Acts


1

1 Chanbaa Teofilus: N sinsinn sbu na ni min Luk din sb bona bonchiann nba ki Yiisa din tuun ki bia want niib, u toonn pinpiin-yoo na mkmk nan Yennu nba din tan donn Yendu ni. 2 Waa daa din ki doo na, Yennu Seyee sommir nie ki u din wann waa gann binba ki teemm u toomiinba na nba sii tuun biainba. 3 U kuun poorpoe ki u din jii dapiinna ki y want u m ki teemm, ki li want nan birsuk kaa nan u set jen u manfoor niwa, ki bi din tuu y laat, ki u piak namm ki jiin Yennu naan po. 4 Yosau yaann ki u tan lakin be namm, ki din tan turib mb a, “I daa nyi Jerusalem-i, aan kii be kii guu piinii nba ki n Baa Yennu senn msonn a u saa turi, nan maa po beti li po na. 5 Jnn arin din wuur niib nan nyume, aan daa anlelee na ni, Yennu Seyeee saa wuur i para.” 6 Toomiinba nba din lakin nan Yiisa yoo nba, ki bi boi a, “Ti Yomdaan, yoo nba nae ki a yaa a fat timm Israel teeb yent ki jiint koo nlee?” 7 Ki Yiisa yetib a, “Li ki lai nan yin bann yoo nba ki n Baa Yennu senn a lin tun na; e mk yaak ki senn u yoo. 8 /Naan yoo nba ki u Seyee saa sik i paak na, i saa la pa, ki tan sii tee n siara damm Jerusalem, nan Judea yent kur ni, nan Samaria yent ni, nan tingbou na lokir kur po.” 9 Waa pak maan ma ki gbenn yoo nba, ki Yennu te ki u do Yendu ni, ki bi gorii, ki u saa k sanpagbant ni, ki bi ji ki lau. 10 /Naan baa lek biar see ki kpaa nunii ki gorii sanpaapo na, ki s jab banlee see ki lia tapeenii, 11 ki boib a, “Yimm Galilii teeb, bee ki i see nna ki gorii sanpaapo nna? Yiisa nba nyii i boor ki doo Yendu ni biainba na, u bia tan saa nyi Yendu ma ni ki jen sik nan yaa gorii ki u do sanpaapo biainba nae.” 12 Li yoo na ki Yiisa toomiinba na nyii Olif Tiinii kunkonn na paak ki mat Jerusalem. Le ma nan Jerusalem din tee nan maar jinn nae. 13 Baa baar Jerusalem yoo nba, ki bi saan k aak nba ki bi tuu be na ni ki doo dittuk paak. Binba din k ma tee Piita nan Jnn nan Jeems nan Andru nan Filip nan Tomas nan Batolomiu nan Matiu, nan Jeems wunba din tee Alfeus bija, nan Simonn Nikakitik, nan Judas wunba tee Jeems bija na; 14 ki bi kura tuu y lakint nan leeb ki pukin poosiab nan Yiisa naa Meeri, nan Yiisa waarii, ki mei Yennu nan dudukyent ki ki naki. 15 /Nanne ki daa anlee nna tan gar, ki Yiisaweira teen nan kobik nan piinlee nawa ki taan kar, ki Piita tan fiir set 16 ki yet a, “N naa waas, linba ki Yennu Seyee din te ki Defid din sint bunt buntir ki jiin Judas po, ki li sb Yennu gbou ni na, li kpaa talase ki lin set tan gbee. Judas mae tee daan nba daan wann niib ki bi soor Yiisa na. 17 /Naan Yiisa din gann timm nan e a tii tuun Yennu toonn nba ki ti tuun na, ki u din pukin ti kann ni.” 18 (Judas toonbiit likirii nba ki u la nae, ki u jii ki daa kpaab; lee ki u bia tan baa ki put poor, ki u nt kur nyii. 19 Ki Jerusalem teeb kur gbat nna ma, ki pur kpaab ma sann bi m maan ni a Akeldama, ki li paak tee “Snkpaab.”) 20 “Tn, li sb ya gbou nba be Yennu gbou nk ni na a: ‘/Naant ki u aak n set langbou ki s daa k lei.’ Ki bia jen sb a: ‘Li an ki s n gaar u toonn yiar na.’ 21 “Li paak ti loon ki tin gann niyene ki pukin ti po, ki wun teen Yiisa kuunfiiru siara daan. Li an ki wuu tee timm nba daan tuu y lin nan ti Yomdaan Yiisa ma ni yen, yoo nba ki Jnn din wuur niib Yennu nyunwuru mkmk ki tan baar yoo nba ki Yiisa nyii ti boor, ki Yennu donn Yendu ni na.” 23 /Nanne ki bi nyinn jab banlee: Joosef wunba ki bi din yiu Basabas na (bi din bia yi e Justus na), nan Matias, 24 ki ji miar Yennu a, “Ti Yomdaan, fine mi s kur par ni, li paak, wantit jab banlee na ni, wunba ki a gann, 25 ki wun teen toomii ki gaar a toonn yiar nba ki Judas nyik aan saan saa be siaminba an nan na.” 26 Baa miar Yennu ki gbenn yoo nba, ki bi t naatt, a bin gann bi banlee ma ni yen, ki Matias dii, ki bi jiiu ki pukin toomiinba piik nan yenk na ni.



2

1 Tn, ki jaamm nba ki bi yir Pentekost na daar baar; daar mae ki Yiisaweira kura lakin leeb boyennk ni. 2 Li taakpaak ni ki fuur nyii sanpaapo ki fu nan wonpaaruko da na, ki sik gbee diiuk nba ki bi kar na ni. 3 Ki bi la ki siar naan nan mupeeu na, ki yat t s kur paak, 4 ki Yennu Seyee gbee s kur ni, ki bi piin piak maboorganii nan Yennu Seyee nba wannib biainba na. 5 Ki Juu teeb nba tee yentinna na mun din be Jerusalem li yoo, binba nyii tingbou na tinii kur po ki baar le. 6 Baa gbat fuut ma yoo nba, ki nibur tikir le, ki li teemm yaarlituk, kimaan Yiisaweira ma piak s kur maan ni ki u gbia. 7 Ki li teemm bakitnau ki yaar litib, ki bi boi bi leeb a, “Niib nba piak na kur ki tee Galilii teeb kaa-a? 8 Ki li teen nlee ki ti kura tan jia gbia ki bi piak ti m m maan nna? 9 Ti siab nyii Patia nan Media nan Elam nan Mesopotamia nan Judea nan Kapadosia nan Pontus nan Asia, 10 nan Frijia nan Pamfilia nan Ijipt, nan Libia yaka po siaminba kpia nan Sairene na; ki ti yemm mun bia nyii Rom; 11 ki ti siab tee Juu teeb, ki siab mun bia tee boorganu nba din lebit bi jiantu ki waa Juu teeb Yennu na; ki ti yemm mun bia nyii Kret nan Arabia, aan ki ti kura lek gbia ki bi piak ti m m maan ni, ki dont Yennu sann nan u bakitnau toona nba ki u tun na.” 12 Ki li bakitib ki mat bi yan, ki bi boi bi leeb a, “Linba na paak tee bee?” 13 Ki siab mun bia laa ki sarikit Yiisaweira ma a, “Bi nyuu daame ki yib.” 14 /Nanne ki Piita nan u leeb piik nan yenk na fiir set nibur na tnn; ki Piita pak sanpaapowa a: “Yimm Juu teeb, nan yimm nba kur be Jerusalem na, gbiintir man maa yaa n paki linba na, kimaan n mk siare ki loon ki i bann. 15 Yaa dukii nan ti yibe na, aan ti ki nyuu siari, kimaan li daa tee sanyayondanne. 16 Li tee linba ki Yennu skinii Joel din yet a li tan saa teene a: 17 ‘Yennu yet a: Durinya joontu yoo n tan saa tun linba nae: n tan saa sikin n Seek s kur paak, ki i bonjai nan i bonpoi tan sii skint n maan, ki i naasimm mun tan sii laat yirintu, ki i jakpera tan sii damii damiit. 18 Ki li yoo ma n tan saa sikin n Seek n daaba paak, ki bi mun bia tan sii skint n maan. 19 N tan saa tun toonjaana sanpaapo, nan bakitnau nyina tingbou na ni; ki sn nan muu nan munyuuk tan sii be. 20 Yonnu tan saa kpint ki bnn, li tan saa teen nnaewa ki min Yennu dajaann 21 Ki s kur nba tan boin sommir po saa la tinnu.’ ” 22 /Nanne ki Piita bia amm yet a, “Yimm Israel teeb, gbiintir man linba ki n yaa n beti ki jiin Yiisa nba tee Nasaref nir na po; i m mi nan Yennu-e te ki u tuu tuun bakitnau toona nan nyina i boor ni, ki li set want nan Yennu-e tum. 23 /Naan Yennu mi linba yaa lin tan teen. Li paak ki u d lor ki kubin i nuu ni, ki i te ki biitdamm kpaa tabin dapunpunn paak ki u kpo, ki li want nan yimme set kpiiu. 24 “Waa daan kpo ki daa be kuun nii ni na, ki Yennu fat ki fiin kuun ni, kimaan kuun ki mk pa ki saa diau. 25 Defid din bunt buntir ki jiin Yiisa po ki yaa ‘N mi nan Yennu y be nanin, ki u bia see n poorpo ki guun ki n ki laat dai. 26 Li paak n mk parpeenn ki piak parpeenn maan. Mi-i lekii tai kpo, aan n sii mk dindann, 27 kimaan u tan kan nyik n seek ki lin kpakin kpeentii. N tee u popeendaane, ki u kan sak ki n gbanant n tan bati; 28 ki u bia te ki n bann manfoor snii, ki tan saa baar kii be u tnn kii mk parpeenn bonchiann.’ ” 29 Ki Piita bia amm yet a, “N naa waas, n yaa n pak yent i numpoe ki jiin ti yeejasaak Defid po. U din kpo, ki bi piiu, ki u kaauk daa be nna na. 30 U din tee Yennu skiniie, ki din mi nan Yennu senn msonn ki tur, ki yet a li-i tee ki u kpo, u tan saa jii u yaaboonyen ki dinn u naan. 31 Defid din mi linba ki Yennu yaa wun tan teen. Li paak ki u din pak Yennu Nigannt Masia kuunfiiru po, ki yet a Yennu Nigannt tan kan kpakin kpeenti, ki u gbanant bia kan bati.” 32 Ki Piita bia amm yet a, “Yiisa nba nae ki Yennu daan fiin kuun ni, ki ti kura na mun tee u kuunfiiru ma siara damm. 33 Ki Yennu bia donn a wun kar u niidiitu po. Waa kar yoo nba, ki u gaar Seyee nba ki Yennu din senn msonn ki yaa u tan saa turit na, ki sikin ti ni. Tn, Seyee mae ki i laat ki bia gbia na. 34 Defid nba arin din kpo na, u din ki doo Yendu ni nan u gbananti. Tn, u buntir ma din ki want u m donu po kaa, aan u din want Yiisa poe, ki yet a: ‘Yennu din yet n Yomdaan a, Karin n niidiitu po 35 mkmk nan maa tan saa jii a datai ki teemm a taakpakta.’ ” 36 Ki Piita bia yet a, “Li an ki yimm Israel teeb kur n bann nan Yiisa nba ki i daan te ki bi kpaau dapunpunn paak na, e ki Yennu wann nan u tee u Nigannt Masia, ki bia tee ti Yomdaan.” 37 Niib na nba gbat nna ma, ki bi para biir bonchiann. Ki bi boi Piita nan u leeb na a, “Ei! ti naa waas, ti saa teen nlee?” 38 Ki Piita betib a, “See ki i kur nyik toonbiit tumu ki tin wuri Yennu nyunwuru Yiisa Masia sann ni, ki Yennu n nyik i biit ki chabi, ki turi piinii nba tee u Seyee na; 39 kimaan u po senn msonn a u saa jii u Seyee na ki tur yimm nan i waas, nan binba kur be banfka, yimm nba kur ki u tan saa yiini ki yin sak u mb na.” 40 Li poorpoe ki Piita pak mmaan bonchiann ki nyinn siara, aan bia kpaamm a, “Hei! Nyint i m man Yennu tubdatu nba baat mtana nibiit paak na ni.” 41 Ki bi bonchiann sak u maan ma, ki teen nan niib tusaa antaa nawa, ki bi wurib Yennu nyunwuru, ki bi pukin bi paak li daar ma. 42 Ki bi ammit tumii ki bant toomiinba ma wannu, ki jii bi yoo ki dia leeb nan mtaauk, ki lakint di jeet, ki bia tikii mei Yennu. 43 Ki jijeet ji mk s kur kimaan toomiinba na tun bakitnau toona bonchiann, Yennu pa ni. 44 Ki Yiisaweira ma kura bia lek dia leeb nan mtaauk, ki chentir bi bona ki teen leeb, 45 ki tuu ki bi faar ki jikit li likirii ki toor leeb, s kur nba saa gaar biainba, ki lin ja. 46 Daar kur bi bia lek tuu taan leebe Yenjiantu asaakak ni ki jiant Yennu, aan ji nyi ki baa jedikpaguua bi ei ni, ki di nan leeb ki mk parpeenn, ki ninfkin kaa nan leebi. 47 Ki yoo kur ki bi piak dont Yennu sann, ki s kur par mei bi paak. Ki daar kur ki ti Yomdaan bia ammit te ki niib laat tinnu ki pukii bi paak.



3

1 Dasiar yenlekir ki Piita nan Jnn tan saa Yenjiantu asaakak ni Yenmiar-yoo. 2 /Nanne ki bi saa yaa bin k Yenjiantu asaakak tammb nba ki bi yi Tamma na, ki la jas kar le, ki po tee wabik u maaru niwa; ki daar yeejaaakur ki bi tuu jiiu ki baar nan tammb ma boor, a wuu mei niib nba baat Yenjiantu asaakak ma ni na likirii. 3 Yoo nba ki u tan la Piita nan Jnn ki bi yaa bin k na, ki u miarib likirii. 4 Ki bi jiant ki gorii sirrr; ki Piita tan yet a, “Ii goriit.” 5 /Nanne ki u ji nur nunii ki goriib, ki mi a u saa gaar siare bi pe. 6 /Naan ki Piita bet a, “N ki mk likirii, aan maa mk linbae ki n yaa man tura. N tura mb Yiisa Masia nba tee Nasaref nir na sann ni, fiit kii somm,” 7 aan soor u niidiitu ki fiin. Li taakpaak ni ki j na taa kakit, 8 ki u tab fiir set, ki ji piin somm ki lin, ki tan weib k Yenjiantu asaakak ma ni, ki yuuk mobit nan parpeenn, ki piak dont Yennu. 9 Ki niib kur lau ki u somm ki piak dont Yennu. 10 Baa ji bann nan e tee miat nba tuu kaar ki mei niib likirii Yenjiantu asaakak tamma ni na, ki li ji yaar litib nan waa somm na. 11 Ki wabik ma puur wb Piita nan Jnn; ki li teen niib na kura bakitnau bonchiann, ki bi chiar lakin bi boor. Baa lakin sian na yi Solomonn barintire. 12 Piita nba la niib na yoo nba, ki u yet a, “Yimm Israel teeb, bee ki li yaar liti nir na po? Bee ki i barii timm nna? Taa te ki wabik na fiir somm na, i dukii a li tee ti m pa koo ti m yentinu paake-e? 13 Yennu nba din tee Abraham nan Aisak nan Jakb nan ti yeejaleeb Yennu na, e tee daan nba donn u Toontunn Yiisa ki tur u m yabint. Yiisa mae ki i jiiu ki teen ti yudamm nuu ni na, ki Pailat daan bikin a wun aau, ki i bia y^et Pailat boor na. 14 /Ne lek tee Yennu nir, ki jenna tee Popeendaan, aan ki i y^et, ki miar Pailat a wun nyinn nikpiiruk ki turi. 15 Li paak, yimme te ki bi kpii Manfoturt ma; aan ki Yennu fiin kuun ni, ki timme tee linba na siara damm. 16 “Yiisa ma sann pa nba ki ti yi nae te ki j na somm. Wabik na tee wunba ki i po tuu miu ki bia laate, aan ki u tan somm, kimaan waa teen Yiisa sann yada na paak. Waa teen Yiisa yada na paake te ki u somm ki see i numm ni na. 17 “Tn, n naa waas, n mi nan yimm nan i yudamm nba daan te ki bi kpii Yiisa na, i daan ki bann yaa tun linba ma paaki. 18 /Naan Yennu din pak u maan ki tur u skiniinba, ki bi mun bia pak tur niib, ki bi yet a see ki u Nigannt Masia n dii biak. Tn, Yennu set tan te ki li teen mnii, nan yaa tun biainba na. 19 “Li paak, ii nyik biit tumu man, kii waa Yennu snu, ki wun nyik chab i toonbiit, 20 ki turi foon, ki bia tan tun Yiisa Masia i boor, wunba ki u po gann ki turi na; 21 aan Yiisa ma lek sii be Yendu nie, ki Yennu n tan amm bona kura, nan waa din te ki u popeenn skiniinba nba din be yaayoo ni na yet biainba, ki bi mun pak turit na. 22 “/Nann mae ki Moses mun din yet a ‘I Yomdaan Yennu saa turi skiniis, ki u sii tee i m nir, nan waa nyinnin biainba ki teenin u skinii i boor ni na. Gbiintir man ki tun linba kur ki u saa pak turi; 23 ki daan nba ki gbiint skinii ma maami, Yennu saa nyinn li y u niib ni ki biir.’ 24 “Yennu skinii Samuel nan skiniinba nba wei u poor, ki din piak Yennu maan, bi kura din want linba tan saa teen Yennu Nigannt Masia ti yoo nae. 25 Yennu msona nba ki u din senn ki tur u skiniinba ma, li msona tee i yare; ki lor nba ki u din lor nan ti yeejamm na, li lor mun bia tee i yare, kimaan u din yet Abraham a ‘A yaaboonyen nie ki tingbou na teeb kura tan saa la n piisin.’ 26 Li paak ki Yennu gann u Toontunn Masia ma ki tum i boor sinsinn, a wun te ki i kur n nyik i biit tumu ki la piisin ma.”



4

1 Yoo nba ki Piita nan Jnn daa see ki piak teen niib ma na, ki Yenjiantu asaakak kunknknna yudaan nan Sajusiinba nan mannteeb kpir baar Piita-nba boor, 2 kimaan bi wutoa doo Piita nan Jnn nba want niib a Yiisa daan fiir kuun ni na paak, ki li want nan kpeemm tan saa fiir kuun ni ki jen bi manfoor ni biak. 3 Li paak ki bi soorib, ki kmm dansarik a lin yenta, kimaan yoo po gara. 4 /Naan niib bonchiann nba gbat Piita maan ma na teen Yiisa yada, ki pukin Yiisaweira po. Ki jab na kur kann tee nan tusaa anmu na. 5 Laa tan yent sanyik, ki Juu teeb yudamm nan saakab nan sennu wannteeb lakin bi tituk kaanu ni Jerusalem; 6 ki bi lakin nan mannteeb yudaan Annas, nan Kayafas, nan Jnn nan Aleksander nan mannteeb yudaan ma aatesiab, 7 ki te ki Piita nan Jnn fiir set bi sinsuuk ni, ki bi boib a, “Panboor bee ki i mki? Ki mee sann nie ki i fiin wabik nba na?” 8 /Nanne ki Yennu Seyee fiir Piita ni, ki u yetib a, “Yimm chanbaanba nan saakab, gbiintir man, 9 li-i tee ki i boit dinna na ki jiin toonann nba ki ti tun ki tur wabik na, nan waa somm na paakie, 10 ann li an ki i kura n bann, ki Israel teeb kur n mun bann nan Nasaref nir Yiisa Masia sann nie ki j ma somm ki see i numm ni na. Li Yiisa-e ki i daan te ki bi kpaau dapunpunn paak, aan ki Yennu fiin kuun ni na. 11 /Ne tee daan nba ki Yennu gbou piak u po na, a ‘Tann nba ki yimm tanmaara y^etir na, anne tan tee ltik ni tanann.’ 12 Ki s sann ji kaa tingbou na ni ki Yennu tur niib a bin la tinnu, see Yiisa kuuk.” 13 Tndamm tituk ma nba din la Piita nan Jnn parcheenn nba ki bi mk na, ki bia bann nan bi tee damm nba ki mi gbou bonann na, li din yaar litibe, ki bi ji bann nan bi tuu tee Yiisa weinanleebe. 14 Baa la j nba ki bi won te ki u somm na see Piita nan Jnn boor na, ki bi ji ki mk mb nba saa pak biiribi. 15 /Nanne ki bi daa aan ki bi nyii bi lakinu diiuk ma ni, aan ki bi biar faa leeb sawara, 16 ki boi bi leeb a, “Ti saa teen jab na nlee na? kimaan s kur nba be Jerusalem na po mi yaarlituk toonn nba ki bi tun na. Li paak ti ji kan fit ni; 17 aan aant man ki tin kpaamm, ki bi ji daa mi yi Yiisa sann ki teen niibi, ki Yiisa maan ma ji daa bia yat ki saa niib boor.” 18 /Nanne ki bi yiimm, ki bi jen k diiuk na ni; ki bi betib a, “Ii mi man ki i jii Yiisa sann ki pak wann s.” 19 Ki Piita nan Jnn jiin a, “Ki i yaa m m po arin, i dukin nan lanne took Yennu boori? Ti ji sak i mb aan nyik Yennu mb koo nlee? 20 kimaan timm kan fit nyik pinpauk, linba po ki ti la ki bia gbati.” 21 Tndamm tituk ma lek kpaamm nan ninmnjar, aan aab a bii saa, kimaan bi ki la snu nba ki bi saa dat bi tuba, kimaan niib na din piak ki dont Yennu sanne, baa din fiin wabik na paak. 22 J nba ki bi te ki u somm na bina din gar piinnawa. 23 Baa aa Piita nan Jnn yoo nba, ki bi mat kun bi leeb boor, ki saa yetib linba ki mannteeb yudamm nan saakab ma pakib. 24 Baa mun gbat nna ma ki bi kur taan leeb nan dudukyent ki miar Yennu a, “Ti Yabint Yennu, fine nan sanpaak nan ti, nan mkgbea nan linba kur be li ni, 25 ki a Seyee ma nie ki a din wann ti yeeja Defid, wunba tee a toontunn, ki u bunt buntir ki yet a: ‘Binba ki tee Israel teeb na pir nan wutoa, ki Israel teeb lorin lor yana, 26 ki tingbou na kpanbara nan yudamm taan leeb a bin kn nan Yennu nan u nigannt Masia na.’ 27 “Li tee barmniie nan Herod, nan Ponsius Pailat, nan binba ki tee Israel teeb na, nan Israel teeb set daan lakin doo na ni, ki lor lora a bin kpi a popeenn toontunn Yiisa, wunba ki a gann ki senn na. 28 /Nanne ki bi lakin, a bin tun linba kur ki a po din dukin a yanbt nan a pa ni, ki yaa li tan saa teen na. 29 Tn, mtana, Yennu, gbiintir niib na nba f knft nan ninmnn ti paak na, ki aan timm nba tee a daaba na-ii piak a maan nan parcheenn bonchiann, 30 ki tant a nuu ki te baatib n la laafia, ki aan ki tii tuun bakitnau toona, a popeenn toontunn Yiisa sann pa ni.” 31 Baa gbenn Yenmiaru na yoo nba, ki siaminba ki bi tikir na ji jek, ki bi kura gbee nan Yennu Seyee, ki piin piak Yennu maan nan parcheenn. 32 Li yoo na ki Yiisaweira ma kura taan leeb nan dudukyent ki chentir bi bona ki teen bi leeb. Bi s din ki yaa u yen siari. 33 Li yoo na jik ki toomiinba ma nyint ti Yomdaan Yiisa kuunfiiru siara, ki siara ma mk pa bonchiann, ki Yennu piisin bonchiann be bi kur ni. 34 Ki s din kaa bi ni ki pt siari, kimaan binba din mk bi m m kpaant nan bi ei din tuu kie, ki gaar li likirii ki baar nann, 35 ki tan tur toomiinba na, ki bi chentir ki teen bi leeb nan baa loon biainba. 36 Jas din be le ki u sann tee Joosef, ki u tee Liifai booru ni nir, wunba ki bi mar Saiprus, ki toomiinba na yiu Banabas (ki li paak tee Sommt), 37 ki u tan ki u kpaab, ki gaar li likirii ki baar nann, ki tur toomiinba na.



5

1 Jas mun din be ki u sann tee Ananias, ki u aapoo sann mun tee Safaira, ki u tan ki u kpaab ki gaar li likirii, 2 ki paat likirii ma ki br, ki u aapoo mi li po, aan jii linba tenn na, ki baar nann ki tan tur toomiinba ma. 3 Ki Piita boi a, “Ananias, bee ki a aan Sintaanii k yent a pari, ki a faar faak ki loon ki a kpann Yennu Seyeei, ki paat likirii nba ki a ki a kpaab na paaki? 4 Faa daan daa ki ki a kpaab ma na, li daan ki tee a yar kaa-a? Ki faa bia kir na, likirii ma bia ki be a yent ni kaa-a? Bee teen ki a lor a par ni ki tun linba na? A ki faar faak ma ki tur nir kaa, aan a faar ki tur Yennu-e.” 5 Ananias nba gbat nna ma yoo nba, ki u kpo ki baa li yoo na. Ki jamaanchi k binba kur gbat u kuun ma po. 6 Ki naasimm jiiu ki pbin chinchenn ni, ki nyii ki saan piiu. 7 /Nanne ki li yann waaminna, ki u aapoo baar k, aan daa ki mi linba teeni. 8 Ki Piita bia boi a, “Betirin, li set tee barmniie nan fin nan a sr kpaab likirii nba ki i gaar na kurii na-a?” Ki u jiin a, “Nn, li kure na.” 9 Ki Piita boi a, “Bee ki fin nan a sr taan mb, ki lor a yin bikin ti Yomdaan Seyeei? Naasimm nba jii a sr ki saan piiu na, amme k tammb ni na, ki bi mun bia saa jiia nnae ki saan pii.” 10 Li taakpaak ni, ki u kpo ki baa, ki naasimm na k ki la ki u kpowa, ki bi bia jiiu ki nyii ki saan piiu ki kpian u sr. 11 Li yoo na ki jamaanchi soor Yiisaweira kur nan binba kur gbat maan ma na. 12 Tn, ki toomiinba na tuun nyina nan yaarlituk toona bonchiann niib na ni. Ki Yiisaweira kura tuu taan leeb Yennu asaakak bkir nba ki bi yir Solomonn barintir na ni. 13 Binba ki tee Yiisaweira na din ki mk par nba saa lakin nammi, aan niib din piak dont Yiisaweira ma bonchiann, 14 ki jab nan poob bonchiann teen yada ki pukin Yiisaweira na po. 15 /Nanne niib din nyi nan baatib, ki dntib gadoi nan dindnii paak snjokpinii a Piita-i tai gaar yoo nba, u yunyu n lek baa bi paak, ki bin la laafia. 16 Ki niib nba din be Jerusalem digbanbis ni mun jikit baatib, nan binba ki narinbiit daamiib na, ki baat namm, ki bi kura laat laafia. 17 Li paak ki mannteeb yudaan nan u weinanleeb kur nba tee Sajusiinba na fiin punponn bonchiann nan toomiinba na, 18 ki te ki bi saan soor toomiinba ma ki kmm dansarik. 19 Li nyik mae ki Yennu malaka sik loot dansarik na tammi, ki nyinn toomiinba ma, aan betib a 20 “Ii saa man Yennu asaakak ni, ki saa set, ki mnt tur niib manfopaann na po.” 21 Baa gbat u maan ma, ki bi saan ki saa k Yennu asaakak ma ni, sanyapob ni, ki ji piin ki want niib manfopaann na maan. Ki mannteeb yudaan nan u weinanleeb na yiin Israel teeb yudamm kura, ki lakimm tituk kaanu, ki bi tan tun a bin nyinn toomiinba ma ki baar namm. 22 Ki bi saan dansarik ma ni ki saa got, ki ki labi, ki mat tndamm tituk ma ni ki saa betib a 23 “Taa baar dansarik na boor yoo nba, ti la ki tammi kpare kenkema, ki dansarguura na be tammi boor ki guu, ki ti loot tammi na, aan ki ki la s dansarik diiuk ma ni.” 24 Yenjiantu asaakak yudaan nan mannteeb yudamm nba gbat nna ma, ki li teemm yaarlituk toomiinba na po, ki bi ji biris linba saa teen. 25 Ki taan s jas nna k, ki yetib a, “Gotir man, jab nba ki i won kmm dansarik na see Yenjiantu asaakak ni ki want niib Yennu maan.” 26 Li yoo na ki yudaan na jii u jab, ki bi saan ki saa nyinn toomiinba ma ki jen namm, aan bi ki nyinnib nan pa kaa, kimaan bi tiin jamaanii a niib na tan saa mann jaatib tana. 27 Baa baar namm yoo nba, ki bi te ki bi saan set tndamm tituk na sinsuuk ni. Ki mannteeb yudaan na yetib a 28 “Ti daan turi mb nan ninbinmnii, ki yaa i daa want niib Yiisa sann ni, aan gotir yaa tan tun linba na, yaa jii i wannu ma ki yat Jerusalem kur po, aan ji loon yin nyiirit Yiisa kuun paak.” 29 Ki Piita nan toomiinba leeb na jiin a, “See ki ti lek sak Yennu mb ki gar nisaarik mb. 30 Yiisa mae ki i daan po kpaa tabin dapunpunn paak ki u kpo na, aan Yennu nba tee ti yeejamm Yennu na, e fiin Yiisa kuun ni, 31 ki jii donn ki kaan u niidiitu po, ki teen Yudaan nan Tinnt, a Israel teeb n nyik biit tumu, ki wun nyik bi biit ki chabib. 32 Timm nan Yennu Seyeee tee Yiisa kuunfiiru ma siara damm; ki Yennu jii u Seek ma ki tur wunba saak u mb.” 33 Tndamm tituk ma nba gbat nna yoo nba, ki bi wutoa fiir, ki bi ji yaa bin kpi toomiinba ma. 34 /Naan Farisiis nna din be tituk na ni, ki u sann tee Gamaliel, ki u tee sennu wannt, ki niib kur teen baakir, ki u fiir set, ki yet a bin daa nyinn toomiinba na nanyer po; 35 aan bet tndamm tituk damm ma a, “Hei, Israel teeb, ii mi man yaa yaa yin teen niib na linba na. 36 Sianyoo dinn, ki Tiudas want u m nan u tee nijaanse, ki niib nan kobii anna na tee u poorpojmu, aan baa din tan kpiiu, u jmu na kur din yate, ki u jagberin na gbenn. 37 Ki ann gar, ki Judas, wunba din tee Galilii nir na mun nyii set nikant yoo, ki want u m, ki tunn niib bonchiann yan ki bi waau; ki niib bia mun din tan kpiiu, ki u jmu na kur yat. 38 Mtana, kpan aant Yiisaweira ma, ki daa teeb siari; ki li-i tee bi lora nan bi toona na tee nisaarik yarie, li tan saa gbenna. 39 /Naan li-i tee Yennu yarie, i kan fit nyannibi. I saa la ki i kpet kn nan Yennu-e gbaa.” /Nanne ki tndamm tituk ma ji sak Gamaliel mb na, 40 ki yiin toomiinba ma ki kmm, ki te ki bi boob kpaasir aan aab, ki turib mb a, “Ii mi man ki i jiki mntir Yiisa sann ma.” 41 /Nanne ki toomiinba ma nyii tndamm tituk na ni nan parpeenn, kimaan Yennu nba la ki bi ja nan fedinu Yiisa sann paak na. 42 Ki daar kur ki bi saa Yenjiantu asaakak ni, ki bia lin niib ei ni, ki want niib a Yiisa tee Yennu Nigannt Masia-e, ki bia mntir u baranii na, ki ki nyikiti.



6

1 Li poorpoe ki Yiisaweira ammit pukii, ki bunburimii tan baar Juu teeb nba piak Griik maan, nan Juu teeb nba piak bi m maan na sinsuuk ni; kimaan binba piak Griik maan na din yet a bi-i toor jeet daar kur, bi paki ki laat bi tora nan leeb na. 2 /Nanne ki toomiinba piik nan banlee na yiin Yiisaweira ma kura, ki tan yetib a, “Ti naa waas, li ki an ki tin nyik Yennu maan mntii aan biar jeet toru ni. 3 Li paak, gotir ki gann jab banlore i sinsuuk ni, binba ki i mi nan bi binbe an, ki bi bia mantik gbee nan Yennu Seyee nan yanfantir, ki tin teemm toona na yudamm; 4 aan timm n jii ti m yoo ki teen Yenmiaru ni, nan Yennu maan wannu ni, ki daa naki.” 5 Niib na kur ji din mk parpeenne toomiinba maan ma paak. /Nanne ki bi gann Stiifenn, wunba mantik gbee nan Yennu Seyee nan yada na, nan Filip, nan Prokorus, nan Nikanor, nan Timonn, nan Pamenas, nan Nikolaus, wunba nyii Antiok, ki ki tee Juu nir, aan din kpint u jiantu ki waa Juu teeb jiantu na. 6 Niib na nba gannib yoo nba, ki bi te ki bi saan set toomiinba na tnn, ki toomiinba ma yii bi nii bi paak aan miar Yennu ki turib. 7 Li poorpoe ki Yennu maan ammit yat k niib ni, ki Yiisaweira mun bia yabitir ki pukii bonchiann Jerusalem, ki Yennu mannteeb bonchiann sak Yiisa baranii na ki teen yada. 8 Stiifenn din la Yennu sommir nan yiikoo bonchiann, ki din tuun bakitnau toonjaana, niib na sinsuuk ni. 9 /Naan nisiab din ki sak. Binba din ni nan Stiifenn ma tee Juu teeb nba din tee daaba, ki bi aab bi daabisin ni, ki bi nyii Sairene nan Aleksandria nan Silisia nan Asia nae. Bi mun din mk bi m Yenjiantu diiuko. 10 Ki Yennu Seyee tur Stiifenn yanfantir bonchiann, ki bi ki fit nyann, u maan ma ni. 11 Baa din ki fit nyann na, ki bi k nisiab a bin yet a, “Ti gbat ki u piak bonbilankant ki biir Moses nan Yennu.” 12 Baa yet nna ma yoo nba, ki niib na nan saakab nan sennu wannteeb na wutoa doo, ki bi fiir ki soor, ki saan nan bi tndamm tituk boor; 13 ki bi tan baar nan nisiab nna biak a bin faar faak, ki yet a, “Yoo kur j na y piak ki biir Yenjiantu asaakak, nan Moses sennu nae, 14 kimaan ti gbat ki u yeen a Yiisa nba tee Nasaref nir na saa bet Yenjiantu asaakak na, ki bia lebit Moses kaar nba ki u din senn na.” 15 Binba kur din lakin kar tituk ma ni din kpaa bi ninbina ki gorii Stiifenn, ki tan la ki u numpo lebit ki ji naan malaka numpo.



7

1 /Nanne ki mannteeb yudaan boi Stiifenn a, “Li set tee mniie-e?” 2 Ki Stiifenn yaa: “Chanbaanba nan n naa waas, gbiintir man. Yoo nba ki ti yeeja Abraham din be Mesopotamia yent, Kaldii ti ni na, li yoo ki u din daa ki saan Harann, ki pa daan Yennu dkit u paak, 3 ki yet a ‘Nyikin a ti nan a niib, aan saan siaminba ki n saa wanna.’ 4 Li yooe ki u fiir ki nyik Kaldii ti ma, aan saan ki saa kar Harann doo ni. U baa kuun poorpoe ki Yennu bia te ki u fiir, ki baar ti nba ki ti be na ni. 5 /Naan Yennu daa din ki tur ti na nan bonmintika a wun yenti, aan senn msonn a u tan saa tur ti na, ki nan u yaaboona-ii yen. Yennu nba din senn msonn na yoo nba na, ki s Abraham daa ki mk biki. 6 Yennu din yet a ‘A yaaboona tan sii be tinga niewa, ki tee daaba le, ki tan saa la mukisuk bonchiann, ki saa tuu bina kobii anna. 7 /Naan ti ma niib nba ki bi sii tuun ki teemm na, n tan saa dat bi tuba. Li poorpo, a yaaboona ma saa nyi ti ma ni, ki baar ti na ni, ki jiantin.’ 8 “Yennu din senn msonn ki tur Abraham, ki bia wann msonn ma nyinn, a nan u yaaboona-ii porii puna. Ki Abraham din tan mar Aisak, ki li daa anniin daar ki u pot; ki Aisak mun din tan pot u bik Jakb; ki Jakb mun din tan pot u waas piik nan banlee, binba tee ti yeejajaana na. 9 Ki Jakb waas ma din tan mk punponn nan bi waar Joosef, ki din soor ki ki, ki siab daau ki saan nan Ijipt ti ni, aan Yennu din be nan, 10 ki nyinn biak kura ni, ki bia tur yan, ki te Ijipt kpanbar Faaro nian ki jiiu teen yudaan Ijipt ti ni, ki bia te ki u tee yudaan u aak ni. 11 “Li poorpo ki kon tan baa Ijipt ti ni nan Keenann ti ni kura, ki kon soor niib bonbiir, ki ti yeejamm k jeet. 12 Jakb nba din gbat a jeet be Ijipt yoo nba, ki u tun u waas le. /Nanne din tee bi sinsinn saanu. 13 “Ki bi saanu taar munlee nie, ki Joosef ji din te ki u naa waas ma bann. /Nanne ki Faaro ji bann Joosef baa aateeb. 14 Ki Joosef ji tumm a bin mat kun u baa Jakb boor, ki saa jii nan u aateeb kur ki jen namm Ijipt na; ki bi din tee niib piinlore nan banmu. 15 “/Nanne ki Jakb nan u aateeb ma fiir saan Ijipt ki saa kar; li poorpo ki nan u waas din tan kpo gbenn le. 16 Ki bi jii bi gbanant ki kun nann Sekem nba be Keenann ti ni na, ki saa pii kaauk nba ki Abraham din daa Hamor aateeb boor na ni. 17 “Yoo nba din tan per nan Yennu n gbeen u msonn nba ki u senn Abraham na. Li yoo ma, ti niib Israel teeb nba be Ijipt na ji din yab bonchiann. 18 Li poorpoe ki s dii Ijipt naan, aan din ki mi Joosef po. 19 Ki kpanbar ma din dia ti niib diabiiuk, ki ton namm bonchiann, ki bia tuu miab a bin nyinn bi sanpantii ei ni ki lub ki bin kpo. 20 “/Nanne ki bi din tan mar Moses, ki u fan bonchiann, ki be u baa aak maarii antaa. 21 Baa din tan nyinn aak ni yoo nba, ki kpanbar na bipoo lau, ki gaar ki wubii; ki u ji tee u m bik. 22 Ki bi din wann Moses yan kur nba ki Ijipt teeb mk, ki u tan tee wunba mi pinpauk bonchiann, ki bia tuun pa toona. 23 “Moses nba din tan teen binpiinna yoo nba, dasiar ki u tan dukin a wun gn u m booru Israel teeb. 24 Waa lin gntib na, ki u tan la ki Ijipt nir boo Israel nir; ki u baar a wun fat, ki kpii Ijipt nir na. 25 (U din mi a u naa waas na saa bann nan Yennu tan saa te ki e n nyinnib daabisin ni, aan bi din ki bann nna.) 26 Ki li yent sanyik, ki u bia la Israel niib banlee kn; ki u loon wun taamm ki bin ma nan leeb, ki yetib a ‘Gotir man, i tee naa waase, ki bee teen ki i boo leebi?’ 27 Ki wunba mk kaat na pii Moses, aan bet a, ‘S ki teena ti yudaan koo ti barbuur. 28 A yaan loon ki a kpin nan faa won kpii Ijipt nir nae-e?’ 29 Moses nba gbat nna yoo nba, ki u chiar nyii Ijipt ti ni, ki saan Midiann ti ni ki be le, ki tan kn poo ki mar bonjai banlee. 30 “Bina piinna poorpoe, ki u saan muuk ni dasiar, ki saa baar Sainai jr boor ki la mupeenu, ki li di tibik paak ki lenii, ki malaka dkit muu ma ni. 31 “Moses nba din la nna ma ki li teen yaarlituk. Ki u chat nakin a wun amm got, ki ji gbat Yennu kunkr ki u beer a, 32 ‘Mine tee Abraham Yennu, ki bia tee Aisak Yennu nan Jakb Yennu na. Mine tee a yeejamm ma Yennu.’ Moses nba gbat nna yoo nba, ki jamaanii ku, ki u ji see ki jekir ki ki mk par nan wun goti. 33 Ki Yennu bet a ‘Pitir a taasaat, kimaan siaminba ki a see na tee kasii boore. 34 Tn, n la Ijipt teeb nba dint n m niib Israel teeb biak Ijipt ti ni biainba, ki n bia gbat bi fabinii. /Nanne ki n sik maa n fatib. Li paak, n saa tuma Ijipt.’ ” 35 /Nanne ki Stiifenn bia lek piak ki saa a, “Moses nba nae ki Israel teeb din y^et na, ki bet a, ‘S ki teena ti yudaan koo ti barbuur,’ aan e ki Yennu gann a wuu tee bi yudaan nan bi fat-t; ki Yennu te ki malaka pak nan tibik paak, muu ni, ki tum na. 36 /N Moses-e din tee daan nba nyinnib Ijipt ti ni, ki bia tun bakitnau toona Ijipt ti ma ni, nan baa din saa poot Mkmu na, nan baa bia din be muuk ni binpiinna na. 37 Li Moses-e bia din yet Israel teeb a ‘Yennu tan saa tun skiniis i boor nan waa tumin biainba na, ki u sii tee i booru.’ 38 “Moses mae bia din be nan ti niib Israel teeb, bi lakinu ni, muuk ni na. U din be lee ki tan doo Sainai jjaann paak, ki saa be nan Yennu malaka, ki malaka ma pak nan Moses, a Moses n skin ti yeejamm Israel teeb na. Li yooe ki Moses gaar Yennu manfoor maan na ki turit. 39 /Naan ti yeejamm din ki loon bin sak. Li paak ki bi y^et, kimaan bi yan tunn Ijipt-a; 40 aan din bet Aarnn a wun maa yenbis, ki bii tee bi makit-teeb, ki bia yet a ‘Moses arin, wunba nyi nant Ijipt na, ti ki mi linba teen.’ 41 /Nanne ki bi maa tingbann ki nann naajabik, ki mann maru li paak, ki teen jaamm a bin mantik donn, linba ki bi maa nan bi m nii na. 42 “Li paak ki Yennu ji ki goriibi, aan chabib ki bi ji jiantir maabira, nan laa sb biainba Yennu skiniinba gbounyeu ni na, a Yennu yet a: ‘Israel teeb, yaa din kpi bonkobit ki mann maru muuk ni bina piinna na, i din ki mann maru ma ki teen min kaa. 43 I din tuu jikit tingbann Molek lanbouo, ki bia jikit maabir Refann naau, ki li tee tingbann, ki saa namm. Bi din tee yenbise ki i maa ki jiantir. Li paak, n saa te ki i datai n nyinni i ti ni ki saan nani siaminba fk ki gar Babilonn.’ ” 44 /Nanne ki Stiifenn bia piak a, “Ti yeejamm din faa Yennu lanbou muuk ni, ki li want a Yennu be namm. Yennu-e din wann Moses baa saa faa lanbou ma biainba, ki bi faa. Li din tee nan Yennu nba te ki Moses lar biainba nae. 45 “Li poorpo ki ti yeejamm ji tan jii lanbou ma ki tur bi waas, ki bi gaar ki mun jikit ki saa nann, ki amm nan Joosua tan baar nna, ki fat ti nba ki boorganii daa din yen li yoo na. Yennu-e din ber nyinn niib ma ti yeejamm tnn, ki lanbou na ji din be nna dik dik nan Defid yoo mun. 46 Yennu numm din gboot Defid ma, ki u tan miar Yennu a wun chab ki wun maa aak ki tur Yennu nba tee u yeeja Jakb Yennu na. 47 /Naan Defid bija Solomonn-e din tan maa aak ma. 48 “Ti lek mi nan Yabint Yennu ki kaar ei nba ki niib maa ni kaa. Li tee nan Yennu skinii nba din yet a: 49 ‘Yennu yet a, Sanpaak tee n naangbouo, ki tingbou na mun tee n taakpakitir. /Naboorbee ki i saa maa turimi? Binbebolanne ki n sii be? 50 Min kaa nan bona na kuri-i?’ ” 51 Ki Stiifenn lek bia piak ki saa a, “I mantik tee nigbaba hei, ki i dudukit bia fk nan Yennu bonchiann, ki i ki sak yin gbiint Yennu maan. I kpan mun kn nan Yennu Seyee nan i yeejamm nba din tun biainba nae. 52 Yennu skinii s kaa ki i yeejamm ki mukis. Bi bia din kpii binba po skint a Yennu Popeendaan Masia tan saa baar nawa. Tn, mtana yimme tee damm nba nyii u poor ki bia tee u kpiira. 53 Yimme bia tee damm nba din gaar Yennu sennu nba ki i yeejamm din gaar malakanba nuu ni, aan bia lek ki sakir na.” 54 Tndamm tituk na nba gbiint Stiifenn maan ma, ki bi donn wutoor bonchiann ki gbab mgbaba. 55 /Nanne ki Yennu Seyee fiir Stiifenn ni, ki u yaat got Yendu ni, ki la Yennu ma yentsaakar, ki Yiisa see Yennu niidiitu po; 56 ki u yet a, “Gotir, n la ki Yendu loot ki Nisaarik Bik see le, Yennu niidiitu po.” 57 /Nanne ki tndamm tituk na yikin sanpaapo, aan pii bi tuba; ki bi kura wuur baar ki wor, 58 ki dat nyii nan doo ma kpi, ki liat bi liata ki bir naasim nba ki bi yiu Sl na boor, a wuu guu, aan jaat Stiifenn tana. 59 Bi din jaate dik dik; ki u tan yiin ti Yomdaan a, “N Yomdaan Yiisa, gaat n seek;” 60 aan gbaan ki yiin sanpaapowa a, “N Yomdaan, daa jikit bi biit na ki biiribi.” U yet nnae aan ji kpo.



8

1 Ki Sl sak nan baa kpii Stiifenn na, li an. Li daar mae ki mukisubiiuk baar Yiisaweira nba be Jerusalem na paak; ki bi kur nyii yat ki saan Judea nan Samaria yentnba po, aan nyik toomiinba na kuuk le. 2 Ki yentinsiab jii Stiifenn, ki saan saa piiu, aan m fabin bonchiann u paak. 3 Sl arin din loon wun biir Yiisaweirae, ki lin k aak aak, ki so Yiisaweira, jab nan poob, ki nyintib ki saa kntib dansarii. 4 Yiisaweira nba din yat na ji din saa lokir kur poe ki mntir Yiisa maan ma. 5 Ki Filip nyii sik Samaria doo ni, ki saa mnt Yennu Nigannt Masia na po ki tur le niib. 6 Ki nibur tikir ki gbiint Filip mntii ma, ki bia la u bakitnau toona nba ki u tuun. U din nyinn narinbiit niib bonchiann ni, ki bi yikin sanpaapo ki nyi; ki u bia te ki gbanankpeena damm nan wbii bonchiann la laafia. Li paak din teen ki bi mantik gbiint u maan fanu nan dudukyent. 8 Ki parpeenn be doo ma ni bonchiann. 9 J nna mun din be doo ma ni, ki tee nykdaan, ki u sann tee Simonn, ki yosau ki u tuu tan tun bakitnau toona, ki lin bakit niib kur nba be doo ma ni, ki u yi u m nijaann. 10 Niib kur din baakite, li nijaana nan tarii, ki yaa, “J na mk pa nba nyii Yennu boore.” Li paak ki bi yiu Panchi Daan. 11 U bakitnau toona ma din yaar litib ki yukira. Li paak ki bi din teen baakir ki bia gbiin u maan. 12 /Naan ki Filip nba din tan baar ki mntir Yennu naan baranii nan Yiisa Masia po na, jab nan poob din sak u mntii ma, ki u wurib Yennu nyunwuru. 13 Simonn m mun din teen yada, ki u wur. Ki u teen Filip weinanl, ki laat bakitnau toona nba ki u tuun na, ki li tuu yaar lit. 14 Ki Yiisa toomiinba nba din be Jerusalem na gbat a Samaria teeb gaar Yennu maan maa; ki bi tun Piita nan Jnn, 15 ki bi saan Samaria ki saa miar Yennu ki turib, a bin gaar Yennu Seyee, 16 kimaan Yennu Seyee ma daa din ki sik bi s ni. Bi kpan din wurib Yennu nyunwuru ti Yomdaan Yiisa sann ni kuuke. 17 Ki Piita nan Jnn yii yii bi nii bi paak, ki bi gaar Yennu Seyee. 18 Simonn nba din la ki toomiinba na yii bi nii niib na paak, ki Yennu teemm Seyee na, ki u yaa wun tur toomiinba na likirii, 19 ki yetib a, “Chabimin yiikoo na man, ki n mun tuu yii nii s paak, ki wun gaar Seyee ma.” 20 /Naan ki Piita bet a, “A saa kpo yiake nan a likirii ma, kimaan a mi a a saa jii likiriie ki gaar Yennu piinii. 21 A lek kan tun siar ti toonn na ni, kimaan a par ki be fanu nan Yennu. 22 Li paak, nyikin dudukbiit ma, ki lebit a binbe aan kii mei Yennu; li pasiari u saa nyik chaba dudukbiit maa, 23 kimaan n la nan a gbee nan nntonte, ki bia tee biit yommik.” 24 Ki Simonn betib a, “Miat i Yomdaan ki turin man, ki linba ki i yet na ji daa baat n paaki.” 25 Tn, li poorpoe ki Piita nan Jnn pak siara ti Yomdaan po ki tur niib, ki bia mnt u maan, aan mat saan Jerusalem. Baa din saa nae ki bi mntir Yiisa baranii, Samaria digbanbis bonchiann ni. 26 /Nanne ki ti Yomdaan malaka tan baar ki bet Filip a, “Fiit saan tkin snu nba nyi Jerusalem ki gaar kunkoouk paak ki siik Gasa na.” 27 Ki Filip fiir ki saan. Tn, ki Itiopia jatkir nna mun din nyii u snu ki kun. J ma tee nijaann nba tee Itiopia poobat nba ki bi yiu Kandes na likirii karachinba yudaane. U din saan Jerusalem-e, a wun saa jiant Yennu, ki tan mat kun, ki kar u toruk ni, ki taanii daar. Waa saa yoo nba, ki u karin Yennu skinii Aisaya nba sb gbou nba na ni. 29 Ki Yennu Seyee yet Filip a, “Ii saa nakin toruk na.” 30 Ki u chiar saan le, ki gbat ki u karin Yennu skinii Aisaya gbou na. Ki u boi a, “A bant linba ki a karin na paaki-i?” 31 Ki u jiin a, “Nlee ki n saa bann li paaki, ki li ki tee s wannin kaa?” aan barin Filip a wun k wann. Ki u k toruk ma ni, ki bi lakin kar. 32 Yennu gbou ni maan nba ki nijaann ma din karin na, anne na a: “Ki u sak saan nan peeuk nba ki bi daar a bin saa kpiu na, ki min nan pegann nba ki bi tuu porii u kobit ki u min na, ki ki pak nan mbona. 33 Ki bi sikin u baakir ki y^et bin bu u buut bonann, u din ki mk yaaboona, kimaan u manfoor jit tingbou na niwa.” 34 Ki nijaann na boi Filip a, “Betirin, mee ki skinii na piak u po? U yeen u m po amii se?” 35 Ki Filip piin siaminba ki nijaann ma karin na ki saa, ki piak Yiisa baranii. 36 Baa tk snu ma ki siik yoo nba, ki bi la nyun nna d. Ki nijaann na yet a, “Gotir, nyume na, bee yaa lin teen ki a kan wurin Yennu nyunwuru?” (( 37 Ki Filip yet a, “Li-i tee ki a teen Yiisa yada nan a par kura, n saa wurawa.” Ki u jiin a, “N teen yada nan Yiisa Masia tee Yennu Bijae.”)) 38 Ki nijaann ma te taanii na set, ki nan Filip sik nyun na ni, ki Filip wur Yennu nyunwuru. 39 Ki bi tan nyii nyun na ni ki doo; ki Yennu Seyee jii Filip ki yaat nan, ki nijaann na ji ki lau; ki u amm soor u snu ki kun nan parpeenn. 40 Filip ji din saa be Asotus-ewa, ki lin digbana kur ki mntir Yiisa baranii mkmk nan waa tan baar Siisarea.



9

1 Tn, Sl lek bia din f knft, ki yeen a u sii dint ti Yomdaan Yiisa poorpoweiteeb biake, ki kpib; ki tan saan mannteeb yudaan boor ni, 2 a wun gaar kadaat, ki saan Damaskus ki saa wann Yenjiantu diit yudamm, a wuu la wunba waa Yiisa snu ma, li jab koo poob, wun soorib ki lorib ki jen namm Jerusalem. 3 Tn, waa ji din saa yoo nba ki saa per Damaskus, ki yentu nyii sanpaapo, ki sik yent lint. 4 Ki u baa ti ni, ki gbat ki kunkr yiu a, “Sl, Sl, bee ki a mukisirimi?” 5 Ki u boi a, “Yomdaan, fin mee?” Ki kunkr na jiin a, “Min Yiisa-e ki a mukis. 6 /Naan fiit ki saan doo na ni, ki bi saa beta faa saa teen biainba.” 7 Li yoo na, ki jab nba chiant Sl na ji biar see surimm. Bi din gbia kunkr na arin, aan ki ki laat s. 8 Ki Sl tan fiir ti ni, ki munt u nunii, aan ki laati. /Nanne ki bi dat u nuu ki saan nan Damaskus. 9 U din ki fit laat ki saa tuu damunjaa antaa. Li daa ma ni, u din ki dii koo ki nyuu siari. 10 Ki Yiisaweis din be Damaskus ma, ki u sann tee Ananias, ki ti Yomdaan yiin yirintu ni a, “Ananias!” Ki u jiin a, “Mine na, n Yomdaan.” 11 Ki ti Yomdaan yet a, “Fiit ki saan tkin snu nba yi Snsunsonn na, ki saa k Judas aak ki boi j nba nyii Tarsus, ki u sann tee Sl na po. U mei Yennu-e mtana, 12 ki la jas yirintu ni, ki u sann tee Ananias, ki u k ki jii u nii ki yii u paak, a wuu jikii laat.” 13 Ki Ananias jiin a, “N Yomdaan, niib bonchianne piak j na po, ki jiin linba kur ki u tuun a m niib Jerusalem. 14 U daan gaar yiikoo mannteeb yudamm boor ki baar nna, a wun soor wunba kur yi a sann.” 15 Ki ti Yomdaan bet a, “Fini saawa, e tee wunba ki n gann a wuu tuun n toonn, ki te boorganu nan bi kpanbara nan Israel teeb n bann n sann, 16 ki n m saa wann biak nba kur ki u saa di n paak.” 17 /Nanne ki Ananias saan k aak na ni, ki yii u nii Sl paak, aan yet a, “N naa bik Sl, n Yomdaan Yiisa-e tumin. /Ne tee daan nba ki a daan baat nna ki tan lau snu paak na, ki u tumin a n tan te ki fii jikii laat, ki bia gbee nan Yennu Seyee.” 18 Li taakpaak ni ki siar nyii u ninbina ni ki baa, ki naan wakii, ki u ji laat ki fiir set; ki bi wur Yennu nyunwuru, 19 ki u dii jeet ki pa jen. Li yoo na ki Sl lakin be nan Yiisaweira nan daa anlee na Damaskus, 20 ki tan saan yiama Yenjiantu diit ni, ki mntir Yiisa po, a Yiisa kpan set tee Yennu Bijae. 21 Binba kur din gbat u mntii ma, li din teemm yaarlituko, ki bi boi a, “J na kaa daan kpi binba yi Yiisa sann Jerusalem na-a? U yaan ki baar a wun soor ki lor Yiisaweira, ki mat namm ki saa turib mannteeb yudamm kaa na-a?” 22 /Naan ki Sl mntii ma bia lek ammit pukii nan Yennu pa, ki u maan ma want nan Yiisa-e set tee Yennu Nigannt Masia ki birsuk kaa; ki Juu teeb nba be Damaskus na ki fit jiin siari. 23 Ki daa bonchiann tan gar, ki Juu teeb na lakin leeb ki lor a bin kpi Sl, 24 ki yonnu nan nyik ki bi guu doo ma tammi bonann a bin kpiu. Ki s tan kumii baa lorin u paak biainba; 25 aan nyayou ki u weinanleeb tan jiiu ki teen chibuk ni, ki nyinn doo ma joonfnn ni, ki sikin ti ni. 26 /Nanne ki Sl saan Jerusalem ki saa yabir u m paak a wun lakin nan Yiisaweira na, aan ki bi ki teen yada nan u ji tee Yiisaweir, ki tiin jamaanii. 27 Ki Banabas tan jiiu ki baar nan toomiinba na boor, ki kat wannib biainba ki Sl daan la ti Yomdaan Yiisa snu ni, nan waa pak nan biainba, ki bia amm wannib Sl nba daan mntir Yiisa po nan parcheenn Damaskus biainba. 28 Banabas nba wannib linba na, ki Sl lakin be namm, ki bi kak lin Jerusalem kur po, ki mntir ti Yomdaan sann nan parcheenn. 29 U bia din pak nan Juu teeb nba piak Griik maan na ki jiin Yiisa po, aan ki bi ni nan, ki koor a bin kpiu. 30 /Naan yoo nba ki Yiisaweira bann nna ma, ki bi jii Sl ki sik nan Siisarea, ki te ki u kun Tarsus. 31 /Nanne ki Yiisaweira nba be Judea nan Galilii nan Samaria na ji ki laat mukisuk, ki ammit tumii ti Yomdaan barii, ki tee yentinna, ki Yennu Seyee be namm ki kntib para, ki bi pukii. 32 Li poorpoe ki Piita lin lokir kur po, ki tan sik a wun gn Yennu niib nba be Lida na. 33 Lee ki u din saa la jas, ki u sann tee Eneas, ki u tee gbanankpeenn daan, ki din ki fit fi u dnu ni tee-e ki tan tuu bina anniin. 34 Ki Piita tan yet a, “Eneas, Yiisa Masia te ki a la laafiawa. Fiit ki amm a dnu.” Li taakpaak ni ki u fiir. 35 Ki Lida nan Saronn doi niib kur lau, ki lebit bi binbe, ki waa ti Yomdaan. 36 Poos mun din be Jpa, ki u sann tee Tabiita, aan Griik maan ni, ki bi yiu Dkas, ki li paak tee piar. U din tee Yiisaweire, ki tuun toonana bonchiann ki teen niib, ki bia sommit talasdamm. 37 Ki u din tan yiar ki kpo, ki bi wur, ki doo nan dittuk ni ki saa bir. 38 Jpa mun din ki fk nan Lida saami, ki Yiisaweira nba be Jpa na gbat nan Piita be Lida, ki bi tun jab banlee u boor a wun kakit ki baar na. Ki jab banlee ma saan ki barin Piita. 39 Ki u fiir, ki bi jen nan. Waa baar yoo nba, ki bi jiiu ki doo nan dittuk ma ni. Ki paki be diiuk na ni, ki bi kur aa lint Piita, aan m, ki jikit bi sootnba nan liata ki want, ki yeen a, “Dkas nba tuu be u manfoor ni ki nyar linba ki teente na.” 40 /Nanne ki Piita nyinn bi kur diiuk na ni, aan gbaan ki miar Yennu, ki tan mant kpeemm na paak, ki yiin a, “Tabiita, fiit.” Ki u munt ki la Piita, ki ji fiir kar. 41 Ki Piita dnn soor u nuu ki fiin senn, aan yiin paki na nan Yennu nileeb, ki tan jiiu ki wannib nan u jen u manfoor niwa. 42 Ki li labaar yat saan Jpa kur po; ki niib bonchiann teen ti Yomdaan Yiisa yada. 43 Ki Piita ji biar be Jpa daa bonchiann; u din be jas nba tee gbanfabirt ki bi yiu Simonn na aak nie.



10

1 Tn, jas din be Siisarea, ki u sann tee Knelius. U din tee Rom teeb lanjimanba yudaane, ki dia lanjimanba kobik, u paabu ni. Ki paabu ma yi Itali ti paabu. 2 U din tee Yenjiant-te; ki nan u aateeb kura jiantir Yennu. U din sommit Juu teeb talasdamm bonchiann, ki bia mei Yennu yoo kur. 3 Li din tan tee yenlekire, ki u la Yennu malaka nan u ninbinn, yirintu ni, ki u k Knelius diiuk ni ki tan yiin a, “Knelius.” 4 Knelius nba la malaka ma na, ki jamaanii soor, ki u yet a, “N yomdaan, bee?” Ki malaka ma jiin a, “Yennu gaar a miaru, ki bia sak a ninkpabau toona nba ki a tuun ki teen niib nawa, ki tian a po. 5 Mtana, tumin siab Jpa, ki bin saa yiin j nba ki bi yiu Simonn, ki u sanleer tee Piita na. 6 U tee saame ki be gbanfabirt nba ki bi yiu Simonn na aak, ki u aak ma kpia nan mkgbeir na.” 7 Malaka nba pak nan ma ji din yaate, ki Knelius yiin u aatoontunna banlee nan lanjima nna, wunba din tee Yenjiant-t, ki tee u kpaakyen. 8 Waa betib linba kur teen na poorpoe ki u tumm Jpa. 9 Laa yent sanyik, ki bi saa, ki saa per Jpa; li yoo na ki Piita mun doo dittuk paak yonsuuk ni, a wun miar Yennu. 10 Ki kon tan gbat, ki u ji loon jeet wun di. Baa tee jeet ma na, ki u la yirintu, 11 ki sanpaapo loot ki bonsiar nna naan chinchenn ki nyii sanpaapo, ki bi dia li mgbana anna ki sikint ti ni, 12 ki u la amm Juu teeb kt booru kur ki li be chinchenn ma ni, bonkobit nan bonfurinkaa nan bon-yuyukit linba kur k; 13 ki u gbat kunkr yiin a, “Piita, fiit ki kpi man.” 14 /Naan ki Piita jiin a, “O! O! O! N Yomdaan, nna kaa. N ki mi dii ti kti.” 15 Ki kunkr na bia amm yet a, “Linba ki Yennu ammir ki li yeen, daa yaa li k.” 16 Li din teen nna ki ja taar muntaa, ki bi jiin bont ma sanpaapo. 17 Piita din daa biris waa la yirintu nba na paake. Li yoo na ki Knelius toomii na boi, ki bi wannib Simonn aak, ki bi baar aak ma tammb ni ki set, 18 aan yiin ki boi a, “S be nna ki u sann tee Simonn Piita-a?” 19 Ki Piita daa koor a wun bann yirintu ma paak, ki Yennu Seyee yet a, “Gotir, jab bantaa be nanyer ki loona. 20 Li paak, fiit ki sik, ki daa biris nan a tk nammi, kimaan mine tumm.” 21 /Nanne ki Piita sik, ki bet jab na a, “Mine ki i loon na. Bee teen ki i baari?” 22 Ki bi jiin a, “Chanbaa Knelius-e tunt. U tee Rom teeb lanjimanba yudaane, ki bia tee niburchim, ki jiantir Yennu, ki Juu teeb kur teen baakir. Tn, Yennu malaka won baar bet a wun yiina ki a baar u aak ni, ki wun tan gbat linba ki a saa pak.” 23 Ki Piita yiin jab na a bin k kii be ki sanyik n yenta. Laa tan yent, ki u teen siir, ki bi saa; ki Yiisaweira nba be Jpa na siab chian. 24 Li din tan bnn ki yentewa ki bi baar Siisarea, ki s Knelius po yiin u ninjamm nan u ysnba, ki bi kur ji kar guu Piita baarue. 25 Piita nba tan baar ki yaa wun k, ki Knelius chet tammb ni, ki gbaan pukii. 26 Ki Piita yet a, “Fiit, n m tee nire,” aan fiin. 27 Waa din piak nan Knelius aan k aak ma ni na, ki u la niib bonchiann tikir ki guu-u. 28 Ki u betib a, “I m mun mi nan timm Juu teeb sennu ki chabit nan tin saan binba ki tee Juu teeb boori, koo ki taan nammi; aan Yennu wannin a n daa y^een s, waa ki tee Juu nir na paaki. 29 Li paak, yaa yiinin na, n baar, ki ki y^eti. /Nanne ki n boi-i maa n laan bee teen ki i tun yiinimi.” 30 Ki Knelius yet a, “Li daan tee nna yooe dinna daar kut muntaa yenlekir, ki n mei Yennu n aak ni. Li yoo na ki n la ki s nna see ki lia tannyinyira n tnn, 31 ki yet a ‘Knelius, Yennu gbat a miaruwa, ki bia tian a ninkpabau toona po. 32 Li paak, tumin s Jpa, ki wun saan yiin wunba ki bi yiu Simonn, ki u sanleer tee Piita na. U tee saame, ki be gbanfabirt Simonn aak nba kpia nan mkgbeir na.’ 33 Li paake ki n daan tun a po yiama, ki a mun tun bonann ki baar na. Tn, ti kura be Yennu tnn, ki ji guu a tin gbat linba ki ti Yomdaan Yennu tura mb a fan pak turit.” 34 /Nanne ki Piita piin paku ki yaa, “N ji bann nan li tee mniie nan Yennu set ki lukitir s, 35 aan nibooru kur ni, daans nba jiantir ki bia teen baakir, ki bia tee popeendaan, e an nan Yennu. 36 I mi nan Yennu din tur Israel teeb u maan nba want baranii na po, a Yiisa Masia nie ki timm nan Yennu ma nan leeb; Yiisa Masia-e tee ti kur Yomdaan. 37 I po mi nan Jnn nba din mnt u nyunwuru po ki gbenn na, li poorpoe ki Nasaref nir Yiisa din piin ki tuun u toonn Galilii yent ni, ki tan saan tuun Judea yent kur po. 38 I bia po mi biainba ki Yennu nyinn Yiisa ma, ki tur u Seyee nan u pa, ki u lin tuun toonana, ki bia te binba kur ki Sintaanii teemm baatib na la laafia, kimaan Yennu be nan. 39 Ki ti la toona kur nba ki u tun Juu teeb tingbou ni nan Jerusalem doo ni, ki ti tee u siara damm. Ki bi kpaau dapunpunn paak ki u kpo. 40 Ki daa antaa daar, Yennu fiin kuun ni, ki ti din laat. 41 /Naan niib kur kaawa din lau. Timm nba ki Yennu gannit a tii tee u siara damm nae din lau, ki bia dii ki nyuu nan, u kuunfiiru ma poorpo. 42 Ki u chabit mb a tii mntir Yennu baranii kii teen niib, kii beerib nan ninmnn a Yiisa-e tee daan nba ki Yennu nyinn a wuu tee footib nan kpeemm barbuur. 43 Yiisa nba nae ki Yennu skiniinba kur din piak u po, ki yeen a s kur nba teen yada, Yennu saa nyik chab u toonbiit, Yiisa ma sann ni na.” 44 Piita nba din daa piak na, ki Yennu Seyee sik k binba kur gbiin maan ma ni. 45 Ki Yiisaweira nba tee Juu teeb ki nyii Jpa ki chian Piita na, ki li teemm bakitnau nan Yennu nba jii u piinii nba tee u Seyee, ki tur binba ki tee Juu teeb na mun, 46 kimaan bi gbia ki bi piak maboorganii ki dont Yennu sann. /Nanne ki Piita yet a 47 “Niib na gaar Yennu Seyee nan taa mun din gaar nae, ki s be nna ki saa tiat a ti daa wuurib Yennu nyunwuru-u?” 48 aan chab a bin wurib; ki bi wurib Yennu nyunwuru Yiisa Masia sann ni. /Nanne ki bi gr Piita a wun biar namm nan daa anlee na.



11

1 Li yoo na ki Yiisa toomiinba nan Yiisaweira nba be Judea lokir kur po na gbat a binba ki tee Juu teeb na mun gaar Yennu maama. 2 Li paak, Piita nba din tan doo Jerusalem, ki bisiab nba dukii nan punpotu kpaa talas ki tur Yiisaweira kur na yakii nan, ki bet a 3 “A saan ki saa be binba ki pot aak ni, ki bia di namm gbaa.” 4 /Nanne ki Piita piin li pinpiik, ki kat wannib linba kur tun a, 5 “N daan be Jpa ki mei Yennu-e ki tan la yirintu, ki bonsiar nna naan chinchengbeir ki nyii sanpaapo, ki bi dia li mgbana anna ki sikint n boor. 6 Ki n dnt li nk ni, ki la ti kt booru booru kur, bonkobit nan bonsusoot nan bonfurinkaa nan bon-yuyukit kura. 7 /Nanne ki n gbat ki kunkr yet a ‘Piita, fiit, ki kpi man.’ 8 Maa, ‘O! O! O! N Yomdaan, nna kaa. N po ki mi dii ti kti.’ 9 Ki kunkr na bia amm yet Yendu ni a ‘Linba ki Yennu amm ki li yeen, a daa yaa li k.’ 10 Li daan teen nna ki ja taar muntaae, ki bi jiin donn sanpaapo. 11 “Li tonton na ki Siisarea jab bantaa nba ki bi daan tumm n pe na baar aak nba ki n be na ni. 12 /Nanne ki Yennu Seyee betin a n tk namm ki daa y^eeni. Ki Yiisaweira nba be Jpa na, bi ni banloob nba be nna na mun chianin ki ti saan Siisarea, ki ti kura baar k Knelius aak. 13 Ki u betit biainba ki u la malaka baar set u aak ni ki bet a ‘Tumin s Jpa, ki wun saa yiin j nba ki bi yiu Simonn, ki u sanleer tee Piita na, 14 ki u saa pak maan ki tura ki fin nan a aateeb kura n la tinnu.’ 15 “Tn, maa piin maan paku yoo nba, ki Yennu Seyee sik bi paak, nan waa din sik ti paak li pinpiik biainba na. 16 /Nanne ki n tiar ti Yomdaan Yiisa nba din yet a ‘Jnn arin din wuur niib nan nyume, aan yimm arin, Yennu Seyeee saa wuur i para.’ 17 Tn, li-i tee ki Yennu set pib u Seyee ma nan waa din pit biainba, yoo nba ki ti din teen ti Yomdaan Yiisa Masia yada naie, n tee mee ki mun sii yaa n tia Yennu ki u daa te boorganu tee u niibi?” 18 Baa din gbat nna ma yoo nba, ki bi ji nyik kpayakit na, aan dont Yennu sann, ki yeen a, “Yennu chab binba ki tee Juu teeb mun a bin nyik biit tumu ki teen Yiisaweira ki la manfoor nba kaa gbennu na.” 19 Tn, Stiifenn kpinu poorpoe ki mukisuk baar Yiisaweira paak, ki bi yat; ki bi siab yaat saan Fonisia, nan Saiprus, nan Antiok, ki mntir Yiisa maan ki teen Juu teeb kuuk. 20 /Naan ki Yiisaweira siab nba tee Saiprus teeb, nan Sairene teeb na, saan Antiok, ki saa mntir ti Yomdaan Yiisa baranii ki teen binba ki tee Juu teeb na; 21 ki Yennu pa be namm, ki niib bonchiann teen Yiisa yada ki lebit bi binbe ki teen u weira. 22 Ki Yiisaweira nba be Jerusalem na gbat labaar ma, ki tun Banabas a wun saan Antiok. 23 Waa din saa baar le ki la Yennu nba turib sommir biainba, ki li tur parpeenn bonchiann, ki u chee bi para, ki kpaan bi kur a bi daa nyikit Yiisa weiu. 24 Banabas din tee niane, ki mantik gbee nan Yennu Seyee nan yada, ki niib bonchiann din teen ti Yomdaan Yiisa yada ki waau. 25 /Nanne ki Banabas tan saan Tarsus, a wun saa lon Sl. 26 Waa saa lau yoo nba ki u jen nan Antiok, ki bi jii binmunn ki taant le Yiisaweira nba yab bonchiann, ki wantib Yennu maan. Li din tee Antiok-o ki bi din sint pur Yiisaweira, “Kristo yab.” 27 Li yoo mae ki Yennu skiniinba siab nyii Jerusalem ki sik Antiok. 28 Bi yen sann din tee Agabus, ki Yennu Seyee pa ni ki u fiir set ki bunt buntir, ki yet a kon bonchiann tan saa baa tingbou na kur po; ki kon ma din set tan baa yoo nba ki Kldius din tee kpanbara yudaan na. 29 Yoo nba ki Yiisaweira gbat a kon yaa lin baa na, ki bi lor a bi saa tur sommir; a wunba fit nyann biainba, wun tur Yiisaweira nba be Judea na. 30 Ki bi teen nna, ki tun Banabas nan Sl nan likirii na, a bin saan tur Yiisaweira saakab, Judea yent ni.



12

1 Li yoo na ki kpanbar Herod din jak Yiisaweira na siab nan mukisuk, 2 ki te ki bi kpii Jnn yr Jeems nan jukbanjiak. 3 Kpanbar Herod nba bann nan waa tun biainba na penn Juu teeb para na, ki u ammit tee nna, ki tan soor Piita, yosau nba ki bi mk jaamm ki di boroboro nba kaa dati na. 4 Waa soor Piita yoo nba, ki u kn dansarik, ki tur dansarguura. Bi din tee paabu munnae ki guu-u, ki paabu kur mk guura banna; ki Herod lor a jaamm ma poorpoewa ki u saa nyinn Piita, ki Juu teeb n bu u buut ki kpiu. 5 Ki Piita daa be dansarik ni, aan ki Yiisaweira paa Yenmiaru paak ki jiin u po nan ninmnn. 6 Tn, Herod din lor nan li-i yent sanyik u saa nyinn Piita ki bu u buut, li daar nyik ma ki Piita daa lor nan jarit anlee, ki gnt guura banlee na sinsuuk ni, ki guura ma siab mun guu dansarik diiuk na tammi. 7 Li taakpaak ni ki ti Yomdaan malaka dkit, ki yentu yent dansarik diiuk na ni, ki u nik nik Piita bpik ki munt, ki yet a, “Fiit yian yian.” Ki u fiir. Waa fiir yoo nba, ki jarit na pit u nii ni ki baa. 8 Ki malaka na yet a, “Lian a tiat, ki pir a taasaat.” Ki Piita teen nna. Ki u bia bet a, “Gbabin a chinchenn kii waa-n.” 9 Ki u gbab ki waau; ki bi nyii dansarik diiuk na ni, aan Piita din ki bann nan malaka nba tuun linba na tee mniie. U din mi a u laat yirintue. 10 Ki bi din baar gar sinsinn guur na boor, ki bia tan baar gar l na boor, ki ji saa baar kutganjoontik na boor. Ki gann ma loot li ti ki turib. Ki bi nyii nanyer, ki tkin snu ki saa, ki malaka na lir bot aan nyik. 11 /Nanne ki Piita ji yerik, ki yet a, “Mtanae ki n ji daa bann nan li set tee mniie nan Yennu-e tun u malaka ki u baar nyinnin kpanbar Herod nuu ni, ki bia nyinnin Juu teeb nba lor a bin tumin biainba na ni.” 12 Waa bann u m po na, ki u saan Jnn Mak naa Meeri aak; ki s niib bonchiann po tikir le ki mei Yennu. 13 Ki u kpaa kpaa nanyer po gann, ki sapaantoontunn, wunba sann tee Roda na, baar gann ma pe a wun laan mee, 14 ki ji bann Piita kunkr, ki chiar mat nan parpeenn niib na ni, aan ji ki loot gann na, ki yetib a, “Piita be nanyer po.” 15 Ki bi bet a, “Waatuko mka.” /Naan ki u bia ammit lek yeen a u be; ki bi yaa, “Li tee u malakae.” 16 Ki Piita bia lek see ki kpaan gann na; ki bi tan loot gann ma ki lau, ki li ji yaar litib. 17 Ki u donn nuu a bin min, aan wannib biainba ki ti Yomdaan nyinn dansarik ni. Ki u betib a, “Ii saa man, ki saa bet Jeems nan Yiisaweira leeb linba na po.” Li poorpo ki u nyikib aan yaat saan siar po. 18 /Nanne ki li yent sanyik, ki mukir muk dansarguura na, ki li ki tee jeruku, kimaan bi ki mi Piita nba ji be siami. 19 Ki kpanbar Herod tur mb a bin lon u boor. Ki bi lom ki ki lau. Ki u boi guura ma buboit, aan tur mb a bin kpib. Li poorpo ki kpanbar Herod nyii Judea ki sik Siisarea, ki yann le waan. 20 Kpanbar Herod par din biir bonchiann Taya nan Sidonn teeb paak. Bi din tuu laat jeet kpanbar Herod yent nie; li paak, ki bi lakin leeb a bin saan lau. Sinsinn baa baar ki la Blastus, wunba tee kpanbar Herod saakayen na, ki bi marik mi ki ma nan, ki tan saan kpanbar Herod boor ki saa diiu sindant. 21 /Nanne ki kpanbar Herod senn daar, ki tan lia u kpanbar liatgbea, ki nyii kar u naangbou paak, aan pak tur niib na, ki bi wuus a 22 “Nisaarik kunkr kaa na. U tee yensaue.” 23 Li taakpaak ni ki ti Yomdaan Yennu malaka te ki yiarbiiuk baa u paak, ki tee gungobii ki mu ki u kpo, kimaan u din ki tur Yennu dontir mai. 24 Li yoo mae ki Yennu maan ammit yat k niib ni. 25 Yoo nba ki Banabas nan Sl gbenn bi toona nba ki bi saan a bin tun na, ki bi ji jii Jnn Mak ki nyii Jerusalem ki mat kun Antiok.



13

1 Yennu skiniinba siab nan wanntesiab din be Yiisaweira na ni Antiok. /Namme din tee Banabas nan Simeonn (wunba ki bi yiu Jab na), nan Lusius, wunba nyii Sairene na, nan Manaenn (wunba ki bi din lakin wubii nan kpanbar Herod na), nan Sl. 2 Dasiar ki bi daa be ki jiantir ti Yomdaan ki lor mi, ki Yennu Seyee tan betib a, “Nyint Banabas nan Sl, ki bin tun toonn nba ki n yiimm a bii tun na.” 3 Ki bi lor mi ki miar Yennu, ki yii nii bi paak aan te ki bi saan. 4 Yoo nba ki Yennu Seyee tun Banabas nan Sl a bin saan tun u toonn na, ki bi sik Selusia ki k aru, ki saa baar Salamis nba be Saiprus ti ni na, 5 ki nyii aru na ni, ki saan Juu teeb Yenjiantu diit ni, ki mntir Yennu maan ki teemm. Ki Jnn Mak tee bi kpaakir ki be namm. 6 Li poorpoe ki bi nyii Salamis, ki gar ti ma doi kur ni, ki saa baar Pafos. Lee ki bi din la nykdaan, ki u sann tee Bajiisus, ki u tee Juu nir nba kpann a u tee Yennu skiniie. 7 U din be Saiprus ti yudaan boore; ki yudaan ma sann tee Sejius Plus; u din tee yandaane, ki din yiin Banabas nan Sl a bin tan pak Yennu maan ki wun gbat. 8 /Naan ki nykdaan ma, wunba sann tee Elimas, Griik maan ni na, ki sakibi, ki koor a wun tia yudaan ma ki u daa tee Yiisa yada. 9 /Nanne ki Yennu Seyee fiir Sl ni, wunba sann bia tee Pl na ni, ki u got nykdaan na sirrr, 10 ki tan yet a, “Fin nibiiuk nba gbee nan kpinkpannii na. Fine tee Sintaanii bik, ki bia tee toonana kur dataak. Fin arin, yoo kur a jikit Yennu barmnii ki kpintir faake. 11 Tn, Yennu saa sikin nuu a paak ki a jn ki kan la yentu ki lin yann.” Li taakpaak ni, ki wunn nba bn baa u ninbina ni, ki u ji somm turin, ki loon s n dat. 12 Ki yudaan na nba la linba teen na, ki u teen Yiisaweir, kimaan linba ki u bann ki jiin ti Yomdaan po na yaar lit bonchiann. 13 Li poorpoe jik ki Pl nan u weinanleeb k aru, ki nyii Pafos ki saan Pega nba be Pamfilia yent ni na. Lee ki Jnn Mak nyikib aan mat saan Jerusalem. 14 Ki bi nyii Pega, ki tt baar Antiok nba be Pisidia yent ni na. Ki foon daar ki bi saan k Yenjiantu diiuk ni ki kar, 15 ki la ki bi karin Moses sennu ni nan Yennu skiniinba sbu ni. Ki Yenjiantu diiuk ma ni saakab yetib a bin yet Pl nan Banabas a, “Ti naa waas, li-i tee ki i mk labaann nbaie ki saa pakiti, yin pak.” 16 Ki Pl fiir set ki donn nuu aan piin paku a: “Yimm Israel teeb nan yimm nba kur be ki jiantir Yennu na, gbiintir man. 17 Timm Israel teeb, Yennu din gann ti yeejamme ki te ki bi yabit bonchiann, yoo nba ki bi daa din tee saamm ki be Ijipt ti ni na; ki Yennu jii u pa ki nyinnib le. 18 Ki baa din be muuk ni binpiinna na, ki u goriib. 19 Li poorpo ki u biir nibooru munlore nba be Keenann ti ni na, aan te ki u m niib Israel teeb yent ti ma. 20 Linba na kur din tun bina kobii anna nan piinmu sinsuuk nie. “Yoo nba ki bi din yent ti ma na, ki u turib yudamm a bii bu bi maan daann nan yoo nba ki Yennu skinii Samuel tan saa baar. 21 Li poorpo, bi bia din tan boi Yennu a wun turib bat. /Nanne ki Yennu gann Sl, a wuu tee bi bat. U din tee Kis bijae, Benjaminn booru ni nir, ki dii naan ma bina piinna. 22 Ki Yennu tan liat u naan na, aan dinn Defid a wuu tee bi bat jik. Nnae ki Yennu din pak Defid po a ‘N la nan Defid nba tee Jese bik na mantik gboo n numm, kimaan u saa tun linba kur ki n loona.’ 23 “J na yaaboona nie ki Yennu nyinn ti Tinnt Yiisa, a wun tinn Israel teeb, nan waa din senn msonn biainba na. 24 /Naan Jnn-e din d baaru ki mntir teen Israel teeb kura a bin nyik biit tumu, ki wun wurib Yennu nyunwuru. 25 U toonn nba ji din tan gbent na, ki u boib a ‘I dukii a n tee mee? N ki tee Yennu Nigannt Masia na kaa. Gotir man, e yaa wun tan baar n poorpo, ki n ki an nan ki n pit u taasaati.’ ” 26 /Nanne ki Pl bia yet a, “N naa waas, yimm nba tee Abraham yaaboona, nan i kur nba be nna ki jiantir Yennu na, maan nba ki Yennu turit ki li want tinnu ma po na tee ti yare. 27 Niib nba be Jerusalem, nan bi yudamm na, din ki mi nan nir nba nae tee Yennu Nigannt, ki bia ki bann Yennu skiniinba maan nba ki bi tuu karin foon daar kur na paaki; aan baa din pak biir na, bi din gbeen Yennu skiniinba maan maa. 28 Bi din ki la u biit nba tee linba nan bin kpiu, aan lek bia yaa Pailat n kpiu. 29 Baa din tun Yiisa linba kur ki gbenn, nan Yennu gbou nba want biainba na, ki bi kpaat dapunpunn na paak, ki sikin ki piiu kaauk ni; 30 aan ki Yennu fiin kuun ni. 31 Ki binba din tk nan ki nyii Galilii ki lin tee-e ki tan baar Jerusalem na, ji din laat daa bonchiann, waa din fiir na. Li paak ki bi ji tee u siara damm mtana, ki teen niib. 32 “/Nanne te ki ti baar i pe a tin wanni Yennu baranii na. Tn, Yennu nba din senn ti yeejamm msonn na, u gbeen tur timm nba tee bi yaaboona nawa, kimaan waa din fiin Yiisa kuun ni na. Nnae ki li sb Yennu gbou ni, yanii nba pukin munlee na ni, a Yennu yet a: ‘Fine tee n Bija, ki dinnae ki n teen a Baa.’ 34 Ki bia jenna, Yennu din yet a u saa fiin Yiisa kuun ni, ki u ji daa mi kpenni, aan yet a: ‘Msona nba ki n m m din senn Defid na, see ki n set tur fin nba tee u yaaboonn na.’ 35 Ki bia jenna, gbou na siarpo, Defid din yet Yennu a: ‘A kan sak ki a Popeendaan gbanant n bat kaauk ni.’ 36 Tn, Defid din tun linba ki Yennu wann ki gbenn; li poorpoe ki u kpo, ki bi piiu, u yeejamm kaauk ni, ki u gbanant bat. 37 /Naan Yennu din fiin Yiisa kuun niwa, ki yaa gbanant ki bati. 38 “N naa waas, li paak, i kura n bann nan li set tee barmniie ki n beeri, li-i tee ki i teen Yiisa yada, u paake ki Yennu saa nyik chab i biit. N beerie nan daan nba kur teen Yiisa yada, wur nyii biit niwa; aan Moses sennu na arin, nir kan fit wur nyi biit ni. 40 “Li paak, soot i m man, ki daa te ki Yennu skiniinba nba din yet linba na n diini. Nnae ki Yennu din yet a: 41 ‘Gotir man, yimm garuk damm na, aant ki lin bakiti; toona nba ki n tuun i yoo na, s-i lekii beti li po nyik nyik gbaa, li tee linba ki i kan mi teen yadae. Li paak, see ki i kpo.’ ” 42 Baa gbenn lakinu yoo nba, ki Pl nan Banabas nyii Yenjiantu diiuk na ni, ki niib na barimm a bin teen paaru ki daan jen foon daar nba baat na, ki tan wannib labaar ma ki pukin. 43 Boorganu bonchiann nba din lebit bi jiantu ki waa Juu teeb jiantu na, nan Juu teeb bonchiann ji din waa Pl nan Banabas. Ki bi piak namm ki kpaamm a, “Ii kpaii dia nna man, kii waa Yennu ki yabir la Yennu ninbatinu.” 44 Ki foon daleer nba baar, li din biar waaminnae nan doo na ni s kur n baar ki gbat Yennu maan. 45 Juu teeb nba din la nibur tikir na, ki bi fiin punponn, ki piak biir Pl wannu, ki bia sukii. 46 /Naan ki Pl nan Banabas lek bia yeen nan parcheenn a, “Li daan kpaa talase ki ti sint pak Yennu maan ki tur yimm Juu teeb. /Naan yaa y^et maan ma, ki bia dukin nan i ki an nan yin la manfoor nba kaa gbennu na, li paake te ki ti nyikiti, aan saa binba ki tee Juu teeb na boor, 47 kimaan Yennu turit mb, nan laa sb u gbou ni ki yet Yiisa Masia a: ‘Mine ganna a fii tee yentu, kii yentir kii teen binba ki tee Juu teeb, kii bia kii baat nan tinnu kii teen tingbou na teeb kur.’ ” 48 Tn, binba ki tee Juu teeb ma nba din gbat nna, ki bi ji mk parpeenn, ki piak dont Yennu maan. Ki binba ki Yennu gannib a bin la manfoor nba kaa gbennu na teen Yiisa Masia yada. 49 Ki Yennu maan ma yat ti na lokir kur po. 50 Li yoo na ki Juu teeb na fiin Antiok yudamm, nan poojaana nba tee yentinna wutoa, ki bi jak Pl nan Banabas mukisuk, ki ber nyinnib bi yent ni. 51 Ki toomiinba na ji yet a, “Ti nii nan ti taae na,” aan yaat saan Ikonium. 52 Ki Yiisaweira nba biar Antiok na gbee nan Yennu Seyee nan parpeenn.



14

1 Pl nan Banabas nba din baar Ikonium, ki bi saan Juu teeb Yenjiantu diiuk ni, ki mntir Yiisa baranii, li paak ki nibur teen Yiisa yada; bi siab din tee Juu teeb, ki siab mun tee Griik teeb. 2 /Naan ki Juu teeb nba tee kangbata na biir Yiisaweira na sann, ki fiin boorganu na wutoa. 3 Ki toomiinba ma ji jii yoo bonchiann ki be le, ki ammit piak nan parcheenn ki jiin ti Yomdaan Yiisa po, ki u turib pa a bii tuun bakitnau toona, ki li want nan baa piak u ninbatinu po na, li maan set nyii u boore. 4 Ki doo na niib bkit, ki siab see Juu teeb nba tee kangbata na poor, ki leeb na mun see toomiinba na poor. 5 /Nanne ki Juu teeb na siab, nan boorganu na siab, nan bi doo ma yudamm lakin leeb, ki lor a bin dinn toomiinba na biak ki jaatib tana kpib. 6 Toomiinba na nba ji tan bann nan bi yaa bin jaatibe na, ki bi chiar saan Listra nan Debe, nan digbanbis nba be Likaonia yent ni. 7 Baa din saa baar le yoo nba, ki bi mntir Yiisa baranii na. 8 Ki jas nna be Listra ki tee wabik. Bi din mar ki u tee wabike, ki ki mi sommi. 9 Ki u tan gbat Pl mntii na. Ki Pl got sirrr, ki tan bann nan u mk yada nba saa la laafiawa. 10 Ki u yet sanpaapowa a, “Fiit ki set a taa paak.” Ki u tab naat ki fiir ki ji somm. 11 Niib na nba din la Pl nba tun linba ma na, ki bi ji piin yeen sanpaapowa bi maan ni a, “Ti yenniie kpant nisaarii ki sik ti boor.” 12 Ki bi taan pur Banabas a Seus, ki Pl mun, ki bi pur Hemes, kimaan e din tee barpakir. 13 Ki bi yennu nba ki bi yiu Seus na poochianfeek din see doo na tnn poe, ki u mannt baar nan naajai nan tipuut, doo na tammb ni, ki nan nibur na loon a bin mann mannu ki tur toomiinba ma. 14 Ki toomiinba ma, Banabas nan Pl nba gbat baa yaa bin tun biainba na, ki bi para biir, ki bi pat pat bi liata, ki chiar k nibur na ni, aan yikin a, 15 “Bee ki i tuun nna? Ti mun tee nisaariie nan yimm na, ki mntir Yiisa baranii, a tin manti ki yin nyik bon-yana ma, aan kii waa manfodaan Yennu, wunba nan sanpaak nan ti nan mkgbea nan linba kur be li ni. 16 Yaayoo niewa ki u din aan nibooru kur tuun bi yamani mkmk nan mtana, 17 aan yoo kur u tuun bonana, ki li set want nan u be; ki u te ki saak nyi sanpaapo ki baa ki teeni, ki bia teeni dii dijaan-yoo, ki gboonti jeet, ki i laat parpeenn.” 18 Toomiinba na nba pak nna ma, aan bi lek din la faraewa ki tan gr nibur ma a bi daa mann mannu ki teemmi. 19 Li poorpoe ki Juu tesiab nyii Antiok nba be Pisidia yent ni, nan Ikonium doo ni, ki baar ki pak tunn nibur na yan a bin biir Banabas nan Pl. /Nanne ki nibur na jaat Pl tana, ki ji fuur nyinn doo na ni, kimaan bi mi a u kpoe. 20 Ki Yiisaweira baar ki set lint; ki u tan fiir, ki amm nan mat doo na ni biak. Ki li yent sanyik, ki Pl nan Banabas saan Debe ki saa mnt Yiisa baranii na le, 21 ki dak niib bonchiann, ki bi teen Yiisaweira. /Naan ki bi mat saan Listra nan Ikonium nan Antiok nba be Pisidia yent ni na, 22 ki ammit want Yiisaweira u maan, ki cheen bi para doi ma ni, ki beerib a, “Ii kpaii dia i yada ma nna man,” ki wantib a, “Nan tin tan k Yennu naan ni na, see ki ti dii biak bonchiann.” 23 Ki doi kur ni, ki bi tuu gann Yiisaweira saakab, ki mei Yennu ki lorin mi, ki jikit Yiisaweira nan bi saakab na ki kubintib bi Yomdaan Yiisa nuu ni, wunba ki bi po teen yada na. 24 Baa din gar Pisidia digbanbis na poorpoe ki bi baar Pega nba be Pamfilia yent ni na, 25 ki pak Yiisa maan le ki fit lian sik Atalia. 26 Lee ki bi din k aru, ki mat saan Antiok nba be Siria yent ni na, aan s le ki Yiisaweira po teemm Yennu nuu niwa, a wun sommib bi toonn ni. Ki mtana bi tun toonn ma ki gbenna. 27 Bi baaru Antiok ma nie, ki bi tikir Yiisaweira na, ki tan betib linba kur ki Yennu tun namm, nan waa loot snu biainba ki tur binba ki tee Juu teeb a bin teen Yiisa yada kii waau. 28 /Naan ki bi ji din biar le ki yukir bonchiann nan Yiisaweira ma.



15

1 Li yoo na ki jasiab nna nyii Judea ki sik Antiok, ki want Yiisaweira na a, “Li kpaa talase ki i pot i puna, nan Moses sennu nba wann biainba na. /Nann-i kaa, i kan la tinnu.” 2 Ki Pl nan Banabas nan amm ni nan leeb nan ninmnn, ki Yiisaweira na tan lor ki nyinn Pl nan Banabas nan bi ni siab, a bin saan Jerusalem, ki saa la toomiinba nan Yiisaweira saakab na, maan ma po. 3 Tn, ki Yiisaweira na turib snu, ki bi saa ki gaar Fonisia nan Samaria yentnba po, ki bet Yiisaweira nba be le na, a binba ki tee Juu teeb na siab lebit bi binbe ki teen Yiisaweirawa. Ki labaar ma turib parpeenn ki li saa yakir. 4 Baa baar Jerusalem yoo nba, ki Yiisaweira nan bi saakab nan toomiinba na gaarib saau. /Nanne ki Pl nan Banabas betib linba kur ki Yennu te ki bi tun. 5 /Naan ki Yiisaweira na siab nba tee Farisiinba na fiir set, ki yet a, “Li kpaa talase ki boorganu na n pot bi puna, ki bia dia Moses sennu na.” 6 Li paak ki toomiinba nan saakab na lakin leeb, a bin dukin maan ma po. 7 /Nanne ki bi din pak yukir nan leeb, ki Piita tan fiir ki yet a, “N naa waas, i mi nan yoo nba gar, Yennu din gannin a n wann Yiisa baranii na ki tur boorganue, ki bin fit lian gbat ki teen Yiisa yada. 8 Yennu nba mi nisaarik par ni na, e tur boorganu u Seyee, nan waa kpan din turit na, ki li wann nan boorganu nba teen yada nae ki u gaarib. 9 U ki mk lukitimi, kimaan baa teen Yiisa yada na paak, ki u nyik bi biit ki chabib, nan waa din nyik chab timm na. 10 Li paak, bee ki i loon ki i bikin Yennu? Bee ki i loon ki i te ki boorganu nba tee Yiisaweira na n dia sennu nba ki timm nan ti yeejamm gbaa din ki fit dia na. 11 Ti daa tee nna. Timm nan amm jame; ti kur teen ti Yomdaan Yiisa yada ki la tinnu, u ninbatinu paake.” 12 /Nanne ki Yiisaweira na kur min, aan ji gbiin Banabas nan Pl. Ki bi beerib bakitnau toona nba ki Yennu din te ki bi tun ki tur boorganu na. 13 Baa betib gbenn yoo nba, ki Jeems yetib a, “N naa waas, gbiintir man, 14 Simonn betit biainba ki Yennu sint tin boorganu ninbaauk, ki nyinn bi siab a bii tee u m yab. 15 Ki Yennu skiniinba mmaan mun bia pak nnae, kimaan li sb Yennu gbou ni a: 16 ‘Li poorpo min Yennu saa jen, aan Defid yaaboona nba lek ki dia u naan na, see ki n dinn u yaaboonyen, ki amm naan ma, 17 li paak, niib kur nba be tingbou na ni ki ki tee Israel teebi, aan ki n gannib a bin nakin min nba tee bi Yomdaan. 18 Nnae ki Yennu, wunba te ki bi bann linba na yaayoo niwa na din yet.’ ” 19 Ki Jeems bia yet pukin a, “Li tee n dudukite nan ti daa jikit linba paar ki teen boorganu nba lebit ki waa Yennu snu na. 20 Laa sii tee biainba, li an ki tin sb gbouo, ki betib ki bi daa di linba ki bi mann pata, kii so bi m nan bonchonchontoona, nan joonbaanu, ki daa man bonkobuk nba ki bi makir kpii, ki bia daa di smi. 21 Moses sennu na arin, binba mntir sennu ma po bee doo kur ni yaayoo niwa ki tan tuu dinna, ki bi karin u sennu ma, Yenjiantu diit ni, foon daar kur.” 22 /Nanne toomiinba ma, nan saakab na, nan Yiisaweira na kura lor, ki nyinn siab bi ni, a bin tun amm nan Pl nan Banabas ki bin saan Antiok. /Namme din tee Judas, wunba sann tee Basabas na, nan Sailas. Bi jab banlee ma din tee Yiisaweira tndamm na yemme. 23 Ki bi din yaa bin tumm nan gbou, ki sb a: “Timm Yiisa toomiinba nan Yiisaweira saakab sbin gbou na, ki foont yimm ti naa waas nba ki tee Juu teeb ki be Antiok nan Siria nan Silisia na. 24 Ti gbat a ti siab baar i pe, ki piaki barsai ki li damii-i ki mat i yan, aan ti ki tummi, 25 li paake te ki ti taan leeb ki soor ki gann Judas nan Sailas, ki tuumm i boor, ki amm nan ti naa walonkai Pl nan Banabas-e saa tk baar, 26 binba likin bi saamanii ti Yomdaan Yiisa Masia toona paak na. 27 Judas nan Sailas ma bia saa beti linba ki ti sbin na. 28 Yennu Seyee nan timm kure sak nan li an ki ti te ki i dia sennu nba kpaa talase, aan daa pukii linba paari. 29 Yaa sii tuun linba mae na: I daa di jeet nba ki bi mann pata. I bia daa di smi. Ii biaki mi ki i man bonkobuk nba ki bi makir kpii, ki bia soor i m nan bonchonchontoona nan joonbaanu. Li-i tee ki i dia i m nna, li sii an i po. Li kure na.” 30 /Nanne ki bi tumm, ki bi sik Antiok, ki saa lakin Yiisaweira na kur, ki turib gbou na. 31 Niib na nba karin gbou ma yoo nba, ki bi la parpeenn bi kpaanii ma paak. 32 Ki Judas nan Sailas nba tee skiniinba na yukir namm ki betib Yennu maan bonchiann, ki cheen Yiisaweira ma para ki totib. 33 Bi yukiru ma poorpoe ki Yiisaweira na chabib, aan yetib a, “Yennu n turi taaann.” Ki bi mat kun binba tumm na boor. (( 34 /Naan ki li ma Sailas ki u biar Antiok.)) 35 Pl nan Banabas mun bia din yukir Antiok-a. Ki amm nan leeb bonchiann mntir ti Yomdaan maan ki teen niib ki bia wantib li paak. 36 Li din yann waame ki Pl yet Banabas a, “/Naant ki tin mat gn ti naa waas nba be digbana nba kur ki ti din saan ki saa mnt ti Yomdaan maan na, ki laan baa be biainba.” 37 Ki Banabas loon bin jii Jnn Mak, 38 aan ki Pl ki sak bin jiiu, kimaan u din tan ki joont namm bi toona na ni, ki nyikib Pamfilia, aan mat kun. 39 Ki mnik fiir Pl nan Banabas sinsuuk ni, ki bi bkit leeb. Ki Banabas jii Mak, ki bi k aru ki saan Saiprus. 40 Ki Pl mun gann Sailas, Yiisaweira na ni. Ki Yiisaweira na jiib ki kubimm Yennu nuu ni, a wun sommib. 41 Ki bi din saan, ki saa gar Siria nan Silisia yentnba po. Ki Pl piak ki cheen Yiisaweira para doi na ni.



16

1 Li poorpoe ki Pl nan Sailas tan baar Debe nan Listra, ki la Yiisaweits, ki u sann tee Timoti, ki u be le. U naa din tee Juu nir nba tee Yiisaweire, aan ki u baa tee Griik nir. 2 Yiisaweira kur nba din be Listra nan Ikonium na din pak Timoti po bonann. 3 Pl din loon wun jiiu ki bii saa snii. /Naan Juu teeb nba din be digbann na ni yakir kur din mi nan Timoti baa tee Griik nire. Li paak ki Pl pot Timoti punn. 4 Ki bi din saa doi ni, ki teen Yiisaweira na sennu nba ki Yiisa toomiinba na nan saakab din senn Jerusalem na. 5 Ki linba na chee Yiisaweira ma para u snu ni. Ki niib bia tee yada ki pukii Yiisaweira po daar kur. 6 Ki bi gar saan Frijia nan Galasia yentnba ni, ki loon bin saan Asia yent ni, aan Yennu Seyee din ki sak bin pak Yiisa maan Asia yent ni. 7 Baa din tan baar Misia kpaar paak, ki bi koor a bin saan Bitinia yent ni, aan ki Yiisa Seyee ki sak bin saani. 8 /Nanne ki bi gar Misia, ki sik Trowas. 9 Lee ki Pl la yirintu ni nyik, ki Masedonia nir baar see ki barim a, “Pootir mkgbeir na ki baar Masedonia na, ki tan sommit.” 10 Pl nba la yirintu ma na, li taakpaak ni ki ti teen siir a tin saan Masedonia, kimaan ti ji din la nan Yennu-e betit a tin saan kii sakii mntir Yiisa baranii kii teen le niib na. 11 /Nanne ki ti bia k aru, ki nyii Trowas, ki tkin baar Samotras, ki li yent ki ti baar Neapolis. Lee ki ti nyik aru na, 12 aan gar baar Filipi, doo nba tee digbansaakar Masedonia yent ni na. Doo ma din tee Rom teeb yente. Ti din be doo ma ni ki li mann daa anawa. 13 Ki foon daar ki ti nyii sik doo ma kpenu ni. Ti din mi a Juu teeb Yenmiaru boor tee lee, ki ti baar kar ki pak nan poob nba tikir le na. 14 Poob nba gbat ti maan ma, bi yen sann din tee Lidia. U din nyii Tiataira-e, ki tee chinchenmnt nba ki li daauk paar na kit, ki bia tee wunba jiantir Yennu. Ki Yennu loot u par ki u sak maan nba ki Pl pak na. 15 Ki ti din wur nan u aateeb Yennu nyunwuru. U din grit, ki yet a, “Li-i tee ki i mi nan n set teen ti Yomdaan yada nan barmniie, yin baar kii be n aak ni.” Ki ti baar be. 16 Dasiar ki ti tan mat saan Yenmiarboor, ki sapaandaabir nna mk u yomdamm, ki tan chetit. Narinbiiuk din be u ni ki yent, ki teen ninnynt. U ninnynsin ma ni, ki u laat likirii bonchiann ki teen u yomdamm ma. 17 Ki u waa timm nan Pl poor ki tian sanpaapowa a, “Niib na tee Yabint Yennu daabae. Bi mntir ki teen yimm doo na teeb biainba ki i saa la tinnue.” 18 U din tian nna ki li mann daa anawa. /Nanne ki Pl ji tan miat nan u yikini ma, ki jiant bet narinbiiuk nba be u ni na a, “Yiisa Masia sann ni, n tura mb, nyimin u ni.” Li taakpaak ni ki narinbiiuk na nyii u ni. 19 U yomdamm na nba bann nan bi lik-kpaan snu gbenne na, ki bi soor Pl nan Sailas, ki dat baar namm bi yudamm linlakin boor. 20 Baa baar namm Rom teeb barbuura boor yoo nba, ki bi yet a, “Niib na tee Juu teebe, ki baat nan daamii bonchiann ti doo paak, 21 ki wantit bi kasia nba ki ti sennu ki chab a tin gaari, kimaan ti tee Rom teebe.” 22 /Nanne ki nibur nba be le na mun lek Pl nan Sailas. Ki barbuura na te ki bi liat Pl nan Sailas liata, aan boob lanbann. 23 Baa boob bonchiann ki gbenn yoo nba, ki bi ji saan kmm dansarik, aan bet dansarguur na a wun kparib kenkema. 24 Waa gbat bi mb ma, ki u mun jiib ki kmm dansarik diiuk ma ni piba, ki baamm daat baana. 25 Laa din tan baar tansuunii, ki Pl nan Sailas mei Yennu ki yiin yanii ki piak, ki dansarkleeb na ji gbiin. 26 Li taakpaak ni ki ti jek bonchiann ki ak dansarik na fiakir, ki tammi loot, ki jarit nan baana na yabit yommii na kur nii nan bi taa ni, ki baa baa. 27 Li yoo na ki dansarguur na fiir gn ni, ki la yommii diit tammi na loot yaa yaa, ki u mi a yommii ma kur nyiie, ki u nt u jukbanjiak a wun kpi u m. 28 Ki Pl tian sanpaapowa a, “Daa tee a m dai, kimaan ti kur be.” 29 /Nanne ki guur na yaa bin tur muu, aan faar k yommii diiuk ma ni, ki gbaan ki jekir Pl nan Sailas tnn, 30 ki tan fiir nyinnib, aan boib a, “Chanbaanba, n saa teen nlee ki la tinnu?” 31 Ki bi jiin a, “Teent ti Yomdaan Yiisa yada, ki a aateeb n mun teen yada, ki i saa la tinnu,” 32 aan pak ti Yomdaan baranii na ki tur nan u aateeb kura. 33 Li nyik na, ki u jiib ki wuur bi fiat na. Li poorpoe ki bi wur nan u aateeb na kur Yennu nyunwuru. 34 Ki u bia jii Pl nan Sailas ki k namm u aak ni, ki saa turib jeet ki bi dii. /N nan u aateeb ji mk parpeenn ki li saa yakir, kimaan baa teen Yennu yada ki kpint teen Yiisaweira na paak. 35 Li din yent sanyiko, ki Rom teeb barbuura na tun lanjimanba dansarguur na boor a bin yet a, “/Naan jab ma ki bii saa.” 36 Ki dansarguur na bet Pl a, “Barbuura na tun lanjimanba a n te ki fin nan Sailas n nyi. Li paak, ii nyi man kii saa nan laafia.” 37 Ki Pl jiant bet lanjimanba na a, “Bi daa ki bu ti buuti, aan won boot lanbann niwor ni, aan ki ti lek tee binba ki Rom teeb chabit bi yaak nae, ki i barbuura bia won jiit ki lut dansarik ni, ki mtana ki bi ji loon bin br aati-i? Waa! /Nann kan teeni. /Naant barbuura ma n baar bi m ki tan nyinnit.” 38 Ki lanjimanba na mat ki saa bet barbuura ma Pl nba pak linba. Barbuura ma nba ji bann nan Pl nan Sailas tee binba ki Rom teeb chabib bi yaake na, ki jamaanii soorib. 39 Li paak, ki bi baar Pl nan Sailas pe, ki tan teemm gafara, aan nyinnib dansarik na ni, ki barimm a bin lek nyi bi doo ni. 40 Ki Pl nan Sailas seet le, ki saan k Lidia aak. Ki Yiisaweira tan baar; ki bi pak Yiisa maan ki chee bi para, aan yaat.



17

1 Tn, ki Pl nan Sailas ji gar Amfipolis nan Apolonia, ki baar Tesalonika. Lee ki Juu teeb jiantu diiuk din be. 2 Ki Pl tan saan k le nan waa tuu k biainba na. U din jii foon daa antaae ki k le, ki fiitir Yennu gbou, 3 ki want binba be le na, ki karin Yennu gbou ni, a li wann nan li kpaa talase ki Yennu Nigannt Masia na dii biak ki kpo ki bia tan fiir kuun ni, a “Yiisa ma nae ki n piaki u po, e tee Yennu Nigannt Masia ma.” 4 Ki u din tan pak tunn bi siab yan, ki bi ji baar taan Pl nan Sailas. Ki Griik teeb bonchiann nba jiantir Yennu na, nan poojaana bonchiann mun pukin bi po ki waa Pl nan Sailas ma. 5 Juu teeb nba din la nna yoo nba, ki bi jii punponn, ki lin tikir niyoona ki taamm, ki te ki bi muk doo na, ki tan baar lek Jasonn aak, ki loon Pl nan Sailas, a bin nyinnib ki baar namm niib na boor. 6 Baa ki lab yoo nba, ki bi soor Jasonn nan Yiisaweitesiab, ki dat baar namm doo na yudamm boor, ki tian a, “Niib na lin labii tingbou na ki te ki mukir muk niib, ki mtana ki bi ji tan baar ti doo na, 7 ki Jasonn gaarib u aak ni, ki bi lin want niib barsaanii ki biir kpanbar Siisa sennu, ki yaa kpanbarl mun be, ki bi yiu Yiisa.” 8 Baa yet nna yoo nba, ki li daan nibur na nan yudamm na para bonchiann. 9 Ki yudamm na te ki Jasonn-nba pa likirii aan ki bi aab. 10 Nyik nba tan bnn yoo nba, ki Yiisaweira na chab Pl nan Sailas, ki bi saan Berea, ki saa k Juu teeb jiantu diiuk ni. 11 Le niib yan din k Yiisa maan ma ni ki gar Tesalonika teeba, ki bi sak maan na nan bi para kur, ki daa kur ki bi karin Yennu gbou, ki gorii, a bin laan Pl nba piak linba ma set tee mnii koo nlee. 12 /Nanne ki bi bonchiann teen yada ki lebit ki teen Yiisaweira. Ki Griik jab nan poojaana bonchiann mun teen yada ki lebit ki teen Yiisaweira. 13 /Naan Juu teeb nba be Tesalonika na nba gbat a Pl bia mntir Yennu maan Berea na, ki bi baar le ki pak biir Pl, ki fiin nibur na wutoa, a bin kpir. 14 Li taakpaak ni ki Yiisaweira na chab Pl nan binba chiant na, ki bi nyii tkin snu ki baar mkgbeir na ni, aan ki Sailas nan Timoti arin biar Berea. 15 Niib nba din chiant Pl na din baar nan Atens-ewa, ki tan yaa bin mat kun, ki Pl betib a bin saa bet Sailas nan Timoti ki bin yabir ki baar yian na. Ki niib na ji din mat kun Berea. 16 Pl nba din daa be Atens ki guu Sailas nan Timoti na, ki u la tingbana gbee doo ma ni, ki li biir u par bonchiann. 17 Ki u tuu k Yenjiantu diiuk ni, ki faa labaar nan Juu teeb nan boorganu nba jiantir Yennu na, ki bia tuu saan bi linlakin boor daa kur, ki faa labaar nan binba baat le na ki jiin Yiisa baranii na po. 18 Ki saakayandaansiab nna din be, ki bi yi bi yemm Epikurus teeb, ki yi leeb mun Stoik teeb, ki bi mun tan baar ki mk mnik nan Pl. Ki bi siab tan pak nan bi leeb a, “Barifofoouk daan nba want u m na mun yeen bee na?” Ki bi yemm jiin a, “Li taan tee nan u piak digbangana yennii poe na.” Bi din yet nna ma, kimaan Pl mntir Yiisa nan u kuunfiiru poe. 19 /Nanne ki bi jii Pl ki baar nan bi saakab tintaankaanu boor nba ki bi yi Areos Kunkonn na, ki yet Pl a, “Ti sii loon tin bann barsaann nba ki a want na, 20 kimaan a piak baryena, ki li tee barsaaniie ti pe, ki ti loon tin bann li paak.” 21 (Atens niib kur nan binba nyii tinganii ki baar be na, din tuu jii bi yooe ki faa labaar, ki bia gbiintir barsaanii nba ynt baar na.) 22 Tn, ki Pl fiir bi tintaankaanu ma ni, ki set bi tnn, ki yetib a, “Atens teeb, n la nan i benu kur ni, i loon jiantu bonchiann; 23 kimaan maa kak lin i doo na, n got i tingbana, ki bia la jiantu binbintir ki li sb li paak a ‘Yennu nba ki ti ki miu na.’ N loon ki n wanni Yennu nba ki i pukii aan ki miu nae. 24 Yennu mae din nan durinya nan bont kur nba be li ni. /Ne tee sanpaak nan ti Yomdaan; u ki be poochianfei ni kaa. 25 Nisaarik kan fit tun siar nan u nuu ki tur ki lin pukin siari, kimaan e tee daan nba teen nisaarii kur manfoa nan bona kur. 26 /Ne te ki nibooru kur nyii yeeja yenk ni, ki bia te ki bi be tingbou na kur po, ki u m m senn yoo nba ki nibooru kur sii be, ki bia teen bi binbeboa terii. 27 U din teen nna ma a bin lome, a li pasiar bin turin ki tan nakin bann. /Naan Yennu set ki fk nan ti s, 28 nan s nba din yet a: ‘Li tee Yennu paake ki ti be ki tuun.’ I yandamm pinpakit mun bia lek want nna mae a: ‘Ti mun tee Yennu waase.’ 29 Tn, timm nba tee Yennu waas na, li ki an ki tin dukin nan Yennu tee nan siara bonninnau nba tee salima, koo tann nba ki nir jii u yan koo u dudukit ki ammiri. 30 Yoo nba din gar, ki niib ki mi Yennu na, u din ki jii bi biiti. /Naan mtana u yeen a s kur n nyik biit tumu, 31 kimaan Yennu po senn daar nba ki u saa bu tingbou na aateeb kur buut chib chiba. U saa te ki wunba ki u gann nae n bu buut ma. Waa set fiin kuun ni na, ki li tee nyinn ki tur s kur a e sii tee barbuur.” 32 Baa gbat ki Pl pak kuunfiiru po na, ki siab laa ki sarikit, aan ki siab mun yaa, “Ti bia loon ki tin amm gbiint linba ki a saa pak nae.” 33 /Nanne ki Pl fiir aan nyikib. 34 Ki bi siab mun teen yada ki lebit ki teen Yiisaweira. Ki bi yen tee Dionisius, wunba din tee Areos Kunkonn barbuura na yen. Ki poos mun din be ki teen yada, ki u sann tee Damaris. Ki leeb mun be ki pukin.



18

1 Li poorpoe ki Pl nyii Atens ki saan Korint doo ni. 2 Lee ki u din saa la Juu nis, ki u sann tee Akuila, aan bi din mar Pontus-e, ki nan u aapoo Prisila nyii Itali ki baar Korint, kimaan kpanbara yudaan Kldius din tur mb a Juu teeb kur n nyi Rom. Bi din daa ki yukir Korint-i. Ki Pl tan baar bi aak ni, 3 a wuu be namm, kimaan bi kur din tee gbanjabirae ki tuun nan leeb. 4 Ki foon daar kur Pl tuu k Yenjiantu diiuk ni, ki faa nan Juu teeb labaar ki jiin Yiisa po, ki yiab u m a wun tunn Juu teeb nan Griik teeb yan ki jiin li po. 5 Li poorpoe ki Sailas nan Timoti tan nyii Masedonia ki baar. Ki Pl ji jii u yoo kur ki mntir Yiisa maan ki teen Juu teeb na, ki want nan ninmnn a Yiisa-e tee Yennu Nigannt Masia na. 6 /Naan ki bi lek ki sak maan ma, ki sukii. Ki u pit u nii nan u taa, ki betib a, “Li-i tee ki i tan k i manfoori, li jii i m m yura paake. N nuu ji kaa li ni. Laa jii dinna ki saa, see ki n nyiki, aan wann boorganu Yiisa maan ma.” 7 /Nanne ki u nyikib aan saan be s aak, ki bi yiu Titius Justus. Ki u tee boorganu ki jiantir Yennu. U aak ma din kpia Juu teeb jiantu diiuko. 8 Ki jiantu diiuk ma yudaan Krispus nan u aateeb kur teen Yiisa yada ki lebit ki waau. Ki Korint nileeb bonchiann mun gbat Yiisa maan na ki teen yada ki ji waau. Ki bi wurib Yennu nyunwuru. 9 Dasiar nyik ki Pl tan la yirintu. Ki u yirintu ma ni ki ti Yomdaan Yiisa bet a, “Daa tiin jamaanii, aan kii mntir n maan ma ki daa nyikiti, 10 kimaan n be nana, ki s kaa ki saa leka ki tura dai, kimaan niib bonchiann be doo na ni ki tee n yab.” 11 Li paak, Pl din be le binn nan maarii anloobe, ki want niib Yennu maan. 12 Tn, yoo nba ki Galio din tee Akaya yent yudaan nae ki Juu teeb tan taan leeb ki lek Pl ki soor, ki saan nan buut boor, 13 ki saa yet a, “J na kpann niib ki bi jiantir Yennu biainba ki waa ti sennu.” 14 Pl nba din yaa wun pak yoo nba, ki Galio yet Juu teeb ma a, “Yimm Juu teeb, li-i tee maan na tee mabiiuk koo my^etukue, li bo sii an ki n di sukuru ki gbiint, 15 aan laa tee maan nba jiin i m mmaan, nan i sana, nan i m sennu po na, i m n got li ni, kimaan n ki sak man bu li mabooru,” 16 aan ber nyinnib buut boor ma. 17 /Nanne ki bi soor Sosenes, wunba tee Juu teeb jiantu diiuk yudaan na, ki boou buut boor, aan ki Galio baka taan kaa li po. 18 Pl din be nan Yiisaweira nba be Korint na maarii bonchiann, ki tan chabib, aan yaa wun saan Antiok nba be Siria yent ni na. Ki nan Prisila nan Akuila saan Senkrea a bin k aru. Baa yaa bin k aru ki saan na, ki Pl nba senn msonn nba nan Yennu na gbenn, ki u ji koor u yut. 19 /Nanne ki bi din saa ki saa baar Efesus, siaminba ki Prisila nan Akuila yaa bin biar na; ki Pl saan k Juu teeb Yenjiantu diiuk ni, ki faa labaar nan Juu teeb ma, ki jiin Yiisa Masia po. 20 Ki bi tan yaa wun biar namm ki yukir, aan ki u ki saki. 21 Waa din yaa wun chabib ki saan na, ki u betib a, “Li-i tee ki Yennu saki, n bia saa jen i boora,” aan k aru ki saa. 22 Waa tan baar Siisarea yoo nba, ki u tt gar Jerusalem ki saa foont Yiisaweira, aan gar sik Antiok biak, 23 ki saa yukir le, ki bia tan nyii le ki saan Galasia nan Frijia yaka po, ki saa cheen Yiisaweira kur para. 24 Juu jas din be, ki u sann tee Apolos, aan bi din mar Aleksandria-e, ki u tan baar Efesus. U din tee bannte, ki mi Yennu gbou fanu. 25 Bi din po wann ti Yomdaan Yiisa snuwa. Ki u tan baar ki piak want Yiisa po bonann nan ninmnn, aan u daa din ki bann Yiisa maan ma kuri, kimaan u kpan din mi Jnn nba din wuur niib Yennu nyunwuru biainba na kuuke. 26 Ki u piin piak Yennu maan nan parcheenn, Juu teeb jiantu diiuk ni. Ki Prisila nan Akuila gbat u maan ma, ki tan kun nan ki fiit Yennu snu fanu ki wann. 27 Li poorpoe ki Apolos lor a wun saan Akaya. Ki Yiisaweira nba be Efesus na somm, ki sb gbou ki tur Yiisaweira nba be Akaya na, a wuu tai baar, bin gaar saau. Waa tan baar le yoo nba, ki u set tot binba teen yada, Yennu ninbatinu paak na, 28 kimaan nan Juu teeb nba din tan ni nan leeb na, ki u jii Yennu gbou, ki wantib a Yiisa-e set tee Yennu Nigannt Masia, ki pak nan pa ki nyannib niwor ni.



19

1 Apolos nba din daa be Korint na, Pl arin din gar Galasia nan Frijia yentnba nie ki saan Efesus. Lee ki u la Yiisaweisiab, 2 ki boib a, “Yaa din teen Yiisa yada na, i gaar Yennu Seyeea-a?” Ki bi jiin a, “Aaii. Ti po ki mi gbat a Yennu Seyee be kaawa.” 3 Ki Pl boib a, “Ki ann, bi wuri Yennu nyunwuru mee sann nie?” Ki bi yet a, “Bi wurit nan Jnn nba din wuur niib biainba nae.” 4 Ki Pl betib a, “Jnn din wuur niib Yennu nyunwuru, ki li want a bi nyik bi biite, aan beerib a bin teen wunba tan saa baar na yada, ki e tee Yiisa.” 5 Baa gbat nna yoo nba, ki bi ji wurib Yennu nyunwuru, ti Yomdaan Yiisa sann ni. 6 Ki Pl jii u nii ki yii bi paak, ki Yennu Seyee sik bi ni, ki bi ji piak maboorganii, ki bia skint Yennu maan. 7 Jab ma din tee nan piik nan banlee niwa. 8 Pl din be Juu teeb jiantu diiuk ni maarii antaae, ki want niib na nan parcheenn, ki faa labaar namm, ki yiab a wun lebit bi yan ki jiin Yennu naan po. 9 /Naan niib na siab din tee tubkangbatae, ki ki sak maan na, ki piak barbiit nibur na ni, ki jiin ti Yomdaan weiu po. /Nanne ki Pl nyikib, aan jii Yiisaweira na ki saan namm Tiranus wannu diiuk ni; ki daar kur jik ki u faa labaar le. 10 Li din teen nna bina anlee-e. Li paak, niib nba din be Asia yent ni ki tee Juu teeb, nan nileeb na kura, din gbat ti Yomdaan maan maa. 11 Li yoo na ki Yennu te ki Pl tuun toonjaana nba be li k. 12 Ki niib tuu jii u ninfianii nan u liat paatii gbaa, ki paa baatib paak, ki bi yiarii gbent, ki narinbiit bia nyi baatib ni. 13 Li yoo na ki Juu nisiab be, ki tuu lin nyint narinbiit niib ni, aan ji din tan yi ti Yomdaan Yiisa sann a bii nyint narinbiit, ki din yeen narinbiit na a, “Timme turi mb Yiisa nba ki Pl mntir u maan na sann ni, nyimin man.” 14 Binba din tuun nna ma din tee jab banlore nba din tee Juu teeb mannteeb yudaan Skefa na waase. 15 Baa tan yaa bin nyinn narinbiiuk jas nna ni, ki narinbiiuk na yetib a, “N mi Yiisa po, ki bia mi Pl po, aan yimm muni, i tee lamme?” 16 Ki j nba ki narinbiiuk na be u ni ma yukir ki tan chibib bii, ki turib danii, ki bia pat pat bi tiat ki nyannib, ki bi kur chiar gbananbira, ki nyii u aak ni. 17 Yoo nba ki Juu teeb nan binba ki tee Juu teeb ki be Efesus na kur gbat nna, ki jamaanii soorib, ki bi dont ti Yomdaan Yiisa sann bonchiann. 18 /Nanne ki Yiisaweira na bonchiann pak kat bi biit niib ni, ki wann linba ki bi tuu tuun. 19 Ki nykdamm bonchiann ji tikir bi gbant nan bi saba ki baar nann, ki tan joo muu, niib kur nunii ni; ki bi bikin gbant na likirii, ki li yabint sii tee salimpeena tusaa piinmu. 20 /Nanne te ki ti Yomdaan maan na ji din ammit yat k niib ni, ki pukii nan pa. 21 Li poorpo ki Yennu Seyee te ki Pl lor a wun saan Masedonia nan Akaya, aan saa paat saan Jerusalem, ki yet a, “Li poorpo, see ki n saan bann Rom.” 22 Li paak ki u tun Timoti nan Erastus, u sommteeb na banlee, ki bi gar saan Masedonia, aan ki u biar Asia yent ni. 23 Li yoo ma kpikpiruk din fiir bonchiann, ti Yomdaan Yiisa weiu paak. 24 Jas mun din be ki u sann tee Demetrius, ki u tuu jii salima ki maa bi tingbann nba ki bi yiu Diana na poochianfei bonninnana, ki ki; ki din jii niib ki bi tuun li toona, ki bi laat likirii bonchiann. 25 /Nanne ki u tan yiimm ki taan bi kura, ki bia taan binba kur tuun li toonbooru na, ki betib a, “N ninjamm, i mi nan ti nyt nyi ti toona na nie. 26 I m m po gbat ki bia la Pl nba yeen linbawa. U yaa yennu nba ki nir maa nan u nii, a ann ki tee Yennu kaa, ki u maan na tunn niib bonchiann yan Efesus na, ki maan ma per lin cheb Asia yent kura. 27 Li pasiar ti toona na sann n biir, ki bia jenna, ki ti tingbanjaann Diana poochianfeek tan saa teen yann, ki ti tingbann Diana baakir n waab, e ki s kur nba be Asia yent ni nan tingbou na kura jiantir.” 28 Nibur na nba gbat nna yoo nba, ki bi wutoa fiir, ki bi tian ki yeen a, “Timm Efesus teeb tingbann Diana tee tingbanjaanne.” 29 Ki doo na kur muk. Ki bi soor Gayus nan Aristakus ki chiar saan k namm tituk ni. Jab banlee ma din tee Masedonia niibe, binba ki Pl tuu tkii namm na. 30 Ki Pl loon wun k niib na ni, aan ki Yiisaweira na ki sak wun k. 31 Ki doo na yudamm na siab nba tee Pl ysnba na tun toomii, a Pl n di sukuru, ki daa k tituk ma ni. 32 Li yoo na, tituk ma din tian ki yakii jiak jiak, ki niib nba tikir na yan mat saa gar, kimaan bi bonchiann din ki bann lakinn ma paaki. 33 Tn, ki Juu teeb nyinn j nba ki bi yiu Aleksander na, ki senn tnn, a wun pak bi paak. Ki Aleksander donn nuu sanpaapo, aan ji loon wun pak tur nibur na, ki nyinn Juu teeb mnik ma ni. 34 /Naan baa tan bann nan u tee Juu nire na, ki bi ji ki sak wun paki, aan tian ki yeen a, “Timm Efesus teeb tingbann Diana tee tingbanjaanne.” Ki bi kur tian nna ki li yukir bonchiann. 35 Li joontu ki doo ma saak te ki nibur na min, ki u betib a, “Yimm Efesus teeb, s kaa tingbou na ni ki ki mi nan Efesus teebe guu yabint Diana poochianfeeki, ki bia guu tanann nba nyii sanpaapo ki tan baa na. 36 S kaa ki saa fit ni linba na. Li paak, li an yin di sukuru, ki daa tee jatii. 37 I baar nan niib na nna na, aan bi ki jan ti jiantu diit bona, koo ki pak biir ti tingbanni. 38 Li-i tee ki Demetrius nan u toontunleeb mk maan nan sie, ann buut boor po be ki mk li daa, ki buut damm mun bia be. /Naant bin saan kii sakii pootir bi leeb le. 39 /Naan li-i tee ki i mk barii nba ki tee yin saan nann buut boor mai, li an yin saan i m yudamm boor. 40 “Li pasiar Rom teeb tan saa la ti biit, ki yet a ti tee doyeerteebe ki jiin linba tun dinna na po. Li ki mk paaki, ki ti mun bia kan fit wann kpikpiruk na paak.” 41 U yet nnae, aan ji yat niib na.



20

1 Fuut ma nba din min na poorpoe, ki Pl ji yiin Yiisaweira na, ki tan chee bi para, aan chabib, ki yaat saan Masedonia yent ni, 2 ki lin Masedonia yent yaka ni, ki bia pak Yiisaweira nba be le na Yennu maan bonchiann ki kmm para, aan gar saan Akaya, 3 ki ji be le ki saa ja maarii antaa. Li poorpo, ki u ji tee siir a wun saan Siria, aan bann nan Juu teeb lorin lorbiit u paak, ki u ji lor wun mat ki saan gar Masedonia yent ni. 4 Pirus bija Sopata, wunba nyii Berea na, nan Aristakus nan Sekondus, binba nyii Tesalonika na, nan Gayus, wunba nyii Debe na, nan Tikikus nan Trofimus, binba nyii Asia yent ni na, nan Timoti, amme din saan nan Pl. 5 Ki bi gar tnn ki ji saa guut Trowas. 6 Jaamm nba ki bi tuu di boroboro nba kaa dati na dinu poorpoe ki ti k aru, ki nyii Filipi, ki saa Trowas. Ki daa anmu daar ki ti baar bi boor Trowas, ki biar le ki ja daa anlore. 7 Tn, ki foon daar daajoouk ki ti tikir leeb, ki taan nan Yiisaweira nba be le na, a ti di ti Yomdaan jeet. Ki Pl mnt Yennu maan dik dik nan tansuunii, kimaan laa saa yent ki wun gar na paak. 8 Ti din tikir dittuk nna nie, ki bi joo fita bonchiann le. 9 Ki naasins mun din be ki u sann tee Yutikus, ki u kar dittuk na takorbonn paak. Ki Pl mntir Yennu maan ki li wei, ki u kar tiit, ki tan gn ki libit nyii dittuk muntaa na ni, ki saa baa ti ni. Ki bi sik jiiu, ki s ki u kpowa. 10 Ki Pl nyii dittuk na paak, ki somm sik ki tan wokin u paak, ki puur wab, aan yet a, “I daa te ki i para biiri. U fo,” 11 aan mat doo dittuk na ni, ki saa dii jeet. Li poorpo ki u bia mnt Yennu maan mkmk nan laa tan yent, ki u ji nyikib, aan yaan gar. 12 Ki bi ji jii naasim na, ki u mk manfoor, ki bi kun nan nan parpeenn bonchiann. 13 Li poorpo ki ti bia k aru, ki d gar saan Asos. Lee ki ti din yaa ti jii Pl, kimaan e betit a tin chet. U din loon wun somm taatie ki baar le. 14 Waa din baar Asos yoo nba, ki u lat. Ki ti jiiu ki kn aru na ni, ki saan Mitilene 15 ki bia tan tt le ki baar Kios li sanyafannuk. Ki li yent ki ti baar Samos, ki li bia yent ki ti baar Miletus. 16 Pl din ki loon wun saan Efesus-i, kimaan u din ki loon wun yukir Asia yent ni, aan loon yian a li-i saa fiti, wun baar Jerusalem dajaann nba ki bi yi Pentekost na daar. 17 /Nanne ki Pl tun toomii a bin nyi Miletus doo ni, ki saan Efesus ki saa yiin Yiisaweira saakab na. 18 Baa baar yoo nba, ki u betib a, “I mi n binbe nba tuu tee biainba, maa baar Asia yent ni na daar nba ki tan tuu dinna. 19 I bia mi maa din tuun Yennu toona ki mantik sikin n m biainba, ki be nan ninnyuut, ki bia dii biak Juu teeb lora ni. 20 Ki i bia mi nan maa din mntir Yennu maan, ki wanti niib ni nan i ei ni na. N din paki linba kur saa sommi, ki ki nyiki, ki bia ki tenn siari, 21 ki kpaan Juu teeb nan binba ki tee Juu teeb kur a bin nyik biit tumu kii waa Yennu snu, ki teen ti Yomdaan Yiisa yada. 22 “Tn, mtana Yennu Seyeee te ki n saa Jerusalem, aan n ki mi linba saa teenin lei. 23 /Naan maa lin doo na kur ni, Yennu Seyeee tuu wantin nan ninmnn, a dansarik nan biak tan sii tee n yare Jerusalem. 24 /Naan n ki jii n manfoor ki li tee siari, kimaan min arin loon ki n tun toona nba ki ti Yomdaan Yiisa turin nae ki gbenn, ki li toona tee mii mntir baranii nba want Yennu ninbatinu na poe. 25 “I mi nan n din lin i kura ei ni, ki mntir Yennu naan labaar. Tn, ki mtana, n mi nan i ji kan mi lami. 26 Li paake te ki n beeri dinna na, ahoo, wunba k manfoor nba kaa gbennu na, n nuu ji kaa u ni, 27 kimaan n ki mi frint nan man mnt Yennu maan ma kur ki wannini. 28 Li paak, ii dia i m man bonann, ki bia dia Yiisaweira nba ki Yennu Seyee kubin i nuu ni, a yii tee bi yudamm kii goriib na. /Namme ki Yennu jiib ki teemm u niib, kimaan u jii u Bija sme ki daab. 29 N mi nan mi-i kaa, nibiit tan saa baar i sinsuuk ni, ki biir Yiisaweira siab nan kinkata nba tuu so pei biainba na. 30 Yoo bia baat ki siab tan saa nyi i m sinsuuk ni, ki fa fai ki jiin Yennu barmnii wannu na po, ki kpann Yiisaweira, ki tunii bi yan ki te ki bi waab. 31 Li paak, ii guu man, ki daa tammit maa din kpaan i kur nan ninnyuut, ki ki nyik, yonnu nan nyik, ki tan ja bina antaa na. 32 “Mtana, n jikiti ki tee Yennu nuu ni, ki bia mi nan yaa bann u maan nba want u ninbatinu po na, maan ma saa fit te yin wei fanu, ki bia saa fit turi yiar sanpaapo, binba kur ki u teemm u niib na sinsuuk ni. 33 I m bia mi nan n ki nian s likirii koo tiati. 34 Maa din be i sinsuuk ni na, i m mi nan n din dia n nii nae ki tuun, ki min nan n weinanleeb di ki bia lia. 35 Maa din tuun nna ma paake want nan see ki ti tun bonchiann ki fit somm talasdamm. Li an ki ti tiar ti Yomdaan Yiisa maan nba ki u yet a, ‘Parpeenn tee daan nba piin piinii yare, ki gar wunba gaan.’ ” 36 Pl nba gbenn maan ma yoo nba, ki bi kur lakin gbaan ki miar Yennu. 37 Baa ji yaa bin chab Pl yoo nba, ki bi kura m, ki jii bi nii ki kakin, ki mt u tankpin, 38 kimaan bi para din mantik biir nan waa yaa bi ji kan lau nae. Ki bi chian ki saan nan mkgbeir na boor, a bin saa chab ki wun k aru.



21

1 /Nanne ki ti tat nyik Yiisaweira saakab ma, aan tkin baar Kos, ki li yent ki ti baar Rodes, ki bia nyii le ki saan Patara. 2 Lee ki ti la aru nba saa Fonisia yent ni, ki k aru ma ki saa. 3 Taa tan laat Saiprus yoo nba na, ki ti gaar ga po, ki tan baar Siria yent ni, ki nyii aru na ni, doo nba ki bi yi Taya na ni, ki aru ma damm yaa bin nyinn tiat le. 4 Lee ki ti la Yiisaweira, ki ji biar be bi boor ki saa ja daa anlore, ki Yennu Seyee te ki bi bet Pl a u ji daa saa Jerusalem-i. 5 Ki ti saanu yoo tan baar ki amm nan bi poob nan bi waas chianit, ki saa nyinnit doo na. Ki ti kur gbaan mk-kpi ki miar Yennu. 6 Li poorpo ki ti chab leeb, aan yaan k aru na ki saa, ki bi mun mat kun. 7 /Nanne ki ti nyii Taya ki baar Tolemais, ki saan foont Yiisaweira, aan biar bi boor dayennk. 8 Ki li yent sanyik ki ti nyii Tolemais, ki baar Siisarea, ki saan Filip, wunba mntir Yiisa baranii na aak ki be. U din tee jab banlore nba ki bi gannib Jerusalem a bii tee jetorteeb yudamm na yene. 9 U din mk bonpoi banna nba ki kun jabi, ki bi mun tee binba skint Yennu maan. 10 Ti din be le ki teen nan daaana nawa; ki Yennu skinii nba ki bi yiu Agabus na tan nyii Judea ki sik, 11 ki baar ti boor, ki jii Pl gbann, ki lor u m taa nan u nii, aan yet a, “Yennu Seyee nba yaa biainbae na: Juu teeb nba be Jerusalem na tan saa lor gbann na daan nnae, aan jiiu kubin binba ki tee Juu teeb na nuu ni.” 12 Taa ji din gbat nna ma, ki ti kura barin Pl a u ji daa saa Jerusalem-i. 13 /Naan ki u jiin a, “Bee teen ki i m ki saa knn n kpinkpanti? Min po teen siir nan ki n kpo ti Yomdaan Yiisa paaka, li ki tee baa tan saa lorin Jerusalem na kuuk paak kaa.” 14 Waa yet nna, ki ti ji bann nan ti gbare na, ki ti nyik, ki ji biar min, aan yet a, “/Naant ki ti Yomdaan loomm n tun.” 15 Ti yukiru ma poorpoe ki ti ji teen siir ki saa Jerusalem. 16 Ki Yiisaweira nba be Siisarea na siab mun weit ki saan, ki jiit, ki saan nant Minasonn aak. Minasonn ma po din tee Yiisaweikpere, ki tee Saiprus nir. 17 Taa baar Jerusalem yoo nba, ki le Yiisaweira gaarit nan parpeenn bonchiann. 18 Ki li yent sanyik, ki timm nan Pl saan a ti saa foont Jeems. Yiisaweira saakab kura mun din be le li yoo. 19 /Nanne ki Pl foontib, aan kat wannib linba kur ki Yennu tun ki tur binba ki tee Juu teeb na, ki li nyii Pl mntii na ni. 20 Baa ji gbat u maan ma na, ki bi kura pak Yennu, aan bet Pl a, “Ti naa bik, a mi Juu teeb nba tee tusaa biainba ki teen Yiisa yada, ki bi kura bia dia Moses sennu kenken ken, 21 ki bia gbat a po, a a tuu want Juu teeb kura nba be boorganu tinii ni a bin y^et Moses sennu, ki bia beerib a bi daa porii bi waas puna, ki bia daa waa Juu teeb sennii na. 22 Ki ti saa teen nlee? kimaan Juu teeb nba tee Yiisaweira na lek saa gbat nan a baara. 23 Li paak, ti-i beta biainba, fan tun li bia. Jab bannae be nna ki por nan Yennu. 24 Tn, fin nan amm-ii saa ki saa amm i m, aan ki a pa likirii bi paak, ki bin koor bi yura, ki s kur n fit bann nan maan nba ki bi tuu piak a po na ki tee mnii kaa, aan a m po waa Moses sennu ma nan li snu. 25 Binba ki tee Juu teeb aan teen Yiisa yada ki waau na arin, ti po sb gbou ki turib, ki betib a bi ji daa mi di jeet nba ki bi mann patiri, koo ki man smi, koo bonkobuk nba ki bi makir kpii, ki bia soor bi m nan bonchonchontoona.” 26 /Nanne ki Pl jii jab ma, ki li tan yent sanyik, ki nan amm ji amm bi m, ki k Yenjiantu asaakak ni, a bin wann daa nba ki bi sii be nan baa tan saa baar nan piinii ki tur Yennu, ki gbeen bi mpora ma. 27 Daa anlore ma nba tan per gbennu yoo nba, ki Juu teeb nba nyii Asia ki baar Jerusalem ki be Yenjiantu asaakak ni na, tan la Pl, ki soor, ki te ki niib na kur fiir jir jir, 28 aan bia tian a, “Juu teeb, sommit man. J nae lin lokir kur po, ki want niib ki biirib ki jiin Juu teeb, nan Moses sennu, nan Yenjiantu asaakak na po, ki bia baat nan binba ki tee Juu teeb gbaa ti jiantu asaakak na ni, ki biir ti aak nba yeen ma.” 29 Baa d la Pl nan Trofimus nba din tee Efesus nir, ki bi be doo na ni na, ki bi mi a Pl k nan Yenjiantu asaakak na nie. 30 /Nanne ki matir baar doo na kur po, ki niib na kura chiar, ki baar lek Pl, ki soor ki pii nyinn Yenjiantu asaakak na ni. Li taakpaak ni, ki siab loon aak na tammi. 31 Ki niib na ji loon bin kpi Pl. Li yoo na ki Rom teeb lanjimanba yudaan ji gbat a Jerusalem teeb kur fiir nan kpikpiruka. 32 Ki u kakit jii lanjimanba nan bi saakab, ki bi wuur saan nibur na boor. Niib na nba lau nan lanjimanba na yoo nba, ki bi ji nyik Pl boot. 33 Ki lanjimanba yudaan na saan soor Pl, aan tur mb a bin baan jarit anlee, ki boib a, “Nir na tee mee? U biir bia?” 34 Ki nibur na ni, siab tian Pl paak jiak jiak. Bi barmatuk ma paak ki lanjimanba yudaan na ki fit bann li paak bonanni. Li paak, ki u tur mb a bin jiiu ki saan nan lanjimanba diiuk ni. 35 Baa baar li tammb taamaata paak, ki lanjimanba na jiiu sanpaapo, kimaan nibur nba loon bin kpiu na paak. 36 Ki bi ji waa bi poor ki tian a, “Kpim man! Kpim man!” 37 Lanjimanba ma nba ji yaa bin k nan na, ki u boi lanjimanba ma yudaan na a, “Yiar sii be ki n pak siar ki turani-i?” Ki u jiin boi a, “A gbia Griik maami-i? 38 N mi a tee Ijipt nir nba te ki niib baar nan kunknn doo na paak, ki jii nikpiirit tusaa anna, ki saan namm ki be muuk ni yoo nba gar nae.” 39 Ki Pl jiin a, “N tee Juu nire, ki bi marin Tarsus ki li be Silisia yent ni. N tee digbangbeir ni nire. N barimae, aant ki n pak tur niib na.” 40 Ki lanjimanba yudaan na chab mb. Ki Pl mant set lanjimanba diiuk tammb taamaata na paak, aan ak u nuu ki tur niib na, a bin min. Baa min yoo nba, ki u pak namm Juu maan ni, ki yet a:



22

1 “Chanbaanba nan n naa waas, gbiintir man maan nba ki n yaa n pak turi na.” 2 Baa gbat ki u piak bi m maan ni na, ki bi ji min soon nna. Ki u piak ki saa a 3 “N tee Juu nire, ki bi marin Tarsus ki li be Silisia yent ni, aan ki n tan mant nir Jerusalem na. N wannt din tee Gamaliel-e. Ki u din wannin ti yeejamm sennu chib chib. Ki n lek waa Yennu nan ninmnn, nan i kur nba waau dinna biainba na. 4 Maa din tuu la niib nba waa Yiisa snu na, n din tuu mukisiribe, ki po kpib gbaa, ki bia so jasiab nan poosiab ki kntib dansarii. 5 “Li-i tee ki i loon siara li po, mannteeb yudaan nan ti tndamm tituk kur saa fit teen siara linba ki n piak na po nan li set tee barmniie; ki dasiar ki n tan saan gaar gbant bi pe ki tur Juu teeb nba be Damaskus na, aan saa le maa n soor niib nba waa Yiisa na, ki baamm bant, ki jen namm Jerusalem na, ki bin dat bi tuba. 6 “Tn, maa saa ki saa per Damaskus yonsuuk ni, min taantir na ki s yentsaakar nyikint sanpaapo, ki sik yent ki lintima. 7 Ki n baa ti ni, ki gbat kunkr yin a ‘Sl, Sl, bee ki a mukisirimi?’ 8 Ki n jiin boi maa ‘N Yomdaan, fin mee?’ Ki u betin a ‘Min, Nasaref nir Yiisa-e ki a mukis.’ 9 Niib nba din chiantin na arin din la yentu nawa, aan amm din ki gbat kunkr nba piak nanin na. 10 “/Nanne ki n boi a, ‘N Yomdaan, n saa teen nlee?’ Ki u betin a, ‘Fiit kii saa Damaskus, ki bi saa wanna linba kur ki Yennu nyinna a fan tun.’ 11 Tn, n din jna, kimaan yentu nba yent ki nykit n ninbina ni na paak. Ki n tknanleeb na ji soor n nuu ki saan nanin Damaskus. 12 “Jas mun din be Damaskus, ki u sann tee Ananias, ki u tee yentinn, ki bia dia Moses sennu fanu, ki Juu teeb kura nba be Damaskus na din teen baakir bonchiann. 13 Ki u din baar n boor ki set, ki yetin a ‘N naa bik Sl, nyntir.’ Li taakpaak ni ki n nynt ki lau. 14 Ki u betin a ‘Yennu nba tee ti yeejamm Yennu na po ganna, a fan bann u yanbtoona, ki bia la u popeendaan Masia, ki bia gbat u m kunkr, 15 kimaan u loon fine n teen u siara daan, kii piak kii teen s kur faa la linba ki bia gbat linba. 16 Li paak a ji kar guu bia? Fiit, ki n wura Yennu nyunwuru ki a sii yi Yiisa sann ki Yennu saa nyik chab a toonbiit.’ 17 “Tn, ki n ji din mat Jerusalem, ki saa k Yenjiantu asaakak na ni, ki mei Yennu, ki tan la yirintu. 18 Ki yirintu ma ni, ki n la ti Yomdaan Yiisa, ki u betin a ‘Kakitir ki nyi Jerusalem, kimaan li-i tee ki a beer Jerusalem teeb n maan, bi kan gaar maan mai.’ 19 Ki n jiin a ‘N Yomdaan, bi po mi nan mine tuu lin k Yenjiantu diit ni, ki so niib nba waa a snu na, ki boob kntib dansarii. 20 Ki bia jenna, baa din yaa bin kpi a siara daan Stiifenn na, n m din be le, ki sak nan bin kpiu. Mine bia din dia niib nba kpiiu na tiat.’ 21 Ki ti Yomdaan betin a ‘Finii saawa, mine yaa n tuma niib nba be banfka ki ki tee Juu teeb na tinii ni.’ ” 22 Tn, Pl nba piak nna ma, ki niib na lek maak bi m ki gbiin waa pak linba ma, aan waa tan pak joont ki bi ji ki saki, ki tian sanpaapowa a, “J na ki an nan wuu be tingbou na ni. Yimm kpim man.” 23 Ki bi yikin wuyikinii ki tian, ki liatir bi tiat ki pat akin, ki wo tant ki yarin sanpaapo, bi wutoa nba doo na paak. 24 /Nanne ki Rom lanjimanba yudaan na tur mb a bin jii Pl ki k nan bi diiuk na ni, ki bia betib a bin boou, ki yudaan n bann biit nba ki u tun ki Juu teeb tian tintianii ma. 25 Ki bi lor, ki ji yaa bin boou. /Nanne ki u boi lanjimanba saakabik nba see le na a, “Min nba ki Rom teeb chabin yaak, yaa daa ki bu n buut na, sennu na chabi a yin boomi-i?” 26 Lanjimanba saakabik ma nba gbat nna yoo nba, ki u saan bi yudaan boor, ki saa yet a, “A kare-e? Rom teebe tur j na bi yaak.” 27 Ki lanjimanba yudaan na mun fiir, ki baar boi Pl a, “Betirin, Rom teeb set tura bi yaak nae-e?” Ki Pl jiin a, “Nn.” 28 Ki lanjimanba yudaan na yet a, “Min arin din pa likirii saamewa ki bi chabin yaak ma.” Ki Pl yet a, “Min arin, bi po marin nan yaak mae.” 29 Li taakpaak ni ki lanjimanba nba bo loon bin boo Pl ki boi buboit na ji furin ki mat potuntuna. Ki jamaanii ji soor lanjimanba yudaan na, kimaan waa bann nan Rom teebe chab Pl bi yaak, nan waa bia te ki bi lor jarit na. 30 /Nanne ki lanjimanba yudaan ma lek yiab a wun bann maan nba ki Juu teeb paan Pl na paak chib chib. Ki li ji tan yent sanyik, ki u te ki bi lot, aan bia tur mb a mannteeb yudamm na nan bi tndamm tituk kura n tikir na, aan te ki Pl baar set bi tnn po.



23

1 /Nanne ki Pl got tndamm tituk ma sirrr, ki tan yet a, “Chanbaanba nan n naa waas, maa be ki tan tuu mtana, n mi nan li fan nan Yennu.” 2 Waa yet nna, ki mannteeb yudaan Ananias bet binba see ki kpia Pl na, a bin faa Pl mb paak. 3 Ki Pl bet a, “Yennu saa faa fin kpinkpannii daan na. A kar le ki bu n buut nan ti sennu nba want biainba na, aan yaa bin faa-n, ki sennu ma ki chab nna.” 4 Ki binba see ki kpia Pl na bet a, “A tan sukii mannteeb yudaan-?” 5 Ki u jiin a, “N naa waas, n ki mi nan u tee mannteeb yudaane. Yennu gbou po yet a ‘Li ki an ki a pak barbiiuk ki jiin a yudaan po.’ ” 6 Tn, Pl nba ji bann nan tndamm tituk ma siab tee Sajusiinba-e, ki leeb mun tee Farisiinba na, ki u yet sanpaapowa a, “N naa waas, n tee Farisii nire, Farisii bike teen. Ki n mk dindann nan kpeemm tan saa fiira. Li paake te ki bi bu n buut na.” 7 Waa pak nna ma yoo nba, ki mnik fiir Farisiinba nan Sajusiinba ma sinsuuk ni, ki bi ji bkit leeb, 8 (kimaan Sajusiinba na din yaa kpeemm fiiru kaa, ki malakanba bia kaa, ki sei bia kaa, aan Farisiinba arin teen li kur yadawa.) 9 /Nanne ki bi tintianii na ammit do ki pukii. Ki sennu wannteeb nba tee Farisiinba na fiir pak nan ninmnn a, “Ti ki la j na biiti. Li pasiar Yennu-e set tun seek koo malaka, ki u pak tur.” 10 Ki mnik na amm fiir bonchiann, ki lanjimanba yudaan na mi a bi tan saa mann dat Pl ki pat pat. Li paak ki u tur mb a lanjimanba n saan ki nyinn Pl tituk kaanu damm ma ni, ki saan nan bi aak na ni. 11 Li daar nyik, ki ti Yomdaan Yiisa baar Pl boor, ki tan bet a, “Ii mk parcheenn. A po turin siara Jerusalem-a, ki li tee talase ki a bia tun nna Rom.” 12 Laa din tan yent sanyik, ki Juu tesiab tikir, ki kar lor, ki por a bi kan di siar koo ki nyu siari, see ki bi tan kpii Pl-a. 13 Binba din lor lor ma din yab gar niib piinnawa. 14 /Nanne ki bi fiir saan mannteeb yudamm nan saakab boor ki yetib a, “Ti por por nba paare a ti kan di siar koo ki nyu siari, see ki ti tan kpii Pl-a. 15 Li paak, yimm nan tndamm tituk na n tun toomii Rom lanjimanba yudaan na pe, ki wun nyinn Pl ki baar nan i boor nna, ki lii tee nan i loon ki i boi buboite, ki bann u maan ma po chib chib na. /Naan ti saa kpiu ki u daa ki baari.” 16 /Naan ki Pl niipoo bija mun gbat bi lora ma, ki saan lanjimanba diiuk na ni, ki saa bet Pl li bannu. 17 Pl nba gbat nna ma, ki u yiin lanjimanba saakayen, ki tan bet a, “Jiin naasim na, ki saan nan a yudaan boor, kimaan u mk siare ki yaa wun bet.” 18 Ki lanjimanba saakayen na jiiu ki saan nan bi yudaan na pe, ki yet a, “Pl nba ki ti diau yommik na yet a n baar nan naasim na a boor, a ki u mk siare ki loon wun beta.” 19 Ki lanjimanba yudaan na soor u nuu soon nna, ki saan nan kpi, ki saa boi a, “A mk barlaniie ki loon ki a betimi?” 20 Ki u yet a, “Juu teeb taan mb ki loon bin won boia ki a nyinn Pl ki sik nan bi tndamm tituk ni, ki lii tee nan bi loon bin boi buboite, ki bann u po chib chib na. 21 /Naan a daa fiin bi po, kimaan Juu tesiab yab ki gar jab piinnawa, binba saa br guu a bin kpiu. Bi kura por pore, ki yaa bi kan di jeet koo ki nyu siari, see ki bin tan kpiiuwa. Bi kpan teen siirewa aan ji guu a mb.” 22 /Nanne ki lanjimanba yudaan na bet naasim na a, “Ii mi ki a yet s nan a kumiin li labaar,” aan te ki u mat. 23 Ki lanjimanba yudaan na yiin u saakab na ni banlee ki tan betib a, “Jiin lanjimanba kobiinlee, nan taanjakira piinlore, ki jii kpantra kobiinlee mun, ki teen siir ki saan Siisarea. Ii nyi gtomm yoo nyik na, ki saan, 24 ki jii taamm ki tur Pl ki wun jak, ki tenn taanlei kii dia, kii saa nan soon nna, ki saa baar yudaan Fiiliks boor, ki daa te ki u laat dai.” 25 U din sb gbouo ki turib, a bin saa tur yudaan Fiiliks, ki li want a: 26 “Min Kldius Lisias-e sbin gbou na, ki teen chanbaa, yent yudaan Fiiliks, n foonta. 27 “Juu teebe daan soor j na, ki bo saa kpiuwa, aan ki n gbat a Rom teeb tur bi yaaka. Li paak ki n jii lanjimanba, ki saan fat, 28 ki loon ki n bann linba paake ki bi paau mapipaat ma. Li paak ki n jiiu ki baar nan bi tndamm tituk boor, 29 ki bann nan li tee bi m sennu paake ki bi paau maan ma. /Naan li ki tee bisiat kaa ki li bo ja nan u kuumi, koo dansarknu. 30 “/Nanne ki bi kumiin a Juu teeb lorin a bin kpiu. Li paake ki n yaa lanjimanba n jiiu ki baar a pe yian yian, aan ki n bia bet binba paau maan ma, a bin baar a boor, ki tan wanna u biit nba tee biainba.” 31 /Nanne ki lanjimanba na jii Pl nan bi yudaan nba turib mb biainba na, ki saa nan, ki saa baar doo nba ki bi yi Antipatiris na, nyik ma. 32 Ki li yent sanyik, ki lanjimanba nba somm taati na ji mat kun Jerusalem, lanjimanba aak na ni, aan chab taanjakira na a bin saan nan. 33 Ki bi jiiu ki saan nan Siisarea, ki saa jii gbou na ki tur yudaan Fiiliks, aan bia jii Pl ki kubin. 34 Ki yudaan ma gaar gbou na ki karin, ki boi Pl a, “A nyii tinlae?” Ki u jiin a, “Silisia.” Waa bann nna ma 35 ki u yet a, “Binba paa-a maan ma-i baar yoo nba, n saa bu a buut,” aan tur mb a guuteeb-ii diau aak nba ki kpanbar Herod din maa na ni.



24

1 Tn, daa anmu daar, ki mannteeb yudaan Ananias, nan saakab, nan lya nba ki bi yiu Tetulus na, tan baar Siisarea ki saan yudaan Fiiliks boor, ki bia yaa bin paan Pl maan. Ki Fiiliks te ki bi yiin. 2 Li yoo na ki Tetulus jak ki paa Pl maan, ki yeen a, “Chanbaa Fiiliks, a paake ki ti ti na mei, ki a minu paak ki a yiab ki amii ti ti na. 3 Siar kur po ti mk parpeenn linba na paak yoo kur, ki ti teena niipoouk bonchiann. 4 “N ki mantik loon ki n biir a yoo, aan n barimae ki a di sukuru ki gbiint ti maan na waan. 5 “Ti la j na ki u tee damii daane, ki bia jenna, ki u tuk Juu teeb, tingbou na kur ni. /Ne bia tee Nasariinn jiantii yudaan gbaa. 6 U daan loon wun biir Yenjiantu asaakake. /Nanne te ki ti soor ((ki daan bo loon tin bu u buut nan ti sennu nba want biainba na, 7 aan ki lanjimanba yudaan Lisias baar, ki tan kpir ti niib nan pa ki fat ti pe, 8 ki bia tur mb a binba paau maan ma n baar a boor na.)) Chanbaa, li-i tee ki a boi j na, a m saa fit bann linba paake ki ti piak ki biir.” 9 /Nanne ki Juu teeb mun bia yaa, “Li kpan set tee mniie.” 10 Li yoo na ki yudaan na wann Pl nuu a wun fiir pak. Ki Pl yet a, “N mi nan faa teen timm Juu teeb barbuur, li dii bina bonchiann. Li paak, li turin parpeenn nan maa yaa n pak n m paak a boor na. 11 “Li-i tee ki a loon, a saa boi ki bann nan li ki gar dapiik nan anlee ki n daan doo Jerusalem, maa n saa jiant Yennu. 12 Ki Juu teeb daan ki la ki n ni mnik nan s Yenjiantu asaakak ni, koo ki tikii niib ki fiint bi wutoa Yenjiantu diit ni, koo doo ma ni. 13 Bi bia kan fit wann nan maan nba ki bi paan na tee barmnii. 14 “Min beerae nan maa waa snu nba ki Juu teeb yeen a li snu ki an na, aan min lek jiantir ti yeejamm Yennu-e. Linba sb Moses sennu gbant ni nan Yennu skiniinba gbant ni na, n teen li kura yadawa, 15 ki mk dindann, ki binba paan maan na m mun bia mk li dindann boorue, nan Yennu tan saa fiin binba tee niamm nan binba tee nibiit kur kuun ni. 16 Li paak, n yiab n m yoo kur maa n tun linba took, ki n par-ii be fanu Yennu nan nisaarii boor. 17 “Tn, maa din nyii Jerusalem, li din yukir bonchiann, ki n ji tan mat le maa n tur n niib nba tee talas damm na likirii, aan bia mann mannu ki tur Yennu. 18 Tn, sinsinn, maa daan amm n m gbenn na, ki n daa be Yenjiantu asaakak ni, ki daa mann mannu ma, ki bi k ki lan. Li yoo na niib daan ki yab aak ma ni, ki fuut mun bia kaa. 19 /Naan ki Juu tesiab nba daan nyii Asia yent ni na arin be Yenjiantu asaakak na ni. Li-i bonni tee ki bi la n biit, li bo kpaa talas ki bin baar ki pak biirin. 20 /Nann-i kaa, fan aan ki niib nba be nna n wann biit nba ki bi daan la ki n tun, maa daan see bi tndamm tituk ni yoo nba na. 21 Bi daan ki la n biiti, see bonyennk nba ki n daan yet bi sinsuuk ni na a, ‘Buut nba ki i bu nanin na tee maa yet a kpeemm fiiru be na paake.’ ” 22 Fiiliks nba arin mi Yiisa weiu po bonann na, ki u nyik maan na, aan yaa, “Lanjimanba yudaan Lisias-i tai baar yoo nba, n saa bu i maan ma.” 23 Ki u ji din bet u lanjimanba saakayen a wuu guu Pl, ki wuu be u yamani, aan bia chab Pl ysnba a bii teen linba ki u loon. 24 /Nanne ki daaana nna gar, ki Fiiliks baar u buut boor nan u aapoo Drusila, wunba din tee Juu nir na, ki te ki bi yiin Pl ki baar nan. Ki Pl piak biainba ki nir saa teen Yiisa Masia yada. Ki Fiiliks gbiin. 25 Tn, Pl nba piak ki want yentinu nan mdianu nan buut daar baaru po yoo nba, ki jamaanii ji soor Fiiliks, ki u yet a, “Mtana, i daa kii saa, aan li-i tee ki n la yaak, n bia saa amm yiina.” 26 /Naan ki Fiiliks daan a Pl n koou nan likirii. Li paake te ki u din tuu y yi Pl ki piak nan. 27 Tn, bina anlee poorpo ki Posius Festus mun gaar Fiiliks setu ki gaar yudant ma. Fiiliks nba din yaa wun nyik toonn na, ki u loon wun penn Juu teeb para, ki aan ki Pl be dansarik ni.



25

1 Yudaan Festus nba baar Siisarea, li daa antaa poor poe ki u nyii le ki doo Jerusalem. 2 Lee ki mannteeb yudamm nan Juu teeb yudamm baar Festus pe ki paan Pl maan, aan miar Festus 3 a wun te ki bi para-ii mei, ki te Pl n baar Jerusalem, aan lor a bin br ki kpi Pl snu ni. 4 Ki Festus jiin a, “Pl be dansarik ni Siisarea, aan n m saa mat saan le daa anlelee na. 5 Li paak, aant man ki i yudamm n wein, ki tin sik Siisarea. Li-i tee ki j na tun bonbiirie, bin biir.” 6 Festus din dii nan daa anniin koo piik na ki be namm, ki tan fit mat Siisarea. Ki li yent sanyik ni, ki u ji kar u buut binbintir paak, aan te ki bi nyinn Pl ki baar nan. 7 Pl nba baar yoo nba, ki u ji jak buut bunu. Ki Juu teeb nba nyii Jerusalem na fiir ki lint Pl, ki pak bonbiir bonchiann ki biir, aan bia lek ki fit wann nan bi maan ma tee mnii. 8 /Nanne ki Pl pak u m paak, ki yet a, “N ki tun biir Juu teeb sennu. N bia ki tun biir Yenjiantu asaakak siari, koo Rom kpanbara yudaan.” 9 /Naan ki Festus loon wun penn Juu teeb para. Li paak, ki u boi Pl a, “A loon ki a saan Jerusalem, ki n saa bu a buut lei-i?” 10 Ki Pl yet a, “N kpan daa see Kpanbar Siisa buut boore na, siaminba an nan ki a bu n buut. N ki tun Juu teeb bisiati, ki a m mun bia mi nna. 11 Mi-i bonni tee my^etdaanie, ki tun bonbiir nba ja nan kuun, n kan yet a n nyi kuun ni. /Naan li-i tee ki bi paanin maamie, s kan fit jiin ki kubin bi nuu ni. /Naan see ki n gaan n maan ma ki tur kpanbar Siisa.” 12 /Nanne ki Festus pak nan u saakab maan ma po, aan bet Pl a, “A gaan a maan ma ki tur kpanbar Siisa-wa. Li paak, a set saa saana.” 13 Daa anlee nna nba gar, ki Bat Agripa nan u niipoo Beniis tan baar Siisarea a bin foont yudaan Festus. 14 Bi din teen le daaanawa, ki Festus tan wann bat na Pl maan nba tee biainba, ki yet a, “Fiiliks daan yaat, aan nyik s dansarik ni, 15 aan maa daan saan Jerusalem yoo nba na, ki Juu teeb saakab nan mannteeb yudamm pak biir, ki yaa n bu u maan ma ki biir. 16 Ki n mun jiin ki betib a ‘Timm Rom teeb yaa boor arin, li ki tee ti kaar kaa ki tin chab nir nba ki bi yaa u tee biirt ki bin kpiu, aan ki u biir teeb daa ki baar buut boor, ki nan amm daa ki took leeb ki u pak a wun nyinn u mi.’ 17 “Li paak, bi kura nba daan tan baar nna yoo nba, n ki taantiri, ki li yent sanyik ki n kar n buut binbintir paak, aan tur mb ki bi k nan Pl. 18 “/Nanne ki binba biir ma fiir set a bin pak ki biir, aan ki fit la u biit nba tee linba nan maa daan bo dukii laa sii bi biainba na, 19 aan bi kpan ni mnik ki jiin bi m Yenjiantu poe, nan j nba din kpo, ki u sann tee Yiisa, wunba ki Pl yeen a u be u manfoor ni na po. 20 “Ki li maan jarin. Li paak ki n bet Pl a li-i tee ki u loon wun saan Jerusalem ki n saa bu u maan leie, wun yetin. 21 Ki u yet a bii diau dansarik ni mkmk nan yoo nba ki bi tan saa saan nan kpanbara yudaan boor, ki wun saa jiar u maan ma. /Nanne ki n tur mb maa bii guu-u, ki n tan te ki bin saan nan kpanbara yudaan ma pe.” 22 Ki Bat Agripa yet Festus a, “N m loon ki n gbat nir ma mb ni.” Ki Festus jiin a, “Wonnewa ki a won saa gbat u mb ni.” 23 Ki li yent sanyik, ki Bat Agripa nan u niipoo Beniis muk mukit, ki lanjimanba yudamm nan doo na yudamm wei bi poor ki baar k buut diiuk na ni ki kar. Ki yudaan Festus ji tun toomii a bin jii Pl ki baar nan. 24 /Nanne ki Festus yet a, “Bat Agripa nan yimm nba kur be nna na, i la j nba na, e ki Juu teeb nba be nna, nan binba kur be Jerusalem baar n boor nan u maan, ki biir, ki yakii nanin, ki yaa li ki an ki wuu be. 25 /Naan min arin la ki u ki tun bisiat ki li ja nan kuumi. Ki u m bia yaa u loon ki wun gaan u maan ma kpanbara yudaan pee. “Tn, li paak ki n dukin maa n te ki wun saan. 26 /Naan n ki mi maa saa sb gbou ki tur kpanbara yudaan na, ki pak linba ki saan gaan u po. /Nanne te ki n baar nan i kur numm ni na, aan li mantik kpaa fin Bat Agripa-e. Ki u buboit fiitu poorpo, n saa la maan nba ki n saa fit sb ki tur kpanbara yudaan ma, 27 kimaan li kaa paak nan ki n te ki dansarkr n saan kpanbara yudaan boor, aan ki n kan fit wann waa biir linba.”



26

1 Li yoo na ki Bat Agripa yet Pl a, “N chaba mb. Pakin nyinn a m.” Ki Pl donn u nuu a wun pak ki nyinn u m, ki yet a: 2 “Bat Agripa, li main bonchiann nan maa see a tnn dinna, ki yaa n pak ki nyinn n m, ki jiin linba kur ki Juu teeb biirin na po. 3 Ki bia jenna, n mk parpeenn bonchiann nan maa see a tnn na, nan faa tee bannt, ki mi Juu teeb sennu nan bi mnik nba tee biainba kur na. Li paak, chanbaa, n barimae, dimin sukuru ki gbiint maa yaa n pak linba na. 4 “Maa fiir n bisin niwa nan mtana, Juu teeb kur mi maa din tuu be biainba, n ti ni nan Jerusalem. 5 Bi po mi-n ki li fk. Li-i tee ki bi loon, bi saa fit wann nan n tuu waa Farisiinba Yenjiantu snu nba mantik paar nae. 6 Ki mtana n ji see ki bi bu n buut, kimaan n mk dindann nan msonn nba ki Yennu din senn tur ti yeejamm na. 7 Msonn ma paake ki timm Juu teeb booru piik nan munlee tuu mk dindann ki dukii nan ti tan saa lar. Li paak ki bi jiantir Yennu nan ninmnn yonnu nan nyik. Chanbaa Agripa, dindann ma paake ki Juu teeb piak ki biirin na. 8 Bee ki li paar i boor nan ki i teen yada a Yennu fiint kpeemmi? 9 “Sinsinn, n m din dukin nan li kpaa talase ki n tun bonsiar kur ki biir Nasaref nir Yiisa sann. 10 Nnae ki n din tuun Jerusalem. Mannteeb yudamm din tuu chabin yiikoo ki n so Yennu niib ki kntib dansarii. Baa din tuu bu bi maan ki tan gbenn ki chab a bin kpib na, n m mun din tuu taa binba tuu chab a bin kpib na po. 11 “Yoo kur n din tuu y ki mukisiribe, Yenjiantu diit kur ni, ki loon ki bii ni a bi ki waa Yiisa. N din mantik donn wutoor bi paak, ki li saa yakira. Li paak, n bia lek din tuu saa doi nba be tinganii ni, ki saa dintib biak. 12 “Li paake ki n yaan tan fiir saa Damaskus, maa n dinn Yiisaweira biak nan mannteeb yudamm nba chabin yiikoo, ki bia turin mb a n tun na. 13 “Tn, Chanbaa Agripa, li din tee yonsuuk nie ki n be snu paak ki saa, ki tan la ki yentu nyii sanpaapo ki yeen gar yonnu, ki yent nykit ki lint min nan n tknanleeb na. 14 Ki ti kura baa ti ni. Ki n gbat kunkr pak timm Juu teeb maan ni, ki yin a ‘Sl, Sl, bee ki a mukisimi? Li tee jatiie nan fii kn nanin.’ 15 “Ki n jiin a, ‘N Yomdaan, fin mee?’ Ki ti Yomdaan jiin a ‘Min Yiisa-e ki a mukis ma. 16 /Naan fiit ki set. N nyinn fine a a teen n toontunn. Linba nae te ki n dkit a paak. Teent siara ki wann niib faa lan biainba dinna, nan linba ki n sii fiitir wanta yoo nba waa. 17 Maa tan saa tuma siaminba na, n bia tan saa nyinna daar ni Juu teeb nan nileeb nii ni. 18 Fine tee wunba saa yent bi numm po, ki bin nyi bunbnn ni ki k yentu ni, ki bia nyinnib Sintaanii nuu ni ki bin k Yennu nuu ni, ki wun nyik bi biit ki chabib, ki bin la yiar, binba ki Yennu teemm u niib na sinsuuk ni, kimaan baa teenin yada na paak.’ 19 “Li paak, Chanbaa Agripa, n din ki y^et Yendu ni yirintu mai. 20 /Naan sinsinn, n din mnt Yennu maan ki tur Damaskus teebe, ki pukin Jerusalem nan Judea yent ni dolia nba be lokir kur po. Li poorpoewa ki n tan mnt tur binba ki tee Juu teeb. N wannu nba ki n teen niib na kur tee bin nyik biit tumue kii waa Yennu snu, kii tuun bonana, ki lin wann nan bi set nyik bi toonbiit nan mnii. 21 “Li din tee linba na paake ki Juu teeb soorin, maa daa be Yenjiantu asaakak ni na, ki loon bin kpin, 22 aan laa jii ki tan tuu dinna, ki Yennu guun, ki n ji be ki see ki mntir u maan ki teen tatimm nan paarib kur. Maa piak linba na, ann nan Moses nan Yennu skiniinba nba din tuu piak linba kur ki mk bkitu. /Namm din piak linba tan sii tuune, 23 a Yennu Nigannt Masia tan saa fabir di biak ki kpo, ki e bia sii tee sinsinn daan nba tan saa fiir kuun ni, li paak ki u bia saa mnt ki tur Juu teeb nan binba ki tee Juu teeb, ki beerib barii nba sii yentir bi numm po.” 24 Pl nba din piak a wun nyinn u m na, anne ki Festus tian u paak a, “Pl, a waata. A bannchi na paake te ki a waat.” 25 Ki Pl jiin a, “Chanbaa Festus, n ki waat kaa. Maan nba ki n piak na tee barmniie, ki bia mk paak. 26 Chanbaa Agripa, n mk parcheenn ki saa pak tura, kimaan a m mi linba na po, ki n bia teen yada nan barii nba jiin Yiisa po na ki br a boori, kimaan linba din teen ma din ki woon kaa. 27 Chanbaa Agripa, a teen Yennu skiniinba maan yadawa-a? /Naan n lek mi nan a teen yadawa.” 28 Ki Bat Agripa jiin Pl a, “Fin mi a a pinpauk mintik na saa fit dakin ki n teen Yiisaweire.” 29 Ki Pl jiin a, “N pinpauk-u fk koo laa ki fki, min yaa Yenmiaru tee ki fin nan niib na kura nba gbiint n maan na dinna na n teen Yiisaweira nan maa tee biainba nae, aan jarit nba na kuuke ki i kii mki.” 30 /Nanne ki Bat Agripa, nan yudaan Festus, nan Beniis, nan binba kur kar le na fiir ki nyii. 31 Baa yaa bin yat yoo nba, ki bi ji beer bi leeb a, “J na taan ki tun biit ki li ja nan bin kpiu, koo ki kn dansariki.” 32 Ki Bat Agripa yet Festus a, “Nir na-i daan bonni kii miar a wun gaan u maan na ki tur Kpanbar Siisa, ti bo saa fit aauwa.”



27

1 Baa ji din tan lor a bin jii Pl ki saan nan Rom, Itali ti ni na, ki bi jii nan dansarkleeb, ki tur Rom lanjimanba saak nna, ki u sann tee Julius, ki u be lanjimanba paabu nba ki bi yi Kpanbara Yudaan Paabu na ni, ki u jii lanjimanba na, 2 ki ti kur k aru nba nyii Adramitium, kimaan aru ma po teen siir nan wun nyi Siisarea ki saan Asia yent ni doi nba kpia mkgbeir na; ki Masedonia nir Aristakus, wunba nyii Tesalonika na, chianit. 3 Ki li tan yent sanyik ni, ki ti baar Sidonn. Ki lanjimanba saak Julius dia Pl fanu, ki chab a wun saan Yiisaweira nba be le na pe, ki bin tur u bonloa. 4 Ki ti tan nyii le ki yaat saa, ki wou fukit ki da tookit, ki ti pek kpian Saiprus ti ki saa, ki ti ma tia wou na ki turit. 5 Taa puur mkgbeir na paak yoo nba, ki ti per Silisia nan Pamfilia tinii ki ji baar Maira doo, Lisia yent ni. 6 Lee ki lanjimanba saak na la aru nba nyii Aleksandria ki saa Itali ti ni. Ki u te ki ti lr aru ma, 7 ki saa soon-soon nna, ki li tan gbatit. Ti din jii daa saamewa, ki tan baar Kinidus doo boor, Kret ti ni. Ki wou na bia lek ki nyik tin saan taa saa siaminba po na. Li paak, ti din bkin ki gar Kret ti ma poe. Li poe ki wou din ki paari, ki ti tan kpian Salmone, Kret ti ni, ki gar. 8 Taa din saa na, li din paar bonchiann nan taa tan baar Kret doo nba yi Sinsetbonann na. Le ki fk nan Lasea doo, Kret ti ni. 9 Taa yukir bonchiann na, Juu teeb mloru dagbeir ji din gara, ki yoo nba ki ninb tuu baar mkgbeir paak na tan baar; li paak ki Pl kpaanib a, 10 “N ysnba, n mi nan ti snu na ni, ninb saa baarit bonchiann, li ki tee tiat nba be aru na ni, koo aru na kuuk paak kaa, aan ti m manfoa gbaa sii be da ni.” 11 /Naan lanjimanba saak na baka din taan kaa linba ki Pl pak na po, u din fiin aru na saak nan li daan na poe. 12 /Naan aru ma nba din see siaminba na din ki an nan tin set le sakoouko, li paak, bi bonchiann ji din yaa bin aan ki bin fiir le ki saan, a li pasiar bi saa baar Fiiniks-a. Le din tee Kret ti dooe, ki aru sinsetboor be ki took yonbaa po, ki bi loon bii be le sakoouk. 13 Li yoo na ki bi la wou da niiga po soon-soon nna, ki bi ji dukin a li tee wounau nba saa te ki bin fit nyann baa dukii biainbae, ki bi ji fiir ki dat kutkpiatir nba so aru ki sent na, ki kn aru ma ni, ki yaan jak bi snu ki saa, ki bk Kret mk-kpi. 14 Li ki yukiri ki wonpaaruk nba nyi yonput po na fikit ti na ni, ki da siik mkgbeir na ni, 15 ki tan baar wurrr aru na paak ki tutir, ki li ji paar bonchiann nan nir n fit kan aru ma ki took wou na; ki ti tat nyik wou na tooku, ki wou na ji tut aru ma ki saa nann, 16 ki li jiit, ki ti saa baar ki gar tinbik nba ki bi yi Kda na boor. Taa gaar yoo nba ki tinbik ma gr wou na ki u barik, ki ti gbaa gr burgbetir nba tuuk aru paak na, 17 ki bi ji dat burgbetir na ki kn aru na ni, ki bia lor aru na miit kenkema ki lint. Bi din tiin jamaanii, ki mi a bi tan saa kpet kpian Libia ti, siaminba ki nyun ki sumii, ki li tee ninb boor na. /Nanne ki bi sikin aru chinchenn na ki ji nyik ki wou na yaan jiib ki saa. 18 Wonpaaruk nba din mantik da na, ki li yent sanyik ni, ki bi piin ki nyint jika aru ma ni, 19 ki li sanyafannuk, ki bi jii bi m nii ki nyinn aru ma bona, ki lu mkgbeir na ni. 20 Li din jii daa bonchiann ki sanpagbant dkin sanpaapo, ki ti ki fit la yonnu koo maabira, ki wou na lek bia da nan pa. Ki ti ji ki mk dindann nan ti saa tinni. 21 Li din yukir bonchiann ki bi ki dii, ki Pl tan fiir set ki yet a, “N ysnba, i-i daai bonni sak n mb, ki ki nyii Krete ti ni, li bo sii an. I bo tan kii laat ninb ki di fara na booru. 22 /Naan mtana, ii sak n mb kii mk parcheenn man. I s nan yenkwa kan kpo; aru na ke saa biir. 23 Kimaan Yennu nba ki n tee u y ki jiantir na, u malaka won baar n boor nyik, 24 ki tan betin a ‘Pl, daa tiin jamaanii. See ki bi tan jiia ki saan nana Kpanbar Siisa boor. A paake ki Yennu yaa wun tinn niib kur nba be nana aru na ni.’ 25 “Li paak, n ysnba, ii mk parcheenn man, kimaan n teen Yennu yada nan li kpan sii tee nan waa betin nae. 26 Wou na lek saa tutit nan pa, ki daamiit, ki te ki tin baar tinsiak nba ki nyun lintira.” 27 Laa din tan teen nytunmuna piik nan anna ki wou na lek da, ki saa nant mkgbeir nba ki bi yir Adria na paak, ki tansuunii ki aru kanna na ji mi a ti per tie. 28 /Nanne ki bi jii bonbikinkar, a bin bikin ki laan li sumii amii li ki sumii, ki bikin ki s li sumii baar taapau kobik nan piinleewa. Ki li yann waaminna, ki bi yaan bikin, ki s li sumiiu ji tee taapau piinyiae. 29 Ki jamaanii kb, kimaan bi dukii a bi aru na tan saa kpet do tana paak. Li paak ki bi ji jii kutkpiata anna nba so aru ki sent na, ki lu nyun ni, ki gaan aru ma poorpo, aan lek ji mei Yennu a lin yent sanyik. 30 /Nanne ki aru kanna na ji loon bin bot aan nyik aru na, ki sikint burgbetir na nyun paak, aan ji tee ser ki li tee nan bi yaa bin sikin kutkpiata aru ma tnn poe na. 31 /Naan ki Pl yet lanjimanba nan bi saak na a, “/Naru kanna na-i kaa aru na ni, i s kan tinni.” 32 /Nanne ki lanjimanba na pot pot miit nba ki bi lor burgbetir ma, ki te ki li baa nyun ni. 33 Tn, ki li yaan tan per yentu, ki Pl bet bi kura a bin di jeet, ki yet a, “Dinna li pukii daa piik nan annae na ki i mk jamaanii ki ki dii siari. 34 Li paak, n barimie ki i lek di jeet, kimaan li tee linba saa te ki i amm la pae. I s kan la dai.” 35 Pl nba pak nna, ki u jii boroboro, ki tur Yennu niipoouk bi numm ni, ki mit dii. 36 /Nanne ki bi para ji chee, ki bi kura jak jeet na ki di. 37 Ti kur kann din tee kobiinlee nan piinlore nan banloobo. 38 S kur nba dii jeet na ki ja yoo nba, ki bi jii boroboro dii nba tenn aru ma ni na ki lu mkgbeir na ni, a aru na n fukit. 39 Laa tan yent sanyik, ki aru kanna na la ti na ki ki banni, aan la ltuk nna mkgbeir na kpi, ki li mk gbingbanann, ki bi bikin a li-i saa fit, bin te ki aru na n saan k le ki fer tant ni. 40 /Nanne ki bi ji pot miit na, ki kutkpiata ma baa nyun ni, aan bia lot miit nba lor daat nba ki bi dia kan aru na, ki ji fit donn chinchenn aru na numm po, a wouu da kii saa namm. /Nanne ki bi tan per gbingbann, 41 ki aru na tnn po fer ti ni. Li tnn po nba fer ti ni biainba na, ki aru na gbar saanu, ki nyunpana ji lia li poorpo nan pa ki li yakit yakit. 42 Tn, ki lanjimanba na ji loon bin kpi dansarkra na kur, a nna-i kaa, li pasiar bin duk poot ki chiar bot. 43 /Naan ki lanjimanba ma saak na arin loon ki wun tinn Pl. Li paak, ki u tiab a bi daa kpibi, aan tur mb a binba kur mi nyunduku, bin yukir baa nyun na ni sinsinn ki duk poot. 44 /Naan binba biar ki ki mi duku na n mun soor aru daat koo arin-yaka ki wb ki duk poot. Ti kura ji din teen nnae ki tinn.



28

1 Taa din tinn na poorpoe ki ti bann nan ti ma sanne Malta. 2 Le niib din diat bonann. Saak din baa, ki waat be bonchiann, ki bi joo mugann ki turit a ti nanii, aan teen ti kur sommir sommir. 3 Ki Pl tan tikir daginganii ki kpab nan waauk, ki teen muu na ni, ki muu na tonu gbat waauk na, ki u nyii, ki jun Pl nuu. 4 Ki le niib nba la ki waauk na jn Pl nuu paak na, ki bi ji beer leeb a, “J na kpan tee nikpiiruko. Waa lek tinn u m mkgbeir ni na, aan kpeemm arin kan nyik ki wuu be u manfoor ni.” 5 Ki Pl ak u nuu, ki waauk na baa muu na ni, aan ki li ki teen Pl siar nan waama. 6 Ki bi ji daan a bin laan u siar po saa mr, koo u tan saa baa ki kpo-o. Baa ji daan daan ki tan bak ki ki la siar teen na, ki bi lebit bi dudukit ki yaa u tee yensaue. 7 Le bia din ki fk nan bat Publius kpaanti. /Ne din tee ti ma ni bat. Ki u din gaarit saau ki saa ja damunjaa antaa. 8 Ki Publius ma baa mun d yiar gbanantou nan nniikak ni. Ki Pl tan k u diiuk ni, ki yii nii u paak, ki miar Yennu, ki u la laafia. 9 Li paak ki baatleeb nba be le na kur baar, ki u te ki bi la laafia. 10 Ki bi pit piinii bonchiann. Taa bia din tan fi a tin k aru yoo nba, ki bi baar nan linba ki ti tan sii loon snu ni, ki kn aru ni ki turit. 11 Ti benu le maarii antaa poorpoewa ki ti k aru nba nyii Aleksandria ki be Malta sakoouk na, ki bi yi aru ma Yenjaasnba. Ki li fiir saa, 12 ki yaan tan baar doo nba ki bi yi Sairakus na, ki biar le daa antaa, 13 ki tan tt baar Regium doo. Ki li tan yent ki wou yaan jak danu, ki nyii niiga po ki tutit. Ki ti jii daa anlee ki yaan baar Puteoli doo. 14 Lee ki ti la Yiisaweisiab. Ki bi yaa tii be namm ki ja daa anlore. Ki ti be namm, ki tan nyii le ki saa Rom doo ni. 15 Yiisaweira nba be Rom doo ni na nba gbat ti po, ki bi fiir chetit Apius daak na ni, ki siab mun chetit Saamei /Nantaa nba kpia Rom na. Pl nba lab yoo nba, ki li tur kpaa-m, ki u tur Yennu niipoouk. 16 Taa baar Rom yoo nba, ki bi chab Pl ki u be aak ni, ki bi te ki lanjima guu-u. 17 Tn, li daa antaa poor poe ki Pl yiin Juu teeb yudamm ki lakimm, ki yetib a, “N naa waas, n lek ki tun bonbisiar ki biir ti niib koo ti yeejamm sennu, aan bi din soorin ki knin dansarik Jerusalem-e, ki jii kubinin Rom teeb. 18 Ki bi boin buboit, ki tan loon bin nyikin, kimaan bi ki la maa tun bonbisiar nba ja nan bin kpimi. 19 /Naan Juu teeb nba din ki sak bin nyikin na, li paak ji din te ki n yaa n saa gaan n maan ki tur kpanbara yudaan Siisa-e, aan li din ki tee n loon ki n pak biir ti niib kaa. 20 “Li paake ki n yiini maa n tan lai ki beti labaar na. Maa mntir Yennu Nigannt, wunba ki Juu teeb mk dindann u po na, anne te ki bi baanin jarit na.” 21 Ki bi bet a, “Ti ki la gbant nyii Judea ki baar ki want a po, koo ti s bia ki nyii le ki baar nan labasiari, ki s mun bia ki pak bonbisiar ki gaan a po. 22 /Naan ti loon ki tin bann a dudukite. Ti po mi nan siar kur po, niib bonchiann piak ki biir jiantu nba ki a waa na.” 23 Li paak ki bi senn daar. Ki niib bonchiann tan baar Pl pe daar ma ni. Ki u kat wannib nan ninmnn, Yennu naan na po, sanyik ni mkmk nan daajoouk, ki wantib Yiisa barii nba be Moses sennu ni nan Yennu skiniinba sbu ni biainba, ki yiab a wun tunn niib na yan ki jiin Yiisa po. 24 Ki bi siab yan din tunn ki k Yiisa ni, Pl maan ma paak, ki siab mun ki teen yada. 25 Ki bi jak leeb nan mnik, ki yaa bin yat. /Nanne ki Pl pak bonyennk a, “Yoo nba ki Yennu Seyee din te ki u skinii Aisaya pak tur ti yeejamm na, u din pak mniie, 26 ki yet a, ‘Ii saa ki saa bet niib na a: I tan saa gbiint ki gbiint, aan lek kan bann li paaki, ki bia tan saa got ki got, aan lek kan la, 27 kimaan niib na tee yankpeenae, ki bi bia kpaa bi tuba a bi daa gbia, ki bia mun bi nunii a bi daa laat. Bi-i bonni kii mun bi nunii, bi bo saa lawa, bi-i biaki bonni kii kpaa bi tuba, bi bo saa gbata, ki bi-i biaki bonni kii tee yankpeena, bi bo saa bann li paaka. Li-i kii teen nna bonni, bi bo saa nyik bi toonbiite, ki n te ki bin la laafia.’ ” 28 Ki Pl amm yet a, “Li an ki yin bann nan Yennu tinnu maan baar niib nba ki tee Juu teeb paaka, ki bi saa gbiint.” (( 29 Pl nba din pak nna yoo nba, ki Juu teeb na ji yat saa, ki jak leeb nan mnik bonchiann.)) 30 Pl nba din be siaminba na, u din pa likiriie, ki be le bina anlee. Nir nba kur tan baar u boor, wun gaar bonann. 31 Ki u din tuu mntir Yennu naan na po, ki want niib ti Yomdaan Yiisa Masia po, ki piak u yamani nan parcheenn.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE