John


1

1 Pinpiik ni dinn ki s ki siar daa din kaa na, aan wunba ki bi yiu Yennu Mb na arin po din be-e, ki Yennu Mb ma taa nan Yennu. /Ne bia tee Yennu. 2 Yennu Mb mae din be nan Yennu sinsinn, 3 ki u nie ki Yennu nan bont kur, ki siar din kaa ki Yennu nan ki li ki nyii u ni, 4 ki u nie biak ki manfoor be, ki u jikit teen niib, ki manfoor mae teen niib yentu, 5 ki yentir bunbnn, ki bunbnn na ki fit kpeent yentu mai. 6 Jas nna din be ki u sann yi Jnn, wunba wuur niib Yennu nyunwuru na, ki Yennu tum 7 a wun baar ki tan mnt yentu na po, ki bin gbat ki teen yada. 8 /Naan Jnn ma kaa din tee yentu na. /N kpan din baar a wun bet niib yentu ma poe. 9 Yiisa-e tee barmnii yentu nba din baar tingbou na ni, ki yentir niib kur ni. 10 Waa din baar tingbou na ni na, aan tingbou na aateeb lek din ki bann, aan u nie setik ki Yennu din nan tingbou na. 11 Waa din baar tingbou na ni, u din be u ti niib Juu teeb nie, aan bi lek din ki gaar. 12 /Naan binba kur gaar ki teen yada, amme ki u chabib yaak ki bi ji teen Yennu waas. 13 Yennu nba din turib u manfopaann na paak ki bi teen Yennu waas. Li ki tee nisaarii kaa din turib li manfoor, baa marib yoo nba na, aan li din tee Yennu-e. 14 Yoo nba ki Yennu Mb ma din baar ki tee nisaarik na, u din be nant tingbou na ni, ki gbee nan ninbatinu, nan barmnii wannu, ki timm nba din be nan na laat u yentsaakar, ki li yentsaakar nyii u Baa Yennu boor, kimaan u tee u Biyemmir. 15 Yoo nba ki Jnn nba din wuur niib Yennu nyunwuru na tan lau, ki u nyinn u siara ki yikin sanpaapowa a, “Daan nba ki n daan beeri ki yaa u tan saa baar ki cheen, ki po din beewa ki bi tan marin na, e na jik.” 16 Tn, waa gbee nan ant biainba na, ki ti kur la u ant ma, ki bia laat sommir yoo kur. 17 Moses din turit Yennu sennue, aan Yiisa Masia arin baar nan ninbatinue ki turit, ki bia wannit barmnii wannu. 18 S ki mi la Yennu; u m biyemmir nba mantik kpiau ki bia jan nan na, e fiit ki turit. 19 Tn, Juu teeb yudamm nba din be Jerusalem na tun mannteeb yudamm nan Liifai teeb Jnn boor, a bin boi a, “A tee mee?” 20 Ki Jnn mun ki y^et jiinu, aan pak yentib paanu ni a, “Min kaa tee Yennu Nigannt Masia.” 21 /Nanne ki bi boi a, “Ki a tee mee? A tee Elaija-ee?” Ki u jiin a, “N ki tee kaa.” Ki bi bia boi a, “Ki a tee skinii nba nae-e?” Ki u jiin a, “N ki tee kaa biaki.” 22 /Nanne ki bi boi a, “Ki a tee mee? Wantit faa tee wunba ki tin mat saa bet binba tunt na. A yaa m po, a tee mee?” 23 Ki Jnn yaa: “Mine tee kunkr nba be muuk ni, ki hoot na a: Teent Yennu baaru siir.” Jnn din jii Yennu skinii Aisaya gbou ni maame, ki pak na ki wann waa tee wunba. 24 Tn, niib ma din nyii Farisiinba boor nie. 25 Bi bia din boi Jnn a, “Li-i tee ki a ki tee Masia, ki bia ki tee Elaija, ki bia mun ki tee Yennu skinii nba na, ki li teen nlee ki a wuur niib Yennu nyunwuru?” 26 Ki Jnn yaa, “Min arin wuur niib nyume, aan s be i sinsuuk ni na ki i ki miu. 27 /Ne tee wunba yaa wun wei n poor, aan n ki ja nan ki n lot u taasamii gbaa.” 28 Tn, bi din boi buboit na doo nba sann yi Betani, ki be Jdann mk-pootir na nie. Lee ki Jnn din wuur niib Yennu nyunwuru. 29 Laa yent sanyik, ki Jnn ma la Yiisa ki u baat, ki u bet niib na a, “Gotir man! Yennu maru Peganne na. /Ne saa nyinn tingbou na aateeb biit. 30 /Ne tee daan nba ki n won beeri a u tan saa wei n poor kii tuun Yennu toona, aan bia chee-n na. U po din beewa ki bi tan marin. 31 N tuu ki mi a e na, aan n baar maa n wur niib Yennu nyunwurue, ki lin wann Israel teeb waa tee wunba.” 32 Ki Jnn bia yet niib na a, “Maa daan daa ki bann waa tee wunba ma, ki Yennu nba tumin a n tan wur niib u nyunwuru na betin a ‘Daan nba ki a tan la ki n Seyee siik ki tan tn u paak ki biar be nan, fan bann nan e tee wunba saa jii n Seyee ki wuur niib para.’ Ki n set la Yennu Seyee, ki u nyii Yendu ni ki siik, ki naan mann, ki tan tn Yiisa paak ki biar be nan. 34 N set la nna, ki beeri nan e tee Yennu Bija.” 35 Laa bia yent, ki Jnn see nan u poorpoweiteeb na banlee, 36 ki tan la Yiisa gaar, ki u yet a, “Gotir man, Yennu maru Pegann nae na.” 37 Jnn poorpoweiteeb banlee na nba gbat ki Jnn yet nna ma, ki bi nyik, aan waa Yiisa. 38 Ki Yiisa saa jiant ki la ki bi waau, ki u boib a, “I loon bee?” Ki bi jiin a, “Wannt, ti loon ki ti bann faa be siame.” 39 Ki Yiisa yetib a, “Ii waa man ki saa la maa be siaminba.” Li din tee kut munna yooe jayenn, ki bi wei ki saa la waa be siaminba, ki ji biar be nan daar ma ni. 40 Bi banlee ma nba din d gbat Jnn nba yet linba, ki waa Yiisa na, bi yene din tee Andru, wunba tee Simonn Piita waar na. 41 Waa din nyii Yiisa boor na poorpoe, ki u saan yiama ki saa lon u yr Simonn ma boor, ki bet a, “Ti la Masia nawa,” (ki Masia paak tee Yennu Nigannt,) 42 aan baar nan Yiisa boor. Ki Yiisa got sirrr, ki tan bet a, “Fine tee Simonn, wunba tee Jnn bija, aan a sann bia sii yi Siifas-e.” (Siifas nan Piita tee yomme, ki li paak tee tann.) 43 Li sanyafannuko ki Yiisa loon wun saan Galilii, ki la Filip ki bet a, “Ii waa-n.” 44 Filip din nyii Bef-saida-e. Lee tee doo nba ki Andru nan Piita mun din nyii na. 45 Ki Filip mun saan ki saa lon Natanael boor ki bet a, “Ti la wunba ki Moses din sb u po Yennu sennu gbou ni, ki skiniinba bia din sb u po, ki pak a u saa baar na. /Ne tee Yiisa, wunba tee Joosef bija, ki nyii Nasaref na.” 46 Ki Natanael yet a, “Nasaref-ii? Bonann saa fit nyi Nasaref-aa?” Ki Filip bet a, “A m m n mun baar ki tan got.” 47 Yiisa nba la Natanael baat u pe na, ki u pak u po a, “Israel nimne na, kimaan u tee burchime.” 48 Ki Natanael boi a, “A teen nlee ki mimi?” Ki Yiisa jiin a, “Filip nba daa bo ki baar ki yiina na, aan s ki n po la-awa, ki a kar kinka nyakir.” 49 Ki Natanael yet a, “Wannt, a tee Yennu Bijae, ki bia tee Israel teeb kpanbar.” 50 Ki Yiisa boi a, “Maa yet a n la-a ki a kar kinka nyakir nae, ki a teenin yada-a? aan a sii laat toonjaana ki lin gar linba na paak. 51 Barmniie ki n beeri na, i saa la sanpaapo loot, ki Yennu malakanba siik Nisaarik Bik na paak, ki mat do sanpaapo.”



2

1 Li daa antaa daar, ki poochiann be doo nba sann tee Keena, ki be Galilii yent ni na. Ki Yiisa naa saan le. 2 Bi din poi Yiisa nan u poorpoweiteeb, a bin baar. 3 Tn, ki tilna daan nba ki bi din nyu na tan gbenn. Ki Yiisa naa baar ki bet Yiisa a, “Poochiann daan na gbenna.” 4 Ki Yiisa bet a, “N naa, li la-a lee? N yoo daa ki baari.” 5 /Nanne ki u naa ma bet toontunna na a, “Linba ki u beti a i tun, yin tun nna.” 6 Tn, ki bui anloob see le, linba ki Juu teeb tuu tee nyun ki fini nit, nan bi jiantu nba tee biainba na. Li bui din fit k nyun galint nan piinlee-lee koo piintaa-taa nawa. 7 Ki Yiisa bet toontunna na a, “Gbeent bui na nyun.” Ki bi gbeen nan mgbanawa. 8 Ki u ji betib a, “Durin nyun ma, ki saan tur jaamm na saak.” Ki bi jii saan tur. 9 Ki u gaar nyun nba po kpant daama na ki lemm, aan u din ki mi daan na nba nyii siami, aan toontunna nba dur nyun bui ni na arin din mi. /Nanne ki saak na yiin poo na sr 10 ki yet a, “S kur tuu tor damamm sinsinnewa. Li-i tee ki bi nyuu saama, wun ji tor linba ki man fanu na, aan ki yimm arin mina, ki ji tan joont toor daan nba man ki gar siar kur na.” 11 Tn, Yiisa nba din tun toonjaann ma Keena nba be Galilii yent ni na, anne din tee u sinsinn toonjaann, ki li wann niib waa mk Yennu yiikoo biainba; ki u poorpoweiteeb na teen yada. 12 Li poorpo ki Yiisa nan u naa nan u waarii nan u poorpoweiteeb na saan Kapenaum, ki saa be le daa anlee nna. 13 /Nanne ki Juu teeb yukitgar tiaru jaamm tan per, ki Yiisa saan Jerusalem, a wun saa di jaamm ma. 14 Waa baar Jerusalem yoo nba, ki u k Yenjiantu asaakak na ni, ki la jab ki bi ki nei nan pei nan mana, ki bia la lik-kpenta ki bi kar kpentir likirii. 15 Ki u jii miit ki pian kpaasir, ki ber bonkobit na kur, ki nyinnib Yenjiantu asaakak ma ni, aan tut tut lik-kpenta teebula na ki lu, ki likirii na baa yat; 16 aan bia bet binba ki mana na a bin nyinn mana ma, ki bia yetib a, “I daa tee n Baa aak kpinkpou boori.” 17 Li yoo na ki u poorpoweiteeb na ji tiar Yennu gbou nba yet biainba na a, “N numm mn n Baa jiantu asaakak na paak bonchiann.” 18 /Nanne ki Juu teeb yudamm na boi Yiisa a, “A saa tun nyinlannpoe ki wannit nan a mk yiikooe ki tun linba na?” 19 Ki Yiisa jiin a, “Tn, yii yeer Yenjiantu diiuk na, aan n saa jii daa antaae ki maar.” 20 Ki bi yet a, “Waa! Bi jii bina piinna nan anloobo ki maa Yenjiantu asaakak na, aan ki fin tan yaa a saa jii daa antaa kuuke ki maa.” 21 Yennu diiuk nba ki Yiisa din pak na tee u m gbanante. 22 Yennu nba din fiin kuun ni na poorpoe, ki u poorpoweiteeb tiar linba ki u daan yet na, ki ji teen Yennu gbou nba want Yiisa kuunfiiru po na yada, ki bia teen Yiisa maan na yada. 23 Yukitgar tiaru jaamm na yooe ki Yiisa din be Jerusalem, ki tuun bakitnau toona, ki niib bonchiann la ki teen yada, 24 aan Yiisa din ki jii u m ki chabibi, kimaan u mi s kur nba tee wunba. 25 U din mi niib dudukit bonann. Li paak, li din ki kpaa talas ki s n wann nisaarik binbei.



3

1 J nna din be ki u sann tee Nikodemus. U din tee Juu teeb yudaane, ki bia tee Farisii nir; 2 ki nysik ki u tan baar Yiisa boor, ki yet a, “Chanbaa, ti mi nan a tee wannt nba nyii Yennu boore, kimaan s kan fit tun toonjaana nba ki a tuun na booru, ki li ki tee Yennu be nan.” 3 Ki Yiisa bet a, “Barmniie ki n beera na, s kan fit k Yennu naan ni, bi-i kii amm mar-i kaa.” 4 Ki Nikodemus boi a, “Nlee ki bi saa amm mar nir nba ki tee biki? Kimaan u ji kan fit mat k u naa poor ni, ki wun mar.” 5 Ki Yiisa yet a, “Barmniie ki n beera na, s kan fit k Yennu naan ni, see ki u la maaru munlee, ki li tee Yennu Seyee nan Yennu nyunwuru yar. 6 Nisaarik arin maar nisaarike, aan ki Seyee na mun maar Seyee ye. 7 Li paak, a daa te ki li teea bakitnau nan maa yaa ‘See ki bi amm mari na.’ 8 Wou da ki saa laa loon siaminbae, ki a ki mi laa nyi sian ki da. A bia ki mi laa saa siami, aan a gbia ki li dae. Li mun bia tee nnae ki tur s kur nba ki Yennu Seyee mar.” 9 Ki Nikodemus boi a, “Nlee ki li saa teen nna?” 10 Ki Yiisa jiin a, “A tee daan nba want Israel teeb Yennu maame, aan tan ki mi linba na paaki-i? 11 Barmniie ki n beera na, ti beeri linba ki ti mi, nan taa bia la linbae, aan ki i ki gaan ti maami. 12 Li-i tee ki i ki teenin yada, nan maa beeri tingbou na bona po na, li-i tee ki n beti Yendu ni bona po, nlee ki i ji saa teenin yada? 13 S kaa ki mi doo Yendu ni see min Nisaarik Bik nba nyii Yendu ni na.” 14 Moses nba din jii kut waauk ki fin daauk paak ki donn muuk ni biainba na, li mun bia tee nnae ki bi tan saa jii Nisaarik Bik ki donn sanpaapo, 15 ki wunba teen yada, u saa la manfoor nba kaa gbennu. 16 Kimaan Yennu mantik loon tingbou na bonchiann; li paak, ki u turit u Biyemmir, ki wunba teen u Bija ma yada, u tan kan k muu ni, aan u sii mk manfoor nba kaa gbennue, 17 kimaan Yennu nba din tun u Bija tingbou na ni, u din ki tum a wun tan bu tingbou na niib buut ki biirib kaa, aan u din yaa wun tinnibe. 18 Ki daan nba teen Yennu Bija ma yada, Yennu kan bu u buut ki biir, aan wunba ki teen yada, Yennu po bu u yaa buut ki biirwa, kimaan waa ki teen Yennu Biyemmir ma yada na. 19 Linba paak te ki Yennu bu bi buut ki biirib ma tee nnae: Yennu Bija na din baar tingbou na ni a wun yent tingbou na niib numpoe, aan ki nisaarii loon bunbnn ki gar yentu, kimaan bi toona nba bi biainba na paak. 20 Daan nba kur tuun toonbiit, u ki loon yentue, ki ki loon wuu nakiir, kimaan u ki loon u toonbiit na n nyi paanu. 21 /Naan wunba waa Yennu barmnii wannu na ki bia tuun li bia, e baat yentu boor, a s kur n bann nan Yennu be u toona kur ni. 22 Li poorpoe ki Yiisa nan u poorpoweiteeb din nyii le ki saan Judea yent ni, ki saa be le nan daa anaa na, ki wuur niib Yennu nyunwuru. 23 Li yoo na ki s Jnn nba wuur niib Yennu nyunwuru na daa ki k dansariki, ki be Enonn, siaminba ki nyun din yab na, ki niib din tuu baat u boor, ki u wuurib Yennu nyunwuru. Enonn din ki fk nan Salim-i. 25 /Nanne ki mnik tan fiir Jnn ma poorpoweiteeb nan Juu nir nna sinsuuk ni, ki jiin Yenjiantu nyunwuuru po. 26 Ki Jnn poorpoweiteeb na saan u boor, ki saa bet a, “Chanbaa, nir nba ki a daan be nan Jdann mk-pootir, ki yaa u tee Yennu Nigannt na, ti gbat ki u wuur niib Yennu nyunwuru, ki s kur saa u boor ki u wuurib.” 27 Ki Jnn betib a, “Nir kan fit tun siar ki li ki tee Yennu nyinn. 28 I m po mi gbat ki n yet maa min kaa tee Yennu Nigannt Masia, aan min arin, Yennu d tumime, a n tan teen u baaru siir. 29 Poosre tee wunba yen pooyookir. Wunba tee poosr na yk, ki be u boor ki gbiin na, e mk parpeenn, yoo nba ki u gbat poosr na kunkr. Nnae ki n mun set mk parpeenn bonchiann Masia paak. 30 “Li kpaa talas Masia sann-ii yabitir, aan ki n sann-ii waabit.” 31 Wunba nyii sanpaapo, e chee s kur; aan binba nyii tingbou na ni, amm tee tingbou na teebe, ki bia piak nisaarii maan. Wunba nyii Yendu ni, e chee s kur, 32 ki bia jenna ki beer niib linba ki u la ki bia gbat, aan s ki gaan u maami. 33 Ki wunba gaar u maan ma, li want nan e sak nan Yennu maan tee barmnii. 34 Yennu Bija nba ki u tum na piak Yennu maame, kimaan Yennu tur u Bija ma Seyee nba yab ki kaa bikinu. 35 Yennu loon u Bija, ki kubin bona kur u nuu ni. 36 Daan nba teen Yennu Bija yada, u sii mk manfoor nba kaa gbennu, ki daan nba mun ki saak Yennu Bija na mb kan la manfoor mai, aan Yennu wutoor saa do u paak ki kan maaki.



4

1 Tn, ki Farisiinba din gbat a Yiisa daak niib ki wuurib Yennu nyunwuru ki bi tee u poorpoweiteeb, ki yab gar Jnn yab. 2 Barmnii arime, Yiisa din ki wur s u mi, aan u poorpoweiteebe din wuurib. 3 Yiisa nba bann nan Farisiinba na gbat nna ma, ki u nyii Judea yent ni ki mat saa Galilii yent ni. 4 Ki u snu ma ni, ki li tee talas tur nan wun gar Samaria yent ni. 5 Ki yonsuuk ni, waa din tan per Samaria teeb digbansiar ki bi yir Saika, ki u baar Jakb bunbunn boor. Le din ki fk nan kpaab nba ki Jakb tur u bik Joosef na. Waa din baar bunbunn na boor, ki bakint ji soor, kimaan sommir na paak, ki u biar kar bunbunn na nyakir. 7 /Nanne ki Samaria poos tan baar bunbunn ma boor, a wun luun nyun. Ki Yiisa yet a, “Turimin nyun ki n nyu.” 8 Li yoo na ki s ki u poorpoweiteeb po saan doo niwa, a bin saa daa jeet, aan ki u biar u kuuk. 9 Juu teeb na din tuu si Samaria teebe, ki ki loon bii taant nammi. Li paak, ki poo na boi a, “A tee Juu nire, ki n mun tee Samaria poo, ki li teen nleewa ki a tan mein nyumi?” 10 Ki Yiisa jiin a, “Li-i tee ki a bo mi bakitnau piinii nba ki Yennu loon wun pia na, ki bia mi maa tee wunba ki meia nyun na, a bo saa boin a n tura manfoor nyun, ki n set bo saa turawa.” 11 Ki poo na yet a, “Chanbaa, bunbunn na sumii hei, ki a mun bia ki mk gooka. Lee ki a saa luun manfoor nyun mai? 12 Ti yeeja Jakb-e din lukir bunbunn na, ki nan u waas nan u bonkobit kur nyu le. A dukii nan a gar Jakb-a koo?” 13 Ki Yiisa yet a, “Wunba nyuu bunbunn na nyun, nyunnyukuru tan saa amm soorwa, 14 aan mi-i tur wunba n nyun na ki u nyuu, nyunnyukuru kan mi soor, kimaan mi-i tur wunba n nyun na, li sii bunii manfoor nyume u ni, ki bia tur manfoor nba kaa gbennu.” 15 Ki poo na yet a, “Chanbaa, turimin li nyun, ki nyunnyukuru ji daa mi somi, ki n bia ji daa mi ki baat nna ki tan lu nyumi.” 16 Ki Yiisa bet a, “Ii saa ki yiin a sr ki jen nan na.” 17 Ki u bet a, “N ki mk sr.” Ki Yiisa jiin a, “Faa yaa a ki mk sr na, ann a mk mnii, 18 kimaan a po kun jab banmuwa, ki j nba ki a daa be nan mtana na ki tee a sr kaa. A set pak mniie.” 19 Ki poo na yet a, “Chanbaa, n ji bann nan a tee Yennu skiniie. 20 Timm Samaria teeb yeejamm din jiantir Yennu, kunkonn na paake, aan ki yimm Juu teeb arin yaa Jerusalem-e tee siaminba an nan Yenjiantu.” 21 Ki Yiisa bet a, “N niipoo, teent n maan yada, yoo baat ki niib tan kii jiantir ti Baa Yennu kunkonn na paaki, ki bia tan kii jiantir Jerusalem-i. 22 Yimm Samaria teeb ki mi yaa jiantir wunba, aan timm Juu teeb arin mi taa jiantir wunba, kimaan tinnu labaar nyii Juu teeb nie. 23 /Naan yoo baat, ki po set baara, ki binba jiantir ti Baa Yennu nan barmnii na sii jiantir u Seyee pa nie ki mi waa tee wunba, kimaan li niboorue ki Yennu loon bii jiantir nna. 24 Yennu tee Seeke, ki binba jiantir na, li kpaa talase bii jiantir nan barmnii, u Seyee pa ni.” 25 Ki poo na yet a, “N mi nan Masia nba ki bi yiu Yennu nigannt na tan saa baara. U-u tai baar yoo nba, u saa betit barii kura.” 26 Ki Yiisa jiin a, “Mine na, min nba piak nana na.” 27 Li yoo mae ki Yiisa poorpoweiteeb jen, ki li teemm bakitnau nan Yiisa nba piak nan poo na, aan bi s ki boi poo na a u loon bee, ki bia ki boi Yiisa a bee ki u piak nan. 28 /Nanne ki poo na nyik u nyunsr na, aan mat saan doo na ni, ki saa yet niib a 29 “Baat man, ki tan got j nba betin bonsiar kur nba ki n po mi tun. I dukii nan e tee Yennu Nigannt Masia na-a?” 30 Baa gbat nna yoo nba, ki bi nyii doo na ni ki saan Yiisa pe. 31 Li yoo ma, ki Yiisa poorpoweiteeb barim, ki yeen a, “Wannt, dimin jeet.” 32 Ki Yiisa jiimm a, “Min mk jeet nba ki n saa di, aan ki i ki mi li po.” 33 Ki u poorpoweiteeb na ji boi bi leeb a, “A mi s tan sii tur jeeti-i?” 34 Ki Yiisa jiimm a, “Min yaa jeet tee man sak Yennu nba tumin na mbe, ki tun u yanbtoona ki gbenn. 35 “I tuu yaa li tenn maarii annae nan bin jaan dii. /Naan n beerie, gotir kpaant man, jeet na po teen siir nan jaamuwa. 36 Ki dijaara tan saa gaar bi paauk, ki dii nba ki bi jaan na mun, amme tee niib nba tan saa la manfoor nba kaa gbennu, ki damm nba buur nan binba jaan, bi kur tan sii mk parpeenn dii ma paak. 37 Ti mk barjouk a, ‘Yene buur, ki l jaan,’ ki li set tee mnii. 38 N te ki i jaan siaminba ki i ki kooe. Siabe po koowa, ki bi konu ma sommi ki i la dii.” 39 /Nanne ki Samaria doo ni niib bonchiann gbat poo na nba beerib a, “Yiisa betin bonsiar kur nba ki n po mi tun,” ki bi teen Yiisa yada, 40 ki saan bunbunn na boor Yiisa pe, ki barim a wun biar kii be namm. Ki u sak ki biar be namm daa anlee, 41 ki piak u maan ki teemm. Baa din gbat nna, ki bi bonchiann teen yada. 42 Li yoo na ki bi ji bet poo na a, “Taa teen yada mtana na, li ki tee faa betit u po na kuuk kaa, aan taa gbat u m mb ni na paak ki ti teen yada, ki bann nan e set tee tingbou na Tinnt.” 43 Li daa anlee poorpoe ki Yiisa nyii le ki saan Galilii yent ni, 44 kimaan u m po yet a, “Yennu skinii kan la baakir u m doo ni.” 45 /Naan waa baar Galilii yoo nba, ki niib na gaar, kimaan baa daan saan yukitgar tiaru jaamm Jerusalem na, bi daan la linba kur ki u tun Jerusalem, jaamm yoo nawa. 46 Waa din lin Galilii yent ni na, ki u saan Keena, siaminba ki u din te ki nyun kpant tilna daan na. Ki yudaans din be Kapenaum, ki u bija yiar. 47 Ki u gbat a Yiisa nyii Judea ki baar Galilii yent ni. Ki u baar u pe, ki barim a wun baar Kapenaum, ki te ki u bija n la laafia, kimaan u yaa wun kpoe. 48 Ki Yiisa bet a, “Li-i tee ki i ki la nyina nan bakitnau toonjaana, i kan teenin yada.” 49 Ki yudaan na jiin a, “Chanbaa, aant tin saan, ki n bik ma daa ki kpo na.” 50 Ki Yiisa bet a, “Ii kun. A bija na la laafiawa.” /Nanne ki yudaan na teen yada nan Yiisa nba pak linba ma, ki ji mat kun. 51 U be snu nie ki u toontunna chet nan labaar a, “A bik na la laafiawa.” 52 Ki u boib a, “Nlee yooe ki bik ma la laafia?” Ki bi yet a, “Wonn, kut you yenlekire ki u gbanu won maak.” 53 Ki j na tiar nan li yooe ki Yiisa won bet a, “A bija na la laafiawa na.” Li paak ki nan u aateeb kura teen Yiisa yada. 54 Yiisa nba din tun toonjaann ma na, li din tee toonjaann nba ki u tun pukin anlee-e, yoo nba ki u nyii Judea yent ni ki baar Galilii yent ni na.



5

1 Li poorpoe ki Juu teeb jaansiar tan baar, ki Yiisa saan Jerusalem. 2 Lee ki kukintuk d nan nyun, ki lanbont anmu chaan linta, ki Juu teeb maan ni, ki bi yir Bef-sata, ki li kpia pei tammb na. 3 Baatib bonchiann din tuu d le, ki siab tee jnii, ki siab tee dianii, ki siab mun tee gbanankpeena damm. ((Bi tuu d ki guu nyun na dammue. 4 Yosau Yennu malakas tuu sike ki damm nyun ma. Yoo nba ki u damm nyun na, ki baat nba sint sik li ni, u yiaru tuu gbenne.)) 5 Tn, jas din be le, ki yiar bina piintaa nan anniin. 6 Ki Yiisa tan baar la ki u d le, ki u bann nan j ma yiaru yukira, ki u boi a, “A loon ki a la laafia-a?” 7 Ki baat na jiin a, “Chanbaa, nyun na-i damm yoo nba, n ki mk wunba saa jiin ki sikinin li ni. Ki mi-i yaa n sik, s tuu d sike, aan nyikin.” 8 Ki Yiisa bet a, “Fiit, ki jii a dnu kii somm.” 9 Li taakpaak ni ki j na la laafia, ki fiir ki jii u dnu ki ji somm. Daar nba ki j na la laafia na din tee foon daare. 10 Li paake teen ki Juu teeb yudamm din bet a, “Dinna tee foon daare. Ti sennu ki chab nan fan jii a dnu kii somm nanni.” 11 Ki u jiin a, “J nba te ki n la laafia na, e yetin a n jii n dnu kii saa nann.” 12 Ki bi boi a, “Jalanpoe yeta a a jii a dnu kii saa nanni?” 13 /Naan j na din ki mi wunba te ki u la laafia, kimaan Yiisa ji din nyii lea, niib bonchiann nba din tikir na paak. 14 Li poorpoe ki Yiisa tan lau Yenjiantu asaakak ni, ki bet a, “Gotir, a la laafiawa, aan a ji daa mi tuun toonbiiti, ki bonbisiar tan saa baara ki gar na.” 15 Yiisa nba pak nan j na ki gbenn yoo nba, ki j na nyii ki saan Juu teeb yudamm na boor ki saa betib a, “Yiisa-e te ki n la laafia.” 16 Ki yudamm ma ji piin Yiisa mukisuk, kimaan waa te ki j na la laafia foon daar na. 17 Ki Yiisa betib a, “N Baa Yennu y tuume, ki n mun tuun nnae.” 18 Yiisa nba yet nna yoo nba, ki Juu teeb ma amm loon bin kpiu ki gar sinsinn na, kimaan li ki tee waa biir foon daar sennu na kuuk paak kaa, aan waa bia yaa Yennu tee u Baa, ki yek u m nan Yennu na paak. 19 /Nanne ki Yiisa betib a, “Barmniie ki n beeri na, min Yennu Bija laat n Baa Yennu nba tuun linbae ki mun tuun. N kan fit tun siar nan n m yiikoo. N Baa ma nba tuun linba, n mun tuun anne, 20 kimaan n Baa ma loonin, maa tee u Bija na, ki u wantin linba kur ki u m m tuun. Ki bia jenna, u saa wannin toonjaana mii tuun, ki lin gar linba na, ki li saa teeni bakitnau. 21 N Baa nba fiint kpeemm ki teemm manfoa biainba na, nnae mun, ki min nba tee u Bija na mun saa tur binba ki n gann na manfoa. 22 “N Baa ki bu s buuti, aan u chab min, u Bijae, a mii bu niib buut, 23 a ki s kur-ii teenin baakir nan baa teen n Baa Yennu baakir biainba na. Wunba ki teenin baakir, li want nan u ki teen n Baa Yennu nba tumin na baakiri. 24 “Barmniie ki n beeri na, daan nba gbat n maan na, ki bia teen wunba tumin na yada, e mk manfoor nba kaa gbennu; ki Yennu kan bu u buut ki biir. U bia po nyii kuun nuu niwa, ki be manfoor ma nie. 25 “Barmniie ki n beeri na, yoo baat, ki po baara, ki kpeemm tan saa gbat min Yennu Bija kunkr, ki binba gbat n kunkr ma saa la manfoor nba kaa gbennu. 26 N Baa nba yen manfoor ki teen niib na, nnae mun ki u te ki min u Bija mun yen manfoor ki teen niib, 27 ki u bia turin yiikoo a mii bu niib buut, kimaan n tee Nisaarik Bike. 28 I daa te ki li teei yaarlituku. Yoo baat ki niib nba kur po kpowa na tan saa gbat n kunkr, 29 ki fiir kuun ni; ki binba tun bonann tan saa fiir ki be bi manfoa nba ki mk gbennu na ni, ki binba mun tun toonbiit na tan saa fiir, ki n bu bi buut ki biirib. 30 “N kan fit tun siar nan n m yiikoo. Mi-i bu nir buut biainba, Yennu-e tuu betin a n bu nna. Li paak teen ki n buut took, kimaan n ki loon ki n tun n m yanbtoona kaa, aan n tuun Yennu nba tumin na yanbtoonae. 31 “N pinpauk na-i want maa tee wunbaie, ann niib kan gaar n ti maan mai. 32 /Naan se bewa ki piak linba want niib maa tee wunba. /Ne tee Yennu; ki n mi nan waa piak linba n po ma na tee barmniie. 33 “Tn, i tun i niib Jnn nba daan wuur niib Yennu nyunwuru na boor, a yin gbiint u maan, ki waa daan piak linba ki teen niib n po na, li tee barmniie. 34 Li ki kpaa talas kaa nan nir n pak n po, aan n beeri linba na a yin la tinnue. 35 Jnn ma daan tee nan fitir nba ki bi tuu joo, ki li yentu nykit nae, ki i daan jii yoo waaminna ki nian u yentu ma. 36 “Bakitnau toonjaana nba ki n tuun na, anne want n siara ki chee Jnn siara na. Ki bia jenna, toonjaana nba ki n tuun na, n Baae yaa mii tuun, ki toona ma tee siara nan n Baa Yennu-e tumin. 37 “Ki bia jenna, n Baa Yennu nba tumin nae mun tee n siara. I ki mi gbat u kunkri, ki bia ki mi lau nan i ninbina. 38 Ki u tumin i boor, aan ki i ki teenin yada; anne want nan u maan kaa i para ni. 39 “Tn, i tuu karin Yennu gbou, kimaan i mi nan i saa la manfoor nba kaa gbennu lee, ki Yennu gbou ma want n poe, 40 aan ki i lek y^et yin baar n pe ki n turi manfoor ma. 41 “N ki loon dontir nisaarii boor. 42 N po mi nan i ki loon Yennu i yan ni faba. 43 N baar n Baa Yennu sann nie, ki i ki gaarimi. /Naan li-i tee ki s baar u m sann ni, i tuu gaare. 44 I loon ki yii laat dontir i leeb boor, aan ki fiin nan ki i la dontir Yennu nba tee Yen-yemmir na boori. Li paak mune te ki i set kan fit teenin yada. 45 I daa dukii nan n saa pak maan ki biiri n Baa Yennu boori. Daan nba saa pak biiri, e tee Moses nba ki i teen yada na. 46 I-i setiki bonni teen Moses sbu na yada, i bo saa teenin yadawa mun, kimaan u din sb ki jiin n poe. 47 /Naan yaa ki teen waa sb linba ma yada na, nlee ki i ji saa teen n mmaan na yada?”



6

1 Li poorpo ki Yiisa poot Galilii mkgbeir nba ki bi bia yi Taiberias na. 2 Ki nibur waa u poor po, kimaan bi din la u bakitnau toonjaana nba ki u tuun ki te ki baatib laat laafia na. 3 Ki nan u poorpoweiteeb doo kunkonn paak ki saa kar. 4 Li yoo ki s Juu teeb yukitgar tiaru jaamm pera. 5 Yiisa nba din kar ma na, ki u tan la ki nibur baat u pe. Ki u boi Filip a, “Ti saa la jeet lee ki daa, ki dinn niib na kuri?” 6 U din boi nna ma ki loon wun bikin Filip-e, aan arin po din mi waa saa tun linba. 7 Ki Filip jiin a, “Ti-i yaa ti daa boroboro ki tur niib na, li saa gar salimpeena kobii anleewa, ki s kur n fit la waan.” 8 Ki u poorpoweiteeb na yen nba ki bi yiu Andru, ki u tee Simonn Piita waar na, yet Yiisa a 9 “Bisiake be nna ki mk boroboro kunbis anmu nan janbis anlee. /Naan li mun kan ja niib na kuri.” 10 Ki Yiisa betib a, “/Naant man ki niib ma n kar.” Mpaau bonchiann din be le, ki bi kar, ki jab tee tusaa anmu. 11 Ki Yiisa jii boroboro na, ki tur Yennu niipoouk, aan te ki bi tor niib nba kar ma; ki u bia jii janii na ki teen nna, ki bi kura dii ki saa ja baa loon biainba. 12 Baa gboo yoo nba, ki u yet u poorpoweiteeb na a bin tikir jeet nba tenn na, ki li daa biiri. 13 Ki bi tikir baa dii boroboro kunbis anmu na aan tenn linba na, ki li gbee kpanchibit piik nan anlee. 14 Niib ma nba la bakitnau toonjaann nba ki Yiisa tun na, ki bi yet a, “Barmniie setik, nir nae tee Yennu skinii nba yaa wun baar tingbou na ni na.” 15 Ki Yiisa ji bann nan bi yaa bin soor ki dinn naame. Li paake te ki u din nyikib aan mat kunkona boor, ki saa be u kuuk. 16 Daajoouk nba tan baar, ki Yiisa poorpoweiteeb sik mkgbeir na ni, 17 ki saan k burgbetir ki kan saa a bin poot mkgbeir na, ki took Kapenaum. Ki li din tan bnn, ki s Yiisa daa ki baar bi boori. 18 Ki wonpaaruk tan fikit ki da nyun na paak. 19 Yoo nba ki u poorpoweiteeb kan saan nan maar antaa koo anna na, ki bi la Yiisa somm nyun na paak ki tookit burgbetir ma, ki jamaanii ji soorib. 20 Ki Yiisa betib a, “I daa tiin jamaanii mani. Li tee mine.” 21 Baa bann nan Yiisa-e na, ki bi ji mk parpeenn nan wun k burgbetir na ni. Li taakpaak ni ki burgbetir na baar siaminba ki bi saa na. 22 Niib nba din biar mk-pootir po na, ki li ji din tan yent sanyik ni, ki bi la burgbetyennk biar see le, ki bi bann nan Yiisa won ki k burgbetir na ki wei u poorpoweiteebi, kimaan baa won saa na, Yiisa won kaa bi ni. 23 Ki burgbetlia bia nyii Taiberias ki baat ki per siaminba niib won dii jeet nba ki Yiisa won tur Yennu niipoouk li paak na. 24 Nibur na nba la nan Yiisa kaa le, ki u poorpoweiteeb bia kaa na, ki bi saan k burgbeta na ni, ki saan Kapenaum, a bin lom. 25 Niib na nba din poot mkgbeir ma na, ki bi la Yiisa, ki boi a, “Wannt, a baar nna nlee yooe?” 26 Ki Yiisa yetib a, “Barmniie ki n beeri na, maa won turi jeet ki i dii gboo nae te ki i loonin na, aan li ki tee yaa la n bakitnau toonjaana na kaa. 27 I daa tuun toonn jeet nba biir paaki, aan ii tuun toonn jeet nba mk manfoor nba kaa gbennu na paak. Min Nisaarik Bike saa turi li jebooru, kimaan n Baa Yennu-e turin yiikoo na a mii teeni, kimaan u numm gbooma.” 28 /Nanne ki bi boi a, “Ti sii tuun bee ki li tee Yennu toona?” 29 Ki Yiisa jiimm a, “Toonn nae ki Yennu loon yii tuun: Ii teen wunba ki u tum na yada.” 30 Ki bi bia boi a, “Toonjaanlannpoe ki a saa tun ki tin la ki teena yada? A saa tun bee? 31 Ti yeejamm nba din be muuk ni yoo nba na, bi din tuu di jeet nba ki bi yi mana na, nan laa sb Yennu gbou ni biainba na, a ‘Moses din teemm jeet nba nyi Yendu ni a bii di.’ ” 32 Ki Yiisa yetib a, “Barmniie ki n beeri na, li ki tee Moses kaa din teeni jeet mai, aan li din tee n Baa Yennu-e. Ki mtana ki u ji loon wun turi jeet nan mnii nba nyi u boor. 33 Jeet nba ki Yennu teeni ma, anne tee wunba nyii Yendu ni ki teen tingbou na aateeb manfoor.” 34 Ki bi yet a, “Chanbaa, ii teent jeet ma daar kur.” 35 Ki u betib a, “Mine tee manfoor jeet ma. Daan nba baar n boor, kon kan mi soor, ki wunba teenin yada, nyunnyukuru kan mi soor. 36 “N po beti nan i lama, aan ki teenin yada. 37 /Naan wunba kur ki n Baa Yennu jiiu ki turin, u saa baar n boor ki teenin yadawa. N kan mi y^et wunba baar n boori, 38 kimaan n nyii Yendu ni ki sik maa n tun Yennu nba tumin na yanbte, aan li ki tee n m yanbt kaa. 39 /N Yennu nba tumin na, u loomm tee a binba ki u turin nae nan yenkwa daa boori, aan man tan fiimm kuun ni durinya gbennu daar. 40 Nnae ki n Baa Yennu loon, a s kur nba bann min, u Bija, ki teenin yada, u saa la manfoor nba kaa gbennu; ki n tan saa fiimm kuun ni durinya gbennu daar.” 41 /Nanne ki Juu teeb ma ji burin nan leeb, waa yaa e tee jeet nba nyii Yendu ni na paak. 42 Ki bi boi leeb a, “Yiisa nba tee Joosef bija na kaa na-a? Ti mi u baa nan u naa. Nlee ki u yaa u nyii Yendu ni?” 43 Ki Yiisa betib a, “I daa burin nan leeb maa pak linba na paaki. 44 S kan fit baar n boor ki teen n y, ki li ki tee ki n Baa Yennu nba tumin na kaa te ki u baari, ki n tan saa fiin li daan kuun ni, durinya gbennu daar. 45 Yennu skiniinba din sb Yennu gbou ni a ‘Yennu saa wann s kur.’ S kur nba gbiintir n Baa Yennu ki bia gaan u maan, e saa baar n boor ki kpant n y. 46 /Naan s daa ki mi la n Baa Yennu mai, see min nba nyii u boor na ke laat. 47 “Barmniie ki n beeri na, daan nba teenin yada, e mk manfoor nba kaa gbennu. 48 Mine tee manfoor jeet na. 49 Yoo nba ki i yeejamm din be muuk ni na, bi din tuu di mana mae, aan bi kpowa. 50 /Naan jeet nba nyi Yendu ni na, wunba diir, u kan kpo. 51 Mine tee manfoor jeet nba nyii Yendu ni na. Wunba dii jeet ma sii be nan yoo nba kaa gbennu, ki jeet nba ki n saa tur na tee n gbanante, ki n tan saa jii n gbanant ma ki chab, ki tingbou na aateeb n fit la manfoor ma.” 52 /Nanne ki mnik fiir Juu teeb ma sinsuuk ni ki jiin Yiisa nba pak linba na po, ki bi boi bi leeb a, “Nlee ki j na saa turit u gbanant ki tin di?” 53 Ki Yiisa betib a, “Barmniie ki n beeri na, see ki i man min Nisaarik Bik gbanant, ki bia nyuu n sn. Nna-i kaa, i kii mk manfoor ma i ni. 54 Ki daan nba man n gbanant ki bia nyuu n sn, u mk manfoor nba kaa gbennu, ki n tan saa fiin kuun ni, durinya gbennu daar. 55 Kimaan n gbanante tee jeet nan mnii, ki n sn mun tee bonnyukar nan mnii; 56 ki daan nba man n gbanant, ki bia nyuu n sn, e be n ni, ki n mun be u ni. 57 “N Baa Yennu nba yen manfoor nae tumin, ki u paake ki n mun mk manfoor. Li mun bia sii tee nnae, wunba man n gbanant, n paak, u sii mk manfoor. 58 Mine tee jeet nba nyii Yendu ni ki sik. Ki wunba dii jeet na, u sii y be nan yoo nba kaa gbennu; ki jeet ma ki tee nan jeet nba ki i yeejamm din dii aan tan kpo na kaa.” 59 Yiisa-e din pak linba na, waa daa din be Kapenaum, Yenjiantu diiuk ni, ki want niib na. 60 Yiisa poorpoweiteeb bonchiann nba din gbat u wannu ma, ki bi yeen bi leeb a, “Wannu na paar ki turit. /Nmee saa sak linba na?” 61 S din ki wann Yiisa arimi, aan u din bann nan u poorpoweiteeb na mk bunburimii u wannu ma paak. Ki u boib a, “Maan nae te ki i birisimi-i? 62 Li-i tee ki i la min Nisaarik Bik do Yendu ni siaminba ki n din tuu be na, i ji sii dukii nlee? 63 Yennu Seyeee teen niib manfoor; aan gbanant na tee yanne. Mmaan nba ki n pak turi nae baat nan Yennu Seyee nba teen niib manfoor ma. 64 /Naan i siab lek ki teenin yada.” Yiisa din pakib linba na, kimaan sinsinn u po mi binba tan kan teen yada, nan wunba mun tan saa nyi u poor. 65 Ki u bia amm yet a, “Li paake te ki n beti a s kan fit baar n boor ni ki teen n y, see ki n Baa Yennu-e te ki u baar.” 66 Li paake te ki u poorpoweiteeb bonchiann din mat poor, ki ji ki tkii nan. 67 /Nanne ki u din boi u poorpoweiteeb piik nan banlee na a, “Ki i mun saa nyikima-a?” 68 Ki Simonn Piita jiin a, “Ti Yomdaan, ti mun ji saa nyika aan saan mee boori? Fine mk manfoor nba kaa gbennu wannu. 69 Ki mtana ti teena yadawa ki mi nan fine tee Yennu popeendaan.” 70 Ki Yiisa yetib a, “Yimm jab piik nan banlee na, mine ganni, aan ki i ni yen tee Sintaanii y.” 71 U din yet ki jiin Judas nba tee Simonn Iskariot bija na poe; e din tee u poorpoweiteeb piik nan banlee na yen, aan lek yaa wun nyi u poor.



7

1 Li poorpoe ki Yiisa ji din be Galilii yent ni, ki lin le digbana. U din ki loon wuu be Judea yent ni, kimaan Juu teeb yudamm nba be le na loon bin kpiue. 2 Ki Juu teeb jaamm nba ki bi yi lanbont jaamm na tan per. 3 /Nanne ki Yiisa waarii yet a, “Nyikin nna, aan saan Judea yent ni, ki a poorpoweiteeb nba be le na n la toona nba ki a tuun na. 4 Li-i tee ki nir loon wun wann u m nan u tee s, li ki an ki wun br toona nba ki u tuumi. Li-i tee ki a tuun toonjaana, fan wann niib paanu ni nan a set tee li daane.” 5 U waarii na lek daa din ki teen yada; li paak ki bi pak nna ma. 6 Ki Yiisa jiimm a, “N yoo daa ki baari. Yimm arin, yoo kur ane ki turi, 7 kimaan tingbou na aateeb ki namiini, aan min arin bi namin, kimaan maa beerib a bi snii ki an na paak. 8 Tn, yimm-ii saa jaamm ma, aan min arin daa ki saa, kimaan n yoo daa ki baari.” 9 U din betib nnae, aan biar be Galilii. 10 Yiisa waarii na din saan jaamm naewa, ki Yiisa tan wei. U din ki saan paanu ni kaa, aan u din bre ki saan. 11 Ki Juu teeb yudamm din lin loon jaamm ma ni, ki boi niib a, “U be lee?” 12 Ki niib bonchiann nba be le na burin bonchiann ki jiin u po; ki siab yaa, “U tee niane,” ki leeb yaa, “Aaii, u kpann niibe;” 13 aan s din ki pak u po paanu ni, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jamaanii. 14 Baa dii jaamm na ki k sinsuuk ni yoo nba, ki Yiisa saan k Yenjiantu asaakak ni, ki piin want niib Yennu maan. 15 Juu teeb nba gbiintir yoo nba, ki li teemm bakitnau; ki bi boi a, “Nlee ki nir na jia mi gbou nna, aan ki k ti sakursaakari?” 16 Ki Yiisa yetib a, “Maa want wannu nba na, li ki tee n m wannu kaa, aan li nyii Yennu nba tumin na boore. 17 Wunba loon wun tun Yennu yanbtoona, e saa bann nan linba ki n want na nyii Yennu boor, koo n piak n m yare. 18 Daan nba piak u m yar, loon baakir ki teen u me. /Naan wunba loon niib-ii baakit wunba tum na, e tee popeendaan, ki ki mk biiti. 19 “Moses kaa din turi sennu na-a? /Naan i s ki dia sennu mai. Ki bee ki i loon yin kpimi?” 20 Ki niib na yet a, “Narinbiiuk be a ni. /Nmee yaa wun kpiani?” 21 Ki Yiisa betib a, “N tun toonjaann foon daar, ki toonn ma teen i kura bakitnau. 22 /Naan li-i tee ki i pot bonjabik foon daar, i mun tun toonn foon daare na. Moses-e din senn a yii porii i bonjai, aan i yeejamme din piin punpotu sinsinn. 23 Tn, li-i tee ki i porii bonjabis foon daar, a i daa kpet Moses sennuie, bee ki i donn wutoor n paak maa te ki baat la laafia foon daar na? 24 Daa gorii nir nanyer po binbe ki bu u buuti, aan i tuu dukin fanuwa ki la li barmnii.” 25 /Nanne ki Jerusalem nisiab boi bi leeb a, “Nir nba na kaa ki bi yiab a bin kpiu na-a? 26 Gotir, u piak paanu nie, ki s mun bia ki pak siar a wun tiau. Li pasiar ti yudamm dukii a u tee Yennu Nigannt Masia nae. 27 Ti mi j na nba nyii siaminba, aan Yennu Nigannt Masia na-i tai baar, s kan bann waa nyii siami.” 28 Yiisa nba want niib Yenjiantu asaakak ni na, ki u tan pak sanpaapo a, “I dukii nan i min bonann, ki bia dukii a i mi maa nyii sian. N ki baar n m baaru kaa. Daan nba tumin na, e tee barmnii; ki i ki miu. 29 /Naan min miu, kimaan n nyii u boore, e tumin.” 30 /Nanne ki bi ji yiab a bin soor, aan bi s ki soor, kimaan u sooru yoo daa din ki baari. 31 Nibur na ni bonchiann din teen yada, ki boi bi leeb a, “Yennu Nigannt Masia na-i tai baar, u saa tun toonjaana ki lin gar j na yara-a?” 32 Ki Farisiinba na gbat niib na burin ki jiin Yiisa po, ki amm nan mannteeb yudamm tun Yenjiantu asaakak guura a bin saan ki soor Yiisa. 33 /Naan ki Yiisa bet nibur na a, “N sii be nani yoo waaminnae, ki li poorpo ki n mat ki saan wunba tumin na pe. 34 I tan saa lon n boor, aan kan lami, kimaan siaminba ki n tan sii be na, i kan fit baar lei.” 35 Ki Juu teeb tndamm na boi bi leeb a, “U yaa wun tan saan lee, ki ti kan lau? U yaa wun tan saan Griik doi ni, siaminba ki Juu teeb be na, kii sakii want Griik teeb na amii? 36 Waa yet a ti tan saa lon u boor aan kan lau, ki bia tan kan fit saan siaminba ki u sii be na, li paak tee bee?” 37 Tn, jaamm ma gbennu daar din tee dajaanne. Li daar mae ki Yiisa fiir set ki pak sanpaapowa a, “Wunba ki nyunnyukuru gbat, wun baar n boor ki tan nyu, 38 kimaan Yennu gbou yet a ‘Wunba teenin yada, manfoor nyun sii t nyunkpanae ki nyi u par ni.’ ” 39 Yiisa nba din piak na, u din want Yennu Seyee poe; ki binba teen Yiisa yada na yaa bin tan la Seyee ma. Li yoo na Yennu daa din ki tur niib Seyee mai, kimaan u daa din ki donn Yiisa. 40 Niib bonchiann nba din be nibur na ni ki gbat ki u yet nna ma, ki bi yet a, “J na set tee Yennu skiniie nan barmnii,” 41 ki siab yaa, “U tee Yennu Nigannt Masia-e,” ki leeb mun yaa, “Yennu Nigannt Masia na kan nyi Galilii. 42 Yennu gbou wann a Masia na tan sii tee Defid yaaboonne, ki bi bia tan saa mar Betlehem doo nba tee Defid doo na nie.” 43 Ki niib na ji mk dudukit jiak jiak ki jiin Yiisa po. 44 Ki siab bia loon bin soor, aan bi s ki soor. 45 Li poorpoe ki guura na ji mat mannteeb yudamm nan Farisiinba na boor; ki bi boib a, “Bee teen ki i ki jen nan?” 46 Ki guura na jiin a, “S daa ki mi pak mabooru nba ki j na piak na.” 47 Ki Farisiinba na boib a, “Ki u kpann i mune-e? 48 I tan mi la ki ti yudamm koo Farisiinba s teen yada-a? 49 /Naan nigbou na nba ki mi Yennu sennu na, mpor be bi paak.” 50 Ki Farisiinba ma ni yene tee Nikodemus. /Ne tee daan nba din saan sianyoo, a wun saa la Yiisa na; ki u betib a 51 “Ti sennu ki wann nan ti bu nir buut ki biir, aan daa ki gbat u mb ni ki bann waa tun linba.” 52 Ki bi boi a, “A mun ji tee Galilii nire-e? Gotir Yennu gbou ni. A saa la nan Yennu skinii ki mi nyii Galilii yent ni.”



8

1 Li poorpoe ki s kur kun, aan ki Yiisa doo Olif Tiinii kunkonn na paak. 2 Ki li yent sanyapob ni, ki u mat k Yenjiantu asaakak na ni; ki niib bonchiann tikir lint, ki u kar ki wantib. 3 /Nanne ki sennu wannteeb nan Farisiinba baar nan poo nba tun bonchonchontoonn na, ki te ki u set bi kur tnn, 4 aan ki bi yet Yiisa a, “Wannt, ti la poo na, ki u tuun chonchontoonne, ki ti soor li yoo na. 5 Ti sennu ni, Moses din senn a li poobooru an ki bin jaat tanae ki kpiu, ki fin arin yaa bia?” 6 Bi din yet nna, ki loon bin kpar Yiisa-e, ki fit la u biit. Ki Yiisa tibin ki jii niibir ki sbin ti ni. 7 Baa see ki boi buboit na, ki u tibit ki betib a, “Wunba ki mi tun toonbiit, li y n sint jaa poo na tann,” 8 aan amm tibin ki sbin ti ni. 9 Baa gbat ki u yet nna ma, ki bi yat yen yen, ki nikpera na d yaat. Ki Yiisa biar, ki poo na bia daa see u tnn. 10 Ki u tibit boi a, “N niipoo, bi be lia? S ki biar a wun pak biirani-i?” 11 Ki u jiin a, “Chanbaa, s ki biari.” Ki Yiisa yet a, “N mun kan pak biirani. Ii kun. A ji daa mi tuun toonbiiti.”)) 12 /Nanne ki Yiisa bia pak nan niib Yenjiantu asaakak ni a, “Mine tee tingbou na niib yentu, ki daan nba waan, e sii mk yentu nba yentir u binbe, ki u kii turin bunbnn ni.” 13 Ki Farisiinba na bia yet a, “Faa piak ki want a m po na, aan li tee yanne.” 14 Ki Yiisa betib a, “Mi-i lekii piak ki want n m poie, aan maa yeen linba, li tee mniie, kimaan min mi maa nyii siaminba, ki bia mi maa saa siaminba. Yimm arin ki mi maa nyii siami, ki bia ki mi maa saa siami. 15 Yimm gorii nir nanyer poe ki bu u buut, aan min arin ki bu s buuti. 16 Mi-i poii yaa n bu nir buut gbaa, n saa bu u buut nan barmniie, kimaan n ki bu buut n kuuk kaa, aan n Baa nba tumin nae be nanin. 17 Tn, li po sb i sennu ni a niib banlee siara-i jami, anne tee barmnii. 18 N piak want n m po, ki n Baa nba tumin na mun bia piak want n po nnae.” 19 Ki bi boi a, “A baa ma be lee?” Ki Yiisa jiimm a, “I ki mimi, ki tan boi n Baa. I-i bonni mimie, i bia bo sii mi n Baa.” 20 Yiisa din pak maan na, yoo nba ki u want niib Yennu maan, Yenjiantu asaakak ni, siaminba ki bi sent Yennu piinii lakir nae; aan s ki soor, kimaan u sooru yoo daa ki baari. 21 Ki Yiisa bia amm yetib a, “N saa yaata, ki i tan saa lomin ki kan lami. I tan saa kpo aan po ki la nyikinchabi; i bia tan kan fit saan maa saa siami.” 22 /Nanne ki Juu teeb na yet a, “U yaa ti kan fit saan waa saa siami. U yaa wun kpi u me-e?” 23 Ki Yiisa jiin a, “Yimm tee ti na ni yabe, aan min tee sanpaapo ye; yimm nyii tingbou na nie, aan min ki nyii tingbou na ni kaa. 24 Li paake te ki n yeti maa i tan saa kpo aan po ki la nyikinchab na; ki li-i tee ki i ki teen yada nan n tee maa tee wunbae, i set saa kpo aan po ki la nyikinchabi.” 25 Ki bi boi a, “A tee mee munii?” Ki u jiimm a, “N tee wunba ki n tuu y beeri nae. 26 N bo sii fit piak maan bonchiann ki biiri; aan wunba tumin nae tee barmnii daan; ki n beer tingbou na niib linba ki n gbia u boor nae.” 27 /Naan niib na din ki mi nan u piak u Baa Yennu poe. 28 Li paak ki Yiisa betib a, “Yoo nba ki i saa jii min Nisaarik Bik ki donn sanpaapo na, li yooe ki i tan saa bann nan n tee maa tee wunbae, ki i bia saa bann nan n ki tuun siar nan n m yiikoo, aan n bia yeen linba ki n Baa wannin a n yete. 29 /N nba tumin nae be nanin. U ki nyikitin, kimaan n tuun linba gboot u numme.” 30 Niib bonchiann nba din gbat ki Yiisa pak nna ma, ki bi teen yada. 31 /Nanne ki Yiisa yet Juu teeb nba teen yada na a, “Li-i tee ki i saak n mmaan, i set tee n poorpoweiteebe, 32 ki i bia saa bann barmnii na, ki barmnii ma saa nyinni daabisin ni.” 33 Ki bi yet a, “Ti tee Abraham yaaboonae, ti ki mi teen s daaba. Nlee ki a yaa ti tan saa nyi daabisin ni?” 34 Ki u yetib a, “Barmniie ki n beeri na, s kur nba tuun toonbiit, u tee biit daabire. 35 Daabir ki tee aak y kaa, aan aak bik arin tee aak ye yoo kur. 36 Li-i tee min Yennu Bija nyinti daabisin niie, i set saa nyi nan barmniiwa. 37 N mi nan i tee Abraham yaaboonae, aan ki i lek yiab a yin kpin, kimaan n maan ma ki k i tuba ni. 38 Maa tuu be n Baa pe ki laat linba, anne ki n piak, aan yimm tuun linba ki i baa beti a yii tuun nae.” 39 Ki bi jiin a, “Ti baa tee Abraham-e.” Ki Yiisa betib a, “Li-i tee ki i bo tee Abraham waas nan mniie, i bo sii tuun Abraham toonbooru nae, 40 aan ki mtana ki i yiab a yin kpin, aan ki n tee nir nba beeri barmnii nba ki n gbat Yennu boor na. Abraham arin din ki tun nna. 41 /Naan yimm tuun i baa nba tuun biainbae.” Ki bi jiin a, “Timm ki tee kpenmia kaa. Ti mk baa yenke, ki e tee Yennu.” 42 Ki Yiisa betib a, “Li-i bonni tee ki Yennu m tee i baa, i bo sii loonima, kimaan n nyii Yennu pee ki baar nna. N bia ki baar nan n m yaak kaa, aan e tumin. 43 Bee teen ki i ki bann n maan na paaki? kimaan yaa ki fit gbiin n maan ma na. 44 I tee i baa Sintaanii waase, ki loon yii tuun i baa ma yanbtoona. Pinpiik niwa u po tee nikpiiruko, ki bia fk nan barmnii, kimaan barmnii kaa u ni nan waama. Ki wuu faar faak, li po tee u toonkpere, kimaan waa tee faak daan na. Fai kur nyi u boore. 45 Maa beeri barmnii nae te ki i ki teenin yada. 46 I mee saa fit wann n biiti? Aaii, s kaa. Maa beeri barmnii biainba na, bee teen ki i ki teenin yada? 47 Wunba nyii Yennu boor, e gbia Yennu maan; aan yaa ki nyii Yennu boor na, li paake ki i ki gbia Yennu maan mai.” 48 /Nanne ki Juu teeb na yet Yiisa a, “Taa yet a, ‘Fin Samaria nir na, narinbiiuk be a ni’ na, li ki tee nna kaa-a?” 49 Ki Yiisa jiin a, “Narinbiiuk kaa n ni. Min baakit n Baa Yennu, aan ki yimm arin sianin. 50 Min kaa loon baakir ki teen n mi. Yennu-e loon ki niib n turin baakir, ki e tee buut daan. 51 Barmniie ki n beeri na, daan nba saak n maan, u kan mi kpo.” 52 Ki Juu teeb na bet a, “Mtana ti set bann nan narinbiiuk be a ni. Abraham din kpowa, ki Yennu skiniinba bia kpowa, aan ki a yaa daan nba saak a maan kan mi kpo. 53 Ti chanbaa Abraham nba din kpo na, a mi a a cheeue-e? Yennu skiniinba bia din kpowa. Ii got! Fin mi a a tee mee?” 54 Ki Yiisa jiimm a, “Mi-i bonni dontir n mie, li bo sii tee yanne, aan wunba dontirin nae tee n Baa. /Ne tee daan nba ki i yaa u tee i Yennu na. 55 I ki miu, aan min arin miu. Li-i bonni tee ki n yaa n ki miu, n bo saa teen faak daan nan yimm nawa. /Naan n miu, ki bia saak u maan. 56 I chanbaa Abraham din mk parpeenn bonchiann, nan waa yaa wun tan la yoo nba ki n saa sik tingbou na ni; ki u set tan la yoo maa, ki li ma.” 57 Ki Juu teeb na boi a, “A daa ki baar binpiinmu, aan din la Abraham-ii?” 58 Ki Yiisa jiin a, “Barmniie ki n beeri na, baa din tan maar Abraham na, aan s ki min arin kpan be-e.” 59 /Nanne ki bi ji tkii tana a bin jaat ki kpiu; ki u miat ki nyii Yenjiantu asaakak na ni.



9

1 Li poorpoe ki Yiisa din lin ki saa la j nna, ki u tee j, u maaru niwa. 2 Ki u poorpoweiteeb boi a, “Wannt, mee toonbiite te ki bi mar j na ji? Li daa tee u m toonbiit amii u damme?” 3 Ki u jiimm a, “U toonbiit paak kaa te ki u jni. Li mun bia ki tee u damm toonbiit paak kaa, aan u jn a Yennu n te ki wun nynte, ki niib n la Yennu toonjaann. 4 Yoo nba ki yentu daa be na, li kpaa talase ki tii tuun wunba tumin na toona, kimaan nyik baat, ki s tan kan fit tun toonni. 5 Maa daa be tingbou na ni na, n tee tingbou na niib yentue.” 6 Waa yet nna ma poorpoe ki u siir msant ti ni, ki buun tant, ki pr j na ninbina, 7 aan bet a, “Ii saa Siiloam bi ni ki saa yibir.” (Siiloam paake tee “Te.”) Ki u saan ki saa yibir, ki nynt, ki kun. 8 /Nanne ki u leeb nan niib nba tuu laat ki u tee miat na boi bi leeb a, “Jaj nba tuu mei na kaa na-a?” 9 Ki siab yaa, “/Ne,” ki leeb yaa, “Aaii, kaa. U naane.” /Nanne ki j ma ti yet a, “Mine na.” 10 Ki bi boi a, “A teen nlee ki tan nynti?” 11 Ki u jiimm a, “J nba ki bi yiu Yiisa na, e buun tant ki pr n ninbina, aan betin a mii saa Siiloam bi ni ki saa yibir; ki n saan ki saa yibir ki nynt.” 12 Ki bi boi a, “U be lee?” Ki u jiin a, “N ki mi.” 13 /Nanne ki bi jii j ma ki saan nan Farisiinba boor. 14 Daar nba ki Yiisa buun tant ki nynt j na din tee foon daare. 15 Ki Farisiinba na bia amm boi j na a u teen nlee ki nynti. Ki u betib a, “Yiisa-e buun tant ki pr n ninbina, ki n yibir ki nynt.” 16 Ki Farisiinba na siab yet a, “Yiisa ki nyii Yennu boor kaa, kimaan u ki dia foon daar sennu na.” Ki bi siab mun boi a, “Nlee ki biitdaan sii fit tuun toonjaana na booru?” Ki bkitu baar Farisiinba na sinsuuk ni. 17 Li paak ki bi amm boi j na a, “J nba nynta na, a dukii nlee u po?” Ki u bia jiimm a, “U tee Yennu skiniie.” 18 Ki li lek paar nan Juu teeb yudamm na n teen yada nan bi mar je ki u tan nynt. /Nanne ki bi yiin u damm, 19 ki tan boib a, “U tee i bijae-e? I set yaa i mar je-e? Ki li teen nlee ki u ji laat mtana?” 20 Ki bi jiin a, “Ti mi nan u tee ti bija arime, ki ti bia mi nan ti mar je. 21 /Naan ti ki mi laa teen biainba ki u tan nynt, ti bia ki mi wunba nynt. U m ji ki tee bik kaa. Boim man. U saa fit pak u m paaka.” 22 U damm din yet nna ma, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jamaanii, kimaan yudamm ma po taan mb ki yet a wunba yaa Yiisa-e tee Yennu Nigannt Masia, see ki bi nyinn bi Yenjiantu ni. 23 Li paak te ki u damm din yaa u ki tee bik kaa, a bin boi. 24 Li taar munlee nie ki bi bia amm yiin j nba tuu tee j aan tan nynt na, ki tan bet a, “Ii teen Yennu-e baakir nan niipoouk; kimaan ti mi nan Yiisa arin tee biitdaane.” 25 Ki j na yetib a, “Waa tee biitdaan koo waa ki tee, n ki mi. /Naan bonyennke ki n mi: n tuu tee je, aan mtana n ji laat.” 26 Ki bi amm boi a, “U teen nlee ki nyntani?” 27 Ki u jiimm a, “N po betiwa, aan ki i ki gbati. Bee ki i loon ki n amm betini? I mun loon ki i teen u poorpoweiteebe-e?” 28 /Nanne ki bi wutoor ji doo, ki bi sukii, aan bet a, “Fine tee nir ma poorpoweit, aan timm arin tee Moses poorpoweiteebe. 29 Ti mi nan Yennu din piak nan Moses, aan nir na arin, ti ki mi waa nyii siami.” 30 Ki j nba nynt ma yetib a, “Bia paruko mani, ki i tan yaa i ki mi waa nyii siami, aan u nynt n nuniiwa. 31 Ti mi nan Yennu ki gbia biitdamm miaru, aan gbia damm nba jiantir ki tuun waa loon biainbae. 32 Laa nyii durinya piinu niwa, ti daa ki mi gbat a s nynt wunba ki bi mar ji. 33 Li-i bonni tee ki j ma ki nyii Yennu boori, u bo kan fit tun bakitnau toonn na booru.” 34 Ki bi jiin a, “Fin nba ki bi mara nan biit na po, a tee mee ki want timmi?” Ki bi nyinn bi Yenjiantu ni. 35 Yiisa nba gbat a bi nyinn bi Yenjiantu ni na, ki u lom ki tan lau, ki boi a, “A teen Nisaarik Bik na yadawa-a?” 36 Ki u boi a, “Chanbaa, mee tee Nisaarik Biki? Betirin waa tee wunba, ki n teen yada.” 37 Ki Yiisa bet a, “A po lauwa. /Ne tee min nba piak nana na.” 38 Ki j na yet a, “N Yomdaan, n teena yadawa,” aan gbaan u tnn ki jiant. 39 /Nanne ki Yiisa yet a, “N baar tingbou na ni a n bu niib buut, ki bia yent binba ki mk ninyentir na numm poe, aan dkin binba mk ninyentir na numm po.” 40 Ki Farisiinba nba be le na gbat ki u yet nna, ki bi boi a, “A yaa ti mun ki mk ninyentire-e?” 41 Ki u jiimm a, “Li-i bonni tee ki i ki mk ninyentiri, i bo kii mk biiti, aan yaa sat yaa i mk ninyentir na, i mk biit.”



10

1 Ki Yiisa amm yetib a, “Barmniie ki n beeri na, nir nba ki tkin pelook tammb ki k, aan doo joonn ki k, li ye tee nanyuk. 2 /Naan nir nba tkin pelook na tammb ki k, li ye tee pei ma kpaarik. 3 Wuu tai baat a wun k, tammguur na saa loote, ki wun k; ki u yi u m pei na sana, ki bi gbia u mb, ki u nyintib. 4 Wuu nyinn u m pei kur yoo nba, u tuu gar bi tnne, ki bi waa u poor, kimaan bi mi u kunkr. 5 /Naan bi kan wei saam arimi, see ki bi chiar, kimaan bi ki mi u kunkri.” 6 Yiisa din yimm barjouk na, aan ki bi ki bann li paaki. 7 Li paak, ki u bia amm betib a, “Barmniie ki n beeri na, mine tee pelook na tammb. 8 Binba kur gar n tnn ki baar na tee nanyukibe nan fat-teeb, ki pei na ki gbia bi mbu. 9 Mine tee tammb na, ki daan nba tkin n ni ki k, e saa la tinnu, ki sii y gaar k, ki mat nyi, ki laat jeant. 10 Nanyuk arin baat a wun tan jan pei nae, ki bia kpib, ki bia biirib. Mine baar a bin la manfoor nba tee manfoor nan barmnii. 11 “Mine tee pekpaaa, ki pekpaaae kpenn u pei paak. 12 /Naan wunba kpaar pei likirii paak, ki ki tee pekpaarik nan mnii, ki bia ki yen pei na, li-i tee ki u la kinkatir baat yoo nba, see ki u chiar aan nyik pei na; ki kinkatir na n ji baar ki soorib, ki binba tenn na n yat. 13 U tuu chiare, kimaan u kpaar pei na likirii paake, ki u baka kaa pei na po. 14 Mine tee pekpaaa. N Baa Yennu nba mi-n, ki n mun miu na, li mun bia tee nnae ki n mi n pei, ki bi mun mi-n, ki n saa chibin n saama bi paak. 16 Pelei be ki tee n yab, aan amm kaa pelook na ni. See ki n baar nan amm mun biak, ki bi saa sak n mb, ki bi kur ji sii tee peboorye, ki mk pekpaarye k. 17 “N Baa Yennu loonin, kimaan n yaa n chab n manfoore, ki lin te man amm lar li poor po. 18 S kaa ki saa nyinn n manfoor mai, aan n me yaa n jii chab, kimaan n mk yiikoo ki saa fit chabir, ki bia mk yiikoo ki tan saa lar. Linba nae ki n Baa betin a n tun.” 19 Waa yet nna yoo nba, ki Juu teeb yudamm na bia amm bkit; 20 ki bi bonchiann yaa, “Narinbiiuk be u ni, ki waatuk bia mk; ki bee teen ki i gbiintir u maami?” 21 Ki leeb mun yaa, “Nir nba ki narinbiiuk be u ni kii piak nna. Nlee ki nir nba ki narinbiiuk be u ni saa fit nynt ji?” 22 Li poorpoewa ki bi tan mk bi jaamm nba ki bi teen Yennu niipoouk bi jiantu asaakak paak na. Jaamm ma din be Jerusalem-e. Li yoo din tee waat yooe; 23 ki Yiisa din somm lin barintir nba ki bi yir Solomonn barintir na ni, ki li be Yenjiantu asaakak na ni. 24 Ki Juu teeb yudamm din baar ki tikir lint, aan boi a, “A yaa lin yukir nleewa, ki tin tan bann nan a tee Yennu Nigannt Masia-a? Fi-i tee ie, fan betit barmnii.” 25 Ki Yiisa jiimm a, “N po daan betiwa, aan ki i ki teenin yada. Toona nba ki n tuun n Baa Yennu yiikoo ni nae want maa tee wunba. 26 /Naan yaa ki tee n pei na paak ki i ki teenin yada. 27 N pei saak n mb, ki n mib, ki bi waan, 28 ki n teemm manfoa nba kaa gbennu, ki bi kan mi kpo, ki s bia kaa ki saa fit fatib n nuu ni. 29 N Baa nba jiib ki teen n nuu ni na, e gar s kur. Li paak ki s kan fit fatib n Baa ma nuu ni. 30 Min nan n Baa ma tee yomme.” 31 Li yoo na ki Juu teeb yudamm na tkii tana a bin jaat ki kpiu. 32 Ki Yiisa yetib a, “I po la ki n tun toonana bonchiann, linba ki n Baa Yennu yaa n tun, ki toonana ma ni, lann paake te ki i yaa i jaatimi?” 33 Ki bi jiin a, “Ti ki loon ki tin jaata tana toonansiar paak kaa, aan faa jikit a m ki yek nan Yennu na paak. A kpan tee nire, aan yi a m Yennu, li tee bonbilankante.” 34 Ki Yiisa yetib a, “Li sb i m sennu nba be Yennu gbou ni na a Yennu yet a barbuura na tee u waase, 35 ki ti mun mi nan Yennu gbou kan faar faak faba; ki Yennu yib u waas, kimaan amme tee niib nba ki u din pak u maan ki turib na. 36 /Naan min arin, n Baa Yennu-e gannin ki tumin tingbou na ni; ki maa yet a n tee Yennu Bija na, nlee ki i yaa li tee bonbilankanti? 37 Li-i tee ki n ki tuun n Baa Yennu toonaie, ann i daa teen yada. 38 /Naan li-i tee ki n tuun Yennu toona maie, li-i lekii tee ki i ki teenin yada, aan yin teen n toona ma yada. /Nanne ki i saa bann barmnii nan n Baa Yennu be n ni, ki n mun bia be u ni.” 39 /Nanne ki Juu teeb na yaa bin soor; ki u buut nyii, 40 ki mat poot Jdann mk-pootir, ki saa be siaminba ki Jnn din tuu wuur niib Yennu nyunwuru na. 41 Niib bonchiann din baar Yiisa pe, ki piak nan bi leeb a, “Jnn arin din ki tun toonjaansiari, aan linba kur ki u din piak ki jiin Yiisa po na tee barmniie.” 42 Niib bonchiann din teen Yiisa yada le.



11

1 Tn, jas din be Betani, ki u sann tee Lasarus, ki din tan yiar. Betani din tee Meeri nan u yr Maata dooe. 2 Meeri-e din tee daan nba but tulaarii Yiisa taa paak, aan jii u yut ki fiar na. Ki Meeri ma naa bik Lasarus yiar. Waa yiar na, 3 ki u niipoob Meeri nan Maata tun toomii, a wun saan ki bet Yiisa a, “Ti Yomdaan, a naasinyk nba ki a mantik loon na yiare.” 4 Yiisa nba gbat nna yoo nba, ki u yet u poorpoweiteeb na a, “Lasarus nba yiar na, yiaru ma ki tee u manfoor terik kaa na, aan li tee linba ki niib saa dont Yennu sann li paake, ki bia saa dont min Yennu Bija sann mun.” 5 Tn, Yiisa lek din loon Maata nan Meeri nan Lasarus, 6 aan waa gbat a Lasarus yiar na, ki u biar daa anlee ki daa be le. 7 Li poorpoe ki u tan bet u poorpoweiteeb na a, “/Naant man ki tin mat saan Judea.” 8 Ki bi yet a, “Wannt, daa anlelee nae ki Juu teeb yudamm na daan yaa bin jaata tana, aan ki a bia yaa ti mat lei-i?” 9 Ki Yiisa betib a, “Yentu tuu be sanyik nie ki saa tuu daajoouk. Li-i tee ki nir somm yonnu ni, u kan gbiati, kimaan waa laat tingbou na yentu na paak. 10 /Naan wuu somm nyik, u gbiatire, kimaan yentu kaa.” 11 Yiisa din yet nnae, aan bia yet a, “Ti yk Lasarus gnte, aan n saa saan fiinwa.” 12 Ki u poorpoweiteeb na yet a, “Ti Yomdaan, li-i tee ki u gntie, u saa la laafiawa.” 13 Yiisa din want nan Lasarus kpoe, aan amm din mi a u want a Lasarus gnte. 14 Li paak din te ki u ji betib gbenn a, “Lasarus kpowa, 15 aan i paak n mk parpeenn nan maa daan kaa u boor na, kimaan anne saa te ki i teenin yada. /Naant tin saan u pe man.” 16 Ki Tomas, wunba ki bi yiu Jaak na yet u leeb ma a, “/Naant ki ti saan man. Li-i sakii tee kuun, timm nan n kpo.” 17 Yoo nba ki bi tan per Betani na, ki u gbat a baa pii Lasarus, li daa annae na. 18 Betani din ki fk nan Jerusalem-i; li fkint din tee nan maar anlee nae. 19 Li paak teen ki Juu teeb bonchiann din baar Maata nan Meeri pe, a bin maan bi para, kimaan bi naa bik na kuun paak. 20 Maata nba tan gbat a Yiisa baat yoo nba, ki u nyii chet, aan ki Meeri arin biar be aak ni. 21 Ki Maata bet Yiisa a, “N Yomdaan, li-i tee ki a daan bo be nna na, n naa bik na daan bo kan kpo. 22 /Naan n mi nan mtana gbaa, li-i tee ki a miar Yennu linba kur po, u saa turawa.” 23 Ki u bet a, “A naa bik na saa fiir kuun niwa.” 24 Ki Maata jiin a, “N mi nan u tan saa fiir kuun ni durinya gbennu daar, daar nba ki kpeemm tan saa fiir na.” 25 Ki Yiisa bet a, “Mine fiint kpeemm ki teemm manfoa. Daan nba teenin yada, e sii mk manfoor, wuu lekii kpo gbaa; 26 ki daan nba mk manfoor aan teenin yada, u kan mi kpo. A teen yada nan linba nawa-a?” 27 Ki u jiin a, “N Yomdaan, nn, n teen yada nan fine tee Yennu Nigannt Masia, ki bia tee Yennu Bija, wunba ki ti tuu daan u baaru na.” 28 Maata yet nna mae, aan mat kun, ki saa yiin u waar Meeri soon nna, ki bet a, “Wannt na be nawa, aan yiia.” 29 Meeri nba gbat nna yoo nba, ki u fiir yiama, ki saan u boor. 30 Ki s Yiisa daa ki baar digbanbik mai, aan daa be siaminba ki Maata chet na. 31 Ki Juu teeb nba be nan Meeri aak ni ki maant u par na nba la ki u nyii yian na, ki bi mun wei nyii, kimaan bi mi a u saa kaauk boore a wun saa bui kpemnii. 32 Meeri nba baar Yiisa boor ki lau yoo nba, ki u gbaan u tnn, aan yet a, “N Yomdaan, li-i tee ki a daan bo be nna na, n naa bik na daan bo kan kpo.” 33 Ki Yiisa la ki u m, ki Juu teeb nba wei ki baar na mun m, ki ninbaauk soor Yiisa bonchiann, ki li daamii. 34 Ki u tan boib a, “I piiu liapoe?” Ki bi bet a, “Ti Yomdaan, wein ki tan got.” 35 Ki Yiisa bui. 36 Ki Juu teeb na yet a, “Gotir man waa jia loon Lasarus biainba.” 37 Ki siab yaa, “Daan nba daan nynt j na, u daan bo kan fit te ki Lasarus daa kpenni-i?” 38 Ki Yiisa par biir bonchiann, ki u saan kaauk na boor. Kaauk na din tee tanfiiko, ki katanu bii li mb. 39 Ki Yiisa betib a, “Biitir kaauk ma man.” Ki Maata, wunba tee kpeemm na niipoo na, yet a, “N Yomdaan, li sii pi hei, kimaan baa piiu, daa annae na.” 40 Ki Yiisa boi a, “N bo ki beta a li-i tee ki a teenin yada, a saa la Yennu nba mk panchi biainba-a?” 41 /Nanne ki bi biit kaauk na. Ki Yiisa gokit sanpaapo, aan yet a, “N Baa Yennu, n teena niipoouk nan faa sak n miaru na. 42 N mi nan yoo kur a saak n miaru, aan n yet nna, kimaan n loon nibur nba be nna na n gbat ki teen yadae nan fine tumin.” 43 Waa yet nna ma, ki u yiin sanpaapowa a, “Lasarus, nyimin na.” 44 Ki kpeemm na nyii; ki kati fin u taa nan u nii, ki chinchenbik boob u numm po. Ki Yiisa betib a, “Fintir kati ma ki aau.” 45 Juu teeb bonchiann nba din baar a bin maan Meeri par na nba la linba ki Yiisa tun na, ki bi teen yada. 46 /Naan ki bi siab saan Farisiinba pe, ki saa betib linba Yiisa tun. 47 Li paak ki Farisiinba ma nan mannteeb yudamm yiin tintaankaanu, ki bi tikir ki boi bi leeb a, “J na tuun toonjaana bonchiann. Ti saa teen nlee? 48 Ti-i aan ki u ammit tuun nna ki pukii, s kur saa teen yadawa, ki Rom teeb n tan baar ki yeer Yenjiantu asaakak na, aan bia boont ti niib.” 49 Ki bi yen nba ki bi yiu Kayafas, ki u tee mannteeb yudaan li binn ni na, yetib a, “Yimm arin ki mi siari. 50 I ki mi nan li an ki niyenk n gaar niib na kur paak ki kpo, ki gar ti niib kur n tan boonti-i?” 51 U din ki pak linba na nan u yan kaa, aan waa din tee mannteeb yudaan binn ma ni na paak, ki Yennu te ki u pak maskinkar na, a Yiisa tan saa gaar Juu teeb paak ki kpo. 52 /Naan li ki tee Juu teeb kuuk kaa ki u tan saa gaar bi paak ki kpo, aan nan binba kur tee Yennu niib ki yat be tingbou na ni nae ki u saa gaar bi paak ki kpo, ki bin taan leeb kii tee yomm. 53 Laa nyii li daar ki saa, ki Juu teeb yudamm na lor a bin kpi Yiisa. 54 Li paak ki u ji din ki somm paanu ni Juu teeb ti ni, aan tan yaat saan doo nba ki bi yi Efraim, ki li kpia kunkoouk na; ki nan u poorpoweiteeb ji be le. 55 Tn, ki Juu teeb yukitgar tiaru jaamm tan per, ki niib bonchiann nyii digbana ki baar Jerusalem, a bin daa amm bi ma, ki fit lian teen siir ki di jaamm na. 56 Ki niib na nba tikir Yenjiantu asaakak ni yoo nba, ki bi loon Yiisa ki boi bi leeb a, “I dukii nlee? U kan baar jaamm na-a?” 57 Ki mannteeb yudamm nan Farisiinba na tur mb a, “Wunba mi u boor, wun baar ki tan maat taar ki tin soor.”



12

1 Tn, daa anloob din biar nan yukitgar tiaru jaamm n di, ki Yiisa nan u poorpoweiteeb saan Betani, doo nba ki Lasarus be na. /Ne ki Yiisa din fiin kuun ni na. 2 Lee ki bi din teen jeet, ki Maata jii baar nann ki tan turib; Lasarus din pukin binba kar nan Yiisa ki di na ni. 3 Ki Meeri jii tulaarii saama, linba daauk paar bonchiann, ki bi yir naad na, ki but Yiisa taapant paak, aan soor u m yut ki fiar fiar; ki aak na ji nubir tulaarii na gbimm. 4 Ki Yiisa poorpoweiteyen nba ki bi yiu Judas Iskariot, (e din tee wunba yaa wun nyi Yiisa poor na,) yet a 5 “Bee teen ki bi bo ki ki tulaarii ma salimpeena kobii antaa ki jii li likirii ki tur talasdammi?” 6 Waa din yet nna ma, li din ki tee a u baka be talasdamm na ni kaa, aan u din tee nanyuke. /Ne din tee wunba dia likirii pakir ki tuu jaan. 7 Ki Yiisa yet a, “/Naant! U teen nna ki guun n piinu daare. 8 Talasdamm sii y be nani yoo kura, aan min arin kii y be nani kaa.” 9 /Nanne ki Juu teeb bonchiann gbat a Yiisa be Betani, ki bi saan le. Bi din ki saan Yiisa kuuk paak kaa, aan bi din loon bin saa la Lasarus-e mun, wunba ki Yiisa fiin kuun ni na. 10 Li paake ki mannteeb yudamm din lorin a bin kpi Lasarus mun biak. 11 Li din tee Lasarus kuun fiiru paake ki Juu teeb bonchiann nyik mannteeb yudamm ma, aan teen Yiisa yada, ki waau. 12 Li yent sanyiko ki nibur nba baar Jerusalem a bin di yukitgar tiaru jaamm na gbat a Yiisa baat. 13 Ki bi ji at biabfaat ki che a bin took, ki yikin sanpaapowa a, “Hosaana, Piisin-ii be wunba baat Yennu sann ni na paak. Yennu n teen piisin timm Israel teeb kpanbar paak.” 14 Yiisa po din te ki bi lon boewa, ki u jak ki baat, nan laa sb Yennu gbou ni biainba na a: 15 “Saynn doo teeb, i daa tiin jamaanii. Gotir, i kpanbar jak bonpaae ki baat.” 16 Ki u poorpoweiteeb daa ki bann linba na paak li yoo mai. /Naan Yennu nba din tan donn Yiisa sanpaapo na, anne ki bi ji tiar nan linba na sb Yennu gbou ni ki jiin u po, ki bia tiar nan niib na mun set din teen nnae. 17 Nibur nba din be Yiisa boor Betani doo, yoo nba ki u yiin Lasarus a wun nyi kaauk ni, ki fiin kuun ni na, din la ki mnt li barii. 18 Li paak, niib bonchiann din chet, kimaan baa gbat ki u tun toonjaann ma na. 19 /Nanne ki Farisiinba na yeen bi leeb a, “Ti ji kan fit teen siari. Gotir, tingbou na niib kura waaue.” 20 Niib nba din saan Jerusalem a bin saa di yukitgar tiaru jaamm na, Griik siab din be bi ni; 21 ki bi tan saan Filip pe, wunba nyii Bef-saida nba be Galilii yent ni na; ki yet a, “Chanbaa, ti loon ki ti la Yiisa-e.” 22 Ki Filip mun saan ki saa bet Andru, ki Andru nan Filip ji saan ki bet Yiisa. 23 Ki Yiisa betib a, “Yoo nba ki Yennu saa donn Nisaarik Bik na sanpaapo na baara. 24 Barmniie ki n beeri na, li-i tee ki bi bur dibinn ti ni, li tuu piae, aan ki kpensook na n kpo. Li poorpo ki dib na n kpaat, anne ji tuu te ki lin nan dii bonchiann. /Naan li-i tee ki bi ki bur dibinn ma, li kan kpo, ki bia kan nan; li sii y tee dibinyenne. 25 Tn, daan nba loon u manfoor ki gar waa loon min Yiisa biainba, u saa k u manfoore; aan daan nba loonin ki gar waa loon u manfoor biainba tingbou na ni, e kan boon u manfoori; li tan sii tee manfoor nba kaa gbennue. 26 Daan nba loon wuu tuun n toonn, see ki u waan, ki maa tan sii be siaminba, ki n toontunn mun tan sii be le. Ki bia jenna, daan nba tuun n toonn, n Baa Yennu tan saa donnwa.” 27 /Nanne ki Yiisa yet a, “N mk parbiir bonchiann, ki ki mi maa saa teen biainba. N nk boi n Baa Yennu ki wun nyinnin biak nba baat n paak na ni-i?” /Naan bia yaa, “Aaii, kimaan n baar tingbou na ni maa n tan di biak mae,” 28 aan miar Yennu a, “N Baa, aant ki a sann n la dontir.” /Nanne ki kunkr pak sanpaapo a, “N sann po la dontira, ki bia saa amm la dontir ki pukin.” 29 Niib bonchiann nba din see le na din gbat kunkr nba pak sanpaapo na, ki siab yaa, “Li tee satianiie,” ki leeb yaa, “Malakae pak nan.” 30 /Naan ki Yiisa betib a, “Li ki tee n m paak kaa ki kunkr na paki, aan li tee i paake. 31 Yoo nba ki Yennu yaa wun tan bu tingbou na aateeb buut na, li yoo baat; ki u bia saa biir tingbou na yudaan Sintaanii pa. 32 Bi-i tai jii-n ki donnin sanpaapo yoo nba, n saa dak niib kur ki bin baar n pe.” 33 U maan na din want waa tan saa kpo biainbae. 34 Ki nibur na yet a, “Yennu gbou wantit a u nigannt Masia na sii mk manfoor nba kaa gbennue. Bee ki a yet a bi saa jii Nisaarik Bik na ki donn? /Nmee tee Nisaarik Bik mai?” 35 Ki u jiin a, “Min nba tee yentu na sii be i boor waaminnae. Li paak, ii somm man yentu ma ni, laa daa be na, ki bunbnn daa baati, kimaan wunba somm bunbnn ni, u ki mi waa saa siaminba po. 36 Tn, min nba tee yentu na nba daa be na, teentin yada, ki i sii tee niib nba ki n yentu sii yentiri ni.” Yiisa nba din yet nna ma poorpoe ki u nyii niib na ni, ki saan br. 37 U lek din tun toonjaana bonchiann bi numm ni, aan bi ki teen yada. 38 Baa din ki teen yada na, anne te ki Yennu skinii maan na ji fit gbee a: “Ti Yomdaan, mee gaar ti maami? /Nmee ki Yennu fiit u pa ki wann?” 39 Bi din ki fit teen yada kimaan Yennu skinii Aisaya mun bia yet a: 40 “Min Yennu-e teemm jnii, ki bia te ki bi gbar bannu, a bi numpo daa yentiri, ki bi bia daa bant li paaki, li paak, bi kan fit baar n boor, ki n te ki bin la laafia.” 41 Aisaya din yet nna, kimaan u din la Yiisa yentchiu, ki pak jiin u po. 42 Tn, Juu teeb yudamm gbaa bonchiann din teen Yiisa yadawa, aan bi ki nyinn bi m paanu, kimaan bi tiin jamaanii a Farisiinba na saa nyinnib bi Yenjiantu ni. 43 Linba na wann nan Juu teeb yudamm ma din loon niib n pakibe, ki gar Yennu n pakib. 44 /Nanne ki Yiisa tan pak sanpaapowa a, “Daan nba teenin yada, u ki teen min k kaa yada, aan u teen Yennu nba tumin nae yada. 45 Ki bia jenna, wunba laatin, u ki laat min k kaa, aan u laat Yennu nba tumin nae mun. 46 N baar tingbou na ni a mii tee yentue ki tur niib, ki daan nba teenin yada, u kan biar bunbnn ni. 47 Ki bia jenna, wunba gbat n maan na, aan ki saki, min kaa saa bu u buut, kimaan n ki baar tingbou na ni a man bu niib buut kaa, aan n baar man tinnibe. 48 Ki wunba y^eenin ki ki saak n maan na, barbuur be ki saa bu u buut; maan nba ki n pak ki u ki sak nae tan saa bu nan durinya gbennu daar. 49 Ki bia jenna, maan nba ki n pak na, li ki tee n ti maan kaa, aan maa pak linba ma, li tee n Baa Yennu nba tumin nae betin a mii want. 50 Ki u maan ma teen niib manfoor nba kaa gbennu. Maa pak linba na, anne ki n Baa Yennu yaa n pak.”



13

1 Yoo nba ki yukitgar tiaru jaamm daa ki piin na, aan ki Yiisa mi nan u yoo baara, ki u saa nyi tingbou na ni, ki mat u Baa pe. U din loon u ti poorpoweiteeb nba be tingbou na ni na, ki ji yaa wun wannib biainba ki u mantik loomm. 2 Li yoo na ki nan u poorpoweiteeb di jeet; ki Sintaanii po d te ki Judas Iskariot nba tee Simonn bija na dukin a wun nyi Yiisa poora. 3 /Naan Yiisa arin din mi nan u Baa Yennu teen bont kur Yiisa nuu niwa, ki bia mi nan u nyii u Baa Yennu boore, ki saa mat u pea. 4 /Nanne ki u fiir jeet na paak, ki liat u liatir ki bir, aan jii ninfia, ki gbab siak ni, 5 ki jii nyun ki wat teen tatilaauk ni, ki piin wu u poorpoweiteeb taapant, aan tuu soor ninfia nba ki u gbab na ki fiar, 6 ki tan baar Simonn Piita boor. Ki Piita boi a, “N Yomdaan, a yaa a wuur n taapante-e?” 7 Ki Yiisa jiin a, “Mtana, a daa ki bann maa tuun linba na paaki, aan li poor po, a saa banna.” 8 Ki Piita bet a, “Min arin, a kan wuur n taapant faba.” Ki Yiisa bet a, “Mi-i kii wuur a taapant, a ji kan mi teen n y.” 9 /Nanne ki Simonn Piita ji bet a, “N Yomdaan, daa wu n taapant k kaa, aan wuut n nii nan n yur.” 10 Ki Yiisa bet a, “Daan nba po wur, li y ji ki mk jakinti. Li paak, li ki kpaa talas wun amm wuri, see wun wuur u taapante. I kura ji ki mk jakinti, aan yenke mk jakint.” 11 Yiisa po din mi wunba saa nyi u poor na. Li paake ki u din yet a, “I kura ji ki mk jakinti, aan yenke mk jakint.” 12 Yiisa nba wuur bi taapant ki gbenn yoo nba, ki u ji jii u liatir na ki lia, ki jen kar jeet na boor, aan boib a, “I mi maa tun linba ki turi na paaki-i? 13 I yi-n Wannte, nan i Yomdaan. Li set an nan yaa yi-n biainba na, kimaan n set tee nnae. 14 Tn, ki min nba tee i Yomdaan nan i Wannt, aan tan wuur i taapant na, li mun an ki yii wu i leeb taapant; 15 kimaan n wanni nyinne na; ii mun-ii tuun nna man nan maa tun biainba ki turi na. 16 Barmniie ki n beeri na, daabir ki chee u daan, ki toomu mun ki chee wunba tum na. 17 Mtana i ji mi linba na, ki li-i tee ki i tuun nna, parpeenn tee i yare. 18 “N ki piak i kura po kaa. N mi yimm nba ki n ganni na para ni. Li sb Yennu gbou ni a ‘Daan nba ki min nan lakin di na, e nyii n poor.’ See ki sbu na fabir gbee nan mnii. 19 N beeri labaar mae mtana na, ki li set tan saa teen, ki li-i tai tun gbenn yoo nba, yin teen yada nan n set tee maa tee wunbae. 20 “Barmniie ki n beeri na, daan nba gaar n toomu, u gaar mine, ki wunba gaarin, u gaar Yennu nba tumin nae mun.” 21 Yiisa nba yet nna poorpoe, ki parbiir baar bonchiann; ki u betib a, “Barmniie ki n beeri na, i ni yen yaa wun nyi n poore.” 22 Ki li mat bi yan nan waa yeen wunbaie; ki bi jiantir gorii leeb. 23 Ki bi ni yen nba ki Yiisa mantik loon na kar kpiau. 24 Ki Simonn Piita kabint, ki bet a, “Boim ki laan u yeen mapoe.” 25 Ki u poorpoweit ma dnn nakin, ki boi a, “N Yomdaan, li tee mee?” 26 Ki Yiisa jiin a, “Mi-i tai mit boroboro ki suk kpint ki tur wunba, yin bann nan li ye na.” /Nanne ki u mit boroboro na ki suk kpint ki jii tur Judas nba tee Simonn Iskariot bija na. 27 Judas nba gaar boroboro ma yoo nba, ki Sintaanii k u ni. Ki Yiisa ji bet a, “Teent faa yaa a teen linba na yian.” 28 /Naan bi s din ki bann linba ki Yiisa pak na paaki. 29 Kimaan Judas nba din tuu dia likirii pakir na, ki bi siab mi a Yiisa tum a wun saan daa jaamm na jeete, koo u bet a wun saan tur talasdamme likirii. 30 Judas nba din gaar boroboro na, li tonton na ki u fiir nyii. Li din tee nyiko. 31 Judas nba din nyii na poorpo, ki Yiisa bet u poorpoweiteeb a, “Mtanae ki min Nisaarik Bik saa la dontir, ki n nie Yennu mun saa la dontir. 32 Li-i tee ki Yennu la dontir n ni, li kan yukiri ki u mun saa te ki min Nisaarik Bik n la dontir u ni. 33 “N waas, n ji kan yukir nani bonchianni. I tan saa lomin, aan kan lami, nan maa bet Juu teeb yudamm biainba na, n bia beeri anne na, a i kan fit baar siaminba ki n saa na. 34 “Mtana, n teeni sennpaanne: a ii loon i leeb. Maa looni biainba na, ii muni loon i leeb nna. 35 Li-i tee ki i loon i leeb, s kur saa bann nan i tee n poorpoweiteebe.” 36 /Nanne ki Simonn Piita boi a, “N Yomdaan, a yaa a tan saan lee?” Ki Yiisa jiin a, “Maa saa siaminba, i kan fit wei mtana, aan li poorpo i saa weina.” 37 Ki Piita bia boi a, “N Yomdaan, bee teen ki n kan fit weia mtana? Min arin po teen siir nan ki n gaar a paak ki kpowa.” 38 Ki Yiisa boi a, “A set teen siir nan mnii nan ki a gaar n paak ki kpo-o? Barmniie ki n beera na, kojouk daa kan bui kaawa, ki a saa ni taar muntaa a a ki mimi.”



14

1 Yiisa din betib a, “I daa mk parbiiri. Teent Yennu yada, ki mun teenin yada. 2 Diit bonchiann be n Baa Yennu aak, ki n kun maa n saa teen i diit siir. Li-i bonni kii tee barmnii, n bo kan betini. 3 Ki mi-i kun ki saa teen diit na siir ki gbenn, n bia saa jenna ki tan jii-i, ki i tan sii be siaminba ki n be na. 4 Ki bia jenna, i po mi maa saa siaminba, ki bia mi snu nba saa le.” 5 Ki Tomas boi a, “N Yomdaan, ti ki mi faa saa siami. Nlee ki ti saa bann snu nba ki ti saa saan lei?” 6 Ki Yiisa bet a, “Mine tee snu na, ki bia tee mammm, ki bia tee manfoor. S kaa ki saa baar n Baa Yennu boor, ki li ki tee ki u sint baarimi. 7 Li-i bonni tee ki i min, i bia bo sii mi n Baa nawa; aan laa nyii mtana ki saa, i ji miu ki bia laat.” 8 Ki Filip yet a, “N Yomdaan, wantit a Baa ma, taa loon linba kure na.” 9 Ki Yiisa jiin a, “Filip, n po be nani ki li yukira, aan ki a daa ki bannimi-i? Wunba lan, u set la n Baa mae na. Ki bee ki a yaa n wanni n Baa mai? 10 N be n Baa nie, ki n Baa mun be n ni; i ki teen linba na yada-a? Maan nba ki n pak ki turi na, li ki nyii n ni kaa, aan li nyii n Baa Yennu boore. /Ne be n ni ki tuun u toona ma. 11 Li paak, teentin yada nan n be n Baa Yennu ni, ki n Baa Yennu mun be n ni. Li-i kii tee nna biaki, yin teen bakitnau toona nba ki n tuu tuun na yada. 12 “Barmniie ki n beeri na, daan nba teenin yada, u sii tuun toonjaana nan maa tuun biainba nae, ki u toonjaana ma gbaa saa gar n yara, kimaan n saa n Baa Yennu boore. 13 Ki linba kur ki i sii mei n sann ni, n saa tuma, ki Yennu n la dontir n paak. 14 Ki li-i tee ki i miar linba kur po n sann ni, n saa tuma. 15 “Li-i tee ki i loonin, i sii saak n mb, 16 ki n saa miar n Baa Yennu, ki u saa turi Sommtl. /Ne tee u Seyee nba want barmnii wannu, ki sii be nani yoo nba kaa gbennu. Ki tingbou na aateeb kan fit gaar, kimaan bi ki miu, ki bia ki mi nan u be. /Naan yimm arin miu, kimaan u be nani, ki bia sii y be i ni. 18 “Mi-i tai yaat saan, aan n kan nyiki yann ki s ki goriini, kimaan n saa jen i pe na. 19 Ki li-i yann waaminna, tingbou na aateeb ji kan lami, aan yimm arin bia saa lama. Tn, maa saa jen n manfoor ni na, i mun tan saa jen i manfoa niwa. 20 Ki bia jenna, mi-i tai jen n manfoor ni yoo nba, i saa bann nan n be n Baa Yennu nie, ki i mun bia be n ni, ki n mun be i ni. 21 “Daan nba bant n sennii ki bia saakir, li daane loonin. N Baa Yennu sii loon e, ki n mun sii loon, ki saa fiit n m ki wann.” 22 Ki Judas, (wunba ki tee Judas Iskariot na) boi a, “N Yomdaan, bee teen ki a saa fiit a m ki wannit, aan kan fiit a m ki wann tingbou na aateebi?” 23 Ki Yiisa jiin a, “Daan nba loonin, u sii saak n maan, ki n Baa Yennu sii loon, ki min nan n Baa Yennu saa baar u boor ki sii y be u ni. 24 /Naan daan nba ki loonin, u ki saak n maami, ki yaa gbat maan nba na, li ki tee n yar kaa, aan li tee n Baa Yennu nba tumin na yare. 25 “Maa daa be nani nae ki n beeri maan nba na. 26 /Naan n Baa Yennu saa tun Sommt i boor, n sann ni. Li Sommte tee u Seyee na; e saa wanni barii kur, ki bia saa tiari linba kur ki n po beti. 27 “Mi-i yaa n saan, n saa pi-i piinii nba tee n parmaasir na. Li ki tee tingbou na parmaasir na booru kaa. I daa mk parbiiri. I bia daa tiin jamaanii. 28 I po gbat ki n yeti a ‘N nyikitie, aan n bia saa jen i boor niwa.’ I-i set kii loonimie, i sii mk parpeenn nan maa saa n Baa Yennu boor na, kimaan u cheen. 29 “N daa beeri linba tan saa tume, ki yoo nba ki li tan tumi, yin teen yada. 30 N kan pak nani ki yukiri, kimaan tingbou na yudaan Sintaanii baat, aan u ki mk n yaaki. 31 N loon tingbou na teebe n bann nan n loon n Baa Yennu nan mnii; li paake teen ki n tuu tuun linba ki u betin a n tun. “/Naant ki tin fiir yaat man.”



15

1 Yiisa din yet a, “Mine tee tilontik nan mnii, ki n Baa Yennu tee li ammt; 2 ki u tuu ch yiinu nba kur gaa n paak aan ki loon lna nae. /Naan yiinu nba kur arin loon lna, u tuu gbat gbate, ki lin amm lon lna bonchiann. 3 Mtana, yimme tee niamm, maan nba ki n pak ki turi na paak. 4 Ii gaa n paak man, ki n sii be i ni. Yiinu kan fit lon lna, see ki u gaa tiik paak. Li mun bia tee nnae, i kan fit lon lna, see ki i gaa n paak. 5 “Mine tee tilontik ma, ki i tee li yiinii. Wunba gaa n paak, ki n mun be u ni, e sii loon lna bonchiann, kimaan mi-i kaa i ni, i kan fit tun siari. 6 Ki jenna, wunba ki y gaa n paaki, Yennu saa chue ki lu, nan baa tuu ch yiinu ki lu ki lin koor na. Li yiinboorue ki bi tuu tikir ki joor muu. 7 Ki bia jenna, li-i tee ki i y gaa n paak, ki n maan na be i ni, miat Yennu linba kur ki i loon, ki i saa lawa. 8 Li-i tee ki i loon lna bonchiann, anne saa wann nan i set tee n poorpoweiteeb nan barmnii, ki n Baa Yennu saa la dontir. 9 “N Baa Yennu nba loonin biainba na, n mun looni li biae. Ii be n lomm ni man. 10 Li-i tee ki i saak n mb, i sii be n lomm nie nan maa saak n Baa Yennu mb, ki be u lomm ni na. 11 “N pak na ki turi a n parpeenn na boorue-ii be i ni, ki yin gbee nan parpeenn. 12 Nae tee n sennu ki n senn turi, maa yii loon i leeb nan maa looni biainba na. 13 Lonjaansiar kaa ki gar nir n sak gaar u ysnba paak ki kpo. 14 “Li-i tee ki i tuun maa beti linba na, i tee n ysnbae. 15 N ji kan yiini daaba, kimaan daabir ki mi u yomdaan dudukiti. Maa yi-i n ysnba na, kimaan labaar kur nba ki n gbat n Baa Yennu boor, anne ki n wanni. 16 Yimm kaa gannimi, aan mine ganni, ki turi toona maa yii saa kii loon lna bonchiann, lna nba sii be mkmk nan mkmk, a n Baa Yennu n turi linba kur ki i miar n sann ni. 17 Linba nae ki n senni, maa yii loon i leeb. 18 “Tn, li-i tai tee ki tingbou na aateeb nami, yin bann nan bi po nan minewa. 19 Li-i bonni tee ki i tee tingbou na aateebie, tingbou na aateeb bo sii looni nan baa loon bi m niib biainba nae. /Naan n ganni ki nyinni tingbou na niib niwa, ki i ji ki tee tingbou na aateeb yabi; li paake teen ki bi nami. 20 Ii tian maan nba ki n paki na man, a ‘Daabir kaa ki chee u yomdaan.’ Tn, bi-i mukisin, bi mun saa mukisiwa; ki bi-i saak n maan, bi mun bia saa sak i maama. 21 Bi set saa mukisiwa, kimaan yaa tee n yab na, ki jenna, baa ki mi Yennu nba tumin na paak. 22 “Mi-i dii kii baar ki tan pak turibi, bi bo kii mk biiti. /Naan maa sat baar pak turib na, snsau ji kaa ki bi saa fit br bi biiti. 23 /Naan wunba namin, u nan n Baa Yennu-e mun. 24 Mi-i bonni kii tuun toonjaana nba ki s daa ki mi tun na bi boori, bi bia bo kii mk biiti. Bi lek la toonjaana nba ki n tuu tuun nawa, aan nan min nan n Baa Yennu. 25 Linba na teen nnae, a baa din sb linba n po bi sennu ni na n fit teen mnii a: ‘Bi namin, ki li ki mk paaki.’ 26 “Tn, n saa tun Sommt i pe, wunba tee Yennu Seyee ki want barmnii wannu na. U saa nyi n Baa Yennu boore ki baar i pe, ki pak n po. 27 Ki i m m sii piak n po ki teen niib, kimaan i po y be nanime, laa nyii yoo nba ki n din piin ki tuun n toonn nawa.



16

1 “N po mi paki mukisuk na poewa, a i tan daa nyikit n weiu. 2 Bi tan saa y nyinni Yenjiantu ni. Ki yoo baat ki wunba tan kpi-i, u sii mi a u tuun nna ki teen Yennu-e. 3 Bi tan saa tun linba na ki turiwa, kimaan bi ki mimi, ki bia ki mi n Baa. 4 /Naan n beeri linba na mtana, a li yoo-i tai baar, i ji saa tiar maan nba ki n paki na. “N din ki beti linba na sinsinni, kimaan min nan yimme tuu be. 5 Mtana n saa Yennu nba tumin na pee. /Naan i s ki boin ki laan n saa lee. 6 Ki maa ji beti linba mtana na, ki i mk parbiir bonchiann. 7 N beeri barmniie nan li sii an turi nan ki n yaat saan, kimaan mi-i kii saani, Sommt na kan baar i pei. /Naan mi-i tai saan, n saa tum i pe na. 8 “Wuu tai baar yoo nba, u saa wann tingbou na aateeb a bi mk biit. U bia saa wannib yentinu nba tee biainba, ki bia wannib Yennu barbuut nba tan sii tee biainba. 9 U saa wannib a bi mk biit, kimaan bi ki teenin yada. 10 Ki jenna, u saa wannib yentinu nba tee biainba, kimaan n saa saan n Baa Yennu boor, ki i ji kan lami. 11 Ki bia jenna, u saa wannib Yennu barbuut nba tan sii tee biainba, kimaan u po bu tingbou na teeb yudaan Sintaanii buut ki biirwa. 12 “Maan be bonchiann ki n bo saa paki, aan i kan fit gaar mtana. 13 Yennu Seyee nba want barmnii na, wuu tai baar yoo nba, u saa wanni barmnii kura. U tan kii piak u m m maan kaa, aan u tan sii wanti linba ki u gbia Yennu boore, ki bia sii beeri linba tan saa teene. 14 Ki jenna, u bia tan sii dont n sann, kimaan u tan sii jikit n labaare ki fiitir ki wanti. 15 Linba kur ki n Baa Yennu mk, li tee n yare. Li paake teen ki n yet a Yennu Seyee sii jikit n labaar ki wanti. 16 “Li-i yann waaminna, i ji kan lami, aan li-i biaki yann waaminna, i saa lama.” 17 Ki u poorpoweitesiab boi bi leeb a, “Linba na paak tee bee? U yaa li-i yann waaminna, ti kan lau, a aan li-i biaki yann waaminna, ti saa lauwa, ki bia yaa, kimaan u saa u Baa pee. 18 ‘Li-i yann waaminna’ paak tee bee? Ti ki bann waa piak linba na paaki.” 19 Ki Yiisa bann nan bi yaa bin boi buboite. Li paake ki u boib a, “Maa yaa li-i yann waaminna, i kan lami, ki bia yaa li-i bia yann waaminna, i saa lama na, i boi i leeb a yin bann li paake-e? 20 Barmniie ki n beeri na, i tan sii m fabin, aan tingbou na aateeb arin tan sii mk parpeenne. I sii mk parbiir, aan li poorpo ki i parbiir ma saa tunn ki teen parpeenn. 21 “Li tee nan poo nba tuu yaa wun mar, ki mk parbiir nae, kimaan u biak yoo baara, aan wuu tai mar bik yoo nba, u ji tuu tamm u biak na poe, ki ji mk parpeenn nan waa mar bik tingbou ni na paak. 22 Li tan sii tee i mun nnae; mtana yaa mk parbiir na, aan n bia tan saa laiwa, ki i para tan saa penn bonchiann, ki s kaa ki tan saa nyinn parpeenn ma i ni. 23 “Li yoo-i tai baar, i tan kan boin buboiti. Barmniie ki n beeri na, linba kur ki i miar n Baa Yennu n sann ni, u saa turiwa. 24 /Naan nan mtana, i daa ki mi miar bonsiar n sann ni. Ii miar, ki i saa la, ki gbee nan parpeenn. 25 “N po tuu yiini barjokite. Yoo baat ki n ji kii yiini barjokiti, aan n tan sii piak ki yentir i numm poe ki jiin n Baa Yennu po. 26 Li yoo-i tai baar, i tuu saa miar n sann ni. Li bia tan kan kpaa talas nan ki n gaar i paak ki miar ki turini, 27 kimaan n Baa Yennu m m looni; waa looni linba paak tee nnae, kimaan yaa loonin ki bia teen yada nan n nyii n Baa ma boore na. 28 N din nyii n Baa ma pee ki baar tingbou na ni, ki mtana n ji nyikit tingbou mae na, aan mat u pe.” 29 /Nanne ki u poorpoweiteeb na yet a, “Mtana a ji kpan piak yentir ti numm poe. A ki yiint barjokit kaa. 30 Mtana ti ji bann nan a mi bonsiar kur, ki po bia mi ti buboit aan ki ti daa ki boia. Li paake ki ti teen yada nan a nyii Yennu pee.” 31 Ki Yiisa boib a, “I ji teenin yada mtanawa-a? 32 Yoo baat, ki po baar gbenna, ki i kur tan saa yat kun, aan ki n biar n kuuk. /Naan li set ki tee n tan sii be n kuuk kaa, kimaan min nan n Baa Yennu-e tan sii be. 33 N beti biak na baaru po a yin tan fit la parmaasire, kimaan yaa gaa n paak na. I tan saa di biak tingbou na ni. /Naan yii mk parcheenn man, kimaan n nyann tingbou nawa.”



17

1 Yiisa nba din pak nna ma, aan gokit got sanpaapo, ki yet a, “N Baa, yoo ma baara. /Naant ki min a Bija n la dontir, ki lian te ki a mun la dontir, 2 kimaan fine turin yiikoo niib kur paak, a man fit tur niib kur nba ki a turin ma manfoor nba kaa gbennu. 3 Ki manfoor mae tee niib n bann fin nba tee Yennu nan barmnii, ki s ji kaa; ki bia mun saa bann min Yiisa Masia nba ki a tumin na. 4 Toona nba ki a turin a n tun na, n tun gbenna, ki dont a sann tingbou na ni. 5 N Baa, turimin dontir a boor mtana, dontbooru nba ki n din laat, maa din be a boor ki a daa ki nan durinya na. 6 “Niib nba ki a din gann ki turin na, n te ki bi bannawa. Bi din tee a yabe, ki a jiib ki turin, ki bi mun sak a maama. 7 Ki mtana bi mi nan bonsiar kur nba ki a turin na nyii a boore, 8 kimaan n pakib maan nba ki a turin nawa, ki bi mun gaara, ki mtana bi ji bann nan n set nyii a pee nan mnii, ki bi teen yada nan fine tumin. 9 “Tn, mtana n ji meia bi paake. N ki meia tingbou na niib kur paak kaa, aan n meia binba ki a turin na paake, kimaan bi tee a yabe. 10 N yab kur tee a yabe; ki a yab kur mun tee n yab; ki bi dont n sann. 11 Ki mtana n ji baat a boor nie na; n ji kii be tingbou na ni, aan amm arin daa saa biar tingbou na niwa. Tn, n Baa, Popeendaan, i diab fanu a sann ni, sann nba ki a din purin na, ki bin taan yomm nan min nan fin nba tee yomm na. 12 Maa daa be namm na, n diab fanu nan a sann nba ki a din purin na ni. N baak bi paak, ki bi ni s ki teen yanni, see wunba tee Sintaanii y na. Waa teen yann na, li teen nan laa sb fin Yennu gbou ni biainba nae. 13 Ki mtana n baat a pee; ki maa daa be tingbou na ni na, n piak linba nae ki teemm, a bi para n gbee nan parpeenn nba ki n mk na. 14 “N pak a maan na turiba. Li paak ki tingbou na aateeb namm, kimaan bi ki tee tingbou na ni yabi, nan maa mun ki tee tingbou na ni y na. 15 N ki meia maa a nyinnib tingbou na ni kaa, aan n meia maa fii baak bi paake fanu, ki bonbiiuk daan Sintaanii daa baat ki biiribi. 16 Maa ki tee tingbou na y na, bi mun ki tee tingbou na yabi. 17 “Wantib a maan nba set tee barmnii na, ki lin teemm popeendamm. 18 Faa din tumin tingbou na ni biainba na, nnae ki n mun tumm tingbou na ni. 19 Ki bi paake ki n jikit n m ki teena na, a bin teen a ti yab nan barmnii. 20 “N ki meia ki teen amm kuuk kaa; n meia ki teen nan binba tan saa teenin yada bi mntii paak naewa. 21 N bia meia maa bi kura n taan myomme. N Baa, faa be n ni, ki n mun be a ni biainba na, aant ki bi mun n taan nant myomm nna; anne saa te ki tingbou na aateeb n teen yada nan fine tumin. 22 Popeenn binbe nba ki a turin na, n mun turiba, ki bi saa taan myomm, nan min nan fin nba taa mb biainba na. 23 N be bi ni, ki a mun be n ni, a bin fit lian taan mb chib. /Nanne saa te ki tingbou na aateeb n bann nan fine tumin, ki bi saa bann nan a loonib nan faa loonin biainba na. 24 “N Baa, a jiib ki tur mine, ki n loon bii tai be maa tan sii be siaminba, ki bin la faa dont n sann biainba, kimaan a din loonime, yoo nba ki a daa ki nan durinya na. 25 N Baa, Popeendaan, tingbou na aateeb arin ki miani, aan min arin mia, ki n poorpoweiteeb na mi nan fine tumin nna. 26 N fiit a binbe ki wanniba, ki bia sii ammit fiitir a binbe ki wantib, ki bii mk lomm nba ki a loonin na booru, ki n mun sii be bi ni.”



18

1 Yiisa nba din miar Yennu ki gbenn na poorpo, ki nan u poorpoweiteeb yaat saa, ki saa poot kpenu nba ki bi yi Kidronn na. Kpaab nna din be le; ki bi saan k kpaab ma ni. 2 Tn, Judas, wunba din nyii Yiisa poor na din mi kpaab ma boor, kimaan yoo kur Yiisa din tuu saa nan u poorpoweiteeb lee. 3 /Nanne ki Judas tan baar kpaab ma ni nan kunknknna, nan mannteeb yudamm nan Farisiinba toontunna; ki bi dia jatiat nan fita nan mulanbaabii. 4 Yiisa arin din mi bonsiar kur nba yaa lin teen, anne ki u nyii tnn, ki boib a, “I loon mee?” 5 Ki bi jiin a, “Yiisa nba tee Nasaref nir na.” Ki u betib a, “Mine na.” Ki Judas, wunba nyii u poor na, see namm le. 6 Yiisa nba arin yet a, “Mine na” yoo nba, ki bi mat potuntuna, ki baa baa ti ni. 7 Ki Yiisa amm boib a, “I loon mee?” Ki bi bia yet a, “Yiisa nba tee Nasaref nir na.” 8 Ki Yiisa betib a, “N po beti a mine na. Li-i tee ki i loon minie, yin aan ki binba be nanin na-ii saa.” 9 U din yet nna ma, a waa po yet Yennu linba na n teen mniie, a “Faa turin binba kur na, bi s ki teen yanni.” 10 Li yoo ma ki Simonn Piita dia jukbanjiak, ki nt ch Yennu mannteeb yudaan daabir niidiitu po tubir ki pot. Daabir ma sann din tee Malkus-e. 11 Ki Yiisa bet Piita a, “Jiint a jukbanjiak ma ki nn. A mi a biak nba ki n Baa turin na, n kan di-i?” 12 /Nanne ki kunknknna nan bi yudaan nan Juu teeb yudamm toontunna na ji soor Yiisa, ki lor, 13 ki jiiu ki saan nan Annas boor sinsinn. Annas din tee Kayafas diamme, ki Kayafas tee Yennu mannteeb yudaan li binn. 14 Kayafas mae din bet Juu teeb yudamm a li an ki niyenk n gaar niib kur paak ki kpo, a anne chee nan s kur n kpo. 15 Baa din saa nan Yiisa na ki Simonn Piita nan Yiisa poorpoweitel waa; ki poorpoweit ma tee daan nba ki mannteeb yudaan na miu fanu. Li paak, ki u baar k mannteeb yudaan na aadindou ni, siaminba ki Yiisa be na. 16 /Naan ki Piita arin biar see nanyer po yair tammb ni, ki poorpoweitel nba ki mannteeb yudaan na miu na mat yair tammb na ni, ki pak nan sapaam nba guu tammb na, ki u kn Piita dindou na ni. 17 Ki sapaam ma boi Piita a, “A ki tee j na poorpoweiteyen kaa-a?” Ki Piita jiin a, “Aaii! N ki tee u poorpoweiteyen kaa.” 18 Waat din be li yoo, ki toontunna na nan kunknknna na joo sankna muu, ki see nanii, ki Piita tan saan taamm ki bi nanii. 19 /Nanne ki mannteeb yudaan na boi Yiisa u poorpoweiteeb nan u wannu na po. 20 Ki Yiisa bet a, “N po tuu piak yeenin ni ki teen s kur, ki ki bri n wannu kur nba ki n tuu wanti. N tuu want niib Yenjiantu diit ni nan Yenjiantu asaakak ni, siaminba ki Juu teeb kur tuu baat lakint na. Min arin ki mi pak siar woonin ni. 21 Ki bee teen ki a boimi? Boin binba gbat linba ki n tuu beerib na. /Namme mi maa tuu yeen linba.” 22 Yiisa nba yet nna ma, ki kunknknna na yen peb tanpak, aan boi a, “Bi piak jiint mannteeb yudaan nnae-e?” 23 Ki Yiisa bet a, “Mi-i pak bonbisiarie, fan bet s kur laa tee linba. /Naan mi-i pak linba tokinie, bee teen ki a ji pebimi?” 24 Li yooe ki Annas te ki bi jii Yiisa ki saan nan Kayafas, wunba tee mannteeb yudaan na pe; ki Yiisa bia lek daa lor miit. 25 Piita nba din see ki nanii muu na, le ma ki bi boi a, “A ki tee u poorpoweiteyen kaa-a?” Ki Piita yetib a, “N ki tee u poorpoweiteyen kaa.” 26 Ki mannteeb yudaan daabiyen, wunba ninja ki Piita ch u tubir ki pot na boi a, “N bo ki la ki a be nan Yiisa kpaab na ni-i?” 27 Ki Piita bia ni. Li taakpaak ni ki kojouk bui. 28 Kayafas nba din boi Yiisa buboit ki gbenn na poorpoe, ki Juu teeb yudamm jiiu ki saan nan ti na yudaan nba ki bi yiu Pailat na aak. Li din tee sanyapob nie. Juu teeb yudamm ma din ki loon bin k aak ma ni, kimaan bi loon bin dia bi me bonann Yennu boor, ki tan fit di yukitgar tiaru jaamm na. 29 Li paak ki Pailat nyii nanyer bi boor, ki boib a, “J na teen bee ki i biir?” 30 Ki bi yaa, “Wuu bonni kii tun bonbiir, ti bo kan baar nan a boori.” 31 Ki Pailat betib a, “I m n jiiu ki bu nan, i sennu nba want biainba.” Ki Juu teeb yudamm ma yaa, “Ti ki mk yaak ki saa kpi nir.” 32 Yiisa nba din yaa kubooru nba ki u tan saa kpo na, li set tan teen nnae, ki fit gbee. 33 Ki Pailat mat k aak na ni, aan yiin Yiisa, ki boi a, “A tee Juu teeb kpanbare-e?” 34 Ki Yiisa jiin boi a, “Fine daa boin buboit na koo siabe beta n po?” 35 Ki Pailat boi a, “N tee Juu nir-ee? A m niib nan mannteeb yudamme jiia ki tan turin. A jia biir bee?” 36 Ki Yiisa yet a, “N naan ki tee tingbou na ni yar kaa. N naam-i bonni tee tingbou na ni yarie, n poorpoweiteeb bo saa kn n paaka, ki Juu teeb yudamm bo kan soorimi. Aaii, n naan ki tee tingbou na ni naami.” 37 Ki Pailat boi a, “A set tee kpanbare-e?” Ki Yiisa jiin a, “Nn, fine yet a n tee kpanbar. Bi din marin a n wann niib barmnii wannue. Li paake ki n baar tingbou na ni; ki s kur nba waa barmnii wannu ma gbia n maan.” 38 Ki Pailat boi a, “Bee tee barmnii?” aan mat nyii nanyer, Juu teeb yudamm na boor ki betib a, “N ki la j na biit ki saa biir. 39 I mk siar ki tuun binn kur ni, ki n tuu nyinn dansarkyen yukitgar tiaru jaamm yoo ki turi. I loon ki n nyinn Juu teeb kpanbar na ki turini-i?” 40 Ki bi tian ki yeen a, “Ti ki loon j na kaa. Ti loon ki a nyinn Barabas-e ki turit.” Barabas din tee fat-te.



19

1 Li yoo na ki Pailat te ki bi boo Yiisa kpaasir. 2 Ki kunknknna na luu kunkonii fokirik ki yirim, ki lann baanmu nna, 3 ki baat u boor, ki yeen a, “Juu teeb kpanbar, ti foonta,” aan pebit tanpakii. 4 /Nanne ki Pailat bia amm nyii nanyer ki bet yudamm na a, “Gotir man, n baat nan i boore, a yin bann nan n ki la u biiti.” 5 /Nanne ki bi baar nan Yiisa, niib na boor, ki u yir kunkonii fokirik ki bia lia baanmu na. Ki Pailat betib a, “Gotir, nir mae na.” 6 Mannteeb yudamm nan bi toontunna nba lau yoo nba, ki bi tian a, “Kpaam dapunpunn paak! Kpaam dapunpunn paak!” Ki Pailat betib a, “I m n jiiu ki kpaau dapunpunn paak, kimaan min ki la u biiti.” 7 Ki Juu teeb yudamm na jiin a, “Ti mk sennsau, ki sennu ma want nan u kpan lek tee wun kpoe, kimaan u yaa u tee Yennu Bijae.” 8 Pailat nba gbat nna ma, ki jamaanii ji soor bonchiann; 9 ki u mat k aan yiin Yiisa, ki tan boi a, “A nyii lee?” /Naan Yiisa din ki jiin siari. 10 Ki Pailat bia boi a, “A kan pak jiinimi-i? A ki mi nan n mk yiikoo ki saa te bin aa-a, ki bia mk yiikoo ki saa te ki bin kpaa-a dapunpunn paaki-i?” 11 Ki Yiisa ji jiin a, “Yennu-i bonni kii chaba yiikoo, a bo kii mk n paak yiikoo. Li paak, daan nba soorin ki jiin kubina na, u biit yab ki gar a yara.” 12 Pailat nba gbat nna ma, ki u lek ji loon ki wun aau nan ninmnn, aan ki Juu teeb yudamm na yakii ki yaa, “Li-i tee ki a aau, ann a ji ki tee Kpanbar yudaan Siisa yk kaa, kimaan daan nba pur u m kpanbar, u tee kpanbara yudaan na dataake.” 13 Pailat nba gbat nna, ki u nyii nan Yiisa nanyer po, ki kar u buut kaanu paak, ki bi yir Tann Binbintir. (Juu teeb maan ni, bi yir Gabata-e.) 14 Li din tee yonsuuk nie, ki li saa yent ki yukitgar tiaru jaamm n di. Ki Pailat yet Juu teeb yudamm na a, “I kpanbare na.” 15 Ki bi yakii ki yaa, “Kpim! Kpim! Kpaam dapunpunn paak.” Ki Pailat boib a, “I kpanbar ki i loon ki n kpaau dapunpunn paaki-i?” Ki mannteeb yudamm na jiin a, “Ti ki mk kpanbars see kpanbar yudaan Siisa kuuk.” 16 Ki Pailat ji chab a bin kpaa Yiisa dapunpunn paak. /Nanne ki Rom teeb kunknknna na ji gaar Yiisa, 17 ki nyii nan doo na kpi; ki u jii u kuun dapunpunn. Ki bi saa baar siaminba ki bi yir “Yukpabuk” na. (Juu teeb maan ni, bi yi lee “Golgota.”) 18 Lee ki bi kpaau dapunpunn paak; ki bia kpaa niib banlee dapunpuna paak ki pukin Yiisa po, ki yen be chianu ki l mun be chianu, aan ki Yiisa be sinsuuk ni. 19 Ki Pailat sb sbinii ki bi tabin Yiisa dapunpunn na paak, ki li yaa, “Nasaref nir Yiisa nba tee Juu teeb kpanbare na.” 20 Juu teeb bonchiann din karin sbu maa, kimaan siaminba ki bi din kpaa Yiisa dapunpunn paak na din ki fk nan Jerusalem-i. Sbinii na din sb Juu teeb nan Rom teeb nan Griik teeb maan nie. 21 /Nanne ki Juu teeb mannteeb yudamm saan Pailat boor, ki saa bet a, “Li bo ki an ki a sb a ‘Juu teeb kpanbare na.’ Li bo an ki a sb a ‘J na pur u m Juu teeb kpanbare.’ ” 22 Ki Pailat jiin a, “Maa sat sb linba na, n sbe.” 23 Kunknknna na nba kpaa Yiisa na poorpoe, ki bi jii u tiat ki chentir taar munna, ki kunknknn kur gaar tor. Li poorpoe biak ki bi jii u ti po liatfoouk, linba ki bi luur bonmunn, ki li ki mk nyarmu na, 24 ki yet bi leeb a, “I daa pati. /Naant ki ti t naatt ki laan wunba saa yentir.” Li din teen nna, a Yennu gbou nba din yet linba na n fit gbee-e a: “Bi chent n tiat, ki bia t naatt n ti po liatfoouk na paak.” Nnae ki kunknknna na set din tun. 25 Yiisa naa din see kpia u dapunpunn nae: ki Klopas aapoo nba ki bi yiu Meeri na, ki u tee Yiisa naa ma niipoo na, see kpiau, ki Meeri Magdaliinn pukin le. 26 Ki Yiisa la u naa, ki bia la u poorpoweit nba ki u mantik loon na, ki u mun see le, ki Yiisa yet u naa a, “N naa, a bijae na jik,” 27 aan bet u poorpoweit ma a, “A mun, a naae na jik.” Laa din nyii li yoo, ki poorpoweit na ji jii Yiisa naa ki kun nan u aak ni. 28 Tn, Yiisa din mi nan bonsiar kur nba ki u din tuun na ji gbenna, ki u yet a, “Nyunnyukuru mkin.” U yet nna a lin gbeen linba sb Yennu gbou ni nae. 29 /Nma din see le nan damiituk, ki bi jii saapo ki tun damiituk ma ni, ki jii saapo na ki fin daauk paak, ki teen u mb ni, 30 ki u fnt ki nak, aan yet a, “Li gbenna,” ki tibin ki chab Yennu u seek. 31 Tn, laa saa yent ki tee foondaar na, Juu teeb yudamm na din ki loon niib na-ii be dapunpuna paak foondaari, kimaan foondaar nba din saa yent ma din tee dajaanne. Li paak, ki bi din saan Pailat boor, a wun chab ki bin knn knn niib na taa, ki bin kpo yian, ki bin fit kpaatib dapunpuna ma paak. 32 Li paak, ki kunknknna na saan ki saa knn binba lakin kpaa nan Yiisa na taa, 33 aan baar Yiisa boor, ki s ki u kpowa. Li paak bi din ki knn u taa. 34 Ki kunknknna na yen jii kpann ki muu Yiisa lokir ni. Li taakpaak ni ki sn nan nyun nyii. 35 Min nba sbin gbou nae la baa teen biainba nan n m ninbina, ki teen siara, ki mi nan n siara ma tee barmniie, ki n sbin linba tee barmnii na a yin fit lian teen yada. 36 Li din teen Yiisa nna a lin gbeen linba sb Yennu gbou ni nae a, “Bi kan knn u kpabir nan yennkwa.” 37 Ki Yennu gbou bia yet siar boor a, “Niib tan sii gorii baa muu wunba kpann na.” 38 Li poorpoe ki Joosef, wunba tee Arimatea nir na, saan Pailat boor, ki saa miar Yiisa gbanant. Joosef din tee Yiisa poorpoweite, aan u din waau woonin nie, kimaan u tiin Juu teeb yudamme jamaanii. Ki Pailat chab; ki u saan kpaat Yiisa ki jiiu. 39 Ki Nikodemus, wunba po mi baar Yiisa boor nyik na mun baar ki dia bonnunubit nba saa teen Yiisa gbanant paak, ki li tee nan brik-gbina piik nan anmu na. (Bi din jii bona nba ki bi yir mir nan alos nae ki mat ki teen bonnunubit ma.) 40 Ki bi jii Yiisa ki pbin chinchenana ni nan bonnunubit na, nan Juu teeb kupiinu kaar nba tee biainba na. 41 Baa din kpaa Yiisa siaminba na, kpaab din be le, ki kapaau po be le, ki bi din daa ki pii s kaauk ma ni. 42 Juu teeb foondaar nba per na, ki kaauk na boor bia ki fk na, ki bi pii Yiisa le.



20

1 Ki Juu teeb foon daar tan gar, ki lasir daar sanyapob ni ki s li daa bn, ki Meeri Magdaliinn saan Yiisa kaauk boor, ki la ki bi birint katanu kaauk ma mb paaka; 2 ki u chiar saan Simonn Piita nan Yiisa poorpoweitel nba ki Yiisa mantik tuu loon na pe, ki betib a, “Bi piit ti Yomdaan kaauk na niwa, ki ti ki mi baa bir siaminba.” 3 /Nanne ki Piita nan Yiisa poorpoweitel na nyii ki tiin saa, 4 ki Yiisa poorpoweitel na tin paak Piita, ki saa d baar kaauk ma boor, 5 aan ki k. U din tibine ki la kati na. 6 Ki Simonn Piita tan ynt baar ki k, ki la ki kati na d, 7 ki bia la chinchenbik nba ki bi daan fin Yiisa yur na, ki ann fin li bia ki d li kuuk. 8 /Nanne ki Yiisa poorpoweitel nba din d baar na mun k ki ji la li bia, ki teen yada nan Yiisa fiir kuun nie. 9 /Naan bi daa din ki bann linba sb Yennu gbou ni na paaki, a Yiisa saa fiir kuun ni na. 10 Ki bi mat kun. 11 Meeri arin din biar see kaauk ma boor nie ki m, ki tan tibin ki got kaauk na ni, 12 ki la malakanba banlee lia tapeenii, ki yen kar siaminba ki bi daan bir Yiisa na yur po, ki l na mun kar li taa po. 13 Ki bi boi a, “Poo na, bee ki a m?” Ki u jiin a, “Bi piit n Yomdaane, ki n ki mi baa teen siami.” 14 Waa yet nna, ki u mant la ki Yiisa see, aan ki u ki bann nan Yiisa-e na. 15 Ki Yiisa boi a, “N niipoo, bee ki a m? A loon mee?” Meeri arin din mi a u tee kpaab na toontunne. Ki u yet a, “Li-i tee ki a jiiuie, fan betin faa teen sian, ki n saan ki saa jiiu.” 16 Ki Yiisa yiin a, “Meeri.” Ki u mant ki tokin, ki yiin Juu teeb maan ni a, “Raboni!” (Li paak tee “Wannt.”) 17 Ki Yiisa bet a, “Daa somi, kimaan n daa ki doo sanpaapo n Baa boori; aan i saa n naa waas boor, ki saa betib a n saa do sanpaapo, wunba tee n Baa nan i Baa na boora; e bia tee n Yennu nan i Yennu na.” 18 Ki Meeri Magdaliinn mat Yiisa poorpoweiteeb pe ki saa betib a, “N la ti Yomdaan nawa,” aan yetib waa bet linba. 19 Lasir daar ma nyiko, ki Yiisa poorpoweiteeb na tan lakin leeb ki be diiuk ni, aan kpar gann, kimaan bi tiin Juu teeb yudamm na jamaanii, ki tan s Yiisa see bi sinsuuk ni, ki betib a, “Parmaasir-ii be i paak.” 20 Waa yet nna poorpoe, ki u wannib u niipant ni fna nan u lokir ni fnn na. Ki u poorpoweiteeb nba lau ma, ki bi ji mk parpeenn bonchiann. 21 Ki Yiisa bia amm yetib a, “Parmaasir-ii be i paak. N Baa nba tumin biainba na, n mun yaa n tumi li biae.” 22 Li poorpoe ki u foont bi paak aan yetib a, “Gaat Yennu Seyee man. 23 Li-i tee ki i nyik chab s biit, u set la nyikinchab u biit ma paaka; aan li-i tee ki i ki nyik chab s biiti, u kan la nyikinchabi.” 24 /Naan u poorpoweiteyen nba tee Tomas, ki bi yiu Jaak na din kaa, yoo nba ki Yiisa baar bi boor na. 25 Ki Yiisa poorpoweiteleeb na bet a, “Ti la ti Yomdaanwa.” Ki Tomas yetib a, “Min arin, li-i kii tee ki n tan la u niipant ni fna na, ki jii n niibir ki tun siaminba ki bi kpaa kpai na, ki bia jii n nuu ki tun u lokir na ni-i kaa, n kan teen yada.” 26 Li daa anniin daare ki Yiisa poorpoweiteeb na bia lakin leeb ki be diiuk ni, ki Tomas ji be bi ni, ki bi yaan kpar gann; ki Yiisa tan baar see bi ni, ki betib a, “Parmaasir-ii be i paak,” 27 aan bet Tomas a, “Jiin a niibir ki tun n niipant ni, aan bia tant a nuu ki tun n lokir ni, ki ji daa birisi, aan teenin yada.” 28 Ki Tomas yet a, “Fine tee n Yomdaan ki bia tee n Yennu.” 29 Ki Yiisa boi a, “Faa ji lan na paake ki a teenin yada-a? Binba ki lan aan teenin yada na, parpeenn tee bi yare.” 30 Yiisa din tun bakitnau toonjaana bonchiann u poorpoweiteeb pe, aan li kur ki sb gbou na ni. 31 Linba sb ki be gbou na ni, bi sb a yin teen yada nan Yiisa-e tee Yennu Nigannt Masia, ki bia tee Yennu Bija. Li-i tee ki i teen yada, u paake ki i saa la manfoor nba kaa gbennu.



21

1 Li poorpoe ki Yiisa amm dkit u poorpoweiteeb paak, mkgbeir nba ki bi yir Taiberias na ni. Waa dkit biainbae na: 2 Simonn Piita nan Tomas (wunba ki bi din yiu Jaak na) nan Natanael (e din nyii Keena nba be Galilii yent ni na), nan Sebedii waas, nan Yiisa poorpoweiteleeb banlee din lakin be Taiberias mkgbeir ma ni. 3 Ki Simonn Piita tan bet u leeb na a, “N sik jansooru jen.” Ki bi bet a, “Timm nan fine saa sik.” Ki bi saan k burgbetir ni, ki lubin bi janlaau nyun na ni, aan li nyik bi din ki soor siari. 4 Li din tan yent sanyapob ni ki Yiisa see nyunkpi, aan ki u poorpoweiteeb ki mi a e. 5 Ki u boib a, “/Naajab, i ki soor siari-i?” Ki bi jiin a, “Nn.” 6 Ki u betib a, “Lumin i janlaau i diitu po, ki i saa soor janii.” Ki bi lu janlaau na, ki ji gbar donnu, kimaan janii nba ki bi soor na kpiatu din paaka. 7 /Nanne ki Yiisa poorpoweit nba ki u mantik loon na yet Piita a, “Ti Yomdaane.” Simonn Piita nba gbat a bi Yomdaane na, ki u lia u liatir nba ki u bo liat bir na, ki yukir sik nyun ni ki baar Yiisa boor. 8 Le din ki fk nan nyunkpii; li fkint din tee nan taapau kobii antaa nae; ki Yiisa poorpoweiteleeb ji kan burgbetir na ki li daar janlaau na, ki li gbee nan janii, ki baar nann nyunkpi. 9 Baa nyii burgbetir na ni yoo nba, ki bi la boroboro nan sankna muu, ki ja paa muu na paak ki beet. 10 Ki Yiisa betib a, “Jiin janii nba ki i soor na waan, ki baar nann nna.” 11 Ki Simonn Piita k burgbetir na ni, ki dat janlaau na ki donn kunkonn, ki li gbee nan jangbea; ki bi kan, ki li tee janii kobik nan piinmu nan antaa. Li din yab bonchiann, aan janlaau na lek ki pati. 12 /Nanne ki Yiisa betib a, “Saana man ki tan man.” /Naan nan bi yenkwa lek ki mk parcheenn nan wun boi a u tee mee, kimaan bi mi nan u tee Yomdaan nae. 13 Ki Yiisa jii boroboro na ki turib, ki bia jii ja na ki turib. 14 Linba nae din tee taar muntaa ni ki Yiisa jii u m ki wann u poorpoweiteeb, Yennu nba din fiin kuun ni na poorpo. 15 Baa din dii jeet ma poorpoe, ki Yiisa boi Simonn Piita a, “Simonn, fin Jnn bija, a loonin ki gar linba nawa-a?” Ki u jiin a, “Nn, n Yomdaan, a mi nan n loona.” Ki u yet a, “Ii dint n pebis.” 16 Ki Yiisa bia boi Simonn Piita taar munlee ni a, “Simonn, Jnn bija, a loonimi-i?” Ki u jiin a, “Nn, n Yomdaan, a mi nan n loona.” Ki u bet a, “Ii kpaar n pei.” 17 Ki taar muntaa ni ki Yiisa boi a, “Simonn, fin Jnn bija, a loonimi-i?” Ki Piita par ji biir, kimaan Yiisa nba boi taar muntaa a, “A loonimi-i?” na. Ki u yet a, “N Yomdaan, a mi bonsiar kur. A mi nan n loona.” Ki Yiisa bet a, “Ii dint n pei. 18 Barmniie ki n beera na, faa din tee naasim na, a din tuu bob a gbanne, ki saa siaminba ki a loon; aan a-i tai kpet yoo nba, a saa tant a nii, ki s saa lora, ki mukisa ki saan nana siaminba ki a ki loon.” 19 Yiisa nba yet linba na din want biainba ki Piita tan saa kpo ki te Yennu sann n la dontire. Li poorpo ki Yiisa yet a, “Ii waa-n.” 20 Ki Piita tan jiant ki la Yiisa poorpoweitel nba ki u mantik loon na ki u waa; mae din kar ki kpia Yiisa, yoo nba ki bi lakin di jeet, ki dnn boi a, “/Nmee yaa wun nyi a poori?” na. 21 Piita nba lau yoo nba, ki u boi Yiisa a, “N Yomdaan, aan j na arimi-i?” 22 Ki Yiisa yet a, “Mi-i loon ki wuu be nan maa tan saa jen, li ki la-ani. Fin-ii waan.” 23 Li paake teen ki Yiisa poorpoweiteeb na din yeen a Yiisa poorpoweit ma kan kpo. /Naan Yiisa din ki pak a u kan kpo kaa. U din yet a, “Mi-i loon wuu be nan maa tan saa jen, li ki la-ani.” 24 Tn, Yiisa poorpoweit mae tee wunba yeen niib barii ma, ki bia sbir gbou na ni; ki ti mi nan waa yeen linba na tee barmniie. 25 /Naan bona bonchiann be ki Yiisa din tun ki pukin linba sb gbou na ni paak. Bi-i bonni sb linba kur ki u din tun ma, n dukin nan gbant nba ki bi bo saa sb na bo kan la yiar tingbou na ni kii be.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE