James

1

1 Min Jeems nba tee Yennu toontunn ki bia tee ti Yomdaan Yiisa Masia toontunn na foont Israel booru piik nan anlee nba yat ki be tingbou na kur po. 2 N naa waas, ii mk man parpeenn, yoo nba ki i di farbooru booru na, 3 kimaan i po mi nan fara mae baati ki i bant nan i set teen Yiisa Masia yada nan barmnii, ki li teeni gbankur. 4 Ii amm kii mk gbankur fanu nan li joontu, ki i tan kan k binbenai. 5 Li-i tee ki i s pt yan, wun miar Yennu nba pi s kur piinii nan burchint, ki ki dint s fei na, ki u saa turwa. 6 Fi-i mei Yennu, fan teen yada ki daa mk birsuku; aan wunba mei nan birsuk, u tee nan mkgbeir nyunpana nba ki wou tuu da ki li fi ki baa nae. 7 Li nibooru daa dukii nan u saa la siar Yennu boori, 8 kimaan waa mk dudukit munlee-lee na. 9 Li an ki ti naa waas nba tee nandamm-ii mk yuugontir, Yennu nba donnib na paak, 10 ki ti naa waas nba tee mkita-ii munii mk yuugontir Yennu nba sikinib na paak, kimaan li kan yukiri ki bi saa gar nan mt puuk nba tuu koor ki baa na; 11 kimaan yonnu-i nyii ki yekit puuk, li tuu koore ki baa, ki li ant n ji biir. Li mun bia tee nnae ki tur mkita: yoo nba ki bi dukii bi toona nba saa saan tnn biainba na, li yooe ki bi tuu kpo. 12 Binba nyann bikinu, parpeenn tee bi yare, kimaan Yennu saa turib nyt nba tee manfoor nba ki u din senn msonn a u saa tur binba loon na. 13 S-i la jammii, u daa yaa Yennu-e jamm. Siar kaa ki saa fit jamm Yennu. Yennu mun ki jammit s. 14 Nir-i loon wun tun u m nianbiiuk toona, anne tee jammii. 15 Nianbiiuk-u soor nir, li tuu baar nan toonbiite, ki toonbiit joontu tee kuume. 16 N naa walonkai, i daa te ki siar kpannini. 17 Bonann kur nyi sanpaapoe ti Baa Yennu boor, wunba din nan sanpaapo yentu kur na. /N arin ki lebitir nan yentu ma nba lebitir biainba na; u bia daa tee Yennu-e. 18 U m loommo ki u teent u waas, u maan nba tee barmnii na paak, a tii chee u bonninnant kura. 19 N naa waas, n loon yin bann linba nae; ii gbiintir yian yian aan kii mi biainba ki i piak, ki bia daa dont wutoor yian yian, 20 kimaan nisaarik wutoor ki tuun Yennu toonana. 21 Li paak, n naa waas, ii nyik i yanbmm nan biit kur nba be i para ni na, aan sikin i m Yennu tnn, ki gaar u maan nba ki u knt i para ni na, kimaan maan mae mk pa nba saa tinni. 22 /Naan ii tuun biainba ki maan ma wann na; li-i tee ki i gbat maan ma, aan ki ki tuun biainba ki li wann na, i kpann i me. 23 Wunba kur gbat maan ma, aan ki ki tuun biainba ki li wanni, u tee nan nir nba tuu got ki la u m mianu ni nae; 24 kimaan wuu got ki la u m mianu ni, aan seet, u ji tuu tamm waa bo got ki la u m ki u tee biainba nae. 25 /Naan wunba dukii sennann nba fit nyint niib biit daabisin ni, ki ki tammir, aan mk gbankur ki tuun biainba ki li wann na, parpeenn tee li daan yare, kimaan u toonn na paak. 26 Wunba mi nan u tee Yiisaweir aan ki ki so u mbi, li daan kpann u me. Li want nan u weiu na tee yanne. 27 Wunba sommit kpeebii nan paki bi fara ni, ki bia nyinn u m tingbou na toonbiit ni, e set tee Yiisaweir nan barmnii, ki ki mk biit ti Baa Yennu boori.

2

1 N naa waas, yaa teen ti Yomdaan Yiisa Masia nba tee pa daan yada biainba na, i daa mk ningannii. 2 Li-i tee ki mkit nba lia taant ki pir salinba k i Yenjiantu diiuk ni, ki nandaan nba lia tachiat mun k, 3 ki i tur mkit na baakir, ki bet a wun kar tnn po, aan bet nandaan na a wuu see koo wun kar ti ni, 4 n naa waas, li-i tee ki i tuun nna, i tee niib nba mk ninganniie, ki bia mk dudukbiit. 5 N naa walonkai, gbiintir man, Yennu-e gann binba tee nandamm tingbou na niib boor, a bin teen mkita u boor, kimaan bi teen yadae, ki teen u waas nba saa di naan nba ki u senn msonn a u saa tur binba loon na. 6 /Naan ki yimm yisin nandamm. Mkita nae mukisiri, ki so-i ki saa nani buut boor. Nna kaa-a? 7 /Namme bia piak biir Yiisa Masia sanann nba ki Yennu turi na. 8 Li sb Yennu gbou ni a, “Ii loon a l nan faa loon a m biainba na.” Li-i tee ki i waa Yennu naan sennu ma, li an, 9 aan li-i tee ki i mk ningannii, li tee biite, ki sennu ma fiitir ki want nan i set tee sennu biirteebe. 10 Wunba sak ki waa sennii na kur, aan tan biir sennii ma yenn, li want nan u biir sennii na kure. 11 Sennii ma ni, Yennu nba yet a, “Daa chomm” na, e bia yet a, “Daa kpi nir.” Li paak, li-i tee ki a ki chomm, aan kpi, a biir sennii ma kura. 12 Ii piak aan kii tuun kii mi nan Yennu tan saa jii sennu nba nyint niib biit daabisin ni nae ki bu i buut. 13 Binba ki tin bi leeb ninbaauk, Yennu saa bu bi buut ki kan tinib ninbaauku; aan ninbatinue nyant tubdatu. 14 N naa waas, daan nba yaa u teen Yiisa Masia yada, aan ji ki tuun popeenn toona, li mk nyti-i? U yada ma booru saa fit tinnwa-a? 15 Li-i tee ki a naa bik be ki ki laat gbab, ki bia ki laat di, 16 ki a ji beer a, “N naa bik, a kun manuwa, kii gbab, kii biaki di,” aan ki tur siari, li mk nyti-i? 17 Yada kuuk-i be, aan toonana kaa, yada ma tee yadakpeenne. 18 Li-i tee ki nir yet a, “Se mk yada, ki l mun tuun toonana,” n mun saa jiin a, “Li-i tee ki a ki tuun toonana, lannpoe want nan a set mk yada? /Naan n toonana nae wanta nan min set mk yada.” 19 A teen yada nan Yen-yenke be-e? Li an. Narinbiit mun teen yada nan Yen-yenke be, ki bi jekir nan jamaanii. 20 Fin jatuk na, li-i tee ki a mk yada aan toonana kaa, li tee yanne; a loon ki a bann na-a? 21 Ti yeeja Abraham nba din jii u bik Aisak ki paan binbintir paak a wun kpiu ki mann maru ki tur Yennu na, toonn ma paake ki Yennu din yet a u tee nian u boor. 22 A la nnawa-a? Waa teen Yennu mmaan yada na paake ki u din tun toonn ma; toonn mae mun wann nan u teen Yennu yada nan barmnii. 23 Ki Yennu mmaan nba sb u gbou ni nae tan teen mammm. Li sb a, “Abraham din teen Yennu yadae, ki u yada ma paak ki Yennu jiiu ki u tee nian u tnn.” Li paak ki bi yiu Yennu yk. 24 A la nnawa-a? Nir toonana paake ki Yennu saa yet a li daan tee nian u boor; li ki tee u yada kuuk paak kaa. 25 Li din tee nnae mun ki tur poochonchonn nba sann din tee Rahab na. Waa din gaar toomiinba nba ki Israel teeb din tumm, ki bia wannib snu nba ki bi tkin mat kun na, u toonn ma paake ki Yennu din yet a u tee nian u tnn. 26 Tn, gbanant nba kaa seek, li tee gbanankpeenne, yada-i munii be ki toonana kaa, li mun bia tee yadakpeenne.

3

N naa waas, i bonchiann daa loon yin teen Yennu maan wannteebi, kimaan i po mi nan binba tee wannteeb na, bi buut tan sii paar ki gar binba ki tee wannteeb. 2 Ti kur tuun linba ki took snii bonchiann ni, aan wunba ki piak mabiit, li daane set tee wunba chee, ki saa fit soor u m. 3 Ti-i jii taangarika ki wukin taanii a bii tuun taa loon biainba, bi gbanant pa kur be ti nuu nie. 4 Bia dukint aru po; li yab bonchiann, aan wonpaaruk-u da, li saae, aan dabik nnae ki kant na dia ki kan, ki li saa waa loon siaminba. 5 Jerinn mun tee bonbik nnae, aan mk yaak bonchiann. Gotir, mupunprik nnae tuu di fgbeir. 6 Jerinn tee nan muu nae; li tee ti gbanant bkire ki mk biitbooru booru, ki saa fit biir ti gbanant kur, ki bia di nisaarik binbe nan muu na; li muu nyii Sintaanii boore. 7 Nisaarike mk bonkobit, nan nnii, nan wai, nan nyun ni bona kur yaak, 8 aan nisaarik kan fit soor u jerinn. Li mk biite, ki gbee nan lbii nba baat nan kuun, ki bia ki foi. 9 Jerinn nba ki ti dia ki piak dont ti Baa Yennu na, li jerinne ki ti bia dia piak mabiit a lin biir nisaarii, binba ki Yennu namm ki bi naan u m na. 10 Mb nba ki maamm nyi na, li mb nie ki mabiit bia nyi. N naa waas, li-i tee nnaie, li ki ani. 11 Bunbunn nba bunii nyunmanin nae bia bunii nyuntouu-u? 12 Ki kinka saa fit lon saanawa-a? Koo gaak saa fit lon kinkanawa-a? Nnae mun ki bunbunmimiruk kan fit bunn nyunmammi. 13 /Nmee mk yan nan bannu i sinsuuk ni? S-i be, wuu be fanu ki sikin u m kii tuun toonana, ki lin wann nan u set mk yan. 14 /Naan li-i tee ki i mk funfunn nan dont-n-m i para ni, ann i daa nyu bara, ki fa faak, ki y^een barmnii. 15 Li yan ki nyi Yennu boor kaa, li tee tingbou na nan gbanant loomm nan Sintaanii yare, 16 kimaan funfunn nan dont-n-m nba be sian, daamii nan biitbooru booru kur be lee. 17 /Naan yan nba nyi Yennu boor, li ki mk biiti; wunba mk yan ma, u baat nan parmaasire, ki be soon nna, ki gbia u leeb maan; ki mk ninbatinu yoo kur, ki bia tuun toonana bonchiann; u ki mk lukitin, ki bia ki mk kpinkpannii. 18 Binba mk parmaasir ki te ki parmaasir baat niib sinsuuk ni na, amme te ki yentinu be.

4

1 Bee te ki i kn ki ni nan leebi? Nianbiiuk nba be i para ni nae kn. 2 I loon bonsia aan ki laat, ki ji teen siir nan nikpinu. I mk funfunn i leeb bona paak, aan ki laat, li paak ki kunkna nan mniat be i sinsuuk ni. I ki laat yaa loon linba, kimaan i ki mei Yennu li po. 3 I mei Yennu ki ki laat, kimaan i mei ki loon i m nianbiiuk yare. 4 I nyik Yennu-wa, ki waa bonliae. Li-i tee ki i tee tingbou na ysnbaie, i tee Yennu dataie. I ki mi nna-a? Wunba loon wuu tee tingbou na yk, li y teen u m Yennu dataake. 5 Li sb Yennu gbou ni a, “U loon Seek nba ki u teent na bonchiann.” 6 /Naan u bia teent sommir bonchiann. Li paak, li sb Yennu gbou ni a, “Yennu kn nan karinbaandamme, aan sommit binba sikint bi m.” 7 Li paak, ii saak Yennu mb man, aan y^et Sintaanii, ki u saa chiar nyiki. 8 Chatir nakin Yennu man, ki u mun saa nakini. Yimm biitdamm, wuut i nii man; yimm dudukit anleledamm ma, ammit i para man. 9 Ii mk parbiir kii bui kii fabin i biit paak; i ji daa laa, ii m man; ki aan ki i parpeenn n kpant parbiir. 10 Sikint i m Yennu tnn, ki wun donni. 11 N naa waas, i daa piak mabiit leeb paaki. Wunba piak mabiit u naa bik paak ki biir, u piak biir Yennu sennue. Li-i tee ki a biir sennu na, a ki tee wunba waa-r kaa, aan a tee li biirte. 12 Yennu kuuke mk yaak ki saa fit senn sennu, ki bia saa fit bu ti buut, ki bia mk pa nba saa fit tinn niib, ki bia saa fit biirib, ki mee mun be ki mk yaak ki saa pak biir u l? 13 Gotir man, yimm nba tuu yet a, “Dinna koo wonn, ti saa saan digbann, ki saa di binn kii kpentir kpinkpou ki la nyt bonchiann,” 14 i ki mi linba saa baar wonni. I manfoor tee bee? Li tee nan wunn nba tuu baa sanyik ni, aan li-i yann lin yant nae. 15 Li paak, li an tin tuu yet a, “Li-i tee Yennu loommie, ti sii mk manfoor, ki tun na nan na.” 16 /Naan i mk karinbaaniie ki nyu bara. Yaa nyu bara biainba na, li ki ani. 17 Li paak, wunba mi toonana tumu, aan ki tuumi, li daan mk biit.

5

1 Yimm gordamm, gbiintir man. Ii m man kii fabin, kimaan biak nba baat i paak na. 2 I mkint na kur biir, ki wobii m i tiata. 3 I likirii na mun biira, ki li tan saa wann nan i mk biit, ki li saa biir i gbanant, nan muu nba di biainba na. I sent i mkint mae ki guunt i buut daar. 4 I mab i toontunna nba jaan i dii kpaant ni na, ki ki pabi, ki bi m; ki bi mnii na k Yabint Yennu tuba ni. 5 Yaa be tingbou na ni na, i be i yamanie, ki waa i gbanant ni; i dint i me, aan i lek tee nan naajakpamma nba ki bi saa kpib nae. 6 I din piak ki biir popeendamme ki kpib, aan bi ki kn nani. 7 N naa waas, ii mk sukuru man, kii guu ti Yomdaan baaru daar ma. Gotir man kpaar nba tuu mk sukuru, ki guu kpafusaak mkmk nan sajoontik ki u jeet n ji tan nan bonann na. 8 Li paak, ii muni mk sukuru, ki chee i para, kimaan ti Yomdaan baaru daar per na. 9 N naa waas, i daa mk bunburimii i leeb paaki. Li-i tee ki i burin, Yennu saa bu i buuta. Gotir man, barbuur na nakin ki see i tammi ni. 10 N naa waas, Yennu skiniinba nba din pak u sann ni na, gotir baa din laat biak ki mk sukuru biainba, ki lii tee wannu ki turi. 11 Baa din mk gbankur na, ti yib parpeenn damme. I po gbat Job nba din mk sukuru nan gbankur biainba, ki li poorpo ki Yennu tan nyinn u biak ni. Li want Yennu nba mk ninbatinu ki tiinit ninbaauk biainbae. 12 N naa waas, linba kpaa talas tee nae: i daa poor ki sent msonna. I daa yi sanpaapo koo ti ni bonsiar sann ki poor mpori. /Naant ki i “nn” ii tee “nn,” ki i “aaii” ii tee “aaii,” ki Yennu tan daa daar i tuba. 13 S-i be i ni ki mk parbiir, wun miar Yennu. Wunba mun mk parpeenn, wun yin yanii ki pak Yennu. 14 S-i be i boor ki yiar, wun yiin Masiaweira saakab ki bin tan sr kpan ti Yomdaan sann ni, aan miar Yennu ki tur. 15 Bi-i miar nan yada, u saa la laafiawa, ti Yomdaane saa te ki wun la laafia; ki li-i tee ki u tun toonbiitie, Yennu saa nyik u biit ma ki chab. 16 Fiitir i toonbiit ki wann leeb, ki miar Yennu ki tur leeb, ki Yennu saa te ki i la laafia. Popeendaan-i miar Yennu nan ninmnn, li mk pa bonchiann. 17 Elaija din tee nisaarike nan timm na, aan din miar Yennu nan ninmnn a saak daa baa, ki saak set din ki baa ki saa ja bina antaa nan maarii anloob. 18 Li poorpo ki u bia miar Yennu, ki saak ji baa, ki ti maak, ki jeet nan fanu. 19 N naa waas, s-i nyii mammm snu na ni, ki s jen nan, 20 i mi nan daan nba nyinn biitdaan snbiiuk na ni, u nyinn li daan kuun nie, ki te ki Yennu nyik chab toonbiit bonchiann.

AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE