Luc


1

1 Ko minnu kèra an cèma, mògò caman y'a daminè ka olu kibaru sèbèn. 2 O kow kèra minnu ɲè na kabini u daminè tuma, nin ci dira u ma ka Ala ka kuma fò, olu ye o kow kibaru fò an ye. U sèbènbaaw ye u sèbèn ka kèɲè ni olu ka seereya ye. 3 Ko minnu bèè kèra kabini u daminè tuma, ne fana ye sègèsègèli kè olu ko la kosèbè. O de kosòn, a jèlen don ko ne ka kan ka o kow sèbèn ka u tugutugu ɲògòn na e ye, Teofile, 4 walisa i kalanna ko minnu na, i k'a dòn ko olu ye tiɲè yèrè de ye. 5 Ka Hèròde to masaya la Jude kun na, sarakalasebaa dò tun bè yen, a tògò ko Zakari. Abiya ka jamakulu sarakalasebaa dò tun don. A muso tun ye sarakalasebaaw kuntigi Aron bònsòn dò ye, o tògò ko Elisabèti. 6 U fila bèè tilennen tun bè Ala ɲè kòrò, u jalakibali tun don Matigi ka sariyaw ni a ka ci fòlenw bèè ta fan fè. 7 Nka den si tun tè u fè, k'a masòrò Elisabèti tun ye kòna ye, u fila bèè tun kòròla. 8 Don dò la, ka Zakari to sarakalasebaaya baara la Ala ɲè kòrò a ka jamakulu ka waati la, 9 a ka kala tara, ka kèɲè ni sarakalasebaaw ka laada ye, ko a ka don Alabatosoba kònò ka wusulan suma duman wusu. 10 Jama bèè tun bè Ala delili la kènèma wusuli kè tuma la. 11 Matigi ka mèlèkè dò y'i jira Zakari la, o mèlèkè jòlen tun bè wusulan suma duman saraka bòlan kinin yanfan fè. 12 Zakari y'o ye tuma min na, a hakili ɲaamina, a siranna. 13 Nka mèlèkè y'a fò a ye ko: «Zakari, i kana siran, katuguni i ka Ala delili minèna. I muso Elisabèti na denkè bange i ye, i na o tògò da Yuhana. 14 I na ɲagali ka nisòndiya, mògò caman na ɲagali a bangeli kosòn. 15 A na kè mògòba ye Matigi ɲè kòrò. A tèna diwèn wala minnifèn farinma si min, a na fa Ni Senu la kabini a bange tuma. 16 A na Israèl mògò caman yèlèma u Matigi Ala fan fè. 17 A na taama Ala ɲè kòrò kira Eli ni la ani a ka sebaaya la, walisa ka faw ni u denw cè labèn, ka kan minèbaliw yèlèma fo u ka mògò tilennenw hakili ɲògòn sòrò, walisa a ka siya labèn k'a bila Matigi ye.» 18 Nka Zakari y'a fò mèlèkè ye ko: «Ne na o dòn k'a jèya cogo di? Katuguni ne kòròla, ne muso fana ye si caman sòrò.» 19 Mèlèkè y'a jaabi ko: «Ne ye Gabrièl ye. Ne bè jò Ala ɲè kòrò. Ne cira ka na kuma i fè ka nin kibaru duman fò i ye. 20 A filè, i na kè bobo ye, i tèna se ka kuma, fo nin kow ka dafa don min na, katuguni ne ka kuma minnu bèna dafa u waati latigèlen na, i ma da olu la.» 21 Mògòw bèè tun bè Zakari makònò, u kabakoyara ko a mènna Alabatosoba kònò. 22 A bòra tuma min na, a ma se ka kuma u fè. U y'a faamu ko a ye jiralifèn dò ye k'a to Alabatosoba kònò. A ye taamashyènw jira ni a bolow ye, k'a to boboya la. 23 Zakari ka baarakè donw dafalen kò, a kòseginna a ka so. 24 O donw tèmènnen kò, a muso Elisabèti ye kònò ta, a y'i dogo kalo duuru, a ko: 25 «Matigi y'a kè ne ye ten, ni a y'a ɲè da ne kan tuma min na ka ne mafiɲèyali ko bò ne kun mògòw cèma.» 26 O kalo wòòrònan la, mèlèkè Gabrièl cira Ala fè ka taa Galile dugu dò la, o tògò ko Nazarèti, 27 ka se npogotigi dò yòrò, o maminèlen tun bè cè dò fè min tògò ko Yusufu, Dawuda bònsòn dò don. Npogotigi tògò ko Mariyama. 28 Mèlèkè donna a yòrò k'a fò a ye ko: «I ni hèrè, e min ye nèèma sòrò. Matigi b'i fè.» 29 Mariyama hakili ɲaamina o kuma kosòn, a tun bè miiri ko o foli kòrò bè se ka kè mun ye? 30 Mèlèkè y'a fò a ye ko: «I kana siran, Mariyama, katuguni i ye nèèma sòrò Ala fè. 31 A filè, i na kònò ta ka denkè bange, i na o tògò da Yesu. 32 A na kè mògòba ye, a na wele Ala Kòròtalenba Denkè. Matigi Ala na a bènba Dawuda ka masasigilan di a ma. 33 A na kè masakè ye Yakuba bònsòn kun na badaa-badaa. A ka masaya tèna ban.» 34 Mariyama y'a fò mèlèkè ye ko: «O na kècogo di, k'a masòrò ne ma cè si dòn fòlò?» 35 Mèlèkè y'a jaabi ko: «Ni Senu bè na i kan, Ala Kòròtalenba ka sebaaya na biri i kun na. O de kosòn i bèna den senuma min bange, o na wele Ala Denkè. 36 A filè, i balimamuso Elisabèti min kòròla, o fana ye kònò ta, a na denkè bange. Ale min tun bè wele kòna, nin kalo ye a kònò ta kalo wòòrònan de ye. 37 Katuguni foyi tè Ala kèɲè.» 38 Mariyama ko: «Matigi ka jònmuso filè ne ye. Ala m'a kèra ne ye i ko i y'a fò cogo min na.» O kò, mèlèkè taara ka bò a kòrò. 39 O waati la, Mariyama wulila ka teliya ka taa kuluw jamana la ka se Jude dugu dò la. 40 A donna Zakari ka so kònò ka Elisabèti fo. 41 Elisabèti ye Mariyama ka folikan mèn tuma min na, den lamagara a kònò. Elisabèti fara Ni Senu la. 42 A pèrènna ni kanba ye ko: «I ye dubaden ye ka tèmèn musow bèè kan! I bèna den min bange, o ye dubaden ye! 43 Ne ye jòni ye, fo ne Matigi yèrè ba ka na bò ne ye? 44 A filè, ne ye i ka folikan mèn tuma min na, den ɲagalilen lamagara ne kònò. 45 Muso min dara a la ko min fòra a ye Matigi fè, ko o na dafa, o ye dubaden ye!» 46 Mariyama ko: «Ne bè Matigi bonya ne dusukun na, 47 ne ɲagalilen don ne Kisibaa Ala la, 48 k'a masòrò a ye a ɲè da a ka jònmuso majiginlen kan. A filè, kabini sisan, bònsòn nataw bèè n'a fò ko ne ye dubaden ye. 49 Katuguni Sebaayabèètigi ye kobaw kè ne ye, a tògò ka senu. 50 A bè makari a ɲèsiranbaaw la fo ka se u bònsòn nataw bèè ma. 51 A ye sebaaya kow kè ni a bolo ye, a ye kuncèbaya miirilitigiw jènsèn, 52 a ye faamaw lajigin ka bò u ka masasigilanw kan, ka mògò majiginlenw kòròta. 53 A ye kòngòtòw fa dumunifèn ɲumanw la, a ye fèntigiw bolo lankolon bila ka taa. 54 A ye a ka baaraden Israèl dèmè, a hakili tora a yèrè ka makari kow la 55 Ibrahima ni a bònsònw ta fan fè badaa-badaa, i ko a tun y'a fò an bènbaw ye cogo min na.» 56 Mariyama tora Elisabèti fè ka kalo saba ɲògòn kè. O kò, a kòseginna a ka so. 57 Elisabèti jigin tuma selen, a ye denkè bange. 58 A sigiɲògònw ani a balimaw y'a mèn ko Matigi ye a ka makari bonya a ta fan fè minkè, u ɲagalila a fè. 59 Den bange tile seginnan, u nana a bolokoli la. U tun b'a fè k'a tògò da a fa Zakari tògò la, 60 nka den ba y'a fò ko: «Ayi, a tògò bè da Yuhana.» 61 U y'a fò a ye ko: «Nka i ka mògò si tògò tè ten.» 62 U ye den fa ɲininka ni taamashyènw ye ko a b'a fè ka tògò jumèn da den na. 63 Zakari ye walaha ɲini u fè, a y'a sèbèn a kan ko: «A tògò ko Yuhana.» U bèè kabakoyara. 64 O yòrònin kelen, Zakari da yèlèla, a nènjuru fonina, a kumana ka Ala tanu. 65 U sigiɲògònw bèè siranna. Mògòw tun bè kuma o ko kèlenw la Jude kuluw jamana yòrò bèè la. 66 U mènbaaw bèè tun bè o kow miiri u kònò, u ko: «Nin den na kè mun ye?» Katuguni Matigi ka sebaaya tun b'a kan. 67 O tuma la den fa Zakari fara Ni Senu la, a ye kiraya kè ko: 68 «Matigi Israèl ka Ala ka tanu, k'a masòrò a ye a ɲè da a ka mògòw kan ka u kunmabò. A ye Kisibaa barikama lawuli an ye ka bò a ka baaraden Dawuda bònsòn na. 69 A ye Kisibaa barikama lawuli an ye ka baaraden Dawuda bònsòn ma. 70 A tun ye o ko fò kabini tuma jan a ka kira senumaw da la, 71 ko a na an kisi an juguw ma, ka an tila ka bò an koniyabaaw bèè bolo, 72 ka a ka makari ko dafa an bènbaw ye, k'a hakili to a ka layidu senuma la. 73 A tun y'i kali an bènba Ibrahima ye 74 ko a na an tila ka bò an juguw bolo, walisa an ja gèlèyalen ka baara kè ale ye, 75 walisa an ka kè senumaw tilennenw ye a ɲè kòrò an si tilew bèè la. 76 E fana, ne den, i na wele Ala Kòròtalenba ka kira, katuguni i na taama Matigi ɲè kòrò k'a ka siraw labèn. 77 I na a ka mògòw ladònniya ko a na u ka jurumuw yafa ka u kisi, 78 an ka Ala ka makari ni a ka ɲumaya barika la. Olu de barika la dugujè sera an ma ka bò san fè. 79 Minnu sigilen bè dibi la ani saya suma kòrò, a ye kènè bò olu ye, ka an senw bila hèrè sira kan.» 80 Ayiwa, o denmisèn tun bè bonya ka taa ɲè hakilitigiya la. A tora kungokolon kònò fo k'a jira tuma se Israèl la.



2

1 O waati la, Romè masakè Oguste ye ci fò ko a ka mògòw bèè tògò ka sèbèn. 2 O sèbènni fòlò y'a sòrò Kirinius tun ye Siri jamana gòfèrènèrè ye. 3 Mògòw bèè taara u yèrèw ka dugu la, walisa u tògò ka sèbèn yen. 4 Yusufu fana bòra Galile Nazarèti, ka taa Jude dugu dò la, o tògò ko Bètilèhèm, masakè Dawuda bangera yen, katuguni Dawuda bònsòn dò don. 5 A taara yen walisa a ni a muso maminèlen Mariyama tògòw ka sèbèn. Mariyama kònòma tun don. 6 Ka u to Bètilèhèm, Mariyama jigin tuma sera. 7 A ye a denkè fòlò bange, ka fini meleke a la k'a da so waaro kònò, katuguni u ma yòrò sòrò dunanjiginso kònò. 8 Sagagènna dòw tun bè o jamana la, u tun bè si ɲè na kungo kònò ka u ka sagaw kòlòsi. 9 A filè, Matigi ka mèlèkè dò y'i jò u da fè, Matigi nòòrò manamanana u fan bèè la, u siranna kosèbè. 10 Mèlèkè y'a fò u ye ko: «Aw kana siran, k'a masòrò ne bè ɲagaliba kibaru duman fò aw ye, o na kè mògòw bèè ta ye. 11 A filè, Kisibaa bangera aw ye bi Dawuda ka dugu la, o ye Matigi ni Krisita ye. 12 A taamashyèn filè nin ye: Aw na denyènin dò ye, fini melekelen bè o la, k'a da so waaro kònò.» 13 O yòrònin kelen, mèlèkèkulu caman kèra o mèlèkè kèrè fè ka bò sankolo la, u tun bè Ala tanu, u ko: 14 «Ala ka tanu sanfè yòrò kòròtalenbaw la, hèrè ka kè dugukolo kan a diyaɲe mògòw cèma!» 15 O mèlèkèw bòlen kò sagagènnaw kòrò ka taa sankolo kònò, u y'a fò ɲògòn ye ko: «A' ye na, an ka taa Bètilèhèm. Matigi ye nin ko kèlen min kibaru fò an ye, an ka taa o filè.» 16 U y'u teliya ka taa. U ye Mariyama ni Yusufu sòrò yen, ani denyènin, o dalen tun bè so waaro kònò. 17 U ye denyènin ye minkè, kuma min fòra u ye o den ta fan fè, u y'o lakali. 18 Sagagènnaw ka kuma mènbaaw bèè kabakoyara. 19 Nka Mariyama ye o kow bèè to a hakili la ka miiri u la. 20 O kò, sagagènnaw seginna ka taa u ka yòrò la. U tun bè Ala bonya k'a tanu u ka ko mènnenw ni u ka ko yelenw bèè kosòn. O bèè kèra ka kèɲè ni mèlèkè ka kibaru fòlen ye u ye. 21 Deɲèni bange tile segin dafalen, u y'a boloko k'a tògò da Yesu. O tògò tun dara a la mèlèkè fè sani a ba k'a kònò ta. 22 Saniyali donw dafalen kò, ka kèɲè ni Musa ka sariya ye, Yusufu ni Mariyama taara ni den ye Jerusalèm k'a di Matigi ma, 23 i ko a sèbènnen bè Matigi ka sariya la ko: «Den fòlòw bèè ka kè Matigi ta ye.» 24 U ye saraka bò fana ka kèɲè ni Matigi ka sariya ye ko «ntubanni fila wala jènèntubanden fila.» 25 Cè dò tun bè Jerusalèm, o tògò ko Simeòn. Mògò tilennen Ala ɲèsiranbaa tun don. A tun bè Israèl ɲèsumali makònò, Ni Senu tun b'a kan. 26 Ala tun y'a jira a la Ni Senu fè ko a tèna sa sani a k'a ɲè da Matigi ka Krisita kan. 27 Ni Senu y'a ɲèminè ka don Alabatosoba kònò. Yesu bangebaaw donna n'a ye sariya ko dafali kama tuma min na, 28 Simeòn ye denyènin ta a bolo ka Ala tanu k'a fò ko: 29 «Matigi, sisan i bè se ka i ka jònkè bila ka taa hèrè la ka kèɲè ni i ka kuma fòlen ye, 30 katuguni ne ɲè ye i ka kisili ko ye, 31 i ye o kisili min labèn mògòw bèè ye. 32 O na kè kènè ye ka kènè bò siyaw ye, ka nòòrò da i ka mògòw Israèl kan.» 33 Kuma minnu fòra Simeòn fè Yesu ko la, den fa ni a ba kabakoyara olu la. 34 Simeòn ye dubaw kè u ye k'a fò Yesu ba Mariyama ye ko: «A filè, nin den nana Israèl mògò caman binni ni u lawulili kama. A na kè taamashyèn ye, sòsòli na kè min ko la, 35 walisa mògò caman ka miiriliw ka bò kènè kan. E kòni, npan dò na i dusu jogin.» 36 Kira musoman dò tun bè yen, o tògò ko Anè. Fanuèl denmuso dò tun don, a bòra Asèr siya la. A tun ye si caman sòrò. A npogotigilama furula cè ma ka san woloèula kè, o kò, a cè sara. 37 A tora ten. A si san bèè lajèlen tun bè san bisegin ni naani ɲògòn bò. A tun tè bò Alabatosoba kònò, nka a tun bè baara kè Ala ye ni sun ni delili ye su fara tile kan. 38 Ale sera u yòrò o waati yèrè la ka barika da Ala ye. A kumana o den ko la kunmabòli makònòbaaw bèè fè Jerusalèm. 39 Matigi ye sariya minnu fò den dili ko la Ala ma, Yesu bangebaaw ye olu bèè dafa tuma min na, u kòseginna Galile jamana la ka taa u yèrèw ka dugu la Nazarèti. 40 Den tun bè bonya ka barika sòrò. A fara hakilitigiya la, Ala ka nèèma tun b'a kan. 41 Yesu bangebaaw tun bè taa Jerusalèm Tèmènkan seli la san o san. 42 Yesu ye san tan ni fila sòrò tuma min na, u taara Jerusalèm ka kèɲè ni seli laada cogo ye. 43 Seli donw dafalen kò, u ye sira minè ka taa so, nka denmisèn Yesu tora u kò Jerusalèm, a bangebaaw tun ma o dòn. 44 U y'a bisigi ko Yesu tun bè sòrò u taamaɲògònw fè. U ye tile kelen taama kè k'a ɲini u balimaw ni u dònbaaw cèma. 45 U m'a ye minkè, u kòseginna ka taa a ɲini Jerusalèm. 46 Tile saba tèmènnen kò, u y'a sòrò Alabatosoba kònò, a sigilen tun bè karamògòw cèma ka olu lamèn ani ka u ɲininka. 47 Minnu tun b'a lamèn, olu bèè kabakoyara a ka hakilitigiya ni a ka jaabili cogo la. 48 A bangebaaw y'a ye tuma min na, u kabakoyara. A ba y'a fò a ye ko: «Ne den, mun y'a to i ye nin ko kè an na? A filè, ne ni i fa hakili ɲaaminen tun b'i ɲini.» 49 A y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw tun bè ne ɲini? Aw m'a dòn ko ne ka kan ka sòrò ne Fa ka so kònò wa?» 50 Nka a ye kuma min fò u ye, u ma o faamu. 51 Ayiwa Yesu taara u fè Nazarèti, a kolola u ye. A ba kòni ye o kow bèè to a hakili la. 52 Yesu tun bè bonya hakili ni farikolo la, a ko diyara Ala ni mògòw bèè ye.



3

1 Romè masakè Tibèrè ka masaya san tan ni duurunan la, o y'a sòrò Pònse Pilate tun ye gòfèrènèrè ye Jude kun na, Hèròde tun bè Galile jamana kun na. A balimakè Filipe tun bè Iturè ni Trakonite jamanaw kun na. Lisaniyas tun bè Abilènè jamana kun na. 2 Anè ni Kayifè tun ye sarakalasebaaw kuntigiw ye. O tuma la Ala ka kuma sera Zakari denkè Yuhana ma k'a to kungokolon kònò. 3 Yuhana taara Jurdèn ba da la jamanaw bèè la. A tun bè mògòw waaju ko u ka nimisa u ka jurumuw la ka batise, walisa u ka jurumuw yafa sòrò, 4 i ko a sèbènnen bè kira Esayi ka kitabu la ko: «Pèrènkan bè bò kungokolon kònò ko: A' ye Matigi ka sira labèn, ka a ka sira misènw latilen. 5 Kuluw furancèw bèè na lafa, kuluw ni tintinw bèè na majigin ka dalakèɲè. Sira dulenw na latilen, yòrò dakèɲèbaliw na dakèɲè. 6 Hadamadenw bèè na Ala ka kisili ye.» 7 Jama minnu tun bè na ka batise Yuhana fè, a tun b'a fò olu ye ko: «Fònfònnindenw, jòni ye aw lasòmi ko aw ka boli Ala ka diminya nata ɲè? 8 Kèwale minnu b'a jira ko aw nimisara aw ka jurumuw la, a' ye olu kè. Aw kana fò aw yèrèw kònò ko Ibrahima ye aw fa ye, katuguni ne b'a fò aw ye ko, Ala bè se ka nin kabakurunw yèlèma ka u kè Ibrahima bònsònw ye. 9 Hali sisan, jele tara jiriw dili tigèli kama ka ban. Jiri o jiri tè den ɲuman kè, o bè tigè ka fili tasuma la.» 10 Jama tun b'a ɲininka ko: «O tuma la an ka kan ka mun kè?» 11 A y'u jaabi ko: «Dulòki fila bè min fè, o ka kelen di fèèrètò ma. Dumunifèn bè min fè, o fana k'a kè ten.» 12 Faama wari minèbaa dòw fana nana walisa u ka batise, olu y'a fò a ye ko: «Karamògò, an ka kan ka mun kè?» 13 A y'u jaabi ko: «Dama min fòra aw ye, aw kana fèn minè ka tèmèn o kan.» 14 Sòròdasi dòw y'a ɲininka ko: «Anw dun, an ka kan ka mun kè?» A y'a fò u ye ko: «Aw kana mògò si ka wari minè ni diyagoya ye. Aw kana mògò si sendon ni nkalon ye. Aw ka sara ka aw wasa.» 15 Mògòw tun bè ɲènafilèli la, u bèè tun bè miirili kè Yuhana ta fan fè, yala ni ale tè Krisita ye. 16 Yuhana ye u bèè jaabi ko: «Ne kòni bè aw batise ji la, nka dò bè na, o fanga ka bon ni ne ta ye. Ne man kan ni a ka sabara juru fonili ye. Ale de na aw batise Ni Senu ni tasuma la. 17 A ka ɲòfyè minèn b'a bolo ka a ka ɲò gosilen fyè ka bò ɲaga la. A na ɲòkisè kè a ka jiginè kònò, nka a na èèɲè jeni tasuma sabali la.» 18 Yuhana tun bè kuma wèrè caman kè ka mògòw waaju ka Kibaru Duman fò u ye. 19 Nka Yuhana ye gòfèrènèrè Hèròde kòròfò a balimakè muso Hèròdiyas furuli kosòn, k'a kòròfò fana a ka ko jugu kèlenw bèè kosòn. 20 O tuma la Hèròde ye ko jugu wèrè kè tun, a ye Yuhana bila kaso la. 21 Mògòw bèè batiselen kò, Yesu fana batisera. K'a to Ala delili la, sankolo dayèlèla, 22 Ni Senu farikoloma jiginna a kan i ko jènèntuban. Kumakan dò bòra sankolo la, ko: «I ye ne Denkè kanulen de ye, i ko ka di ne ye haali.» 23 Yesu y'a ka baara daminè tuma min na, a si tun bè san bisaba ɲògòn bò. Mògòw tun bè miiri ko Yusufu den don. Yusufu tun ye Eli denkè ye. 24 Eli bòra Matat la. Matat bòra Levi la. Levi bòra Mèlki la. Mèlki bòra Janayi la. Janayi bòra Yusufu la. 25 Yusufu bòra Matitiya la. Matitiya bòra Amòs la. Amòs bòra Nahum la. Nahum bòra Esili la. Esili bòra Nagayi la. 26 Nagayi bòra Makati la. Makati bòra Matitiya la. Matitiya bòra Simèyi la. Simèyi bòra Josèk la. Josèk bòra Joda la. 27 Joda bòra Jokanan la. Jokanan bòra Rèsa la. Rèsa bòra Zorobabèl la. Zorobabèl bòra Sealtièl la. Sealtièl bòra Nèr la. 28 Nèr bòra Mèlki la. Mèlki bòra Adi la. Adi bòra Kòsam la. Kòsam bòra Elmadam la. Elmadam bòra Er la. 29 Er bòra Josue la. Josue bòra Eliezèr la. Eliezèr bòra Jorim la. Jorim bòra Matati la. Matati bòra Levi la. 30 Levi bòra Simeòn la. Simeòn bòra Juda la. Juda bòra Yusufu la. Yusufu bòra Jònam la. Jònam bòra Eliyakim la. 31 Eliyakim bòra Mèlèa la. Mèlèa bòra Mèna la. Mèna bòra Matata la. Matata bòra Natan la. Natan bòra Dawuda la. 32 Dawuda bòra Isayi la. Isayi bòra Obèd la. Obèd bòra Boaz la. Boaz bòra Salmòn la. Salmòn bòra Nakisòn la. 33 Nakisòn bòra Aminadab la. Aminadab bòra Adamin la. Adamin bòra Ram la. Ram bòra Hèzròn la. Hèzròn bòra Perèz la. Perèz bòra Juda la. 34 Juda bòra Yakuba la. Yakuba bòra Isaka la. Isaka bòra Ibrahima la. Ibrahima bòra Tèrak la. Tèrak bòra Nakòr la. Nakòr bòra Sèrug la. 35 Sèrug bòra Rehu la. Rehu bòra Pelèg la. Pelèg bòra Hebèr la. Hebèr bòra Selak la. 36 Selak bòra Kainam la. Kainam bòra Arpakisad la. Arpakisad bòra Sèm la. Sèm bòra Nuhun la. Nuhun bòra Lemèk la. 37 Lemèk bòra Mètusela la. Mètusela bòra Henòk la. Henòk bòra Jerèd la. Jerèd bòra Mahalaleèl la. Mahalaleèl bòra Kenan la. 38 Kenan bòra Enòs la. Enòs bòra Sèti la. Sèti bòra Hadama la. Hadama bòra Ala la.



4

1 Yesu falen Ni Senu la, a kòseginna ka bò Jurdèn ba da la. Ni Senu y'a ɲèminè ka taa kungokolon kònò, 2 ka tile binaani kè. A tun bè kòròbò Sitanè fè. A ma dumuni si kè o donw la. O donw tèmènnen kò, kòngò y'a minè. 3 O tuma la Sitanè y'a fò a ye ko: «Ni i ye Ala Denkè ye, a fò ko nin kabakurun ka yèlèma ka kè nbuuru ye.» 4 Yesu y'a jaabi ko: «A sèbènnen bè Kitabu la ko: `Dumunifèn dama tè mògò balo.' » 5 O kò, Sitanè taara n'a ye san fè ka diɲè masayaw bèè jira a la yòrònin kelen na. 6 Sitanè y'a fò a ye ko: «Ne bè nin kuntigiya ni a nòòrò bèè di i ma, katuguni a donna ne bolo. Ne b'a fè k'a di min ma, ne b'a di o ma. 7 N'i dun bè i biri ne kòrò ka ne bato, o bèè na kè i ta ye.» 8 Yesu y'a jaabi ko: «A sèbènnen bè ko: `I ka i Matigi Ala bato, ka baara kè o kelenpe ye.' » 9 Sitanè y'a ɲèminè ko kura ka taa Jerusalèm, k'a bila Alabatosoba kuncè ma, k'a fò a ye ko: «Ni i ye Ala Denkè ye, i cun duguma, 10 k'a masòrò a sèbènnen bè ko: `Ala n'a fò a ka mèlèkèw ye ko u ka i mara. 11 U na i minè u bolow la walisa i sen kana na gosi kabakurun si la.' » 12 Yesu y'a jaabi ko: «A sèbènnen bè ko: `I kana i Matigi Ala kòròbò.' » 13 Sitanè tilalen kò o kòròbòliw bèè la, a taara k'a to yen fòlò. 14 Yesu kòseginna ka taa Galile jamana la Ni Senu barika la. A tògò bòra jamana yòrò bèè la. 15 A tun bè mògòw kalan u ka Alabatosow kònò, mògòw bèè tun b'a bonya. 16 Yesu sera Nazarèti, a lamòna yòrò min na. A donna Alabatoso kònò lafiɲè don na, i ko a tun delila k'a kècogo min na. A wulila k'i jò walisa ka Kitabu kalan. 17 Kira Esayi ka Kitabu dira a ma. A ye Kitabu dayèlè ka yòrò dò sòrò, a sèbènnen bè yen ko: 18 «Matigi Ni bè ne kan, katuguni a ye ne mun, walisa ne ka Kibaru Duman fò faantanw ye. A ye ne ci ko ne ka jònw ni kasolamògòw hòrònyali ani fiyentòw ɲèw yèlèli ko welewele da, ka mògò degunnenw bò tòòrò la ka u bila hèrè sira kan, 19 ka Matigi ka nèèma san ko welewele da.» 20 O kò, Yesu ye Kitabu datugu k'a di baaraden ma ka i sigi. Alabatoso kònò mògòw bèè ɲèw jòlen tora a la. 21 O tuma la Yesu ye kuma daminè k'a fò u ye ko: «Bi kòni, aw ye nin Kitabu kuma minnu mèn, olu dafara.» 22 U bèè tun b'a tògò ɲuman fò. Kuma ɲuman minnu fòra a fè, u tun bè kabakoya olu la. U tun b'a fò ko: «Yusufu denkè tè nin ye wa?» 23 Yesu y'a fò u ye ko: «Siga t'a la, aw bèna nin ntalen da ko: `Furakèla, i yèrè kènèya.' Aw n'a fò ko: `An y'a mèn ko i ye ko minnu kè Kapèrnaum, i ka o bòɲògònkow kè i yèrè ka dugu la yan fana.' » 24 A ko fana: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko, kira si tè minè koɲuman a yèrè ka dugu la. 25 Nka ne b'a fò aw ye tiɲè la ko muso cè salen caman tun bè Israèl jamana la kira Eli tile la, sanji ma na san saba ni kalo wòòrò kònò tuma min na. Kòngòba tun bè o jamana yòrò bèè la. 26 O bèè n'a ta, Eli ma ci ka taa olu si sègèrè, fò muso cè salen dò, o tun bè Sidòn jamana dugu dò la, o tògò ko Sarèpita. 27 Kunatò caman tun bè Israèl jamana la kira Elise tile la, o bèè n'a ta u si ma kènèya fò Siri jamana mògò dò min tògò ko Naaman.» 28 Alabatoso kònò mògòw bèè y'o kumaw mèn minkè, u dusu bòra kosèbè. 29 U wulila ka Yesu sama ka bò dugu kònò. U ka dugu jòlen tun bè kulu min kan, u taara n'a ye o kun na, ko u b'a ɲòni ka bin kulu dingè kònò. 30 Nka ale kòni tèmènna u cèmancè la ka taa. 31 Yesu taara Galile dugu dò la, o tògò ko Kapèrnaum. A tun bè mògòw kalan lafiɲèdonw la yen. 32 Olu kabakoyara a ka mògò kalan cogo la, k'a masòrò a tun bè kuma ni fanga ye. 33 Cè jinètò dò tun bè Alabatoso kònò, o pèrènna ni kanba ye ko: 34 «E! I bè mun ɲini an fè, Yesu Nazarètika? I nana ka an halaki wa? I ye min ye, ne bè o dòn, Ala ka Senuma.» 35 Yesu ye jinè kòròfò ko: «I makun ka bò nin cè la.» Jinè y'a labin duguma u cèma ka bò a la, a ma foyi kè a la. 36 Mògòw bèè kabakoyara, u tun bè kuma ɲògòn fè ko: «Nin ye mun kuma ye? A bè kuma jinèw fè ni fanga ni sebaaya ye, u bè bò mògòw la!» 37 O kosòn, Yesu tògò bòra o jamana yòrò bèè la. 38 Yesu bòlen kò Alabatoso kònò, a taara Simòn ka so. A y'a sòrò Simòn muso ba tòòròlen tun bè farigan bolo. U ye Yesu deli ko a k'a kènèya. 39 Yesu taara i biri a kun na ka farigan kòròfò. Farigan y'a bila. O yòrònin bèè, a wulila ka baara daminè k'u mago ɲè. 40 Tilebin tuma la, mògòw taara a sègèrè ni u ka banabaatòw bèè ye. A y'a bolow da u bèè kelen-kelen kan ka u kènèya. 41 Jinèw fana bòra mògò caman na, u tun bè pèrèn ko: «I ye Ala Denkè ye!» Nka Yesu ye u kòròfò, a ma sòn u ka kuma, katuguni u y'a dòn ko ale ye Krisita ye. 42 Dugu jèlen, Yesu bòra ka taa kungo kònò yòrò dò la. Jama tun b'a ɲini. U sera a yòrò ka a koori walisa a kana taa ka u to yen. 43 Nka a y'a fò u ye ko: «Wajibi don ne ka Ala ka masaya Kibaru Duman fò dugu tòw fana la, k'a masòrò ne cira o de kosòn.» 44 A tun bè waajuli kè Alabatosow kònò Jude jamana la.



5

1 Don dò, ka Yesu to Jenèsarèti ba da la, jama tun y'a degun walisa u ka Ala ka kuma lamèn. 2 A ye kurun fila ye ba da la, mònnikèlaw tun bòra u kònò, u tun bè u ka jòw ko. 3 A donna o kurunw la kelen kònò, o tun ye Simòn ta ye, k'a ɲini Simòn fè ko o ka kurun terun ka mabò dankan na dòònin. O kèlen, a y'i sigi kurun kònò ka jama kalan. 4 Yesu tilalen kò kuma la, a y'a fò Simòn ye ko: «I ka kurun madon dun na, ka aw ka jòw fili ji la ka mònni kè.» 5 Simòn y'a jaabi ko: «Karamògò, an sira baara la, an ma foyi minè, nka i ka kuma kosòn, ne na jòw fili ji la.» 6 O kèlen kò u fè, u ye jègè caman minè, fo u ka jòw binna tigèli la. 7 U ye u bolow fili u tòɲògònw ma kurun wèrè kònò, ko olu ka na u dèmè. Olu nana, u ye kurun fila bèè fa, fo kurunw tun bè ɲini ka tunun ji la. 8 Simòn Pièrè y'o ye minkè, a y'i bin Yesu sen kòrò k'a fò ko: «Matigi, i mabò ne la, katuguni ne ye jurumutò de ye.» 9 Ale ni a tòɲògònw bèè kabakoyara u ka jègè caman minèlenw la. 10 Zebede denkèw Yakuba ni Yuhana minnu tun ye Simòn jèɲògònw ye, olu fana kabakoyalen tun don. Yesu y'a fò Simòn ye ko: «I kana siran. Kabini sisan, i na kè mògòw ɲinina ye.» 11 O tuma la u nana u ka kurunw jò dankan na, ka fèn bèè to yen ka tugu Yesu nòfè. 12 Ka Yesu to dugu dò la, cè dò tun bè yen, kuna tun b'a fari yòrò bèè la. O ye Yesu ye tuma min na, a y'i bin k'a ɲè biri duguma, k'a deli ko: «Matigi, ni i bè sòn, i bè se ka ne saniya.» 13 Yesu y'a bolo mòònòbò ka maga a la, a ko: «Ne sònna, i ka saniya.» O yòrònin bèè a ka kuna kènèyara. 14 Yesu y'a gèlèya a ma ko: «I kana o ko fò mògò si ye, nka taa i yèrè jira sarakalasebaa la ka saraka bò i saniyali kosòn i ko Musa y'a fò cogo min na, o na kè seereya ye i kènèyali ko la.» 15 O bèè n'a ta, Yesu tògò bòra ka ta'a fè, fo jamaba tun bè u lajè a fè walisa k'a lamèn ani u ka banaw ka kènèya. 16 Nka Yesu tun bè to ka taa kungo kònò a kelen na ka Ala deli. 17 Don dò la ka Yesu to mògòw kalan na, Farisiènw ni sariya karamògò dòw sigilen tun bè yen. U tun nana ka bò Galile ani Jude duguw bèè la, ani Jerusalèm. Matigi ka sebaaya tun bè Yesu la ka banabaatòw kènèya. 18 Mògò dòw nana ni cè fanfilasalen dò ye dalan kan. U ye cogo ɲini k'a ladon so kònò k'a da Yesu sen kòrò. 19 U ma cogo sòrò k'a ladon jama kosòn minkè, u yèlènna so san fè k'a sanfèla dò wòròn ka o cè ni a ka dalan lajigin o wo fè Yesu ɲè kòrò jama cèma. 20 Yesu ye o mògòw ka dannaya ye minkè, a ko: «Cè, i ka jurumuw yafara i ma.» 21 Sariya karamògòw ni Farisiènw y'u miiri ko: «Nin cè ye jòn ye, fo a bè Ala tògò tiɲè? Jòn bè se ka jurumuw yafa, Ala kelen kò?» 22 Yesu ye u ka miiriliw dòn, a y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw bè o kow miiri aw kònò? 23 Nin kuma fila la jumèn fòli ka nògòn? K'a fò ko: I ka jurumuw yafara i ma, wala k'a fò ko: Wuli ka taama? 24 Nka walisa aw k'a dòn ko fanga bè Mògò Denkè fè k'a to dugukolo kan ka jurumuw yafa,» a y'a fò o cè fanfilasalen ye ko: «Ne b'a fò i ye, wuli ka i ka dalan ta ka taa so.» 25 O yòrònin bèè, a wulila u bèè ɲè na k'a ka dalan ta ka taa so, a tun bè Ala bonya. 26 U bèè kabakoyara ka Ala bonya. U siranna kosèbè k'a fò ko: «An ye kabakow ye bi.» 27 O kow kò, Yesu bòra yen, a ye faama wari minèbaa dò ye, o tògò ko Levi. O sigilen tun bè faama wari minè yòrò la. Yesu y'a fò a ye ko: «Tugu ne la.» 28 Levi ye fèn bèè to yen ka wuli ka tugu a nòfè. 29 Levi ye dumuniba labèn Yesu ye a ka so. Faama wari minèbaa caman ni mògò caman wèrèw sigilen tun bè dumuni la. 30 Farisiènw ni sariya karamògòw tun bè dajukòrò kuma la, u y'a fò Yesu ka kalandenw ye ko: «Mun y'a to aw bè dumuni kè ka minni kè faama wari minèbaaw ani jurumutòw fè?» 31 Yesu ye u jaabi ko: «Mògò minnu ka kènè, olu mago tè furakèla la, banabaatòw de mago b'a la. 32 Ne ma na mògò tilennenw wele ko u ka nimisa u ka jurumuw la, fò jurumukèlaw.» 33 Mògò dòw kumana Yesu fè, ko: «Yuhana ka kalandenw ni Farisiènw ka kalandenw bè sun ko caman ka Ala deli, k'a sòrò e ka kalandenw bè dumuni kè ka minni kè.» 34 Yesu ye u jaabi ko: «Aw bè se ka kòɲòcè tòɲògònw wajibiya ka sun, ka u ni kòɲòcè to ɲògòn fè wa? 35 Nka waati bè na, kòɲòcè na bòsi u la, u na sun o donw la.» 36 Yesu ye nin ntalen fana da u ye ko: «Mògò si tè fini kunkurun fara ka bò fini kura la ka fini kòrò bari. Ni o kèra, fini kura faralen na to, fini kunkurun fana tèna bèn fini kòrò ma. 37 Mògò si tè diwèn kènè kè foroko kòròw kònò. Ni o kèra, diwèn kènè na forokow fara ka bòn, forokow na tiɲè. 38 Nka diwèn kènè ka kan ka kè foroko kuraw de kònò. 39 Ayiwa, mògò min ye diwèn kòròlen min, o tèna sòn diwèn kura ma, katuguni a b'a fò ko: `Kòròlen de ka ɲi.' »



6

1 Lafiɲè don dò la, Yesu tun bè tèmèn ɲòforo dòw fè. A ka kalandenw ye ɲòtinsan dòw tigè ka u còngò u tègèw kònò ka olu kisè ɲimi. 2 Farisièn dòw y'a fò u ye ko: «Ko min dagalen tè lafiɲè don na, mun na aw bè o kè?» 3 Yesu y'u jaabi ko: «Kòngò ye Dawuda ni a nòfè mògòw minè tuma min na, a ye min kè, aw ma o kalan wa? 4 A donna Ala ka so kònò ka jirali nbuurukun dòw ta ka u dun, ka dò di a nòfè mògòw fana ma. O dumuni dagalen tun tè mògò si ye fò sarakalasebaaw dama.» 5 Yesu y'a fò u ye fana ko: «Mògò Denkè ye lafiɲè don Matigi de ye.» 6 Yesu donna Alabatoso dò kònò lafiɲè don dò wèrè la, ka mògòw kalan. Cè dò tun bè yen, a kininbolo jalen tun don. 7 Sariya karamògòw ni Farisiènw tun bè Yesu kòlòsi k'a filè yala ni a na mògò dò kènèya lafiɲè don na, walisa u k'a sendon sababu sòrò. 8 Nka Yesu tun bè u ka miiriliw dòn. O tuma la a y'a fò cè bolojalen ye ko: «Wuli k'i jò mògòw cèma.» A wulila k'i jò. 9 Yesu y'a fò u ye ko: «Ne bè aw ɲininka yala a dagalen bè lafiɲè don na ka ko ɲuman kè wa, wala ka ko jugu kè? Ka mògò kisi wa, wala ka mògò faga?» 10 A y'a ɲè yaala ka mògòw bèè filè, o kò, a y'a fò o cè ye ko: «I bolo mòònòbò.» A y'a bolo mòònòbò, a kènèyara. 11 U dusu bòra kosèbè. U tun bè kuma ɲògòn fè ko u bè se ka mun kè Yesu la. 12 O kò, Yesu taara kulu kan don dò la ka Ala deli, a sira Ala delili la. 13 Dugu jèlen, a ye a ka kalandenw wele, ka tan ni fila ɲènatòmò u la, ka olu wele cidenw. 14 Olu filè ninnu ye: Simòn, (a ye o tògò da Pièrè), ani a balimakè Andre, Yakuba ni Yuhana, Filipe ni Bartèlèmi, 15 Matiyu ni Tòma, Alifè denkè Yakuba ni Simòn Zelote, 16 Yakuba denkè Jude ni Juda Isikariòti, o de ye Yesu don bolo la. 17 Yesu ni a ka kalandenw jiginna ka bò kulu kan ka se kènèba dò ma, a ka kalandenw caman tun bè yen ani jamaba. Olu tun nana ka bò Jude jamana bèè la ani Jerusalèm ni kògòji da la jamana dugubaw Tir ni Sidòn. 18 U tun nana walisa k'a ka kuma lamèn ani a ka u kènèya. Minnu tòòròlen tun bè jinèw fè, olu fana kènèyara. 19 Jama bèè tun bè u jija ka maga a la, katuguni sebaaya tun bè bò a la ka u bèè kènèya. 20 O tuma la Yesu y'a ɲè kòròta ka a ka kalandenw filè, a ko: «Aw minnu ye faantanw ye, aw ye dubadenw ye, katuguni Ala ka masaya ye aw ta ye. 21 «Kòngò bè aw minnu na sisan, aw ye dubadenw ye, katuguni aw na fa! «Aw minnu bè kasi sisan, aw ye dubadenw ye, katuguni aw na yèlè ɲagali fè! 22 «Ni mògòw bè aw koniya ka u mago bò aw la, ka aw neni, ka aw tògò jugu fò Mògò Denkè kosòn, o tuma la aw ye dubadenw ye. 23 O don na, aw na nisòndiya ka ɲagali kosèbè, katuguni aw ka baraji ka bon sankolo la. U bènbaw fana ye kiraw tòòrò ten. 24 «Nka aw nafolobatigiw, bònè bè aw ye, katuguni aw ye aw ka ɲèsuma sòrò ka ban! 25 «Aw minnu falen bè dumuni ɲumanw la sisan, bònè bè aw ye, katuguni kòngò na aw minè! «Aw minnu bè yèlè sisan, bònè bè aw ye, katuguni aw na ɲènasisi ka kasi! 26 «Ni mògòw bèè bè aw tògò ɲuman fò tuma min na, bònè bè aw ye, katuguni u bènbaw ye kira nkalontigèlaw bonya o cogo la! 27 «Nka aw minnu bè ne lamèn, ne b'a fò aw ye ko: A' ye aw juguw kanu, ka ko ɲuman kè aw koniyabaaw ye. 28 A' ye dubaw kè aw dangabaaw ye. Minnu bè aw tòɲò, a' ye Ala deli olu ye. 29 Ni mògò dò y'a tègè ci i taman kelen na, i ka fan dò jò a ye. Ni dò ye i ka dulòkiba ta, i kana a bali ka i ka dulòki misèn fana ta. 30 Mògò o mògò ye fèn dò deli i fè, i ka o sòn. Ni dò ye i ka fèn dò ta, i kana a fò ko o tigi ka o kòsegin. 31 Aw b'a fè mògòw ka ko min kè aw ye, aw ka o ɲògòn kè u ye. 32 «Ni aw bè aw kanubaaw kanu, aw na mun tanuli sòrò o la? Hali jurumutòw fana bè u kanubaaw kanu. 33 Minnu bè ko ɲuman kè aw ye, ni aw bè ko ɲuman kè olu dama ye, aw na mun tanuli sòrò o la? Hali jurumutòw fana bè o de kè. 34 Aw jigi b'a la ko aw nafèn dò sòrò minnu fè, ni aw bè juru don olu dama la, aw na mun tanuli sòrò o la? Jurumutòw fana bè juru don u tòɲògònw la walisa u ka u ta ɲògòn sòrò ko kura. 35 Nka a' ye aw juguw kanu ka ko ɲuman kè u ye ka juru don u la, aw kana aw jigi da fèn sòrò kan. Aw na barajiba sòrò, aw na kè Ala Kòròtalenba denw ye, katuguni ale ka ɲi fitiriwalew ni mògò juguw ma. 36 Aw ka kè makarikèlaw ye i ko aw Fa ye makarikèla ye cogo min na. 37 «Aw kana kiri tigè tòw kan, kiri tèna tigè aw kan. Aw kana tòw jalaki, aw tèna jalaki. Aw ka yafali kè, yafa na kè aw ma. 38 A' ye mògòw sòn, mògòw na aw sòn. U na mure ta ka aw ta suma k'a digidigi k'a yigiyigi ka dò fara a kan fo a bè bòn, ka o yèlèma aw ka dulòki jufabaw kònò, k'a masòrò aw bè tòw ta suma ni minèn min ye, aw ta na suma ni o minèn yèrè de ye.» 39 Yesu ye ntalen da u ye fana, a ko: «Fiyentò bè se ka fiyentò ka bere minè wa? N'o kèra, u fila bèè tèna bin dingè kònò wa? 40 Kalanden man bon ni a karamògò ye, nka kalanden o kalanden kalanna ka se, o na kè i ko a karamògò. 41 «Kalanin min bè i balima ɲè kan, mun na i bè o filè? k'a sòrò so cètigè jiri bè i yèrè ɲè kan, i ma o ye. 42 E min tè so cètigè jiri ye i yèrè ɲè kan, i bè se k'a fò i balima ye cogo di ko: `Ne balima, kalanin min bè i ɲè kan, a to ne ka o bò?' Filankafo, so cètigè jiri bò i yèrè ɲè kan fòlò. Ni o kèra, i na se ka yeli kè koɲuman ka kalanin bò i balima ɲè kan. 43 «Jiri ɲuman tè den jugu kè, jiri jugu tè den ɲuman kè. 44 Jiriw bèè bè dòn u den de fè, o kòrò: Mògò tè toroden kari èònisun na, mògò tè rezèn mò kari ɲaamèèòni na. 45 Mògò ɲuman bè fèn ɲumanw bò a ka fèn ɲuman mara yòrò la, o min ye a dusukun ye. Mògò jugu bè fèn juguw bò a ka fèn jugu mara yòrò la. Mògò dusukun falen bè min na, a da bè o de fò. 46 «Mun y'a to aw bè ne wele `Matigi, Matigi,' k'a sòrò ne bè min fò aw tè o kè? 47 Mògò o mògò bè na ne ma, ka ne ka kumaw lamèn ka u kè, o bòlen bè min fè, ne bè o jira aw la. 48 O bòlen bè sojòla dò fè min ye dugukolo sen k'a dunya, ka so ju sigi farakolo kan, ka so jò o kan. Ji cayara tuma min na, ba karila, a woyo ye o so gosi, nka a ma se k'a lamaga, katuguni a jòlen tun bè koɲuman. 49 Nka min bè ne ka kumaw mèn, ni a ma u kè, o bòlen bè cè dò fè min y'a ka so jò duguma, ni a ma jusigilan kè a kòrò. Baji sera o so ma tuma min na, a binna o yòrònin kelen, o so tiɲè ko juguyara.»



7

1 Yesu tilalen kò o kumaw bèè la mògòw fè, a donna Kapèrnaum. 2 Jalasabatigi dò tun bè yen, o ka baaraden min ko tun ka di a ye kosèbè, o tun man kènè, a tun bè ɲini ka sa. 3 O kuntigi ye Yesu kibaru mèn minkè, a ye Yahutu cèkòròba dòw ci ka taa Yesu deli ko a ka na a ka baaraden kènèya. 4 Olu sera Yesu yòrò k'a deli kosèbè, u ko: «N'i bè o kè jalasabatigi ye, a ka kan n'a ye, 5 katuguni an siya ko ka di a ye, ale de ye an ka Alabatoso jò.» 6 Ayiwa Yesu taara u fè. A surunyalen jalasabatigi ka so la, o ye a teri dòw ci ka taa a fò a ye ko: «Matigi, i kana i yèrè sègèn, k'a masòrò e ka don ne ka so kònò, ne man kan n'o ye. 7 O de kosòn, ne ka taa i sègèrè, ne y'a jate fana ko ne ka dògò o ma. Nka i ka kuma kelen fò, o na ne ka baaraden kènèya. 8 Kuntigi dòw bè ne kun na, sòròdasi dòw fana bè ne bolo. Ne b'a fò u dò ye ko `Taa', o bè taa. Ne b'a fò dò wèrè ye ko `Na', o bè na, k'a fò ne ka baaraden ye ko `Nin kè', a b'a kè.» 9 Yesu ye o kuma mèn tuma min na, a kabakoyara o cè ko la. A y'i yèlèma a nòfè jama fan fè k'a fò olu ye ko: «Ne b'a fò aw ye ko ne ma nin bòɲògònko dannaya ye mògò si fè, hali Israèl cèma.» 10 Cidenw kòseginnen o kuntigi ka so, u ye o baaraden kènèyalen sòrò yen. 11 O kèlen kò, Yesu taara dugu dò la, o tògò ko Nayin. A ka kalandenw ni jamaba taara a fè. 12 U surunyalen dugu donda la, u ni mògò dòw bènna, olu tun bè taa ni cè dò su ye. O kelenpe tun bè a ba fè. A ba fana tun ye muso cè salen ye. Dugu kònò mògò caman taatò tun don o muso fè. 13 Matigi ye o muso ye tuma min na, a hinè donna a la. A y'a fò a ye ko: «I kana kasi!» 14 A gèrèla u la k'a bolo da su talan kan, su tabaaw y'u jò. Yesu ko: «Kamalen, ne b'a fò i ye, wuli!» 15 A wulila k'i sigi ka kuma daminè. Yesu y'a di a ba ma. 16 Mògòw bèè siranna ka kabakoya, u ye Ala tanu k'a fò ko: «Kiraba y'i jira an cèma. Ala nana a ka mògòw dèmè.» 17 Yesu ye min kè, o kibaru jènsènna Jude jamana ni a dafè duguw bèè la. 18 Yuhana ka kalandenw ye o kow bèè lakali a ye. Yuhana ye a ka kalandenw la fila wele 19 ka u ci ka taa Matigi sègèrè k'a ɲininka ko: «A fòra ko min bè na, e don wa, wala an ka dò wèrè ɲènafilè?» 20 O cèw sera Yesu yòrò tuma min na, u y'a fò a ye ko: «Yuhana Batiselikèla ye an ci ka na i ɲininka ko: `A fòra ko min bè na, e don wa wala an ka dò wèrè ɲènafilè?' » 21 O waati yèrè la, Yesu ye mògò caman ka banaw ni u ka tòòrò kow kènèya, ka jinèw gèn ka bò u la, ka fiyentò caman ɲèw yèlè. 22 O kò, a ye Yuhana ka cidenw jaabi ko: «Aw ye min ye ka min mèn, a' ye taa o lakali Yuhana ye ko: Fiyentòw bè yeli kè, nabaraw bè taama, kunatòw bè saniya, tulogerenw bè mènni kè, suw bè kunun, Kibaru Duman bè fò faantanw ye. 23 Mògò min kunna ma tiɲè ne kosòn, o tigi ye dubaden ye!» 24 Yuhana ka cidenw taalen kò, Yesu y'a daminè ka kuma jama fè Yuhana ko la ko: «Aw taara mun de filè kungokolon kònò? Fiɲè bè kala min lamaga wa? 25 Ayiwa aw dun taara mun filè? Finisaramatigi don wa? Nka minnu bè fini saramaw don ka faama dumuni kè, olu bè sòrò masakèw ka sow kònò. 26 Aw dun taara mun filè? Kira don wa? Owò, ne b'a fò aw ye ko a ka bon ni kira ye. 27 A sèbènnen bè Kitabu la min ko la ko: `A filè, ne bè ne ka ciden ci i ɲè ka i ka sira labèn i ɲè,' o ye Yuhana de ye. 28 Ne b'a fò aw ye ko: Mògò si ma bange Hadamadenw cèma min ka bon ni Yuhana ye. O bèè n'a ta, Ala ka masaya la mògòw bèè la dògòmannin ka bon ni Yuhana ye.» 29 Mògò minnu bèè y'a lamèn ani faama wari minèbaaw, olu y'a jira k'a jèya ko Ala tilennen don, u tun batisera Yuhana fè. 30 Nka Farisiènw ni sariya karamògòw banna Ala ka ko latigèlenw ma u yèrèw ta fan fè, u tun ma sòn ka batise Yuhana fè. 31 Yesu ko fana: «Ne bè se ka bi mògòw ni jònw kèɲè? U bòlen bè jònw fè? 32 U bòlen bè denmisènw sigilen fè fèrèkènè la ka u kan lase ɲògòn ma ko: `Anw ye dunun fò aw kun, aw ma dòn kè. Anw ye sangabon da la dònkili da aw ye, aw ma kasi.' 33 Katuguni Yuhana Batiselikèla nana, a tè dumuni kè, a tè diwèn min, aw ko jinè b'a la. 34 Mògò Denkè nalen, a bè dumuni kè ka minni kè, aw ko: `Nin cè ye nuguma ni minnikèla ye, faama wari minèbaaw ni jurumutòw teri don.' 35 Nka jo bè di Ala ka hakilitigiya ma a sira taamabaaw bèè fè.» 36 Farisièn dò ye Yesu deli ko a ka taa dumuni kè a fè. Yesu taara o ka so k'i sigi dumuni la. 37 Jatòmuso dò tun bè o dugu kònò. A y'a mèn tuma min na ko Yesu tun bè dumuni la o Farisièn ka so, a nana ni daganin dò ye, o tun dilara ni kabakurun sòngò gèlèn ye, o falen tun bè tulu suma duman la. 38 A kasitò y'i jò Yesu kòfè a sen yanfan fè. A ye Yesu senw ɲigin ni a ɲèji ye, ka u jòsi ni a kunsigi ye, ka a senw susu, ka tulu suma duman yèlèma u kan. 39 Farisièn min ye Yesu wele dumuni la, o y'o ye minkè, o y'a fò a yèrè kònò ko: «Ni nin cè tun ye kira ye, nin muso min magara a la, a tun n'a dòn ko o ye jatòmuso ye.» 40 O tuma la, Yesu ye kuma ta k'a fò a ye ko: «Simòn, fèn dò bè ne fè k'a fò i ye.» Simòn y'a jaabi ko: «Karamògò, a fò.» 41 Yesu ko: «Juru donna dò ka juru tun bè mògò fila la. A ka wari dèɲè kèmè duuru tun bè dò la, dèɲè biduuru tun bè tò kelen na. 42 Cogo tun tè u si fè ka o sara, o tuma la a ye u fila bèè ka juruw yafa u ma. A fò, o cè ko na diya jumèn ye ka tèmèn jumèn kan?» 43 Simòn y'a jaabi ko: «Ne bè miiri ko a ye caman yafa min ma.» Yesu y'a fò a ye ko: «I ye tiɲè fò.» 44 O kò, Yesu y'i yèlèma muso fan fè k'a fò Simòn ye ko: «I ɲè bè nin muso la wa? Ne donna i ka so kònò, i ma senko ji di ne ma, nka ale kòni ye ne senw ɲigin ni a ɲèji ye ka u jòsi ni a kunsigi ye. 45 I ma ne ladon ni da susuli ye, nka kabini ne donna so kònò, ale ma ne senw susuli dabila. 46 I ma tulu yèlèma ne kun na, nka ale ye tulu suma duman yèlèma ne senw kan. 47 O de y'a to ne b'a fò i ye ko: Nin muso ka kanuyaba b'a jira ko a ka jurumuw ni u caya bèè yafara a ma. Nka dòònin yafara min ma, o ka kanuya ka dògò.» 48 O tuma la Yesu y'a fò o muso ye ko: «I ka jurumuw yafara i ma.» 49 A dumunikèɲògònw y'a daminè k'a fò u yèrèw kònò ko: «Nin ye jòni ye, ni a bè jurumuw yafa fana?» 50 Yesu y'a fò o muso ye ko: «I ka dannaya ye i kisi. I ka taa hèrè la.»



8

1 O kow kò, Yesu tun bè dugubaw ni dugu misènw yaala, a tun bè waajuli kè ka Ala ka masaya Kibaru Duman fò. A ka kalanden tan ni fila taara a fè, 2 ani muso dòw fana. A tun ye o musow ka banaw kènèya ka jinèw gèn ka bò u la. Muso kelen tògò ko Mariyama, o tun bè wele Magadala Mariyama. Jinè woloèula tun bòra o la. 3 Dò tògò ko Janè, o tun ye Hèròde ka sokunnasigibaa Kuza muso ye. Susanè ni muso caman wèrèw tun bè yen. Olu bèè tun bè Yesu ni a ka kalandenw dèmè ni u bolofènw ye. 4 Mògòw tun bè bò duguw bèè la ka taa Yesu sègèrè. Jamaba y'u lajè a fè yen tuma min na, Yesu ye nin ntalen da u ye ko: 5 «Cè dò bòra ka taa a ka serilifènw seri. K'a to serili la, a ka kisè dòw binna sira da la. Mògòw taamana u kan, kònòw ye olu sogin. 6 Kisè dòw binna farakolo kan. U falennen kò, u jara, katuguni sumaya tun tè yen. 7 Kisè dòw binna èòniw cèma. U ni èòniw wulila ɲògòn fè, èòniw y'u degun. 8 Kisè dòw binna dugukolo ɲuman na. U falenna ka bonya ka kisè, ka u ɲògòn kèmè kè.» O kumaw fòlen kò, Yesu pèrènna ko: «Tulo bè min fè ka lamènni kè, o ka lamènni kè dè!» 9 Yesu ka kalandenw y'a ɲininka ko: «O ntalen kòrò ye mun ye?» 10 A y'u jaabi ko: «Ala ka masaya gundow dònniya dira aw de ma, nka a ko bè fò mògò wèrèw ye ntalenw de la, walisa `u filèli kètò kana a ye, u mènni kètò kana a faamu.' 11 «O ntalen kòrò filè nin ye: Kisè minnu serila, olu ye Ala ka kuma de ye. 12 Dòw ye sira da la taw ye. O mògòw ye o kuma mèn minkè, Sitanè bè na o kuma bò u kònò, walisa u kana na dannaya kè ka kisi. 13 Farakolo kan taw ye minnu ye, olu bè o kuma mèn k'a minè ni ɲagali ye. Nka dili tè u la, u bè dannaya kè ka waati dòònin dòròn kè. Kòròbòli mana u sòrò, u bè dannaya bila. 14 Íòniw cèma taw ye minnu ye, olu bè o kuma mèn, nka u taatò, nin diɲè hami kow ni nafolo kow ni ɲènajè kow bè u degun, fo u den tè kògò. 15 Dugukolo ɲuman taw ye minnu ye, olu bè o kuma mèn k'a minè sèbè la ni dusu ɲuman ye, ka to o kuma kan fo u bè den. 16 «Mògò si tè lanpa mana ka minèn dò kè k'a datugu wala k'a bila dalan dò jukòrò, nka a b'a sigi fèn dò kan, walisa a ka yeelen bò so kònò donbaaw ye. 17 Fèn si dogolen tè min tèna bò kènè kan. Gundo si tè ni a tèna dòn. 18 «A' ye aw ka lamènni cogo dòn k'a masòrò fèn bè min bolo, dò na di o ma ka fara a ta kan, nka fèn tè min bolo, a miirili bè a bolo ta min na, o na bòsi a la.» 19 Yesu ba ni a balimakèw taara a yòrò, nka u ma se ka gèrè a la jama kosòn. 20 Mògò dò y'a fò Yesu ye ko: «I ba ni i balimakèw jòlen filè kènèma, u b'a fè ka i ye.» 21 Nka Yesu ko: «Minnu bè Ala ka kuma lamèn k'a kè, olu de ye ne ba ni ne balimakèw ye.» 22 Don dò la, Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «An ka taa ba kò.» U donna kurun dò kònò ka ba tigè daminè. 23 Ka u to ji kan, Yesu sunògòra. Fiɲèba wulila baji kan, kurun tun bè ɲini ka fa ji la, fo u tun bè ɲini ka tunun. 24 O tuma la kalandenw gèrèla Yesu la, k'a lakunun k'a fò a ye ko: «Karamògò, Karamògò, an tò to filè ji la!» Yesu wulila ka fiɲè ni jikuruw kòròfò, fiɲè jòra, ji madara. 25 Yesu y'a fò kalandenw ye ko: «Aw ka dannaya bè min?» U sirannen kabakoyalen tun b'a fò ɲògòn ye ko: «Nin cè ye jòn ye? fo a bè kuma fò fiɲè ni ji ye, u b'a kan minè!» 26 U sera Gadarakaw ka jamana la, o bè ba kò, Galile kuntilenna la. 27 Yesu bòlen kurun kònò, dugu kònò cè dò nana a kunbèn, jinèw tun b'a la. Kabini tuma jan, a tun tè sòn ka fini don, a tun tè sòn ka to so kònò. A sigi yòrò tun ye kaburudo de ye. 28 A ye Yesu ye minkè, a ye kulokanba ci ka i bin Yesu sen kòrò k'a fò ni kanba ye ko: «I bè mun ɲini ne fè, Yesu, Ala Kòròtalenba Denkè? Ne b'i deli, i kana ne tòòrò!» 29 A ye o fò katuguni Yesu tun y'a fò jinè ye ko a ka bò o cè la. O jinè tun b'a bin ko caman na. Mògòw tun b'a siri ni nègèjòlòkòw ye, k'a senw don nègè la walisa k'a kòlòsi, nka a tun bè o sirilanw tigè. Jinè tun b'a gèn ka taa n'a ye kungokolon kònò. 30 Yesu y'a ɲininka ko: «I tògò bè di?» A ko: «Jamaba.» A y'o fò katuguni jinè caman tun donna a la. 31 O jinèw ye Yesu deli ko a kana u ci ka taa halaki dingè kònò. 32 Lèkuluba tun bè dumuni la kulu kèrè la. O jinèw ye Yesu deli ko a ka sòn u ka taa don o lèw la. A sònna. 33 O tuma la jinèw bòra cè la ka taa don o lèw la. Lèkulu bèè girinna ka jigin kulu jiginjigin jugu fè ka don baji la, u sara yen. 34 O lègènnaw ye o ko kèlen ye minkè, u bolila ka taa o kibaru fò dugu kònò ani a dafè bugufyèw la. 35 Mògòw bòra ka taa o ko kèlen filè. U selen Yesu yòrò, u ye o cè ye, jinèw tun bòra a la, a sigilen tun bè Yesu sen kòrò, finiw tun b'a kan na, a hakili sigilen tun don. U siranna. 36 Cè jinètò kènèyara minnu ɲè na, olu ye o kow bèè lakali u ye. 37 O tuma la, Gadarakaw ka jamana mògòw bèè ye Yesu deli ko a ka taa ka bò u ka jamana la, katuguni u sirannenba tun don. Yesu donna kurun kònò, ko a bè taa. 38 O jinètò kòrò ye Yesu deli ko a b'a fè ka to a fè. Nka Yesu y'a lasegin, a ko: 39 «Segin ka taa so. Ala ye koba minnu kè i ye, i ka olu bèè lakali.» Yesu ye koba minnu kè o cè ye, a taara ka o kow bèè lakali dugu kònò yòrò bèè. 40 Yesu kòseginna ka bò ba kò tuma min na, a na ko diyara mògòw bèè ye, katuguni u bèè tun b'a makònò. 41 O tuma la cè dò nana, o tògò ko Jayirus, Alabatoso kuntigi tun don. O y'i bin Yesu sen kòrò k'a deli ko a ka taa a ka so, 42 katuguni denmuso kelenpe tun b'a bolo, o si tun bè san tan ni fila la, o tun bè ɲini ka sa. Yesu taatò yen, jama y'a lamini k'a degun. 43 Muso dò tun bè yen, jolibòbana b'a la kabini san tan ni fila. A tun ye a bolofènw bèè di furakèlaw ma, nka u si ma se k'a kènèya. 44 O muso gèrèla Yesu la a kòfè ka maga a ka fini dawolo la. O yòrònin bèè, a ka jolibò jòra. 45 Yesu ko: «Jòn magara ne la?» U bèè y'u dalacè a la tuma min na, Pièrè ko: «Karamògò, jama b'i lamini k'i degun dè!» 46 Nka Yesu ko: «Mògò dò magara ne la, katuguni ne bòra a seere ma ko sebaaya dò bòra ne la.» 47 O muso y'a ye ko a tè se ka dogo minkè, a yèrèyèrètò nana i bin Yesu sen kòrò. Sababu min y'a to a magara Yesu la, ani a kènèyara o yòrònin kelen cogo min na, a y'o lakali a ye mògòw bèè ɲè na. 48 Yesu y'a fò a ye ko: «Ne denmuso, i ka dannaya ye i kènèya. I ka taa hèrè la.» 49 Ka Yesu to o kuma la, ciden dò nana ka bò Alabatoso kuntigi Jayirus ka so, k'a fò a ye ko: «I denmuso sara. I kana karamògò sègèn tun.» 50 Nka Yesu y'o mèn minkè, a y'a fò Jayirus ye ko: «I kana siran. Dannaya kè dòròn, i denmuso na kènèya.» 51 Yesu sera a ka so tuma min na, a ma sòn mògò si ka don a fè yen, fò Pièrè ni Yuhana ni Yakuba ani den fa ni a ba. 52 Mògòw bèè tun bè denmuso su kasi ka kulo. Yesu ko: «Aw kana kasi, k'a masòrò den ma sa, a bè sunògò.» 53 U ye yèlè bò a ma, katuguni u y'a dòn ko a sara ka ban. 54 Nka Yesu y'a ta a bolo ma k'a fò ni kanba ye ko: «Dennin, wuli!» 55 A ni seginna a ma, o yòrònin bèè, a wulila. Yesu ko u ka dumuni di a ma. 56 Den bangebaaw kabakoyara haali. Yesu y'a fò u ye k'a gèlèya ko u kana o ko kèlen fò mògò si ye.



9

1 Yesu ye a ka kalanden tan ni fila wele ka sebaaya ni fanga di u ma jinèw bèè kan, ani ka banaw kènèya. 2 O kò, a ye u ci ka taa Ala ka masaya waajuli kè ani ka banabaatòw kènèya. 3 A y'a fò u ye ko: «Aw taatò kana foyi ta aw bolo, bere wo, dugutaa minèn wo, dumunifèn wo, wari wo. Aw si kana dulòki fila ta. 4 Ni aw ye jatigila sòrò yòrò o yòrò, a' ye to yen fo aw taa tuma ka se. 5 Ni mògòw ma sòn ka aw ladon yòrò min na, aw bòtò o dugu kònò, aw ka aw senna buguri yuguyugu yen, o na kè u seere ye ka u lasòmi.» 6 Kalandenw taara. U tèmènna duguw bèè la ka Kibaru Duman fò ka banabaatòw kènèya yòròw bèè la. 7 Gòfèrènèrè Hèròde ye o ko kèlenw bèè kibaru mèn tuma min na, a hakili ɲaamina, katuguni mògò dòw y'a fò ko: «Yuhana Batiselikèla kununna ka bò suw cèma.» 8 Dò wèrèw ko: «Eli nana.» Dò wèrèw fana ko: «Fòlò kiraw la kelen kununna ka bò suw cèma.» 9 Nka Hèròde ko: «Ne ye Yuhana kunkolo tigè. Ayiwa ne bè nin kow mèn min ta fan fè, o ye jòn ye?» A tun bè cogo ɲini ka Yesu ye. 10 Cidenw kòseginna Yesu yòrò ka u ka ko kèlenw bèè lakali a ye. Yesu taara n'u ye u dan na ka se dugu dò da fè, o tògò ko Bètisayida. 11 Jama y'o dòn tuma min na, u tugura a nòfè. Yesu y'u minè koɲuman ka kuma u fè Ala ka masaya ko la. Minnu mago tun bè kènèyali la, a ye olu kènèya. 12 Tile tun bè ɲini ka jigin tuma min na, kalanden tan ni fila gèrèla Yesu la k'a fò a ye ko: «Jama labila, walisa u ka taa an dafè duguw ni bugufyèw la ka dumuni ni siyòrò ɲini, katuguni an bè kungokolon la yan.» 13 Nka Yesu y'a fò u ye ko: «Aw yèrèw ka dumuni di u ma.» U y'a jaabi ko: «Foyi tè an bolo nbuurukun duuru ni jègè fila kò, fo n'i b'a fè an ka taa dumuni san nin mògòw bèè ye.» 14 U tun bè cè waa duuru ɲògòn bò. Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «A' ye nin mògòw lasigi biduuru-duuru ɲògòn.» 15 Kalandenw ye jama bèè lasigi o cogo la. 16 Yesu ye o nbuurukun duuru ni jègè fila ta k'a ɲè kòròta san fè ka barika da Ala ye u kosòn. O kò, a y'u karikari ka u di kalandenw ma, ko kalandenw k'u sigi jama kòrò. 17 U bèè ye dumuni kè k'u fa. U ye segi tan ni fila fa dumuni kunkurunw tò tolenw la. 18 Don dò la, ka Yesu to Ala delili la a dan na, a ka kalandenw tun bè a kèrè fè. Yesu ye u ɲininka ko: «Mògòw b'a fò ko ne ye jòn ye?» 19 U y'a jaabi ko: «Dòw ko Yuhana Batiselikèla, dò wèrèw ko Eli, dò wèrèw fana ko fòlò kiraw la kelen kununna ka bò suw cèma.» 20 Yesu ye u ɲininka ko: «Nka aw dun, aw yèrèw ɲè na, ne ye jòni ye?» Pièrè y'a jaabi ko: «Ala ka Krisita.» 21 Yesu y'a gèlèya u ma ko u kana o fò mògò si ye. 22 Yesu y'a fò fana ko: «Wajibi don Mògò Denkè ka tòòrò kosèbè, cèkòròbaw ni sarakalasebaaw kuntigiw ani sariya karamògòw ka ban a la. A na faga, a saya tile sabanan don, a na kunun.» 23 O kò, a y'a fò u bèè ye ko: «Ni mògò dò b'a fè ka ne nò minè, o ka ban a yèrè la, ka a gengenjiri ta don o don, ka tugu ne la. 24 Mògò min b'a fè ka a yèrè ni kisi, o na bònè a la, nka min bè bònè a ni la ne kosòn, o de na a ni kisi. 25 A bè mun ɲè mògò ye ka diɲè bèè sòrò, ni a bè bònè a yèrè ni la ka halaki? 26 Ni mògò min maloyara ne ni ne ka kumaw ma, Mògò Denkè na maloya o tigi ma, ni a nana ni a yèrè nòòrò ye tuma min na, ani a Fa nòòrò, ani mèlèkè senumaw nòòrò. 27 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko, minnu bè yan, olu dòw tèna sa fewu, sani u ka Ala ka masaya ye.» 28 O kumaw fò tile segin ɲògòn, Yesu taara ni Pièrè ni Yuhana ni Yakuba ye kulu kan walisa ka Ala deli. 29 K'a to delili la, a ɲèda cogo yèlèmana, a ka finiw jèyara ka manamana. 30 O yòrònin bèè, cè fila kèra yen ka kuma Yesu fè, olu tun ye Musa ni Eli ye. 31 U y'u jira ni nòòròba ye. Yesu bèna a ka baara dafa sòòni ka sa cogo min na Jerusalèm, u tun bè kuma a fè o kow la. 32 Sunògòba tun bè Pièrè ni a fè mògòw ɲè la, nka u kununlen ye Yesu nòòròma ye, ka o cè fila jòlen ye a kèrè fè. 33 O cèw taatò ka bò Yesu kòrò, Pièrè y'a fò a ye ko: «Karamògò, an bè yan, o ka ɲi. An ka bugu saba jò, e ta kelen, Musa ta kelen, Eli ta kelen.» A tun ka kan ka min fò, a ma o dòn. 34 K'a to o kuma la, sankaba nana ka u datugu. Kalandenw dontò sankaba kòrò, u siranna. 35 Kumakan dò bòra o sankaba la ko: «Nin ye ne Denkè ɲènatòmòlen de ye. A' ye a lamèn.» 36 O kumakan bòlen kò, u ma mògò si ye Yesu kelen kò. Kalandenw ye u makun, u ma u ka ko yelenw lakali mògò si ye o waati la. 37 O dugusajè, u jiginnen ka bò kulu kan, jamaba taara Yesu kunbèn. 38 Cè dò tun bè jama la, o pèrènna ko: «Karamògò, ne b'i deli, i ka ne denkè filè, ne denkè kelenpe don. 39 Jinè dò b'a minè, o yòrònin bèè a bè kulo, jinè b'a yigiyigi, fo kanga bè bò a da la. O jinè bò ko ka gèlèn a la, a bòtò b'a fari birindi kosèbè. 40 Ne ye i ka kalandenw deli ko u k'a gèn, nka u ma se.» 41 Yesu y'a jaabi ko: «Aw kòni, siya dannabali, mògò dulenw, ne na to aw fè yan ka aw ko muɲu fo tuma jumèn? Na ni i denkè ye yan.» 42 Den gèrèla a la tuma min na, jinè y'a bin duguma k'a yigiyigi kosèbè. Nka Yesu ye jinè kòròfò ka cènin kènèya k'a segin a fa ma. 43 Ala ka sebaayaba ye mògòw bèè kabokoya. Ka u bèè kabakoyalen to Yesu ka ko kèlenw bèè la, a y'a fò a ka kalandenw ye ko: 44 «A' ye aw tulo majò ka nin kuma lamèn: Mògò Denkè bèna don mògòw bolo.» 45 Nka u ma o kuma kòrò dòn. O dogolen tun bè u la walisa u kana o kòrò faamu. U sirannen ma se k'a ɲininka o ko la. 46 Kalandenw tun bè ɲògòn ɲininka ko u la jumèn ka bon tòw bèè ye. 47 Yesu ye u ka miirili dòn. A ye denmisèn dò ta k'a jò a kèrè fè, 48 k'a fò u ye ko: «Min bè nin denmisèn minè koɲuman ne kosòn, o bè ne minè koɲuman. Min bè ne minè koɲuman, o bè ne cibaa de minè koɲuman. Min ye aw bèè la dògòmannin ye, o de ye aw la mògòba ye.» 49 Yuhana ye kuma ta, a ko: «Karamògò, an ye cè dò ye, o tun bè jinèw gèn i tògò la, an y'a bali k'a kè, katuguni a tè an dò ye.» 50 Yesu y'a fò a ye ko: «Aw kana a bali, katuguni min tè aw jugu ye, o ye aw ɲin ye.» 51 Yesu tun ka kan ka bò diɲè la ka taa sankolo la waati min na, o surunyalen, a y'i kun da Jerusalèm kan. 52 A ye cidenw bila ka taa a ɲè. Olu taatò, u donna Samari dugu dò kònò ko u bè jatigila ɲini a ye. 53 Nka o dugu mògòw ma sòn k'a ladon, k'a masòrò a kun dalen tun bè Jerusalèm kan. 54 Kalanden Yakuba ni Yuhana y'o ye minkè, u ko: «Matigi, i b'a fè an k'a fò ko tasuma ka jigin ka bò sankolo la ka u halaki wa?» 55 Nka Yesu y'i yèlèma u fan fè ka u kòròfò kosèbè. 56 O kò, u taara dugu wèrè la. 57 Ka u to sira kan ka taa, cè dò y'a fò Yesu ye ko: «I taara yòrò o yòrò, ne na tugu i la.» 58 Yesu y'a jaabi ko: «Wow bè kungo wuluw fè, ɲaaw bè sanfè kònòw fè, nka yòrò tè Mògò Denkè fè min ye a yèrè ta ye.» 59 A y'a fò mògò wèrè ye ko: «Tugu ne la.» Nka o cè ko: «Matigi, a to ne ka taa ne fa su don fòlò.» 60 Yesu y'a jaabi ko: «A to mògò salenw ka u ka mògòw suw don, e kòni ka taa ka Ala ka masaya kibaru fò.» 61 Cè dò wèrè fana y'a fò ko: «Matigi, ne na tugu i la, nka i ka sòn ne ka taa ne sara ne so mògòw la fòlò.» 62 Yesu y'a jaabi ko: «Mògò o mògò bè misidaba minè k'a kò filè, o man kan ni Ala ka masaya ye.»



10

1 O kow kò, Matigi ye mògò biwoloèula ni fila wèrèw ɲènatòmò. A yèrè tun bèna se dugubaw ni yòrò minnu bèè la, a ye u fila-fila ci ka taa a ɲè o yòròw la. 2 A y'a fò u ye ko: «Suman tigèta ka ca, nka baarakèlaw ka dògò. O de kosòn aw ka Sumantigi deli ko a ka baarakèlaw ci ka taa a ka suman tigè. 3 A' ye taa! Ne bè aw ci ka taa i n'a fò sagadenw bè taa waraw cèma. 4 Aw kana wari bilalan ta, wala dugutaa minèn wala sabara. Aw kana jò ka mògò si fo sira la. 5 Ni aw donna so min kònò, aw k'a fò fòlò ko: `Hèrè ka kè nin so kònò.' 6 Ni hèrèden dò sòròla yen, aw ka hèrè na to a kan, n'o tè, aw ka hèrè na segin aw ma. 7 Aw ka to o so kònò. U mana min di aw ma, a' ye o dun ka o min, katuguni baarakèla ka kan ni a sara ye. Aw kana yèlèma sow ni ɲògòn cè. 8 Ni aw donna dugu dò kònò, ni olu ye aw minè koɲuman, u bè dumuni minnu sigi aw kòrò, a' ye olu dun. 9 A' ye o dugu kònò banabaatòw kènèya, k'a fò o dugu mògòw ye ko Ala ka masaya surunyalen bè u la. 10 Nka ni aw donna dugu dò kònò, ni olu ma aw minè koɲuman, aw ka taa u ka nbèdaw la k'a fò ko, 11 hali u ka dugu buguri min nòròla aw senw la, aw bè o furafura u kama. O bèè n'a ta, u ka nin dòn ko Ala ka masaya surunyalen bè u la. 12 Ne b'a fò aw ye ko: Sodòmè tòòrò ko na nògòya ka tèmèn o dugu ta kan kiritigè don na. 13 «Bònè bè i ye, Kòrazèn! Bònè bè i ye, Bètisayida! K'a masòrò kabako minnu kèra aw kònò, ni olu tun kèra Tir ni Sidòn kònò, sisan tun b'a sòrò olu nimisara u ka jurumuw la a mènna, ka cafu fini don u la ka bugurijè kè u kun na. 14 O de la, Tir ni Sidòn tòòrò ko na nògòya ka tèmèn aw ta kan kiritigè don na. 15 E dun, Kapèrnaum, i bè miiri ko i na kòròta fo sankolo la wa? Ayi, i na jigin fo jahanama kònò.» 16 A y'a fò a ka kalandenw ye fana ko: «Min bè aw lamèn, o bè ne lamèn. Min banna aw la, o banna ne la. Min banna ne la, o banna ne cibaa la.» 17 O ciden biwoloèula ni fila ɲagalilen kòseginna, u ko: «Matigi, hali jinèw bè kolo an ye i tògò barika la!» 18 Yesu y'a fò u ye ko: «Ne ye Sitanè bintò ye ka bò sankolo la, i n'a fò san yègèyègè. 19 A filè, ne ye se di aw ma ka taama saw ni bunteniw kan, ani ka an juguba ka sebaayaw bèè còngò aw senw kòrò. Foyi tèna se ka ko jugu kè aw la. 20 O bèè n'a ta, aw kana ɲagali ko jinèw kolola aw ye, nka a' ye ɲagali katuguni aw tògòw sèbènnen bè sankolo la.» 21 O waati la, Yesu ɲagalila kosèbè Ni Senu barika la, a ko: «Ne Fa, sankolo ni dugukolo Matigi, ne bè barika da i ye, k'a masòrò i ye nin kow dogo hakilitigiw ni mògò kalannenbaw la, ka u jira denmisènw na. Owò, ne Fa, katuguni o de diyara i ye. 22 «Fènw bèè donna ne bolo ne Fa fè. Ala Denkè ye min ye, mògò si tè o dòn, fò ne Fa kelenpe. Ne Fa ye min ye, mògò si tè o dòn, fò a Denkè kelenpe, ani a Denkè b'a fè k'a Fa jira mògò min na.» 23 O kò, Yesu y'i yèlèma a ka kalandenw fan fè k'a fò olu dama ye ko: «Aw ye dubadenw ye aw ka fèn yetaw kosòn. 24 Katuguni ne b'a fò aw ye ko, kira caman ni masakè caman tun b'a fè ka aw ka yetaw ye, nka u ma u ye, ka aw ka mèntaw mèn, nka u ma u mèn.» 25 O tuma la sariya karamògò dò wulila k'i jò ka Yesu dakòròbò, ko: «Karamògò, ne ka mun kè walisa ne ka ɲènamaya banbali sòrò?» 26 Yesu y'a jaabi ko: «Mun sèbènnen bè sariya la? I bè mun kalan a la?» 27 O cè y'a jaabi ko: « `I ka i Matigi Ala kanu ni i dusukun bèè ye, ni i ni bèè, ni i barika bèè, ni i hakili bèè ye,' ani: `I ka i mògò ɲògòn kanu i ko i yèrè.' » 28 Yesu y'a fò a ye ko: «I ka jaabili ɲè na. I ka o kè, i na ɲènamaya.» 29 Nka o sariya karamògò tun b'a fè ka jo di a yèrè ma. A ye Yesu ɲininka ko: «Jòn dun ye ne mògò ɲògòn ye?» 30 Yesu y'a jaabi ko: «Cè dò bòra Jerusalèm, ko a bè jigin ka taa Jeriko. Binkannikèlaw binna o kan k'a wòròn k'a jogin haali, k'a kirinnen to yen ka taa. 31 O tuma la sarakalasebaa dò tèmènna o sira fè. A y'o cè ye tuma min na, a tèmènna sira fan dò fè. 32 O cogo la fana, Levite dò sera o yòrò la k'a ye, o fana tèmènna sira fan dò fè. 33 Nka Samarika dò dugu taatò sera a ma k'a ye, a hinè donna o la. 34 O gèrèla a la ka tulu ni diwèn kè a jogindaw la ka u siri. O kò, a y'a layèlèn a yèrè ka bagan kan ka taa n'a ye dunanjigin yòrò dò la, k'i janto a la. 35 O dugusajè, o Samarika ye wari dèɲè fila bò ka u di jatigikè ma k'a fò a ye ko: `I janto o cè la. Ni i ye min kè a ye ka tèmèn o kan, ne kòsegintò na o sara.' 36 E ɲè na, binkannikèlaw binna cè min kan, o cè saba la jumèn kèra a mògò ɲògòn ye?» 37 Sariya karamògò y'a jaabi ko: «Min makarila a la.» Yesu y'a fò a ye ko: «I yèrè ka taa o ɲògòn kè.» 38 Ka Yesu ni a ka kalandenw to sira kan, a donna dugu dò kònò. Muso dò y'a ladon a ka so, o tògò ko Marte. 39 Balimamuso dò tun bè Marte fè, ko Mariyama. O y'i sigi Matigi sen kòrò k'a ka kumaw lamèn. 40 Marte hakili ɲaaminen tun don a ka so kònò baara caman kosòn. A taara k'a fò Yesu ye ko: «Matigi, ne balimamuso ye ne kelenpe to baara la, o tè i ɲènafèn ye wa? A fò a ye ko a ka ne dèmè.» 41 Matigi y'a jaabi ko: «Marte, Marte, i b'i yèrè sègèn k'i kònògan fèn caman na. 42 Mògò mago bè fèn kelenpe de la. Mariyama ye niyòrò ɲuman de ɲènatòmò, o tèna bòsi a la.»



11

1 Don dò la, Yesu tun bè Ala deli yòrò dò la. A tilalen kò, a ka kalanden dò y'a fò a ye ko: «Matigi, an dege Ala delili la, i ko Yuhana fana ye a ka kalandenw dege cogo min na.» 2 Yesu y'a fò u ye ko: «Ni aw bè Ala deli tuma min na, aw k'a fò ko: `An Fa, i tògò ka saniya, i ka masaya ka na. 3 An ka don o don dumuni di an ma. 4 An ka jurumuw yafa an ma, katuguni an fana bè yafa an hakè tabaaw ma. I kana an don kòròbòli la.' » 5 Yesu y'a fò u ye fana ko: «Aw la mògò jumèn, ni teri dò b'a fè, ni a taara o sègèrè dugutila fè k'a fò a ye ko: `Ne teri, i ka nbuurukun saba juru don ne la, 6 katuguni ne teri dò nana sisan ka bò taama la, foyi tè ne bolo ka di a ma.' 7 Ni o y'i to so kònò k'a jaabi ko: `I kana ne sègèn. Da sògòra, ne ni ne denw dalen don. Ne tè se ka wuli ka nbuuru di i ma.' 8 Ne b'a fò aw ye ko, ni a ma wuli ka u di a ma teriya kosòn, a na wuli k'a mago nbuuru bèè di a ma a ka misènya kòni kosòn. 9 Ne kòni b'a fò aw ye ko: A' ye delili kè, aw na sòròli kè. A' ye ɲinili kè, aw na yeli kè. A' ye da kònkòn, da na yèlè aw ye. 10 Mògò o mògò bè delili kè, o bè sòròli kè. Min bè ɲinili kè, o bè yeli kè. Min bè da kònkòn, da na yèlè o ye. 11 Ni aw fèn o fèn denkè bè jègè deli a fè, mògò bè aw la min bè sòn ka sa di a den ma jègè nò na wa? 12 Walima ni aw dò den ye shèfan deli, o bè sòn ka bunteni di a den ma shèfan nò na wa? 13 Aw minnu ka jugu, ni aw bè fèn ɲumanw di cogo dòn aw denw ma, aw sankolola Fa tèna Ni Senu di a delibaaw ma ka tèmèn aw ta di cogo kan kosèbè wa?» 14 Yesu tun bè jinè bobo gèn ka bò cè dò la. Jinè bòlen kò, o cè sera ka kuma. Jama bèè kabakoyara. 15 Nka u dòw ko: «A bè jinèw gèn ka bò mògòw la jinèw kuntigi Bèlzebul de barika la.» 16 Dò wèrèw tun b'a fè k'a kòròbò, olu ye taamashyèn kabakoma dò deli a fè ka bò sankolo la. 17 Nka Yesu ye u ka miiriliw dòn, a y'a fò u ye ko: «Masaya o masaya, ni a fan kelen wulila a fan dò kama, o bè tiɲè. So o so, ni a ka mògòw wulila ɲògòn kama, o bè tiɲè. 18 Sitanè fana, ni a wulila a yèrè kama, a ka masaya na sigi cogo di? K'a masòrò aw ko ne bè jinèw gèn Bèlzebul barika la. 19 Ni ne bè jinèw gèn ka bò mògòw la Bèlzebul barika la, aw ka mògòw dun bè u gèn jòn barika la? Olu yèrèw na kiri tigè aw kan. 20 Nka ni ne bè jinèw gèn ni Ala bolo ye, o b'a jira ko Ala ka masaya sera aw ma. 21 «Ni cè barikama dò bè a ka so kòlòsi, kèlèkè minènw b'a bolo, a ka fènw bèè maralen bè koɲuman. 22 Nka cè min barika ka bon ni a ta ye, ni o nana ka se sòrò a kan, a jigi tun bè a ka minèn minnu kan, a na olu bòsi a la ka a bolofènw bèè cè. 23 «Min tè ne ɲin ye, o ye ne jugu de ye. Min tè ne dèmè ka ɲèni kè, o bè tiɲèni de kè. 24 «Ni jinè bòra mògò la tuma min na, a bè yaala yòrò jintanw la ka lafiya yòrò ɲini. Ni a m'a sòrò, a b'a fò a yèrè ye ko: `Ne bòra ne ka so min kònò, ne na kòsegin ka taa yen.' 25 A kòseginnen b'a sòrò o so furalen labènnen don. 26 O tuma la a bè taa ka na ni jinè woloèula wèrèw ye minnu ka jugu ni a yèrè ye, a ni olu bè don o so kònò k'u sigi yen. O cogo la o mògò laban ko na juguya ka tèmèn a fòlò ta kan.» 27 Ka Yesu to o kuma la, muso dò y'i to jama cèma ka pèrèn ko: «Muso min ye i kònò ta ka sin di i ma, o ye dubaden ye!» 28 Yesu ko: «Owò, nka minnu bè Ala ka kuma lamèn k'a kè, olu ye dubadenw de ye!» 29 Ka Yesu lamininen to jama fè fo k'a degun, a ye kuma daminè, a ko: «Bi mògòw ka jugu. U bè taamashyèn kabakoma dò ɲini, nka taamashyèn si tèna jira u la ni kira Jonasi ta tè. 30 Jonasi kèra taamashyèn ye ka jira Ninivèkaw la cogo min na, o cogo la Mògò Denkè fana na kè taamashyèn ye ka jira bi mògòw la. 31 Kiritigè don na worodugu yanfan masa musoman na wuli ka bi mògòw jalaki, katuguni ale nana ka bò dugukolo dan na walisa ka Solomani ka hakilitigiya kumaw lamèn. Dò bè yan min ka bon ni Solomani ye! 32 Kiritigè don na, Ninivèkaw na wuli ka bi mògòw jalaki, k'a masòrò Ninivèkaw nimisara u ka jurumuw la Jonasi ka waajuli kosòn. Dò bè yan min ka bon ni Jonasi ye! 33 «Mògò si tè lanpa mana k'a dogo wala ka minèn dò biri a da la, nka a b'a sigi so kònò, walisa so kònò donbaaw ka a yeelen ye. 34 Mògò ɲèw ye a farikolo lanpa ye. Ni i ɲèkisèw ka kènè, i farikolo bèè bè yeelen na, nka n'i ɲèw man ɲi, i farikolo bèè bè dibi la. 35 I yèrè kòlòsi, walisa i kònòna yeelen kana kè dibi ye. 36 O cogo la, ni i farikolo bèè bè kènè la, ni dibi tè a yòrò si la, a yòròw bèè na kènè bò, i ko lanpa yeelen bè kènè bò i ye cogo min na.» 37 Ka Yesu to o kuma la, Farisièn dò y'a deli ko a ka na tileròfana dun ale ka so. Yesu donna o ka so kònò k'i sigi dumuni la. 38 O Farisièn y'a ye ko Yesu ma a tègè ko sani a ka dumuni kè minkè, a kabakoyara. 39 Nka Matigi y'a fò a ye ko: «Aw Farisiènw kòni bè jifilenw ni tasaw kòkanna ko ka u jè, k'a sòrò aw kònòw falen bè binkanni kow ni juguya sifa bèè la. 40 Hakilintanw! Ala min ye fènw kòkanna dila, o ma u kònò fana dila wa? 41 Nka aw ka u kònò fènw di faantanw ma, o cogo la fènw bèè na saniya aw ye. 42 «Bònè bè aw Farisiènw ye, k'a masòrò aw bè nanaye ni nafènw ani nakòfèn tòw bèè jaka bò, nka aw bè tilennenya kow ni Ala kanuya to yen. Aw tun ka kan ka nin belebelebaw kè, ka o fèn misènw fana fara u kan. 43 «Bònè bè aw Farisiènw ye, k'a masòrò Alabatoso kònò sigi yòrò fòlòw ani mògòw ka aw fo fèrèkènèw la, olu de ka di aw ye. 44 Bònè bè aw ye, k'a masòrò aw bòlen bè kaburu dogolenw fè, mògòw bè taama u kan k'a sòrò u m'a dòn.» 45 Sariya karamògò dò y'a fò a ye ko: «Karamògò, o kumaw fòtò, i bè an fana lagosi.» 46 Yesu y'a jaabi ko: «Bònè bè aw sariya karamògòw fana ye, k'a masòrò doni minnu tali ka gèlèn, aw bè olu da mògòw kun, aw tè sòn ka aw bolonkòni kelen kè ka u dèmè. 47 Bònè bè aw ye, katuguni aw bè kiraw ka kaburuw dila koɲuman, k'a sòrò aw bènbaw de ye u faga. 48 O b'a jira ko aw sònna aw bènbaw ka kèwalew ma, katuguni olu de ye kiraw faga, aw kòni ye u ka kaburuw dila. 49 O de kosòn fana Ala ka hakilitigiya ko: `Ne na kiraw ni cidenw ci u ma. U na u dòw faga, ka tugu dò wèrèw nòfè ka u tòòrò.' 50 O bèè na kè walisa kira minnu fagara kabini diɲè da tuma, olu joli ɲininkali ka kè bi mògòw la, 51 k'a daminè Abèl joli la fo ka taa bila Zakari joli ma, o min fagara saraka bòlan ni Alabatosoba cè. Owò, ne b'a fò aw ye, o joliw bèè ɲininkali na kè bi mògòw la. 52 «Bònè bè aw sariya karamògòw ye, k'a masòrò aw ye dònniya konnègè ta. Aw yèrèw ma don. Minnu tun b'a fè ka don, aw ye olu bali.» 53 Yesu bòlen kò o yòrò la, sariya karamògòw ni Farisiènw y'a daminè ka digi a la k'a dalaɲini cogo bèè la. 54 U tun b'a kòlòsi, walisa u k'a sendon sababu sòrò ka bò a yèrè da la kumaw la.



12

1 O waati la, jamaba y'u lajè, u tun bè mògò waa caman bò, fo u tun bè yèlèn ɲògòn senw kan. Yesu ye kuma daminè a ka kalandenw fè fòlò, a ko: «A' ye aw yèrèw kòlòsi Farisiènw ka buurufunun fèn na, o kòrò, u ka filankafoya. 2 Foyi dogolen tè min tèna bò kènè kan. Gundo si tè ni a tèna dòn. 3 O de kosòn aw ye fèn o fèn fò su fè dibi la, o na mèn kènè kan tile fè. Ni aw ye fèn o fèn fò mògò tulo kòrò soɲèkònò na, o welewele na da sow san fè. 4 «Ne teriw, ne b'a fò aw ye ko, minnu bè mògò farikolo faga ni u tè se ka foyi kè o kò, aw kana siran olu ɲè. 5 Aw ka kan ka siran min ɲè, ne bè o jira aw la. Fanga bè Ala min fè ka mògò faga, o kò, k'a ni fili jahanama kònò, a' ye siran o de ɲè. Owò, ne b'a fò aw ye, a' ye siran o de ɲè. 6 «Còrònin duuru tè feere wari misèn fila la wa? O bèè n'a ta, Ala tè ɲinè hali u kelen kò. 7 Aw kòni, hali aw kunsigi bèè dama dònnen don. Aw kana siran, aw ka fisa còrònin caman ye! 8 «Ne b'a fò aw ye ko, mògò o mògò mana jò a la mògòw ɲè na ko a ye ne ta ye, Mògò Denkè fana na jò a la Ala ka mèlèkèw ɲè kòrò ko o tigi ye ale ta ye. 9 Nka min bè i dalacè ne la mògòw ɲè na, Mògò Denkè fana na i dalacè o la Ala ka mèlèkèw ɲè kòrò. 10 «Mògò o mògò bè kuma jugu fò Mògò Denkè ma, o na yafa a ma, nka ni min ye Ni Senu tògò tiɲè, yafa tèna kè o ma. 11 «Ni mògòw taara ni aw ye Alabatosow kònò ani kiritigèlaw ni fangatigiw ɲè kòrò, aw hakili kana ɲaami aw ka jaabili ni aw ka fòta la, 12 k'a masòrò aw ka kan ka kuma minnu fò, Ni Senu na aw kalan olu la o waati yèrè la.» 13 Cè dò y'i to jama la k'a fò Yesu ye ko: «Karamògò, a fò ne balimakè ye ko a ka an fa ciyèn tila an cè.» 14 Yesu y'a jaabi ko: «Ne teri, jòn ye ne sigi ka kè aw ka kiritigèla wala aw ka ciyèntilabaa ye?» 15 A y'a fò u bèè ye ko: «A' ye aw janto aw yèrèw la ka aw yèrèw kòlòsi wasabaliya bèè ma, katuguni mògò ka nafolo caya o caya, a ka ɲènamaya tè bò o la dè.» 16 O tuma la a ye nin ntalen da u ye, ko: «Cè nafolotigi dò ka sènè diyara kosèbè. 17 A y'i miiri ko: `Ne na mun kè sa, katuguni ne ka suman bèè lasagon yòrò tè yen?' 18 A ko: `A filè, ne na nin de kè. Ne na ne ka jiginèw ci ka dò wèrèw jò ka u bonya fòlò taw ye. Ne na ne ka suman ni ne bolofènw bèè lajè u kònò. 19 O kò, ne n'a fò ne yèrè ye ko fèn caman maralen bè ne ye san caman ɲè. Ne na ne lafiya, ka dumuni kè ka minni kè ka n'ɲènajè.' 20 Nka Ala y'a fò a ye ko: `Nalonma! Bi su fè i ni na minè i la. O tuma la, i ye nin fèn minnu lajè, olu dun na kè jòn ta ye?' 21 Ayiwa mògò o mògò bè nafoloba lajè a yèrè diyaɲekow kama, k'a sòrò a tè nafolotigi ye Ala ta fan fè, o bè ten.» 22 O tuma la Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «O de kosòn ne b'a fò aw ye ko: Aw kana hami aw balo ko la, ko aw na mun dun? Aw kana hami aw fèèrèbò ko la ko aw na mun fini don? 23 K'a masòrò mògò ni ka girin dumuni ma, farikolo ka girin fini ma. 24 A' ye miiri nkankan kònòw ko la. U tè danni kè, u tè suman tigè. Fèn mara yòrò wala jiginè yèrè tè u fè, o bèè n'a ta, Ala bè u balo. Aw man fisa kònòw ye kosèbè wa? 25 Aw la mògò jumèn bè se ka hali dòònin fara a yèrè si dama kan ni hami ye? 26 O de kosòn, ni aw tè se ka o fèn fitinin kè, mun y'a to aw bè hami ko tòw la? 27 A' ye miiri kungo kònò bagaw falen cogo la. U tè baara kè, u tè paratali kè, o bèè n'a ta ne b'a fò aw ye ko masa Solomani ni a ka faamaya bèè, a ka finiw si ma o baga feerew la kelen bò cèɲè la. 28 Bin min bè kungo kònò bi, k'a sòrò tasuma na a jeni sini, ni Ala bè o fèèrè bò ten, a tèna aw fèèrè bò ka tèmèn o kan kosèbè wa? Aw ka dannaya ka dògò. 29 Aw na min dun ka min min, aw kana hami olu ɲinili la, aw kana sigasiga u sòròli la. 30 Siya minnu tè Ala dòn, olu bèè bè o fènw bèè ɲini, nka aw Fa b'a dòn ko aw mago bè olu la. 31 Aw kòni ka Ala ka masaya de ɲini. O kò, Ala na o fènw bèè di aw ma ka fara o kan. 32 «Aw kana siran, sagakuluninn, k'a masòrò a diyara aw Fa ye ka a ka masaya di aw ma. 33 A' ye aw bolofènw feere ka o wari di faantanw ma. A' ye foroko kòròbaliw dila aw yèrèw ye ka nafolo banbali lajè sankolo la, nson tè se yen, ntumu tè se ka a tiɲè. 34 K'a masòrò i ka nafolo bè yòrò min na, i dusukun miirili fana bè yen. 35 «Aw cèsirilen ni aw ka lanpa manalenw ka to. 36 Aw ka kè i ko baaraden minnu bè u kuntigi makònò, ni a bè na ka bò kòɲò yòrò la tuma min na, walisa ni a nana ka da kònkòn, u ka da yèlè a ye joona. 37 Ni kuntigi nana ka baaraden minnu sòrò a ɲènafilèli la, olu ye dubadenw ye. Ne b'a fò aw ye tiɲè la ko a na a cèsiri ka u lasigi dumuni la ka dumuni tilatila u cè. 38 Ni a nana dugutila fè wala dugujè da fè ka u sòrò a ɲènafilèli la, olu ye dubadenw ye. 39 Aw k'a dòn ko ni sotigi tun ye nson na tuma dòn, a tun na to a ɲè na walisa a ka so daw kana kari. 40 Aw fana labènnen ka to, k'a masòrò aw tè miiri ko Mògò Denkè bè na waati min na, a bè na o waati yèrè de la.» 41 Pièrè y'a fò a ye ko: «Matigi, i bè nin ntalen da an dama kosòn wa, wala mògòw bèè kosòn?» 42 Matigi y'a jaabi ko: «Sokunnasigibaa dannamògò hakiliman min kuntigi b'a bila a ka jòn tòw kun na ka u ka dumuni ko ɲènabò a waati latigèlen na, o ye jòni ye? 43 O jònkè min makè nalen y'a sòrò a b'a kè a cogo la, o ye dubaden ye. 44 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko o makè na o jònkè sigi a bolo fèn bèè kun na. 45 Nka ni o jònkè y'i miiri a yèrè kònò ko a makè na mèn yen, ni a y'a daminè ka a jònɲògòn cèmanw ni musomanw gosi, ka dumuni kè ka minni kè k'i fa dòlò la, 46 ayiwa o jònkè tè a ɲènafilè don min na, a tè waati min dòn, a makè bè na o waati yèrè de la. A na o jònkè halaki ka a niyòrò di a ma dannabaliw fè. 47 «Jònkè min ye a makè sago dòn, ni a ma labènni kè ka baara kè ka kèɲè ni o sago ye, o na gosi kosèbè. 48 Nka jònkè min ma a makè sago dòn, ni a ye ko dòw kè minnu ka kan ni gosili ye, o na gosi dòònin. Fèn caman dira min ma, fèn caman na ɲini o fè. Fèn caman kalifara min ma, fèn caman ɲininkali na kè o tigi la ka tèmèn o kan. 49 «Ne nana tasuma kerun dugukolo kan. Ni sisan tun y'a sòrò a manana ka ban, o tun na diya ne ye. 50 Batiseli dò bè yen, wajibi don ne ka tèmèn o fè. Ne kòròtòlen bè kosèbè sani o ka kè ka dafa. 51 Aw bè miiri ko ne nana hèrè kè dugukolo kan wa? Ayi dèrè, ne b'a fò aw ye, fò tilali. 52 Kabini sisan, mògò duuru na sòrò so kelen kònò, u na tila. Mògò saba na kè mògò fila kama, mògò fila na kè mògò saba kama. 53 Fa na kè a denkè kama, denkè na kè a fa kama. Ba na kè a denmuso kama, denmuso na kè a ba kama. Muso na kè a denkè muso kama, furumuso na kè a biranmuso kama.» 54 Yesu y'a fò jama ye fana ko: «Ni aw bè sankaba wulitò ye tilebin yanfan fè tuma min na, aw b'a fò o yòrònin bèè ko sanji bè na, a bè kè ten. 55 Ni fiɲè bè ci ka bò worodugu yanfan fè, aw b'a fò ko funteni na kè, a bè kè ten. 56 Filankafow! Aw bè dugukolo ni sankolo ɲè faranfasi dòn, mun y'a to aw tè nin waati kow faranfasi? 57 «Mun y'a to aw tè sira tilennen faranfasi aw yèrèw ma? 58 Ka i ni i kiriɲògòn taatò to kiri yòrò la, i jija i ka tila a la ka aw to sira kan, walisa a kana taa ni i ye kiritigèla ɲè kòrò, kiritigèla kana na i don garadikè bolo, garadikè kana na i bila kaso la. 59 Ne b'a fò i ye ko i tèna bò yen fewu sani i ka o juru bèè sara, hali dòròmè kelen tèna to.»



13

1 O waati la, Pilate tun ye Galileka minnu faga ka u to saraka baganw fagali la, ka u joli ni u ka saraka baganw joli ɲaami ɲògòn na, mògò dòw taara o kow kibaru fò Yesu ye. 2 Yesu y'a fò u ye ko: «Aw bè miiri ko o Galilekaw tun ye jurumukèlaw ye ka tèmèn Galileka tòw bèè kan, ko o de kosòn u tòòròla ten wa? 3 Ne b'a fò aw ye ko ayi dèrè, nka ni aw ma nimisa aw ka jurumuw la, aw bèè na halaki ten. 4 Siloè sankanso jan binna mògò tan ni segin minnu kan ka u faga, aw bè miiri ko olu tun ye kojugukèlaw ye ka tèmèn Jerusalèmka tòw bèè kan wa? 5 Ne b'a fò aw ye ko ayi dèrè, nka ni aw ma nimisa aw ka jurumuw la, aw bèè na halaki ten.» 6 Yesu ye nin ntalen da ko: «Torosun dò turulen tun bè cè dò ka rezèn nakò la. A taara den ɲini a la, nka a ma den sòrò. 7 O tuma la a y'a fò a sènèkèla ye ko: `Ne san saba filè nin ye, ne bè den ɲini nin torosun na, ne ma dò sòrò. A tigè. Mun y'a to a bè dugukolo la ten fu?' 8 Nka sènèkèla y'a jaabi ko: `Ne kuntigi, a to yan ka san kelen kè fòlò. Ne na dingè sen k'a lamini ka nògò don a la. 9 Ni a denna, o na ɲè. N'o tè, i n'a tigè.' » 10 Lafiɲè don dò la, Yesu tun bè mògò kalan na Alabatoso dò kònò. 11 Muso dò tun bè yen, jinèbana tun b'a la kabini san tan ni segin. A kurulen tun bè o fè, a tun tè se k'i latilen. 12 Yesu y'a ye minkè, a y'a wele k'a fò a ye ko: «Muso, i tilara ka bò i ka bana bolo bi.» 13 Yesu y'a bolow da a kan. O yòrònin bèè, a latilenna, a ye Ala bonya. 14 Nka Alabatoso kuntigi diminna katuguni Yesu ye banabaatò dò kènèya lafiɲè don na. A y'a fò jama ye ko: «Baara ka kan ka kè tile wòòrò de kònò. Aw ka na o donw la walisa aw ka kènèya. Aw kana na lafiɲè don na.» 15 Matigi y'a jaabi ko: «Filankafow! Aw bèè kelen-kelen tè aw ka misi wala aw ka fali foni lafiɲè don na ka taa a lamin wa? 16 Nin muso min ye Ibrahima bònsòn dò ye, ni a sirilen tun bè Sitanè fè kabini san tan ni segin, o tun man kan ka hòrònya lafiɲè don na wa?» 17 Yesu y'o fò tuma min na, a juguw bèè maloyara, nka jama bèè ɲagalila a ka koba kèlenw kosòn. 18 Yesu y'a fò u ye ko: «Ala ka masaya ni mun bòlen bè ɲògòn fè? Ne bè a ni mun kèɲè? 19 A bòlen bè mutarde kisè fè. Mògò dò y'a ta k'a seri a ka nakò la. A bonyara ka kè jirisunba ye. Kònòw nana ka u ka ɲaaw da a bolow la.» 20 Yesu y'a fò fana ko: «Ne bè Ala ka masaya ni mun kèɲè? 21 A bòlen bè buurufunun fèn dò fè. Muso dò y'o kè farinimugu kilo mugan ni duuru la k'a nòòni fo a bèè fununna.» 22 Yesu tun bè dugubaw ni dugu misènw yaala, a kun dalen tun bè Jerusalèm kan. A taatò tun bè mògòw kalan. 23 Mògò dò y'a ɲininka ko: «Matigi, mògò minnu na kisi, olu dama ka dògò wa?» Yesu y'a jaabi ko: 24 «A' y'a jija ka don da dògòmannin fè, katuguni ne b'a fò aw ye ko mògò caman na cogo ɲini ka don, nka u tèna se. 25 «Ni dutigi wulila ka da sògò tuma min na, ka aw to kènèma, aw n'a daminè ka jò da la ka da kònkòn k'a fò ko: `Matigi, da yèlè an ye.' A na aw jaabi ko a ma aw bò yòrò dòn. 26 O tuma la aw n'a daminè k'a fò a ye ko: `An ye dumuni kè ka minni kè i ɲè na, i ye an kalan an ka duguw bòlònw la.' 27 Ale na aw jaabi ko a ma aw bò yòrò dòn, ko aw ka bò a kòrò, aw kojugukèlaw bèè. 28 O yòrò la aw na kasi ka aw ɲinw ɲimi yen, ni aw ye Ibrahima ni Isaka ni Yakuba ani kiraw bèè ye Ala ka masaya la tuma min na, k'a sòrò aw fililen bè kènèma. 29 Mògò dòw bè na ka bò kòròn ni tilebin ani saheli ni worodugu yanfan fè, ka u sigi dumuni la Ala ka masaya la. 30 O tuma la, kòmògò dòw na kè ɲè mògòw ye. Ɲèmògò dòw na kè kòmògòw ye.» 31 O tuma la, Farisièn dòw gèrèla Yesu la k'a fò a ye ko: «Taa ka bò yan, katuguni Hèròde b'a fè ka i faga.» 32 Yesu ye u jaabi ko: «A' ye taa a fò o waraninkalan ye ko: Bi ani sini, ne bè jinèw gèn ka bò mògòw la, ka banabaatòw kènèya. A tile sabanan don, ne na tila o la. 33 O bèè n'a ta, wajibi don ne ka to sira kan ka taa, bi ani sini ani sinikènè, katuguni a bènnen tè kira dò ka faga yòrò wèrè ni Jerusalèm tè. 34 «Jerusalèm, Jerusalèm, e min bè kiraw faga, ka Ala ka cidenw bon ni kabakurunw ye ka u faga, ne tun b'a fè siɲè caman ka i ka mògòw lajè ne fè i ko shè bè a denw lajè a kaman kòrò cogo min na, nka aw ma sòn! 35 A filè, aw ka so lankolon na to aw ye. Ne b'a fò aw ye ko, aw tèna ne ye tun sani aw k'a fò ko: `Min natò filè Matigi tògò la, o ye dubaden ye!' »



14

1 Lafiɲè don dò la, Yesu taara Farisiènw la mògòba dò ka so ka dumuni kè yen. Farisièn minnu tun bè yen, olu tun b'a kòlòsi. 2 Cè dò tun bè yen, farikolo fununbana tun b'a la. 3 Yesu ye kuma ta ka sariya karamògòw ni Farisiènw ɲininka ko: «Ka kèɲè ni sariya ye, a dagalen bè ka banabaatò kènèya lafiɲè don na wa, wala a dagalen tè?» 4 Nka u m'a jaabi. O tuma la, Yesu ye o banabaatò ta k'a kènèya k'a bila ka taa. 5 O kò, a y'a fò u ye ko: «Ni aw dò denkè wala a ka misi binna kòlòn kònò, a tèna teliya ka o labò, hali lafiɲè don na wa?» 6 U ma se k'a jaabi o ko la. 7 Mògò minnu welela dumuni la, Yesu ye ntalen da olu ye, katuguni a y'a kòlòsi ko u tun bè ɲèfè sigiyòròw ɲènatòmò. A y'a fò u ye ko: 8 «Ni mògò dò y'i wele kòɲò dumuni la, i kana taa i sigi ɲèfè sigi yòrò la. I t'a dòn yala ni mògò min jòyòrò ka bon ni i ta ye, ko o fana welelen bè. 9 Min ye aw fila bèè wele, ni o nana k'a fò i ye ko i ka sigi yòrò di nin cè ma, o tuma la i maloyalen na taa i sigi kòfè sigi yòrò la. 10 Nka ni i welela, taa i sigi kòfè sigi yòrò la, walisa i welebaa mana na, a k'a fò i ye ko: `Ne teri, taa i sigi ɲèfè sigi yòrò la.' O tuma la i na bonyali sòrò i dumunikèɲògònw ɲè na. 11 Mògò o mògò bè a yèrè kòròta, o na majigin. Mògò o mògò bè a yèrè majigin, o na kòròta.» 12 Min ye Yesu wele dumuni la, a y'a fò o fana ye ko: «Ni i bè dumuniba labèn tile fè wala su fè, i kana i teriw wele, wala i badenw, wala i balimaw, wala i sigiɲògòn nafolotigiw. Olu fana bè se ka i wele dumuni la ka i ka weleli juru sara. 13 Nka n'i bè dumuniba labèn, i ka faantanw ni mògò fiɲèmaw ni nabaraw ani fiyentòw wele. 14 I na duba sòrò, katuguni olu tèna se ka i ka weleli juru sara. I na o sara sòrò mògò tilennenw suw kununli don na.» 15 O dumunikèlaw la kelen ye o kuma mèn minkè, a ko: «Min na dumuni kè Ala ka masaya la, o ye dubaden ye.» 16 Nka Yesu y'a fò a ye ko: «Cè dò ye sula fanaba labèn ka mògò caman wele. 17 Dumuni waati selen, a ye a ka baaraden ci ka taa a fò mògò welelenw ye ko: `A' ye na, katuguni fèn bèè labènna ka ban.' 18 U bèè kelen-kelen binna yafa ɲini na ni dusu kelen ye. Fòlò y'a fò a ye ko: `Ne ye foro dò san, ne ka kan ka taa o filè. Ne b'i deli, i ka yafa ne ma.' 19 Dò wèrè y'a fò a ye ko: `Ne ye ntura tan san, ne bè taa u kòròbò. Ne b'i deli, i ka yafa ne ma.' 20 Dò wèrè fana y'a fò ko: `Ne ye muso furu sisan, o de y'a to ne tè se ka taa.' 21 Baaraden seginna ka taa o kuntigi fè ka o kow bèè lakali a ye. Dutigi diminna, a y'a fò a ka baaraden ye ko: `I teliya ka taa dugu fèrèkènèw ni nbèdaw la ka faantanw ni mògò fiɲèmaw ni fiyentòw ani nabaraw wele ka na n'u ye yan.' 22 O kèlen, baaraden y'a fò a ye ko: `Ne kuntigi, i ye min fò, o kèra, nka hali o, so ma fa.' 23 Kuntigi y'a fò baaraden ye ko: `Taa sirabaw ani sinsan kèrèfèlaw la ka mògòw karaba ka na, walisa ne ka so ka fa. 24 Ne b'a fò aw ye ko, mògò minnu tun welela, olu si tèna ne ka suròfana nènè!' » 25 Jamaba tugulen tun bè Yesu nòfè. A y'i yèlèma u fan fè k'a fò u ye ko: 26 «Ni mògò dò nana ne nòfè, ni o ma a fa koniya, ani a ba, ni a muso ni a denw, ni a balimakèw ni a balimamusow, ani a yèrèkun fana, a tè se ka kè ne ka kalanden ye. 27 Min tè a gengenjiri ta ka tugu ne la, o tè se ka kè ne ka kalanden ye. 28 Aw la jumèn, ni a b'a fè ka sankanso jan jò, a tèna i sigi fòlò k'a jò sòngò jate k'a filè ni fèn b'a bolo k'a laban wa? 29 A bè siran ko ni a y'a ju bò, n'a ma se k'a tò laban, o yebaaw bèè n'a daminè ka yèlè bò a ma, 30 k'a fò ko: `Nin cè ye so jòli daminè, nka a ma se k'a laban.' 31 Wala masakè jumèn, n'a bè taa masakè wèrè kèlè, a tèna i sigi fòlò k'i miiri ni a ni cè waa tan bè se ka masakè wèrè ni cè waa mugan kunbèn wa? 32 Ni a tè se, ka masakè dò to yòrò jan, a na cidenw bila ka taa u cè labèn cogo ɲini. 33 O cogo la, aw la mògò o mògò tè jèn a bolofènw bèè kò, o tè se ka kè ne ka kalanden ye. 34 «Kògò ka ɲi, nka ni a timiya bòra a la, mun na a timiya tun? 35 A tè foyi ɲè dugukolo la, a tè se ka kè nògò ye foro la fana, mògò b'a fili kènèma. Tulo bè min fè ka lamènni kè, o ka lamènni kè dè!»



15

1 Faama wari minèbaaw ni jurumutòw bèè gèrèla Yesu la k'a ka kuma lamèn. 2 Farisiènw ni sariya karamògòw tun bè dajukòrò kuma fò, u ko: «Nin cè bè jurumutòw minè koɲuman, a ni u bè dumuni kè ɲògòn fè.» 3 Yesu ye nin ntalen da u ye ko: 4 «Aw la mògò jumèn, ni saga kèmè b'a fè, ni olu la kelen tununna, a tèna a tò bikònòntòn ni kònòntòn to kungokolon kònò, ka taa o tununnen ɲini, fo ka a ye wa? 5 Ni a y'a ye tuma min na, a ɲagalitò b'a da a kamankun kan. 6 A selen so, a bè a teriw ni a sigiɲògònw wele k'a fò u ye ko: `An ka ɲagali ɲògòn fè, k'a masòrò ne ye ne ka saga tununnen ye.' 7 O cogo la, ne b'a fò aw ye, ni jurumukèla kelen nimisara a ka jurumuw la, ɲagali bè kè sankolo kònò o tigi kosòn ka tèmèn mògò tilennen bikònòntòn ni kònòntòn kan, minnu mago tè nimisali la. 8 «Muso jumèn, ni warijè tan b'a fè, ni o kelen tununna, a tèna lanpa mana ka so furan k'a ɲini kosèbè, fo k'a ye wa? 9 Ni a y'a ye tuma min na, a b'a terimusow ni a sigiɲògòn musow wele k'a fò u ye ko: `An ka ɲagali ɲògòn fè, k'a masòrò ne ye ne ka warijè tununnen ye.' 10 O cogo la ne b'a fò aw ye, ni jurumukèla kelen nimisara a ka jurumuw la, ɲagali bè kè Ala ka mèlèkèw cèma o tigi kosòn.» 11 Yesu y'a fò fana ko: «Denkè fila tun bè cè dò fè. 12 Denkè dògòmannin y'a fò a fa ye ko: `Ne fa, i ka ne niyòrò di ne ma ka bò i ka nafolo la.' O tuma la fa ye a ka nafolo tila a denkè fila cè. 13 Tile dama dò tèmènnen kò, denkè dògòmannin y'a niyòrò wari bèè lajè ka taa jamana jan dò la, k'a bèè tiɲè yen kakalaya la. 14 A ka wari bèè bannen kò, kòngòba donna o jamana la, a ka balo dèsèra. 15 A taara don baara la o jamana mògò dò fè, o y'a bila ka taa a ka forow la ka lèw kòlòsi. 16 Lèw tun bè jiriden minnu dun, a tun b'a fè ka a yèrè kònò fa ni olu ye, nka mògò si ma foyi di a ma. 17 A ye hakili sòrò minkè, a ko: `Baaraden caman bè ne fa ka so, u bè dumuni kè fo k'a tò to, ne kòni bè sa kòngò bolo yan. 18 Ne na wuli ka taa ne fa ka so, k'a fò a ye ko: Ne fa, ne ye Ala hakè ta, ne ye e fana hakè ta. 19 Ne man kan ka wele i denkè tun. I ka ne minè i ko i ka baaraden dò.' 20 A wulila ka taa a fa ka so. K'a to yòrò jan, a fa y'a natò ye, a hinè donna a la. A bolila ka taa i meleke a denkè kan na k'a da susu. 21 Denkè y'a fò a fa ye ko: `Ne fa, ne ye Ala hakè ta, ne ye e fana hakè ta, ne man kan ka wele i denkè tun.' 22 Nka a fa y'a fò a ka baaradenw ye ko: `A' y'aw teliya ka na ni dulòki bèè la ɲuman ye, ka o don a kan na, ka bololanègè don a bolo la, ka sabara don a sen na. 23 A' ye na ni misiden tòlòlen ye k'a faga. An ka dumuni kè ka ɲagali, 24 k'a masòrò ne denkè min filè nin ye, o salen tun bè, a ɲènamayara. A tun tununna, a yera.' U ye ɲènajè daminè. 25 «A denkè fòlò tun bè foro la. O surunyalen so la, a ye fòlikan ni dònkèkan mèn. 26 A ye baaraden dò wele ka o ɲininka o ɲènajèkan sababu la. 27 O y'a jaabi ko: `I dògòkè nana, i fa ye misiden tòlòlen faga a ye, katuguni a y'a kènèma sòrò.' 28 Denkè fòlò diminna, a ma sòn ka don so kònò. A fa bòra ka taa a deli. 29 Nka a y'a fò a fa ye ko: `Ne san caman filè nin ye, ne bè baara kè i ye. Ne ma i kan bila tuma si. O bèè n'a ta, i ma hali baden kelen di ne ma, walisa ne ni ne teriw ka ɲagali ɲògòn fè. 30 Nka i denkè min filè nin ye, a ye i ka nafolo bèè tiɲè jatòmusow la. A nalen, i ye misiden tòlòlen faga a ye!' 31 A fa y'a jaabi ko: `Ne den, i bè ne fè yan tuma bèè, ne ka fènw bèè ye i ta ye. 32 Nka an ka kan ka ɲagali ka an ɲènajè, k'a masòrò i dògòkè min filè nin ye, o salen tun bè, a ɲènamayara. A tun tununna, a yera.' »



16

1 Yesu y'a fò a ka kalandenw ye fana ko: «Cè nafolobatigi dò tun bè yen, kunnasigibaa dò tun b'a fè, mògòw ye o sendon ko o bè a kuntigi ka nafolo tiɲè. 2 Kuntigi ye o kunnasigibaa wele k'a fò a ye ko: `Ne bè min mèn i ko la, o ye mun ye? An ka jate minè, katuguni i tè se ka to ne ka nafolo kun na tun.' 3 O tuma la, kunnasigibaa y'a fò a yèrè kònò ko: `Ne na mun kè sa? Ne kuntigi bè ne bò a ka nafolo kun na. Ne tè se ka sènè kè. Delili maloya bè ne la. 4 Onhòn! Ne na min kè, ne bè o dòn, walisa ni ne bòra nafolo kun na, mògò dòw ka ne ladon u ka so.' 5 O tuma la minnu ye juru ta a kuntigi fè, a ye u kelen-kelen wele. A y'a fò fòlò ye ko: `Ne kuntigi ka joli b'i la?' 6 O y'a jaabi ko: `Tulu bidon kèmè.' A y'a fò a ye ko: `I ka sèbèn ta k'i sigi joona ka tulu bidon biduuru sèbèn.' 7 O kò, a y'a fò dò wèrè ye ko: `E dun, i ta ye joli ye?' O y'a jaabi ko: ` Ɲò bòrè kèmè.' A y'a fò o ye ko: `I ka sèbèn ta ka ɲò bòrè bisegin sèbèn.' 8 Kuntigi ye o kunnasigibaa tilenbali tanu a ka keguya kosòn, k'a masòrò nin diɲè mògòw bè kow kè ni keguya ye u ni ɲògòn cè, ka tèmèn kènèyeelendenw kan. 9 «Ne kòni b'a fò aw ye ko: A' ye teriw sòrò aw yèrèw ye ni tilenbaliya nafolo ye, walisa ni o banna, u ka aw ladon sigi yòrò banbaliw la. 10 Min ye dannamògò ye ko fitininw ko la, o ye dannamògò ye kobaw fana ko la. Min ye tilenbali ye ko fitininw ko la, o ye tilenbali ye kobaw fana ko la. 11 O de kosòn, ni aw tè dannamògòw ye nin tilenbaliya nafolo kow la, jòni na nafolo sèbè kalifa aw ma? 12 Ni aw ma kè dannamògòw ye mògò wèrèw ka nafolo ko la, jòni na aw yèrèw ta di aw ma? 13 «Baaraden si tè se ka baara kè kuntigi fila ye, katuguni a na dò koniya k'a tò kelen kanu, wala a na i nòrò kelen na k'i mago bò dò la. Aw tè se ka baara kè Ala ye k'a kè nafolo fana ye.» 14 Farisiènw fana ye o kumaw bèè mèn minkè, u ye yèlè bò Yesu ma, k'a masòrò nafolo ko tun ka di u ye. 15 A y'a fò u ye ko: «Minnu bè u yèrèw jate tilennenw ye mògòw ɲè na, o ye aw de ye, nka Ala bè aw dusukunw dòn, katuguni ko min bè bonya Hadamadenw fè, o haramulen bè Ala fè. 16 «Sariya ni kiraw ka kitabuw tun bè yen fo ka na se Yuhana Batiselikèla ka waati ma. Kabini o tuma la, Ala ka masaya Kibaru Duman bè fò, mògòw bèè bè u jija ka don a la. 17 Sankolo ni dugukolo bè se ka tèmèn, nka sariya sèbènden si tèna bò a la. 18 «Mògò o mògò bè a muso furu sa ka dò wèrè furu, o bè jatòya kè. Min bè muso furu salen furu, o bè jatòya kè. 19 «Cè nafolobatigi dò tun bè yen, a tun bè lomaasa fini don ka faama dumuni kè k'i ɲènajè don o don. 20 Cè sègènbaatò dò dalen tun bè o ka so da la, o tògò ko Lazarè. Joliw tun bè a fari yòrò bèè la. 21 Dumuni murumuru minnu tun bè bin ka bò nafolobatigi ka tabali la, a tun b'a fè ka olu dun. Wuluw tun bè na ka a ka joliw lanò. 22 Ayiwa o sègènbaatò sara, mèlèkèw y'a ta k'a bila Ibrahima kèrè fè. Nafolobatigi fana sara, a su donna. 23 «K'a tòòròlen to Hadèsi kònò, a y'a ɲè kòròta ka Ibrahima ye yòrò jan, ka Lazarè fana ye o kèrè fè. 24 O tuma la a pèrènna ko: `Ne fa Ibrahima, makari ne la! I ka Lazarè bila ka taa a bolonkòni nun su ji la ka na ne nènkun sumaya, katuguni ne tòòròlen bè nin tasuma kònò kosèbè.' 25 Ibrahima y'a jaabi ko: `Ne den, i hakili jigin a la ko i ye i ka fèn ɲumanw bèè sòrò k'i to diɲè la, o cogo la Lazarè ye ko jugu de sòrò. Sisan ale bè ɲèsuma na, e kòni bè ɲègan na. 26 Ka fara o bèè kan, folon dingèba bè an ni aw cè, fo minnu b'a fè ka bò yan ka taa aw fè yen, olu tè se. Minnu b'a fè ka bò yen ka na yan, olu fana tè se.' 27 O tuma la nafolobatigi ko: `Ne fa, ne b'i deli, i ka Lazarè bila ka taa ne fa ka so, 28 katuguni ne balimakè duuru bè yen. A ka taa u lasòmi, walisa u fana kana na nin tòòrò yòrò la.' 29 Ibrahima y'a jaabi ko: `Musa ni kiraw ka kumaw bè u bolo, u ka olu lamèn.' 30 Nka a ko: `Ayi, ne fa Ibrahima, nka ni mògò kelen su kununna ka taa u fè yen, u na nimisa u ka jurumuw la.' 31 Ibrahima y'a fò a ye ko: `Ni u tè Musa ni kiraw ka kumaw lamèn, hali ni mògò dò kununna ka bò suw cèma, u tèna dannaya kè.' »



17

1 Yesu y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Kunnatiɲèni kow tè se ka to kèbali ye, nka mògò min bè olu kè, bònè bè o tigi ye. 2 Min bè nin denmisènw la kelen kunnatiɲè, ni kabakurunba tun sirila o kan na ka a fili kògòji la, o tun ka fisa a ma ni o kèli ye. 3 A' ye aw yèrèw kòlòsi o kow ma. «Ni i balima ye jurumu kè, a kòròfò. Ni a nimisara, yafa a ma. 4 Ni a ye i hakè ta siɲè woloèula tile kelen kònò, ni a seginna i ma siɲè woloèula k'a fò ko i ka hakè to, i ka yafa a ma.» 5 Cidenw y'a fò Matigi ye ko: «Dò fara an ka dannaya kan.» 6 Matigi y'a fò ko: «Ni aw ka dannaya tun bè hali mutarde kisè bò bonya la, aw tun n'a fò nin torosun ye ko a ni a diliw bèè ka bò ka taa turu kògòji la, o tun na aw kan minè. 7 «Ni baaraden bè aw dò fè, ni o bè sènè kè wala ka baganw kòlòsi, ni o nana ka bò kungo la tuma min na, a n'a fò o baaraden ye ko o ka na i sigi dumuni la wa? 8 Nka a tèna a fò o baaraden ye ko a ka dumuni dila ka a cèsiri ka ale mago ɲè, fo ni ale tilara dumuni ni minni la tuma min na wa, o kò, o na sòrò ka dumuni kè ka minni kè. 9 A bè barika da o baaraden ye k'a masòrò o ye a ka ko fòlenw kè wa? 10 O cogo la aw fana, ci minnu fòra aw ye, ni aw ye olu bèè kè ka dafa, aw k'a fò ko, aw ye baaraden gansanw ye, ko aw ye aw niyòrò baara dama de kè.» 11 Ka Yesu to sira kan ka taa Jerusalèm, a tèmènna Samari jamana ni Galile jamana cè. 12 A dontò dugu dò kònò, kunatò cè tan nana a kunbèn. U ye u jò yòrò jan 13 ka pèrèn ko: «Karamògò Yesu, makari an na!» 14 A y'u ye minkè, a y'a fò u ye ko: «A' ye taa aw yèrèw jira sarakalasebaaw la.» Ka u to sira kan ka taa, u saniyara. 15 U la kelen y'a ye ko a kènèyara minkè, o kòseginna ka Ala bonya ni kanba ye. 16 A y'i bin Yesu sen kòrò k'a ɲè biri duguma ka barika da a ye. Samarika tun don. 17 Yesu ko: «Mògò tan ma saniya wa? U tò kònòntòn bè mini? 18 U si ma kòsegin ka Ala bonya, nin dunankè kelen kò wa?» 19 O tuma la Yesu y'a fò a ye ko: «Wuli ka taa. I ka dannaya ye i kisi.» 20 Farisiènw ye Yesu ɲininka ko: «Ala ka masaya bè na tuma jumèn?» A y'u jaabi ko: «Ala ka masaya tèna na ka kèɲè ni mògòw ka kòlòsili ye. 21 U tèna fò fana ko: `A filè yan,' wala `A filè yen fè,' katuguni Ala ka masaya bè aw cèma.» 22 O kò, a y'a fò a ka kalandenw ye ko: «Donw bè na, a tun na diya aw ye ka Mògò Denkè ka donw la kelen ye, nka aw tèna a ye. 23 Mògòw n'a fò aw ye ko: `A filè, a bè yan,' wala `A filè, a bè yen,' nka aw kana taa yen, aw kana tugu u nòfè. 24 San yègèyègè bè kènè bò sankolo fan kelen na ka se sankolo fan dò ma cogo min na, Mògò Denkè fana na kè ten a na don na. 25 Nka sani o don ka se, wajibi don a ka tòòrò kosèbè, bi mògòw ka ban a la. 26 Ko minnu tun bè kè Nuhun tile la, olu na kè Mògò Denkè ka donw fana la. 27 Mògòw tun bè dumuni kè ka minni kè, ka musow furu ka u denw di furu la, fo Nuhun donna kurunba kònò don min na. O tuma la jiba nana ka u bèè halaki. 28 Lòti ka waati kèra cogo min na, a na kè ten fana. Mògòw tun bè dumuni kè ka minni kè, ka sanni kè ka fènw feere, ka sènè kè, ka sow jò, 29 nka Lòti bòra Sodòmè dugu kònò don min na, o don na, tasuma ni kiribi binna ka bò sankolo la i ko sanji, ka u bèè halaki. 30 Mògò Denkè na i jira don min na, a na kè ten o don na. 31 «O don na, min bè a ka so kun na, ni a bolofènw bè so kònò, o kana jigin ka olu ta. Min bè foro la, o kana kòsegin a ka ton bila yòrò la. 32 A' ye aw hakili jigin Lòti muso ko la! 33 Ni min b'a fè k'a ni kisi, o na bònè a la. Min bònèna a ni la, o na a ni kisi. 34 Ne b'a fò aw ye ko, o don su fè, mògò fila na kè dalan kelen kan, kelen na minè ka kelen to. 35 Muso fila na kè sili la ɲògòn fè, kelen na minè ka kelen to. [ 36 Cè fila na kè foro la, kelen na minè ka kelen to.]» 37 Kalandenw y'a ɲininka ko: «Matigi, o na kè yòrò jumèn?» A y'u jaabi ko: «Fèn su mana kè yòrò min na, dugaw na u lajè yen.»



18

1 Yesu ye ntalen dò da u ye k'a jira u la ko mògòw ka kan ka Ala deli tuma bèè la, u kana sègèn. 2 A ko: «Kiritigèla dò tun bè dugu dò la, o tun tè siran Ala ɲè, a tun tè mògò si jate. 3 Muso cè salen dò tun bè o dugu la, o tun bè to ka taa a fè k'a fò a ye ko a ka ale hakè bò a jugu la. 4 A mènna, kiritigèla tun ma sòn. O kò, a y'a fò a yèrè kònò ko: `Hali ni ne tè siran Ala ɲè, hali ni ne tè mògò si jate, 5 o bèè n'a ta nin muso cè salen bè ne sègèn, o de kosòn ne na a hakè bò a jugu la, walisa a kana to ka na ne tòòrò tuma bèè.' » 6 Matigi ko: «Kiritigèla tilenbali bè min fò, a' ye o lamèn. 7 Ala ka ɲènatòmòlen minnu bè kasi a nòfè su fara tile kan, a tèna u hakè bò u juguw la, hali k'a sòrò a bè muɲuli kè u ta fan fè wa? 8 Ne b'a fò aw ye ko a na u hakè bò joona. Nka ni Mògò Denkè nana tuma min na, a na dannaya sòrò dugukolo kan wa?» 9 Mògò minnu jigi tun bè u yèrèw kan ko u tilennen don, k'a sòrò u tun bè tòw jate ko u tè foyi ye, Yesu ye nin ntalen da olu ta fan fè, a ko: 10 «Cè fila taara Alabatosoba kònò ka Ala deli. Kelen tun ye Farisièn ye, a tò kelen tun ye faama wari minèbaa ye. 11 Farisièn y'i jò a dan na ka Ala deli a yèrè kònò tan, ko: `Ala, ne bè barika da i ye, k'a masòrò ne ni mògò tòw tè kelen ye, binkannikèlaw, kojugukèlaw, jatòw. Ne tè i ko hali nin faama wari minèbaa. 12 Dògòkun o dògòkun, ne bè tile fila sun. Ne bè tònò min sòrò, ne bè o bèè jaka bò.' 13 Faama wari minèbaa kòni jòlen tora yòrò jan. A ma sòn hali k'a ɲè kòròta san fè, nka a ɲènasisilen y'a disi gosigosi k'a fò ko: `Ala, makari ne la, ne ye jurumukèla ye.' 14 Ne b'a fò aw ye ko: Nin cè jo sòròlen taara so, nka Farisièn m'a sòrò, katuguni mògò o mògò bè a yèrè kòròta, o na majigin. Mògò o mògò bè a yèrè majigin, o na kòròta.» 15 Mògòw nana Yesu yòrò ni denmisèn dòw ye, walisa a ka maga u la. A ka kalandenw y'o ye minkè, u ye u kòròfò. 16 Nka Yesu ye o denmisènw madon a la, a ko: «A' y'a to denmisènw ka na ne ma, aw kana u bali, katuguni Ala ka masaya ye olu bòɲògònkow de ta ye. 17 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Mògò o mògò ma Ala ka masaya minè i ko denmisèn, o tèna don a la fewu.» 18 Yahutuw ka kuntigi dò ye Yesu ɲininka ko: «Karamògò ɲuman, ne ka kan ka mun kè walisa ne ka ɲènamaya banbali sòrò?» 19 Yesu y'a fò a ye ko: «Mun na i bè ne wele ɲuman? Ɲuman si tè, Ala kelen kò. 20 I bè ci fòlenw dòn: `I kana jatòya kè, i kana mògò faga, i kana sonyali kè, i kana nkalon da i mògò ɲògòn na, i ka i fa ni i ba bonya.' » 21 O cè ko: «Ne ye o ci fòlenw bèè mara kabini ne denmisènma.» 22 Yesu y'o mèn minkè, a y'a fò a ye ko: «Fèn kelen b'i jè fòlò. I ka i bolofènw bèè feere ka o wari tilatila faantanw cè. O tuma la, i na nafoloba sòrò sankolo la. O kò, na tugu ne la.» 23 O cè y'o mèn minkè, a ɲènasisira kosèbè, k'a masòrò nafoloba tun b'a fè. 24 Yesu y'a ɲènasisilen ye minkè, a ko: «Nafolobatigi donni ka gèlèn Ala ka masaya la kosèbè. 25 Ɲaamè donni ka nògòn miseli wo fè ka tèmèn nafolobatigi donni kan Ala ka masaya la.» 26 O kuma lamènbaaw ko: «A. O tuma la, jòni dun bè se ka kisi?» 27 Yesu y'u jaabi ko: «Min bè mògòw kèɲè, o tè Ala kèɲè.» 28 O tuma la Pièrè ko: «A filè, an jèna fèn bèè kò ka tugu i la.» 29 Yesu y'a fò u ye ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Mògò o mògò jèna a ka so kò, wala a muso wala a balimaw, wala a bangebaaw wala a denw, Ala ka masaya kosòn 30 o tigi na o ɲògòn caman sòrò k'a to diɲè la, a na ɲènamaya banbali sòrò sini.» 31 Yesu ye a ka ciden tan ni fila wele k'a fò u ye ko: «An taatò filè Jerusalèm. Fèn minnu sèbènna kiraw fè Mògò Denkè ko la, olu bèè na kè ka dafa. 32 A na don Ala dònbaliw bolo, u na yèlè bò a ma k'a neni, ka daji tu a kan, 33 ka a bugò ni gèɲè ye, o kò, u n'a faga. A fagali tile sabanan don, a na kunun.» 34 Nka cidenw ma foyi faamu o kow la. O kuma kòrò dogolen tun don u la. Min fòra u ye, u ma o si kòrò dòn. 35 Yesu surunyalen Jeriko la, o y'a sòrò fiyentò dò sigilen tun bè sira da la ka saraka deli. 36 O ye jama tèmèntò mankan mèn minkè, a ye ɲininkali kè ko: «O ye mun ye?» 37 U y'a fò a ye ko: «Yesu Nazarètika tèmèntò don.» 38 O tuma la a pèrènna ko: «Dawuda Bònsòn Yesu, makari ne la!» 39 Jama ɲèfè mògòw y'a kòròfò ko a k'i makun, nka a ye dò fara pèrènni kan ko: «Dawuda Bònsòn, makari ne la!» 40 Yesu y'i jò k'a fò ko u ka na n'a ye. Fiyentò gèrèla a la minkè, Yesu y'a ɲininka ko: 41 «I b'a fè ne ka mun kè i ye?» A y'a jaabi ko: «Matigi, ne ka yeli kè.» 42 Yesu y'a fò a ye ko: «I ka yeli kè. I ka dannaya ye i kènèya.» 43 O yòrònin bèè, a ye yeli kè. A tugura Yesu nòfè, a tun bè Ala bonya. Mògòw bèè y'o ye tuma min na, u ye Ala tanu.



19

1 Yesu donna Jeriko ka tèmèn dugu kònò. 2 Cè dò tun bè yen, o tògò ko Zankè. O tun ye faama wari minèbaaw kuntigi nafolobatigi dò ye. 3 A tun b'a fè ka Yesu ye ka a dòn, nka a ma se k'a ye jama kosòn, katuguni a tun ka surun. 4 O tuma la a bolila ka taa ɲèfè ka yèlèn torosun na, walisa a ka Yesu ye, k'a masòrò a bèna tèmèn yen. 5 Yesu selen o yòrò la, a y'a ɲè kòròta ka sanfèla filè ka Zankè ye k'a fò a ye ko: «Zankè, i teliya ka jigin. Wajibi don ne ka jigin i ka so kònò bi.» 6 Zankè jiginna joona, a ɲagalilen taara n'a ye a ka so. 7 Mògòw bèè y'o ye minkè, u binna dajukòrò kuma la, ko: «Nin cè taara jigin jurumutò ka so!» 8 Nka Zankè wulila k'i jò k'a fò Matigi ye ko: «Matigi, a filè, ne bè ne ka nafolo tilancè di faantanw ma. Ni ne ye mògò dò ka fèn dò nanbara, ne na o ɲògòn naani segin o tigi ma.» 9 Yesu y'a fò a ye ko: «Kisili sera nin so kònò bi, k'a masòrò nin cè fana ye Ibrahima bònsòn dò ye. 10 Min tununna, Mògò Denkè nana o ɲini k'a kisi.» 11 Ka mògòw to o kumaw lamènni la, Yesu ye nin ntalen da u ye, katuguni a surunyalen Jerusalèm la, u tun b'a miiri ko Ala ka masaya na i jira o yòrònin kelen. 12 A ko: «Masakèden dò taara jamana jan na, ko a bè taa masaya ɲini a yèrè ye ka kòsegin. 13 A taatò, a ye a ka jòn tan wele ka wari manè kelen-kelen di u bèè kelen-kelen ma k'a fò u ye ko: `A' ye jago kè ni ninnu ye sani ne ka kòsegin.' 14 Nka a ka siya mògòw y'a koniya, u ye ci bila a nòfè k'a fò ko: `An t'a fè nin cè ka sigi an kun na.' 15 «A ka masaya sòròlen kò, a kòseginna. A tun ye wari di jòn minnu ma, a ye olu wele walisa u ye tònò min sòrò jago la, a ka o dòn. 16 Fòlò nana k'a fò ko: `Ne kuntigi, i ka wari manè ye a ɲògòn tan tònò sòrò.' 17 Masakè y'a fò o ye ko: `A ɲè na, jòn ɲuman. I kèra dannamògò ye ko fitinin la, o de kosòn ne bè i sigi dugu tan kun na.' 18 Jònkè filanan nana k'a fò ko: `Ne kuntigi, i ka wari manè ye a ɲògòn duuru tònò sòrò.' 19 Masakè y'a fò o fana ye ko: `Ne bè i sigi dugu duuru kun na.' 20 O kò, jòn dò wèrè nana k'a fò ko: `Ne kuntigi, i ka wari manè filè nin ye. Ne ye fini meleke a la ka a mara. 21 Ne siranna i ɲè, katuguni i ye mògò gèlèn ye. I ma fèn min bila, i bè o ta. I ma suman min dan, i bè o tigè.' 22 Masakè y'a fò a ye ko: `Jòn jugu, ne bè i ka kiri tigè ka kèɲè n'i yèrè da la kumaw ye. I tun b'a dòn ko ne ye mògò gèlèn ye, ko ne ma fèn min bila, ne bè o ta, ko ne ma suman min dan, ne bè o tigè. 23 Mun y'a to i ma ne ka wari bila banki la, walisa ne kòseginnen ka o wari ni a tònò sòrò?' 24 Minnu jòlen tun bè yen, a y'a fò olu ye ko: `A' ye a ka wari bòsi a la k'a di wari manè tan tigi ma.' 25 U y'a fò a ye ko: `An kuntigi, wari tan b'a bolo ka ban!' 26 A y'u jaabi ko: `Ne b'a fò aw ye ko: Fèn bè min bolo, dò na di o ma, nka fèn tè min bolo, hali fèn fitinin min b'a bolo, o na bòsi a la. 27 Ne juguw kòni, minnu tun t'a fè ne ka sigi u kun na, a' ye na n'u ye yan, ka u faga ne ɲè kòrò.' » 28 Yesu tilalen kò o kumaw la, a ye u ɲèminè ka taa Jerusalèm. 29 A surunyara Bètèfajè ni Bètani la tuma min na, ka se kulu dò kèrè fè, o tògò ko Oliviye kulu, a ye a ka kalandenw la fila ci ka taa u ɲè, 30 a ko: «A' ye taa aw ɲèfè dugu la. Ni aw donna dugu kònò tuma min na, aw na faliden dò sirilen sòrò yen, mògò si ma yèlèn min kan fòlò. A' ye o foni ka na n'a ye yan. 31 Ni mògò dò ye aw ɲininka ko: `Mun na aw b'a foni,' aw k'a fò o ye ko: `Matigi mago b'a la.' » 32 Cidenw taalen, Yesu y'a fò u ye cogo min na, u y'a sòrò ten. 33 Ka u to faliden fonili la, falitigiw y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw bè nin faliden foni?» 34 U ko: «Matigi mago b'a la.» 35 O kò, u taara ni faliden ye Yesu yòrò. U ye u ka finiw da a kan ka Yesu layèlèn a kan. 36 A taatò, mògòw ye u ka finiw fènsè sira kan. 37 Yesu surunyalen Jerusalèm la, Oliviye kulu jigin sira fè, a ka kalandenw jamakulu bèè ɲagalitò binna Ala tanuli la ni kanba ye, u ka kabako yelenw bèè kosòn. 38 U ko: «Masakè min natò filè Matigi tògò la, o ye dubaden ye! Hèrè ka kè sankolo la, tanuli ka kè Ala ye sanfè yòrò kòròtalenbaw la!» 39 Farisièn dòw tun bè jama la, olu y'a fò Yesu ye ko: «Karamògò, i ka kalandenw kòròfò.» 40 A y'u jaabi ko: «Ne b'a fò aw ye ko, ni ninnu ye u makun, hali kabakurunw na pèrènkan bò!» 41 Yesu surunyalen Jerusalèm la, a ye dugu filè ka kasi a kosòn. 42 A ko: «E kòni, n'i tun ye hèrè sòrò sira dòn bi don na! Nka sisan o dogora i la, i ɲèw tè se ka o ye! 43 Katuguni donw bè na, i juguw na folon dingèba sen k'i lamini, k'i degun i fan bèè la. 44 U na i ci, ka i kònò mògòw bèè halaki, u tèna kabakurun si to ɲògòn kan, katuguni Ala nana i dèmèni kama tuma min na, i ma o dòn!» 45 Yesu donna Alabatosoba kònò ka jagokèlaw gèn ka bò yen. 46 A y'a fò u ye ko: «A sèbènnen bè ko: `Ne ka so na kè Aladeliso ye,' nka aw kòni y'a kè binkannikèlaw dogo yòrò ye!» 47 Yesu tun bè mògòw kalan don o don Alabatosoba kònò. Sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw ani dugu mògòbaw tun bè cogo ɲini k'a faga, 48 nka u m'a sòrò ka foyi kè a la, katuguni a ka kumaw ye mògòw bèè kun minè.



20

1 Don dò la Yesu tun bè mògòw kalan Alabatosoba kònò, ka Kibaru Duman waajuli kè. O tuma la sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw ani Yahutu cèkòròbaw taara a sègèrè, 2 k'a ɲininka ko: «Sebaaya min b'a to i bè nin kow kè, i ka o fò an ye. Jòni ye o fanga di i ma?» 3 Yesu ye u jaabi ko: «Ne fana bè aw ɲininka ko kelen na. 4 Jòni ye Yuhana ci ka batiseli kè, Ala wa, wala mògòw?» 5 O tuma la, u kumana ɲògòn fè ko: «Ni an ko Ala y'a ci, a n'a fò ko mun y'a to an ma da a la? 6 Nka ni an ko mògòw y'a ci, mògòw bèè na an bon ni kabakurunw ye ka an faga, katuguni u dalen b'a la kosèbè ko Yuhana tun ye kira ye.» 7 O de kosòn u y'a jaabi ko u ma o dòn. 8 Yesu y'a fò u ye ko: «Ayiwa, sebaaya min b'a to ne bè nin kow kè, ne fana tèna o fò aw ye.» 9 O tuma la, Yesu ye nin ntalen da mògòw ye, a ko: «Cè dò ye rezèn nakò bin k'a kalifa rezèn sènèkèla dòw ma, ka taa jamana wèrè la ka mèn yen. 10 Rezèn mò tuma selen, a y'a ka baaraden dò ci o rezèn sènèkèlaw ma ko olu ka rezèn mò di a ma. Nka rezèn sènèkèlaw ye a ka baaraden bugò, k'a bolo lankolon bila ka taa. 11 Dutigi ye baaraden dò wèrè ci, nka u ye o fana bugò, k'a minè ko juguya kosèbè, k'a bolo lankolon bila ka taa. 12 A ye baaraden sabanan ci, u ye o fana jogin k'a gèn ka taa. 13 Rezèn nakòtigi y'a fò ko: `Ne na mun kè? Ne na ne denkè kanulen ci. A dòrò u na o bonya.' 14 Nka kabini rezèn sènèkèlaw ɲè dara o kan, u y'a fò ɲògòn ye ko: `A ciyèntala filè nin ye. A' ye na an k'a faga, walisa an k'a ciyèn sòrò.' 15 U ye a denkè fili rezèn nakò kòfè k'a faga. «Ayiwa, rezèn nakòtigi na mun de kè u la sa? 16 A na na ka o rezèn senèkèlaw faga, ka a ka rezèn nakò kalifa mògò wèrèw ma.» Mògòw ye o kuma mèn minkè, u y'a fò ko: «Ala m'an kisira o ma!» 17 Nka Yesu ye u filè k'a fò ko: «Min sèbènnen bè ko: `Sojòlaw banna kabakurun min na, o kèra so selekela kabakurun lakika ye, o kuma kòrò ye mun ye? 18 Ni mògò o mògò binna o kabakurun kan, o tigi na karikari. O kabakurun mana bin mògò min kan, a na o tigi ɲòɲò.» 19 Sariya karamògòw ni sarakalasebaaw kuntigiw ye Yesu minè cogo ɲini o waati yèrè la, k'a masòrò u y'a dòn ko Yesu ye o ntalen da u yèrèw de kama, nka u siranna jama ɲè. 20 O tuma la u ye Yesu kòlòsili daminè. U ye naafigi dòw ci ko u ka u yèrèw kè mògò tilennenw ye, fo ka Yesu minè a yèrè da la kuma la, walisa u k'a don fangatigiw ni gòfèrènèrè bolo. 21 O mògòw y'a ɲininka ko: «Karamògò, an y'a dòn ko i bè kuma ka mògòw kalan ko minnu na, olu tilennen don, ko i tè mògò bò mògò la, nka i bè mògòw kalan Ala sira la k'a jèya. 22 A dagalen bè an ka nisòngò sara Romè masakè ye wa, wala o dagalen tè?» 23 Nka Yesu ye u ka keguya dòn, a y'a fò u ye ko: 24 «A' ye wari dèɲè kelen jira ne la. Jòni ja ni a ka sèbènni bè nin kan?» U ko: «Romè masakè.» 25 O tuma la a y'a fò u ye ko: «A' ye masakè ta sara masakè ye, ka Ala ta di Ala ma.» 26 U ma se k'a minè a da la kumaw la mògòw ɲè na, nka a ka jaabili ye u kabakoya, u ye u makun. 27 Saduseènw tun b'a fò ko su kununli tèna kè. U dòw taara Yesu sègèrè k'a ɲininka ko: 28 «Karamògò, Musa ye nin ci sèbèn k'a di an ma ko: `Ni cè dò sara k'a sòrò a muso ma den sòrò, a balimakè ka o muso furu ka bònsòn sòrò o cè salen ye.' 29 Ayiwa, balimakè woloèula tun bè yen, fòlò ye muso furu, o sara k'a sòrò a ma den sòrò. 30 Filanan ye o muso furu, 31 o kò, sabanan y'a furu. O cogo la, o cè woloèula bèè ye o muso furu, u bèè denntan sara. 32 O kò, o muso fana sara. 33 Su kununli don na, o muso na kè u la jumèn ta ye? K'a sòrò u woloèula bèè y'a furu!» 34 Yesu ye u jaabi ko: «Nin diɲè la, cèw bè furu kè, musow bè di furu la. 35 Nka cèw ni musow minnu ka kan ni o diɲè nata sòròli ani su kununli ye, o don na, cè tèna muso furu, muso tèna di cè ma. 36 U tèna sa tun, nka u bè kè i ko mèlèkèw. U ye Ala denw ye, katuguni u ye su kununli denw ye. 37 Musa yèrè y'a jira ko mògòw suw na kunun, katuguni jirinin ko bè fò yòrò min na, o yòrò la a ye Matigi wele Ibrahima ka Ala ani Isaka ka Ala ani Yakuba ka Ala. 38 Ala tè suw ka Ala ye, mògò ɲènamaw ta don, k'a masòrò Ala fè, bèè ɲènama don.» 39 Sariya karamògò dòw y'a jaabi ko: «Karamògò, i kumana koɲuman.» 40 O kò, u ma u ja gèlèya k'a ɲininka foyi la tun. 41 Yesu y'a fò u ye ko: «Mun kosòn mògòw b'a fò ko Krisita ye Dawuda Bònsòn ye? 42 K'a masòrò Dawuda yèrè y'a fò Zaburuw Kitabu la ko: Matigi y'a fò ne Matigi ye ko: `I sigi ne kinin fè, 43 fo ne ka i juguw kè i senkòrò dalan ye.' 44 O tuma la, Dawuda bè Krisita wele Matigi, ale dun ye a bònsòn ye cogo di?» 45 Yesu y'a fò a ka kalandenw ye u bèè ɲè na ko: 46 «A' ye aw yèrèw kòlòsi sariya karamògòw la. U bè dulòki janw don ka yaala. A ka di u ye mògòw ka u mògòba fo fèrèkènèw la. Alabatoso kònò ɲèfè sigiyòròw ni dumuniba la sigi yòrò ɲumanw fana ka di u ye. 47 U bè muso cè salenw bolofènw bèè minè u la, o kò, ka taa mèn Ala delili la walisa k'u yèrèw mògò sèbè jira. U jalaki tòòrò na juguya.»



21

1 Yesu y'a ɲè kòròta ka nafolotigiw ye. Nilifènw tun bè bila kèsu min kònò Alabatosoba kònò, u tun bè u ka nilifènw bila o kònò. 2 A ye muso faantan cè salen dò ye, o ye wari misèn fila bila o kònò. 3 Yesu ko: «Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko: Nin muso faantan cè salen ye wari min bila kèsu kònò, o ka ca u tòw bèè ta ye, 4 katuguni olu bèè ye dò di ka bò u ka nafolow la, nka nin muso ni a ka faantanya bèè, a ye a balofèn bèè di.» 5 Mògò dòw tun bè kuma Alabatosoba ko la ko a masirilen bè ni kabakurun ɲumanw ye, ani fèn sòngò gèlèn minnu tun dira Ala ma. O tuma la Yesu ko: 6 «Aw ɲè bè nin fèn minnu na, donw bè na, kabakurun si tèna to ɲògòn kan yan, u bèè na bin.» 7 U y'a ɲininka ko: «Karamògò, o kow na kè tuma jumèn? Ni o kow kè tuma sera, mun taamashyèn na kè fòlò?» 8 Yesu ye u jaabi ko: «A' ye aw yèrèw kòlòsi, aw kana lafili, katuguni mògò caman bèna na ne tògò la k'a fò ko u yèrèw ye Krisita de ye, ko waati sera. Aw kana tugu u nòfè. 9 Ni aw ye kèlèw ni murutiliw kibaru mèn tuma min na, aw kana siran. Wajibi don o kow ka kè fòlò, nka a laban tèna se o yòrònin kelen.» 10 O kò, a y'a fò u ye ko: «Siya dò na wuli siya dò wèrè kama. Masaya dò na wuli masaya dò wèrè kama. 11 Dugukolo yèrèyèrèbaw na kè yòrò dòw la, fiɲèbanaw ni kòngòbaw na kè yòrò caman na. Siran kobaw ni taamashyènbaw na ye ka bò sankolo la. 12 «Nka sani o kow bèè ka se, u na aw minè ka aw tòòrò kosèbè. U na aw don Alabatoso kuntigiw bolo ka aw bila kaso la. U na taa ni aw ye masakèw ni gòfèrènèrèw ɲè kòrò ne tògò kosòn. 13 O na cogo di aw ma ka seereya kè. 14 Aw kòni ka a latigè ko aw tèna aw yèrèw lafasali kuma labèn sani o tuma ka se, 15 katuguni ne na da ni hakilitigiya di aw ma, fo aw juguw si tèna se ka aw sòsò wala ka aw ka kumaw kò kari. 16 Hali aw bangebaaw ni aw fadenmaw ni aw balimaw ni aw teriw na aw don bolo la, u na aw dòw faga. 17 Mògòw bèè na aw koniya ne tògò kosòn, 18 nka hali aw kunsigi kelen tèna tunun. 19 Aw ka muɲuli de n'a to aw ka aw yèrèw niw sòrò. 20 «Ni aw y'a ye ko kèlèbolow ye Jerusalèm lamini tuma min na, a' y'a dòn ko a ci tuma sera. 21 O tuma la, Jude jamana mògòw ka boli ka taa kuluma yòròw la. Minnu bè Jerusalèm dugu kònò, olu ka bò yen. Minnu bè kungo la, olu kana don dugu kònò, 22 katuguni o donw na kè hakè bò donw ye, walisa kuma sèbènnenw bèè ka dafa. 23 Muso kònòmaw ani minnu bè sin di denw ma, olu na tòòrò o donw la kosèbè, katuguni tòòròba na kè dugukolo kan, Ala ka diminya kow na bin nin siya mògòw kan. 24 U na faga ni npan ye, u na minè jònya la ka jènsèn siya wèrèw cèma. Siya wèrèw na Jerusalèm còngò u sen kòrò, fo o siyaw ka waati ka dafa. 25 «Taamashyènw na ye tile ni kalo ni dolow la. Ɲègan na siyaw sòrò dugukolo kan, u na kònònafili kògòji ni a jikurubaw mankan kosòn. 26 Mògòw na kirin siranba ni dugukolo kan ko nataw ɲènafilèli kosòn, katuguni sankolo sebaayaw na yèrèyèrè. 27 O tuma la u na Mògò Denkè natò ye sankaba kan ni fangaba ni nòòròba ye. 28 Ni o kow daminèna tuma min na, a' ye aw kò lawuli ka aw kun kòròta, katuguni aw kunmabòli surunyara.» 29 Yesu ye ntalen dò da u ye ko: «A' ye torosun ni jiri tòw bèè lajè. 30 Ni aw b'a ye ko u daminèna ka nugu tuma min na, aw yèrèw b'a dòn ko samiyè surunyara. 31 O cogo la, aw mana o kow kètò ye tuma min na, aw k'a dòn ko Ala ka masaya surunyara. 32 Tiɲè la ne b'a fò aw ye ko mògò minnu ɲènama don sisan, olu bèè tèna sa sani o kow bèè ka dafa. 33 Sankolo ni dugukolo na tèmèn, nka ne ka kumaw tèna tèmèn abada. 34 «A' ye aw yèrèw kòlòsi, walisa aw dusuw kana degun ni nugumaya ni dòlòtòya ani nin diɲè hami kow ye, fo o don bèna bala aw la, i n'a fò sogo bè minè jan na cogo min na, 35 katuguni o don na dugukolo kan mògòw bèè sòrò. 36 Nka a' ye to aw ɲè na ka Ala deli tuma bèè la, walisa aw ka barika sòrò ka kisi o ko nataw bèè ma, ani aw ka se ka jò Mògò Denkè ɲè kòrò.» 37 Yesu tun bè mògòw kalan Alabatosoba kònò don o don tile fè. A tun bè taa si Oliviye kulu kan. 38 Kènèbòda fè mògò bèè tun bè taa a sègèrè Alabatosoba kònò k'a lamèn.



22

1 Nbuuru fununbali seli min bè wele Tèmènkan, o surunyalen, 2 sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw tun bè cogo ɲini ka Yesu faga, nka u siranna jama ɲè. 3 O tuma la Juda min bè wele Isikariòti, Sitanè donna o kònò, ciden tan ni fila la kelen tun don. 4 Juda taara sarakalasebaaw kuntigiw ni garadiw kuntigiw sègèrè. A bè se ka Yesu don u bolo cogo min na, a kumana u fè o ko la. 5 O diyara u ye kosèbè, u bènna a la ko u na wari di a ma. 6 Juda ye a kan di u ma, o kò, a ye cogo bènnen ɲini ka Yesu don u bolo jama kò. 7 Nbuuru fununbali don sera. Tèmènkan saraka sagaden ka kan ka faga o don na. 8 Yesu ye Pièrè ni Yuhana ci k'a fò u ye ko: «A' ye taa Tèmènkan dumuni labèn an ye, walisa an ka dumuni kè.» 9 U y'a ɲininka ko: «I b'a fè an ka o labèn yòrò jumèn?» 10 A y'a fò u ye ko: «A filè, aw dontò dugu kònò, aw ni cè dò na bèn, daga jima b'a kun. Aw ka tugu o nòfè. Ni a donna du min kònò, aw ka don yen. 11 Aw k'a fò o sotigi ye ko: `Karamògò ko, a ni a ka kalandenw bèna Tèmènkan seli dumuni kè bon min kònò, ko o bè min?' 12 O cè na sankanso bonba dò jira aw la, minènw b'a kònò. A' ye labènni kè yen.» 13 U taara k'a sòrò i ko a y'a fò u ye cogo min na. U ye Tèmènkan seli dumuni labèn yen. 14 Dumuni waati selen, Yesu n'a ka ciden tan ni fila y'u sigi tabali la. 15 A y'a fò u ye ko: «Ne b'a fè kosèbè ka nin Tèmènkan seli dumuni kè aw fè sani ne ka tòòrò, 16 katuguni ne b'a fò aw ye ko ne tèna o dumuni kè tun fo o ko ka dafa Ala ka masaya la.» 17 O tuma la a ye jifilen ta ka barika da Ala ye k'a fò ko: «A' ye nin minè k'a tila aw cè. 18 Ne b'a fò aw ye ko ne tèna rezèn ji min tun, fo Ala ka masaya ka na.» 19 O kò, a ye nbuuru ta ka barika da Ala ye, ka o karikari k'a di u ma, a ko: «Nin ye ne farikolo ye, [a dira aw kosòn. A' ye nin kè walisa ka aw hakili to ne la.» 20 Dumuni kèlen kò, a ye jifilen fana ta k'a di u ma k'a fò ko: «Nin jifilen ye Ala ka layidu kura ye, o layidu tara ne joli la, o bònna aw kosòn.] 21 «Nka min bèna ne don bolo la, o bolo filè ne fè minèn kònò dumuni la! 22 Tiɲè don, Mògò Denkè bè taa i ko a latigèra cogo min na, nka min b'a don bolo la, bònè bè o tigi ye!» 23 U y'a daminè ka ɲògòn ɲininka ko u la jumèn bèna o kè. 24 Sòsòli donna u ni ɲògòn cè ko u la jumèn bè jate u bèè la mògòba ye. 25 Yesu ko: «Siyaw ka masakèw bè u mara ni kuntigiya ye. U ka kuntigiw b'a to mògòw ka u wele `Koɲumankèlaw.' 26 A kana kè ten aw fè, nka aw la mògòba ka kè i n'a fò bèè la dògòmannin. Min bè kuntigiya la, o ka kè i n'a fò baaraden. 27 Jumèn ka bon? Min sigilen bè dumuni na wa, wala min bè baara kè? Min sigilen bè dumuni na, o tè wa? O bèè n'a ta, ne bè aw cèma i n'a fò baaraden! 28 «Minnu tora ne fè ne ka kòròbòliw la, o ye aw de ye. 29 Ne Fa ye ne sigi masaya kun na cogo min na, ne fana bè aw sigi masaya kun na o cogo la, 30 walisa aw ka dumuni kè ka minni kè ne ka tabali la ne ka masaya la, ka sigi masasigilanw kan ka kiri tigè Israèl siya tan ni fila kan.» 31 Matigi ko: «Simòn, Simòn, a filè, Sitanè y'a ɲini kosèbè ko a bè aw tèntèn i n'a fò ɲò bè tèntèn cogo min na, 32 nka ne ye Ala deli i ye walisa i ka dannaya kana dèsè. Ni i yèlèmana tuma min na, i ka i balimaw sabati.» 33 Pièrè y'a fò a ye ko: «Matigi, ne labènnen bè ka taa kaso ni saya fila bèè la i fè!» 34 Nka Yesu ko: «Pièrè, ne b'a fò i ye ko: Donon tèna kasi bi, sani i ka i dalacè ne la siɲè saba ko i ma ne dòn.» 35 O kò, Yesu y'a fò u ye ko: «Ne ye aw ci ka taa k'a sòrò wari bilalan ni dugutaa minèn ni sabara tun tè aw bolo tuma min na, fèn dò dèsèra aw la wa?» U ko: «Foyi ma dèsè.» 36 A y'a fò u ye ko: «Nka sisan, wari bilalan bè min fè, o ka o ta, ani dugutaa minèn fana. Npan tè min fè, o ka a ka dulòki feere ka dò san. 37 Ne b'a fò aw ye ko kuma min sèbènnen bè ko: `A jatera kojugukèlaw dò ye,' wajibi don o ka dafa ne ko la, k'a masòrò ko minnu fòra ne ko la, olu dafa waati surunyara.» 38 Kalandenw ko: «Matigi, npan fila filè nin ye.» A y'u jaabi ko: «O b'a bò.» 39 Yesu bòra ka taa Oliviye kulu la i ko a tun delila k'a kècogo min na. A ka kalandenw tugura a nòfè. 40 A selen o yòrò la, a y'a fò u ye ko: «A' ye Ala deli ko aw kana don kòròbòli la.» 41 O kò, a y'i mabò u la ka u furancè kè gòngòrò kerun ko kelen janya ye, ka i ɲòngiri ka Ala deli 42 k'a fò ko: «Ne Fa, ni i bè sòn, i ka nin tòòrò jifilen mabò ne la, nka ne sago kana kè, fò e sago.» [ 43 O tuma la sankolola mèlèkè dò y'i jira a la, ka barika don a la. 44 Yesu dusu tòòròlenba tun don, a ye dò fara Ala delili kan. A wòsijiw kèra i n'a fò joli tonitò duguma.] 45 A wulila ka bò Ala delili la ka taa kalandenw yòrò, a ye u sunògòlen sòrò sègèn kosòn, ɲènasisi bolo. 46 A y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw bè sunògò? A' ye wuli ka Ala deli, walisa aw ka tanga kòròbòli ma.» 47 Ka Yesu to o kuma la, jama sera a yòrò, Juda tun ye u ɲèminèbaa ye, a ka ciden tan ni fila la kelen tun don. O gèrèla Yesu la ko a b'a da susu. 48 Nka Yesu y'a fò a ye ko: «Juda, i bè Mògò Denkè don bolo la ni da susuli ye wa?» 49 Ko min bèna kè, Yesu nòfè mògòw y'o ye minkè, u ko: «Matigi, an ka npanw ta u kama wa?» 50 U la kelen ye sarakalasebaaw kuntigi ka jònkè gosi k'a kinin fè tulo caron. 51 Nka Yesu ko: «A' y'a to ten.» A magara o cè tulo la k'a kènèya. 52 O kò, sarakalasebaaw kuntigiw ni Alabatosoba garadiw kuntigiw ni cèkòròba minnu tun nana a minèli kama, Yesu y'a fò olu ye ko: «Aw nana ne nòfè ni npanw ni berew ye, i n'a fò ne ye binkannikèla ye wa? 53 Ne tun bè aw fè Alabatosoba kònò don o don, aw dun ma aw bolo da ne kan ko aw bè ne minè, nka nin ye aw ka waati ye, ani dibi fanga waati.» 54 O kò, u ye Yesu minè ka taa n'a ye k'a ladon sarakalasebaaw kuntigi ka so kònò. Pièrè y'i to yòrò jan ka tugu a nòfè. 55 Mògòw tun ye tasuma mana du cèmancè la k'u sigi o kòrò. Pièrè y'i sigi u fè. 56 Baarakè muso dò y'a sigilen ye tasuma kèrè fè. A y'a ɲè jò a la k'a fò ko: «Nin cè fana tun bè a fè.» 57 Nka Pièrè y'i dalacè a la ko: «Muso, ne tè o cè dòn.» 58 O mènnen kò dòònin, dò wèrè y'a ye k'a fò ko: «E fana ye u dò ye.» Nka Pièrè ko: «Cè, ne tè o ye.» 59 Lèrè kelen ɲògòn tèmènnen kò, cè dò wèrè y'a fò k'a gèlèya ko: «Siga t'a la, nin cè fana tun b'a fè, katuguni Galileka don.» 60 Nka Pièrè y'a jaabi ko: «Cè, i bè min fò, ne tè o dòn.» K'a to o kuma la, o yòrònin kelen donon kasira. 61 Matigi y'i yèlèma ka a ɲè jò Pièrè la. Pièrè hakili jiginna Matigi ka kuma fòlen na a ye ko: «Sani donon ka kasi bi su in na, i na i dalacè ne la siɲè saba ko i tè ne dòn.» 62 Pièrè bòra kènèma ka kasi kosèbè. 63 Yesu tun bè cè minnu bolo, olu ye yèlè bò a ma k'a bugò. 64 U ye fini siri a ɲè la k'a fò ko: «Kiraya kè. I bugòbaa tògò fò an ye.» 65 U ye kuma jugu caman wèrèw fò a ma k'a lakari. 66 Dugu jèlen, cèkòròbaw ni sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw y'u lajè ka taa ni Yesu ye u ka kiritigè jamakulu ɲè kòrò 67 k'a fò a ye ko: «Ni i ye Krisita ye, o fò an ye.» A y'u jaabi ko: «Ni ne y'o fò aw ye, aw tèna da a la. 68 Ni ne bè aw ɲininka, aw tèna ne jaabi. 69 Nka kabini sisan, Mògò Denkè na sigi Ala Sebaayabèètigi kinin fè.» 70 U bèè ko: «O tuma la i ye Ala Denkè ye wa?» A y'u jaabi ko: «Aw ye min fò, ne y'o ye.» 71 U ko: «An mago bè mun seereya la tun? An yèrèw y'a mèn a da la.»



23

1 Jama bèè wulila ka taa ni Yesu ye gòfèrènèrè Pilate ɲè kòrò. 2 U binna a sendonni la ko: «An y'a sòrò nin cè bè an ka siya lamuruti, ka u bali ko u kana nisòngò sara Romè masakè ye, ko ale yèrè ye Krisita ye, ko masakè don.» 3 Pilate y'a ɲininka ko: «I ye Yahutuw ka masakè ye wa?» A y'a jaabi ko: «Ne ye o ye.» 4 Pilate y'a fò sarakalasebaaw kuntigiw ni jama ye ko: «Ne ma jalaki yòrò si ye nin cè la.» 5 Nka u tora a kan k'a fò ko: «A bè mògòw kònònasu n'a ka kalan ye Jude jamana yòrò bèè la, k'a daminè Galile fo ka na se yan.» 6 Pilate ye Galile tògò mèn minkè, a ye ɲininkali kè yala ni a ye Galileka ye. 7 A y'a mèn ko a bè Hèròde ka mara la tuma min na, a ye mògòw bila ka taa n'a ye Hèròde yòrò. O y'a sòrò Hèròde fana tun bè Jerusalèm o donw la. 8 Hèròde ye Yesu ye minkè, o diyara a ye kosèbè. A tun y'a ko mèn, a tun b'a fè k'a ye kabini tuma jan, katuguni a jigi tun b'a kan ko a na kabako dò kètò ye a fè. 9 A y'a sègèsègè ni kuma caman ye, nka Yesu m'a jaabi foyi la. 10 Sarakalasebaaw kuntigiw ni sariya karamògòw jòlen tun bè yen k'a sendon ni kuma caman ye. 11 Hèròde ni a ka sòròdasiw y'a dògòya ka yèlè bò a ma, ka fini ɲuman don a kan na, k'a kòsegin ka taa Pilate yòrò. 12 O don na, Hèròde ni Pilate kèra teriw ye, katuguni u tun ye ɲògòn juguw ye fòlò. 13 Pilate ye sarakalasebaaw kuntigiw ni fangatigiw ni mògòw wele 14 k'a fò u ye ko: «Aw nana ni nin cè ye ne yòrò, ko a bè mògòw lamuruti. O bèè n'a ta, ne y'a sègèsègè aw ɲè na. Aw y'a sendon ko jugu minnu na, ne ma o si sòrò a la. 15 Hèròde fana ma fèn sòrò a la, katuguni a y'a kòsegin an ma. Ko min ka kan ni saya ye, a ma o si kè. 16 O de kosòn ne n'a bugò k'a bila.» [ 17 Pilate tun bè kasolamògò kelen bila Tèmènkan seli la san o san.] 18 Nka u bèè pèrènna ɲògòn fè ko: «Nin cè faga, ka Barabasi bila.» 19 Barabasi tun bilara kaso la murutili dò kosòn dugu kònò ani mògò fagali. 20 Pilate tun b'a fè ka Yesu bila, a kumana jama fè ko kura. 21 Nka u pèrènna ko: «A gengen jiri la! A gengen jiri la!» 22 Pilate kumana u fè a siɲè sabanan la k'a fò u ye ko: «A ye mun ko jugu kè? Ne ma fagali sababu si ye a la, o de kosòn ne n'a bugò k'a bila.» 23 Nka u tora k'a fò ni kanba ye ko a ka gengen jiri la. U ka pèrènkan ye Pilate sago kèɲè. 24 O tuma la Pilate y'a latigè ko u bè min ɲini, o ka kè. 25 Min tun bilara kaso la murutili ni mògò fagali kosòn, u ye o min ɲini, a y'o bila, ka Yesu kè u sago ye. 26 U taatò ni Yesu ye, Sirènèka dò tun bè bò a ka foro la, o tògò ko Simòn. U y'a minè ka Yesu gengenjiri da a kun, ko a ka taa n'a ye Yesu nòfè. 27 Jamaba tugura a nòfè, ani muso caman minnu tun bè ɲènasisi ka kasi a kosòn. 28 Yesu y'i yèlèma u fan fè k'a fò u ye ko: «Jerusalèm musow, aw kana kasi ne kosòn. A' ye kasi aw yèrèw ni aw denw kosòn, 29 katuguni donw bè na, mògòw n'a fò ko: `Muso minnu tè se ka bange kè, ani minnu ma denw bange fòlò ani minnu ma sin di denw ma, olu ye dubadenw ye.' 30 O tuma la mògòw n'a daminè k'a fò kuluw ye ko: `A' ye bin an kan!' k'a fò tintinw ye ko: `A' ye an datugu!' 31 Ni u ye nin kow kè jiri kènè la, mun na kè jiri jalen na?» 32 U taara ni kojugukèla cè fila fana ye, olu ni Yesu ka faga ɲògòn fè. 33 U selen yòrò dò la min tògò ko Kunkolo Yòrò, u y'a gengen jiri la yen, ani o kojugukèla fila. Kelen tun b'a kinin yanfan fè, dò tun b'a numan yanfan fè. 34 O tuma la Yesu ko: «Ne Fa, yafa u ma. U bè min kè, u ma o dòn.» U ye kala da ka a ka finiw tilatila u cè ka kèɲè n'o ye. 35 Mògòw bèè jòlen tun bè yen ka filèli kè. U ni kuntigiw tun bè yèlè bò a ma k'a fò ko: «A ye mògò dòw kisi, a k'a yèrè kisi, ni a ye Krisita, Ala ka ɲènatòmòlen ye.» 36 Sòròdasiw fana ye yèlè bò a ma. U gèrèla a la ka diwèn kumu di a ma 37 k'a fò ko: «Ni i ye Yahutuw ka masakè ye, i yèrè kisi!» 38 A sèbènnen tun bè a kun na tan ko: «Nin ye Yahutuw ka masakè ye.» 39 Kojugukèla gengennenw la kelen tun b'a lagosi ko: «I tè Krisita ye wa? I yèrè kisi, ka an fana kisi.» 40 Nka kojugukèla tò kelen y'o kòròfò, ko: «E min bè o ɲògòn tòòrò la, i tè siran Ala ɲè wa? 41 An kòni ka kan ni nin tòòrò ye, katuguni an bè an ka ko jugu kèlenw tòòrò de la, nka nin cè ma ko jugu si kè.» 42 O kò, a y'a fò Yesu ye ko: «Yesu, i hakili to ne la, ni i nana i ka masaya la tuma min na.» 43 Yesu y'a jaabi ko: «Tiɲè la ne b'a fò i ye, bi i na kè ne fè alijènè la.» 44 Tile selen kuncè, dibi donna jamana yòrò bèè la ka lèrè saba ɲògòn kè. 45 Tile ma kènè bò. Alabatosoba cètigèfini farala fila ye a cèmancè la. 46 Yesu pèrènna ni kanba ye ko: «Ne Fa, ne bè ne ni bila i bolo.» O fòlen kò, a sara. 47 Jalasabatigi y'o ye minkè, a ye Ala bonya, a ko: «Tiɲè la, nin cè tun ye mògò tilennen ye.» 48 Jama minnu bèè lajèlen tun bè ka o filè, u ye o ko kèlenw ye minkè, u kòseginna, u ɲènasisilen tun bè u disi gosigosi. 49 Yesu dònbaaw bèè jòlen tora yòrò jan ka o kow filè, ani muso minnu tun tugura a nòfè ka bò Galile jamana la. 50 Kiritigè jamakulu la mògò dò tun bè yen, o tògò ko Yusufu. Mògò ɲuman tilennen tun don, 51 a tun ma sòn mògò tòw ka kuma ni u ka kèwalew ma. A bòra Yahutuw ka dugu dò la, o tògò ko Arimate. A tun bè Ala ka masaya makònò. 52 O cè taara Pilate sègèrè ka Yesu su deli a fè. 53 O kò, a ye a su lajigin ka bò gengenjiri la ka lenfu fini meleke a la k'a don kaburu dò kònò, o sennen tun bè fara la. Mògò si su tun ma don yen fòlò. 54 Lafiɲè don ɲèsigi don tun don, lafiɲè don tun bè ɲini ka daminè. 55 Muso minnu tun tugura Yesu nòfè ka bò Galile jamana la, olu taara Yusufu fè ka kaburu filè, ani Yesu su donna cogo min na. 56 O kò, u kòseginna u ka so ka suma diyalanw ni tulu suma dumanw labèn. U ye u lafiya lafiɲè don na ka kèɲè ni Ala ka ci fòlen ye.



24

1 Dògòkun don fòlò, sògòma da joona fè, o musow taara ni u ka suma diyalan labènnenw ye kaburu la. 2 U y'a sòrò o kabakurunba tun kolonkolonna ka bò kaburu da la. 3 U donna kaburu kònò, nka u ma Matigi Yesu su ye. 4 Ka u hakili ɲaaminen to o ko la, a filè, cè fila fini manamanalen tigiw y'u jò u da fè. 5 Musow siranna ka u ɲè biri duguma. Cèw y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw bè mògò ɲènama ɲini suw cèma? 6 A tè yan, a kununna. A ye min fò aw ye k'a to Galile, a' ye aw hakili jigin o la. 7 A ko: `Wajibi don Mògò Denkè ka don mògò juguw bolo, ka gengen jiri la, ka kunun a tile sabanan don.' » 8 U hakili jiginna a ka kumaw la. 9 U kòseginna ka bò kaburu yòrò la ka o kibaru bèè fò ciden tan ni kelen ani mògò tòw bèè ye. 10 Minnu ye o fò cidenw ye, olu tun ye Magadala Mariyama ni Janè ni Yakuba ba Mariyama ye, ani muso tòw. 11 Nka u ka kumaw kèra cidenw ɲè na i n'a fò nsiirinw, olu ma da a la. 12 Pièrè kòni wulila ka boli ka taa kaburu la. A y'i biri ka lenfu finiw dòròn ye. O kò, a kòseginna so, a kabakoyalen tun don o ko kèlenw na. 13 O don yèrè, u la mògò fila taatò tun don dugu dò la, o tògò ko Emayus. O dugu ni Jerusalèm cè tun ye kilomètèrè tan ni fila ɲògòn ye. 14 U tun bè o ko kèlenw bèè baro la ɲògòn fè. 15 Ka u to kuma la ɲògòn fè, Yesu yèrè gèrèla u la ka taama u fè, 16 nka a kèra i n'a fò fèn dò tun bè u bali ka Yesu dòn. 17 A y'u ɲininka ko: «Aw taamatò bè mun kuma fò ɲògòn ye?» U ɲènasisilen ye u jò. 18 U la kelen min tun bè wele Klopasi, o y'a jaabi ko: «E ye dunan ye i dan ma Jerusalèm, fo ko minnu kèra yen nin tile dama kònò, i ma olu dòn wa?» 19 A y'u ɲininka ko: «Mun kow?» U y'a jaabi ko: «Yesu Nazarètika kow. O tun ye kira barikama ye kèwalew ni kuma la Ala ni mògòw bèè ɲè kòrò. 20 Sarakalasebaaw kuntigiw ni an ka fangatigiw y'a don bolo la k'a jalaki kè saya ye, k'a gengen jiri la. 21 Nka an jigi dalen tun b'a kan ko ale de na Israèl kunmabò. Ka fara o kan, nin kow kèli tile sabanan ye bi ye. 22 O bèè n'a ta, an ka muso dòw ye an kabakoya, u tun taara kaburu la sògòma joona fè. 23 U ma a su sòrò yen minkè, u nana k'a fò ko mèlèkè dòw y'u jira u la k'a fò ko a ɲènama don. 24 An dòw taara kaburu la. U y'a sòrò i ko musow tun y'a fò cogo min na, nka u ma a yèrè ye.» 25 O tuma la Yesu y'a fò u ye ko: «Mògò hakilintanw, aw kòni tè da kiraw ka kumaw bèè la joona! 26 Wajibi tun tè Krisita ka tòòrò o cogo la, ka don a nòòrò la wa?» 27 O kò, fèn minnu sèbènnen bè a ko la Kitabuw bèè la, a ye o kòrò jira u la, k'a daminè Musa ka kitabuw la ka se kiraw bèè taw ma. 28 U surunyara u taa yòrò la minkè, Yesu y'a kè i n'a fò a bè tèmèn ka taa ɲè. 29 Nka u y'a deli ko: «To an fè, katuguni tile jiginnen don, su bè ɲini ka ko.» A donna so kònò ka jigin u fè. 30 A ni u sigira dumuni la tuma min na, a ye nbuuru dò ta, ka barika da Ala ye, k'a karikari k'a di u ma. 31 O tuma la u ɲèw yèlèla, u y'a dòn, nka a tununna ka bò u ɲè kòrò. 32 U y'a fò ɲògòn ye ko: «A kumana an fè sira la ka Kitabuw kòròw jira an na tuma min na, an dusukun ɲagalilenba tun tè wa?» 33 O yòrònin kelen, u wulila ka kòsegin Jerusalèm ka ciden tan ni kelen ni u fè mògòw lajèlen sòrò. 34 Olu ko: «Tiɲè la Matigi kununna! A y'i jira Simòn na!» 35 Min kèra u la sira la, ani u ye Yesu dòn nbuuru karikarili fè cogo min na, o mògò fila ye o lakali u ye. 36 Ka u to o kuma la, Yesu yèrè y'i jò u cèma k'a fò u ye ko: «Hèrè ka kè aw ye.» 37 Nka u hakili ɲaamina, u sirannen tun bè miiri ko u ye ja dò ye. 38 Yesu y'a fò u ye ko: «Mun y'a to aw hakili ɲaamina? Mun y'a to filanfilan bè aw la? 39 A' ye ne bolow ni ne senw filè k'a dòn ko ne yèrè don. A' ye maga ne la k'a filè, k'a masòrò sogo ni kolow tè ja la, i ko aw b'a ye ne la cogo min na.» 40 O fòlen kò, a y'a bolow ni a senw jira u la. 41 Ɲagali ni kabakoya de y'a to u ma dannaya kè fòlò, o de kosòn a y'a fò u ye ko: «Dumuni dò bè aw fè yan wa?» 42 U ye jègè wusulen kunkurun dò di a ma. 43 A y'a ta k'a dun u ɲè na. 44 O kò, a y'a fò u ye ko: «Ne ye kuma minnu fò aw ye ka ne to aw fè, olu filè ninnu ye ko: Ko minnu sèbènna ne ko la Musa ka sariya ni kiraw ka kitabuw ni Zaburuw la, wajibi don olu bèè ka dafa.» 45 O tuma la a ye u hakili diya walisa u ka Kitabuw kumaw faamu. 46 A y'a fò u ye ko: «A sèbènnen bè ten ko Krisita na tòòrò ka faga, ka kunun ka bò suw cèma a saya tile sabanan don, 47 ko waajuli na kè a tògò la siyaw bèè cèma k'a daminè Jerusalèm, ko mògòw ka nimisa u ka jurumuw la walisa u ka jurumu yafa sòrò. 48 Aw ye o kow seerew ye. 49 A filè, ne Fa ye layidu ta min ko la, ne bèna o ci ka na aw kan, nka a' ye to nin dugu kònò fo aw ka sebaaya sòrò ka bò sankolo la.» 50 O kò, Yesu taara ni u ye dugu kòfè fo ka se Bètani da fè. A y'a bolow kòròta ka duba ta u ye. 51 K'a to duba tali la u ye, a farala u la ka kòròta ka taa sankolo kònò. 52 U y'a bato. U ɲagalilenba kòseginna Jerusalèm. 53 U tun bè Alabatosoba kònò tuma bèè, ka Ala bato.



AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE