ki teemm yommii. Ki binba ki tee Juu teeb na tan saa yent Jerusalem mkmk nan bi yoo nba tan saa gbenn. 25 “Nyina tan sii be yonnu ni nan maarik ni nan maabira ni. Ki tingbou na ni mun, parbiir tan saa baar digbana ni, ki jamaanii bia tan sii be, kimaan mkgbeir nyunpana nba tan sii fu bonchiann na paak. 26 Ki linba be sanpaapo kur tan saa damm ki mat, li paak, ki jamaanii tan saa jek niib, yoo nba ki bi guu linba yaa lin tan baar tingbou na ni na. 27 Li yooe ki bi tan saa la ki min nisaarik Bik dkit sanpagbou ni ki baat nan panchi nan yentsaakar. 28 Ki linba na nba-i tai piin teenu, yii mk parcheenn, kimaan i tinnu yoo pera.” 29 /Nanne ki Yiisa yimm barjouk a “Gotir sinsabik nan tiinii kur. 30 Yaa tuu la ki tiinii ma faat bintir, i ji tuu bann nan sik pere na. 31 Nnae mun, yoo nba ki i tan laat ki linba na nba kur tuun, yin bann nan Yennu naan pera. 32 “Barmniie ki n beeri na, mtana nigbou na kan kpo ki gbenn kaawa ki linba na kur n tumi. 33 Sanpaak nan ti tan saa gara, aan n maan arin kan mi gari. 34 “Ii mi man ki daa te binbe na daamii-i, nan dayibu nan li yiaru boonti, ki n baaru daar tan saa kpir baar, 35 ki daar ma tan saa nyak niib kur nba be tingbou na ni nan tanbar nae. 36 Ii guu man kii mei Yennu yoo kur ki wun turi pa nba saa te ki i nyann bikinu kur nba tan saa baar, ki bia set min nisaarik Bik tnn.” 37 Tn, daar kur Yiisa din be Yenjiantu asaakak ni, ki want niib Yennu maan, ki din tuu tan saan nyik ki saa be kunkonn nba ki bi yir Olif Tiinii kunkonn na paak; 38 ki sanyik ni ki niib kur baat u boor, Yenjiantu asaakak ni, ki gbiintir u maan.



22

1 Yoo nba din tan per nan bin teen jaamm ki man boroboro nba kaa dati, ki bi yi jaamm ma yukitgar tiaru jaamm na, 2 ki mannteeb yudamm nan sennu wannteeb din koor a bin la baa saa teen biainba ki kpi Yiisa, aan tiin niib na jamaanii. 3 Li yoo na ki Sintaanii k Judas, wunba ki bi yiu Iskariot, ki u bia tee Yiisa poorpoweiteeb piik nan banlee na yen. 4 Ki Judas saan ki saa pak nan mannteeb yudamm nan bi kunknknna yudamm biainba ki u saa wannib ki bin soor Yiisa. 5 Ki bi ji mk parpeenn ki sak nan bi saa pa Judas likirii. 6 Ki u sak bi lor ma, ki ji piin loon snu nba ki u saa jii Yiisa ki kubin bi nuu ni, yoo nba ki niib na kaa. 7 Boroboro nba kaa dati na jaamm daar nba ki bi yaa bin kpi pegana ki teen yukitgar tiaru jaamm jeet na, 8 ki Yiisa tun Piita nan Jnn doo na ni, ki betib a, “Ii saa man ki saa teen yukitgar tiaru jeet na siir ki tin di.” 9 Ki bi boi a “Lee ki a loon tin saan teen siiri?” 10 Ki u betib a “Yoo nba ki i baat doo na ni, i saa la jas ki u jii nyunsr. Ii waau nan aak nba ki u saa k; 11 yin bet li aak daan a ‘Wannt na yaa ti boia a saamm diiuk nba ki nan u poorpoweiteeb yaa bin k di yukitgar tiaru jaamm jeet na be lee?’ 12 Ki u saa wanni dittuk nba yab ki po teen siira; ki yin teen jeet ma le.” 13 Ki bi din saan ki set saa la bont kur nan Yiisa nba betib biainba na; ki bi ji teen jaamm ma jeet siir. 14 Jaamm na jeet dinu yoo nba tan baar, ki Yiisa kar a wun di; ki u toomiinba piik nan banlee na mun kar a bin di nan. 15 Ki u yetib a “Li mantik want n par ni nan min nan yimm n lakin di yukitgar tiaru jaamm jeet daannewa ki biak n lian baarin. 16 N beerie, n ji kan mi ki di jaamm na mkmk nan yoo nba ki barmnii jaamm na tan saa teen Yennu naan ni.” 17 /Nanne ki u jii nyunnyuma nan tilna nyun, ki tur Yennu niipoouk, aan yetib a “Gaat na man ki chent i leeb ki nyu. 18 N beerie nan laa jii dinna ki saa, n ji kan mi nyu tilna nyun na, see ki Yennu naan tan baar.” 19 /Nanne ki u jii boroboro ki tur Yennu niipoouk, ki mit mit ki turib aan yetib a “Linba nae tee n gbanant ki n yaa n jii chab, i paak. Ii y kii tee nna kii tian n po.” 20 Dinu na poorpoe ki u bia jii nyunnyuma na nan tilna nyun na, ki yetib a “Tilna nyun na tee Yennu mlorpaanne, linba ki n lor nan n sn, ki li nyii i tinnu paak. 21 “Gotir man, wunba yaa wun nyi n poore na, e kar ki di nanin na. 22 Min nisaarik Bik set saa kpo nan Yennu nba senn biainba nae, aan bonbiir sii be wunba yaa wun nyi n poor na paak.” 23 Ki bi ji din piin ki boi bi leeb a, “Ti mapoe yaa wun tun linba na?” 24 Li poorpoe ki mnik baar u poorpoweiteeb ma sinsuuk ni, ki bi ni ki yeen a mee tee nijaanni. 25 Ki Yiisa yetib a “Tingbou na aateeb kpanbara dia bi niib nan ninmnne, ki niib bia yi bi yudamm ‘bi sommteeb,’ 26 aan yimm arin, li ki tee nna. Wunba tee nijaann i ni, see ki u teen nan tarik na; ki yudaan mun n teen nan daabir na. 27 Tn, mee tee nijaann ki gar l, wunba di jeet, koo wunba teene? Li ki tee wunba di na kaa-a? /Naan min arin be i sinsuuk ni nan toontunn nae. 28 “Yimm po be nanin n jinjammii ni yoo kur. 29 N Baa Yennu nba dinnin naan biainba na, nnae mun ki n yaa n dinni naan, 30 ki yin di ki nyu nanin n naan ni, ki bia tan kar naangbant paak ki bu Israel teeb booru piik nan banlee na buut.” 31 Ki Yiisa yet Simonn Piita a “Simonn, Simonn, gbiintir, Sintaanii barin a wun la yaak nba ki u saa bikini, ki lenni nan baa tuu lenn dii na, ki laan i tee dii amii fouo. 32 /Naan fin Simonn, mine miar Yennu a paak, maa a yada daa baa; ki yoo nba ki a ji jen n boor ni, a tot a naa waas.” 33 Ki Piita jiin a, “N Yomdaan, li-i lekii tee dansarik koo kuumie, n teen siira nan min nan fin n saan.” 34 Ki Yiisa bet a “Piita, n beerae, nyik na kojouk daa kan bui kaawa ki a saa ni taar muntaa a a ki mimi.” 35 /Nanne ki Yiisa boib a “Maa din tumi doi ni, ki i ki dia likbrii koo kaliit koo taasaat na, i din pt siari-i?” Ki bi jiin a, “Aaii.” 36 Ki u yetib a “Mtana, wunba mk likbrik koo kaliiuk, wun jiir; ki wunba mun ki mk jukbanjiak, wun ki u liatir ki daa. 37 Mine beeri na, li sb Yennu gbou ni a ‘Bi teen nan baa tee toonbiitdamm biainba nae.’ Ki bi set saa teenin nnae, kimaan linba kur ki bi sb ki jiin n po Yennu gbou ni na, li set saa tuma.” 38 Ki bi yet a “Ti Yomdaan, gotir, jukbanjai anlee-e na.” Ki u yetib a “/Naant man.” 39 /Nanne ki u nyii le ki saan Olif Tiinii kunkonn paak, nan waa po tuu tee biainba na, ki u poorpoweiteeb wei saan. 40 Waa saa baar le, ki u betib a “Ii mei Yennu man ki i tan daa k jinjammii ni.” 41 /Nanne ki u chat bi boor ki saan nan faa tuu jaa tann ki lin fkit biainba na, ki saa gbaan ti ni ki miar Yennu, 42 ki yet a “N Baa, li-i tee a loomm, daa aant ki n k bonbiir nba baat n paak na ni; aan aant ki a loommo n tun, ki li daa tee n loommu.” 43 Ki malaka nyii sanpaapo ki dkit u paak ki tot. 44 U din dii biak bonchiann ki miar Yennu nan u yaak kur, ki naauk tan pu ki toot ki naan sn. 45 Ki u tan fiir Yenmiaru ni ki mat u poorpoweiteeb na boor, ki saa la ki bi gnt, kimaan parbiir nba baib na paak. 46 Ki u boib a “Bee teen ki i gnti? Fiit kii mei Yennu man ki i tan daa k jinjammii ni.” 47 Waa din daa piak namm na, ki u la ki nibur baat. Ki Judas nba tee u poorpoweiteeb piik nan banlee na yen, gar bi tnn, ki tan baar Yiisa boor a wun mt u tankpinn. 48 Ki Yiisa boi a “Judas, a mtir min nisaarik Bik tankpin a a nyi n poori-i?” 49 Li yoo na ki u poorpoweiteeb na la linba yaa lin teen na, ki boi Yiisa a “Ti Yomdaan, ti kn namm nan jukbanjai-i?” 50 /Naan ki bi yen taan kakit ch mannteeb yudaan daabir niidiitu po tubir ki pot. 51 Ki Yiisa betib a “Nyikin man,” aan siin j na tubir ki li jen li bia. 52 /Nanne ki Yiisa boi mannteeb yudamm nan bi kunknknna yudamm nan saakab nba baar a bin soor na a “N tee fat-te ki i baar nan jukbanjai nan gbajara-a? 53 N po tuu y be nani daar kur Yenjiantu asaakak ni, aan ki i ki somi. Tn, aan yoo na lek tee yimm nan bunbnn pa daan Sintaanii yare.” 54 Li yoo na ki bi ji din soor Yiisa ki saan nan mannteeb yudaan aak ni; ki Piita ji saa waa u poorpo banfkira. 55 /Naak ma ni, niib din joo muu dindonsinsuuk ni ki kar linta, ki Piita tan k ki kar pukimm. 56 Waa kar le, ki bonpotoontunyen lau muu yentu ni, ki got sirrr, ki tan yet a “J na tuu be nan Yiisa.” 57 Ki Piita yet a “Bonpobik, n ki miu.” 58 Laa yann waaminna, ki jas mun lau ki yet a “Fini, a tee u poorpoweiteeb yene.” Ki Piita yet a “Kai, j na, li ki tee min kaa.” 59 Laa bia yann waaminna, ki jal nna mun bia yet a “Yaunwa, barmniie, j na tuu be nan, kimaan u mun bia tee Galilii nire.” 60 Ki Piita jiin a, “J na, min taan ki mi linba ki a yeen na kaawa.” Waa daa piak nae ki kojouk fan bui. 61 Ki Yiisa jiant got Piita; ki Piita ji tiar Yiisa mbona na, waa yet biainba a “Nyik na, kojouk daa kan bui kaawa ki a saa ni taar muntaa a a ki mimi.” 62 Ki Piita ji nyii nanyer ki saa bui fabin bonchiann. 63 Li poorpoe ki Yiisa guuteeb na daan nyatuk ki boou, 64 ki jii chinchenn ki bobin u numm po aan faau ki bia yeen a, “Bukitir wunba faa-a na.” 65 Ki bi pak biir u sann bonchiann ki sukii. 66 Laa yent sanyik ni ki Juu teeb saakab nan mannteeb yudamm nan sennu wannteeb taan kar bi yudamm tituk kaanu; ki guuteeb na baar nan Yiisa bi boor. 67 Ki bi bet a “Fi-i setiki tee Yennu Nigannt Masia-ie, fan betit.” Ki u jiin a, “Mi-i beti, aan i po kan teenin yada gbaa, 68 ki mi-i munii biaki boi-i buboit, i kan sak jiin n buboit mai. 69 Li kan yukiri ki min nisaarik Bik sii kar Yabint Yennu niidiitu po.” 70 Ki bi kura boi a, “Ki ann fine tee Yennu Bija-a?” Ki u jiinib a, “Nan yaa kpan yaa na.” 71 Ki bi yet bi leeb a “Ti po ji loon siaradamm bia poe na? kimaan ti gbat u m mmaama.”



23

1 /Nanne ki niib na kura fiir jii Yiisa ki saan nan Pailat boor. 2 Lee ki bi ji din piin ki want u biit ki yeen a “Ti la nir na ki u biir ti niib ki yaa bi daa pa lampo ki teen Kpanbar Siisa, ki yeen a e tee Yennu Nigannt Masia, ki bia tee kpanbar.” 3 Ki Pailat boi a “Fine tee Juu teeb kpanbar na-a?” Ki u jiin a “Nan faa yaa na.” 4 Ki Pailat yet mannteeb yudamm nan nibur na a, “N ki la j na biit-i.” 5 Ki niib na bia yakii nan Pailat ki yeen a “U want niib wannu nba te ki bi fiir jirjir. U din piin ki want Galilii niibe ki tan saan Judea doi ni kura, nan waa tan baar nna na.” 6 Pailat nba gbat nna na ki u boib a “J na tee Galilii nire-e?” 7 Waa bann nan Yiisa nyii Galilii yent nba ki Bat Herod yen na, ki u aan ki bi saan nan Herod boor, kimaan Herod mun din be Jerusalem li yoo. 8 Herod po din tuu gbia Yiisa po, ki loon wun lau ki li yukira. Waa din tan la Yiisa yoo nba, ki u ji mk parpeenn bonchiann, ki loon Yiisa n tun bakitnau toonn ki wun la. 9 Li paak, ki u boi Yiisa buboit bonchiann; aan ki u ki jiin siari. 10 Mannteeb yudamm nan sennu wannteeb mun din see le ki piak nan ninmnii ki biir Yiisa. 11 Ki Herod nan u kunknknna ji sian Yiisa ki daan nyatuk, ki tan gbabin chinchenann ki jiin Pailat boor. 12 Li daar mae ki Pailat nan Herod soor leeb ys, aan bi din tuu tee dataie. 13 Ki Pailat yiin mannteeb yudamm nan Juu teeb yudamm nan nileeb 14 ki tan yetib a “I baar nan nir na ki yaa u kpann niibe. Gotir, n bu u buut i numm nie, ki ki la u biit nba ki i yaa u tun mai. 15 Herod mun bia ki la u biiti. Li paake ki u jiint ki teent na. I lawa-a? J na ki tun bisiat ki li ja nan kuumi. 16 /Nann amii n saa boou kpaasire, ki aau ki wu saa.” (( 17 Binn kur, yukitgar tiaru jaamm yoo, Pailat din tuu fabir ki nyinn dansarkre, ki aan ki wun saan yann.)) 18 Ki nibur na tian sanpaapo ki yeen a “Kpin j na. Nyint Barabas ki aau.” 19 (Barabas my^etuk nba ki u din mk doo na ni nan u nikpinu na paake, ki bi din kn dansarik.) 20 /Naan ki Pailat bia lek loon wun nyinn Yiisa ki aau, li paak ki u bia amm pak nan nibur na; 21 ki niib na mun bia tian sanpaapo ki jiint Pailat a “Kpaam dapunpunn paak! Kpaam dapunpunn paak!” 22 Ki Pailat boib taar muntaa ni a, “Bee paake? U biit mantik tee lannpoe? N ki la linba ki u tun ki li ja nan kuumi. /Nann amii, n saa boou kpaasire, ki aau ki wuu saa.” 23 /Naan ki niib na bia lek tian tintianii a wun kpaa Yiisa ki tabin dapunpunn paak; ki bi tintianii ma tan nyann Pailat. 24 Ki Pailat ji chab a baa loon biainba na, lin tun nna, 25 ki nyinn j nba ki bi loon wun aau na, wunba ki bi din kn dansarik, kimaan u my^etuk nan u nikpinu paak na, aan chabib Yiisa nan baa loon lin teen biainba ma. 26 Li yoo na ki kunknknna jii Yiisa ki saa nan, ki saa took jas ki u sann tee Simonn, wunba din tee Sairene j, ki u nyii digbankpi nna ni ki baat Jerusalem; ki bi soor ki jii Yiisa dapunpunn na ki bukin, ki u waa Yiisa poor. 27 Ki nibur waa Yiisa ki bi saa. Bi ni ma poosiab din waa ki bui fabin u paak. 28 Ki Yiisa tan jiant bi paak ki yetib a “Jerusalem poob, i daa bui n paaki, aan kii bui i m nan i waas paak. 29 Gbiintir, yoo baat ki niib tan sii yeen a ‘Pookanmata nba ki mar waas ki mmm biiri, amme mk parpeenn.’ 30 Li yoo mae ki niib tan sii yeen jt nan kunkona a ‘Baan ti paak ki piint.’ 31 Muu-i di tana, ki dagbira jiki-i?” 32 /Nanne ki bi ji din jii doyeerteeb banlee ki pukin Yiisa paak a bin kpib. 33 Baa din baar siaminba ki bi yi Yukpabuk na, lee ki bi kpaa Yiisa ki tabin dapunpunn paak, ki bia kpaa doyeerteeb banlee na dapunpuna paak, ki yen be Yiisa diitu po, ki l na mun be u ga po. 34 Ki Yiisa yet a, “N Baa Yennu, nyikin chab niib na, kimaan bi ki bann baa tuun linba na paaki.” Bi din t naatte ki chent u tiat. 35 Ki niib na see ki gorii; aan ki Juu teeb yudamm na daan nyatuk ki yeen a “U tuu tint leeb; li-i tee ki u set tee Yennu Nigannt Masia naie, wun tinn u m.” 36 Ki kunknknna na bia daan nyatuk, ki tan baar nan damiituk ki teen, 37 aan yaa, “Li-i tee ki a set tee Juu teeb kpanbarie, fan tinn a m.” 38 Bi bia din sb sbinii ki tabin dapunpunn na yur paak, ki li yet a “Juu teeb kpanbare na.” 39 Ki doyeerteeb nba taab na yen sukii Yiisa ki yaa, “A ki tee Masia kaa-a? Tint a m aan mun tinnit.” 40 Ki l na tiau ki yet a “A ki tiin Yennu-u? kimaan fin nan be tubdatyennk nie na. 41 Timm arin an nan li tubdatu, kimaan bi jiintit pankpera nba ki ti tuu tuun nae; aan j na arin ki tun bisiati,” 42 aan bet Yiisa a “Yiisa, yoo nba ki a dii a naan, a tan tiar n po.” 43 Ki Yiisa bet a “Barmniie ki n beera na, dinna, min nan fin sii be Paradais ni.” 44 Li din tee yonsuuk nie, ki yonnu ji dkin, ki digbann na kur ji bnn mkmk nan yenlekir, kut muntaa yoo. 45 Ki chinchenn nba din tuu jn ki puun Yenjiantu diiuk sinsuuk ni na ji soor bkit. 46 Ki Yiisa tan yikin sanpaapo ki yet a “N Baa Yennu, n jikit n seek ki kubint a nuu ni.” U yet nnae aan ji kpo. 47 Ki kunknknna yudaan nba la linba teen na, ki u pak Yennu ki yet a “Barmniie, j na set tee popeendaane.” 48 Ki nibur nba lakin le a bin la linba tee na, din la linba tun na, ki ji mat kun nan parbiir ki pakin yura. 49 Ki u ysnba kur nan poob nba nyii Galilii nan din be le ki see banfkira aan gorii linba tuun. 50 Jas din be ki u sann tee Joosef, ki u nyii Juu teeb doo nba ki bi yir Arimatea na, ki din tee nian nba ki bi chrim, ki u guu Yennu naan baaru. U din tee Juu teeb yudaan-yene, aan u din ki sak nan Juu teeb yudaanleeb lora, nan bi toona nba ki bi tuun teen Yiisa na. 52 Ki j ma saan Pailat boor ki saa miar a wun tur Yiisa gbanant; ki u chab. 53 /Nanne ki u saan kpaat gbanant na dapunpunn na paak, ki jiiu pbin kati ni, ki piiu kapaau ni, linba ki bi po din jiar tanpiiuk lokir ni na, ki bi din daa ki pii s kaauk ma ni. 54 Li din tee daar nba ki bi tee siir ki jiin foon daar na poe, ki foon daar ji yaa lin piin. 55 Ki poob nba nyii Galilii ki waa Yiisa na din wei Joosef, ki saa la Yiisa kaauk nan baa piiu biainba. 56 /Nanne ki bi ji din mat kun aak ni, ki saa teen siir ki amm kpanunubit nan tulaarii. Ki foon daar ki bi din foi nan Yennu sennu nba want biainba na.



24

1 Lasir daar sanyafaar, ki poob ma nyii saan kaauk na boor nan bi kpanunubit nan tulaarii nba ki bi po amm na. 2 Baa baar le ki bi la ki katangbeir na nyakit kaauk na mb paaka, ki birint ki saa d. 3 Ki bi k kaauk ma ni ki ki la Yiisa gbanant, 4 ki ji biar see jiaa. Li taakpaak ni ki jab banlee dkit set, ki lia liatnyinyira; 5 ki li teen poob na jamaansooruk, ki bi gbaan ki tibin, ki bi yugbia siit ti ni. Ki jab na boib a “Bee ki i loon foot kpeemm ni? 6 U kaa nna. U fiira. Tiat man waa daan yeti biainba, yoo nba ki u daan be Galilii na, 7 a bi tan saa soor nisaarik Bik ki jiiu teen biitdamm nuu ni ki bin kpaau tabin dapunpunn paak, aan u tan saa fiir kuun ni daa antaa daar.” 8 /Nanne ki poob na ji tiar u maan ma, 9 ki ji seet kaauk na boor ki mat kun, ki saa yet linba kur tun, ki tur u poorpoweiteeb piik nan yenk na, nan binba be le na kura. 10 Poob ma sanae din tee Meeri Magdaliinn, nan Joana, nan Meeri nba din tee Jeems naa na; ki pooleeb pukin bi po ki be namm. 11 /Namme din bet Yiisa toomiinba barii ma; ki toomiinba na arin dukii nan li tee poob maame, ki bi ki teemm yada. 12 /Naan ki Piita lek fiir chiar saan kaauk na boor, ki saa tibin got ki la kati na d li kuuk; ki u ji mat kun aak ni nan yaarlituk, linba tun ma paak. 13 Li daar mae ki bi ni banlee din saa digbanbik nba ki bi yi Emaus na. Le nan Jerusalem din tee nan maar anlore nae. 14 Ki bi din somm piak nan leeb ki jiin linba kur tun na po. 15 Baa piak ki faa labaar nan leeb yoo nba na, ki Yiisa m nakimm ki lakin tk namm; 16 aan ki li liirib ki bi ki bann. 17 Ki u boib a “I somm piak bee?” Ki bi set nan ninbiik. 18 /Nanne ki bi yen, wunba sann yi Kleopas na boi a “A kuuke tee saam nba be Jerusalem, ki tan ki gbat linba tun le daa anlelee na-a?” 19 Ki u boib a “Lannpoe?” Ki bi yet a “Ki jiin Nasaref nir Yiisa na po; j na daan tee Yennu skiniie, ki tun toonjaana; ki u maan bia daan mk pa; ki u pent Yennu nan niib kur para. 20 Ki ti yudamm nan mannteeb yudamm jiiu ki teen barbuur nuu ni a wun bu u buut, ki yet a u an nan kuume; ki bi tan kpaau dapunpunn paak. 21 Ti tuu daan nan e tan saa nyinn timm Israel teeb ti datai nuu ni; aan dinna tee daa antaae na laa tun. 22 /Nanne biak, ki ti ni poosiab pakit u po ki li yaar litit, kimaan baa saan kaauk ma boor sanyafaar na, 23 bi saa ki la u gbananti. Baa jen yoo nba, ki bi betit a amm saa la Yennu malakanba nan bi numm; ki malakanba ma yetib a Yiisa jen u manfoor niwa. 24 /Nanne ki ti siab tan saan kaauk ma boor, ki saa la nan poob nba d betit biainba na, aan bi ki la Yiisa.” 25 Ki Yiisa betib a “Bee yankpeensime ki i mantik mki, ki mei nan yin teen Yennu skiniinba maan kur yada. 26 Li kpaa talase nan Yennu Nigannt Masia n di biak ma, ki la baakir.” 27 /Nanne ki u wantib u barii nba sb Yennu gbou ni na kur paak, ki piin Moses sbu ni ki saan tuu Yennu skiniinba kura sbu ni. 28 Tn, ki bi tan per digbanbik nba ki bi saa na; ki Yiisa teen nan u gaare na. 29 Ki bi gr a “Biat nant nna, kimaan yonnu baawa, ki li ji bnte.” Li paak ki u weib k. 30 Ki u tan kar a wun di namm; anne ki u jii boroboro na ki tur Yennu niipoouk aan bkit ki turib. 31 Li yoo na ki bi numm po ji yent, ki bi bann. Li taakpaak ni ki u lir bot. 32 Ki bi ji beer leeb a “Waa bo piak nant snu ni ki wantit linba sb Yennu gbou ni paak na, li bo ki tee nan muu na kaa ti para ni-i?” 33 Li taakpaak ni ki bi fiir mat Jerusalem, ki saa la u poorpoweiteeb piik nan yen na nan siab, ki bi lakin leeb. 34 /Nanne ki u poorpoweiteeb na betib a “Ti Yomdaan set fiire nan barmnii. U dkit Simonn paaka.” 35 Ki niib banlee na mun betib linba teen snu ni, nan waa tan bkit boroboro yoo nba, ki bi bann. 36 Baa beerib linba na, li taakpaak ni ki Yiisa set bi sinsuuk ni ki yetib a, “Parmaasir-ii be i paak.” 37 Ki jijekit nan jamaanii kb hei, kimaan bi mi a bi la siara bonfuntikare. 38 /Nanne ki u boib a, “Bee ki i yan puti? Bee ki birsuk be i ni? 39 Gotir n nii nan n taa man, ki bann nan li set tee mine. Siimin ki bann nan mine. Bonfuntikar ki mk gbanant nan kpaba, nan yaa la ki n mk biainba na.” 40 Waa yet nna ma ki u wannib u nii nan u taa. 41 /Naan ki bi para penn paak ki bi ki teen yada nan li tee e; ki li yaar litib. Ki u boib a, “I mk jesiat nna-a?” 42 Ki bi jii janpurikir bonjinn ki tur; 43 ki u gaar man bi numm ni. 44 /Nanne ki u betib a “Ii tian man n mmaan nba ki n daan wanti maa daan be i boor yoo nba na, a n barii kur nba sb Moses sennu ni, nan Yennu skiniinba sbu ni, nan Yennu gbou nba ki bi yi yanii na ni kpaa talas nan li kur n tan tun ki gbeen.” 45 /Nanne ki u ji y^ent bi numm, a bin bann linba sb Yennu gbou ni na paak, 46 ki yetib a “Li sb a Yennu Nigannt Masia saa di biak ki kpo, ki tan fiir kuun ni daa antaa daar; 47 a bin saan ki mnt u sann ni, a niibi-i nyik bi biit, Yennu saa nyik chabib; a bin piin mnt barii ma ki tur Jerusalem teeb, ki bia mnt tur nibooru kur.” 48 Ki u betib a “Yimme tee linba na siara damm. 49 Nnara, mine yaa n tan turi n Baa Yennu Seyee nba ki u senn msonn a u saa turi na. Ii daa biar kii be Jerusalem na mkmk nan yoo nba ki Yennu Seyee ma saa nyi sanpaapo ki sik i paak ki turi pa na.” 50 /Nanne ki Yiisa nyii namm doo ma ni ki saan per Betani. Lee ki u saa donn u nii sanpaapo ki teen piisin bi paak. 51 Waa teen piisin bi paak yoo nba, ki u nyikib aan doo Yendu ni. 52 Ki bi ji jiant ki tan mat Jerusalem nan parpeenn bonchiann, 53 ki ji din be Yenjiantu asaakak ni yoo kura, ki piak dont Yennu sann.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE