Matthieu11 Nin ye Yesu Krisita buruju sèbèn ye. Yesu bòra Dawuda bònsòn na, Dawuda bòra Ibrahima bònsòn na. 2 Ibrahima ye Isaka bange. Isaka ye Yakuba bange. Yakuba ye Juda ni a balimakèw bange. 3 Juda ye Farès ni Zara bange. Tamar tun ye olu ba ye. Farès ye Esròm bange. Esròm ye Aram bange. 4 Aram ye Aminadab bange. Aminadab ye Nasòn bange. Nasòn ye Salmòn bange. 5 Salmòn ye Boaz bange. Rahab tun ye o ba ye. Boaz ye Obèd bange. Ruti tun ye o ba ye. Obèd ye Isayi bange. 6 Isayi ye masakè Dawuda bange. Masakè Dawuda ye Solomani bange. Ale ba tun ye Uri muso ye fòlò. 7 Solomani ye Roboam bange. Roboam ye Abiya bange. Abiya ye Asaf bange. 8 Asaf ye Josafat bange. Josafat ye Joram bange. Joram ye Oziyasi bange. 9 Oziyasi ye Joatam bange. Joatam ye Akaz bange. Akaz ye Ezekiyasi bange. 10 Ezekiyasi ye Manase bange. Manase ye Amòn bange. Amòn ye Josiyasi bange. 11 Josiyasi ye Jekoniyasi ni a balimakèw bange. O tuma la Israèl mògòw cèra ka taa Babilonè jamana la. 12 O mògò cèli kèlen kò ka taa Babilonè, Jekoniyasi ye Salatièl bange. Salatièl ye Zorobabèl bange. 13 Zorobabèl ye Abiudi bange. Abiudi ye Eliyakim bange. Eliyakim ye Azòr bange. 14 Azòr ye Sadòk bange. Sadòk ye Akim bange. Akim ye Eliudi bange. 15 Eliudi ye Eleazar bange. Eleazar ye Matan bange. Matan ye Yakuba bange. 16 Yakuba ye Yusufu bange. Yusufu kèra Mariyama cè ye. Yesu min bè wele Krisita, Mariyama ye o bange. 17 Bònsòn yèlèma ko tan ni naani kèra Ibrahima ni Dawuda cè. O kò, bònsòn yèlèma ko tan ni naani kèra Dawuda ni Israèl mògòw cèli waati cè ka taa Babilonè. Bònsòn yèlèma ko tan ni naani kèra o tuma ni Krisita bange tuma cè. 18 Yesu Krisita bange cogo filè. A ba Mariyama maminèlen tun bè Yusufu fè. Sani u ka jè, Mariyama y'a sòrò ko a ye kònò ta Ni Senu ka sebaaya la. 19 A cè Yusufu tun ye mògò tilennen ye, a tun t'a fè ka Mariyama tògò tiɲè. A y'a latigè a yèrè kònò ko a na o furu ko dabila dogo la. 20 Ka Yusufu to o miirili la, Matigi ka mèlèkè dò y'i jira a la sugo la k'a fò a ye ko: «Dawuda bònsòn Yusufu, i kana siran ka Mariyama furu, k'a masòrò a ye kònò ta Ni Senu ka sebaaya la. 21 A na denkè bange, i na o tògò da Yesu, katuguni ale na a ka mògòw kisi u ka jurumuw ma.» 22 O kow bèè kèra ten walisa Matigi tun ye min fò kira dò da la, o ka dafa, ko: 23 «A filè, npogotigi cè dònbali na kònò ta ka denkè bange, o tògò na da ko Emanuèl,» o kòrò ko Ala bè an cèma. 24 Yusufu wulila ka bò sunògò la, a y'a kè ka kèɲè ni Matigi ka mèlèkè ka kuma fòlen ye. A ye Mariyama furu siri, 25 nka u ma jè sani Mariyama ka jigin a denkè fòlò la. Yusufu ye den tògò da Yesu.21 Yesu bangera Jude jamana la Bètilèhèm, masakè Hèròde tile la. A bangelen kò, dònbaa dòw nana ka bò kòròn fè ka se Jerusalèm. 2 U ye ɲininkali kè ko: «Yahutuw ka masakè min bangera sisan, o bè min? An ye a ka dolo ye k'an to kòròn fè, an nana a bato.» 3 Masakè Hèròde y'o mèn minkè, a ni Jerusalèmkaw bèè kònònafilila o kuma kosòn. 4 Hèròde ye sarakalasebaaw kuntigiw ni a ka mògòw ka sariya karamògòw bèè lajè ka u ɲininka ko: «Krisita ka kan ka bange min?» 5 U y'a jaabi ko: «Jude jamana Bètilèhèm katuguni a sèbènnen bè kira dò fè ko: 6 `E Bètilèhèm min bè Jude jamana la, i tè Jude faamaduguw bèè la dògòmannin ye dè, k'a masòrò kuntigi dò na bò i la, o na ne ka siya Israèl mara.' » 7 O kò, Hèròde ye o dònbaaw wele dogo la ka u ɲininka kosèbè o dolo ye waati ko la. 8 O kèlen, a ye u ci ka taa Bètilèhèm. A ko: «A' ye taa o denyènin ɲini kosèbè. Aw mana a ye, a' ye na o fò ne ye, walisa ne fana ka taa a bato.» 9 Dònbaaw ye masakè ka kuma mèn minkè, u taara. U tun ye dolo min ye k'u to kòròn fè, o filè, o taara u ɲè fo ka se denyènin yòrò la, a y'i jò o yòrò kun na. 10 Dònbaaw ye o dolo ye tuma min na, u ɲagalila kosèbè. 11 U donnen so kònò, u ye denyènin ni a ba Mariyama ye. U y'u bi duguma ka denyènin bato. U ye u ka minènw dayèlè ka denyènin sòn ni sanu ni suma diyalan mana ani fèn suma duman dò ye, min tògò ko mirè. 12 O kò, dònbaaw lasòminen Ala fè sugo la ko u kana kòsegin Hèròde yòrò, u taara u ka jamana la sira wèrè fè. 13 Dònbaaw taalen kò, Matigi ka mèlèkè dò y'i jira Yusufu la sugo la k'a fò a ye ko: «Wuli ka boli ka taa ni den ni a ba ye Misira, ka to yen fo ne ka kuma i fè tuma min na, katuguni Hèròde na den ɲini ko a b'a faga.» 14 Yusufu wulila o su yèrè la ka boli ka taa ni den ni a ba ye Misira. 15 U tora yen fo ka taa Hèròde sa. O kow kèra walisa min fòra Matigi fè a ka kira dò da la, o ka dafa, ko: «Ne ye ne denkè wele ka bò Misira.» 16 Hèròde y'a ye ko dònbaaw y'a janfa minkè, a diminna kosèbè. A ye mògòw ci ka taa Bètilèhèm ni a dafè duguw denmisèn cèmanw bèè faga, minnu si ma tèmèn san fila kan, ka kèɲè ni dònbaaw ka waati fòlen ye. 17 Kira Jeremi ye min fò, o dafara ten. A tun ko: 18 «Mògòw ye kasikan mèn ka bò Rama, kulo ni kasikanba. Rasèl bè a ka denmisènw su kasi. A tè sòn a dusu ka saalo, k'a sòrò u sara ka ban.» 19 Hèròde salen kò, Matigi ka mèlèkè dò y'i jira Yusufu la sugo la k'a to Misira. 20 O mèlèkè ko: «Wuli ka kòsegin ni den ni a ba ye Israèl jamana la, sabu minnu tun b'a fè ka den faga, olu sara.» 21 Yusufu wulila ka kòsegin ni den ni a ba ye Israèl jamana la. 22 A y'a mèn minkè ko Arkèlaus sigira a fa Hèròde nò na ka kè Jude jamana masakè ye, Yusufu siranna, a ma sòn ka taa yen. A lasòminen Ala fè sugo la, a taara Galile jamana la. 23 A sigira dugu dò la yen min tògò ko Nazarèti, walisa kiraw tun ye min fò ko Yesu na wele Nazarètika, o ka dafa.31 O donw na, Yuhana Batiselikèla nana Jude kungokolon kònò ka waajuli daminè. 2 A tun bè welewele da ko: «A' ye nimisa aw ka jurumuw la, katuguni sankolo masaya surunyara.» 3 Kira Esayi tun kumana mògò min ko la, Yuhana don. Esayi ko: «Pèrènkan bè bò kungokolon kònò ko: `A' ye Matigi ka sira labèn, ka a ka sira misènw latilen.' » 4 Yuhana ka fini tun dilara ni ɲaamè si ye, a ka cèsirilan tun ye wolo ye. A ka dumuni tun ye ntòn ni wo kònò di ye. 5 Mògòw tun bè taa Yuhana sègèrè ka bò Jerusalèm ni Jurdèn ba da la ani Jude jamana bèè la. 6 U tun bè u jò u ka jurumuw la. Yuhana tun bè u batise Jurdèn baji la. 7 Yuhana y'a ye tuma min na ko Farisièn caman ni Saduseèn caman nana a fè ka batise, a y'a fò u ye ko: «Fònfònnindenw, jòni ye aw lasòmi ko aw ka boli Ala ka diminya nata ɲè? 8 Kèwale minnu b'a jira ko aw nimisara aw ka jurumuw la, a' ye olu kè. 9 Aw kana a fò aw yèrèw kònò ko Ibrahima ye aw fa ye. Tiɲè la ne b 'a fò aw ye ko Ala bè se ka nin kabakurunw yèlèma ka u kè Ibrahima bònsònw ye. 10 Hali sisan, jele talen bè jiriw dili tigèli kama ka ban. Jiri o jiri tè den ɲuman kè o bè tigè ka fili tasuma la. 11 Ne kòni bè aw batise ji la k'a jira ko aw nimisara aw ka jurumuw la, nka dò bè na ne kò, o fanga ka bon ni ne ta ye, hali ne man kan ni a ka sabara bòli yèrè ye a sen na, o na aw batise Ni Senu ni tasuma la. 12 A ka ɲòfyè minèn bè a bolo. A na a ka ɲò gosilen fyè ka bò ɲaga la. A na a ka ɲòkisè kè jiginè kònò ka a èèɲè jeni tasuma sabali la.» 13 O tuma la Yesu bòra Galile jamana la ka taa Yuhana sègèrè Jurdèn ba da la ko Yuhana ka a batise. 14 Ale tun b'a fè ka ban, a y'a fò Yesu ye ko: «Ne ka kan ka batise e fè, i bè na ne ma wa?» 15 Yesu y'a jaabi ko: «A to a ka kè sisan. A ka ɲi an ka Ala sago dafa ten.» Ayiwa Yuhana sònna. 16 Yesu batiselen kò, a bòra ji la. O yòrònin kelen, sankolo dayèlèla. A ye Ala Ni jigintò ye i ko jènèntuban, ka na sigi a kan. 17 Kumakan dò bòra sankolo la ko: «Nin ye ne Denkè kanulen ye, a ko ka di ne ye haali.»41 O kò, Ni Senu ye Yesu ɲèminè ka taa kungokolon kònò walisa Sitanè k'a kòròbò. 2 Yesu ye tile binaani ni su binaani kè sun na, a ma dumuni kè, o kò, kòngò y'a minè. 3 Kòròbòlikèla gèrèla a la k'a fò a ye ko: «Ni i ye Ala Denkè ye, a fò ko nin kabakurunw ka yèlèma ka kè nbuurukunw ye.» 4 Yesu y'a jaabi ko: «A sèbènnen bè ko: `Dumunifèn dama tè mògò balo, nka kuma minnu bèè bè bò Ala da la, a bè balo olu de la.' » 5 O kò, Sitanè taara ni Yesu ye dugu senuma kònò k'a bila Alabatosoba kuncè ma, 6 k'a fò a ye ko: «Ni i ye Ala Denkè ye, i cun duguma, katuguni a sèbènnen bè ko: `Ala na i ko fò a ka mèlèkèw ye, u na i minè u bolow la, walisa i sen kana na gosi kabakurun si la.' » 7 Yesu y'a fò a ye ko: «A sèbènnen bè fana ko: `I kana i Matigi Ala kòròbò.' » 8 Sitanè taara ni Yesu ye ko kura ka taa kulu jamanjan kan ka diɲè masayaw ni u bonya bèè jira a la, 9 k'a fò a ye ko: «Ni i b'i ɲòngiri ne kòrò ka ne bato, ne na ninnu bèè di i ma.» 10 Nka Yesu ko: «Taa ka bò yan, Sitanè, katuguni a sèbènnen bè ko: `I ka i Matigi Ala bato ka baara kè o kelenpe ye.' » 11 O kò, Sitanè taara. Mèlèkè dòw nana Yesu mago ɲè. 12 Yesu y'a mèn tuma min na ko Yuhana bilara kaso la, a bòra yen ka taa Galile jamana la. 13 A bòra Nazarèti dugu la, a taara i sigi Kapèrnaum, o tun ye Galile ba da la dugu dò ye, Zabulòn ni Nefitali jamana la. 14 O kèra walisa kira Esayi ye min fò, o ka dafa, a ko: 15 «Zabulòn jamana ni Nefitali jamana, baji da la, Jurdèn ba kòfè, siya wèrèw ka Galile. 16 Minnu sigilen tun bè dibi la, olu ye kènèyeelenba ye. Minnu sigilen tun bè dibi la saya yòrò la, kènèyeelen bòra olu ye.» 17 Kabini o tuma la Yesu ye waajuli daminè. A tun b'a fò ko: «A' ye nimisa aw ka jurumuw la katuguni sankolo masaya surunyara.» 18 Yesu taamatò Galile ba kèrè fè, a ye balimakè fila ye minnu tun ye mònnikèlaw ye, Simòn min bè wele Pièrè ani a balimakè Andre. U tun bè jò fili la baji la. 19 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye tugu ne la, ne na aw kè mògò ɲininaw ye.» 20 U sinna ka u ka jòw to yen ka tugu Yesu la. 21 A taara ɲèfè tun ka balimakè fila wèrè ye. Olu tun ye Zebede denkèw Yakuba ni Yuhana ye. U ni u fa Zebede tun bè kurun kònò ka u ka jòw kala. Yesu ye u wele. 22 U sinna ka kurun ni u fa to yen ka tugu Yesu la. 23 Yesu tun bè yaala Galile jamana yòrò bèè la ka mògòw kalan u ka Alabatosow kònò. A tun bè sankolo masaya Kibaru Duman fò. A tun bè bana sifa bèè kènèya ani mògòw ka barikantanya bèè. 24 Yesu tògò tun bè fò Siri jamana yòrò bèè la, o de la, mògòw nana Yesu sègèrè ni u ka banabaatòw ye. Mògò minnu tòòròla bana sifa caman ni dimin caman fè, jinètòw, kirikirimashyèntòw ani mògò fan fila salenw, u nana ni olu bèè ye. Yesu ye u bèè kènèya. 25 Jamaba tugura a nòfè ka bò Galile jamana ni Dekapole ni Jerusalèm ni Jude jamana ani Jurdèn ba kòfè.51 Yesu ye jama ye tuma min na, a yèlènna kulu kan k'i sigi. A ka kalandenw gèrèla a la, 2 a y'a daminè ka u kalan ko: 3 «Minnu y'a dòn ko u ye faantanw ye Ala ta fan fè, olu ye dubadenw ye, katuguni sankolo masaya ye u ta ye. 4 «Minnu dusu kasilen don, olu ye dubadenw ye, katuguni u dusuw na saalo. 5 «Minnu sabalilen don, olu ye dubadenw ye, katuguni u na dugukolo sòrò ciyèn ye. 6 «Tilennenya nege bè minnu na i n'a fò kòngò ni minnògò, olu ye dubadenw ye, katuguni u na wasa. 7 «Makarikèlaw ye dubadenw ye, katuguni makari na kè u la. 8 «Minnu dusukunw jèlen don, olu ye dubadenw ye, katuguni u na Ala ye. 9 «Minnu b'a ɲini hèrè ka to mògòw ni ɲògòn cè, olu ye dubadenw ye, katuguni u na wele Ala denw. 10 «Minnu tòòròla tilennenya kosòn, olu ye dubadenw ye, katuguni sankolo masaya ye u ta ye. 11 «Ni mògòw bè aw neni, ka tugu aw nòfè ka aw tòòrò, ka ko jugu caman nkalon da aw la ne kosòn, o tuma la aw ye dubadenw ye. 12 Aw ka ɲagali ka nisòndiya kosèbè haali, katuguni aw ka baraji ka bon sankolo la. Kira minnu tun bè aw ɲè, mògòw ye olu fana tòòrò ten. 13 «Aw ye kògò ye diɲè la, nka ni kògò timiya bòra a la, mun na a timiya tun? A tè foyi ɲè tun fò ka fili kènèma, mògòw bè taama a kan. 14 «Aw ye kènèyeelen ye diɲè la. Dugu min sigilen bè kulu kan, o tè se ka dogo. 15 Mògò tè lanpa mana ka minèn dò biri a da la, nka a b'a sigi fèn dò kan, walisa a ka yeelen bò so kònò mògòw bèè ye. 16 Aw ka yeelen ka bò mògòw ɲè na o cogo la, walisa u ka aw ka kèwale ɲumanw ye ka aw sankolola Fa bonya. 17 «Aw kana miiri ko ne nana sariya ni kiraw ka kalan ban. Ne ma na u ban, ne nana olu de dafa. 18 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko, ka sankolo ni dugukolo to yen, hali sariya sèbènden ncinin wala a ko misènmannin, o si tèna ban, fo ka se fèn bèè laban tuma ma. 19 O de kosòn, mògò o mògò bè nin sariyaw bèè la dògòmannin kelen tiɲè ka mògòw kalan ten, o na kè sankolo masaya la mògòw bèè la dògòmannin ye. Nka min bè nin sariyaw mara ka mògòw kalan ten, o na kè sankolo masaya la mògòba ye. 20 Ne b'a fò aw ye ko ni aw ka tilennenya ma tèmèn sariya karamògòw ni Farisiènw ta kan, aw tè se ka don sankolo masaya la fewu. 21 «Aw y'a mèn ko a fòra aw bènbaw ye ko: `I kana mògò faga. Ko mògò o mògò bè a mògò ɲògòn faga, o ka kan ni kiri ye.' 22 Nka ne kòni b'a fò aw ye ko mògò o mògò diminna a balima kòrò, o ka kan ni kiri ye. Min bè a balima wele nalonma, kiritigè jamakulu ka kan ka kiri tigè o kan. Min b'a wele fatò, o ka kan ni jahanama tasuma ye. 23 I nalen saraka bò yòrò la ka i ka saraka bò Ala ye, ni i hakili jiginna a la yen ko i ye i balima hakè ta, 24 ayiwa, i ka i ka saraka fèn to saraka bò yòrò la ka taa i ni i balima cè bèn fòlò. O kò, i ka kòsegin ka i ka saraka bò Ala ye. 25 «Ni mògò dò bè taa ni i ye kiri la, i k'i teliya ka i ni ale cè bèn k'aw to sira kan, walisa i kiriɲògòn kana na i don kiritigèla bolo, o kana na i don garadikè bolo ka i bila kaso la. 26 Tiɲè la ne b'a fò i ye ko i tèna bò yen sani i ka o juru bèè sara, hali wari misèn kelen tèna to. 27 «Aw y'a mèn ko a fòra ko: `I kana jatòya kè.' 28 Nka ne kòni b'a fò aw ye ko mògò o mògò bè muso filè ka ɲèbò a fè, o tigi ye jatòya kè a fè a dusukun na ka ban. 29 Ayiwa ni i kinin fè ɲè bè kè sababu ye ka jurumu lase i ma, a wògòbè k'a fili. Ka bònè i farikolo yòrò kelen na, o ka fisa i ma ni a bèè fililen ye jahanama kònò. 30 Ni i kininbolo bè kè sababu ye ka jurumu lase i ma, a tigè k'a fili. Ka bònè i farikolo yòrò kelen na, o ka fisa i ma ni a bèè fililen ye jahanama kònò. 31 «A fòra fana ko: `Min bè a muso furu sa, o ka furu sa sèbèn di a ma.' 32 Nka ne kòni b'a fò aw ye ko mògò o mògò bè a muso furu sa ni jatòya sababu tè, o bè a muso bila jatòya la. Cè min bè muso furu salen furu, o fana bè jatòya kè. 33 «Aw y'a mèn fana ko a fòra aw bènbaw ye ko: `I kana i kalikan tiɲè, nka i ye kalili fèn o fèn kè Matigi ɲè kòrò, i ka o bèè dafa.' 34 Nka ne kòni b'a fò aw ye ko aw kana kalili kè fewu. Aw kana aw kali sankolo la, k'a masòrò o ye Ala ka masasigilan ye. 35 Aw kana aw kali dugukolo la, k'a masòrò o ye Ala senkòrò dalan de ye. Aw kana aw kali Jerusalèm la, k'a masòrò masaba ka dugu don. 36 I kana i kali i yèrè kunkolo fana la, k'a masòrò i tè se ka i kunsigi kelen jèya wala k'a fin. 37 Aw ka kuma ka kè òwò, òwò, wala ayi, ayi. Ni dò farala o kan, o bè bò Sitanè de la. 38 «Aw y'a mèn ko a fòra ko: ` Ɲè ye ɲè sara ye, ɲin ye ɲin sara ye.' 39 Ne kòni b'a fò aw ye ko aw kana aw yèrèw bila mògò jugu fè. Ni mògò dò ye tègè ci i kinin fè taman na, i ka fan dò jò a ye. 40 Ni mògò dò b'a fè ka i wele fanga la ka i ka dulòki ta, i ka i ka dulòkiba fana di a ma. 41 Ni fangatigi dò ye i karaba ka a ka doni ta ka kilomètèrè kelen ɲògòn kè, i ka a ta ka kilomètèrè fila kè. 42 Min ye fèn dò deli i fè, i ka o sòn. Min bè juru ɲini i fè, i kana ban o ma. 43 «Aw y'a mèn ko a fòra ko: `I ka i ɲinw kanu ka i juguw koniya'. 44 Ne kòni b'a fò aw ye ko aw ka aw juguw kanu. Minnu bè tugu aw nòfè ka aw tòòrò, aw ka Ala deli olu ye. 45 Aw ka o kè walisa aw ka kè aw sankolola Fa denw ye. Ale bè a ka tile bò mògò juguw ni mògò ɲumanw bèè ye. A bè sanji di mògò tilennenw ni mògò tilenbaliw bèè ma. 46 Ni aw bè aw kanubaaw dòròn kanu, aw ka kan ni mun baraji ye? Hali faama wari minèbaaw tè o kè wa? 47 Ni aw bè aw balimaw dòròn fo, o ye koba ye wa? Ala dònbaliw fana tè o kè wa? 48 Aw kòni ka kè mògò dafalenw ye i ko aw sankolola Fa dafalen bè cogo min na.61 «A' ye aw yèrèw kòlòsi. Aw kana aw ka Ala sira taama kow kè ka aw yèrèw jira mògòw la. Ni aw y'o kè, aw tèna baraji sòrò aw sankolola Fa fè. 2 «N'i bè fèn dò di faantanw ma, i kana buru fyè i ɲè walisa mògòw k'i ye ka lasaa. Filankafow b'a kè ten Alabatosow kònò ani nbèdaw la. U bè o kè walisa u ka tanuli sòrò mògòw fè. Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko u ye u ka bonya sòrò ka ban. 3 Nka ni e bè fèn dò di faantanw ma, i numanbolo kana i kininbolo ka kèta dòn, 4 walisa o ka kè nili dogolen ye. N'i y'a kè ten, i Fa min bè ko dogolenw ye, o de na i baraji. 5 «Ni aw bè Ala deli, aw kana kè filankafow bòɲògònko ye. A ka di olu ye ka jò ka Ala deli Alabatosow kònò ani nbèdaw la, walisa mògòw bèè ka u ye. Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko u ye u ka bonya sòrò ka ban. 6 Nka ni i bè delili kè, don i ka bon kònò ka da tugu i da la. I Fa min bè yòrò dogolen na, o deli yen. I Fa min bè ko dogolenw ye, o na i baraji. 7 «Ni aw bè Ala deli tuma min na, aw kana segin kumaw kan ko caman fu, i ko Ala dònbaliw b'a kècogo min na. Olu b'a bisigi ko u ka kuma caman b'a to Ala ka u lamèn. 8 Aw kana kè olu bòɲògònkow ye, katuguni aw Fa bè aw mago fènw bèè dòn sani aw ka u deli a fè. 9 Aw ka kan ka Ala deli tan ko: `An Fa min bè sankolo la, i tògò ka saniya. 10 I ka masaya ka na. I sago ka kè dugukolo kan i ko a bè kè sankolo la cogo min na. 11 An ka bi dumuni di an ma. 12 An ka hakèw yafa an ma, i ko an fana bè yafa an hakè tabaaw ma cogo min na. 13 I kana an don kòròbòli la, nka an kisi Sitanè ma. [Katuguni masaya ni sebaaya ni nòòrò ye e de ta ye badaa-badaa. Amiina.]' 14 «Ni aw bè mògò tòw ka hakèw yafa u ma, aw sankolola Fa na yafa aw ma fana. 15 Nka ni aw tè mògò tòw ka hakèw yafa u ma, aw sankolola Fa tèna aw ka hakèw yafa aw ma fana. 16 «Ni aw bè sun tuma min na, aw kana aw ɲè kumu i ko filankafow b'a kècogo min na. Olu bè u ɲèda cogo yèlèma, walisa mògòw k'a dòn ko u sunnen don. Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko u ye u ka bonya sòrò ka ban. 17 E kòni, n'i bè sun tuma min na, i ɲè ko ka tulu suma duman kè i kun na ka a saalo, 18 walisa mògòw kana a dòn ko i sunnen don, fò i Fa min bè yòrò dogolen na. I Fa min bè ko dogolenw ye, o na i baraji. 19 «Aw kana nafolo lajè k'a mara aw yèrèw ye nin diɲè la yan, ntumuw ni nson bè tiɲèni kè, sonyalikèlaw fana bè daw kari ka tali kè. 20 Nka a' ye nafolo lajè aw yèrèw ye sankolo la. Ntumuw ni nson tè se ka tiɲèni kè yen, sonyalikèlaw tè se ka daw kari ka tali kè yen fana. 21 K'a masòrò i ka nafolo bè yòrò min na, i dusukun miirili fana bè yen. 22 «Mògò ɲèw ye a farikolo lanpa ye. Ni i ɲèkisèw ka kènè, i farikolo bèè bè yeelen na. 23 Nka ni i ɲèw man ɲi, i farikolo bèè bè dibi la. Ayiwa ni i kònòna yeelen kèra dibi ye, o dibi ka bon dè. 24 «Mògò si tè se ka baara kè kuntigi fila ye, katuguni a na dò koniya k'a tò kelen kanu, wala a na i nòrò kelen na k'i mago bò dò la. Aw tè se ka baara kè Ala ye k'a kè nafolo fana ye. 25 «O de kosòn ne b'a fò aw ye ko: Aw kana hami aw balo ko la, ko aw na mun dun ka mun min? Aw kana hami aw fèèrèbò ko la, ko aw na mun fini don? Ni man girin dumuni ma wa? Farikolo man girin fini ma wa? 26 A' ye sanfè kònòw filè, olu tè danni kè, u tè suman tigè, u tè suman lajè jiginè kònò, o bèè n'a ta aw sankolola Fa bè u balo. Aw man fisa ni kònòw ye kosèbè wa? 27 Aw la mògò jumèn bè se ka hali dòònin fara a yèrè si dama kan ni hami ye? 28 «Sababu jumèn b'a to aw bè hami aw fèèrèbò ko la? A' ye miiri kungo kònò bagaw fèèrèbò cogo la. U tè baara kè, u tè paratali kè. 29 O bèè n'a ta, ne b'a fò aw ye ko masa Solomani ni a ka faamaya bèè, a ka finiw ma o baga feerew la kelen bò cèɲè la. 30 Bin min bè kungo kònò bi, k'a sòrò tasuma na a jeni sini, ni Ala bè o fèèrè bò ten, a tèna aw fèèrè bò ka tèmèn o kan kosèbè wa? Aw ka dannaya ka dògò. 31 O de kosòn aw kana hami ko aw na mun dun ka mun min? Ko aw ka fèèrèbò ko na kè di? 32 Ala dònbaliw bè o fènw bèè ɲini. Aw sankolola Fa kòni b'a dòn ko aw mago bè u bèè la. 33 A' ye Ala ka masaya ni a ka tilennenya ɲini fòlò. O mana kè, Ala na o fènw bèè di aw ma ka fara olu kan. 34 Aw kana hami sini kow la, sini ni a ka hamina kow don. Degun min bè don kelen kònò, o bè labòli kè o don na.71 «Aw kana mògò tòw jalaki, walisa aw kana jalaki. 2 K'a masòrò aw bè tòw jalaki cogo min na, aw na jalaki o cogo yèrè de la. Aw bè tòw ta suma ni minèn min ye, aw ta na suma ni o minèn yèrè de ye. 3 Kalanin min bè i balima ɲè kan, mun na i bè o filè? K'a sòrò so cètigè jiri bè i yèrè ɲè kan, i ma o ye. 4 So cètigè jiri bè e min ɲè kan, i bè se k'a fò i balima ye cogo di ko: `Kalanin min bè i ɲè kan, a to ne ka o bò'? 5 Filankafo, so cètigè jiri bò i yèrè ɲè kan fòlò. Ni o kèra, i na se ka yeli kè koɲuman ka kalanin bò i balima ɲè kan. 6 «Aw kana fèn senumaw fili wuluw kòrò, u kana na yèlèma aw kama ka aw farafara. Aw kana aw ka kònònkisè sòngò gèlènw fili lèw kòrò, u kana na u còngò u senw kòrò. 7 «A' ye delili kè, aw na sòròli kè. A' ye ɲinili kè, aw na yeli kè. A' ye da kònkòn, da na yèlè aw ye. 8 Mògò o mògò bè delili kè, o bè sòròli kè. Min bè ɲinili kè, o bè yeli kè. Min bè da kònkòn, da na yèlè o ye. 9 Ni aw fèn o fèn denkè bè nbuuru deli a fè, mògò bè aw la min bè sòn ka kabakurun di a den ma nbuuru nò na wa? 10 Walima ni aw dò den ye jègè deli, o bè sòn ka sa di a den ma jègè nò na wa? 11 Aw minnu ka jugu, ni aw bè fèn ɲumanw di cogo dòn aw denw ma, aw sankolola Fa tèna fèn ɲumanw di a delibaaw ma ka tèmèn aw ta di cogo kan kosèbè wa? 12 «Aw b'a fè mògòw ka fèn o fèn kè aw ye, aw ka o ɲògòn kè u ye, sabu o ye sariya ni kiraw ka kalan de ye. 13 «A' ye don da dògòmannin fè, katuguni sira min bè taa halaki yòrò la, o donda ni a kònò bèè ka bon, a taabaaw ka ca. 14 Nka sira min bè taa ɲènamaya la, o donda ni a kònò bèè ka dògò, a sòròbaaw man ca. 15 «A' ye aw yèrèw kòlòsi kira nkalontigèlaw la. U bè na aw ma i n'a fò sagaw, nka u kònòna la u ye wara juguw de ye. 16 Aw na u dòn u ka kèwalew de fè. Rezèn mò bè kari èòni sunw la wa? Toro mò fana bè kari ɲaamè èòni sunw la wa? 17 Jiri ɲuman bè den ɲumanw kè, nka jiri jugu bè den juguw de kè. 18 Jiri ɲuman tè se ka den juguw kè, jiri jugu tè se ka den ɲumanw kè. 19 Jiri o jiri tè den ɲuman kè, o bè tigè ka fili tasuma la. 20 O cogo de la, aw na o kira nkalontigèlaw dòn u ka kèwalew fè. 21 «Mògò minnu b'a fò ne ma, `Matigi, Matigi,' olu bèè tèna don sankolo masaya la, fò ne sankolola Fa sago kèbaaw. 22 O don mana se, mògò caman n'a fò ne ye ko: `Matigi, Matigi, a fò, anw ma kiraya kè i tògò la, ka jinèw gèn ka bò mògòw la, ka kabako caman kè i tògò la wa?' 23 O la, ne n'a fò u ye ko: Ne ma aw dòn fewu. A' ye bò ne kòrò, aw kojugukèlaw. 24 «O cogo la, mògò o mògò bè ne ka kuma ninnu lamèn ka u kè, o tigi bè se ka kèɲè ni mògò hakilitigi dò ye, min ye a ka so jò farakolo kan. 25 Sanjiba nana, baw karila, fiɲèba cira, olu bèè ye o so gosi, nka a ma bin, katuguni a ju sigira farakolo kan. 26 Nka ni mògò o mògò bè ne ka kuma ninnu lamèn, ni a ma u kè, o bè se ka kèɲè ni hakilintan dò ye min ye a ka so jò cèncèn kan. 27 Sanjiba nana, baw karila, fiɲèba cira, olu bèè ye o so gosi. A binna, a tiɲè ko juguyara.» 28 Yesu tilara nin mògò kalanni la tuma min na, jama kabakoyara a ka mògò kalan cogo la, 29 k'a masòrò ale tun tè u kalan i ko u ka sariya karamògòw, nka a tun bè u kalan ni fanga ye.81 Yesu jiginnen ka bò kulu kan, jamaba tugura a nòfè. 2 Kunatò dò gèrèla k'i ɲòngiri Yesu ɲè kòrò k'a fò ko: «Matigi, ni i bè sòn, i bè se ka ne saniya.» 3 Yesu y'a bolo mòònòbò ka maga o la k'a fò ko: «Ne sònna, i ka saniya.» O cè saniyara o yòrònin kelen na, kuna banna. 4 O kò, Yesu y'a fò a ye ko: «A filè, i kana o ko fò mògò si ye, nka taa i yèrè jira sarakalasebaa la. Musa ye saraka ko min fò, i ka o bò, o na kè seereya ye i kènèyali ko la.» 5 Yesu donna Kapèrnaum minkè, jalasabatigi dò gèrèla a la k'a deli, 6 ko: «Matigi, ne ka baaraden dalen bè so kònò, a fanfilasalen don, a tòòròlen bè kosèbè.» 7 Yesu ko: «Ne bè taa a kènèya.» 8 Nka o jalasabatigi ko: «Matigi, e ka don ne ka so, ne man kan n'o ye. Nka kuma kelen fò dòròn, o na ne ka baaraden kènèya. 9 Kuntigi dòw bè ne kun na, sòròdasi dòw fana bè ne bolo. Ne b'a fò u dò ye ko `Taa', o bè taa. Ne b'a fò dò wèrè ye ko `Na', o bè na, k'a fò ne ka baaraden ye ko `Nin kè', a bè o kè.» 10 O kuma mènnen Yesu fè, a kabakoyara. A y'a fò a nòfè mògòw ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ne ma nin bòɲògònko dannaya ye mògò si fè, hali Israèl cèma. 11 Ne b'a fò aw ye ko mògò caman bè na ka bò kòròn ni tilebin fè, olu ni Ibrahima ni Isaka ani Yakuba na u sigi dumuni la sankolo masaya kònò. 12 Nka sankolo masaya denw na fili kènèma dibi la. Kasi ni ɲin ɲimi na kè yen.» 13 O kò, Yesu y'a fò jalasabatigi ye ko: «Taa i ka so, a ka kè i ye ka kèɲè ni i ka dannaya ye.» Jalasabatigi ka baaraden kènèyara o waati yèrè la. 14 Yesu taara Pièrè ka so. A ye Pièrè muso bange ba dalen sòrò farigan bolo. 15 Yesu magara o bolo la, farigan y'a bila, a wulila ka baara daminè ka Yesu mago ɲè. 16 Wula da selen, mògòw nana Yesu sègèrè ni jinètò caman ye. Yesu ye o jinèw gèn ka bò u la a ka kuma fè, ka banabaatòw bèè kènèya. 17 A ye o kè walisa kira Esayi tun ye min fò, o ka dafa, ko: «A ye a kun don an ka barikantanyaw kòrò, ka an ka banaw ta.» 18 Yesu y'a lamininen ye jama fè minkè, a y'a fò ko: «An ka taa ba kò.» 19 Sariya karamògò dò y'i madon Yesu la k'a fò ko: «Karamògò, i taara yòrò o yòrò, ne na tugu i la.» 20 Yesu y'o jaabi ko: «Wow bè kungo wuluw fè, ɲaaw bè sanfè kònòw fè, nka da yòrò tè Mògò Denkè fè min ye a yèrè ta ye.» 21 A ka kalanden dò fana y'a fò a ye ko: «Matigi, a to ne ka taa ne fa su don fòlò.» 22 Yesu y'o jaabi ko: «A to mògò salenw ka u ka mògòw su don, e kòni ka tugu ne la.» 23 Yesu ni a ka kalandenw donna kurun dò kònò. 24 Fiɲèba sinna ka wuli baji kan, fo jikuruw tun bè ɲini ka kurun datugu. Yesu tun bè sunògò. 25 A ka kalandenw gèrèla a la ka a lakunun ko: «Matigi, anw tò to filè ji la, an kisi!» 26 Yesu y'u jaabi ko: «Mun na aw siranna? Aw ka dannaya ka dògò.» O kò, a wulila ka fiɲè ni ji kòròfò, u madara. 27 O mògòw kabakoyara k'a fò ko: «Mògò sifa jumèn ye nin ye, fo fiɲè ni ji b'a kan minè?» 28 Yesu selen ba kò Gadarakaw ka jamana la, cè jinètò fila bòra kaburudo dò la ka na a kunbèn. U tun ka farin kosèbè, fo mògò si tun tè sòn ka tèmèn o sira fè tun. 29 O jinètòw y'a daminè ka pèrèn ko: «Ala Denkè, i bè mun ɲini anw fè? I nana ka an tòòrò sani a tuma latigèlen ka se wa?» 30 Lèkuluba dò tun bè dumuni ɲinili la fanan fè yen. 31 Jinèw ye Yesu deli ko: «Ni i bè an gèn ka bò nin cèw la, an bila ka taa don nin lèkulu la.» 32 Yesu ko: «A' ye taa.» U bòra o cèw la ka taa don lèw la. A filè, o lèkulu bèè girinna ka jigin kulu jiginjigin jugu fè ka don baji la ka sa yen. 33 O lègènnaw bolila ka taa don dugu kònò ka o ko kèlenw bèè lakali, ani min kèra jinètòw la. 34 O kèlen, dugu mògòw bèè bòra ka taa Yesu kunbèn. U y'a ye minkè, u y'a deli ko a ka taa ka bò u ka jamana la.91 Yesu donna kurun dò kònò ka ba tigè ka segin a yèrè ka dugu la. 2 Mògòw nana a sègèrè ni cè fanfilasalen dò ye dalan kan. Yesu ye o mògòw ka dannaya ye minkè, a y'a fò o cè fanfilasalen ye ko: «Ne denkè, i ja gèlèya, i ka jurumuw yafara i ma.» 3 O de la, sariya karamògò dòw y'a fò u yèrèw kònò ko: «Nin cè bè Ala tògò tiɲè dè.» 4 U tun bè miiri min na, Yesu ye o dòn, a ko: «Mun y'a to miirili juguw bè aw kònò? 5 Nin kuma fila la, jumèn fòli ka nògòn? K'a fò ko: `I ka jurumuw yafara i ma,' wala k'a fò ko: `Wuli ka taama'? 6 Nka walisa aw k'a dòn ko fanga bè Mògò Denkè fè k'a to dugukolo kan ka jurumuw yafa,» a y'a fò o cè fanfilasalen ye ko: «Wuli ka i ka dalan ta ka taa so.» 7 O cè wulila ka a ka dalan ta ka taa so. 8 Jama y'o ye minkè, u siranna kosèbè. U ye Ala bonya ko a ye o ɲògòn fanga di mògòw ma. 9 Yesu taara ka bò yen, a tèmèntò ye cè dò sigilen ye faama wari minè yòrò la, o tògò ko Matiyu. A y'a fò o ye ko: «Tugu ne la.» Matiyu wulila ka tugu a nòfè. 10 Yesu taara i sigi dumuni la so kònò minkè, faama wari minèbaaw ni jurumutò caman donna ka u sigi a ni a ka kalandenw fè dumuni la. 11 Farisiènw y'o ye minkè, u y'a fò Yesu ka kalandenw ye ko: «Mun y'a to aw karamògò ni faama wari minèbaaw ni jurumutòw bè dumuni kè ɲògòn fè?» 12 Yesu ye o kuma mèn minkè, a ko: «Mògò minnu ka kènè, olu mago tè furakèla la, banabaatòw de mago b'a la. 13 A' ye taa aw miiri nin kuma kòrò la ko: `Ne bè min fè, makari don, saraka tè.' Katuguni ne ma na mògò tilennenw wele, fò jurumukèlaw.» 14 O la, Yuhana Batiselikèla ka kalandenw y'u madon Yesu la k'a ɲininka ko: «Mun na anw ni Farisiènw bè sun ko caman, k'a sòrò i ka kalandenw tè sun?» 15 Yesu y'u jaabi ko: «Kòɲòcè tòɲògònw bè se ka ɲènasisi ka u ni kòɲòcè to ɲògòn fè wa? Nka waati bè na, kòɲòcè na bòsi u la, o mana kè, u na sun. 16 «Mògò si tè fini kunkurun kura bari fini kòròlen na. Ni o kèra, kunkurun kura na fini yòrò dò sama ka o fara, o fara ko bèna juguya dè. 17 Diwèn kènè fana tè kè foroko kòròw kònò. Ni o kèra, forokow na fara, diwèn na bòn, forokow fana na tiɲè. Diwèn kènè kòni bè kè foroko kuraw de kònò, u bèè bè mara koɲuman ten.» 18 Ka Yesu to o kuma la, Yahutuw ka kuntigi dò nana i ɲòngiri a ɲè kòrò k'a fò a ye ko: «Ne denmuso sara sisan-sisan, nka na i bolo da a kan, a na ɲènamaya tun.» 19 Yesu ni a ka kalandenw wulila ka tugu o kuntigi nòfè. 20 Muso dò tòòròlen tun bè jolibòbana fè kabini san tan ni fila. O gèrèla Yesu la a kòfè ka maga a ka fini dawolo la. 21 O muso tun b'a fò a yèrè kònò ko: «Ni ne bè se ka maga a ka fini la dòròn, ne na kènèya.» 22 Yesu y'i yèlèma ka o muso ye k'a fò a ye ko: «I ja gèlèya, ne denmuso, i ka dannaya ye i kènèya.» O yòrònin kelen, muso kènèyara. 23 Yesu sera o kuntigi ka so ka buru fyèlaw ye ka jama ye mankan na minkè, 24 a ko: «A' ye bò yan, k'a masòrò dennin ma sa, a bè sunògò.» U ye yèlè bò a ma. 25 Jama bòlen kò, Yesu donna bon kònò, a ye dennin ta a bolo ma, dennin wulila. 26 O kibaru jènsènna o jamana yòròw bèè la. 27 Yesu taara ka bò yen, a tèmèntò, fiyentò fila y'a nò minè ka pèrèn ko: «Dawuda Bònsòn, makari anw na.» 28 Yesu selen so, o fiyentòw gèrèla a la, a ye u ɲininka ko: «Aw dara a la ko ne bè se ka aw ɲèw yèlè wa?» U ko: «Owò, Matigi.» 29 O kèlen kò, Yesu magara u ɲèw la k'a fò ko: «A ka kè aw ye ka kèɲè ni aw ka dannaya ye.» 30 U ɲèw yèlèla. Yesu y'a gèlèya u ma ko: «A filè, aw kana a to mògò si ka nin dòn.» 31 Nka u taara ka kuma Yesu ko la o jamana yòròw bèè la. 32 U tun bè taa tuma min na, mògòw nana Yesu yòrò ni cè jinètò bobo dò ye. 33 Kabini Yesu ye o jinè gèn, o cè y'a daminè ka kuma. Jama bèè kabakoyara k'a fò ko: «Nin bòɲògònko ma ye Israèl la fòlò dè.» 34 Nka Farisiènw tun b'a fò ko: «A bè jinèw gèn ka bò mògòw la jinèw kuntigi de barika la.» 35 Yesu tun bè dugubaw ni dugu misènw bèè yaala ka mògòw kalan u ka Alabatosow kònò. A tun bè sankolo masaya Kibaru Duman waajuli kè, ka mògòw ka banaw ni u ka barikantanya bèè kènèya. 36 A ye jama ye minkè, u hinè donna a la, k'a masòrò u sègènnen jigi tigèlen tun bè, i ko gènbaa tè saga minnu la. 37 A y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Suman tigèta ka ca, nka baarakèlaw ka dògò. 38 O de kosòn aw ka Sumantigi deli ko a ka baarakèlaw ci ka taa a ka suman tigè.»101 Yesu ye a ka kalanden tan ni fila wele ka fanga di u ma ka jinèw gèn ka bò mògòw la ani ka banaw ni barikantanya bèè kènèya. 2 Yesu ka ciden tan ni fila tògòw filè: Fòlò, Simòn, o bè wele Pièrè, ani o balimakè Andre ani Zebede denkèw Yakuba ni Yuhana, 3 Filipe ni Bartèlèmi, Tòma ni Matiyu min tun ye faama wari minèbaa ye fòlò, Alifè denkè Yakuba ni Tade 4 ani Simòn Zelote, ani Juda Isikariòti, o de ye Yesu don bolo la. 5 Yesu ye a fè taw fò a ka tan ni fila ye ka u ci, a ko: «Siya minnu tè Yahutuw ye, aw kana taa olu fan fè, aw kana don Samarikaw ka duguw si kònò fana. 6 A' ye taa Israèl mògòw fan fè, olu minnu kèra i ko saga tununnenw. 7 Aw taatò ka to ka waajuli kè ko sankolo masaya surunyara. 8 A' ye banabaatòw kènèya ka suw lakunun. A' ye kunatòw saniya ka jinèw gèn ka bò mògòw la. Aw y'a sòrò gansan, aw fana k'a di gansan. 9 Aw kana sanu wala warijè wala wari misèn bila aw kun. 10 Aw kana dugutaa minèn ta fana, wala dulòki fila wala sabara wala bere. Baarakèla kòni ka kan ni a ka dumuni ye. 11 «Aw mana se dugu o dugu la, duguba wala dugu misèn, aw ka mògò sèbè ɲini ka jigin o fè fo aw taa tuma ka se. 12 Aw dontò o du kònò, aw ka foli kè. 13 Ni o du kònò mògòw ka kan ni o hèrè ye, o ka to u fè, nka ni u man kan n'a ye, aw ka hèrè ka kòsegin aw ma. 14 Ni u ma sòn ka aw ladon wala ka aw ka kuma lamèn, du o du kònò, wala dugu dò kònò, aw bòtò, a' ye aw senna buguri yuguyugu yen ka taa. 15 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko Sodòmè ni Gomòrè jamana mògòw ka tòòrò tèna o dugu mògòw ta bò kiritigè don na. 16 «A filè, ne bè aw ci ka taa i n'a fò sagaw bè taa waraw cèma. A' ye keguya i ko saw, ka kè mògò jèlenw ye i ko jènèntubanw. 17 A' ye aw yèrèw kòlòsi mògòw la dè, k'a masòrò u na aw don kiritigè jamaw bolo ka aw gosi ni gèɲèw ye u ka Alabatosow kònò. 18 U na taa ni aw ye gòfèrènèrèw ni masakèw ɲè kòrò ne tògò kosòn. O n'a to aw ka seereya kè olu ni siya tòw ɲè kòrò. 19 Ni u bè aw don bolo la tuma min na, aw hakili kana ɲaami aw ka fòta wala aw ka kuma cogo la. Aw na kuma minnu fò, olu na jigin aw hakili la o waati yèrè de la, 20 katuguni aw yèrèw tèna kè kumabaaw ye, nka aw Fa Ala Ni de na kuma aw da la. 21 «Balima na a balima don bolo la, walisa a ka faga. Fa na o ɲògòn kè a den na. Denw fana na wuli u bangebaaw kama walisa u ka faga. 22 Mògòw bèè na aw koniya ne tògò kosòn, nka min bè muɲuli kè fo a laban na, o na kisi. 23 Ni u ye aw tòòrò dugu dò la, a' ye boli ka taa dugu wèrè la. Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko aw tèna tèmèn Israèl duguw bèè kònò sani Mògò Denkè ka na. 24 «Kalanden man bon ni a karamògò ye. Baaraden man bon ni a ka baara kuntigi ye. 25 Kalanden dan ye ka kè i ko a karamògò. Baaraden fana dan ye ka kè i ko a ka baara kuntigi. Ni gatigi welela Bèlzebul, tògò min na fò a ka so mògòw ma, o na juguya ni Bèlzebul ye dè. 26 «Aw kana siran mògòw ɲè, sabu foyi dogolen tè min tèna bò kènè kan, gundo si tè ni a tèna dòn. 27 Ne bè min fò aw ye dibi la, a' ye o fò kènè kan. Aw bè dogodogonin kuma min mèn, a' ye o welewele da so san fè. 28 Minnu bè farikolo faga k'a sòrò u tè se ka foyi kè ni la, aw kana siran olu ɲè. Min bè se ka farikolo ani ni halaki jahanama kònò, aw ka siran o de ɲè. 29 Còrònin fila tè feere wari misèn kelen na wa? O bèè n'a ta, hali u kelen tè bin duguma ni aw Fa Ala ma sòn. 30 Aw kòni, hali aw kunsigi bèè dama dònnen don. 31 O la, aw kana siran, aw ka fisa ni còrònin caman ye. 32 «Mògò o mògò mana jò a la mògòw ɲè na ko a ye ne ta ye, ne fana na jò a la ne sankolola Fa ɲè kòrò ko o tigi ye ne ta ye. 33 Nka min bè i dalacè ne la mògòw ɲè na, ne fana na ne dalacè o tigi la ne sankolola Fa ɲè kòrò. 34 «Aw kana miiri ko ne nana hèrè kè dugukolo kan dè, ne ma na hèrè kè fò npan. 35 Ne nana bènbaliya don cè ni a fa cè, ani denmuso ni a ba, ani furumuso ni a biranmuso. 36 Mògò so mògòw yèrè na kè a juguw ye. 37 «Mògò min bè a fa wala a ba kanu ka tèmèn ne kan, o man kan ni ne ye. Mògò min bè a denkè wala a denmuso kanu ka tèmèn ne kan, o man kan ni ne ye. 38 Mògò min tè a gengenjiri ta ka tugu ne la, o man kan ni ne ye. 39 Mògò min bè a yèrè ni mara, o na bònè a ni la, nka min bè bònè a ni la ne kosòn, o de na a ni sòrò. 40 «Mògò min bè aw ladon, o bè ne ladon. Mògò min bè ne ladon, o bè ne cibaa ladon. 41 Mògò min bè kira dò ladon k'a masòrò Ala ka kira don, o na kira ka baraji ɲògòn sòrò. Min bè mògò tilennen ladon a ka tilennenya kosòn, o na mògò tilennen ka baraji ɲògòn sòrò. 42 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Mògò o mògò mana hali jifilen ɲè kelen ji suma dama di nin denmisènw dò ma k'a masòrò a ye ne ka kalanden ye, o tigi tèna dèsè o baraji la.»111 Yesu ye nin ciw fò a ka kalanden tan ni fila ye ka ban tuma min na, a bòra yen ka taa u ka dugubaw la ka mògòw kalan ka u waaju yen. 2 Ka Yuhana Batiselikèla to kaso la, a ye Krisita ka ko kètaw kibaru mèn. O tuma la a ye a ka kalanden dòw ci Yesu ma 3 ka o ɲininka ko: «A fòra ko min bè na, e don wa, wala an ka dò wèrè ɲènafilè?» 4 Yesu y'u jaabi ko: «Aw bè min mèn ka min ye, a' ye taa o fò Yuhana ye ko, 5 fiyentòw bè yeli kè, nabaraw bè taama, kunatòw bè saniya, tulogerenw bè mènni kè, suw bè kunun, Kibaru Duman bè fò faantanw ye. 6 Mògò min kunna ma tiɲè ne kosòn, o tigi ye dubaden ye.» 7 Yuhana ka cidenw taalen kò, Yesu y'a daminè ka kuma jama fè Yuhana ko la ko: «Aw taara mun de filè kungokolon kònò? Fiɲè bè kala min lamaga wa? 8 Ayiwa aw dun taara mun filè? Finisaramatigi don wa? Nka minnu bè fini saramaw don, olu bè sòrò masakèw ka sow de kònò. 9 Aw dun taara mun filè? Kira don wa? Owò, ne b'a fò aw ye ko a ka bon ni kira ye. 10 A sèbènnen bè Kitabu la min ko la ko: `A filè, ne bè ne ka ciden ci i ɲè, ka i ka sira labèn i ɲè,' o ye Yuhana de ye. 11 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko mògò si ma bange Hadamadenw cèma min ka bon ni Yuhana Batiselikèla ye. O bèè n'a ta sankolo masaya la mògòw bèè la dògòmannin ka bon ni Yuhana ye. 12 Kabini Yuhana Batiselikèla ka waajuli tuma fo sisan, sankolo masaya bè sòrò ni jijali ye, mògò jijalenw de b'a sòrò. 13 Kiraw bèè ni sariya ye kiraya kè fo ka na se Yuhana ka waati ma. 14 Ni aw bè sòn ka da nin na, Eli min nali ko tun fòra, o ye Yuhana de ye. 15 Tulo bè min fè ka lamènni kè, o ka lamènni kè dè. 16 «Ne bè se ka bi mògòw ni jònw de kèɲè? U bòlen bè denmisènw sigilen fè fèrèkènè la ka u kan lase ɲògòn ma, k'a fò ko: 17 `Anw ye dunun fò aw kun, aw ma dòn kè. Anw ye sangabon da la dònkili da aw ye, aw ma kasi.' 18 Katuguni Yuhana nana, a tè dumuni kè, a tè minni kè, u ko jinè b'a la. 19 Mògò Denkè nana, a bè dumuni kè ka minni kè, u ko: `Nin cè ye nuguma ni minnikèla ye, faama wari minèbaaw ni jurumutòw teri don.' Nka jo bè di Ala ka hakilitigiya ma a ka kètaw fè.» 20 O tuma la, Yesu y'a ka kabakobaw kè dugu minnu kònò, a y'a daminè ka olu kòròfò, k'a masòrò o duguw mògòw ma sòn ka nimisa u ka jurumuw la. A ko: 21 «Bònè bè i ye, Kòrazèn! Bònè bè i ye, Bètisayida! K'a masòrò kabako minnu kèra aw kònò, ni olu tun kèra Tir ni Sidòn kònò, sisan tun b'a sòrò olu nimisara u ka jurumuw la a mènna. U tun na cafu fini don u la ka bugurijè kè u kun na. 22 O de la, ne b'a fò aw ye ko Tir ni Sidòn tòòrò ko na nògòya kiritigè don na ka tèmèn aw ta kan. 23 E dun, Kapèrnaum? I bè miiri ko i na kòròta fo sankolo la wa? Ayi, i na jigin fo jahanama kònò, k'a masòrò kabako minnu kèra i kònò, ni olu tun kèra Sodòmè dugu kònò, a tun na to yen fo bi. 24 O de la, ne b'a fò aw ye ko Sodòmè tòòrò ko na nògòya kiritigè don na ka tèmèn e ta kan.» 25 O waati la Yesu ko: «Ne Fa, sankolo ni dugukolo Matigi, ne bè barika da i ye, k'a masòrò i ye nin kow dogo hakilitigiw ni mògò kalannenbaw la, ka u jira denmisènw la. 26 Owò, ne Fa, katuguni o de diyara i ye. 27 «Fèn bèè donna ne bolo ne Fa fè. Mògò si tè Ala Denkè dòn fò a Fa Ala kelenpe. Mògò si fana tè Fa Ala dòn fò a Denkè kelenpe, ani a Denkè b'a fè ka a Fa jira mògò min na. 28 «A' ye na ne ma, aw minnu bèè sègènnen bè, ni aw doninen bè, ne na lafiya di aw ma. 29 A' ye ne ka tònna jiri da aw kan na, ka ne cogo ta, k'a masòrò ne sabalilen bè, ne dusu majiginlen bè, aw dusuw na lafiya sòrò. 30 Ne ka tònna jiri man gèlèn, ne ka doni ka fiɲè.»121 O tuma la Yesu tèmènna ɲòforo dòw fè lafiɲè don dò la. Kòngò tun bè a ka kalandenw la, u ye ɲòtinsan dòw tigè ka olu kisè ɲimi. 2 Farisiènw y'o ye tuma min na, olu y'a fò Yesu ye ko: «A filè, ko min dagalen tè lafiɲè don na, i ka kalandenw bè o kè.» 3 Yesu y'u jaabi ko: «Kòngò ye Dawuda ni a nòfè mògòw minè tuma min na, a ye min kè, aw ma o kalan wa? 4 A donna Ala ka so kònò ka jirali nbuurukunw dun. O dumuni dagalen tun tè ale ni a fè mògòw si ye, fò sarakalasebaaw dama. 5 Walima aw ma a kalan o sariya la ko sarakalasebaaw bè lafiɲè don sariya tiɲè Alabatosoba baara la lafiɲè don o don, k'a sòrò u tè jalaki wa? 6 Ne b'a fò aw ye ko dò bè yan min ka bon Alabatosoba ye. 7 `Ne bè min fè, makari don, saraka tè,' ni aw tun ye o kumaw kòrò dòn, aw tun tèna mògò jalakibaliw jalaki. 8 K'a masòrò Mògò Denkè ye lafiɲè don Matigi de ye.» 9 Yesu bòra yen ka taa don u ka Alabatoso dò kònò. 10 Cè bolojalen dò tun bè yen. Mògòw ye Yesu ɲininka ko: «A dagalen bè ka mògò kènèya lafiɲè don na wa?» U ye o fò, katuguni u tun b'a fè ka sendon sababu sòrò Yesu la. 11 Yesu ye u jaabi ko: «Ni saga kelenpe bè aw dò fè, ni o saga binna dingè kònò lafiɲè don na, o tigi tèna taa ka o labò wa? 12 Mògò dun ka fisa saga ye kosèbè. Ayiwa a dagalen bè ka ko ɲuman kè lafiɲè don na.» 13 O la, Yesu y'a fò o cè ye ko: «I bolo mòònòbò.» Cè y'a mòònòbò, a kènèyara i ko dò. 14 Farisiènw bòra ka taa ɲògòn ye ka cogo ɲini Yesu fagali ko la. 15 Yesu y'o mèn minkè, a bòra o yòrò la. Mògò caman tugura a nòfè. Yesu ye u bèè kènèya, 16 nka ale yèrè ye min ye, a y'a gèlèya u ma ko u kana o fò mògò si ye. 17 A kèra ten, walisa Ala ye min fò kira Esayi da la, o ka dafa ko: 18 «Ne ye ne ka baaraden min ɲènatòmò, o filè. Ne b'a kanu, a ko ka di ne ye haali. Ne na ne Ni da a kan. A na kiri kow fò siyaw ye. 19 A tèna sòsòli kè, a tèna pèrèn. Mògò si tèna a kan mèn nbèdaw la. 20 A tèna kala kurulen kari. A tèna fitinè mana satò dufa. A n'a kè ten fo tilennenya ka se sòrò. 21 Siyaw na u jigi da a kan.» 22 O la, mògòw taara Yesu sègèrè ni cè jinètò fiyennen dò ye. Bobo tun don fana. Yesu y'o kènèya, a sera ka kuma ka yeli kè. 23 Jama bèè kabakoyara k'a fò ko: «Nin tè Dawuda Bònsòn ye wa?» 24 Farisiènw ye o kuma mèn tuma min na, u ko: «Nin cè bè jinèw gèn ka bò mògòw la jinèw kuntigi Bèlzebul de barika la.» 25 Yesu tun bè u ka miirili dòn, a y'a fò u ye ko: «Masaya o masaya, ni a fan kelen wulila a fan dò kama, o masaya bè tiɲè. Dugu o dugu, wala du o du, ni a ka mògòw wulila ɲògòn kama, o bè tiɲè. 26 Ni Sitanè bè a yèrè taw gèn, a bè a yèrè kèlè, a ka masaya na sigi cogo di? 27 Ni ne bè jinèw gèn ka bò mògòw la Bèlzebul barika la, aw ka mògò dun bè u gèn jòni barika la? Olu yèrèw na kiri tigè aw kan. 28 Ni ne bè jinèw gèn Ala Ni barika la, o b'a jira ko Ala ka masaya sera aw ma! 29 «Mògò bè se ka don cè barikama ka so kònò ka a bolo fènw cè cogo di, ni a ma o cè barikama siri fòlò? O sirilen kò, a bè se ka o cè ka so kònò fènw cè. 30 «Min tè ne ɲin ye, o ye ne jugu de ye. Min tè ne dèmè ka ɲèni kè, o bè tiɲèni de kè. 31 O de y'a to ne b'a fò aw ye ko jurumuw bèè ani Ala tògò tiɲèni kow bèè na yafa mògòw ma, nka Ni Senu tògò tiɲèni tèna yafa abada. 32 Min bè kuma jugu fò Mògò Denkè ma, o na yafali sòrò, nka min bè kuma jugu fò Ni Senu ma, o tèna yafali sòrò nin diɲè la, a tèna a sòrò lahara fana. 33 «A' y'a fò jiri ka ɲi, a den fana ka ɲi, walima a' y'a fò jiri man ɲi, a den fana man ɲi, k'a masòrò jiri bè dòn a den de fè. 34 Fònfònnindenw, aw minnu ka jugu, aw bè se ka ko ɲuman fò cogo di? Mògò dusukun falen bè min na, a da bè o de fò. 35 Mògò ɲuman bè fèn ɲumanw bò a ka nafolo ɲuman na. Nka mògò jugu bè fèn juguw bò a ka nafolo jugu la. 36 Ne b'a fò aw ye ko mògòw ye kuma lankolon fèn o fèn fò, u na ɲininka olu la kiritigè don na. 37 I na jo sòrò wala i na jalaki ka kèɲè ni i ka kumaw ye.» 38 Ayiwa, sariya karamògò dòw ni Farisièn dòw y'a fò Yesu ye ko: «Karamògò, an b'a fè i ka taamashyèn kabakoma dò kè an ɲè na.» 39 Yesu y'u jaabi tan ko: «Bi mògò juguw jatòw bè taamashyèn ɲini, nka taamashyèn si tèna jira u la ni kira Jonasi ta tè. 40 Jonasi ye tile saba ni su saba kè jègèba kònò cogo min na, o cogo la Mògò Denkè na tile saba ni su saba kè dugukolo kònò. 41 Kiritigè don na Ninivèkaw na wuli ka bi mògòw jalaki, k'a masòrò Ninivèkaw nimisara u ka jurumuw la Jonasi ka waajuli kosòn. Dò bè yan min ka bon ni Jonasi ye. 42 Kiritigè don na, worodugu yanfan masa musoman na wuli ka bi mògòw jalaki, katuguni ale nana ka bò dugukolo dan na walisa ka Solomani ka hakilitigiya kumaw lamèn. Dò bè yan min ka bon ni Solomani ye. 43 «Ni jinè bòra mògò la tuma min na, a bè yaala yòrò jintanw la ka lafiya yòrò ɲini, a t'a sòrò. 44 O tuma la a b'a fò ko: `Ne bòra ne ka so min kònò, ne na kòsegin ka taa yen.' A bè kòsegin ka o so lankolon furalen labènnen sòrò. 45 O tuma la a bè taa ka na ni jinè woloèula wèrèw ye minnu ka jugu ni a yèrè ye, a ni olu bè don o so kònò k'u sigi yen. O cogo la o mògò laban ko na juguya ka tèmèn fòlò ta kan. A na kè ten fana bi mògò juguw ta fan fè.» 46 Ka Yesu to kuma la jama fè, a ba ni a balimakèw jòlen tun bè kènèma, u tun b'a fè ka kuma a fè. 47 Mògò dò y'a fò Yesu ye ko: «I ba ni i balimakèw jòlen filè kènèma, u b'a fè ka kuma i fè.» 48 Yesu y'o jaabi ko: «Jòn ni jòn ye ne ba ni ne balimakèw ye?» 49 A ye a bolo sin a ka kalandenw na ko: «Ne ba ni ne balimakèw filè yan. 50 Mògò o mògò bè ne sankolola Fa sago kè, o de ye ne balimakè ni ne balimamuso ani ne ba ye.»131 O don yèrè la Yesu bòra so kònò ka taa i sigi ba da la. 2 Jamaba y'a lamini fo k'a degun, a donna kurun dò kònò k'i sigi. Jama bèè jòlen tora ba da la. 3 A tun bè fèn caman fò u ye ntalenw la, a ko: «Cè dò bòra ka taa serili kè. 4 K'a to serili la, a ka kisè dòw binna sira da la, kònòw nana olu sogin. 5 Kisè dòw binna farama yòrò la, bògò mugu bèrè tun tè yen. Olu falenna joona, katuguni bògò tun man ca yen. 6 Tile gannen, u fòsònfòsònna ka ja, k'a masòrò dili bèrè tun tè u la. 7 Kisè dòw binna èòniw cèma. Íòniw wulila ka u degun, u ma den. 8 Kisè dòw binna dugukolo ɲuman na, u denna. Dòw ye kisè kèmè kè, dòw biwòòrò, dòw bisaba. 9 Tulo bè min fè ka lamènni kè, o ka lamènni kè dè.» 10 Yesu ka kalandenw gèrèla a la k'a ɲininka ko: «Mun y'a to i bè ntalenw da u ye?» 11 Yesu ye u jaabi ko: «Sankolo masaya gundow dònniya dira aw de ma, a ma di olu ma. 12 Fèn bè min bolo, dò na di o ma ka fara a ta kan, nka fèn tè min bolo, hali o dòònin min b'a bolo, o na bòsi a la. 13 O de y'a to ne bè ntalenw da u ye, sabu u bè filèli kè, u tè foyi ye. U bè u tulow majò ka mènni kè, nka u tè foyi faamu. 14 Esayi ye kiraya kuma min fò, o dafara ninnu ta fan fè, ko: `Aw tulow majòlen na mènni kè, nka aw tèna faamuli kè. Aw ɲèw jòlen na filèli kè, nka aw tèna yeli kè. 15 K'a masòrò nin mògòw hakili goyara. U ye u tulow tugu, u ye u ɲèw tugu, walisa u ɲèw kana na yeli kè, u tulow kana na mènni kè, u hakili kana na faamuli kè, u kana na u yèlèma ne fan fè, walisa ne ka u kènèya.' 16 Aw kòni, aw ye dubadenw ye, k'a masòrò aw ɲèw bè yeli kè, aw tulow bè mènni kè. 17 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko kira caman ni mògò tilennen caman tun b'a fè ka aw ka yetaw ye, nka u ma u ye, ka aw ka mèntaw mèn, nka u ma u mèn. 18 «A' ye aw tulo majò serilikèla ko ntalen kòrò la. 19 Ni mògò dò bè Ala ka masaya kuma mèn, nka a t'a faamu, Sitanè bè na ka o kuma mènnen bò a kònò. O tigi ta ye serilifèn bilen ye sira da la. 20 Farama yòrò ta ye min ye, o tigi bè o kuma mèn k'a minè joona ni ɲagali ye. 21 Nka dili tè a la, a tè mèn o la. Ni a degunna wala ni mògòw bè tugu a nòfè k'a tòòrò o kuma kosòn, a bè sin ka kunnatiɲè. 22 Íòni cèma ta ye min ye, o tigi bè o kuma mèn, nka nin diɲè hami kow ni nafolo lafilibanciya bè o kuma degun, fo a tè den. 23 Dugukolo ɲuman ta ye min ye, o tigi bè o kuma mèn k'a faamu, a bè den caman kè. Kisè dò bè a ɲògòn kèmè kè, dò biwòòrò, dò bisaba.» 24 Yesu ye ntalen wèrè da u ye ko: «Sankolo masaya bòlen bè min fè, o filè. Cè dò ye kisè ɲuman seri a ka foro la. 25 Su fè, ka mògòw to sunògò la, bin min bòlen bè alikama fè, o cè jugu dò nana ka o bin jugu kisè seri alikama cèma ka taa. 26 Alikama falenna ka tinsan bò, o bin jugu fana dònna. 27 Forotigi ka baaradenw nana k'a fò a ye ko: `Kuntigi, i ma kisè ɲuman seri i ka foro la wa? Nin bin jugu dun bòra min?' 28 A y'u jaabi ko: `Ne jugu dò y'a kè.' Baaradenw y'a ɲininka ko: `I b'a fè an ka taa o bin jugu bòbò wa?' 29 A ko: `Ayi, ne bè siran ko bin bòtò, aw na alikama fana bò. 30 A' y'a to yen, u ka kògò ɲògòn fè fo suman tigè tuma ka se. O tuma la, ne n'a fò sumantigèlaw ye ko u ka bin bò fòlò k'a siri, a ka jeni, o kò, ka alikama lajè ne ka jiginè kònò.' » 31 Yesu ye ntalen wèrè da u ye ko: «Sankolo masaya bòlen bè mutarde kisè fè. Cè dò ye o seri a ka foro la. 32 Kisè seritaw bèè la dògòmannin don, nka ni a falenna tuma min na, a bè bonya ka tèmèn nakò ɲugu tòw bèè kan. A bè kè jiri ye, fo kònòw bè u ka ɲaaw da a bolow la.» 33 Yesu ye ntalen wèrè da u ye tun ko: «Sankolo masaya bòlen bè buurufunun fèn dò fè. Muso dò ye o kè farinimugu kilo mugan ni duuru la ka u nòòni fo a bèè fununna.» 34 Yesu ye o kow bèè fò jama ye ntalenw de la. A ma kuma u fè ni ntalenw tè. 35 A ye o kè walisa kira ye min fò, o ka dafa, ko: «Ne na kuma u fè ntalenw la. Ko minnu dogolen tun bè kabini diɲè da tuma, ne na olu fò u ye.» 36 Ayiwa Yesu ye jama to yen ka taa so kònò. A ka kalandenw nana a sègèrè k'a fò a ye ko: «Ntalen min dara foro la bin jugu ko la, o kòrò fò an ye.» 37 Yesu ko: «Min ye kisè ɲuman seri, o ye Mògò Denkè ye. 38 Foro, o ye diɲè ye. Kisè ɲuman, o ye sankolo masaya denw ye. Bin jugu, o ye Sitanè denw ye. 39 O jugu min ye bin jugu kisè seri, o ye Sitanè yèrè ye. Suman tigè tuma, o ye diɲè laban ye. Sumantigèlaw, olu ye mèlèkèw de ye. 40 Mògò bè bin jugu bò k'a fili tasuma la cogo min na, a na kè ten diɲè laban tuma la. 41 Mògò Denkè na a ka mèlèkèw ci. Fèn o fèn bè mògò kunnatiɲè ani minnu bè ko juguw kè, mèlèkèw na olu labò a ka masaya la. 42 U na olu fili gantugu tasuma la, u na kasi k'u ɲinw ɲimi yen. 43 Nka mògò tilennenw na manamana u Fa ka masaya la i n'a fò tile. Tulo bè min fè ka lamènni kè, o ka lamènni kè dè. 44 «Sankolo masaya bòlen bè nafoloba dogolen fè foro la. Cè dò y'a ye, a y'a dogo tun, a ɲagalilen taara a bolofènw bèè feere ka na o foro san. 45 «Sankolo masaya bòlen bè kònònkisè jagokèla dò fana fè min bè kònònkisè ɲumanw ɲini. 46 A ye kònònkisè sòngò gèlèn dò ye minkè, a ye a bolofènw bèè feere ka o kònònkisè san. 47 «Sankolo masaya bòlen bè jègèminè jò fè fana, mògòw bè a fili baji la ka jègè sifa bèè minè. 48 Jò mana fa, mònnikèlaw b'a sama k'a da ba da la k'u sigi ka jègèw tòmò. U bè jègè ɲumanw kè u ka minènw kònò ka jugumanw fili. 49 A na kè ten diɲè laban tuma la. Mèlèkèw bèna mògò juguw fara ka bò mògò tilennenw la, 50 ka mògò juguw fili gantugu tasuma la. U na kasi ka u ɲinw ɲimi yen.» 51 Yesu ye u ɲininka ko: «Aw ye o kow bèè faamu wa?» U ko: «Owò.» 52 A y'a fò u ye tun ko: «O cogo la sariya karamògò fèn o fèn kalannen bè sankolo masaya ko la, o bòlen bè sotigi dò fè min bè fèn kuraw ni fèn kòròw sòrò ka bò a ka nafolo mara yòrò la.» 53 Yesu tilalen kò a ka ntalen dali la, a bòra o yòrò la. 54 A mòna dugu min na, a taara yen ka mògò kalanni daminè u ka Alabatoso kònò. O mògòw kabakoyara. U ko: «A ye nin hakilitigiya sòrò min? A bè se ka nin kabakow kècogo di? 55 Jiridèsèla denkè tè wa? Mariyama tè a ba ye wa? A balimakèw tè Yakuba ni Yusufu ni Simòn ani Juda ye wa? 56 A balimamusow bèè tè sigi an cèma yan wa? A dun ye nin fanga bèè sòrò min?» 57 O miirili de y'a to u ma da a la. Ayiwa Yesu y'a fò u ye ko: «Kira bè bonya yòrò bèè, fò a yèrè ka dugu kònò ani a yèrè ka so.» 58 Yesu ma kabako caman kè yen u ka dannabaliya kosòn.141 O tuma la gòfèrènèrè Hèròde ye Yesu kibaru mèn. 2 Hèròde y'a fò a ka baaradenw ye ko: «Yuhana Batiselikèla don, a kununna ka bò suw cèma. O de y'a to a bè se ka o kabakow kè.» 3 Ayiwa, Hèròde tun ye Yuhana minè k'a siri k'a bila kaso la. A ye o kè a balimakè Filipe muso Hèròdiyas kosòn. 4 Katuguni Yuhana tun y'a fò Hèròde ye ko: «A dagalen tè i ye ka o muso furu.» 5 Hèròde tun b'a fè ka Yuhana faga, nka a siranna jama ɲè, k'a masòrò olu tun bè Yuhana jate kira ye. 6 Hèròde bangedon kunbèn na, Hèròdiyas denmuso ye dòn kè mògò welelenw ɲè kòrò. O diyara Hèròde ye, 7 fo a y'i kali o denmuso ye ko a mana fèn o fèn deli a fè, a na o di a ma. 8 O denmuso ba ka kònònasuli kosòn, a y'a fò Hèròde ye ko: «I ka Yuhana Batiselikèla kunkolo di ne ma minèn dò kònò yan.» 9 Masakè ɲènasisira, nka a ka kalili kosòn a ka mògò welelenw ɲè na, a ko Yuhana kunkolo ka di a ma. 10 A ye mògò ci ka taa ka Yuhana kunkolo tigè kasobon kònò. 11 U nana n'o ye minèn dò kònò k'a di denmuso ma, ale taara o di a ba ma. 12 Yuhana ka kalandenw nana a su don. O kò, u taara o kibaru fò Yesu ye. 13 Yesu ye o mèn tuma min na, a donna kurun dò kònò ka bò yen ka taa kungokolon yòrò dò la a dan na, nka jama y'o dòn. U bòra dugu kònò ka taa Yesu nòfè u sen na. 14 Yesu bòtò kurun kònò, a ye o jamaba ye. U hinè donna a la, a ye u ka banabaatòw kènèya. 15 Wula selen, Yesu ka kalandenw gèrèla a la k'a fò a ye ko: «Su bè ɲini ka ko, an bè kungokolon la yan. Jama labila walisa u ka taa an dafè duguw la ka dumuni san.» 16 Yesu y'u jaabi ko: «U man kan ka taa, aw yèrèw ka dumuni di u ma.» 17 Nka u y'a fò a ye ko: «Nbuurukun duuru ni jègè fila dòròn de bè an bolo.» 18 Yesu ko: «A' ye na ni olu ye yan.» 19 O kò Yesu y'a fò ko mògòw k'u sigi bin kan. A ye o nbuurukun duuru ni jègè fila ta, k'a ɲè kòròta san fè ka barika da Ala ye. O kèlen, a ye o nbuurukunw karikari k'u di a ka kalandenw ma, olu y'u di jama ma. 20 U bèè ye dumuni kè k'u fa. Dumuni kunkurun minnu tora, kalandenw ye olu cè ka segi tan ni fila fa. 21 O dumunikèlaw tun ye cè waa duuru ɲògòn ye, musow ni denmisènw sen t'o la. 22 O yòrònin bèè, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye k'a gèlèya ko u ka don kurun kònò ka ba tigè a ɲè, sani a ka jama labila. 23 U labilalen kò, Yesu yèlènna kulu kan a kelen na ka Ala deli. Su kora k'a kelen to yen. 24 Kurun yòrò janyara dankan na, jikuruw y'a gosi, katuguni fiɲè tun bè u kunbèn. 25 Dononkasi tuma la Yesu taamana ji kan ka taa a ka kalandenw yòrò. 26 U ye Yesu taamatò ye ji kan minkè, u ja wulila kosèbè, u ko: «Mògò ja don!» U siranna fo u bè kulo. 27 O yòrònin kelen, Yesu kumana u fè ko: «A' ye aw ja gèlèya, ne don, aw kana siran.» 28 Pièrè ko: «Matigi, ni e don, a fò ko ne ka taa i fè ji kan.» 29 Yesu y'a jaabi ko: «Na.» Pièrè bòra kurun kònò ka taama ji kan ko a bè taa Yesu yòrò. 30 Nka a y'a ye tuma min na ko fiɲè ka bon, a siranna. A daminèna ka jigin ji la, a pèrènna ko: «Matigi, ne kisi!» 31 O yòrònin bèè, Yesu y'a bolo mòònòbò k'a minè k'a fò a ye ko: «I ka dannaya ka dògò dè. Mun na i sigara?» 32 U yèlènna kurun kònò, fiɲè jòra. 33 Ayiwa minnu tun bè kurun kònò, olu y'u ɲòngiri Yesu kòrò k'a fò a ye ko: «Tiɲè la, i ye Ala Denkè ye!» 34 Yesu ni a ka kalandenw ye ba tigè ka se gele ma Jenèsarèti jamana la. 35 O yòrò la mògòw ye Yesu dòn. U y'a kibaru jènsèn o yòròw bèè la, fo mògòw nana ni u ka banabaatòw ye. 36 U ye Yesu deli ko a k'a to u ka maga a ka fini dawolo la dòròn. Mògò minnu magara a la, olu bèè kènèyara.151 Farisièn dòw ni sariya karamògò dòw bòra Jerusalèm ka taa Yesu sègèrè. U y'a ɲininka ko: 2 «Mun y'a to i ka kalandenw bè an bènbaw ka laadaw tiɲè? U tè u tègèw ko sani u ka dumuni kè.» 3 Yesu y'u jaabi ko: «Aw dun? Mun y'a to aw bè Ala ka ci fòlen tiɲè aw ka laadaw kosòn? 4 Ala ko i ka i fa ni i ba bonya. A ko fana ko min bè kuma jugu fò a fa wala a ba ma, o tigi ka kan ka faga. 5 Nka aw kòni, aw ko ni mògò dò y'a fò a fa wala a ba ye ko a tun bè se ka u dèmè ni a ka nafolo min ye, ko o dira Ala ma, 6 o tuma la wajibi tè ko a ka a fa dèmè tun. O cogo la aw bè Ala ka kuma kè fu ye ka tugu aw yèrèw ka laadaw la. 7 Filankafow. Esayi ye kiraya min kè aw ko la, o bènna kosèbè, ko: 8 `Nin mògòw bè ne bonya u da la dòròn, k'a sòrò u dusukunw ka jan ne la haali. 9 U bè ne bato fu. U ka kalan ye mògòw ka ci fòlenw dama ye.' » 10 Yesu ye jama wele k'a fò u ye ko: «A' ye aw tulow majò ka nin faamu. 11 Fèn min bè don mògò da la ka taa a kònò, o tè a nògò. Nka min bè bò mògò da la, o de b'a nògò.» 12 Yesu ka kalandenw gèrèla a la k'a fò ko: «I y'a dòn ko i ka kuma digira Farisiènw la wa?» 13 A y'u jaabi ko: «Sun o sun ma turu ne sankolola Fa fè, o bèè na bò ka bò yen. 14 A' ye u to yen. Bereminèbaa fiyennenw don. Ni fiyentò bè fiyentò ka bere minè, u fila bèè na bin dingè kònò.» 15 Pièrè ko: «I ka o ntalen kòrò fò an ye.» 16 Yesu ko: «Aw fana, halisa aw ma hakili sòrò wa? 17 Aw m'a faamu ko fèn o fèn bè don mògò da la, o bè taa a kònòbara la, o kò, a bè taa banakò. 18 Nka min bè bò mògò da la, o bè bò a dusukun de la, o de bè mògò nògò. 19 Min bè bò mògò dusukun na, o ye miirili juguw ye, ani mògò faga ni jatòya ni kakalaya ni sonyali ni nkalon ani tògò tiɲèni. 20 O kow de bè mògò nògò, nka ka dumuni kè ni tègè kobali ye, o tè mògò nògò.» 21 Yesu bòra yen ka taa Tir ni Sidòn jamana la. 22 Kananka muso dò sigilen tun bè o yòrò la, o nana Yesu sègèrè ka pèrèn ni kanba ye ko: «Matigi, Dawuda Bònsòn, makari ne la. Jinè bè ne denmuso la, a b'a tòòrò kosèbè.» 23 Nka Yesu ma a jaabi hali kuma kelen na. A ka kalandenw gèrèla a la k'a deli ko a ka o muso labila, a kana to ka pèrèn u nòfè. 24 Yesu y'u jaabi ko: «Ne ma ci mògò si ma, fò Israèl mògòw, olu minnu tununna i ko sagaw.» 25 O muso nana i ɲòngiri Yesu kòrò k'a deli ko: «Matigi, ne dèmè.» 26 Yesu y'a jaabi ko: «Ka denw ka dumuni fili wuludenw kòrò, o tè bèn.» 27 Muso ko: «Tiɲè don, Matigi, o bèè n'a ta, dumuni murumuru minnu bè bin ka bò u tigiw ka tabali kan, wuludenw bè olu dun.» 28 Ayiwa Yesu y'a jaabi ko: «Muso, i ka dannaya ka bon dè. A ka kè i ye ka kèɲè ni i sago ye.» A denmuso kènèyara o yòrònin kelen. 29 Yesu bòra yen ka taa Galile ba da la. A yèlènna kulu dò kan k'i sigi yen. 30 Jama kulubaw tun bè na ni u ka banabaatò sifa bèè ye, mògò senkelenw, fiyentòw, mògò fiɲèmaw, bobow, ani banabaatò caman wèrèw. U ye o banabaatòw bila Yesu sen kòrò, a ye u kènèya. 31 Jama y'a ye tuma min na ko bobow bè kuma, mògò fiɲèmaw bè kènèya, senkelenw bè taama, fiyentòw bè yeli kè, u kabakoyara ka Israèl ka Ala tanu. 32 Yesu ye a ka kalandenw wele k'a fò u ye ko: «Nin mògòw hinè bè ne la, k'a masòrò bi ye u tile saba ye ne fè yan, dumunifèn si tè u fè tun. Ne t'a fè ka u kòngòtò labila ka taa, u barika kana na dèsè sira la.» 33 A ka kalandenw y'a ɲininka ko: «An bè se ka dumuni sòrò yòrò jumèn kungokolon kònò yan ka nin jamaba fa?» 34 Yesu ko: «Nbuurukun joli bè aw fè?» U y'a jaabi ko: «Woloèula ani jègè misèn dòw.» 35 Ayiwa a ko jama k'u sigi duguma. 36 O kò, a ye o nbuurukun woloèula ni jègè misènw ta, a ye barika da Ala ye ka u karikari ka u di a ka kalandenw ma. Olu y'u di jama ma. 37 Mògòw bèè ye dumuni kè k'u fa. Kalandenw ye segi woloèula fa dumuni kunkurun tò tolenw la. 38 Minnu ye dumuni kè, olu tun ye cè waa naani ye, musow ni denmisènw sen t'o la. 39 Yesu ye jama labila, o kò, a donna kurun kònò ka taa Magadan jamana la.161 Farisièn dòw ni Saduseèn dòw gèrèla Yesu la. U tun b'a fè ka a kòròbò. U y'a fò a ye ko a ka taamashyèn kabakoma dò kè u ɲè na ka bò sankolo la. 2 Yesu y'u jaabi ko: «Tilebin tuma, aw b'a fò ko sanji tèna na, k'a masòrò sankolo bilenyalen don. 3 Dugujè da fè, aw b'a fò ko san fiɲèba bè wuli bi, k'a masòrò sankolo bilenna fo ka fin. Aw bè sankolo ɲè faranfasi dòn, nka aw tè se ka nin waati taamashyènw kòrò dòn! 4 Bi mògò jugu jatòw bè taamashyèn ɲini, nka taamashyèn si tèna jira u la ni kira Jonasi ta tè.» O la, a ye u to yen ka taa. 5 Yesu ka kalandenw taara ba kò tuma min na, u tun ɲinèna, u ma nbuuru ta. 6 Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye hakili sòrò ka aw yèrèw kòlòsi Farisiènw ni Saduseènw ka buurufunun fèn na.» 7 A ka kalandenw y'a fò ɲògòn ye ko: «A bè o fò k'a masòrò an ma nbuuru ta an bolo.» 8 U tun bè min fò, Yesu ye o dòn, a ko: «Mun na aw bè kuma ɲògòn fè ko aw ma nbuuru ta? Aw ka dannaya ka dògò dè. 9 Hakili tè aw fè fòlò wa? Ne ye nbuurukun duuru karikari mògò waa duuru cè, aw ye segi dama min fa ni o kunkurun tò tolenw ye, o bòra aw kònò wa? 10 Ne ye nbuurukun woloèula karikari mògò waa naani cè, aw ye segi dama min fa, aw ɲinèna o kò wa? 11 Mun na aw m'a faamu ko ne ma kuma nbuuru ko la? A' ye aw yèrèw kòlòsi Farisiènw ni Saduseènw ka buurufunun fèn na.» 12 O la, a ka kalandenw y'a faamu ko a tun m'a fò ko u ka u yèrèw kòlòsi buurufunun fèn na, nka u ka u yèrèw kòlòsi Farisiènw ni Saduseènw ka kalan na. 13 Yesu selen Sesare Filipe jamana la, a ye a ka kalandenw ɲininka ko: «Mògòw b'a fò ko Mògò Denkè ye jòn ye?» 14 U y'a jaabi ko: «Dòw b'a fò ko i ye Yuhana Batiselikèla ye, dòw ko Eli, dò wèrèw ko Jeremi wala kira dò wèrè.» 15 Yesu y'u ɲininka tun ko: «Nka aw dun, aw yèrèw ɲè na ne ye jòni yè?» 16 Simòn Pièrè y'a jaabi ko: «I ye Krisita, Ala ɲènama Denkè de ye.» 17 O de la Yesu y'a fò a ye ko: «Jonasi denkè Simòn, i ye dubaden ye, k'a masòrò min ye o tiɲè jira i la, o tè Hadamaden ye, fò ne Fa min bè sankolo la. 18 Ne b'a fò i ye ko i ye Pièrè ye, o kòrò, farakurun. Ne na ne ka egilisi jò nin fara kan. Hadèsi dondaw tèna se sòrò a kan fewu. 19 Ne na sankolo masaya konnègèw di i ma. Ni i ma jèn ni fèn o fèn ye dugukolo kan, jèn tèna kè ni o ye sankolo la. I mana jèn ni fèn o fèn ye dugukolo kan, jèn na kè ni o ye sankolo la.» 20 O kò, Yesu y'a gèlèya a ka kalandenw ma ko u kana fò mògò si ye ko ale ye Krisita ye. 21 Kabini o tuma la, Yesu y'a daminè ka kuma a ka kalandenw fè k'a jèya ko wajibi don a ka taa Jerusalèm ka tòòrò kosèbè cèkòròbaw ni sarakalasebaaw kuntigiw ani sariya karamògòw fè yen, ko a na faga, nka o tile sabanan don a na kunun tun. 22 Pièrè taara n'a ye kèrè fè ka daminè k'a kòròfò ko: «Ayi, Matigi, o tèna kè i la dè! Ala ma i kisira o ma.» 23 Nka Yesu y'i yèlèma k'a fò Pièrè ye ko: «Taa ka bò ne kòrò, Sitanè. I ye ne kunnatiɲèni fèn ye, katuguni i ka miiriliw tè Ala ka kow la, fò mògòw ka kow.» 24 O kò, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Ni mògò dò b'a fè ka ne nò minè, o ka ban a yèrè la ka a gengenjiri ta ka tugu ne la. 25 Mògò min b'a fè k'a yèrè ni kisi, o na bònè a la, nka min bè bònè a ni la ne kosòn, o de na a ni sòrò. 26 A bè mun ɲè mògò ye ka diɲè bèè sòrò, ni a bè bònè a yèrè ni la? Mògò bè se k'a yèrè ni kunmabò ni mun ye? 27 Mògò Denkè kòni bèna na a Fa nòòrò la, a ni a ka mèlèkèw. O mana kè, a na mògòw bèè kelen-kelen sara ka kèɲè ni u ka kèwalew ye. 28 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko mògò minnu bè yan, olu dòw tèna sa sani u ka Mògò Denkè ni a ka masaya natò ye.»171 O kò tile wòòrò, Yesu taara ni Pièrè ni Yakuba ni Yakuba balimakè Yuhana ye kulu jan dò kan u dan na. 2 A cogo yèlèmana u ɲè na, a ɲèda manamanana i ko tile. A ka finiw fana jèyara i ko kènèyeelen. 3 A filè, u ye Musa ni Eli ye, olu tun bè kuma Yesu fè. 4 O la, Pièrè y'a fò Yesu ye ko: «Matigi, an bè yan, o ka ɲi. Ni i b'a fè, ne na bugu saba jò, e ta kelen, Musa ta kelen, Eli ta kelen.» 5 Ka a to o kuma la, sankaba manamanatò dò nana u datugu. Kumakan dò bòra o sankaba la ko: «Nin ye ne Denkè kanulen ye, a ko ka di ne ye haali. A' ye a lamèn.» 6 Kalandenw y'o kuma mèn minkè, u siranna fo ka bin duguma u ɲèdaw kan. 7 Yesu gèrèla ka maga u la k'a fò ko: «Aw kana siran, a' ye wuli.» 8 U ye u ɲèw kòròta, nka u ma mògò si ye Yesu kelen kò. 9 U jigintò ka bò kulu kan, Yesu y'a gèlèya u ma ko: «Aw kana nin jiralifèn ɲèfò mògò si ye sani Mògò Denkè ka kunun ka bò suw cèma.» 10 O kò, kalandenw ye Yesu ɲininka ko: «Mun na sariya karamògòw b'a fò ko Eli ka kan ka na fòlò?» 11 A y'u jaabi ko: «Owò, Eli ka kan ka na fòlò ka fèn bèè labèn ko kura. 12 Nka ne b'a fò aw ye ko Eli nana ka ban, mògòw de m'a dòn. U y'a kè u yèrèw sago ye. U na Mògò Denkè fana tòòrò o cogo la.» 13 O kò, kalandenw y'a faamu ko a tun bè kuma Yuhana Batiselikèla ko la. 14 U nalen jama la, cè dò gèrèla Yesu la k'i ɲòngiri a kòrò 15 k'a fò ko: «Matigi, makari ne denkè la, katuguni kirikirimashyèn b'a la, a tòòròlen bè kosèbè. O bè to ka wuli a fè k'a bin tasuma la wala ji la. 16 Ne nana n'a ye i ka kalandenw sègèrè, nka olu ma se ka a kènèya.» 17 Yesu ye jaabili kè ko: «E, aw kòni, siya dannabali, mògò dulenw, ne na to aw fè yan fo tuma jumèn? Ne na aw ka ko muɲu fo tuma jumèn? Na ni i den ye yan.» 18 Yesu ye jinè kòròfò, o bòra cènin na, den kènèyara o yòrònin kelen na. 19 Kalandenw gèrèla Yesu la u dan na k'a fò ko: «Mun na anw ma se ka o jinè gèn ka bò den na?» 20 Yesu y'u jaabi ko: «Katuguni aw ka dannaya ka dògò kojugu. Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ni aw ka dannaya bè hali mutarde kisè bò bonya la, aw n'a fò nin kulu ye ko a ka bò yan ka taa yen fè, a na taa. Aw tèna kèɲè foyi la. [ 21 Nka nin jinè sifa tè bò ni sun ni Ala delili tè.]» 22 Don dò la, ka kalandenw lajèlen to ɲògòn fè Galile, Yesu y'a fò u ye ko: «Mògò Denkè bèna don mògòw bolo. 23 U na a faga, nka a fagali tile sabanan don, a na kunun tun.» Kalandenw ɲènasisira kosèbè haali. 24 Yesu ni a ka kalandenw sera Kapèrnaum tuma min na, Alabatosoba la wari minèlaw gèrèla Pièrè la ka o ɲininka ko: «Aw karamògò tè Alabatosoba wari sikle tila sara wa?» 25 Pièrè y'a jaabi ko: «Owò, a b'a sara.» Pièrè donna so kònò tuma min na, Yesu fòlò ye kuma ta ko: «Simòn, e bè miiri cogo di? Jòni de ka kan ka nisòngò ni faama wari sara nin diɲè masakèw ye? Jamanadenw wa, wala dunanw?» 26 Pièrè y'a jaabi ko: «Dunanw.» Yesu y'a fò ko: «O nasira la, jamanadenw sen t'a la dè. 27 O bèè n'a ta, walisa an kana nin mògò ninnu dusu kasi, taa dolen fili baji la. Jègè fòlò min mana i ka dolen ta, o sama ka bò ka o da yèlè. I na wari sikle kelen sòrò a da la. O wari ta, ka i ta ni ne ta sara.»181 Kalandenw gèrèla Yesu la o tuma la ka a ɲininka ko: «Jòni de ka bon bèè ye sankolo masaya la?» 2 Yesu ye denmisèn dò wele k'a jò u cèma, 3 k'a fò ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye, ni aw ma yèlèma ka kè i ko denmisènw, aw tèna don sankolo masaya la fewu. 4 Min b'a yèrè majigin ka kè i ko nin denmisèn, o de ka bon bèè ye sankolo masaya la. 5 Mògò o mògò bè nin ɲògòn denmisèn minè koɲuman ne kosòn, o bè ne minè koɲuman. 6 «Nin denmisèn minnu bè da ne la, mògò o mògò bè olu dò kunnatiɲè, a tun ka fisa o tigi ma kabakurun belebele ka siri a kan na ka a fili kògòji dun na. 7 Bònè bè diɲè ye mògòw kunnatiɲèni kosòn. Kunnatiɲèni kòni tè to kèbali ye, nka bònè bè u kèbaaw ye. 8 «Ni i bolo wala i sen bè kè sababu ye ka jurumu lase i ma, a tigè ka a fili. I senkelen tigi wala i bolo kelen tigi ka don ɲènamaya la, o ka fisa i ma i sen fila tigi ni i bolo fila tigi fililen ye tasuma banbali la. 9 Ni i ɲè fana bè kè sababu ye ka jurumu lase i ma, a wògòbè ka a fili. I ɲè kelen tigi ka don ɲènamaya la, o ka fisa i ma i ɲè fila tigi fililen ye jahanama tasuma la. 10 «A' ye aw yèrèw kòlòsi, aw kana nin denmisènw si mangoya. Ne b'a fò aw ye ko u ka mèlèkèw jòlen bè ne Fa ɲè kòrò sankolo la tuma bèè. [ 11 Min tununna, Mògò Denkè nana ka o kisi.] 12 «Aw b'a miiri cogo di? Ni saga kèmè bè mògò dò fè, ni olu la kelen tununna, a fò, a tèna a tò bikònòntòn ni kònòntòn to kulu kan ka taa o tununnen ɲini wa? 13 Ni a y'a ye, ne b'a fò aw ye k'a jèya ko a na ɲagali o saga yelen ko la ka tèmèn o bikònòntòn ni kònòntòn kan, olu minnu ma tunun. 14 O cogo la aw sankolola Fa sago tè nin denmisènw si ka tunun. 15 «Ni i balima ye i hakè ta, taa a fò a ye i kelen ni a kelen. Ni a ye i lamèn, aw na kè ɲògòn ka mògò ye tun. 16 Nka ni a banna ka i lamèn, mògò kelen wala fila wèrè wele ka fara i kan, walisa kuma bèè ka kè seere fila wala seere saba ɲè na. 17 Nka ni a banna ka olu lamèn tun, a fò egilisi ye. Ni a banna ka egilisi lamèn, a jate i ko jurumutò wala faama wari minèbaa dò. 18 «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ni aw ma jèn ni fèn o fèn ye dugukolo kan, jèn tèna kè ni o ye sankolo la. Aw mana jèn ni fèn o fèn ye dugukolo kan, jèn na kè ni o ye sankolo la. 19 «Ne b'a fò aw ye fana ko ni aw la fila bènna fèn o fèn na dugukolo kan yan, ka o deli ne sankolola Fa fè, a na o di aw ma, 20 k'a masòrò mògò fila wala saba mana u lajè ne tògò la yòrò min na, ne bè u cèma yen.» 21 O la, Pièrè gèrèla Yesu la ka a ɲininka ko: «Matigi, ni ne balimakè tè ne hakè tali dabila, ne ka kan ka yafa a ma ka se siɲè joli ma? Fo siɲè woloèula wa?» 22 Yesu y'a jaabi ko: «Ne t'a fò i ye fo siɲè woloèula, nka fo siɲè woloèula sigiyòròma biwoloèula. 23 O de la, sankolo masaya bòlen bè min fè, o filè: Masakè dò y'a latigè ka a ka wari ko jate ɲènabò a ka jònw fè. 24 A ye jate daminè. U nana ni dò ye, masakè ka wari talan waa tan juru tun bè o la. 25 O juru sara fèn tun tè o cè fè. Masakè ko a ni a muso ni a denw ni a bolofènw bèè ka feere ka kè ka o wari sara. 26 O jòn y'i ɲòngiri a kuntigi kòrò k'a deli ko: `I muɲu ne ye, ne bèna a bèè sara.' 27 O jòn makari ye kuntigi minè, a ye a bila ka o juru bèè yafa a ma. 28 «O jòn bòlen yen, a ni a jònɲògòn dò kunbènna, a ka wari dèɲè kèmè juru tun bè o la. A ye o minè ka a kan còrin, a ko: `Ne ka juru sara.' 29 A tòɲògòn y'i bin a sen kòrò ka a deli ko: `I muɲu ne ye, ne bèna a bèè sara.' 30 Nka a ma sòn. A ye a bila kaso la fo a ka o wari sara tuma min na. 31 Jòn tòw y'o ye minkè, o ye u ɲènasisi kosèbè haali. U taara ka o ɲèfò u kuntigi ye. 32 O la, kuntigi ye o cè wele k'a fò a ye ko: `Jòn jugu, ne ye i ka juru bèè bila i ye, katuguni i ye ne deli kosèbè. 33 E fana tun man kan ka makari i tòɲògòn na i ko ne makarila i la cogo min na wa?' 34 Kuntigi tun diminna kosèbè, a ye o jòn ci k'a bila kaso la, a ka tòòrò kosèbè yen fo a ka kuntigi ka juru bèè sara. 35 O cogo la, ni aw bèè kelen-kelen ma yafa aw balima ma ni aw dusukun bèè ye, ne sankolola Fa na aw kè ten.»191 Yesu tilalen kò o mògò kalanni la, a bòra Galile ka taa Jude jamana yòrò dò la min bè Jurdèn ba kòfè. 2 Jamaba tugura a nòfè yen, a ye u ka banabaatòw kènèya. 3 Farisièn dòw gèrèla a la k'a ɲininka walisa k'a dakòròbò. U ko: «A dagalen bè cè ka a muso furu sa sababu bèè la wa?» 4 Yesu ye u jaabi ko: «Aw ma a kalan wa ko: `Min ye u da, o ye u kè cè ni muso ye kabini fòlòfòlò?' 5 Ko: `O de kosòn, cè na a fa ni a ba bila ka nòrò a muso la, u fila na kè farisogo kelen ye.' 6 O cogo la u tè fila ye tun, fò kelen. Ala ye min kè kelen ye, mògò kana o fara.» 7 Farisiènw y'a ɲininka ko: «Mun na Musa ye ci fò ko cè ka furu sa sèbèn di a muso ma ka a bila?» 8 Yesu ko: «Musa ye o ci fò aw ka dusukun gèlèya kosòn, nka a tun tè kè ten a daminè tuma la. 9 Ne kòni b'a fò aw ye ko mògò o mògò bè a muso furu sa, ni jatòya sababu tè, ka muso wèrè furu, o cè bè jatòya kè.» 10 A ka kalandenw y'a fò a ye ko: «Ni cè ka kèta ye nin ye muso ta fan fè, o tuma la furu kèbaliya de ka fisa.» 11 Yesu y'u jaabi ko: «Se tè mògò bèè ye ka nin kalan minè, fò Ala y'o se di minnu ma. 12 Nasira caman bè yen minnu bè cè bali ka furu kè. Dòw ta, kabini u bange tuma u tè cèya la. Dòw kòbòlen bè mògòw fè. Dòw y'a ɲini u ka kè ten sankolo masaya kosòn. Nin kalan minèli se bè mògò min ye, o k'a minè.» 13 Mògòw nana Yesu yòrò ni denmisèn dòw ye walisa a ka a bolo da u kan ka Ala deli u ye, nka kalandenw ye u kòròfò. 14 Nka Yesu ko: «A' y'a to denmisènw ka na ne ma, aw kana u bali, katuguni sankolo masaya ye olu bòɲògònkow de ta ye.» 15 A y'a bolow da o denmisènw kan, o kò, a taara ka bò yen. 16 Cè dò gèrèla ka Yesu ɲininka ko: «Karamògò, ne ka kan ka ko ɲuman jumèn kè walisa ne ka ɲènamaya banbali sòrò?» 17 Yesu y'a fò a ye ko: «Mun na i bè ne ɲininka ɲuman ko la? Kelen dòròn de ka ɲi. Ni i b'a fè ka ɲènamaya sòrò, i ka ci fòlenw mara.» 18 O cè ye ɲininkali kè ko: «Ci fòlen jumènw de?» Yesu y'a jaabi ko: «I kana mògò faga, i kana jatòya kè, i kana sonyali kè, i kana nkalon da i mògò ɲògòn na. 19 I ka i fa ni i ba bonya, ka i mògò ɲògòn kanu i ko i yèrè.» 20 O kamalen ko: «Ne ye o ci fòlenw bèè mara. Mun bè ne jè tun?» 21 Yesu y'a fò a ye ko: «Ni i b'a fè ka dafa, taa i bolo fèn bèè feere ka o wari di faantanw ma. O tuma la, i na nafoloba sòrò sankolo la. O kò, na tugu ne la.» 22 O kamalen ye nin kumaw mèn tuma min na, a ɲènasisilen taara, k'a masòrò nafoloba tun b'a fè. 23 O la, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko nafolobatigi donni ka gèlèn sankolo masaya la. 24 Ne bè nin fò aw ye fana, ko ɲaamè donni ka nògòn miseli wo fè ka tèmèn nafolobatigi donni kan Ala ka masaya la.» 25 Kalandenw ye o kuma mèn minkè, u kabakoyara kosèbè fo u y'a fò ko: «A. O tuma la jòni dun bè se ka kisi?» 26 Yesu ye u mafilè k'a fò u ye ko: «O tè se ka kè mògòw fè, nka Ala bè se ka fèn bèè kè.» 27 O tuma la Pièrè ye kuma ta, a ko: «A filè, an jènna fèn bèè kò ka tugu i la. Mun de bèna kè anw ye?» 28 Yesu y'a fò u ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko, ni Mògò Denkè sigira a ka masasigilan nòòròma kan diɲè kura la tuma min na, aw mògò tan ni fila minnu tugura ne nòfè, aw fana na sigi masasigilan tan ni fila kan ka kiri tigè Israèl siya tan ni fila kan. 29 Mògò minnu bèè jènna u ka sow kò, wala u balimakèw, wala u balimamusow, wala u fa, wala u ba, wala u denw, wala u ka forow, ne kosòn, olu na o fènw ɲògòn kèmè sòrò, ka u niyòrò fana sòrò ɲènamaya banbali la. 30 Nka ɲè mògò caman na kè kòmògòw ye, kòmògò caman na kè ɲè mògòw ye.201 «A filè, sankolo masaya bòlen bè fèntigi dò fè. O bòra sògòma da joona fè ka baaraden dòw ta ka bila a ka rezèn nakò la. 2 A ni u bènna a la ko tile kelen sara na kè wari dèɲè kelen ye don o don. A ye u ci ka taa baara kè a ka nakò la. 3 A bòra ko kura tile yèlènnen dòònin, ka mògò dòw jòlen sòrò fèrèkènè la, olu tun tè foyi la. 4 A y'a fò olu ye ko: `Aw fana ka taa baara kè ne ka rezèn nakò la, ne na sara bènnen di aw ma.' 5 Olu taara a ka nakò la. Tile selen kuncè, nakòtigi bòra ko kura ka o ɲògòn kè, ka bò wula tile fè k'a kè ten fana. 6 A bòra ko kura wula da nin fè ka dò wèrèw ye minnu jòlen tun bè fèrèkènè la yen dòròn. A ye olu ɲininka ko: `Mun na aw ma baara kè, fò ka jò yan ka tile bèè kè ten?' 7 Olu y'a jaabi ko: `Sabu mògò si ma anw ta baara la.' A y'a fò olu ye ko: `Aw fana ka taa baara kè ne ka rezèn nakò la.' 8 «Wula fè baara jigin selen, nakòtigi y'a fò a ka ko ɲènabòla ye ko: `Baaradenw wele ka u sara k'a daminè kosafè taw la fo ka se fòlò taw ma.' 9 Minnu ye baara daminè wula da nin fè, olu fòlò gèrèla, u bèè ye wari dèɲè kelen sòrò. 10 Fòlò taw nalen, a tun bè olu kònò ko u ta na caya wari dèɲè kelen ye, nka wari dèɲè kelen-kelen dira olu fana ma. 11 O wari dèɲè kelen-kelen dira u ma minkè, u ye dajukòrò kumaw fò nakòtigi kama. U ko: 12 `Ninnu minnu taara kòfè, olu ma baaraba kè fò lèrè kelen dama, i ye olu sara ni anw ta kèɲè, k'a sòrò anw ye baara kè tile bèè la, anw ye sègèn ni tile muɲu.' 13 Nka nakòtigi ye u la kelen jaabi ko: `Ne teri, ne ma ko bènbali si kè i la. Yala e ni ne ma bèn a la ko tile kelen sara na kè wari dèɲè kelen ye wa? Ko di? 14 Ayiwa, i ka sara ta, i ka taa. Nin min tara kòfè, ni a diyara ne ye ka o sara ni e ta kèɲè, 15 yala jo tè ne fè ka ne yèrè sago kè ni ne ka wari ye wa? I bè ne filè ni ɲè jugu ye ne ka ɲumaya kosòn wa?' 16 O cogo la minnu ye kòmògòw ye, olu na kè ɲè mògòw ye. Minnu ye ɲè mògòw ye, olu na kè kòmògòw ye.» 17 Yesu tun bèna taa Jerusalèm minkè, a taara ni a ka kalanden tan ni fila ye u dan na. U taamatò, a y'a fò u ye ko: 18 «A filè, an bè taa Jerusalèm. Mògò Denkè na don sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw bolo yen. U n'a jalaki ko a ka kan ni saya ye, 19 k'a don Ala dònbaliw bolo, olu na yèlè bò a ma. U na a bugò ni gèɲè ye ka a gengen jiri kan. Tile saba o kò, a na kunun.» 20 O la, Zebede muso gèrèla Yesu la ni a denkèw ye. O muso y'i ɲòngiri Yesu kòrò ka a deli ko o ka ɲè a ma. 21 Yesu y'a ɲininka ko a bè mun de fè? A y'a fò Yesu ye ko: «Ne denkè fila minnu filè ninnu ye, a latigè ko kelen ka sigi i kinin fè, ko dò ka sigi i numan fè i ka masaya nata la.» 22 Yesu y'a jaabi ko: «Aw bè fèn min deli, aw tè o dòn. Ne bèna minni kè tòòrò jifilen min na, aw na se ka minni kè o la wa?» U y'a jaabi ko: «An bè se.» 23 Yesu ko: «Owò, aw na minni kè ne ka jifilen na. Nka ka sigi ne kinin ni ne numan fè, ne tè o latigèbaa ye. Ne Fa ye o yòròw labèn minnu ye, u na di olu de ma.» 24 Kalanden tò tan y'o mèn minkè, olu diminna o balimakè fila kòrò. 25 O la, Yesu ye u bèè wele k'a fò u ye ko: «Aw y'a dòn ko siyaw kuntigiw bè u mara ni kuntigiya ye. Mògòbaw bè u fanga jira u la. 26 Nka a tèna kè ten aw cèma. Ni aw dò b'a fè ka kè mògòba ye aw cèma, o ka kè tòw ka baaraden ye. 27 Ni dò b'a fè ka kè aw cèma ɲè mògò ye, o ka kè tòw ka jòn ye. 28 O cogo de la, Mògò Denkè ma na mògòw ka baara kè a ye, nka a nana baara kè mògòw ye, ka a yèrè ni di ka kè mògò caman kunmabò sara ye.» 29 U bòtò Jeriko, jamaba tugura Yesu nòfè. 30 Fiyentò fila sigilen tun bè sira da la. U y'a mèn ko Yesu bè tèmèn, u pèrènna ko: «Matigi, Dawuda Bònsòn, makari an na!» 31 Jama tun bè u kòròfò k'a fò ko u ka u makun, nka u pèrènna ka tèmèn fòlò kan ko: «Matigi, Dawuda Bònsòn, makari an na!» 32 Yesu y'i jò ka u wele ka u ɲininka ko: «Aw b'a fè ne ka mun de kè aw ye?» 33 U ko: «Matigi, an ɲèw ka yeli kè.» 34 U hinè donna Yesu la, a magara u ɲèw la, o yòrònin bèè u ye yeli kè. U tugura Yesu nòfè.211 U surunyalen Jerusalèm la ka se Bètèfajè, Oliviye kulu kèrè fè, Yesu ye a ka kalandenw la fila ci ka taa u ɲè, 2 a ko: «A' ye taa aw ɲèfè dugu la. Ni aw sera dòròn, aw na falimuso dò sirilen sòrò yen, den b'a fè. A'ye o foni ka na n'u ye ne fè yan. 3 Ni mògò dò ye fèn fò aw ye, aw k'a fò o ye ko Matigi mago bè u la. O mana kè, u na a to aw ka na n'u ye.» 4 O kèra walisa kira ka nin kumaw ka dafa ko: 5 «A' y'a fò Sion denmuso ye ko: A filè, i ka masakè bè na i sègèrè. A sabalilen bè haali, a sigilen bè fali kan, faliden kan, falimusoden kòni.» 6 Kalandenw taara k'a kè i ko Yesu y'a fò u ye cogo min na. 7 U nana ni falimuso ni a den ye. U ye u ka finiw da olu kan, Yesu yèlènna. 8 Jamaba la mògò caman ye u ka finiw fènsè sira kan. Dòw fana ye fura kènèw tigè ka olu fènsè sira kan. 9 U taatò, Yesu ɲèfè mògòw ani a kòfè mògòw tun bè pèrèn ko: «Tanuli ka kè Dawuda Bònsòn ye. Min natò filè Matigi tògò la, o ye dubaden ye. Tanuli ka kè Ala ye sanfè yòrò kòròtalenbaw la.» 10 Yesu donna Jerusalèm minkè, dugu bèè lamagara. U tun bè ɲininkali kè ko: « Nin cè in ye jòni ye?» 11 Jama ko: «Kira Yesu, Galile Nazarètika don.» 12 Yesu donna Alabatosoba kònò. Mògò minnu tun bè sannifeere kè yen, a ye olu bèè gèn ka bò yen. A ye wari falennaw ka tabaliw ni ntubanni feerelaw ka sigilanw dabiri, 13 k'a fò u ye ko: «A sèbènnen bè ko: `Ne ka so na wele Aladeliso,' nka aw kòni y'a kè binkannikèlaw dogo yòrò ye.» 14 Fiyentò dòw ni sensalen dòw gèrèla Yesu la Alabatosoba kònò, a ye u kènèya. 15 Yesu ye kabako minnu kè, sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw ye olu ye minkè, ka denmisènw pèrènkan mèn Alabatosoba kònò ko: «Tanuli ka kè Dawuda Bònsòn ye,» u diminna. 16 O la, u y'a fò Yesu ye ko: «Ninnu bè min fò, i tulo tè o la wa?» Yesu y'u jaabi ko: «Owò. Aw ma nin kumaw kalan wa ko: `I ye tanuli labènnen bò denmisènw ni sinminnaw da la'?» 17 O fòlen kò, a bòra dugu kònò ka u to yen ka taa Bètani ka si yen. 18 O dugusajè sògòma fè, Yesu kòsegintò ka na dugu kònò, kòngò y'a minè. 19 A ye torosun dò ye sira kèrè fè, a gèrèla o la, nka a ma foyi ye o la fura kò. O la, a y'a fò o torosun ma ko: «I tèna den tun abada.» O torosun sinna ka ja. 20 Kalandenw y'o ye minkè, u kabakoyara kosèbè. U ye Yesu ɲininka ko: «Nin torosun sinna ka ja ten cogo di?» 21 Yesu y'u jaabi ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye, ni dannaya bè aw fè, ni aw tè sigasiga fewu, ne ye min kè nin torosun na, aw tèna dan o ma, nka aw na se k'a fò nin kulu ye ko: `Bò yan ka taa i fili kògòji la,' o na kè. 22 Aw mana fèn o fèn ɲini Ala delili la ni dannaya ye, aw na o sòrò.» 23 Yesu donna Alabatosoba kònò ka mògò kalanni daminè. K'a to o kalanni la, sarakalasebaaw kuntigiw ni Yahutu cèkòròbaw gèrèla a la k'a ɲininka ko: «Sebaaya jumèn b'a to i bè nin kow kè? Jòni ye o fanga di i ma?» 24 Yesu ye u jaabi ko: «Ne fana bè aw ɲininka ko kelen na. Ni aw ye ne jaabi, o tuma la sebaaya min b'a to ne bè nin kow kè, ne fana na o fò aw ye. 25 Jòni de ye Yuhana ci ko a ka batiseli kè, Ala wa, wala mògòw?» O tuma la, u kumana ɲògòn fè ko: «Ni an ko Ala y'a ci, a n'a fò ko mun y'a to an ma da a la? 26 Nka ni an ko mògòw y'a ci, an bè siran jama ɲè, katuguni mògòw bèè bè Yuhana jate kira ye.» 27 O de kosòn u ye Yesu jaabi ko: «Anw ma o dòn.» Yesu y'a fò u ye ko: «Ayiwa, sebaaya min b'a to ne bè nin kow kè, ne fana tèna o fò aw ye.» 28 Yesu y'a fò u ye ko: «Mun bè aw kònò nin ko la? Denkè fila tun bè cè dò fè. A y'a fò fòlò ye ko: `Ne denkè, taa baara kè ne ka rezèn nakò la bi.' 29 O y'a jaabi ko: `Ne tèna taa.' Nka a y'i miiri minkè, a taara. 30 Fa ye o ci kelen fò denkè filanan ye. O y'a jaabi ko: `Ne bè taa, baba.' Nka a ma taa. 31 Olu fila la jumèn de ye u fa sago kè?» U ko: «Fòlò.» O la, Yesu y'a fò u ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko faama wari minèbaaw ni jatòmusow bè don Ala ka masaya la aw ɲè. 32 Sabu Yuhana nana aw fè ka sira tilennen jira aw la, aw ma da ale la, nka faama wari minèbaaw ni jatòmusow dara a la. Aw y'o ye, hali o, aw ma sòn ka nimisa ka da a la. 33 «A' ye ntalen wèrè lamèn: Dutigi dò ye rezèn nakò bi ka sinsan kè ka o lamini. A ye dingè sen ka rezèn ji bò yòrò dila a kònò yen, ka sankanso jò kòlòsili kama. O kò, a ye o nakò kalifa rezèn sènèkèla dòw ma ka taa jamana wèrè la. 34 Rezèn mò tuma surunyalen, a y'a ka baaraden dòw ci o rezèn sènèkèlaw ma ko olu ka rezèn mò minè u fè. 35 Nka rezèn sènèkèlaw ye a ka baaradenw minè ka dò bugò ka dò faga, ka a sabanan bon ni kabakurunw ye. 36 Nakòtigi ye baaraden dò wèrèw ci minnu ka ca ni fòlò taw ye. U ye olu minè i ko fòlò taw. 37 O bèè kèlen kò, nakòtigi ye a yèrè denkè ci, a ko: `U na ne denkè kòni bonya.' 38 Nka kabini rezèn sènèkèlaw ɲè dara nakòtigi denkè kan, u y'a fò ɲògòn ye ko: `A ciyèntala filè. A' ye na, an ka o faga. O mana kè, a ciyèn na kè an ta ye.' 39 U ye a denkè minè ka o fili nakò kòfè k'a faga. 40 «Ni rezèn nakòtigi nana, a na mun de kè nin rezèn sènèkèlaw la sa?» 41 U y'a jaabi ko: «A na o mògò juguw faga cogo juguya kosèbè, ka rezèn nakò kalifa mògò wèrèw ma, minnu na a ka rezèn mò di a ma a waati la.» 42 O kò, Yesu y'a fò u ye ko: «Aw ma nin kalan Kitabu la wa, ko: `Sojòlaw banna kabakurun min na, o kèra so selekela kabakurun lakika ye. A filè, Matigi de ye o kè. Kabako don an ɲè na.' » 43 Yesu ko: «O de y'a to ne b'a fò aw ye ko Ala ka masaya na bòsi aw la ka di siya wèrè ma min na den bènnen kè o masaya ye. [ 44 Mògò min mana bin o kabakurun kan, o tigi na karikari. O kabakurun mana bin min kan, a na o tigi ɲòɲò.]» 45 Sarakalasebaaw kuntigiw ni Farisiènw ye Yesu ka ntalen mèn minkè, olu y'a faamu ko a kan bè u ma. 46 O la, u tun bè a minè cogo ɲini, nka u siranna jama ɲè, katuguni olu tun bè Yesu jate kira ye.221 Yesu ye ntalen dòw da a lamènbaaw ye ko kura ko: 2 «Sankolo masaya bòlen bè min fè, o filè. Masakè dò ye kòɲò dumuni labèn a denkè ye. 3 A ye a ka jònw ci k'a fò mògò welelenw ye ko u ka na kòɲò dumuni la, olu ma sòn ka na. 4 A ye jòn wèrèw ci k'a fò olu ye ko: `A' y'a fò mògò welelenw ye ko ne ka dumuni labènna sisan ka ban. Ne ka nturaw ni ne ka bagan tòlòlenw fagara. Fèn bèè labènna. A' ye na kòɲò dumuni la.' 5 Nka mògò welelenw ma o si jate, u taara u magow la. Dò taara a ka foro la, dò taara a ka jago la. 6 U tòw ye masakè ka jònw minè ka u tòòrò fo ka u faga. 7 O kèlen, masakè diminna, a ye a ka sòròdasiw ci ka taa o mògòfagalaw faga ka u ka dugu jeni. 8 O kò, a y'a fò a ka jònw ye ko: `Kòɲò dumuni labènna, nka welelenw man kan n'a ye. 9 A' ye taa bòlòn kunbèn yòròw la. Aw mana mògò o mògò sòrò, a' ye na ni olu bèè ye dumuni la.' 10 Jònw taara bòlòn kunbèn yòròw la. U ye mògò minnu sòrò, ɲuman fara juguman kan, u ye olu bèè lajè fo kòɲò so fara dumunikèlaw la. 11 «O kèlen, masakè donna ka o mògòw filè, a ye cè dò sòrò yen min ma kòɲò fini don. 12 A ko: `Ne teri, i donna yan cogo di k'a sòrò kòɲò fini tè i kan na?' O cè ma jaabili si kè. 13 O la, masakè y'a fò a ka baaradenw ye ko: `A' ye a senw ni a bolow siri ka a fili kènèma dibi la. Kasi ni ɲin ɲimi na kè yen.' 14 Caman welelen bè, nka ɲènatòmòlenw man ca.» 15 O la, Farisiènw taara ɲògòn ye ka cogo ɲini ko u bè Yesu minè a yèrè da la kuma fè. 16 U ye u ka kalanden dòw ni Hèròde ka mògò dòw ci k'a fò Yesu ye ko: «Karamògò, an y'a dòn ko i ye tiɲètigi ye. I bè mògòw kalan Ala sira la k'a jèya. I tè siran mògò si ɲè, katuguni mògòw bèè ka kan i ɲè na. 17 I bè mun miiri nin ko la? A dagalen bè an ka nisòngò sara Romè masakè ye wa, wala o dagalen tè?» 18 Yesu tun bè u ka juguya dòn, a y'a fò u ye ko: «Filankafow, mun y'a to aw bè ne dakòròbò? 19 Aw bè wari min kè ka nisòngò sara, a' ye o dò jira ne la.» U ye wari dèɲè kelen jira a la. 20 Yesu ye u ɲininka ko: «Jòni ja ni a ka sèbènni bè nin kan?» 21 U y'a jaabi ko: «Romè masakè.» O tuma la, Yesu y'a fò u ye ko: «A' ye masakè ta sara masakè ye, ka Ala ta di Ala ma.» 22 U ye o jaabili mèn minkè, u kabakoyara kosèbè. U y'a to yen ka taa. 23 Saduseènw tun b'a fò ko su kununli tèna kè. O don yèrè, u dòw taara Yesu sègèrè k'a ɲininka 24 ko: «Karamògò, Musa ko ni cè dò sara k'a sòrò a ma den sòrò, a balimakè ka o muso furu ka bònsòn sòrò o cè salen ye. 25 Ayiwa, balimakè woloèula tun bè an fè yan. Fòlò ye muso furu, o denntan sara ka o muso to a dògòkè ye. 26 Balimakè filanan ni a sabanan ta kèra ten, fo ka taa se u woloèulanan ma. 27 U bèè salen kò, o muso fana sara. 28 Su kununli don na, o muso na kè u woloèula la jumèn ta ye, k'a sòrò u bèè y'a furu?» 29 Yesu y'u jaabi ko: «Aw filila, k'a masòrò aw ma Kitabu kuma faamu, aw ma Ala ka sebaaya fana dòn. 30 Suw mana kunun, cèw tèna musow furu, musow tèna di cèw ma, nka u na kè i ko sankolola mèlèkèw. 31 Su kununli ko ta fan fè, Ala ye min fò, aw ma o kalan wa? A ko: 32 `Ne ye Ibrahima ka Ala ye, ani Isaka ka Ala ani Yakuba ka Ala.' Ala tè suw ka Ala ye, ɲènamaw ta don.» 33 Jama ye o kuma mèn minkè, u kabakoyara a ka kalan na. 34 Farisiènw y'a mèn tuma min na ko Yesu ye kuma ban Saduseènw da la, u ye ɲògòn lajè tun. 35 U la kelen, sariya karamògò don, o tun b'a fè ka Yesu dakòròbò, a y'a ɲininka ko: 36 «Karamògò, sariya la ci fòlenw jumèn ka bon tòw ye?» 37 Yesu y'a jaabi ko: «I ka i Matigi Ala kanu ni i dusukun bèè ye, ani i ni bèè ni i hakili bèè. 38 O ye ci fòlen fòlòfòlò ni ciw bèè la belebele de ye. 39 A filanan bòlen bè o fè ko, i ka i mògò ɲògòn kanu i ko i yèrè. 40 Sariya bèè ni kiraw ka kalan bèè dulonnen bè o ci fòlen fila de la.» 41 Ka Farisiènw lajèlen to ɲògòn fè, Yesu ye u ɲininka ko: 42 «Aw bè mun miiri Krisita ko la? Jòni bònsòn don?» U y'a jaabi ko: «Dawuda Bònsòn don.» 43 Yesu y'a fò u ye ko: «Ayiwa, mun na Dawuda y'a wele Ni Senu barika la ko Matigi? K'a masòrò Dawuda ko: 44 `Matigi y'a fò ne Matigi ye ko: I sigi ne kinin fè fo ne ka i juguw kè i senkòrò dalan ye.' 45 Ni Dawuda bè Krisita wele Matigi, ale dun ye Dawuda Bònsòn ye cogo di?» 46 U si ma se ka Yesu jaabi hali ni kuma kelen ye. Ka bò o don na, mògò si m'a ja gèlèya ka Yesu ɲininka foyi la tun.231 Ayiwa, Yesu kumana a ka kalandenw ni jama fè. 2 A ko: «Ka mògòw kalan Musa ka sariya la, o ye sariya karamògòw ni Farisiènw ka baara de ye. 3 O de kosòn, u bè fèn o fèn fò aw ye, aw ka u kan minè o la ka o kè. Nka aw kana u ka kètaw ladege, katuguni u bè mògòw kalan cogo min na, u yèrèw tè o kè. 4 U bè donibaw siri ka da mògòw kun, nka u tè sòn ka u bolonkòni kelen kè ka olu dèmè o doniw tali la. 5 U ka kètaw bèè bè kè walisa mògòw ka u ye ka lasaa. O de y'a to u bè u tenna sèbènw ni u bolola sèbènw bonya ka u ka finiw bunsanw janya. 6 Dumunibaw la sigi yòrò ɲumanw ani Alabatosow kònò ɲèfè sigiyòròw de ka di u ye. 7 Mògòw ka u fo fèrèkènèw la ka u wele karamògò, o fana ka di u ye kosèbè. 8 Aw kòni, aw kana wele karamògò, k'a masòrò Karamògò kelenpe bè aw kun na, aw bèè ye balimaw ye. 9 Aw kana dugukolo kan mògò si wele aw fa, k'a masòrò Fa kelenpe bè aw fè, o min bè sankolo la. 10 Aw kana wele kuntigi, k'a masòrò Kuntigi kelenpe bè aw fè, o ye Krisita de ye. 11 Aw la mògòba ka kè tòw ka baaraden ye. 12 Min bè a yèrè kòròta, o na majigin. Min bè a yèrè majigin, o na kòròta. 13 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow, k'a masòrò aw bè sankolo masaya datugu mògòw ɲè. Aw yèrèw tè don, minnu b'a fè ka don, aw bè olu bali. [ 14 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow, k'a masòrò aw bè muso cè salenw bolofènw bèè minè u la, o kò, ka taa mèn Ala delili la walisa ka aw yèrèw mògò sèbè jira. O de y'a to aw jalaki tòòrò na juguya.] 15 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow, k'a masòrò aw bè dugukolo ni kògòji yaala walisa aw ka tuubiden kelen sòrò. Aw mana o sòrò, aw b'a juguya, fo a ka kan ni jahanama ye ka tèmèn aw yèrèw kan siɲè fila. 16 «Bònè bè aw ye, ɲèminèbaa fiyennenw, k'a masòrò aw b'a fò ko ni mògò b'i kali Alabatosoba la, o kalili tè jate, nka ni a b'i kali Alabatosoba sanu la, o kalili bè minè. 17 Hakilintanw, fiyentòw. Jumèn ka bon, sanu, walima Alabatosoba min bè sanu kè fèn senuma ye? 18 Aw b'a fò fana ko ni mògò b'i kali saraka bòlan na, o kalili tè jate, nka ni a b'i kali saraka bòlan kan saraka la, o kalili bè minè. 19 Fiyentòw. Jumèn ka bon, saraka, walima saraka bòlan min bè saraka kè fèn senuma ye? 20 Ayiwa, min b'i kali saraka bòlan na, o b'i kali saraka bòlan ni a kan fèn bèè la. 21 Min b'i kali Alabatosoba la, o b'i kali Alabatosoba ni Ala la, o min bè sigi a kònò. 22 Min b'i kali sankolo la, o b'i kali Ala ka masasigilan ni a kan sigibaa yèrè la. 23 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow, k'a masòrò aw bè nakòlafèn misènw jaka bò, nanaye, fènèlè, ani kumèn, nka ciw bèè la belebelebaw, tilennenya, makari, dannamògòya, aw bè olu to yen. Aw tun ka kan ka nin belebelebaw kè, ka o fèn misènw fana fara u kan. 24 Ɲèminèbaa fiyennenw. Aw bè aw ka minniji sènsèn ka dimògò bò a la, nka aw bè ɲaamè kunun! 25 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow. Aw bè jifilenw ni tasaw kòkannaw ko ka u jè, k'a sòrò u kònònaw falen bè ni aw ka ko kètaw ye, sonyaliw ni aw nege juguw. 26 Farisièn fiyentò, i ka minèn kònòna ko fòlò. O mana kè, a kòkanna fana na saniya. 27 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow. Aw bòlen bè kaburu jèyalenw fè. U kènèmalaw cè ka ɲi, nka suw kolow ni fèn tolilen sifa bèè bè u kònò. 28 Aw fana bè ten. Aw kòkanna la aw ye mògò sèbèw ye mògòw ɲè na, nka aw dusukunw falen bè filankafoya ni juguya la. 29 «Bònè bè aw sariya karamògòw ni Farisiènw ye, filankafow. Aw bè kaburu ɲumanw dila kiraw ye. Aw bè mògò tilennenw ka kaburuw cèɲè. 30 Aw b'a fò ko ni aw tun bè aw bènbaw tilew la, aw tun tèna u dèmè kiraw fagali la. 31 O la, aw bè seereya kè aw yèrèw kama ko aw ye kiraw fagabaaw bònsònw ye. 32 Ayiwa, aw ka taa ɲè. Aw bènbaw ye min daminè, aw ka o dafa. 33 Saw, fònfònnindenw, aw bè se ka aw tanga jahanama ma cogo di? 34 O de y'a to ne na kiraw ni mògò hakilimanw ni mògò kalannenw ci aw ma. Aw na u dòw faga ka u dòw gengen jiri la, ka dòw gosi ni gèɲè ye aw ka Alabatosow kònò, ka tugu u nòfè ka u tòòrò dugu ni dugu, 35 walisa mògò tilennenw joli min bònna dugukolo kan, o hakè ka bin aw kan, kabini Abèl tilennen joli fo ka se Baraki denkè Zakari joli ma, aw ye o min faga Alabatosoba ni saraka bòlan cè. 36 Tiɲè la ne b'a fò aw ye, o fagali kow bèè ka kan ka sara ni tòòrò min ye, o na bin sisan mògòw kan. 37 «Jerusalèm, Jerusalèm, e min bè kiraw faga, ka Ala ka cidenw bon ni kabakurunw ye ka u faga, ne tun b'a fè siɲè caman ka i ka mògòw lajè i ko shè bè a denw lajè a kaman kòrò cogo min na, nka aw ma sòn. 38 A filè, aw ka so lankolon na to aw ye. 39 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko kabini sisan, aw tèna ne ye tun sani aw k'a fò ko: `Min natò filè Matigi tògò la, o ye dubaden ye.' »241 Yesu bòra Alabatosoba kònò. A taatò, a ka kalandenw gèrèla a la ka o so ni a jò cogo jira a la. 2 Yesu y'i kan to ko: «Aw ɲè bè o bèè la wa? Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko kabakurun si tèna to ɲògòn kan yan, u bèè na bin.» 3 Ka Yesu sigilen to Oliviye kulu kan, a ka kalandenw gèrèla a la u dan na, k'a fò a ye ko: «I tè o kow kè tuma fò an ye wa, ani min na kè i nali taamashyèn ye, ani diɲè laban taamashyèn?» 4 Yesu y'u jaabi ko: «A' ye aw yèrèw kòlòsi, mògò si kana aw lafili. 5 Mògò caman bèna na ne tògò la k'a fò ko u yèrèw ye Krisita de ye. U na mògò caman lafili. 6 Aw na kèlè kow kibaru mèn ka kèlè kow èunuèunukan mèn. Aw hakili kana ɲaami. Wajibi don o kow ka kè, nka o tè a laban ye fòlò. 7 Siya dò na wuli siya dò wèrè kama. Masaya dò na wuli masaya dò wèrè kama. Kòngòba ni dugukolo yèrèyèrèw na kè yòrò caman na. 8 O kow bèè ye tòòrò kow daminè dama ye, i n'a fò muso ka tin wulitò. 9 «O la, mògòw na aw don bolo la ka aw tòòrò ka aw faga. Siyaw bèè na aw koniya ne tògò kosòn. 10 O tuma la mògò caman na u ka dannaya bila, u na ɲògòn koniya ka ɲògòn janfa. 11 Kira nkalontigèla caman na wuli, u na mògò caman lafili. 12 Juguya na caya yòrò bèè, fo mògò caman ka kanuya na sumaya. 13 Nka min bè muɲuli kè fo a laban na, o na kisi. 14 Nin Kibaru Duman waajuli na kè diɲè yòròw bèè la sankolo masaya ko la ka kè siyaw bèè seere ye. O kò, a laban na se. 15 «Fèn haramulen min bè tiɲèni kè, kira Danièl ye min ko fò kòni, aw na o jòlen ye yòrò senuma la. (Min bè nin kalan, o k'a faamu.) 16 O tuma la, Jude jamana mògòw ka boli ka taa kuluma yòròw la. 17 Min bè a ka so kun na, o kana jigin ka don so kònò ka a ka minènw ta. 18 Min bè foro la, o kana kòsegin ka a ka dulòki ta. 19 Muso kònòmaw ani minnu bè sin di denw ma, olu na tòòrò o donw la kosèbè! 20 A' ye Ala deli ko aw ka boli kana kè fonènè tuma la wala lafiɲè don na, 21 katuguni o waati tòòrò na bonya ka tèmèn tòòrò bèè kan kabini diɲè da tuma fo ka na se bi ma. O bòɲògònko tòòrò tèna kè tun abada. 22 Ni Ala tun ma dò bò o donw dama la, mògò si tun tèna kisi. Nka a ye dò bò u la a ka mògò ɲènatòmòlenw kosòn. 23 «Ni mògò dò b'a fò aw ye o tuma la ko: `A filè, Krisita bè yan,' wala `A bè yen,' aw kana da o la. 24 Sabu Krisita nkalontigèlaw ni kira nkalontigèlaw na wuli. U na taamashyènbaw ni kabakow kè walisa ka mògòw lafili. Ni u tun bè se ka hali Ala ka ɲènatòmòlenw lafili, u tun na o kè. 25 Ne kòni y'a suda aw la. 26 «Ayiwa, ni mògò dò b'a fò aw ye ko: `A filè, a bè kungo kònò,' aw kana taa. Wala ni dò b'a fò aw ye ko: `A filè, a bè soɲèkònò la yan,' aw kana da o la. 27 San yègèyègè bè ye ka bò kòròn fè fo tilebin fè cogo min na, Mògò Denkè nali fana na kè ten. 28 Fèn su mana kè yòrò min na, dugaw na u lajè yen. 29 «O donw tòòrò tèmènnen kò, o yòrònin bèè tile na dibi, kalo tèna yeelen bò, dolow na bin ka bò sankolo la, sankolo sebaayaw na yèrèyèrè. 30 O tuma la Mògò Denkè ka taamashyèn na ye sankolo la. Dugukolo kan siyaw bèè na kasi. U na Mògò Denkè natò ye sankabaw kan ni fanga ni nòòròba ye. 31 Mògò Denkè na a ka mèlèkèw ci ni burukanba ye, olu na a ka ɲènatòmòlenw lajè yòrò kelen na ka bò diɲè fan naani la k'a daminè diɲè fan kelen na ka taa bila diɲè fan dò la. 32 « Ɲèjirali dò filè nin ye torosun ko la. Ni a bolow bè daminè ka nugu, aw b'a dòn ko samiyè surunyara. 33 O cogo la, aw mana o kow bèè ye tuma min na, aw k'a dòn ko a surunyara, a sera da la yèrè. 34 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko mògò minnu ɲènama don sisan, olu bèè tèna sa sani o kow bèè ka dafa. 35 Sankolo ni dugukolo na tèmèn, nka ne ka kumaw tèna tèmèn abada. 36 «Nka mògò si tè o don ni o waati dòn, hali sankolola mèlèkèw t'a dòn, Ala Denkè fana t'a dòn, Fa Ala kelenpe de b'a dòn. 37 Ko minnu tun bè kè Nuhun tile la, olu na kè Mògò Denkè na donw fana la. 38 Sani sanjiba ka na, mògòw tun bè dumuni kè, ka minni kè, ka musow furu, ka u denw di furu la, fo Nuhun donna kurun kònò don min na. 39 U tun tè miiri foyi la fo sanjiba nana don min na ka taa n'u bèè ye. Mògò Denkè bè na don min na, a na kè o cogo la. 40 O tuma la, cè fila na kè foro la, kelen na minè ka kelen to. 41 Muso fila na kè sili la ɲògòn fè, kelen na minè ka kelen to. 42 O de la, a' ye to aw ɲè na, k'a masòrò Matigi bè na don min na, aw t'o dòn. 43 Aw k'a dòn ko ni sotigi tun ye sonyalikèla na tuma dòn su fè, a tun na to a ɲè na, walisa a ka so da kana kari. 44 O de kosòn aw fana labènnen ka to, k'a masòrò aw tè miiri ko Mògò Denkè bè na waati min na, a bè na o waati yèrè de la. 45 «Jònkè dannamògò hakiliman min makè bè a bila jòn tòw kun na ka u ka dumuni ko ɲènabò a waati latigèlen na, o ye jòni ye? 46 O jònkè min makè nalen y'a sòrò a b'a kè a cogo la, o ye dubaden ye. 47 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko o makè na o jònkè sigi a bolo fèn bèè kun na. 48 Nka ni o jònkè ka jugu, a na miiri a yèrè kònò ko a makè na mèn yen. 49 A n'a daminè ka a jònɲògònw gosi, ka dumuni kè ka minni kè dòlòtòw fè. 50 Ayiwa, o jònkè tè a ɲènafilè don min na, a tè waati min dòn, a makè bè na o waati la. 51 A na o jònkè halaki ka a niyòrò di a ma filankafow fè. Kasi ni ɲin ɲimi na kè yen.251 «Sankolo masaya na bò npogotigi tan fè. U ye u ka fitinèw ta ka taa kòɲòcè kunbèn. 2 U la duuru tun ye hakilintanw ye, duuru tun ye hakilimanw ye. 3 Hakilintanw ye u ka fitinèw ta, nka u ma tulu ta u fè minènw kònò. 4 Hakilimanw ye fitinèw ta ka tulu fana ta tulu minènw kònò. 5 Kòɲòcè mènna, a ma na, u bèè jingònna ka sunògò. 6 «Dugutila fè, pèrènkanba bòra ko: `Kòɲòcè nalen filè, a' ye taa a kunbèn.' 7 O la, npogotigi tan wulila ka u ka fitinèw dabò. 8 Hakilintanw y'a fò hakilimanw ye ko: `A' ye tulu dòònin di an ma, an ka fitinèw bè ɲini ka sa.' 9 Hakilimanw y'u jaabi ko: `Ayi. Min bè an bolo, o tè anw ni aw bò. A' ye taa tulu feerebaaw yòrò ka dò san aw yèrèw ye.' 10 Hakilintanw taalen kò tulu san yòrò la, kòɲòcè nana. Npogotigi duuru minnu labènnen tun bè, olu donna kòɲòso kònò a fè, da sògòra. 11 O kò, npogotigi tòw nana ka pèrèn ko: `Matigi, matigi, da yèlè an ye!' 12 Nka kòɲòcè y'u jaabi ko: `Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ne tè aw dòn.' 13 «O de la, a' ye to aw ɲè na, k'a masòrò aw tè o don ni o waati dòn. 14 «A na kè i ko cè dò taatò dugu la min ye a ka jònkèw wele ka a bolofènw kalifa u ma. 15 A ye wari talan duuru di dò ma, ka talan fila di dò ma, ka talan kelen di a sabanan ma. U bèè ta dira ka kèɲè ni u se ko ye. O kò, a taara. 16 O yòrònin bèè talan duuru tigi taara jago kè ni a ka wari ye ka talan duuru wèrè sòrò a la. 17 O cogo la talan fila tigi fana ye jago kè ka talan fila wèrè sòrò. 18 Talan kelen tigi taara dingè sen duguma ka a makè ka wari dogo yen. 19 «O tuma mènnen kò, u makè nana. A ni a ka jònw ye jate kè. 20 Talan duuru tigi gèrèla a la ni a ka talanw ye, a ko: `Ne makè, i ye talan duuru kalifa ne ma, ne ye talan duuru wèrè sòrò tònò ye, u filè.' 21 A makè y'a fò a ye ko: `A ɲè na, jòn ɲuman, dannamògò. I kèra dannamògò ye ko fitinin na, ne na kobaw kalifa i ma. Na, an ka ɲagali ɲògòn fè.' 22 Talan fila tigi fana gèrèla a la k'a fò a ye ko: `Ne makè, i ye talan fila kalifa ne ma. Ne ye talan fila wèrè sòrò tònò ye, u filè.' 23 A makè ko: `A ɲè na, jòn ɲuman, dannamògò. I kèra dannamògò ye ko fitinin na, ne na kobaw kalifa i ma. Na, an ka ɲagali ɲògòn fè.' 24 Ayiwa, o bèè kò, talan kelen tigi gèrèla a la k'a fò a ye ko: `Ne makè, ne tun y'a dòn ko i ye mògò gèlèn ye. I ma danni kè yòrò min na, i bè suman tigè yen. I ma serili kè yòrò min na, i bè suman kan yen. 25 Ne sirannen taara i ka wari dogo dugukolo la. I ka wari filè.' 26 A makè y'a jaabi ko: `Jòn jugu, salabaatò. I tun y'a dòn ko ne ma danni kè yòrò min na, ne bè suman tigè yen. Ko ne ma serili kè yòrò min na, ne bè suman kan yen. 27 Ayiwa, i tun ka kan ka ne ka wari bila banki la. Ne kòseginnen tun na a ni a tònò sòrò. 28 A' ye o talan kelen bòsi a la k'a di talan tan tigi ma. 29 Fèn bè min bolo, dò na di o ma ka fara a ta kan, a na jiidi. Nka fèn tè min bolo, hali fèn fitinin min b'a bolo, o na bòsi a la. 30 Nin jòn jugu kòni, a' ye o fili kènèma dibi la. Kasi ni ɲin ɲimi na kè yen.' 31 «Mògò Denkè mana na ni a nòòrò ni a ka mèlèkèw bèè ye, a na sigi a ka masasigilan nòòròma kan. 32 Siyaw bèè na lajè a ɲè kòrò. A na u fara ka bò ɲògòn na, i ko bagangènna bè a ka sagaw ni a ka baw fara ka u bò ɲògòn na cogo min na. 33 A na sagaw bila a kinin fè ka baw bila a numan fè. 34 O la, masakè n'a fò a kinin fè mògòw ye ko: `A' ye na, ne Fa ka dubadenw. Masaya min labènnen bè aw ye kabini diɲè da tuma, a' ye don o la k'a kè aw ta ye. 35 K'a masòrò kòngò tun bè ne la tuma min na, aw ye dumuni di ne ma. Minnògò tun bè ne la, aw ye ji di ne ma. Ne tun ye dunan ye, aw ye ne ladon. 36 Ne fèèrètò tun don, aw ye ne fèèrè bò. Ne banabaatò tun don, aw ye ne mago ɲè. Ne tun bè kaso la, aw nana bò ne ye.' 37 O mògò tilennenw na a jaabi ko: `Matigi, an ye i kòngòtò ye tuma jumèn, ka dumuni di i ma, walima i minnògòtò, ni an ye ji di i ma? 38 An ye i dunanman ye tuma jumèn, ka i ladon? Walima ka i fèèrètò ye, ka i fèèrè bò? 39 An ye i banabaatò wala kasolama ye tuma jumèn, ni an taara bò i ye?' 40 Masakè na u jaabi ko: `Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ni aw ye o kè hali ne balima ninnu la dògòmannin kelen ye, aw ye o kè ne yèrè de ye.' 41 «O kèlen kò, masakè n'a fò a numan fè mògòw ye ko: `A' ye aw mabò ne la, dangalenw. A' ye taa tasuma banbali la, o min labènnen bè Sitanè ni a ka mèlèkèw kama. 42 Sabu kòngò tun bè ne la, aw ma dumuni di ne ma. Minnògò tun bè ne la, aw ma ji di ne ma. 43 Ne dunanman tun don, aw ma ne ladon. Ne fèèrètò tun don, aw ma ne fèèrè bò. Ne banabaatò tun don, ne tun bè kaso la, aw ma ne mago ɲè.' 44 U n'a jaabi ko: `Matigi, an ye i kòngòtò ye tuma jumèn, wala i minnògòtò, wala i dunanman, wala i fèèrètò, wala i banabaatò, wala i kasolama, ni an ma i dèmè?' 45 Masakè na u jaabi ko: `Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko ni aw ma o kè hali ne balima ninnu la dògòmannin kelen ye, aw ma o kè ne ye.' 46 Olu na taa tòòrò banbali la, mògò tilennenw na taa ɲènamaya banbali la.»261 Yesu tilalen kò o kuma bèè la, a y'a fò a ka kalandenw ye ko: 2 « Aw y'a dòn ko tile fila bè an ni Tèmènkan seli cè, ko Mògò Denkè na don bolo la ka gengen jiri la.» 3 O tuma la sarakalasebaaw kuntigiw ni Yahutuw cèkòròbaw ye ɲògòn lajè sarakalasebaaw kuntigiba Kayifè ka du kònò. 4 U y'a latigè ko u na Yesu minè keguya la ka a faga. 5 Nka u ko: «An kana a minè seli la, walisa balawu kana wuli mògòw cèma.» 6 Ka Yesu to Simòn kunatò ka so kònò Bètani, 7 muso dò gèrèla a la ni daganin dò ye, o tun dilara ni kabakurun sòngò gèlèn ye. O falen tun bè tulu suma duman sòngò gèlèn na. O muso ye o tulu kè Yesu kun na ka a to dumuni la. 8 Yesu ka kalandenw y'o ye minkè, u diminna. U y'a fò ko: «O tiɲèni bè mun ɲè? 9 O tulu sòngò gèlèn tun bè se ka feere wari caman na ka o di faantanw ma.» 10 Yesu ye o dòn minkè, a ko: «Mun na aw bè nin muso dusu kasi? A ye min kè, o ka ɲi dè. 11 Faantanw bè aw cèma tuma bèè, nka ne kòni tèna kè aw cèma tuma bèè. 12 Muso ye nin tulu suma duman kè ne kun na ne kasankèli kama. 13 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Kibaru Duman mana fò diɲè yòrò o yòrò la, nin muso ye min kè, o fana na lakali yen ka mògòw hakili jigin a ko la.» 14 Yesu ka kalanden tan ni fila la kelen min bè wele Juda Isikariòti, o taara sarakalasebaaw kuntigiw sègèrè 15 k'a fò u ye ko: «Aw bè sòn ka mun di ne ma, ne ka Yesu don aw bolo?» U ye warijè bisaba jate ka o di a ma. 16 Kabini o tuma, Juda ye cogo bènnen ɲini ka Yesu don u bolo. 17 Nbuuru fununbali seli don fòlò, Yesu ka kalandenw gèrèla a la k'a ɲininka ko: «I b'a fè an ka Tèmènkan seli dumuni labèn i ye yòrò jumèn?» 18 Yesu y'u jaabi ko: «A' ye taa cè dò fè dugu kònò k'a fò a ye ko: `Karisa, Karamògò ko ale ka waati sera, a ni a ka kalandenw na Tèmènkan seli kè i ka so.' » 19 Kalandenw ye Yesu ka ko fòlen kè ka Tèmènkan seli dumuni labèn. 20 Su kolen, Yesu ni a ka kalanden tan ni fila y'u sigi tabali la. 21 K'u to dumuni la, Yesu y'a fò u ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko aw la kelen na ne don bolo la.» 22 Kalandenw ɲènasisira kosèbè, u bèè kelen-kelen y'a daminè ka Yesu ɲininka ko: «Matigi, ne don wa?» 23 Yesu y'u jaabi ko: «Min ye a bolo don minèn kònò ne fè, o de na ne don bolo la. 24 Mògò Denkè na sa i ko a sèbènnen bè a ko la cogo min na, nka min bè Mògò Denkè don bolo la, bònè bè o tigi ye. Ni o cè tun ma bange yèrè, o tun ka fisa a ma.» 25 Juda, ale min tun bèna a don bolo la, o y'i kan to ko: «Karamògò, ne don wa?» Yesu y'a jaabi ko: «E yèrè de y'a fò.» 26 Ka u to dumuni la, Yesu ye nbuuru ta ka barika da Ala ye, ka o karikari k'a di a ka kalandenw ma. A y'a fò u ye ko: «A' ye dò ta ka a dun, nin ye ne farikolo ye.» 27 O kò, a ye jifilen ta ka barika da Ala ye k'a di u ma, a ko: «Aw bèè ka dò min nin na, 28 sabu nin ye ne joli ye, Ala ka layidu sigili joli. A bònna mògò caman ka jurumuw yafa kama. 29 Ne b'a fò aw ye ko kabini sisan, ne tèna nin rezèn ji min tun, fo ne ka a kènè min aw fè ne Fa ka masaya la don min na.» 30 Ala tanuli dònkili dalen kò, u bòra yen ka taa Oliviye kulu la. 31 O la, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Bi su in na yèrè, aw bèè na boli ka ne kelen to, katuguni a sèbènnen bè ko: `Ne na sagagènna faga, sagaw bèè na jènsèn.' 32 Nka ne mana kunun ka bò suw cèma, ne na taa aw ɲè Galile jamana la.» 33 Pièrè ye kuma ta ko: «Hali ni tòw bèè bolila k'i to, ne tèna i bila abada.» 34 Yesu y'a jaabi ko: «Tiɲè la ne b'a fò i ye ko bi su in na yèrè, sani donon ka kasi, i na i dalacè ne la siɲè saba ko i tè ne dòn.» 35 Pièrè y'a fò a ye ko: «Hali ni ne bè sa i fè, ne tèna ne dalacè i la fewu!» Kalanden tòw bèè fana ye o kuma kelen fò. 36 O kò, Yesu ni a ka kalandenw taara yòrò dò la min tògò ko Jetisèmanè. A y'a fò u ye ko: «A' ye aw sigi yan, sani ne ka taa yen fè ka Ala deli.» 37 A taara ɲè ni Pièrè ni Zebede denkè fila ye. Ɲènasisi y'a sòrò, a dusu kasilen tun don kosèbè. 38 A y'a fò u ye ko: «Ne dusu tòòròlen bè, fo ne bè ɲini ka sa. A' ye to yan ka to aw ɲè na nefè.» 39 A taara ɲèfè dòònin ka i bin duguma ka Ala deli ko: «Ne Fa, ni a bè se ka kè, nin tòòrò jifilen ka mabò ne la. O bèè n'a ta, ne sago kana kè, fò e sago.» 40 Yesu kòseginna a ka kalanden saba yòrò ka u sunògòlen sòrò. A y'a fò Pièrè ye ko: «Aw ma se ka to aw ɲè na ne fè hali ka lèrè kelen kè wa? 41 A' ye to aw ɲè na ka Ala deli walisa aw ka tanga kòròbòli ma. Mògò ni sònnen bè, nka a farisogo barika ka dògò.» 42 Yesu bòra u kòrò a siɲè filanan ka taa Ala deli tun ko: «Ne Fa, ni nin jifilen tè se ka mabò ne la fò ne ka minni kè a la, e sago de ka kè.» 43 O kò, a kòseginna a ka kalandenw yòrò ka u sunògòlen sòrò ko kura, sabu sunògò tun bè u la. 44 Yesu ye u to yen ka taa k'i mabò u la a siɲè sabanan na ka Ala deli ka segin o kuma kelen kan. 45 O kò, a kòseginna a ka kalandenw yòrò k'a fò u ye ko: «Aw bè sunògò halisa ka aw lafiya wa? A filè, waati sera. Mògò Denkè bèna don jurumukèlaw bolo. 46 A' ye wuli, an ka taa. Min bè ne don bolo la, o selen filè.» 47 Ka Yesu to o kuma la, Juda sera. Kalanden tan ni fila la kelen don. A nana ni jamaba ye, npanw ni berew tun bè olu bolo. U cilen tun bè sarakalasebaaw kuntigiw ni Yahutuw cèkòròbaw fè. 48 Juda min tun bèna Yesu don bolo la, o tun ye taamashyèn jira jama la, ko: «Ne mana cè min da susu, o don. A' ye o minè.» 49 Juda sinna Yesu la, k'a fò a ye ko: «Karamògò, i ni se.» O kò, a ye Yesu da susu. 50 Yesu y'a jaabi ko: «Ne teri, i nana min kama, o kè.» O la, u tòw gèrèla Yesu la ka a minè. 51 Yesu nòfè mògò dò ye a ka npan foosi ka sarakalasebaaw kuntigi ka jònkè tulo caron. 52 Yesu y'a fò o kalanden ye ko: «I ka npan don a tan na, k'a masòrò minnu bè npan ta, olu na halaki npan fè. 53 I m'a dòn wa ko ne tun bè se ka ne Fa deli, a tun na mèlèkè waa tan sigiyòròma tan ni fila ci ne ma sisan, ka dò fara olu kan yèrè? 54 Nka ni o kèra, Kitabu kumaw tun na dafa cogo di, olu minnu y'a jira ko wajibi don nin kow ka kè?» 55 O kò, Yesu y'a fò jama ye ko: «Aw nana ni npanw ni berew ye ne minèli kama, i n'a fò ne ye binkannikèla ye wa? Ne tun bè sigi Alabatosoba kònò don o don ka mògòw kalan yen, aw dun ma ne minè. 56 Nka nin kow bèè kèra walisa kiraw ye min sèbèn Kitabu la, o bèè ka dafa.» O la, Yesu ka kalandenw bèè bolila k'a to yen. 57 Minnu ye Yesu minè, olu taara n'a ye sarakalasebaaw kuntigi Kayifè ka so. Sariya karamògòw ni cèkòròbaw lajèlen tun bè yen. 58 Pièrè y'i to yòrò jan ka tugu Yesu nòfè fo ka se sarakalasebaaw kuntigi ka so. A donna du kònò k'i sigi garadiw fè walisa a ka o ko laban ye. 59 Sarakalasebaaw kuntigiw ni kiritigè jamakulu tun bè nkalon seereya ɲini Yesu kama, walisa u ka a faga. 60 Nka u ma a sòrò, hali k'a sòrò seere nkalontigèla caman nana ka u ta fò. A laban, seere nkalontigèla fila wèrè gèrèla, 61 olu ko: «Nin cè y'a fò ko a bè se ka Alabatosoba ci k'a jò ko kura tile saba kònò.» 62 Sarakalasebaaw kuntigi wulila k'i jò k'a fò Yesu ye ko: «Nin mògòw bè seereya min kè i kama, o bè di? I tè o si jaabi wa?» 63 Yesu ma kuma. Sarakalasebaaw kuntigi ko: «Ne b'i ɲininka Ala ɲènama tògò kosòn, ni i ye Krisita, Ala Denkè ye, o fò an ye.» 64 Yesu y'a jaabi ko: «I ye min fò, o don, nka ne b'a fò aw ye ko nin kò, aw na Mògò Denkè sigilen ye Ala Sebaayabèètigi kinin fè. Aw na a natò ye fana sankabaw kan.» 65 O la, sarakalasebaaw kuntigi ye a yèrè ka finiw fara k'a fò ko: «A ye Ala tògò tiɲè dè. An mago bè mun na seerew fè tun? Aw tulo bè a ka Ala tògò tiɲèni kuma la. 66 Aw bè mun miiri?» U y'a jaabi ko: «A ka kan ni saya ye.» 67 O kò, u ye daji tu Yesu ɲèda la k'a bugò ni u bolokurunw ye. Dòw ye tègè ci a ɲè kan, 68 u ko: «Krisita, kiraya kè. I bugòbaa tògò fò an ye!» 69 Pièrè sigilen tun bè kènèma du kònò. Baarakè muso dò gèrèla a la k'a fò a ye ko: «E fana tun bè Yesu Galileka fè.» 70 Nka Pièrè y'i dalacè a la mògòw bèè ɲè na, a ko: «I bè min fò, ne ma o dòn.» 71 O kò, Pièrè taara du donda la. Baarakè muso dò wèrè y'a ye k'a fò o yòrò mògòw ye ko: «Nin cè tun bè Yesu Nazarètika fè.» 72 Pièrè y'i dalacè a la ko kura k'i kali, a ko: «Ne tè o cè dòn.» 73 O kò dòònin, mògò minnu tun bè yen, olu gèrèla Pièrè la k'a fò a ye ko: «Siga t'a la, i ye u dò ye, i kuma cogo bè i bò yòrò jira.» 74 Nka Pièrè y'i kali k'a yèrè danga ko: «Ne tè o cè dòn.» O yòrònin kelen, donon kasira. 75 O tuma la Yesu tun ye min fò a ye, a hakili jiginna o la. Yesu tun ko: «Sani donon ka kasi, i na i dalacè ne la siɲè saba ko i tè ne dòn.» Pièrè bòra ka taa kènèma ka kasi kosèbè.271 Sògòma da joona fè, sarakalasebaaw kuntigiw ni Yahutuw cèkòròbaw bèè bènna a la ko Yesu ka faga. 2 U y'a siri ka taa n'a ye ka a don gòfèrènèrè Pilate bolo. 3 Juda min ye Yesu don bolo la, o y'a ye tuma min na ko Yesu fagali ko latigèra, a nimisara ka o warijè bisaba ta, ko a b'a kòsegin sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw ma. 4 A y'a fò u ye ko: «Ne ye jurumu kè ka mògò jalakibali lase fagali ma.» Nka olu y'a jaabi ko: «An ka mun bè o la? O ye e de kun ko ye.» 5 Juda ye o wari fili duguma Alabatosoba kònò ka bò yen ka taa a yèrè dulon. 6 Sarakalasebaaw kuntigiw ye o wari cè, u ko: «A dagalen tè ka nin wari don Alabatosoba kèsu kònò, sabu joli sòngò don.» 7 U bènna a la ko u ka o wari kè ka daga dilala ka foro san k'a kè dunanw sudon yòrò ye. 8 O de y'a to o foro bè wele joli foro fo bi. 9 Kira Jeremi tun ye kuma min fò, o dafara ten, ko: «U ye o warijè bisaba minè, Israèl bònsòn tun bènna ale sòngò min na kòni. 10 U ye o wari kè ka daga dilala ka foro san i ko Matigi y'a fò ne ye cogo min na.» 11 Ayiwa, u ye Yesu lajò gòfèrènèrè Pilate ɲè kòrò, o y'a ɲininka ko: «I ye Yahutuw ka masakè ye wa?» Yesu y'a jaabi ko: «Owò, ne ye o ye.» 12 Sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw y'a sendon tuma min na, Yesu ma jaabili si kè. 13 Ayiwa Pilate y'a fò a ye ko: «U bè i sendon ko minnu la, i tulo tè olu la wa?» 14 Nka Yesu ma a jaabi o si la, fo gòfèrènèrè kabakoyara kosèbè. 15 Laada tun bè gòfèrènèrè fè ka kasolamògò kelen bila Tèmènkan seli tuma la san o san, ka kèɲè ni jama ka ɲènatòmòli ye. 16 Ayiwa o waati la, kasolamògò tògò bòlen dò tun bè yen min tògò ko Barabasi. 17 Pilate ye jama ɲininka ko: «Aw b'a fè ne ka jumèn bila? Barabasi, walima Yesu min bè wele Krisita?» 18 Pilate tun y'a dòn ko Yesu keleya de y'a to u y'a don bolo la. 19 Ka Pilate sigilen to kiritigè yòrò la, a muso ye ci bila a ma ko: «I kana i sen don o cè jalakibali ko la, sabu surò ne tòòròla kosèbè sugo la a ko la.» 20 O bèè n'a ta sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw ye jama lasu ko u ka Pilate deli a ka Barabasi bila ka Yesu faga. 21 Gòfèrènèrè ye u ɲininka ko kura ko: «Aw b'a fè ne ka jumèn bila?» U y'a jaabi ko: «Barabasi.» 22 Pilate ye u ɲininka ko: «Yesu min bè wele Krisita, ne ka mun kè o la?» U bèè y'a jaabi ko: «A gengen jiri la!» 23 Pilate ko: «A ye mun ko jugu kè?» Nka u pèrènna kosèbè ka tèmèn fòlò ta kan ko: «A gengen jiri la!» 24 Pilate y'a ye tuma min na ko a tè se ka foyi ɲè, ko murutili bè juguya, a ye ji ta ka a tègè ko jama ɲè na, a ko: «Ne sen tè nin mògò tilennen joli bònni la, o bè aw yèrèw ma.» 25 Mògòw bèè y'a jaabi ko: «A joli hakè ka bin an ni an denw kan.» 26 O la, Pilate ye Barabasi bila, a y'a to Yesu ka bugò ni gèɲè ye ka a don u bolo, a ka gengen jiri la. 27 Gòfèrènèrè ka sòròdasiw taara ni Yesu ye a ka du kònò, ka u ka kulu mògòw bèè lajè ka a lamini. 28 U ye Yesu ka finiw bò a la ka dulòki jan bilenman don a kan na. 29 U ye èòni dèfè k'o kè jalamugu ye ka a don Yesu kun na. U ye kala don a kininbolo la. O kò, u y'u ɲòngiri a kòrò ka yèlè bò a ma, u ko: «I ni se, Yahutuw ka masakè!» 30 U ye daji tu Yesu kan ka kala ta ka a gosi a kunkolo la. 31 U tilalen yèlè bòli la a ma, u ye o dulòki jan bilenman bò a kan na ka a yèrè ka finiw don a la ka taa n'a ye, ka a gengen jiri la. 32 U bòtò, u ni Sirènèka dò kunbènna, o tògò ko Simòn. U y'o karaba ka Yesu gengenjiri ta. 33 U sera yòrò dò la min tògò ko Golgota, o kòrò, kunkolo yòrò. 34 U ye diwèn ni fyè ɲaaminen di a ma ko a ka o min. A y'o nènè minkè, a ma sòn ka o min. 35 U ye Yesu gengen jiri la. O kò, u ye kala da ka a ka finiw tilatila u cè ka kèɲè n'o ye. 36 O kò, u y'u sigi ka a kòlòsi. 37 Yesu jalaki kun sèbènna ka dulon a kun na ko: «Nin ye Yesu ye, Yahutuw ka masakè.» 38 Binkannikèla fila gengenna jiri la Yesu kèrè fè, kelen tun bè a kinin fè, a dò tun bè a numan fè. 39 Tèmènbaaw tun bè u kun kòmi ka Yesu neni, 40 k'a fò ko: «E min ko i bè Alabatosoba ci ka a jò ko kura tile saba kònò, i yèrè kisi sa. Ni i ye Ala Denkè ye, jigin ka bò jiri la.» 41 O cogo la sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw ni cèkòròbaw tun bè yèlè bò Yesu ma k'a fò ko: 42 «A ye mògò wèrèw kisi, nka a tè se ka a yèrè kisi. A ye Israèl ka masakè ye wa? A ka jigin ka bò jiri la, an na da a la. 43 A ye a jigi da Ala kan. Ni a ko ka di Ala ye, Ala ka a tila sa, k'a masòrò a ko a ye Ala Denkè ye.» 44 Binkannikèla minnu gengenna jiri la a kèrè fè, olu fana tun b'a neni o cogo yèrè la. 45 Kabini tile bè kuncè, dibi donna jamana yòrò bèè la fo ka lèrè saba kè. 46 Lèrè sabanan surunyalen, Yesu pèrènna ni kanba ye ko: «Eli, Eli, lama sabakatani?» O kòrò ko: «Ne ka Ala, ne ka Ala, mun na i ye ne bila?» 47 Minnu jòlen tun bè yen, olu dòw ye o pèrènkan mèn minkè, u ko: «A bè Eli wele.» 48 O yòrònin kelen, u la kelen bolila ka fukuru ta ka o su diwèn kumu la k'a kè bere jan dò kun na ka o di Yesu ma, a ka a susu. 49 Nka u tòw ko: «I jò, an k'a filè yala ni Eli bè na ka a kisi.» 50 Yesu pèrènna ko kura ka kulokanba ci ka a yèrè ni bò. 51 O waati yèrè la, Alabatosoba kònò cètigèfini farala fila ye k'a daminè san fè fo duguma. Dugukolo yèrèyèrèla, faraw cira. 52 Kaburuw dayèlèla, Ala ka mògò salen caman kununna. 53 U bòra kaburuw la. Yesu kununlen kò, u donna dugu senuma kònò ka u jira mògò caman na. 54 Jalasabatigi ani sòròdasi minnu tun bè Yesu kòlòsi, olu ye dugukolo yèrèyèrè ni o ko kèlenw bèè ye minkè, u ja tigèra kosèbè, u ko: «Tiɲè la, nin tun ye Ala Denkè yèrè de ye.» 55 Muso caman jòlen tun bè yòrò jan ka o kow filè. U tun tugura Yesu nòfè ka bò Galile ka a mago ɲè. 56 U dòw tun ye ninnu ye: Magadala Mariyama, Yakuba ni Yusufu ba Mariyama, ani Zebede denkèw ba. 57 Wula da selen, Arimateka nafolotigi dò nana, o tògò ko Yusufu, a fana tun ye Yesu ka kalandenw dò ye. 58 Ale taara Pilate sègèrè ka Yesu su deli a fè. Pilate ko u ka a di. 59 Yusufu ye Yesu su ta ka lenfu fini kura meleke a la, 60 ka taa a don a yèrè ka kaburu kura kònò, o sennen tun bè fara la. O kò, a ye kabakurun belebeleba dò kolonkolon ka kaburu datugu n'o ye ka taa. 61 Magadala Mariyama ni Mariyama dò sigilen tun bè yen kaburu kuntilenna la. 62 O dugusajè, lafiɲè don ɲèsigi don dugusajè kòni, sarakalasebaaw kuntigi ni Farisièn dòw taara ɲògòn fè Pilate yòrò 63 k'a fò a ye ko: «Kuntigi, an hakili tora a la ko ka o mògò lafilibaa ɲènama to, a y'a fò ko a salen kò tile saba, a na kunun. 64 O de kosòn, an b'a fè i ka ci fò ko garadiw ka bila kaburu da la fo ka o tile saba dafa, walisa a ka kalandenw kana na a su sonya k'a fò mògòw ye ko a kununna ka bò suw cèma. O mògò lafilili ko laban na juguya ka tèmèn fòlò ta kan.» 65 Pilate y'a fò u ye ko: «Sòròdasiw filè aw kòrò ka kè kòlòsibaaw ye. A' ye taa ka aw se ko kè ka kaburu kòlòsi.» 66 O la, u taara. U ye kaburu datugulan labèn ka taamashyèn da o kan, ka sòròdasiw bila yen ka a kòlòsi.281 Sògòma da joona fè, sarakalasebaaw kuntigiw ni Yahutuw cèkòròbaw bèè bènna a la ko Yesu ka faga. 2 U y'a siri ka taa n'a ye ka a don gòfèrènèrè Pilate bolo. 3 Juda min ye Yesu don bolo la, o y'a ye tuma min na ko Yesu fagali ko latigèra, a nimisara ka o warijè bisaba ta, ko a b'a kòsegin sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw ma. 4 A y'a fò u ye ko: «Ne ye jurumu kè ka mògò jalakibali lase fagali ma.» Nka olu y'a jaabi ko: «An ka mun bè o la? O ye e de kun ko ye.» 5 Juda ye o wari fili duguma Alabatosoba kònò ka bò yen ka taa a yèrè dulon. 6 Sarakalasebaaw kuntigiw ye o wari cè, u ko: «A dagalen tè ka nin wari don Alabatosoba kèsu kònò, sabu joli sòngò don.» 7 U bènna a la ko u ka o wari kè ka daga dilala ka foro san k'a kè dunanw sudon yòrò ye. 8 O de y'a to o foro bè wele joli foro fo bi. 9 Kira Jeremi tun ye kuma min fò, o dafara ten, ko: «U ye o warijè bisaba minè, Israèl bònsòn tun bènna ale sòngò min na kòni. 10 U ye o wari kè ka daga dilala ka foro san i ko Matigi y'a fò ne ye cogo min na.» 11 Ayiwa, u ye Yesu lajò gòfèrènèrè Pilate ɲè kòrò, o y'a ɲininka ko: «I ye Yahutuw ka masakè ye wa?» Yesu y'a jaabi ko: «Owò, ne ye o ye.» 12 Sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw y'a sendon tuma min na, Yesu ma jaabili si kè. 13 Ayiwa Pilate y'a fò a ye ko: «U bè i sendon ko minnu la, i tulo tè olu la wa?» 14 Nka Yesu ma a jaabi o si la, fo gòfèrènèrè kabakoyara kosèbè. 15 Laada tun bè gòfèrènèrè fè ka kasolamògò kelen bila Tèmènkan seli tuma la san o san, ka kèɲè ni jama ka ɲènatòmòli ye. 16 Ayiwa o waati la, kasolamògò tògò bòlen dò tun bè yen min tògò ko Barabasi. 17 Pilate ye jama ɲininka ko: «Aw b'a fè ne ka jumèn bila? Barabasi, walima Yesu min bè wele Krisita?» 18 Pilate tun y'a dòn ko Yesu keleya de y'a to u y'a don bolo la. 19 Ka Pilate sigilen to kiritigè yòrò la, a muso ye ci bila a ma ko: «I kana i sen don o cè jalakibali ko la, sabu surò ne tòòròla kosèbè sugo la a ko la.» 20 O bèè n'a ta sarakalasebaaw kuntigiw ni cèkòròbaw ye jama lasu ko u ka Pilate deli a ka Barabasi bila ka Yesu faga. 21 Gòfèrènèrè ye u ɲininka ko kura ko: «Aw b'a fè ne ka jumèn bila?» U y'a jaabi ko: «Barabasi.» 22 Pilate ye u ɲininka ko: «Yesu min bè wele Krisita, ne ka mun kè o la?» U bèè y'a jaabi ko: «A gengen jiri la!» 23 Pilate ko: «A ye mun ko jugu kè?» Nka u pèrènna kosèbè ka tèmèn fòlò ta kan ko: «A gengen jiri la!» 24 Pilate y'a ye tuma min na ko a tè se ka foyi ɲè, ko murutili bè juguya, a ye ji ta ka a tègè ko jama ɲè na, a ko: «Ne sen tè nin mògò tilennen joli bònni la, o bè aw yèrèw ma.» 25 Mògòw bèè y'a jaabi ko: «A joli hakè ka bin an ni an denw kan.» 26 O la, Pilate ye Barabasi bila, a y'a to Yesu ka bugò ni gèɲè ye ka a don u bolo, a ka gengen jiri la. 27 Gòfèrènèrè ka sòròdasiw taara ni Yesu ye a ka du kònò, ka u ka kulu mògòw bèè lajè ka a lamini. 28 U ye Yesu ka finiw bò a la ka dulòki jan bilenman don a kan na. 29 U ye èòni dèfè k'o kè jalamugu ye ka a don Yesu kun na. U ye kala don a kininbolo la. O kò, u y'u ɲòngiri a kòrò ka yèlè bò a ma, u ko: «I ni se, Yahutuw ka masakè!» 30 U ye daji tu Yesu kan ka kala ta ka a gosi a kunkolo la. 31 U tilalen yèlè bòli la a ma, u ye o dulòki jan bilenman bò a kan na ka a yèrè ka finiw don a la ka taa n'a ye, ka a gengen jiri la. 32 U bòtò, u ni Sirènèka dò kunbènna, o tògò ko Simòn. U y'o karaba ka Yesu gengenjiri ta. 33 U sera yòrò dò la min tògò ko Golgota, o kòrò, kunkolo yòrò. 34 U ye diwèn ni fyè ɲaaminen di a ma ko a ka o min. A y'o nènè minkè, a ma sòn ka o min. 35 U ye Yesu gengen jiri la. O kò, u ye kala da ka a ka finiw tilatila u cè ka kèɲè n'o ye. 36 O kò, u y'u sigi ka a kòlòsi. 37 Yesu jalaki kun sèbènna ka dulon a kun na ko: «Nin ye Yesu ye, Yahutuw ka masakè.» 38 Binkannikèla fila gengenna jiri la Yesu kèrè fè, kelen tun bè a kinin fè, a dò tun bè a numan fè. 39 Tèmènbaaw tun bè u kun kòmi ka Yesu neni, 40 k'a fò ko: «E min ko i bè Alabatosoba ci ka a jò ko kura tile saba kònò, i yèrè kisi sa. Ni i ye Ala Denkè ye, jigin ka bò jiri la.» 41 O cogo la sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw ni cèkòròbaw tun bè yèlè bò Yesu ma k'a fò ko: 42 «A ye mògò wèrèw kisi, nka a tè se ka a yèrè kisi. A ye Israèl ka masakè ye wa? A ka jigin ka bò jiri la, an na da a la. 43 A ye a jigi da Ala kan. Ni a ko ka di Ala ye, Ala ka a tila sa, k'a masòrò a ko a ye Ala Denkè ye.» 44 Binkannikèla minnu gengenna jiri la a kèrè fè, olu fana tun b'a neni o cogo yèrè la. 45 Kabini tile bè kuncè, dibi donna jamana yòrò bèè la fo ka lèrè saba kè. 46 Lèrè sabanan surunyalen, Yesu pèrènna ni kanba ye ko: «Eli, Eli, lama sabakatani?» O kòrò ko: «Ne ka Ala, ne ka Ala, mun na i ye ne bila?» 47 Minnu jòlen tun bè yen, olu dòw ye o pèrènkan mèn minkè, u ko: «A bè Eli wele.» 48 O yòrònin kelen, u la kelen bolila ka fukuru ta ka o su diwèn kumu la k'a kè bere jan dò kun na ka o di Yesu ma, a ka a susu. 49 Nka u tòw ko: «I jò, an k'a filè yala ni Eli bè na ka a kisi.» 50 Yesu pèrènna ko kura ka kulokanba ci ka a yèrè ni bò. 51 O waati yèrè la, Alabatosoba kònò cètigèfini farala fila ye k'a daminè san fè fo duguma. Dugukolo yèrèyèrèla, faraw cira. 52 Kaburuw dayèlèla, Ala ka mògò salen caman kununna. 53 U bòra kaburuw la. Yesu kununlen kò, u donna dugu senuma kònò ka u jira mògò caman na. 54 Jalasabatigi ani sòròdasi minnu tun bè Yesu kòlòsi, olu ye dugukolo yèrèyèrè ni o ko kèlenw bèè ye minkè, u ja tigèra kosèbè, u ko: «Tiɲè la, nin tun ye Ala Denkè yèrè de ye.» 55 Muso caman jòlen tun bè yòrò jan ka o kow filè. U tun tugura Yesu nòfè ka bò Galile ka a mago ɲè. 56 U dòw tun ye ninnu ye: Magadala Mariyama, Yakuba ni Yusufu ba Mariyama, ani Zebede denkèw ba. 57 Wula da selen, Arimateka nafolotigi dò nana, o tògò ko Yusufu, a fana tun ye Yesu ka kalandenw dò ye. 58 Ale taara Pilate sègèrè ka Yesu su deli a fè. Pilate ko u ka a di. 59 Yusufu ye Yesu su ta ka lenfu fini kura meleke a la, 60 ka taa a don a yèrè ka kaburu kura kònò, o sennen tun bè fara la. O kò, a ye kabakurun belebeleba dò kolonkolon ka kaburu datugu n'o ye ka taa. 61 Magadala Mariyama ni Mariyama dò sigilen tun bè yen kaburu kuntilenna la. 62 O dugusajè, lafiɲè don ɲèsigi don dugusajè kòni, sarakalasebaaw kuntigi ni Farisièn dòw taara ɲògòn fè Pilate yòrò 63 k'a fò a ye ko: «Kuntigi, an hakili tora a la ko ka o mògò lafilibaa ɲènama to, a y'a fò ko a salen kò tile saba, a na kunun. 64 O de kosòn, an b'a fè i ka ci fò ko garadiw ka bila kaburu da la fo ka o tile saba dafa, walisa a ka kalandenw kana na a su sonya k'a fò mògòw ye ko a kununna ka bò suw cèma. O mògò lafilili ko laban na juguya ka tèmèn fòlò ta kan.» 65 Pilate y'a fò u ye ko: «Sòròdasiw filè aw kòrò ka kè kòlòsibaaw ye. A' ye taa ka aw se ko kè ka kaburu kòlòsi.» 66 O la, u taara. U ye kaburu datugulan labèn ka taamashyèn da o kan, ka sòròdasiw bila yen ka a kòlòsi. |