1 Timothee

1

1 Ne Paul, Krisita Yesu ka ciden ka kèɲè ni ci dilen ye ne ma an Kisibaa Ala ni Krisita Yesu fè, o min ye an jigi ye, 2 ne bè nin sèbèn ci i ma, Timote, e min ye ne den tigitigi ye dannaya la. An Fa Ala ni an Matigi Krisita Yesu ka nèèma ni makari ani dususuma di i ma. 3 I ka to Efese i ko ne tun y'i jija o la cogo min na ne taatò Masedwanè jamana la. Minnu bè mògòw kalan kalan kura la, i k'a fò olu ye k'a gèlèya u ma ko u kana o kè, 4 ko u kana tugu nsiirinw ni buruju ko dama dònbaliw la. Olu bè sòsòli dòròn lawuli, k'a sòrò u tè bèn ni Ala ka ko latigèlen ye, o min bè sòrò dannaya la. 5 Ayiwa ci fòlenw dafali ye kanuya ye, o min bè bò dusukun jèlen ni dusukun ɲuman ani dannaya sèbè la. 6 Mògò dòw jèngèna ka o sira ɲuman bila ka kè kuma fufafu fòlaw ye. 7 U b'a fè ka kè sariya karamògòw ye, o bèè na ta u bè kuma minnu fò ani u bè u sinsin kuma minnu kan, u tè olu si faamu. 8 An y'a dòn ko sariya ka ɲi ni mògò b'a kè a cogo la. 9 An y'a dòn ko sariya ma sigi mògò tilennenw kama, fò kojugukèlaw ni murutilenw ni Ala ɲèsiranbaliw ni jurumukèlaw ni Ala dònbaliw ani Ala sira bilabaaw, ani fa fagalaw ni ba fagalaw ni mògò fagalaw, 10 ani kakalaw ni cèɲògòn ɲininaw ani mògò sonyabaaw, ani nkalontigèlaw ni seere jugu minnu bè u kali nkalon kan, ani ko wèrè minnu bè kalan sèbè sòsò. 11 O sariya sigira ka kèɲè ni dubatigi Ala nòòrò Kibaru Duman ye, o min kalifara ne ma. 12 Ne bè barika da an Matigi Krisita Yesu ye, o min ye sebaaya di ne ma, katuguni a ye ne jate dannamògò ye ka ne bila a ka baara la, 13 hali k'a sòrò ne tun ye a tògò jugu fò ka kòrò, ka kè mògòw tòòròbaa ni mògò farinma ye. Nka Ala makarila ne la, k'a masòrò ne ye o kè dannabaliya ni ko dònbaliya kosòn. 14 An Matigi ka nèèma bonyara kosèbè ni dannaya ni kanuya ye min bè Krisita Yesu la. 15 Nin kuma jèlen don, mògòw ka kan ka a minè, ko Krisita Yesu nana diɲè la walisa a ka jurumukèlaw kisi. Ne ye olu bèè la jurumukèlaba de ye. 16 Ne min ye u bèè la jurumukèlaba ye, Ala makarila ne la nin kosòn, walisa Yesu Krisita ka a ka muɲuli bèè jira ne ko la, fo mògò minnu bèna da a la ka ɲènamaya banbali sòrò, ne ka kè ɲèjirala ye olu la. 17 Badaa Masakè, a sabali, a yebali, Ala kelenpe, o ka bonya ka tanu badaa-badaa. Amiina. 18 Ne denkè Timote, ne bè nin ci fò i ye ka kèɲè ni kiraya kuma fòlenw ye i ta fan fè ka kòrò, ko i ka kèlè ɲuman kè ka kèɲè ni olu ye, 19 ka dannaya ni dusukun ɲuman mara ten. Mògò dòw ye u ka dusukun jèlenya bila, u tununna dannaya ta fan fè, i ko ji kan kurun bè tunun cogo min na. 20 Himènè ni Alèkisandre ye olu dòw ye. Ne ye u don Sitanè bolo, walisa u ka dege a la ko u kana Ala tògò tiɲè.

2

1 Ne ka waajuli fòlò filè nin ye ko mògòw ka deliliba sifa bèè kè, ka Ala deli ɲògòn ye ka barika da Ala ye mògòw bèè kosòn. 2 Delili ka kè masakèw ni kuntigiw ye walisa an ka to lafiya la ni hakili sigilen ye, ka taama Ala ɲèsiran na ni cogo bènnen ye. 3 O de ka ɲi an Kisibaa Ala ɲè kòrò, a ka di a ye. 4 Ale b'a fè mògòw bèè ka kisi ka se ka tiɲè dòn. 5 Katuguni Ala ye kelenpe de ye, Ala ni mògòw cè sorona donna, o fana ye kelenpe ye, o ye mògò Krisita Yesu de ye. 6 Ale ye a yèrè di ka kè mògòw bèè kunmabò sara ye. O seereya kèra waati bènnen na. 7 O de kosòn ne sigira ka kè waajulikèla ni ciden ye, ka kè siya wèrèw karamògò ye dannaya ni tiɲè la. Ne bè tiɲè fò, nkalon t'a la. 8 O de kosòn ne b'a fè cèw ka Ala deli yòrò bèè, ka bolo senumaw kòròta ni diminya ni sòsòli tè. 9 O cogo la ne b'a fè musow ka u masiri cogo bènnen na ka fini bènnen don minnu bè u sutara. U kana u yèrèw masiri ni kun digili sòngò gèlèn ye, wala sanu ni kònònkisè sòngò gèlènw wala fini saramaw. 10 U ka u masiri ni kèwale ɲumanw ye. Muso minnu ko u bè siran Ala ɲè, o bè bèn ni olu cogo ye. 11 Muso makunnen ka kalan lamèn ni kololi bèè ye. 12 Ne tè sòn muso ka kè karamògò ye wala ka kè cèw kuntigi ye, nka a makunnen ka to, 13 katuguni Hadama fòlò dara, o kò, Hawa. 14 Hadama kòni ma nègèn, muso de nègènna ka Ala ka ci fòlen tiɲè. 15 O bèè n'a ta, muso na kisi den bangeli ko la ni a tora dannaya ni kanuya ni senuya la ni yèrè majiginni ye.

3

1 Nin kuma jèlen don, ko ni mògò dò bè egilisi kòlòsibaaya ɲini, o tigi bè baara ɲuman fè. 2 Wajibi don egilisi kòlòsibaa ka kè jalakibali ye, muso kelen tigi, yèrèminèbaa, hakiliman, a cogo bènnen, dunan lajiginbaa, a ka se ka mògò wèrèw kalan. 3 A kana kè minnikèla ye, wala mògò farinma, fò mògò sabalilen. A kana kè kèlètigèla ye. A kana tugu wari nòfè. 4 A ka se ka a yèrè ka so mara koɲuman, ka a denw kolo cogo bènnen na. 5 Sabu ni mògò tè se ka a yèrè ka so mara, a bè se ka a janto Ala ka egilisi la cogo di? 6 A kana kè tuubiden kura ye, walisa a kana fa kuncèbaya la ka jalaki, i ko Sitanè jalakira cogo min na. 7 A tògò ɲuman ka fò dannabaliw fè, walisa mafiɲèyali kana se a ma, Sitanè ka janw kana na a minè. 8 Egilisi baarakèlaw fana ka kè mògò sèbèw ye ni filankafoya tè, u kana kè dòlòtòw ye. U kana tònò jugu ɲini. 9 U ka tiɲè gundo mara dannaya ko la u dusukun jèlen de la. 10 U ka kòròbò fòlò, o kò, ni jalaki yòrò ma sòrò u la, u bè se ka kè egilisi baarakèlaw ye. 11 Musow fana ka kè mògò sèbèw ye, u kana kè mògò tògò tiɲènbaaw ye. U ka kè yèrèminèbaaw, dannamògòw ye fèn bèè la. 12 Egilisi baarakèlaw ka kè muso kelen tigiw ye. U ka u denw ni u ka sow mara koɲuman. 13 Minnu bè egilisi ka baara kè koɲuman, olu bè ɲèmògòya ɲuman sòrò ka ja gèlèyaba sòrò dannaya la, o min bè Krisita Yesu la. 14 Ne jigi b'a kan ko sòòni ne bèna taa i yòrò nka ne bè nin kow sèbèn ka ci i ma, 15 walisa ni ne mènna, mògò ka kan ka ko min kè Ala ka jama senuma cèma, i ka o dòn. O ye Ala ɲènama ka egilisi ye, tiɲè samasen ni a sinsin yòrò dòn. 16 Ala ɲèsiran gundo ka bon kosèbè, sòsòli tè o la. Ala farikoloma y'i jira. Jo dira a ma Ni Senu fè. Mèlèkèw y'a ye. Waajuli kèra a ko la siyaw cèma. Dannaya kèra a la diɲè la. A kòròtara ka taa nòòrò la.

4

1 Ni Senu b'a fò k'a jèya ko laban donw na, mògò dòw na muruti dannaya ma ka jinè lafilibaaw ni jinèw ka kalan kow lamèn 2 nkalontigèlaw ka filankafoya fè, olu minnu dusukunw bè gèlèya, i n'a fò nègè bilen ka fèn jeni da. 3 U b'a fò k'a gèlèya ko furu kana kè, ko dumunifèn dòw fana kana dun, k'a sòrò Ala ye o fènw da walisa dannabaa minnu bè tiɲè dòn, olu ka u dun ni barika dali ye. 4 Ala ka dafèn bèè ka ɲi. Mògòw man kan ka ban u si la ni u bè u minè ni barika dali ye, 5 sabu u bè saniya Ala ka kuma ni Ala delili fè. 6 Ni i bè balimaw kalan o kow la, i na kè Krisita Yesu ka baaraden ɲuman ye, i ni balolen dannaya ni kalan tiɲèma kuma fè, i tugulen bè o min na. 7 I ka ban nsiirin Ala ɲèsiranbaliya kunntanw ma. I yèrè dege Ala ɲèsiran kow la. 8 Nafa bè farikolo degeli la ko dòw la, nka nafa bè Ala ɲèsiran degeli la fèn bèè ta fan fè, k'a masòrò ɲènamaya layidu b'a la, sisan ɲènamaya ani sini ta. 9 O kuma jèlen don, mògòw bèè ka kan ka a minè. 10 O de kosòn an bè baara kè ka kèlè kè, katuguni an ye an jigi da Ala ɲènama kan, o min ye mògòw bèè Kisibaa ye, janko dannabaaw ta. 11 I ka o kow fò k'a gèlèya ka mògòw kalan u la. 12 Mògò si kana i dògòya i ka denmisènya kosòn, nka i ka kè ɲèjirabaa ye dannabaaw la, kuma ni kèwalew ni kanuya ni dannaya ani jèlenya la. 13 Sani ne ka na, i ka i jija ka Ala ka kuma kalan mògòw ɲè na, ka u waaju ka u kalan. 14 I ye Ala ka nilifèn min sòrò, o min dira i ma kiraya kuma fè ani cèkòròbaw jama ka bolo dali fè i kun na, i kana farati o la. 15 I jija o kow la ka i sèbè don u la walisa mògòw bèè k'a ye ko i bè taa ɲè. 16 I ka i janto i yèrè la ani mògòw kalanni la. I sinsinnen ka to o kow la. O cogo la i na i yèrè kisi ka i lamènbaaw fana kisi.

5

1 I kana cèkòròbaw kòròfò ni gèlèya ye, nka i ka u laadi i ko i fa. Kamalenw laadi i ko i balimakèw. 2 Musokòròbaw laadi i ko i baw, ka muso misènw laadi i ko i balimamusow, cogo bènnen na. 3 Muso cè salen minnu bè u kelen na, i ka olu bonya. 4 Nka ni denw wala mòdenw bè muso cè salen dò fè, olu ka dege kèwale ɲumanw kèli la u ka so mògòw ye fòlò ka kèɲè ni Ala ɲèsiran ye, ka u bangebaaw ka ko ɲuman kèlenw ɲògòn kè u ye, o de ka di Ala ye. 5 Nka muso cè salen min bè a kelen na, o bè a jigi da Ala kan ka to Ala deliliba la su fara tile kan. 6 Nka muso min tugulen bè ɲènajè kow nòfè, o salen don k'a ɲènama to. 7 Ayiwa i ka o kow fò u ye k'a gèlèya, walisa u ka kè jalakibaliw ye. 8 Ni mògò dò tè i janto a yèrè taw la, janko a yèrè so mògòw, o tigi ye dannaya sira bila, a ka jugu ni dannabali ye. 9 Muso cè salen min ye san biwòòrò sòrò, ni a tun kèra cè kelenpe muso ye, 10 ni a tògò ɲuman fòra a ka kèwale ɲumanw kosòn, ni a ye denw lamò, ni a ye dunanw ladon, ni a ye Ala ka mògòw senw ko, ni a ye mògò tòòròlenw dèmè, ka kèwale ɲumanw sifa bèè kè, o tògò bè se ka sèbèn. 11 Muso cè salen minnu man kòrò, i kana sòn ka olu tògòw sèbèn, k'a masòrò u negew mana u sama ka Krisita bila, u na kè furu fè. 12 U na jalaki u ka layidu fòlò tiɲèni kosòn. 13 Ka fara o kan, u bè kè salabaatòw ye ka yaalayaala sow ni ɲògòn cè. Salabaatòya dòròn tè, u bè u da don mògòw ka kow bèè la ka mògòw ka gundow fò kènè kan, ka kuma fòbaliw fò. 14 O de y'a to ne b'a fè muso misèn cè salenw ka furu tun ka denw sòrò, k'u janto u yèrèw ka sow la, walisa an jugu kana cogo si sòrò ka an lagosi. 15 Katuguni u dòw ye sira bila ka ban, ka tugu Sitanè nòfè. 16 Ni muso cè salen dòw bè dannabaa dò ka so, ale ka olu dèmè, a kana u to egilisi kun, walisa muso cè salen minnu bè u kelen na, egilisi ka se ka olu dèmè. 17 Egilisi cèkòròba minnu bè ɲèminèbaaya ɲuman kè, egilisi ka olu jate ko u ka kan ni bonyali fila ye, janko minnu bè Ala ka kuma waajuli ni mògòw kalanni baara kè. 18 A fòra Kitabu la ko misi min bè ɲò còngò, i kana jò siri o da la. A fòra fana ko baarakèla ka kan ni a sara ye. 19 I kana seereya jugu minè egilisi cèkòròba kama, fò ni seere fila wala saba sòròla o ko la. 20 Minnu bè jurumu kè, olu kòròfò mògòw bèè ɲè na, walisa u tòw fana ka siran. 21 Ne b'a fò i ye k'a gèlèya Ala ni Krisita Yesu ani mèlèkè ɲènatòmòlenw ɲè na ko i ka o ciw bèè kè. I kana mògò dò fisaya dò ye, i kana mògò bò mògò la. 22 I kana i bolo da mògò si kan joona ka a bila egilisi baara la. I kana jè mògò wèrèw fè u ka ko juguw la. I ka i yèrè tanga jurumu bèè ma. 23 I kana ji gansan min, i ka diwèn dòònin min i kònò ni i ka bana caman kosòn. 24 Mògò dòw ka jurumuw jirala kènè kan, u bè taa u ɲè kiri yòrò la, nka dò wèrèw taw bè tugu u kò. 25 O cogo la fana, kèwale ɲumanw bè u jira kènè kan. Minnu ma bò kènè kan joona, olu dogolen tèna to.

6

1 Minnu ye jònw ye, olu bèè ka u makèw jate ko u ka kan ni bonya bèè ye, walisa mògò si kana Ala ni an ka kalan tògò jugu fò. 2 Jòn minnu makèw ye dannabaaw ye, olu kana u makèw dògòya, sabu u ye balimaw ye, nka u ka baara kè u ye ka tèmèn fòlò ta kan, sabu minnu bè nafa sòrò u ka baara la, olu ye dannabaa kanulenw ye. I ka mògòw kalan o kow la ka u waaju. 3 Ni mògò dò ye mògòw kalan cogo wèrè la, ni o kalan tè kèɲè ni an Matigi Yesu Krista ka kuma ɲuman wala Ala ɲèsiran kalan ye, 4 o tigi falen bè kuncèbaya la, a tè foyi dòn. Ɲininkali kow ni kuma misènw sòsòli ye a hakili tiɲè. Ko minnu bè bò olu la, olu filè ninnu ye: Keleya ni sòsòli ni neniliw ni bisigi juguw 5 ni kòròfòli kuntagalajan minnu bè kè miirili jugu tigiw ni ɲògòn cè. Tiɲè tè o mògòw fè fewu. U bè miiri ko Ala ɲèsiran ye tònò sòrò ko ye. 6 Owò, Ala ɲèsiran ani wasali, o de ye tònòba ye. 7 An ma na ni foyi ye an bolo nin diɲè la, an tèna se ka bò yan ni fèn ye an bolo fana ka taa. 8 O la, ni dumuni ni fini bè an fè, o ka kan ka an wasa. 9 Nka minnu b'a fè ka fèntigiya, olu na bin kòròbòli fè. U nege jugu kunntanw na kè jan ye ka u minè ka u bila halakili ni tiɲèni kow la. 10 K'a masòrò wari nege ye ko jugu sifa bèè dili de ye. Mògò dòw tugura a nòfè ka dannaya sira bila, fo u ye tòòrò caman sòrò u yèrèw dusuw la. 11 E kòni, Ala ka mògò, i ka i yèrè tanga o kow ma, ka tugu tilennenya ni Ala ɲèsiran ni dannaya ni kanuya ni muɲuli ani sabali la. 12 I ka dannaya kèlè ɲuman kè, ka ɲènamaya banbali minè kosèbè, i welela o de kama. I ye seereya ɲuman kè seere caman ɲè na. 13 Ala min bè ɲènamaya di fèn bèè ma ani Krisita Yesu min ye seereya ɲuman bò Pònse Pilate ɲè kòrò, ne b'a fò i ye olu ɲè na k'a gèlèya 14 ko i jalakibali ka ci fòlenw mara ni jèlenya ye, fo ka se an Matigi Yesu Krisita na don ma. 15 Sebaayabèètigi, dubatigi kelenpe, masakèw ka Masakè, matigiw ka Matigi, ale de na o jira a ka waati latigèlen na. 16 Ale kelenpe ye sabali ye. Mògò si tè se ka gèrè kènè min na, a sigilen bè o de la. Mògò si m'a ye, u si tè se k'a ye. Bonya ni sebaaya banbali ye ale de ta ye. Amiina. 17 I k'a fò nin diɲè nafolobatigiw ye k'a gèlèya ko u kana u kuncè bonya. Ko u kana u jigi da nafolo bantaw kan, nka u ka u jigi da Ala kan. O de bè fèn bèè di an ma k'a caya, walisa olu ka kè an diyaɲekow ye. 18 U ka ko ɲuman kè, u ka nafolotigiya ka kè kèwale ɲumanw kèli ye. U ka nili kè teliya ka u tègèw labila. 19 O cogo la u na nafolo ɲuman banbali lajè sini ɲè, walisa u ka ɲènamaya sèbè sòrò. 20 Timote, ko min kalifara i ma, i ka o mara koɲuman. I ka i yèrè tanga nin diɲè la kuma kunntanw ma, ani dònniya nkalonma sòsòli kumaw ma. 21 Mògò dòw y'a fò ko u ye o dònniya sòrò. U filila ka u mabò dannaya sira la. Ala ka nèèma ka kè aw fè.

AMAZING GRACE BIBLE INSTITUTE